3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2014 • Αρ. φ. 1223 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Θ. Μιχόπουλος:Τυχοδιωκτικά παιχνίδιαΣτον Παπούλια ο Σαμαράς,με φόντο χρέος και ΑΟΖ. σελ. 3

...Τ. Μαστρογιαννόπουλος:Υπάρχειο Σχέδιο Β΄;Τι θα γίνει στην περίπτωση μιαςαριστερής κυβέρνησης; σελ. 10

...Γ. Βελεγράκης: Ο «περιβαλ-λοντισμός» των αγορώνΝα μπουν οι βάσεις για έναδιαφορετικό τρόπο παραγωγήςκαι κατανάλωσης. σελ. 20

...Μ. Μπαρσέφσκι - Μ. Υδραίος:Να αποφευχθεί το ναυάγιοτων συνομιλιώνΑπαιτείται σύνεση, ψυχραιμίακαι αποφασιστικότητα. σελ. 8

Ε. Φορέντζα: Στόχοςνα ενοποιηθούν οι αγώνεςΣυνέντευξη με την ιταλίδαευρωβουλευτή της “ΆλληςΕυρώπης με τον Τσίπρα”. σελ. 14

...Μ. Ρένεσης: Ένα βήμαμπρος, δύο πίσωΤα αποτελέσματα των βουλευτι-κών εκλογών στην Ουκρανία και ηπολιτική κρίση στη χώρα. σελ. 13

Βραζιλία: Ίσωςη τελευταία ευκαιρίατης αριστεράςΑνταπόκριση του ΚρίτωναΗλιόπουλου από το Σάο Πάολογια τη νέα νίκη της ΝτίλμαΡούσεφ. σελ. 11

Γιατίο κ. Φορτσάκηςθέλει να«τσακιστούμεέξω»;ΤηςΚωνσταντίναςΤσουκαλά Σταθάκη*

Το βασικό επιχείρημα ό-λων όσοι τάσσονται υπέρτου νόμου ∆ιαμαντοπού-

λου Αρβανιτόπουλου, των νέωνοργανισμών και εκ του αποτε-λέσματος με το νέο-ιδρυθέν«καθεστώς» Φορτσάκη, είναι ό-τι το ελληνικό πανεπιστήμιοπρέπει να «να ανταποκριθείστα ευρωπαϊκά πρότυπα, νασταματήσει να είναι ένα μπάχα-λο». Όμως το μεγάλο ερώτημαπου δημιουργούν αυτές οι δη-λώσεις είναι: Αφού ακαδη-μαϊκά, τα ιδρύματα μας κατα-τάσσονται πολύ ψηλά στις λί-στες αξιολογήσεων και πρωτο-βουλίες φοιτητών κατακτούνσημαντικές διακρίσεις σε διε-

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Ένας ιδιότυπος διάλογοςΟ Φιντέλ Κάστρο σχολιάζειάρθρο των “New YorkTimes”. σελ. 12

Ο οικονομολόγος Γιάννης Βαρουφάκης μιλά για τοπροσδιορισμένο αποτέλεσμα του ελέγχου των ελλη-νικών τραπεζών, επισημαίνοντας ότι μια πολιτικήέξοδος δεν μπορεί να σχεδιαστεί πάνω σε μια ψευδήπραγματικότητα. σελ. 7

Ζητούν συναίνεσηστην αποτυχία

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΑΜΑΡΑ - ΠΑΠΟΥΛΙΑ ΣΤΟ ΠΡΟΕ∆ΡΙΚΟ ΜΕΓΑΡΟ

Ως ένα από τα τελευταία χαρτιάτου κ. Σαμαρά ερμηνευόταν ηκίνησή του να επισκεφτεί τονπρόεδρο της ∆ημοκρατίας αύριο∆ευτέρα και μέσω αυτής, ωςεικάζεται, να επιδιώξει να πιεστεί οΣΥΡΙΖΑ ως δήθεν αρνητής τηςαναγκαίας συναίνεσης. Πρόκειταιγια μια περισσότερο επικοινωνιακήπρωτοβουλία, παρά μια παρέμβασηπου αναζητεί λύση για τα αδιέξοδαπου έχουν συσσωρευθεί.Ο Αλ. Τσίπρας, αντίθετα, από τηνπλευρά του, θαεπιχειρηματολογήσει ότι μήτρα τωνμεγάλων αδιεξόδων που ζει η χώραείναι η πολιτική που υλοποιείταιαπό το 2010, καθ’ υπαγόρευση τηςτρόικας και τη συμφωνία ΠΑΣΟΚκαι Ν∆. Επομένως, αρχή της λύσηςκαι άρσης του αδιεξόδου είναι ηανατροπή αυτής της πολιτικής.Κανείς δεν δικαιούται να

τρομοκρατεί το λαό αποκόπτωντάςτον από τη δυνατότητά του, μέσωτης ετυμηγορίας του, να ορίσειτους όρους διεξόδου και τιςπολιτικές δυνάμεις που θααναλάβουν αυτή την ευθύνη.Ως μέτρο ειλικρίνειας αυτής τηςεπιλογής της Ν∆ θα πρέπει ναθεωρηθεί η τοποθέτηση του ίδιουτου πρωθυπουργού στη γιορτή γιατα 40 χρόνια της ΟΝΝΕ∆, πουαναφερόμενος σε νέουςανθρώπους χρησιμοποίησε όρουςπου μάλλον δεν έχειχρησιμοποιήσει άλλοςπρωθυπουργός, ως τώρα, τηςχώρας [«Λίγα θρασίμια που ούτε ηοικογένειά τους τους έδωσε αγωγή,ούτε η πολιτεία φρόντισε να τουςδιδάξει το πρώτο μάθημαδημοκρατίας: να σέβεσαι τουςνόμους»].

•

Τα στρες τεστδεν είπαν την αλήθεια

Η Περιφέρεια Αττικήςστο μικροσκόπιοΤι έγινε με πλημμύρες,προϋπολογισμό και καθαριότηταΓράφουν και μιλούν: Α. Σαπουνά, Ι. Τσούπρα,∆. Αναγνωστάκης, Θ. Λέκκας και B. Πισσίας

M. Μπόλαρη:Να επιμείνουμε σταταξικά μας χαρακτηριστικά

σελ 9

N. Τσόμσκι:Η κοινή γνώμηστις ΗΠΑ μετατοπίζεται

σελ 30, 31

ΠΠΡΡΟΟ∆∆ΗΗΜΜΟΟΣΣΙΙΕΕΥΥΣΣΗΗ

E. Μπιτσάκης: Οι “παράξενεςθεωρίες” στον κόσμο της Φυσικής

σελ 23

Τη λύση διεξόδου θα παρουσιάσει ο Αλ. Τσίπρας

Ρεπορτάζ: Τζ. Αλιπράντη σελ. 16, 17

ΑΠ’ ΤΑ ΘΡΑΣΙΜΙΑ ΘΑ ΤΗΝ ΒΡΕΙΣ

22 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 -3619514 • FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR

3801107200000072038528658ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση:epohigr@gmail.com

www.epohi.grΚωδικός εντύπου: 3341

Με αφορμή την ολοκλήρωση της τριλογίας«Στις γραμμές του μύθου και της ιστο-ρίας» η Μάρω ∆ούκα παρουσίασε την

Πέμπτη 30 Νοεμβρίου, στον Ιανό, το τελευταίοτης βιβλίο Έλα να πούμε ψέματα των εκδόσεωνΠατάκη.

Καθώς συμπληρώνονται όμως και σαράνταχρόνια από το πρώτο της βιβλίο, την Πηγάδα,όπως είπε η Μικέλα Χαρτουλάρη που συνομίλησεμαζί της, η συζήτηση αγκάλιασε όλο το έργο της∆ούκα.

Τα Χανιά ως λογοτεχνική περσόνα

Όπως λέει η ίδια η συγγραφέας, τα Χανιάπάντα τα κουβαλάει μέσα της -ακόμα και όταν χρειαζόταν να πε-ριγράψει μιαν άλλη πόλη, το ση-μείο αναφορά της ήταν πάντα ταΧανιά, από κει πάντα ξεκινούσε κιεκεί επέστρεψε όταν αισθάνθηκεώριμη ότι μπορούσε να γράψει γι’αυτά. ∆εν ήθελε όμως μια ιστορίαπου να εκτυλίσσεται στα Χανιά,ήθελε η ίδια η πόλη να λειτουργείως λογοτεχνική περσόνα, να είναιη ζώσα δύναμη, με τα πάθη και ταθραύσματα, την πίκρα και τη χαράτης.

Το πρώτο βιβλίο Αθώοι καιφταίχτες καταπιάνεται με το σχε-δόν άγνωστο θέμα των Τουρκο-κρητικών και της αποχώρησηςτους από τα Χανιά, στο πλαίσιοτης ανταλλαγής πληθυσμών, ένασχέδιο που στην εκπόνησή του μεγάλο ρόλοέπαιξε ο Ελευθέριος Βενιζέλος και που, στο ευ-ρύτερο κοινό, έγινε γνωστό πριν από δύο χρόνιαστο δεύτερο μέρος του θαυμάσιου ντοκιμαντέργια τη Σμύρνη Από τις δύο πλευρές του Αιγαίουτης Μαρίας Ηλιού. Όπως έχει επαναλάβει και σεσυνεντεύξεις της η Μάρω ∆ούκα, αυτήν την ιστο-ρία δεν μπορούσε να την αφηγηθεί μόνη της, ναγυρίζει η ίδια και να μιλά για τα Χανιά, έπρεπε ναοπλιστεί με τη διεισδυτικότητα της νοσταλγίαςενός ξεριζωμένου, αυτού που έχει χάσει αυτήντην πατρίδα, αυτά τα δρομάκια για πάντα. Στοδεύτερο βιβλίο πρωταγωνιστούν τα κατοχικάΧανιά, η γερμανική κατοχή που παρατάθηκεμέχρι τον Ιούνιο του 1945. Εκεί βλέπουμε ανά-γλυφα τη συμπαιγνία των Γερμανών με του Βρε-τανούς οι οποίοι είχαν αναθέσει στους Γερμανούςτην τάξη στην πόλη.

Η βαθύτερη αιτία για να γράψει το βιβλίο Έλανα πούμε ψέματα, που ολοκληρώνει την τριλογία,ήταν ο εμφύλιος στην Κρήτη, που ακόμη και σή-μερα πολλοί αρνούνται ότι υπήρξε, και μέσα απόαυτό ν’ αφηγηθεί τη μοίρα του αριστερού, τοντρόπο που αυτός σήκωσε την ιδεολογία του, κυ-νηγήθηκε, φυλακίστηκε, εξορίστηκε και δεν πρό-δωσε, αλλά διώχτηκε ακόμα και από τους συν-τρόφους του.

Ο Αρίφ Καουρζαντέ, ο διανοούμενος ευρωπαϊ-στής, του πρώτου βιβλίου, η Βιργινία στο Τοδίκιο είναι ζόρικο πολύ, η Ελεονόρα και ο δίδυ-μος αδελφός της Πανάρης, η Αναστασία και ογιος της Ιδομενέας του τελευταίου, αφηγη-τές/αφηγημένοι ξεκινούν από το παρόν, μέσα απότο οποίο βρίσκουν τις διόδους για να συνομιλή-σουν με το παρελθόν.

Όπως επισημαίνει η Μικέλα Χαρτουλάρη, ταλογοτεχνικά πρόσωπα του κάθε βιβλίου της τρι-λογίας τα συναντάμε και σε άλλα, σε δεύτερουςρόλους. Για παράδειγμα τον Πανάρη του Έλα ναπούμε ψέματα στην Αρχαία σκουριά. Για την∆ούκα, όλα αυτά τα πρόσωπα αποτελούν ένασύμπαν μέσα της που η ίδια καλείται να υπηρε-τεί. Η ίδια έχει ανάγκη να επινοεί νέους χαρα-κτήρες, να τους προκαλεί και ταυτόχρονα να προ-

καλεί τον εαυτό της να συνομιλήσει με πρόσωπαπου ήδη γνωρίζουμε όπως την Ελεονόρα που τηβρίσκουμε και στην Πλωτή πόλη. Με την επα-νέκδοση έντεκα βιβλίων της από τις εκδόσειςΠατάκη της είχε την ευκαιρία να διαπιστώσει ότι,από την Αρχαία σκουριά μέχρι σήμερα, τα ίδιαπρόσωπα, από βιβλίο σε βιβλίο, συναντώνται μετα επινοημένα. Ελεονόρα για παράδειγμα ήταν τοόνομα της κόρης του Μαρξ. Ο Πανάρης είναι έναςαπό τους ήρωες της Κρήτης. Όπως σημειώνει ηΜάρω ∆ούκα στο Έλα να πούμε ψέματα, όταν οιμυθιστορηματικοί ήρωες διασταυρώνονται μεπρόσωπα για τα οποία έχει μιλήσει η Ιστορία,αναπόφευκτα το φανταστικό συμπλέκεται με τοπραγματικό. Όπως επισήμανε και στην παρου-

σίαση, δεν θέλει, όμως, να γρά-φει συμβατικά ιστορικά μυθι-στορήματα όπου πάνω στονκαμβά μιας εποχής θα επινοείκαι θα κεντά κάποια πρόσωπααλλά, αντίστροφα, να είναι οιχαρακτήρες, που με τους εσωτε-ρικούς μονολόγους και τις δια-φορετικές οπτικές γωνίες θααφηγούνται την ιστορία.

Η Αριστερά ως εργαλείο

Ο Μπακούνιν, ο Μαρξ, ο Βλαν-τάς, ο Ζαχαριάδης, μεταξύάλλων, συναντώνται με τα λογο-τεχνικά πρόσωπα, τους αντιή-ρωες, κυρίως με τους ανώνυ-μους αγωνιστές. Στη δική τηςσυνείδηση, ο ανώνυμος μέσος

αριστερός, που δεν του αναγνωρίστηκε τίποτα,είναι αυτός που έχει συντηρήσει την ηθική υπε-ροχή της αριστεράς από την Κατοχή και μετά. Ηίδια κάνει σαφή διάκριση από την ηγεσία.

Κλείνοντας την παρουσίαση λέει: «Η αριστεράδεν υπήρξε μόνο πηγή έμπνευσης για το έργο μουκαι τρόπος ζωής, αλλά μου πρόσφερε, ακόμα κιαν ακούγεται μικροαστικό, ένα εργαλείο ναβλέπω κάτω από τις λέξεις, πίσω από την εικόνα.Αν με ρωτήσετε γιατί γράφω, πιστεύω ότι, από βι-βλίο σε βιβλίο, γίνομαι καλύτερος άνθρωπος. Ότιμέσα από την αριστερά, έγινα καλύτερος άνθρω-πος, ότι μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι άνθρω-ποι, ότι το πρόβλημα του διπλανού μας είναι δικόμας πρόβλημα, ότι, αν θέλουμε ν’ αλλάξουμε τονκόσμο προς το καλύτερο, πρέπει κι εμείς να προ-σπαθούμε καθημερινά ν’ αλλάζουμε προς το κα-λύτερο, να βελτιωνόμαστε. Αισθάνομαι ότι αντι-λαμβάνομαι με συμπόνια τον άνθρωπο ακριβώςεπειδή ο οπλισμός μου είναι αριστερός κι αυτόκέρδισα από τον Μαρξ. Είμαι πεισμένη ότι μέσααπό αυτόν τον δρόμο πρέπει να αναζητήσουμενέες διαδρομές, άλλο βηματισμό, άλλη ματιά».

Σοφία Ξυγκάκη

Μάρω ∆ούκα:Έλα να πούμε ψέματαΜια βιβλιοπαρουσίαση που αγκάλιασε όλο το έργο της συγγραφέα

θνείς ορ γα νι σμούς, τι εί ναι αυ τό που εί ναι τό σο α πα ραί τη το νααλ λά ξει; Η μό νη ει δο ποιός δια φο ρά α πό τα «κα λά» ευ ρω παϊκούκύ ρους πα νε πι στή μια α πο τε λεί έ να δο μι κό -μέ χρι τώ ρα- στοι -χείο τους, αυ τό της ι διαί τε ρης σχέ σης που έ χουν με την κοι νω -νία. Από ε κεί που ο μα θη τής πλή ρως ε ντα τι κο ποιη μέ νος, α φο -σιω μέ νος στις πα νελ λή νιες τε λειώ νει στο σχο λείο έ τοι μος ναπε ρά σει σε μια σχο λή για να α κο λου θή σει το μο νο πά τι του α το -μι σμού και της ε ξει δί κευ σης, του α νοί γε ται η ευ και ρία να μά θειτι ση μαί νει συλ λο γι κός α γώ νας, συμ με το χή, α ντί στα ση και αλ -λη λεγ γύη. Το ελ λη νι κό πα ρά δο ξο, λοι πόν, εί ναι ό τι στο πα νε πι -στή μιο το α πο τύ πω μα που ά φη σαν οι α γώ νες με ση μείο εκ κί νη -σης τα χρό νια της δι κτα το ρίας μέ χρι και το φοι τη τι κό κί νη μαγια το άρ θρο 16, πα ρα μέ νει α νε ξί τη λο.

Οι φοι τη τι κοί σύλ λο γοι, συ νε πώς, εκ φέ ρουν λό γο μέ σω τωνγε νι κών τους συ νε λεύ σεων, α ντι δρούν και γί νο νται κομ μά τι τηςκοι νω νίας που α γω νί ζε ται. Το ά συ λο δεν α πο τε λεί α πλά «ά συ λοι δεών» (έν νοια που θα έ πρε πε να προ βλη μα τί ζει, κα θώς η ε λεύ -θε ρη δια κί νη ση ι δεών εί ναι αυ το νό η τη. Όχι;) αλ λά προ στα τεύειαν θρώ πους που α γω νί ζο νται για τη ζωή και την α ξιο πρέ πειατους ό πως πριν 3,5 χρό νια με την α περ γία πεί νας των 300 με τα -να στών ερ γα τών. Και οι διοι κη τι κοί, δη λα δή η κι νη τή ριος δύ να -μή του, δεν εί ναι α πλοί υ πάλ λη λοι αλ λά ορ γα νι κό κομ μά τι, ό -πως οι φοι τη τές και οι κα θη γη τές. Έτσι, το πα νε πι στή μιο με βά -ση και τους θε σμούς του αυ το διοί κη του και της συν διοί κη σης,δεν α πο τε λού σε πο τέ έ να α πό τα πε δία στο ο ποίο εί χε τον πρώ -το λό γο η ε κά στο τε κυ βέρ νη ση. Προ φα νώς, ει δι κά τα τε λευ ταίαχρό νια της κοι νω νι κής κα τα στρο φής, το γε γο νός αυ τό γι νό τανο λοέ να και πιο ε νο χλη τι κό για την α πό λυ τη ε φαρ μο γή του «η συ -

χία, τά ξη και α σφά λεια». Από -δει ξη α πο τε λεί ό τι έ χουν ψη φί -σει πέ ντε δια φο ρε τι κούς εκ παι -δευ τι κούς νό μους, μέ σα σε τρίαχρό νια. Στό χος ό λων αυ τών εί -ναι η με τα τρο πή του πα νε πι στη -μίου τό σο σε ε ται ρία με ε μπό -ρευ μα τη γνώ ση και πε λά τεςτους φοι τη τές, ό σο και σε ερ γο -στά σιο με την πα ρε χό με νη γνώ -ση υ πο χεί ριο της α γο ράς, τουςφοι τη τές μελ λο ντι κούς ερ γα ζό -με νους σε κα θε στώς ε πι σφά -λειας και την έ ρευ να υ πη ρέ τηστις ε πι χει ρή σεις. Και η ε φαρ -μο γή τους θα ε πι βλέ πε ται α πότο αυ ταρ χι κό συμ βού λιο ι δρύ μα -τος, μέ λη του ο ποίου εί ναι μά -νατ ζε ρς και ε ξω πα νε πι στη μια -κοί. Αλλά προ φα νώς ο λό κλη ρηη πα νε πι στη μια κή κοι νό τη τα α -ντι στά θη κε σε αυ τή τη βίαιη με -τα στρο φή του.

Ολό κλη ρη ε κτός α πό ό σουςβρί σκο νταν σε ε ντε ταλ μέ νη υ πη -ρε σία, ό πως ο πε ρι βό η τος πια κ.Φορ τσά κης. Ο κύ ριος Φορ τσά -κης, λοι πόν, ο ο ποίος την προ η -γού με νη πε ρίο δο ή ταν ο πρό ε -δρος του τμή μα τος της Νο μι κής,εί χε το πο θε τη θεί υ πέρ των α πο -λύ σεων τω ν διοι κη τι κών υ παλ -λή λων και την εί σο δο τό σο των

ερ γο λα βιών ό σο και των νέων σχέ σεων ερ γα σίας (voucher) στοΠα νε πι στή μιο. Ο ί διος εί ναι πρό ε δρος του ε πο πτι κού συμ βου -λίου της ΝΕ ΡΙΤ (ξέ ρει δη λα δή κα λά να δια λύει έ να δη μό σιο θε -σμό και εί ναι πρό θυ μος να το κά νει), έ χει ι διω τι κή ε ται ρία (γνώ -στης ι σο λο γι σμών) η ο ποία έ χει α να λά βει την «α ξιο ποίη ση» τουελ λη νι κού (να α ξιο ποιή σει και τα α κί νη τα του ΕΚ ΠΑ λοι πόν). Οάν θρω πος, ο ο ποίος σω μα το ποιεί τα σχέ δια των κυ ρίαρ χων γιατο πα νε πι στή μιο, α πο κα λεί τους φοι τη τές και τις α πο φά σειςτους «πα ρά νο μες», α παι τεί την α πο χώ ρη ση αυ τών και των διοι -κη τών και κα ταγ γέλ λει «α ντι δη μο κρα τι κές ε νέρ γειες» (sic).

Αντί, λοι πόν, να συ ζη τά με για την αύ ξη ση της κρα τι κής χρη -μα το δό τη σης, τις δω ρεάν με τα φο ρές και σί τι ση, τον πολ λα πλα -σια σμό των ε στιών, τη διεύ ρυν ση των γνω στι κών α ντι κει μέ νων,τη δη μιουρ γία ε νός πα νε πι στη μίου με γνώ μο να τις α νά γκες ό -σων ζουν και ερ γά ζο νται σε αυ τό αλ λά και ο λό κλη ρης της κοι -νω νίας, συμ βαί νει α κρι βώς το α ντί θε το.

Ξε χνά νε ό μως οι φορ τσά κη δες, τα φε ρέ φω να των ΜΜΕ και ό -λο το κυ βερ νη τι κό ε πι τε λείο ό τι εί ναι ε πι κίν δυ νο ά θλη μα ναπαί ζεις με τις ζωές των αν θρώ πων. Για τί εί μα στε η γε νιά πουδεν έ χει ερ γα σία, δεν έ χει δι καιώ μα τα και δεν θέ λουν να έ χει ού -τε α ξιο πρε πείς σπου δές. Οπό τε, ο α γώ νας που θα δώ σει για ναέ χει ξα νά το προ νό μιο να ο νει ρεύε ται το μέλ λον της εί ναι αυ τόςτης συ νο λι κής α να τρο πής, ο ο ποίος δεν θα συγ χω ρέ σει ό σουςτης το στέ ρη σαν. Και δεν θα εί ναι ού τε έ νας α γώ νας α θώος ού -τε και πα ρά νο μος. Θα εί ναι α πλά δί καιος.

* Φοι τή τρια Νο μι κής Σχο λής Αθη νών

Ξε χνά νε ό μως οιφορ τσά κη δες, ταφε ρέ φω να τωνΜΜΕ και ό λο τοκυ βερ νη τι κό ε πι -τε λείο ό τι εί ναι ε -πι κίν δυ νο ά θλη μανα παί ζεις με τιςζωές των αν θρώ -πων. Για τί εί μα στεη γε νιά που δεν έ -χει ερ γα σία, δεν έ -χει δι καιώ μα τα καιδεν θέ λουν να έ χειού τε α ξιο πρε πείςσπου δές.

“

Αν με ρω τή σε τε για τί γρά φω,πι στεύω ό τι, α πό βι βλίο σε βι -βλίο, γί νο μαι κα λύ τε ρος άν θρω -πος. Ότι μέ σα α πό την α ρι στε ρά,έ γι να κα λύ τε ρος άν θρω πος, ό τιμπο ρού με να γί νου με κα λύ τε ροιάν θρω ποι, ό τι το πρό βλη μα τουδι πλα νού μας εί ναι δι κό μαςπρό βλη μα.

“

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Γιατί ο κ. Φορτσάκης θέλεινα «τσακιστούμε έξω»;

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 33ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ησύμπτωση είναι, τουλάχιστον,σατανική. Ωστόσο, οι πολιτικέςεξελίξεις είναι τόσο πυκνές που

όλα μπορούν να «εξηγηθούν». Αύριο,∆ευτέρα, ο Κ. Παπούλιας θα δεχθεί δια-δοχικά τους Αντ. Σαμαρά [17:30] και Αλ.Τσίπρα [14:45] με γνωστά, σε γενικέςγραμμές, τα ζητήματα που θα συζητη-θούν -η αρχική ώρα της συνάντησης μετον Αντ. Σαμαρά ήταν στις 13:00 για νααλλάξει προκειμένου να μιλήσει μετάτον Αλ. Τσίπρα!... ∆εν αποκλείεται, μά-λιστα, ο Αντ. Σαμαράς να ζητήσει τησύγκλιση των πολιτικών αρχηγών, υπότον Πρόεδρο της ∆ημοκρατίας προκει-μένου να αντιμετωπιστούν τα εθνικά θέ-ματα –από τις τουρκικές προκλήσεις στοΑιγαίο μέχρι το χρέος και την… τρόικα!Ο Αντ. Σαμαράς θα προσέλθει στο Προ-εδρικό με στόχο την δημιουργία κλίμα-τος «εθνικής συναίνεσης». Και θα ανα-φερθεί στην πρωτοβουλία του για την[ευκαιριακή...] συμμαχία με Αίγυπτο καιΙσραήλ. Σε κάθε περίπτωση όλα είναιρευστά, ιδιαίτερα στα της τρόικας, με τοΜαξίμου να παρακολουθεί αμήχανα τιςεξελίξεις και να προσπαθεί επικοινω-νιακά να αντιμετωπίσει την πραγματικό-τητα -δεν διαφαίνεται πολιτικό ξέφωτο.

Παρακλήσεις…

Η συγκυβέρνηση δεν έχει, πλέον, καιπολλά περιθώρια ελιγμών. Η τρόικα αρ-νείται κάθε «διευκόλυνση» συνδέοντας,μάλιστα, την επιστροφή της με την ταχύ-τητα που θα παρουσιάσει η Αθήνα το«πλήρες σύνολο των προτάσεων πολιτι-κής» [full set policy proposals] που τηςέχουν ζητηθεί –δηλώσεις του εκπροσώ-που του ∆ΝΤ Τζέρι Ράις. Επιλογή πουεπανέλαβε, την Παρασκευή, και ο εκ-πρόσωπος της Κομισιόν, Σ. Ο’ Κόνορ -«Βρισκόμαστε σε επικοινωνία με τις ελ-ληνικές αρχές και αυτήν τη στιγμή δενμπορώ να σχολιάσω. Την ερχόμενηεβδομάδα ενδέχεται να υπάρχουν περισ-σότερες πληροφορίες», δήλωσε ο κ. Ο’Κόνορ κληθείς να σχολιάσει σε ποιο ση-μείο βρίσκονται οι διαβουλεύσεις με τηνελληνική κυβέρνηση. Με τον τρόπο τουδιαμήνυσε στην ελληνική κυβέρνηση ότιαν δεν πάρει τη σχετική πρωτοβουλίαγια την υλοποίηση όλων των μέτρων, ητρόικα δεν θα έρθει στην Αθήνα.

Μια μέρα νωρίτερα, το Βερολίνο «άδει-αζε», μέσω του Bloomberg, την ελληνικήκυβέρνηση –και τον Γκ. Χαρδούβελη, ει-δικότερα- ότι έχει υπάρξει συμφωνία με-ταξύ Γερμανίας και Ελλάδας -«Απορρί-

πτουμε τις αναφορές σε ελληνικά μέσαενημέρωσης ότι η Γερμανία και η Ελλάδακατέληξαν σε συμφωνία χθες, για περαι-τέρω στήριξη προς την Ελλάδα μετά τοτέλος του προγράμματος διάσωσης»,ανέφερε ο Φρανκ Πολ Βέμπερ, εκπρό-σωπος του γερμανού υπουργού Οικονο-μικών Β. Σόιμπλε. «Άδειασμα» που προ-σπάθησε να δικαιολογήσει ο Γκ. Χαρ-δούβελης, αλλά και να στριμώξει τον Συ-ΡιζΑ, λέγοντας [συνέδριο Capital + Vi-sion] ότι «η χώρα δεν θα βρεθεί από την«κόλαση» στον «παράδεισο», από τη μιαμέρα στην άλλη, χωρίς προσπάθεια. ∆ενμπορούμε», τόνισε, «να καλλιεργούμεανεδαφικές προσδοκίες για την ικανο-ποίηση πάσης φύσεως αιτημάτων».

Και… αναδρομικό μισθολόγιο!

Οι Γερμανοί επιμένουν να υλοποι-ηθούν τα συμφωνηθέντα, όπως το ενιαίομισθολόγιο, οι απολύσεις 5.500 δημο-σίων υπαλλήλων μέχρι το τέλος του2014, η πλήρης απελευθέρωση των απο-λύσεων [ομαδικές], η αλλαγή του συνδι-καλιστικού νόμου καθώς και το ασφαλι-στικό. Μ’ αυτή την ατζέντα η κυβέρνησηγνωρίζει ότι δεν μπορεί να παραμείνειστην εξουσία και ζητά «διευκολύνσεις».Όπως, για παράδειγμα, το νέο ενιαίο μι-σθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων πουζητά να το ψηφίσει το Μάρτιο, μετά, δη-λαδή, την όποια προσπάθεια για εκλογήΠροέδρου της ∆ημοκρατίας, και να έχειαναδρομική ισχύ, από 1η Ιανουαρίου του2015!

Ανάλογες «παρακλήσεις» γίνονται για

μια σειρά θέματα με δικαιολογία τηντραγική κατάσταση της κοινωνίας[φτωχό ένα στα δύο ελληνόπουλα, σύμ-φωνα με την Unicef - 14 δισ. ευρώ έχα-σαν από το εισόδημά τους μέσα στο 2013τα ελληνικά νοικοκυριά, 48,4 δισ. απότο 2009 μέχρι το τέλος του 2013], αλλάκαι την κατάσταση στο εσωτερικό τουΠαΣοΚ που η δεξαμενή ψηφοφόρωναποτελείται κυρίως από δημοσίουςυπαλλήλους. Πληροφορίες, μάλιστα,φέρουν τον υπουργό Οικονομικών μεεπιστολή του προς το ∆ΝΤ να αποδέχε-ται την υλοποίηση όλων των μέτρων πουεπιθυμεί η τρόικα, ζητώντας την εξαί-ρεση μόνο ως προς τις ομαδικές απολύ-σεις και την προώθηση του νέου ασφα-λιστικού.

Επιτάχυνση εξελίξεων

Η αδιαλλαξία, όμως, των Γερμανών -των δανειστών μας γενικότερα- αποκα-λύπτει την πολιτική τους αδιαφορία γιατο αν θα παραμείνει στην κυβέρνηση ηΝ∆ και το ΠαΣοΚ –καμιά παροχή σε μιακυβέρνηση που τελειώνει, η «γραμμή»της τρόικας που θεωρεί ότι αδειάζει ηάμμος στην κλεψύδρα της κυβέρνησης.Το Μαξίμου το γνωρίζει και προετοιμά-ζεται για εκλογές. Πληθαίνουν, μάλιστα,οι φωνές –και από πρωτοκλασάτα στε-λέχη της Ν∆- ότι αυτή η κυβέρνηση δενθα μπορέσει να φτάσει μέχρι τη διαδικα-σία εκλογής Προέδρου. Και επιμένουνότι ακόμα και αν τα καταφέρει οι 180δεν βρίσκονται και άρα οι εκλογές είναιαναπόφευκτες. Και εισηγούνται εκλογές

πριν από την διαδικασία για την εκλογήτου Πρόεδρου, προκειμένου «να προλά-βουμε, να μην καταρρεύσουμε και συν-τριβούμε», όπως χαρακτηριστικά λένεστελέχη της Ν∆.

Το Μαξίμου αδυνατεί να αντιδράσει.Και προσπαθεί με επικοινωνιακούςόρους να αντιμετωπίσει την πραγματικό-τητα -εκεί εντάσσεται και η αυριανή συ-νάντηση με τον Κ. Παπούλια. Από τηνΠαρασκευή το βράδυ, μάλιστα, μεαφορμή τον εμβολισμό ελληνικού ψαρά-δικου από τουρκική ακταιωρό, άρχισανοι διαρροές ότι οι Τούρκοι προετοιμά-ζουν «θερμό επεισόδιο» στο Αιγαίο. Ηαπόφαση, μάλιστα, του Τουρκικού Συμ-βουλίου Ασφαλείας [μετέχουν ΤαγίπΕρντογάν και Αχμέτ Νταβούτογλου] ότι«η Άγκυρα θα προστατέψει με αποφασι-στικότητα τα συμφέροντά της εντός τηςυφαλοκρηπίδας της» αλλά και τις περιο-χές που την εξουσιοδότησαν οι Τουρκο-κύπριοι «για να διεξάγει έρευνες φυσι-κού αερίου στην Κυπριακή ΑΟΖ» ενέτει-ναν την αμηχανία του Μαξίμου. Ας μηνεκπλαγούμε, ωστόσο, αν την ∆ευτέραπαρακολουθήσουμε τον Αντ. Σαμαρά,αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Κ.Παπούλια, να επιδίδεται σε γεωπολιτι-κές αναλύσεις ενόψει και του ταξιδιούτου σε Κύπρο [Παρασκευή] και Αίγυπτο[Σάββατο] για την Κυπριακή ΑΟΖ. Παι-χνίδια επικίνδυνα και τυχοδιωκτικά πουδεν λύνουν τα υπάρχοντα πολιτικά προ-βλήματα…

Θόδωρος Μιχόπουλος

ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΣΑΜΑΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΛΙΜΑΤΟΣ «ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΑΙΝΕΣΗΣ»

Επικίνδυνα παιχνίδιαμε φόντο χρέος και ΑΟΖ

Ο σώζων εαυτόν σωθείτω

Ηεπιτάχυνση των πολιτικών εξελίξεων, κάτω από τα αδιέξοδα της πολιτικήςλιτότητας, οδηγεί και σε κινήσεις προσωπικής διάσωσης. Έτσι βλέπουμε τον

Ν. ∆ένδια να μετακινείται στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας προκειμένου να διασω-θεί από τις δύσκολες και με σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις αποφάσεις τουυπουργείου Ανάπτυξης που έχουν και εκλογικό κόστος –σημαντικό ρόλο, βέβαια,έπαιξε και το γεγονός ότι υπήρχε και πρόβλημα συνεργασίας με τον Γκ. Χαρδού-βελη. Ακόμα ο Ν. Μηταράκης εγκαταλείπει την «αφιλόξενη» Α΄ Αθήνας για την πε-ριφέρεια της Χίου, ενώ ο Κυρ. Μητσοτάκης, σε ρόλο Αδ. Γεωργιάδη, ανακαλύπτει5.260 δημοσίους υπαλλήλους που έχουν αποστείλει 1,5 δισ. ευρώ στο εξωτερικόχωρίς, βέβαια, να μπορεί και να διαβεβαίωση ότι αυτά τα χρήματα έχουν βγει πα-ράνομα από τη χώρα… Νέα «σατανική» σύμπτωση: οι προς απόλυση δημόσιοιυπάλληλοι είναι 5.500, όσοι και οι «επίορκοι» 5.260! Στη θέση του Ν. ∆ένδια, πάν-τως, τοποθετήθηκε ο βουλευτής Τρικάλων Κώστας Σκρέκας, που δεν αναμένεταινα δημιουργήσει προβλήματα σε Μαξίμου και Γκ. Χαρδούβελη. Οι παλιοί, βέβαια,της Ν∆, διαμαρτύρονται ότι χάλασε η επετηρίδα!

Θ. Μιχ.Του

ΑΛΤΑ

Ν α

πό τ

η ΒΑ

ΒΕΛ

∆ηλώνει αριστερός που, όμως, θεωρεί τον Αλ. Τσίπρα επι-κίνδυνο καθώς τον τοποθετεί «αριστερότερα» του εαυτούτου! Ο λόγος για τον Πράσινο και πρώην υπουργό Εξωτερι-κών της Γερμανίας Γιόσκα Φίσερ που συγκαταλέγει τονΑλέξη Τσίπρα στους επικίνδυνους πολιτικούς, καθώς μπο-ρεί να συμπαρασύρει ολόκληρο τον ευρωπαϊκό Νότο προςτα αριστερά.

Ο Γ. Φίσερ θεωρεί την πολιτική του Βερολίνου λανθα-σμένη. «∆εν μπορείς», σημειώνει, «να μειώνεις τα χρέη καιταυτόχρονα να κάνεις δομικές μεταρρυθμίσεις. Τι περιμέ-νει, δηλαδή, από όλα αυτά το Βερολίνο;», αναρωτιέται. «Νααποτύχει ο Ολάντ στη Γαλλία και να έχουμε μετά την ΛεΠεν; Ή να αναλάβει ο Τσίπρας την πρωθυπουργία στην Ελ-λάδα; Τότε θα τον ακολουθούσαν και άλλες χώρες στηΝότια Ευρώπη. Αυτό δεν το θεωρώ ιδιαίτερα έξυπνο…».Ωστόσο ο Γ. Φίσερ υποστηρίζει περίπου τα ίδια με τον Αλ.Τσίπρα! Η αλόγιστη λιτότητα, λέει, έχει μειώσει το ελλη-

νικό ΑΕΠ σε βαθμό, που το ελληνικό χρέος να εμφανίζεταισήμερα σε ποσοστά μεγαλύτερο εκείνου στις αρχές της κρί-σης, ενώ, όπως γράφει σε βιβλίο του, η επιχείρηση «σωτη-ρία» της Ελλάδας ήταν στην πραγματικότητα η «σωτηρίατων τραπεζών της Βόρειας Ευρώπης και, σε συνάρτηση μεαυτό, του συνολικού ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συ-στήματος».

«Ο Τσίπρας, όπως διαβάζω», λέει ο Γ. Φίσερ, «θέλει ναβάλει τέρμα στην πολιτική της λιτότητας. Ρώτησα τη γερ-μανική κυβέρνηση, τι θα κάνει σε τέτοια περίπτωση. “Τότεθα πρέπει να διαπραγματευτούμε”, ήταν η απάντησή της.Αν, όμως, τα πράγματα φτάσουν σε αυτό το σημείο, τότεκαλά ξεμπερδέματα», είπε χαρακτηριστικά. Ανεξάρτητα,όμως, απ’ όλα αυτά ο κ. Φίσερ απέρριψε το ενδεχόμενο εξό-δου της Ελλάδας από το ευρώ.

Α.Π.Θ.

Ο επικίνδυνος κ. Αλέξης Τσίπρας!...

Αντιφασιστική συναυλία διοργανώνει ο ΑντιφασιστικόςΣυντονισμός, το Σάββατο 8 Νοέμβρη στο κλειστό γήπεδοΣπόρτινγκ (κοντά στο σταθμό ΗΣΑΠ - Άγιος Ελευθέριος).Είσοδος ενίσχυσης: 5 ευρώ.

Του Νίκου Τσαγκρή

Το μόνο που δεν ακούσαμε είναιότι το ιστορικό «όχι» ειπώθηκεμε εντολή Σαμαρά. Ωστόσο, η

ιστορία του αλβανικού μετώπου καιτων φασιστικών και αντιφασιστικών…πέριξ, γραφόταν και ξαναγραφότανδιαρκώς κατά τη διάρκεια των φετινώνεπετειακών εκδηλώσεων για το «έποςτου ’40».

Καλά, στο επίπεδο της νεοελληνικήςκαφενειακής σκέψης το «όχι» το είπε οΜεταξάς, («ποιος, αυτός με τα κο-νιάκ;», με ρώτησε ένας θαμώνας) οΆρης, ο Ζέρβας, ο Μιχαλολιάκος, ο Ζα-χαριάδης και εντάξει, το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ,το… Πολυτεχνείο.

Στο επίπεδο της πολιτικής και τωνμίντια τώρα, η μισαλλοδοξία χτύπησεκόκκινο, συνάδοντας με τις καγκελό-φραχτες παρελάσεις και την ανοϊκήπροεδρική φιγούρα πίσω τους^ και εμ-πρός τους…

Πολιτεία χωρίς πολίτες, χώρα χωρίςλαό. Κι ας λένε οι σοφοί του κόσμουτούτου πως ο ελληνικός λαός είπε το«όχι», πως οι λαοί – και όχι οι ιστορι-κοί – είναι εκείνοι που γράφουν τηνιστορία: «Η κοινωνία και η ιστορία δενυπόκεινται σε αδήριτους αντικειμενι-κούς ιστορικούς νόμους, δεν υπα-κούουν στην καθοριστικότητα^ διαρρη-γνύουν τα πλαίσια του καθορισμένου,είναι δημιουργίες ακαθόριστες. Η ιστο-ρία είναι δημιουργία, ποίησις, γένεσηοντολογική νέων μορφών, νέωνειδών», μας λέει ο Κορνήλιος Καστο-ριάδης , διορθώνοντας την κρατούσααντίληψη για την ανθρώπινη κοινωνίακαι ιστορία. Στον ίδιο ιστορικό χρόνο,κάποιοι ξαναγράφουν την ιστορία. Ήτην… διορθώνουν…

Στη σφαίρα της ψυχανάλυσης

∆ιορθώνεται η ιστορία; Εύκολα! Σαςθυμίζω την περίπτωση της κ. ΜαρίαςΡεπούση που, στο πλαίσιο του γενικό-τερου εκσυγχρονισμού της χώρας καιτης ιστορίας της, υποθέτω, διόρθωσεεκείνο το συνωστισμένο εγχειρίδιοιστορίας της Ε΄ δημοτικού. (Λίγο αργό-τερα βέβαια, η συγκεκριμένη ιστορικόςδιόρθωνε τις διορθώσεις της με τιςδιορθώσεις που της επέβαλε η Ακαδη-μία Αθηνών, αποκαλύπτοντας τη συνά-φεια του επαγγέλματος του ιστορικούμ’ αυτό του διορθωτή!)

Επί της ιστορίας, καθ’ όλη τη διάρ-κειά της, ασελγούν ποικιλοτρόπως οικάθε μορφής και είδους εξουσίες. Αυτότο γνωρίζει (ή οφείλει να το γνωρίζει)κάθε ενήλικας πολίτης, κάθε ιστορικήςπεριόδου. Εκτός και αν είναι… ανιστό-ρητος.

Απ’ αυτή την άποψη, θεωρώ ότι υπά-γονται στη σφαίρα μιας εθνικής, ναπούμε, ψυχανάλυσης, οι εξαιρετικάαγωνιώδεις και μισαλλόδοξες αντιδρά-

σεις κάποιων υποστηρικτών της «εθνι-κής ορθοδοξίας» (κάθε ιδεολογικούτύπου και πολιτικής προέλευσης) ενόψει ορισμένων… νεωτερικών ιστορι-κών διορθώσεων. Ιδίας, εξάλλου, ψυ-χανάλυσης χρήζουν και οι, επίσης, μι-σαλλόδοξες κραυγές κάποιων «ευ-ρωεκσυγχρονιστών» της ∆εξιάς, τουΠΑΣΟΚ ή της Αριστεράς, κατά των«εθνικιστών», όπως συλλήβδην αποκα-λούν όλους όσοι αντιδρούν «στον εκ-συγχρονισμό (!) της ιστορίας».

Το ερώτημα είναι πηγαίο, προκύπτειμε αυτόματη γραφή: Τι έπαθαν όλοιαυτοί και βάλθηκαν ξαφνικά να πειρά-ξουν (να διορθώσουν, να ξαναγράψουν)την ιστορία;

- «Για να λειάνουν τις τουρκικές βαρ-βαρότητες, να καταστήσουν λιγότεροαντιπαθείς τους Τούρκους στους νε-οέλληνες», υποστηρίζουν οι μεν: στοπλαίσιο της διπλωματίας της ελληνο-τουρκικής «προσέγγισης». Κι ακόμαχειρότερα: στο πλαίσιο κάποιας μυστή-ριας ευρωαμερικανικής οδηγίας πουδουλεύει για την ισοπέδωση των εθνι-κών χαρακτηριστικών, την «πτώση»των εθνοτήτων, την παγκοσμιοποίηση.

- «Όχι, πρόκειται για κάποιες ανα-γκαίες αλλαγές στοιχείων της ελληνι-κής ιστορίας», υποστηρίζουν οι δε:προκειμένου, τη θέση των εθνικώνμύθων (περί του αμύθητου ελληνικούηρωισμού, κλπ.) να πάρουν οι «πραγ-ματικότητες». Να λάμψει, επιτέλους, ηιστορική αλήθεια.

Υπάρχει ιστορική αλήθεια;

Η «ιστορική αλήθεια»! Υπάρχει, αλή-θεια, «ιστορική αλήθεια»; Μόνο κά-ποιοι ιστορικοί καταφάσκουν. Στηνπραγματικότητα η ιστορική αλήθειαείναι η αλήθεια των ιστορικών. Πουμπορεί να είναι πιο κοντά στην αλήθειαή πιο κοντά στο ψέμα, σπάνια όμως ηαλήθεια, μα διόλου σπάνια το ψέμα.

Άλλωστε, μια παραγνωρισμένη αλή-θεια είναι ότι οι Έλληνες, από την επα-νάσταση και εντεύθεν, μαθαίναμε τηνιστορία μας από τη λαϊκή παράδοση:από διηγήσεις του παππού και της για-γιάς, από ομιλίες στις εθνικές επετεί-ους, από τα δημοτικά και τα λαϊκά τρα-γούδια, απ’ τους ποιητές, τον Ρήγα καιτον Μακρυγιάννη, τον Σολωμό, τονΚάλβο, τον Μπάιρον, τον Βαλαωρίτη…Και ελάχιστα από τα σχολικά βιβλία.

Και όσα μάθαμε δεν μας χάλασαν,ανεξάρτητα πόσο κοντά ήσαν στην«ιστορική αλήθεια». Το λιγότερο, μαςέκαναν να αγαπάμε την πατρίδα, αλλάκυρίως την ανεξαρτησία, την ελευθε-ρία. Να σεβόμαστε την ελευθερία ωςυπέρτατο ανθρώπινο αγαθό και νααγωνιζόμαστε μέχρι θανάτου για αυτήν.

Ενοχλεί άραγε αυτή η «φρονηματική»μας ταυτότητα και, πιστεύουν κάποιοιότι θα την αλλάξουν… διορθώνονταςτην ιστορία; Ίσως. Το σίγουρο είναι ότι

αυτή η «ταυτότητα»που, σαφώς, προ-έκυψε από τη σχέσημας με την ιστορίαμας (όπως μέχρι σή-μερα την μαθαίναμε)δεν είναι παρά ηταυτότητα ενόςιστορικά αξιοθαύμα-στου πατριωτισμού:του παραδοσιακούπατριωτισμού υμώντων Ελλήνων.

* Απόσπασμααπό δημοσίευμα

του ΓιώργουΟικονόμου στο Lifo

Ο αδιάβαστοςαιρετικός∆ιαβάσαμε, με έκπληξη, τον

«Αιρετικό» της Κυριακάτι-κης Αυγής ο οποίος κάνει ανα-φορά στην περίπτωση του ομό-σπονδου κρατιδίου της Θουριγ-γίας στη Γερμανία, όπου τοκόμμα της Αριστεράς θα συμ-μαχήσει με τους Σοσιαλδημο-κράτες και τους Πράσινουςπροκειμένου να σχηματιστεί κυ-βέρνηση της οποίας θα ηγείταιο επικεφαλής της Λίνκε,Μπόντο Ράμελο. Αναρωτιέται,λοιπόν ο «αιρετικός»: «Φαντά-ζεστε τι θα είχε γίνει αν ο ΣΥ-ΡΙΖΑ έκανε το ίδιο στην Ελ-λάδα; Συμβιβασμένο θα τονανέβαζαν οι «ούλτρα» αριστε-ροί. Πουλημένο θα τον αποκα-λούσαν οι ανυπόμονοι επανα-στάτες των «ιερών κειμένων»».

Ο «αιρετικός», π?ντως, συλ-λαμβάνεται κάπως αδιάβαστος.Παραβλέπει το γεγονός ότι τοSPD «πάτωσε» στη Θουριγγίακαι κυρίως πως αυτό είναι πουανάγκασε την ΓΓ του κόμματοςνα στραφεί σαφώς κατά τουCDU και των πολιτικών του.Επιπλέον, ξεχνά να αναφέρειότι στη Θουριγγία οι «επανα-στάτες των ιερών κειμένων» τηςΛίνκε ήταν αυτοί που κατάφε-ραν να πετύχουν μια τόσο ση-μαντική νίκη ενώ σε άλλες πε-ριπτώσεις (βλ. Βραδεμβούργο)οι «ρεαλιστές» δεν πήγαν καιπολύ καλά. Σε κάθε περίπτωσηαν ο «αιρετικός» θέλει να μαςπει κάτι για τον ΣΥΡΙΖΑ ας τοπει καθαρά, γιατί οι μηχανιστι-κές αναγωγές ανά περίπτωσηδεν κάνουν απλούστερη την«σύνθετη πραγματικότητα»

Η ΑΟΖ ενώνειΣτο άρθρο του με τίτλο «Η

ΑΟΖ ενώνει» στα Νέα της31ης Οκτωβρίου, ο ΜιχάληςΜητσός εξυμνεί την πολιτικήτης Λευκωσίας να συμμαχήσειμε Ισραήλ και Αίγυπτο προκει-μένου να αντιμετωπίσει την επι-θετικότητα (sic) της Τουρκίαςστην περιοχή. Στην ερώτηση αν«συνιστά πρόβλημα το ότι πρό-κειται για δύο κράτη που κατα-πατούν τα ανθρώπινα δικαιώ-ματα και το διεθνές δίκαιο» πουθέτει ο ίδιος στον εαυτό του,έχει την αποστομωτική απάν-τηση «Όχι απαραιτήτως. Η δι-πλωματία και η ηθική κινούνταισε διαφορετικά επίπεδα».Άπιαστη λογική από τον αρθρο-γράφο. Αν κάποιος παραβιάζειτα διεθνές δίκαιο και στρέφεταιεναντίον μας είναι καταδικα-στέος, αν είναι «εχθρός του εχ-θρού μας» γίνεται σύμμαχοςμας. Αλλά καμιά φορά έτσιείναι. Άλλωστε, η ηθική και ηδημοσιογραφία δεν κινούνταιπάντα στα ίδια επίπεδα.

Νέα πνοήστο άλσοςΟι εικόνες εγκατάλειψης του

άλσους Νέας Φιλαδέλ-φειας σβήνουν σιγά σιγάύστερα από πρωτοβουλία τηςνέας δημοτικής αρχής μαζί μεφορείς, συλλογικότητες και κα-τοίκους της περιοχής. Τα τε-λευταία τέσσερα χρόνια, τα 471στρέμματα του άλσους είχαναφεθεί στο έλεος του καιρού,με αποτέλεσμα ένας από τουςελάχιστους πνεύμονες οξυγό-νου στο λεκανοπέδιο της Αττι-κής να κινδυνεύει να αφανιστεί.

Κοπ

τορα

πτικ

ή

44 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η Ιστορία πίσω από τιςκαγκελόφραχτες παρελάσεις“Η κοινωνία και η ιστορία δεν υπόκεινται σε αδήριτους αντικει-μενικούς ιστορικούς νόμους – διαρρηγνύουν τα πλαίσια τουκαθορισμένου, είναι δημιουργίες ακαθόριστες…”

Toυ

ΓΙΑΝ

ΝΗ

ΚΑΚ

ΑΡΩ

ΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Πρύτανηςή διοικητής μονάδας;Ποια μπορεί να είναι η τύχη μιας πρυτανικής αρχής σαν του Καποδιστριακού

Παρακολουθώντας τις αποσπα-σματικές εικόνες από την επει-σοδιακή απόπειρα συνεδρίασης

της συγκλήτου του Καποδιστριακού,σκεφτόμουν ότι όσοι δείχνουν να πον-τάρουν όλα τα υπάρχοντά τους στον νυνπρύτανη του πανεπιστημίου και στις με-θόδους του, καλά θα κάνουν να φανούνπιο συγκρατημένοι, γιατί το όχημα πουεπέλεξαν δεν φαίνεται να μπορεί ναπάει μακριά φέρνοντας σε πέρας τηναποστολή με την οποία το έχουν φορτώ-σει. Η οργίλη αντίδρασή του απέναντι σεσπουδαστές που οφείλει να διδάξει καιμε το παράδειγμά του, συνέχεια των αυ-ταρχικών μεθόδων που επιχείρησε ναεφαρμόσει τις προηγούμενες μέρες (μεκλειδαριές και σεκιουριτάδες στις εισό-δους κτιρίων του ιδρύματος), μεθόδουςπου ούτε η χούντα αποτόλμησε, δείχνειάνθρωπο που πιστεύει ότι το πανεπι-στήμιο μπορεί να διοικηθεί από τις πρυ-τανικές αρχές περίπου όπως μια στρα-τιωτική μονάδα από τον διοικητή καιτους αξιωματικούς της.

Το πανεπιστήμιο-στρατόπεδο

Ποιο είναι το κοινό στοιχείο στις τόσοανόμοιες αυτές περιπτώσεις κατά τηδιαφαινόμενη πρυτανική αντίληψη; Τοανθρώπινο υλικό που έχουν να διαχειρι-στούν, είναι ένα «ανεκπαίδευτο» σύνολοανθρώπων, που χρειάζεται να διδαχθούνπειθαρχία και σεβασμό σε μια δεδομένηιεραρχία. Μόνο έτσι, κατά την αντίληψήτους, μπορούν να «εκπαιδευτούν», ώστενα αποδειχθούν ικανοί να φέρουν τοντίτλο του μαθητή-στρατιώτη. Βασικόςστόχος τους είναι να πειθαρχήσουν ένασύνολο «κακομαθημένων πολιτών»,κατά την προσφιλή στους εκπαιδευτέςνεοσυλλέκτων έκφραση.

Από την αντίληψη αυτή έχει εξοβελι-στεί η ιδέα του ακαδημαϊκού πολίτη,ιδέα που υπονοεί τη συνέχιση και στηνπανεπιστημιακή ζωή της ιδιότητας τουφορέα δικαιωμάτων και υποχρεώσεωνσε πλήρως ισότιμη βάση, αν όχι απόπρονομιακή θέση, λόγω της ιδιότηταςτου νέου διανοούμενου εργαζόμενου,κατά το καταστατικό της ΕΦΕΕ. Και, βέ-βαια, έχει αποκλειστεί ως βλασφημία ηπροσφώνηση «κύριε συνάδελφε» εκ μέ-ρους των διδασκόντων προς τους διδα-σκομένους. Μια προσφώνηση συνηθι-σμένη ακόμα και στην προδικτατορικήεποχή, η οποία – τύποις πολύ συχνά –υποδείκνυε τη σχέση ισότητας ανάμεσασε διδάσκοντες και διδασκόμενους μέσασ’ ένα ίδρυμα που υπηρετεί επιστήμες.∆ηλαδή, σ’ ένα χώρο όπου η ίδια η ιστο-ρία των επιστημών και η επιστημονικήπρακτική αποτρέπουν την επιβολή οποι-ασδήποτε αυθεντίας και επιβάλλουν τηναμφισβήτηση ως θεμελιώδη αρχή ύπαρ-ξης της επιστήμης και της γνωστικήςδιαδικασίας.

Όσο κι αν η ιδιωτικοποίηση και η εμ-πορευματοποίηση του δημόσιου πανεπι-στήμιου έχουν προχωρήσει σε βάθος,ήδη από την ψήφιση του διαβόητουνόμου ∆ιαμαντοπούλου, η πρακτική τουπρύτανη του Καποδιστριακού υπερβαί-νει τα έως σήμερα εσκαμμένα: ο συγκε-κριμένος άνθρωπος φαίνεται ότι αντι-λαμβάνεται το ρόλο του ως πρωτοπόρουστην προσπάθεια επιβολής του νέουμοντέλου πανεπιστημιακής εκπαίδευ-σης με ιεραποστολικό μένος, που χαρα-κτηρίζει συνήθως όσους έχουν ως κίνη-τρο την υπηρέτηση των σκοπών μιας αυ-ταρχικής εξουσίας. Στην κατεύθυνσήτου αυτή μάλλον δεν πρόκειται να πα-

ρουσιάσει παρεκκλίσεις, γιατί πηγή τηςέμπνευσής του δεν φαίνεται να είναι οιπραγματικές ανάγκες της πανεπιστη-μιακής κοινότητας, αλλά οι ανάγκες τηςπολιτικής εξουσίας, την οποία καισυχνά-πυκνά επικαλείται για να αρύεταιτο όποιο κύρος και την όποια υλική ισχύδιεκδικεί. Μόνο που έτσι μοιάζει ναενεργεί ως εντεταλμένος της και όχι σανεκλεγμένος πρώτος μεταξύ ίσων στοεσωτερικό της πανεπιστημιακής κοινό-τητας.

Χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση

∆ικαιούμαστε να μιλάμε κυρίως γιαυλική ισχύ, γιατί η ηθική νομιμοποίησήτου, όπως και όσων πρυτάνεων εκλέ-χτηκαν με το νέο, βαθιά αντιδημοκρα-τικό σύστημα, έχει τρωθεί ανεπανόρ-θωτα από τον ίδιο τον τρόπο εκλογήςτου: διά του εκ των προτέρων αποκλει-σμού ισχυρών αντιπάλων διεκδικητώντου τίτλου από το Συμβούλιο Ιδρύματος,που λειτουργεί ως αυθαίρετος επιλο-γέας πριν από εμάς για εμάς. Το οποίο,ας σημειωθεί, αποτελείται από ανθρώ-πους εκτός της συγκεκριμένης πανεπι-στημιακής κοινότητας. Το κύρος του,δηλαδή, πηγάζει σε μεγάλο βαθμό εκτόςαυτής. ∆εν την έχει ανάγκη και την υπο-νομεύει. Έτσι, ένας τρόπος απομένει σεκάθε πρύτανη για να επικρατήσει, ανθέλει να είναι πιστός στο νόμο που «τονσώζει και του δίνει την αιτία»: να λει-τουργεί σε διαρκή αντιπαράθεση με τηνκοινότητα αυτή, ιδίως απέναντι στουςφοιτητές.

Μπορεί, όμως, έτσι να επιχειρήσει ναυπερβεί δημιουργικά τις δυσκολίες καιτις αντιθέσεις που αναπτύσσονται εκ

των πραγμάτων σε ένα πανεπιστημιακόίδρυμα, όπου βασική συνιστώσα είναι οιφοιτητές;

Επόπτης χωρίς εποπτεία

Αλλά ο νυν πρύτανης του Καποδι-στριακού έχει ακόμη μία δυσκολία ναδράσει χωρίς αυταρχισμό. Ενώ σε κάθεευκαιρία επικαλείται τη νομιμότητα καικαταγγέλλει τους παρανομούντες, ωςπρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίουτης κακώνυμης ΝΕΡΙΤ παρακολουθούσετα μέλη του εν λόγω συμβουλίου να πα-ραιτούνται το ένα μετά το άλλο (Ζούλας,Χωμενίδης) απαθής και ατάραχος μπρο-στά στις ωμές κυβερνητικές παρεμβά-σεις στη ΝΕΡΙΤ.

Όταν μάλιστα ρωτήθηκε σχετικά,απάντησε ότι στον ίδιο δεν έγινε καμιάκυβερνητική παρέμβαση, καθότι δενείναι μέλος του ∆ιοικητικού Συμβου-λίου, αλλά του Εποπτικού. Τι εποπτεύει,άραγε, το περί ου ο λόγος συμβούλιο, ανδεν εποπτεύει την τήρηση της αρχής τηςανεξαρτησίας της δημόσιας ραδιοτηλε-όρασης; Προφανώς προτιμά να επο-πτεύει την τήρηση των εντολών της πο-λιτικής εξουσίας. Πράγμα που ταιριάζεικαι με την υπόθεση που κάναμε, ότι ηισχύς του πηγάζει από τις εντολές τηςεξουσίας αυτής.

∆εν είμαστε μάντεις, αλλά ένας τέ-τοιος πρύτανης, με αυτά τα προσόντα,δεν μπορεί να γίνει αποτελεσματικόστήριγμα της αυταρχικής πολιτικής μιαςκυβέρνησης. Το πιο πιθανό είναι να μεί-νει στην ιστορία ως ο πρύτανης πουυπήρξε η αφορμή για την ανατροπή της.

Χ. Γεωργούλας

∆εν είμαστε μάντεις, αλλά ένας τέτοιος πρύτανης,με αυτά τα προσόντα, δεν μπορεί να γίνειαποτελεσματικό στήριγμα της αυταρχικήςπολιτικής μιας κυβέρνησης. Το πιο πιθανό είναι ναμείνει στην ιστορία ως ο πρύτανης που υπήρξε ηαφορμή για την ανατροπή της.

“Το

υ ∆

ημήτ

ρη Π

ετσε

τίδη

Πλέον έχει καθαριστεί ο χώρος,αντικαταστάθηκαν τα σπα-σμένα παγκάκια και το άλσοςαπέκτησε ξανά ζωή. Όμωςαυτές οι παρεμβάσεις αποτε-λούν το πρώτο βήμα από ταπολλά που θα ακολουθήσουνγια την αναζωογόνηση του άλ-σους. Ο δήμος και η περιφέρειαΑττικής ενέκριναν την υλοποί-ηση της μελέτης ανάπλασηςτου άλσους ύψους 750.000ευρώ που θα κάνουν ξανά τοάλσος το επίκεντρο ζωής τηςΝέας Φιλαδέλφεια. Η δημοτικήαρχή καλεί τους μαζικούς φο-ρείς, τους συλλόγους, τα σχο-λεία, τις συλλογικότητες, τιςδομές αλληλεγγύης, καθένα καικάθε μία να συμμετέχουνενεργά στις προσπάθειες αυτές.

Περί δικαιωμά-των ο λόγοςΠολύ στεναχωριόμαστε που

συνάδελφοι σχολιαστέςδεν μας διαβάζουν. Και ακόμαπερισσότερο που δεν θα διαβά-ζει ο ένας πρωτοκλασάτος σχο-λιαστής τον άλλον, για να απο-φεύγουν και τις επαναλήψεις.Την προηγούμενη βδομάδααναφερθήκαμε σε σχόλιο τουΠάσχου Μανδραβέλη, που ταύ-τιζε το δημόσιο χώρο του πανε-πιστημίου με τις φυλακές (!).Αυτή τη βδομάδα ο ΓιάννηςΠρετεντέρης («Τα Νέα»,31/10/2014) άφησε τα κτίριακαι έπιασε τα πρόσωπα. «Οτρομοκράτης, ληστής κ.λπ.Νίκος Μαζιώτης ανακοίνωσεότι είναι «αναφαίρετο δικαίωμάμου να πυροβολώ τους αστυνο-μικούς». Μη βιαστείτε να φρί-ξετε. Ο Μαζιώτης ως ακραίοςδιατυπώνει απλώς με ακραίοτρόπο κάτι που αποτελεί βεβαι-ότητα για το μεγαλύτερο μέροςτης ελληνικής κοινωνίας. Κά-ποιοι φοιτητές, ας πούμε, θεω-ρούν αναφαίρετο δικαίωμάτους να μην ασκείται κανέναςέλεγχος στα πανεπιστήμια (...)Κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοιθεωρούν αναφαίρετο δικαίωμάτους να μην αξιολογούνται (...)Κάποιοι δήμαρχοι θεωρούναναφαίρετο δικαίωμά τους ναπαρεμποδίζουν τους νόμιμουςελέγχους των εργαζομένωνστους δήμους. Κάποιοι οδηγοίθεωρούν αναφαίρετο δικαίωμάτους να μην πληρώνουν διόδια(...) Κάποιοι φορολογούμενοιθεωρούν αναφαίρετο δικαίωμάτους να μην πληρώνουν φό-ρους (...) Και τελικά η υπερά-σπιση του δικαιώματος καταν-τάει απλώς μια απροκάλυπτηπροσπάθεια διεκδίκησης τηςπάρτης του καθενός (...)» Εμείςδεν έχουμε τίποτα να πούμεστον Γ. Πρετεντέρη, σεβόμενοιακριβώς όλα τα αναφαίρετα δι-καιώματα που έχει. Και ανά-μεσα σε αυτά είναι η ελευθερίατου λόγου, ακόμα και όταν ταυ-τίζει τις δράσεις του Ν. Μα-ζιώτη με αυτή των φοιτητών ήτων εργαζομένων όταν διεκδι-κούν τα δικαιώματά τους. Καιτι να προσθέσουμε άλλωστε...Τα έχει πει όλα -αντί υμών- οαδέκαστος πρωθυπουργός μας«Στοχοποιείτε κάποιον, ενοχο-ποιείτε τις απόψεις του καιμετά προχωράτε στον επόμενο.Κατηγορείτε ανθρώπους, προ-σπαθείτε να τους απομονώσετε(...) Όπως τον κ. Πρετεντέρη»(Βουλή, 11/10/2014).

Μα ρ σέλ & Μι σέ λ

66 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014ΕΡΓΑΣΙΑ

Το ∆ιοικητικό Συμβούλιο της «Εγνατία Οδός Α.Ε.»με ομόφωνη απόφαση ενέκρινε [στις 7/10] τηνανάθεση της Συμφωνίας - Πλαίσιο για την «Προ-

μήθεια υπηρεσιών λειτουργίας και υποστήριξης σταθ-μών διοδίων της Εγνατία Οδός Α.Ε.» στην εταιρεία«Αττικές ∆ιαδρομές Α.Ε.». Στο διαγωνισμό, εκτός απότην εταιρεία «Αττικές ∆ιαδρομές», συμμετείχε μόνο ηεταιρεία «Κλέαρχος Ρούτσης Α.Ε.» Η πρώτη προσφέ-ροντας μια μικρή έκπτωση (12,2%) έναντι του αρχικούπροϋπολογισμού του έργου ανανέωσε τη σύμβαση τηςμε την «Εγνατία Οδό Α.Ε.» για τέσσερα ακόμη χρόνια.Ο προϋπολογισμός του έργου με βάση τη Συμφωνία -Πλαίσιο είχε καθοριστεί στα 48 εκατομμύρια χωρίς νασυμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ.

Εκτός αν ιδιωτικοποιηθεί...

Με βάση τη συμφωνία μεταξύ της «Εγνατία ΟδόςΑ.Ε.» και της «Αττικές ∆ιαδρομές Α.Ε», η δεύτερη ανα-λαμβάνει τη λειτουργία των σταθμών διοδίων, την τε-χνική υποστήριξη της λειτουργίας τους, τη βελτίωσητων εγκαταστάσεων και την καθολική συντήρησητους. Η ασφαλής, εύρυθμη και σε υψηλό επίπεδο εξυ-πηρέτηση των χρηστών του αυτοκινητόδρομου, ηομαλή ανεμπόδιστη διεξαγωγή τη κυκλοφορίας σε ει-κοσιτετράωρη βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ηάμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση σε έκτακτεςκαταστάσεις και η ασφάλεια των χρηστών και των ερ-γαζόμενων στους σταθμούς είναι κάποιες από τις βα-σικές προτεραιότητες του προμηθευτή, όπως αυτέςορίζονται από τη Συμφωνία- Πλαίσιο. Σύμφωνα με τοναρχικό προϋπολογισμό του έργου τα 3/4 των δαπανών[36.560.200 ευρώ από τα συνολικά 48 εκατομμύρια]αφορούν τη λειτουργία των σταθμών. Για τη βελτίωσητων εγκαταστάσεων η συμφωνία προέβλεπε δαπάνεςτης τάξης των 3.706.950 ευρώ.

Οι οικονομικές λεπτομέρειες της Συμφωνίας- Πλαί-σιο είναι ιδιαίτερα σημαντικές, το πιο αξιοπρόσεκτοόμως στοιχείο στην τετραετή ανανέωση της σύμβα-σης της «Αττικές ∆ιαδρομές» με την «Εγνατία ΟδόΑ.Ε.» είναι η προβλεπόμενη διακοπή της σε περίπτωση

ιδιωτικοποίησης της Εγνατίας Οδού. Συγκεκριμέναπροβλέπεται ότι η σύμβαση μπορεί να διακοπεί πριν τοπέρας της τετραετίας, εφόσον ο παραχωρησιούχος, οοποίος θα αναδειχτεί κατόπιν διαγωνιστικής διαδικα-σίας από το ΤΑΙΠΕ∆ (Ταμείο Αξιοποίησης ΙδιωτικήςΠεριουσίας του ∆ημοσίου), δεν επιθυμεί τη συνέχισητης. Τον προηγούμενο μήνα η αλλαγή του καταστατι-κού της «Εγνατία Οδός Α.Ε.» με σκοπό ο ορισμός τωνμελών του ∆Σ της εταιρείας να γίνεται αποκλειστικάαπό το ΤΑΙΠΕ∆, παραγκωνίζοντας το αρμόδιο υπουρ-γείο Υποδομών, Μεταφορών και ∆ικτύων προκάλεσετην έντονη αντίδραση των εργαζομένων της «Εγνα-τία».

Χάνεται η εποπτεία του υπουργείου

Ο σύλλογος εργαζομένων της «Εγνατία Οδός Α.Ε.»(ΣΕΤΕΟ) σε ψήφισμα της γενικής του συνέλευσης[17/9] εξέφραζε τη βαθιά του ανησυχία για την αυξα-νόμενη παρέμβαση του ΤΑΙΠΕ∆ στη λειτουργία τηςεταιρείας. «Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, χάνεται ηεποπτεία του αρμόδιου υπουργείου, πάνω στη λει-τουργία της ΕΟΑΕ, την ώρα που είναι σε εξέλιξη πολλάκαι δημόσια τεχνικά έργα σε όλη τη χώρα αλλά και στοεξωτερικό. Ανοίγει ο δρόμος για την ανοικτή καθολικήπαρέμβαση του ΤΑΙΠΕ∆ σε όλο το φάσμα των λειτουρ-γιών της εταιρείας, με στόχο την πλήρη προ-ώθηση σχεδίων ενάντια στο δημόσιο συμφέρονκαι εν τέλει στην άνευ όρων παραχώρηση τουαυτοκινητόδρομου σε ιδιώτες», προειδοποιού-σαν οι εργαζόμενοι.

Από την πλευρά της η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ,Ευγενία Ουζουνίδου, μιλώντας στην «Εποχή» δη-λώνει την πλήρη αντίθεση της σε οποιαδήποτεσχέδιο ιδιωτικοποίησης της Εγνατίας Οδού. «Εί-μαστε φυσικά αντίθετοι σε ένα τέτοιο ενδεχό-μενο και θα κάνουμε τα πάντα για να αποτραπεί.Με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα η Εγνατία είναιένας από τους καλύτερους δρόμους της χώρας.Αυτή τη στιγμή έχει το μικρότερο κόστος συντή-ρησης. Για το έργο αυτό πλήρωσε ο ελληνικόςλαός και θέλουν να το κάνουν δώρο σε πολύ συγ-

κεκριμένα ιδιωτικά συμφέροντα. Τα συμφέροντα αυτάτα συναντάμε παντού από τον κατασκευαστικό τομέα,τον ενεργειακό, μέχρι εκείνον των υπηρεσιών. Πρό-κειται για ολιγοπώλια τα οποία ουσιαστικά λυμαίνον-ται και ορέγονται τις υποδομές της χώρας μας. Ποιεςεταιρείες θα πάρουν το έργο, ο ΑΚΤΩΡ, η ΤΕΡΝΑ, κλπ.Οι μεγαλοεργολάβοι της χώρας σε όλα τα επίπεδα».

Όσον αφορά το ζήτημα των διοδίων της Εγνατίας ηΕυγενία Ουζουνίδου εξηγεί τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ.«Εμείς έχουμε αποφανθεί και από του βήματος τηςΒουλής όχι μόνο για την Εγνατία, αλλά συνολικά για ταδιόδια ότι θα πρέπει να είναι αναλογικά. Να γίνεται ηπληρωμή τους ηλεκτρονικά, για να είναι πιο δίκαια.Ταυτόχρονα θα πρέπει να μειωθεί η τιμή τους, όπωςκαι ο αριθμός των σταθμών διοδίων.Για τον ρόλο τουΤΑΙΠΕ∆ στη λειτουργία της «Εγνατία Οδό Α.Ε» θεωρείότι είναι ιδιαίτερα αρνητικός. «Το ΤΑΙΠΕ∆ επεμβαί-νοντας στο εσωτερικό της εταιρείας αξιώνει συνο-λικά την πώληση της εταιρείας και όχι μόνο της Εγνα-τίας Οδού. Η εταιρεία αυτή τη στιγμή δεν έχει πρό-εδρο. ∆εν γνωρίζουμε ακριβώς τους λόγους παραίτη-σης του προηγούμενου προέδρου, αλλά σχετίζονταικαι με την παρέμβαση του ΤΑΙΠΕ∆».

Αλέξανδρος Μαυρογένης

ΒΑΖΟΥΝ «ΧΕΡΙ» ΣΤΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ ΤΩΝ ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ

«Πιλότος» για την κυβέρνηση το ΤΕΑΥΦΕ«Χέρι» στα αποθεματικά των

επικουρικών ταμείων ταοποία αρνήθηκαν να υπαχ-

θούν στο Ενιαίο Ταμείο ΕπικουρικήςΑσφάλισης (ΕΤΕΑ) φαίνεται ότι επιχει-ρεί να βάλει η κυβέρνηση. Αφορμή έχουναποτελέσει οι «ωμές», όπως τις χαρα-κτηρίζουν, παρεμβάσεις του υπουργείουΕργασίας στο ΤΕΑΥΦΕ (τόσο στον κλάδοεπικουρικής σύνταξης όσο και του εφά-παξ). Τα όσα λαμβάνουν χώρα τον τε-λευταίο καιρό εντός και εκτός του ασφα-λιστικού των εργαζομένων στον φαρμα-κευτικό κλάδο εκτιμάται ότι θα αποτε-λέσουν τον «πιλότο» για να ελέγξει η κυ-βέρνηση τους «κουμπαράδες» και ταυπόλοιπων τριών επικουρικών ταμείωντα οποία «είπαν» όχι στην υπαγωγή στοΕΤΕΑ.

Σπάνε τους «κουμπαράδες»

Το ΤΕΑΥΦΕ, μαζί με το ΤΕΑ – ΕΑΠΑΕ(το ταμείο των ασφαλιστών και του προ-σωπικού των ασφαλιστικών εταιριών),το ΤΕΑΥΕΤ (των υπαλλήλων στο εμπό-ριο τροφίμων) και το ΕΤΕΑΠΕΠ (τουπροσωπικού των εταιριών πετρελαιοει-δών) στα τέλη Μαρτίου 2013, με αποφά-σεις των σωματείων στα οποία ανήκουνοι ασφαλισμένοι και οι συνταξιούχοιτους, αρνήθηκαν να περάσουν κάτω απότην «σκέπη» του ΕΤΕΑ και να αποδεχ-θούν τη «ρήτρα θανάτου» η οποία επι-βάλλεται στις επικουρικές βάσει της«μνημονιακής» νομοθεσίας (οι συντάξειςτου νέου Επικουρικού - «μαμούθ» δύναν-ται να αυξομειώνονται, ανάλογα με τα οι-κονομικά τους). Οι εν λόγω φορείς,ακόμη και μετά το «κούρεμα» (PSI) των

αποθεματικών, εξακολούθησαν να έχουν«κουμπαράδες» ικανούς για να συνεχί-σουν την αυτόνομη πορεία τους.

Αμέσως μετά, με αποφάσεις των διοι-κήσεών τους «τράβηξαν» τα αποθεμα-τικά τους εκτός της Τράπεζας της Ελλά-δος. Όπως φαίνεται, το γεγονός αυτόαποτέλεσε «αιτία πολέμου» για τουπουργείο Εργασίας με πιο χαρακτηρι-στική σε πρώτη φάση, την περίπτωσητου ΤΕΑΥΦΕ και τα όσα τρελά και παρά-λογα λαμβάνουν χώρα τον τελευταίοκαιρό στο επίπεδο της διοίκησης του.

Στην προκειμένη, σημειώνεται ότι ηπενταμελής προσωρινά διοικούσα επι-τροπή (το προσωρινό «διοικητικό συμ-βούλιο») αποφάσισε να «τραβήξει»εκτός της ΤτΕ τα αποθεματικού του τα-μείου, ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ,καθώς και όσες μετοχές και ΑμοιβαίαΚεφάλαια είχε μέχρι πρότινος εκεί το-ποθετημένα. Η συνέχεια, έκτοτε, έχει

εξαιρετικό ενδιαφέρον…

Και το υπουργείο στο παιχνίδι

Η επικεφαλής της γενικής διεύθυνσηςεπαγγελματικής ασφάλισης του υπουρ-γείου Εργασίας, η οποία είχε τοποθετη-θεί στο προσωρινό διοικητικό συμβούλιοτου ΤΕΑΥΦΕ –χωρίς δικαίωμα ψήφου-από τον υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρού-τση, η κυρία Αρτέμιδα ∆εδούλη, προχώ-ρησε πριν λίγο καιρό σε παραίτηση απότη θέση της. Παράλληλα, με παρεμβά-σεις του υπουργείου Εργασίας, δύο μέλητης προσωρινά διοικούσας επιτροπήςεξαναγκάστηκαν σε παραίτηση, ενώπρόσωπα τα οποία προτάθηκαν απότους συνδικαλιστικούς φορείς του κλά-δου που καλύπτει το εν λόγω επικουρικόταμείο «κόπηκαν».

Στη συνέχεια, με απόφαση του υπουρ-

γείου Εργασίας, ορίστηκε ότι το ταμείοπρέπει να προχωρήσει σε εκλογές γιαανάδειξη νέου διοικητικού συμβουλίουστις 1, 2 και 3 του ερχόμενου ∆εκέμβρη,υπό… συγκεκριμένους όρους και προ-ϋποθέσεις, όμως, για τις θέσεις του προ-έδρου και του αντιπροέδρου! Συγκεκρι-μένα, για τις δύο κορυφαίες θέσεις υπο-ψηφιότητα δεν μπορούν να θέσουν όσοιήδη έχουν εκλεγεί στα προεδρεία τωνπρωτοβάθμιων, δευτεροβάθμιων σωμα-τείων του κλάδου, καθώς και σε τριτο-βάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις.

Ο λόγος, σύμφωνα με τους συνδικαλι-στές του χώρου, είναι προφανής: να απο-κλειστούν τόσο τα συνδικαλιστικά στε-λέχη που ήταν στην προσωρινή διοι-κούσα επιτροπή (Σταύρος Νουχάκης,Κώστας Κωστούρος και Γιώργος Κακα-ριάρης) και ήρθαν σε «κόντρα» με ταστελέχη του υπουργείου Εργασίας, όσοκαι όλοι οι υπόλοιποι εκπρόσωποι εργα-ζομένων με ισχυρή παρουσία και δύ-ναμη.

Επί της ουσίας, η ηγεσία του υπουρ-γείου Εργασίας προσπαθεί να ελέγξει διατης πλαγίας οδού τα αποθεματικά του ενλόγω φορέα καταργώντας στην πράξη τοαυτοδιοίκητο των επαγγελματικών τα-μείων ασφάλισης, όπως προβλέπεταικαι από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Εφό-σον, δε, το υπό εξέλιξη σχέδιο της κυ-βέρνησης πετύχει, τότε με «πιλότο» τοΤΕΑΥΦΕ εκτιμάται ότι θα μπει «χέρι» καιστους «κουμπαράδες» των υπόλοιπωνπρώην ΝΠ∆∆ των οποίων οι ασφαλισμέ-νοι είπαν «όχι» στο ΕΤΕΑ και επέλεξαννα συνεχίσουν τη δική τους πορεία, μα-κριά από τις «δαγκάνες» του μνημονίου.

Νάσος Χατζητσάκος

Τι γυρεύει το ΤΑΥΠΕ∆ στην Εγαντία Οδό;

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τη συνέντευξηπήρε ο Παύλος Κλαυδιανός

Πριν την ανακοίνωση των αποτελε-σμάτων, οι διαρροές άφηναν να εννοηθείότι θα αποκαλυφθούν ως προβληματι-κές οι ελληνικές τράπεζες. Το ίδιο έλε-γαν και πηγές της τρόικας. Η εικόναήταν εντελώς διαφορετική. Έχει αυτόεξήγηση;

Η δική μου πεποίθηση, την οποία εξέ-φρασα μάλιστα και από την ∆ευτεριά-τικη εκπομπή μου «Στο Κόκκινο» μιαβδομάδα πριν την ανακοίνωση των τεσταντοχής, ήταν ότι θα πέρναγαν με αστε-ρίσκους αλλά ότι θα πέρναγαν. Κι αυτόεπειδή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζαοι ελληνικές τράπεζες, αν και βαθιάπτωχευμένες, βρισκόταν στην απίστευταδύσκολη θέση να έχει μεν την ευθύνη τουελέγχου των βιβλίων των τραπεζών αλλάόχι και την δυνατότητα να παρέμβειευεργετικά αν βρει πως συστημικές τρά-πεζες μιας χώρας, η οποία βρίσκεταιστην μέγγενη της χρεοκοπίας, απαιτούννέα κεφάλαια. Μια τέτοια ανακοίνωσηαπλά θα ξεκινούσε νέο γύρο χρεοκοπιών

στο τραπεζικό σύστημα χωρών της περι-φέρειας οι οποίες, με την σειρά τους(καθώς οι κυβερνήσεις θα έπρεπε να πα-ράσχουν νέα κεφάλαια μέσα από νέα,επίσημα Μνημόνια) θα έσπερναν τον πα-νικό στην αγορά ομολόγων. Πολύ απλά,η ΕΚΤ είχε την επιλογή μεταξύ του να πειτην αλήθεια και να ξεκινήσει μια νέακρίση στις χρηματαγορές (δεδομένου ότιδεν της επετράπη να εκκαθαρίζει και ναεπανακεφαλαιοποιεί η ίδια προβληματι-κές τράπεζες) ή να πει ψέματα. Ήταν εξαρχής δεδομένο ότι, με πόνο καρδίας, οιάνθρωποι της ΕΚΤ θα επέλεγαν το ψέμα.Φανταστείτε το δράμα του να είσαι έν-

τιμο της ΕΚΤ, να σ’ έχουν στείλει στηνΑθήνα να ελέγξεις τα λογιστικά βιβλίατων τεσσάρων ελληνικών τραπεζών, ση-μείωνα στο «Κόκκινο». Κατ’ αρχάς γνω-ρίζεις ότι δεν χρειάζεται να πασχίζειςιδιαίτερα για να καταλήξεις στο συμπέ-ρασμα ότι είναι πτωχευμένες. ∆ιότι τρά-πεζες με βιβλίο δανείων από τα οποία το40% να είναι μη εξυπηρετούμενα έχουνπτωχεύσει. Τελεία και παύλα! Μπορείόμως να γράψεις ένα τέτοιο πόρισμα; Θαπέσουν να σε φάνε οι ίδιοι οι προϊστάμε-νοί σου στην Φραγκφούρτη. Η μία περί-πτωση, έλεγα, το πτωχευμένο ελληνικόκράτος να βαθύνει κι άλλο την πτώχευσήτου δανειζόμενο κι άλλα χρήματα. Ηάλλη, είναι μία λύση κυπριακού στιλ καικαλύτερα να μην την σκεπτόμαστε. Καιστις δύο περιπτώσεις θα σήμαινε ότι κα-ταρρέει η στρατηγική του τριγώνουΦραγκφούρτης – Βερολίνου – Βρυξελ-λών και να καλλιεργηθεί η εντύπωση ότιη Ελλάδα έχει βγει από την κρίση.

Ποια η πραγματική κατάσταση των –πτωχευμένων όπως συχνά τις χαρακτη-ρίζεις– ελληνικών τραπεζών και απόποιες αιτίες αυτή προκύπτει; Η τόσο ρι-ζική διαφορά με την επίσημη, τώρα,θέση πώς εξηγείται; Είναι διαφορετικοίοι ορισμοί, η μέθοδος των tests, οι κα-τευθύνσεις εκκαθάρισης των «κόκκι-νων» δανείων, γενικά των επισφαλειών,οι προβλέψεις για την προοπτική της οι-κονομίας;

Η μέθοδος των τεστ αντοχής είναι οίδιος παντού στην Ευρωζώνη. Ουσια-στικά επιτρέπεται στις τράπεζες να επι-λέξουν εκείνες τον παρονομαστή τουκλάσματος κεφαλαιοποίησής τους, οοποίος παρονομαστής είναι το συνολικόποσοστό των ανοιγμάτων τους. Π.χ. Ανη τράπεζα έχει δανείσει 1 δισ. σε μια επι-χείρηση Ε αλλά η Ε κρίνεται ότι είναι φε-ρέγγυα, η τράπεζα έχει το δικαίωμα να

μην συμπεριλάβει αυτό το 1 δισ. σταανοίγματά της – ή να συμπεριλάβει έναποσό πολύ μικρότερο από το 1 δισ. τοοποίο είναι μικρότερο όσο πιο φερέγγυα«κρίνεται» ότι είναι η Ε. Με άλλα λόγια,επιτρέπεται στην τράπεζα να μην συνυ-πολογιστεί στον παρονομαστή του κλά-σματος Κ/∆ της το δάνειο αυτό, ή ένα με-γάλο μέρος του (καθώς θεωρείται ότι ητράπεζα δεν κινδυνεύει να μην πάρειπίσω αυτά τα χρήματα). Έτσι, απολύτωςπτωχευμένες τράπεζες παρουσιάζονταιως θωρακισμένες. Η διαφορά μεταξύτων ελληνικών και, π.χ., των γερμανικώνείναι ότι οι ελληνικές αντιμετωπίζουν40% μη εξυπηρετούμενων δανείων καιέχουν απέναντί τους ένα κράτος πουαδυνατεί να τις ξαναδιασώσει, αντίθεταμε τις γερμανικές που μπορούν να βασί-ζονται στο γερμανικό κράτος και πουδεν έχουν πρόβλημα κόκκινων δανείωναλλά έχουν πρόβλημα πάνω από 2 τρι-σεκατομμυρίων επισφαλούς τζόγου.

Στο άρθρο σου στο Protagon υποστη-ρίζεις ότι υποχρεώθηκε από τη Μέρκελη ΕΚΤ, ο Ντράγκι, να κάνει τα «στραβάμάτια» και να αποκρύψει τις υπάρχουσες«τρύπες των τραπεζών». Ποιες είναι καιπώς γεννήθηκαν οι τρύπες;

Όπως είπα πιο πάνω, ο κ. Ντράγκιείτε θα έλεγε την αλήθεια, με αποτέλε-σμα ακολουθίας νέων, επίσημων, χρεο-κοπιών τραπεζών και κρατών, ή θαεπέλεγε να μην τη πει. ∆υνατότητανα κάνει κάτι για να βοηθήσει τιςτράπεζες να πάψουν να είναιπτωχευμένες δεν του δόθηκεποτέ από το Βερολίνο. Έτσι με-τετράπη σε επιδέξιο διαχειρι-στή ενός ψεύδους.

H ελληνική κυβέρνηση μπορείνα κάνει πολιτική με βάση αυτάτα «καλά» αποτελέσματα; Π.χ., οιφίλοι της αναλυτές λένε θα προ-

σέλθει στις συζητήσεις με την τρόικα μεάλλον αέρα. Θα ξαναθέσει, ως και το«σχέδιο εξόδου» που κατέρρευσε πρότι-νος. Θα επιδιώξει να ελαφρύνει τουςόρους της «προληπτικής γραμμής». Θατην αφήσει, όμως, η τρόικα να παίξειαυτό το παιχνίδι μέχρι τέλους ή θα τηςπει την αλήθεια και θα τη «μαζέψει»;

Μόνο σε ταινία επιστημονικής φαντα-σίας θα συνέβαινε. Η ΕΚΤ διαχειρίζεταιτο ψεύδος. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότιτο πιστεύει κιόλας! Αυτό έλειπε, να πάειη συγκυβέρνηση στην Φραγκφούρτη ναπει στον κ. Ντράγκι ότι όλα βαίνουνκαλώς και πως, για αυτό, η Ελλάς πρέ-πει να βγει από το Μνημόνιο. Θα ει-σπράξει την απάντηση: «Μεταξύ κατερ-γαρέων ειλικρίνεια.»

Με την ανακοίνωση των αποτελεσμά-των οι προσδοκίες αυξήθηκαν στο κατα-κόρυφο. Εμπρός, τώρα θα υπάρξει αυ-ξημένη ρευστότητα, δυνατότητα εκκα-θάρισης «κόκκινων δανείων», άντλησηφρέσκων κεφαλαίων από την αγορά κτλ,κτλ. Πώς θα εξελιχθεί αυτή η πλευράτου θέματος;

∆εν θα υπάρξει καμία ρευστότητα. Οιτράπεζες δεν έπαψαν να είναι πτωχευ-μένες επειδή είπαν ότι δεν είναι. Τίποταδεν πρόκειται να αλλάξει. Ο θανάσιμοςεναγκαλισμός πτωχευμένου δημοσίουκαι πτωχευμένων τραπεζών θα συνεχίζε-ται.

Μια άλλη κυβέρνηση, πχ του ΣΥΡΙΖΑ,πώς θα παρενέβαινε στο κουβάρι τωνπτωχευμένων τραπεζών; Μπορεί να απο-κοπεί από το πρόβλημα των ευρωπαϊκώντραπεζών;

∆εν έχει εναλλακτική λύση πέραν τουνα κάνει αυτό που αποφεύγει να κάνει ησυγκυβέρνηση, το Βερολίνο και ηΦραγκφούρτη: Να πει, δηλαδή, την αλή-θεια περί του θανάσιμου εναγκαλισμούπτωχευμένου δημοσίου και πτωχευμέ-νων τραπεζών. Αν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑκάνει το λάθος να φοβηθεί και να μπεικι εκείνη στο παίγνιο της συγκάλυψης

της ανομολόγητης πτώ-χευσης, απλά θα αποτε-

λέσει μέρος του προ-βλήματος και όχιτης λύσης του.

∆εν θα υπάρξει καμίαρευστότητα. Οι τράπεζεςδεν έπαψαν να είναιπτωχευμένες επειδήείπαν ότι δεν είναι. Τί-ποτα δεν πρόκειται νααλλάξει.

“

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ

Τα τεστ δεν μπορούσαννα πουν την αλήθειαΣυνέντευξη με τον καθηγητή Γιάννη Βαρουφάκη

Το αποτέλεσμα ήταν προσδιορισμένο, τα stresstests θα έβρισκαν τις ελληνικές τράπεζες από-λυτα υγιείς παρά το ότι είναι βαθιά πτωχευμένεςυποστηρίζει σε συνέντευξή του στην “Εποχή” οκαθηγητής Γιάννης Βαρουφάκης. Εξηγώντας δε τογιατί συμβαίνουν όλα αυτά επισημαίνει ότι μία πο-λιτική εξόδου δεν μπορεί να σχεδιαστεί, επομέ-νως, πάνω σ’ αυτή την ψευδή πραγματικότητα.

Να επιστρέψουμε στην Ευρώπη. Η ύφεση και ο αποπληθωρισμός θα αφήσει να πε-ράσουν ως αληθινά τα «καλά αποτελέσματα» των stress tests των ευρωπαϊκών τρα-πεζών; Η ειρωνεία θα είναι ο ίδιος ο κ. Ντράγκι, κάποια στιγμή, να ανακαλέσειστην τάξη την ηγεσία της Ευρωζώνης.

Το έχει ήδη κάνει. Αλλά δεν τον ακούν. Κι εκείνος δεν είναι διατεθειμένοςνα κάνει κάτι πέραν αυτού που κάνει. ∆εν τον ψέγω. ∆εν είναι δουλειά τουκεντρικού τραπεζίτη να καλύπτει την μαύρη τρύπα της πολιτικής βούλη-σης. Σε τελική ανάλυση, το βάρος πέφτει στους λαούς της Ευρώπης που,παρά την γκρίνια, εξακολουθούν να υπερψηφίζουν τους εφαρμοστές καιθιασώτες ανεφάρμοστων, μισανθρωπικών πολιτικών.

Με βάση όλα αυτά, ποια πιστεύεις ότι μπορεί να είναι η τύχη ή πιο ευ-γενικά τα επόμενα βήματα της Τραπεζικής Ένωσης στην Ευρώπη;

∆εν υπάρχει Τραπεζική Ένωση. Η Τραπεζική Ένωση είναι, όπως τηνέκαναν, Οργουελινής έμπνευσης όρος. Με σκοπό να μην γίνει ποτέ ενο-ποίηση των τραπεζικών συστημάτων, ανακήρυξαν... Τραπεζική Ένωση!

Το βάροςπέφτειστους λαούςτης Ευρώπης

88 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Σκοπός του άρθρου δεν είναι να αναλύσει τα γεω-στρατηγικά δεδομένα που αφορούν στην Κύπροκαι την Αν. Μεσόγειο. Προσπαθούμε να επισημά-

νουμε μια σειρά από σημεία, φιλοδοξώντας να το κά-νουμε από αριστερή, διεθνιστική και ταξική σκοπιά.

∆εν υπάρχει αμφιβολία ότι η τουρκική κίνηση για τηδιεξαγωγή ερευνών εντός της κυπριακής ΑΟΖ και παράτο γεγονός ότι αυτή έχει συμφωνηθεί μόνο μεταξύτριών χωρών (Κυπριακή ∆ημοκρατία, Ισραήλ, Λίβανος,ενώ επίκειται και η αναγνώρισή της από την Αίγυπτο)εντάσσεται στη γενικότερη πολιτική που ακολουθεί ητουρκική κυβέρνηση, στο πλαίσιο της προσπάθειας γιαδιεύρυνση της σφαίρας επιρροής της στην ευρύτερηπεριοχή της Μ. Ανατολής και της Αν. Μεσογείου. Πρό-κειται για μια κίνηση που κλιμακώνει την ένταση σε μίαπεριοχή ήδη εξαιρετικά επιβαρυμένη από τις πολεμι-κές συγκρούσεις και τους γεωστρατηγικούς ανταγωνι-σμούς (Συρία, Κουρδιστάν, ισλαμικό χαλιφάτο, Κομπανί,αεροπορικοί βομβαρδισμοί).

Απαιτείται σύνεση, ψυχραιμίακαι αποφασιστικότητα

Μας ανησυχεί, ωστόσο, ιδιαίτερα το γεγονός ότι ηστάση της Τουρκίας αποτέλεσε την αφορμή να πυκνώ-σουν γενικότερα ακραίες φωνές (και στις δύο πλευρές)που αμφισβητούν τον ομοσπονδιακό δικοινοτικό και δι-ζωνικό χαρακτήρα της λύσης, επιδιώκοντας επί της ου-σίας τη «μη λύση» και την ντε φάκτο διχοτόμηση. Συμ-μεριζόμαστε απολύτως τη θέση της κυπριακής αριστε-ράς ότι η αναστολή των διαπραγματεύσεων υπό τις δε-δομένες συνθήκες δεν πρέπει επ’ ουδενί να οδηγήσει σεοριστικό ναυάγιο των δικοινοτικών συνομιλιών. Στηδική μας λογική το κυπριακό ζήτημα δεν συνιστά απο-κλειστικά ζήτημα τουρκικής εισβολής και κατοχής,

αλλά και ζήτημα αρμονικής συνύπαρξης των δύο κοινο-τήτων στο πλαίσιο ενός ομόσπονδου, συνεκτικού καιλειτουργικού κράτους. Συνεπώς με σύνεση, ψυχραιμίακαι αποφασιστικότητα, οι δύο κοινότητες οφείλουν ναεργασθούν για την επανάληψη των δικοινοτικών συνο-μιλιών στην κατεύθυνση της οριστικής επίλυσης τουκυπριακού. Σε αυτό το πλαίσιο χρειάζονται και οι ανά-λογες διπλωματικές πιέσεις προς την τουρκική κυβέρ-νηση.

Η επίλυση του Κυπριακού, σε συνδυασμό με την εγκα-τάλειψη των νεοφιλελεύθερων μνημονιακών πολιτι-κών και την αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών στοεσωτερικό πεδίο αποτελούν απαραίτητους παράγοντεςδιαμόρφωσης των προϋποθέσεων για την αξιοποίησητων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων σε όφελος του συ-νόλου των κατοίκων (Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυ-πρίων) της Κυπριακής ∆ημοκρατίας. Είναι λοιπόν απο-λύτως αξιοποιήσιμο το γεγονός ότι με βάση τα συμ-φωνηθέντα στις συνομιλίες Χριστόφια-Ταλάτ, την ευ-θύνη για τα ζητήματα της κυπριακής ΑΟΖ και της αξιο-ποίησης των υποθαλασσίων φυσικών πόρων θα τηνείχε η κεντρική ομοσπονδιακή αρχή .

Η ατολμία της σημερινής κυπριακής κυβέρνησης ναενσωματώσει τα συμφωνημένα στις προαναφερόμενεςσυνομιλίες υποσκάπτει την προσπάθεια επίλυσης τουκυπριακού και προσφέρει περιθώρια σε ακραίες και

απορριπτικές προσεγγίσεις. Άλλωστε, οι παρούσες εξε-λίξεις καταδεικνύουν ότι υστερόβουλες ασκήσεις πο-λιτικής που επιδιώκουν να αξιοποιήσουν εργαλειακάτα κοιτάσματα για να πιέσουν την τουρκοκυπριακή κοι-νότητα και την Τουρκία είναι όχι μόνο αναποτελεσμα-τικές, αλλά και επικίνδυνες.

Μια πολυδιάστατη ανεξάρτητηεξωτερική πολιτική

Στις σημερινές συνθήκες, αυτό που χρειάζεται είναι ηάσκηση μίας πολυδιάστατης ανεξάρτητης εξωτερικήςπολιτικής της Κυπριακής ∆ημοκρατίας. Η επιλογή μίαςσυμμαχίας με «τον εχθρό του εχθρού μου», δηλαδή το

Ισραήλ, απειλεί όχι μόνο με συμπερίληψη της Κύπρουστα εύφλεκτα δεδομένα της περιοχής, αλλά και συνιστάπροσχώρηση σε έναν ιμπεριαλιστικό άξονα, με παράλ-ληλη εγκατάλειψη της αλληλεγγύης προς τον αγωνιζό-μενο παλαιστινιακό λαό και ιδιαίτερα τον δοκιμαζόμενολαό της Γάζας. Το ίδιο ισχύει για τις εξαγγελίες τηςσημερινής κυβέρνησης της Κύπρου για ένταξη στη «Συ-νεργασία για την Ειρήνη» και το ΝΑΤΟ. Σε ένα τέτοιο εν-δεχόμενο, προφανώς ούτε η Τουρκία θα αλλάξει τηνσυμπεριφορά της, ούτε και ο νατοϊκός παράγοντας τηνστάση του προς την Τουρκία. Αντίθετα, υπάρχει ο κίν-δυνος να χαθούν παραδοσιακοί φίλοι και σύμμαχοι τηςΚύπρου.

Η επιζητούμενη πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα και ηεφαρμογή μίας τομής στην άσκηση στην εξωτερική πο-λιτική από την κυβέρνηση της Αριστεράς, μπορεί να δια-μορφώσει πολύ καλύτερες συνθήκες και προϋποθέσειςγια την επίλυση του Κυπριακού.

Μάνια ΜπαρσέφσκιΜιχάλης Υδραίος

Την πλήρη αποσαφήνιση των θέ-σεων του ΣΥΡΙΖΑ και την απόλυτηδιαφωνία με την επιλογή της κυ-

βέρνησης διατύπωσε με δηλώσεις του οΑλέξης Τσίπρας, μετά τη συνάντησή τουμε τον διοικητή της Τραπέζης Ελλάδοςκ. Γ. Στουρνάρα, την περασμένη Πέμπτη.Η συνάντηση έγινε ύστερα από την ανα-κοίνωση των αποτελεσμάτων των στρεςτεστς των τραπεζών και της δημοσιοποί-ησης της πρόθεσης της κυβέρνησης -τηνεπανέλαβε την Παρασκευή το βράδυ καιο κ. Χαρδούβελης- τα 11,4 δισ. του ΤΧΣνα διατεθούν ως «κεφαλαιικό απόθεμαγια την ενίσχυση της εμπιστοσύνης τωναγορών» και όχι για την εξυγίανση τωντραπεζών.

Η αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ -συμμε-τείχαν επίσης ο Γ. ∆ραγασάκης, ο Π. Λα-φαζάνης και ο Ευ. Τσακαλώτος- επέ-μεινε και έκανε σαφή τρία σημεία, ταοποία συμπεριλαμβάνονται και στη δή-λωση του Αλέξη Τσίπρα. Πρώτον, ότι τοελληνικό δημόσιο έχει διαθέσει δεκάδεςδισ. για τις τράπεζες και άρα ήρθε τώραη ώρα να στηριχθεί η ρευστότητα. ∆εύτε-ρον, ότι πρωτίστως πρέπει να αντιμετω-πιστούν τα κόκκινα δάνεια, ως ένα απότα δυσκολότερα προβλήματα που αντι-μετωπίζει η ελληνική οικονομία και άραείναι εγκληματική η χρησιμοποίηση των11,4 δισ. για άλλους σκοπούς. Τρίτον,ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα δεχθεί καμία συμ-φωνία με αρνητικά τετελεσμένα.

Στην αντίληψη του ΣΥΡΙΖΑ ότι είναιπροτιμότερο να χρησιμοποιηθούν οιπόροι ώστε να αποτραπεί εξαρχής ηκρίση, κυβέρνηση και κεντρική τράπεζαφαίνεται να συμπίπτουν στη θέση ότι η

μείωση του χρέους με αυτό το ποσό μαζί,ίσως, και με ένα ακόμα «δωράκι» πουπροσδοκούν από τους πιστωτές θα απο-τελέσουν το περιθώριο για πιο χαλαρήπολιτική. Ακολουθεί ολόκληρη η δή-λωση του Αλέξη Τσίπρα:

«Είχαμε σήμερα την ευκαιρία να ενη-μερωθούμε από τον διοικητή της ΤτΕ γιατα αποτελέσματα του τεστ αντοχής τωντραπεζών αλλά και για την εν γένει κα-τάσταση του χρηματοπιστωτικού συστή-ματος.

Με βάση τα αποτελέσματα που μας πα-ρουσιάστηκαν οι 4 συστημικές ελληνικέςτράπεζες δε έχουν ανάγκη περεταίρωανακεφαλαιοποίησης.

Θέλω να υπενθυμίσω ότι ήδη το ελλη-νικό δημόσιο έχει ήδη διαθέσει για τοχρηματοπιστωτικό σύστημα δεκάδες διςευρώ.

Έφθασε λοιπόν η ώρα, εφόσον και τατεστ το επιβεβαιώνουν, οι τράπεζες ναανταποδώσουν τη στήριξη με ρευστό-τητα στην πραγματική οικονομία.

Όμως, οι τράπεζες, παρά τους πανη-γυρισμούς, δεν πρόκειται να στηρίξουντην οικονομία, αν πρωτίστως δεν αντι-μετωπιστεί το θέμα των κόκκινων δα-νείων.

Γι’ αυτό και είναι εγκληματική η επι-λογή για τη διάθεση των 11,5 δις, πουαπό την αρχή προορίζονταν για την εξυ-γίανση του χρηματοπιστωτικού συστή-ματος, για άλλους σκοπούς.

Γιατί να χρησιμοποιήσουμε τα κεφά-λαια αυτά, προκειμένου να φτιάξουμεένα ταμείο για μια προληπτική γραμμήπίστωσης στην οποία θα έχουμε πρό-σβαση σε περίπτωση κρίσης, και να μηντα χρησιμοποιήσουμε για να αποτρέ-

ψουμε εξαρχής μια τέτοια κρίση;Γιατί να δεχτούμε ως χώρα νέους μνη-

μονιακούς όρους για χρήματα τα οποίαέχουμε ήδη χρεωθεί;

Το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμε-νων δανείων είναι ένα από τα δυσκολό-τερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ηελληνική οικονομία.

Εντείνει τις υφεσιακές τάσεις και απο-τρέπει δυνάμει οικονομικά υγιείς επιχει-ρήσεις, καθώς και την ελληνική οικονο-μία στο σύνολό της, να ακολουθήσουντον δρόμο της ανάπτυξης για την έξοδοαπό την κρίση, μειώνοντας έτσι το επί-πεδο του χρέους ως προς το εισόδημα.

Πολύ φοβάμαι ότι η κυβέρνηση κινεί-ται χωρίς σχέδιο και με μόνη πυξίδα τηδημιουργία εντυπώσεων ενόψει εκλο-γών.

Προσπαθεί να πείσει ότι το μνημόνιοπέτυχε και ότι η χώρα μπορεί να δανεί-ζεται ομαλά από τις αγορές.

Έτσι, όμως, απειλείται η δυνατότητατης επόμενης κυβέρνησης να διαμορφώ-σει όρους διεξόδου.

Έτσι απειλείται η χώρα. Επαναλαμβάνω λοιπόν τη κάθετη αν-

τίθεση του ΣΥΡΙΖΑ σε σχεδιασμούς πουαντί να λύνουν, επιδεινώνουν τα προ-βλήματα.

Υπενθυμίζω ότι δε πρόκειται να δε-χτούμε καμιά συμφωνία που θα δημι-ουργεί αρνητικά τετελεσμένα, πριν τηδημοκρατική διέξοδο.

Πριν τη συνολική διαπραγμάτευση μετους εταίρους μας για το μείζον θέμα τηςαπομείωσης του δημόσιου χρέους.

Μια διαπραγμάτευση που μόνο μια κυ-βέρνηση με ισχυρή λαϊκή εντολή, μπορείνα υλοποιήσει με επιτυχία».

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΜΕ ∆ΙΟΙΚΗΤΗ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ

∆εν θα δεχτούμε τετελεσμένα

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΑΟΖΝα αποφευχθεί το ναυάγιο των δικοινοτικών συνομιλιών

ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 99ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΤΗΣ Α΄ ΑΘΗΝΑΣ ΜΑΡΙΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

Να επιμείνουμε στα ταξικάχαρακτηριστικά του προγράμματός μας

Τη συνέντευξη πήρεο Στάθης Κουτρουβίδης

Πώς βλέπεις τις τελευταίες πολιτικέςεξελίξεις; Ακούγεται όλο και περισσό-τερο, ότι πάμε σε εκλογές…

Η όλη εικόνα είναι εικόνα επιτάχυνσηςτων πολιτικών εξελίξεων. Μεσολάβησετο προηγούμενο δίμηνο, οι δεσμεύσειςΣΥΡΙΖΑ στη ∆ΕΘ, οι κινήσεις της κυβέρ-νησης για δήθεν «έξοδο» από το μνημό-νιο, η όλη κατάσταση στην Ευρώπη,αλλά και όσα συμβαίνουν στην Α. Μεσό-γειο και τη Μ. Ανατολή. Για την τρόικα ηΕλλάδα παραμένει το μεγάλο πειραμα-τόζωο. Η πολιτική της άγριας λιτότηταςκαι της ανατροπής κεκτημένων και δι-καιωμάτων δεν πρόκειται κατά τη γνώμημου να χαλαρώσει, αλλά θα ενταθεί. Καιαυτό, διότι και η ίδια η κυβέρνηση αλλάκαι η κυρίαρχη τάξη στη χώρα μας αξιο-ποιούν το μνημόνιο και όλους τουςεφαρμοστικούς νόμους για να κατορθώ-σουν οι ίδιοι να βγουν από την κρίση, μεόσον το δυνατόν μικρότερες απώλειες.Είναι το περιβόητο ζήτημα που βάζει οΣΥΡΙΖΑ, εδώ και πολύ καιρό, της εσωτε-ρικής υποτίμησης, που σημαίνει και γιαεμάς ειδικά καθήκοντα.

Τι είδους καθήκοντα;Αυτά ξεκινούν από σήμερα. Η συγκυ-

βέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου πρέπει ναφύγει μια ώρα αρχύτερα και αυτό δενπρόκειται να γίνει από μόνο του. ∆εν θαφύγουν αν δεν τους ρίξουμε. Και αυτόείναι το πρώτιστο καθήκον του ΣΥΡΙΖΑ.Υπάρχει, για παράδειγμα, μπροστά μας ηπανεργατική απεργία στις 27 Νοεμβρίου.Ξέρουμε ότι η απεργία, στις συνθήκεςτης κρίσης, έχει γίνει δύσκολη υπόθεση.Ξέρουμε ότι κυκλοφορούν απόψεις «ότιτίποτα δεν βγαίνει» ή ότι «είναι μια ντου-φεκιά στον αέρα». Χρειάζεται τον επό-μενο μήνα να δώσουμε όλες τις δυνάμειςμας για την επιτυχία της. Για αυτό θααπαιτηθεί μια ειδική παρέμβαση από τημεριά μας. Και ταυτόχρονα είναι μια ευ-καιρία οι προγραμματικές αιχμές πουεκτέθηκαν στη ∆ΕΘ, να συνδυαστούν μετην οργάνωση της συλλογικής αντίστα-σης. Ας την αντιμετωπίσουμε λοιπόν ωςμια μεγάλη μάχη που θα επηρεάσει καιτις πολιτικές εξελίξεις.

Άρα, η εκτίμησή σου είναι ότι δεν πρό-κειται να υπάρξει καμία είδους χαλά-ρωση στο επίπεδο της οικονομίας;

Όχι, και αυτό είναι καθαρό και από τιςτοποθετήσεις των αξιωματούχων της ΕΕκαι του ∆ΝΤ, αλλά και από τα όσα απαι-τεί η τρόικα εν όψει της επικείμενης επί-σκεψής της. Πάμε σε ένα νέο Μνημόνιοπου δεν θα λέγεται ενδεχομένως μνημό-νιο, αλλά έτσι και αλλιώς, σύμφωνα μετο Σύμφωνο Σταθερότητας, η Ελλάδα θαείναι υπό αυστηρή εποπτεία έως ότου τοχρέος αποπληρωθεί κατά 75%. Από που-θενά δεν προκύπτει ότι υπάρχει περί-πτωση χαλάρωσης. Τα κυρίαρχα ΜΜΕθέλοντας να στηρίξουν τη συγκυβέρνησηπροσπαθούν να καλλιεργήσουν ψευδαι-σθήσεις. Ο κόσμος, όμως, στην καθημε-ρινότητά του βιώνει τη σκληρή πραγμα-τικότητα. Η εικόνα που μεταφέρεται απότις οργανώσεις, τα στελέχη, τους συνδι-

καλιστές μας είναι ότι ο κόσμος δεντρώει το παραμύθι.

∆ΕΑ και ΣΥΡΙΖΑ

Ως ∆ΕΑ από το Α΄ Συνέδριο του ΣΥ-ΡΙΖΑ κρατήσατε μια ιδιάζουσα στάσηκαθώς επιλέξατε και την αυτόνομη πο-ρεία και την ενεργή συμμετοχή στηνκοινή οργάνωση. Πώς αντιμετωπίζετεσήμερα το θέμα της επιλογής αυτής;

Στο Συνέδριο και πριν από αυτό εμείςτονίζαμε δύο βασικά πράγματα. Ηύπαρξη και η συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑήταν στοίχημα και πολιτικό και οργανω-τικό και της ∆ΕΑ. Πιστεύουμε, και τουπερασπιστήκαμε στις τότε διαδικασίες,ότι η αυτοδιάλυση των οργανώσεων δενέχει να προσφέρει κάτι ουσιαστικό. Πολ-λές φορές κάτι τέτοιο μπορεί και να συ-σκοτίζει την πολιτική συζήτηση και αν-τιπαράθεση μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ. Ταυτό-χρονα, όμως, αυτό που είπαμε και κά-ναμε ήταν να αφιερώνουμε τις δυνάμειςμας στην κοινή παρέμβαση και στη λει-τουργία του ΣΥΡΙΖΑ. Κανείς δεν μπορείνα μας κατηγορήσει ότι αρνηθήκαμε κα-θήκοντα ή απείχαμε από την κοινή δου-λειά. Η πραγματικότητα του ΣΥΡΙΖΑείναι μια πραγματικότητα διαφορετικώνοργανώσεων, ρευμάτων και τάσεων.Έχει μεγάλη σημασία να διατηρείς τα

ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σου τα οποίαέχουν να κάνουν και με την ιστορική δια-δρομή της κάθε οργάνωσης, τις επιλογέςκαι τις εμφάσεις της, στην πολιτική πα-ρέμβασης συνολικότερα στο κίνημα καιστην αριστερά. ∆εν θεωρούμε ότι στηδράση, στην υπεράσπιση των θέσεωντου, στη ριζοσπαστικοποίηση του ΣΥ-ΡΙΖΑ, σταθήκαμε εμπόδιο, αντίθετα συμ-βάλλαμε όσο περισσότερο γινόταν.

Η παρουσία του Αλ. Τσίπρα στη Θεσ-σαλονίκη υπήρξε τομή τόσο στον προ-γραμματικό λόγο του ΣΥΡΙΖΑ, όσο καιστο πώς τις υποδέχτηκε η κοινωνία.Ποια είναι τα επόμενα βήματα για τηνίκη στο πιθανό ενδεχόμενο εκλογών;

Καταρχήν να ξεχωρίσουμε τα σημείαεκείνα, τις δεσμεύσεις, που έκαναν τηδιαφορά. Και αυτά ήταν όσα είχαν σαφέςταξικό πρόσημο. Η επαναφορά του κα-τώτατου μισθού στα 751 ευρώ, η επανα-φορά των συλλογικών συμβάσεων, τουαφορολόγητου στα 12.000 ευρώ, της13ης σύνταξης, η μείωση της τιμής τουπετρελαίου. Αυτά δηλαδή που προσδιό-

ριζαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα κινηθεί αντί-στροφα– αντίθετα με την κυβέρνηση - θαυπερασπιστεί τα λαϊκά στρώματα. Αυτάτου έδωσαν τη δημοκοπική δυναμική,αυτά λειτούργησαν σαν μια μεγάλη πολι-τική πρωτοβουλία που ενθάρρυνε τονκόσμο της εργασίας, του έδωσε αυτοπε-ποίθηση και άλλη διάθεση να ασχοληθείμε τα κοινά. Αυτές οι προγραμματικέςαιχμές, πρέπει να συνδεθούν με τα κεν-τρικά προγραμματικά ζητήματα, δηλαδήτης διαγραφής του μεγαλύτερου μέρουςτου χρέους, της δημόσιας ιδιοκτησίαςκαι του κοινωνικού ελέγχου των τραπε-ζών και της επανα-κατάκτησης των επι-χειρήσεων στρατηγικής σημασίας πουέχουν ιδιωτικοποιηθεί. Οι δεσμεύσειςτης ∆ΕΘ (που από μόνες τους είχαν με-γάλη αξία) συνδέονται με το συνολικό-τερο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και δενμπορούν να εφαρμοστούν χωρίς τις κεν-τρικές πολιτικές και οικονομικές επιλο-γές.

Το δεύτερο είναι ότι αυτά πρέπει να γί-νουν υπόθεση του κόσμου. Να ρίξουμεπολύ περισσότερο βάρος στη συζήτησησχετικά με το πώς μπορούμε όλα τα πα-ραπάνω να τα κάνουμε πράξη, με τη συμ-μετοχή του ίδιου του κόσμου. Η εδώ κυ-ρίαρχη τάξη και οι διεθνείς σύμμαχοί τηςδεν θα υποχωρήσουν εύκολα. Θα έχουμεμάχες και συγκρούσεις μπροστά μας καιχρειάζεται να προετοιμαστούμε γιααυτές. Και εδώ νομίζω ότι η συζήτησηγια το πότε θα γίνουν εκλογές, ποιοςαριθμός βουλευτών θα συγκεντρωθείόσο και να έχει αξία, υποβαθμίζει τιςπροϋποθέσεις για την ανάδειξη της κυ-βέρνησης της Αριστεράς. Που είναι ηεκλαΐκευση των ριζοσπαστικών-προ-γραμματικών μας δεσμεύσεων, η ανα-σύνταξη των οργανώσεών του ΣΥΡΙΖΑκαι η συμβολή του στην ανασύνταξη τουκινήματος.

Συζητάμε με την βουλευτή της Α΄ Αθηνών, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑΜαρία Μπόλαρη για τις πολιτικές εξελίξεις, τα θέματα που αφορούντην ΕΕΚΕ Εργασίας, και τα επόμενα καθήκοντα του ΣΥΡΙΖΑ.

Η συγκυβέρνηση Σα-μαρά-Βενιζέλου πρέπεινα φύγει μια ώρα αρχύ-τερα και αυτό δεν πρό-κειται να γίνει από μόνοτου. ∆εν θα φύγουν ανδεν τους ρίξουμε. Καιαυτό είναι το πρώτιστοκαθήκον του ΣΥΡΙΖΑ.

“

Η ανεργία το μεγαλύτερο πρόβλημαΠοια μπορεί να είναι τα πρώτα μέτρα της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να βελ-

τιωθεί η θέση του εργαζόμενου; Η αντιμετώπιση του ζητήματος της ανεργίας είναι πρώτιστο. Μιλάμε για ένα τρο-

μακτικό νούμερο που αγγίζει το 1 εκ. 300 χιλιάδες, οι οποίοι πέρα από τις συνθήκεςστις οποίες ζουν οι ίδιοι, χρησιμοποιούνται από τις επιχειρήσεις ως εργαλείο γιατην αφαίρεση εργασιακών δικαιωμάτων. Τα μέτρα αντιμετώπισης προϋποθέτουντην επαναφορά του εργατικού δικαίου, γιατί έχει γίνει εργοδοτικό. Με πρώτο βήματην κατάργηση της κινητικότητας-διαθεσιμότητας και βεβαίως την κατάργησηόλων εκείνων των διατάξεων που έχουν κάνει για τους εργοδότες εξαιρετικά εύ-κολες και φτηνές τις απολύσεις, με στόχο την απαγόρευση τους στις κερδοφόρεςεπιχειρήσεις. Είναι αναγκαίο ένα γενναίο πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων που θαμπορέσει να απορροφήσει ένα σημαντικό ποσοστό ανέργων. Κάτι που θα απαιτεί με-ταφορά πόρων, γιατί δεν μπορούμε να περιμένουμε τους ρυθμούς ανάπτυξης για ναμειωθεί η ανεργία. Επιπλέον, η κυβέρνηση της αριστεράς θα πρέπει να υλοποιήσειμέτρα που πραγματικά θα ανακουφίζουν τους άνεργους: η επαναφορά στα 461 ευρώτου επιδόματος ανεργίας που θα καλύπτει όλους τους ανέργους, η παράταση τουτουλάχιστον για δύο χρόνια ακόμα, η εξασφάλιση δωρεάν και πλήρους ιατροφαρ-μακευτικής περίθαλψης, η δωρεάν μετακίνηση με τα ΜΜΜ, η επιδότηση ενοικίου.Για να είμαστε, όμως, ειλικρινείς, τα επείγοντα θα είναι πολλά. Από την προστασίατης υγείας και της παιδείας, μέχρι την κοινωνική ασφάλιση. Η κυβέρνηση της αρι-στεράς θα αναδειχθεί και θα αντέξει εφόσον μείνει προσηλωμένη στο ότι προτε-ραιότητά της είναι οι κοινωνικές ανάγκες, εφόσον κάνει όλες εκείνες τις επιλογές,που θα επιτρέψουν την ικανοποίησή τους.

1100 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τ ο ερώτημα δεν αφορά την αρι-στερά. ∆εν αφορά ούτε τον ΣΥ-ΡΙΖΑ. Η ελληνική αριστερά και

κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει συζητήσει σεέκταση, ελπίζω και σε βάθος, το ζήτηματου «σχεδίου Β». Η κατάληξη και η κα-ταγραφή των απόψεων είναι γνωστές.

Το ερώτημα που τίθεται αφορά τουςαντιπάλους μας. Έχει το αστικό σύστημαεξουσίας στην Ελλάδα και κυρίως στηνΕυρώπη «σχέδιο Β»; Μόνον ένας αφελήςθα πίστευε ότι τα κέντρα εξουσίας δενέχουν εναλλακτική λύση για το ελληνικόπρόβλημα. Και όχι μόνο μία αλλά πολ-λές.

Ασφαλώς και το σύστημα εξουσίας, τοοποίο εκφράζει η ελληνική κυβέρνησηκαι η περιβόητη τρόϊκα, θα προσπαθήσειμε νύχια και με δόντια να υλοποιήσει τοδικό του «σχέδιο Α». Την εφαρμογήμέχρι τέλους των μνημονίων, η επιτυχίατων οποίων στην Ελλάδα θα αποτελέσεικαι το υπόδειγμα, μέσα στην παρατεινό-μενη κρίση του καπιταλιστικού συστή-ματος, και για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκέςχώρες, της Γαλλίας και της Γερμανίαςσυμπεριλαμβανομένων.

Κι αν ο ΣΥΡΙΖΑ γίνει κυβέρνηση;

Η δικομματική ελληνική κυβέρνηση,των άλλοτε άσπονδων αντιπάλων Ν.∆και ΠΑΣΟΚ, συμφωνεί απόλυτα με τηντο σύνολο της ακραίας νεοφιλελεύθερηςπολιτικής που απορρέει από τα μνημό-νια. Από εκεί και αφορισμός ότι ακόμακαι αν δεν μας είχαν επιβάλει τα μνημό-νια θα έπρεπε να τα είχαμε εφεύρειμόνοι μας! Γι’ αυτό και η σημερινή κυ-βέρνηση δεν έχει ανάγκη ούτε από δια-πραγματεύσεις ούτε από κόκκινες γραμ-μές.

Η κυβέρνηση και ιδιαίτερα το ευρω-παϊκό κατεστημένο απειλούν και πάλι –η επέμβαση τους στην προεκλογική πε-ρίοδο των εθνικών εκλογών του 2012ήταν σκανδαλώδης – σε μια προσπάθειανα ανακοπεί το ρεύμα που αμφισβητείόλο και περισσότερο, μέσα στην ελλη-νική κοινωνία, τη καταστροφική πολι-τική των μνημονίων. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ο κύριοςπολιτικός εκφραστής αυτού του ρεύμα-τος, που διογκώνεται συνεχώς, βρίσκε-ται, ως εκ τούτου, στο στόχαστρο τουαστικού συστήματος εξουσίας – των συν-τηρητικών και σοσιαλδημοκρατικώνκόμματων, των κυρίαρχων μηχανισμώντης Ευρωπαϊκής Ένωσης, των έντυπωνκαι ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίαςκλπ.

Τι θα γίνει λοιπόν αν ο ΣΥΡΙΖΑ κατα-φέρει να γίνει κυβέρνηση; Ασφαλώς, ηκάθε πλευρά θα προσπαθήσει να εφαρ-μόσει το δικό της «σχέδιο Α». ∆εν υπάρ-χει στρατηγός που πηγαίνει στο πόλεμοεξαγγέλλοντας εκ των προτέρων ότι δια-θέτει, σε περίπτωση που χάσει τη μάχη,«σχέδιο Β» γιατί τότε έχει χάσει τη μάχηπριν καν την δώσει. Αυτή η αλήθειααφορά και εμάς και τους αντιπάλουςμας.

Οι πιθανές αντιδράσεις

Η μάχη – γιατί περί μάχης και σύγ-κρουσης πρόκειται - θα δοθεί για τα«σχέδια Α». Το γεγονός, μάλιστα, ότι ημάχη αυτή θα αφορά όχι μόνο την χώραμας αλλά την Ευρώπη ολόκληρη και κυ-ρίως το ότι η μάχη θα δοθεί στη χώραμας από μια κυβέρνηση της αριστεράς,κάνει τη μάχη ακόμα πιο καθοριστική.

Αν η κυβέρηση του ΣΥΡΙΖΑ με τηνεκλογή της αρχίσει να εφαρμόζει το πρό-γραμμα της Θεσσαλονίκης – αναφέρωενδεικτικά - να ψηφίσει δηλαδή σεπρώτη φάση νόμο που καθορίζει ως βα-σικό μισθό τα 751 ευρώ, επαναφέρει τιςσυλλογικές συμβάσεις εργασίας, αποκα-θιστά τη 13η σύνταξη και παρέχει δω-ρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψηστους ανέργους, τι πρόκειται να γίνει;Ασφαλώς και ένα τέτοιος νόμος παρα-βιάζει τις «συμφωνίες» της σημερινής δι-κομματικής κυβέρνησης και ανατρέπειτις μνημονιακές δεσμεύσεις. Πώς θα αν-τιδράσουν οι κυρίαρχες δυνάμεις της Ευ-ρώπης; Θα δημιουργήσουν αμέσως «πι-στωτικό γεγονός»; Θα οδηγήσουν τηνχώρα στη χρεοκοπία επειδή ψήφισε ένατέτοιο νόμο; ∆εν το αποκλείω. ∆εν τοθεωρώ, όμως και αρκετά πιθανό. Γιατίανεξάρτητα από το πώς θα εγκριθεί απότους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς μια τέ-τοια – πρωτοφανής ακόμα και για τουςσημερινούς ευρωπαϊκούς θεσμούς –απόφαση, θα είναι υποχρεωμένες να δι-καιολογήσουν στις δικές τους κοινωνίεςγιατί οδηγούν μια χώρα σε χρεοκοπίαεπειδή ψήφισε νόμους που εφαρμόζον-ται σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης.Και δεν είναι εύκολο.

Η γαλλική κυβέρνηση αποφάσισε πρό-σφατα να παραβιάσει το σύμφωνο στα-θερότητας. Η νεοφιλελεύθερη πολιτικήτων κυβερνήσεων Ολάντ έχει δημιουρ-γήσει ένα σοβαρό πρόβλημα στο γαλλικόΣοσιαλιστικό κόμμα το οποίο διασπάήδη τους πολύχρονους δεσμούς του μετην παραδοσιακή του βάση με ταχύτα-

τους ρυθμούς. Το σύνδρομο του ΠΑΣΟΚαπειλεί και τους Γάλλους σοσιαλιστές.

Οι εγχώριοι απολογητές των μνημο-νίων προέβλεπαν ότι οι ευρωπαϊκοί θε-σμοί θα επέβαλαν, σύμφωνα με τις ευ-ρωπαϊκές συνθήκες, πρόστιμο στη Γαλ-λία. Κανείς δεν έχει αμφιβολία ότι μιααπόφαση για πρόστιμο στη Γαλλία θαήταν απόφαση της γερμανικής κυβέρνη-σης της Α. Μέρκελ. Γιατί λοιπόν η Μέρ-κελ και ο Σόϊμπλε δεν «τιμώρησαν» τουςαπείθαρχους Γάλλους; ∆εν χρειάζεται ναέχει κανείς φαντασία για να προβλέψειτο τι θα γινόταν αν η Γαλλία πλήρωνε το«ατιμωτικό» πρόστιμο. Όλη η ιστορικήμνήμη – όπως το βαγόνι όπου οι Γάλλοιστρατηγοί υπέγραψαν την παράδοση στοΧίτλερ – θα ερχόταν στην επιφάνειαπρος χαρά και αγαλλίαση του ΕθνικούΜετώπου της Λεπέν.

Ασφαλώς και η Ελλάδα δεν είναι Γαλ-λία. Αλλά και η Πορτογαλία δεν είναι.Και αυτή ετοιμάζεται να παραβιάσει ταθέσφατα. Γιατί άραγε; Για τον λόγο ότιτα επίσημα ή ανεπίσημα μνημόνια με ταοποία ο ευρωπαϊκός, και κατά κύριολόγο ο ισχυρός γερμανικός καπιταλι-σμός, επιχειρεί να αντιμετωπίσει τις συ-νέπειες της κρίσης, όχι μόνο προκαλούνέντονες λαϊκές αντιδράσεις αλλά καιαναδιατάσσουν το πολιτικό πλαίσιοόπως αυτό είχε σταθεροποιηθεί εδώ καιπάνω από μισό αιώνα στην Ευρώπη. ΗΕλλάδα και η Ισπανία είναι τα πρώταυποδείγματα αλλαγής των πολιτικών συ-σχετισμών που προαναγγέλλουν πιθανάκαι την πορεία των μελλοντικών εξελί-ξεων και στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Αν ανοίξει ο ασκός του Αιόλου;

Μια νέα περίοδος οικονομικής, κοινω-νικής και πολιτικής αστάθειας ανοίγειστη γέρικη ευρωπαϊκή ήπειρο. Ακόμακαι η χρεοκοπία μιας χώρας, όπως η Ελ-λάδα, και η αποπομπή της από την ευ-ρωζώνη μπορεί, μέσα σε αυτές τις συν-θήκες, να ανοίξει τον ασκό του Αιόλουπου θα οδηγήσει την Ευρώπη στην απο-συσπείρωση και τη διάλυση. Μια τέτοιαεξέλιξη δεν βρίσκεται στο χώρο της φαν-τασίας όπως νομίζουν ορισμένοι ακόμακαι στο χώρο της αριστεράς.

Να υπολογίσουμε λοιπόν ότι το ευρω-παϊκό σύστημα εξουσίας θα υποχωρήσεικαι μάλιστα χωρίς μάχη απέναντι σε μιακυβέρνηση της αριστεράς στην Ελλάδα;Μόνο ένα ανόητος θα πίστευε κάτι τέ-τοιο.

Στην ουσία, η μελλοντική κυβέρνηση

της αριστεράς θα είναι υποχρεωμένηαπό την αρχή να οδηγηθεί σε ένα πόλεμοθέσεων – έναν παρατεταμένο πόλεμοπου η κάθε του φάση θα εξαρτάται απότον συσχετισμό των κοινωνικών και πο-λιτικών δυνάμεων τόσο στην Ελλάδαόσο και στην Ευρώπη. Κάθε φιλολαϊκόμετρό που θα ψηφίζει και κυρίως θαυλοποιεί μια τέτοια κυβέρνηση θα ενι-σχύει τη θέση της και θα αλλάζει το συ-σχετισμό δυνάμεων. Κάθε βήμα προς ταπίσω - μερικές φορές υποχρεωτικό - θατην αποδυναμώνει και θα βοηθά τους αν-τιπάλους της.

Μια κυβέρνηση της αριστεράς, όμως,δεν θα βρεθεί μόνο στο στόχαστρο τωνεχθρών της – των ανελέητων «αγορών»και του ευρωπαϊκού κατεστημένου -αλλά και στο επίκεντρο της προσοχήςκαι του ενδιαφέροντος των εκατομμυ-ρίων εργαζόμενων σε όλη την ήπειρο.Και αυτοί είναι οι πιο σημαντικοί σύμμα-χοι της. Είναι αυτοί που δεν υπολογίζουνκαι υποτιμούν οι εγχώριοι αλλά και οιευρωπαίοι αντίπαλοι μας.

Η αναπόφευκτη σύγκρουση

Ο συσχετισμός δυνάμεων – δυο λέξειςπου είχαμε βγάλει από το λεξιλόγιο μαςαλλά που η πραγματικότητα μας επιβά-λει να τις ξαναφέρουμε στην επικαιρό-τητα – είναι αυτός που θα καθορίζει, σεκάθε φάση και σε κάθε στιγμή, την πο-λιτική και την τακτική και των δύο στρα-τοπέδων. Θα είναι βέβαια μια πορείασυγκρούσεων που δεν θα κρατήσει λίγοαλλά ούτε και πολύ.

Το ζήτημα του χρέους ασφαλώς και θαείναι η μάχη των μαχών που θα καθορί-σει και το αποτέλεσμα. Όλοι οι σοβαροίοικονομικοί αναλυτές, ακόμα και από τοαντίπαλο στρατόπεδο, εκτιμούν ότι τοελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Μόνοη Ρουμανία του Τσαουσέσκου μπόρεσεστο παρελθόν να πληρώσει όλο το εξω-τερικό της χρέος με τις γνωστές τραγι-κές συνέπειες. Η διαγραφή του μεγαλύ-τερου μέρους του είναι λοιπόν μονόδρο-μος. Στις μάχες που έρχονται θα εφαρ-μοστούν – και όχι μόνο στη χώρα μας –πολλά σχέδια. Το ζήτημα είναι πιο τε-λικά θα επικρατήσει και βεβαίως που θαοδηγήσει. Αλλά αυτό είναι μια άλλη συ-ζήτηση.

Τάκης Μαστρογιαννόπουλος

Υπάρχει σχέδιο Β;Η μάχη των σχεδίων και οι αντιδράσεις των κυρίαρχων

Τι θα γίνει λοιπόν αν ο ΣΥΡΙΖΑκαταφέρει να γίνει κυβέρνηση;Ασφαλώς, η κάθε πλευρά θαπροσπαθήσει να εφαρμόσει τοδικό της “σχέδιο Α”. ∆ενυπάρχει στρατηγός πουπηγαίνει στο πόλεμοεξαγγέλλοντας εκ τωνπροτέρων ότι διαθέτει, σεπερίπτωση που χάσει τη μάχη,“σχέδιο Β” γιατί τότε έχει χάσειτη μάχη πριν καν την δώσει.

“

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 1111∆ΙΕΘΝΗ

Ελεονόρα Φορέντζα:Στόχος να ενοποιηθούν όλοι οι αγώνεςΗ ευρωβουλευτής της “Άλλης Ευρώπης με τον Τσίπρα”και μέλος της Γραμματείας της Κομμουνιστικής Επανίδρυ-σης μιλά για το “καυτό” ιταλικό φθινόπωρο. σελ. 14

Ουκρανία:Ένα βήμα μπρος, δύο πίσωΤα αποτελέσματα των πρόωρων βουλευ-τικών εκλογών και οι εκτιμήσεις για τηνπολιτική κρίση στη χώρα. σελ. 13ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

Του Κρίτωνα Ηλιόπουλου,από Σάο Πάουλο, Βραζιλία

Οδεύτερος γύρος των εκλογώνστη Βραζιλία έγινε μέσα σεπρωτοφανή πόλωση και με

πρωτόγνωρη συμμετοχή κόσμου. Πρό-εδρος με 51,64% εκλέχθηκε η ήδηπρόεδρος Ντίλμα Ρουσέφ, υποψήφιαμε το Εργατικό Κόμμα (ΡΤ). Ηττημέ-νος ο δεξιός υποψήφιος Αέσιο Νέβες,επαγγελματίας πολιτικός από τρυ-φερή ηλικία, γιος και εγγονός επαγ-γελματιών πολιτικών.

Η πόλωση οξύνθηκε από τη μαχη-τική δεξιά, που εκφράζει μια μεσαίατάξη που είναι απολύτως ικανοποι-ημένη οικονομικά από την κυβέρνηση.Αυτή η μεσαία τάξη αποφάσισε ότι δενμπορεί να εκπροσωπηθεί από τηνΝτίλμα και το Εργατικό Κόμμα, όσοκαι αν βγαίνει ωφελημένη. Με επικε-φαλής το μεγάλο δημοσιογραφικόσυγκρότημα Globo και το ρατσιστικόκαι χυδαίο περιοδικό Veja, αρκετοί ευ-κατάστατοι και νεόπλουτοι Βραζιλιά-νοι ξεχύθηκαν σε μια άνευ προηγουμέ-νου εκστρατεία για να αποτρέψουν τηντέταρτη τετραετία προεδρίας του ΡΤ.Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι σε 12 χρό-νια προεδρίας του, το ΡΤ δεν κατά-φερε ή δεν επιδίωξε να δημιουργήσειεναλλακτικά Μέσα Ενημέρωσης, ούτενα περιορίσει την τρομερή ισχύ τωνμονοπωλίων ενημέρωσης που είναιάμεσα συνδεδεμένα με κάθε λογήςεπιχειρηματικά συμφέροντα. Όπωςαποκαλύπτει ένας από τους ιστορι-κούς λαϊκούς ηγέτες της Βραζιλίας, οΖοάο Στέντιλε από το κίνημα ΆκληρωνΕργατών Γης (MST) «117 εταιρείεςεπένδυσαν 4 δις ρεαλ (περίπου 1,5 δις

ευρώ) στις εκλογές, μερικές είναι οιίδιες που ελέγχουν τα εφτά (7) οικο-νομικά μπλοκ που κυριαρχούν σταΜέσα Ενημέρωσης».

Αλλά σ’ αυτές τις εκλογές, δόθηκεμεγάλη μάχη και μέσω των δικτύωντου Ιντερνέτ όπου τα νέα μεσαία στρώ-ματα δημιούργησαν «ρεύμα» εναντίοντου ΡΤ και της Ντίλμα με απόψεις πουαγγίζουν τα όρια φασιστικών αντιλή-ψεων.

Η Θάτσερ στη Βραζιλία

Χρησιμοποιώντας το απόσταγμα σο-φίας της …Μάργκαρετ Θάτσερ μεφράσεις του τύπου «όταν κερδίζει κά-ποιος που δεν δουλεύει χάνει κάποιοςάλλος που δουλεύει», έδιναν τη μάχηκατά των μέτρων μείωσης της κοινω-νικής ανισότητας και δικαιότερης ανα-διανομής του εθνικού προϊόντος. Όσοκι αν η πολιτική των κυβερνήσεων του

ΡΤ τελικά ήταν προς όφελος των ίδιωντων κερδών της μεσαίας τάξης και, ενμέσω παγκόσμιας οικονομικής κρί-σης, οδήγησε σε οικονομική σταθερό-τητα του βραζιλιάνικου καπιταλισμού,η δεξιά επίθεση προσπάθησε να σαρώ-σει κοινωνικά και εργασιακά δικαιώ-ματα, επιδόματα ανεργίας, τα ψήγ-ματα δημόσιας υγείας και κοινωνικήςασφάλισης, να εξευτελίσει τις διεκδι-κήσεις των άκληρων εργατών γης καιτων αστέγων, να γελοιοποιήσει και ναπεριθωριοποιήσει ακόμα περισσότεροτους ιθαγενείς. Ουσιαστικά ήταν μιαμάχη βαθιά ταξική και ιδεολογική.Πλούσιοι, λευκοί, μορφωμένοι, επι-χειρηματίες και καλά αμειβόμενοιυπάλληλοι, εναντίον «τεμπέληδων»φτωχών, μαύρων, αναλφάβητων καιμεροκαματιάρηδων. Έδωσαν μάχηεναντίον του μαύρου οικοδόμου, εναν-τίον της υπηρέτριας, της καθαρί-στριας, του σερβιτόρου που ζει στιςπαραγκουπόλεις, εναντίον των κατα-ραμένων από τις βορειοδυτικές πάμ-φτωχες περιοχές της Βραζιλίας πουποτέ στη ζωή τους δεν μπόρεσαν ν’αγοράσουν παπούτσια και τους απο-καλούν “pe de chinelo”, δηλαδή «πόδιμε παντόφλα».

Ανακούφιση στην Αριστερά

Αντιμέτωποι με τόσο ταξικό μίσοςκαι τη βέβαιη καταστροφή κάθε ψήγ-ματος κοινωνικής πολιτικής προςόφελος της «αγοράς» που θα έφερνε ηνίκη του δεξιού υποψήφιου, η πλει-οψηφία της αριστερής αντιπολίτευσηςστο ΡΤ επέλεξε να ψηφίσει στο δεύ-τερο γύρο για πρόεδρο την Ντίλμα.Οργανώσεις που άσκησαν έντονη κρι-τική στην Ντίλμα Ρουσέφ (όπως πχ τοMST) κάλεσαν σε υπερψήφισή της στοδεύτερο γύρο. Επίσης την ψήφισαν αρ-κετοί από την παράταξη της τρίτηςυποψήφιου, της Μαρίνας Σίλβα, πα-ρότι η ίδια κάλεσε ανοιχτά τους ψη-φοφόρους της να ψηφίσουν τον δεξιόΑέσιο Νέβες. Το λευκό και το άκυροήταν για αρκετούς μια επιλογή «τιμω-ρίας» του ΡΤ για την ανικανότητά τουνα συντονιστεί με το κίνημα για ριζι-κές μεταρρυθμίσεις και εξέφραζε μιααριστερή κριτική, ενώ δεξιές και

ακροδεξιές απόψεις, νέες ή παλιές,συσπειρώθηκαν όλες στην υποψηφιό-τητα του Αέσιο Νέβες.

Για το μαζικό κίνημα και όλη τηναριστερά ήταν μια ανακούφιση η επι-κράτηση της Ντίλμα Ρουσέφ. Ιδιαί-τερη ανακούφιση ήταν στις νότιες πο-λιτείες, όπου κυριάρχησε η επιθετικό-τητα και το ταξικό μίσος της πολύ μα-χητικής δεξιάς επέλασης. Στη λεω-φόρο Παουλίστα του Σάο Πάουλο,όπου χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν ναπανηγυρίσουν με κόκκινες σημαίεςμετά την ανακοίνωση των αποτελε-σμάτων, είδαμε να συμμετέχουν καιπολλοί που ασκούν συστηματική καισκληρή κριτική στην πολιτική του Ερ-γατικού Κόμματος. Υπάρχει η γενικήαίσθηση ότι αυτή η τετραετία θα είναιη τελευταία ευκαιρία για τη διαμόρ-φωση προϋποθέσεων για ριζοσπαστι-κές αλλαγές προς όφελος των κατα-πιεσμένων τάξεων. Το κεντρικό πολι-τικό αίτημα ονομάζεται «Μεταρρύθ-μιση του Πολιτικού Συστήματος» καιδιοργάνωση Συντακτικής Συνέλευσης.Αφορά τον τρόπο λειτουργίας τωνκρατικών οργάνων, το ρόλο των Μο-νοπωλίων Ενημέρωσης, του μηχανι-σμού χρηματοδότησης και λειτουργίαςτων κομμάτων, τις εταιρείες που ανα-λαμβάνουν την προεκλογική εκστρα-τεία και διαμορφώνουν την «κοινήγνώμη» κλπ. Ωστόσο, με τους δεδομέ-νους συσχετισμούς στο κοινοβούλιο,όπου το ΡΤ έχει 70 βουλευτές σε σύ-νολο 500, (έχασε 18) ενώ η μόνη αρι-στερότερη φωνή είναι οι 5 βουλευτέςτου PSOL, είναι αδύνατο να ψηφι-στούν νόμοι που θίγουν κατεστημένασυμφέροντα. Το αίτημα του κινήματοςείναι η στήριξη των αγώνων και η διε-ξαγωγή δημοψηφίσματος και συντα-κτικής συνέλευσης για βαθιές θεσμι-κές αλλαγές. Αρκετά μέλη του ΡΤ ελ-πίζουν σε μια ριζική αναδιάρθρωσητου κόμματος ώστε να πάψει να στη-ρίζεται στις συμμαχίες με τα μεγάλαοικονομικά συμφέροντα. Η Ντίλμαστην ομιλία της μετά την ανακοίνωσητων αποτελεσμάτων δεσμεύτηκε γιαδημοψήφισμα.

Την επομένη των εκλογών, από τηνηττημένη δεξιά ακούστηκαν οι πιοακραίες απόψεις, στα όρια της παρά-κρουσης. Κάποιοι έβγαλαν όλη τουςτη χολή κατά των «τιποτένιων» και«αναλφάβητων» του Βορρά και έφτα-σαν να ζητούν ...απόσχιση του πλού-σιου νότου για να μη συντηρεί τους«τεμπέληδες» των βορείων πολιτειών,όπως δήλωσε ο Συνταγματάρχης βου-λευτής Τελιάδα. Επίσης ακούστηκανφωνές για πραξικόπημα και ακύρωσητου εκλογικού αποτελέσματος.

ΚΟΣΜΟΥΝΙΚΗ ΤΗΣ ΡΟΥΣΕΦ ΣΤΗ ΒΡΑΖΙΛΙΑ

Ίσως η τελευταίαευκαιρία της Αριστεράς “Ήταν μια μάχη βαθιά

ταξική καιιδεολογική. Πλούσιοι,λευκοί, μορφωμένοι,επιχειρηματίες καικαλά αμειβόμενοιυπάλληλοι, εναντίον“τεμπέληδων”φτωχών, μαύρων,αναλφάβητων καιμεροκαματιάρηδων.

Ουρουγουάη: απόλυτη πλειοψηφίαστο κοινοβούλιο

Στη γειτονική Ουρουγουάη τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου διέψευσανόλες τις προεκλογικές δημοσκοπήσεις. Το Frente Amplio (FA, Πλατύ Μέ-τωπο) που συσπειρώνει τις περισσότερες συνιστώσες της Αριστεράς κέρ-

δισε 47,8% και απόλυτη πλειοψηφία εδρών στο κοινοβούλιο και στη Γερουσία.Ο υποψήφιος του FA για την προεδρία είναι ο Ταμπαρέ Βάσκες, που ήταν πρό-εδρος την τετραετία 2006-2010, πριν από το σημερινό απερχόμενο πρόεδροΠέπε Μουχίκα, ο οποίος δεν είχε δικαίωμα να είναι πάλι υποψήφιος. Θα αναμε-τρηθεί στο δεύτερο γύρο με τον Λουίς Λακάγε Πόου ,του Εθνικού Κόμματος πουπήρε 31%. Ο Ταμπαρέ Βάσκες δεν απολαμβάνει την ίδια δημοτικότητα όπως οαπερχόμενος Πέπε Μουχίκα, ο δημοφιλέστερος και ο πιο φτωχός σήμερα πρό-εδρος στη Λατινική Αμερική. Επίσης θεωρείται πιο συντηρητικός από τον Μου-χίκα μέσα στο Μέτωπο. Για πρώτη φορά το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράςΛαϊκή Συνέλευση, πήρε 1,1% και εξέλεξε βουλευτή. Όμως το σπουδαιότερο γε-γονός των εκλογών ήταν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που έγινε μαζίμε τις εκλογές με ερώτημα τη μείωση ή όχι της ηλικίας που μπορεί να καταδι-καστεί κάποιος σε φυλάκιση. Κυρίως το κόμμα των Κολοράδος είχε ξεκινήσειμια εκστρατεία προπαγάνδας για να μπορεί να καταδικαστεί κάποιος σε φυλά-κιση από την ηλικία των 16 ετών, αντί για τα 18 που είναι σήμερα το όριο. ΣτηνΟυρουγουάη που είναι η χώρα με τη μικρότερη εγκληματικότητα στη ΛατινικήΑμερική, που ιστορικά αποκαλείται «Ελβετία του Νότου», προσπάθησαν να δημι-ουργήσουν ένα κλίμα ανασφάλειας και πανικού. Ο ΟΗΕ αναγκάστηκε να εκδώσειανακοίνωση ότι ένας τέτοιος νόμος παραβιάζει τις ∆ιεθνείς Συμβάσεις για ταδικαιώματα των Παιδιών και χιλιάδες κόσμος βγήκε στους δρόμους να διαδη-λώσει εναντίον μιας τέτοιας απόφασης.

1122 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

«Χθες το πρωί, την Κυ ρια κή 12Οκτω βρίου, η κυ ρια κά τι κηδια δι κτυα κή έκ δο ση των

New York Times -μια ε φη με ρί δα πουυ πό συ γκε κρι μέ νες συν θή κες α κο λου -θεί την πο λι τι κή γραμ μή που εί ναι πιοβο λι κή για τα συμ φέ ρο ντα της χώ ραςτης- δη μο σίευ σε έ να άρ θρο με τίτ λο «ΟΟμπά μα θα πρέ πει να στα μα τή σει το ε -μπάρ γκο στην Κού βα», με τις α πό ψειςτης για το πώς, κα τά την ά πο ψή της, θαπρέ πει να προ χω ρή σει η χώ ρα».

Μια α πα ραί τη τηι στο ρι κή α να δρο μή

Υπάρ χουν φο ρές που τέ τοια άρ θραγρά φο νται α πό δη μο σιο γρά φους α να -γνω ρι σμέ νου κύ ρους, ό πως κά ποιοςπου εί χα το προ νό μιο να συ να ντή σωπρο σω πι κά κα τά την διάρ κεια τωνπρώ των η με ρών του α γώ να μας, στηνΣιέρ ρα Μαέ στρα, με το υ πό λοι πο μιαςμο νά δας η ο ποία εί χε ε ξα λει φθεί σχε- δόν ο λο σχε ρώς α πό την α ε ρο πο ρι κήδύ να μη και τον στρα τό του Μπα τί στα.Εκεί νο τον και ρό ή μα σταν αρ κε τά ά πει- ροι δεν α ντι λαμ βα νό μα σταν καν ό τι τονα δί νου με την ε ντύ πω ση της ι σχύοςστον τύ πο, θα ή ταν κά τι ά ξιο κρι τι κής.∆εν σκέ φτη κε αυ τό ο γεν ναίος πο λε μι -κός α ντα πο κρι τής Χέρ μπερτ Μά θιους1

για την ι στο ρία που τον έ κα νε γνω στόστην διάρ κεια των δύ σκο λων και ρών ε -να ντίον του φα σι σμού. Η υ πο τι θέ με νημα χη τι κή μας ι κα νό τη τα τον Φε βρουά -ριο 1957 ή ταν λί γο μι κρό τε ρη, αλ λά α -κό μα, πε ρισ σό τε ρο α πό ε παρ κής για ναα να τρέ ψει το κα θε στώς.

Ο Κάρ λος Ρα φαέλ Ρο ντρί γκε ζ, η γέ -της του Λαϊκού Σο σια λι στι κού Κόμ μα -τος, ή ταν μάρ τυ ρας αυ τού που ε ξέ φρα -σα, με τά την Μά χη του Χί γκουε στην ο -ποία ο λό κλη ρη η μο νά δα των ε πί λε -κτων στρα τευ μά των υ πο χρεώ θη καν ναπα ρα δο θούν με τά α πό δέ κα η μέ ρες πά -λης, σχε τι κά με τον φό βο μου ό τι οι δυ- νά μεις του κα θε στώ τος θα πα ρα δί δο -νταν τον Ιού λιο 1958, ό ταν τα ε πί λε κταστρα τεύ μα τα ο πι σθο χώ ρη σαν ε σπευ -σμέ να α πό την Σιέρ ρα Μαέ στρα, πα ρό -τι ή ταν εκ παι δευ μέ να και ε ξο πλι σμέ ναα πό τους βό ρειους γεί το νές μας. Εί χα μεα να κα λύ ψει έ ναν α πο τε λε σμα τι κό τρό -πο να τους νι κή σου με. ∆εν μπο ρού σαπα ρά να ε πε κτα θώ λί γο σε αυ τό το θέ -μα, κα θώς ή θε λα να ε ξη γή σω το πνεύ -μα με το ο ποίο διά βα σα το εν λό γω άρ -

θρο της ε φη με ρί δας των Η ΠΑ την πε- ρα σμέ νη Κυ ρια κή. Θα πα ρα θέ σω τα πιοση μα ντι κά ση μεία σε α πο σπά σμα τα.»

Η πρό τα ση των Τάι μς

Ο πρώην η γέ της της Κού βας πα ρα θέ -τει έ να πλή θος α πο σπα σμά των του άρ- θρου των ΝΤ, με κοι νό χα ρα κτη ρι στι κότους την προ τρο πή προς την δια κυ βέρ -νη ση Ομπά μα να α να κα λέ σει το ε μπάρ -γκο και να εκ με ταλ λευ θεί την συ γκυ ρίαγια μια ε πω φε λή οι κο νο μι κή «ε πέ κτα -ση». Ωστό σο, σε δεύ τε ρο ε πί πε δο, κά -θε μια α πό τις προ τά σεις θεω ρεί προ α -παι τού με νη την φι λε λευ θε ρο ποίη ση,την στα δια κή «δυ τι κο ποίη ση» της Κού- βας και την α πο μό νω σή της α πό τουςπα ρα δο σια κούς συμ μά χους της. «...μιακα τε στραμ μέ νη οι κο νο μία, υ πο χρέω σετην Κού βα να κά νει με ταρ ρυθ μί σεις -μια δια δι κα σία που α πέ κτη σε ε πεί γο -ντα χα ρα κτή ρα με την οι κο νο μι κή κρί -ση στην Βε νε ζουέ λα, η ο ποία πα ρέ χειστην Κού βα σε με γά λο βαθ μό ε πι δο -τού με νο πε τρέ λαιο. Αξιω μα τού χοι στηνΑβά να, φο βού με νοι ό τι η Βε νε ζουέ λαθα μπο ρού σε να δια κό ψει την βοή θεια,έ κα ναν με γά λα βή μα τα για να φι λε λευ -θε ρο ποιή σουν και να δια φο ρο ποιή σουντην στε νά ε λεγ χό με νη οι κο νο μία τουνη σιού. «Και τον Απρί λιο, κου βα νοί δι- πλω μά τες άρ χι σαν δια πραγ μα τεύ σειςγια μια συμ φω νία συ νερ γα σίας με τηνΕυ ρω παϊκή Ένω ση. Εμφα νί στη καν στιςαρ χι κές συ να ντή σεις προ ε τοι μα σμέ νοι,πρό θυ μοι και λαμ βά νο ντας υ πό ψιν ό τιοι Ευ ρω παίοι θα ε πέ με ναν σε με γα λύ -τε ρες με ταρ ρυθ μί σεις και ε λευ θε ρίες.

«Η αυ ταρ χι κή κυ βέρ νη ση, α κό μα πα- ρε νο χλεί και συλ λαμ βά νει δια φω νού -ντες. Θα πρέ πει α κό μα να ε ξη γή σει τιςύ πο πτες συν θή κες γύ ρω α πό τον θά να -το του πο λι τι κού α κτι βι στή Οσβάλ ντοΠα γιά2». «Όπως μπο ρεί να δια πι στω -θεί, μια συ κο φα ντι κή και φθη νή κα τη -γο ρία», σχο λιά ζει σε αυ τό το ση μείο οΚά στρο.

Το άρ θρο προ τεί νει μια τολ μη ρή α να -θεώ ρη ση της πο λι τι κής των Η ΠΑ, η ο -ποία πλέ ον δεν έ χει πα ρά ι στο ρι κό λό -γο ύ παρ ξης. Επι πλέ ον, πά ντα σύμ φω ναμε τους NYT, οι Η ΠΑ ο φεί λουν να α -δρά ξουν την ευ και ρία να «α λώ σουν» τοοι κο νο μι κο-κοι νω νι κο-πο λι τι κό σύ στη -μα της Κού βας, το ο ποίο «ως αυ ταρ χι -κό, χρή ζει με ταρ ρυθ μί σεων». «...ο -ποια δή πο τε πρό τα ση να λή ξει το ε μ-

πάρ γκο, ε ξόρ γι ζε τους κου βα νο-α με ρι -κα νούς ψη φο φό ρους, μια με ρί δα πουέ χει με γά λου με γέ θους ρό λο στις ε θνι -κές ε κλο γές. Η γε νιά που σθε να ρά υ πο -στη ρί ζει το ε μπάρ γκο, πε θαί νει. Νεώ -τε ροι κου βα νο-α με ρι κα νοί έ χουν εκδια μέ τρου α ντί θε τες α πό ψεις, έ χο νταςδια πι στώ σει ό τι οι κυ ρώ σεις εί ναι πε- ρισ σό τε ρο κα τα στρο φι κές πα ρά χρή σι -μες.

«Η α πο τυ χία να συ νερ γα στούν [οι Η -ΠΑ] με την Κού βα τώ ρα, πι θα νόν να πα- ρα χω ρή σει αυ τήν την α γο ρά στους α ν-τα γω νι στές. Οι πρό ε δροι της Κί νας καιτης Ρω σίας τα ξί δε ψαν στην Κού βα, σεξε χω ρι στές ε πι σκέ ψεις τον Ιού λιο καιοι δύο η γέ τες δε σμεύ τη καν να ε πε κτεί -νουν τους δε σμούς.

«Θα βελ τίω νε την θέ ση της Ουά σιν -γκτον να πιέ σει τους κου βα νούς σε δη- μο κρα τι κές με ταρ ρυθ μί σεις και θαμπο ρού σε να α να κό ψει έ να νέο κύ μαμε τα νά στευ σης προς τις Η ΠΑ, ο δη γη -μέ νων α πό την α πελ πι σία. «Στε νό τε ροιδε σμοί θα μπο ρού σαν ε πί σης να φέ- ρουν ε πα νά στα ση στην υ πό θε ση του α -με ρι κα νού ερ γο λά βου α νά πτυ ξης, ΆλανΓκρος3, που έ χει φυ λα κι στεί ά δι κα στηνΚού βα, ε πί σχε δόν πέ ντε χρό νια. Ευ ρύ -τε ρα, θα δη μιουρ γού σε ευ και ρίες γιατην εν δυ νά μω ση των α πλών κου βα νών,δια βρώ νο ντας στα δια κά την ι κα νό τη τατης κυ βέρ νη σης να ε λέγ χει τις ζωέςτους.»

Και κα τα λή γει: «...οι αρ χη γοί κρα τώντου δυ τι κού η μι σφα ρίου θα συ να ντη -θούν στην Πό λη του Πα να μά για την έ -βδο μη συ νά ντη ση κο ρυ φής της α με ρι -κα νι κής η πεί ρου. Οι λα τι νο α με ρι κα νι -κές κυ βερ νή σεις ε πέ με ναν να προ σκλη- θεί η Κού βα, το πιο πυ κνο κα τοι κη μέ νονη σί της Κα ραϊβι κής και μια α πό τις πιομορ φω μέ νες κοι νω νίες του η μι σφαι -ρίου, σπά ζο ντας τον πα ρα δο σια κό α πο -κλει σμό λό γω ε πι μο νής της Ουά σιν -γκτον. Η ο μα λο ποίη ση των σχέ σεων μετην Αβά να θα μπο ρού σε να βελ τιώ σειτις σχέ σεις της Ουά σιν γκτον με κυ βερ -νή σεις της Λα τι νι κής Αμε ρι κής και ναε πι λύ σει έ ναν ε ρε θι στι κό πα ρά γο νταπου πα ρε μπο δί ζει πρω το βου λίες στο η -μι σφαί ριο».

Η α πά ντη ση του Κά στρο

«Μια α πό τις πιο μορ φω μέ νες κοι νω -νίες του η μι σφαι ρίου!!!! Αυ τό εί ναιπράγ μα τι α να γνώ ρι ση. Αλλά για τί δεν

α να φέ ρει ευ θέως, ό τι αυ τή η κοι νω νίαδεν συ γκρί νε ται με κα νέ ναν τρό πο με ε -κεί νη που μας κλη ρο δό τη σε ο Χά ριΤρού μαν ό ταν ο σύμ μα χός του και συ- λη τής των δη μό σιων τα μείων Φουλ γέν -σιο Μπα τί στα πή ρε την ε ξου σία στις 20Μαρ τίου 1952, μό λις 50 η μέ ρες με τά τιςγε νι κές ε κλο γές. Αυ τό δεν μπο ρεί ναξε χα στεί πο τέ. Το άρ θρο προ φα νώς εί -ναι γραμ μέ νο με με γά λη δε ξιο τε χνία, ε -πι διώ κο ντας το μέ γι στο ό φε λος για τηνπο λι τι κή των Η ΠΑ σε μια πε ρί πλο κηκα τά στα ση, εν μέ σω αυ ξα νό με νων πο- λι τι κών, οι κο νο μι κών, χρη μα τι κών καιε μπο ρι κών προ βλη μά των. Σε αυ τά προ- στί θε νται οι ε πι πτώ σεις της τα χείας αλ- λα γής του κλί μα τος, ο ε μπο ρι κός α ντα -γω νι σμός, η τα χεία, α κρι βής και κα τα -στρο φι κή δύ να μη των ό πλων που α πει -λούν την ε πι βίω ση της αν θρω πό τη τας.Ό,τι γρά φτη κε σή με ρα, έ χει μια πο λύδια φο ρε τι κή χροιά απ’ αυ τό που εί χεγρα φτεί α κρι βώς πριν 40 χρό νια, ό τανο πλα νή της εί χε ε ξα να γκα στεί να α πο -θη κεύ σει και να πα ρα κρα τή σει το νε ρόκαι τα τρό φι μα α πό το ί σο με τον μι σόση με ρι νό πλη θυ σμό του κό σμου. Αυ τό,χω ρίς να α να φέ ρου με τον α γώ να γιατην κα τα πο λέ μη ση του Έμπο λα, ο ο -ποίος α πει λεί την υ γεία ε κα τομ μυ ρίωναν θρώ πων. Προ σθέ στε σε αυ τό ό τι σελί γες μέ ρες, η πα γκό σμια κοι νό τη τα θαα πο κα λύ ψει ε νώ πιον των Ηνω μέ νωνΕθνών, κα τά πό σον συμ φω νεί με τον α -πο κλει σμό ε να ντίον της Κού βας ή ό χι.»

Ση μειώ σεις1. Σ.τ.Μ. Χερ μπερτ Λιο νέλ Μά θιους (1900-1977),

δη μο σιο γρά φος των New York Times που α πέ κτη σεκα κή φή μη (στις Η ΠΑ) με τά την α πο κά λυ ψη το 1957,ό τι ο Φ. Κά στρο ή ταν ζω ντα νός και δεν τον εί χε σκο- τώ σει ο Μπα τί στα ό πως εί χε ι σχυ ρι στεί.

2. Σ.τ.Μ. Ίδρυ σε το Χρι στια νι κό Απε λευ θε ρω τι κόΚί νη μα το 1987 και ορ γά νω σε το Σχέ διο Βα ρέ λα στοο ποίο 25.000 υ πο γρά φο ντες ζη τού σαν ε λευ θε ρίατου λό γου και των συ γκε ντρώ σεων. (Ασφα λώς) τι- μή θη κε με το Βρα βείο Ζα χά ροφ του Ευ ρω κοι νο βου -λίου και το Homo Homini της τσέ χι κης ορ γά νω σηςαν θρω πί νων δι καιω μά των People in Need. Σκο τώ -θη κε το 2012 (ό πως και έ νας α πό τους τέσ σε ρις ε πι- βαί νο ντες) σε αυ το κι νη τι στι κό, του ο ποίου οι συν- θή κες χα ρα κτη ρί στη καν στην ∆ύ ση αμ φι λε γό με νες,αν και οι δύο ε πι ζή σα ντες (σουη δός και ι σπα νός)δια βε βαίω σαν ό τι ε πρό κει το για α τύ χη μα.

3. Σ.τ.Μ. Του α σκή θη κε δίω ξη το 2011 με την κα- τη γο ρία ό τι προ μή θευ σε τα μέ λη της ε βραϊκής κοι- νό τη τας με δο ρυ φο ρι κά τη λέ φω να και ε ξο πλι σμόΗ/Υ, χω ρίς την α παι τού με νη ά δεια α πό τον κου βα νι -κό νό μο. Κα τα δι κά στη κε σε 15ε τή φυ λά κι ση για«πρά ξεις ε να ντίον της α νε ξαρ τη σίας και την ε δα φι -κής κυ ριαρ χίας τού κρά τους».

Με τά φρα ση-προ σαρ μο γή:Ελι σά βετ Πε τρί δου

Ένας ιδιότυπος διάλογοςΟ Φιντέλ Κάστρο σχολιάζει άρθρο των New York Times

Σε ένα άρθρο των New York Times που ισορροπεί μεταξύ καλών προθέσεων, (αμερικανικού) ορθολογισμούκαι απροκάλυπτης προπαγάνδας, απαντά ο πρώην ηγέτης της Κούβας, Φιντέλ Κάστρο, μέσω του επίσημουοργάνου της κεντρικής επιτροπής του ΚΚ Κούβας, Granma, στις 14.10.14.

Το άρθρο προτείνει μια τολμηρήαναθεώρηση της πολιτικής των ΗΠΑ, ηοποία πλέον δεν έχει παρά ιστορικό λόγούπαρξης. Επιπλέον, πάντα σύμφωνα με τουςNYT, οι ΗΠΑ οφείλουν να αδράξουν τηνευκαιρία να “αλώσουν” το οικονομικο-κοινωνικο-πολιτικό σύστημα της Κούβας, τοοποίο “ως αυταρχικό, χρήζειμεταρρυθμίσεων”.

“

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 1133∆ΙΕΘΝΗ

ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Ένα βήμα μπρος, δύο πίσωΤα αποτελέσματα των πρόωρων βουλευτικών εκλογών και οι εκτιμήσειςγια την πολιτική κρίση στη χώρα

Tου Μιχάλη Ρένεση

Πρόωρες βουλευτικές εκλογέςπραγματοποιήθηκαν στην Ου-κρανία την Κυριακή 26 Οκτω-

βρίου, με φόντο τη βαθύτατη πολιτικήκρίση που ταλανίζει τη χώρα. Η Κρι-μαία, καθώς αποτελεί ρωσικό έδαφος,δεν συμμετείχε στις εκλογές. Επίσης,λόγω της εμφύλιας ένοπλης αντιπαρά-θεσης, δεν διενεργήθηκαν εκλογέςστις 9 από τις 21 περιοχές του Ντο-νιέτσκ και σε 6 από τις 11 περιοχές τουΛουγκάνσκ. Ενώ, λοιπόν, το σύνολοτων βουλευτών στη Βερχόβνα Ράντα(κοινοβούλιο) θα έπρεπε να είναι 450,λόγω των παραπάνω εξελίξεων, εξελέ-γησαν μόνο 420 βουλευτές.

Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα τωνεκλογών έχουν ως εξής: Λαϊκό Μέτωποτου πρωθυπουργού Αρσένι Γιατσενιούκ22,16%, Μπλοκ Πετρο Ποροσένκο τουουκρανού προέδρου 21,82%, Σαμοπό-μιτς(Αυτοβοήθεια του δημάρχου τουΛβοφ Αντρίι Σαντοβόι 10.98%, Αντιπο-λιτευτικό Μπλοκ (από το πρώην Κόμματων Περιφερειών) 9,40%, Ριζοσπα-στικό Κόμμα του εθνικιστή Ολέγκ Λιά-σκο 7,44%, Μπατκίβσινα της ΓιούλιαςΤιμοσένκο 5,68%. Τα άλλα 23 κόμματαπου έλαβαν μέρος στις εκλογές δεν κα-τάφεραν να υπερβούν το εμπόδιο του5%.

Στην κυβέρνησητα 5 από τα 6 κόμματα

Είναι χαρακτηριστικό ότι, παρά τηνπροβολή που έγινε στα νεοφασιστικάκόμματα, αυτά δεν κατάφεραν ναμπουν στο κοινοβούλιο. Παρότι, λοι-πόν, οι εκπρόσωποι των κομμάτων«Σβόμποντα» του επονομαζόμενου«ουκρανού φίρερ» Ολέγκ Τιαγκνιμπόκκαι του κόμματος των απογόνων τουΜπαντέρα «Πράβι Σέκτορ» (δεξιός το-μέας) συμμετείχαν στην προσωρινή κυ-βέρνηση και διαδραμάτισαν καθορι-στικό ρόλο στη δημιουργία των ποικι-λώνυμων ταγμάτων που έσπερναν τοντρόμο στις ανατολικές περιοχές, ο κό-σμος τους γύρισε την πλάτη. Ένα άλλοστοιχείο των εκλογών ήταν η μεγάληαποχή. Σύμφωνα με στοιχεία της κεν-τρικής εκλογικής επιτροπής απείχεαπό τις εκλογές το 45,58% των ψηφο-φόρων. Τέλος, το Κομμουνιστικό

Κόμμα Ουκρανίας δεν κατάφερε ναμπει στη Βερχόβνα Ράντα, καθώς πήρεμόνο 3,93%.

Απ’ ότι φαίνεται κυβέρνηση θα σχη-ματίσουν τα πέντε από τα έξι κόμματατου κοινοβουλίου. Εκτός κυβέρνησηςθα είναι μόνο το «ΑντιπολιτευτικόΜπλοκ» που αποτελείται κυρίως απόστελέχη του πρώην «Κόμματος των Πε-ριφερειών» του ανατραπέντα Β. Για-νουκόβιτς.

Στις ανατολικές περιοχές, όπου έγι-ναν βουλευτικές εκλογές κυριάρχησετο «Αντιπολιτευτικό Μπλοκ», ενώυψηλά ποσοστά εμφάνισε και το Κομ-μουνιστικό Κόμμα Ουκρανίας. ΣτοΧάρκοβο το «Αντιπολιτευτικό Μπλοκ»ήρθε πρώτο με 33,14% καταλαμβάνον-τας τις 13 από τις 14 έδρες, το «ΜπλοκΠέτρο Ποροσένκο» πήρε μόνο 15%,ενώ το Κομμουνιστικό Κόμμα έλαβε8,52%. Στο Ντνιεπροπετρόβσκ το «Αν-τιπολιτευτικό Μπλοκ» πήρε 24%, ενώτο κόμμα του ουκρανού προέδρου το18%. Αντίστοιχα αποτελέσματα υπήρ-χαν στο Ζαπαρόζιε, ενώ τα μεγαλύτεραποσοστά το «Αντιπολιτευτικό Μπλοκ»τα είχε στη Μαριούπολη (πάνω από το50%).

Η Μόσχα αναγνώρισε το αποτέλεσματων ουκρανικών βουλευτικών εκλο-γών, αν και σύμφωνα με τον υπουργόΕξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, παρατη-ρήθηκαν πολλές παρατυπίες. Θυμί-ζουμε ότι μέχρι πριν τις εκλογές δεναναγνώριζε την ουκρανική κυβέρνησηκαι το ουκρανικό κοινοβούλιο, γιατίθεωρούσε ότι ήταν αποτέλεσμα πραξι-κοπήματος. Μόνο τον ουκρανό πρό-εδρο αναγνώριζε.

Το πρώτο στρες τεσττης κυβέρνησης

Το Κίεβο ανέλαβε τη δέσμευση ναβρει πόρους για τη χρηματοδότηση τωνπροκαταβολών για την αγορά φυσικούαερίου από τη Ρωσία. Η τριμερής επι-τροπή που συνεδρίασε στις Βρυξέλλεςγια τη διευθέτηση του θέματος της τρο-φοδοσίας της Ουκρανίας με φυσικόαέριο, όπως δήλωσε ο επικεφαλής της«Γκαζπρομ» Αλεξέι Μίλλερ αποφάσισενα κάνει ένα διάλειμμα και θα επανέλ-θει όταν και εφ’ όσον η ΕΕ και η Ου-κρανία θα συμφωνήσουν για τις απα-ραίτητες οικονομικές εγγυήσεις.

Ο ουκρανός πρωθυπουργός Α. Για-τσενιούκ δήλωσε ότι η χώρα του είναιέτοιμη να πληρώσει άμεσα 1,45 δισ.δολάρια για να πάρει την πρώτη παρά-δοση του φυσικού αερίου και 1,65 δισ.δολάρια μέχρι το τέλος του χρόνου γιανα πάρει τη δεύτερη παράδοση. Η τιμήγια το τέταρτο τρίμηνο του χρόνου έχειοριστεί στα 385 δολάρια/1000 κυβικά,ενώ ο ίδιος δήλωσε ότι η Ουκρανίαμπορεί να πληρώνει 268 δολάρια/1000κυβικά. Την τιμή αυτή είχε συμφωνή-σει η Ρωσία με τον πρώην πρόεδρο τηςΟυκρανίας Β. Γιανουκόβιτς και είναι ηίδια τιμή που προμηθεύει η Ρωσία μεφυσικό αέριο τις χώρες της Ευρασιατι-κής Οικονομικής Ένωσης. Η Μόσχαδεν συμφωνεί σ’ αυτή την τιμή όσο ηΟυκρανία επιμένει να απομακρύνεταιαπό τις προνομιακές σχέσεις που είχεμέχρι τώρα ιδιαίτερα με τη Ρωσία. Η ΕΕθεωρεί ότι τα 385 δολάρια είναι μιακαλή τιμή και αντιστοιχεί περίπου στομέσον όρο των τιμών που προμηθεύον-ται οι χώρες της φυσικό αέριο από τηΡωσία.

Την Πέμπτη το βράδυ υπογράφτηκεστις Βρυξέλλες συμφωνία μεταξύ τηςΡωσίας, της Ουκρανίας και της ΕΕ γιατην προμήθεια ρώσικου φυσικού αε-ρίου στην Ουκρανία και την απρόσκο-πτη ροή του τράνζιτ μέσω του ουκρανι-κού εδάφους προς τις χώρες της ΕΕ. ΗΟυκρανία θα πρέπει να εξοφλήσειάμεσα τα 3,1 δισ. δολάρια από τα 5,3δισ. δολάρια που χρωστάει στην «Γκαζ-πρόμ» για να μπορέσει να πάρει φυ-σικό αέριο από τη Ρωσία και αυτό μεπροκαταβολές. Η συμφωνία προβλέ-πει, ότι η Ρωσία θα παραδώσει στηνΟυκρανία 2 δισ. κυβικά τώρα και άλλα2 δισ. το ∆εκέμβριο. Πολιτικοί αναλυ-τές στην Ουκρανία θεωρούν ότι η συμ-φωνία με τη Ρωσία είναι το πρώτοστρες τεστ της ουκρανικής κυβέρνη-σης που θα προκύψει από τις πρόσφα-τες βουλευτικές εκλογές.

Εκλογέςκαι στην Ανατολική Ουκρανία

Μετά τη συμφωνία του Μίνσκ για κα-τάπαυση του πυρός στις ανατολικέςπεριοχές το κύριο βάρος έχει, έστωπροσωρινά, μεταφερθεί στη σφαίρατης διπλωματίας, χωρίς αυτό να σημαί-νει ότι έχουν σταματήσει οι πολεμικές

συγκρούσεις. Οι δύο πλευρές κάνουνχρήση των ασαφειών που υπάρχουνστα κείμενα των συμφωνιών και επι-χειρούν κατ’ αυτό τον τρόπο να κερδί-σουν έδαφος. Οι Λαϊκές ∆ημοκρατίεςτου Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκέχουν προκηρύξει εκλογές για σήμερα2 Νοεμβρίου. Οι εκλογές αυτές είναιγια την ανάδειξη των επικεφαλής τωνδύο περιοχών και των βουλευτών τωνΛαϊκών Σοβιέτ.

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕΜπαν Κι Μούν κάλεσε τους ρωσόφω-νους αυτονομιστές να μην προχωρή-σουν στη διενέργεια αυτών των εκλο-γών, γιατί έρχονται σε αντίθεση με τησυμφωνία του Μινσκ. Αντιφατική είναιη θέση της Ρωσίας. Από τη μια πλευράδηλώθηκε ότι οι ρώσοι γερουσιαστέςδε θα παραστούν ως παρατηρητές στιςεκλογές και, από την άλλη, η Μόσχαχαιρετίζει την απόφαση για τη διενέρ-γειά τους και υποστηρίζει ότι θα ανα-γνωρίσει το αποτέλεσμα της λαϊκήςετυμηγορίας, αρκεί να βγει με αδιά-βλητο τρόπο. Η Μόσχα και οι ηγεσίατων δύο ανατολικών περιοχών υποστη-ρίζουν ότι οι εκλογές στις 2 Νοεμβρίουείναι σύμφωνες με ένα οκτασέλιδο μυ-στικό παράρτημα που αποτελεί συνέ-χεια της συμφωνίας του Μινσκ και έχειυπογραφεί απ’ όλες τις πλευρές. ΤοΚίεβο δεν επιβεβαίωσε την ύπαρξη τέ-τοιου ντοκουμέντου και υποστηρίζειότι οι εκλογές πρέπει να γίνουν στις 7∆εκεμβρίου, ενώ η ΕΕ απείλησε τηΡωσία με νέες κυρώσεις σε περίπτωσηαναγνώρισης του αποτελέσματος τωνεκλογών.

Μετά τις πρόωρες βουλευτικές εκλο-γές στην Ουκρανία και την πρώτη θέσηπου πήρε ο Α. Γιατσενιούκ διαμορφώ-θηκε ουσιαστικά μια δυαδική εξουσία.Η πλειοψηφία των δύο κοινοβουλευτι-κών ομάδων στη Βερχόβνα Ράντα είναιδεδομένη. Τα προβλήματα, όμως, είναιπολλά και δυσεπίλυτα. Πολιτικοί ανα-λυτές θεωρούν αυτή τη συνεργασίαθνησιγενή και ότι αργά ή γρήγορα θαδημιουργηθεί χάσμα μεταξύ τους καιπιο πολύ θα αναπτύσσονται οι φυγό-κεντρες τάσεις, λόγω της διαπάλης γιατη νομή της εξουσίας. Τα προβλήματαπου έχουν δημιουργηθεί έχουν τησφραγίδα και των δύο και δύσκολα θαμπορέσουν να γίνουν μέρος της επίλυ-σής τους.

Μετά τη συμφωνία του Μίνσκ γιακατάπαυση του πυρός στις ανατολικέςπεριοχές το κύριο βάρος έχει, έστωπροσωρινά, μεταφερθεί στη σφαίρα τηςδιπλωματίας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότιέχουν σταματήσει οι πολεμικέςσυγκρούσεις. Οι δύο πλευρές κάνουν χρήσητων ασαφειών που υπάρχουν στα κείμενατων συμφωνιών και επιχειρούν κατ’ αυτότον τρόπο να κερδίσουν έδαφος.

“

1144 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

www.nosomosdelito.net

∆εν εί μα στεε γκλη μα τίες

Χι λιά δες άν θρω ποι δια -δή λω σαν χτες στην

Πουέρ τα Ντελ Σολ της Μα δρί -της ε νά ντια στην με ταρ ρύθ μι -ση του ποι νι κού κώ δι κα, μετην ο ποία η κυ βέρ νη ση Ρα χόιπρο σπα θεί στο ό νο μα της α -σφά λειας να ε νι σχύ σει την α -τι μω ρη σία της α στυ νο μίας γιανα κα τα στεί λει τα κοι νω νι κάκι νή μα τα. Η κι νη το ποίη ση ορ -γα νώ θη κε α πό την πλατ φόρ μα«∆εν εί μα στε ε γκλη μα τίες»,μια πρω το βου λία πε ρισ σό τε -ρων α πό 70 ορ γα νώ σεων δι κη -γό ρων, α κτι βι στών και κι νη μά -των πό λης, ε νώ τις ε πό με νεςε βδο μά δες θα γί νει η ε θνι κήδια δή λω ση για να μπλο κα ρι -στεί η ψή φι ση του νό μου.

www.liberonsgeorges.over-blog.com

Λευ τε ριά στονGeorge Abdallah

Με τις δια δη λώ σεις πουέ γι ναν σε πολ λές πό λεις

του κό σμου, ο λο κλη ρώ θη κε ηε βδο μά δα δρά σεων αλ λη λεγ -γύης για την α πε λευ θέ ρω σητου George Abdallah, του μα -κρο βιό τε ρου πο λι τι κού κρα -τού με νου στην Ευ ρώ πη πουβρί σκε ται 30 χρό νια σε μιαγαλ λι κή φυ λα κή. Ο Λι βα νέ ζοςα γω νι στής, σε μια αμ φι λε γό με -νη δί κη έ χει κα τα δι κα στεί σει σό βια, κα τη γο ρού με νος γιατην δο λο φο νία ε νός α με ρι κα -νού α ντι συ νταγ μα τάρ χη και ε -νός ισ ρα η λι νού δι πλω μά τη κα -τά την διάρ κεια της ισ ρα η λι -νής ει σβο λής στον Λί βα νο το1982, ε νώ οι ο κτώ αι τή σεις γιατην α πε λευ θέ ρω σή του έ χουνα πορ ρι φθεί.

www.noalabaja.uy

Όχι στον ε γκλει σμότων ε φή βων

Με πο σο στό 53% α πέρ ρι -ψαν οι Ου ρου γουα νοί στο

δη μο ψή φι σμα της Κυ ρια κήςτην πρό τα ση να μειω θεί η ποι -νι κή ευ θύ νη α πό τα δε κα ο κτώχρό νια στα δε καέ ξι, κά τι πουθα ο δη γού σε τους 16χρο νους«πα ρα βά τες» στην φυ λα κή. Ηπρό τα ση για την ποι νι κο ποίη σητων ε φή βων ξε κί νη σε α πόδιά φο ρους συ ντη ρη τι κούς κύ -κλους σε μια προ σπά θεια νασυ σκο τι στεί η συ ζή τη ση γιατις πραγ μα τι κές αι τίες πουγεν νούν την πα ρα βα τι κό τη τα,ε νώ διά φο ρες ορ γα νώ σεις καιχι λιά δες νέ οι άν θρω ποι δη -μιούρ γη σαν μια πλα τιά συμ μα -χία ε να ντίον της.

∆η μή τρης Γκι βί σηςgivisisdim@yahoo.gr

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

ΕΛΕ Ο ΝΟ ΡΑ ΦΟ ΡΕ ΝΤΖΑ

Στό χος να ε νο ποιη θούνό λοι οι α γώ νες

Τη συ νέ ντευ ξη πή ρεο ∆η μή τρης Γκι βί σης

Όλα δεί χνουν ό τι το κλί μα έ χει α νά -ψει για τα κα λά. Πως εί ναι η κα τά στα -ση με τά και την με γά λη δια δή λω ση τουπρο η γού με νου Σαβ βά του;

Ελπί ζου με ό τι αυ τό θα εί ναι έ να«καυ τό» φθι νό πω ρο της σύ γκρου σηςστην Ιτα λία. Στην Ρώ μη, το προ η γού -με νο Σάβ βα το, έ γι νε μια τε ρά στια καιση μα ντι κή δια δή λω ση α πό το CGIL, τομε γα λύ τε ρο ι τα λι κό συν δι κά το. Πε ρισ -σό τε ροι α πό έ να ε κα τομ μύ ριο ερ γα ζό -με νοι, φοι τη τές, ά νερ γοι, ε πι σφα λείςκαι συ ντα ξιού χοι δια μαρ τυ ρή θη καν ε -νά ντια στην κυ βέρ νη ση και την πο λι τι -κή της λι τό τη τας. Ήταν έ να πρώ το καιαι σιό δο ξο ση μά δι, και ελ πί ζω ό τι αυ τήη κι νη τι κό τη τα θα συ νε χι στεί και τουςε πό με νους μή νες. Εμείς θα συμ με τέ -χου με σε ό λες τις δια δη λώ σεις και τιςκι νη το ποιή σεις που θα γί νουν, και θαπρο σπα θή σου με με ό λες τις δυ νά μειςμας να ι σχυ ρο ποιη θεί το κί νη μα και ναητ τη θεί αυ τή η σκλη ρή τα ξι κή πο λι τι -κή. Ο Ρέ ντσι με την πο λι τι κή του έ χεικα τα φέ ρει ό μως και κά τι κα λό: έ χει ε -ξορ γί σει τους αν θρώ πους και τους κά -νει να βγαί νουν στους δρό μους και ναδια μαρ τύ ρο νται.

Θεω ρείς ό τι μπο ρεί στην πα ρού σαφά ση η κοι νω νι κή α γα νά κτη ση να εκ- φρα στεί με μια τέ τοια δυ να μι κή που θακα θο ρί σει α πο φα σι στι κά τις ε ξε λί -ξεις;

Ελπί ζω ό τι οι ε νω τι κοί α γώ νες και οιδια δη λώ σεις των φοι τη τών και των ερ- γα ζο μέ νων θα αλ λά ξουν το μέλ λον.Στην Ελλά δα, την Ισπα νία και την Πορ- το γα λία, οι άν θρω ποι με τις λαϊκές κι- νη το ποιή σεις τα τε λευ ταία χρό νια εί -χαν κά ποια σχε τι κά α πο τε λέ σμα τα, αλ -λά στην Ιτα λία δυ στυ χώς δεν έ χου μεδει α κό μα κά τι τέ τοιο. Τώ ρα ό μως έ -φτα σε η ώ ρα.

Ωστό σο, πα ρά την κι νη μα τι κή κι νη -τι κό τη τα, αυ τό που εί ναι εμ φα νές εί ναιη α που σία μιας ι σχυ ρής α ρι στε ρής α ν-τι πο λί τευ σης. Πως μπο ρεί να οι κο δο -μη θεί έ να ι σχυ ρό μπλοκ δυ νά μεων α -πέ να ντι στην πο λι τι κή της λι τό τη τας,που να εκ φρά σει πο λι τι κά τα κοι νω νι -

κά στρώ μα τα που πλήτ το νται α πό τηνκρί ση;

Αυ τό θα έ πρε πε να ή ταν εύ κο λο, αλ -λά στην πραγ μα τι κό τη τα… Στό χος μαςεί ναι να ε νο ποιη θούν ό λοι οι α γώ νες:της νε ο λαίας, των «α πό κά τω», τωννέων κοι νω νι κών στρω μά των που φτω- χο ποιού νται. Εί ναι πια προ φα νές σε ό -λους ό τι η λι τό τη τα δεν έ χει α πο τέ λε -σμα. Οι νέ οι ω θού νται να με τα να στεύ -σουν για τί δεν έ χουν κα μία άλ λη ε πι -λο γή, ού τε τη δυ να τό τη τα να σπου δά -σουν, να ερ γα στούν και να οι κο δο μή -σουν έ να μέλ λον στη χώ ρα τους. Πρέ- πει να δώ σου με μια πει στι κή α πά ντη -ση για αυ τό το θέ μα.

Πώς μπο ρούν οι δυ νά μεις που στή ρι -ξαν την «Άλλη Ευ ρώ πη» να προω θή -σουν έ να ε νω τι κό πο λι τι κό σχέ διο γιατην ι τα λι κή α ρι στε ρά;

Η «Άλλη Ευ ρώ πη» εί ναι η μό νη ε ναλ- λα κτι κή λύ ση α πέ να ντι στον Ρέ ντσι. Εί- μα στε οι μό νοι που ε πι ση μαί νου με συ -γκε κρι μέ να ζη τή μα τα και τα πα λεύου -με, ό πως για πα ρά δειγ μα η α ντί θε σηπου δεί ξα με α πέ να ντι στην ΤΤΙ Ρ, τηνδιατ λα ντι κή συν θή κη για το ε μπό ριο.Ελπί ζω ό τι, α κό μα και αν δεν εί ναι εύ- κο λο, η «Άλλη Ευ ρώ πη» θα εί ναι έ ναςτό πος α νοι χτός, α ξιό πι στος και δη μο -κρα τι κός, που θα υ πο δέ χε ται κά θε κί- νη μα, κοι νω νι κή α ντί στα ση και πο λι τι -κή ορ γά νω ση που α ντι τί θε ται στην νε- ο φι λε λεύ θε ρη Ευ ρώ πη.

Πώς μπο ρεί η δυ να μι κή που δη μι-ουρ γή θη κε με την «Άλλη Ευ ρώ πη» στιςευ ρωε κλο γές, να ο δη γή σει σε ε νί σχυ σητης α ρι στε ράς στις πε ρι φε ρεια κές ε -κλο γές που θα γί νουν την ά νοι ξη;

∆εν πρέ πει να ξε χνά με ό τι εί μα στεμια νέα πο λι τι κή ε μπει ρία, πα ρό λο πουοι ι στο ρι κές δια δρο μές μας και οι α ξίεςμας έρ χο νται α πό πα λιά και εί ναι πο λύση μα ντι κές. Οι πε ρι φε ρεια κές ε κλο γέςεί ναι μια με γά λη πρό κλη ση, για τί εί ναιμια πο λι τι κή α να μέ τρη ση και πρέ πει ναπεί σου με τους αν θρώ πους ό τι οι λο γι -κές των «με γά λων συ να σπι σμών» δενεί ναι α πο τε λε σμα τι κές, α κό μη και σετο πι κό ε πί πε δο.

Πα ρά το κλί μα αι σιο δο ξίας που προ- σπά θη σε να καλ λιερ γή σει ο Ρέ ντσι τοπρο η γού με νο διά στη μα, η κρί ση στηνΙτα λία βα θαί νει. Πως βλέ πεις να ε ξε -λίσ σε ται η κα τά στα ση;

∆υ στυ χώς, αν η κυ βέρ νη ση Ρέ ντσισυ νε χί σει τις πο λι τι κές της λι τό τη τας,η κα τά στα σή ό χι μό νο δεν θα αλ λά ξειαλ λά θα γί νει α κό μη χει ρό τε ρη, ό σον α -φο ρά την α νερ γία και την α πώ λεια τουκρά τους πρό νοιας. Με την ε πί θε ση πουε ξα πο λύει στα δι καιώ μα τα των ερ γα -ζο μέ νων και στο κοι νω νι κό κρά τος, ό -πως στο δη μό σιο σχο λείο, το πα νε πι -στή μιο και την υ γεία, οι ζωές των αν- θρώ πων και οι συν θή κες δια βίω σηςτους θα γί νουν ό λο και πιο δύ σκο λες.

Όλοι λέ νε ό τι το ζη τού με νο για τηνΕυ ρώ πη εί ναι να μπει σε μια προο πτι κήα νά καμ ψης. Όμως πολ λές ευ ρω -παϊκές οι κο νο μίες εί ναι δέ σμιες τουχρέ ους. Τι μπο ρεί να γί νει;

Το χρέ ος εί ναι έ να ψευ το πρό βλη μα,του λά χι στον στην Ιτα λία. Εί ναι αυ τόπου υ πο στη ρί ζου με ε δώ και χρό νια, ό -τι οι λα οί της Ευ ρώ πης δεν έ χουν κα- νέ να λό γο να πλη ρώ σουν για τα λά θητων κυ βερ νή σεών τους, και δεν πρέ πεινα πλη ρώ σουν. Όπως λέει και ο Αλέ- ξης Τσί πρας, προ τεί νου με έ να μο ρα τό -ριουμ για το δη μό σιο χρέ ος ό πως έ γι νεμε την Γερ μα νία με τά τον Β΄ Πα γκό -σμιο Πό λε μο. Και η Ε ΚΤ πρέ πει να βο -η θή σει τα κρά τη μέ λη δα νεί ζο νταςτους χρή μα τα μέ σω της α γο ράς των ο -μο λό γων, α ντί να βο η θά ει τις ι διω τι κέςτρά πε ζες.

Ο Ρέ ντσι με την πο λι -τι κή του έ χει κα τα φέ -ρει ό μως και κά τι κα -λό: έ χει ε ξορ γί σειτους αν θρώ πους καιτους κά νει να βγαί νουνστους δρό μους και ναδια μαρ τύ ρο νται.

“

Στον α πό η χο της με γά ληςδια δή λω σης του προ η γού με -νου Σαβ βά του στην Ρώ μη, ηΕλε ο νό ρα Φο ρέ ντζα, ευ ρω -βου λευ τής της «Άλλης Ευ -ρώ πης με τον Τσί πρα» καιμέ λος της Γραμ μα τείας τηςΚομ μου νι στι κής Επα νί δρυ -σης, μι λά ει στην Επο χή γιατο «καυ τό» ι τα λι κό φθι νό -πω ρο, και την προ σπά θειαγια την οι κο δό μη ση ε νός ι -σχυ ρού μπλοκ δυ νά μεων α -πέ να ντι στην πο λι τι κή τηςλι τό τη τας. Πα ράλ λη λα, α να -φέ ρε ται στο πο λι τι κό σχέ διοτης «Άλλης Ευ ρώ πης» κα -θώς και στην α νά γκη δια γρα -φής του χρέ ους.

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 1155∆ΙΕΘΝΗ

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου

Ηαπόφαση της Ανγκέλα Μέρκελ να συμβιβαστείμε την «μισή λύση», που της πρότειναν οι κύριοιΟλάντ και Ρέντσι σε σχέση με το ύψος των ελ-

λειμμάτων των προϋπολογισμών των χωρών τους,σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως από τα γερμανικά μέσαενημέρωσης και αποδόθηκε στην επιθυμία όλων τωνπλευρών να αποφευχθεί μια ρήξη στην παρούσα φάση.Η εκτίμηση είναι ότι η ευρωζώνη βρίσκεται σε φάσηαστάθειας και οι γερμανικές εφημερίδες είναι γεμάτεςαπό προβλέψεις για περαιτέρω πτώση του ευρώ σεσχέση με το δολάριο. Συνεχίζονται επίσης οι υπολογι-σμοί για το ύψος των ποσών, που αποσύρονται συστη-ματικά το τελευταίο διάστημα από την Ευρωζώνη καιτι συνέπειες θα μπορούσε να έχει αυτό. Η «ντι Βελτ»που είχε εκτενές ρεπορτάζ για το θέμα επανέφερε μά-λιστα τη συζήτηση στο ενδεχόμενο αποχώρησης τηςΕλλάδας από την ευρωζώνη.

Υπάρχουν περιθώρια διαπραγμάτευσης

Επιφυλακτικοί ήταν επίσης οι κορυφαίοι γερμανοίαναλυτές σε σχέση με τα αποτελέσματα των περίφη-μων «στρες τεστς» τα οποία κατά τη γνώμη αρκετώναφενός βασίστηκαν πάνω σε ένα αρκετά αισιόδοξο σε-νάριο και αφετέρου δε φαίνεται να δίνουν λύση στοπρόβλημα της έλλειψης ρευστότητας για την πραγμα-τική οικονομία. Εκείνο που αξίζει πάντως να σημει-ωθεί είναι ότι για μια ακόμα φορά αποδείχθηκε ότι

υπάρχει πάντα περιθώριο διαπραγμάτευσης με το Βε-ρολίνο, όσο σκληρό και αν εμφανίζεται αυτό στις αρ-χικές του θέσεις. Σύμφωνα με την ισχύουσα εκδοχήστη γερμανική πρωτεύουσα, ήταν άνθρωποι της καγ-κελαρίας που διεμήνυσαν στην Κομισιόν στις Βρυξέλ-λες, ότι πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία μια επιβολή«ποινής» στη Γαλλία, γιατί αυτό θα είχε αρνητικές συ-νέπειες, όχι μόνο για τις σχέσεις των δύο χωρών αλλάκαι για το κλίμα στην ευρωζώνη γενικότερα. Υπάρχουνβεβαίως και οι μονίμως «πρόθυμοι» του Νότου, με προ-εξέχον το «δίδυμο» Ραχόι-Σαμαρά, που αρκούνται σε…μισό χαμόγελο της κυρίας Μέρκελ για να υιοθετήσουντις απόψεις της, πριν ακόμα αυτή τις ξεστομίσει.

Η γερμανική κυβέρνηση έχει πάντως θορυβηθεί απόαντιφατικά στοιχεία και προβλέψεις, που ακούγονταιαυτό το διάστημα και τη δυσκολεύουν να συνεχίσει να

βλέπει τα πράγματα στο μοτίβο του «άσπρου-μαύρου»και την οδηγούν σε μια στάση αναμονής. Την «καλή εί-δηση» για περαιτέρω μείωση της ανεργίας, (ποσοστό6,3%) έστω και αν αυτό οφείλεται στη μερική απασχό-ληση και τις κακοπληρωμένες «δουλειές-μίνι» διαδέ-χτηκαν περαιτέρω προβλέψεις για επιβράδυνση τηςανάπτυξης, που θα σημάνει και λιγότερο έσοδα για τονκύριο Σόιμπλε.

Κινδυνεύει το μηδενικό έλλειμμα

∆ύο διαφορετικές εφημερίδες που δε μπορεί να κα-τηγορηθούν για αντιπολιτευτική «προδιάθεση», συγκε-κριμένα η «Χάντελσμπλατ» και η «Φράνκφουρτερ Αλγ-κεμάινε» προέβλεπαν την Πέμπτη ότι τον ερχόμενοχρόνο τόσο ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός, όσο καιαυτοί των κρατιδίων θα έχουν στέρηση εσόδων από τηφορολογία λόγω των χαμηλών δεικτών αύξησης τηςοικονομίας. Αυτό πρακτικά θα σημάνει και την ανα-τροπή του μηδενικού ελλείμματος, για το οποίο εδώκαι εβδομάδες υπερηφανεύεται ο γερμανός υπουργόςΟικονομικών. Ο τελευταίος πάντως αποφεύγει ναπάρει θέση για όλα αυτά, πιστός στην λογική «αν δενπαινέψεις το σπίτι σου»… Οι εφημερίδες επιμένουνπάντως στην πρόβλεψη τους και μάλιστα τονίζουν ότιως το 2019 το νούμερο των δισ. που θα λείψουν απότα φορολογικά έσοδα θα είναι και διψήφιο. Αλλά οκ.Σόιμπλε επιμένει ότι τα έχει όλα καλά καμωμένα και…μετρημένα.

•

Ανακαλύπτουν την αναμονή ως αρετή

Βερολίνο, Παρίσι και Ρώμη απέ-φυγαν την σύγκρουση, φοβούμε-νοι περαιτέρω επιδείνωση τουέτσι κι αλλιώς αρνητικού κλίμα-τος στην ευρωζώνη

“

Με τη συμμετοχή 106.000 πολι-τών που συμμετέχουν στηνΑνοιχτή Συνέλευση του Ποδέ-

μος, το κόμμα κατέληξε στις οργανω-τικές και πολιτικές αρχές του αλλά καιστη στρατηγική που θα ακολουθήσειστις αυτοδιοικητικές εκλογές της άνοι-ξης του 2015. Όπως σχολίαζαν τα στε-λέχη του Ποδέμος η μεγάλη συμμετοχήκόσμου αποδεικνύει ότι ο οι «Κύκλοι»αποτελούν την κινητήρια δύναμη τουκινήματος.

Το μοντέλο που πρότεινε η ομάδα Ιγ-κλέσιας (Πάμπλο Ιγκλέσιας, ΧουάνΚάρλος Μονεδέρο, Ινίχο Ερεχόν, Μπε-σκάνσα Καρολίνα και Λουίς Αλέγκρε)υπερψηφίστηκε με 80% έναντι τηςπρότασης που κατέθεσε η ομάδα τουευρωβουλευτή Πάμπλο Ετσενίκε πουέλαβε μόλις το 12%. Πάντως, η ομάδαΙγκλέσιας «Προφανώς Μπορούμε» κα-τέθεσε προτάσεις και στις τρεις θεμα-τικές (ηθική, οργανωτική και πολιτική)σε αντίθεση με τους «Σουμάντο Ποδέ-μος» που κατέθεσαν μόνο οργανωτικήπρόταση. Επιπλέον, η ψηφοφορίαέγινε «πακέτο» και για τα τρία κείμενα,οπότε ήταν απίθανο η πρόταση Ετσε-νίκε να απειλήσει αυτήν της ομάδαςτου Ιγκλέσιας.

Τα σημεία διαφωνίας

Με βάση το αποτέλεσμα της ψηφο-φορίας είναι φανερό ότι ο Πάμπλο Ιγ-κλέσιας είναι ο αδιαμφισβήτητος ηγέ-της του Ποδέμος και πως η βάση εμπι-στεύθηκε το μέλλον του κόμματος στοσυνολικό σχέδιο της ομάδας «Προφα-νώς Μπορούμε». Τα τρία κείμενα πουυπερψηφίστηκαν αφορούν: Τη δεον-τολογία, όπου ως ηθική δέσμευση ανα-λαμβάνεται η προώθηση της άμεσηςδημοκρατικής συμμετοχής όλων τωνανθρώπων στους τομείς της χάραξηςπολιτικής και στην εφαρμογή των δη-μόσιων πολιτικών. Τον στρατηγικόοδικό χάρτη ένα κείμενο που έχει ωςστόχο να αποσαφηνίσει τις βασικές

σύγχρονες προκλήσεις και να παρέχειμια συνεπή απόφαση για την πολιτικήαλλαγή και την οικοδόμηση της λαϊκήςκυριαρχίας και τέλος, το σχέδιο οργα-νωτικών αρχών, σύμφωνα με το οποίοτο Podemos αποτελεί μία πλατφόρμαλαϊκής χειραφέτησης κι ενδυνάμωσηςτου πολίτη.

Σε αυτό το σημείο υπήρξε και η με-γαλύτερη διαφωνία, καθώς η πρωτο-βουλία Ετσενίκε πρότεινε να υπάρχεισυλλογική ηγεσία από τρία άτομα καιπερισσότερη εξουσία στους Κύκλους.Αντίθετα η ομάδα Ιγκλέσιας πρότεινεμια συγκεντρωτική δομή με ΓενικόΓραμματέα και με ανώτατο όργανο.Ένα δεύτερο σημείο τριβής ήταν και οιδιαφορετικές αντιλήψεις σχετικά μετον τρόπο που θα πορευθεί το κόμμαστις αυτοδιοικητικές εκλογές. Η «Σου-μάντο Ποδέμος» πρότειναν το κόμμανα κατεβάσει υποψηφιότητες σε δή-μους και περιφέρειες ενώ η τελικήαπόφαση προβλέπει υποψηφιότητεςτου κόμματος μόνο σε περιφερειακόεπίπεδο καθώς, όπως θεωρεί ο Ιγκλέ-

σιας, δεν υπάρχει η απαραίτητη οργα-νωτική ετοιμότητα.

Η οργανωτική δομή

Την Παρασκευή ξεκίνησε η τελευ-ταία διαδικασία για τη συγκρότηση καιδιεύθυνση της Γενικής Γραμματείαςτου σχηματισμού καθώς ήταν η πρώτημέρα υποβολής υποψηφιοτήτων. Τα212.982 μέλη του Ποδέμος μπορούν ναείναι υποψήφιοι σε τρία όργανα. ΤοΣυμβούλιο των Πολιτών (62 μέλη), τηνΕπιτροπή ∆ημοκρατικών Εγγυήσεωνκαι ∆ικαιωμάτων (10 μέλη εκ τωνοποίων 5 προορίζονται για νομικούς)και τη Γενική Γραμματεία, για τηνοποία πιθανότατα ο Πάμπλο Ιγκλέσιαςδεν θα έχει αντίπαλο. Ο Ιγκλέσιας θαεπισημοποιήσει την υποψηφιότητά τουγια τη θέση του Γενικού Γραμματέαμέχρι και το Σάββατο 8 Νοεμβρίου,ήμερα που είναι προγραμματισμένο ναδιεξαχθεί δημόσια συζήτηση μεταξύτων διαφόρων υποψηφίων (αν τελικά

υπάρχουν άλλοι). Σύμφωνα με την ορι-σμένη διαδικασία μεταξύ 10 και 14 τουμήνα τα μέλη και οι φίλοι του Ποδέμοςθα κληθούν να ψηφίσουν για την ηγε-σία του κόμματος μέσω του συστήμα-τος ανοικτής λίστας, κάτι που επιτρέ-πει τη δυνατότητα επιλογής υποψη-φίων από διαφορετικές ομάδες. Για ναείναι υποβληθεί μια υποψηφιότητααρκεί μια αίτηση, είτε πρόκειται γιαομάδα είτε για άτομο, και να εγκριθείαπό την οργανωτική δομή. Με τη συμ-πλήρωση ενός ειδικού εντύπου, οι εν-διαφερόμενες/-οι μπορούν να επιλέ-ξουν το όργανο του κόμματος στοοποίο θα επιθυμούσαν να εκλεγούν καικάθε κύκλος μπορεί να υποστηρίξειμέχρι δύο άτομα ή ομάδες.

Αν όπως όλα δείχνουν, ο Ιγκλέσιαςεκλεγεί γενικός γραμματέας, θα δι-καιούται να διορίσει Εκτελεστικό Συμ-βούλιο (Συμβούλιο Συντονισμού, 10-15ατόμων) ενώ στη συνέχεια θα πρέπει ναεγκαταλείψει την έδρα του στο Ευρω-παϊκό Κοινοβούλιο προκειμένου ναοδηγήσει το κόμμα του από τη Μα-δρίτη. Το Σάββατο 15 Νοέμβρη η Ανοι-χτή Συνέλευση των Πολιτών - μία δια-δικασία που άρχισε στα μέσα Σεπτεμ-βρίου - θα ολοκληρωθεί με μία τελετήκατά την οποία θα ανακοινωθούν ταονόματα των εκλεγμένων στα όργανακαι στη νεοσυσταθείσα δομή του σχη-ματισμού. Στη συνέχεια η εκλογικήδιαδικασία των οργάνων του σχηματι-σμού θα περάσει σε κοινότητες και δή-μους.

∆ημήτρης Γερονίκοςenterioni.blogspot.com

∆ιαδικτυακές Πηγές:

1. http://www.publico.es/politica/552792/podemos-inicia-el-ultimo-tramite-para-aupar-a-iglesias-a-la-secretaria-general/version-imprimible2. http://politica.elpais.com/politica/2014/10/27/actualidad/1414407684_623957.html3. https://participa.podemos.info/es

ΕΓΙΝΕ Η ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΟΥ ΠΟ∆ΕΜΟΣ

Στον Ιγκλέσιας τα ηνίαΜε βάση το αποτέλεσμα της ψηφοφορίαςείναι φανερό ότι ο Πάμπλο Ιγκλέσιας είναιο αδιαμφισβήτητος ηγέτης του Ποδέμοςκαι πως η βάση εμπιστεύθηκε το μέλλον

του κόμματος στο συνολικό σχέδιο της ομάδας “Προ-φανώς Μπορούμε”.“

1166 ΤΟ ΘΕΜΑ Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014

Ηδόμηση σε φυσικές κοίτες χειμάρρων, τα μπαζω-μένα ρέματα, η ανυπαρξία αντιπλημμυρικώνέργων, καλού δικτύου ομβρίων υδάτων και η έλ-

λειψη ελεύθερων χώρων πρασίνων, αλλά και σχετικήςπολιτικής βούλησης οφείλονται, σύμφωνα με τους ιθύ-νοντες που μίλησαν στην «Εποχή», για τις μεγάλες κα-ταστροφές που σημειώθηκαν την προηγούμενη εβδο-μάδα στην Αττική.

Σύμφωνα με τον ∆ημοσθένη Αναγνωστάκη, περιφε-ρειάρχη της πυροσβεστικής, ι κλήσεις για βοήθεια προςτην Πυροσβεστική Υπηρεσία ξεπέρασαν τις 1700, ενώ τα13 συνεργεία που έχουν συσταθεί για την καταγραφή τωνζημιών έχουν, μέχρι στιγμής, κάνει 1174 αυτοψίες σεσπίτια και επιχειρήσεις που καταστράφηκαν και σε 444αμάξια που υπέστησαν φθορές όταν παρασύρθηκαν απότα ορμητικά νερά. Ο κ. Αναγνωστάκης θεωρεί πως ήταν

καθαρά θέμα τύχης το ότι δεν υπήρξαν νεκροί. Η αρμο-διότητα, όμως, της καταγραφής δεν ανήκει κανονικάστην πυροσβεστική υπηρεσία, αλλά ανατέθηκε από τονπρωθυπουργό για επικοινωνιακούς λόγους. «Συνιστάδιάσπαση δυνάμεων, γιατί ούτως ή άλλως η καταγραφήπρέπει να γίνει στους δήμους για τις οικίες και στην πε-ριφέρεια για τις επιχειρήσεις, αλλιώς δεν θα μπορέσουνοι άνθρωποι να πάρουν την αποζημίωση από το υπουρ-γείο. Εμείς για αυτό το λόγο αποστείλαμε γράμμα στηνπυροσβεστική για να περάσουμε και αυτές τις καταγρα-φές στα αρχεία μας». Με αυτόν τον τρόπο περιγράφει τηπροσπάθεια για απαξίωση της Περιφέρειας από την κυ-βέρνηση, μία ακόμα φορά, η Ιωάννα Τσούπρα, πολιτικήπροστασία της Περιφέρειας που επίσης ήταν στους δρό-μους από την πρώτη στιγμή, μαζί με ένα υποστελεχω-μένο τμήμα 19 ατόμων, λόγω Σγουρού, όπως επισημά-

νει. Όπως εξήγγειλε το υπουργείο Εσωτερικών οι αποζη-

μιώσεις θα ανέρχονται στα 586 ευρώ και περίπου 1000για τις επισκευές στις οικίες, όμως, δεν έχει προσδιορι-στεί ακόμα το πότε ακριβώς και πώς θα τα λάβουν. Πα-ραδείγματος χάριν, ο ∆ήμος του Ίλιον έχει αρχίσει ήδηνα δίνει κάποια έκτακτα βοηθήματα από ίδιους πόρουςχωρίς να γνωρίζει, όμως, αν θα λάβει ύστερα τα χρήματααπό το υπουργείο, σύμφωνα με την Γεωργία Τσιλιάνηαπό το γραφείο τύπου του δήμου.

Ποιος ευθύνεται τελικά;

Πέραν, όμως, από το επείγον ζήτημα των αποζημιώ-σεων γεννάται το ερώτημα ποιος είχε την ευθύνη για τηνανυπαρξία υποδομών και ποιος θα πρέπει να την αναλά-

βει τώρα προκειμένου να μην διαδραματιστούν και στομέλλον τέτοια περιστατικά. Από το 2010 η αρμοδιότητατων φρεατίων πέρασε από την ΕΥ∆ΑΠ στους δήμους,ενώ έχουν θεσμικά και τη δυνατότητα κατασκευής δι-κτύου ομβρίων υδάτων, κάποιων μέτρων. Οι μεγάλοιαγωγοί και τα υπόλοιπα αντιπλημμυρικά έργα βαραίνουντην περιφέρεια, ενώ για κάποια μεγάλα ρέματα, π.χΕσχατιάς, αρμόδιο είναι το υπουργείο Υποδομών, Μετα-φορών και ∆ικτύων.

«Η περιφέρεια σκοπεύει άμεσα να ξεκινήσει την υλο-ποίηση αντιπλημμυρικών έργων που έπρεπε να υπάρ-χουν χρόνια τώρα, καθώς το πρόβλημα είναι γνωστό,αλλά δεν ενδιέφερε τις προηγούμενες διοικήσεις πουέδιναν δώρο στους εργολάβους την υποτιθέμενη αντιμε-τώπιση του ζητήματος. Για παράδειγμα πληρώναμε ναπεριμένουν και να κάθονται αντλίες σε περιοχές που δενξέραμε καν αν θα βρέξει και αν θα χρειαστούν. Εμείς ήδηζητήσαμε από το υπουργείο, σύμφωνα με τον νόμο, ναδοθούν επιπλέον κονδύλια για την υλοποίηση έργων»αναφέρει η Ιωάννα Τσούπρα.

Στο ∆ήμο Αιγάλεω το φαινόμενο έπληξε και δημόσιακτήρια, σχολεία κυρίως, ενώ ο δρόμος στην οδό Γρηγο-ροπούλου έχει υποστεί καθίζηση, εξαιτίας ενός παλιούαγωγού ομβρίων υδάτων που δεν άντεξε τον όγκο και τί-ναξε την άσφαλτο. Άλλο σημείο του δήμου που αντιμε-τώπισε πλημμυρικό πρόβλημα, σύμφωνα με τον ΓιώργοΡοδάτο από τη δημοτική αρχή, είναι η περιοχή Νταμα-ράκια, που δεν έχει καθόλου αγωγό ομβρίων, με αποτέ-

λεσμα τα νερά της βροχής να πηγαίνουν στους αγωγούςγια τα ακάθαρτα. Ούτε αυτοί, όμως, άντεξαν τον όγκοτων νερών και οι κάτοικοι, πέραν της πλημμύρας, είχανκαι άλλες δυσάρεστες εκπλήξεις να αντιμετωπίσουν…Ταυτόχρονα, στην περιοχή του Ελαιώνα οι υποδομέςείναι τόσο υποβαθμισμένες που δεν έχουν ούτε πλήρες

δίκτυο αποχέτευσης. «Το να κατασκευαστεί καινούργιοδίκτυο ομβρίων υδάτων είναι κάτι πολύ δύσκολο καιλόγω κόστους και επειδή κανονικά δεν θα πρέπει νααφορά μία περιοχή, αλλά να υπάρξει διαδημοτική συ-νεννόηση, ώστε να μην λυθεί το πρόβλημα σε μια πε-ριοχή και να μεταφερθεί, μαζί με τα νερά στην επόμενη.Ένας αγωγός κάπου θα πρέπει να καταλήξει και δενείναι σίγουρο αν ο Κηφισός μπορεί να αντέξει μεγαλύ-τερο όγκο» εξηγεί στην «Εποχή» ο κ. Ροδάτος. Προσθέ-τει πως πρόκειται να διεξαχθεί μελέτη για το ζήτημα,ενώ τονίζει πως σημαντικό είναι να υπάρξουν και αδό-μητοι χώροι πρασίνου προκειμένου να απορροφούνταιτα νερά της βροχής.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο ∆ήμος του Πε-ριστερίου, που σύμφωνα με τον κ. Συρίγο από το τμήμααποχετεύσεων, προέχουν οι αποζημιώσεις και ύστερα θαασχοληθούν με την εκπόνηση σχετικής μελέτης και συ-νεργασίας με την Περιφέρεια για αντιπλημμυρικά έργα.Στο Ίλιον, από την άλλη, ενώ υφίστανται αντιπλημμυ-ρικά έργα ολοκληρωμένα και αγωγοί ομβρίων, με τονένα να πρόκειται να ολοκληρωθεί φέτος, αντιμετώπισανέντονες καταστροφές από τις πλημμύρες, καθώς, όπωςκρίνουν από το δήμο, ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό η το-ποθεσία της περιοχής που είναι περικυκλωμένη απόβουνά και δέχεται μεγάλους όγκους νερών με αυξημένητην ανάγκη για ακόμα περισσότερα έργα υποδομής.

Τζέλα Αλιπράντη

ΟΙ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥΣ

Μας παρέσυρε το ρέμα

Παρά τα λεγόμενα των δήμων γιαδιεξαγωγή σχετικής μελέτης, αυτήυπάρχει από το 2010 και έχει πα-

ραδοθεί σε όλους τους δήμους. Ο καθηγη-τής δυναμικής τεκτονικής και εφαρμο-σμένης γεωλογίας του ΚαποδιστριακούΠανεπιστημίου, Θύμιος Λέκκας μαζί μετην επιστημονική του ομάδα αναλύουντον έντονο πλημμυρικό κίνδυνο που δια-τρέχουν οι δήμοι της δυτικής Αττικής.Άλλωστε, παρόμοια πλημμυρικά φαινό-μενα έχουν πλήξει την Αττική και το ’63,το ’77 και το ’94, όπου την πρώτη φοράμάλιστα είχαν καταγραφεί και θάνατοι

πολιτών. «Επειδή η αντιμετώπιση τουφαινομένου αφορά υπόγεια έργα που δενφαίνονται, δεν υπάρχει και η σχετικήβούληση από τους πολιτικούς για τηνυλοποίησή τους. Άλλωστε, δεν θα προ-σελκύουν ψηφοφόρους και θα χρειάζον-ται κάθε 15 χρόνια» τονίζει ο καθηγητήςυδάτινων πόρων και περιβάλλοντος τουΕΜΠ, Νίκος Μαμάσης για την ανυπαρξίασωστού δικτύου στην Αττική. «Το φυσικόφαινόμενο της βροχόπτωσης ήταν όντωςακραίο. Αυτό σε συνδυασμό με τη δόμησησε φυσικές κοίτες χειμάρρων, χωρίς τααπαιτούμενα αντιπλημμυρικά έργα σημαί-νει πως θα συνεχίσουμε να γινόμαστεμάρτυρες τέτοιων καταστροφών. Λύσειςμπορούν να υπάρξουν παρόλα αυτά, ακόμακαι αν δεν πρόκειται για τα ακριβά αντι-πλημμυρικά. Εκτός από το συχνό καθαρι-σμό των φρεατίων και τους πολλούς μι-κρούς αγωγούς ομβρίων που να καταλή-γουν στον Κηφισό, σε άλλες πιο οργανω-μένες κοινωνίες από εμάς, η πολιτείαεπεμβαίνει τοπικά. Υπάρχουν, δηλαδή, δε-

ξαμενές, στις περιοχές και τα σπίτια όπουσυλλέγεται το νερό της βροχής και κατάαυτόν τον τρόπο, ούτε επιβαρύνονται οιαγωγοί με τόσο μεγάλο όγκο νερών. Ταυ-τόχρονα αποτελεί και μία αειφόρο, οικο-νομική λύση, καθώς μετά αυτό το νερόμπορεί να χρησιμοποιηθεί για πότισμακτλ», εκθέτει κάποιες λύσεις ο καθηγη-τής, ενώ υπενθυμίζει πως το φαινόμενοείναι και ταξικό, αφού βάσει παρατήρη-σης, πρόκειται για τις ασθενέστερες οι-κονομικά περιοχές που δεν έχουν τις κα-τάλληλες υποδομές.Κατά των φαραωνικών έργων και υπέρμικρών, αλλά στοχευμένων παρεμβάσεωνείναι και ο Βαγγέλης Πισσίας, καθηγητήςδιαχείρισης υδάτινων πόρων στο ΤΕΙΑθήνας. «Τα έργα πρέπει να εφαρμοστούνστο ψηλό σημείο στη λεκάνη απορροής,στην Πάρνηθα δηλαδή. ∆εν πρέπει να πε-ριμένουμε να φθάσουν τα νερά στηνΑθήνα και να προσπαθούμε να σώσουμεμόνο εκεί το πρόβλημα, που ούτως ήάλλως είναι δύσκολο λόγω της λανθα-

σμένης δόμησης της πόλης. Αυτό πουμπορεί να γίνει, εκτός από τις αναδασώ-σεις που θα βοηθούσαν, είναι να φτιά-ξουμε αναβαθμίδες στο βουνό ώστε τανερά, λόγω αυτών των σκαλοπατιών, ναχάνουν την ορμητικότητά τους και να κα-τεβαίνουν αντί σε 6 ώρες σε 16, γεγονόςπου σημαίνει πως το έδαφος θα μπορεί νααπορροφήσει περισσότερο νερό και στηνθάλασσα πια θα φθάνει το 1/3 από τον αρ-χικό όγκο». Καθίσταται εμφανές πως ταέργα αυτά είναι μικρού κόστους, αλλάταυτόχρονα θα έδιναν και δουλειές στονκόσμο, και όχι μόνο στους εργολάβους,εκτονώνοντας κατά αυτόν τον τρόπο καιτην ανεργία, σύμφωνα με τον καθηγητή.Μία ακόμα λύση, επίσης χαμηλού κό-στους, είναι η κατασκευή των λεγόμενων«ξεθυμάστρων». Πρόκειται για εκτάσειςμε βάθος που θα λειτουργούν σαν τεχνη-τές λίμνες τις ώρες των βροχοπτώσεων,καθώς θα διώχνονται τα νερά π.χ του Κη-φισού εκεί, αποφεύγοντας να υπερχειλί-σει.

Λύσειςυπάρχουν

Ηδιαχείριση των ζητημάτων της ΠεριφέρειαςΑττικής από τη συριζική «∆ύναμη Ζωής» τηςΡένας ∆ούρου δίνει το πρώτο δείγμα γραφής

της επικείμενης, κατά τα προγνωστικά, αριστερής κυ-βέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Η οπτική αυτή, πουχρωματίζει όλη τη δημόσια συζήτηση που φούντωσεμε αφορμή την ψήφιση του προϋπολογισμού της πε-ριφέρειας για το 2015, είναι κατά βάση σωστή. Με τηνπροϋπόθεση βέβαια ότι δεν υπεραπλουστεύονται ορι-σμένες πτυχές των ζητημάτων, για λόγους αντιπολί-τευσης ή και λαϊκισμού.

Όπως το γεγονός ότι η νέα περιφερειακή αρχή υπο-χρεούται, εξ αντικειμένου, να διοικήσει, άρα να δια-σφαλίσει λειτουργίες και να δώσει λύσεις, υποκείμενησε προϊστάμενες αρχές και σε θεσμικά πλαίσια εχ-θρικά προς τις προθέσεις, τα προγράμματα και τιςδιακηρυγμένες αρχές της πολιτικής και αυτοδιοικητι-κής συλλογικότητας που είναι «στα πράγματα» εδώκαι δυο μήνες. Ενδεικτικά είναι δυο πρόσφατα παρα-δείγματα, ένα «ηρωϊκό» (το «εντέλλεσθε» για την μηυλοποίηση της αξιολόγησης των υπαλλήλων και ηακύρωσή του από την Αποκεντρωμένη ∆ιοίκηση) κιένα που ξεσήκωσε θύελλες, το ζήτημα των υπηρεσιώνκαθαριότητας.

Και στις δυο περιπτώσεις, η ∆ύναμη Ζωής πρέπει νααντιμετωπίσει μια δύσκολη και αντιφατική πραγματι-κότητα, που για να αρθεί τελεσίδικα χρειάζεται αλ-λαγή θεσμικού πλαισίου και κυβερνητικής πολιτικής.Και ορθά στις δυο περιπτώσεις δίνει η περιφερειακήαρχή τις πολιτικές μάχες εγκαλώντας τη μνημονιακήκυβέρνηση και προσκαλώντας κινήματα, εργαζόμε-νους και πολίτες για στήριξη. Στο επίπεδο, όμως, τηςτρέχουσας διαχείρισης των προβλημάτων, τα πράγ-ματα είναι κάπως πιο δύσκολα.

Το ζήτημα, για παράδειγμα, της πρόσληψης εργα-

ζομένων, από όλους τους ΟΤΑ αυτή τη στιγμή, είναιγενικότερο, μεγαλύτερο και αφορά πολύ σοβαρότερεςλειτουργίες «κοινής ωφέλειας» από την καθαριότητατων γραφείων των υπαλλήλων, όπως: καθαρισμός καιφύλαξη πάρκων και αλσών, εργασίες επισκευών, συν-τήρησης, ανακαίνισης κτιρίων, αποκομιδής σκουπι-διών και στελέχωσης βρεφονηπιακών σταθμών στουςδήμους κ.α. πολλά. Για όλ’ αυτά οι ΟΤΑ σήμερα νομι-μοποιούνται να προσλαμβάνουν μόνον συμβασιού-χους ορισμένου χρόνου, με ισχνές αμοιβές και περιο-ρισμένα ή ανύπαρκτα ασφαλιστικά και εργασιακά δι-καιώματα (τους περίφημους πενταμηνίτες, διμηνίτες

κλπ) ή να δίνουν έργα σε εργολαβίες, μέσα από μει-οδοτικούς διαγωνισμούς που συμπιέζουν το κόστος,με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Πολλοί δήμοι μεηγεσία ΣΥΡΙΖΑ αλλά και ΚΚΕ, έχουν ήδη προβεί σε τέ-τοιες προσλήψεις, εξ ανάγκης, χωρίς να γίνει μεγά-λος ντόρος, ενώ για την Περιφέρεια Αττικής που δενπροχώρησε σε καμία τέτοια λύση, εγκαλώντας ταυτό-χρονα το Υπ. Εσωτερικών, έχει γίνει μέγα θέμα. Στηνπράξη, βέβαια, ενώ θα συμπιέζουμε κινηματικά καιπολιτικά τον Ντινόπουλο και τον Μητσοτάκη καιμέχρι να γίνουν οι πολυπόθητες εκλογές, θα πρέπεινα αναζητηθούν και άλλες εναλλακτικές λύσεις, ένα

είδος «αριστερής δημιουργικής λογιστικής» χωρίςενοχές και αμφιθυμίες, στα όρια και στα περιθώριατων θεσμικών λαβυρίνθων, γιατί πρέπει κι οι δουλειέςνα γίνουν. Κι εδώ χρειάζεται τολμηρός σχεδιασμός καιοργανωμένη συνεννόηση με τους πολίτες, τους εργα-ζόμενους, τα κινήματα και το κόμμα, στοιχείο που μαςφέρνει στο δεύτερο επίμαχο των ημερών, τον προ-ϋπολογισμό της Περιφέρειας Αττικής.

Τι έγινε με τον προϋπολογισμό

Για τον προϋπολογισμό του 2015, που συντάχθηκεεξ ολοκλήρου από την απερχόμενη διοίκηση Σγουρού,παραδόθηκε στην περιφερειάρχη στις 5 Σεπτεμβρίουγια τυπική έγκριση, εκείνη δεν τον υπέγραψε και εν-τέλει ψηφίστηκε αναμορφωμένος - κατά μικρό μέροςτου - την περασμένη εβδομάδα, η «γραμμή» που υπη-ρετήθηκε και ρητά δημοσιοποιήθηκε από τη «∆ύναμηΖωής» ήταν η ακόλουθη: Συμβολική αναμόρφωση τουπροϋπολογισμού σ’ αυτό το στάδιο (40 μόλις μέρεςαφότου ήρθε στα χέρια της νέας διοίκησης), με έμ-φαση σε δαπάνες με ειδικό συμβολισμό (6πλασιασμόςτων δαπανών κοινωνικής πολιτικής, 650 000 για ανά-πλαση του άλσους της Ν. Φιλαδέλφειας, δαπάνη γιαεπανασύνδεση ρεύματος σε οικογένειες με σχετικόπρόβλημα, αύξηση των δαπανών για έργα αντιπλημ-μυρικής προστασίας πριν προκύψει η πρόσφατη κα-ταστροφή κ.α.) και ουσιαστική αναμόρφωση, στο40% περίπου, για τον Ιανουάριο του 2015, όπωςυπάρχει η θεσμική δυνατότητα. Ο στόχος από τώραως τον Ιανουάριο είναι ο εξής: α) σοβαρή μελέτη τωνκονδυλίων που συνδέονται με ήδη ισχύουσες προ-γραμματικές συμβάσεις (τα περισσότερα από τα προ-βλεπόμενα στον προϋπολογισμό), πράγμα που δενμπορούσε να γίνει στο ελάχιστο διάστημα από το Σε-

πτέμβριο μέχρι σήμερα, β) συμμετοχική διαδικασίακαι διαβούλευση (με κόμμα, δήμους, πολίτες, κινή-ματα κλπ) για όλα τα επίμαχα.

Για τη διαδικασία αυτή, που είναι κομβική και πράγ-ματι θα κριθεί η παράταξη και ο ΣΥΡΙΖΑ από την επι-τυχία της, χρειάζεται να ανασκουμπωθούν όλοι και ενπροκειμένω να επιτευχθούν, σε σύντομο διάστημα,πολλά και ιδιαιτέρως:

• Εκπόνηση σχεδιασμού πενταετίας των παρεμβά-σεων της Περιφέρειας Αττικής, με ιεράρχηση τωνπροτεραιοτήτων και ρεαλιστική εκτίμηση των δυνα-τοτήτων (οικονομικών, τεχνικών και νομικών, γιατίυπάρχουν και τέτοιες διαστάσεις).

• Συνδιαμόρφωση του σχεδιασμού αυτού μαζί με τιςτοπικές κοινωνίες αλλά και τις υποστηρίζουσες δυ-νάμεις, από τις δημοτικές παρατάξεις και κινήσεις,τους ανθρώπους που στήριξαν προεκλογικά το εγχεί-ρημα της ∆ύναμης Ζωής, είτε εξελέγησαν είτε όχι, τακινήματα πολιτών και εργαζομένων και φυσικά τιςκομματικές οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ.

• Οργανωμένη επικοινωνιακή πολιτική της Περι-φέρειας και της παράταξης. Μια καλά οργανωμένησυνέντευξη τύπου από τους βασικούς εκπροσώπουςτης νέας περιφερειακής αρχής, με προγραμματικήπνοή, είναι σήμερα αναγκαία.

• Κεντρική υποστήριξη από το ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνονπολιτικά, αλλά και τεχνικά, στελεχικά, οργανωτικά.Στο σημείο αυτό είναι ανάγκη να προσεχθεί ιδιαίτεραη σύνδεση και οι δίαυλοι επικοινωνίας της Περιφέ-ρειας με τον κομματικό ιστό, τόσο με τα κεντρικά όρ-γανα όσο και με τις οργανώσεις μελών, στη βάση σχε-δίου και με ανάθεση αρμοδιοτήτων.

Αγγέλικα Σαπουνά(Περιφερειακή Σύβμουλος)

Η Περιφέρεια θα δώσει δείγματα γραφής της αριστερής κυβέρνησης

1177ΤΟ ΘΕΜΑΗ ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014

Ηδόμηση σε φυσικές κοίτες χειμάρρων, τα μπαζω-μένα ρέματα, η ανυπαρξία αντιπλημμυρικώνέργων, καλού δικτύου ομβρίων υδάτων και η έλ-

λειψη ελεύθερων χώρων πρασίνων, αλλά και σχετικήςπολιτικής βούλησης οφείλονται, σύμφωνα με τους ιθύ-νοντες που μίλησαν στην «Εποχή», για τις μεγάλες κα-ταστροφές που σημειώθηκαν την προηγούμενη εβδο-μάδα στην Αττική.

Σύμφωνα με τον ∆ημοσθένη Αναγνωστάκη, περιφε-ρειάρχη της πυροσβεστικής, ι κλήσεις για βοήθεια προςτην Πυροσβεστική Υπηρεσία ξεπέρασαν τις 1700, ενώ τα13 συνεργεία που έχουν συσταθεί για την καταγραφή τωνζημιών έχουν, μέχρι στιγμής, κάνει 1174 αυτοψίες σεσπίτια και επιχειρήσεις που καταστράφηκαν και σε 444αμάξια που υπέστησαν φθορές όταν παρασύρθηκαν απότα ορμητικά νερά. Ο κ. Αναγνωστάκης θεωρεί πως ήταν

καθαρά θέμα τύχης το ότι δεν υπήρξαν νεκροί. Η αρμο-διότητα, όμως, της καταγραφής δεν ανήκει κανονικάστην πυροσβεστική υπηρεσία, αλλά ανατέθηκε από τονπρωθυπουργό για επικοινωνιακούς λόγους. «Συνιστάδιάσπαση δυνάμεων, γιατί ούτως ή άλλως η καταγραφήπρέπει να γίνει στους δήμους για τις οικίες και στην πε-ριφέρεια για τις επιχειρήσεις, αλλιώς δεν θα μπορέσουνοι άνθρωποι να πάρουν την αποζημίωση από το υπουρ-γείο. Εμείς για αυτό το λόγο αποστείλαμε γράμμα στηνπυροσβεστική για να περάσουμε και αυτές τις καταγρα-φές στα αρχεία μας». Με αυτόν τον τρόπο περιγράφει τηπροσπάθεια για απαξίωση της Περιφέρειας από την κυ-βέρνηση, μία ακόμα φορά, η Ιωάννα Τσούπρα, πολιτικήπροστασία της Περιφέρειας που επίσης ήταν στους δρό-μους από την πρώτη στιγμή, μαζί με ένα υποστελεχω-μένο τμήμα 19 ατόμων, λόγω Σγουρού, όπως επισημά-

νει. Όπως εξήγγειλε το υπουργείο Εσωτερικών οι αποζη-

μιώσεις θα ανέρχονται στα 586 ευρώ και περίπου 1000για τις επισκευές στις οικίες, όμως, δεν έχει προσδιορι-στεί ακόμα το πότε ακριβώς και πώς θα τα λάβουν. Πα-ραδείγματος χάριν, ο ∆ήμος του Ίλιον έχει αρχίσει ήδηνα δίνει κάποια έκτακτα βοηθήματα από ίδιους πόρουςχωρίς να γνωρίζει, όμως, αν θα λάβει ύστερα τα χρήματααπό το υπουργείο, σύμφωνα με την Γεωργία Τσιλιάνηαπό το γραφείο τύπου του δήμου.

Ποιος ευθύνεται τελικά;

Πέραν, όμως, από το επείγον ζήτημα των αποζημιώ-σεων γεννάται το ερώτημα ποιος είχε την ευθύνη για τηνανυπαρξία υποδομών και ποιος θα πρέπει να την αναλά-

βει τώρα προκειμένου να μην διαδραματιστούν και στομέλλον τέτοια περιστατικά. Από το 2010 η αρμοδιότητατων φρεατίων πέρασε από την ΕΥ∆ΑΠ στους δήμους,ενώ έχουν θεσμικά και τη δυνατότητα κατασκευής δι-κτύου ομβρίων υδάτων, κάποιων μέτρων. Οι μεγάλοιαγωγοί και τα υπόλοιπα αντιπλημμυρικά έργα βαραίνουντην περιφέρεια, ενώ για κάποια μεγάλα ρέματα, π.χΕσχατιάς, αρμόδιο είναι το υπουργείο Υποδομών, Μετα-φορών και ∆ικτύων.

«Η περιφέρεια σκοπεύει άμεσα να ξεκινήσει την υλο-ποίηση αντιπλημμυρικών έργων που έπρεπε να υπάρ-χουν χρόνια τώρα, καθώς το πρόβλημα είναι γνωστό,αλλά δεν ενδιέφερε τις προηγούμενες διοικήσεις πουέδιναν δώρο στους εργολάβους την υποτιθέμενη αντιμε-τώπιση του ζητήματος. Για παράδειγμα πληρώναμε ναπεριμένουν και να κάθονται αντλίες σε περιοχές που δενξέραμε καν αν θα βρέξει και αν θα χρειαστούν. Εμείς ήδηζητήσαμε από το υπουργείο, σύμφωνα με τον νόμο, ναδοθούν επιπλέον κονδύλια για την υλοποίηση έργων»αναφέρει η Ιωάννα Τσούπρα.

Στο ∆ήμο Αιγάλεω το φαινόμενο έπληξε και δημόσιακτήρια, σχολεία κυρίως, ενώ ο δρόμος στην οδό Γρηγο-ροπούλου έχει υποστεί καθίζηση, εξαιτίας ενός παλιούαγωγού ομβρίων υδάτων που δεν άντεξε τον όγκο και τί-ναξε την άσφαλτο. Άλλο σημείο του δήμου που αντιμε-τώπισε πλημμυρικό πρόβλημα, σύμφωνα με τον ΓιώργοΡοδάτο από τη δημοτική αρχή, είναι η περιοχή Νταμα-ράκια, που δεν έχει καθόλου αγωγό ομβρίων, με αποτέ-

λεσμα τα νερά της βροχής να πηγαίνουν στους αγωγούςγια τα ακάθαρτα. Ούτε αυτοί, όμως, άντεξαν τον όγκοτων νερών και οι κάτοικοι, πέραν της πλημμύρας, είχανκαι άλλες δυσάρεστες εκπλήξεις να αντιμετωπίσουν…Ταυτόχρονα, στην περιοχή του Ελαιώνα οι υποδομέςείναι τόσο υποβαθμισμένες που δεν έχουν ούτε πλήρες

δίκτυο αποχέτευσης. «Το να κατασκευαστεί καινούργιοδίκτυο ομβρίων υδάτων είναι κάτι πολύ δύσκολο καιλόγω κόστους και επειδή κανονικά δεν θα πρέπει νααφορά μία περιοχή, αλλά να υπάρξει διαδημοτική συ-νεννόηση, ώστε να μην λυθεί το πρόβλημα σε μια πε-ριοχή και να μεταφερθεί, μαζί με τα νερά στην επόμενη.Ένας αγωγός κάπου θα πρέπει να καταλήξει και δενείναι σίγουρο αν ο Κηφισός μπορεί να αντέξει μεγαλύ-τερο όγκο» εξηγεί στην «Εποχή» ο κ. Ροδάτος. Προσθέ-τει πως πρόκειται να διεξαχθεί μελέτη για το ζήτημα,ενώ τονίζει πως σημαντικό είναι να υπάρξουν και αδό-μητοι χώροι πρασίνου προκειμένου να απορροφούνταιτα νερά της βροχής.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο ∆ήμος του Πε-ριστερίου, που σύμφωνα με τον κ. Συρίγο από το τμήμααποχετεύσεων, προέχουν οι αποζημιώσεις και ύστερα θαασχοληθούν με την εκπόνηση σχετικής μελέτης και συ-νεργασίας με την Περιφέρεια για αντιπλημμυρικά έργα.Στο Ίλιον, από την άλλη, ενώ υφίστανται αντιπλημμυ-ρικά έργα ολοκληρωμένα και αγωγοί ομβρίων, με τονένα να πρόκειται να ολοκληρωθεί φέτος, αντιμετώπισανέντονες καταστροφές από τις πλημμύρες, καθώς, όπωςκρίνουν από το δήμο, ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό η το-ποθεσία της περιοχής που είναι περικυκλωμένη απόβουνά και δέχεται μεγάλους όγκους νερών με αυξημένητην ανάγκη για ακόμα περισσότερα έργα υποδομής.

Τζέλα Αλιπράντη

ΟΙ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥΣ

Μας παρέσυρε το ρέμα

Παρά τα λεγόμενα των δήμων γιαδιεξαγωγή σχετικής μελέτης, αυτήυπάρχει από το 2010 και έχει πα-

ραδοθεί σε όλους τους δήμους. Ο καθηγη-τής δυναμικής τεκτονικής και εφαρμο-σμένης γεωλογίας του ΚαποδιστριακούΠανεπιστημίου, Θύμιος Λέκκας μαζί μετην επιστημονική του ομάδα αναλύουντον έντονο πλημμυρικό κίνδυνο που δια-τρέχουν οι δήμοι της δυτικής Αττικής.Άλλωστε, παρόμοια πλημμυρικά φαινό-μενα έχουν πλήξει την Αττική και το ’63,το ’77 και το ’94, όπου την πρώτη φοράμάλιστα είχαν καταγραφεί και θάνατοι

πολιτών. «Επειδή η αντιμετώπιση τουφαινομένου αφορά υπόγεια έργα που δενφαίνονται, δεν υπάρχει και η σχετικήβούληση από τους πολιτικούς για τηνυλοποίησή τους. Άλλωστε, δεν θα προ-σελκύουν ψηφοφόρους και θα χρειάζον-ται κάθε 15 χρόνια» τονίζει ο καθηγητήςυδάτινων πόρων και περιβάλλοντος τουΕΜΠ, Νίκος Μαμάσης για την ανυπαρξίασωστού δικτύου στην Αττική. «Το φυσικόφαινόμενο της βροχόπτωσης ήταν όντωςακραίο. Αυτό σε συνδυασμό με τη δόμησησε φυσικές κοίτες χειμάρρων, χωρίς τααπαιτούμενα αντιπλημμυρικά έργα σημαί-νει πως θα συνεχίσουμε να γινόμαστεμάρτυρες τέτοιων καταστροφών. Λύσειςμπορούν να υπάρξουν παρόλα αυτά, ακόμακαι αν δεν πρόκειται για τα ακριβά αντι-πλημμυρικά. Εκτός από το συχνό καθαρι-σμό των φρεατίων και τους πολλούς μι-κρούς αγωγούς ομβρίων που να καταλή-γουν στον Κηφισό, σε άλλες πιο οργανω-μένες κοινωνίες από εμάς, η πολιτείαεπεμβαίνει τοπικά. Υπάρχουν, δηλαδή, δε-

ξαμενές, στις περιοχές και τα σπίτια όπουσυλλέγεται το νερό της βροχής και κατάαυτόν τον τρόπο, ούτε επιβαρύνονται οιαγωγοί με τόσο μεγάλο όγκο νερών. Ταυ-τόχρονα αποτελεί και μία αειφόρο, οικο-νομική λύση, καθώς μετά αυτό το νερόμπορεί να χρησιμοποιηθεί για πότισμακτλ», εκθέτει κάποιες λύσεις ο καθηγη-τής, ενώ υπενθυμίζει πως το φαινόμενοείναι και ταξικό, αφού βάσει παρατήρη-σης, πρόκειται για τις ασθενέστερες οι-κονομικά περιοχές που δεν έχουν τις κα-τάλληλες υποδομές.Κατά των φαραωνικών έργων και υπέρμικρών, αλλά στοχευμένων παρεμβάσεωνείναι και ο Βαγγέλης Πισσίας, καθηγητήςδιαχείρισης υδάτινων πόρων στο ΤΕΙΑθήνας. «Τα έργα πρέπει να εφαρμοστούνστο ψηλό σημείο στη λεκάνη απορροής,στην Πάρνηθα δηλαδή. ∆εν πρέπει να πε-ριμένουμε να φθάσουν τα νερά στηνΑθήνα και να προσπαθούμε να σώσουμεμόνο εκεί το πρόβλημα, που ούτως ήάλλως είναι δύσκολο λόγω της λανθα-

σμένης δόμησης της πόλης. Αυτό πουμπορεί να γίνει, εκτός από τις αναδασώ-σεις που θα βοηθούσαν, είναι να φτιά-ξουμε αναβαθμίδες στο βουνό ώστε τανερά, λόγω αυτών των σκαλοπατιών, ναχάνουν την ορμητικότητά τους και να κα-τεβαίνουν αντί σε 6 ώρες σε 16, γεγονόςπου σημαίνει πως το έδαφος θα μπορεί νααπορροφήσει περισσότερο νερό και στηνθάλασσα πια θα φθάνει το 1/3 από τον αρ-χικό όγκο». Καθίσταται εμφανές πως ταέργα αυτά είναι μικρού κόστους, αλλάταυτόχρονα θα έδιναν και δουλειές στονκόσμο, και όχι μόνο στους εργολάβους,εκτονώνοντας κατά αυτόν τον τρόπο καιτην ανεργία, σύμφωνα με τον καθηγητή.Μία ακόμα λύση, επίσης χαμηλού κό-στους, είναι η κατασκευή των λεγόμενων«ξεθυμάστρων». Πρόκειται για εκτάσειςμε βάθος που θα λειτουργούν σαν τεχνη-τές λίμνες τις ώρες των βροχοπτώσεων,καθώς θα διώχνονται τα νερά π.χ του Κη-φισού εκεί, αποφεύγοντας να υπερχειλί-σει.

Ηδιαχείριση των ζητημάτων της ΠεριφέρειαςΑττικής από τη συριζική «∆ύναμη Ζωής» τηςΡένας ∆ούρου δίνει το πρώτο δείγμα γραφής

της επικείμενης, κατά τα προγνωστικά, αριστερής κυ-βέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Η οπτική αυτή, πουχρωματίζει όλη τη δημόσια συζήτηση που φούντωσεμε αφορμή την ψήφιση του προϋπολογισμού της πε-ριφέρειας για το 2015, είναι κατά βάση σωστή. Με τηνπροϋπόθεση βέβαια ότι δεν υπεραπλουστεύονται ορι-σμένες πτυχές των ζητημάτων, για λόγους αντιπολί-τευσης ή και λαϊκισμού.

Όπως το γεγονός ότι η νέα περιφερειακή αρχή υπο-χρεούται, εξ αντικειμένου, να διοικήσει, άρα να δια-σφαλίσει λειτουργίες και να δώσει λύσεις, υποκείμενησε προϊστάμενες αρχές και σε θεσμικά πλαίσια εχ-θρικά προς τις προθέσεις, τα προγράμματα και τιςδιακηρυγμένες αρχές της πολιτικής και αυτοδιοικητι-κής συλλογικότητας που είναι «στα πράγματα» εδώκαι δυο μήνες. Ενδεικτικά είναι δυο πρόσφατα παρα-δείγματα, ένα «ηρωϊκό» (το «εντέλλεσθε» για την μηυλοποίηση της αξιολόγησης των υπαλλήλων και ηακύρωσή του από την Αποκεντρωμένη ∆ιοίκηση) κιένα που ξεσήκωσε θύελλες, το ζήτημα των υπηρεσιώνκαθαριότητας.

Και στις δυο περιπτώσεις, η ∆ύναμη Ζωής πρέπει νααντιμετωπίσει μια δύσκολη και αντιφατική πραγματι-κότητα, που για να αρθεί τελεσίδικα χρειάζεται αλ-λαγή θεσμικού πλαισίου και κυβερνητικής πολιτικής.Και ορθά στις δυο περιπτώσεις δίνει η περιφερειακήαρχή τις πολιτικές μάχες εγκαλώντας τη μνημονιακήκυβέρνηση και προσκαλώντας κινήματα, εργαζόμε-νους και πολίτες για στήριξη. Στο επίπεδο, όμως, τηςτρέχουσας διαχείρισης των προβλημάτων, τα πράγ-ματα είναι κάπως πιο δύσκολα.

Το ζήτημα, για παράδειγμα, της πρόσληψης εργα-

ζομένων, από όλους τους ΟΤΑ αυτή τη στιγμή, είναιγενικότερο, μεγαλύτερο και αφορά πολύ σοβαρότερεςλειτουργίες «κοινής ωφέλειας» από την καθαριότητατων γραφείων των υπαλλήλων, όπως: καθαρισμός καιφύλαξη πάρκων και αλσών, εργασίες επισκευών, συν-τήρησης, ανακαίνισης κτιρίων, αποκομιδής σκουπι-διών και στελέχωσης βρεφονηπιακών σταθμών στουςδήμους κ.α. πολλά. Για όλ’ αυτά οι ΟΤΑ σήμερα νομι-μοποιούνται να προσλαμβάνουν μόνον συμβασιού-χους ορισμένου χρόνου, με ισχνές αμοιβές και περιο-ρισμένα ή ανύπαρκτα ασφαλιστικά και εργασιακά δι-καιώματα (τους περίφημους πενταμηνίτες, διμηνίτες

κλπ) ή να δίνουν έργα σε εργολαβίες, μέσα από μει-οδοτικούς διαγωνισμούς που συμπιέζουν το κόστος,με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Πολλοί δήμοι μεηγεσία ΣΥΡΙΖΑ αλλά και ΚΚΕ, έχουν ήδη προβεί σε τέ-τοιες προσλήψεις, εξ ανάγκης, χωρίς να γίνει μεγά-λος ντόρος, ενώ για την Περιφέρεια Αττικής που δενπροχώρησε σε καμία τέτοια λύση, εγκαλώντας ταυτό-χρονα το Υπ. Εσωτερικών, έχει γίνει μέγα θέμα. Στηνπράξη, βέβαια, ενώ θα συμπιέζουμε κινηματικά καιπολιτικά τον Ντινόπουλο και τον Μητσοτάκη καιμέχρι να γίνουν οι πολυπόθητες εκλογές, θα πρέπεινα αναζητηθούν και άλλες εναλλακτικές λύσεις, ένα

είδος «αριστερής δημιουργικής λογιστικής» χωρίςενοχές και αμφιθυμίες, στα όρια και στα περιθώριατων θεσμικών λαβυρίνθων, γιατί πρέπει κι οι δουλειέςνα γίνουν. Κι εδώ χρειάζεται τολμηρός σχεδιασμός καιοργανωμένη συνεννόηση με τους πολίτες, τους εργα-ζόμενους, τα κινήματα και το κόμμα, στοιχείο που μαςφέρνει στο δεύτερο επίμαχο των ημερών, τον προ-ϋπολογισμό της Περιφέρειας Αττικής.

Τι έγινε με τον προϋπολογισμό

Για τον προϋπολογισμό του 2015, που συντάχθηκεεξ ολοκλήρου από την απερχόμενη διοίκηση Σγουρού,παραδόθηκε στην περιφερειάρχη στις 5 Σεπτεμβρίουγια τυπική έγκριση, εκείνη δεν τον υπέγραψε και εν-τέλει ψηφίστηκε αναμορφωμένος - κατά μικρό μέροςτου - την περασμένη εβδομάδα, η «γραμμή» που υπη-ρετήθηκε και ρητά δημοσιοποιήθηκε από τη «∆ύναμηΖωής» ήταν η ακόλουθη: Συμβολική αναμόρφωση τουπροϋπολογισμού σ’ αυτό το στάδιο (40 μόλις μέρεςαφότου ήρθε στα χέρια της νέας διοίκησης), με έμ-φαση σε δαπάνες με ειδικό συμβολισμό (6πλασιασμόςτων δαπανών κοινωνικής πολιτικής, 650 000 για ανά-πλαση του άλσους της Ν. Φιλαδέλφειας, δαπάνη γιαεπανασύνδεση ρεύματος σε οικογένειες με σχετικόπρόβλημα, αύξηση των δαπανών για έργα αντιπλημ-μυρικής προστασίας πριν προκύψει η πρόσφατη κα-ταστροφή κ.α.) και ουσιαστική αναμόρφωση, στο40% περίπου, για τον Ιανουάριο του 2015, όπωςυπάρχει η θεσμική δυνατότητα. Ο στόχος από τώραως τον Ιανουάριο είναι ο εξής: α) σοβαρή μελέτη τωνκονδυλίων που συνδέονται με ήδη ισχύουσες προ-γραμματικές συμβάσεις (τα περισσότερα από τα προ-βλεπόμενα στον προϋπολογισμό), πράγμα που δενμπορούσε να γίνει στο ελάχιστο διάστημα από το Σε-

πτέμβριο μέχρι σήμερα, β) συμμετοχική διαδικασίακαι διαβούλευση (με κόμμα, δήμους, πολίτες, κινή-ματα κλπ) για όλα τα επίμαχα.

Για τη διαδικασία αυτή, που είναι κομβική και πράγ-ματι θα κριθεί η παράταξη και ο ΣΥΡΙΖΑ από την επι-τυχία της, χρειάζεται να ανασκουμπωθούν όλοι και ενπροκειμένω να επιτευχθούν, σε σύντομο διάστημα,πολλά και ιδιαιτέρως:

• Εκπόνηση σχεδιασμού πενταετίας των παρεμβά-σεων της Περιφέρειας Αττικής, με ιεράρχηση τωνπροτεραιοτήτων και ρεαλιστική εκτίμηση των δυνα-τοτήτων (οικονομικών, τεχνικών και νομικών, γιατίυπάρχουν και τέτοιες διαστάσεις).

• Συνδιαμόρφωση του σχεδιασμού αυτού μαζί με τιςτοπικές κοινωνίες αλλά και τις υποστηρίζουσες δυ-νάμεις, από τις δημοτικές παρατάξεις και κινήσεις,τους ανθρώπους που στήριξαν προεκλογικά το εγχεί-ρημα της ∆ύναμης Ζωής, είτε εξελέγησαν είτε όχι, τακινήματα πολιτών και εργαζομένων και φυσικά τιςκομματικές οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ.

• Οργανωμένη επικοινωνιακή πολιτική της Περι-φέρειας και της παράταξης. Μια καλά οργανωμένησυνέντευξη τύπου από τους βασικούς εκπροσώπουςτης νέας περιφερειακής αρχής, με προγραμματικήπνοή, είναι σήμερα αναγκαία.

• Κεντρική υποστήριξη από το ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνονπολιτικά, αλλά και τεχνικά, στελεχικά, οργανωτικά.Στο σημείο αυτό είναι ανάγκη να προσεχθεί ιδιαίτεραη σύνδεση και οι δίαυλοι επικοινωνίας της Περιφέ-ρειας με τον κομματικό ιστό, τόσο με τα κεντρικά όρ-γανα όσο και με τις οργανώσεις μελών, στη βάση σχε-δίου και με ανάθεση αρμοδιοτήτων.

Αγγέλικα Σαπουνά(Περιφερειακή Σύβμουλος)

Η Περιφέρεια θα δώσει δείγματα γραφής της αριστερής κυβέρνησηςΤα ζητήματαπου δημιουργούν αγωνίες

Ζήσαμε και ζούμε, αυτές τις μέρες, την αγωνία των μελών και τωνφίλων του ΣΥΡΙΖΑ, για τη θέση μας, και εννοώ της ∆ύναμης Ζωής,σε ζητήματα με βαριά φόρτιση, όπως τα κονδύλια για τα γήπεδα

της ΑΕΚ και του Παναθηναϊκού, η συνέχιση των έργων στο ΧΥΤΑ Γραμ-ματικού κ.α. Τα ερωτήματα είναι εύλογα όπως και η αγωνία, ωστόσοκάποιες κριτικές, ας μου επιτραπεί να πω, τσίμπησαν και λίγη από τηνκακοπιστία αντιπάλων. Τίποτε δεν έχει αλλάξει στις θέσεις της ∆ύνα-μης Ζωής αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο πρέπει να δούμε πως θα αντι-μετωπίσουμε την πρόσφατη, μη φιλική για τις θέσεις μας, απόφαση τουΣτΕ για το ΧΥΤΑ Γραμματικού, να περιμένουμε την έκβαση της διαδι-κασίας στο Ελεγκτικό Συνέδριο για να πάρουμε αποφάσεις σε πραγμα-τικές συνθήκες και, φυσικά, η πρόβλεψη για τα 20 εκατομμύρια για τηνανάπλαση του γηπέδου της Νέας Φιλαδέλφειας δεν ταυτίζεται με καμίαπρογραμματική σύμβαση με κανέναν, αντιθέτως χρειάζεται, διαβού-λευση με το δήμο και τους πολίτες για το τι μπορεί να γίνει, χωρίς νακαταπατηθεί ούτε κλαδάκι από το Άλσος. Κι όλ’ αυτά, είναι μόνον έναπρώτο δείγμα των δύσκολων επίδικων της Περιφέρειας Αττικής, σ’ένα πολιτικό περιβάλλον όπου ακόμη κι οι «σπέκουλες» τύπου «ναπροσλάβετε εσείς τις καθαρίστριες του υπ. Οικονομικών με τα διαθέ-σιμα της περιφέρειας» (τοποθέτηση Σγουρού στο περιφερειακό συμ-βούλιο, γνωρίζοντας ότι ούτε γίνεται ούτε κι αυτές το θέλουν) γίνον-ται πρωτοσέλιδα.

Όμως, αυτό το επικοινωνιακό θα περάσει και στη θέση του θα έρθειένα άλλο, αυτή είναι η μοίρα του. Αυτή τη στιγμή, προτεραιότητα έχειη εκπόνηση και η εφαρμογή του σχεδιασμού μας, για την οποία τόσο ηΠεριφέρεια Αττικής και η ∆ύναμη Ζωής όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ, κεντρικά,πρέπει να σηκώσουμε τα μανίκια άμεσα, τώρα. Με φαντασία και δημο-κρατία. Με σύνεση, υπευθυνότητα και διαφάνεια. Με ιεραρχήσεις προ-τεραιοτήτων. Και με πολλή δουλειά.

1188 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τα τελευταία χρόνια, το ζήτημα τουκοινωνικού αποκλεισμού αποτελείένα από τα πιο «φλέγοντα» θέματα

τόσο σε θεωρητικό επίπεδο, όσο και σεεπίπεδο διαμόρφωσης προτάσεων πολι-τικής. Ως κοινωνικός αποκλεισμός ορί-ζεται «η παρεμπόδιση απορρόφησηςκοινωνικών και δημόσιων αγαθών»,όπως είναι π.χ. αυτά της εκπαίδευσης,του συστήματος υγειονομικής περίθαλ-ψης κλπ., η έλλειψη των οποίων οδηγείσυνήθως στην οικονομική ανέχεια καιπεριθωριοποίηση. Το φαινόμενο τουκοινωνικού αποκλεισμού είναι μια ση-μαντική απειλή για την κοινωνία, και ιδι-αίτερα στην αρνητική συγκυρία της τρέ-χουσας κρίσης. Σημαντική συμβολή στηδιερεύνησή του σε εθνικό και περιφερει-ακό είναι το ερευνητικό έργο «Ανάπτυξηπεριφερειακών δεικτών κοινωνικούαποκλεισμού και μεθόδων μέτρησης τηςκοινωνικής ανισότητας για τη ∆υτική Ελ-λάδα, Πελοπόννησο και τα Ιόνια Νησιά»,με ευθύνη των καθηγητών Αθ. Μπέλλακαι Βασ. Παππά και με τη συνεργασία 21πανεπιστημιακών, το οποίο ολοκληρώ-θηκε το Νοέμβριο του 2013.

Το κύριο αντικείμενο της έρευνας ήταννα διερευνηθεί ο κοινωνικός αποκλει-σμός σε 19 Νομούς της χώρας στις περι-φέρειες Πελοποννήσου, ∆υτικής Ελλά-δας, Ιονίων νήσων, Ηπείρου, ΣτερεάςΕλλάδας και Θεσσαλίας, δηλαδή γεω-γραφικές περιφέρειες ενός πολύ μεγά-λου τμήματος της χώρας το οποίο, σε γε-νικές γραμμές, υστερεί οικονομικοκοι-νωνικά και ενδέχεται στις περιοχέςαυτές να διαμορφώνονται συνθήκες κοι-νωνικού αποκλεισμού.

Μια απερίγραπτη κατρακύλα…

Από τις περιφέρειες αυτές επιλέχτη-καν οι νομοί με τον χαμηλότερο δείκτηΑΕΠ, ως πρώτο κριτήριο ένδειξης κοι-νωνικού αποκλεισμού. Σημειώνουμε ότιτο κατά κεφαλήν ΑΕΠ των υπό διεύ-ρυνση νομών ήταν αρκετά υψηλότεροστο παρελθόν, όπως της Ηλείας που ενώτο 1981 βρισκόταν στις πρώτες θέσειςμε 83,4% του κατά κεφαλήν ΑΕΠ τηςΕλλάδας, σήμερα βρίσκεται μόλις στο

54,4% του αντίστοιχου μεγέθους του συ-νόλου της χώρας.

Το φαινόμενο του αποκλεισμού σχετί-ζεται με δυο διαστάσεις: α) τον αποκλει-σμό από την αγορά εργασίας και β) τοναποκλεισμό από την αγορά αγαθών καιυπηρεσιών (κατανάλωση), ενώ οι υπο-κειμενικοί δείκτες περιγράφουν τονυλικό, κοινωνικό και ψυχολογικό απο-κλεισμό, όπως αυτός γίνεται αντιληπτόςαπό τα άτομα που τον υφίστανται.

Ο κοινωνικός αποκλεισμός δεν είναιμόνο οικονομικό φαινόμενο, αλλά καικοινωνικό. ∆εν ταυτίζεται με την έννοιατης φτώχειας και προσδιορίζεται ως μίαδιαδικασία όπου το άτομο παρεμποδίζε-ται (μερικώς ή ολικώς) από τη χρήση τουδημόσιου και κοινωνικού κεφαλαίου,έχει μειωμένη συμμετοχή στην κοινωνίακαι έχει περιορισμένες δυνατότητες πρό-σβασης σε αγαθά μέσω της αγοράς καιγενικότερα έχει περιορισμένες δυνατό-τητες βελτίωσης της ποιότητας ζωήςτου. Ο κοινωνικός αποκλεισμός είναιένα δυναμικό φαινόμενο, που επηρεάζειδιαφορετικές πτυχές της ανθρώπινηςζωής και προκαλεί ρήξεις στις σχέσειςατόμων – κοινωνίας καθώς και ότι συν-δέει τη κατάσταση του ατόμου με τη συ-νολικότερη κατάσταση της κοινωνίαςπου ζει.

Συγκλονιστικά συμπεράσματα

Σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα γιατην εκτίμηση της φτώχειας υπολογίζεταιότι το διάμεσο σταθμισμένο (ανάλογα μετη σύνθεση της οικογένειας) οικογενει-ακό εισόδημα είναι 500 ευρώ και ως εκτούτου η γραμμή της φτώχειας τίθεταιστο 60% του διάμεσου, δηλαδή στα 300ευρώ και η γραμμή της απόλυτης φτώ-χειας τίθεται στο 40% του διάμεσου ει-σοδήματος, δηλαδή στα 200 ευρώ.

Από τα στοιχεία της έρευνας προκύ-πτει ότι το υψηλότερο ποσοστό φτώ-χειας παρουσιάζουν οι νομοί Ζακύνθου(47,6%), Ευρυτανίας (35,8%), Λακωνίας(35,4%) και Ηλείας (28,6%).

Σε καθεστώς απόλυτης φτώχειας τουψηλότερο ποσοστό βρίσκεται στο νομόΖακύνθου (28,6%),Ηλείας(20,0%) και

στο νομό Λακωνίας (17,7%).Στην ικανοποίηση των συνθηκών δια-

βίωσης παρατηρούμε ότι το υψηλότεροποσοστό ατόμων που αντιμετωπίζει προ-βλήματα βρίσκεται στο νομό Ηλείας(9,3%) και στο νομό Φθιώτιδας (6,9%).Το υψηλότερο ποσοστό αδυναμίας ικα-νοποίησης των βασικών αναγκών βρί-σκεται στο νομό Λευκάδας και στο νομόΆρτας, σε σχέση με το σύνολο των κα-τοίκων σε αυτούς τους νομούς.

Οι κοινωνικά αποκλεισμένοι στο με-γαλύτερο ποσοστό τους σε σχέση με τοσύνολο των κοινωνικά αποκλεισμένωνείναι στην Αιτωλοακαρνανία (9,3%),στην Αχαΐα (14,2%) και στην Ηλεία(10,4%). Το υψηλότερο ποσοστό κοινω-νικού αποκλεισμού συναντάται στο νομόΆρτας (29,1%), στο νομό Ηλείας (28%),στο νομό Ευρυτανίας (26,9%) και στονομό Τρικάλων (26,7%).

Με βάση το βαθμό δυσκολίας ικανο-ποίησης των βασικών αναγκών του νοι-κοκυριού (στέγαση, διατροφή κ.α) καικατά πόσο η κατοικία που διαμένει δια-θέτει στοιχειώσεις παροχές (νερό, ηλε-κτρικό ρεύμα κ.α) παρατηρούμε ότι τομεγαλύτερο ποσοστό από τα άτομα αυτάκατοικούν στο νομό Ηλείας (12,8%) καιστο νομό Φθιώτιδας (9,2%).

Το χειρότερο επίπεδο των συνθηκώνδιαβίωσής συναντάται στο νομό Αχαΐας(15%) και ακολουθεί ο νομός Ηλείας(9,5%).

Άντεξε η πρωτογενής παραγωγή

Από την ανάλυση των στοιχείων τηςέρευνας πως οι κλάδοι που επλήγησανπερισσότερο είναι το εμπόριο (-38,0%),οι κατασκευές (-36,6%), οι υπηρεσίεςκαταλύματος και εστίασης, όπου συμπε-ριλαμβάνεται ο τουρισμός (-34,3%), καιη μεταποίηση (-29,7%). Οι χαμηλότερεςαπώλειες θέσεων απασχόλησης κατα-γράφονται στη γεωργία-δασοκομία-αλιεία (μόλις 2,4%), γεγονός που δείχνειότι ο πρωτογενής τομέας παραμένει έναςαπό τους ‘πυλώνες’ των τοπικών οικο-νομιών, με σημαντικές αντιστάσεις στηντρέχουσα κρίση και πυλώνας εκκίνησηςτης ανάπτυξης.

Η καταπολέμηση της φτώχειας και τουκοινωνικού αποκλεισμού περιλαμβάνειδύο βασικά στάδια: α) την οικονομικήστήριξη αυτών που έχουν ανάγκη και β)την ένταξή τους και ενσωμάτωσή τουςστην αγορά εργασίας και στην κοινωνίαγ) εκπαίδευση και κατάρτιση των γεωρ-γών ώστε να ειδικευτούν σε νέους καλ-λιέργειες, να ενισχυθούν επιχειρηματικάγια να γίνει ανταγωνιστικότερη η παρα-

γωγή τους.. ∆εδομένου ότι μία σημαν-τική ομάδα η οποία πλήττεται σε μεγάλοβαθμό από τη φτώχεια και τον κοινω-νικό αποκλεισμό είναι οι συνταξιούχοι,στην περίπτωση αυτή το κράτος θα πρέ-πει πρωτίστως να φροντίσει για την ει-σοδηματική τους στήριξη και την ένταξήτους στην κοινωνία.

Οι εγκληματικές ευθύνεςτων τοπικών «αρχόντων»

Τα συμπεράσματα της έρευνας είναισυγκλονιστικά. Μπορεί η κρίση να αγ-κάλιασε όλη την Ελλάδα και το σύνολοτων πιο πληβειακών στρωμάτων, αλλάσε πρώτη ματιά δε μπορεί να εξηγηθείπως νομοί ευλογημένοι από τη φύση,όπως η Ηλεία, πριν ακόμα ξεσπάσει ηκρίση, βρίσκονται στις πρώτες θέσειςτης φτώχειας και του κοινωνικού απο-κλεισμού. Η κατάσταση αυτή γίνεται όλοκαι πιο δυσχερής για την περιοχή στηδιάρκεια της τρέχουσας κρίσης. Οι αλ-λαγές τα τελευταία χρόνια δεν ήταν προςτην κατεύθυνση μείωσης των περιφερει-ακών ανισοτήτων και της φτώχειας.Πράγματι, η ανεργία έλαβε εκρηκτικέςδιαστάσεις, η φορολογία εισοδήματοςέγινε λιγότερο προοδευτική, η έμμεσηφορολογία αυξήθηκε δραματικά (ΦΠΑ,ειδικοί φόροι κατανάλωσης) αλλά και ηφορολογία στα ακίνητα. Όλα αυτά είναιβέβαιο ότι οδήγησαν στο να μειωθεί δυ-σανάλογα η πραγματική αγοραστική δύ-ναμη των φτωχότερων νοικοκυριών, ενώοι μεγάλες αυξήσεις τιμών στα τρόφιμακαι στα καύσιμα επηρέασαν τους φτω-χούς πολύ περισσότερο από τα πιο πλού-σια νοικοκυριά. Είναι προφανές ότι οιδημόσιοι εκπρόσωποι τους(βουλευτές,περιφερειάρχες, νομάρχες, δήμαρχοι καιάλλα στελέχη του κρατικού μηχανισμοί)είχαν σαν μοναδική ενασχόληση τις πε-λατειακές εξυπηρετήσεις, που κατάρ-ρευσαν με τις πρώτες ριπές της κρίσης,τη διαφθορά και τη διαπλοκή. Καμιάπρωτοβουλία και πίεση δεν άσκησαν καιεξακολουθούν να μη ασκούν στους υπόκοινωνικό αποκλεισμό νομούς, για τηνπαραγωγική ανασυγκρότηση τους καιγια διαφορετικά μοντέλα ανάπτυξης, γιατην ενθάρρυνση μορφών κοινωνικής οι-κονομίας, στα οποία θα επανέλθουμεαναλυτικότερα.

Μάκης Μπαλαούρας

Σ.Σ. Οι πίνακες της έρευνας θα αναρ-τηθούν στην ιστοσελίδα της «Εποχής»

Κοινωνικός αποκλεισμός,φτώχεια και απόγνωση

Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των υπόδιεύρυνση νομών ήταν αρκετάυψηλότερο στο παρελθόν, όπωςτης Ηλείας που ενώ το 1981βρισκόταν στις πρώτες θέσεις με83,4% του κατά κεφαλήν ΑΕΠ τηςΕλλάδας, σήμερα βρίσκεται μόλιςστο 54,4% του αντίστοιχουμεγέθους του συνόλου τηςχώρας.

“Είναι σε όλους πλέον κατανοητό ότι τα μέτρα που πάρθηκαν έως σήμερααπό τις μνημονιακές κυβερνήσεις είχαν αποκλειστική προτεραιότητα τηδημοσιονομική προσαρμογή και τη διασφάλιση των δανειστών μας.Αγνοήθηκε παντελώς η κοινωνική επίπτωση των μέτρων αυτών, ταοποία ήρθαν να προστεθούν σε μία ιδιαίτερα επιβαρυμένη κατάστασηαπό πλευράς διαστάσεων ανεργίας και φτώχειας στη χώρα μας, αυτόπου ονομάστηκε ανθρωπιστική κρίση, με μεγαλύτερη επίπτωση στουςπιο επιβαρυμένους στο παρελθόν νομούς της χώρας.

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 1199ΑΓΡΟΤΙΚΑ

∆εν είμαι κτηνοτρόφος, ούτε κτηνίατρος, ούτεαγρότης αλλά νοσοκομειακός γιατρός, με κα-ταγωγή της μητέρας μου από το Βασιλικό

(Μπρακουμάδι), χωριό στην περιοχή του σημερινού∆ήμου Ερυμάνθου Αχαίας όπου εκτέθηκα υποψήφιος∆ήμαρχος στις πρόσφατες εκλογές όντας μέλος τουΣΥΡΙΖΑ και εκλέχθηκα Σύμβουλος με τη ‘’ΝΕΑ ΠΟΡΕΙΑγια τον ΕΡΥΜΑΝΘΟ’’.

Συνεχίζοντας μετεκλογικά την ‘’ΝΕΑ ΠΟΡΕΙΑ’’ μαςμε διάφορες δράσεις, οργανώσαμε πρόσφατα δύο συγ-κεντρώσεις κτηνοτρόφων στο Σταυροδρόμι Τριταίας(26/9) και στην Καλάνιστρα Φαρρών (18/10), όπουέγινε ενημέρωση από τον κτηνίατρο Γιάννη Γουλιμήκαι συζήτηση μαζί του, για το πρόβλημα του καταρ-ροϊκού πυρετού και άλλες ζωονόσους όπως ο Μελι-ταίος, η Ευλογιά κλπ που ταλαιπωρούν τους κτηνο-τρόφους και επηρεάζουν τοπικά αλλά και ευρύτερατην οικονομία.

Ανήσυχοι οι κτηνοτρόφοι

Αν και μη κτηνοτρόφος, εισέπραξα με ανησυχία τοπρόβλημα του καταρροϊκού πυρετού, παρ’ ότι ακόμηστην περιοχή μας υπάρχει χαμηλή νοσηρότητα.

Όλοι όσοι ήλθαν με εντυπωσίασαν για τις γνώσειςτους αλλά και για τις πρωτοβουλίες που παίρνουνκατά καιρούς, στην προσπάθειά τους, μόνοι τους, να

αντιμετωπίσουν τα προβλήματα υγείας των ζώων πουεκτρέφουν, ασφαλώς, για βιοπορισμό.

Οι συζητήσεις και στα δύο χωριά, αν και πολύωρεςήσαν γόνιμες και κράτησαν αμείωτο το ενδιαφέρονκαι του κτηνίατρου αλλά και των ίδιων των ‘’τσοπα-ναραίων’’ όπως συγκαταβατικά τους αποκαλούσε.

Με απλά λόγια και κατανοητό τρόπο, ο κτηνίατροςεξηγούσε στους ανήσυχους κτηνοτρόφους πως μπο-ρούν αυτοί με απλές ενέργειες, όπως η κουνουπιέρες,να προφυλάξουν τα ζωντανά τους από το κουνούπιπου μεταφέρει τον ένοχο ιό και έτσι μπορεί να μολύ-νει όλο το κοπάδι, πως να διαπιστώσουν ότι το πρό-βατο έχει πυρετό, πως να το απομονώσουν από ταάλλα ζώα, πως να φροντίζουν να μην υπάρχουν στά-σιμα νερά γύρω από το σταύλο, εκεί όπου αναπαράγε-ται το κουνούπι, πως να χρησιμοποιούν με σκεπτικι-σμό τα διάθεσιμα εμβόλια, γνωρίζοντας και τους ορό-τυπους του ιού που ενδημεί στην περιοχή μας αλλάκαι τους ορότυπους που αντιμετωπίζει κάθε εμβόλιο,πως να χρησιμοποιούν με φειδώ τα διαθέσιμα κτηνια-τρικά αντιβιοτικά. Κάθε κτηνοτρόφος στη συζήτηση,είχε να καταθέσει και μια σημαντική εμπειρία, είτεαπό το κοπάδι του, είτε από την σχέση του με τουςκρατικούς κτηνιάτρους που στην περιοχή μας και γε-νικότερα στο νομό Αχαϊας είναι ελάχιστοι και δενεπαρκούν να καλύψουν τις ανάγκες της κτηνοτροφίαςολόκληρου του Νομού.

Παρενέργειες από την αδιαφορία

Παραδέχθηκαν ωστόσο όλοι πως η απόκρυψη κρού-σματος καταρροϊκού πυρετού προκειμένου να αποφύ-γουν την καραντίνα και τα οικονομικά της επακό-λουθα, δεν αποτελεί λύση αλλά εξωθούνται σε αυτήαπό την αδιαφορία του κράτους να τους στηρίξει προ-κειμένου να μην υποστούν οικονομική ζημιά και νααναπληρώσουν έγκαιρα το ζωϊκό τους κεφάλαιο.

Από την συζήτηση με τους κτηνοτρόφους αναδείχ-θηκε και το μεγάλο πρόβλημα που υπάρχει με την έλ-λειψη σφαγείων στην περιοχή του Ερυμάνθου. Επιση-μάνθηκε πως η υπάρχουσα κλειστή εγκατάσταση τωνδημοτικών σφαγείων πρέπει να επαναλειτουργήσει μεευθύνη του ∆ήμου, κάτι που προβλέπεται και από τοκαταστατικό της Κοινωφελούς Επιχείρισης.

Ο κτηνίατρος τους εξήγησε πως δεν πρέπει να προ-σβλέπουν μόνο στις επιδοτήσεις, που δίνονται ασφα-λώς με σφιχτές προϋποθέσεις και πολλές φορές μεσημαντική καθυστέρηση, αλλά να είναι διαρκώς ενη-μερωμένοι και να φροντίζουν έγκαιρα τα ζώα τους,αφού αυτά αποτελούν την βάση του βιοπορισμού τουςενώ συμβάλλουν και στην διατροφική εξασφάλιση τουλαού.

Τάκης Γεωργακόπουλος

ΟΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΙ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΩΝ ΖΩΩΝ ΤΟΥΣ

Χρειάζονται ενημέρωση και βοήθειαΠρωτοβουλίες στον ∆ήμο Ερύμανθου από τη δημοτική κίνηση “Νέα Πορεία”

«Πανευρωπαϊκό πρόγραμμαπροώθησης της κατανάλω-σης πρόβειου κρέατος». Με

αυτόν τον εντυπωσιακό και ενδιαφέ-ροντα συνάμα τίτλο η ηλεκτρονική σε-λίδα της ΠΑΣΕΓΕΣ πληροφορεί τουςαγρότες και όλους μας για τις μελλοντι-κές εξελίξεις στον τομέα της κτηνοτρο-φίας. Οι πρώτες σκέψεις που κάνει κά-ποιος είναι ότι επιτέλους ήρθε η ώραστην Ευρώπη και τη χώρα μας, το αιγο-πρόβειο κρέας να πάρει τη θέση που τουαξίζει. Να μην χρειάζεται π.χ., στα νησιάμας και στα τουριστικά μέρη να ξο-δεύονται αμφιβόλου ποιότητας καιάγνωστης προέλευσης κρέατα και οι ντό-πιοι κτηνοτρόφοι να εμπαίζονται απότους εμπόρους-μεσίτες και τελικά ναεξαναγκάζονται να πωλούν τα αμνοερί-φιά τους σε εξευτελιστικές τιμές.

Αλλά ας δούμε τι ακριβώς είναι αυτότο πρόγραμμα και από πού προέρχεται.«Το πρόγραμμα είναι πανευρωπαϊκό, θαείναι τριετούς διάρκειας», και πρόκειταινα εφαρμοστεί άμεσα. «Θα ξεκινήσει τηνάνοιξη και είναι ενταγμένο στον ευρω-παϊκό κανονισμό για τα μέτρα προώθη-σης αγροτικών προϊόντων» όπως αναφέ-ρει η ανακοίνωση του οργανισμού για τοαγγλικό μοσχαρίσιο και αρνίσιο κρέας –EBLEX. Το πρόγραμμα αυτό «αξίας 7,7εκατ. ευρώ θα χρηματοδοτηθεί από τουςοργανισμούς EBLEX (Αγγλία), Interber(Γαλλία) Bord Bia (Ιρλανδία) από κοινούμε την ΕΕ». Έτσι μάθαμε και τους χρη-ματοδότες (ας τους συγκρατήσουμε,μάλλον θα τους βρούμε μπροστά μας).Μετά από αυτό άρχισαν να δημιουργούν-ται κάποιες αμφιβολίες, που έπαψανόμως να υπάρχουν, γιατί το κείμενο είναιπολύ σαφές.

«Για το κοινό καλό»

«Από αυτή την καμπάνια υποστήριξηςπρόκειται να ωφεληθούν έξι χώρες: Αγ-γλία, Ιρλανδία, Γαλλία, Βέλγιο, Γερμανίακαι ∆ανία. Στόχος της εκστρατείας είναινα σταματήσει η πτωτική πορεία στηνκατανάλωση και στην παραγωγή πρό-

βειου κρέατος, μέσω της ευαισθητοποί-ησης για τη σημασία που έχει η ευρω-παϊκή παραγωγή αρνιού».

Η συνέχεια του κειμένου δεν παρου-σιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Την παρα-θέτουμε για να υπάρχει πλήρης εικόνα.«Η καμπάνια θα απευθύνεται στο ηλι-κιακό κοινό από 25 έως 45 ετών και θαπεριλαμβάνει διαδικτυακή επικοινωνία,συνεργασία με μπλόγκερς τροφίμων καιδημοσιογράφους, αλλά και προωθητικέςενέργειες σε καταστήματα, κίνητρα γιατους κρεοπώλες και έντυπη διαφήμιση.Το ιδιαίτερο αυτής της καμπάνιας είναιότι πολύ μεγάλοι οργανισμοί από διαφο-ρετικές (και ανταγωνιστικές μεταξύ τουςχώρες) ενώνουν τις δυνάμεις τους για τοκοινό καλό. Εφόσον η ΕΕ συνδράμει τηνεπένδυσή μας, αυτό σημαίνει ότι μπο-ρούμε να κάνουμε περισσότερα και ναακουμπήσουμε περισσότερους κατανα-λωτές, με γενικό στόχο την τόνωση τηςζήτησης για πρόβειο κρέας» δήλωσεσχετικά ο Νικ Άλεν στέλεχος του EBLEX.

Η μετάλλαξη της αγροτικήςοικονομίας

Η ΠΑΣΕΓΕΣ δημοσιεύει την ανακοί-νωση αυτή χωρίς να δίνει άλλες πληρο-φορίες, χωρίς καν ένα σχόλιο. Προφα-

νώς, όμως θα ήθελε να ενημερώσει τουςαγρότες-κτηνοτρόφους για το καλό τουςή για το τι τους περιμένει; Όπως και ναείναι, χρειάζεται να σταθούμε σ’ αυτή.Κατ’ αρχήν ήρθε σε μια πολύ κρίσιμηστιγμή για τους έλληνες κτηνοτρόφουςπου αγωνιούν και πασχίζουν να διασώ-σουν τα ζώα τους, αντιμετωπιζοντας τε-ράστιες δυσκολίες και οικονομικά προ-βλήματα καθώς και τη σχεδόν παντελήέλλειψη κρατικής μέριμνας για την κα-ταπολέμηση των ασθενειών, ευλογιά καικαταρροϊκού πυρετού. Ήρθε ακόμα σεμια στιγμή που ο αγροτικός κόσμος σεχώρες της Ευρώπης βρίσκεται σε ανα-στάτωση. Χαρακτηριστικό από αυτή τηνάποψη είναι τα γεγονότα που διαδραμα-τίζονται στη Γαλλία, εκεί όπου οι κτηνο-τρόφοι αγωνίζονται να εμποδίσουν τηνεγκατάσταση μιας φάρμας (αγροτοεργο-στάσιο) χωρητικότητας 1.000 αγελάδων.

Για τον αγώνα τους αυτό εννέα συνδι-καλιστές της Αγροτικής Συνομοσπον-δίας διώχθηκαν και καταδικάστηκαν σεφυλάκιση και μεγάλες χρηματικές ποι-νές. Ωστόσο ο εισαγγελέας της έδρας,αναγνώρισε ελαφρυντικά «γιατί ο αγώ-νας τους δεν είχε ταπεινά, ιδιοτελή κρι-τήρια, αλλά ήταν αγώνας για τη διαφύ-λαξη της κοινής περιουσίας, όπως το πε-ριβάλλον». Οι αγροτοσυνδικαλιστές γιατον αγώνας τους αυτό είχαν τη συμπα-

ράσταση εκτός των συναδέλφων τουςαπό πολλές συνδικαλιστικές οργανώσειςκαι οργανώσεων της Αριστεράς αλλά καιπολιτών που με ανακοινώσεις τους επι-σημαίνουν ότι: με όλα τα σχέδια που επε-ξεργάζονται τελευταία αποβλέπουν «στημετάλλαξη της αγροτικής παραγωγής σεμια βιομηχανοποιημένη καπιταλιστικήεκμετάλλευση», που θα στηρίζεται σταφθηνά εργατικά χέρια…

Έλεγχος από 5 έως 6 εταιρίες

Η ανακοίνωση αυτή που φιλοξένησε ηΠΑΣΕΓΕΣ μπορεί να δώσει κάποιεςαπαντήσεις για το αναπτυξιακό σχέδιοπου κατέθεσε στο Γιούρογκρουπ η κυ-βέρνησή μας. Ένα σχέδιο που βασίστηκεστη μελέτη της εταιρίας Mckinsey καιχρηματοδοτήθηκε από το ΣΕΒ και τηςΕ.Τ. Στο σχέδιο αυτό προβλέπεται ταεπόμενα χρόνια η γεωργική παραγωγήνα ελέγχεται από 5-6 μεγάλες εταιρίες.Το σχέδιο αυτό κρύβεται επιμελώς, βέ-βαια, από τους αγρότες και δεν δόθηκεαπάντηση στην ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑστις 4.6.2014 ή απαντήθηκε τις τελευ-ταίες ημέρες στην επίκαιρη ερώτηση πουκατατέθηκε από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑγια την κτηνοτροφία στη Βουλή;.

Μ.Κ.

Είναι απόλυτη ανάγκη ναδιατηρήσουμε την αγρο-τική οικονομία των ίδιωντων αγροτών που σέβε-ται το περιβάλλον καιτους καταναλωτές.

“ΜΕΤΑ ΤΑ ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ, ΤΑ ΒΟΟΕΙ∆Η ΚΑΙ ΤΑ ΧΟΙΡΙΝΑ

Φάρμες - βιομηχανίες για τα αιγοπρόβατα

2200 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Ο «περιβαλλοντισμός των αγορών»Να βάλουμε τις βάσεις για ένα ριζικά διαφορετικό τρόπο παραγωγής,κατανάλωσης και κοινωνικο-οικολογικών σχέσεων

Ας μείνουμε λίγο παραπάνω σεαυτή την περίφημη «πράσινη ανά-πτυξη», διότι φαίνεται μια έννοια

πολιτικά ανθεκτική στο χρόνο. Στηνπρώτη φάση της κρίσης περάσαμε μάλ-λον γρήγορα από τις πράσινες επενδύ-σεις (-πάντα- ιδιωτικές φαινομενικάπρος όφελος του περιβάλλοντος) στααναδιαρθρωτικά προγράμματα του μνη-μονίου, δηλαδή σε άμεση υφαρπαγή γηςκαι δημόσιου πλούτου. Ποιός θυμάταισήμερα την πράσινη οικονομία του Πα-πανδρέου του νεότερου ή τα πράσιναλόμπι της Μπιρμπίλη;

Οι θιασώτες, όμως, της πράσινης ανά-πτυξης δεν μας ξέχασαν. Στην τωρινήφάση της κρίσης έρχονται να δικαιολο-γήσουν τις πρακτικές υφαρπαγής καιιδιωτικοποιήσεων ως τη μέθοδο για τη«σωτηρία μας» όχι μόνο από την υπάρ-χουσα οικονομική κρίση αλλά και απότην επερχόμενη οικολογική κρίση. Η οι-κολογική κρίση όμως δεν αναμένεται,είναι ήδη εδώ. «Βρίσκεται» στη Χαλκι-δική με την επιδιωκόμενη εξόρυξη χρυ-σού, στη Θεσσαλονική με την (ανεπιτυχήευτυχώς) προσπάθεια ιδιωτικοποίησηςτου νερού, στα δεκάδες νοικοκυριά πουδεν έχουν πρόσβαση στο κοινωνικόαγαθό της ενέργειας, στις ιδιωτικοποι-ημένες παραλίες. Είναι μια κρίση πουσυνοδεύει την οικονομική κρίση και τηκρίση της δημοκρατίας που βιώνουμε.

Βιωσιμότητα για την κοινωνία

Αυτό που πραγματικά συμβαίνει, μέσωτης πράσινης ανάπτυξης, είναι η αξιο-ποίηση της κρίσης ως ευκαιρίας προςόφελος της οικονομικής μεγέθυνσης καισε βάρος του μεγαλύτερου μέρους τουπληθυσμού και του περιβάλλοντος. Ηόποια βιωσιμότητα είναι για το σύστηματης αγοράς και όχι για την κοινωνία.Κάπως έτσι περνάμε στο σημερινό «πε-ριβαλλοντισμό των αγορών» στις προ-σπάθειες των οικονομικών και πολιτι-κών ελίτ να χρησιμοποιήσουν το περι-

βάλλον ως πεδίο άμεσης κερδοφορίας ήως ενεργητικό για τις χρηματιστηριακέςτους δραστηριότητες και το μεγαλύτερομέρος της κοινωνίας ως αποδέκτη τωνσυνεπειών. Ας μην έχουμε καμία ψευ-δαίσθηση, για παράδειγμα, ότι οι μεγά-λες πολυεθνικές θα ενδιαφέρονταν γιατην εξόρυξη υδρογονανθράκων στην Ελ-λάδα αν το εργατικό κόστος δεν είχε μει-ωθεί δραματικά, αν η περιβαλλοντικήνομοθεσία δεν είχε δραματικά αλλάξειυπέρ τους ή αν το κόστος της γης δενήταν τόσο χαμηλό.

Η «πράσινη ανάπτυξη» είναι εδώ

Επιστρέφοντας στο σχέδιο προγραμ-ματικών θέσεων, το ίδιο το κείμενο απο-τέλεσε και αποτελεί βάση καλοπροαίρε-της και κακοπροαίρετης (κατά τηνάποψη μου) κριτικής. Η πρώτη έχει νακάνει με ελλείψεις σε συγκεκριμένα θέ-ματα, συμφωνώντας όμως στο όλοπνεύμα. Η δεύτερη συνοψίζεται στο ότι«το συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν αφή-νει περιθώρια για την υγιή επιχειρηματι-κότητα στο περιβαλλοντικό πεδίο». Φο-βάμαι ότι μέσω αυτής της κριτικής ηπράσινη ανάπτυξη χτυπάει την πόρτατης αριστεράς και ειδικά του ΣΥΡΙΖΑ ωςτη πιθανή επόμενη κυβέρνηση. Και πρέ-πει να είμαστε σε θέση τόσο να απο-κρούσουμε αυτό το «κάλεσμα» αλλά καινα το αποδομήσουμε.

Το συγκεκριμένο προγραμματικό κεί-μενο διαπνέεται από μια αναπτυξιακήλογική που στηρίζεται αφενός στα μεσο-πρόθεσμα και μακροπρόθεσμα εθνικάστρατηγικά σχέδια δράσης, αφετέρουστις τοπικές παραγωγικές δραστηριότη-τες, στις τοπικές ιδιαιτερότητες, στο σε-βασμό των τοπικών οικοσυστημάτων καιστο ανθρώπινο δυναμικό. ∆εν είμαστεκαθόλου αντίθετοι, αλλά ενθαρρύνουμετην κοινωνική αυτοοργάνωση και αυτο-διαχείριση σε τοπικό και περιφερειακόεπίπεδο, τις συνεταιριστικές δράσεις,την κοινωνική και δημοκρατική διαχεί-

ριση των κοινών. Θεωρούμε απαραίτητητην επέκταση και ανασυγκρότηση τουδημόσιου τομέα παραγωγής αγαθών καιυπηρεσιών σε μια ριζικά νέα βάση, πουεκτός των άλλων μπορεί και πρέπει νασημαίνει απασχόληση εργατικού δυναμι-κού. Εξάλλου το πρόγραμμα αυτό συνο-δεύεται από μια ανάγκη διαφοροποιημέ-νης τεχνολογίας, υποδομών, εξοπλισμούκαι μεθόδων παραγωγής. Σε έναν τέτοιομετασχηματισμό κεντρικό ρόλο θα παί-ξουν οι δημόσιες επιχειρήσεις, τα πανε-πιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα, οιεπιστημονικοί-κοινωνικοί φορείς, η το-πική αυτοδίοικηση, η κοινωνική οικονο-μία.

Κινητήρια δύναμη το κίνημα

Επιπλέον «απαιτούμε» τον έλεγχο τουπρογράμματος μας από την κοινωνία,τους εργαζομένους, τους τοπικούς θε-σμούς και τα οικολογικά κινήματα. Μεαυτούς ελπίζουμε ότι συνομιλούμε καιαπό αυτούς κρινόμαστε. Είναι μια θέσηόχι μόνο «ηθικά σωστή» ή «μακροπρόθε-

σμα βιώσιμη» αλλά και πολιτικά αποτε-λεσματική σήμερα. Ο ΣΥΡΙΖΑ καθ’ όλητη μνημονιακή περίοδο και όχι μόνο,τροφοδότησε και τροφοδοτήθηκε απότα κοινωνικά και οικολογικά κινήματα.Στην υπεράσπιση όχι μόνο του οικολογι-κού προγράμματος αλλά συνολικά τουπρογράμματος της κυβέρνησης της αρι-στεράς πρέπει αυτά να αποτελούν την κι-νητήριο δύναμη.

Ας είμαστε, λοιπόν, όχι μόνο επιφυλα-κτικοί αλλά πλήρως αντίθετοι στα πολ-λαπλά πρόσωπα του «περιβαλλοντισμούτης αγοράς» που είναι «υγιής» μόνο γιατον ανταγωνισμό της αγοράς και αναπα-ράγει τις κυρίαρχες κοινωνικές μορφέςτου κεφαλαίου και της συσσώρευσηςτου. Έκτος των άλλων, έχουμε χρέος ναδοκιμάσουμε και το «οικοσοσιαλιστικόπείραμα». Να βάλουμε τις βάσεις για έναριζικά διαφορετικό τρόπο παραγωγής,κατανάλωσης και κοινωνικο-οικολογι-κών σχέσεων. Κρινόμαστε, και καλώς,και σε αυτό το επίπεδο.

Γιώργος Βελεγράκης

Η οικολογική κρίση δεναναμένεται, είναι ήδη εδώ.“Βρίσκεται” στην επιδιωκόμενηεξόρυξη χρυσού, στην (ανεπιτυχήευτυχώς) προσπάθειαιδιωτικοποίησης του νερού, σταδεκάδες νοικοκυριά που δενέχουν πρόσβαση στο κοινωνικόαγαθό της ενέργειας, στιςιδιωτικοποιημένες παραλίες.

“

Πρόσφατα δόθηκε προς διαβούλευση το σχέδιο προγραμματικούκειμένου του τμήματος Οικολογίας, Περιβάλλοντος και ΧωρικούΣχεδιασμού του ΣΥΡΙΖΑ. Αν θέλαμε να συνοψίσουμε τοπεριεχόμενο του κειμένου θα λέγαμε ότι προσπαθεί να αναπτύξειμια ριζοσπαστική πολιτική πρακτική με πρόσημο ταυτόχροναταξικό και οικολογικό. Ένα τέτοιο πλαίσιο διαρθρώνεται γύρω απότις κομβικές έννοιες του κοινωνικού-οικολογικούμετασχηματισμού της παραγωγής, της οικονομίας των αναγκώνκαι της αξιοβίωτης ανθρώπινης ανάπτυξης. Παράλληλα έρχεται σεπλήρη σύγκρουση τόσο με το μεταπολεμικό παραγωγισμό όσο καιμε τη νεοφιλελεύθερη πράσινη ανάπτυξη.

Σύντροφε, Μήτσο Μπούρα…Πολύς κόσμος έφυγε (και θα συνεχίσει άλλωστε να φεύγει). Αν και δεν είναι ευ-

χάριστη η αφορμή (ούτε διαπραγματεύσιμη ή βολική όπως και πολλά άλλα καλέ-σματα σου), μερικές παρατηρήσεις αντί τοποθέτησης:

*Το καθαρό κόκκινο που όχι μόνο δεν φοβάται αλλά θέλει να βρεθεί με τα άλλαχρώματα στο ουράνιο τόξο που δικαιούμαστε…

*Το αμετακίνητο πείσμα με τη σιωπηλή ευελιξία που, χωρίς στρογγυλέματα, δενχάνει ποτέ την (μία και μόνη) κατεύθυνση…

*Η ατομικότητα που δεν αντιπαρατίθεται ούτε υποτάσσεται στον, αλλά είναι οσυλλογικός αγώνας, την καθημερινότητα που είναι ένα με το όραμα, το βίωμα πουείναι ένα με το σκοπό…

*Απλά, η κερδισμένη και ανίκητη ζωή (σου)…*(Ακόμα και) το φούσκωμα που μόνο για λίγες -όσες του πρέπει- στιγμές γίνεται

συγκίνηση και κατευθείαν κυλάει αποφασιστικά στη φλέβα…*Τα μάτια που χαμογελάνε και η ανυπάκουη σκανταλιά της συνεννόησης με μια

κουβέντα και μια συνάντηση των βλεμμάτων (άλλωστε ξέρουμε τι μοιραζόμαστε)…Σύντροφε Μπούρα, είναι (και) δικιά σου η πολιτική ευθύνη για αυτές τις φλόγες

που δεν σβήνουν (και μέσα μας).Χαιρετισμούς στον Γιάννη και σε όσους και όσες (και είναι αμέτρητοι/ες) συν-τρα-

φήκαμε και συν-τρεφόμαστε από την ίδια τροφό: τη ζωή και το πώς της πρέπει.Καλό δρόμο (προς το παρόν) Μήτσο…

Βεροιώτες/ισσες Ρηγάδες & Ρηγίτισσες που ζουν στη Σαλονίκη

Στη μνήμη του Μήτσου Μπούρα, προσφέρουν 30 ευρώ στην εφημερίδα «Εποχή».

Στη μνήμη του Μήτσου ΜπούραΣτη μνήμη του συναγωνιστή, συντρόφου και φίλου Μήτσου Μπούρα προσφέρω

20 ευρώ για ενίσχυση της «Εποχής». Ελαφρύ να είναι το χώρα που τον σκέπασε.

Θανάσης Αποστολόπουλος (Βάγιας) – Λιδωρίκη

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 2211ΚΟΙΝΩΝΙΑΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙΣΤΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΜΕΣΗΣΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣΝΟΜΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ

Να συμμετέχουνμαζικάστις εκλογικέςδιαδικασίες

Με αφορμή τις εκλογέςτων εργαζομένων σταφροντιστήρια μέσης

εκπαίδευσης νομού Αττικής, ηΡιζοσπαστική ΑνανεωτικήΚίνηση Εκπαιδευτικών(Ρ.Α.Κ.Ε.) απευθύνει κάλεσμασυμμετοχής με ένα γράμμαπρος όλους τουςεργαζόμενους αλλά και τουςμαθητές και τους γονείς. Η«Εποχή» παραθέτει ένααπόσπασμά του:Συναδέλφισσα-συνάδελφε, απευθυνόμαστε σε σένα,στους γονείς, στους μαθητέςκαι ίσως σε κάποιουςεργοδότες με διαύγειασκέψης, σε μια προσπάθεια νασκιαγραφήσουμε τομικρόκοσμό μας. Για τα μεγάλαάλλωστε κοινωνικά καιπολιτικά έχουν γραφτεί απότόσους πολλούς, τόσα πολλά.Σε καλούμε σε ένα δρόμο

αλληλεγγύης,συλλογικότητας καιαντίστασης. Σε καλούμε ναμοιραστείς την αγωνία μετους συναδέλφους σου και ναδιαπραγματευτείς συλλογικάγια την αμοιβή και τιςσυνθήκες δουλειάς στο χώροσου. Να συσπειρωθείς στοσωματείο σου και ναδιεκδικήσουμε συλλογικήσύμβαση εργασίας. Ναπλουτίσεις το σωματείο με τοδικό σου προβληματισμό καιλόγο. Από την πλευρά τη δική μας γιαυτό είμαστε σίγουροι: μόνο οιπολλοί μπορούν να επιβάλουνέναν άλλο δρόμο, μια νέαπορεία.

Οκτώβρης 2014Ριζοσπαστική Ανανεωτική

Κίνηση Εκπαιδευτικών(Ρ.Α.Κ.Ε.)

ΚάλεσμαΚαλούνται όλοι οι

συνάδελφοι εργαζόμενοι

στα φροντιστήρια μέσης

εκπαίδευσης νομού Αττικής

να συμμετέχουν μαζικά στις

εκλογικές διαδικασίες

του Συλλόγου Εργαζομένων

στα Φροντιστήρια

Καθηγητών (Σ.Ε.Φ.Κ.).

Οι εκλογές γίνονται

Παρασκευή 7/11 (11πμ έως

3μμ), Σάββατο 8/11 (11πμ έως

5μμ) και Κυριακή 9/11 (11πμ

έως 7μμ),Στα γραφεία του συλλόγου,

Αντρέα Λόντου 6 και

Μεσολογγίου, Εξάρχεια.

∆υναμώνουμε το σωματείο

– Αλλάζουμε τη ζωή μας.

Τα ποδήλατανα γίνουν συνήθειαΟλο και περισσότεροι άνθρωποι

γύρω μας επιλέγουν να αφιερώ-σουν κάποιες ώρες από τη ζωή

τους στο ποδήλατο. Έτσι, αυξάνεται οαριθμός αυτών που αναρωτιούνται γιαποιο λόγο τέλος πάντων αυτοί οι άνθρω-ποι επιλέγουν να «ταλαιπωρήσουν» κατ΄αυτό τον τρόπο τον εαυτό τους κάνονταςανούσιες βόλτες πάνω-κάτω. Εμείς, μιλή-σαμε μαζί τους και μας εξήγησαν.

«Ξεκίνησα να κάνω ποδήλατο για λό-γους υγείας» λέει ο Φώτης «τώρα το κάνωεπειδή μου αρέσει και ο αρχικός λόγοςπέρασε σε δεύτερη μοίρα»

Όλοι από κάπου αρχίζουν, χρειάζονταιένα κίνητρο. Το κίνητρο του Φώτη ήταναυτό, τώρα όμως γνώρισε και άλλα πράγ-ματα και ποδηλατεί επειδή του αρέσει.«Είναι ξεκούραση από την τρέλα τηςπόλης». «Κόβεις βόλτες μόνος σου, ηρε-μεί το κεφάλι σου, κάνεις βόλτες μεπαρέα, συζητάς, κοιτάς γύρω σου, χα-ζεύεις, ηρεμείς. Μετά από λίγο ξεκινάς νατο αναζητάς μόνος σου, εθίζεσαι». Συζη-τώντας με τους ποδηλάτες ένα συνειδη-τοποιείς το πάθος που είχαν αποκτήσει.

Ποδηλάτες πολλοί...

Το ποδήλατο απευθύνεται σε μια ευρείαγκάμα ηλικιών. Πωλητές βλέπουν ακόμακαι άτομα μεγαλύτερης ηλικίας να αγο-ράζουν τα ποδήλατά τους και τις πωλή-σεις τους να παρουσιάζουν σε κάποιες πε-ριπτώσεις μικρή αύξηση.

Τα οφέλη είναι πολλά. Πρακτικά, προ-σφέρει εκγύμναση. Είναι ένα μέσο μετα-φοράς, που όχι μόνο εξυπηρετεί στις με-τακινήσεις, αλλά βελτιώνει τόσο το καρ-διαναπνευστικό, όσο και το μυοσκελετικόσύστημα. Γυμνάζει ιδιαίτερα τα κάτωάκρα, βοηθάει στην ισχιαλγία και στηνοσφυαλγία και προετοιμάζει το σώμα γιατην αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης μετην ενίσχυση της οστικής πυκνότητας.Είναι ακόμα πιο ελκυστικό για το γυναι-κείο (και το αντρικό) φύλο γιατί βελτιώ-νει τη σιλουέτα. Στους στρεσαρισμένουςπροσφέρει ψυχική ηρεμία και ανακού-φιση, αποβάλλοντας το άγχος και υπερνι-κώντας τα σημάδια της κατάθλιψης καιστους οικονομικά αδύναμους μια σημαν-τική ελάφρυνση στην τσέπη από τις μετα-κινήσεις σε κοντινές αποστάσεις. (τα κί-νητρα που λέγαμε)

Για όσους έχουν βαρεθεί τη ρουτίνα τηςκαθημερινότητας το ποδήλατο υπόσχεταιαλλαγή παραστάσεων. Είναι ένα ευχάρι-στο χόμπι. «’Έρχεσαι τέλος πάντων πιοκοντά με τη φύση και την πόλη σου. ∆εντα κοιτάς όλα μέσα από τα τζάμια. Ταζεις. Οι άνθρωποι πρέπει κάποια στιγμήνα σηκωθούν από την καρέκλα τους καινα αρχίσουν να ζουν λίγο». Στις μικρέςπόλεις οι ποδηλάτες έρχονται σε επαφήμε τη φύση και γνωρίζουν καλύτερα τηνπόλη τους γυρνώντας στα σοκάκια. Στιςμεγαλύτερες, όπως η Αθήνα, αυτό δενυφίσταται. Η φύση είναι προφανώς πιοπεριορισμένη και οι ποδηλάτες δυσκο-

λεύονται να προσανατολιστούν και ναβρουν το δρόμο τους. Η όλη διαδικασίαγίνεται έτσι λίγο πιο κουραστική γι’ αυ-τούς και φυσικά, δεν ενδείκνυνται όλοι οιδρόμοι για κάποιον οδηγό του συγκεκρι-μένου δικύκλου από θέμα ασφαλείας.Έτσι πολλοί ποδηλάτες αισθάνονται ότιη Αθήνα «δεν τους χωράει».

Μιλώντας στην «Εποχή», αναφέρουν ότιμπορεί οι δρόμοι της πρωτεύουσας να μηνείναι τόσο φιλικοί γι’αυτούς, δέχονταιόμως τη συμπάθεια από μια μεγάλη με-ρίδα οδηγών. «Οι οδηγοί μας αποδέχον-ται», λέει η Μαρία, 38 ετών «δεν αντιμε-τωπίζουμε πρόβλημα, μας αφήνουν ναπερνάμε κανονικά». Ωστόσο, το αγκάθιγια τους περισσότερους είναι το ποδηλα-τικό δίκτυο το οποίο βρίσκεται σε γενικήέκλειψη.

Οι ποδηλατόδρομοι λίγοι...

Ποδηλατοδρόμοι στην Αθήνα βρίσκον-ται σε ελάχιστα μέρη, είναι μικρής κλίμα-κας και ξεκομμένοι ο ένας από τον άλλο,άρα δεν είναι ιδιαίτερα πρακτικοί για κά-ποιον που θέλει να αφιερώσει πολύ χρόνοστο αγαπημένο του χόμπι. Το χρόνιο αυτόπρόβλημα άρχισε ουσιαστικά να λύνεταιμε την κατασκευή του «ΜητροπολιτικούΠοδηλατοδρόμου», συνολικού μήκους27χλμ. Το έργο που θα ξεκινά από την Κη-φισιά και θα καταλήγει στο ΦαληρικόΌρμο, χωρίζεται σε δύο άξονες, τον βό-ρειο Γκάζι-Κηφισιά (16,5χλμ) κόστους 9εκατ. και το νότιο Γκάζι-Φάληρο (11χλμ.)κόστους 2,2εκ. και θα λειτουργεί σαν ρα-χοκοκαλιά, τέμνοντας τους ήδη υπάρχον-τες ποδηλατοδρόμους. Πρόκειται για ένααρκετά φιλόδοξο έργο που θα αποβλέπειτόσο στην ψυχαγωγία του ποδηλάτη, περ-

νώντας από ευχάριστες τοποθεσίες, όσοκαι στη διαμόρφωση μιας πιο βιώσιμηςΑθήνας τόσο λύνοντας, σε κάποιο βαθμό,το κυκλοφοριακό (αν πραγματικά διαδο-θεί αρκετά το ποδήλατο) όσο και μει-ώνοντας τους ρύπους των κλασσικών με-ταφορικών. Βέβαια, σύμφωνα με τον ∆η-μήτρη Αναγνωστόπουλο, συγκοινωνιο-λόγο, υπάρχουν κάποια σημεία της σχε-δίασης τα οποία θα μπορούσαν να είναιλίγο διαφορετικά, πιο κοντά δηλαδή, σταευρωπαϊκά πρότυπα. Για παράδειγμα, δενθα έπρεπε σε κάποια σημεία να συνυπάρ-χουν τα ποδήλατα με τα αυτοκίνητα χωρίςτη διαμεσολάβηση ειδικών προστατευτι-κών, επίσης θα έπρεπε και να προβλέ-πονται περισσότεροι ειδικοί χώροι στάθ-μευσης (δέστρες).

Αυτές είναι γενικά κάποιες πρακτικέςλεπτομέρειες, ωστόσο από κάπου πρέπεινα γίνει η αρχή. Παράλληλα, πρέπει ναδιακινηθεί ένα προωθητικό πρόγραμμαεπαφής του κόσμου με το ποδήλατο, νααυξηθεί η δημοτικότητά του και να γίνουνσχέδια διευκόλυνσης της μετακίνησήςτου με τα μέσα, καθιστώντας έτσι γενικό-τερα πιο προσιτό τον ίδιο τον ποδηλατο-δρόμο στους ποδηλάτες.

Και κάποια άλλα παραδείγματα

Στην Ευρώπη το ποδήλατο εξαπλώνεταιόλο και περισσότερο και έχουν γίνει ήδηεδώ και πολλά χρόνια σημαντικές προ-ωθητικές ενέργειες. Στη ∆ανία, το ποδή-λατο αποτελεί το δεύτερο δημοφιλέστερομέσο μεταφοράς και έχουν καθιερωθείεπιλεγμένες διαδρομές ,τα «πράσινα κύ-ματα». Παράλληλα, οι καταστηματάρχεςδημιουργούν θέσεις στάθμευσης ποδηλα-τών, και η ∆ανική Ομοσπονδία Ποδηλα-σίας παρέχει ειδικούς χάρτες με αντίστοι-χες διαδρομές. Στην Ολλανδία, ένα με-γάλο μέρος του πληθυσμού έχει από δύοποδήλατα και οι εταιρίες προσφέρουνεταιρικά ποδήλατα. Η Μαδρίτη προσφέ-ρει δημόσια ηλεκτροκίνητα ποδήλαταπρος ενοικίαση και έχει δημιουργήσει έναασφαλές κέντρο ενώ η Νορβηγία έχει εγ-καταστήσει σε ανηφορικές διαδρομές κυ-λιόμενους βοηθητικούς ιμάντες και η Γερ-μανία έχει εμφανίσει ποδήλατα-ταξί.

Στην Ελλάδα οι ποδηλάτες ευελπιστούννα καλυφθεί σχετικά γρήγορα αυτό το πο-λιτιστικό χάσμα και γιατί όχι, να γίνουμεκάποια μέρα ακόμη και πρότυπο.

Κωνσταντίνα Ειρήνη Ζούνη

Η ιστορία τουποδηλάτου στηνΕλλάδααποτυπώνεται στηνέκδοση αυτή μέσααπό διηγήσεις,συνεντεύξεις,θαυμάσιοφωτογραφικό υλικότου αρχείουεπιχειρήσεων,ποδηλατικώνσυλλόγων, αθλητώνκαι μνήμεςανώνυμων πολιτώνπου είχαν μιαιδιαίτερη σχέση μεαυτό. Ένα μέσοάθλησης καιψυχαγωγίας, πουόμως δύναται νααλλάξει προς τοκαλύτερο τη ζωήμιας ολόκληρηςκοινωνίας.

Μεγάλη ανατροπή στους Εφοριακούς

Ανατροπή στο συνδικαλιστικό σκηνικό, κατέγραψαν οι εκλογές στο σύλλογο εφο-ριακών Αττικής και Κυκλάδων που ολοκληρώθηκαν την προηγούμενη βδομάδα.Στις εκλογές ψήφισαν 3.140 εφοριακοί(ποσοστό συμμετοχής 80%). Οι συνδικα-

λιστικές δυνάμεις που στήριξαν το ΜΕΤΩΠΟ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ (ΑΣΚΙ ΕΦΟΡΙΑΚΩΝ – ΣΥ-ΣΠΕΙΡΩΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ) κατέκτησαν για πρώτη φορά την πρώτη θέση με ποσοστό28,46% και με σημαντική διαφορά από τις κυβερνητικές δυνάμεις, (∆ΑΚΕ 2η και ΠΑΣΚΕ3η από 1η). Οι εφοριακοί έστειλαν σαφές μήνυμα αντίστασης στις απολύσεις, στις νέεςμειώσεις μισθών, στην αναξιοκρατία και την διάλυση των εφοριών. Μήνυμα αντίστα-σης στην μνημονιακή φοροεπιδρομή, στα χαράτσια και την φοροασυλία των ισχυρών.Οι εκλογές συνεχίζονται σε όλη τη χώρα, για να ολοκληρωθεί η ανατροπή του κυ-βερνητικού συνδικαλισμού. Για να ενισχυθεί το κίνημα ενάντια στη διάλυση των υπη-ρεσιών, την ιδιωτικοποίηση αντικειμένων, τη βαρβαρότητα της ασκούμενης φορολο-γικής πολιτικής.

2222 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014∆ΙΑΛΟΓΟΣ

Στις 22 Οκτώβρη, η «Εποχή» και τοRednotebook διοργάνωσαν στηΘεσσαλονίκη μια εκδήλωση-συζή-

τηση με θέμα: «Με ποιες συμμαχίες γιατην κυβέρνηση της αριστεράς» και ομι-λητές τον Μάκη Μπαλαούρα, συντάκτητης «Εποχής» και μέλος της κεντρικήςεπιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, τον ΧριστόφοροΒερναρδάκη, επίκουρο καθηγητή στοτμήμα πολιτικών επιστημών του Α.Π.Θ.και τον Χριστόφορο Παπαδόπουλο,μέλος πολιτικής γραμματείας του ΣΥ-ΡΙΖΑ. Αναφορικά με τις εισηγήσεις, θαμπορούσαμε να διακρίνουμε δύο εικό-νες: από τη μια, οι δύο πρώτοι εισηγητέςπροσέγγισαν προσεκτικά και με κριτικήδιάθεση το θέμα των συμμαχιών ενόψειτης κυβέρνησης της αριστεράς κι απότην άλλη, ο τρίτος ομιλητής επιχείρησενα τους «μαζέψει» χρησιμοποιώντας έναστεγνό κομματικό λόγο. Φαίνεται ότιενώ ο Χριστόφορος Παπαδόπουλος συμ-μετέχει και υπογράφει στην κίνηση των53, επέλεξε να μιλήσει αυστηρά ως

μέλος της πολιτικής γραμματείας τουκόμματος. Χωρίς πρόθεση αυτοκριτικής,αμφισβήτησε κατηγορηματικά τηνύπαρξη προεδρικού περιβάλλοντος στονΣΥΡΙΖΑ που φαίνεται ότι επιβάλλει απο-φάσεις ερήμην των οργάνων.

Πρόσφατα, όμως, γεγονότα όπως οιεπισκέψεις στις ΗΠΑ, στη λίμνη Κόμο,στο Άγιο Όρος και στο Βατικανό αλλάκαι οι ανακοινώσεις των υποψηφιοτή-των στις Περιφέρειες και στον ∆ήμο τηςΑθήνας που προκατέλαβαν τις συνε-δριάσεις των οργάνων, αποδεικνύουν τοαντίθετο. Στο κρίσιμο θέμα των συμμα-χιών ενόψει των επερχόμενων εκλογών,ποιος προεξοφλεί ότι δεν θα υπάρχουναντίστοιχες άνωθεν αποφάσεις που θαφέρουν τον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ μπροστάσε επώδυνα, πολιτικά, τετελεσμένα;

Η συζήτηση που ακολούθησε τις ειση-γήσεις ήταν υποτονική, σαν να είχανμπει οι περισσότεροι στη λογική τηςαναγκαιότητας των διευρύνσεων προς ταμεσαία στρώματα και τους παραδοσια-

κούς εκπροσώπους τους. Η συχνή επί-κληση στην παρουσία του Αλέξη Τσίπραστη ∆ιεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, μεχαρακτηρισμούς όπως «ο αρχηγός μας»ή «ο πρόεδρός μας», υποδηλώνει τη διά-χυτη, πλέον, προσωποκεντρική «παρέκ-κλιση» του ΣΥΡΙΖΑ. Για τη διεύρυνσηπρος τα αριστερά δεν ειπώθηκε σχεδόντίποτα. Φαίνεται ότι η στρατηγική τηςκυβέρνησης της αριστεράς έχει αντικα-τασταθεί πλέον με την κυβέρνηση τουαντιμνημονιακού τόξου. «Στην πραγμα-τικότητα μιλάμε για έναν προγραμματικόδιάλογο όπου χωράνε όλοι εκτός απότους εκπροσώπους του μνημονιακούτόξου και την Χρυσή Αυγή», ανέφερε χα-ρακτηριστικά ο Χριστόφορος Παπαδό-πουλος.

Tο ζητούμενο είναι αν υπάρχουν κόκ-κινες γραμμές σε προβεβλημένα πρό-σωπα ή κόμματα που, κατά καιρούς, εμ-φανίζονται στον προθάλαμο του ΣΥ-ΡΙΖΑ. Όσο πλησιάζουμε στις εκλογέςενισχύεται ο φόβος ότι οι αντιστάσεις θακαμφθούν και, στο πλαίσιο του ρεαλι-σμού, θα γίνουν αποδεκτά πρόσωπα πουσήμερα περιτριγυρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ καιπλασάρονται κατάλληλα ώστε να απα-λείψουν κάθε αμαρτωλό παρελθόν. Είναιαναμενόμενο ότι, όσο ο ΣΥΡΙΖΑ φαντά-ζει ως η μοναδική εναλλακτική επιλογήγια τη διακυβέρνηση της χώρας, τόσο οιμνηστήρες θα αυξάνονται, θα μεταλλάσ-

σονται, θ’ αναδιπλώνονται και θα βάζουν«αριστερό» προσωπείο για να γίνουν ευ-κολότερα αποδεκτοί. Χαρακτηριστικήπερίπτωση αποτελεί ο πρώην δήμαρχοςΙωαννίνων, με στήριξη ΠΑΣΟΚ και∆ΗΜΑΡ, Φίλιππος Φίλιος ο οποίος πα-λιότερα πλεύριζε τον ΣΥΡΙΖΑ μέσω τηςΚΕ∆Α και τώρα φημολογείται ότι θαείναι υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ στις επερ-χόμενες βουλευτικές εκλογές!

Το ενδιαφέρον του θέματος είναι ότι,μέχρι στιγμής, οι περισσότεροι μνηστή-ρες του ΣΥΡΙΖΑ είναι γένους θηλυκού,όπως η Λούκα Κατσέλη, η Μιλένα Απο-στολάκη, η Θεοδώρα Τζάκρη και ηΡαχήλ Μακρή. ∆εν γνωρίζουν, όμως, ότιακόμα και να τα βρουν με την ηγετικήομάδα του ΣΥΡΙΖΑ θα σκοντάψουν στοφεμινιστικό ανάχωμα της συντρόφισσαςΣίσσυ Βωβού που δεν ξεπερνιέται με τί-ποτα!

Υ.Γ. Οι αναφορές του Μάκη Μπαλα-ούρα σε παλιά συνθήματα της ΕΚΟΝΡήγας Φεραίος, σε ρήσεις του Γκράμσικαι του Ελεφάντη και στη σύνταξη κώ-δικα δεοντολογίας υποψηφίων βουλευ-τών του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν από τις καλύτερεςστιγμές της εκδήλωσης.

Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Πώς θα επιλεγούν οι συμμαχίες;

Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για κυβέρνησητης αριστεράς, στο πανευρωπαϊκό καιπαγκόσμιο περιβάλλον όπου κυριαρ-χεί το καπιταλιστικό σύστημα, είναιπρόταση που αποβλέπει στη διαχεί-ριση ή στην ανατροπή -μέσα από ρί-ξεις και ανατροπές που θα διαμορ-φώνουν, σταδιακά, την πορεία για τονοραματικό ορίζοντα του σοσιαλισμούμε δημοκρατία και ανθρώπινο πρό-σωπο, όπως τον είχαν προσδιορίσειοι επεξεργασίες του ΚΚΕ Εσωτερι-κού; Όσο και αν η προτεραιότητα στησημερινή ανθρωπιστική καταστροφή,που βιώνει η χώρα, είναι η ανατροπήτης πολιτικής που την δημιουργεί καιτων εκφραστών της, δεν είναι δυνα-τόν οι πολιτικές που προτείνει καιθέλει να εφαρμόσει ο ΣΥΡΙΖΑ, να μηδιακρίνονται και από τα στοιχεία τηςανατροπής. Το ζήτημα είναι πώς θατο κατορθώσει αυτό όταν η πολύ με-γάλη πλειοψηφία βρίσκεται σε αδρά-νεια, το συνδικαλιστικό κίνημα είναιαποδεκατισμένο και ανίκανο να αντι-δράσει, χωρίς να έχει γνώση και συ-νείδηση για τους αίτιους και τις αι-τίες. Κυρίως να γνωρίζει για τοχρέος της να συμμετέχει στην προ-σπάθεια για ρήξεις και ανατροπές.

Με αυτό το πολύ μεγάλο πρό-βλημα, η αριστερά που έχει επί-γνωση της αναγκαιότητας που

την γέννησε και στην οποία οφείλει καιτην παρουσία της στο πολιτικό και κοι-νωνικό προσκήνιο, δεν ασχολείται. Οιποικίλοι προπαγανδιστές και τα ΜΜΕεκμεταλλεύονται την άγνοια, το φόβο,τον εθνικισμό, το ρατσισμό και το θρη-

σκευτικό συναίσθημα του λαού, βομβαρ-δίζοντάς τον με λέξεις που έχουν χάσειτο νόημά τους. Η καταστροφή που προ-καλείται στην κοινωνία από αυτή τηστρέβλωση είναι ασύγκριτα μεγαλύτερηαπό όλες τις καταστροφές, που έχει δε-χτεί μέχρι σήμερα η κοινωνία.

Από τους προπαγανδιστές της συγκυ-βέρνησης οι λέξεις ισότητα, δικαιοσύνηκαι δημοκρατία ερμηνεύονται σαν δι-καιώματα αυτών που καταδυναστεύουντον λαό για να υπερασπίσουν τα συμφέ-ροντά τους σε βάρος του. Γι’ αυτούς δη-μοκρατία, σημαίνει το δικαίωμα ναπλουτίζουν σε βάρος της κοινωνίας. δι-καιοσύνη, να μένουν ατιμώρητοι ξεπου-λώντας τα ιερά και όσια του λαού μαςκαι της χώρας κλέβοντας, σκοτώνονταςκαι ρημάζοντας την κοινωνία. Ισότητα, ηδυνατότητα των αρπακτικών -ντόπιωνκαι ξένων- στο όνομα του ανταγωνισμούκαι της ανάπτυξης, να μπορούν να ξε-πουλούν ό,τι πολυτιμότερο, παραγωγι-κότερο και αξιοποιήσιμο για την παρα-γωγική ανασυγκρότηση έχουμε.

Έρχομαι τώρα στις πολιτικές αναφο-ρές, που παραπέμπουν στην αριστερά,

στο σοσιαλισμό, στο κομμουνισμό, θέμαπου αφορά την αριστερά. Γίνεται στρέ-βλωση των λέξεων, όταν προσδιορίζουνκόμματα και ανθρώπους, που καλύπτουνπροσωπικές φιλοδοξίες και συμφέ-ροντα, αγνοώντας ότι τα κόμματα πουδεν τα απαιτεί καμιά κοινωνική ανα-γκαιότητα και δεν έχουν κοινωνικές ανα-φορές και πολιτικές προτάσεις, που δεναπαντούν σε προβλήματα που αφορούντις κοινωνικές δυνάμεις που απευθύνον-ται, μπορεί μόνο προσωρινά να βρίσκουναποδέκτες από ένα τμήμα του εκλογικούσώματος.

Αδρανούν οι διανοητές μας

Όπως και τα κόμματα που αναφέρον-ται στον κομμουνισμό πρέπει όχι μόνονα τον χρησιμοποιούν σαν τίτλο, όπωςτο ΚΚΕ, αλλά μέσα από τις συμπεριφο-ρές και τις πολιτικές προτάσεις τους νααναδεικνύεται το όραμα για την παναν-θρώπινη κοινωνία. Μετά τη μεταπολί-τευση τα κόμματα δεν καθορίζονταν απότα συμφέροντα των τάξεων που υπηρε-

τούν και υπερασπίζονται, αλλά για νααποκτήσουν λαϊκό έρεισμα, έχουν ανα-φορές σε κοινωνικές κατακτήσεις καικοινωνικά οράματα.

Την ευθύνη για όλες αυτές τις στρε-βλώσεις, διαχρονικά, την έχουν οι δια-νοητές της ανανεωτικής, ριζοσπαστικήςκαι ανατρεπτικής αριστεράς που δενασχολήθηκαν και δεν ασχολούνται μεαυτές. ∆εν τους απασχόλησαν -όχι περι-στασιακά- σε μόνιμη βάση, με συζητή-σεις μέσα σε όλες τις κομματικές οργα-νώσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Και ακόμη, δεν ανέ-δειξαν την ιστορική διαδρομή της δε-ξιάς, ποια συμφέροντα υπηρετούσε μετις αποφάσεις που εφάρμοζε και υπερα-σπιζόταν. Γιατί αν οι πολίτες μπορούσαννα κατανοήσουν τι είναι, τι υπερασπίζε-ται και ποια είναι ιστορικά η καταγωγήτης δεξιάς και τα εγκλήματα που έχειδιαπράξει σε βάρος του λαού και τηςχώρας, δεν θα είχε το θράσος να διεκδι-κεί και να ασκεί την κυβερνητική εξου-σία.

Να μιλήσουν, επίσης, και για τη δια-δρομή της αριστεράς, που με τα εγκλη-ματικά λάθη των ηγεσιών της και με τιςσυνεχείς διασπάσεις, με τους δογματι-σμούς και τους φανατισμούς, που καλ-λιεργήθηκαν από τις ηγεσίες της, δενέγινε δυνατό να αναδειχτούν οι παναν-θρώπινες αξίες της, να αξιολογηθούν οιαγώνες και οι θυσίες που έγιναν για τηνυπεράσπιση των δικαιωμάτων και κατα-κτήσεων της εργατικής τάξης και γενι-κότερα του λαού. ∆ικαιώματα για ταοποία οι αγωνιστές της αριστεράς, μετους αγώνες τους, είχαν πρωτοστατήσειγια να επιβληθούν.

Νίκος Αρβανίτης

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Το πιεστικό παρόνκαι η προοπτική της ανατροπής

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 2233ΘΕΜΑΤΑ

Οι «παράξενες θεωρίες»στον κόσμο της Φυσικής

∆ημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από το νέο βιβλίο του Ευτύχη Μπιτσάκη για το ζήτημα του χώρου και του χρόνου, πουκυκλοφορεί την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Άγρα. Το απόσπασμα αναφέρεται σε σημερινές “παράξενεςθεωρίες”, οι οποίες αποτελούν σημείο αντιλεγόμενο, αλλά και εξαιρετικά γοητευτικό και ενδιαφέρον.

Του Ευτύχη Μπιτσάκη

HΓενική Θεωρία της Σχετικότη-τας, δηλαδή η Σχετικιστική Θε-ωρία της Βαρύτητας, προβλέπει

την ύπαρξη μελανών οπών. Πρόκειταιγια αστέρες οι οποίοι έχουν καταρρεύ-σει. Oι αστέρες αυτοί έχουν τόσο τερά-στια μάζα, ώστε να καταρρέουν υπό τηνεπίδραση της δικής τους βαρύτητας(...)Ο χώρος στη γειτονία τους είναι τόσοπαραμορφωμένος, ώστε το φως δενμπορεί να διαφύγει από το εσωτερικότους. Λόγω της βαρυτικής έλξης, το υπόκατάρρευση άστρο συστέλλεται και κα-ταλήγει σε μια «ιδιομορφία» (singula-rity). Ο χώρος μηδενίζεται και ο χρόνοςακινητοποιείται.

Τι είναι οι «μελανές οπές»

Ας υποθέσουμε ότι υπάρχει κάπου μιαμελανή οπή. Το φως, λόγω της βαρυτι-κής έλξης, δεν είναι δυνατόν να δραπε-τεύσει από το εσωτερικό της. Αντί-στοιχα, όποιος βρίσκεται στον ορίζοντα,δηλαδή στην επιφάνεια μιας μελανήςοπής, είναι αδύνατο να «δει» τι συμβαί-νει στο εσωτερικό της. Αλλά από άλλουςερευνητές υποστηρίζεται ότι ο ορίζονταςτων μελανών οπών δεν είναι εντελώς με-λανός: μια πολύ αμυδρή ψυχρή λάμψηφαίνεται να διαφεύγει από το βαθύ πη-γάδι της βαρύτητας.

Η βαρυτική κατάρρευση είναι φυσικόφαινόμενο. Αλλά η ιδιομορφία (singula-rity) είναι ένα μαθηματικό-ιδεατό όριο,ανέφικτο από φυσική άποψη. Ούτε οχώρος μηδενίζεται, ούτε ο χρόνος ακινη-τοποιείται. Στην πραγματικότητα πρό-κειται για ανέφικτες οριακές καταστά-σεις. Οι μελανές οπές, αν υπάρχουν, δενείναι ούτε ιδιομορφίες μηδενικού όγκου,ούτε «Σύμπαντα». Επίσης δεν είναι μόνομελανές. Σύμφωνα με ορισμένες από-ψεις, οι μελανές οπές είναι δυνατόν ναμετατραπούν σε λευκές. Και αυτόεπειδή, εξαιτίας της τρομερής βαρυτικήςέλξης, τα σωμάτια μετατρέπονται σε φω-τόνια και η λευκή οπή εκρήγνυται (...)

Παράξενες ιδέες,μεγαλεπήβολα πειράματα

Αλλά δεν είναι μόνο οι παράξενες θε-ωρητικές ιδέες. Κοντά στον Μεγάλο Επι-ταχυντή Αδρονίων (LHC) δημιουργούν-ται εκατομμύρια μικροσκοπικές μελανέςοπές, οι οποίες ανήκουν σε μια νέαμορφή βαρύτητας και εκτείνονται σεπέντε διαστάσεις.

Το πείραμα με τον Μεγάλο ΑδρονικόΕπιταχυντή συνεχίζεται. Στον Επιτα-χυντή –όπως είναι γνωστό– περιστρέ-φονται αντίστροφα και συγκρούονταιδέσμες πρωτονίων, με ταχύτητα η οποίαπλησιάζει την ταχύτητα του φωτός. Στό-χος η ανακάλυψη του σωματίου Higgs,το οποίο είναι μποζόνιο και είναι υπεύ-θυνο για τη μη μηδενική μάζα του ηλε-κτρονίου.

Στον LHC παράγεται πλήθος σωμα-τίων. Οι φυσικοί ελπίζουν στην παρα-γωγή σωματίων με μάζα ηρεμίας έως καιχίλιες φορές μεγαλύτερη από τη μάζατου πρωτονίου! Ελπίζουν ότι με τον LHCθα λυθούν κοσμολογικά προβλήματα,όπως η φύση και η προέλευση σκοτεινήςύλης, καθώς και η γένεση της ασυμμε-τρίας ύλης-αντιύλης, δηλαδή σωματίωνκαι αντισωματίων, στο προσιτό σήμεραμέρος του Σύμπαντος. Επίσης, όπωςείναι γνωστό, εκτός από τις υπαρκτές

μορφές ύλης, ορισμένα φαινόμενα οδή-γησαν στην υπόθεση ότι υπάρχουν καιμορφές ύλης απρόσιτες στα σημερινάμέσα παρατήρησης, ότι υπάρχει η λεγό-μενη «σκοτεινή» ύλη.

Υλη και αντιύλη

∆εν είναι γνωστό από τι αποτελείταιαυτή η ύλη (εφόσον υπάρχει). ∆ιατυπώ-νεται η ελπίδα άτι ο LHC θα ανακαλύψειίσως σωμάτια σκοτεινής ύλης και τουςσυνοδούς τους. Επίσης, ότι θα δημιουρ-γηθεί η φυσική που θα εξηγήσει τηνασυμμετρία ύλης-αντιύλης.

Στο προσιτό σήμερα μέρος του Σύμ-παντος υπάρχει πράγματι ασυμμετρίαύλης-αντιύλης. ∆ηλαδή το γνωστό μέροςτου Σύμπαντος αποτελείται από σωμά-τια: πρωτόνια, νετρόνια, ηλεκτρόνιακλπ. Αλλά στην περιοχή μας υπάρχουνκαι αντισωμάτια. Επίσης, αντισωμάτιαέχουν δημιουργηθεί και στα εργαστήρια.

Πώς είναι δυνατόν να εξηγηθεί η υπαρ-κτή ασυμμετρία ύλης-αντιύλης; Η ασυμ-μετρία των αντίθετων; Αν η συμμετρίαυπήρξε, τότε γιατί καταστράφηκε; Εχουνδιατυπωθεί διάφορες σχετικές υποθέ-σεις. Υποτίθεται, π.χ., ότι κατά τη στιγμήτης «Μεγάλης Έκρηξης» στο «Σύμπαν»,υπήρχε τόση ύλη (;) όση και αντιύλη. Ηύλη θα είχε αναδυθεί από το «κενό» καιη αρχή της συμμετρίας δεν θα είχε παρα-βιαστεί: η δημιουργία ενός σωματίου θαείχε συμπέσει με την ταυτόχρονη δημι-ουργία του αντίστοιχου αντισωματίου.Αλλά πώς διαχωρίστηκε η «ύλη» (τα σω-μάτια) από την αντιύλη (τα αντισωμά-τια); Και τι απέγινε η «αντιύλη»;(...)Υπάρχουν περιοχές του Σύμπαντος πουαποτελούνται από αντισωμάτια; Υπάρ-

χουν αντικόσμοι; Το «Σύμπαν» (;) είναισυμμετρικό σε μεγάλη κλίμακα; Ας υπο-θέσουμε ότι «κάπου» υπάρχουν αντιγα-λαξίες. Και ας υποθέσουμε ότι ένας γα-λαξίας συγκρούεται με έναν αντιγαλα-ξία. Σ’ αυτή την περίπτωση η «εκμηδέ-νιση» ύλης-αντιύλης, δηλαδή η μετα-τροπή της σε φωτόνια, θα δημιουργούσεθυσάνους φωτονίων γ, οι οποίοι θα ήτανορατοί σε ολόκληρο το χώρο. Αλλά οιθύσανοι δεν έχουν παρατηρηθεί.

Πόσα σύμπαντα υπάρχουν;

Οι ειδικοί αναφέρονται συνήθως στο«Σύμπαν». Σύμπαν, εντούτοις, σημαίνειεξ ορισμού το Όλον. Καθετί που υπάρ-χει. Σήμερα «γνωρίζουμε» μία περιοχήτης τάξεως των 10 δισ. ετών φωτός.Μπορούμε συνεπώς να μιλάμε για Σύμ-παν; Ακόμα, τι γνωρίζουμε απ’ αυτή τηνπεριοχή; Σύμφωνα με τα δεδομένα τουτηλεσκοπίου Χάμπλ, το 98% από την ύλητου παρατηρήσιμου μέρους του Σύμπαν-τος διαφεύγει από τις παρατηρήσεις.Πιο συγκεκριμένα: υποστηρίζεται ότι ησυνήθης ύλη αντιπροσωπεύει μόλις το4% της ύλης του γνωστού μέρους τουΣύμπαντος, ότι η «μαύρη» ύλη αντιπρο-σωπεύει το 23%. Από τι αποτελείται τουπόλοιπο ποσοστό;(...)Τα μεγαλειώδηεπιτεύγματα της Κοσμολογίας, θεωρητι-κής και παρατηρησιακής, δεν μπόρεσανακόμα να εξοβελίσουν την εννοιολογικ?σύγχυση από αυτή την επιστήμη.

Επιχειρήσαμε, σ’ αυτό το κεφάλαιο,μια σύντομη επισκόπηση βασικών ιδεώνγια τη φύση, τη δομή και τα φαινόμενατου προσιτού σήμερα μέρους του Σύμ-παντος. Άλλες θεωρίες και ιδέες έχουνεπιβεβαιωθεί, άλλες αμφισβητούνται και

άλλες ανήκουν στην κατηγορία των spι-culations (των θεωρησιακών ή φανταστι-κών ιδεών). Αλλά μια «ρεαλιστική»άποψη είναι δυνατόν να αποδειχτείεσφαλμένη, ενώ μια «spιculation» μπο-ρεί να αποδειχτεί γόνιμη.

Μια από τις πιο βασικές ιδέες του ?ιν-στάιν, ακατανόητες για τον κοινό νου,ήταν η συστολή του μήκους και η δια-στολή του χρόνου, σύμφωνα με την Ει-δική Θεωρία της Σχετικότητας. Ακόμαπιο αδιανόητη είναι η βασική παραδοχήτης Γενικής Σχετικότητας, κατά τηνοποία ο χώρος καμπυλώνεται από τηνπαρουσία της ύλης, καθώς και η δεύτερηπαραδοχή, ότι ο χρόνος διαστέλλεταιεξαιτίας της παρουσίας της ύλης(...)

Η διαστολή του χρόνου

Το παράδοξο των ∆ιδύμων (Πωλ Λαν-ζεβέν), ερμηνευόμενο σύμφωνα με τηνΕιδική Θεωρία της Σχετικότητας, επιβε-βαίωσε τη διαστολή του χρόνου εξαιτίαςτης κίνησης. Προϋπόθεση για την ερμη-νεία του παραδόξου είναι, κατά τη γνώμημου, η παραδοχή της ύπαρξης τοπικάαπόλυτων συστημάτων ?ναφορ?ς. Ησχέση χώρου, χρόνου και βαρύτηταςήταν ακόμα πιο ακατανόητη για τονκοινό νου. Και όμως, πρωτοπόροι επι-στήμονες, μεταξύ των οποίων και ο ΠωλΛανζεβέν, υποστήριξαν εξ υπαρχής τορεαλιστικό χαρακτήρα των θεωριών τουΑϊνστάιν. Έτσι, ο Λανζεβέν, ήδη στιςαρχές της δεκαετίας του 1930, έγραφε:«Στη φυσική γεωμετρία του Αινστάιν, ηοποία καθορίζει τις χωρικές ιδιότητεςτης ύλης, οι νόμοι της Γεωμετρίας εξαρ-τώνται από όλη την ύλη του Σύμπαντος.Η μετατόπιση ακτινοβολίας προς το ερυ-θρό, η οποία εκπέμπεται στη γειτονίαμιας τεράστιας μάζας (π.χ., του Ηλιου),μεταφράζει πειραματικά τη διαστολήτου χρόνου εξαιτίας της παρουσίας της?λης».

«Η φυσική μας», συνέχιζε ο Λανζεβέν,«έγινε μια γεωμετρία του Σύμπαντος.Όπως η καθαρή Γεωμετρία είναι η επι-στήμη των μορφών, η Φυσική είναι τοσύνολο της αλληλεξάρτησης των συμ-βάντων […]. Αυτό το οποίο είχε ήδη προ-αισθανθεί ο Ρήμαν, είναι ότι η Γεωμετρίαδεν θα έπρεπε να θεωρείται ανεξάρτητηαπό τη Φυσική».

Η διαστολή του χρόνου είναι από τιςβασικές παραδοχές της Γενικής Θεωρίαςτης Σχετικότητας. Ο χρόνος ενός ρολο-γιού διαστέλλεται, όταν το ρολόι βρί-σκεται σε ένα πηγάδι ισχυρού πεδίου βα-ρύτητας, Όπως στο πεδίο ενός μεγάλουαστέρα. Στον ορίζοντα μιας μελανήςοπής, σημειώσαμε, ο χρόνος σχεδόν ακι-νητοποιείται. Υλικά αντικείμενα πέ-φτουν από τόπους όπου ο χρόνος ρέειταχύτερα, προς τόπους όπου ρέει πιοαργά.

Σ’ αυτό το φαινόμενο στηρίζεται τοΠαγκόσμιο Σύστημα ΠροσδιορισμούΘέσης (Global Positioning System, GPS),το οποίο εντοπίζει με ακρίβεια τα αντι-κείμενα στην επιφάνεια της Γης (...)

Συμπέρασμα: «Όψις αδήλων φαινό-μενα». Οι πιο αφηρημένες, παράδοξεςκαι αντίθετες με την εποπτεία θεωρίεςείναι δυνατόν να είναι αληθείς, σε αντί-θεση με τη συνήθως απατηλή προφάνειατου ψευδοσυγκεκριμένου της εποπτείας.Το φαινόμενο είναι αποκάλυψη και ταυ-τόχρονα απόκρυψη της αιτίας.

O τίτλος και οι μεσότιτλοι του κειμέ-νου είναι της σύνταξης της «Εποχής».

Οι πιο αφηρημένες, πα-ράδοξες και αντίθετεςμε την εποπτεία θεω-ρίες είναι δυνατόν ναείναι αληθείς, σε αντί-θεση με τη συνήθωςαπατηλή προφάνεια τουψευδοσυγκεκριμένουτης εποπτείας. Το φαι-νόμενο είναι αποκάλυψηκαι ταυτόχρονα από-κρυψη της αιτίας.

“

Οι με λα νές ο πές, αν υ πάρ χουν, δεν εί ναι ού τε ι διο- μορ φίες μη δε νι κού ό γκου, ού τε «Σύ μπα ντα». Επί σηςδεν εί ναι μό νο με λα νές, εί ναι δυ να τόν να με τα τρα- πούν σε λευ κές. Και αυ τό ε πει δή, ε ξαι τίας της τρο- με ρής βα ρυ τι κής έλ ξης, τα σω μά τια με τα τρέ πο νταισε φω τό νια και η λευ κή ο πή ε κρή γνυ ται.

“

Κυριακή 2 Νοεμβρίου

** Συζήτηση για τα πρώτα μέτρα σωτηρίας από την κυ-βέρνηση της Αριστεράς διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Μαρα-θώνα, στις 11 π.μ. στην αίθουσα Βασίλης Ρώτας (πλα-τείας Ν. Μάκρης). Μιλά ο Γ. Σακελλαρίδης.

** Ρεμπέτικο γλέντι οικονομικής ενίσχυσης για τα δι-καστικά έξοδα συντρόφου συλληφθέντα της απεργιακήςκινητοποίησης στις 11 Μαΐου 2011, διοργανώνει τοΚ*ΒΟΞ, στις 3 μ.μ.

∆ευτέρα 3 Νοεμβρίου

** Αντιφασιστική εκδήλωση με θέμα την άνοδο του φα-σισμού και του ρατσισμού στην Ευρώπη συνδιοργανώ-νουν η κίνηση πολιτών «Κόντρα στο Ρεύμα», η ΚίνησηΑπελάστε το Ρατσισμό Νίκαιας-Κορυδαλλού, το ΑνοιχτόΣχολείο Μεταναστών Πειραιά,η Πρωτοβουλία στις γει-τονιές της Νίκαιας ενάντια στη Φτώχεια και το Φασισμόκαι το Antinazi Zone – YRE στον πολυχώρο Μάνος Λοΐ-ζος (Θηβών 245), στις 7 μ.μ. Μιλούν οι Κ. Κοκόσης, Π. Λίλ-λης, Γ. Λυγουριώτης και Στ. Φαζάκης.

** Συζήτηση με θέμα «Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ» διορ-γανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Παγκρατίου, στο καφενείο Πουρνα-ρούσα (Ευφράνορος 10), στις 7 μ.μ. Μιλά ο Π. Λαφαζάνης.

Τρίτη 4 Νοεμβρίου

** Εκδήλωση με θέμα «Προβλήματα ιστορίας του ελλη-νικού αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος, 1918-1957» διοργανώνει το περιοδικό Μαρξιστική Σκέψη, στις7 μ.μ., στα γραφεία του ΜΑΧΩΜΕ (Αγ. Κωνσταντίνου & Γε-ρανίου 47, 1ος ορ.). Μιλούν οι Τ. Μαστρογιαννόπουλος, Κ.Παλούκης, Μ. Λυμπεράτος και ∆. Καλτσώνης. Συντονίζειο Γ. Τόλιος.

Τετάρτη 5 Νοεμβρίου

** Εκδήλωση με θέμα «Οι πολιτικές εξελίξεις και τοπρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ» διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Νίκαιας,στις 7 μ.μ., στην αίθουσα εκδηλώσεων δημαρχείου Νί-καιας (Γρεβενών 2). Μιλά ο ∆. Βίτσας.

** Εκδήλωση με θέμα «Ο ρόλος των γονιών και των εκ-παιδευτικών στο σχολείο της κρίσης« διοργανώνει ο ΣΥ-ΡΙΖΑ Ηλιούπολης, στις 7 μ.μ., στο αμφιθέατρο του Ειδι-κού Σχολείου (Ύδρας και Μνησικλέους). Μιλούν οι Γ.Σαρρής, Ν. Καλόγηρος και Π. Χαραμής.

** Εν όψει την επανέκδοσης του συνολικού έργου τουΘ.Ν. Πελεγρίνη, οι εκδόσεις Πεδίο διοργανώνουν εκδή-λωση με θέμα «40 χρόνια δημιουργίας-το επόμενοβήμα«, στις 7μ.μ., στον πολυχώρο της Αθηναΐδας (Καστο-ριάς 34-36, Βοτανικός). Μιλούν οι Θ. ∆ημόπουλος, Γ. Μα-νιάτης και Α. Ρήγος.

Παρασκευή 7 Νοεμβρίου

** Με αφορμή την κυκλοφορία του συλλογικού τόμου«Το «βαθύ κράτος« στη σημερινή Ελλάδα και η Ακροδε-ξιά. Αστυνομία, δικαιοσύνη, στρατός, εκκλησία», το

ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ και το Κόκκινο 93,4 διοργα-νώνουν σχετική συζήτηση στη Θεσσαλονίκη (αιθουσαΕΣΗΕΜ-Θ, Στρατηγού Καλλάρη 5), στις 7 μ.μ. Μιλούν οι Η.Νικολακόπουλος, Α. Τάκης, Meriη Φzgόneş και ∆. Χρι-στόπουλος. Συντονίζει η Ι. Μεϊτάνη.

** Βιβιλιοφιλικό παζάρι διοργανώνει το Ελληνικό Λο-γοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο από την Παρασκευή 7 Νο-εμβρίου (2-6μ.μ.) έως την Κυριακή (12μ – 5μ.μ) στο αίθροτου ΜΙΕΤ (Θουκυδίδου 13, Πλάκα).

** Συζήτηση με θέμα «Η Ελλάδα μπροστά στις νέεςπροκλήσεις στη Νοτιο-ανατολική Μεσόγειο» διοργανώ-

νουν στο Κέντρο ΈρευναςΝεότερης Ιστο-ρίας (ΚΕΝΙ) τουΠαντέιου και ηΠρωτοβουλία γιατην Υπεράσπισητης Κοινωνίαςκαι της ∆ημο-κρατίας, στις7.30 μ.μ., στηναίθουσα Σ. Κα-ράγιωργας ΙΙ τουΠαντείου. Μι-λούν οι Τζενγ-κίζ Ακτάρ,Νίκος Μούδου-ρος και ΧαμίτΜποζαρσλάν.Συντονίζει ηΣία Αναγνω-στοπούλου.

•

2244 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ εκδηλώσεων“

Του Θωμά Τσαλαπάτη

Αυτά μας γράφει σε άλλο χρόνο οΧρήστος Βακαλόπουλος στη«Γραμμή του ορίζοντος» και όμως

η Κυψέλη συνεχίζει να υπάρχει. H Κυ-ψέλη του υπερπληθυσμού, της γειτνία-σης των πάντων με τα πάντα, η Κυψέλημε τις ελάχιστες θέσεις για πάρκινγκ.Στην Κυψέλη όπου οι δρόμοι έχουν ονό-ματα νησιών, εδώ που σε μια διασταύ-ρωση το Βελβεντό συνορεύει με την Κέρ-κυρα και τα Γιαννιτσά με τη Σκόπελο σεμια θάλασσα πρόχειρου τσιμέντου -πόσοπερίπλοκη είναι η ονειροπόληση και τοταξίδι σε αυτούς τους δρόμους (θέλω ναπω δεν ξέρεις καν τι να φορέσεις). Η Κυ-ψέλη που θρηνεί τον περασμένο εαυτότης, κλαψουρίζει τα μεγαλεία της, γκρι-νιάζει αφόρητα καθηλωμένη σε ένα πρό-σφατο παρελθόν. Η Κυψέλη με τους ποι-ητές, τους μετανάστες και τα παγκάκια.

Και ακόμα η Κυψέλη της καθημερινήςσκληρότητας, με τα κωλοφτιαγμένα μη-χανάκια να μπουκώνουν τον ουρανό μεθόρυβο, με τον ρατσισμό να μπουκώνειό,τι ανθρώπινο με μίσος, εδώ που ηστάθμη του αφρού δεν κατεβαίνει ποτέστο ποτήρι του φραπέ.

Εδώ στήνουν τη ζωή τους οι ήρωες τωνιστοριών της Βάσιας Τζανακάρη. ΣτηΦωκίωνος, στο πεδίο του Άρεως, στηνΕπτανήσου, στην Αγίας Ζώνης, στην Πα-τησίων. Σε αυτόν τον πρόχειρο κόσμο,τον βιαστικό, με τη βιασύνη του χειρο-ποίητη και την μεγάλη κλίμακα των κτη-ρίων να ορίζει την κλίμακα των μικρώνανθρώπων. Σε αυτό το πλαίσιο, η συγ-γραφέας απλώνει τα χειρόγραφα αντι-κείμενά, τους τόπου και τις καταστάσεις

της. Τα βετέξ, τα άδεια παιδικά πάρτι, ταμαζεμένα αποκόμματα, μια γιαγιά πουμονίμως κρύβει αντικείμενα, ένα τάπερπου κλείνει μέσα του όλη την παιδικήηλικία. Τα αυτοκόλλητα Panini, τακολάν, τα περίπτερα και τα τσιγάρα, ταπολλά τσιγάρα, τα φοιτητικά, της προ-σμονής και της απογοήτευσης, τα τσι-γάρα της απόγνωσης, κυψελιώτικα τσι-γάρα καπνισμένα με το διεθνισμό τηςκοινοτοπίας και το προσωπικό της εμ-πειρίας. Έτσι ορίζεται στα διηγήματα ηγεωγραφία των αντικειμένων. Εστιάζον-τας σε ένα αντικείμενο, φορτίζοντάς τομε μια ειδική σημασία, δένοντας γύρωτου μια σειρά εμπειρίες και γεγονότα.Όταν ένα αντικείμενο φτάνει στην ακρί-βεια της κυριολεξίας του, γίνεται αυτο-μάτως ανάμνηση. Ανάμνηση κοινή γιαόλους.

Τυχαίοι κληρονόμοι μιας ιστορίας

Άλλωστε, το βιβλίο στέκει γραμμένομε την ειλικρίνεια μιας αντίστροφης νο-σταλγίας. ∆εν αναπολεί εξωραΐζοντας,αλλά θυμάται. Θυμάται καμιά φορά ωςτην πληγή. Είναι οι πολλοί χρόνοι αυτοίπου ορίζουν το βιβλίο. Ο χρόνος του κυ-ρίου Έκτορα και της παλαιάς δεισιδαι-μονίας, ο εφηβικός χρόνος και ο χρόνοςο φοιτητικός. Ο χρόνος ενός αγέννητουπαιδιού. Αυτοί ορίζουν τη στιγμή του βι-βλίου και μέσα από την θραυσματικό-τητα και την ποικιλία, προτείνουν, ξορ-κίζουν, παρατηρούν. «Ο χρόνος δεν αλ-λάζει», μας λέει ο ήρωας του τελευταίουδιηγήματος και όμως ολόκληρο το βι-βλίο μάς περιγράφει αυτή την αλλαγή.

Το σημερινό μας κόσμο, τον κόσμο τηςκρίσης, ως μελλοντικό ενδεχόμενο τουπαρόντος των ιστοριών.

Στήνουμε την πυξίδα μας στο χάρτητου πλήθους και χαρτογραφούμε τη γε-ωμετρία των μικρών ανθρώπων. Τηνπαιδική απώλεια, την εξαφάνιση μέσαστη μάζα των ανθρώπων, το στριμωξίδιτου 608, τις επισκέψεις με τους γονείςστα εξοχικά κέντρα, μια αιώνια καρέκλακαι ένα μόνιμο βλέμμα στο μπαλκόνι τηςπόλης, το φάντασμα του καθημερινούρατσισμού φιλτραρισμένο από την εγ-κληματική διαχείριση των μέσων ενημέ-ρωσης. Η μοναξιά, η αναμονή, η απο-σπασματικότητα του βλέμματός μας,όμοια με την αποσπασματική θέα μέσααπό το παράθυρο ενός περιπτερά. Ο χρό-νος που χάθηκε και μας έφερε ως εδώκαι τώρα τον ζητιανεύουμε.

Έτσι και μείς, κατά τη διάρκεια τηςανάγνωσης, αναβιώνουμε μια εποχή -όμοια με τη Σπυριδούλα του ομώνυμουδιηγήματος η οποία αναβιώνει την ιστο-ρία της παλαιότερης συνονόματής της.Γινόμαστε τυχαίοι κληρονόμοι μιας ιστο-ρίας. Και, όπως η Σπυριδούλα, καλούμα-στε να την ανατρέψουμε. Με τον τρόποπου μας προτείνει το τελευταίο διήγηματου βιβλίου. Με μια κατάφαση, κυνη-γώντας την ομορφιά στους κατάκοιτουςγκρίζους δρόμους, ψιθυρίζοντας με συγ-κίνηση και ταυτόχρονα απελπισία εκεί-νους τους στίχους: «είναι τόσο όμορφαπου ακόμα κι ένας άντρας μπορεί νακλάψει, εγώ όμως δεν κλαίω, κλαιςεσύ;»

tsalapatis.blogspot.gr

Το βιβλίο στέκειγραμμένο με τηνειλικρίνεια μιαςαντίστροφηςνοσταλγίας. ∆εναναπολείεξωραΐζοντας, αλλάθυμάται. Θυμάται καμιάφορά ως την πληγή.

“

Ο κόσμος, ο κύριος Έκτοραςκαι η Κυψέλη

Παλιά υπήρχαν τρία μέρη στον κόσμο. Η Κυψέλη, η Ελλάδα και ο πλανήτης Γη. Τώρα βγαίνουν καιλένε ότι ο κόσμος είναι ένας, όμως λένε ψέματα κι αυτό φαίνεται στα μάτια τους. Αυτοί τα έχουνμπερδέψει ενώ υπήρχαν τρία μέρη και το σπουδαιότερο πράγμα στον κόσμο ήταν να είσαι η ωραι-ότερη στην Κυψέλη όπως συνέβαινε με την Έρση. (…) Ήταν πιο δύσκολο να είσαι η ωραιότερη στηνΚυψέλη γιατί εκεί σε έβλεπαν κάθε μέρα στο δρόμο, δεν σε ψήφιζαν βαμμένη, με μουσική από πίσω,ούτε σε γνώριζαν από τα περιοδικά, σε είχαν αγαπήσει χωρίς φωτογένεια.(…) Τώρα αυτό είναι αδύ-νατον γιατί ο κόσμος είναι ένας, κατάφερε να γίνει ένας χάρη στη φωτογένεια. Παλιά υπήρχαν τρίαμέρη στον κόσμο, μια συνοικία μια χώρα και ένας πλανήτης.

Βάσια Τζανακάρη,Η καρέκλα του κυρίουΈκτορα, εκδόσειςΜεταίχμιο

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 2255ΘΕΑΤΡΟ

ΟΈφορος και οι Κόρες είναι προϊόν οργήςαπέναντι στη σημερινή κατάσταση. Είναιπαρήγορο ότι με τους αργούς ρυθμούς

που πάντα παρατηρούνται στο θέατρο, η ελλη-νική δραματουργία άρχισε να δημιουργεί έργαπου σκιαγραφούν, ερευνούν ή ακόμα και προ-σπαθούν να ερμηνεύσουν τις σύγχρονες κατα-στάσεις, την κρίση όχι μόνο στην οικονομική τηςδιάσταση αλλά και στα πολιτικά επίδικα καιστην επίδρασή της στις ανθρώπινες σχέσεις ενγένει. Τα 8 μονόπρακτα που γράφτηκαν ειδικάγια το Θέατρο Τέχνης και παρουσιάστηκαν στα-διακά σε όλη την περυσινή χειμερινή σεζόν έδει-χναν ακριβώς αυτό.

Ο Έφορος και οι Κόρες ανοίγει χιουμοριστικά–κάπως πληθωρικά– ένα μεγάλο αριθμό θεμά-των της οικονομικής πλευράς της κρίσης καιτων συνεπειών τους στην καθημερινή ζωή καιτις ανθρώπινες σχέσεις. ∆ύο αδερφές, η μια εκτων οποίων είναι μητέρα, ανεβαίνουν στο βουνόγια να επιβιώσουν με ό,τι η φύση μπορεί να τουςπροσφέρει δωρεάν: το καταφύγιο μια καλύβαςκαι φτωχική τροφή (λίγα λαχανικά, χορταράκια,κανένα φρούτο). Στη μοναξιά του βουνού καιστην προσπάθειά τους να επιβιώσουν όπως -όπως, εκδιωγμένες από την πόλη λόγω ανέχειαςκαι ανεργίας, θα συναντήσουν έναν ατσαλάκωτοφοροεισπράκτορα με εξαιρετικό μορφωτικόοπλοστάσιο –μια φιγούρα αστείου Ιαβέρη, μιααναβίωση του σχολαστικού δημοσίου υπαλλή-λου των κωμωδιών του 19ου αιώνα, που θυμίζειόμως και τους υπαλλήλους νέας κοπής, χωρίςσυνείδηση ταξικότητας και συλλογικότητας,που κάνουν ό,τι τους ζητούν χωρίς τη σκέψη τηςσυνέπειας, ελπίζοντας ότι δεν θα χάσουν τη δου-λειά τους. Αυτός θα ζητήσει να τις φορολογήσειακόμα και για τον αέρα που αναπνέουν. Από κει

και πέρα ξετυλίγεται μια περιπέτεια στα όριατης σουρεαλιστικής κωμωδίας, που, όμως, οι«τραβηγμένες» καταστάσεις που δημιουργεί ντύ-νονται με παρατηρήσεις και περιγραφές που με-ταφέρουν στο θεατή την τρέλα της καθημερινό-τητάς μας, την αγριότητα, τους φόβους, τον πα-ραλογισμό, την καταπάτηση βασικών δικαιωμά-των, την απελπισία των ανθρώπων, την προ-σπάθειά τους να αποδείξουν πως είναι αθώοιαπέναντι σε ένα τερατώδες σύστημα εχθρικό γιατο μέσο άνθρωπο και τις ανάγκες του.

Η φύση ως συμβατικό πλαίσιο

Είναι προφανές πως η συγγραφέας έχει καλήγνώση της ιστορίας του θεάτρου: η φόρμα πουεπέλεξε δείχνει πως ξέρει καλά τη Μέση Κωμω-δία και το αναγεννησιακό θέατρο, ενώ δεν λεί-πουν αναφορές στην κωμωδία του 19ου αιώνακαι στο κωμειδύλλιο. Μια τάση επιστροφής στηνέμμετρη φόρμα έχουμε δει τα τελευταία 20 πάνω- κάτω χρόνια και στην ποίηση. Ο δεκαπεντα-σύλλαβός της δεν οδηγεί καθόλου στον κόσμοτου δημοτικού τραγουδιού. Η φύση είναι ένασυμβατικό πλαίσιο, όχι μια βιωμένη εμπειρία, οιήρωές της πηγαίνουν σ’ αυτήν ως κάτοικοι τηςπόλης και ως τέτοιοι μένουν ως το τέλος,πράγμα που εντείνει το κωμικό στοιχείο.

Η Κλεώνη Φλέσσα σκηνοθέτησε με απλότητακαι λιτότητα, όπως ταιριάζει στο είδος. Ίσως θαέπρεπε να περικόψει λίγο το κείμενο προς τοτέλος ώστε να είναι πιο σφιχτή η δομή. Μέσα σεένα σκηνικό που το δημιουργούσαν εκατοντάδεςπεσμένα κόκκινα φύλλα του φθινοπωριάτικουδάσους (Άρτεμη Φλέσσα που επιμελήθηκε επί-σης και τα κοστούμια που παρέπεμπαν σε 19οαιώνα) καθοδήγησε σε ρεαλιστικές ερμηνείες μεισορροπημένη επίπαση κωμικού στην εκφοράκαι την κίνηση (Σεσίλ Μικρούτσικου) τους τέσ-σερις ηθοποιούς: Ιζαμπέλα Κυριαζή, Σοφία Μα-νώλη, Κώστας Σιλβέστρος, Ηλίας Τσιγριτσάρης.Οι νεαροί ηθοποιοί είχαν να αναμετρηθούν μεένα δύσκολο είδος: τον έμμετρο λόγο που χρει-άζεται ειδική εκφορά και τα κατάφεραν πολύκαλά. Μια ιδιαίτερη μνεία αξίζει στην ΙζαμπέλαΚυριαζή (που θυμόμαστε και από την μικρή μή-κους ταινία του ∆ημήτρη Αθανίτη, «Madonnacalls Fassbinder»), για την πλαστικότητα των εκ-φράσεων του προσώπου της.

Μαρώ Τριανταφύλλουmaro33@otenet.gr

Μια έμμετρη κωμωδία για την κρίσηΓια την παράσταση “Ο έφορος και οι κόρες” της Μαρίας Τρανού στο Θέατρο του Ν. Κόσμου

Μια περιπέτεια στα όρια τηςσουρεαλιστικής κωμωδίας μεταφέρει στοθεατή την τρέλα της καθημερινότητάς μας,την καταπάτηση βασικών δικαιωμάτων,την προσπάθειά των ανθρώπων νααποδείξουν πως είναι αθώοι απέναντι σεένα τερατώδες σύστημα.

“

ΑΠΟ

ΤΗ

Ν Π

ΛΕΥΡ

Α ΤΟ

Υ Θ

ΕΑΤ

Η

∆εν ξέρω αν η Μαρία Τρανού είχε κατά νου τη λαϊκή έκφραση «θαπάρουμε τα βουνά», αλλά μια χαρά την εικονογραφεί το έργο της «Οέφορος και οι κόρες», μια έμμετρη σχεδόν σουρεαλιστική κωμωδία μεθέμα την κρίση. Η Τρανού, με ενδιαφέρον ποιητικό έργο, έχει μακροχρόνιαπαρουσία στο θέατρο –έργα της έχουν παρουσιαστεί στην Ελλάδα και τηνΒρετανία. Τον περασμένο Ιούλιο με το έργο της Στέγη, εκπροσώπησε τηνΕλλάδα στο «∆ιεθνές Φεστιβάλ ∆ραματουργίας Πάνω στην Κρίση PIIGS».Το 2006 κέρδισε το 1ο κρατικό βραβείο θεατρικού έργου για παιδιά.

“La strada”Βασισμένο στο σενάριοτης ομώνυμης ταινίαςτου Φεντερίκο Φελίνι

Το «La strada», θεατρική διασκευήτων Τούλιο Πινέλι και Μπερναντίνο

Τσαπόνι βασισμένη στην ομώνυμη ται-νία του Φεντερίκο Φελίνι, παρουσιάζε-ται στην Κεντρική Σκηνή του θεάτρουΒικτώρια, από τη Τετάρτη 5 Νοεμβρίου,σε σκηνοθεσία του Βασίλη Νικολαΐδη.Στην ιταλική ύπαιθρο της φτώχειας καιτης στέρησης, η μάνα της Τζελσομίναςπουλάει την κόρη της στον πλανόδιοπεχλιβάνη Τσαμπανό, ο οποίος ζητάειβοηθό για το νούμερό του. Η Τζελσο-μίνα, ένα «αερικό», παράξενο πλάσμα,εντάσσεται στον κόσμο του άξεστουκαι κλειστού Τσαμπανό και δένεταιμαζί του. Η συνάντηση Τσαμπανό και

Τζελσομίνας με τον «τρελό», άλλο ένα παρά-ξενο πλάσμα του υπαίθριου τσίρκου, θα είναικαταλυτική και θα σφραγίσει τη μοίρα και τωντριών ηρώων. Το «La strada» (Ο δρόμος) ουσια-στικά είναι η πορεία τριών ανθρώπων προς τηναυτογνωσία. Καθώς οι ήρωες του έργου κι-νούνται στο πλαίσιο ενός λαϊκού πανηγυριούκαι ενός φτωχού τσίρκου, το οποίο στήνεταικαι ξεστήνεται στο δρόμο, ο θίασος έχει μια πο-λυμορφική σύνθεση. Ηθοποιοί, μουσικοί, ακρο-βάτες. Όλα συμβαίνουν εκείνη την στιγμήμπροστά στα μάτια των θεατών: Αλυσίδες πουσπάνε από τον ρωμαλέο πεχλιβάνη. ∆ύσκολα

ακροβατικά νούμεραστο κενό. Κωμικάσκετς. Μουσικοί πουπαίζουν ζωντανά. Όλααυτά συνθέτουν τονιστό μέσα στον οποίοοι βασικοί χαρακτήρεςβιώνουν το υπαρξιακότους δράμα. Τελικά,

αναρωτιούνται οι συντελεστές της παράστα-σης, είναι ο «δρόμος» το περιθώριο ή μήπωςμια μικρογραφία της κοινωνίας που ζούμε σή-μερα; Τη σκηνογραφία και τα κοστούμια επιμε-λήθηκε ο Κώστής Μετζικώφ, την κίνηση οΚωνσταντίνος Μίχος, τη μουσική ο ΛεωνίδαςΜαριδάκης. Παίζουν: Κάτια Γέρου, Νίκος Νίκας(θυμόμαστε την πολύ καλή σύμπραξή τους πέ-ρυσι στο «Μια ξεχωριστή μέρα»), ΘανάσηςΚουρλαμπάς, Έφη Κόντα, Μέλιος Κατσαμάκης,Ευγενία Μαραγκού, Λεωνίδας Μαριδάκης,Κίμων Παντερής.Παραστάσεις: κάθε Τετάρτη στις 7.30μ.μ., απόΠέμπτη έως Σάββατο στις 9μ.μ. και την Κυ-ριακή στις 8μ.μ., στο Θέατρο Βικτώρια (Μαγνη-σίας 5 και Γ΄ Σεπτεμβρίου, τηλ. 210 8233125).

ΘΕΑΤ

ΡΙΚ

Α Ν

ΕΑ

2266 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014MOYΣΙΚΗ

Μπετόβεν για δύοΟι μικροί θησαυροί του Μπετόβενπαρουσιάζονται, στη δεύτερη συναυλίατου Κύκλου Μουσικής ∆ωματίου, από δύοσολίστ, τον Άγγελο Λιακάκη και τον ΤίτοΓουβέλη, που παίζουν δύο Σονάτες γιατσέλο και πιάνο (αρ. 2 και 5) και δύοΠαραλλαγές του Μπετόβεν, βασισμένεςσε θέματα από το ορατόριο «ΙούδαςΜακκαβαίος» του Χέντελ και από τηνόπερα «Ο μαγικός αυλός» του Μότσαρτ. Και οι τρεις δημιουργικές περίοδοι τουΜπετόβεν αντανακλώνται με διαύγειαμέσα από τις σονάτες του για τσέλο καιπιάνο. Ο Μπετόβεν είχε καταπιαστεί μετη μελέτη και επεξεργασία έργων

προγενέστερων δημιουργών, τους οποίους προέβαλε και ανέδειξεμέσα από μεταγραφές αυθεντικών συνθέσεών τους για πιάνο ή άλλαόργανα. Οι πρώτες παραλλαγές που θα ακουστούν στη συναυλίαείναι οι δώδεκα για τσέλο και πιάνο που βασίζονται στο ορατόριο«Ιούδας Μακκαβαίος» (HWV 63) του Χέντελ (1746) και ειδικότεραστο δημοφιλές δοξαστικό χορωδιακό «See the Conqu’ring HeroComes». Ο επίλογος ανήκει στις –επίσης– δώδεκα Παραλλαγές σεφα μείζονα, έργο 66, πάνω στην άρια «Εin Mädchen oder Weibchen»από τον Μαγικό αυλό του Μότσαρτ. Οι Παραλλαγές του Μπετόβενπάνω στη έξοχη άρια του Παπαγκένο από την Ε΄ Σκηνή της Β΄ Πράξηςδημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά στα 1798. Είναι γραμμένες στο ύφοςτου γερμανικού κλασικισμού και ακολουθούν την αρμονική κίνησητου πρωτότυπου βασικού θέματος. Την Πέμπτη 6 Νοεμβρίου, στις8.30μ.μ., στην αίθουσα ∆ημήτρης Μητρόπουλος του ΜεγάρουΜουσικής. Τιμές εισιτηρίων: 20 και 12 ευρώ. Ειδικές τιμές: 5(φοιτητές, νέοι, άνεργοι, ΑΜΕΑ), 8 ( 65+, πολύτεκνοι).

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

lianam@otenet.gr

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Οι παιδικές φωνές της χορωδίας Rosarte, την οποία δίδαξε και διευθύνει η ΡόζηΜαστροσάββα, ενώνονται για να ερμηνεύσουν τραγούδια από όλο τον κόσμο γιατην ειρήνη. Τα παιδιά, θα απευθύνουν το δικό τους «Χαιρετισμό στην ειρήνη»,

τραγουδώντας ένα χορωδιακό από τη σκηνική μουσική που έγραψε ο Γιώργος Κουρου-πός για την κωμωδία «Ειρήνη» του Αριστοφάνη , θα αποδώσουν σε πρώτη παγκόσμιαπαρουσίαση το χορωδιακό «Ειρήνη είναι όταν…» που συνέθεσε ο Θόδωρος Αντωνίου ει-δικά για τη χορωδία Rosarte, αλλά και το χορωδιακό «Ειρήνη» του αρχιμουσικού και συν-θέτη Άλκη Μπαλτά, αφιερωμένο και αυτό στην χορωδία.

Θα ακουστούν αντιπολεμικά τραγούδια των Νίκου Ξανθούλη, Μάνου Χατζιδάκι Μαχ-μούντ Ντάρουις και Σοφίας Καμαγιάννη, Ένιο Μορικόνε, Τζον Ράτερ, το αφρικανικότραγούδι από την παράδοση της φυλής των ζουλού «Oh Baba Sone Ngani?», καθώς καιη σύνθεση του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν «Joyful, Joyful» σε χορωδιακή επεξεργασία. Απότην πρωινή συναυλία των παιδιών για την ειρήνη δεν θα μπορούσε φυσικά να λείπει τοθρυλικό «Imagine» του Τζον Λένον που κυκλοφόρησε στα 1971, μεσούντος του πολέμουτου Βιετνάμ, και παραμένει μέχρι τις μέρες μας μια ανησυχητικά επίκαιρη αντιπολεμικήμπαλάντα. Στο πιάνο συνοδεύει η Τζένη Σουλκούκη. Συμμετέχει επίσης ο νεαρός μουσι-κός Περικλής Καλούμενος, που θα παίξει το παραδοσιακό περουβιανό κρουστό καχόν.

Την Κυριακή 9 Νοεμβρίου, στις 11.30π.μ., στην αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης του Με-γάρου Μουσικής. Τιμές εισιτηρίων: 14 ευρώ και 8 (φοιτητές, παιδιά και νέοι έως 25ετών, και για έναν συνοδό παιδιών έως 15 ετών).

Συναυλίες µνήµης σε όλη την ΕυρώπηΟ πρώτος παγκόσμιος πόλεμος (1914-1918) θεωρείται από τους ιστορικούς του καιρού μαςως το πλέον καθοριστικό γεγονός της σύγχρονης ιστορίας. Πρόκειται, άλλωστε, για μια ιστο-ρική στιγμή που σηματοδοτεί την αφετηρία της κοινής πορείας των ευρωπαϊκών χωρών. Οιαίθουσες του δικτύου Echo, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Κέντρων Συμφωνικής Μουσικής,θέλοντας να γιορτάσουν την εκατονταετηρίδα που έθεσε τα θεμέλια της εξέλιξης του ευρω-παϊκού πολιτισμού, επέλεξαν ως κοινή ημέρα εορτασμού την 9η Νοεμβρίου.

Τα παιδιά τραγουδούνγια την ειρήνη

«Ο άγνωστοςστρατιώτης»

Στην εκδήλωση «Ο άγνωστος στρατιώτης» θα παρουσιαστεί σε πρώτηπανελλήνια το ομώνυμο έργο του Γιώργου Απέργη, παραγγελία τουδικτύου Echo στον συνθέτη. Το έργο για βαρύτονο και ενόργανο σύ-

νολο, ο συνθέτης το εμπνεύστηκε από ένα κείμενο του Φραντς Κάφκα.Πάνω στα ερείπια που ακόμα καπνίζουν μέσα από τη φρίκη του πολέμου,ξεπροβάλλει ένας άνθρωπος μόνος: είναι ο Άγνωστος Στρατιώτης που ανα-καλεί στη μνήμη του το μύθο του Πύργου της Βαβέλ. ∆είχνει να συνειδητο-ποιεί την αναλογία μεταξύ εκείνου του ματαιόδοξου εγχειρήματος και τηςχωρίς νόημα λαίλαπας από την οποία έχει μόλις ξεφύγει, περισσότερο νε-κρός παρά ζωντανός. Μέσα από την πυκνή και γεμάτη ένταση μουσική τηςημίωρης αλληγορίας του, ο Απέργης κάνει το κοινό να συνειδητοποιήσειότι ο παραλογισμός του πολέμου είναι η έσχατη άρνηση της ανθρωπότηταςαλλά και της ανθρωπιάς.

Στην συνέχεια θα παρουσιαστεί η «Ιστορία του στρατιώτη» του ΙγκόρΣτραβίνσκι. Ο ρώσος πιανίστας, συνθέτης και μαέστρος που έχει αναγνω-ριστεί ως μια από τις σπουδαιότερες μορφές της μουσικής του 20ού αιώνα,έγραψε την ιστορία του στρατιώτη στα 1918, προς τα τέλη της λεγόμενης«ρωσικής περιόδου» του (1907-1919) και προς τη λήξη του πρώτου παγκο-σμίου πολέμου.

Στην Ιστορία του στρα-τιώτη του Στραβίνσκι, τουςρόλους του Αφηγητή και τουΣτρατιώτη ερμηνεύει ο βαθύ-φωνος Τάσος Αποστόλου.Τον ∆ιάβολο υποδύεται οηθοποιός Φάνης Μουρατί-δης. Τα φωνητικά μέρη απο-δίδει ο βαρύτονος ΧόλγκερΦαλκ. Θα τους πλαισιώσειτο Εrgon Ensemble υπό τηδιεύθυνση του Μίλτου Λο-γιάδη.

Την Κυριακή 9 Νοεμβρίου,στις 8.30μ.μ., στην αίθουσα∆ημήτρης Μητρόπουλος τουΜεγάρου Μουσικής. Τιμές ει-σιτηρίων: 25 και 16 ευρώ. Ει-δικές τιμές: 6 (φοιτητές,νέοι, άνεργοι, ΑΜΕΑ) και 10(65+, πολύτεκνοι).

Η σοπράνο στον “Βυσσινόκηπο”

ΗΤζένη ∆ριβάλα, η γνωστή υψίφωνος αλλά και ερμηνεύτρια ρόλων του κλασικού θεά-τρου, μετά από αλλεπάλληλες σκηνοθεσίες στο χώρο της όπερας, σκηνοθετεί γιαπρώτη φορά θεατρική παράσταση. Πρόκειται για το τελευταίο έργο του Τσέχωφ, τον

Βυσσινόκηπο. Η ιδέα της παραγωγής, όπως δηλώνει η ίδια, προέκυψε από την ύπαρξη ενός ιδι-αίτερου Χώρου Τέχνης στο Μαρούσι, το Ιδιόμελο. Πρόκειται για μία νεοκλασική οικία, τηςοποίας οι χώροι -εσωτερικοί και εξωτερικοί- λειτουργούν σαν «φυσικό σκηνικό» για τις 4 πρά-ξεις του Βυσσινόκηπου. Στην απόφαση της να σκηνοθετήσει το έργο συνέβαλε το γεγονός ότι,εκτός από την αγάπη της για τον Τσέχωφ και ειδικά τον Βυσσινόκηπο, ένιωσε ότι αυτό πουδιαπραγματεύεται, δηλαδή η «εκδίωξη» του παλαιού που αδυνατεί να προσαρμοστεί, από το«καινούργιο» που έχει όραμα και επιδιώξεις- είναι κάτι που ζούμε πολύ έντονα αυτήν τη στιγμήκαι μπορεί ο καθένας από εμάς να ταυτιστεί είτε με το ένα στρατόπεδο είτε με το άλλο. Ο Τσέ-χωφ, σαν μεγάλος συγγραφέας και διανοητής φυσικά, χωρίς να αγνοεί τα τρωτά τους, βλέπειμε συμπάθεια και τις δύο πλευρές. «Και εγώ η ίδια», μας εξομολογείται η σπουδαία αυτή καλ-λιτέχνης «βίωσα κάποια στιγμή στη ζωή μου τον δικό μου Βυσσινόκηπο και οδηγήθηκα σε απο-φάσεις που βάρυναν πολύ στο μέλλον μου». Εύλογα το μουσικό μέρος σε αυτήν την παραγωγήκατέχει ένα σημαντικό κομμάτι της όλης παρουσίασης. Θα ακουστούν αποσπάσματα από τηνόπερα του Ρώσου συνθέτη Ρίμσκι - Κόρσακοφ «Ο χρυσός πετεινός». Επίσης στην Γ’ Πράξη,όπου δίνεται η χοροεσπερίδα και η γιορτή, οι θεατές ας προετοιμαστούν για μια μουσική ζων-τανή παράσταση από τους συντελεστές. Με επικεφαλής την Τζένη ∆ριβάλα στο ρόλο της Λι-ουμπόβ Αντρέγεβνα, στους άλλους ρόλους εμφανίζονται οι: Μαρία Κοντογούρη - Άννια, ΕρμίναΓεράρδη - Βάρια, Ελένη Μονιώδη - Ντουνιάσσα, Γιάννης Μπόγρης - Λοπάχιν, Ανδρέας Παπα-γιαννάκης - Τροφίμωφ, Βασίλης Ασημάκης - Γκάγεφ, Αλέξανδρος Γάβαρης - Γιάσσα και ο Γα-

βριήλ Αντωνέλλος στο ρόλο του Φιρς. Σκηνοθεσία, με-τάφραση διασκευή: Τζένη ∆ριβάλα. Κοστούμια: DennisKrief. Φωτισμοί: Αλ. Αδάμ. Μουσική: Αλ. Χάχαλης.Μετά τη μεγάλη επιτυχία του Βυσσινόκηπου η παρά-σταση θα επαναληφθεί για 4 ακόμη παραστάσεις μέσαστο Νοέμβριο. Τις Κυριακές 2, 3 και τις ∆ευτέρες 9, 10Νοεμβρίου, στις 7μ.μ., στο Ιδιόμελο [Ελευθερίου Βενι-ζέλου 17 και Βασιλέως Κων/νου, Μαρούσι (πλησίονΗΣΑΠ), πληροφορίες: 210 6817042]. Είσοδος: 15ευρώ, φοιτητικό: 10, ανεργίας – ατέλειες: 7.

∆ημήτρης Παπανικολάου«Σαν κ’ εμένα καμωμένοι.Ο ομοφυλόφιλος Καβάφηςκαι η ποιητική της σεξουαλικότητας»Εκδόσεις ΠατάκηΜάιος 2014

Ο∆ημήτρης Παπανικολάου εξομο-λογείται στην πρώτη συνέντευξη,που έδωσε μόλις κυκλοφόρησε

το βιβλίο του, πως ήταν συναισθηματικάφορτισμένος, για την ακρίβεια θυμωμέ-νος, όταν το έγραφε. Είναι το δεύτερο βι-βλίο του και το πρώτο στα ελληνικά. Θέ-λησε αυτό το πρώτο βιβλίο στη μητρικήτου γλώσσα να είναι για τον Καβάφη, μετον οποίο ασχολείται από δεκαετίας. Ου-σιαστικά, από τότε που αρχίζει να διδά-σκει στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης,όπου σήμερα είναι αναπληρωτής καθη-γητής Νεοελληνικών Σπουδών. Στο ίδιοΠανεπιστήμιο, στην έδρα της Ποίησης,δίδαξε μετά τον πόλεμο Καβάφη ο ελλη-νιστής Σέσιλ Μώρις Μπάουρα, επικε-ντρώνοντας τις ομιλίες του στη σχέσητου Αλεξανδρινού με το ελληνικό παρελ-θόν. Εκείνος ξεκινούσε από την αρχαίαελληνική ποίηση, ο Παπανικολάου, κιαυτός κλασικός φιλόλογος, τον προάγεισε ένα πεδίο ευρύτερο του αμιγώς λογο-τεχνικού, προτείνοντας μία “νέα ανάγνω-ση” από την πλευρά των σπουδών φύλουκαι σεξουαλικότητας. Σε αυτήν την επι-λογή τον ώθησε η διαπίστωση, πως κα-νείς δεν έχει ασχοληθεί με τον Καβάφηκάτω από τη συγκεκριμένη οπτική.Άλλωστε, η εν λόγω έλλειψη ενδιαφέρο-ντος από την πλευρά της ελληνικής ακα-δημαϊκής κοινότητας και ευρύτερα τηςελληνικής κριτικής, σε συνδυασμό μετην αντιμετώπιση της ομοφυλοφιλίας εί-τε με αποσιώπηση είτε με απαξίωση, εί-ναι αυτό που τον θυμώνει. Το γεγονός ό-τι η πρώτη Σχολή Σπουδών Φύλου, ανδεν σφάλλουμε, προέκυψε στις ΗΠΑ μό-λις το 1989 και στην Ελλάδα, υπό τημορφή Εργαστηρίου του Τμήματος Κοι-νωνικής Πολιτικής της Σχολής Πολιτι-κών Επιστημών του Παντείου Πανεπι-στημίου το 2006, φαίνεται να μην το συ-νυπολογίζει, μάλλον παρασυρόμενος α-πό την προσωπική του, προνομιούχο ε-μπειρία. Εμπλεκόμενος ο ίδιος, κρίνειμέσα από τον δικό του χωρόχρονο: Λον-δίνο-αρχές 21ου.

Η περίπτωση του Παπανικολάου πα-ρουσιάζει ενδιαφέρον. Γεννημένος στηνΑθήνα 40 χρόνια μετά τον θάνατο τουΚαβάφη, ολοκληρώνει το 1995 πανεπι-στημιακές σπουδές στο Καποδιστριακόκαι στη συνέχεια σπουδάζει για δυο χρό-νια μουσική και φλάουτο στο Ωδείο Αθη-νών. Ως υπότροφος του ελληνικού κρά-τους, κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στησυγκριτική λογοτεχνία και τη μεταφρα-σεολογία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρ-δης. Το 2002 παρουσιάζει διδακτορικήδιατριβή, που αργότερα αποτέλεσε τοπρώτο του βιβλίο, με τίτλο, «Singingpoets: Popular Music and Litterature inFrance and Greece (1945-1975): ReadingBrassens, Ferre, Theodorakis,Savvopoulos». Τα ερευνητικά του ενδια-φέροντα παραμένουν σε διεπιστημονι-κούς τομείς: συγκριτική λογοτεχνία, ελ-ληνική και ξένη, μουσική, κινηματογρά-φος και κυρίως, στην αλληλεπίδραση ό-λων αυτών με τις σπουδές φύλου και σε-ξουαλικότητας. Σήμερα διδάσκει σε με-ταπτυχιακούς φοιτητές στο InternationalGender Studies Center του πανεπιστη-μίου της Οξφόρδης. Εκείνο που τον φέρ-νει στην ελληνική επικαιρότητα, καίτοιμόνιμος κάτοικος Αγγλίας, είναι τοΑρχείο Καβάφη. Με την αλλαγή ιδιοκτή-τη του Αρχείου, ∆εκέμβριο 2012, ο Πα-πανικολάου ανέλαβε επιστημονικόςσύμβουλος. Ο τίτλος δηλώνει θέση γνω-μοδοτικού χαρακτήρα, ενώ, στην πράξη,καθώς ο νέος ιδιοκτήτης δεν ανήκει στη

χορεία των συγγραφέων και μελετητών,η δικαιοδοσία διευρύνεται. Ο Παπανικο-λάου φαίνεται να επέχει σήμερα τη θέσηδιευθύνοντα του Αρχείου.

Ωστόσο, το βιβλίο του ελκύει από μό-νο του την προσοχή, καθώς εισάγει σταανοίκεια για τον Έλληνα αναγνώστη πε-δία των φυλετικών σπουδών. Επικε-ντρώνεται στη διττή ιδιότητα του ομοφυ-λόφιλου και ποιητή, επιλέγοντας ωςπρότυπο παράδειγμα τον Καβάφη. Τογεγονός ότι είναι θυμικά γραμμένο μπο-ρεί να αποτελεί μειονέκτημα για ένα α-καδημαϊκό σύγγραμμα, συνιστά όμως α-τού για ένα βιβλίο, που απευθύνεται στοπλατύτερο κοινό. Με την ευθύτητα ενόςλόγου σχεδόν προφορικού, σαν ομιλίαμε διάσπαρτα δοκιμιακής υφήςμέρη, αναζητείται το πώςδιαμορφώνεται σταδια-κά η σεξουαλική ταυ-τότητα την εποχήτου Καβάφη καισήμερα. Στηνερμηνεία τωντεκμηρίων,καβαφικώνποιημάτωνκαι σημειω-μάτων, έρ-χεται σε ε-πικουρία ηεμπειρίατου σύγ-χρονου ο-μοφυλόφι-λου για τοπώς η συνει-δητοποίησητου κοινωνικούφύλου οδηγεί σεπολιτικού χαρα-κτήρα τοποθετήσειςως προς τους μηχανι-σμούς εξουσίας, καταπίε-σης και αντίστασης.

Η δομή του βιβλίου δεν είναι χρονολο-γική, ούτε ακριβώς θεματική. Ο πρόλο-γος και τα πέντε κεφάλαια αφορμώνταιαπό παλαιότερες συζητήσεις, τις οποίεςσυνεχίζουν, αντιδικώντας με γνωστές θέ-σεις και δίνοντάς τους νέα τροπή. Τα κε-φάλαια υποδιαιρούνται σε μικρότερες ε-νότητες, εστιασμένες σε επιμέρους πτυ-χές, τις οποίες σηματοδοτούν προκλητι-κοί τίτλοι δημοσιογραφικής ευθυβολίας.Σε κάθε ενότητα επιλέγεται ως έναυσμαένα παρελθοντικό κατάλοιπο, που μπο-ρεί να είναι δημοσίευμα, εκδήλωση, αρ-χειακό εύρημα και κυρίως, στοιχεία απότο καβαφικό σώμα, στίχοι ή και ολόκλη-ρα ποιήματα, προσωπικά σημειώματα.Έτσι η αφήγηση συμβαδίζει με τη σημε-ρινή περί Καβάφη γνώση.

Με αυτήν την υφολογική στρατηγικήκερδίζουν έδαφος οι απόψεις του μελε-τητή, τουλάχιστον όσο αφορά ένα νεότε-ρο κοινό, που προσέρχεται παρθένο στακαβαφικά. Από μια άποψη, αυτό το κοι-νό είναι και το ζητούμενο, γιατί για τουςπαλαιότερους, η αποδοχή της “νέας ανά-γνωσης” που αναπτύσσεται στο βιβλίο,θα συνιστούσε μία ευρύτερη, κατά ΤόμαςΚουν, “αλλαγή παραδείγματος”. ∆εν θασήμαινε δηλαδή, μόνο την αποδοχήστην αντιμετώπιση ενός λογοτεχνικούέργου εξωλογοτεχνικών παραγόντων,αλλά θα προϋπέθετε και μία επαναστα-τική ανατροπή ως προς τις φυλετικέςσχέσεις. Κάτι παρόμοιο, σε περιοχές τωνανθρωπιστικών επιστημών, απαιτεί στα-διακές διαφοροποιήσεις του κοινωνικούκαι πολιτισμικού κλίματος, που δεν έ-χουν ακόμη λάβει τέτοια έκταση. Σήμε-ρα, τα θέματα ταυτότητας και φύλουπροκαλούν ανησυχία. Θα πρέπει να αλ-λάξουμε ματογυάλια, όπως πλαγίως συ-νιστά ο Μισέλ Φουκώ, για να δούμε τους“anormaux”, “normaux”. Παρόμοιες ρι-ζοσπαστικές διαφοροποιήσεις μπορεί ναπροκύψουν, δεν αποκλείεται όμως να

παραμείνουν ουτοπικό όραμα μειοψη-φίας.

Το τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου,που αναφέρεται στην πρόσληψη του κα-βαφικού έργου, διαχωρίζει “ομαλούς καιανώμαλους”. Ήδη, όμως, ο τίτλος τουβιβλίου, δηλώνει εμφατικά την ύπαρξημιας διαφορετικής κοινότητας. Αλιεύε-ται από ένα καβαφικό σημείωμα, με ημε-ρομηνία 15.12.1905, για να σηματοδοτή-σει αυτήν την καινοφανή κοινότητα. Σεμία εποχή που οι ιδεολογικές συλλογικό-τητες έχουν αποδυναμωθεί, η ένταξη σεμια παγκόσμια κοινότητα αποπνέει αί-σθηση ασφάλειας. Σύμφωνα με τον υπό-τιτλο του βιβλίου, ως προφήτης και αρ-χηγέτης προβάλλει “ο ομοφυλόφιλος

Καβάφης”. Ο Παπανικολάουσχολιάζει προλογικά ότι

θεωρεί ακριβέστερο το“κουήρ Καβάφης”,

που αποδίδεται ωςαλλόκοτος. Αρχι-

κά, στα αγγλικά,η λέξη ήταν κα-κόσημη, ωστό-σο υιοθετήθη-κε προς αντι-κατάστασητου γκέι, ωςαρκούντωςαόριστη καιάρα, προ-σφερόμενηγια ανανοη-ματοδότηση.Με τη χρήση

της σε ακαδη-μαϊκό επίπεδο,

επιδιώκεται ησεξουαλικότητα

να μην ταυτίζεται α-πόλυτα με το φύλο,

αλλά να παραμένει αόρι-στη σε συμφωνία με τις ε-

ρωτικές επιθυμίες, που οδηγούνσε ηδονές κατά μόνας ή συντροφευμέ-νες.

Ας επανέλθουμε, λοιπόν, στον Καβά-φη, όχι όμως μεμονωμένα στον ποιητή,ούτε “βιογραφίστικα”. Αλλά σε έναν Κα-βάφη προάγγελο κοινωνικών ανατρο-πών, πέραν του πεδίου της ποίησης. Στοδιάλογο με τους παλαιότερους, που α-νοίγει ο Παπανικολάου, σε ορισμένεςπεριπτώσεις, φαίνεται να μη δίνει την α-ναλογούσα σημασία στην παράμετρο τουχρόνου. Παράδειγμα, η αναφορά τουστις αντιδράσεις που προκάλεσε τοeditorial στο αφιερωματικό τεύχος του«Journal of the Hellenic Diaspora» για τα50 χρόνια από το θάνατο του Καβάφη.Συγκεκριμένα, η επιγραμματική από-φανση: «Cavafy is neither “perverse” not“obsessed” nor even “erotic”. Cavafy isgay.», την οποία μεταφράζει: «Ο Καβά-φης δεν είναι πρόστυχος, ούτε μονομα-νής, ούτε καν ερωτικός. Ο Καβάφης εί-ναι γκέι». Ακριβέστερα, τα επίθετα θα α-ποδίδονταν, αντίστοιχα, ως διεστραμμέ-νος, ιδεοληπτικός, ερωτικός και κυρίως,το τελευταίο ως ομοφυλόφιλος. Εν έτει1983, αλλά ακόμη και μέχρι σήμερα, οιδυο λέξεις στα ελληνικά δεν είναι ακρι-βώς συνώνυμες.

Στον αγγλόφωνο κόσμο, μετά τον Πό-λεμο, υιοθετήθηκε το γκέι ακόμη και σεακαδημαϊκό επίπεδο, λ.χ., οι σπουδέςφύλου αρχικά αποκαλούνταν “σπουδέςγκέι και λεσβιακές”, προς αντικατάστα-ση της λέξης ομοφυλόφιλος, που είχεπροσλάβει μία δυσάρεστα κλινική χροιά,καθώς η ομοφυλοφιλία αναγνωριζότανεπίσημα ως πνευματική νόσος. Αντιθέ-τως, στα καθ’ ημάς, το μεν ομοφυλόφι-λος ως παραλλαγμένο αντιδάνειο τουγερμανικού homosexual διατηρούσε τηνουδετερότητά του, ενώ το γκέι εισήχθηστα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια, ωςσύνδρομο των μπαρ και της τουριστικήςεπέλασης. Εξαρχής, εκτός της κοινότη-

τας των εμπλεκομένων, ήταν κακόσημο.Σε αυτό, όπως είναι προφανές και απότις περικοπές των κειμένων τους, αντέ-δρασαν οι Γ. Π. Σαββίδης, ∆. Μαρωνίτης,Χαρίκλεια Βαλιέρι κόρη του τριτότοκουΑριστείδη Καβάφη. Τους ενόχλησε τοφορτίο της λέξης γκέι, όπως, αντίστοι-χα, το φορτίο της λέξης ομοφυλόφιλοςείχε ενοχλήσει τους νεότερους αγγλόφω-νους. Ο Παπανικολάου αναφέρεται στηνιστορικότητα των όρων, παραβλέπει ό-μως τις διαφορετικές αποχρώσεις τουςστις δυο γλώσσες.

Το βιβλίο εκκινεί με τη φράση τουΣαββίδη, «...the erotic poems… earnedfor Cavafy the ineptly catachrestic labelof gay…», που αλλοιώνεται στη μετά-φραση. Σημαίνει «...η ερωτική πλευρά ε-ξασφάλισε στον Καβάφη την ανόητα υ-περβολική ετικέτα του γκέι...» και όχι,«...την ανάρμοστη και καταχρηστική...».Πιθανώς, λεπτομέρειες. Έτσι κι αλλιώς,παραμένει ένα εφετζίδικο άνοιγμα.Ωστόσο, δεν καλλιεργεί τον διάλογο, α-ντιθέτως του δίνει εξαρχής επιθετικό τό-νο. Το ίδιο θα ισχυριζόμαστε και για τοξεκίνημα του πρώτου κεφαλαίου, όπουολόκληρο το βιβλίο παρουσιάζεται σαναντίδραση σε ένα δημοσίευμα, που, κα-τά τη γνώμη του μελετητή, συνιστά κάτισαν επιτομή της παραδοσιακής ελληνι-κής καβαφικής κριτικής, αναδεικνύο-ντας την ομοφοβική στάση της. Συγκε-κριμένα αναφέρεται στη φωτοσειρά τουζωγράφου-φωτογράφου ∆ημήτρη Γέρου,όπου εικονογραφεί καβαφικά ποιήματαμε σκηνοθετημένες από τον ίδιο, βάσεισυγκεκριμένου κάθε φορά στίχου ή καιποιήματος, φωτογραφίες γνωστών συγ-γραφέων και εικαστικών καλλιτεχνών.Στη ρεαλιστική αυτή προσγείωση της κα-βαφικής ποίησης στη σύγχρονη καθημε-ρινότητα, με τη δημόσια περίπτυξη ενόςομοφυλόφιλου ζευγαριού προς εικονο-γράφηση του ποιήματος «Πολυέλαιος»,είχε αντιδράσει με καυστικό άρθρο ο Γ.Γιατρομανωλάκης. Από αυτό ορμώμενοςο Παπανικολάου, χωρίζει τους μελετη-τές σε δυο ομάδες, “τους παλιακούς Κα-βαφιστές” και τους “Cavafistas”, πουβλέπουν τον Καβάφη ως “τον πρωτοτυ-πικό ομοφυλόφιλο ποιητή της νεωτερι-κότητας”.

Βεβαίως, ο καθένας αντιλαμβάνεται έ-ναν συγγραφέα και το έργο του μέσα α-πό τη δική του οπτική. Ωστόσο, οι δια-χωριστικές γραμμές, ιδίως όταν τραβιού-νται με ύφος φανατικού φίλαθλου, είναιεπισφαλείς. Πόσω μάλλον όταν έρχονταιαπό τον διευθύνοντα το Αρχείο Καβάφη.Ο ίδιος διατυπώνει έντονα και κατ’ επα-νάληψη στο βιβλίο του παράπονα ότιστην τελευταία δεκαετία το Αρχείο Κα-βάφη στάθηκε απέναντί του ένα κλειστόΑρχείο, δυσχεραίνοντας την ερευνητικήτου εργασία. Μόνο που παρόμοια παρά-πονα διατυπώνονται από μελετητές καιμετά την αλλαγή ιδιοκτήτη. Αλλά σε έναιδιωτικό Αρχείο, είναι στη διακριτική ευ-χέρεια του διευθύνοντα να επιτρέπει τηνείσοδο ή να την απαγορεύει, προς διαφύ-λαξη του Αρχείου από κακή χρήση, όπουθα μπορούσε να περιλαμβάνονται και οιανεπιθύμητες αναδιφήσεις. Ο ίδιος δενείχε το χρόνο να το ερευνήσει, μόνο σε υ-ποσελίδια σημείωση αναφέρονται κά-ποια ευρήματα, με την υπόσχεση πως ταόποια άλλα εντοπιστούν θα στοιχειοθε-τήσουν τα μελλοντικά βιβλία του περίΚαβάφη.

Με τη σημερινή εποπτεία του, προχω-ράει σε μία μάλλον παρακινδυνευμένη υ-πόθεση εργασίας. Υποστηρίζει ότι ο Κα-βάφης οργάνωσε τι θα αφήσει πίσω του,κρατώντας ενδεικτικά μόνο τεκμήριατων ενδιαφερόντων του και όχι το σύνο-λο χαρτιών και βιβλίων. Το χαρακτηρί-ζει “αρχείο παραδειγματικό”, με την έν-νοια ότι περιέχει παραδείγματα ενός υλι-

1069 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 2277ΒΙΒΛΙΟ

Χτες στη ντουλάπα, σήμερα σημαιοφόροι

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 28

2288 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Χτες στη ντουλάπα, σήμερα σημαιοφόροι

κού. Συ μπε ραί νει, λ.χ., ό τι υ πήρ χαν πε -ρισ σό τε ροι του ε νός φά κε λοι με α πο κόμ -μα τα γαλ λι κών ε φη με ρί δων γύ ρω α πό ο -μο φυ λό φι λα σκάν δα λα στα τέ λη του19ου αι., κα θώς και πε ρισ σό τε ρες δι κέςτου η με ρο λο για κές ση μειώ σεις, που κα -τέ στρε ψε. Σύμ φω να με τον με λε τη τή,κά τι τέ τοιο θα έ δει χνε πως “στη δια μόρ -φω ση της ποιη τι κής υ πο κει με νι κό τη -τας” υ πήρ χε “συ ναί σθη ση πα ρα δειγ μα τι -κό τη τας”. Λεί πουν, ό μως, τα τεκ μή ρια ήκά ποια μαρ τυ ρία για πα ρό μοια εκ κα θά -ρι ση. Ο μο να δι κός φά κε λος σκαν δά λουπου ε ντο πί στη κε, α φο ρά την πε ρί πτω σηε νός ο μο φυ λό φι λου που θεω ρεί ό τι οι ε -ρω τι κές του ε μπει ρίες έ χουν λο γο τε χνι -κές α ξιώ σεις και τις εκ μυ στη ρεύε ται ε -πι στο λι κά στον Εμίλ Ζο λά. Πά νω σε αυ -τό, θα μπο ρού σα με να ι σχυ ρι στού με πωςη πι θα νή λο γο τε χνι κό τη τα πα ρό μοιων α -φη γή σεων ή ταν αυ τή που πα ρα κί νη σετον Κα βά φη να κρα τή σει τα συ γκε κρι μέ -να α πο κόμ μα τα.

Η υ πό θε ση της ύ παρ ξης ε νός “πα ρα -δειγ μα τι κού αρ χείου” αλ λά και ο τρό πος,με τον ο ποίο ο Κα βά φης κοι νο ποιού σετα ποιή μα τά του, ε ναλ λάσ σο ντας φυλ λά -δια και δη μο σιεύ σεις, α πο φεύ γο ντας συ -στη μα τι κά την έκ δο ση βι βλίου και κρα -

τώ ντας γε μά το με α νέκ δο τα ή και κρυμ -μέ να το “συρ τά ρι” του, ω θούν τον Πα πα -νι κο λά ου στη σύλ λη ψη μιας ι διαί τε ρηςμορ φής του α πο κα λού με νου “the closetsyndrome”. Η λέ ξη σύν δρο μο δεν θαπρέ πει να μας ο δη γή σει στον Φρόυ ντ, οο ποίος, μη θεω ρώ ντας κα μιάς φύ σεως α -σθέ νεια την ο μο φυ λο φι λία, δεν α σχο λή -θη κε με το θέ μα. Το εν λό γω σύν δρο μοπροέ κυ ψε ό ψι μα, στη δε κα ε τία του1960, και α φο ρά τον “κρυ φό” ο μο φυ λό -φι λο, που γε μά τος ε νο χές κρύ βε ται στηντου λά πα μέ χρι που α πο φα σί ζει να ε -γκα τα λεί ψει την κρυ ψώ να του και να“εκ δη λω θεί”. Ακού στη κε ως σύν θη μαστη φε τι νή Pride Parade, που συ νέ πε σεμε την κυ κλο φο ρία του βι βλίου: «Χθεςστη ντου λά πα, σή με ρα στους δρό μους,αύ ριο με τα παι διά μας». Ο Πα πα νι κο λά -ου, στη ρι ζό με νος στον Φου κώ και τιςδια νοί ξεις στο πλαί σιο της “queertheory” σχε τι κά με την κοι νω νι κή κα τα -σκευή του φύ λου, σκια γρα φεί μία “στρα -τη γι κή του Κα βά φη” α πό κρυ ψης-έκ θε -σης της ο μο φυ λό φι λης ταυ τό τη τάς του.

Ένας, ω στό σο, “πα λια κός Κα βα φι -στής” θα πα ρα τη ρού σε ό τι ο Κα βά φης ό -χι μό νο δεν βγή κε α πό την ντου λά πα αλ -λά η φι λο δο ξία να α να γνω ρι στεί το έρ γοτου τον έσ πρω ξε α κό μη βα θύ τε ρα. Σε μίαχρο νο λο γι κή διά τα ξη των τεκ μη ρίων,

στα ο ποία ο Πα πα νι κο λά ου στη ρί ζει τηθεω ρία του, πρώ τα έρ χο νται τα ση μειώ -μα τα του 1897, που α να φέ ρο νται σε προ -βλή μα τα υ γείας, τα ο ποία, σύμ φω να μετις ε πι κρα τού σες τό τε α πό ψεις, με γε θύ -νο νται, κα θώς ε κλαμ βά νο νται ως κλι νι -κά συ μπτώ μα τα των κα τά μό νας η δο νών.Ακο λου θούν τα κρυμ μέ να ποιή μα τα καιση μειώ μα τα, που γρά φτη καν ύ στε ρα α -πό τα δυο πρώ τα τα ξί δια στην Αθή να.Όπου, εν δια μέ σως, εί χε α πο βιώ σει η Χα -ρί κλεια Κα βά φη, οι η θι κές α να στο λές εί -χαν χα λα ρώ σει και οι συ ντρο φευ μέ νεςη δο νές μπο ρεί και να κέρ δι ζαν έ δα φος.Αργό τε ρα, κά ποια “κρυμ μέ να” με ταμ -φιέ ζο νται σε ι στο ρι κά, ε νώ άλ λα μέ νουνα νέκ δο τα ή και “α τε λή”. Η α νι ψιά τουΚα βά φη γρά φει χα ρα κτη ρι στι κά: «...η ό -λη στά ση του ή ταν ε νός α ρι στο κρά τη. Οια δυ να μίες του; Έζη σα σε μια ε πο χή ό -που δεν τις κου βέ ντια ζαν...» Οι σύγ χρο -νοί του λί γο πο λύ γνώ ρι ζαν τις προ τι μή -σεις του, αλ λά σέ βο νταν το προ φίλ πουο ί διος πρό βα λε. Το γε γο νός ό τι δεν κα -τέ στρε ψε τα τό τε ε πι λή ψι μα ί χνη, που υ -πήρ χαν στο Αρχείο, ι δίως τα “α τε λή”ποιή μα τα, θα μπο ρού σε να α πο δο θεί στολι γο ψύ χι σμα κά ποιου που ελ πί ζει μέ χριτην ύ στα τη στιγ μή. ∆η λα δή, α να φύε ταιτο ε ρώ τη μα, μή πως ο με λε τη τής ε πεν -δύει κα θ’ υ περ βο λή στην αί σθη ση κοι νό -

τη τας, που εκ φρά ζει ο 42χρο νος, τό τε ε -ρω τό λη πτος, Κα βά φης, με το “σαν κ’ ε -μέ να κα μω μέ νοι”. Εκτός κι αν πράγ μα τιτο Αρχείο φυ λά ει μυ στι κά και ντο κου μέ -ντα.

Σύμ φω να, πά ντως, με τον Πα πα νι κο -λά ου, η πρώ τη εκ δο χή της “ντου λά πας”στο ποιη τι κό σώ μα του Κα βά φη βρί σκε -ται στο ποίη μα «Τεί χη», του ο ποίου τιςτύ χες α κρο θι γώς εί χα με α να ζη τή σει(Επο χή, 7/9/2014). Η α να φο ρά του εί ναιη πιο πρό σφα τη τύ χη, που ε πι φυ λά χθη -κε στο εν λό γω ποίη μα, κι αυ τή ε πε τεια -κή, ό πως ε κεί νη του Σι κε λια νού το 1943.Ωστό σο, δεν το συ μπε ρι λαμ βά νει στα 22ποιή μα τα που πα ρα θέ τει στο βι βλίο του.Συ νο λι κά α να φέ ρο νται 72 ποιή μα τα, 53“του κα νό να”, 14 α νέκ δο τα και πέ ντε “α -τε λή”. Τα ε κτός “του κα νό να” μπο ρεί ταπε ρισ σό τε ρα να ε κτι μώ νται ως “ποιη τι -κώς α δρα νή”, κα τα λαμ βά νουν ό μως κυ -ρίαρ χη θέ ση σε αυ τήν τη “νέα α νά γνω -ση”. Τε λι κά, το κα βα φι κό σώ μα, ό πωςτο πα ρου σιά ζει η ε νός και πλέ ον αιώ νακα βο φο λο γία, φέρ νει στο νου την συρ τα -ρω τή Αφρο δί τη του Ντα λί. Ένα συρ τά ρι,ου σια στι κά το πρώ το του τρέ χο ντος αιώ -να, εί ναι αυ τό του βι βλίου.

Μ. Θε ο δο σο πού λου

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 27

Αστικές Λεπτομέρειες2011–2014

Στα κολάζ και τα ζωγραφικά έργα τουΒασίλη Καρακατσάνη τα έντονα χρωμα-

τικά πεδία κυριαρχούν, καθώς συνδιαλέ-γονται με αντικείμενα που συχνά απεικονί-ζει: γόβες, καρέκλες, τσαγερά και ποτήριαόλα φετίχ ενός κοινωνικού status που έγινεστόχος και νόημα ζωής για ολόκληρες γε-νιές. Ο καλλιτέχνης επιμένει εμφατικά σεμια καλλιτεχνική παράδοση που κλείνει τομάτι στην pop art και παραπέμπει στην αι-σθητική της διαφήμισης, του lifestyle καιτης επιδερμικής, επιπόλαιας διαβίωσης τηςκολοσσιαίας μεσαίας τάξης. Μιας αισθητι-κής που διογκώθηκε στη μεταπολιτευτικήπερίοδο, στα χρόνια της οικονομικής άνθη-σης και βρήκε τη δικαίωση και την κορύ-φωσή της στην ανάληψη των ΟλυμπιακώνAγώνων (2004), για να καταρρεύσει σανχάρτινος πύργος μία πενταετία αργότερα.Παράλληλα, διακρίνεται η έντονα βιωμα-τική ματιά του Καρακατσάνη, που εκθέτεικαι συγχρόνως διαπερνά την υποκρισία τουσύγχρονου «εγώ» της αστικής κοσμοθεω-ρίας. ∆ιάρκεια: έως 29 Νοεμβρίου. Ωράριο:Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 5 - 9μ.μ., Τε-τάρτη, Σάββατο 10π.μ. - 2μ.μ.

Gallery Papatzikou (Αγ. Αντωνίου 26,Βέροια, τηλ.: 2331070325)

Αθήνα. Το πνεύμα του ’60:Μια πρωτεύουσα αλλάζει

Εγκαινιάζεται αύριο στις 8.30 το βράδυ ηέκθεση που έχει επιμεληθεί ο Νίκος Βα-

τόπουλος με θέμα την Αθήνα, ως τη «μον-τέρνα» πρωτεύουσα που γεννήθηκε στηδιάρκεια του οικονομικού «μπουμ». Στην εν

λόγω διοργάνωση παρουσιάζονται φωτο-γραφίες από (κυρίως) ιδιωτικά αρχεία,καρτ ποστάλ, περιοδικά και άλλες πηγές,που μας μεταφέρουν στην ατμόσφαιρα καιτο αστικό κλίμα της δεκαετίας του 1960, δί-νοντας έμφαση στην κοινωνική αλλαγή πουσημειώθηκε από τα τέλη της δεκαετίας του’50 ως τη δικτατορία. Τα νέα κτίρια (πολλάαπό τα οποία μετατράπηκαν σε ορόσημα,όπως το Χίλτον), τα νέα ήθη, ο καταναλω-τισμός και η σύνδεση με τα διεθνή τουρι-στικά δίκτυα προβάλλονται μεν δειγματο-ληπτικά αλλά μεταφέροντας την αύρα τηςεποχής. Σκοπός της έκθεσης είναι, πενήνταχρόνια μετά, να απλωθεί μια πιο σύνθετηματιά σε μια εποχή με εντυπωσιακές αντι-φάσεις. ∆ιάρκεια: έως τις 13 ∆εκεμβρίου.Ωράριο: ∆ευτέρα έως Παρασκευή 12μ. -9μ.μ., Σάββατο 10.30π.μ. - 2.30μ.μ.

Γκαλερί Κέννεντυ της Ελληνοαμερικανι-κής Ένωσης (Μασσαλίας 22, Κολωνάκι,Αθήνα, τηλ.: 2103680052)

Προμαχώνες

Μια μνημειακής κλίμακας γλυπτική εγ-κατάσταση κατασκευασμένη από χά-

λυβα φιλοξενείται από την Πέμπτη 6 Νοεμ-βρίου στο αίθριο του Μουσείου Μπενάκη(στην Πειραιώς), αναφερόμενη σε μια οι-ονεί κατάσταση πολιορκίας, στην αντί-σταση. Εξίσου δυναμική με το βαρύ υλικότου έργου είναι η παρουσία στο χώρο, τόσοτης σκιάς που δημιουργείται όσο και τουήχου, στοιχεία άυλα, που εισάγουν τη διά-σταση του χρόνου και της κίνησης στη γλυ-πτική εγκατάσταση, σχολιάζοντας την ίδιατη φύση και τα όρια της γλυπτικής φόρμας.Οι σκιές που παράγονται από το έργο, οήχος που το συνοδεύει και η μνημειακή τουκλίμακα δημιουργούν ένα μεταβαλλόμενο«περιβάλλον» μέσα στο οποίο ο θεατής κα-λείται, συμμετέχοντας σωματικά και πνευ-ματικά, να βιώσει μια συναισθητική εμπει-ρία. Η στατικότητα του γλυπτού «ρευστο-ποιείται», παράγοντας δυναμικές φόρμεςσε διαρκή κίνηση, σαν τις εικόνες μιαςμάχης με αβέβαιη έκβαση. ∆ιάρκεια: έωςτις 8 Φεβρουαρίου 2015. Ωράριο: Πέμπτηέως Κυριακή 10πμ.μ - 6μ.μ., Παρασκευή,Σάββατο 10π.μ. - 10μ.μ.

Μουσείο Μπενάκη – Κτήριο Οδού Πει-ραιώς (Πειραιώς 138, Αθήνα, τηλ.:2103453338)

•

Εργαστήριασε ∆ρόμο με ∆έντρα

Στο Baumstrasse, όπως κάθε χρόνο, άρχισαν, αρχίζουν και θα αρχίσουν τιςεπόμενες μέρες σειρά από εργαστήρια και σεμινάρια σε διαφορετικούς τομείςτης καλλιτεχνικής δημιουργίας για επαγγελματίες και ερασιτέχνες από αν-θρώπους με αληθινό μεράκι. Πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσε-λίδα info@dentra.gr. Μερικές από αυτές σας τις δίνουμε από εδώ.

Εργαστήρι με τίτλο «Όχι μόνο λούπα, όχι μόνο λούπα, όχι μόνο λούπα...»,από τον Φώτη Σιώτα, κάθε Πέμπτη 12μ. με 4μ.μ. (έναρξη Πέμπτη 6 Νοεμ-βρίου). Με θέμα: Σύνθεση ενορχήστρωση και μεταγραφές κομματιών σε συν-θήκες πρόβας, με χρήση λουπαδόρων, εφέ αλλά και ακουστικών οργάνων.Θα δημιουργηθεί μια ομάδα και από άτομα που έχουν σχέση με τα εφέ, αλλάκαι από παίκτες ακουστικών οργάνων και τραγουδιστών. Στόχος μια ιδιότυπηορχήστρα που θα μελετήσει μαζί και στην πορεία των μαθημάτων, με τα μέσαπου θα αποκτήσει, να συνθέσει και να μεταγράψει μουσική.

Εργαστήρι με θέμα «Εισαγωγή στην υποκριτική της Commedia dell arte alimprovisata» από τον Καμίλο Μπεντανκόρ. Ο ηθοποιός είναι το επίκεντροτης θεατρικής πράξης, είτε αυτή συντελείται στη σκηνή είτε στο δρόμο ανά-μεσα στο πλήθος. Είναι ταυτοχρόνως παρατηρητής και παρατηρούμενος, εκ-θέτης και έκθεμα, ένα ευαίσθητο όργανο πρόσληψης και εκπομπής ερεθι-σμάτων και μηνυμάτων. Κύριο εκφραστικό μέσο είναι το σώμα του. Αυτή τησωματική γλώσσα οφείλει να την επανασυνειδητοποιήσει, με άλλα λόγια νατην απαλλάξει από τη δυνά-στευση του λόγου, να την εν-σωματώσει στην τέχνη του,να της δώσει ζωή και να τηνεπαναφέρει σε λειτουργία.Για τον Νοέμβριο, διάρκεια: 7ημέρες (21 ώρες), έναρξη:Τρίτη 18 Νοεμβρίου, ώρες:11π.μ. - 2μ.μ., κόστος: 70ευρώ. Για τον ∆εκέμβριο,διάρκεια: 7 ημέρες (21 ώρες),έναρξη: ∆ευτέρα 1 ∆εκεμ-βρίου, ώρες: 5 - 8μ.μ., κό-στος: 70 ευρώ (περιορισμένεςθέσεις).

Σεμινάριο με τίτλο «Η αι-σθητική της μουσικής» (Τοχρονικό της αρμονικής εξέλι-ξης) από τον Μάνο Αθανα-σιάδη. Ή αλλιώς: πώς οΜπαχ επηρέασε τον Σαββό-πουλο και ο Μότσαρτ τουςΜπιτλς! Μια ανάλυση/συζή-τηση για την υφολογία τηςμουσικής τους 4 τελευταίουςαιώνες και πώς αυτή δημι-ουργήθηκε μέσα από τις με-γάλες προσωπικότητες καιτις κοινωνικές εξελίξεις.Έναρξη: Τρίτη 25 Νοεμβρίουκαι τις Τρίτες 2, 9 και 16 ∆ε-κεμβρίου, από τις 6 έως τις8μ.μ.

•

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣΕπιμέλεια: Κατερίνα Αναστασίου• catana@freemail.gr

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 2299ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Του Στράτου Κερσανίδη

Με μία εξαιρετική αλληγορία ξεκί-νησε την Παρασκευή το 55ο Φε-στιβάλ Κινηματογράφου Θεσσα-

λονίκης. Η ταινία έναρξης του φεστιβάλ«Λευκός θεός» (Feher isten), του ούγ-γρου σκηνοθέτη Κόρνελ Μούντρουτσο, ηοποία κέρδισε το πρώτο βραβείο στοτμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα του Φεστι-βάλ των Κανών, είναι ένα ανατρεπτικόφιλμ από έναν σκηνοθέτη ο οποίος δενδιστάζει να προκαλέσει. Όχι ας αυτο-σκοπό αλλά ως αισθητική και θεματολο-γία. Εισχωρώντας στη φύση του ανθρώ-που ανατέμνει τις ανθρώπινες σχέσειςκαι ρίχνει το κριτικό βλέμμα επάνω στιςκοινωνικές σχέσεις και τις σχέσεις του

ανθρώπου με την εξουσία. Το ίδιο συμ-βαίνει και με «Λευκό θεό», όπου ο Μούν-τρουτσο ξεκινάει από ένα νέο νόμο τουκράτους που έχει ως σκοπό την καλύ-τερη εκτροφή των σκύλων. Κι αν αυτόαρχικά φαίνεται αθώο, ή ακόμη και καλόως μέτρο, η πραγματικότητα δείχνει κάτιάλλο. Κι αυτό επειδή ευνοούνται μόνονόσοι διαθέτουν σκυλιά ράτσας αφού οιημίαιμοι, κοινώς κόπροι, φορολογούνταισκληρά με αποτέλεσμα όσοι διαθέτουντέτοιους, να αναγκαστούν να τους εγκα-ταλείψουν στους δρόμους. Τέτοια τύχηέχει κι ο Χάγκεν, το σκυλί της 13χρονηςΛίλι, που ο πατέρας της αποφάσισε ναεγκαταλείψει στο δρόμο. Και ενώ οι δρό-μοι έχουν γεμίσει κοπρόσκυλα, η Λίλιαποφασίζει να αναζητήσει το Χάγκε, ο

οποίος σε μια προσπάθεια να γυρίσει στοκορίτσι καταλήγει στα χέρια του μπόγια.Με ένα μέλλον που προδιαγράφεται ζο-φερό, ο Χάγκεν και τα υπόλοιπα κοπρό-σκυλα δραπετεύουν και εξεγείρονταιεναντίον των ανθρώπων. Η εκδίκησητων κόπρων θα είναι αμείλικτη. Η Λίλιείναι η μοναδική που μπορεί να σταμα-τήσει το κακό.

Ο Κόρνελ Μούντρουτσο ξεπερνώνταςτα όρια του ρεαλισμού αφηγείται μιαφανταστική εξέγερση των σκύλων. Βέ-βαια, πίσω από το μη ρεαλιστικό, εμφα-νίζεται η άθλια πραγματικότητα εκείνωνπου ζουν στο περιθώριο και υφίστανταικάθε είδους διακρίσεις. Λόγω φυλής,λόγω χρώματος, λόγω θρησκείας, λόγωσεξουαλικού προσανατολισμού, λόγωφύλου, λόγω οικονομικής κατάστασηςκ.λπ. Και πίσω από όλα αυτά, ο ούγγροςσκηνοθέτης, οραματίζεται μια εξέγερσηπου θα δώσει ένα τέλος σε έναν κόσμοαδικίας, ανισότητας και διακρίσεων.

Ο Μούντρουτσο γεννήθηκε στην Ουγ-γαρία το 1975. Σπούδασε στο ΟυγγρικόΚινηματογραφικό Ινστιτούτο και, αφούαποφοίτησε, έκανε την πρώτη μικρούμήκους ταινία του «Afta», η οποία κέρ-δισε πολλά διεθνή βραβεία. Η πρώτη με-γάλου μήκους ταινία του, «Ευχάριστεςημέρες», κέρδισε την Aργυρή Λεοπάρ-δαλη στο Λοκάρνο το 2002. Η δεύτερημεγάλου μήκους ταινία του «Γιοχάνα» –μια κινηματογραφική όπερα - διασκευήτης ιστορίας της Ιωάννας της Λορένης–παρουσιάστηκε στο «Ένα ΚάποιοΒλέμμα» του Φεστιβάλ των Κανών 2005.

Το «Στο ∆έλτα» προβλήθηκε στο διαγω-νιστικό τμήμα του Φεστιβάλ των Κανώντου 2008 και κέρδισε το βραβείο της ∆ιε-θνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματο-γράφου (FIPRESCI). Το 2010 το «Στοργι-κός γιος – Σχέδιο Φρανκενστάιν» προ-βλήθηκε επίσης στο διαγωνιστικό τουΦεστιβάλ των Κανών.

Ο Κόρνελ Μούντρουτσο έχει κερδίσειπολλές διακρίσεις σε διεθνή φεστιβάλ,με πιο σημαντικό έως σήμερα το μεγάλοβραβείο του τμήματος Ένα ΚάποιοΒλέμμα των Κανών για το «Λευκό θεό».Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης διοργανώνειαφιέρωμα στον ούγγρο σκηνοθέτη, προ-βάλλοντας και τις πέντε μεγάλου μήκουςταινίες του. Το πρόγραμμα των προβο-λών είναι:

«Ευχάριστες μέρες» (2002): (ΠαύλοςΖάννας, 4/11, 15.00 και Τόνια Μαρκε-τάκη, 9/11, 15.00)

«Γιοχάνα» (2005): (Παύλος Ζάννας,2/11, 13.00)

«Στο δέλτα» (2008): (Παύλος Ζάννας,7/11, 00.00)

«Ο στοργικός γιος - Υπόθεση Φραν-κενστάιν» (2010): (Παύλος Ζάννας, 9/1119.30)

Με επιρροές από το έργο του ΜπέλαΤαρ, ο Μούντρουτσο βαδίζει στα χνάριατων μεγάλων ούγγρων δημιουργών καιτολμά μια κινηματογραφική γλώσσαελεύθερη, που δεν ακολουθεί συγκεκρι-μένες αφηγηματικές γραμμές.

strakersan@gmail.com,kersanidis.wordpress.com

55ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Η εξέγερση των κόπρων

«Σκουπίδια» (Trush) του Στίβεν Ντάλντρι: Ένα πορτοφόλιπεταμένο σε μια χωματερή του Ρίο ντε Τζανέιρο, αλλάζειτη ζωή του Ραφαέλ και του Γκάρντο, δυο αγοριών πουζουν από το μάζεμα σκουπιδιών, στη μεγαλούπολη μιαςαπό τις πλέον αναπτυσσόμενες χώρες του κόσμου με με-γάλα ποσοστά φτώχειας. Η αστυνομία προσφέρει μιαπολύ σημαντική αμοιβή για την επιστροφή του πορτοφο-λιού και τότε τα παιδιά συνειδητοποιούν πως το περιε-χόμενο του πορτοφολιού είναι πολύ σημαντικό. Κοινω-νική ταινία από το σκηνοθέτη των ταινιών «Ώρες» και«Μπίλι Έλιοτ, Γεννημένος χορευτής», βασισμένη στο ομό-τιτλο βιβλίο του Άντι Μάλιγκαν. Μια ταινία με γρήγορομοντάζ ντοκιμανερίστικου στιλ που μας μεταφέρει στονάγριο και γεμάτο όνειρα κόσμο των βραζιλιάνικων πα-ραγκουπόλεων και κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον τουθεατή.

«Ούτε να πεθάνεις δεν μπορείς» (God’s pocket) του ΤζονΣλέιτερ: Η τελευταία ταινία του απρόσμενα χαμένουΦίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν, στην οποία εκτός από πρωταγω-νιστής ήταν και παραγωγός. Ο Λεόν, θετός γιος του Μίκι,σκοτώνεται σε εργατικό ατύχημα. Κανείς από τη γειτονιάδεν φαίνεται να νοιάζεται ιδιαίτερα, ακόμη κι ο Μίκι προ-σπαθεί να «ξεχάσει» το περιστατικό. Όμως η μητέρα τουπαιδιού θέλει να μάθει την αλήθεια και αρωγός στην προ-σπάθειά της έρχεται ένας ρεπόρτερ τοπικής εφημερίδας.

«St. Vincent, ο αγαπημένος μου Άγιος» (St. Vincent) τουΘίοντορ Μέλφι: Ένας αποτυχημένος βετεράνος πολέμου,ο Βίνσεντ, ο οποίος έχει πιάσει πάτο εξαιτίας της άσωτηςζωής του, που περιλαμβάνει τζόγο, αλκοόλ και περίερ-γες σχέσεις, αναλαμβάνει τη φροντίδα ενός 12χρονουαγοριού, του Όλιβερ. Μοναχογιός της χωρισμένης γειτό-νισσάς του, ο Όλιβερ, θα γνωρίσει έναν διαφορετικόκόσμο και μια δυνατή φιλία θα τον δέσει με τον Βίνσεντ.

«Η κακή μέρα από το πρωί φαίνεται» (Alexander and theterrible, horrible, no good, very bad day) του Μιγκέλ Αρ-τέτα: Ο 11χρονος Αλεξάντερ ζει μια απαίσια μέρα, με όλατα στραβά να έρχονται το ένα μετά το άλλο. Σε λίγο ηγρουσουζιά μεταδίδεται σε όλη την οικογένεια. Κωμω-δία.

Σινεφίλ

ΟΟΙΙ ΝΝΕΕΕΕΣΣ ΤΤΑΑΙΙΝΝΙΙΕΕΣΣ

ΗΆννα μεγάλωσε σε ορφανοτροφείο μαζίμε καλόγριες και προορίζεται και η ίδιανα ορκιστεί και να αφιερωθεί στο Θεό.

Πριν από την ορκωμοσία της, της δίδεται άδειαγια να συναντήσει τη θεία της Βάντα, αδελφή τηςμητέρας της. Η Βάντα, πιστή κομμουνίστρια, απο-καλύπτει στη θεοσεβούμενη ανιψιά της πως είναιΕβραία, το όνομα της είναι Ίντα και η οικογένειάτης δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμουαπό κάποιους πολωνούς καθολικούς. Αναζητών-τας τον τόπο που έχουν ταφεί, η Ίντα θα γνωρίσειέναν κόσμο έξω απότο μοναστήρι και θαπροσπαθήσει να γευ-τεί πράγματα πουδεν ήξερε καν ότιυπάρχουν.

Βρισκόμαστεμπρο῾῾στά σε έναδιαμάντι του πολωνι-κού κινηματογρά-φου, μια ταινία πουπατάει στις γερές βά-σεις μιας μεγάλης κι-νηματογραφικήςσχολής. Ο ΠάβελΠαβλικόφσκι, με την«Ίντα» ξετυλίγει μιαάγνωστη πτυχή τηςιστορίας της πατρί-δας του, που έχει να κάνει με τις σχέσεις Εβραίωνκαι Καθολικών στα χρόνια του Β΄ ΠαγκοσμίουΠολέμου. Με μία ασπρόμαυρη και υψηλής αισθη-τικής φωτογραφία, ο Παβλικόφσκι αφηγείται τηνπορεία της νεαρής Ίντα στη συνάντησή της με μιαεντελώς διαφορετική πραγματικότητα σε σχέσημε όσα έχει βιώσει μέχρι τότε στη ζωή της. Εκεί δεπου ο πολωνός σκηνοθέτης παραδίδει μαθήματακινηματογραφικής ευφυΐας είναι το τέλος, στοοποίο δεν έρχεται η ανατροπή, αλλά ανατρέπε-ται… η αναμενόμενη ανατροπή. Αν σας μπέρδεψαθα αντιληφθείτε τι εννοώ βλέποντας την ταινία.

Με δύο εξαιρετικές ερμηνεύτριες, την ΑγκάταΚούλεζα και την Αγκάτα Τσεμπουκόφσκα, οιοποίες κατορθώνουν να διεισδύσουν και να ξεδι-πλώσουν τους χαρακτήρες που ερμηνεύουν, μεμία σκηνοθεσία λιτή, χαμηλών τόνων αλλά ισχυ-ρών κραδασμών και δυνατών χαρακτήρων, οΠάβελ Παβλικόφσκι αποδεικνύεται άξιος συνε-χιστής των μεγάλων συμπατριωτών του, Βάιντα,Ζανούσι, Κισλόφσκι.

Ο Παβλικόφσκι γεννήθηκε στη Βαρσοβία.Σπούδασε λογοτεχνία και φιλοσοφία στο Λονδίνο

και στην Οξφόρδηκαι ξεκίνησε νακάνει ταινίες σταμέσα της δεκαετίαςτου ’80. Στηνπρώιμη δουλειά τουσυγκαταλέγονταιντοκιμαντέρ για τοBBC. To 1998 πέ-ρασε στη μυθοπλα-σία, με την ταινία«Twockers» που γύ-ρισε για την τηλεό-ραση μαζί με τον ΊανΝτάνκαν. Ακολού-θησαν δύο μεγάλουμήκους ταινίες, το«Τελευταίο καταφύ-γιο» και το «Ερωτικό

καλοκαίρι», σε δική του σκηνοθεσία και σενάριο,που κέρδισαν βραβεία BAFTA και πολλά άλλαβραβεία σε διεθνή φεστιβάλ. Το «Τελευταίο κα-ταφύγιο» κέρδισε τον Χρυσό Αλέξανδρο στο 41οΦεστιβάλ Θεσσαλονίκης, το 2000.

Η ταινία προβάλλεται στο πρόγραμμα ΒραβείαΛουξ, του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλο-νίκης στο 55ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσ-σαλονίκης, την Τετάρτη 5 Νοεμβρίου, στις 3μ.μ.,στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης.

Στρ.Κερ.

«IDA»

Μικρή πολωνική ιστορία

«Λευκός θεός»

3300 Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014ΘΕΩΡΙΑ

Ποια είναι, κατά τη γνώμη σου, η πιοσημαντική δράση που χρειάζεται κατάπροτεραιότητα να αναλάβουν οι ΗΠΑγια τη διένεξη μεταξύ Ισραήλ και Πα-λαιστίνης; Ποιος είναι ο ρόλος πουέχουν παίξει μέχρι σήμερα και ποιαείναι τα συμφέροντά τους στην πε-ριοχή;

Μια σημαντική ενέργεια που χρειάζε-ται οι ΗΠΑ να αναλάβουν είναι η συνέ-πεια απέναντι στους δικούς τους νό-μους. Βεβαίως, θα ήταν καλό να είναισυνεπείς και απέναντι στο διεθνές δί-καιο, αλλά ίσως ζητάμε πολλά. Ας δεί-ξουν, λοιπόν, συνέπεια απέναντι στουςαμερικανικούς νόμους που είναι αρκε-τοί. Παρεμπιπτόντως, σκέφτομαι κά-ποιες συμβουλές προς τους ακτιβιστέςεπίσης, οι οποίοι, κατά τη γνώμη μου,χρειάζεται να οργανωθούν και να ενη-μερωθούν σε αυτή την κατεύθυνση.Υπάρχουν δύο κρίσιμες περιπτώσεις: Ημία είναι αυτό που ονομάζεται ο νόμοςτου Λίχι. O γερουσιαστής Πάτρικ Λίχιεισήγαγε ένα νόμο που απαγορεύει τηναποστολή όπλων σε στρατιωτικές μο-νάδες, που συστηματικά εμπλέκονταισε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμά-των. ∆εν υπάρχει η παραμικρή αμφιβο-λία ότι ο ισραηλινός στρατός εμπλέκε-ται σε μαζικές παραβιάσεις ανθρωπί-νων δικαιωμάτων, πράγμα το οποίο ση-μαίνει ότι κάθε αποστολή αμερικανικώνόπλων στο Ισραήλ γίνεται κατά παρά-βαση του αμερικανικού νόμου. Οι ίδιοιοι αμερικανοί πολίτες, αλλά και άλλοι,πρέπει να επικαλεστούν το νόμο και νααπαιτήσουν την τήρησή του. Αυτός ονόμος συμπίπτει και με το διεθνές δί-καιο, αφού η ∆ιεθνής Αμνηστία επί χρό-νια ζητά την απαγόρευση της πώλησηςόπλων στο Ισραήλ με αυτή την αιτιολο-γία. Αυτό είναι ένα βήμα που μπορεί καιπρέπει να γίνει.

Η δεύτερη κρίσιμη περίπτωση είναιτο καθεστώς φορολογικής απαλλαγήςπου έχει δοθεί σε οργανισμούς στιςΗΠΑ, που εμπλέκονται άμεσα στην κα-τοχή παλαιστινιακών εδαφών και σεσημαντικές επιθέσεις, κατά τις οποίεςθίγονται ανθρώπινα και πολιτικά δι-καιώματα μέσα στο ίδιο το Ισραήλ,όπως το Εθνικό Εβραϊκό Ίδρυμα (Je-wish National Fund). Ρίξτε μια ματιάστη σύμβασή του με το ισραηλινό κρά-τος, που το δεσμεύει να δρα για το συμ-

φέρον της εβραϊκής φυλής, θρησκείαςκαι καταγωγής μέσα στο Ισραήλ. Μίααπό τις συνέπειες αυτού είναι ότι με ένασύνθετο πλέγμα νόμων και διοικητικώνπρακτικών, το εν λόγω ίδρυμα διαχειρί-ζεται ούτε λίγο ούτε πολύ περίπου το90% του εδάφους της χώρας, με πραγ-ματικές συνέπειες για το ποιος μπορείνα ζήσει πού. Απολαμβάνει φορολογι-κής απαλλαγής ακόμα και για τη δρα-στηριότητά του στη ∆υτική Όχθη,πράγμα που είναι αυστηρά εγκλημα-τικό. Γεγονός που επίσης συνιστά πα-ράβαση του αμερικανικού νόμου.

Όλα αυτά είναι σημαντικά δεδομένακαι νομίζω ότι οι ΗΠΑ πρέπει να πιε-στούν, εντός και εκτός των συνόρων, ναεγκαταλείψουν τον -πραγματικά μονα-δικό- μονομερή τους ρόλο να μπλοκά-ρουν κάθε πολιτική συμφωνία τα τε-λευταία 40 χρόνια, από το πρώτο βέτοτο 1976. Αυτό θα έπρεπε να είναι με-γάλο θέμα για τα ΜΜΕ, σε συνόδουςσαν αυτή, στον ΟΗΕ, στην εγχώρια πο-λιτική ατζέντα κ.λπ.

Μίλησε μας για το ρόλο των ΜΜΕ,ιδιαίτερα των αμερικανικών. Πιστεύειςότι η κοινή γνώμη μετατοπίζεται στοπαλαιστινιακό ζήτημα;

Ο ρόλος των ΜΜΕ μοιάζει να μετακι-νείται κάπως από την καθολική υπο-στήριξη για κάθε τι που κάνει το Ισραήλκαι φυσικά τη σιωπή για το ρόλο τωνΗΠΑ. Αυτό δεν ισχύει μόνο για την πε-ρίπτωση του Ισραήλ, αλλά και για ανα-ρίθμητες άλλες περιπτώσεις. Ωστόσο,αργά αλλάζει. Όμως, για παράδειγμα,όσον αφορά την επιχείρηση Προστα-τευτική Αιχμή, γραφόταν στους «ΝιουΓιορκ Τάιμς» που είναι μεγάλη εφημε-ρίδα, κριτικά άρθρα και ρεπορτάζ γιατην επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ κατάτη διάρκεια της επιχείρησης. ∆εν πρό-κειται βεβαίως για μια επίθεση τηςΧαμάς στο Ισραήλ, αλλά αυτό διάβαζανοι πολίτες και αυτός ήταν ο τρόπος μετον οποίο παρουσιάστηκε στα ΜΜΕ. Ηεικόνα που μεταδίδεται ξανά και ξανάείναι: Κοιτάξτε το καημένο το Ισραήλ,δέχεται επίθεση. Έχει το δικαίωμα νααμυνθεί. Όλοι συμφωνούμε στο δι-καίωμα της άμυνας, αλλά δεν πρόκειταιγια τέτοιο θέμα.

Το ερώτημα που τίθεται εν προκει-μένω είναι: Έχει το δικαίωμα να αμύνε-

ται κάποιος με την ισχύ, με τη βία; Ηαπάντηση είναι όχι για όλους, είτε πρό-κειται για κράτος είτε πρόκειται γιαάτομο. Εκτός και αν έχει εξαντλήσεικάθε ειρηνικό μέσο. Εάν δεν επιτρέπεικαν τη χρήση ειρηνικών μέσων, όπωςσυμβαίνει με το Ισραήλ, τότε δεν έχει τοδικαίωμα της άμυνας με τη χρήση βίας.Αλλά για ψάξτε να βρείτε μια κουβένταγια αυτό στα ΜΜΕ, το μόνο που βρί-σκεις είναι «άμυνα». Όταν ο πρόεδροςΟμπάμα σπανίως μιλάει για το θέμα,λέει συνήθως: Αν οι κόρες μου δέχον-ταν επίθεση από ρουκέτες, θα έκανα τοκάθε τι για να σταματήσω την επίθεση.∆εν έχει μια κουβέντα να πει για τα παι-διά των Παλαιστινίων που δολοφο-νούνται, μόνο για τα παιδιά των Ισραη-λινών της πόλης Σντερότ που δέχεταιεπίθεση από ρουκέτες Κασάμ. Να μηξεχνάμε ότι το Ισραήλ ξέρει ακριβώςπώς να σταματήσει αυτές τις ρουκέτες:τηρώντας τη συμφωνία κατάπαυσηςτου πυρός για μια φορά. Άλλωστε, στοπαρελθόν έχουν σταματήσει, ακόμα καιόταν το Ισραήλ δεν τηρούσε την κατά-παυση.

Η εικόνα που προωθείται, ότι οιΗΠΑ, ως έντιμος διαμεσολαβητής, προ-σπαθεί σκληρά για να φέρει τις δύοαπείθαρχες πλευρές στο τραπέζι και δί-νουν τον καλύτερό τους εαυτό σε αυτή

την ευγενή προσπάθεια, δεν έχει σχέσημε την πραγματικότητα. Οι ΗΠΑ είναι,όπως κάποιοι από τους αμερικανούςδιαμεσολαβητές έχουν κατά καιρούςαναγνωρίσει, ο δικηγόρος του Ισραήλ.Εάν γίνονταν σοβαρές διαπραγματεύ-σεις, θα διεξάγονταν από κάποιο ουδέ-τερο κράτος, όπως για παράδειγμα ηΒραζιλία, που απολαμβάνει κάποιουδιεθνούς σεβασμού και θα έφερνεκοντά τις δύο πλευρές, δηλαδή από τημία το Ισραήλ και τις ΗΠΑ και από τηνάλλη τους Παλαιστίνιους. Αυτό τοσχήμα θα αποτελούσε πιθανώς πραγμα-τική διαπραγμάτευση. Ωστόσο, η πιθα-νότητα κάποιος δημοσιογράφος να σκε-φτόταν έστω κάπως έτσι, όχι να ανα-δείκνυε αυτήν την πτυχή, είναι ελάχι-στες. Η κατήχηση γίνεται σε τέτοιοβαθμό, που στοιχειώδη δεδομένα όπωςαυτό είναι απλώς ακατανόητα.

Αλλά για να επανέλθω στο δεύτεροζήτημα που έβαλες με την ερώτησή σουκαι είναι σημαντικό, η κοινή γνώμη στιςΗΠΑ μετατοπίζεται. Όχι τόσο γρήγοραόπως στον υπόλοιπο κόσμο, όχι όπωςστην Ευρώπη, αλλά συμβαίνει. ∆εν εί-μαστε στο σημείο που θα κερδίζαμε τιςψήφους στο Κογκρέσο, αλλά υπάρχειμετατόπιση, ιδιαίτερα μεταξύ των νέωνανθρώπων. Θα δώσω ένα προσωπικόπαράδειγμα, του οποίου έχεις εμπειρίακαι εσύ η ίδια. Μέχρι πολύ πρόσφατα,όταν πραγματοποιούσα ομιλίες γύρωαπό αυτά τα ζητήματα, όπως κάνω τατελευταία 40 χρόνια, έπρεπε στην κυ-ριολεξία να έχω αστυνομική προστασία,ακόμα και στο ίδιο το πανεπιστήμιοπου διδάσκω, το ΜΙΤ. Η αστυνομία επέ-μενε να με συνοδεύει μέχρι το αυτοκί-νητό μου, εξαιτίας των απειλών πουείχα δεχτεί. Ομιλίες ακυρώνονταν κ.λπ.Αυτά δεν συμβαίνουν πια. Πριν μερικέςμέρες ήταν προγραμματισμένη μια ομι-λία μου στο ΜΙΤ για αυτά τα θέματα.∆εν ακυρώθηκε και δεν είχα αστυνο-μική προστασία. Περίπου 500 με 600φοιτητές ήταν εκεί, όλοι ενθουσιώδεις,συμμετέχοντες, αφοσιωμένοι, ανήσυ-χοι, με θέληση να κάνουν κάτι. Αυτόσυμβαίνει σε όλη τη χώρα. Η αλληλεγ-γύη στους Παλαιστίνιους είναι μεγάλοθέμα. Αυτό αποτελεί τεράστια αλλαγήμέσα στα τελευταία λίγα χρόνια.

Έτσι αλλάζουν τα πράγματα, συνή-θως από τους νεώτερους και έπειτα με-

Οι ΗΠΑ είναι ο δικηγόρος του ΙσραήλΣυνέντευξη του αμερικανού ακα δημαϊκού Νόαμ Τσόμσκι στην Έιμι Γκούντμαν

Η κοινή γνώμη στιςΗΠΑ μετατοπίζεται. Σεολόκληρο το ΜΙΤ ηαλληλεγγύη στουςΠαλαιστίνιους είναιμεγάλο θέμα. Έτσιαλλάζουν τα πράγματα,συνήθως από τουςνεώτερους και έπειταμεταδίδεται και στονυπόλοιπο πληθυσμό.

“

Όταν ο πρόεδρος Ομπάμα σπανίως μιλάει για όλα αυτά, λέει συνήθως: Αν οι κόρες μου δέχοντανεπίθεση από ρουκέτες, θα έκανα το κάθε τι για να σταματήσω την επίθεση. ∆εν βρίσκει μια κουβέντα ναπει για τα παιδιά των Παλαιστινίων που δολοφονούνται.“

O Nόαμ Τσόμσκι και η Έιμι Γκούντμαν.

Πριν δύο περίπου εβδομάδες ο Νόαμ Τσόμσκι μίλησε στον ΟΗΕ σεένα κοινό περίπου 800 ανθρώπων, ανάμεσά τους και πρέσβεις, γιατο ζήτημα του Ισραήλ και της Παλαιστίνης. Μετά από αυτήν την ομι-λία η γνωστή δημοσιογράφος Έιμι Γκούντμαν από το δίκτυο «De-mocracy Now!», στο πλαίσιο της εκπομπής της «The War and PeaceReport», ζήτησε συνέντευξη από τον Τσόμσκι, στην οποία ο γνωστόςγλωσσολόγος και πολιτικός αντιφρονώνεπισημαίνει τη σημασία τήςενημέρωσης των αμερικανών πολιτών για το γεγονός ότι το κράτοςτων ΗΠΑ παραβαίνει τους ίδιους του τους νόμους και αναγκάζειτους πολίτες να πληρώνουν με τα χρήματά τους εγκληματικέςστρατιωτικές επιχειρήσεις στην Πλαιστίνη.

Η ΕΠΟΧΗ 2 Νοεμβρίου 2014 3311ΘΕΩΡΙΑ

ταδίδεται και στον υπόλοιπο πληθυσμό.Νομίζω ότι οι δύο περιπτώσεις ανάλη-ψης δράσης από τους πολίτες που ανέ-φερα παραπάνω, θα είχαν σημαντικήαπήχηση σε μεγάλο μέρος του αμερικα-νικού κοινού. Γιατί πρέπει να χρηματο-δοτεί στρατιωτικές μονάδες που διεξά-γουν μαζικές παραβιάσεις ανθρωπίνωνδικαιωμάτων; Γιατί πρέπει να επιτρέπειφορολογική απαλλαγή; Γιατί πρέπειεμείς να πληρώνουμε για παραβιάσειςβασικών δικαιωμάτων σε μια άλληχώρα, σε κατεχόμενα εδάφη, πράγμαπου είναι έγκλημα; Νομίζω αυτά ταερωτήματα μπορούν να έχουν απήχησηστο αμερικανικό κοινό και να οδηγή-σουν σε αλλαγές που έχουμε δει σεάλλες περιπτώσεις.

Πες μας τη γνώμη σου για το κίνημαBDS, δηλαδή μποϊκοτάζ, απόσυρσηεπενδύσεων και κυρώσεις εναντίον τουΙσραήλ.

To κίνημα BDS είναι ένα σύνολο τα-κτικών, από αυτές που αναλαμβάνουμεόταν πιστεύουμε ότι θα είναι αποτελε-σματικές. Οι τακτικές δεν αποτελούναρχές. ∆εν αποτελούν δράσεις που επι-χειρείς με κάθε κόστος, γιατί πιστεύειςότι είναι σωστές. Οι τακτικές επιλέγον-ται, αν είμαστε σοβαροί, διότι πι-στεύουμε ότι μπορούν να βοηθήσουν ταθύματα. Με αυτόν τον τρόπο προσαρ-μόζουμε την τακτική μας, όχι γιατί θε-ωρούμε ότι είναι σωστή επί της αρχής,αλλά επειδή πιστεύουμε ότι θα είναιωφέλιμη. Αυτό το σκεπτικό θα έπρεπενα είναι δεύτερη φύση για τους ακτιβι-στές.

Επίσης, δεύτερη φύση θα έπρεπε ναείναι η κρίσιμη διαφορά μεταξύ τουπροτείνω και του υπερασπίζομαι.Μπορώ να προτείνω τώρα ότι θαέπρεπε όλοι να ζούμε ειρηνικά και αγα-πημένα μεταξύ μας. ∆εν αποτελεί όμωςσοβαρή πρόταση. Θα αποτελέσει τέ-τοια, όταν την υπερασπιστώ στηνπράξη, όταν σχεδιάσω ένα δρόμο πουνα οδηγεί από εδώ έως εκεί. Αλλιώςείναι κούφια λόγια. Αυτή η διάκρισηείναι κρίσιμη και σχετική με αυτό πουσυζητάμε.

Επίσης, το κίνημα BDS είναι διαφο-ρετικό από την ανάληψη τακτικών BDS.∆ηλαδή, όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση εκ-δίδει μια σχετική οδηγία ή το ΊδρυμαΓκέιτς αποσύρει επενδύσεις σε επιχει-ρήσεις ασφάλειας που διεξάγονται σεκατεχόμενα εδάφη, αλλά και αλλού,αυτό είναι πολύ σημαντικό. Αλλά αυτόδεν είναι το κίνημα BDS. Πρόκειται γιατακτικές BDS, στην πραγματικότηταγια BD τακτικές, αφού αφορούν μποϊ-κοτάζ και απόσυρση επενδύσεων. Τοκίνημα έχει δώσει ώθηση σε τέτοιεςεξελίξεις, αλλά μέχρι στιγμής έχει απο-τύχει -και θα πρέπει να το αναλογιστεί-όσον αφορά την απροθυμία του να αν-τιμετωπίσει κρίσιμα ερωτήματα για τονακτιβισμό: Τι θα βοηθήσει τα θύματακαι τι θα τα βλάψει; Τι αποτελεί πρό-ταση και τι μπορώ να υπερασπιστώστην πράξη;

Εάν, λοιπόν, δούμε τις αρχές που διέ-πουν το κίνημα BDS, είναι τρεις: 1. Οιδράσεις πρέπει να κατευθύνονται ενάν-τια στον εποικισμό. Έχει νόημα καιείναι ιδιαίτερα επιτυχημένο με πολλούςτρόπους. Επίσης, βοηθά να ενημερω-θούν οι πολίτες της ∆ύσης, που κα-λούνται να συμμετάσχουν στη δράση,και να ανοίξει διάλογος και έρευνα γιατο πώς συμβάλλουν ορισμένοι στην κα-τοχή και τον εποικισμό. 2. Οι δράσεις

του κινήματος BDS πρέπει να συνεχι-στούν μέχρι το Ισραήλ να επιτρέψειστους πρόσφυγες να γυρίσουν σταεδάφη τους. Αυτό δεν είχε επιτυχία γε-νικά, και στο βαθμό που έχει επιχειρη-θεί είχε αρνητικά αποτελέσματα. ∆ενυπάρχει βάση για αυτό το σκεπτικό

στην πλειοψηφία του πληθυσμού, μεαποτέλεσμα να προκαλεί την παρερμη-νεία: Ώστε θέλεις να καταστρέψεις τοκράτος του Ισραήλ; ∆εν πρόκειται νασυμμετέχουμε στην καταστροφή ενόςκράτους. ∆εν γίνεται να αναλαμβάνουμεδράσεις ιεραρχώντας τις ψηλά, όταν

στον πραγματικό κόσμο θα έχουν βλα-πτικό αποτέλεσμα για τα θύματα. 3. Ταπολιτικά δικαιώματα μέσα στο Ισραήλ.Εδώ μπορούν να γίνουν πολλά. Όπωςτο ζήτημα με τη φορολογική απαλλαγήισραηλινών οργανώσεων από το αμερι-κανικό κράτος, στο οποίο αναφέρθηκαπροηγουμένως. Φορολογική απαλλαγήσημαίνει ότι οι αμερικανοί πολίτες πλη-ρώνουν για τις πράξεις αυτών των ορ-γανώσεων. Επιμένω σε αυτή τη δράσηανάδειξης και ενημέρωσης.

Υπήρξαν και άλλες δράσεις που επι-λέχθηκαν στο παρελθόν και αποδείχθη-καν βλαπτικές, αλλά δεν θα ανατρέξωσε αυτές. Το σημαντικό είναι όσοι ανα-λαμβάνουμε σοβαρές κινηματικές δρά-σεις να αναρωτιόμαστε εάν οι δράσειςμας φροντίζουν τα θύματα ή αν μας κά-νουν απλώς να αισθανόμαστε καλά.Αυτό είναι το κρίσιμο.

Οι ΗΠΑ είναι ο δικηγόρος του ΙσραήλΣυνέντευξη του αμερικανού ακα δημαϊκού Νόαμ Τσόμσκι στην Έιμι Γκούντμαν

Υπάρχει μια κρίσιμη διαφορά μεταξύ τουπροτείνω και του υπερασπίζομαι. Μια πρόταση θαείναι σοβαρή όταν την υπερασπιστώ στην πράξη,όταν σχεδιάσω ένα δρόμο που να οδηγεί από εδώέως εκεί. Αλλιώς είναι κούφια λόγια.

“

Με την πρόσφατηπροσθήκη τηςΣουηδίας, ηΠαλαιστίνηαναγνωρίζεται πια ωςεπίσημο κράτος από134 κράτη.