Κυριακή 09-11-2014

3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014 • Αρ. φ. 1224 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Γ. Μηλιός: Λιτότητακαι δημόσιο χρέοςΠολιτικό ζήτημα η αντιμετώπισητης ευρωπαϊκής κρίσηςχρέους. σελ. 7

...Ξ. Παπαδοπούλου: Οιτράπεζες σε ρόλο ρυθμιστήΟι κυβερνητικές ρυθμίσειςγια τα κόκκινα δάνεια. σελ. 6

...Σ. Βελισσαρίου: Φόρτσα ΕΚΠΑ!Οι πρυτάνεις ως προϊόνταπεριστολής δημοκρατικώνδικαιωμάτων. σελ. 8

...∆. Παπανικολάου:Ξανακατασκευάζονταςτον ομοφυλόφιλοΟ φόβος απέναντι στη διαφορά,οι ανακρίβειες καιοι παρανοήσεις. σελ. 23

Γ. Αλμπάνης: Η βίατου Ζορζ ΛαμπικάΜε αφορμή την κυκλοφορίατου βιβλίου του μαρξιστήφιλοσόφου. σελ. 24

«Για πρώτη φοράσυζητάμε για το μέλλονμας στο σχολείο»Το αυθόρμητο κίνηματων μαθητών και η απάντησητου υπουργείου με συλλήψειςκαι απειλές. σελ. 9

Καταρρέειη ιδιωτικοποίησητου Ελληνικού;Της Φερενίκης Βαταβάλη*

Πριν από λίγες μέρες τοΤΕΕ, ο επίσημος τεχνι-κός σύμβουλος του

κράτους, έδωσε στη δημοσιότη-τα την οικονομοτεχνική έκθεσηεκτίμησης της επενδυτικής α-ξίας του πρώην αεροδρομίουτου Ελληνικού και της παρα-λίας του Αγ.Κοσμά. Τα αποτε-λέσματα είναι εντυπωσιακά. Ησημερινή αξία του Ελληνικού α-νέρχεται σε 3 δισ. ευρώ, τη ίδιαστιγμή που το ΤΑΙΠΕ∆ έχει α-ποδεχτεί την προσφορά 915 ε-κατ. ευρώ από την εταιρείαLamda Development συμφερό-ντων Ομίλου Λάτση. Προκύπτειδηλαδή -με αμιγώς εμπορικούςόρους- υποτίμηση της αξίαςτου αποκαλούμενου «μεγαλύτε-ρου φιλέτου της Μεσογείου»κατά 222%!

Ράπισμα για τις μεθοδεύσειςτης κυβέρνησης και του ΤΑΙ-ΠΕ∆ είναι και η απόφαση του

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Θ. Καλαφάτης: Η νεανικήπολιτιστική κουλτούραδεν είναι απαλλαγμένηπολιτικών προδιαθέσεωνΣυνέδριο για τις νεανικέςκουλτούρες στη μεταπολε-μική Ελλάδα. σελ. 22

Όνοµα: ΕποπτείαΕπώνυµο: Μνηµόνιο

ΤΗ ∆ΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΕΠΕΛΕΞΕ ΤΟ ΓΙΟΥΡΟΓΚΡΟΥΠ

Οι αποτυχίες τήςτουρκικής πολιτικήςΟ Χαμίτ Μπόζαρσλανγια την πολιτική

του Ερντογάν που οδηγεί την Τουρκίασε απομόνωση σελ. 15

Κάτι αλλάζειστην ΙσπανίαΟ Πάμπλο Ιγκλέσιαςκαι ο Αλμπέρτο Γκαρθόν

μιλούν για το Podemos και την Ενωμένη Αρι-στερά σελ. 16, 17

Σε πυρετώδη αναζήτηση του κατάλληλου τρόπου διαχείρισηςτου νέου μνημονίου που συνοδεύει την «προληπτική γραμμή στή-ριξης» επιδίδεται το Μαξίμου, προκειμένου να αντιμετωπίσει τιςαρνητικές εντυπώσεις από την απόφαση του Γιούρογκρουπ γιατη νέα συμφωνία με την Ελλάδα.

Ελπίζοντας σε μια ευνοϊκή συμφωνία -που δεν ήρθε- η κυβέρ-νηση σχεδίαζε να στηρίξει σ’ αυτή όλη την πολιτική της για τηναντιμετώπιση του ΣΥΡΙΖΑ από καλύτερες θέσεις. Τώρα που ηαπόφαση του Γιούρογκρουπ την αφήνει πολιτικά μετέωρη, νιώ-θει ότι οδηγείται σε αδιέξοδο και επιχειρεί να αποκρύψει με τιςδηλώσεις προέδρου και αντιπροέδρου της κυβέρνησης την πραγ-

ματικότητα.Πράγμα δύσκολο, καθώς η επιλογή της ενισχυμένης εποπτείας

μετά τη λήξη του τρέχοντος μνημονίου με προσδιορισμένουςόρους στο πλαίσιο νέου μνημονίου που θα υπογραφεί, δεν αφή-νει περιθώρια για παρερμηνείες.

Άλλωστε, και για το ζήτημα του χρέους τη στάση του Γιούρογ-κρουπ δεν ήταν ευνοϊκή. Οποιαδήποτε συζήτηση αποκλείστηκεκαι το θέμα παραπέμφθηκε στη συνεδρίαση της 8ης ∆εκεμβρίου,αλλά μέσα σε κλίμα δυσμενές, καθώς αρχίζει να καλλιεργείται -και με ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης- η άποψη ότι είναι βιώ-σιμο και δεν υπάρχει λόγος για νέες παραχωρήσεις.

Σε αποδιάρθωσηη περιφερειακήισορροπία της χώρας

Ο Κωστής Χατζημιχάλης για την παραγωγικήανασυγκρότηση και την τοπική ανάπτυξη σελ. 30, 31

Χρειαζόμαστεμια δεύτερη ∆ΕΘΟ βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑΧρήστος Μαντάς για την

ανάγκη κοινωνικής κινητοποίησης και τοαίτημα για εκλογές σελ. 10

ΣΣ ΥΥ ΝΝ ΕΕ ΝΝ ΤΤ ΕΕ ΥΥ ΞΞ ΕΕ ΙΙ ΣΣ

Σε διαρκή εκκρεμότητα η συζήτηση για το χρέος

Τι θα φάμεσήμερα μαμά;

Μόρια!Ρη ξι κέ λευ θη η ι δέα του υ -

πουρ γού Παι δείας Γ. Λο βέρ- δου για να κα λύ ψει τις 1.100κε νές θέ σεις εκ παι δευ τι κώνστα σχο λεία, κα θώς ε πι λύειταυ τό χρο να και το πρό βλη -μα της α νίας των α νέρ γων.

Αντί να προσ λά βει τους α πα- ραί τη τους εκ παι δευ τι κούς

για να λει τουρ γή σουν τασχο λεία, ζη τά ει α πό τους ά -νερ γους να ερ γα σθούν ε θε- λο ντι κά (α μι σθί κοι νώς). Ε,

α φού κά θο νται που κά θο νταιοι άν θρω ποι και δεν έ χουν

να φά νε, του λά χι στον τώ ραθα έ χουν έ να χό μπι. Και ε -

πει δή εί ναι με γά λη καρ διά ου πουρ γός θα τους δώ σει μό -ρια για τις μελ λο ντι κές (καιπι θα νώς α νύ παρ κτες) προσ-

λή ψεις στον κλά δο. Και γιακά ποιο λό γο υ πάρ χουν άν-

θρω ποι που ε ξε γεί ρο νται μεαυ τήν την ι δέ α…

22 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 -3619514 • FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR

3801107200000072038528658ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση:[email protected]

www.epohi.grΚωδικός εντύπου: 3341

Με τους ανθρώπους που ζουν στα χωριάτης περιφέρειας, ακόμα και σε αντίθεσημε τις γειτονιές της Αθήνας, κάνεις σε

βάθος συζήτηση για το πώς ζουν, πώς δουλεύουν–αν δουλεύουν– ποια τα καθημερινά και τα συνο-λικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν.

Στα χωριά συναντάς αγρότες, κτηνοτρόφους,άνεργους νέους, που παρά την αρχική επιφύλαξη,σου ανοίγουν την καρδιά τους τελικά, με την…καταλυτική βοήθεια του ταβερνιάρη. Φτάνουνμόνοι, χωρίς πρόκληση και μέχρι τις πρόσφατεςπολιτικές επιλογές τους. Εκεί είναι που γίνονταιπιο επιθετικοί προς τον εαυτό τους, πράγμα εξαι-ρετικά σπάνιο για πολιτικό, ακόμα και για τουςκομμουνιστές που σε όποιο εγχειρίδιό τους κι ανανοίξεις επαναλαμβάνεται η λέξη «αυτοκριτική».Γίνεσαι πιο πλούσιος στις γνώσεις, στις ιδέες καιτην ψυχή σου.

Είχα έμπνευση

Στο Καπελέτο ο αγρότης ήρθε στο τραπέζι μαςεπιφυλακτικός, καλύπτοντας την επιφύλαξη μετην ευγένειά του. «Να δούμε κι εσάς» άρχισε.«Προχωρήστε χωρίς τα λαμόγια, μην νερώσετε τοκρασί σας». Κατάλαβα ότι είχε «τσιμπήσει», όχιαδίκως αφότου οι τοπικές εφημερίδες αναφέ-ρουν, σχεδόν, καθημερινά πρόσωπα που επηρέα-σαν την πολιτική και κοινωνική ζωή του νομού,από τη θέση του βουλευτή, του Νομάρχη, του το-πικού άρχοντα, ή του κομματικού που έδενε καιέλυνε στην περιοχή.

«Να μην κωλώσετε, να στείλετε τα λαμόγια στηφυλακή. Να αρχίσετε από την αλλαγή του νόμουγια την ευθύνη των υπουργών», πρόσθεσαν και οιάλλοι που ήρθαν στο τραπέζι μας. Κουφάθηκα μετην πιεστικότητα που τα έβαζαν. Όλοι, αυτοί πουαπό το ’81 στήριζαν και ψήφιζαν ΠΑΣΟΚ, αλλάκαι οι άλλοι που είχαν νεοδημοκρατικό παρελ-θόν. «Είστε η τελευταία μας ζαριά», είπε αυ-στηρά. «Να δείξετε αμέσως ότι δεν είστε σαν τουςάλλους, ότι δε θα τα βρείτε μαζί τους. Να εφαρ-μόσετε, όχι σαν κοροϊδία, το «πόθεν έσχες»».Πως αυτά τα άτομα που γνωρίζαμε τη ζωή και τοβιός τους σήμερα έχουν βίλες, αυτοκίνητα, ζουνχλιδάτα».

Πρέπει να γνωρίζεις από πολιτική και κοινω-νική ψυχολογία για να αντιληφθείς πλήρως τηνπρώτη προτεραιότητα της ανάγκης τους. Ο τα-βερνιάρης μετακινήθηκε και έβαλε απαλά, αλλά…εκκωφαντικά μέσα μου, το τραγούδι «Ρίξε μιαζαριά καλή». Πήγαμε στα καθημερινά προβλή-ματα της ζωής του. «Έβαλα καρπούζι, αλλάμπήκα μέσα. Ο έμπορος όχι μόνο μου έδινε 0,50λεπτά το κιλό, αλλά ήθελε να πληρώσω και τα ερ-γατικά για το φόρτωμα. Σταμάτησα και έβαλατριφύλλι». «Ποιος στο είπε να το κάνεις;». «Κα-νείς, μόνος μου πειραματίστηκα». «Και αν δενέπιανε, δεν είχε απόδοση;», «Είχα έμπνευση» γέ-λασε. «Οι γεωπόνοι είτε του κράτους είτε τηςΑγροτικής, δεν επαρκούσαν και όσοι υπάρχουντους βάζουν σε γραφειοκρατικές δουλειές.Υπήρχε ένα πολύ καλό ινστιτούτο έρευνας για τιςκαταλληλότερες καλλιέργειες του νομού, αλλά τοέκλεισαν». «Για να αναπτυχθεί η παραγωγή καινα υπάρχει κίνητρο πρέπει επίσης να μειωθεί ητιμή του ρεύματος, όπως γίνεται σε άλλες κατη-γορίες επαγγελματιών και η τιμή του πετρε-λαίου». Μπορεί να ελέγχεται, όπως τότε επί Ση-μίτη, που είχε κόκκινο χρώμα». «Γινόταν λαθρεμ-πόριο με αυτοκίνητα και θέρμανση», του αντέ-τεινα. «Γινόταν έλεγχος. Εδώ στο χωριό πιάστηκεένας και πλήρωσε μεγάλο πρόστιμο. Όλοι φοβή-

θηκαν» απάντησε.

Το πνεύμα χρειάζεται και οινόπνευμα

Το Σάββατο το βράδυ στον όμορφο σιδηρο-δρομικό σταθμό Λεχαινών, που μετά από την κα-τάργηση της παραδοσιακής γραμμής του τρένουΠειραιάς – Πύργος –Καλαμάτα, έχει γίνει μπα-ράκι-στέκι πολιτιστικών εκδηλώσεων, ευτυχώς,γιατί άλλα ρημάζουν, η πολιτιστική ομάδα«Φράγμα» διοργάνωσε ποιητική βραδιά. Με τοπέρας της εκδήλωσης, οι διοργανωτές είπαν«φτάνει πια το πνεύμα, χρειάζεται και οινό-πνευμα» και μας πήγαν σε καφενείο – ταβερνάκιγια να φάμε ντόπιο κοτόπουλο με χυλοπίτες.Στην παρέα μας ήταν τρεις νέοι άνθρωποι. Ο άν-δρας από την άγνωστη παρέα, ήταν κτηνοτρόφοςαπό την Αγία Μαύρα. Μαζί με τον αδερφό του συ-νεχίζουν την οικογενειακή επιχείρηση. Ενώ ηυπόλοιπη οικογένειά του, προερχόμενη και αυτήαπό το ΠΑΣΟΚ, τώρα θα στηρίξει ΣΥΡΙΖΑ, αυτόςπαραμένει στην περιφέρεια του κόμματος ψα-χνόμενος. Η συζήτηση είχε περίπου τους ίδιουςπροβληματισμούς με τον αγρότη. Αυτός πρό-σθεσε στοιχεία αντιφατικότητας του λόγου στε-λεχών του ΣΥΡΙΖΑ.

Αναφέρθηκε στα προβλήματα της κτηνοτρο-φίας, στην εκμετάλλευση των εταιριών γάλακτος,κυρίως, όμως για την ανάγκη κρατικής ενημέρω-σης και καθοδήγησης των κτηνοτρόφων καιαγροτών. «Να φτιαχτούν σχολές επαγγελματικήςκατάρτισης γι’ αυτούς, όπως γίνεται στην Ολλαν-δία και στην Γερμανία», τόνισε με έμφαση σαννέος άνθρωπος που διψά για επιστημονική ανα-βάθμιση της δουλειάς του. Μαζί με τη τεράστιααύξηση του κόστους πρώτων υλών και την ελλιπήπαρουσία του κράτους στις ασθένειες, όπως πρό-σφατα του καταρροϊκού πυρετού, η συνέπειαείναι η εγκατάλειψη της κτηνοτροφίας. Από τους150 τόνους φέτας, πήγαμε στους μισούς. Η ίδιαπτώση και στο γάλα. Από τους 100 τόνους πουβγάζαμε το 2004, σήμερα είναι κάτω από τους 25.

Και στις δύο παρέες οι συνεταιρισμοί αναφέρ-θηκαν ως μη υπάρχοντες, μετά την πασοκικήαπαξίωση, που τους χρησιμοποίησαν, σαν τομακρύ χέρι του κόμματος και σε αρκετές περι-πτώσεις για αρπαχτές. Σφραγίδες πια, που στηνκαλύτερη περίπτωση γίνονται σούπερ μάρκετ,«πουλώντας» πάμπερς, όπως χλεύασε ένας αγρό-της. Και αυτά στην Ηλεία. «Τον παράδεισο τηςΜεσογείου», όπως την χαρακτήρισε πριν από 35χρόνια η Ουνέσκο. Αυτό το Νομό που από το83,4% του κατά κεφαλήν ΑΕΠ εκείνη την πε-ρίοδο, τον πήγαν στο 54%, με συνέπεια να είναιαπό τους πρώτους νομούς στη φτώχεια και στοναποκλεισμό.

Μάκης Μπαλαούρας

Ζ΄ Κλι μα κίου του Ελε γκτι κού Συ νε δρίου σχε τι κά με τη σύμ βα ση πουπρο τί θε νται να υ πο γρά ψουν με τον ε πεν δυ τή για την πα ρα χώ ρη σητου Ελλη νι κού για 99 χρό νια. Το ΤΑΙ ΠΕ∆ – α νά με σα σε άλ λες πα -ρα τυ πίες – άλ λα ξε τους ό ρους του δια γω νι σμού ε νώ αυ τός βρι σκό -ταν σε ε ξέ λι ξη, πα ρα βιά ζο ντας τις αρ χές της δια φά νειας και της α -ντα γω νι στι κό τη τας. Πο λύ σύ ντο μα α να μέ νε ται μά λι στα να α να κοι -νω θεί και η ο ρι στι κή α πό φα ση του Ελε γκτι κού Συ νε δρίου ε πί τουθέ μα τος, κά τι που εν δε χο μέ νως να δώ σει τη χα ρι στι κή βο λή στηνκο ρω νί δα του προ γράμ μα τος των ι διω τι κο ποιή σεων.

Το ΤΑΙ ΠΕ∆ α πο λύ τως α πο μο νω μέ νο

Χω ρίς αμ φι βο λία, τό σο η α πό φα ση του Ζ΄ Κλι μα κίου του Ελε γκτι -κού Συ νε δρίου, ό σο και η ε κτί μη ση της α ξίας του Ελλη νι κού α πό τοΤΕΕ βα σί ζο νται σε μία λο γι κή που προ τάσ σει τη λει τουρ γία της ε -λεύ θε ρης α γο ράς. Πα ρό λα αυ τά, και οι δύο αυ τές δη μό σιες πα ρεμ -

βά σεις ξε γυ μνώ νουν –μέ σα α πό τηδι κή τους ο πτι κή- γκρί ζες πτυ χές τηςυ πό ε ξέ λι ξης ι διω τι κο ποίη σης τουΕλλη νι κού. Ξε γυ μνώ νουν τη νε ο φι λε -λεύ θε ρη μη χα νή που έ χει στη θεί γιανα α πο στε ρή σει α πό την κοι νω νία τοδη μό σιο πλού το προς ό φε λος συ γκε -κρι μέ νων ε πι χει ρη μα τι κών συμ φε ρό -ντων χω ρίς κα νέ να ό ρο και πε ριο ρι -σμό.

Οι πα ρεμ βά σεις του Ελε γκτι κούΣυ νε δρίου και του ΤΕΕ προ στί θε νται–χω ρίς βέ βαια να α θροί ζο νται- στιςφω νές που ό λα αυ τά τα χρό νια μι λά -νε για έ να τε ρά στιο πε ρι βαλ λο ντι κό,κοι νω νι κό και οι κο νο μι κό σκάν δα λο.Προ στί θε νται στις φω νές των κι νη -μά των, της αυ το διοί κη σης, του ε πι -στη μο νι κού κό σμου και πο λι τι κώνκομ μά των που ο ρα μα τί ζο νται για τηνέ κτα ση του Ελλη νι κού έ να δη μό σιοκαι κοι νό χρη στο Μη τρο πο λι τι κόΠάρ κο υ ψη λού πρα σί νου, με δρα στη -ριό τη τες πο λι τι σμού, α θλη τι σμού καικοι νω φε λών ε ξυ πη ρε τή σεων.

Έτσι λοι πόν το ΤΑΙ ΠΕ∆ εί ναι πλέ -ον α πο λύ τως α πο μο νω μέ νο και μα ζία πο νο μι μο ποιεί ται πλή ρως η κυ βερ -

νη τι κή πο λι τι κή των ι διω τι κο ποιή σεων. Αυ τό εί ναι σα φές. Όπως ε -πί σης σα φές εί ναι ό τι, ό χι μό νο έ χει α πο τύ χει το ΤΑΙ ΠΕ∆ στο κοι -νω νι κά κα τα στρο φι κό έρ γο του, αλ λά το τε λευ ταίο διά στη μα κα -ταρ ρέει συ στη μα τι κά, με εμ βλη μα τι κό στοι χείο την α πο χώ ρη ση τουδιευ θύ νο ντος συμ βού λου που α πό την πρώ τη μέ ρα βρέ θη κε να ορ -γα νώ νει το πρό γραμ μα των ι διω τι κο ποιή σεων. Μπο ρεί ά ρα γε ναπλη σιά ζει και η μέ ρα της κα τάρ γη σής του;

Εί ναι ση μα ντι κό να συ νε χι στεί ο α γώ νας

Αυ τή α κρι βώς τη στιγ μή λοι πόν οι πο λι τι κές και κοι νω νι κές δυ -νά μεις του τό που που ο ρα μα τί ζο νται έ να «άλ λο» μο ντέ λο α νά πτυ -ξης και πό λης εί ναι ση μα ντι κό να συ νε χί σουν τον α γώ να α πέ να ντιστην εκ ποίη ση της δη μό σιας πε ριου σίας, αλ λά και την προ σπά θειαα πο δό μη σης του κυ ρίαρ χου λό γου που έ χει ε μπο τί σει σε με γά λοβαθ μό τις συ νει δή σεις των αν θρώ πων. Εί ναι αυ τός ο κυ ρίαρ χος λό -γος που στην πε ρί πτω ση του Ελλη νι κού ο δή γη σε στις τε λευ ταίεςδη μο τι κές ε κλο γές -μέ σα α πό κε νές υ πο σχέ σεις για χι λιά δες νέεςθέ σεις ερ γα σίας- στο βίαιο ξή λω μα του πρώην δη μάρ χου Ελλη νι -κού-Αργυ ρού πο λης Χρή στου Κορτ ζί δη και, μα ζί με αυ τόν, τωνπρώην δη μάρ χων των γει το νι κών δή μων, που διεκ δί κη σαν μα ζί μεκι νή μα τα και φο ρείς τη δη μιουρ γία Μη τρο πο λι τι κού Πάρ κου στοΕλλη νι κό. Εί ναι ε πί σης ση μα ντι κό κι νή μα τα, αυ το διοι κη τι κά σχή -μα τα και ε πι στη μο νι κές ο μά δες να συ νε χί σουν την ε πε ξερ γα σία τωνπρο τά σεων τους για το Μη τρο πο λι τι κό Πάρ κο στο Ελλη νι κό, σε μίακα τεύ θυν ση που θα δί νει α πα ντή σεις στη με γά λη πρό κλη ση της α -να βάθ μι σης του α στι κού πε ρι βάλ λο ντος της Αθή νας και της δια -σφά λι σης υ ψη λής ποιό τη τας ζωής για ό λους, στο πλαί σιο ε νός ‘άλ -λου’ μο ντέ λου α στι κής α νά πτυ ξης και ορ γά νω σης των πα ρα γω γι -κών δυ νά μεων του τό που.

*Η Φε ρε νί κη Βα τα βά λη εί ναι αρ χι τέ κτω ν-πο λε ο δό μος.

Οι πα ρεμ βά σειςτου Ελε γκτι κούΣυ νε δρίου και τουΤΕΕ προ στί θε νται–χω ρίς βέ βαια ναα θροί ζο νται- στιςφω νές που ό λα αυ -τά τα χρό νια μι λά -νε για έ να τε ρά -στιο πε ρι βαλ λο ντι -κό, κοι νω νι κό καιοι κο νο μι κό σκάν -δα λο.

“

Στα χωριά συναντάς αγρότες,κτηνοτρόφους, άνεργους νέους,που παρά την αρχική επιφύλαξη,σου ανοίγουν την καρδιά τουςτελικά, με την …καταλυτικήβοήθεια του ταβερνιάρη.

“

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Κα ταρ ρέει η ι διω τι κο ποίη σητου Ελλη νι κού;

«Η τελευταία ζαριά»∆υο βραδιές στα Λεχαινά

Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 33ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Την εβδομάδα που πέρασε, με τιςαποφάσεις του Eurogroup τηςΠέμπτης, ορίστηκε, σε πολύ με-

γάλο βαθμό, τόσο το περιεχόμενο της οι-κονομικής πολιτικής το επόμενο διά-στημα, όσο και οι πολιτικές εξελίξεις.Είναι η ίδια η κυβέρνηση που είχε συν-δέσει τους δύο τομείς, ελπίζοντας σε ευ-νοϊκή συμφωνία με τους πιστωτές.Όμως, έγινε ακριβώς το αντίθετο. Ενώσχεδίαζε, αν υποχρεωθεί να πάει σεεκλογές, να μπορεί να στριμώξει τον ΣΥ-ΡΙΖΑ στη βάση της συμφωνίας, τώραβρίσκεται σε πολιτικό αδιέξοδο.

Είναι χαρακτηριστικά, απ’ αυτή τηνάποψη, τα σχόλια δύο γερμανικών εφη-μερίδων αμέσως μετά το Eurogroup, οιοποίες ουσιαστικά εμφανίζουν το Βερο-λίνο να αφήνει μετέωρο πολιτικά τον Σα-μαρά. H Sόddeutsche Zeitung αξιολο-γώντας το αποτέλεσμα επισημαίνει ότιτα διλήμματα του Βερολίνου αντιμετω-πίζουν πολύ συγκρατημένα το ενδεχό-μενο να εξασφαλίσουν μεν την πολιτικήεπιβίωση του Σαμαρά, αλλά με τίμηματυχόν παράπλευρες απώλειες στη νομι-σματική ένωση. Αναφέρει επίσης ότι ηγερμανική κυβέρνηση πιστεύει πως ηΕλλάδα δεν θα μπορέσει του χρόνου ναδανειστεί μόνο απ’ τις αγορές. Η Han-delsblatt επικρίνει την ανυπομονησία τουΑντώνη Σαμαρά να απελευθερωθεί απότην τρόικα. Κατανοεί μεν με πολιτικούςόρους τη σπουδή, επισημαίνει, αλλάεσπευσμένη έξοδος ίσως σήμαινε πισω-γύρισμα.

Εποπτεία με ουρά

Εντούτοις ο πρωθυπουργός επιχείρησενα εξωραΐσει την κατάσταση. «Η Ελ-λάδα, πρώτα ο Θεός, βγαίνει οριστικάαπό την εποχή των μνημονίων», δήλωσεμιλώντας στην Κύπρο, «αλλά θα παρα-μείνουμε», έσπευσε να τονίσει, «πέρακαι πάνω από οτιδήποτε σχέσεις μεοποιουσδήποτε δανειστές, όταν αυτέςτελειώσουν, εγώ θα επιμείνω, σε έναδρόμο που λέγεται σταθερότητα, σοβα-ρότητα, μεταρρυθμίσεις, για το καλό τουμεγάλου αγαθού που λέγεται ανάπτυξη».

Μετά τις ανακοινώσεις από το Euro-group δεν υπήρχε κανένας που να δια-φωνεί ότι η ηγεσία της ΕΕ επέλεξε τηνπλέον δυσμενή εκδοχή συμφωνίας.Όπως σημειώνει το Bloomberg, η Ευ-ρωζώνη στην ουσία έδειξε στην Ελλάδαότι πρέπει να παραμείνει υπό στενό οι-κονομικό έλεγχο προτού βγει από τοπρόγραμμα διάσωσης. Η προληπτικήγραμμή που αποφασίστηκε, είναι αυτήμιας ενισχυμένης εποπτείας μετά τηλήξη του μνημονίου στο τέλος του χρό-νου.

Μάλιστα, η απόφαση έχει και ουρά,καθώς θέτει ως προϋπόθεση η αξιολό-γηση που ήδη γίνεται να κλείσει θετικά.«Θετικά», όμως, σημαίνει ότι η ελληνικήκυβέρνηση θα πρέπει να υλοποιήσειμέτρα που έχουν τεράστιο πολιτικό κό-στος, την ώρα που άγχεται για να συγ-κεντρώσει τους εκατόν ογδόντα βουλευ-τές για να εκλεγεί πρόεδρος και να απο-φύγει τις εκλογές, στις οποίες θα υπο-στεί βέβαιη ήττα.

«Θέλουμε το ∆ΝΤ»

Όσο για τον ρόλο του ∆ΝΤ, που η κυ-βέρνηση στοιχημάτιζε στην εξαφάνισήτου για να το πιστωθεί πολιτικά, θα έχει

ενεργό ρόλο, που δεν έχει καθορισθείακόμη. Η διατύπωση, ωστόσο, του κ.Ντάισελμπλουμ δεν αφήνει αμφιβολίαότι θα είναι ουσιαστικός, γιατί, όπωςείπε, «η συμμετοχή του ∆ΝΤ ενισχύει τηναξιοπιστία του όλου εγχειρήματος».Αψευδής μάρτυρας για το κομφούζιοπου επικράτησε, ήταν η δήλωση αξιωμα-τούχου της κυβέρνησης που άφησε ανοι-χτό ακόμα και το ενδεχόμενο το ∆ΝΤ ναπαίξει το ρόλο του χρηματοδότη. Εξάλ-λου και ο ίδιος ο κ. Χαρδούβελης σημεί-ωνε στο Reuters: «Θέλουμε το ∆ΝΤ ναέχει ανάμειξη, με την έννοια να εμπνέειεμπιστοσύνη στις αγορές ότι μας ελέγ-χουν λίγο. Η ακριβής σχέση με το ∆ΝΤείναι κάτι που συζητείται. Θα θέλαμε ηΕΕ να έχει το πάνω χέρι».

Τα σχετικά με το χρέος, πότε θα αρχί-σουν διαπραγματεύσεις γι’ αυτό και ποιαθα είναι η ελάφρυνση – αν αποφασισθεί– έμειναν απολύτως ασαφή. Πλήθοςήταν, εντωμεταξύ, τα ρεπορτάζ που μι-λούσαν για «δεύτερες σκέψεις», δηλαδήότι οι πιστωτές υιοθετούν αυτό που γρά-φεται καιρό τώρα από διάφορους αξιω-ματούχους της ΕΕ, ότι το χρέος είναιβιώσιμο. Οι αποφάσεις του 2012, λένεήταν σ’ άλλη φάση. Τώρα άλλαξαν τα οι-κονομικά δεδομένα, η οικονομία πάεικαλά.. «∆εν υπάρχει πραγματικός λόγος

να τους δώσουμε νέες παραχωρήσεις γιατη διάρκεια των δανείων ή τα επιτόκια»,δήλωνε αξιωματούχος.

Αναβάλλεται η «ελάφρυνσητου χρέους»

Τα ρεπορτάζ («Καθημερινή») αναφέ-ρουν πέντε λόγους που αλλάζουν θέσηκαι είναι ο ένας πιο κυνικός ή υποκριτι-κός από τον άλλο (βλέπε ανάλυση στοάρθρο του Γιάννη Μηλιού, σε άλλη σε-λίδα). Ο πιο προκλητικός είναι αυτόςπου αναφέρει ότι «εάν κάποιος μελετή-σει επακριβώς την απόφαση του Euro-group του Νοεμβρίου του 2012, θα μπο-ρούσε να ισχυριστεί ότι η Ελλάδα δενέχει εφαρμόσει όλες τις δράσεις που πε-ριλαμβάνονται στο Μνημόνιο. Άρα, δενυπάρχει νομική βάση για τη λήψη νέωνμέτρων ελάφρυνσης τους χρέους».

Η ενισχυμένης εποπτείας προληπτικήγραμμή στον ΕSΜ (Ευρωπαϊκό Μηχανι-σμό Σταθερότητας) που αποφασίστηκε,είναι η ECCL (Enhanced Conditions Cre-dit Line), στην οποία έχει πρόσβαση ηκυβέρνηση με ορισμένους όρους. Ποιοιθα είναι αυτοί; Μερικοί προσδιορίζονταικαταστατικά. Προβλέπεται, πχ, υπο-γραφή Μνημονίου (Memorandum of un-

derstanding), που πρέπει να υπογραφείκαι από το ESM. Θα είναι ενός έτους μεδυνατότητα ανανέωσης δύο εξαμήνων. Οέλεγχος θα υπάρχει ανεξάρτητα αν χρει-ασθεί να απαιτηθούν κεφάλαια από τηνπιστωτική γραμμή ή όχι. Οι έλεγχοι θαγίνονται από ΕΚΤ και Κομισιόν και θαανακοινώνονται τα ευρήματα στο Συμ-βούλιο του ESM ανά τρίμηνο. Ως προς τοπεριεχόμενο του Μνημονίου ο κ. Ντάι-σελμπλουμ δήλωσε ότι «από τώρα θα ξε-κινήσει η συζήτηση για τους όρους αυτήςτης γραμμής».

Όμως δεν σταματούν τα πράγματαεδώ. Το κλίμα ήταν δυσμενές και για τοπαρόν. Η τρόικα δεν έχει ακόμη αποφα-σίσει πότε θα επιστρέψει – γίνεται υπερ-προσπάθεια να έλθει αυτή την εβδομάδα– και ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωνεότι θα πρέπει η ελληνική πλευρά να δεί-ξει «μια αρκετά φιλόδοξη και λεπτομερήαπόδειξη της προόδου επί των υπολει-πόμενων θεμάτων». Τα «υπολειπόμενα»θέματα όμως είναι φωτιά και η κυβέρ-νηση κάνει μεγάλες προσπάθειες να ταπαρακάμψει, τουλάχιστον, και να τα με-ταφέρει στη νέα περίοδο. Όμως έτσι,αναφέρουν προειδοποιητικά οι ίδιοιαξιωματούχοι, ενισχύεται η παρουσίατου ∆ΝΤ, που ως γνωστόν επιθυμεί με-γάλη ομάδα χωρών της ευρωζώνης.

Πολιτικά μετέωρηη συγκυβέρνησηΛυπητερή επιστροφή από το Eurogroup

Οδρόμος του ΣΥΡΙΖΑ προς την κυβέρνηση, δεν παραλείπουμε να το λέμε ποτέ στην «Εποχή» είναι δύσβατος, με δυσκο-λίες που θα του παρεμβάλλουν ως την τελευταία στιγμή. Και παρά την αισιοδοξία μας για τη νίκη, ανησυχούμε πάνταότι μόνο στην Ελλάδα έχει συγκροτηθεί ένα αντίπαλο δέος που θα συγκρουσθεί, από θέσεις κυβέρνησης, με τη λιτότητα

και τις δυνάμεις που την επιβάλλουν σ’ ολόκληρη της ΕΕ. Ο ιστορικός ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτός του ανατροπέα, που θααλλάζει την ατζέντα, θα απειλήσει με τα βέτο του τη «στερεή αλυσίδα» της λιτότητας στις διαπραγματεύσεις με τους πι-στωτές. Όμως όλοι αντιλαμβανόμαστε τους κινδύνους που τον συνοδεύουν, αν απομονωθούμε.

Η εμφάνιση του Ποντέμος στην Ισπανία, που μαζί με την Ενωμένη Αριστερά και τη ∆ημοκρατική Αριστερά Καταλονίας, πλη-σιάζει στο 30% και διεκδικεί να κυβερνήσει, απειλούν έμπρακτα - και βάσιμα στη συνείδηση της κοινωνίας - να ανατρέψουντη νεοφιλελεύθερη πολιτική στη χώρα τους. Είναι το νέο, ιστορικό και καθοριστικό στοιχείο στην Ευρώπη σήμερα. Τώρα, σεδυο χώρες υπάρχει αντίπαλο δέος, όχι απλώς ως ενεργό κίνημα, αλλά ως προοπτική κυβέρνησης. Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ γίνε-ται πιο πειστική, πιο εύκολη. ∆εν είναι ανάδελφος δύναμη.

Το δεύτερο που εν-δεχομένως συμβείείναι να ακολουθήσουνκι άλλα παραδείγματα.Ήδη, η Ιρλανδοί σύν-τροφοι με το Σιν Φέιν,το οποίο στις δημοσκο-πήσεις υπερβαίνει το20%, μαζί με άλλες αρι-στερές δυνάμεις είναιεπίσης, εν δυνάμει, αν-τίπαλο δέος. Οι εξελί-ξεις αυτές, ιστορικέςγια τον ρόλο της Αρι-στεράς στην Ευρώπη,μπορεί να επηρεάσουνκαι τις διεργασίες στηνΑριστερά της Πορτο-γαλίας, που μπορούσεκαι σε προγενέστερηφάση, αν κατανοούσαναυτό που διαμορφώνε-ται τώρα, να απειλήσει κυβέρνηση και Βρυξέλλες.

Οι εξελίξεις δεν θα σταματήσουν εδώ. Τα αδιέξοδα στην Ευρώπη και η εμμονή στη νεοφιλελεύθερη πολιτική θα ωριμάσουνκι άλλες πρωτοβουλίες. Ελπίζουμε πάντοτε στην Ιταλία, όπου τα παραδείγματα του ΣΥΡΙΖΑ και του Ποντέμος, ενεργοποιούνξανά τις διάφορες δυνάμεις για ενωτική διέξοδο, καθώς αυτή δεν μπορεί να είναι ο Γκρίλο, ενώ οι δυνάμεις της εργασίας δενξέχασαν, όπως έδειξε η πρόσφατη μεγαλειώδης κινητοποίησή τους, ότι σ’ αυτή τη χώρα υπήρχε ένα ισχυρό PCI. Και στο Βέλ-γιο, είχαμε τη μεγαλειώδη απεργία και διαδήλωση της Πέμπτης. Πρόδρομο στοιχείο, το γεγονός ότι στις τελευταίες εκλογέςτο Βελγικό Κόμμα Εργασίας (ΡΤΒ) έλαβε 3,72% και, ύστερα από χρόνια, κέρδισε δύο έδρες στην 150μελή Βουλή.

Π. Κ.Περισσότερα στις σελίδες 14, 16, 17

Αντίπαλο δέος, τώρα και στην Ισπανία

Ένα χρόνο πριν, η κυβέρνηση έδωσε διαταγή και τα ΜΑΤ εισέβαλαν στην ΕΡΤ διώ-χνοντας τους εργαζόμενους που είχαν αναλάβει να την λειτουργούν μετά το«μαύρο» που επέβαλε ο Σαμαράς το καλοκαίρι του 2013. Προκειμένου να κάνεισαφές μάλιστα το πολιτικό στίγμα της κίνησης, τα ΜΑΤ σφράγισαν την είσοδο τουΡαδιομεγάρου με μια χειροπέδα. Την Παρασκευή, οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ και εκα-τοντάδες αλληλέγγυοι, μαζεύτηκαν στην Αγία Παρασκευή και έσπασαν, συμβολικά,τις χειροπέδες στην καγκελόπορτα. Ελπίζουμε του χρόνου να είναι ξανά στις δου-λειές τους. Φωτό: dromografos

Του Νίκου Τσαγκρή

Ιστορικό στέλεχος της κομμουνιστι-κής αριστεράς μού εμπιστεύτηκε τησυγκρατημένη… απαισιοδοξία του

για την πιθανότητα «μιας πραγματικάαριστερής διακυβέρνησης της χώρας –«όπως την ονειρευόμαστε εμείς», μουείπε –, ακόμα και στην περίπτωση αυ-τοδύναμης ανόδου του κόμματος τηςαξιωματικής αντιπολίτευσης στην κυ-βερνητική εξουσία».

Τον ρώτησα τι, κατά την γνώμη του,φταίει και μου απάντησε με το γνωστόεπιτιμητικό του χαμόγελο – απομει-νάρι της κομμουνιστικής παντογνω-σίας.

- Ξέρω, φταίει το ήπιο προφίλ τουΤσίπρα, προσπάθησα να τον διευκο-λύνω να γίνει ομιλητικός.

- Σύντροφε, στην εποχή μας είναιεξαιρετικά δύσκολο, ακόμα και για τονπιο χαρισματικό πολιτικό ηγέτη, να πειτο μεγάλο ναι ή το μεγάλο όχι, μουαπάντησε σιβυλλικά.

Αρχικά συνέδεσα τον συγκεκριμένοχρησμό με την κομμουνιστική αρχαι-ότητα του συνομιλητή μου, δεδομένουότι το επίθετο «χαρισματικός», ιδιαί-τερα όταν προηγείται του λήμματος«ηγέτης», έχει διαγραφεί από το λεξικότου Κόμματος, από τότε που πέθανεο… «πατερούλης». Ο μόνος χαρισματι-κός ηγέτης στην ιστορία της ανθρωπό-τητας, για τους κομμουνιστές παλαιάςκοπής.

Εκ των υστέρων, ομολογώ ότι αδί-κησα τον… παλαιό των ημερών σύν-τροφο, δεδομένου ότι η συζήτησή μαςήταν για τον Τσίπρα, και ο άνθρωποςπαραδέχτηκε (έμμεσα, τολμώ να πω)ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είναι χαρι-σματικός ηγέτης, καθώς έλεγε πως«στην εποχή μας είναι εξαιρετικά δύ-σκολο, ακόμα και για τον πιο χαρισμα-τικό πολιτικό ηγέτη, να πει το μεγάλο«ναι« ή το μεγάλο «όχι«»…

Άρνηση, ρήξη, επανάσταση

Κατά τα λοιπά, είναι προφανές, ο πα-λαιός σύντροφος με τον σιβυλλικό χρη-σμό του προφήτευσε το αυτονόητο: τηναντικειμενική αδυναμία μιας – ακόμακαι αυτοδύναμης – κυβέρνησης ΣΥ-ΡΙΖΑ, να αρθρώσει το «όχι« που εδώκαι κάτι αιώνες τού υπόσχεται τοΚόμμα, το όχι της ανατροπής του καπι-ταλιστικού συστήματος• και μάλιστατου καπιταλιστικού συστήματος τωνκαιρών μας, της «δικτατορίας των αγο-ρών». Αμ’ εύκολο είναι, σύντροφε;

Ωστόσο η άρνηση – η κοινωνική άρ-νηση, η πολιτική άρνηση, το ξέρειςεσύ, κομμουνιστή μου, ακόμα κι ότανδεν είναι οριστική – ακόμα κι αν δενισοδυναμεί με το απόλυτο «όχι«, είναιμια πολυτελής λειτουργία. Τόσο πολυ-τελής, όσο η ρήξη, όσο η επανάσταση.

Τολμώ να σου θυμίσω ότι, κατά τονΝίτσε, η άρνηση εκδηλώνεται ως θέ-ληση δύναμης και μπορεί να θέσει σεκίνηση όλη την ανθρώπινη Ιστορία:«θέληση δύναμης, που μπορεί να μετα-μορφώνει τον άνθρωπο σε υπεράν-θρωπο».

Για τον Φρόυντ, άλλωστε, η άρνησηείναι «η εκδήλωση των δυνάμεων τηςζωής που επιθυμούν να αρνούνται οτι-δήποτε αντιτίθεται σ’ αυτές». Ενώ,κατά τον Χέγκελ, «η άρνηση εξακολου-θεί να δρα σε όλη την ανθρώπινη Ιστο-ρία, παράγοντας το καινούργιο, κάθεφορά το καινούργιο». Είναι φυσικό,λοιπόν, να μην χωράει στην εφαρμο-σμένη πολιτική η οποία δεν είναι παράμια λειτουργία ευτελής, μια διαδικα-

σία. Πολλές φορές δε, γίνεται τόσο ευ-τελής, όσο η διαχείριση πραγμάτων, ήκαταστάσεων, από πράγματα ή κατα-στάσεις.

Αλλά και όταν η πολιτική ασκείταιως πολιτική, ως θεώρηση δηλαδή τωνπολιτικών προβλημάτων με στόχο τηνεφικτή λύση τους, οι ιστορικά σπάνιεςπεριπτώσεις επιτυχημένων πολιτικώνκαι κοινωνικών «αρνήσεων», εκδηλώ-νονται στα πλαίσια του εφικτού. Είναιαρνήσεις – θέσεις, όπως αυτή του ΣΥ-ΡΙΖΑ.

Η «άρνηση - θέση» του ΣΥΡΙΖΑ

Σύντροφε, είναι καιρός, νομίζω, ναξεπεράσεις τον κομμουνιστικό μεγα-λοϊδεατισμό• να αφήσεις επί του πα-ρόντος στη διάθεση της ιστορίας την«επανάσταση», τα μεγάλα «ναι« και ταμεγάλα «όχι«.

Επί του παρόντος, στην πατρίδα σου– την πατρίδα μας – στο πλαίσιο τουεφικτού, επιχειρείται μια από εκείνεςτις ιστορικά σπάνιες, που λέγαμε, πε-ριπτώσεις πολιτικών και κοινωνικών«αρνήσεων». Μια άρνηση – θέση που(σ’ το λέω με τα δικά σου λόγια) , «στηνεποχή μας είναι εξαιρετικά δύσκολο,ακόμα και για τον πιο χαρισματικό πο-λιτικό ηγέτη, να την εκφράσει», κιακόμα πιο δύσκολο, λέω εγώ, να τηνπραγματώσει με επιτυχία, όπως το υπό-σχεται – και δεσμεύεται γι’ αυτό – οπρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας.

Σ’ αυτή την «άρνηση – θέση», κομ-μουνιστή μου, σ’ αυτό το «μικρό όχι»,(όπως το λες) του ΣΥΡΙΖΑ και του Τσί-πρα, που είναι το μεγάλο ελληνικό«όχι« στα μνημόνια, την τρόικα, την δι-κτατορία των αγορών και το σύστηματων Βρυξελών που την αποδέχεται καιμε προθυμία την εφαρμόζει, οφείλειςνα πεις το μεγάλο «ναι«, να συμπορευ-τείς…

Αν μη τι άλλο, είναι κρίμα να χάσειςτη χαρά της συμμετοχής σ’ αυτή τηνανεπανάληπτη στιγμή της ελληνικήςΑριστεράς, που δεν είναι παρά μια απόεκείνες τις ιστορικά σπάνιες στιγμές

των πολιτι-κών καικοινωνι-κών «αρνή-σεων» που,όπως λένεοι σοφοί,όταν συμ-βαίνουνπαράγουντο και-νούργιο:

«κάθεφορά τοκαινούρ-γιο».

•

Ένας άνθρωποςαπό τοπαρελθόνΑφού έως και ο πρωθυπουρ-

γός αποκάλεσε στο συνέ-δριο της ΟΝΝΕ∆ τους νεολαίους«θρασίμια», πώς εκπρόσωποιτης εκπαιδευτικής κοινότηταςνα μην τον ακολουθήσουν; Απόκοντά, λοιπόν, και ο Κωνσταντί-νος Σάλτας, διευθυντής του 4ουΓυμνασίου ∆άφνης, που ζήλεψετη θέση του αστυνομικού διευ-θυντή και καταδίκασε τους μα-θητές που προσπάθησαν να κα-ταλάβουν το σχολείο του σε ισό-βια αποβολή από αυτό. Για τουλόγου το αληθές: «Αγαπητοί γο-νείς και κηδεμόνες μετά λύπηςμου, σας γνωστοποιώ ότι σή-μερα το βράδυ και περί ώρας21.00 έγινε απόπειρα κατάλη-ψης του σχολείου (∆ημόσιαΥπηρεσία) από μαθητές του σχο-λείου μας (...) Οποιαδήποτε τέ-τοια ενέργεια (κατάληψη) πουστρέφεται κατά των υπόλοιπωνμαθητών που σέβονται και εκτι-μούν το σχολείο τους, θα χτυπη-θεί αμείλικτα (...) Στην Αστυνο-μία εδόθησαν περίπου 10 ονό-ματα μαθητών, που συμμετείχανσε αυτή την κίνηση. Τα ονόματααυτών των μαθητών εδόθησαναπό άλλους συνεργούς μαθητέςοι οποίοι θέλησαν να αποποι-ηθούν τις ευθύνες τους από τιςπεραιτέρω συνέπειες που περι-μένουν τους οιονεί καταληψίες.(...) Περισσότερα αύριο στο σχο-λείο. Εννοείται ότι οι μαθητέςαυτοί είναι παρελθόν για το σχο-λείο, δεν αξίζουν να λέγονταιμαθητές του 4ου Γυμνασίου∆άφνης. Στο επόμενο διάστημαθα γίνουν οι αναγκαίες κινήσειςκαι ενέργειες για την απομά-κρυνσή τους.»

Φορο-παράλογαΤις ένδοξες μέρες των χαρα-

τσιών, η εφορία είχε κρίνειγια ένα σπίτι στην Κυψέλη πωςη ιδιοκτήτρια θα πρέπει να πλη-ρώσει 419, 12 ευρώ. Τότε, τουπουργείο Οικονομικών είχεανακοινώσει ότι ευάλωτες κοι-νωνικά ομάδες θα εξαιρεθούναπό το χαράτσι ή θα δεχθούν έκ-πτωση. Η ιδιοκτήτρια, άνεργηκαι διαζευγμένη μητέρα νηπίουείχε αιτηθεί να υπαχθεί σταευεργετικά μέτρα, για να ει-σπράξει την απόρριψη από

πλευράς υπουργείου Οικονομι-κών, καθώς η ίδια φιλοξενείταιστο σπίτι των γονιών της. Βέ-βαια, το σπίτι ήταν παραχωρη-μένο δωρεάν στην αδερφή της,οπότε το υπουργείο έκρινε ότι ηαδερφή θα έχει να πληρώσει όλοτο ποσό, αφού μένει τζάμπα σεσπίτι που δεν της ανήκει. Λίγαχρόνια μετά, το υπουργείο άλ-λαξε το τροπάρι και το χαράτσιτο ονόμασε ΕΝΦΙΑ. Στην αρχήείχε εκτιμηθεί για 700 ευρώ. Μετις διορθώσεις, το υπουργείο τοεκτίμησε προς 330 ευρώ. Καιπάλι οι ευάλωτες κοινωνικάομάδες θα είχαν έκπτωση 50%.Η ιδιοκτήτρια, ακόμα διαζευγ-μένη μητέρα νηπίου, αλλά αυτήτη φορά εργαζόμενη, έτρεμε γιατο πώς θα τους πείσει ότι δενέχει τη δυνατότητα να το πλη-ρώσει. Όμως, αυτή τη φορά ηέκπτωση ήρθε αυτόματα. Είδεςτι σου κάνει η τεχνολογία; Ότανζητούν δικαιολογητικά βρί-σκουν και δικαιολογίες, όταν γί-νονται ηλεκτρονικά, ίσως τελικάκάποιες αδικίες διορθώνονται.Όμως το χαράτσι των 419,12ευρώ και ο ΕΝΦΙΑ των 165 ευρώθα παραμείνουν απλήρωτα.Γιατί λεφτά δεν υπάρχουν.

Από την πίσωπόρτα

Επίδομα 586 ευρώ δεσμεύτηκε ηκυβέρνηση ότι θα δώσει στουςπλημμυροπαθείς και το έδωσε.Όμως, την ημέρα που μπήκαν ταχρήματα στους λογαριασμούς τωνάστεγων πληγέντων, οι οποίοι φι-λοξενούνταν σε ξενοδοχεία, τουπουργείο Εσωτερικών έδωσε εν-τολή στους ξενοδόχους πως τώραοι ένοικοι έχουν να πληρώσουν τηδιανυκτέρευση και δεν θα καλυ-πτόνταν πια τα έξοδα από τα κρα-τικά ταμεία. Και κάπως έτσι οιπλημμυροπαθείς βρέθηκαν ξανάστους δρόμους, καθώς ή θα έδιναντο επίδομα στους ξενοδόχους -νααναπτυχθεί και ο τουρισμός στηχώρα- ή θα έβρισκαν που να κοιμη-θούν για να διαθέσουν τα χρήματαστην αντιμετώπιση των προβλημά-των τους.

Μαρσέλ & Μισέλ

Κοπ

τορα

πτικ

ή

44 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Μονόλογος με έναν…κανονικό κομμουνιστή«Σύντροφε, είναι καιρός, νομίζω, να ξεπεράσεις τον κομμουνι-στικό μεγαλοϊδεατισμό. Nα πεις το μεγάλο “ναι” σ’ αυτό το“μικρό όχι” (όπως το λες) του ΣΥΡΙΖΑ και του Τσίπρα

Toυ

ΓΙΑΝ

ΝΗ

ΚΑΚ

ΑΡΩ

ΝΗ

«

Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ας αναζητήσουμετη λαϊκή συναίνεσηΗ δεύτερη ριζοσπαστικοποίηση του εκλογικού σώματος είναι πιο απαιτητική

Αν κρίναμε από την επικοινω-νιακή μάχη που δόθηκε τις τε-λευταίες μέρες γύρω από τα δί-

πολα σταθερότητα/αποσταθεροποίησηκαι συναίνεση/πόλωση, η πολιτική κα-τάσταση στην Ελλάδα θα έπρεπε να δια-μορφώνεται χοντρικά ως εξής: έχουμεμια κυβέρνηση που επιδιώκει τη σταθε-ρότητα και τη συναίνεση, προκειμένουνα βγάλει τη χώρα από τα μνημόνια, καιμια αντιπολίτευση που προκαλεί απο-σταθεροποίηση και πόλωση, προκειμέ-νου να εμποδίσει το θεάρεστο έργο τηςκυβέρνησης.

Αυτή είναι η εικόνα που επιθυμεί ηκυβέρνηση να σχηματίσει ο κόσμος γιατην πολιτική κατάσταση. Το περίεργο,ωστόσο, είναι ότι ορισμένες φορές ηαξιωματική αντιπολίτευση φαίνεται νακρίνει πως μπορεί να αντιμετωπίσει τηνκυβερνητική πολιτική, απλώς αντιγυρί-ζοντας τις κατηγορίες, ώστε να αποδεί-ξει ότι ούτε την αποσταθεροποίηση επι-διώκει ούτε τη συναίνεση θα απέκλειε,προκειμένου να θεωρηθεί κι αυτή πα-ράγων σταθερότητας.

Στη έδρα του αντίπαλου

Από μια πρώτη, επιπόλαιη μάλλον,ματιά, θα έλεγε κάποιος ότι έτσι απο-στομώνει την κυβερνητική προπαγάνδακαι διευκολύνει την πρόσβασή της σεπιο συντηρητικά στρώματα, που τα τρο-μοκρατεί η κυβερνητική στρατηγική τουφόβου. Αν, όμως, εξετάσουμε λίγο πιοπροσεκτικά τα πράγματα, θα δούμε ότι,ενώ τα πιθανά οφέλη από μια τέτοιαστάση είναι τουλάχιστον αβέβαια, οι αρ-νητικές επιπτώσεις στην εικόνα πουσχηματίζει ο κόσμος για τον ΣΥΡΙΖΑ,είναι κατά πολύ σημαντικότερες.

Ακολουθώντας μια τέτοια τακτική οΣΥΡΙΖΑ, υποχρεώνεται να παίξει στηνέδρα του αντίπαλου, στο πεδίο πουεκείνος επιλέγει, το οποίο ορίζεται απότο δίπολο σταθερότητα/αποσταθερο-ποίηση. Σ’ αυτό το πεδίο δεν μπορεί νασταθεί όποιος αμφισβητεί την ύπαρξηαντικειμενικής βάσης για συναίνεση,και εκβάλλεται ως υπεύθυνος για τηνπόλωση. Η κυβέρνηση έχει κάθε λόγονα το επιδιώκει αυτό. Η αξιωματική αν-τιπολίτευση δεν έχει κανένα λόγο να εμ-πλακεί σε μια τέτοια διαμάχη.

Τακτικές που αφήνουν σημάδια

Μέσα σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο στριμωγ-μένος, ο ΣΥΡΙΖΑ αναγκάζεται να κάνειδύο λάθη: Πρώτον, εμφανίζει ως απο-σταθεροποιητικό στοιχείο την κυβερνη-τική πολιτική, η οποία ωστόσο επιδιώ-κει την αδιατάρακτη συνέχιση της μνη-μονιακής πολιτικής. ∆ηλαδή, τη σταθε-

ροποίηση της προδιαγεγραμμένης πο-ρείας. Αυτό κάνει δυσνόητη τη θέση τουΣΥΡΙΖΑ.

∆εύτερον, προσπαθεί να αποσείσειτην εναντίον του κατηγορία ως αποστα-θεροποιητικού παράγοντα ενισχύονταςτην προβολή μιας διάθεσης για συνεν-νόηση όχι μόνο για θέματα εξωτερικήςπολιτικής, αλλά και για θέματα πουαφορούν το δημόσιο χρέος. Μπορεί νατο κάνει σαν έξυπνη τακτική κίνηση εκτου ασφαλούς καθώς η κυβέρνηση έχειεπιλέξει την πόλωση. Αλλά κι αν ακόμαέτσι έχουν τα πράγματα, δεν παύει ναβαραίνουν την εικόνα που σχηματίζει οκόσμος για τον ΣΥΡΙΖΑ. Όλες αυτές οιδολιχοδρομίες καλλιεργούν συγχύσειςστη συνείδηση των πολιτών και τουςωθούν να τοποθετούν τον ΣΥΡΙΖΑ στογενικό κάδρο, αντί να διακρίνουν τη ρι-ζοσπαστική φυσιογνωμία και πολιτική

του. Με άλλα λόγια, αντί να φέρνουν τον

ΣΥΡΙΖΑ πιο κοντά σ’ αυτούς που διστά-ζουν να τον εμπιστευτούν, γιατί δενβλέπουν με ποιο συγκεκριμένο προ-γράμματα και ποιες σχεδιασμένες κινή-σεις θα πραγματοποιήσει τις τομές πουυπόσχεται, και γι’ αυτό υπόκεινταιακόμα στο «φόβο του αγνώστου», τοναπομακρύνουν από αυτόν τον κόσμοεμφανίζοντάς τον διστακτικό και αβέ-βαιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να αντιληφθείότι οι όλο και πολυπληθέστεροι που τονεμπιστεύονται, θα μπορούσαν να κατα-νοήσουν πιθανόν μια μερική αποτυχίατου να εφαρμόσει το πλήρες πρό-γραμμά του, αν συναντήσει ανυπέρβλη-τες δυσκολίες στο έργο του ως κυβέρ-νησης. Εκείνο που δεν θα του συγχω-ρούσε κανείς, θα ήταν να δείξει ότι τοεγκαταλείπει λόγω αβάσιμων φόβωνκαι δισταγμών, πριν ακόμα πέσουν οιπρώτες τουφεκιές.

Στο πεδίο της προγραμματικήςαντιπαράθεσης

Τόσο γρήγορα ξεχάστηκαν από τηνηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ οι εκτιμήσεις για τηθετική απήχηση που είχε η παρουσίασητων θέσεών του από τον Αλέξη Τσίπραστη ∆ΕΘ; Τόσο γρήγορα ξεχάστηκεγιατί είχαν αυτή τη θετική απήχηση;Ότι, δηλαδή, έκαναν ορατό στον κα-θένα πως μπορεί να υπάρξει ένα συγκε-κριμένο, βασισμένο στην πραγματικό-τητα, εφικτό και ταυτόχρονα ανατρε-πτικό της σκληρής κοινωνικής πραγμα-

τικότητας πολιτικο-οικονομικό σχέδιο. Αντί, λοιπόν, να φαίνεται ότι ο ΣΥ-

ΡΙΖΑ αποδέχεται τα δίπολα σταθερό-τητα/αποσταθεροποίηση ή συναί-νεση/πόλωση και να προσπαθεί νααπαντήσει εντός των πλαισίων τους,χρειάζεται με κάθε τρόπο να μεταφέρειτη συζήτηση στο ευνοϊκό για τον ίδιοκαι για τις λαϊκές τάξεις πεδίο της αν-τιπαράθεσης των ριζικά αντίθετων πο-λιτικών προγραμμάτων για τη συγκε-κριμένη μορφή που θα πάρει η έξοδοςαπό τα μνημόνια, η αναδιαπραγμάτευσητης δανειακής σύμβασης και η παραγω-γική ανασυγκρότηση για την κοινωνικήαναγέννηση. Τόσο λιανά όσο το έκανεκαι στη ∆ΕΘ. Κι αν δεν μπορεί άμεσα νατο κάνει για όλους τους τομείς, ας ξεκι-νήσει με όσους μπορεί.

Αυτό θα τον φέρει πιο κοντά καιστους πιο διστακτικούς. Η εμπλοκήστην τεχνητή αντιπαράθεση που καλ-λιεργεί η κυβέρνηση με τα δίπολά της,συντηρητικοποιεί τις συνειδήσεις όσωντείνουν να πειστούν ότι χρειάζεται αλ-λαγή πορείας, αλλά αναρωτιούνται πώςμπορεί να γίνει αυτό με τον καλύτεροτρόπο. Ενώ η μετατόπιση στο πεδίο τηςπρογραμματικής αντιπαράθεσης μπορείνα τους πείσει ότι η οδός της σωτηρίαςδεν είναι η αδιαμαρτύρητη συνέχιση τηςίδιας καταστροφικής πολιτικής υπό τησημαία της «σταθερότητας», αλλά ηαποτροπή της με την εφαρμογή ενόςαντίπαλου, εναλλακτικού πολιτικού –οικονομικού σχεδίου.

Η δικαίωση της προσφυγήςστις κάλπες

Όλα αυτά, βέβαια, είναι πολύ πιο δύ-σκολα από τις φαινομενικά εύκολεςαποκρούσεις των επικοινωνιακών επι-θέσεων με παρόμοια όπλα. Είναι, όμως,απαραίτητα για το ώριμο πέρασμα απότην εκλογική ριζοσπαστικοποίηση πουεκτίναξε τον ΣΥΡΙΖΑ στο 30%, στην κοι-νωνική ριζοσπαστικοποίηση που μπο-ρεί να στηρίξει την εφαρμογή ενόςεναλλακτικού προγράμματος, το οποίοθα αντλεί την ισχύ του από την προ-σφυγή στο λαό.

Έτσι αποκτά και το πλήρες νόημά τηςη ορθή επίμονη απαίτηση του ΣΥΡΙΖΑγια άμεση προσφυγή στις κάλπες,απαλλαγμένη από μικροπολιτικούςυπολογισμούς και απρόσβλητη από κα-ταγγελίες περί σταθεροποίησης. Γιατίόταν πρέπει να διαλέξουμε για τόσο ση-μαντικά πράγματα, η μόνη και ισχυρό-τατη πηγή νομιμοποίησης, η πιο σταθε-ροποιητική βάση είναι η προσφυγή στολαό και όχι σε όποια υποκατάστατα πουτον βάζουν στη γωνία.

Η σημαία που οφείλει να σηκώσει οΣΥΡΙΖΑ, δεν είναι κάποια από τις ση-μαίες που του προτείνουν υποκριτικάόσοι δεν θέλουν να αλλάξει ούτε τρίχααπό την αντιλαϊκή πολιτική τους. Είναιη σημαία της δημοκρατικής νομιμοποί-ησης δια των εκλογών. ∆εν θυμάται ο κ.Σαμαράς ότι, δικαιολογημένα, αυτό ζη-τούσε και ο ίδιος καταμεσίς της τετρα-ετίας, ακόμη και όντας συμμέτοχος σεμια «συναινετικότατη» κυβέρνησηΠΑΣΟΚ-Ν∆-ΛΑΟΣ υπό τον κ. Παπα-δήμο;

Χ. Γεωργούλας

Όλα αυτά είναι απαραίτητα για το ώριμο πέρασμααπό την εκλογική ριζοσπαστικοποίηση πουεκτίναξε τον ΣΥΡΙΖΑ στο 30%, στην κοινωνικήριζοσπαστικοποίηση που μπορεί να στηρίξει τηνεφαρμογή ενός εναλλακτικού προγράμματος.

“Το

υ ∆

ημήτ

ρη Π

ετσε

τίδη

“Ανήσυχη” Συζήτηση:Η σύγκρουση των γιγάντωντου αστυνομικού μυθιστορήματος

Την Τετάρτη 12 Νοεμβρίου στις 7μ.μ., στα Public Συντάγματος, θα πραγματο-ποιηθεί μια «ανήσυχη» συζήτηση με θέμα τη σύγκρουση των Γιγάντων του Αστυ-νομικού Μυθιστορήματος, υπό το συντονισμό της Μικέλας Χαρτουλάρη. Στη συ-ζήτηση συμμετέχουν Κώστας Αθανασίου, μεταφραστής, Ανδρέας Αποστολίδης,συγγραφέας, μεταφραστής και σκηνοθέτης, Μανώλης Πιμπλής, δημοσιογράφοςκαι κριτικός βιβλίου, και Γιάννης Ράγκος, συγγραφέας και δημοσιογράφος. Απα-ραίτητη δήλωση συμμετοχής στο http://blog.public.gr/

66 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Ουσιαστικά στο κέντρο τη λογικήςτου νομοσχεδίου είναι η με κάθετρόπο εξασφάλιση των τραπεζώνώστε να ξεκοκκινίσουν τα δάνειακαι όχι να διευκολυνθεί ο δανει-ολήπτης. Οι όποιες διαγραφές γί-νονται με αντίκρισμα ακίνητη ήάλλη περιουσία.

“

Της Ξανθής Παπαδοπούλου*

Ομως η κυβερνητική σπουδή για τηθεσμοθέτηση ενός «εν κρυπτώκαι παραβύστω» τόσο κρίσιμου

νομοθετικού πλαισίου εξηγείται απο τιςσκοπιμότητες που την υπαγόρευσαν:

- Την απαίτηση της τρόικας να υπάρ-ξουν ρυθμίσεις για τα κάθε είδους «κόκ-κινα δάνεια» ως το τέλος του έτους.

- Να υπάρξει απάντηση στο πρό-γραμμα της Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ,ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις,που έτυχε ευρύτατης αποδοχής.

- Να δημιουργηθεί ένα «σαφές» πλαί-σιο τραπεζικής αυθαιρεσίας που θα επι-τρέψει τη χωρίς οποιοδήποτε κριτήριοοικονομικής - παραγωγικής και κοινωνι-κής ανασυγκρότησης καπιταλιστικήαναδιάρθρωση. Πλαίσιο που επιπλέονθα επιτρέψει στην τραπεζοκρατία να«κουρέψει» και να «θάψει» οριστικά καιατιμωρητί όλους τους σκελετούς της,χωρίς εποπτικό έλεγχο και κανονιστικήσυμμόρφωση, δανειοδότησης των δια-πλεκόμενων ολιγαρχών της μιντιοκρα-τίας και όχι μόνον...

- Να αλωθεί από το τραπεζικό σύ-στημα μεγάλο μέρος της ιδιωτικής περι-ουσίας και να μεταπωληθεί σε τιμές πουθα αποφέρουν υψηλότατα κέρδη όχιμόνον στις τράπεζες αλλά και στους ίδι-ους τους τραπεζίτες.

Ποιους αφορά η τροπολογία

Η τροπολογία αφορά όλες τις κατηγο-ρίες μικρών, μικρομεσαίων και μεγάλωνεπιχειρήσεων, φυσικών προσώπων μεεμπορική ιδιότητα και επαγγελματιών(φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ηάσκηση του επαγγέλματός τους προϋπο-θέτει την εγγραφή τους σε ειδικό μη-τρώο) και τα «κόκκινα» επιχειρηματικάκαι επαγγελματικά δάνεια (περιλαμβα-νομένων και των αγροτικών), τα οποίαανέρχονται συνολικά στα 40-42 δισ.ευρώ. ∆εν αφορά στεγαστικά και κατα-ναλωτικά δάνεια ή οφειλές από πιστωτι-κές κάρτες των παραπάνω προσώπων.

Περιλαμβάνει τρεις κατηγορίες οφει-λετών σε τρεις ενότητες ρυθμίσεων:

Η πρώτη ενότητα αφορά επιχειρημα-τικά/επαγγελματικά δάνεια επιχειρή-

σεων, εμπόρων και επαγγελματιών πουστην οικονομική χρήση 2013 πραγματο-ποίησαν τζίρο μέχρι 2,5 εκατ. ευρώ καιταυτόχρονα, στις 30 Ιουνιου του 2014:

α) η από επιχειρηματικό/επαγγελμα-τικό δάνειο οφειλή τους βρισκόταν σεκαθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερων ήήταν επίδικη ή ήταν ρυθμισμένη και

β) είχαν ληξιπρόθεσμες οφειλές καιστην εφορία (αρρύθμιστες ή και σε ρύθ-μιση) καθώς και ληξιπρόθεσμες οφειλέςσε ασφαλιστικά ταμεία (αρρύθμιστες ήκαι σε ρύθμιση). Αυτοί, εφόσον δενέχουν υποβάλλει αίτηση του ν.3869/2010 (ή έχουν παραιτηθεί από τηνασκηθείσα), συνεχίζουν τις εργασίεςτους εν λειτουργία, δεν έχουν πτωχεύσεικαι δεν έχουν καταδικαστεί με οριστικήαπόφαση για φοροδιαφυγή, λαθρεμπο-ρία ή απάτη σε βάρος του ∆ημοσίου ήΦΚΑ, χαρακτηρίζονται επιλέξιμοι δανει-ολήπτες και είναι η μοναδική κατηγορίαστην οποία προβλέπεται με ρητό τρόποδιαγραφή (επιλέξιμη διαγραφή) τηςοφειλής τους μέχρι 50%, με την προϋπό-θεση η συνολική οφειλή τους προς τηνΤράπεζα να μην υπερβαίνει το ποσό των500.000 ευρώ. Η διαγραφή ή ρύθμισηόμως εναπόκειται στη διακριτική ευχέ-ρεια της τράπεζας, στη δική της κρίσηκαι στα δικά της κριτήρια, και όχι σεπροκαθορισμένους από το νομοθέτη κα-νόνες. Όσοι θέλουν να υπαχθούν σεαυτήν την κατηγορία και έχουν τις προ-ϋποθέσεις, πρέπει να υποβάλουν αίτησηστην τράπεζα/ες που οφείλουν μέχρι τις31 Μαρτίου 2015.

Για επιχειρήσεις και εμπόρους

Η δεύτερη ενότητα ρυθμίσεων αφοράμόνον επιχειρήσεις και εμπόρους, ανε-ξαρτήτως μεγέθους, και προβλέπει τηρύθμιση χρέους με δεσμευτική δύναμηγια το σύνολο των πιστωτών, εφόσονσυμφωνήσει σε αυτό το 50,1% του συνό-λου των απαιτήσεων, στο οποίο περι-λαμβάνεται τουλάχιστον 50,1% τωντυχόν εμπραγμάτως ή με ειδικό προνό-μιο ή με άλλης μορφής εξασφαλιστικήσυμφωνία την 30η Ιουνίου 2014 ως προςπεριουσιακό στοιχείο εξασφαλισμένωναπαιτήσεων, συμπεριλαμβανομένων του-λάχιστον δύο τραπεζών, των οποίων οι

απαιτήσεις κατά του οφειλέτη αντιπρο-σωπεύουν τουλάχιστον ποσοστό 20%των συνολικών του υποχρεώσεων. Οι εν-διαφερόμενοι υποβάλουν αιτήσεις στομονομελές Πρωτοδικείο μέχρι 31 Μαρ-τίου 2016 και η όποια συμφωνία επικυ-ρώνεται ή απορρίπτεται από το δικαστή-ριο.

Σε περίπτωση που εγκριθεί η ρύθμισηαναστέλλονται οι ατομικές (επί 3μηνο)και οι συλλογικές (επί 12μηνο) διώξεις.∆εν καθορίζεται, όμως, τι γίνεται μετά τοπέρας αυτού του χρονικού διαστήματος.Οι οφειλέτες των παραπάνω δύο ενοτή-των που θα ρυθμίσουν τις οφειλές τουςπρος τις τράπεζες δικαιούνται να υπαχ-θούν στο πρόγραμμα εξυπηρέτησης τωνληξιπρόθεσμων φορολογικών και ασφα-λιστικών οφειλών τους, που προβλέπε-ται στα άρθρα 51 και 54 του ν. 4305/2014(Α’ 237), μέχρι 100 μηνιαίες δόσεις, λαμ-βάνοντας πρόσθετη διαγραφή προσαυ-ξήσεων, τόκων και προστίμων εκπρόθε-σμης καταβολής (20% -40%, αναλόγωςτης κατηγορίας και του αριθμού των δό-σεων). Όμως, σε περίπτωση μη πληρω-μής αθροιστικά δόσεων τριών μηνώνοποιοασδήποτε ρυθμισθείσας οφειλής(δηλ. είτε στην τράπεζα είτε στην εφορίαείτε στο Ταμείο), για οποιονδήποτε

λόγο, οι ρυθμίσεις ακυρώνονται και όλεςοι ρυθμισθείσες οφειλές αναβιώνουν καικαθίστανται αυτοδικαίως ληξιπρόθε-σμες και απαιτητές όπως έχουν διαμορ-φωθεί μετά την αναβίωσή τους.

Η τρίτη ενότητα αφορά κάθε φυσικό ήνομικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανό-τητα και είναι διαδικασία έκτακτης ειδι-κής-αναγκαστικής διαχείρισης, με άμεσηρευστοποίηση του ενεργητικού της επι-χείρησης του οφειλέτη ως σύνολο ή ωςμέρη. Η σχετική αίτηση υποβάλλεται στομονομελές Πρωτοδικείο της έδρας τουοφειλέτη από πιστωτή ή ομάδα πιστω-τών που κατέχει το 40% του χρέους τουοφειλέτη, στους οποίους πρέπει να πε-ριλαμβάνεται τουλάχιστον ένας χρημα-τοδοτικός φορέας (δηλ. τράπεζα).

Ως ειδικός διαχειριστής ορίζεται ελεγ-κτής ή ελεγκτικό γραφείο, όπως ορίζον-ται στο ν. 3693/2008 (Α΄ 174) ή δικηγό-ρος με οικονομοτεχνικές γνώσεις ή δι-κηγορική εταιρεία στην οποία συμμετέ-χει δικηγόρος με οικονομοτεχνικές γνώ-σεις.

* ∆ικηγόρος Αθηνών, μέλος του Συν-τονιστικού του Τμήματος ∆ικαιοσύ-νης του ΣΥΡΙΖΑ, μέλος της ΚεντρικήςΕπιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ.

ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ∆ΑΝΕΙΑ

Οι τράπεζες σε ρόλο ρυθμιστή

Σύγκριση με την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ

Σε αντίθεση με την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη ρύθμιση των κόκκινων δανείωνπου ξεκινά από τα εισοδήματα του οφειλέτη και βάσει αυτών προτείνει ρυθ-μίσεις (λαμβάνοντας υπόψη όμως και την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπε-

ζών) το προτεινόμενο νομοθέτημα αγνοεί το τρέχον εισόδημα του δανειολήπτη καιυπολογίζει μόνον την περιουσιακή κατάσταση του ίδιου, της οικογένειας και τωνσυνοφειλετών του (ακίνητα ως επί το πλείστον που είναι δύσκολα ρευστοποιήσιμα,που κατά κανόνα έχουν αποκτηθεί σε πολύ υψηλότερες από τις τρέχουσες εμπορι-κές τιμές και των οποίων οι αντικειμενικές αξίες δεν ανταποκρίνονται στην πραγ-ματικότητα.) Μάλιστα, δεν υπάρχει καμία νομοθετική πρόβλεψη ώστε οι τράπεζεςνα είναι υποχρεωμένες να δεχτούν κάτι τέτοιο. Το κάνουν εφόσον το θέλουν καιεφόσον τις συμφέρει. Είναι προφανές ότι όσοι έχουν κόκκινα δάνεια και δεν «επι-λεγούν» στην κατηγορία αυτή θα οδηγηθούν από τις τράπεζες στην αναγκαστικήρευστοποίηση πιθανώς μέσω των δυνατοτήτων που τους δίνει η τρίτη ενότητα τωνρυθμίσεων. Ουσιαστικά στο κέντρο τη λογικής του νομοσχεδίου είναι η με κάθετρόπο εξασφάλιση των τραπεζών ώστε να ξεκοκκινίσουν τα δάνεια και όχι να δι-ευκολυνθεί ο δανειολήπτης. Οι όποιες διαγραφές γίνονται με αντίκρισμα ακίνητη ήάλλη περιουσία.

∆εν λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των οφειλών προς το ∆ημόσιο, τα Ταμεία και τιςτράπεζες, καθώς οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επαγγελματίεςοφείλουν ταυτόχρονα σε όλους. Αντιθέτως, η δημιουργία ενδιάμεσου φορέα (πρό-ταση ΣΥΡΙΖΑ) προβλέπει ότι σε περίπτωση τριπλής οφειλής ο δανειολήπτης δενμπορεί να πληρώνει περισσότερο από το 1/3 του εισοδήματός του προς όλους. Στοεπίκεντρο της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι, με μιαρεαλιστική ρύθμιση που λαμβάνει υπόψη την τρέχουσα εισοδηματική κατάστασητου δανειολήπτη, να αποπληρωθεί μέρος ή και σύνολο του χρέους με παράλληλαεξασφάλιση της λειτουργίας της επιχείρησης.

Οι τράπεζες αναδεικνύονται σε μοναδικό ρυθμιστή καθώς με 40% (τρίτη ενότητα)μπορούν να επιβάλουν στο σύνολο των πιστωτών - προμηθευτών τη δική τους λύση.Παράλληλα, επιβάλλεται αφορολόγητη fast truck ρευστοποίηση περιουσιακών στοι-χείων επιχειρήσεων από τις τράπεζες, χωρίς μάλιστα την καταβολή οποιουδήποτεφόρου για τις μεταβιβάσεις! Ενώ, η προβλεπόμενη απόσβεση του κόστους των τρα-πεζών από πιθανά κουρέματα γίνεται μέσω της απαλλαγής καταβολής φόρων σεβάθος πολλών ετών.

Το προωθούμενο από την κυβέρνηση νομοθετικό πλαίσιο για τις«ρυθμίσεις» των «κόκκινων» επιχειρηματικών/επαγγελματικώνδανείων επιχειρήσεων, εμπόρων και επαγγελματιών αποτελείταιστην πραγματικότητα από οιονεί πτωχευτικές διατάξεις, που, κατάπερίπτωση, συμπληρώνονται και από διατάξεις του ισχύοντοςΠτωχευτικού Κώδικα. Υπό την έννοια αυτή -και λόγω ακριβώς τηςσημαντικότητας του νομοθετήματος στις παρούσες συνθήκες τηςβαθύτατης οικονομικής κρίσης- είναι αδιανόητη η προώθησή τουπρος ψήφιση, με ευτελή τρόπο και διαδικασία, χωρίς διαβούλευσηκαι με τη μορφή τροπολογίας σε άσχετο νομοσχέδιο του υπουρ-γείου ∆ικαιοσύνης.

Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 77ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Tου Γιάν νη Μη λιού

Επί τρία του λά χι στον χρό νια πα ρα -κο λου θού με μια πα ρω δία «δια -πραγ μά τευ σης», στην ο ποία η κυ -

βέρ νη ση αρ χι κά δη λώ νει ό τι «δεν θα λη -φθούν πρό σθε τα μέ τρα», η Τρόι κα εμ μέ -νει στο ό τι πρέ πει να τη ρη θούν τα συμ -φω νη θέ ντα για να μπο ρέ σει να προ βεί σεθε τι κή α ξιο λό γη ση της ελ λη νι κής οι κο -νο μίας, α πό την ο ποία «θε τι κή α ξιο λό γη -ση» η κυ βέρ νη ση προσ δο κά την έ ναρ ξητης δια δι κα σίας «ε λά φρυν σης του χρέ -ους». Τε λι κώς, τα «νέα μέ τρα» νο μο θε -τού νται και η κυ βέρ νη ση πα νη γυ ρί ζει γιατη θε τι κή «α ξιο λό γη ση» της ελ λη νι κήςοι κο νο μίας.

Σε ό λο αυ τό το ε πι κοι νω νια κό παι χνί -δι που για τη «δρα μα τι κή» κρι σι μό τη τακαι «αυ θε ντι κό τη τά» του α να λαμ βά νουννα μας πεί σουν τα κυ ρίαρ χα ΜΜΕ, η κρί -σι μη έν νοια εί ναι αυ τή που δη λώ νει η λέ -ξη «συμ φω νη θέ ντα». Πραγ μα τι κά, αυ τόπου στην πραγ μα τι κό τη τα ι σχύει εί ναι ό -τι η ελ λη νι κή κυ βέρ νη ση έ χει α πο δε χθείό τι ο κρα τι κός Προϋπο λο γι σμός θα έ χειπρω το γε νές πλεό να σμα 1,5% του Α ΕΠτο 2014, 3% το 2015, 4,5% το 2016 και το2017, και 4,2% του Α ΕΠ α πό το 2018 καιμε τά. Τα πρω το γε νή αυ τά πλε ο νά σμα τα(που εί ναι η δια φο ρά των δη μο σίων ε σό -δων έ να ντι των δη μο σίων δα πα νών) πη -γαί νουν κα θ’ ο λο κλη ρίαν στην α πο πλη -ρω μή του δη μό σιου χρέ ους.

Μνη μο νίων συ νέ χεια

Η «συμ φω νία» για τα πρω το γε νή πλε -ο νά σμα τα εί ναι συμ φω νία για τη συ νέ χι -ση των πο λι τι κών των Μνη μο νίων, δη λα -δή της λι τό τη τας για τους πολ λούς καιτης διά λυ σης του κοι νω νι κού κρά τους.

Πέ ρα α πό το ε ξω φρε νι κό της συμ φω -νίας αυ τής κα θαυ τής, ό τι δη λα δή σε συν -θή κες βα θιάς ύ φε σης τε ρά στιοι πό ροι α -φαι ρού νται α πό την οι κο νο μία για να δί -νο νται στους δα νει στές, α ξί ζει να θυ μη -θού με τον τρό πο με τον ο ποίο η κυ βέρ -νη ση δη μιουρ γεί τα πρω το γε νή πλε ο νά -σμα τα: Με πε ρι κο πές μι σθών και ψα λί -δι σμα των κοι νω νι κών α γα θών (συρ ρι -κνώ νο ντας δρα μα τι κά τη δη μό σια υ γείακαι παι δεία, δια λύο ντας τους ό ποιουςθε σμούς κοι νω νι κής προ στα σίας), με υ -περ φο ρο λό γη ση των χα μη λών και με -σαίων ει σο δη μά των, με ξε πού λη μα τηςδη μό σιας πε ριου σίας, με κα τάρ γη ση δι -καιω μά των, ε νώ ταυ τό χρο να α φή νει στο

α πυ ρό βλη το τη φο ρο α πο φυ γή και φο ρο -δια φυ γή του με γά λου πλού του (δια λύο -ντας ό που χρειά ζε ται τους ε λε γκτι κούςμη χα νι σμούς).

Το δη μό σιο χρέ ος (και τα πρω το γε νήπλε ο νά σμα τα που α παι τεί η α πο πλη ρω -μή του), λει τουρ γεί λοι πόν ως αυ τό μα τοςμη χα νι σμός ε πι βο λής της λε γό με νης «ε -σω τε ρι κής υ πο τί μη σης», δη λα δή ε νόςπρο γράμ μα τος που συ γκε ντρώ νει πε -ριου σία, ει σό δη μα και ι σχύ στον πό λοτου με γά λου κε φα λαίου, ρί χνο ντας ό λατα βά ρη της κρί σης στην ερ γα τι κή τά ξηκαι την κοι νω νι κή πλειο ψη φία.

∆εν πρέ πει λοι πόν να μας πα ρα ξε νεύειτο «νέ ο» στοι χείο που προέ κυ ψε κα τά τοπρό σφα το Συμ βού λιο Υπουρ γών στιςΒρυ ξέλ λες και α να κοι νώ θη κε α πό «Ευ -ρω παίους α ξιω μα τού χους» στο Reuters:∆εν α παι τεί ται «ε λά φρυν ση» του ελ λη νι -κού δη μό σιου χρέ ους διό τι «η Ελλά δαβρί σκε ται σε πο ρεία βιω σι μό τη τας τουχρέ ους και θα συ νε χί σει να βρί σκε ται σεαυ τήν χω ρίς ε πι πρό σθε τα μέ τρα». Οι Ευ -ρω παίοι α ξιω μα τού χοι ου σια στι κά ε πα -νέ λα βαν τη δή λω ση του Αντώ νη Σα μα ράστη Βου λή, κα τά την πρό σφα τη συ ζή τη -ση για την πα ρο χή ψή φου ε μπι στο σύ νηςστην κυ βέρ νη ση: «Με ρω τή σα τε προ η -γου μέ νως, κ. Τσί πρα, αν το χρέ ος μας εί -ναι βιώ σι μο. Ευ τυ χώς για την Ελλά δα εί -ναι». Με έ να πιο ει λι κρι νή τρό πο εί χεδια τυ πώ σει την ί δια θέ ση το ∆ΝΤ, στηνε τή σια Έκθε σή του τον Μάιο 2013: «Μιαμείω ση του χρέ ους στην Ελλά δα θα μπο -ρού σε να κά νει τη χώ ρα να χα λα ρώ σειτις με ταρ ρυθ μί σεις. Το με γά λο χρέ οςθεω ρεί ται μο χλός πίε σης προς την κυ -βέρ νη ση, την α να γκά ζει να δρα».

Η βιω σι μό τη τα του χρέ ους

«Βιώ σι μο» χρέ ος για την κυ βέρ νη σηκαι τους διε θνείς συμ μά χους της ση μαί -νει συ νέ χι ση των α ντι δρα στι κών πο λι τι -κών της «ε σω τε ρι κής υ πο τί μη σης», μεμο χλό τα συμ φω νη θέ ντα τε ρά στια πρω -το γε νή πλε ο νά σμα τα που καρ πώ νο νταιοι δα νει στές.

Η κυ βέρ νη ση του ΣΥ ΡΙ ΖΑ θα τη ρή σειτις δε σμεύ σεις της προς τον ελ λη νι κόλαό. Στη ∆ιε θνή Έκθε ση Θεσ σα λο νί κηςπα ρου σιά σα με τα ά με σα μέ τρα του κυ -βερ νη τι κού μας Προ γράμ μα τος. Κο στο -λο γή σα με το πρό γραμ μα αυ τό και ε ξη γή -σα με α πό πού θα προ κύ ψουν οι πό ροιχρη μα το δό τη σής του. ∆η λώ σα με ό τι δενθα ε πι στρέ ψου με στην ε πο χή των προ

κρί σης ψη λών ελ λειμ μά των (τα ο ποίαάλ λω στε προέ κυ πταν α πό τις φο ρο α -παλ λα γές που με γά λου πλού του, α πότην δια πλο κή και τη φο ρο δια φυ γή πουσκό πι μα α νε χό ταν το πε λα τεια κό κρά τοςΠΑ ΣΟ Κ-Ν∆).

Που θε νά και πο τέ δεν μι λή σα με ό μωςγια τε ρά στια πρω το γε νή πλε ο νά σμα ταπου θα διο χε τεύο νται στους δα νει στές.Τα έ σο δα που με δί καιο και δια φα νήτρό πο θα συλ λέ γει το ελ λη νι κό ∆η μό σιοθα χρη μα το δο τούν το κοι νω νι κό κρά τοςκαι την α νά πτυ ξη. Θα προ τά ξου με τασυμ φέ ρο ντα της κοι νω νι κής πλειο ψη -φίας έ να ντι αυ τών των δα νει στών. Τό τε,ό λοι θα κα τα νοή σουν αυ τό που και σή -με ρα ι σχύει: Το δη μό σιο χρέ ος δεν εί ναιβιώ σι μο και α παι τεί ται ά με σα μια συμ -φω νία για το «κού ρε μά» του!

Πο λι τι κό ζή τη μα η α ντι με τώ πι σητης ευ ρω παϊκής κρί σης χρέ ους

Όπως προ α να φέ ρα με, οι νε ο φι λε λεύ -θε ρες κυ βερ νή σεις χρη σι μο ποιούν τοκρα τι κό χρέ ος ως μη χα νι σμό για την ε νί -σχυ ση των πο λι τι κών λι τό τη τας. Αυ τόπου ξε κί νη σε στην Ελλά δα συμ βαί νει καιστην υ πό λοι πη Ευ ρώ πη. Η κρί ση δη μό -σιου χρέ ους εί ναι σή με ρα ευ ρω παϊκή υ -πό θε ση και ο α δύ να τος κρί κος εί ναι πλέ -ον η Ιτα λία, με 2.1 τρις ευ ρώ δη μό σιοχρέ ος (133% του Α ΕΠ).

Όσο οι ρυθ μοί με γέ θυν σης σε ό λη τηνΕυ ρώ πη πα ρα μέ νουν χα μη λοί, η μό νη ρε -α λι στι κή διέ ξο δος στην κρί ση χρέ ους εί -ναι η α πο μείω σή του. Η α πο μείω ση τουχρέ ους α πο τε λεί α να γκαία (αλ λά ό χι καιι κα νή) συν θή κη για την κα τάρ γη ση τηςλι τό τη τας. Αντί στρο φα ό μως, η κα τάρ -γη ση της λι τό τη τας θέ τει α με τά κλη τα ε -πί τά πη τος την α να γκαιό τη τα μείω σηςτου χρέ ους, ό πως ε ξή γη σα στην προ η -γού με νη ε νό τη τα.

Εί ναι γνω στό ό τι α πό την αρ χή της κρί -σης η θέ ση του ΣΥ ΡΙ ΖΑ εί ναι δια γρα φήτου με γα λύ τε ρου μέ ρους του χρέ ους καια πο πλη ρω μή του υ πο λοί που με ρή τρα α -νά πτυ ξης. Σε αυ τή τη θέ ση εμ μέ νου μεδιό τι τη θεω ρού με ρε α λι στι κή και δί -καιη.

Ταυ τό χρο να, ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ έ χει δη λώ σει ό -τι θα α νοί ξει το συ νο λι κό ζή τη μα τηςκρί σης χρέ ους στην ευ ρω ζώ νη, θα ερ γα -στεί μα ζί με το Κόμ μα Ευ ρω παϊκής Αρι -στε ράς για μια Ευ ρω παϊκή ∆ιά σκε ψη γιατο χρέ ος. Στη ∆ιά σκε ψη αυ τή πρέ πει νακα τα θέ σου με μια στρα τη γι κή ό χι μό νο

για την Ελλά δα, αλ λά για ό λες τις ευ ρω -παϊκές χώ ρες.

Η δια φο ρά του ελ λη νι κού χρέ ους

Αντί θε τα με το ελ λη νι κό χρέ ος πουδια κρα τεί ται α πό τα άλ λα ευ ρω παϊκάκρά τη και την Ευ ρω παϊκή Κε ντρι κή Τρά -πε ζα (Ε ΚΤ), το σε α πό λυ τα με γέ θη τε ρά -στιο χρέ ος άλ λων ευ ρω παϊκών χω ρών,το κα τέ χουν σε με γά λο βαθ μό οι ευ ρω -παϊκές τρά πε ζες και τα α σφα λι στι κά τα -μεία. Μια ση μα ντι κή δια γρα φή της ο νο -μα στι κής α ξίας των κρα τι κών χρε ο γρά -φων θα α φή σει ε ξαι ρε τι κά ε κτε θει μέ νοτον τρα πε ζι κό το μέα (α νά γκη α να κε φα -λαιο ποίη σης τρα πε ζών) και τα α σφα λι -στι κά τα μεία, ό πως συ νέ βη με το ελ λη νι -κό PSI. Η λύ ση ε πο μέ νως ε δώ εί ναι να ε -πι βλη θεί πο λι τι κά έ νας δια φο ρε τι κόςρό λος στην Ε ΚΤ, η ο ποία θα α να λά βει τοκό στος του χρέ ους των χω ρών, ώ στε ναδη μιουρ γη θεί το έ δα φος για δη μο σιο νο -μι κές και κοι νω νι κές πο λι τι κές που θαστη ρί ζουν το κοι νω νι κό κρά τος και τηνα να δια νο μή προς ό φε λος των λαϊκών τά -ξεων.

Η λύ ση αυ τή συ νι στά ρι ζι κή α πο μείω -ση του χρέ ους χω ρίς, α πό τε χνι κή ά πο -ψη, να προϋπο θέ τει ού τε δια γρα φή τηςο νο μα στι κής α ξίας των χρε ο γρά φων, ού -τε με τα βι βά σεις α πό τη μια χώ ρα στηνάλ λη, ού τε ε πι πλέ ον ε πι βά ρυν ση τωνφο ρο λο γου μέ νων. Η α νά λη ψη του κό -στους θα ε πι βα ρύ νει μό νο την Ε ΚΤ για έ -να διά στη μα δε κα ε τιών, με τά οι χώ ρεςθα ε πα να γο ρά σουν το χρέ ος τους, ε φό -σον αυ τό δεν θα υ περ βαί νει το 20% του(τό τε) Α ΕΠ τους. Επο μέ νως ού τε για με -τα βί βα ση του δυ σβά στα χτου χρέ ους α πότη μια γε νιά στην άλ λη θα πρό κει ται. Ηση με ρι νή γε νιά Ιτα λών για πα ρά δειγ μα,θα α παλ λα γεί α πό το κό στος ε ξυ πη ρέ τη -σης ε νός χρέ ους 133% του Α Ε Π, και με -τά 5 ή 6 δε κα ε τίες η μελ λο ντι κή γε νιά θαα να λά βει έ να χρέ ος 20% του Α ΕΠ. Μιατέ τοια πρό τα ση για το σύ νο λο των χω -ρών της Ευ ρω ζώ νης έ χου με ή δη κα τα θέ -σει με τον ∆η μή τρη Π. Σω τη ρό που λο καιτον Σπύ ρο Λα πα τσιώ ρα: «To δη μό σιοχρέ ος στον σύγ χρο νο κα πι τα λι σμό: Τοπλαί σιο μιας προο δευ τι κής πρό τα σηςγια τη Ζώ νη του ευ ρώ», Θέ σεις 129,Οκτώ βριος-∆ε κέμ βριος 2014, ε πί σης στοδια δίκτυο:http://www.theseis.com/ima-ges/stories/t129/theseis129-meleti-2.pdf

•

Λιτότητακαι δημόσιο χρέος

Όσο οι ρυθμοί μεγέθυνσης σε όλη τηνΕυρώπη παραμένουν χαμηλοί, η μόνηρεαλιστική διέξοδος στην κρίση χρέ-ους είναι η απομείωσή του. Η απο-μείωση του χρέους αποτελεί ανα-γκαία (αλλά όχι και ικανή) συνθήκηγια την κατάργηση της λιτότητας. Αν-τίστροφα όμως, η κατάργηση της λι-τότητας θέτει αμετάκλητα επί τάπη-τος την αναγκαιότητα μείωσης τουχρέους.

“


Τα Συμβούλια Ιδρύματος, πατών-τας στους νόμους ∆ιαμαντοπούλου- Αρβανιτόπουλου, εξειδικεύουντη μνημονιακή πολιτική στα ΑΕΙ,προεπιλέγοντας υποψηφίους πρυ-τάνεις που κρίνονται οι πλέον κα-τάλληλοι για το επιχειρείν με τηδιττή έννοια του όρου: με την οι-κονομική και τη στρατιωτική.

“Της Σίσσυς Βελισσαρίου*

Ο νέος πρύτανης του ΕΚΠΑ θυμίζεισε πολλά τον Μπερλουσκόνι: συν-δυάζει το επιχειρείν με τα ΜΜΕ, ενώπαράλληλα εξασκεί μία «γοητεία», ηοποία όμως -και ευτυχώς- δεν έχεισχέση με το machismo του ηγέτητης Forza Italia. Πώς προέκυψε οκ. Φορτσάκης με τις πολλαπλέςιδιότητες με τις οποίες έχει γίνει τοπρόσωπο των ημερών στο πολύ σύν-τομο διάστημα της θητείας του;

Είναι πρύτανης του ιστορικού Πανε-πιστημίου Αθηνών, έχει αναδειχτείσε διάσημη TV persona, ενώ πα-

ράλληλα επιτελεί χρέη στρατηγού διμοι-ριών ΜΑΤ και «αγανακτισμένων» διδα-σκόντων για να εκπορθήσει το φρούριοΕΚΠΑ. Ως νέος Αννίβας προ των πυλώνγράφει το δικό του έπος στην ιστορικήμάχη κατά του πανεπιστημίου της Μετα-πολίτευσης, το οποίο αφού διασύρθηκεκαι απαξιώθηκε με συστηματικό και χυ-δαίο τρόπο εδώ και περίπου 20 χρόνιααπό τα συγκροτήματα της διαπλοκήςΜΜΕ και επιχειρηματικών συμφερόν-των, φαίνεται έτοιμο να «πέσει». Βε-βαίως το αν θα συμβεί κάτι τέτοιο είναιθέμα εκτίμησης τόσο των απρόβλεπτωναντιστάσεων της ακαδημαϊκής κοινότη-τας στο σύνολό της όσο και του γεγονό-τος ότι ο νέος πρύτανης έχει απλώσειπολύ τον τραχανά του και η διαχείρισητων πολλών μετώπων που ανοίγει ξε-περνάει το φορτσάρισμά του.

Αλλά ας επανέλθουμε στο αρχικό ερώ-τημα. Ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, όπως καιοι υπόλοιποι νέοι πρυτάνεις, είναι προ-ϊόντα του καθεστώτος έκτακτης ανάγκηςστο χώρο των ΑΕΙ, δηλαδή της περιστο-λής των δημοκρατικών δικαιωμάτων, ενπροκειμένω και των ακαδημαϊκών ελευ-θεριών, που χαρακτηρίζει το ιδιόμορφομνημονιακό πολίτευμα στη χώρα μας. Οχώρος του πανεπιστημίου δεν θα μπο-ρούσε να είναι η εξαίρεση στο καθεστώςαυτό, δεν θα μπορούσε να παραμείνει το«γαλατικό χωριό», όπως το είχα χαρα-κτηρίσει σε παλιότερο άρθρο μου. ΤαΣυμβούλια Ιδρύματος (ΣΙ), πατώνταςστους νόμους ∆ιαμαντοπούλου - Αρβανι-τόπουλου, εξειδικεύουν τη μνημονιακήπολιτική στα ΑΕΙ, προεπιλέγοντας υπο-ψηφίους πρυτάνεις που κρίνονται οιπλέον κατάλληλοι για το επιχειρείν με τηδιττή έννοια του όρου: με την οικονο-μική και τη στρατιωτική. Στόχος είναι ημετατροπή του πανεπιστημίου σε ένααγοραίο χώρο παροχής εκπαιδευτικώνυπηρεσιών, βασική συνθήκη του οποίουθα είναι «νόμος και τάξη». Άρα οι νυνπρυτάνεις δεν είναι δημοκρατικά εκλεγ-μένοι, αλλά προϊόν μιας προεπιλογήςαπό την οποίαν «κόπηκαν» οι μη επι-

σπεύδοντες. Ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, επο-μένως, δεν εκπροσωπεί τη δημοκρατικάκαι απρόσκοπτα εκπεφρασμένη ελεύ-θερη επιλογή των διδασκόντων αλλά τοαποτέλεσμα μιας διαβλητής ηλεκτρονι-κής ψηφοφορίας.

Τα «έκτροπα» λάιβ

Τούτου δοθέντος αξιοποιεί με αποτε-λεσματικό τρόπο την εμπειρία και τιςδιασυνδέσεις του ως πρόεδρος του Συμ-βουλίου της ΝΕΡΙΤ/ΥΕΝΕ∆, ώστε να κα-τασκευάσει τηλεοπτικά γεγονότα με τηναναίσχυντη προβολή των συστημικώνΜΜΕ και την απροκάλυπτη πολιτικήστήριξη του Σαμαρά. Έτσι βρίσκονταικάμερες μέσα στη Σύγκλητο [αλήθεια μεποιού την άδεια; Μήπως αυτού του ίδιουπου θεωρεί έκνομη την παρουσία τωνφοιτητών;] και το φιλοθεάμον κοινό πα-ρακολουθεί λάιβ τα «έκτροπα» που ανα-μεταδίδονται στο πανελλήνιο. Η τηλεο-πτική κατασκευή ενός νέου πανεπιστη-μίου, αποκαθαρμένου από το μίασμα τηςσυμμετοχής του «ξένου» σώματος τωνφοιτητών και διοικητικών είναι αποτε-λεσματική. Απευθύνεται με επιτυχία στοπλατύ κοινό που έχει εθιστεί δεκαετίεςτώρα η κοινωνική του εμπειρία να δια-μεσολαβείται κυρίαρχα από την τηλεό-ραση. Αρα αυτή η διαμεσολαβημένη εμ-πειρία προκύπτει ως φυσική διότι εσω-τερικεύεται ως δική του.

Βεβαίως το πανεπιστημιακό show δενθα ήταν πλήρες αν δεν υπήρχαν οι απει-ροελάχιστοι «αγανακτισμένοι» πανεπι-στημιακοί και φοιτητές, αρκετοί όμωςγια να γεμίζουν την οθόνη. Και όπωςσυμβαίνει κατά κανόνα πλέον με οποι-

αδήποτε μορφή κοινωνικού γεγονότος,και όχι μόνο διαμαρτυρίας, υπάρχουν τααπαραίτητα ΜΑΤ ώστε το πανεπιστήμιο,ως ένας από τους ισχυρότερους ιδεολο-γικούς μηχανισμούς του κράτους (ΙΜΚ),να καταδεικνύει το γνωστό, ότι δηλαδήοι ΙΜΚ λειτουργούν σε τελευταία ανά-λυση, αν χρειαστεί, με την επικουρία τωνκατασταλτικών μηχανισμών. «Στρατηγέ,ιδού ο στρατός σου» θα μπορούσαμε νααναφωνήσουμε πολλά χρόνια μετά κατάτην περίφημη ρήση του Π. Κανελλόπου-λου. Το σχέδιο είναι να αλωθεί το ΕΚΠΑκαι να καταστεί το υπόδειγμα και για ταυπόλοιπα ΑΕΙ ενός νέου πανεπιστημίουχωρίς συλλογικότητες, συμμετοχή, ερ-γασιακά διοικητικά και ακαδημαϊκά δι-καιώματα στη βάση μιας ολιγαρχικήςεξουσίας που έχει ήδη οικοδομηθεί.

Ηρεμία του νεκροταφείου

Η «γοητεία» του κ. Φορτσάκη, όμως,υφίσταται διότι μία μεγάλη μερίδα τωνδιδασκόντων έχει συμβιβαστεί με τηνκαθημερινή εξαθλίωση: μειωμένοι μι-σθοί κατά 50%, τριτοκοσμικές συνθήκεςεργασίας [καθαριότητα, θέρμανση, κα-ταστροφή των βασικών υποδομών], στέ-ρηση των στοιχειωδών επιστημονικώνεργαλείων για το ερευνητικό έργο τωνδιδασκόντων [βιβλιοθήκες, εργαστήριακ.λπ.], μειωμένη συμμετοχή τους σταερευνητικά προγράμματα που προορί-ζονται για τους λίγους ισχυρούς επιχει-ρηματικά διδάσκοντες, εκπαίδευση δι-πλάσιου αριθμού φοιτητών λόγω μετεγ-γραφών κ.λπ.

Οι συνάδελφοι αυτοί έχουν αποδεχτεί,για πολλούς λόγους,1 ότι το υπόδειγμα

Φορτσάκη θα υλοποιήσει το «γοητευ-τικό» όραμα του νεοφιλελεύθερου πανε-πιστημίου που έχει επιβληθεί από το1999 με την Μπολόνια σε όλη την Ευ-ρώπη, αλλά έχει αποτύχει στη συνολικήτου εφαρμογή στη χώρα μας: επιχειρη-ματικό στη λειτουργία και στο εκπαιδευ-τικό «προϊόν», ιδιωτικοποιημένο στηλειτουργία του, αποτελεσματικό και «ορ-γανωμένο», διότι απαλλαγμένο από χρο-νοβόρες και οχληρές δημοκρατικές δια-δικασίες. Είναι ένα μοντέλο που εξα-σφαλίζει την αυστηρά ατομική επιτυχίατου καθενός, άρα αντιστοιχεί στη χα-μηλή κοινωνική συνειδητοποίηση τουατόμου, κάτι που είναι συγκροτησιακόστοιχείο της νεοφιλελεύθερης ηγεμο-νίας. Η ειρωνεία είναι ότι η εν Ελλάδι εκ-δοχή του είναι καθαρά πρωχοπροδρο-μική, εφόσον η χρηματική και επαγγελ-ματική ανέλιξη που υπόσχεται είναιμόνον για τους λίγους, ενώ για τους πολ-λούς η ατομική επιτυχία βρίσκεται στοεπίπεδο του φαντασιακού. Ένα τέτοιοπανεπιστήμιο απλώς παρέχει στη μέγι-στη μισθοσυντήρητη πλειοψηφία, πουαποστρέφεται την έννοια της συλλογι-κότητας, ένα πράγμα: την ηρεμία του νε-κροταφείου που δίνει τη ψευδαίσθησηεν είδει ζωτικού ψεύδους ότι έτσι μόνον«θα κάνουμε καλά τη δουλειά μας».

* Η Σίσσυ Βελισσαρίου, είναικαθηγήτρια στη φιλοσοφική σχολήτου ΕΚΠΑ.

Σημείωση1. Στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη ΑΕΙ και

Ερευνητικών Κέντρων του ΣΥΡΙΖΑ [1-2/11] κα-τατέθηκαν τεκμηριωμένες εισηγήσεις που ανα-λύουν το φαινόμενο. Ο πλούσιος αυτός προ-βληματισμός θα δημοσιοποιηθεί σύντομα.

ΠΡΥΤΑΝΕΙΣ, ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΕΡΙΣΤΟΛΗΣ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΚΩΝ ∆ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

Φόρτσα ΕΚΠΑ!

Ο κ. Φορτσάκηςως νέος Αννίβας.

Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 99ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Με συλλήψεις, ξυλοδαρμούς, λογο-κρισία, απειλές και ύβρεις απάντησετο υπουργείο Παιδείας στις αυθόρ-μητες και μαζικές κινητοποιήσειςτων μαθητών σε όλη τη χώρα. Η πε-ρασμένη ∆ευτέρα είχε οριστεί ωςμέρα πανελλαδικών κινητοποι-ήσεων, με τουλάχιστον 500 συνε-λεύσεις μαθητών να αποφασίζουνκαταλήψεις και χιλιάδες άλλες νακαταλήγουν στην αποχή και να συμ-μετέχουν στις κινητοποιήσεις. Σή-μερα, οι καταλήψεις σχολείων είναι253, ενώ οι μαθητές πραγματοποι-ούν συζητήσεις, συναυλίες, εκθέ-σεις, προβολές προκειμένου να μι-λήσουν για τα προβλήματα που αντι-μετωπίζουν στο σχολείο τους.

Οι μαθητές διεκδικούν την ανα-τροπή του Νέου Λυκείου, την κα-τάργηση της Τράπεζας Θεμάτων

και της βάσης του 10, ενώ εστιάζουν καιστα προβλήματα που αντιμετωπίζει τοσχολείο τους μεμονωμένα (κενά εκπαι-δευτικών, υλικοτεχνικές ελλείψεις, αν-θυγιεινό περιβάλλον κ.λπ.). Ο υπουργόςΠαιδείας, Γ. Λοβέρδος, αντί να απαντή-σει επί της ουσίας στα αιτήματα των μα-θητών εξαπέλυσε ανθρωποκυνηγητό ρί-χνοντας τη σελίδα στο φέισμπουκ («Πα-νελλήνια κατάληψη – όχι στο νέο σύ-στημα») και καλώντας τη ∆ίωξη Ηλε-κτρονικού Εγκλήματος να ερευνήσει ανη σελίδα διαχειρίζεται από μαθητές ήόχι. Την ίδια ώρα, η εισαγγελέας ΑρείουΠάγου, Ευτέρπη Κουτζαμάνη, με εγκύ-κλιό της, καλεί τους εισαγγελείς τηςχώρας να διαπιστώσουν αν τελούνταισυγκεκριμένα αδικήματα στις καταλή-ψεις των σχολείων και να πράξουν ανα-λόγως, ακόμα και με συλλήψεις μαθη-τών και των κηδεμόνων τους. Φυσικά, οκ. Λοβέρδος αρνήθηκε οποιαδήποτεανάμειξη σε αυτή την πρωτοβουλία λέ-γοντας από το βήμα της Βουλής[6/11/2014] ότι «[είναι] έξω από κάθεσκέψη δική μας οι εισαγγελίες, η αστυ-νομία. Εδώ είναι εκπαίδευση», παραδε-χόμενος όμως ότι απέστειλε επιστολήστην κα. Κουτζαμάνη προκειμένου ναενημερωθεί για την ιστοσελίδα στο φέι-σμπουκ.

Συλλήψεις μαθητών

Στην Πρέβεζα, μία μέρα πριν την εγ-κύκλιο της Κουτζαμάνη και ενώ το 90%των σχολείων τελούσε υπό κατάληψη, οεισαγγελέας κ. Μάστακας, κάλεσε τουςδιευθυντές των σχολείων, εκπροσώπουςτων 15μελών και εκπροσώπους των συλ-

λόγων γονέων και κηδεμόνων για νατους «ενημερώσει» για τις καταλήψεις.Παρόντες –αν και δεν κρίθηκε απαραί-τητο να κληθούν- ήταν και εκπρόσωποιτης ΕΛΜΕ Πρέβεζας. Όπως μας περι-γράφει ο πρόεδρος της ΕΛΜΕ, Παναγιώ-της Λελοβίτης, «θεωρούμε απαράδεκτοοι μαθητές να καλούνται σε εισαγγελικάγραφεία. Γι’ αυτό πήγαμε εκεί. Αφού οεισαγγελέας παραδέχτηκε ότι η παρου-σία όσων είχαν καλεστεί δεν είναι απα-ραίτητη, καθώς απλώς ήθελε να επιστή-σει την προσοχή στα παιδιά και τους γο-νείς, τότε αποχωρήσαμε με τα παιδιά».«Εκτός από την ποινικοποίηση, εξίσουκατασταλτικός είναι ο φόβος αυτής»,πρόσθεσε και κατέληξε πως «το ζητού-μενο δεν είναι να δούμε αν έχουν δίκιο ήάδικο οι μαθητές, αλλά γιατί το σχολείοέχει καταντήσει απεχθές».

Ο εισαγγελέας Λαμίας, Ν. Θεολογίτης,διέταξε την επέμβαση της αστυνομίας σεδύο υπό κατάληψη σχολεία της περιο-χής, το 1ο ΕΠΑΛ και το 1ο Γενικό Λύ-κειο, συλλαμβάνοντας 9 ανήλικους μα-θητές. Τα παιδιά αφέθηκαν ελεύθερα μετην κατηγορία της διατάραξης οικιακήςειρήνης, ενώ οι γονείς τους διώχθηκανγια παραμέληση εποπτείας ανήλικου.Στο Χολαργό, αστυνομικοί με πολιτικάσυνέλαβαν έξω από το 1ο Λύκειο Χο-λαργού επτά μαθητές που θεωρήθηκανύποπτοι για ενδεχόμενες καταλήψειςσχολείων. Ένας 14χρονος που έτρεξε ναφύγει, καθώς οι αστυνομικοί δεν φορού-σαν στολή, ξυλοκοπήθηκε από τον αστυ-νομικό που τον συνέλαβε.

Στηρίζουμε τους μαθητές

«Στηρίζουμε τους μαθητές που αγωνί-ζονται», δήλωσε στην «Ε», ο Τάσος Κου-ράκης, βουλευτής και υπεύθυνος τουτομέα Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ, προσθέτον-τας «έχουμε χρέος να αναδείξουμε τα πε-λώρια προβλήματα που αντιμετωπίζουντα παιδιά στα σχολεία τους». Ο Γ. Λο-βέρδος παρότι δηλώνει σε κάθε τόνο «σεό,τι αφορά τις μαθητικές κινητοποι-ήσεις, στεκόμαστε ουδέτερα, είμαστε μα-κριά», πέρα της καταστολής, απειλείτους μαθητές ότι θα χάσουν τη σχολικήεκδρομή, τις διακοπές του Πάσχα και ταΣάββατά τους για να αναπληρώσουν τιςχαμένες διδακτικές ώρες. «Εκδήλωσηαυταρχισμού», χαρακτήρισε τις ενέρ-γειες αυτές ο Τ. Κουράκης που τόνισε ότι«σκοπός τους είναι η εγκατάσταση ενόςσυνολικού φόβου. Οι διώξεις κινούνταιστην ίδια λογική που έχουν επιβληθείσυνεχείς εξετάσεις στους μαθητές: ναμην τους επιτρέπεται να σκεφτούν τί-

ποτε άλλο από τα μαθήματά τους».

Ξέρουμε ότι δεν το αντέχουμε

Στην αυταρχικότητα που επέδειξε τουπουργείο απάντησε δυναμικά η μαθη-τική κοινότητα, με μαζικές κινητοποι-ήσεις σε όλη τη χώρα την περασμένηΠέμπτη. Ο Βαγγέλης, πρόεδρος του15μελούς του Λυκείου Νέας Χαλκηδό-νας, μαζί με τους προέδρους των σχο-λείων Ν. Φιλαδέλφειας και Ν. Χαλκηδό-νας κάλεσαν σε κινητοποίηση στουςδρόμους της Νέας Φιλαδέλφειας, μεαποτέλεσμα εκατοντάδες παιδιά να ξε-χυθούν στους δρόμους. «Ξεκινήσαμε τοπρωί από το σχολείο μου και περάσαμεαπό όλα τα σχολεία της περιοχής για νασυγκεντρωθούμε οι μαθητές και να κα-ταλήξουμε στην πλατεία Μικρασιατώνγια να πραγματοποιήσουμε την πορείαμας», περιγράφει ο Βαγγέλης. «Είχαμεάγχος να είναι όλοι οι συμμαθητές μαςκαι συνέχεια μας μετρούσαμε. Ήμαστανμέχρι τέλους 870 μαθητές. Ξεσηκωθή-καμε γιατί ο κ. Λοβέρδος μας απείλησε.Και όποτε μας προκαλεί, θα του απαν-τάμε», πρόσθεσε.

Πολλοί αναρωτιούνται γιατί ξεσηκώ-νονται τώρα οι μαθητές, αφού εδώ καιένα χρόνο εφαρμόζεται το Νέο Λύκειοκαι η Τράπεζα Θεμάτων. «Όσοι βιώσαμετο Νέο Λύκειο πέρυσι, ξέρουμε ότι δεντο αντέχουμε», μας λέει η Μαριάννα, μα-θήτρια Β Λυκείου. «Πολλοί συμμαθητέςμας έμειναν μετεξεταστέοι για τον Σε-πτέμβρη, ενώ αυτό συνέβαινε σπάνια»,προσθέτει και καταλήγει «Το Νέο Λύ-κειο μας αποκλείει από το σχολείο. Προ-ωθεί την παπαγαλία και μας εξαντλεί.Όσοι συμμαθητές μας δεν πάνε φροντι-στήριο, δεν θα μπορέσουν να συνεχί-σουν. Για πρώτη φορά συζητάμε για τομέλλον μας στο σχολείο. ∆εν είχαμε ξα-ναζήσει αυτή τη διαδικασία».

«Πρέπει να βγούμε στους δρόμους»,λέει η Κατερίνα, μαθήτρια Α Λυκείου,«∆εν υπάρχει κανένα δίλημμα. ∆εν το κά-νουμε για να χάσουμε το μάθημα. Μαςαπωθεί το σύστημα εκπαίδευσης και όχιη γνώση», καταλήγει. «Οι εξετάσεις στηνΑ Λυκείου ήταν ότι πιο απάνθρωπο έχωζήσει. ∆εν θα το αντέξουμε», τονίζει η∆ανάη, μαθήτρια Β Λυκείου και προσθέ-τει «Συνεχίζουμε τις συνελεύσεις, συμ-μετέχουμε στις καταλήψεις γιατί το σύ-στημά τους είναι απόλυτα ψυχοφθόρο.Προωθεί την εντατικοποίηση, τον αντα-γωνισμό, εξυμνεί την παραπαιδεία καιπετά πολλούς συμμαθητές μας έξω απότο σχολείο». «∆εν κάνουμε κατάληψηγια να χάσουμε τη μάθηση, αλλά για να

την κερδίσουμε για όλους», σημειώνει οΒαγγέλης, «Το σύστημα, που παρεμπι-πτόντως είναι διάτρητο από παντού, μαςμετατρέπει σε μηχανές παπαγαλισμού.Και αυτό θέλουμε να το αλλάξουμε».

Το κίνημα γεννήθηκε αυθόρμητα

Αντί, όμως, η κυβέρνηση να ακούσειτους μαθητές που βιώνουν αυτό πουτους επιφύλαξε και το ονόμασε «εκπαί-δευση», επιλέγει το δρόμο της συκοφάν-τησης λέγοντας ότι οι κινητοποιήσειςτους είναι καθοδηγούμενες από τον ΣΥ-ΡΙΖΑ. Ο Κωστής Μπέννινγκ, μέλος τηςΓραμματείας του Κεντρικού Συμβουλίουτης νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ, τονίζει σχετικά:«Το κίνημα γεννήθηκε αυθόρμητα. Καιαυτό είναι και λογικό, άλλωστε. Γιατίόταν τα παιδιά έζησαν την πρώτη εφαρ-μογή του “Νέου Λυκείου” και του εξετα-στικού λαβύρινθου πέρυσι, κατάλαβανπως το μοντέλο αυτό είναι απάνθρωπο,παράλογο και δεν είναι βιώσιμο». Η νεο-λαία του ΣΥΡΙΖΑ τάσσεται σύσσωμη στοπλευρό των μαθητών, όπως υπογραμμί-ζει και ο Κ. Μπέννινγκ «Όταν οι εκπρό-σωποι των κυβερνητικών νεολαιών βγαί-νουν στα κανάλια ζητώντας να κάτσουμεόλοι στο τραπέζι του διαλόγου, δεν εί-δαμε κανέναν τους να προτίθεται να δια-βουλευθεί με μαθητές, καθηγητές ή γο-νείς πριν την εφαρμογή των νέων νόμων.Αντιθέτως, είδαμε τις προηγούμενεςμέρες ΜΑΤ και εισαγγελείς να διώκουνκαι να χτυπούν μαθητές και γονείς.Εμείς λοιπόν επιλέγουμε να συζητή-σουμε με αυτούς που πλήττονται και όχιμε αυτούς που διαλύουν τα σχολεία καιτην παιδεία ευρύτερα».

«Κανείς δεν λέει πώς θα κινητοποι-ηθούν τα παιδιά, ούτε μπορεί να τουςπει», προσθέτει ο Θέμης Κοτσιφάκης,πρόεδρος της ΟΛΜΕ, «Υποκινητές τωνκινητοποιήσεων είναι τα προβλήματα.Με αυτά πρέπει να ασχοληθεί η κυβέρ-νηση, αλλά πώς να το κάνει όταν η ίδιατα δημιούργησε με την πολιτική των πε-ρικοπών που εφαρμόζει;», αναρωτιέταιο ίδιος.

Όμως, ο κ. Λοβέρδος βρήκε λύση στοπρόβλημα των κενών στα σχολεία. Καλείτους εκπαιδευτικούς να δουλέψουν εθε-λοντικά, δηλαδή αμισθί, στα σχολεία γιανα καλυφθούν οι 1.500 κενές θέσεις, τά-ζοντάς τους μοριοδότηση όταν (;) γίνουνπροσλήψεις. Και ύστερα αναρωτιέταιγιατί τα παιδιά βγαίνουν στους δρόμους.Ίσως, για να αλλάξουν το μέλλον πουτους επιφυλάσσουν; Λέμε τώρα…

Ιωάννα ∆ρόσου

∆εν κάνουμεκατάληψη γιανα χάσουμε τημάθηση, αλλάγια να τηνκερδίσουμεγια όλους

Βαγγέλης

“ Οι εξετάσειςστην Α Λυ-κείου ήτανότι πιο απάν-θρωπο έχωζήσει. ∆εν θατο αντέξουμε

∆ανάη

“ΕΝΑ ΑΥΘΟΡΜΗΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

«Για πρώτη φορά συζητάμεγια το μέλλον μας στο σχολείο»Το υπουργείο Παιδείας απαντά με συλλήψεις, απειλές και καταστολή


Τη συνέντευξη πήρε ο Αδάμος Ζαχαριάδης

Την εβδομάδα που πέρασε, ο ΣΥΡΙΖΑξαναζήτησε εκλογές, μέσω της επίσκε-ψης του Αλέξη Τσίπρα στον Πρόεδροτης ∆ημοκρατίας, και πρότεινε σύγ-κληση συμβουλίου αρχηγών, προκειμέ-νου να οριστεί ημερομηνία και να συμ-φωνηθεί ο επόμενος πρόεδρος. Μπορείνα προκύψει συναίνεση σε μεγάλα ζητή-ματα;

Είναι ένα πράγμα να υπάρξει μια συ-νεννόηση για τα βήματα μιας συντεταγ-μένης διαδικασίας, π.χ. για την ημερο-μηνία διεξαγωγής εκλογών, και εντελώςδιαφορετικό να υπάρξει συναίνεση στιςπολιτικές που θα μας οδηγήσουν στηνάρση του αδιεξόδου. Για να το κάνω πιοσυγκεκριμένο, εμείς έχουμε μια θεμε-λιακή διαφορά με την κυβέρνηση στο ζή-τημα του χρέους. Το μνημονιακό μπλοκθεωρεί το χρέος βιώσιμο και άρα φαίνε-ται να αφαιρεί ένα από τα ισχυρά δια-πραγματευτικά χαρτιά της δικής μαςπλευράς. Στην πραγματικότητα, βε-βαίως, το μνημονιακό κατεστημένο ταυ-τίζεται με αυτή τη γραμμή και την υλο-ποιεί στο πεδίο της σκληρής λιτότητας,χωρίς επί της ουσίας να διαπραγματεύε-ται. Εμείς πιστεύουμε ότι το χρέος δενείναι βιώσιμο, κυρίως για την συντρι-πτική πλειοψηφία της ελληνικής κοινω-νίας, καθώς εμποδίζει την οποιαδήποτεπροσπάθεια ουσιαστικής ανάπτυξης καιεπιπλέον δεν είναι μόνο ζήτημα ελλη-νικό αλλά και πανευρωπαϊκό, που κιν-δυνεύει να τινάξει στον αέρα όλο το ευ-ρωπαϊκό οικοδόμημα, με επανειλημμέναεπεισόδια ύφεσης.

Θέλω ακόμη να συμπληρώσω ότι , ηεπίσκεψη στον Πρόεδρο της ∆ημοκρα-τίας δίνει και μια θεσμική απάντηση στηβιασύνη του μνημονιακού μπλοκ να υπο-γράψει δεσμευτικές συμφωνίες με τουςδανειστές. Με αυτή την έννοια ήταν μιακίνηση που έβαλε τον Σαμαρά σε θέσηάμυνας και μας δίνει τη δυνατότητα νααναπτύξουμε με ένα ηγεμονικό τρόπο τοκεντρικό πολιτικό μας αίτημα για άμεσηπροσφυγή στις κάλπες. Αυτό το αίτημα,της άμεσης προσφυγής στις κάλπες,μπορεί κάτω από ορισμένες προϋποθέ-σεις να γίνει προμετωπίδα μιας μαζικήςκινητοποίησης, με την έννοια της απαί-τησης να δοθεί δημοκρατική διέξοδος,που θα βάλει τέρμα στην καταστροφήκαι θα ανοίξει μια ριζικά διαφορετικήπροοπτική.

Να δηλώσουν από τώρατις προθέσεις τους

Πώς θα χειριστεί ο ΣΥΡΙΖΑ το ζήτηματης προεδρικής εκλογής που πλησιάζει;

Ακριβώς επειδή το αίτημα για άμεσηπροσφυγή στις κάλπες και αλλαγή τηςεφαρμοζόμενης πολιτικήςλιτότητας αποκτά κυρίαρχα κοινωνικάχαρακτηριστικά, δημιουργείται η δυνα-τότητα στον ΣΥΡΙΖΑ να απαιτήσει καιαπό τους βουλευτές που συγκροτούν τηνπαρούσα βουλή και ιδιαίτερα από αυ-τούς που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο,έχουν αποδεσμευτεί από τα κυβερνητικάκόμματα, να μη συμβάλουν στη συνέχισητης καταστροφικής αυτής πολιτικής, μετην ψήφο τους για Πρόεδρο της ∆ημο-κρατίας.

Άρα θα απευθυνθεί στους ανεξάρτη-τους.

Εμείς πρέπει να εργαζόμαστε πάνταστο επίπεδο του κόσμου. Νομίζω ότι οιανεξάρτητοι βουλευτές καταλαβαίνουνπως αναλαμβάνουν τεράστια ευθύνη, εάνμε την ψήφο τους δώσουν τη δυνατότητασυνέχισης της μνημονιακής πολιτικής.Θεωρώ ότι η πίεση της κοινωνίας μπο-ρεί να λειτουργήσει καταλυτικά και σεαυτήν πρέπει να επικεντρωθούμε. Τι πιοαξιοπρεπές για κάποιον ανεξάρτητοβουλευτή να δηλώσει από τώρα τις προ-θέσεις του δημόσια και ξεκάθαρα; Αυτήη μέθοδος, εκτός των άλλων εξασφαλί-ζει στον ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν θα μπει στοκάδρο των φθαρμένων πολιτικών δυνά-μεων. Άλλωστε, ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε θέλειούτε μπορεί να το κάνει αυτό.

Θέλω επίσης να τονίσω ότι από βδο-μάδα σε βδομάδα αλλάζουν οι συνθήκες,και το σενάριο της προσφυγής στις κάλ-πες πριν την προεδρική εκλογή δεν πρέ-πει καθόλου να αποκλειστεί. Τέλος,μέσα σε όλα τα σενάρια δεν πρέπεινα αποκλείουμε την χρησιμοποίηση μετον ένα ή τον άλλο τρόπο, των βουλευ-τών της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής.

Οφείλουμε να μην πέσουμε σε παγίδεςτου μνημονιακού μπλοκ και γι΄ αυτό τολόγο η καλύτερη μέθοδος είναι η γείωσημε την κοινωνία ώστε η κοινωνικήπίεση να είναι ουσιαστικά αυτή που θαανακόψει τη συνέχιση της καταστροφι-κής κυβερνητικής θητείας Ν∆-ΠΑΣΟΚ

Απαραίτητη η εξειδίκευσητου προγράμματος

Σχεδόν δύο μήνες μετά τις προγραμ-ματικές εξαγγελίες της ∆ΕΘ, τι μπορείκαι τι πρέπει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ προκει-μένου να διατηρήσει την πολιτική πρω-τοβουλία;

Πριν απαντήσει κανείς στην ερώτηση,θα πρέπει να καταλάβει το λόγο πουέκανε τις εξαγγελίες της ∆ΕΘ τόση απή-χηση. Κατά την άποψή μου, ο πρώτοςλόγος ήταν το γεγονός πως οι προτάσειςμας πατάνε πάνω στις πραγματικές κοι-νωνικές ανάγκες του κόσμου της εργα-σίας, των ανέργων και της νεολαίας καιαπαντούν με συγκεκριμένο, απτό τρόπο.Επιπλέον, θα ήθελα να σταθώ σε μιαπλευρά που δεν έχει τονιστεί τόσο πολύ.

Είναι αυτή των δημοκρατικών αλλαγώνκαι μεταρρυθμίσεων, που ενεργοποιούντη λαϊκή πρωτοβουλία και βάζουν τονκόσμο σε διαδικασίες λαϊκής συμμετο-χής στην πολιτική.

Για να διατηρήσουμε την πρωτοβου-λία, λοιπόν, χρειαζόμαστε μια «δεύτερη∆ΕΘ». Κυρίως είναι αναγκαίο να εμβα-θύνουμε στο ζήτημα της παραγωγικήςανασυγκρότησης. Οφείλουμε να δούμεπολύ συγκεκριμένα μέσα από ποιες δια-δικασίες οργανώνουμε ένα νέο μοντέλοανάπτυξης κόντρα στη νεοφιλελεύθερηλογική και το μοντέλο της υπερκατανά-λωσης. Με αυτή την έννοια το δικό μαςνέο μοντέλο τόσο ως προς τις αξίες όσοκαι ως προς τα μέσα, πρέπει να απαντή-σει πολύ συγκεκριμένα με βάση τις δυ-νατότητες της χώρας τι χρειάζεται και τιπρέπει να γίνει και πώς θα γίνει. Θαχρειαστεί επίσης να δούμε πώς θα χειρι-στούμε το ζήτημα των δεσμεύσεων πουέχει αναλάβει η χώρα μέσα στο ευρω-παϊκό πλαίσιο και την εταιρική σχέση2014-2020 και με τα διεθνή δεδομένα,όπως αυτά αποτυπώνονται ακόμα και μετις όποιες εξελίξεις στην ΤΙPP.

Οι Περιφερειακές Συνδιασκέψεις τουΣΥΡΙΖΑ θα λειτουργήσουν λοιπόν προςτην κατεύθυνση της εξειδίκευσης τουπρογράμματος;

Η γνώμη μου είναι ότι χρειάζεται μιασυνολική οπτική σε κεντρικό επίπεδο.Αν σε κάθε περιφέρεια πούμε απλά όσαείπαμε στη ∆ΕΘ και προσθέσουμε σαναλατοπίπερο κάποιες εξαγγελίες σεσχέση με την κάθε περιφέρεια, χωρίς ναδούμε συνολικά και σχεδιασμένα όλο τοζήτημα της παραγωγικής ανασυγκρότη-σης, θα έχουμε απλά προσθέσει προ-γραμματικές σελίδες χωρίς ουσιαστικήαξία. Αν δεν υπάρχει γενική οπτική, δενμπορείς να δεις και τις ιδιαιτερότητεςτης κάθε περιοχής. Μέσα από αυτή τηδιαδικασία πρέπει να προσπαθήσουμενα κινητοποιήσουμε και ευρύτερες δυ-νάμεις, που καταλαβαίνουν την ανα-γκαιότητα μιας τόσο μεγάλη αλλαγήςκαι που έχουν και τη γνώση και την εμ-πειρία. Στις τοπικές κοινωνίες υπάρχεικοινωνικός πλούτος μέσα στον κόσμοπου είτε στο δημόσιο είτε στον ιδιωτικότομέα νοιάζεται να βρει λύσεις για να αλ-λάξουν τα πράγματα στη χώρα. Και ηδιαδικασία των Περιφερειακών Συνδια-σκέψεων μπορεί να είναι τέτοια, που ναμας φέρει κοντά σε αυτόν τον κόσμο καιόχι απλά στους παράγοντες της κάθε το-πικής κοινωνίας.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΤΑΣ, ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΣΥΡΙΖΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Χρειαζόμαστεμια δεύτερη ∆ΕΘΝα κινητοποιηθούν οι δυνάμεις που καταλαβαίνουν την ανάγκη της μεγάλης αλλαγής

Ο βουλευτής Ιωαννίνων του ΣΥΡΙΖΑ,Χρήστος Μαντάς, αναφέρεται στο αίτηματου ΣΥΡΙΖΑ για εκλογές, τη στάση που θακρατήσει το κόμμα της αξιωματικήςαντιπολίτευσης στην προεδρική εκλογήκαι στο πως θα αντιμετωπίσει τουςανεξάρτητους βουλευτές. Επιπλέον,τονίζει την ανάγκη μέσα από τιςΠεριφερειακές Συνδιασκέψεις τουκόμματος να εξειδικευτεί τοκυβερνητικό πρόγραμμα.

Να εκμεταλλευτούμετα πλεονεκτήματα της ΗπείρουΣτην Ήπειρο πώς θα κινηθεί αυτή η διαδικασία;Είμαστε ακόμα στην αναζήτηση του καλύτερου τρόπου. Η Ήπειρος έχει πλεονεκτήματα που αφορούν και το φυσικόπεριβάλλον, με έμφαση στους υδάτινους πόρους, αλλά και την κτηνοτροφία. Η κυρίαρχη πολιτική πουεφαρμόζεται αποδυναμώνει άμεσα άλλα και μακροπρόθεσμα κρίσιμα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής. ∆είτε όσαεπιχειρήθηκαν και επιχειρούνται με τη φραγματοποίηση των ποταμιών , σκεφτείτε όσα έγιναν στην περίπτωση της εκποίησηςτης γαλακτοβιομηχανίας «∆ωδώνη» οι συνέπειες της οποίας φαίνονται με πολύ καθαρό τρόπο σήμερα. Τώρα έχουμε και τηνπροβολή του οράματος του «μαύρου χρυσού», του πετρελαίου δηλαδή. Μάλιστα, κάποιοι έσπευσαν να μας επικρίνουν για τηστάση μας απέναντι στις συμβάσεις εξόρυξης. Συνεπώς χρειάζεται πολλή δουλειά, ώστε να εμβαθύνουμε και στο περιεχόμενοτων προτάσεών μας και στη διαδικασία, και αυτό οφείλουμε να κάνουμε. Θα βρεθούμε μπροστά σε δύσκολα ζητήματα στηνπροσπάθειά μας να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση. Όταν κάτι επιβάλλεται για μεγάλο διάστημα, γίνεται καθεστώς καιαυτό κάνει τις προσπάθειες αλλαγής ακόμα πιο δύσκολες. Εμείς όμως θα εργαστούμε με επιμονή και πάθος και πιστεύω ότι θατα καταφέρουμε.

Νομίζω ότι οι ανεξάρτητοι βουλευτές καταλαβαί-νουν πως αναλαμβάνουν τεράστια ευθύνη, εάν μετην ψήφο τους δώσουν τη δυνατότητα συνέχισηςτης μνημονιακής πολιτικής. Θεωρώ ότι η πίεση τηςκοινωνίας μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά καισε αυτήν πρέπει να επικεντρωθούμε.

“


Ένα απλό τροχαίο ατύχημα. Το αποτέλεσμα μιας«αμελούς περί της οδήγησης συμπεριφοράς» ήτανγια το δικαστήριο η δολοφονική επίθεση αστυνο-μικών σε βάρος της Αγγελικής Κουτσουμπού, το∆εκέμβρη του 2009, κατά τη διάρκεια των διαδη-λώσεων στην πλατεία Συντάγματος. Η γνώριμηβιαιότητα των αστυνομικών ασκήθηκε σε βάροςπολλών ακόμα διαδηλωτών αλλά είχε, μεταξύάλλων, ως αποτέλεσμα το βαρύ τραυματισμ ενόςαπό τα «Κορίτσια της βροχής», στελέχους του ΕΕΚσήμερα, που βασανίστηκε και φυλακίστηκε επίχούντας.

Από το χτύπημα της μοτοσυκλέτας και το ρόπαλοτου συνοδηγού αστυνομικού παρ’ ολίγο να χάσειτη ζωή της. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο σε

κώμα, όπου διαγνώστηκε «βαριά κρανιοεγκεφαλική κά-κωση -υποσκληρίδιο αιμάτωμα, υπαραχνοειδής αιμορ-ραγία, θλάση εγκεφάλου, ρωγμώδες κάταγμα του λιθο-ειδούς, συντριπτικό κάταγμα αριστερής κλείδας καισπάσιμο όλων των εμπροσθίων αριστερών πλευρών».

Πίσω από αυτό το σκεπτικό της «αμελούς περί τηςοδήγησης συμπεριφοράς» επιχειρήθηκε η συγκάλυψη

της κρατικής καταστολής από την δικαιοσύνη επιρρί-πτοντας την ποινή του ενός έτους με τριετή αναστολή.

Απόφαση-πρόκληση

«Πρόκειται για μια απόφαση πρόκληση. Αυτή η επί-θεση στη διαδήλωση του 2009, έναν χρόνο από την επέ-τειο της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλουήταν μια πρόβα τζενεράλε για ότι θα ακολουθούσε.Ήμαστε τα πειραματόζωα της κρατικής καταστολήςπου εντεινόταν υπό το φόβο να μην ξαναϋπάρξει ∆ε-κέμβρης», σύμφωνα με τον Σάββα Μιχαήλ, γ.γ. του ΕΕΚ.

Πράγματι αυτό αποκαλύπτεται από τα Wikileaks καιτη δημοσιοποίηση συνομιλιών του αμερικανού πρε-σβευτή στην Aθήνα, κ.Σπέκχαρντ με τον τότε υπουργόΠροστασίας του Πολίτη. Ο Xρυσοχοΐδης με τους επι-τελείς της EΛ.AΣ. είχαν καταστρώσει συγκεκριμένοσχέδιο καταστολής της διαδήλωσης την ίδια περίοδοπου γίνεται η συζήτηση για την παιδεία μεταξύ αμερι-κάνικης πρεσβείας και ελληνικού κυβερνητικού προ-σωπικού. «Η καταστολή των διαδηλώσεων, οι πολιτι-κές Φορτσάκη στα πανεπιστήμια, οι εισαγγελείς και ηαστυνομία που εισβάλλει στα σχολεία δεν συμπίπτουνκαθόλου συγκυριακά, υπάρχει ένα σχέδιο. Είναι ταμέτρα ενός κράτους που βρίσκεται σε κατάστασηέκτακτης ανάγκης, γεμίζουν με μαύρες τρύπες το δι-καιακό και συνταγματικό πλαίσιο σφίγγοντας μια θηλιάγύρω από όλη την κοινωνία ώστε να υποταχθούν σταδρακόντεια μέτρα των αγορών, της Ευρωπαϊκής Ένω-σης, της Τρόικας κ.λπ.», προσθέτει ο Σάββας Μιχαήλ.

«Ο ταξικός χαρακτήρας της δικαιοσύνης ήταν εμφα-νής και σε αυτή τη δίκη. Ο ίδιος ο εισαγγελέας ζήτησενα απορριφθεί το αίτημα της πολιτικής αγωγής για πα-ραπομπή σε ανώτερο δικαστήριο ως βαριά σκοπούμενησωματική βλάβη, χαρακτηρίζοντάς το «αβάσιμο». Υπο-στήριξε μάλιστα την ποινή των 10 μηνών για τον αστυ-νομικό και πως η δίκη ήταν μια πολυτελής διαδικασία

με τρεις συνεδριάσεις και 24 μάρτυρες για ένα τρο-χαίο. Πρόκειται για εκδικητική στάση και μέθοδο πα-ραδειγματισμού. Φυσικά καμία χάρη δεν μας έκανε.Υπήρχε έντονη πίεση και κατακραυγή του κόσμου,υπήρχαν τα βίντεο που καταδείκνυαν το τι είχε συμβεί,η συσπείρωση και υποστήριξη όλου του χώρου τηςΑριστεράς και πλήθος αλληλέγγυων που βρέθηκανδίπλα μας. Για την αστική δημοκρατία τους όμως η δη-μοκρατία είναι όντως πολυτέλεια.»

Πρόκειται για μια διαδικασία βιτρίνα και αυτό είναιεμφανές και από το αποτέλεσμα της δίκης όπου πέντεχρόνια μετά ήρθε να επισφραγίσει τις δηλώσεις τουτότε κυβερνητικού εκπροσώπου, Γ.Πεταλωτή περίτροχαίου ατυχήματος.

«Εμείς δεν πρόκειται να σταματήσουμε εδώ. ∆ενυπάρχει καμία περίπτωση να το αφήσουμε έτσι. Ήδηδεχόμαστε μηνύματα αντίδρασης και συμπαράστασηςαπό το εξωτερικό, από κόμματα της Αριστεράς, συνδι-καλιστικές οργανώσεις, ευρωβουλευτές. Πάντα είναιανοιχτή η προοπτική του ευρωπαϊκού δικαστηρίου στοοποίο η Ελλάδα έχει καταδικασθεί πάμπολλες φορές»,λέει ο ίδιος.

Ξένια Πηρούνια

«Οι κατηγορίες περί βασανι-στηρίων είναι στο πλαίσιομιας συνωμοσίας που συντε-

λείται σε βάρος της χώρας μας και ο κα-ταγγέλλων αποτελεί όργανό της». Αυτήήταν η γραμμή υπεράσπισης των δύο λι-μενικών που βαραίνονταν με τις κατηγο-ρίες της άσκησης βασανιστηρίων τηνΠέμπτη 6/11 στο Πενταμελές Αναθεωρη-τικό ∆ικαστήριο, και για τις οποίες είχανβρεθεί ένοχοι πέρυσι με ποινή κάθειρξης3 και 6 ετών, καθώς και στέρησης πολι-τικών δικαιωμάτων. Το πιο εντυπωσιακόείναι πως αυτή τη φορά εισαγγελέας καιέδρα πείστηκαν από την υπεράσπιση καικήρυξαν τους κατηγορούμενους αθώους.

Νόμιζα πια πως είχα πεθάνει

Ο καταγγέλλων, Αζίζ Πενταλές, διη-γείται -για δεύτερη φορά- στο δικαστή-ριο τα περιστατικά που διαδραματίστη-καν το 2007, όταν με άλλα 47 άτομα επέ-βαιναν σε μια βάρκα με σκοπό να περά-σουν από την Τουρκία στην Ελλάδα. Ηβάρκα βυθίζεται από τους ίδιους και τολιμενικό έρχεται προς περισυλλογή τουςαπό τη θάλασσα. Πάνω στο πλοίο ο Αζίζδέχεται σωματική βία από έναν λιμενικό.Στη συνέχεια υπέστη τα βασανιστήριατου υγρού και στεγνού υποβρυχίου,καθώς και της εικονικής εκτέλεσης.«Ένας άντρας μου έβαλε το κεφάλι μεδύναμη μέσα σε ένα κουβά νερό και τοκρατούσε εκεί μέχρι να νιώσω ότι δενμπορώ να αναπνεύσω άλλο και τότε μετράβαγε έξω. Αυτό συνέβη τρεις φορές.Μπροστά μου στεκόταν ένας άντρας καιπαρακολουθούσε. Μετά μου κάλυψε μεμια σακούλα το κεφάλι άλλες τρειςφορές και την έσφιγγε γύρω από τολαιμό μου, μέχρι να νιώσω πάλι ότι πνί-γομαι. Παράλληλα με αυτό μου έκαναν

ερωτήσεις για το πώς βρεθήκαμε εδώ, μεποιο καράβι, ποιος μας έφερε και μουέλεγαν κάθε φορά μετά τον πνιγμό:“τώρα θυμάσαι;”, στα αγγλικά. Τέλοςέβγαλε το όπλο του και το κόλλησε στοκεφάλι μου, εγώ είχα κλειστά τα μάτιακαι τότε άκουσα τον πυροβολισμό, νό-μιζα πια πως είχα πεθάνει» περιγράφει οΑζίζ.

Οι μάρτυρες της πολιτικής αγωγής, δι-κηγόροι δικτύων αλληλεγγύης προσφύ-γων που είχαν μεταβεί τότε στη Χίο, επι-βεβαίωσαν τα λεγόμενα του καταγγέλ-λοντος επικαλούμενοι μαρτυρίες τωνυπόλοιπων επιβατών, ενώ υπήρχε και ημαρτυρία της Μαρίας Πινιού Καλλή, απότο προηγούμενο δικαστήριο, από το Ια-τρικό Κέντρο Αποκατάστασης ΘυμάτωνΒασανιστηρίων, που είχε διαγνώσει τονΑζίζ ως θύμα που υπέστη βασανισμό.

Προκλητικός ο συνήγορος

Από την άλλη πλευρά, οι μάρτυρεςυπεράσπισης, μέλη του πληρώματος τουπλοίου, δεν είδαν ποτέ τίποτα από όσαπεριγράφηκαν, απλά περισυνέλεξαντους 48 μετανάστες από τη βραχονησίδακαι πήγαν στην Χίο. Στα ερωτήματα πουδεν μπόρεσαν, όμως, να απαντήσουνεπαρκώς, είναι γιατί καθυστέρησαν 3ώρες να φτάσουν στη Χίο, ενώ η από-σταση είναι μισής και δεν είχε καιρόεκείνη τη μέρα και γιατί το θύμα υπέ-δειξε τους συγκεκριμένους ανθρώπουςως θύτες και όχι κάποιους άλλους.

Στο γιατί να υποστηρίξει γενικά ότιυπέστη βασανισμό το θύμα η απάντηση,όπως προλέχθηκε, είναι γιατί είναι δά-κτυλος ξένων συμφερόντων που θέλουν

το κακό της πατρίδας και τον διασυρμότης (αυτά όντως ειπώθηκαν και δεν απο-τελούν κάποια ερμηνευτική υπερβολή).Λόγο που ο συνήγορος της υπεράσπισηςπροσπάθησε να «εκμαιεύσει» από τονκαταγγέλλοντα με ερωτήσεις, όπως:«γιατί έφυγες από το Μαρόκο που είναιπλούσια χώρα, γιατί διάλεξες να έρθειςστην Ελλάδα, γιατί μέσω Τουρκίας, είναικαλή χώρα η Ελλάδα, γιατί ξαναέφυγεςτότε;». Ερωτήσεις που προκάλεσαν καιτην έντονη αντίδραση της έδρας του δι-καστηρίου ως μη σχετικές με την κατη-γορία.

Όλο αυτό βέβαια μέσα σε ένα παραλή-ρημα ρατσιστικού λόγου του συνηγόρουκαθώς, σύμφωνα με τον ίδιο, «οι λαθρο-μετανάστες μας έχουν γεμίσει ηπατίτιδακαι φυματίωση, άθελά τους βέβαια» ή«όλα τα φορτία των λαθρομεταναστώντώρα θα λένε πως βασανίζονται», μεαποκορύφωμα πως «είναι κατάντια ναβρίσκει αυτός (ο Αζίζ) δουλειά και ναμην βρίσκουν τα παιδιά μας, εγώ ντρέ-πομαι».

Τελικά, «επικράτησε η “θεία πρόνοια”,για μας που πιστεύουμε, γιατί υπάρχουνκαι κάποιοι άλλοι εδώ μέσα που, τέλοςπάντων…», όπως έλεγε και ξαναέλεγε οσυνήγορος και το δικαστήριο αθώωσετους δύο κατηγορούμενους λόγω έλλει-ψης πράξεως. Αυτό σημαίνει, όπως εξη-γεί στην Εποχή ο δικηγόρος της πολιτι-κής αγωγής, κ. Βασίλης Παπαδόπουλος,πως «όχι απλά δεν έκριναν τους συγκε-κριμένους ένοχους για την πράξη, πουαυτό το περιμέναμε κάπως, αλλά θεω-ρούν πως δεν τελέστηκαν καν τα βασα-νιστήρια από κανέναν, παρά τη γνωμά-τευση του Κέντρου. Θα είναι σαν μη συ-νέβη ποτέ».

Τζέλα Αλιπράντη

Φαντασιόπληκτοιτα θύματα βασανισμούΤελικά αθωώθηκαν οι λιμενικοί που υπέβαλαν σε βασανιστήρια μετανάστες

ΥΠΟΘΕΣΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ

Η δολοφονικήεπίθεση έγινε«τροχαίο ατύχημα»

1122 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014ΑΓΡΟΤΙΚΑ

Το συνεταιριστικό κίνημα τηςχώρας μας βρίσκεται σε πολύ κρί-σιμο σημείο. Η δήθεν εξυγίανσή

του ήταν και ο βασικός λόγος για τηνψήφιση του νόμου 4015/2011 απέτυχεπαταγωδώς. Αυτές οι διαπιστώσεις-κα-ταγγελίες γίνονται από συνδικαλιστές-συνεταιριστές όλου του πολιτικού φά-σματος, συμπεριλαμβανομένων καιαυτών –δεν το κρύβουν άλλωστε– ότιανήκουν στον πολιτικό χώρο της συγκυ-βέρνησης. Μερικοί από αυτούς μιλούνακόμα και για μια χαοτική κατάστασηπου επικρατεί.

Τρία χρόνια μετά την ψήφισή του πα-ραμένει σχεδόν πρακτικά ανεφάρμο-στος, χωρίς ωστόσο να τροποποιείται ήνα καταργείται, αλλά απλά να δίνεταιπαράταση στις θητείες των διοικητικούσυμβουλίου. Οι δευτεροβάθμιες οργανώ-σεις, οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρι-σμών (ΕΑΣ), που αποτελούσαν τη ραχο-κοκαλιά του συνεταιριστικού κινήματος,δεν υπάρχουν πια. Έχουν μετατραπεί σεΑγροτικές Συνδικαλιστικές Ενώσεις(ΑΣΟ) ή σε Ανώνυμες ΣυνεταιριστικέςΕνώσεις (ΑΣΕ) ή έχουν εκκαθαριστεί ή,τέλος, έχουν κηρύξει πτώχευση. Έτσι,είναι σαφές ότι για το συνεταιριστικό κί-νημα ο συγκεκριμένος νόμος λειτούρ-γησε όπως ο Καλλικράτης για την το-πική αυτοδιοίκηση. Και οι δύο αυτοίνόμοι συμβάλλουν στην υποβάθμιση καιτην απαξίωση της περιφέρειας.

Εκποίηση περιουσιών

Με τη διάλυση των δευτεροβάθμιωνοργανώσεων «διευκολύνονται τα ιδιω-τικά συμφέροντα, τα οποία εποφθαλμι-ούσαν τον κύκλο εργασιών τους διαχρο-νικά». Ταυτόχρονα «δρομολογούνται οιμεταβιβάσεις σε εξευτελιστικές τιμέςτων παραγωγικών και αδρανών στοι-χείων σε ιδιώτες», αναφέρει ο ΚώσταςΣκιαδάς στην ιστοσελίδα της ΠΑΣΕΓΕΣ.Αυτές οι διαδικασίες έχουν ήδη τα απο-τελέσματά τους. Περιουσιακά στοιχείαέχουν περάσει σε χέρια ιδιωτών με τημορφή ενοικίασης ή αγοράς σε πάραπολύ μικρές τιμές, ενώ ένας μηχανολο-γικός εξοπλισμός απαξιώνεται παραμέ-νοντας ανενεργός.

Αν αυτά συμβαίνουν με τις περιουσίεςτων δευτεροβάθμιων οργανώσεων, στιςπρωτοβάθμιες που λειτουργούν ή λει-τουργούσαν στις μικρές τοπικές κοινω-νίες (ελαιουργεία, οινοποιεία, τυροκο-μεία κ.λπ.) η κατάσταση είναι απογοη-τευτική. Οι μικρές κοινωνίες βιώνουνμια σκληρή πραγματικότητα βλέπονταςτους κόπους μιας ολόκληρης ζωής, όσαείχαν καταφέρει ότι είχαν καταφέρει ναοικοδομήσουν συλλογικά και με προσω-πικές θυσίες, να εξανεμίζονται, με το πέ-ρασμα στα χέρια ιδιωτών. Το πέρασμααυτό γίνεται με αδιαφανείς διαδικασίες,χωρίς τη στοιχειώδη ενημέρωση σ’ ό,τιαφορά την αποτίμηση των στοιχείων:κτιρίων, εξοπλισμών κ.λπ., χωρίς να γί-νονται γνωστοί οι όροι παραχώρησης ήενοικίασης ή, ακόμα χειρότερα, πώλη-σης. Ποιος θα κάνει απολογισμό για όλοαυτό το αλισβερίσι σε όλες τις γωνιέςτης χώρας;

Πέρα από τις υλικές ζημιές υπάρχουνκαι άλλες, που έχουν να κάνουν με τηνπολιτική και τη συμπεριφορά των κρα-τούντων, που θεωρούν το ξεπούλημασαν ευεργέτημα, γιατί δήθεν απαλλάσσειτου αγρότες από τα βάρη π.χ. χρέη προςτην Αγροτική Τράπεζα, βάρη που οφεί-λονται βασικά και στα πανωτόκια. Όλααυτά είναι αποκαλυπτικά της τεράστιαςφθοράς που συντελέστηκε, στις «ένδο-ξες δεκαετίες», όχι μόνο στο οικονομικόεπίπεδο αλλά και σε αυτό των θεσμών

και των αξιών, με την κατασυκοφάντησητων ιδεών του συνεργατισμού, της συλ-λογικής προσπάθειας και αλληλεγγύηςτου κόσμου του μόχθου.

Η εικόνα του συνεταιριστικούκινήματος

Έτσι, δεν είναι καθόλου ανεξήγητοπου το αγροτικό συνδικαλιστικό κίνημαπαρουσιάζει απογοητευτική εικόνα. Απότους 3.681 αγροτικούς συνεταιρισμούςπου έχουν εγγραφεί στο μητρώο τουυπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης(ΥΠΑΑΤ), μόνο περίπου 500 πληρούν τιςπροϋποθέσεις να θεωρηθούν ενεργοί –μεβάση τις αξιολογήσεις της πρώτης εγ-γραφής– όπως λέγεται. ∆ηλαδή μόνο το13% των συνεταιρισμών έχουν καταχω-ρήσει το καταστατικό τους σε δικαστικήαρχή, διαθέτουν τουλάχιστον 7 μέλη και,τέλος, παρουσιάζουν κύκλο εργασιώντην τελευταία τριετία.

Ο αριθμός αυτός των συνεταιρισμώνπου φαίνονται ενεργοί, υπάρχει πιθανό-τητα να μειωθεί με βάση τα νέα κριτήριατης αξιολόγησης που θα γίνει το Μάρτιοτου 2015. Σύμφωνα με αυτή και με τηναπόφαση του ΥΠΑΑΤ, για να είναι ενερ-γός ένας συνεταιρισμός, θα πρέπει ναέχει τζίρο πάνω από 30.000 ευρώ. Γιαόλα τα νησιά πλην Εύβοιας αρκούν

10.000 ευρώ.

Ανάδειξη νέας ηγεσίαςτης ΠΑΣΕΓΕΣ

Λίγες μέρες απομένουν ακόμα για νατελειώσει η αξιολόγηση που βρίσκεταισε εξέλιξη. Τα αποτελέσματά της έχουνάμεση σχέση με τις επικείμενες συνε-δριακές διαδικασίες της ΠΑΣΕΓΕΣ καιτις εκλογές που θα γίνουν για τη νέα δι-οίκηση, οι οποίες θα πρέπει να τελει-ώσουν μέχρι το τέλος ∆εκεμβρίου. Τοχρονικό διάστημα που απέμεινε είναιπολύ μικρό, για τις διαδικασίες αυτές,που έχουν αναβληθεί πολλές φορές καιμάλλον θα ολοκληρωθούν, εκτός αν επι-κρατήσουν στα αρμόδια κυβερνητικά καιαγροτοσυνεταιριστικά κλιμάκια, άλλεςσκέψεις.

Οι συνεδριακές διαδικασίες και οιεκλογές χαρακτηρίζονται από ένα νέοστοιχείο: την άμεση εκλογή συνεταιρι-στών από τους ενεργούς συνεταιρι-σμούς, αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά,αφού οι δευτεροβάθμιες οργανώσειςέπαψαν να υπάρχουν. Η άμεση εκλογήαντιπροσώπων, εκτιμούν οι συνδικαλι-στές, θα συμβάλει στην ανανέωση τωναντιπροσώπων σ’ ένα μεγάλο ποσοστόμέχρι 40%. Το στοιχείο αυτό θεωρείταιθετικό και μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Γιατί όλα τ’ άλλα παραμένουν τα ίδια. Οπαλαιοκομματισμός, οι σχέσεις, οι συμ-περιφορές και οι αλληλοδεσμεύσειςκαλά κρατούν. Το συνεταιριστικό κατε-στημένο, που θέλει να παρουσιάζεταιδιαφοροποιημένο και απεξαρτημένο,δεν πείθει. Πέρα βέβαια από το γεγονόςότι ελέγχεται από τον οικονομικό εισαγ-γελέα, μετά τη διαπίστωση της κοινο-βουλευτικής επιτροπής ελέγχου για πο-λυτελή διαβίωση της ηγεσίας της ΠΑΣΕ-ΓΕΣ.

Ανάγκη να ακουστείο διαφορετικός λόγος

Όλες αυτές οι δυνάμεις, πολιτικές καιαγροτοσυνδικαλιστικές, συγκλίνουν σ’ένα κοινό σημείο: σκοπεύουν να ξανα-στήσουν το παλιό σκηνικό. Μέσα σεαυτό το πλαίσιο, οι ζωντανές δυνάμειςτου αγροτικού συνεταιριστικού κινήμα-τος σίγουρα –αν και οι διαδικασίες είναιυπονομευμένες –θα επιχειρήσουν να αρ-θρώσουν το δικό τους λόγο, γιατί το συ-νεταιριστικό κίνημα αποτελεί αναμφι-σβήτητα άξονα για την προοδευτικήέξοδο από την κρίση. Η ανασύνταξη τουαγροτικού χώρου μέσα από την αναδιορ-γάνωση της παραγωγής αποκτά ιδιαί-τερη σημασία για τη χώρα μας, που σή-μερα βρίσκεται αντιμέτωπη με την αν-θρωπιστική κρίση.

Έτσι, δεν είναι καθόλου τυχαίο πουαπό πολλές πλευρές αναγνωρίζεται οσημαντικός ρόλος της ανάπτυξης τουαγροτικού τομέα. Η συγκυβέρνηση,όμως, φαίνεται να βρίσκεται πολύ μα-κριά από μια τέτοια λογική. Η πολιτικήτης είναι καταστροφική για τους αγρό-τες, γεωργούς και κτηνοτρόφους. Αυτόδείχνουν τα στατιστικά στοιχεία. Η υπε-ράσπισή τους στην ΕΕ είναι ανερπαρκής.Τι τους απομένει; Η συλλογική μαζικήδράση, η οργάνωσή τους για να αποτρέ-ψουν τα χειρότερα, να διεκδικήσουν καιτελικά να επιβάλουν την αναγνώρισητων δικαιωμάτων. Η συλλογική δράσηκαι η αλληλεγγύη. Η «Εποχή» θα παρα-κολουθήσει όλη τη διαδικασία μέχρι τηνανάδειξη της νέας αγροτοσυνεταιριστι-κής ηγεσίας, δίνοντας το λόγο στουςάμεσα ενδιαφερόμενους.

Μ. Αρβανίτης

Πώς ο Νόμος 4015 διέλυσετο συνεταιριστικό κίνημαΗ ΠΑΣΕΓΕΣ θα πρέπει να εκλέξει τη νέα ηγεσία της μέχρι τέλος ∆εκεμβρίου

Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 1133∆ΙΕΘΝΗ

Χαμίτ Μποζαρσλάν: Ο Ερντογάν διεκδικείρόλο κυρίαρχου στην περιοχήΟ Τούρκος ακαδημαϊκός εξηγεί γιατί η Τουρκίαοδηγείται σε απομόνωση και η εξωτερική της πολιτικήσε αποτυχίες. σελ. 15

Ισπανία:Κάτι αλλάζει στη χώραΣυνεντεύξεις με τους Πάμπλο Ινγκλέσιαςκαι Αλμπέρτο Γκαρθόν για το Podemos καιτην Ενωμένη Αριστερά. σελ. 16, 16ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

ΗΙταλία συγκλονίζεται από τηναρχή του φθινοπώρου από τιςεργατικές διαμαρτυρίες για τη

μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθε-σίας, που ουσιαστικά αφαιρεί κάθεπροστασία από τον εργαζόμενο καιτον αφήνει έρμαιο της εργοδοτικήςαυθαιρεσίας. Εμφανίζεται ξεκάθαροτο πρόσωπο της λεγόμενης «κεντροα-ριστεράς» του Ματέο Ρέντσι, η οποίαδεν διαφέρει από τη δεξιά στην εφαρ-μογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικώνκαι για την οποία έχει χαθεί πλέονκάθε αυταπάτη.

Στη μάχη ενάντιαστις μεταρρυθμίσεις

Η εργατική τάξη, που κάποιοι πί-στευαν ότι δεν υπάρχει πια, ξαναθυμά-ται την αγωνιστική της παράδοση καιδιαμορφώνει η ίδια τις συνθήκες γιατην αντίστασή της και για το σχηματι-σμό του υποκειμένου, που θα την οδη-γήσει στην ανάκτηση των δικαιωμά-των και της αξιοπρέπειάς της και θαδημιουργήσει την προοπτική μιας δι-καιότερης κοινωνίας.

Στην ορμή της παρασέρνει ακόμηκαι τα μετριοπαθή στοιχεία του συνδι-

κάτου, όπως η γραμματέας της CgilΣουζάνα Καμούσο, που αναγκάζονταιπια να μπουν στη μάχη ενάντια στιςμεταρρυθμίσεις, έπειτα από τηνισχυρή ώθηση της βάσης. Στη μεγάληδιαδήλωση της Cgil της 25ης Οκτω-βρίου, μια διαδήλωση που θύμιζεάλλες εποχές, ένα εκατομμύριο εργα-ζόμενοι συνέρρευσαν στη Ρώμη, για ναφωνάξουν συνθήματα ενάντια στη λι-τότητα, στις περικοπές και στην ανερ-γία. Προηγήθηκαν οι διαμαρτυρίεςκατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής συ-νάντησης για τα δικαιώματα και την

εργασία, που έλαβε χώρα στις17Οκτωβρίου, στο Τορίνο, με συγκρού-σεις μεταξύ αστυνομίας και φοιτητών.

Στις 18 Οκτωβρίου, στο κύριο άρθροτης εφημερίδας L’Opinione, ο κεντρο-δεξιός δημοσιογράφος και πολιτικόςΑρτούρο Ντιακονάλε εκφράζει τηνανησυχία του για τον «κίνδυνο πουυπάρχει να προκαλέσει η σπίθα άλλεςπυρκαγιές, όπως τη δεκαετία τουεβδομήντα». Η ανησυχία του είναιπραγματική, γιατί από εκείνη την ημε-ρομηνία μέχρι σήμερα οι διαμαρτυρίεςκαι οι διαδηλώσεις δεν έχουν σταμα-τήσει.

Ξυλοκόπησαν μεταλλεργάτες

Το σωματείο εργατών μετάλλου, ηθρυλική FIOM, είναι για άλλη μιαφορά στην πρώτη γραμμή των κινητο-ποιήσεων και γι’ αυτό το λόγο δέχεταικαι τις σκληρότερες επιθέσεις.

Στις 29 Οκτωβρίου, οι εργάτες με-τάλλου της χαλυβουργίας Ast τηςπόλης Τέρνι, του ομίλου Τίσεν-Κρουπ, σε μια διαδήλωση όπου δια-μαρτύρονταν για τις περικοπές και ζη-τούσαν επενδύσεις και δουλειά στο ερ-γοστάσιο για όλους, στην προσπάθειάτους να προσεγγίσουν το υπουργείοΕργασίας, με επικεφαλής τον γραμμα-τέα της FIOM Μαουρίτσιο Λαντίνι, ξυ-λοκοπήθηκαν αναίτια από την αστυνο-μία, με αποτέλεσμα 4 εργάτες να κα-ταλήξουν στο νοσοκομείο.

Μεγάλη η οργή των εργαζομένωνόλης της Ιταλίας, καθώς και των συν-δικάτων. Ο Μαουρίτσιο Λαντίνι απαί-τησε τη συγγνώμη της κυβέρνησης, λέ-γοντας «πρέπει και να μας δείρουν,εμάς που δουλεύουμε, που πληρώ-νουμε, βάζουν να μας δέρνουν άλλαάτομα που για να ζήσουν πρέπει ναδουλέψουν; Σε μια χώρα γεμάτη κλέ-φτες, φοροφυγάδες, διαφθορά, τα βά-ζουν με τους μόνους τίμιους ανθρώ-πους;»

Η γραμματέας Cgil Σουζάνα Κα-μούσο ζήτησε να δώσει λόγο ο υπουρ-γός Εσωτερικών, Αντζελίνο Αλφάνο,διότι «η επίθεση δεν ήταν τυχαία, αλλάδόθηκε σχετική διαταγή». Η αστυνο-μία δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι οι

εργαζόμενοι είχαν σκοπό να καταλά-βουν τον σιδηροδρομικό σταθμό Τέρ-μινι, πράγμα που οι εργαζόμενοι αρ-νούνται κατηγορηματικά. Την Τε-τάρτη, 5 Νοεμβρίου, κατατέθηκε πρό-ταση μομφής κατά του υπουργού Εσω-τερικών από τα κόμματα Sel, Κίνημα 5Αστέρων και Lega, η οποία απορρί-φθηκε.

Στις 3 Νοεμβρίου, στη Μπρέσια,υπήρξαν συγκρούσεις αυτόνομων μετην αστυνομία και αποδοκιμασίες τουπρωθυπουργού, που είχε βρεθεί στηνπόλη για τη συνέλευση του ΣυνδέσμουΒιομηχάνων. Οι εργάτες μετάλλου τηςAst βρέθηκαν στις 4 Νοεμβρίου στιςΒρυξέλλες, όπου διαδήλωσαν μαζί μετους ευρωβουλευτές της «Άλλης Ευ-ρώπης». Η επικεφαλής της «ΆλληςΕυρώπης» στην Ευρωβουλή, ΕλεονόραΦορέντσα, ανακοίνωσε την κατάθεσηερώτησης προς την Κομισιόν για τοζήτημα της επίθεσης της αστυνομίαςκατά των εργατών.

Η γενική απεργία ανησυχείτον Ρέντσι

Για τις 14 Νοεμβρίου και 21 Νοεμ-βρίου έχει προκηρυχθεί γενική απερ-γία ενάντια στην κυβέρνηση με μια με-γάλη διαδήλωση στο Μιλάνο (14 Νο-εμβρίου) και μια στη Νάπολη (21 Νο-εμβρίου).

Κατά τον Ματέο Ρέντσι «υπάρχει ένασχέδιο διχασμού της χώρας και χωρι-σμού της σε εργαζομένους και εργο-δότες».

Η απάντηση έρχεται από τους εργα-ζομένους της Alcatel του Βιμερκάτε(επαρχία Μιλάνου), που αγωνίζονταιενάντια στην περικοπή του ταμείουανεργίας, το εργοστάσιο των οποίωνεπισκέφτηκε ο Ρέντσι στις 6 Νοεμ-βρίου για να δεχτεί αποδοκιμασίες καιρίψη αυγών κατά του αυτοκινήτου τηςσυνοδείας του: «Είμαστε εδώ για νααποκτήσουμε συνείδηση ως τάξη, στημεγαλύτερη ταξική σύγκρουση τηςιστορίας». Ένα φάντασμα αρχίζει ναπλανιέται και πάλι πάνω από την Ευ-ρώπη.

Τόνια Τσίτσοβιτς

ΚΟΣΜΟΥΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΟΥΣ ∆ΡΟΜΟΥΣ, Ο ΡΕΝΤΣΙ ΑΠΑΝΤΑ ΜΕ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ

Η επιστροφή του καυτούφθινοπώρου “Για τις 14 Νοεμβρίου

και 21 Νοεμβρίουέχει προκηρυχθείγενική απεργίαενάντια στηνκυβέρνηση με μιαμεγάλη διαδήλωσηστο Μιλάνο και τηΝάπολη. Κατά τονΜατέο Ρέντσι“υπάρχει ένα σχέδιοδιχασμού της χώραςκαι χωρισμού της σεεργαζομένους καιεργοδότες”.

Ένοχος ο Κανένας

Στις 31 Οκτω- βρίου 2014 α -θωώ θη καν α πό

το Εφε τείο της Ρώ -μης, λό γω μη ε παρ κώνα πο δεί ξεων, οι δε σμο -φύ λα κες των φυ λα -κών της Ρώ μης, πουκα τη γο ρού νταν γιατην κα κο ποίη ση τουΣτέ φα νο Κού κι, κα -

θώς και οι για τροί του νο σο κο μείου Σά ντρο Περ τί νι, που τον ά φη σαν α βοή -θη το να πε θά νει. Το δι κα στή ριο α να γνώ ρι σε ό τι υ πήρ ξε μεν ξυ λο δαρ μός καιβα σα νι στή ρια, κα θώς και μη α ρω γή του α σθε νούς στο νο σο κο μείο, αλ λά λό -γω της «ο μερ τά» τό σο των α στυ νο μι κών και των δε σμο φυ λά κων, ό σο και τωνυ γειο νο μι κών, δεν ή ταν δυ να τό να κα θο ρι στεί ποια ή ταν τα συ γκε κρι μέ να ά -το μα που διέ πρα ξαν αυ τά τα α δι κή μα τα.

Ο Στέ φα νο Κού κι, 31 χρό νων, εί χε συλ λη φθεί για κα το χή ναρ κω τι κών την15η Οκτω βρίου 2009 και δι κά στη κε με αυ τό φω ρη δια δι κα σία την ε πο μέ νη.Στο δι κα στή ριο εμ φά νι ζε ή δη ση μά δια κα κο ποίη σης και περ πα τού σε με δυ- σκο λία. Ορί στη κε η προ φυ λά κι σή του, πα ρά το γε γο νός ό τι ζύ γι ζε 43 κι λά καιυ πέ φε ρε α πό ε πι λη ψία, και μια νέα η με ρο μη νία για τη δί κη, η 13η Νο εμ βρίου.Η κα τά στα σή της υ γείας του ε πι δει νώ θη κε στη φυ λα κή και α φού ο δη γή θη κεστο νο σο κο μείο πέ θα νε στις 22 Οκτω βρίου. Η οι κο γέ νεια, μο λο νό τι ζη τού σεε πί μο να να μά θει για την υ γεία του Στέ φα νο, ει δο ποιή θη κε μό νο για τον θά- να τό του.

Η α δελ φή του, Ιλά ρια Κού κι, α κτι βί στρια για τα αν θρώ πι να δι καιώ μα τα, δενστα μά τη σε πο τέ να α γω νί ζε ται για να α πο δει χτεί η α λή θεια και με τά α πό τηνα πό φα ση του Εφε τείου δή λω σε ό τι για να τη στα μα τή σουν πρέ πει να την σκο- τώ σουν.

Το γε γο νός της α θώω σης των 12 κα τη γο ρου μέ νων ξε σή κω σε έ να τε ρά στιοκύ μα δια μαρ τυ ρίας σε ό λη την Ιτα λία. Χτές, Σάβ βα το, πραγ μα το ποιή θη κε δια- δή λω ση στη Ρώ μη, α πέ να ντι α πό το Ανώ τα το ∆ι κα στι κό Συμ βού λιο, με θέ μα«1000 κε ριά για τον Στέ φα νο» για να «Ανά ψου με την Αλή θεια», ε νά ντια στηνκα τά χρη ση ε ξου σίας, στη βία και στα βα σα νι στή ρια.

Ο γραμμα-τέας της FIOM

ΜαουρίτσιοΛαντίνι και οι

συνάδελφοίτου ξυλοκοπή-θηκαν αναίτιααπό την αστυ-νομία. Τέσσε-

ρις εργάτεςκατέληξαν στο

νοσοκομείο.

1144 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

www.facebook.com/cam-panacontra.lasviolencias

Λευτεριάστην Reina Maraz

Χιλιάδες γυναίκες έχουνυπογράψει την καμπάνια

για να δοθεί χάρη στην ReinaMaraz, που καταδικάστηκε σεισόβια για την δολοφονία τουσυζύγου της που τηνκακοποιούσε συστηματικά. Η26χρονη αυτόχθονη από τηνΑργεντινή ισχυρίζεται ότιείναι αθώα, και η δίκη τηςέγινε μετά από τρία χρόνιαπου ήταν προφυλακισμένη καιχωρίς να απολογηθεί αφού οιδικαστές δεν την άφησαν ναμιλήσει στην γλώσσα της πουείναι η Κέτσουα, ενώ ηαπόφαση για την χάρη θαπαρθεί την Τρίτη.

www.soaw.org

Κλείστε τη σχολήτου θανάτου

Συνεχίζοντας τηνκινηματική παράδοση

που ξεκίνησε το 1995,χιλιάδες άνθρωποιετοιμάζονται για τιςτριήμερες δράσεις, 21 με 23Νοεμβρίου, ενάντια στηνσχολή πολέμου στην Τζόρτζιατων ΗΠΑ. Η σχολήδημιουργήθηκε από τοναμερικανικό στρατόπροκειμένου να εκπαιδεύσειστρατιωτικούς των χωρώντης Λατινικής Αμερικής σταβασανιστήρια και στηναντιμετώπιση κοινωνικώνεξεγέρσεων και αντάρτικωνκινημάτων, και από τις τάξειςτης έχουν περάσει περίπου65.000 εκπαιδευόμενοι,ανάμεσα στους οποίους και οιΒιντέλα, Πινοσετ, Νοριέγκα καιάλλοι.

www.facebook.com/ClicParis

Η Κυριακήείναι αργία

Χιλιάδεςεμποροϋπάλληλοι

ετοιμάζονται να κατέβουν τηνΠαρασκευή στους δρόμους τουΠαρισιού, διαμαρτυρόμενοιενάντια στην «μεταρρύθμιση»που προωθεί ο υπουργόςοικονομίας. ΕμμμανουέλΜακρόν, συντασσόμενος με τιςαπαιτήσεις του MEDEF (τουμεγαλύτερου εργοδοτικούσυνδικάτου). Όπως ο ίδιοςέχει ανακοινώσει στόχος τουείναι, προκειμένου να τονωθείη «αγορά», να απελευθερωθείπλήρως το άνοιγμα τωνκαταστημάτων τις Κυριακές,ενώ οι εργαζόμενοι θαπληρώνονται υπερωριακάμόνο με την σύμφωνη γνώμητου εργοδότη τους.

∆ημήτρης Γκιβίσης[email protected]

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

ΟΙ ΙΡΛΑΝ∆ΟΙ ΞΕΠΕΡΝΟΥΝ ΦΟΒΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ

Πρώτο στις προτιμήσειςτο Sinn Fein

Του Νίκου Σερβετά

«∆εν είναι απλώς θέμα συγκυ-ρίας, είναι κάτι πολύ πιοβαθύ το οποίο τώρα βρίσκει

την ευκαιρία που έψαχνε για να εκδη-λωθεί» αναφέρει αρθρογράφος τηςεφημερίδας Anphoblacht, στην ανά-λυση του για το μεγάλο ποσοστό πουπήρε σε πρόσφατη δημοσκόπηση τοιρλανδικό κόμμα Σιν Φέιν. Με 24% πουτου έδωσε δημοσκόπηση που έγινε στατέλη Οκτωβρίου, το Σιν Φέιν επιβεβαι-ώνει το ποσοστό που πήρε στις πρό-σφατες ευρωεκλογές, εκλέγοντας μά-λιστα τρεις ευρωβουλευτές, ισοβαθμείστην πρώτη θέση, μαζί με το δεξιό FineGael και, κυρίως, παραμένει σταθερόστις προτιμήσεις των βορειοϊρλανδώνενώ το δεξιό κόμμα παρουσιάζει πτω-τική τάση.

Το στοιχείο αυτό έχει προκαλέσει εν-τύπωση σε όλη την Ευρώπη καθώς τοκόμμα που έως πρόσφατα εθεωρείτο«τρομοκρατικό» γίνεται πλέον ισότι-μος «παίκτης» στη Β. Ιρλανδία και πα-ράγοντας των εξελίξεων σε όλη την Ιρ-λανδία αλλά και στο Ενωμένο Βασί-λειο. Ο εντυπωσιακότατος τίτλος«Election of three Sinn Fein MEPsshows how unimportant European Par-liament is to us» (σ.σ. η εκλογή τριώνευρωβουλευτών από το Σιν Φέιν δεί-χνει πόσο ασήμαντο είναι για μας τοΕυρωκοινοβούλιο) με τον οποίο κυ-κλοφόρησε την επομένη των εκλογών,η ιρλανδική έκδοση της, κατά γενικήομολογία προοδευτικής εφημερίδας,Independent, δείχνει ότι οι έως τώρααναλύσεις για την δράση και την επιρ-ροή του Σιν Φέιν ήταν επιδερμικές καιστηρίζονταν σε δεδομένα που δενέχουν να κάνουν με τη σημερινή πραγ-ματικότητα στη χώρα.

«Τρομοκράτες τους ονόμασαν άλλοι,ξέρουμε πώς και γιατί διαδίδονται τέ-τοιοι ισχυρισμοί και πώς γίνονται συ-νείδηση μέσω των ιδεολογικών μηχα-νισμών, των μέσων ενημέρωσης ακόμακαι μέσω της λογοτεχνίας και του κι-νηματογράφου. Ένα πολύ σημαντικόστοιχείο το οποίο θα πρέπει να έχουμεπάντα υπόψη μας είναι ότι οι καθολι-

κοί της Ιρλανδίας, δηλαδή οι γνήσιοιΒορειοϊρλανδοί και όχι οι απόγονοιτων Άγγλων εποίκων, που είναι προτε-στάντες, ανεξαρτήτως πολιτικής προ-τίμηση, βλέπουν στο Σιν Φέιν την δικήτους νόμιμη, ευπρεπή παρουσία, τοσυνδέουν με στοιχεία ηρωικά πουέχουν να κάνουν με την πίστη και τηνπατρίδα τους» λέει στην «Ε» άνθρωποςπου έχει ζήσει και εργαστεί, για πολλάχρόνια, στο Μπέλφαστ. Οι καθολικοίείναι περίπου το ένα τρίτο των κατοί-κων της Β. Ιρλανδίας και το Σιν Φέινείναι το μόνο κόμμα στο οποίο το θρη-σκευτικό στοιχείο αποτελεί κύριο συν-τελεστή του πολιτικού προφίλ του. Τααποτελέσματα τόσο των ευρωεκλογώνόσο και της πρόσφατης δημοσκόπησηςδείχνουν ότι οι καθολικοί είναι συ-σπειρωμένοι γύρω από τον πολιτικόφορέα τους κάτι που δεν ισχύει γιατους προτεστάντες.

Το κάστρο του Μπάκιγχαμ

Σύμφωνα με την Anphoblacht, δύοείναι τα στοιχεία που έκαναν τους βο-ρειοιρλανδούς να εκφράσουν κατά τέ-τοιο τρόπο την προτίμηση τους:

Το πρώτο, και βασικό, είναι η χρέ-ωση του νερού στην οικιακή κατανά-λωση, το οποίο έως τώρα ήταν δωρεάνκαι χρηματοδοτείτο από την γενικήφορολογία, γεγονός που ευρύταταταπιστεύεται πως προετοιμάζει την ιδιω-τικοποίησή του. Η καθιέρωση τέτοιωνχρεώσεων ήταν μνημονιακή υποχρέ-ωση της Ιρλανδίας. Το στοιχείο αυτόκαθώς και οι άλλες συσσωρευμένεςμνημονιακές υποχρεώσεις οδήγησαντους Ιρλανδούς να αφήνουν στο περι-θώριο φοβίες και προκαταλήψεις καινα διεκδικήσουν, μέσω όποιου φορέαλειτουργεί υπέρ τους, καλύτερες συν-θήκες για τη ζωή τους.

Το δεύτερο στοιχείο είναι το πρό-σφατο δημοψήφισμα στην Σκωτία.Ανεξαρτήτως αποτελέσματος, όλα όσαειπώθηκαν και γράφηκαν στον προ-εκλογικό διάλογο επηρέασαν τους Ιρ-λανδούς και έδειξαν ότι το Λονδίνο καιτο Μπάκιγχαμ δεν είναι κάστρα απόρ-θητα.

Τα ζητούμενα

Το παρελθόν του Σιν Φέιν, ως πολι-τική εκπροσώπηση του ΙρλανδικούΕπαναστατικού Στρατού (IRA) και τοκατά πόσον ένα εθνικιστικό, θρησκευ-τικό κόμμα μπορεί να είναι και αρι-στερό ανοίγουν πλέον τον διάλογο πουαυτή τη φορά δεν θα διεξαχθεί σε συν-θήκες ηρεμίας και ευμάρειας αλλάκάτω από την πίεση μνημονιακώνόρων και μεγάλων πολιτικών ανακατα-τάξεων. Και κάτω απ’ αυτές τις συνθή-κες αλλάζουν τα μέτρα και τα σταθμά.

Αναφορικά με τον IRA το θέμα είναιπολύ ξεκάθαρο: Το Σιν Φέιν έχει υπο-στηρίξει τη δράση του IRA εναντίωντων Άγγλων τους οποίους θεωρεί κα-τοχική δύναμη. Άλλωστε, οι 5 βουλευ-τές που εκλέγει το Σιν Φειν στη Βρετα-νική βουλή ποτέ δεν πήραν τη θέσητους καθώς αρνούνται να ορκιστούνπίστη στο στέμμα και τη βασίλισσα.Από το 1981 όμως, τότε που ο IRA εγ-κατέλειψε την στρατιωτική δράση καιδιαλύθηκε, η ηγεσία του Σιν Φέιν και οΤζέρι Άνταμς έχουν πάρει σαφείς απο-στάσεις από οτιδήποτε έχει να κάνει μετον ΙRΑ. Και έκτοτε έχουν περάσειπάνω από 30 χρόνια. Βέβαια, η βρετα-νική υπηρεσία πληροφοριών (ΜΙ) φέρ-νει κατά καιρούς στην επικαιρότηταζητήματα τρομοκρατίας, πάντα σεσχέση με ένα μείζον πολιτικό πρό-βλημα στην Αγγλία και χωρίς ποτέ ναέχει αποδειχθεί κάτι συγκεκριμένο, -μήπως δεν μας είναι γνωστή αυτή η τα-κτική;

Το έτερο των ζητουμένων, αν δηλαδήτο αυτονομιστικό κίνημα μπορεί ναείναι αριστερό την ώρα που είναι καιεθνικιστικό, μάλλον οδηγεί σε παιχνίδιμε τις λέξεις. Είναι θέμα ερμηνείας τωνόρων και τέτοια ζητήματα θα πρέπει νακρίνονται με τις συνθήκες που επικρα-τούν εκεί που δημιουργούνται. Πάν-τως, οι ευρωβουλευτές του Σιν Φέινέχουν ενταχθεί στην ομάδα της Αριστε-ράς (GUE/NGL) και σύμφωνα με έγκυ-ρες πληροφορίες συζητιέται και η έν-ταξη του στο Kόμμα της ΕυρωπαϊκήςΑριστεράς (ELP) με καθεστώς παρατη-ρητή.

Από τη συνάντηση τουΑλέξη Τσίπρα,υποψηφίου τότε γιατην προεδρία τηςΕυρωπαϊκήςΕπιτροπής, με τονηγέτη του Σιν Φέιν,Τζέρι Άνταμς. Στηφωτογραφίαδιακρίνονται επίσης οΕυκλείδηςΤσακαλώτος και οΧάρης Γολέμης.

Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 1155∆ΙΕΘΝΗ

Τη συνέντευξη πήρεο Αδάμος Ζαχαριάδης

Πώς θα περιγράφατε τη σημερινήεξωτερική πολιτική της Τουρκίας;

Νομίζω ότι δεν υπάρχει αυτό πουλέμε «εξωτερική πολιτική», με την έν-νοια μιας συγκροτημένης αντίληψηςτων στόχων της τουρκικής κυβέρνη-σης. Ο Ερντογάν πιστεύει πολύ στη δύ-ναμή του και αναπολεί την περίοδο τηςμεγάλης αυτοκρατορίας. Αυτό σημαίνειότι θεωρεί πως η Τουρκία πρέπει ναείναι η κυρίαρχη χώρα στην περιοχήκαι πως όλοι θα πρέπει να το αποδε-χτούν αυτό. Αυτό όμως δεν γίνεται καιγια αυτό γίνεται όλο και πιο επιθετικόςεφαρμόζοντας σκληρές πολιτικές.Αυτές όμως οι πολιτικές είναι ευμετά-βλητες. Η εντύπωσή μου είναι πως δη-μιουργεί φάσεις επιθετικότητας τιςοποίες διαδέχονται φάσεις κρίσης.

Ακριβώς αυτό παρατηρούμε και στηνπερίπτωση του Κομπανί όπου η Τουρ-κία θεωρούσε ότι, προκειμένου ναυπάρξει λύση των προβλημάτων στηνπεριοχή θα έπρεπε αυτή να είναι ο βα-σικός παίκτης στη Συρία. Όταν αυτόδεν έγινε, έγινε επιθετική και απαρνή-θηκε το Κομπανί σε σημείο υποστήρι-ξης τζιχαντιστικών στοιχείων. Αυτήείναι η τουρκική τακτική τα τελευταίαδέκα περίπου χρόνια. Πιστεύω ότι καιστην Κύπρο γίνεται κάτι παρόμοιο.Παίζει ένα επιθετικό παιχνίδι που δεντη βγάζει πουθενά και μετά υποχωρεί.Πάντα όμως κυριαρχεί η αντίληψη ότιπρέπει να γίνει αποδεκτό από όλουςότι είναι το κυρίαρχο κράτος της πε-ριοχής. Επιπλέον, πρέπει να λάβουμευπόψη μας ότι αυτό που ονομάζουμεσύστημα ελέγχου και ισορροπιών(«check and balances») εντός του κρά-τους, δεν υφίσταται. Ο Ερντογάν είναιο απόλυτος κυρίαρχος και αυτό κάνειτην κατάσταση ακόμα πιο απρόβλεπτη.

Ο στρατός έχει ολοκληρωτικά χάσει;Ο στρατός είναι πεθαμένος, αλλά ας

μη βιαστούμε να τον θάψουμε. ∆ενξέρω πώς μπορούν να εξελιχθούν ταπράγματα σε μια πιθανή κρίση. Σήμεραοι μυστικές υπηρεσίες έχουν γίνει τοβασικό εργαλείο εσωτερικής και εξω-τερικής ασφάλειας της χώρας. Η ΜΙΤδεν ελέγχεται από κανένα θεσμό καιλογοδοτεί αποκλειστικά στον Ερντο-γάν. Ο Πρόεδρος έχει πολλές εξουσίεςπλέον και αυτό δημιουργεί πολλούςαστάθμητες καταστάσεις.

Μπορούμε, δηλαδή, να μιλήσουμεγια μια αποτυχία της τουρκικής πολιτι-κής στην περιοχή;

Η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη.Πιστεύω ότι μπορούμε να πούμε πωςσυμβαίνει κάτι παραπάνω από μια απο-τυχία. Το πρόβλημα της Τουρκίας είναισυνολικό. Έχει αποτύχει στον αραβικόκόσμο, στις σχέσεις της με την Ευρώπηκαι επιπλέον, έχει αποτύχει η πολιτικήπου σχεδίαζε ο Νταβούντογλου στιςπεριοχές που ήταν παλιότερα στηνΟθωμανική Αυτοκρατορία. Άρα έχουμεκάτι παραπάνω από μια αποτυχία, στηνπραγματικότητα πρόκειται για παρά-λυση. Το είδαμε και στην περίπτωσητης Κριμαίας και της Ουκρανίας.

Πώς είναι οι σχέσεις της Τουρκίας μετις ΗΠΑ σήμερα;

Βρίσκονται σε σύγκρουση. Η Τουρ-κία έχει δημιουργήσει μια κατάστασηαπομόνωσης. Οι ∆ημοκρατικοί εμφα-νίζονται πιο φιλικοί προς την Τουρκίααπό ό,τι οι Ρεπουμπλικάνοι. Όμωςαυτό που γίνεται στο Κομπανί, δείχνειότι υπάρχει μια μακρά σύγκρουση με-ταξύ των δύο χωρών. Οι Αμερικάνοιδεν θέλουν να ενταθεί αυτή η σύγ-κρουση και η Τουρκία δεν θέλει να πα-ραμείνει τόσο απομονωμένη. Οι θέσειςπου έχουν όμως υιοθετήσει οι δύοπλευρές στην περίπτωση του Κομπανίαλλά και στην κρίση της Συρίας, δεί-χνουν ότι υπάρχει διάσταση απόψεων.Οι ΗΠΑ θεωρούν την Αλ Κάιντα ως τονμεγαλύτερο κίνδυνο στην περιοχή, ενώη Τουρκία δεν ενοχλείται τόσο πολύ.

Για ποιο λόγο η Τουρκία ενδιαφέρε-ται τόσο πολύ για την πτώση τουΆσαντ;

Ένας λόγος είναι ότι η τουρκική κυ-βέρνηση νιώθει απογοητευμένη απότον Άσαντ. Είχαν συμφωνήσει ότι θαγίνονταν μεταρρυθμίσεις στη χώρα καιο Άσαντ δεν το εφάρμοσε. ∆εύτεροςλόγος είναι ότι ο χάρτης της περιοχήςξαναφτιάχνεται λόγω των αποσχιστι-κών δυναμικών. Αυτό ενδιαφέρει τηνΤουρκία, αλλά και το Ιράν και τη Σα-ουδική Αραβία. Για πρώτη φορά αυτούτου είδους οι δυναμικές γίνονται κυ-ρίαρχες στη Μέση Ανατολή. Ο τρίτοςλόγος είναι ότι ο Άσαντ απάντησε στηνυποστήριξη που έδωσε η Τουρκία στιςαντικαθεστωτικές δυνάμεις, με στή-ριξη στο κουρδικό κίνημα.

Πόσο πιθανό είναι να δούμε συγκρό-τηση ενός κουρδικού κράτους;

Κανείς δεν μπορεί να το πει με βε-βαιότητα. Το Κουρδικό έχει αλλάξειπολύ από το καλοκαίρι και μετά. Γιαπρώτη φορά οι Κούρδοι δεν μάχονταικατά ενός κράτους, αλλά εναντίον τωντζιχαντιστών. Αυτό είναι μια πρώτη αλ-λαγή στην πολιτική αντίληψη τωνΚούρδων. Επιπλέον, για πρώτη φοράδεν κάνουν ανταρτοπόλεμο. Σήμερααμύνονται, υπερασπίζονται την πε-ριοχή τους και αυτό επίσης διαφορο-ποιεί την κατάσταση. Τρίτον, σε αυτήτη μάχη οι Κούρδοι θα ήθελαν τηνΤουρκία στο πλευρό τους, αλλά αυτήδεν ανταποκρίνεται. Αυτό δημιουργείτεράστια απογοήτευση που μεγαλώνειτο χάσμα μεταξύ των δύο χωρών. ∆ύοχρόνια πριν, οι σχέσεις Τουρκίας καιΚούρδων είχαν σαφώς βελτιωθεί. Σή-μερα, είμαστε πάλι σε εχθρική περίοδο.Η διαδικασία ειρήνευσης είναι σεύφεση. Κανείς δεν ξέρει πώς θα εξε-λιχθεί η κατάσταση. Επιπλέον, υπάρ-χουν εκλογές τον Ιούνιο του 2015 και οΈρντογαν θα προσπαθήσει να χρησι-μοποιήσει το κουρδικό για εκλογικούςλόγους. Για αυτό το λόγο δεν μπορεί ναυιοθετήσει μια πολύ κατασταλτική πο-λιτική. Ο Ερντογάν έχει μια λογικήαποδοχής των Κούρδων ως ξεχωριστήοντότητα με συγκεκριμένα χαρακτηρι-στικά που πρέπει όμως να ενταχθούνστον τουρκικό λαό. Οι Κούρδοι θέλουνπλήρη αυτονομία. Αυτές οι δύο αντιλή-ψεις είναι συγκρουσιακές μεταξύ τουςεξ ορισμού.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΤΟΥΡΚΟ ΚΑΘΗΓΗΤΗ, ΧΑΜΙΤ ΜΠΟΖΑΡΣΛΑΝ

Ο Ερντογάν διεκδικεί ρόλοκυρίαρχου στην περιοχήΟδηγεί την Τουρκία σε απομόνωση και αποτυχίες στην εξωτερική της πολιτική

Ο Χαμίτ Μπόζαρσλαν, ένας από τους πιο γνωστούς Τούρκους ακαδη-μαϊκούς, καθηγητής τουρκικών και οθωμανικών σπουδών στο Παρίσιμιλά στην «Εποχή» για τον τρόπο που συγκροτείται η τουρκική εξωτε-ρική πολιτική, τον στρατό και τις σχέσεις της χώρας με τις ΗΠΑ. Επι-πλέον, εξηγεί το πως διαμορφώνονται οι δυναμικές ανάμεσα στονκουρδικό λαό και αναφέρεται στον τρόπο που η τουρκική κυβέρνησημπορεί να αντιμετωπίσει μια αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα.

Αναγκαίοςο ειλικρινήςδιάλογοςΥπάρχει ανησυχία στην Ελλάδα γιαπρόκληση ενός θερμού επεισοδίου,ειδικά στην περίπτωση που ηΑριστερά αναλάβει την κυβέρνηση.Πιστεύετε ότι μπορεί αυτό νασυμβεί;∆εν μπορώ να κάνω κάποια τέτοιαπρόβλεψη. Αυτό που καταλαβαίνω,είναι ότι υπάρχει διάσταση ανάμεσαστις ευρωπαϊκές πολιτικέςδυνάμεις σε σχέση με τον τρόποπροσέγγισης της Τουρκίας και πωςη ελληνική αριστερά έχεισυγκεκριμένες αντιλήψεις σε σχέσημε την ειρήνη στην περιοχή. Αυτόπου έχει σημασία, είναι ότι η ίδια ηΤουρκία έχει συγκεκριμένηπροβολή του εαυτού της πουπολλές φορές δεν συνάδει με τοπώς αντιλαμβάνονται τη χώρα οιΕυρωπαίοι ή οι γειτονικές τηςχώρες. Αυτή η προβολή βασίζεταιστην αξίωση του κυρίαρχου ρόλουστην περιοχή. ∆εν είμαι τόσοβέβαιος ότι αυτό μπορεί να γίνειαποδεκτό από οποιονδήποτε, ούτεκαι από την ελληνική Αριστερά. Γιανα γίνει προσπάθεια προσέγγισης,θα πρέπει να γίνει ένας ανοιχτόςκαι ειλικρινής διάλογος των δύοπλευρών.

Η τουρκική κυβέρνηση παίζειένα επιθετικό παιχνίδι που δεντη βγάζει πουθενά και μετάυποχωρεί. Πάντα όμως κυ-ριαρχεί η αντίληψη ότι πρέπεινα γίνει αποδεκτό από όλουςπως αυτή είναι το κυρίαρχοκράτος της περιοχής.

“

1166 ΤΟ ΘΕΜΑ Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014

Η δημοσκοπική άνοδος του Ποδέμος και ηαυξανόμενη απήχηση των θέσεών του,διαμορφώνουν ένα νέο πολιτικό σκηνικόστην Ισπανία και όχι μόνο. Η πιθανήπρωτιά του «κόμματος των πλατειών»στις εθνικές εκλογές του επόμενουχρόνου, σε συνάρτηση με τηδιαφαινόμενη άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην

Ελλάδα δημιουργούν προϋποθέσειςαλλαγής των δεδομένων στην Ευρώπη.Οι ομοιότητες των δύο χωρών αλλά καιοι ισπανικές ιδιαιτερότητες κάνουν τοφαινόμενο ακόμα πιο «ελκυστικό» γιαόσους παρακολουθούν τις ευρωπαϊκέςεξελίξεις. Παράλληλα, ιδιαίτεροενδιαφέρον, παρουσιάζουν και οι

διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στηνπαραδοσιακή ισπανική Αριστερά.Επιλέξαμε δύο πρόσφατες συνεντεύξειςπροκειμένου να μεταφέρουμε το κλίματης ισπανικής πολιτικής σκηνής. Στηνπρώτη, ο Πάμπλο Ιγκλέσιας,ευρωβουλευτής και επικεφαλής τωνΠοδέμος, σχολιάζει στο

www.20minutos.es, τις πρόσφατεςδημοσκοπήσεις μιλά για το Καταλανικόαίτημα και καυτηριάζει τον τρόπο πουλειτουργεί η διαφθορά στο ισπανικόσύστημα και στα δύο μεγάλα κόμματα τηςχώρας. Στη δεύτερη, ο ΑλμπέρτοΓκαρθόν, βουλευτής της ΕνωμένηςΑριστεράς και υπεύθυνος της

διαδικασίας σύγκλησης της ισπανικήςαριστεράς, μιλά στο www.eldario.es για τηδομική διαφθορά του δικομματικούσυστήματος και τονίζει ότι δεν πρέπει ναχαθεί η ιστορική ευκαιρία σύγκλησης τηςισπανικής αριστεράς.

Επιλογή και απόδοση: ∆ημήτρης Γκιβίσης

Κάτι αλλάζει στην ΙσπανίαΗ σχέση Ποδέμος και Ενωμένης Αριστεράς θα κρίνει πολλά για το μέλλον της χώρας

Οι δημοσκοπήσεις σας εμφανίζουνπρώτη πολιτική δύναμη. Να τις πιστέ-ψουμε;

Πρέπει να είμαστε πάντα προσεκτικοίστις έρευνες, έτσι ήμασταν και έτσι θαπρέπει να παραμείνουμε και τώρα πουυπάρχουν πολύ θετικά αποτελέσματα.Νομίζω ότι η τάση των δημοσκοπήσεωνείναι σωστή, είναι μια τάση προς την αλ-λαγή.

Μήπως έχετε ζαλιστεί λίγο με αυτό τοαποτέλεσμα;

Αυτό που υπάρχει πάνω από όλα είναιη αίσθηση της ευθύνης, γιατί ο αγώναςείναι μακρύς. Είναι η χρονιά για τις γενι-κές εκλογές, δεν θα είναι μια εύκοληχρονιά, αλλά εγώ πάντα έλεγα ότι μουαρέσει πραγματικά το στυλ του ΝτιιέγκοΣιμεόνε (σημ: αναφέρεται στον προπο-νητή της Αθλέτικο Μαδρίτης).

Το «παιχνίδι με παιχνίδι»; Το πρωτάθλημα δεν κερδίζεται επειδή

κέρδισες τα τρία πρώτα παιχνίδια, είναιμια κούρσα συνεχόμενη. Θα συμβούνπολλά γεγονότα και πρέπει να είμαστεπροσεκτικοί. Πρέπει να είμαστε ταπει-νοί, να πάμε σιγά - σιγά, δεν μπορούμε ναανέβουμε στις στέγες λόγω των δημο-σκοπήσεων.

Τι σκέφτεστε για το ενδεχόμενο σε λί-γους μήνες να έχετε την κυβερνητική ευ-θύνη, που υποθέτω ότι δεν θα μπορού-σατε να σκεφτείτε πριν από μισό χρόνο;

Αλλάζουμε. Λέμε ότι είμαστε πιο σο-βαροί, και είναι αλήθεια, γιατί ίσως θαπρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη τηςκυβέρνησης, την ευθύνη του κράτους μεόλα όσα αυτό συνεπάγεται. Έχουμε μιασταθερή πορεία από τις ευρωπαϊκέςεκλογές. Το πρώτο ταξίδι μου ήταν στηνΕλλάδα όπου συνάντησα τον Αλέξη Τσί-πρα. Η σχέση αυτή υπήρξε πολύ έντονη,του ζήτησα να συμμετέχει στο συνέδριόμας, και τον Μάρτιο, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ μπο-ρεί και να είναι στην κυβέρνηση, θέλουμενα είναι κοντά μας για να δούμε πωςμπορούμε να αντιμετωπίσουμε μια κατά-σταση που έχει πολλά κοινά στοιχεία.

Θεωρείς ότι τα πρόσφατα σκάνδαλαδιαφθοράς σας έχουν βοηθήσει στις δη-μοσκοπήσεις;

Πολλοί λένε ότι είμαστε όχι μόνο τοαποτέλεσμα της επιτυχημένης μας πολι-τικής, αλλά και το αποτέλεσμα της απο-σύνθεσης του πολιτικού καθεστώτος.Και ίσως μία από τις καθαρότερες εκ-φράσεις της αποσύνθεσης της πολιτικήςείναι η διαφθορά, σημάδια της οποίαςβλέπουμε τις τελευταίες εβδομάδες μεμια σειρά εκρήξεων που εμπλέκουν τοΣοσιαλιστικό Κόμμα και το Λαϊκό

Κόμμα, Θα δούμε τι θα συμβεί, αλλάμπορούμε να καταλάβουμε ότι η δια-φθορά δεν είναι ένα πρόβλημα της μαζι-κής εξάπλωσης κάποιων κακών ανθρώ-πων μέσα στα κόμματα που μοιράζονταντην εξουσία, αλλά μια μορφή διακυβέρ-νησης που πρέπει να αλλάξει.

Και τα δύο κόμματα αντέδρασαν λέ-γοντας ότι θα λάβουν μέτρα κατά τηςδιαφθοράς.

Είναι σαν τον Αλ Καπόνε, που έκανεμια συνέντευξη Τύπου λέγοντας ότι θααναλάβει δράση κατά της μαφίας.

Ποιος είναι ο Αλ Καπόνε; Βρίσκεται μέσα στις κομματικές τους

οργανώσεις, στις οποίες η διαφθορά δενείναι μια μεμονωμένη περίπτωση αλλάμέρος ενός συστήματος διακυβέρνησηςπου έχει να κάνει με τις κυβερνητικέςπαραχωρήσεις, με την διαχείριση του δη-μοσίου συμφέροντος και με τις πρακτι-κές που τους επέτρεψαν να κερδίζουν τιςεκλογές.

Πολλοί λένε ότι η διαφθορά δεν είναιδιαδεδομένη μόνο στις ελίτ, αλλά καιστους «από κάτω».

Είναι ένα ψέμα, είναι ένας ρατσισμόςπου ξεκινάει από τους κυρίαρχους. ∆ενμπορείς να συγκρίνεις έναν άνθρωποπου ζει με επίδομα ανεργίας ή που δου-λεύει ανασφάλιστος, με αυτούς που δια-πλέκονται με μίζες εκατομμυρίων. Έχεινα κάνει με το οικονομικό σύστημα, δενείναι ένα ηθικό πρόβλημα. Η διαφθοράείναι μέρος μιας μηχανής, ένα εργαλείοπου μπορεί να κάνει ακόμη και αξιοπρε-πείς άνθρωποι να μπουν στην λογική τηςεξουσίας, που είναι ουσιαστικά διεφθαρ-μένη. Έτσι, όταν λέμε μέτρα κατά τηςδιαφθοράς, εννοούμε τη δίωξη της φο-ρολογικής απάτης, την κατάργηση τωνφορολογικών παραδείσων, την φορολό-γηση του πλούτου, τον δημόσιο έλεγχο.∆εν μιλάμε μόνο για τη χρήση του ποινι-κού κώδικα.

Ποια είναι η θέση σας σχετικά με τοθέμα της Καταλονίας;

Ό,τι χρησιμοποιείται για να αμφισβη-τήσουν οι Καταλανοί το κυρίαρχο σύ-στημα μας φαίνεται μια χαρά. Το θέματης εθνικής κυριαρχίας μας βρίσκει από-λυτα σύμφωνους, γιατί και εμείς βά-ζουμε μπροστά το θέμα των κοινωνικώνδικαιωμάτων.

Πιστεύεις ότι στην Καταλονία υπάρ-χουν μεγαλύτερα κοινωνικά προβλήματααπό ότι αλλού;

Το θέμα δεν είναι τι είναι λιγότερο ήπερισσότερο σημαντικό, αλλά ότι εδώπρέπει να μιλήσουμε για την κυριαρχίακαι το δικαίωνα ενός λαού να αποφασί-

ζει. Έτσι, αισθανόμαστε πολύ καλά πουοι Καταλανοί θέλουν να έχουν τον τελικόλόγο στη λήψη απόφασης σχετικά με τηννομική σχέση τους με το υπόλοιπο τουκράτους.

Πώς εξελίσσεται η διαδικασία επιλο-γής υποψηφίων για τις δημοτικές εκλο-γές;

Κατ΄ αρχάς θέλουμε να τρέξει μια δια-δικασία συμμετοχική, μακριά από κάτιπου μοιάζει με κόμμα ή με συμφωνίεςκομμάτων. Όποιος λέει «έχω ένα κόμμα,ελάτε να διαπραγματευτούμε μια λίστα»,είναι λάθος. Αυτή η λογική είναι μέροςτου παλιού, που δεν αλλάζει τα πράγ-ματα. Εμείς προωθούμε τις ανοιχτές δια-δικασίες και υπάρχουν τέτοιες διαδικα-σίες που κινούνται ήδη σε πολλές πό-λεις. Μου φαίνεται ζωτικής σημασίας,είναι ένα στοίχημα, ειδικά για τις βασι-κές πόλεις: Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Βα-λένθια, Σεβίλλη.

Επενδύετε μόνο στις μεγάλες πόλεις;Στην Ισπανία υπάρχουν πάνω από

8.000 δήμοι. Υπάρχουν πολλοί δημοφι-λείς και μαχητικοί υποψήφιοι που θέ-λουν να είναι μέρος μιας συνολικής προ-σπάθειας. Εξαρτάται από την κάθε πόλη.Η τοπική πολιτική είναι πολύ ιδιαίτερη,δεν έχει να κάνει απαραίτητα με όσα συμ-βαίνουν στην κεντρική πολιτική. Πολλέςπόλεις είναι ένας κόσμος από μόνος του,και εμείς θέλουμε να είμαστε μέρος τηςτοπικής κοινωνίας.

Να μιλήσουμε και για τις εθνικές εκλο-γές.

Πρέπει να βγούμε έξω και να κερδί-σουμε. Και όταν λέω να βγούμε έξω,εννοώ ότι πρέπει να πάρουμε την πλει-οψηφία. ∆εν είναι αλαζονεία, είναι ανα-γκαιότητα.

∆εν είναι λίγο υπερβολικό αυτό για ένακόμμα με λίγους μήνες ζωής;

Είναι τόσο υπερβολικό όσο ήταν και το1,2 εκατομμύριο ψήφοι στις ευρωεκλο-γές, όσο και η πρώτη θέση των δημοσκο-πήσεων. Θέλουμε την πλειοψηφία ωςμια πολιτική επιλογή απέναντι σε ένανμεγάλο συνασπισμό του ΣοσιαλιστικούΚόμματος και της ∆εξιάς, όπως έκανανστην Ελλάδα και στην Γερμανία. ∆εν έχωκαμία εμπιστοσύνη στον Πέτρο Σάντσεζ.Στο όνομα της ευθύνης μπορεί να συμ-μαχήσει ακόμα και με το Λαϊκό Κόμμα.Ας κάνουμε πολιτική υπόθεση λοιπόν,ότι μετά τις εκλογές υπάρχουν τρειςπόλοι: Λαϊκό Κόμμα, ΣοσιαλιστικόΚόμμα, Ποντέμος. Ποιοι μπορούν νασυμφωνήσουν μεταξύ τους;῾

•

Η πλειοψηφία δεν είναιαλαζονεία, είναι αναγκαιότητα

ΠάμπλοΙγκλέσιας

∆εν μπορείς νασυγκρίνεις ένανάνθρωπο που ζει μεεπίδομα ανεργίας ήπου δουλεύειανασφάλιστος, μεαυτούς πουδιαπλέκονται μεμίζες εκατομμυρίων.Έχει να κάνει με τοοικονομικό σύστημα,δεν είναι ένα ηθικόπρόβλημα. Ηδιαφθορά είναιμέρος μιας μηχανής,ένα εργαλείο πουμπορεί να κάνειακόμη καιαξιοπρεπείςάνθρωποι να μπουνστην λογική τηςεξουσίας.

“

1177ΤΟ ΘΕΜΑΗ ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014

Η δημοσκοπική άνοδος του Ποδέμος και ηαυξανόμενη απήχηση των θέσεών του,διαμορφώνουν ένα νέο πολιτικό σκηνικόστην Ισπανία και όχι μόνο. Η πιθανήπρωτιά του «κόμματος των πλατειών»στις εθνικές εκλογές του επόμενουχρόνου, σε συνάρτηση με τηδιαφαινόμενη άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην

Ελλάδα δημιουργούν προϋποθέσειςαλλαγής των δεδομένων στην Ευρώπη.Οι ομοιότητες των δύο χωρών αλλά καιοι ισπανικές ιδιαιτερότητες κάνουν τοφαινόμενο ακόμα πιο «ελκυστικό» γιαόσους παρακολουθούν τις ευρωπαϊκέςεξελίξεις. Παράλληλα, ιδιαίτεροενδιαφέρον, παρουσιάζουν και οι

διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στηνπαραδοσιακή ισπανική Αριστερά.Επιλέξαμε δύο πρόσφατες συνεντεύξειςπροκειμένου να μεταφέρουμε το κλίματης ισπανικής πολιτικής σκηνής. Στηνπρώτη, ο Πάμπλο Ιγκλέσιας,ευρωβουλευτής και επικεφαλής τωνΠοδέμος, σχολιάζει στο

www.20minutos.es, τις πρόσφατεςδημοσκοπήσεις μιλά για το Καταλανικόαίτημα και καυτηριάζει τον τρόπο πουλειτουργεί η διαφθορά στο ισπανικόσύστημα και στα δύο μεγάλα κόμματα τηςχώρας. Στη δεύτερη, ο ΑλμπέρτοΓκαρθόν, βουλευτής της ΕνωμένηςΑριστεράς και υπεύθυνος της

διαδικασίας σύγκλησης της ισπανικήςαριστεράς, μιλά στο www.eldario.es για τηδομική διαφθορά του δικομματικούσυστήματος και τονίζει ότι δεν πρέπει ναχαθεί η ιστορική ευκαιρία σύγκλησης τηςισπανικής αριστεράς.

Επιλογή και απόδοση: ∆ημήτρης Γκιβίσης

Κάτι αλλάζει στην ΙσπανίαΗ σχέση Ποδέμος και Ενωμένης Αριστεράς θα κρίνει πολλά για το μέλλον της χώρας

Γιατί τα στελέχη της Ενωμένης Αρι-στεράς επιμένουν τόσο πολύ στο θέματης διαφθοράς;

Επιμένουμε στο ζήτημα της διαφθο-ράς γιατί όλη αυτή η συζήτηση, όπως γί-νεται επιφανειακά, είναι πολύ κατα-στρεπτική για την κοινωνία, η οποίαωθείται να σκεφτεί ότι στην πολιτικήόλοι είναι ίδιοι και η λύση είναι να πα-ραιτηθεί. Πιστεύω ότι δεν μπορούμε νασυνεχίσουμε με αυτές τις οικονομικέςελίτ, με τις μεγάλες εταιρείες που δια-πλέκονται με τους δημόσιους φορείς καιείναι υπεύθυνες για αυτού του είδους τηνδιαφθορά.

Ίσως όμως να μην γινόταν αυτό ανδεν υπήρχε κανείς να τον χρηματίσουν.

Το πρόβλημα είναι η δομική διαφθοράσε αυτή τη χώρα. Να αναφέρω, για πα-ράδειγμα, ότι η Reyno Arena στην οποίαβρισκόμαστε (σημ; η συνέντευξη δόθηκεσυμβολικά στo εγκαταλελειμμένο από το2009 κλειστό γήπεδο της πόλης), πουκόστισε περισσότερα από 60.000.000ευρώ και που δόθηκαν πολλές υποσχέ-σεις για δημιουργία θέσεων και είναιακόμα κλειστή. Πρόκειται για μια στε-γαστική φούσκα που διαψεύδει αυτούςπου μιλούσαν για οικονομικά θαύματα.Και πίσω της υπάρχει όλο αυτό το δίκτυοτης διαφθοράς με τις πρακτικές μαφίας.Για αυτό με ενοχλεί πολύ σε κάποιες πε-ριπτώσεις, όπως στην περίπτωση τηςCaja Madrid, όταν υπάρχουν άνθρωποιπου ενοχλούνται από αυτά που λέει ηΕνωμένη Αριστερά. Αντιδρούμε με θυμόεπειδή έχουμε να αντιμετωπίσουμε αν-θρώπους που είναι αδίστακτοι. Ένα εμ-πόδιο σε αυτές τις περιπτώσεις είναιπάντα η έλλειψη ειλικρίνειας, αλλά ταμεγαλύτερα εμπόδια μπαίνουν επειδή οιπράξεις τους καλύπτονται από έναν μαν-δύα νομιμότητας. Ένα από τα μεγάλαπροβλήματα της χώρας είναι ο τομέαςτης ιδιωτικής εξουσίας. Οι πιο σημαντι-κές δημόσιες αποφάσεις παίρνονται απόδιαπλεκόμενους ιδιώτες, και έτσι οιεκλογές χάνουν τη σημασία τους. Η ιστο-ρία της πολιτικής χαρακτηρίζεται από τοπώς η διαφθορά έχει διεισδύσει σε όλατα πολιτικά συστήματα. Για αυτό και επι-μένουμε ότι θα πρέπει να εργαστούμε γιατον επανασχεδιασμό των κανόνων. Είναιαπαραίτητο να αποτραπεί η διαφθορά,τόσο η παράνομη όσο και η «νόμιμη»,γιατί οδηγεί στην διάλυση του δημόσιουχώρου. Αλλά η αποτροπή της γίνεταιμόνο με την ανατροπή του συστήματοςπου την γεννά.

Βρισκόμαστε μπροστά στον κίνδυνο ηπολιτική αναγέννηση να περνά μέσα απόνέα πρόσωπα και όχι από ένα νέο σύ-

στημα; Απολύτως. Βρισκόμαστε σε μια ιστο-

ρική στιγμή όπου η επιπολαιότητα υπερ-τερεί του προβληματισμού. Τα χτυπή-ματα στο Twitter φαίνονται για πολλούςπιο σημαντικά από το διάβασμα ενός βι-βλίου. Μια απλή αλλαγή των πολιτικώνηγετών είναι θέμα της προπαγάνδας, δενσημαίνει και αλλαγή του συστήματος. Ηελπίδα μπορεί να γεννηθεί μόνο μέσααπό την πολιτική οργάνωση των ανθρώ-

πων που υποφέρουν από την κρίση. Εσύ πως τοποθετείσαι μέσα σε αυτό το

πλαίσιο; Στην Ενωμένη Αριστερά προτεραι-

ότητα έχει το πρόγραμμα, και στη συνέ-χεια επιλέγονται τα πρόσωπα. Η συζή-τηση για την ηγεσία δεν έχει νόημα,

επειδή ένας ηγέτης είναι άχρηστος εάνδεν υπάρχει ένα πολιτικό σχέδιο πίσω.Είναι σημαντικό να έχουμε έναν χαρι-σματικό πρόσωπο με δεξιότητες επικοι-νωνίας, αλλά σημαντικότερο είναι τοσυλλογικό «εμείς».

Παρόλο που ο δικομματισμός καταρ-ρέει, η Ενωμένη Αριστερά φαίνεται ότιπαραμένει στάσιμη. Πως το εξηγείς;

Νομίζω ότι είναι μια αντανάκλαση τουεφησυχασμού που επικρατεί στην κοι-

νωνία. Πριν από μερικά χρόνια o δικομ-ματισμός έπαιρνε το 80% των ψήφων.Αλλά εμείς, που τότε βρισκόμασταν στο4%, υποστηρίζαμε τα ίδια πράγματα πουλέμε και σήμερα. Αυτό που συμβαίνειτώρα είναι ότι το πολιτικό πλαίσιο έχειαλλάξει, αυτή είναι μια αλλαγή της επο-

χής: η αντίληψη του κόσμου έχει αλλά-ξει δεδομένης και της σοβαρότητας τηςκρίσης.

Το Podemos δείχνει ότι μπορεί,ωστόσο, φαίνεται να έχει μετριαστεί οαριστερός λόγος του. Θεωρείς ότι για νακυβερνήσει κάποιος είναι απαραίτητο ναπροσεγγίσει το κέντρο;

∆εν συμφωνώ με αυτήν την στρατη-γική. Η αριστερά πρέπει να είναι πεπει-σμένη ότι είναι απαραίτητο να μην είναισύμφωνη με την κοινή λογική. ∆εν μπο-ρούμε να υπερασπιζόμαστε τα συμφέ-ροντα όλων των κοινωνικών τάξεων. Τοαντίθετο πρέπει να κάνουμε. Να σηκώ-σουμε την σημαία του φεμινισμού, τηςδημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιω-μάτων, της υπεράσπισης των μετανα-στών.

Ήσουν μέλος του ΚομμουνιστικούΚόμματος. Το να παρουσιάζεται κάποιοςως «κόκκινος» θεωρείς ότι του αφαιρείψήφους;

Υποστηρίζω την δημοκρατία, κάτι πουείναι πολύ σημαντικό για την Ισπανίαπου έχει περάσει μια πολύχρονη δικτα-τορία και έναν εμφύλιο πόλεμο. Αλλάνομίζω ότι η υποστήριξη της δημοκρα-τίας σημαίνει να υπερασπιστούμε τα αν-θρώπινα δικαιώματα, και ως αριστερόςαυτό συνδέεται με την υπεράσπιση τηςδημόσιας υγείας, της εργασίας, της εκ-παίδευσης.

Ο κατακερματισμός βλάπτει την αρι-στερά;

Ο κατακερματισμός της αριστεράςείναι πολύ θετικός για την δεξιά, η οποίαείναι πάντα πολύ συνεκτική. Η αριστεράπρέπει να εκμεταλλευτεί αυτή την ευ-καιρία και δεν μπορεί να συνεχίσει ναείναι κατακερματισμένη. Οι άνθρωποιδεν νοιάζονται για το ποιοι παίρνουν τιςαποφάσεις, το σημαντικό είναι τα προ-βλήματά τους να λύνονται, και ο δικομ-ματισμός δεν μπορεί. Αν δεν μπορέσει ηαριστερά να δώσει προοπτική θα απο-γοητεύσουμε όλον αυτόν τον κόσμο πουχάνει τα σπίτια του και τις δουλειές τουκαι ελπίζει σε εμάς

Μπορεί να προκύψει μια εκλογικήσυμμαχία με το Ποντέμος και τo Έκο;

Θα το προσπαθήσουμε. Για την Ενω-τική Αριστερά αυτή είναι μια ιστορικήευκαιρία, δεν πρέπει να ματαιωθεί. Πρέ-πει να σεβαστούμε τις αυτόνομες απο-φάσεις της κάθε οργάνωσης, αλλά νο-μίζω ότι μπορούμε να συναντηθούμε σεκοινούς αγώνες και σε μια κοινή στρα-τηγική. Μετά την κατάρρευση του δι-κομματισμού υπάρχει μια τεράστια κοι-νωνική ανάγκη για να γίνει αυτό.

Η σύγκληση της αριστεράςδεν πρέπει να ματαιωθεί

ΑλμπέρτοΓκαρθόν

Στην Ενωμένη Αριστερά προτεραιότητα έχει τοπρόγραμμα, και στη συνέχεια επιλέγονται ταπρόσωπα. Η συζήτηση για την ηγεσία δεν έχεινόημα, επειδή ένας ηγέτης είναι άχρηστος εάνδεν υπάρχει ένα πολιτικό σχέδιο πίσω. Είναισημαντικό να έχουμε έναν χαρισματικόπρόσωπο με δεξιότητες επικοινωνίας, αλλάσημαντικότερο είναι το συλλογικό «εμείς».

“

1188 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

Του Πάνου Τριγάζη*

∆εν είναι ευχάριστο ότι τις τελευταίες δεκαε-τίες, οι αριστερές δυνάμεις στη χώρα μας δενδείχνουν να συμμετέχουν ενεργά στη διεθνή

αντιμιλιταριστική και αντιπολεμική αυτή κινητοποί-ηση. Ποια μπορεί να είναι η εξήγηση γι’ αυτό; Μήπωςτο γεγονός ότι έχει καθιερωθεί από τον ΟΗΕ, ο οποίοςσύμφωνα με την άποψη ορισμένων έχει εκτραπεί τηςαποστολής του και αποτελεί «ιμπεριαλιστικό οργανι-σμό» μετά τη διάλυση της ΕΣΣ∆; Ή μήπως επειδή η ση-μερινή παγκόσμια ανισορροπία δυνάμεων έχει μετα-τρέψει σε μη ρεαλιστικό το αίτημα του αφοπλισμού; Ανίσχυε ο πρώτος λόγος, τότε δεν θα έπρεπε να τιμούμεκαμία από τις Ημέρες ή Εβδομάδες που έχει καθιερώ-σει ο ΟΗΕ, θα έπρεπε να τις διαγράψουμε από το ημε-ρολόγιό μας. Αν ίσχυε ο δεύτερος λόγος, τότε θαέπρεπε να διαγράψουμε τους αντιμιλιταριστικούςαγώνες του εργατικού και αριστερού κινήματος εδώκαι πάνω από έναν αιώνα. Γιατί, πόσο ρεαλιστικό ήταντο τραγούδι που έλεγαν οι έλληνες εργάτες και οι κομ-μουνιστές στη διάρκεια του μεσοπολέμου «Τι τα θέ-λουμε τα όπλα, τα κανόνια, τα σπαθιά/ να τα κάνουμεεργαλεία να δουλεύει η εργατιά»;

Τάση στρατιωτικοποίησης

Το πρόβλημα της ανόδου του μιλιταρισμού διεθνώς,το οποίο συνδέεται και με την έξαρση εθνικιστικών και

νεοφασιστικών αντιλήψεων, είναι σοβαρότατο. ∆υ-στυχώς, παρά τη λήξη του ψυχρού πολέμου, πριν από25 χρόνια, σημειώνεται αυξανόμενη στρατιωτικοποί-ηση της διεθνούς ζωής, όπως προκύπτει από την εκτό-ξευση των ετήσιων παγκόσμιων στρατιωτικών δαπα-νών σε πάνω από 1,747 δισ. δολάρια το 2013, που ση-μαίνει ότι η ανθρωπότητα θυσιάζει στο βωμό του μι-λιταρισμού 4,8 δισ. δολάρια την ημέρα.

∆εν πρέπει να εκπλήσσει ότι η «μερίδα του λέοντος»στο ποσό αυτό, που υπερβαίνει τα επίπεδα των χειρό-τερων χρόνων του ψυχρού πολέμου, αναλογεί στιςΗΠΑ, αλλά οι νέοι διεθνείς ανταγωνισμοί σύρουν καιάλλες μεγάλες δυνάμεις σε μια νέα κούρσα εξοπλι-σμών. ∆εύτερη σε στρατιωτικές δαπάνες σε απόλυ-τους αριθμούς έρχεται η Κίνα, τρίτη η Ρωσία, τέταρτηη Σαουδική Αραβία και πέμπτη η Γαλλία, σύμφωνα μετην ετήσια έκθεση του SIPRI (Stockholm InternationalPeace Research Institute). Η αυξανόμενη τάση στρα-τιωτικοποίησης αφορά και την ΕΕ, της οποίας οι μεγά-λες χώρες - μέλη πρωτοστατούν και σε διεθνείς στρα-τιωτικές επεμβάσεις και στις παγκόσμιες εξαγωγέςόπλων. Άρα, το ευρωπαϊκό κίνημα ειρήνης και αφοπλι-σμού πρέπει να αντιταχθεί στην τάση αυτή.

Ένας νέος ψυχρός πόλεμος

Την ίδια ώρα, τροφοδοτείται ένας νέος ψυχρός πό-λεμος στην Ευρώπη, με αφορμή το Ουκρανικό, με συ-νέπεια το ΝΑΤΟ να ζητεί από τις χώρες - μέλη του αυ-

ξήσεις στις στρατιωτικές του δαπάνες, ενώ στον ίδιοδρόμο βαδίζει και η Ρωσία. Η εξέλιξη αυτή, σε μια πε-ρίοδο βαθύτατης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης,στον βαθμό που επιβεβαιωθεί και προχωρήσει χωρίςτις αναγκαίες λαϊκές αντιστάσεις, θα έχει καταστρο-φικά αποτελέσματα για τις κοινωνίες, καθώς και γιατην υπόθεση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.

∆εν είναι διόλου τυχαίο ότι η περιοχή με τους πε-ρισσότερους και αιματηρότερους πολέμους της μετα-ψυχροπολεμικής εποχής, είναι η Μέση Ανατολή. Στηνπεριοχή αυτή, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, κατευθύ-νεται περίπου το 30% των παγκόσμιων εξαγωγώνόπλων, με χώρες όπως το Ισραήλ και τη Σαουδική Αρα-βία να είναι οι κύριοι εισαγωγείς.

H υπόθεση του παγκόσμιου πυρηνικού αφοπλισμού,που είχε πάρει μεγάλη ώθηση στα τέλη της δεκαετίας1980 - αρχές 1990, έχει βαλτώσει τις τελευταίες δε-καετίες. Ωστόσο, δεν έχουν λείψει οι πρωτοβουλίεςούτε στον τομέα αυτόν, από τις οποίες, δυστυχώς,απουσιάζει η Ελλάδα. Με τη σημερινή πολλαπλά εκρη-κτική κατάσταση στη Μ. Ανατολή, απαιτείται συντονι-σμένη διεθνής δράση με στόχο την άμεση προώθησητης πρωτοβουλίας του ΟΗΕ για την ανακήρυξη της πε-ριοχής σε ζώνη ελεύθερη από πυρηνικά και άλλα όπλαμαζικής καταστροφής.

* Ο Π. Τριγάζης είναι συντονιστής του Τμήματος ∆ιε-θνών Σχέσεων και Θεμάτων Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ.

ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ Α ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

∆ιαρκής αγώνας κατά του μιλιταρισμούΗ περασμένη εβδομάδα (24-31 Οκτωβρίου) ήταν ∆ιεθνής Εβδομάδα ∆ράσηςγια τον Αφοπλισμό, καθιερωμένη από τον ΟΗΕ, από το 1978.

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου, Βερολίνο

ΗΓερμανία γιορτάζει σήμερα τα25α γενέθλια, από την ημέραπου έπεφτε το κτίσμα με το με-

γαλύτερο συμβολισμό στην ιστορία τηςσύγχρονης Ευρώπης: το τείχος του Βε-ρολίνου. Ισως για να καταλάβει κανείςπόσο άλλαξε η χώρα και η ήπειρος μαςμέσα σε αυτό διάστημα αρκεί να φέρειστο μυαλό του τις εικόνες της ΑνγκέλαΜέρκελ τότε και τώρα. Από το σεμνόκαι ντροπαλό κοριτσάκι, φτάσαμε στηνισχυρότερη και κυνικότερη γυναίκατου πλανήτη, που επέβαλε την πολι-τική της σε ολόκληρη την ΕυρωπαϊκήΕνωση.

Ο τρόπος με τον οποίο φρόντισε ναδιαρρεύσει την περασμένη εβδομάδα η«κόντρα» της με το Ντέιβιντ Κάμερονείναι ενδεικτική των προθέσεων της.∆εν λες εύκολα στους Βρετανούς «ανδε σας αρέσει, μπορείτε να πηγαίνετε».∆εν το είπαν ιστορικοί ηγέτες της ηπει-ρωτικής Ευρώπης όταν και στο παρελ-θόν οι «νησιώτες» ζητούσαν εξαιρέσειςαπό την κοινοτική νομοθεσία. Το ση-μερινό Βερολίνο δείχνει πλέον αποφα-σισμένο να το κάνει και φρόντισε να τομάθουμε και οι υπόλοιποι με τη διαρ-ροή της σχετικής στιχομυθίας στο πε-ριοδικό «Σπίγκελ».

Σαφές μήνυμαπρος τους εταίρους

Ετσι, λοιπόν, γιορτάζει το Βερολίνο,στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα προςτους υπολοίπους εταίρους ότι τα ψέ-

ματα σιγά - σιγά τελειώνουν. Η Ευρώπηθα προχωρήσει με όσους θέλουν και μεόσους μπορούν. Σε ό,τι αφορά την Ελ-λάδα, τα ψέματα αφορούν τη «μυθική»έξοδο στις αγορές, που προσπάθησε ναπουλήσει στους ιθαγενείς ο πρωθυ-πουργός Αντώνης Σαμαράς. Η κίνησηαυτή ερμηνεύθηκε τελικά και πολιτικά,αφού πρώτα είχαν δώσει τη γνωμοδό-τησή τους οι «αγορές», ως μια ηρωικήαλλά αποτυχημένη έξοδος του Μεσο-λογγίου. Ως μια κίνηση απόγνωσηςενός κυβερνητικού σχήματος, που με-τράει απλά ημέρες.

∆εν είναι τυχαίο ότι από εκείνη τηνημέρα οι «σφαλιάρες» πέφτουν με ρυθ-μούς βροχής. Τη μια, είναι το περιβάλ-λον του κυρίου Σόιμπλε ή και ο ίδιος

που μας υπενθυμίζουν τις «υποχρεώ-σεις» μας. Την άλλη, τη σκυτάλη παίρ-νει ο νέος θεματοφύλακας της «δημο-σιονομικής προσαρμογής» στην Ευ-ρώπη, ο όπως όλα δείχνουν άξιος διά-δοχος του Ολι Ρεν, αντιπρόεδρος τηςΚομισιόν και επίσης Φινλανδός ΓίρκιΚατάινεν. Την τρίτη, κάποιες εφημερί-δες επαναφέρουν στις σελίδες τους τιςεκτιμήσεις «ουδέτερων» οίκων ότι ηΕλλάδα είναι η χώρα με τις μεγαλύτε-ρες ποσοστιαία πιθανότητες εξόδουαπό την ευρωζώνη.

∆ιαπραγμάτευση εν όψει

Η σκληρότητα με την οποία το Βερο-

λίνο θέλει να μας θυμίζει την κατά-στασή μας και την εξάρτηση, στηνοποία έχουμε οδηγηθεί την περασμένηπενταετία δεν απευθύνεται μόνο στοδίδυμο του πλαστού «sucess story». Οισύμβουλοι της κυρίας Μέρκελ τηςέχουν πει ότι καλό θα είναι να τα λένελίγο πιο «χοντρά» για να τα ακούει καινα προετοιμάζεται και η επόμενη ελλη-νική κυβέρνηση, αφού η τωρινή θεω-ρείται εκτός μεγάλου απροόπτου «τε-λειωμένη». Μην ξεχνάμε και αυτό πουείπε ο Γιόσκα Φίσερ αλλά «χάθηκε»γιατί όλοι προτίμησαν να ασχοληθούνμε τις δικές του απόψεις. Όταν ρώτησετην Ανγκέλα Μέρκελ πώς θα αντιμετω-πίσει το ενδεχόμενο επικράτησης τουΣΥΡΙΖΑ, εκείνη του απάντησε: «τότε θαδιαπραγματευτούμε».

Οι Γερμανοί ξέρουν ότι κάποιαστιγμή θα πρέπει όντως να διαπραγμα-τευτούν με μια διαφορετική κυβέρ-νηση. Το επιβεβαιώνουν με ρεπορτάζτους το «Ρόιτερς» και ο «Εκόνομιστ».Ξέρουν επίσης, από ρεπορτάζ και όχιαπό έλληνες πολιτικούς, ότι η κατά-σταση στην ελληνική κοινωνία είναιδραματική. Σαν αυτό της «Φράνκφουρ-τερ Ρούντσαου» την περασμένη Τρίτη,που αποκάλυπτε ως απάτη τα περί επι-τυχίας του προγράμματος της ελληνι-κής κυβέρνησης και περιέγραφε εικό-νες φτώχειας και δυστυχίας από τηνελληνική καθημερινότητα. Ευτυχώςυπάρχουν ακόμα στη Γερμανία και αρ-κετοί μη «καθεστωτικοί» δημοσιογρά-φοι.

•

Η Μέρκελ γιορτάζει,πάντα με τον τρόπο της25 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους

«Αν δε σαςαρέσει,μπορείτε ναπηγαίνετε».


Εκλογές για τα υπηρεσιακά συμβού-λια των εκπαιδευτικών κι ανάμεσαστις αφίσες και τα ψηφοδέλτια

των παρατάξεων, φιγουράρει μια αφίσαάθλιας αισθητικής κι ακόμα αθλιότερουπεριεχομένου. Ζηλεύοντας τη «δόξα» τουΜουρούτη που ενορχηστρώνει τη φαιάπροπαγάνδα της Νέας ∆ημοκρατίας, τοΚΚΕ αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τιςτεχνικές του φωτομοντάζ για να στείλειτο ανήθικο πολιτικό του μήνυμα: ο Αλέ-ξης Τσίπρας δίπλα στον Αντώνη Σαμαράνα μιλούν στο βήμα του Σ.Ε.Β. Καμιάδιαφορά, λοιπόν, μεταξύ Τσίπρα και Σα-μαρά, και οι δυο στην υπηρεσία τηςμπουρζουαζίας! Αν είναι να πλήξουμεκαίρια το μεγάλο εχθρό ΣΥΡΙΖΑ, ο σκο-πός αγιάζει τα μέσα, έστω κι αν ανάμεσασ’ αυτά βρίσκεται η γκεμπελίστικη τα-κτική του φωτομοντάζ.

Κι όλα αυτά με την υπογραφή τουΠΑΜΕ, θλιβερό συνδικαλιστικό φερέ-φωνο της ηγεσίας του ΚΚΕ, σε εκλογέςγια αιρετούς εκπαιδευτικούς, όπου τοζητούμενο είναι να μπορέσει η αριστεράνα βρει έναν κοινό βηματισμό, απέναντιστην πελατειακή σχέση που έχουν εγκα-θιδρύσει εδώ και πολλά χρόνια οι κυ-βερνητικές παρατάξεις. Όπως, όμως,μας είπαν, ευθαρσώς και με απύθμενοκυνισμό, οι συνδικαλίστριες του ΠΑΜΕπου μας επισκέφτηκαν για ενημέρωση, οόρος αριστερά είναι αδόκιμος και λει-τουργεί ανταγωνιστικά με την κομμουνι-

στική ταυτότητα του ενός και μοναδικούκόμματος της εργατικής τάξης, του ΚΚΕ.Πέραν του ΚΚΕ, λοιπόν, ουδέν! Λοιπήαριστερά δεν υφίσταται, όλοι οι άλλοιείναι στην απέναντι όχθη μαζί με τον Σα-μαρά και τον Βενιζέλο! Ένας απέραντοςσκοταδισμός που συγκρίνεται με τις επο-χές του μεσαίωνα, με απόλυτη πίστη στημοναδική αλήθεια κι απαγορευμένηοποιαδήποτε μορφή κριτικής, με αντι-παλότητα κι εχθρότητα με κάθε άλληαριστερή δύναμη: αυτό είναι το σημερινόΚΚΕ, η χρυσή εφεδρεία του συστήματοςγια το μπλοκάρισμα απεργιών και δυνα-μικών κινητοποιήσεων.

Τη θλιβερή τακτική του ΠΑΜΕ έρχεταινα ενισχύσει και το Μ.Α.Σ., η φοιτητικήπαράταξη του ΚΚΕ, αναφορικά με ταπρόσφατα γεγονότα στη σύγκλητο τουΠανεπιστημίου Αθηνών. Κι εδώ επιβε-βαιώνεται με τραγικό τρόπο η γενιτσα-ροποίηση της νεολαίας του ΚΚΕ, από μιαηγεσία που διαπαιδαγωγεί άβουλα,πιστά και φανατισμένα μέλη. Η ανακοί-νωση που εξέδωσε το Μ.Α.Σ. αφιερώνειμόνο μια σειρά για τις φασιστικές πρα-κτικές Φορτσάκη, χαρακτηριστικές μιαςνέας γενιάς τραμπούκων πρυτάνεων πουεπιβάλλονται πλέον από τα συμβούλιαδιοίκησης των πανεπιστημίων, και δυοολόκληρες παραγράφους για τις αριστε-ρές παρατάξεις ΕΑΑΚ και ΑΡΕΝ οιοποίες «δρουν τυχοδιωκτικά, για τις κά-μερες και για εντυπωσιασμό, γράφουν

στα παλιά τους τα παπούτσια τις απο-φάσεις των συλλόγων και των συνελεύ-σεών τους και με αυτόν τον τρόπο συκο-φαντούν το φοιτητικό κίνημα, μπαίνουνεμπόδιο στη συμμετοχή και την οργά-νωση των φοιτητών, στο δυνάμωμα τουαγώνα ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτικήκυβέρνησης - ΕΕ και στη διεκδίκηση τωνσύγχρονων αναγκών στις σπουδές και τομέλλον». Επίσης, σημειώνεται στη ανα-κοίνωση, ότι τέτοιες ενέργειες δίνουν«τροφή» στη Νέα ∆ημοκρατία για να κα-

ταστείλει και να συκοφαντήσει το κί-νημα.

Μέρες που είναι, κοντά στη γιορτή τουΠολυτεχνείου, η ανακοίνωση του Μ.Α.Σ.θυμίζει την περίφημη «Πανσπουδαστική8» τον Νοέμβρη του 1973, όπου, κατά τοΚΚΕ, οι καταληψίες του Πολυτεχνείουδρούσαν πάλι προβοκατόρικα, κόντραστην, πάντα σωστή, πολιτική γραμμή τουκόμματος!

Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Η θλιβερή μονταζιέρα του ΚΚΕ

Ηφρενήρης πορεία της συγκυβέρ-νησης για τον τίτλο της πιο μιση-τής κυβέρνησης στον κόσμο δεν

πτοεί το δίδυμο Σαμαρά-Βενιζέλου πουεξακολουθούν να εφαρμόζουν πιστά ωςκατοχικοί πρωθυπουργοί τις επιταγέςτης τρόικας. Οι ανθρωποθυσίες δενέχουν σταματημό μπροστά στους στό-χους που έχουν επιβληθεί με κάθε μέσοκαι τρόπο στον ελληνικό λαό. Η αναξιο-πιστία του συνδικαλιστικού κινήματοςδεν μπορεί να εμπνεύσει τους εργαζομέ-νους που σοκαρισμένοι γίνονται δέκτεςκαθημερινών αποφάσεων, που ανατρέ-πουν τη ζωή τους και τους οδηγούν στηναπόγνωση, που μαζί με το φόβο και τηντρομοκρατία είναι το έδαφος της πλή-

ρους υποταγής.Πολλοί εναποθέτουν τις ελπίδες τους

στον ΣΥΡΙΖΑ ως ανάχωμα στην αδιέξοδηπολιτική της κυβέρνησης, που όλο πέ-φτει και όλο όρθια στέκει, στηριζόμενηαπό τα ΜΜΕ, τις τράπεζες και το μεγάλοκεφάλαιο που πιστά υπηρετεί. Η ευθύνητης αριστεράς συνολικά σε αυτή τη συγ-κυρία είναι τεράστια, τα οποιαδήποτελάθη θα την απαξιώσουν, προσφέρονταςσε μια νέα μασκαρεμένη ευρωπαϊκήακροδεξιά τη δυνατότητα να κάτσει στοσβέρκο μας για πολλά χρόνια. Τα παρα-δείγματα είναι πολλά στην Ευρώπη καιτον κόσμο ολόκληρο, πώς τα όνειρα γιασοσιαλισμό κατέληξαν σε ακραίο νεοφι-λελευθερισμό. Ο τρόπος που μπορούμε

να διασφαλίσουμε την πορεία της αρι-στεράς που επιθυμούμε είναι το ζωντά-νεμα του κινήματος, η ανάπτυξη της δη-μοκρατίας, η αλλαγή της πολιτικής μαςκουλτούρας, ένα νέο ήθος και ύφος πουλέγαμε παλιότερα. Οι εξελίξεις, τα εκλο-γικά αποτελέσματα, οι δημοσκοπήσειςδεν πρέπει να μας παρασέρνουν οδη-γώντας μας μακριά από τις ιδέες μας καιτις αξίες μας, που είναι οι μόνες σταθε-ρές αν δεν θέλουμε να απογοητεύσουμεγια μια ακόμη φορά τον κόσμο της εργα-σίας.

Θωράκιση απέναντι στις αστοχίες, ταλάθος συμπεράσματα, τη στάση των εκ-προσώπων της αριστεράς θα πετύχουμεμέσα από τη συλλογική λειτουργία, όχι

αυτή που ξέρουμε των μηχανισμών καιτων συμφερόντων, αρκετό κακό μας έχεικάνει. ∆εν υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυ-νος αν δεν ανατραπεί αυτή η αντίληψηλειτουργίας των αριστερών κομμάτωνκαι συλλογικοτήτων. Όλοι στην αρι-στερά είμαστε εξαρτήματα μιας μηχανήςπου πρέπει να παράγει συνειδήσεις, πο-λιτισμό, αγώνα, δράση, αυτοδιάθεση γιατο κοινό καλό που δεν είναι άλλο απότην ανατροπή του καπιταλιστικού συ-στήματος. Εχθρός μας, είναι οτιδήποτεσυντηρεί τη σάπια δημοκρατία και τοδιεφθαρμένο σύστημα τους.

Κώστας Ντούζγος

Θωράκιση απέναντι στις αστοχίες, τα λάθος συμπερά-σματα, τη στάση των εκπροσώπων της αριστεράς θαπετύχουμε μέσα από τη συλλογική λειτουργία, όχιαυτή των μηχανισμών και των συμφερόντων.

“

Προς τα ∆αιμονικά

Σύντροφε, κάπως μπλεγμένο και χαοτικό είναι το κείμενό σου στις 2 Νοεμβρίουστην «Εποχή», σελίδα 22, όπου με επαινείς (ή μήπως όχι;) ως φεμινιστικό ανά-χωμα σε ενδεχόμενη ένταξη βουλευτριών από άλλα κόμματα στον ΣΥΡΙΖΑ.

Εγώ είμαι ένα από τα μέλη του φεμινιστικού λόμπι του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο ζητά ισόρ-ροπη συμμετοχή γυναικών στα κομματικά όργανα όσο και στις εκλεγμένες θέσεις.Αυτό το προωθούμε ως πολιτικό δικαίωμα, για την κοινωνία των δύο φύλων, για νασπάσει η ανδροκρατούμενη δημόσια ζωή. Πριν πολλές δεκαετίες, κάποιες άλλες,ζητούσαν το δικαίωμα των γυναικών στο εκλέγειν, στην ψήφο δηλαδή. Τώρα ζη-τούμε το δικαίωμα στο εκλέγεσθαι και ζητούμε μάλιστα και θετικές δράσεις για νασπάσουν οι ανδροκρατικοί μηχανισμοί.

Φυσικά, πέρα από την ισόρροπη συμμετοχή αριθμητικά, ως φεμινίστριες, θέτουμεκαι κάποια πολιτικά κριτήρια για το ποιες γυναίκες θα εκλεγούν, με κυρίαρχο το κρι-τήριο της υπεράσπιση των γυναικείων δικαιωμάτων.

Η αποδοχή ή όχι των συγκεκριμένων που αναφέρεις αποτελεί θέμα κεντρικής πο-λιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, που θα ’ναι ευχής έργο να συμπεριλάβει και τη γνώμη φεμινι-στριών.

Έτσι κι αλλιώς, για τον ΣΥΡΙΖΑ, η φεμινιστική διάσταση για όλα τα θέματα δεν παί-ζει πια κανένα ρόλο δυστυχώς και με διάφορους τρόπους επανέρχεται η υποτίμησητου αγώνα για την ισότητα των δύο φύλων στην Ελλάδα. Την ίδια ώρα που όλοι καιόλες πλέον μιλάνε γι’ αυτήν στο Κομπάνι και αναφέρονται στις κατακτήσεις τωνΚουρδισσών γυναικών τόσο στα κόμματά τους, όσο και στους πολιτειακούς θεσμούςστην περιοχή των Κούρδων, στην Τουρκία και στην αυτόνομη περιοχή Ροτζάβα τηςΣυρίας. Εκτός κι αν την έχουμε κατακτήσει την ισότητα εδώ στην Ελλάδα και δεν τοέχουμε αντιληφθεί.

Σίσσυ Βωβού

Προτων θυρών

2200 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014ΜΝΗΜΗ

Η ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ Ο φίλος και σύντροφος ∆ήμοςΤσακνιάς, ένας κομμουνιστήςπου πάντα έψαχνε καιαναζητούσε, έφυγε από κοντάμας ξαφνικά και ήσυχα τοαπόγευμα της Κυριακής στα65 του χρόνια. Η ΚΕ τουΣΥΡΙΖΑ εκφράζει τα βαθιά τηςσυλλυπητήρια στη σύζυγό τουΝάντια Βαλαβάνη, στα παιδιάτου και σε όλους τους δικούςτου.

«Άνω - Κάτωστο Καλαμάκι»Η Ελένη Μπελιά, εκ μέρουςτης δημοτικής κίνησης «Άνω-Κάτω στο Καλαμάκι»χαιρέτισε τον ∆ήμο:«Γνωρίσαμε τον ∆ήμο απ’ ότανπρωτοκατοίκησε στοΚαλαμάκι, τότε που, μέσα απόσυγκρούσεις, γεννιόταν ηδημοτική μας κίνηση, το “ΑΝΩ-ΚΑΤΩ στο Καλαμάκι”. Έκτοτε –από το 2006 έως σήμερα, έωςτην περασμένη Κυριακή πουέφυγε τόσο αναπάντεχα – ο∆ήμος δεν σταμάτησε να είναιπαρών σε όλες τις μικρές καιτις μεγάλες στιγμές τηςΚίνησης και της πόλης μας, σεόλες τις δύσκολες πολιτικέςμάχες που δίναμε.Θεωρητικός μα και άνθρωποςτης δράσης μαζί,πραγματιστής μα καιασυμβίβαστος, απαιτητικόςκαι αυστηρός μα πάντοτεπροσιτός και γεμάτοςχιούμορ, ο ∆ήμος πλούτιζε τησυλλογική σκέψη και δράσητου ΑΝΩ-ΚΑΤΩ. Έτσι θα τονθυμόμαστε πάντα…Θα μαςλείψεις πολύ, ∆ήμο…»

ΡιζοσπάστηςΠέθανε την Κυριακή σε ηλικία65 χρόνων ο ∆ήμοςΤσακνιάς. Ο ∆. Τσακνιάς πήρεμέρος στον αντιδικτατορικόαγώνα μέσα από τις γραμμέςτης ΚΝΕ, διατέλεσε μέλος τουΚΣ της Οργάνωσης καιυπεύθυνος του παράνομου«Οδηγητή» από το 1971.Στέλεχος του ΚΚΕ στα χρόνιατης μεταπολίτευσης,εκλέχτηκε αναπληρωματικόμέλος της ΚΕ του ΚΚΕ από το12ο Συνέδριο, ενώ αποχώρησεαπό το Κόμμα το 1989.Αργότερα εντάχθηκε στονΣΥΡΙΖΑ και διετέλεσε μέλοςτης Γραμματείας του έως το2013. Η πολιτική του κηδείαθα γίνει στο Α΄ ΝεκροταφείοΑθηνών, αύριο Τετάρτη. Ταθερμά συλλυπητήρια για τονπρόωρο θάνατο του ∆.Τσακνιά εξέφρασε εκ μέρουςτου ΚΚΕ, προς την οικογένειάτου, ο κοινοβουλευτικόςεκπρόσωπος τουΚόμματος, ΘανάσηςΠαφίλης, σε χτεσινήεπικοινωνία του με τηνβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ καισύζυγο του ∆. Τσακνιά, ΝάντιαΒαλαβάνη.

ΠροσφοράΣύντροφοι από τη Λαμίαδίνουν 100 ευρώ στην Εποχή,στη μνήμη του ∆ήμου Τσακνιά.

Ο∆ήμος Τσακνιάς έφυγε από κοντά μας, ήσυχα, την Κυριακή το βραδάκι βυθίζονταςστον πόνο όχι μόνο τη Νάντια, τον Αντώνη και την Άρτεμη αλλά και τους πολλούςσυντρόφους και φίλους του που γνώρισε στη διαδρομή της ζωής του.

Αποχαιρετώντας τον την Τετάρτη το μεσημέρι στο Α΄ νεκροταφείο σταθήκαμε μάρτυρεςμιας ανεπανάληπτης συγκέντρωσης συντρόφων και φίλων του, από όλες τις «φυλές» τηςΑριστεράς και πέραν αυτής, που κατέφθασαν για να συνοδεύσουν ένα σύντροφο, φίλο, αγω-νιστή της Αριστεράς που δεν λογάριασε ποτέ του θυσίες και κόπους προκειμένου να υπερα-σπιστεί τα προβλήματα των εργαζομένων, να εργαστεί για την ενότητα της Αριστεράς, νασυμβάλει στην επεξεργασία των κατευθύνσεών της.

Στο Α΄ νεκροταφείο, η συγκίνηση ήταν μεγάλη όταν ο αποχαιρετισμός άνοιξε με τα τρα-γούδια της Καλλιόπης Βέττα και έκλεισε με ποιήματα του Σεφέρη που απήγγειλε η ΜάνιαΠαπαδημητρίου. Πρώτος τον αποχαιρέτησε ο παλιός του σύντροφος και φίλος Νίκος Κο-τζιάς με έντονη τη συγκίνηση στον λόγο του. Ο Άγγελος Χάγιος που ακολούθησε, πιο πολι-τικός, στάθηκε ιδιαίτερα στην πολιτική στάση του ∆ήμου σε δύσκολες στιγμές, όχι μόνο στηναντίσταση κατά της δικτατορίας αλλά και μετέπειτα στο ΚΚΕ, στην κρίση ιδίως του 1989. ΟΑλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε περισσότερο στη συμβολή του στη συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ απότην αρχή, από τον πρόδρομό του «Χώρο ∆ιαλόγου και Κοινής ∆ράσης της Αριστεράς». ΗΕλένη Μπελιά, από τη ∆ημοτική Κίνηση «Άνω – Κάτω στο Καλαμάκι» που δρα στη γειτονιάτου ∆ήμου και της Νάντιας μίλησε για τη συμβολή του στη δημοτική προσπάθεια του χώρουμας. Τέλος, η Νάντια με έναν εκ βαθέων, ευαίσθητο και μεστό χαιρετισμό περιέγραψε ολό-κληρη τη σφιχτά δεμένη κοινή ζωή τους. Το βραδάκι, στο χωριό του τα Καστέλια Φωκίδας,με μια σεμνή τελετή, στο ήσυχο κοιμητήριο της γειτονιάς του τον αποχαιρετήσαμε δίνονταςτην υπόσχεση ότι από το περιεχόμενο της διαδρομής του στη ζωή είμαστε βέβαιοι ότι όσοι τονγνωρίσαμε δεν θα τον ξεχάσουμε. Η «Εποχή» εκφράζει τα θερμά της συλλυπητήρια στη συν-τρόφισσα Νάντια, τον Αντώνη και την Άρτεμη, την αδελφή του.

Αποχαιρετώνταςτον ∆ήμο Τσακνιά

«∆εν ήσουνα εύκολος άνθρωπος,∆ήμο. Έλεγες ό, τι σκεφτόσουνκαι πάλευες πάντα για αυτό κι

έψαχνες βασανιστικά το καθετί, ν’ ανακα-λύψεις τις κρυμμένες αλήθειες και τις αλ-ληλουχίες που συνδέουν τα επιφαινόμεναμε την πραγματικότητα. Πριν λίγους μήνεςμου είχες πει να μη συμμετάσχω ποτέ σεκάτι που δε θα μου επιτρέπει να λέω ανοι-χτά και να παλεύω τη γνώμη μου, κι αυτόέκανες πάντα ο ίδιος - εξίσου απέναντι σεκομματικές ηγεσίες και καθημερινούς αν-θρώπους, που τους θεωρούσες εξίσου ση-μαντικούς.

Όταν βρεθήκαμε ανένταχτοι εκτός κόμ-ματος, δεν το έβαλες κάτω. Με αφορμή τιςδιεργασίες που δημιούργησε ο πόλεμοςενάντια στη Γιουγκοσλαβία, έκανες ό, τιμπορούσες ώστε απ’ το μέτωπο που ορθώ-θηκε ενάντια του, να κατασταλάξει κάτι γιατο μέλλον. Παρακολούθησα μέσα από σέναόλες τις προσπάθειες, στην αρχή μαζί μετον Λέοντα Αυδή, που έφυγε επίσης τόσοάδικα και τόσο νωρίς, και μια χούφτα αν-θρώπους, οι περισσότεροι μεταξύ τους αρ-χικά ούτε καν φιλικοί, απ’ όλα τα ρεύματατης ιστορικής Αριστεράς: Πρώτη φορά συ-ναπαντιόταν επιχειρώντας να ξεπεράσουντην παιδική της ανίατη ασθένεια, την από-λυτη αλήθεια του καθενός, τον χωρίς νόημακατακερματισμό πολύτιμων δυνάμεων κιαξιόλογων ανθρώπων. Κι έζησα μέσα απόσένα πώς, μέσα απ’ τον Χώρο ∆ιαλόγου καιΚοινής ∆ράσης της Αριστεράς που δημι-ουργήσατε, μέσα απ’ όλες τις αναζητήσειςκαι τις συγκρούσεις και τους θεμιτούς καικάποτε αθέμιτους συμβιβασμούς, τελικάαναδύθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ. Που από τότε εξελίσ-σεται συνέχεια - εμβληματικά ως προς τοστίχο του Βάρναλη, που η συντακτική σαςομάδα, που έβγαζε την εφημερίδα πλέοναπό το 1971 στην Ελλάδα, προσθέσατε πλάιστον τίτλο του παράνομου «Οδηγητή»:Ώριμο τέκνο της ανάγκης που η πλειοψη-φία της κοινωνίας δεν είχε ακόμα επίγνωσηκαι της οργής που θα ερχόταν να γιγαντώ-σει το ΣΥΡΙΖΑ λίγα χρόνια αργότερα: Τηςανάγκης ενότητας στην πάλη για να πάρειο εργαζόμενος άνθρωπος την τύχη του σταχέρια του, για να χειραφετηθεί – την ανάγκηενότητας της αριστεράς, κοινωνικά και πο-λιτικά, στην πάλη για πολιτική και κοινω-νική αλλαγή…

(Απόσπασμα από τον αποχαιρετισμότης Νάντιας)

Η ζωή του ∆ήμου

Ο∆ήμος Τσακνιάς, δικηγόρος, γεννήθηκε στο χωριό Καστέλια Φωκίδας (δίπλα στη Γρα-βιά) από φτωχή αγροτική οικογένεια και πέθανε στην Αθήνα στις 2.11.2014. Ορφανόςαπό πατέρα από τα 13 του χρόνια, είχε ήδη μεταναστεύσει στην Αθήνα, όπου σπούδασε

δουλεύοντας από τα 12 του, τα περισσότερα απ’ αυτά τα χρόνια σε κυλικείο κινηματογρά-φου. Το 1970, φοιτητής Νομικής, οργανώθηκε στην ΚΝΕ, και από το 1971 έγινε μέλος του ΚΣτης και υπεύθυνος του παράνομου «Οδηγητή», ο οποίος μέχρι τότε εκτυπωνόταν στο εξω-τερικό. Από κοινού με τη νέα συντακτική ομάδα του «Οδηγητή», πρόσθεσαν πλάι στον τίτλοτου τον γνωστό στίχο του Βάρναλη «∆εν είμαι εγώ σπορά της τύχης/ ο πλαστουργός της νιαςζωής/ εγώ είμαι τέκνο της ανάγκης/ κι ώριμο τέκνο της οργής.» Μέχρι τον Ιούλιο 1974 εκτύ-πωνε νύχτα τον «Οδηγητή» στον πολύγραφο του τόπου δουλειάς του, στα γραφεία του Συν-δέσμου Ανωνύμων Εταιρειών. Μετά το «χτύπημα» του Φλεβάρη 1974 και τη σύλληψη ή πέ-ρασμα στην παρανομία συνεργατών και συνδέσμων, ουσιαστικά έγραφε, εκτύπωνε και διακι-νούσε μόνος του την εφημερίδα – μέχρι και την κατάρρευση της χούντας. Υπήρξε ο πρώτοςαρχισυντάκτης του νόμιμου «Οδηγητή» κατά τον πρώτο χρόνο της μεταπολίτευσης.

Τέλος, το 1975 πέρασε στο ΚΚΕ. Υπήρξε μέλος του Γραφείου της Επιτροπής Πόλης της Ορ-γάνωσης Πειραιά, υπεύθυνος της Επιτροπής Προπαγάνδας της ΚΕ και ∆ιευθυντής της ΚΟΜΕΠ.Αν. μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ από το 12ο Συνέδριο, αποχώρησε από το κόμμα με την κρίση του1989.

Συμμετείχε σε όλους τους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες της περιόδου. Το 1999υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Χώρου ∆ιαλόγου και Κοινής ∆ράσης της Αριστεράς, μέσα απ’ τιςαναζητήσεις του οποίου αναδύθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του ΣΥΡΙΖΑ και τηςΓραμματείας του (ανένταχτος) έως το Συνέδριο του 2013. Μέχρι την τελευταία του πνοήήταν μαχόμενος δικηγόρος στον τομέα του Εργατικού ∆ίκαιου και συνέχισε να μετέχει ενεργάστην πάλη για την αλλαγή της κοινωνίας. Ήταν παντρεμένος με την Νάντια Βαλαβάνη και είχεδυο παιδιά, τον Αντώνη και την Άρτεμη.

Νάντια Βαλαβάνη: ∆εν το έβανες κάτω

Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 2211ΘΕΜΑΤΑ

Του Θωμά Τσαλαπάτη

Ας αρχίσουμε με μια προσωπικήεμμονή. Απ’ όλα τα βιβλία πουμπορείς να συναντήσεις τυχαία

στους πάγκους ενός βιβλιοπωλείου,αυτά που μου προκαλούσαν πάντα τη με-γαλύτερη περιφρόνηση ήταν τα εγχειρί-δια αυτοβελτίωσης. «20+ 1 τρόποι νασυναντήσετε την ευτυχία», «Πώς να γί-νετε εκατομμυριούχοι σε ένα μήνα»,«Πώς να ψηλώσετε τρία μέτρα τρώγον-τας αποκλειστικά ζαμπόν». Η πιο εκνευ-ριστική υποκατηγορία αυτής της ομάδαςήταν τα συγγράμματα που χρησιμοποι-ούσαν κλασικούς φιλοσόφους ώστε ναεπενδύσουν την απλοϊκή θετικότητάτους, να εκλαϊκεύουν μέχρι παραμορφώ-σεως και να συμβουλεύσουν για τη ζωή(γενικά) δανειζόμενοι αυθεντία από πα-λαιά κείμενα τα οποία υποβίβαζαν σεαποσπασματικούς αφορισμούς του τί-ποτα: «Πλάτωνας όχι πρόζακ», «Νίτσε -99 μαθήματα καθημερινής φιλοσοφίας»,«Πώς η φιλοσοφία του Χάιντέγκερ θασας βοηθήσει να γιατρέψετε την ποδά-γρα» και άλλα τέτοια.

Η φιλοσοφία από επιστήμη και λόγος,ξεπέφτει σε μια πρόφαση σοβαροφά-νειας, σε μια ανέξοδη συμβουλή ελα-φρότερη από το χαρτί που την περιέχει.Σε καιρούς απόλυτα πρακτικούς, η φι-λοσοφία μπορεί να έχει νόημα μόνο ωςαπόλυτα εφαρμόσιμη λειτουργία, ως έναεγχειρίδιο τρόπων και σκέψης, ως έναςαπόλυτος και εύκολος ταυτόχρονα, κα-θορισμός. Για τους λόγους αυτούς λοι-πόν, ενθουσιάστηκα με την πρόσφατη

εκδήλωση του Ποταμιού, όπου ο ΣτέλιοςΡάμφος ψυχανέλυσε (τουλάχιστον έτσιτο βάφτισαν) τον Σταύρο Θεοδωράκημπροστά σε 1.500 άτομα. Εδώ η φιλοσο-φία μας εμφανίστηκε ως σουβέρ πολιτι-κών θέσεων, η δημόσια ψυχανάλυση ωςμεταμφίεση μιας κομματικής συγκέν-τρωσης που αποφεύγει να παραδεχτείτην ταυτότητάς της, ως υψηλός (!) λόγοςτων πιο κοινότοπων, των πιο τετριμμέ-νων ιδεών.

Κοινοτοπία

Όπως μας αποκαλύφτηκε και από τιςδύο ώρες που κράτησε η κουβέντα ο Στέ-λιος Ράμφος έχει αναδειχθεί σε αρχιτε-λετάρχη στην τελετή αυτομαστίγωσηςτου ελληνικού λαού (μαζί με τον άλλομεγάλο φιλόσοφο Νίκο ∆ήμου, τουοποίου η τελευταία μεγάλη φιλοσοφικήνίκη είναι πως κατάφερε να κατατροπώ-σει την έννοια του φραπέ). Όλη η προ-σπάθεια καλλιέργειας μιας συνολικήςενοχής που θα έπρεπε να νοιώθουμεώστε να αποδεχτούμε τα μνημόνια, τιςπολιτικές και τις εφαρμογές του μας πα-ρουσιάζεται εδώ, όχι με οικονομικούςδείκτες, όχι με πολιτικά επιχειρήματααλλά ντυμένη με το αποκριάτικο κου-στούμι του φιλοσοφικού λόγου, ή μάλ-λον ενός λόγου που προσπαθεί να πείσειτον εαυτό του πως συνορεύει με τη φι-λοσοφία, απλά και μόνο γιατί επιλέγειτον πιο μακρύ και δύσβατο εκφραστικότρόπο, ώστε να καταλήξει στην κοινοτο-πία του τίποτα.

Αυτή η κοινοτοπία, αρθρωμένη μέσααπό συντηρητικές και χιλιοειπωμένεςφράσεις όπως «η γλώσσα μας πεθαίνει»,«ο ρωμιός ενδιαφέρεται για την οικογέ-νειά του», «οι ιδεολογίες έχουν πεθάνει»,«είμαστε τουρλού», φτάνει στο αποκο-ρύφωμά της όταν συναντά το μπαρόκτης εκφραστικής εκζήτησης: «γεωλο-γικό μέλλον», «τον χρόνο μας τον διέπειένα παρελθοντικό μέλλον», «καφενείο:η οργανωμένη μορφή αποκρούσεως τουμέλλοντος», «η στενότητα της μερικότη-τας στον άνθρωπο της έγνοιας». Κάθεπρακτικό, ή μετρήσιμο επιχείρημα στέ-κει εξόριστο από αυτό το είδος λόγου.Και μάλλον καλύτερα γιατί όταν γίνεταισυγκεκριμένος ο φιλόσοφός μας έχειτην τάση να παραθέτει λανθασμένα στοι-χεία, όπως π.χ. πως η Χούντα άφησε μη-δενικό χρέος (22,5 του ΑΕΠ χρέος άφησεμαζί με μια σειρά σκανδάλων), ή να πα-ρουσιάζεται τελείως ξεκάθαρα η πραγ-ματική πολιτική του θέση (το μνημόνιοέσωσε τους μισθούς και τις συντάξεις, ηκυβέρνηση πρέπει να ολοκληρώσει τοέργο της κτλ).

Ο νεοέλληνας

Στην πραγματικότητα, όπως και ανείναι αρθρωμένο το επιχείρημα της κρι-τικής του Ράμφου στηρίζεται σε δύο άξο-νες. Άξονας πρώτος: με το να προσδίδειχαρακτηριστικά στον νεοέλληνα πουείναι κοινά σε όλες τις δυτικές κοινωνίεςπαρουσιάζοντας τα όμως αποκλειστικάως εγχώρια παρακμή. Ο καταναλωτι-

σμός, ο ατομισμός, η ζωή που κυριαρ-χείται από την πίστωση, τις κάρτες καιτην κατασκευή πλαστών επιθυμιών, δενείναι χαρακτηριστικά του «ρωμιού».Είναι ο τρόπος με τον οποίο κινήθηκε οκαπιταλισμός σε όλες τις δυτικές χώρεςαπό το ‘80 και μετά και σε μεγάλο βαθμόο κύριος λόγος της κρίσης. Άξονας δεύ-τερος: με το να περιγράφει γενικόλογατη νοοτροπία του νεοέλληνα. Ο τρόποςαυτός κατά την άποψή μου δεν αποτελείτίποτα περισσότερο από μια αριστοκρα-τική γενίκευση και μια αντιστροφή τουιδεολογήματος του «περιούσιου λαού».Μια ημιρατσιστική προτροπή για αυτο-μαστίγωμα, βασισμένη σε στερεότυπακαι γενικεύσεις που εδώ θα βαφτιστούν«φιλοσοφικές παρατηρήσεις». Ο τεμπέ-λης που πάει στα καφενεία, που ρου-σφετολογεί και νοιάζεται μόνο για το σόιτου. Λίγο πολύ μια ξαναζεσταμένη παλιάκαλή ελληνική ταινία στερεοτύπων, ει-πωμένη -δήθεν- σαν να την περιέγραφεο Φουκώ ή έστω ο Ιωάννης ο ∆αμασκη-νός. Και ταυτόχρονα ειπωμένη με τηναλαζονεία του περιμένοντος το βέβαιοχειροκρότημα.

Η συγκεκριμένη εκδήλωση λοιπόν κα-τάφερε να μας περιγράψει άλλη μια δυ-νατότητα χρήσης της φιλοσοφίας (ήαυτού του πράματος τέλος πάντων). Ηφιλοσοφία ως πρόφαση βάθους ενός πο-λιτικού χώρου που δεν καταφέρνει ναζωγραφίσει ούτε καν την επιφάνεια τωνθέσεών του.

http://tsalapatis.blogspot.gr/

Η συγκεκριμένη εκδήλωση κατάφερε να μαςπεριγράψει άλλη μια δυνατότητα χρήσης τηςφιλοσοφίας (ή αυτού του πράματος τέλοςπάντων). Η φιλοσοφία ως πρόφαση βάθουςενός πολιτικού χώρου που δεν καταφέρνει ναζωγραφίσει ούτε καν την επιφάνεια των θέ-σεών του.

“Ραμφίσματα στο θολό ποτάμι

∆ευ τέ ρα 10 Νο εμ βρίου

** Εκδή λω ση του ΣΥ ΡΙ ΖΑ Αργυ ρού πο λης για τις οι κο νο -μι κές προ τά σεις της κυ βέρ νη σης του ΣΥ ΡΖΑ, στην αί θου -σα Μί κης Θε ο δω ρά κης (Κύ πρου 68), στις 7.30 μ.μ. Μι λά οΝ. Χου ντής.

** Ημε ρί δα για τον Κυ πα ρισ σια κό κόλ πο διορ γα νώ νει ηΚί νη ση Πο λί τες της Ηλείας, στις 6 μ.μ, στην αί θου σα συ -νε δρίων ∆ιοι κη τη ρίου του Πύρ γου. Μι λούν η Ε. Πορ τά λιου,η Θ. Νά ντσου και εκ πρό σω πος της Ρι ζο σπα στι κής Αυ το -διοι κη τι κής Κί νη σης Τρι φυ λίας.

** Συ ζή τη ση με θέ μα το πρό γραμ μα του ΣΥ ΡΙ ΖΑ για τηνπαι δεία διορ γα νώ νει ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ Αχαΐας, στις 7 μ.μ., στηνΑγο ρά Αργύ ρη (Αγ. Ανδρέ ου 12, Πά τρα). Μι λούν οι Θ. Φω -τίου, Μ. Κα νελ λο πού λου και Ζ. Κα πρά νας.

** Εκδή λω ση με θέ μα «Εφαρ μο σμέ νες πο λι τι κές στοντο μέα των «κοι νών α γα θών»: Απο τε λέ σμα τα, ε μπει ρίεςκαι μελ λο ντι κοί στό χοι» διορ γα νώ νει το ιν στι τού το Νί κοςΠου λα ντζάς, με τη στή ρι ξη του ∆ι κτύου transform!europeκαι του ι δρύ μα τος Ρό ζα Λού ξε μπουρ γκ, στις 7 μ.μ., στοπνευ μα τι κό κέ ντρου του δή μου Αθη ναίων (Ακα δη μίας 50).Μι λά ο Μι σέλ Μπά ουε νς, ι δρυ τής του P2P Foundation καισύμ βου λος ε φαρ μο σμέ νων πο λι τι κών στον το μέα τωνΚοι νών Αγα θών

** Εκδή λω ση με θέ μα «Ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ προ τεί νει και δε σμεύε -ται: Τα ά με σα μέ τρα της κυ βέρ νη σης της Αρι στε ράς» διορ -γα νώ νει η Ο.Μ. Κα λα μα ριάς και η νε ο λαία ΣΥ ΡΙ ΖΑ Κα λα μα -ριάς, στις 7μ.μ., στο αμ φι θέ α τρο 4-5ου Λυ κείου. Μι λά ο Ευ -κλ. Τσα κα λώ τος.

** Εκδή λω ση για τα πρώ τα μέ τρα σω τη ρίας α πό την κυ -βέρ νη ση της Αρι στε ράς διορ γα νώ νει ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ Παια νίας -Γλυ κών Νε ρών, στις 7μ.μ., στο κλει στό γυ μνα στή ριο Γλυ -κών Νε ρών. Μι λούν οι Π. Λα φα ζά νης και Γ. Σα κελ λα ρί δης.

** Συ ζή τη ση για το πρό γραμ μα του ΣΥ ΡΙ ΖΑ διορ γα νώ νειη Ο.Μ Αχαρ νών και Θρα κο μα κε δό νων, στις 6 μ.μ., στην αί -θου σα εκ δη λώ σεων δή μου Αχαρ νών (Φι λα δελ φείας 87 καιΜπόσ δα). Μι λούν οι Γ. Στα θά κης και Γ. Μπα λά φας.

Τε τάρ τη 12 Νο εμ βρίου

** Εκδή λω ση με θέ μα «Μη νύ μα τα α πό το μα χό με νο Κο -μπά νι» διορ γα νώ νει το τμή μα ∆ιε θνών Σχέ σεων και Θε μά -των Ει ρή νης του ΣΥ ΡΙ ΖΑ σε συ νερ γα σία ρα διό φω νο 105,5,στα γρα φεία του ΣΥ ΡΙ ΖΑ (Λεω νί δου 16 και Κο λω νού, 3ος).Θα με τα φέ ρουν τις ε μπει ρίες τους μέ λη της α πο στο λήςπου ε πι σκέ φθη καν πρό σφα τα το Κο μπά νι.

** Πα ρου σία ση του βι βλίου του Σπύ ρου Τζό κα «Ο κύ κλοςτων “μά ταιων” πρά ξεων», στις 6.30 μ.μ., στο μου σείο Εθνι -κής Αντί στα σης (Σοφ. Βε νι ζέ λου και Μαρ. Αντύ πα, Ηλιού -πο λη). Μι λούν οι Ρ. ∆ού ρου, Β. Βα λα σό που λος, Χρ. Κο κο τί -νης, Θ. Πα πα γεωρ γίου, Π. Κα κο λύ ρης και Σπ. Τζό κας. Απο -σπά σμα τα θα δια βά σει η Ευδ. Σου βατ ζή. Συ ντο νί ζει ο Π.Κα πε τα νό που λος.

** Εκδή λω ση με θέ μα τις προ γραμ μα τι κές δε σμεύ σειςδιορ γα νώ νει ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ Με τα μόρ φω σης, στις 7 μ.μ., στοπνευ μα τι κό κέ ντρο (Γκι νο σά τη και Πλα στή ρα). Ει ση γεί ταιο Σό φη Πα πα δό γιαν νη.

Σάβ βα το 15 Νοέμ βρη

** Η Συ νέ λευ ση Αντί στα σης και Αλλη λεγ γύης (Τουρ κία- Κουρ δι στάν) διορ γα νώ νει, στις 7.30 μ.μ., στο Πο λυ τε -χνείο, εκ δή λω ση για το κουρ δι κό ζή τη μα και την κα τά στα -ση στη Μ. Ανα το λή. Μι λούν οι Mehmet Gunes, Σία Ανα γνω -στο πού λου και Σάβ βας Μι χαήλ.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟεκδηλώσεων“

Ο Λεω νί δας Μα ρι δά κης στο Ernesto Art Cafe

Με τον τίτ λο «Ζω ντα νός μου σι κός», ο Λεω νί δας Μα ρι -δά κης ξε κι νά ει να τρα γου δά ει με μια κι θά ρα και έ να κα -χόν, τις Τρί τες α πό 11/11 στο Ernesto Art Cafe, το γνω -στό καλ λι τε χνι κό -κα φέ μπα ρ- στέ κι της Νέ ας Φι λα -δέλ φειας (Πρού σης 9, τηλ. 2130033490). Το λάιβ θα

διαν θί ζε ται ε -νίο τε με συμ με -το χές φί λωνκαλ λι τε χνών,ε νώ δεν θα λεί -πουν και τα πιογνω στά τρα -γού δια του τρα -γου δο ποιού, ό -πως «Η α γά πηνι κά ει» και«Κόκ κοι κα φέ».Εί σο δος ε λεύ -θε ρη.

•

2222 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014ΙΣΤΟΡΙΑ

Τη συνέντευξη πήρεο Στάθης Κουτρουβίδης

Τι σηματοδοτεί η πραγματοποίηση τηςεπιστημονικής ημερίδας: Νεανικέςκουλτούρες αμφισβήτησης στη μεταπο-λεμική Ελλάδα;

∆είχνει ότι έχουν ωριμάσει οι συνθή-κες ώστε η ελληνική ιστοριογραφία νασυμπεριλαμβάνει στα ενδιαφέροντά τηςκαι εκείνες τις μορφές νεανικής συμπε-ριφοράς, που δεν εντάσσονται απόλυταστη σφαίρα της πολιτικής.

Μια επιστημονική ημερίδα μπορεί νακαταπιάνεται με τα τελικά πορίσματαερευνητικών εργασιών ή να θέτει προ-βλήματα προς διερεύνηση ή να ανοίγειδιάλογο πάνω σε εν εξελίξει εργασίες. Ηημερίδα αυτή έρχεται να εξυπηρετήσειόλους τους παραπάνω στόχους και ναφέρει σε όσμωση και επαφή παλιούς καινεότερους ερευνητές, οι οποίοι μέσα απότις εισηγήσεις τους θα συνδιαλαγούν μετα μέλη μιας ευρύτερης πανεπιστημια-κής και ερευνητικής ενότητας. Πρέπεινα σημειώσουμε ότι οι παραπάνω ειση-γήσεις δεν περικλείουν το όλο έργο πουέχει παραχθεί στην Ελλάδα για την προ-αγωγή του νέου γνωστικού αντικειμένου.

Μέχρι τώρα η μελέτη της πολιτιστικήςέκφρασης και ιδίως των νέων ανθρώ-πων, παρέμεινε ένα απόμακρο πεδίοέρευνας. Την ίδια στιγμή, είχε εστιασθείστις πολιτικές συμπεριφορές των νέωνανθρώπων. Γιατί συμβαίνει αυτή ηστροφή;

Η στροφή διεθνώς δεν είναι καινούρια.Θέματα όπως νεολαία, νεανικότητα, νε-ανικές υποκουλτούρες, κουλτούρες καιαντικουλτούρες μπαίνουν σε μια συστη-ματική διερεύνηση μετά το γαλλικό Μάητου ’68. Στις δεκαετίες ΄60 και ΄70 μέσασε συνθήκες οικονομικής επέκτασης συ-νυπάρχουν ισχυρά πολιτικά κινήματα νε-ολαίας και άνθηση μορφών νεανικήςκουλτούρας. Στην Ελλάδα, λόγω της πα-ρέμβασης της Απριλιανής χούντας ταφαινόμενα αυτά θα τα δούμε, έστω καισε συνθήκες «ψευδούς» ανάπτυξης, στιςδεκαετίες ΄70 και ΄80. Έπρεπε, λοιπόν,

να μεσολαβήσουν τα γεγονότα καιύστερα να προστρέξει η θεωρία και ταδιανοητικά ερμηνευτικά εργαλεία για νααρχίσουν να μελετώνται αυτές οι εξάρ-σεις της νεολαίας, πολιτικές από τη μιαμεριά, πολιτιστικές από την άλλη. Σή-μερα, τα πολιτικά κινήματα της νεολαίαςαλλά και οι πολιτιστικές τους εκδηλώ-σεις και άλλες μη πολιτικές εκφάνσειςτης νεανικής συμπεριφοράς στην Ελ-λάδα και διεθνώς αποτελούν ένα ιδιαί-τερο αντικείμενο μελέτης. Η εμμονή τωνηλικιωμένων να παραμένουν σε νεανικέςκαταστάσεις, αλλά και ο ρόλος της νεο-λαίας στους κοινωνικούς μετασχηματι-σμούς είναι ζητήματα που δεν αφορούν

μόνο τους ιστορικούς και γενικότερατους κοινωνικούς επιστήμονες.

Η μελέτη και η διερεύνηση αυτού τουεπιστημονικού πεδίου τι μας προσφέρει;

Μας επιτρέπει να δούμε πιο ξεκάθαρατο κοινωνικό γίγνεσθαι στο χώρο της νε-ολαίας. Τα πολιτικά κινήματα της νεο-λαίας δεν είναι αμιγή, συνυπάρχουν μεπολιτιστικά στοιχεία και η νεανική κουλ-τούρα δεν είναι απαλλαγμένη πολιτικώνπροδιαθέσεων. Τα δύο αυτά φαινόμενακινούνται παράλληλα και αλληλοεπηρε-άζονται. Στην Ελλάδα, από τις αρχές τηςδεκαετίας του ’50, έχουμε συμπεριφορέςπου δεν εντάσσονται στο χώρο της πολι-τικής. Όμως μέσα σ’ αυτές ενυπάρχουνστοιχεία πολιτικής αμφισβήτησης. Η αμ-φισβήτηση στο σχολείο, έξω στην κοι-νωνία, στο στρατό κλπ. παίρνει μορφέςμη πολιτικές με πολιτική προδιάθεση,ενώ ακολουθούν πολιτιστικές εκφράσειςόπως μουσική, τραγούδι κλπ. και άλλεςμη πολιτικές νεανικές εκδηλώσεις. Όλααυτά σε κάποια στιγμή θα τα δούμε ταεπόμενα χρόνια να χρωματίζουν πολιτι-κές εκδηλώσεις, όπως το Πολυτεχνείοκαι τις μαθητικές καταλήψεις.

Συνδέσατε την ανάπτυξη της νεανικής

κουλτούρας με την οικονομική ανάπτυξηκαι επέκταση. Σήμερα τι συμβαίνει;

Η άνθηση της νεανικής κουλτούραςσημειώθηκε αμέσως μετά τον πόλεμοκαι ιδιαίτερα στα χρόνια του μεγάλου οι-κονομικού μπουμ, τόσο στην βόρεια κεν-τρική Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ. ∆ενείναι τυχαίο ότι πολλές νεανικές υπο-κουλτούρες που ενσάρκωναν τη νεανικήαμφισβήτηση είδαν να διαβρώνεται τοπρόσημο τους, καθώς επηρεάστηκαναπό το αυξανόμενο καταναλωτικό πυ-ρετό, τον οποίον προκαλούσαν τα με-γάλα οικονομικά συμφέροντα που χρη-σιμοποιούσαν τους νέους ως όχημα γιατην εξάπλωση των καταναλωτικών τουςπροτύπων σ’ όλη την κοινωνία. Σήμεραδεν είμαστε σ’ αυτή τη φάση ούτε στηνΕυρώπη ούτε στην Ελλάδα. Ούτε υπάρ-χει ίδια ένταση. Η αμφισβήτηση όμωςμέσα στους νέους περνάει μέσα από νέεςσυμπεριφορές, που χρήζουν ιδιαίτερηςμελέτης, όταν την ίδια στιγμή επιχειρεί-ται σε πολλούς χώρους ιδιαίτερα καθο-ριστικούς για το μέλλον της χώρας μιαμεταλλαγή της νεανικής ταυτότητας.Την ίδια στιγμή, αρχίζουν και πάλι ναδιαμορφώνονται όροι για μια μορφή νε-ανικής αμφισβήτησης με μικτά χαρακτη-ριστικά.

Ο ρόλος της ΕΜΙΑΝ

Ως ΕΜΙΑΝ έχετε στο κέντρο του εν-διαφέροντός σας την προαγωγή και με-λέτη της ιστορίας της αριστερής και γε-νικότερα της ελληνικής νεολαίας. Απότη συνεργασία με πανεπιστημιακά τμή-ματα και ερευνητικά κέντρα πώς βλέ-πετε να εξυπηρετείται αυτός ο στόχος;

Καταρχάς, η επιστημονική συνεργασίαείναι επωφελής και για τους δύο εταί-ρους. Οι αρχειακές μας συλλογές είναιπροσιτές, συνδυασμένες με παραπέραεπεξεργασία ερευνητικών στοιχείων,στους νέους επιστήμονες και τους μετα-πτυχιακούς φοιτητές. Από την πλευράμας, εδώ και δύο χρόνια, στο αναγνω-στήριο της ΕΜΙΑΝ και στα αρχεία τηςκαταρτίζονται νέοι φοιτητές, αρχειονο-μικά και διδάσκονται τις τεχνικές ευρε-τηρίασης και επιμέλειας επιστημονικώνκειμένων. Από την άλλη μεριά, πανεπι-στημιακοί δάσκαλοι συμμετέχουν στασεμινάρια της ΕΜΙΑΝ και το αντί-στροφο. Αυτό που προέχει να υπογραμ-μισθεί είναι ότι από αυτή τη συνεργασίαπροκύπτει μια δημιουργική όσμωση καιδιαμορφώνονται βαθμιαίως νέες επιστη-μονικές συλλογικότητες και αξίες.

•

Έχουν ωριμάσει οισυνθήκες ώστε ηελληνική ιστοριογραφίανα συμπεριλαμβάνει σταενδιαφέροντά της καιεκείνες τις μορφέςνεανικής συμπεριφοράς,που δεν εντάσσονταιαπόλυτα στη σφαίρατης πολιτικής

“ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΛΑΦΑΤΗ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ ΤΗΣ ΕΜΙΑΝ

Η νεανική πολιτιστική κουλτούρα δεν είναιαπαλλαγμένη πολιτικών προδιαθέσεων

Με αφορμή το Συνέδριο που διοργανώνουν η ΕΜΙΑΝ (ΕταιρείαΜελέτης της Ιστορίας της Αριστερής Νεολαίας) και το ΚΕΝΙ(Κέντρο Έρευνας Νεότερης Ιστορίας) με θέμα: «ΝεανικέςΚουλτούρες αμφισβήτησης στη Μεταπολεμική Ελλάδα», συζητάμεμε τον Πρόεδρο της ΕΜΙΑΝ και ιστορικό Θανάση Καλαφάτη. Τοσυνέδριο θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 11 Νοεμβρίου, από τις 10π.μ., στην Αίθουσα ∆ΕΣΚΟΙ του Παντείου [Χαριλάου Τρικούπη 1Λαγουμιτζή, Καλλιθέα].

Το πρόγραμμα του ΣυνεδρίουΧαιρετισμοί: Θ. Καλαφάτης, Π. Φουντεδάκη και Χ. Κουλούρη10.30–12.30: Υποκουλτούρες και αντικουλτούρες των νέων. Μιλούν οι Ε. Αν-

δριάκαινα [Το παιχνίδι με τα όρια: από την ανησυχητική υβριδικότητα στην ανακου-φιστική καθαρότητα], Π. Γερακοπούλου [∆υναμικές νεανικής αμφισβήτησης στη φα-νατική κατανάλωση αμερικανικών αφηγήσεων επιστημονικής φαντασίας στην Ελ-λάδα τη δεκαετία του’70], Ν. Παπαδογιάννης [«Στο πνεύμα των καιρών»: Η αναμόρ-φωση της λειτουργίας των youth hostel της ∆υτικής Γερμανίας από τη δεκαετίατου ’60 μέχρι το 1989] και Γ. Κολοβός [«Κοινωνικά απόβλητα; Άγρια νεολαία!»: Ησυμμετοχή στη σκηνή πανκ της Αθήνας ως πολιτισμική δήλωση, πολιτική υπαγωγή,κοινωνική εμπειρία και αυτοβιογραφική αφήγηση]. Συντονίζει η ∆. Παπαδημητρίου.

12.30 –14.00: Μεταμορφώσεις της πολιτικής αμφισβήτησης. Μιλούν οι Κ. Κα-τσάπης [Τραγούδια που … «έγραψαν Ιστορία». Σκέψεις για τη χρήση του νεανικούτραγουδιού των σίξτις ως πηγής κοινωνικής ιστορίας], Κ. Κατσούδας: [«Προσοχήστη Νεολαία!»: Ηθικός πανικός και αντικομμουνιστικός λόγος στα πρώτα μεταπο-λεμικά χρόνια] και Λ. Καλλιβρετάκης [Από τα πολιτιστικά και κοινωνικά δίκτυα στομαζικό φοιτητικό κίνημα]. Συντονίζει ο Σ. Σεφεριάδης.

16.00–17.30: Η νεανική «δυσφορία» στα σχολεία και τα γήπεδα. Μιλούν οι Γ. Ζαϊ-μάκης [Κουλτούρες των σπορ, νεανικές ταυτότητες και οπαδισμός στην νεώτερηΕλλάδα], ∆. Σκλαβενίτης [Σχολεία υπό κατάληψη: Η νομιμοποίηση μιας νέας μορφήςμαθητικής κινητοποίησης στην εποχή της μεταπολίτευσης] και Π. Ζεστανάκης [«Θε-ρίζουμε ότι σπείραμε;»: Επιτελέσεις «αντίδρασης» στη σχολική μικροκλίμακα στηνΑθήνα της δεκαετίας του 1980]. Συντονίζει η Ε. Αβδελά.

17.30–19.30, στρογγυλή τράπεζα: Κριτικές αναγνώσεις δυο βιβλίων για τη με-ταπολεμική νεολαία. Της Έφης Αβδελά: «Νέοι εν κινδύνω». Επιτήρηση, αναμόρφωσηκαι δικαιοσύνη ανηλίκων μετά τον πόλεμο. Συνομιλεί η συγγραφέας με τον ΚώσταΚατσούδα. Kαι του Κώστα Κατσάπη: Το «πρόβλημα νεολαία». Μοντέρνοι νέοι, πα-ράδοση και αμφισβήτηση στη Μεταπολεμική Ελλάδα, 1964 – 1974, όπου συνομιλείο συγγραφέας με την Αγγελική Χριστοδούλου. Συντονίζει η Χρ. Κουλούρη.

Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 2233ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Του ∆ημήτρη Παπανικολάου

Τον τελευταίο καιρό γίνεται ξανάστη χώρα μια καλή συζήτηση γιατη διαφορά, τα δικαιώματα των

μειονοτήτων και μεταναστών, την ελλη-νική ιθαγένεια και τους αποκλεισμούςτης, και την πολιτική δυναμική των κι-νημάτων ταυτότητας, μεταξύ των οποίωνκαι των κινημάτων σεξουαλικής ταυτό-τητας και ταυτότητας φύλου. Η δυνα-μική αυτής της συζήτησης είναι ουσια-στική και ριζοσπαστική – είναι επίσηςκομβική για την Αριστερά. Βρισκόμαστεεπιτέλους στο σημείο να μπορούμε νασυνειδητοποιήσουμε με όρους δημόσιαςσφαίρας ότι ο λόγος της διαφοράς δενπεριορίζει τα αιτήματα, δεν μιλάει γιααποκλειστικές ταυτότητες. Τουναντίον,αναδεικνύει τη συμμετοχικότητα τωνταυτοτήτων – το ότι, με άλλα λόγια, κα-νείς μας δεν έχει μια και αποκλειστικήταυτότητα, και καμιά ταυτότητα δενείναι συμπαγής, πλην όμως μπορεί ναείναι, την ίδια στιγμή, πλατφόρμα διεκ-δίκησης και αναστοχασμού σχετικά μετην πολιτική παρέμβαση, την ιστορικήσυνειδητοποίηση και την κοινωνική συμ-μετοχή. Ο προβληματισμός για τη βιο-πολιτική και τη θανατοπολιτική, τα αι-τήματα ενάντια στον αποκλεισμό και τηδιασπορά ηθικού πανικού, οι κινηματι-κές στρατηγικές που διαμορφώνουν τηνπολιτική θέση τους εξελικτικά και όχιπρογραμματικά, η μάχη για αντιπροσω-πευτική δημόσια σφαίρα, ανοιχτό πολι-τισμικό αρχείο και ουσιαστική γενεαλό-γηση των κοινωνικών κατακτήσεων καιδικαιωμάτων, όλα τούτα που βρίσκονταιπια στο κέντρο της αναγκαίας για τηχώρα προοδευτικής σκέψης, είναι συζη-τήσεις που προέκυψαν από τα κινήματατης διαφοράς και από αυτά συνεχίζουννα υποστηρίζονται.

Ο φόβος απέναντι στη διαφορά

Κι όμως, σέρνεται ακόμα μια βαθειάκαι καταστατική φοβία, στον τρόπο πουπεριγράφεται και αντιμετωπίζεται η δια-φορά (κάθε διαφορά), ιδίως όταν φτά-νουμε να συζητήσουμε το πώς αυτή προ-βάλλεται ως ταυτοτικό χαρακτηριστικό,και συζητείται ως πλαίσιο πολιτικής συ-νειδητοποίησης και κοινωνικής στρατη-γικής. Για να πάρουμε μια ιστορία πουγνωρίζω καλά: ο ομοφυλόφιλος, ακόμακαι σήμερα, ακόμα και στην Αριστερά,συνεχίζει να αντιμετωπίζεται ως “πε-ρίεργο” (και, συχνά, από τις πολιτικέςελίτ, ως “πάρεργο”), ως ξένο σώμα, ωςστοιχείο μονίμως και επιμόνως διά-φωνο, αν όχι ύποπτο, ένα σύμπτωμα«της εποχής που οι ιδεολογικές συλλο-γικότητες έχουν αποδυναμωθεί». Ακόμακι όταν είναι κοινωνικά και πολιτικάενεργός, αυτό συχνά αντιμετωπίζεται ωςδευτερεύον, προς όφελος του “σκανδά-λου” που είναι η ομοφυλοφιλία του και(κυρίως) του θράσους του να κάνει τηνομοφυλοφιλία του αυτή παντιέρα. Οομοφυλόφιλος, όσο κι αν μιλάει δημό-σια, δουλεύει ανοιχτά και αγωνίζεταισυλλογικά, δεν παύει για μερικούς ναείναι, ενδεχομένως, κρυφός και κρυφή,να έχει πάτρωνες και περίεργα δίκτυαπου τον στηρίζουν, να είναι ξένο σώμα,επηρεασμένο από ξενόφερτες πρακτι-κές, να μην έχει ταξική (και «ιδεολογικάσυλλογική») συνείδηση, να έχει περίερ-γες ατζέντες και... εξουσία που υπόπτωςόλο και μεγαλώνει... Μπρρρρρρρρ…

Τούτη την βαμπιρική καρικατούραένας συνεπής αριστερός τη σήμερονημέρα δεν θα τολμούσε να την εκφράσειδημοσίως, εντούτοις και γι’ αυτόν, τον

συνεπή μέσο αριστερό, ο ομοφυλόφιλοςείναι, στην καλύτερη περίπτωση, “ενδια-φέρουσα περίπτωση”. Αλλά είναι, πάν-τως, περίπτωση.

Ανακρίβειες και παρανοήσεις

Τα σκεφτόμουν όλα αυτά καθώς διά-βαζα την προηγούμενη Κυριακή τοάρθρο τής Μάρης Θεοδοσοπούλου σεαυτή την εφημερίδα, με αφορμή το πρό-σφατο βιβλίο μου Ο ομοφυλόφιλος Κα-βάφης και η ποιητική της σεξουαλικότη-τας (εκδ. Πατάκη). Το άρθρο ξεκινάει, κιαυτό, διαπιστώνοντας ότι «η περίπτωσήμου παρουσιάζει ενδιαφέρον». Και μπο-ρεί αφορμή να παίρνει από το βιβλίομου, αλλά θέμα του δεν το κάνει. Άλλω-στε, στις λίγες γραμμές που με αυτόασχολείται, η κριτικός βιάζεται να δείξειότι δεν το έχει και καλοδιαβάσει. ∆ενεπιμένω εδώ, δεν θέλω να κουράσω τοναναγνώστη, βάζω ως εκ τούτου βασικέςπαρανοήσεις και λάθη σε υποσημείωση.1

Κατά τα άλλα, το άρθρο μπορεί με το βι-βλίο να μην ασχολείται, ασχολείται όμωςμε εμένα ως περίπτωση. Με τη βιογρα-φία και το βιογραφικό μου. Με τις υπο-τροφίες μου, τις δουλειές, τις κινήσειςμου. Και πάλι, σε όλα αυτά έχει πολλάλάθη – από το πού και πώς σπούδασα,μέχρι το πού διδάσκω σήμερα. Κι αυτάτα λάθη όποιος θέλει ας τα δει σε υπο-σημείωση.2

Σε ένα άρθρο που, με ακυρολεξίες και

επίμονη επίδειξη άγνοιας, μπλέκει απότο αν παίζω φλάουτο μέχρι τα συνθή-ματα στο γκέϊ πράϊντ του περσινού Ιου-νίου, κι από την άποψη της κριτικού γιατις «φυλετικές [sic] σπουδές» μέχρι τηνεπαναληπτική της διαβεβαίωση ότι είμαισήμερα ο κρυφός διευθύνων το ΑρχείοΚαβάφη και έτοιμος να κάνω τους απο-κλεισμούς που είχα υποστεί εγώ στο πα-ρελθόν, δεν ξέρω πώς μπορεί και αν πρέ-πει να απαντήσει κανείς. Αν κάτσω ναδιακηρύττω ότι δεν είμαι ο διευθυντήςτου συγκεκριμένου Αρχείου, πέφτωακριβώς στο περίεργο πλαίσιο στο οποίοένα κείμενο όπως της κ. Θεοδοσοπού-λου θέλει να με εντάξει. Ας σημειώσω,για την ιστορία, το προφανές, ότι δενείμαι ο αφανής «διευθύνων» το ΑρχείοΚαβάφη, αλλά και το ότι αυτό, από όσογνωρίζω, είναι ήδη αυτή τη στιγμή ανοι-χτό στους bona fide ερευνητές, χωρίςαποκλεισμούς – όμως γι αυτά αρμόδιοείναι να απαντήσει και το Αρχείο Κα-βάφη. Γιατί, κατά τ’ άλλα, αυτό πουθέλω να εκθέσω δεν είναι τα λάθη, τις αι-τίες ή τις έντεχνες παραλείψεις του κει-μένου της ΜΘ (κάποια στιγμή ίσωςγράψω ένα συνολικό κριτικό κείμενο γιατη συζήτηση που προκάλεσε το βιβλίομου). Αυτό που θέλω να κάνω εδώ, καιπου στη δουλειά μου το κάνω ξανά καιξανά και ξανά, με ιστορικό προβληματι-σμό, πολιτική στόχευση, δημόσια, καιεντός συλλογικοτήτων, είναι να εκθέσωτο σύστημα λόγου στο οποίο ένα κείμενοόπως της ΜΘ ακούσια ή εκούσια συμμε-

τέχει. Όποιος διαβάσει το βιβλίο μου,που θέλω να πιστεύω ότι είναι την ίδιαστιγμή κριτικά αναλυτικό και πολιτικάκαίριο, θα καταλάβει τι ακριβώς παρα-νοεί το κείμενο της ΜΘ. Θα καταλάβειεπίσης, όχι τόσο γιατί είναι προσβλητι-κός ο ειρωνικός κι υποτιμητικός τίτλοςτης, «Χτες στην ντουλάπα, σήμερα ση-μαιοφόροι» (ποιος; εγώ; ο Καβάφης; οιέλληνες γκέι;), ούτε γιατί είναι τόσο ξε-περασμένος. Αλλά γιατί, καμωμένος μ’άλλα υλικά κι αντιγυρίζοντας την προ-σβολή και την ειρωνία, ουσιαστικά δεί-χνει το μέλλον μιας βαθειά πολιτικής,διεκδικητικής, δύσκολης συνειδητοποί-ησης. Για όλους.

Σημειώσεις

1. Σταχυολογώ τα βασικά: Το ‘Romand’un inverti’ δεν υπάρχει στο Αρχείο Κα-βάφη, και άρα δεν το βρήκα εκεί, η ΜΘμάλλον δεν διάβασε το σχετικό κεφάλαιοκαι γράφει μια ολόκληρη παράγραφο εν-τελώς άκυρη· δεν αναφέρομαι σε κανένα“closet syndrome” ούτε εγώ, ούτε η θεω-ρία που χρησιμοποιώ, η οποία μιλά για“epistemology of the closet”· ο Φρόϋντ (σεαντίθεση με αυτό που λέει η ΜΘ) ασχολή-θηκε, βεβαίως, με την ομοφυλοφιλία· ηφράση “ομαλών και ανωμάλων” δεν είναιδική μου, όπως φαίνεται να πιστεύει η ΜΘ,αλλά του Μαλάνου – εγώ την υπονομεύω·δεν χωρίζω, επιτέλους, του φιλολόγουςσε καβαφιστές και cavafistas, λέω όμωςότι έχουμε περάσει από μια εποχή που τονπρώτο λόγο στην πρόσληψη του Καβάφητην είχαν οι φιλόλογοι (εποχή Καβαφι-στών), σε μια άλλη εποχή πολλαπλής χρή-σης (= και μη φιλολογικής), στην οποία έναπολυδύναμος Καβάφης αναδύεται (εποχήτων Cavafistas [λογοπαίγνιο, hello?]). Όσογια το αν οι Έλληνες που αντέδρασαν το1983-4 στη χρήση του όρου gay για τονΚαβάφη έπρεπε ή δεν έπρεπε να αντιδρά-σουν έτσι, η ΜΘ είναι σαν να κατηγορεί ότιεγώ (και η τωρινή μου μετάφραση) ήταν ολόγος που αυτοί δεν το καλοκαταλάβανεαυτό που λέγανε τότε. Γενικά: για όλα όσασυζητά η ΜΘ σχετικά με το βιβλίο μουφαίνεται να φταίω εγώ: ακόμα και γιατους αποκλεισμούς, ακόμα και για τηνομοφοβία, ακόμα και για τις παραναγνώ-σεις των άλλων!

2. Κι εδώ τα βασικά: Σε αντίθεση μεαυτά που λέει η ΜΘ, δεν έκανα μεταπτυ-χιακά στην Οξφόρδη· δεν σπούδασα γιαδύο χρόνια στο Ωδείο Αθηνών, αλλά, προ-φανώς, πολλά περισσότερα και από πολύνωρίτερα· δεν είναι ο τίτλος του πρώτουμου βιβλίου όπως τον γράφει· δεν «ασχο-λούμαι με τον Καβάφη από τότε που άρ-χισα να διδάσκω στην Οξφόρδη», αλλάτουλάχιστον απο τότε που δίδασκα στοΛονδίνο (UCL), όπου είχα διοργανώσεισχετικό συνέδριο· στην Οξφόρδη δεν δι-δάσκω, ούτε ποτέ δίδαξα, στο κολλεγιακόInternational Gender Studies Center, αλλάστο πανεπιστημιακό τμήμα ΕυρωπαϊκήςΦιλολογίας (Modern Languages)· δεν ανέ-λαβα επιστημονικός σύμβουλος του Αρ-χείου Καβάφη τον ∆εκέμβρη του 2012 – ησυνεργασία μου με το Αρχείο ξεκινά έξιμήνες μετά· δεν είμαι «διευθύνων» τουΑρχείου· και, ελπίζω, δεν «με έχει φέρειστην ελληνική επικαιρότητα το ΑρχείοΚαβάφη» αλλά ή δουλειά μου. Λεπτομέ-ρειες είναι όλα αυτά – προφανώς. Προ-βληματίζουν όμως για το βαθμό που δεί-χνουν την μανία συγκρότησης μιας αφή-γησης για τη ζωή μου, και για το τι φαίνε-ται να υποστηρίζει αυτή η αφήγηση.

Ξανακατασκευάζονταςτον ομοφυλόφιλο

Ο ομοφυλόφιλος, όσο κι αν μιλάει δημόσια, δου-λεύει ανοιχτά και αγωνίζεται συλλογικά, δενπαύει για μερικούς να είναι, ενδεχομένως, κρυ-φός και κρυφή, να έχει πάτρωνες και περίεργα δί-κτυα που τον στηρίζουν, να είναι ξένο σώμα.

“

2244 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014Ι∆ΕΕΣ

Οπρόλογος και το επίμετρο τουΣτάθη Κουβελάκη δεν φωτίζουνμόνο τη φιλοσοφική και πολιτική

διαδρομή του Λαμπικά. ∆ίνουν επίσηςτην ευκαιρία στον έλληνα αναγνώστη γιαμια πρώτη γνωριμία με το λησμονημένοσήμερα σύμπαν του γαλλικού μαρξισμούτων δεκαετιών ’60 και ’70. Ο Κουβελά-κης, ως προς το φιλοσοφικό έργο του,εγγράφεται σε αυτήν ακριβώς την παρά-δοση του γαλλικού μαρξισμού.

∆ύο πράγματα θα πρέπει να κρατή-σουμε από τη βιογραφία του Ζορζ Λαμ-πικά (1930-2009). Το πρώτο είναι ότι ηφιλοσοφική σκέψη του ήταν πάντοτεσυνδεδεμένη με την πολιτική δράση του.Παράλληλα με μια αξιοσημείωτη ακαδη-μαϊκή πορεία, ο Λαμπικά βρέθηκε στα-θερά στην πρώτη γραμμή των κοινωνι-κών αγώνων, είτε επρόκειτο για το εθνι-κοαπελευθερωτικό κίνημα της Αλγερίαςείτε για την προσπάθεια της αριστερήςπτέρυγας του Κομμουνιστικού ΚόμματοςΓαλλίας να αποτρέψει την ενσωμάτωσητου κόμματος στο πλαίσιο της κυρίαρ-χης πολιτικής. Η βιογραφία του Λαμ-πικά μάς θυμίζει ότι μια παλιότερη γενιάριζοσπαστών φιλοσόφων δεν ήταν εσώ-κλειστη στα πανεπιστημιακά campus,αλλά διαλεγόταν συνεχώς με τους δρό-μους και δεν απέφευγε τα ρίσκα οχυρω-μένη στην ακαδημαϊκή ασφάλεια -ο Λαμ-πικά, γάλλος ων, αναγκάστηκε να βγειστην παρανομία λόγω της στράτευσήςτου στον αγώνα της Αλγερίας.

Το δεύτερο χαρακτηριστικό του πουπρέπει να κρατήσουμε, είναι η επιμονήτου στις ιδέες του, παρά την πολιτικήκαι ακαδημαϊκή περιθωριοποίηση πουαυτή συνεπαγόταν. Ο Λαμπικά επέμεινεστον μαρξισμό ακόμα και όταν θεωρού-ταν πλέον θλιβερό απομεινάρι ενός ξε-χασμένου παρελθόντος. Επέμεινε, επί-σης, σε θέσεις που όχι μόνο δεν ήταν(και δεν είναι) δημοφιλείς, αλλά σχεδόναποκλείονται εξ ορισμού από το δημόσιοδιάλογο στη Γαλλία: επικαιρότητα τηςεπανάστασης, αδιαπραγμάτευτη αντί-θεση με τον ιμπεριαλισμό, υπεράσπισητης επαναστατικής βίας. Η πορεία τουΛαμπικά χαρακτηρίζεται από την πολι-τική συνέπεια και τη διανοητική εντιμό-τητα.

Η βία δεν είναι έννοια

Ο αναγνώστης του «Η βία; Ποια βία»μπορεί να εκτιμήσει ότι τα επιχειρήματατου Λαμπικά δεν βρίσκουν την ανάπτυξηπου θα τους αντιστοιχούσε. Ωστόσο, αςέχουμε στο νου ότι τα άρθρα που συμπε-ριλήφθηκαν στην έκδοση της ΕκτόςΓραμμής πρέπει να διαβαστούν ως προ-λεγόμενα μιας μελλοντικής μετάφρασηςστα ελληνικά του «Θεωρία της βίας»,που είναι το «μεγάλο» έργο του φιλοσό-φου και όπου αναπτύσσονται διεξοδικάοι απόψεις του.

Αφετηριακή θέση του Ζορζ Λαμπικάείναι ότι η βία δεν αποτελεί φιλοσοφικήέννοια (σελ. 33). Οι άπειρες εκφάνσειςτης, που διαφέρουν τόσο πολύ μεταξύτους, δεν έχουν κοινό παρονομαστή. Ηβία μπορεί να κριθεί μόνο εν καταστάσει(σελ. 49). ∆ηλαδή δεν υπάρχει «βία ωςτέτοια». Η έκταση της βίας είναι αξιοση-μείωτη και αψηφά εμφανώς κάθε είδουςκαταγραφή: από τις «αντικοινωνικέςσυμπεριφορές» στις σφαγές, από τις βρι-σιές στην τρομοκρατία, από το έγκλημαπάθους στα βασανιστήρια, από την παι-δοφιλία στην επανάσταση (σελ.56). Τοσυμπέρασμα είναι αμείλικτο για τον φι-λόσοφο. Η έκταση της βίας είναι σχεδόνάπειρη και η κατανόηση της είναι σχεδόνμηδενική.

Έκρηξη της συστημικής βίας

Ο Λαμπικά υπενθυμίζει ότι η «βία είναιο πραγματικός εργοδηγός της καπιταλι-στικής συσσώρευσης» (σελ. 63). Αυτό τοσύστημα που διαρκώς ομνύει στη μη βία,στηρίζεται σε «δύο είδη βίας που εκδη-λώνονται αφενός στη διασύνδεση οικο-νομικής παραγωγής και κρατικής δύνα-μης (για παράδειγμα της δύναμης τωνόπλων) και αφετέρου στον πόλεμο(χρήση των όπλων)» (σελ. 65).

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης ησύμφυτη με τον καπιταλισμό συστημκήβία οξύνεται σε υπερθετικό βαθμό. Κα-ταρχάς, οι ΗΠΑ διαρκώς προχωρούν σεστρατιωτικές επεμβάσεις έξω από κάθενομικό πλαίσιο προκειμένου να εμπεδώ-

σουν την πλανητική κυριαρχία τους καινα αποτρέψουν κάθε πιθανότητα «εθνι-κής ανάπτυξης» που δεν συνάδει με τασυμφέροντά τους (σελ. 80). Επιπλέον,παρακολουθούμε την παρόξυνση της οι-κονομικής ή «σιωπηλής» βίας, που έχειως συνέπειες τη σκλήρυνση της εκμε-τάλλευσης της μισθωτής εργασίας, τηνυποταγή της πολιτικής σφαίρας στο χρη-ματοπιστωτικό κεφάλαιο, την εξατομί-κευση των εργαζομένων.

Παράλληλα, η λεγόμενη αντιτρομο-κρατική σταυροφορία σηματοδοτεί τηνεπιβολή ενός «συστήματος αστυνόμευ-σης χωρίς προηγούμενο» (σελ. 82). Οιπολιτικές ελευθερίες φαλκιδεύονται, ηαντίσταση απονομιμοποιείται, ο μου-σουλμάνος «Άλλος» δαιμονοποιείται.Μάλιστα, η κρατική τρομοκρατία έχει ωςαποτέλεσμα μια πραγματική επιμό-λυνση, καθώς προκαλεί συνεχώς «τρο-μοκρατικές» πράξεις, που υποτίθεται ότιαντιμάχεται (σελ. 85).

Το παράδοξο της «μη βίας»

Το παράδοξο της εποχής μας είναι ότιενώ σημειώνεται πρωτοφανής όξυνσητης βίας σε πλανητικό επίπεδο, για παγ-κοσμιοποίηση της βίας κάνει λόγο οΛαμπικά, εντούτοις, ποτέ άλλοτε στοπαρελθόν δεν ήταν τόσο ηγεμονική η κα-ταδίκη της βίας (σελ. 93). Βέβαια, η κα-ταδίκη της βίας δεν είναι τόσο γενικήόσο παρουσιάζεται. Όπως εύστοχα επι-σημαίνει ο Κουβελάκης στο επίμετρότου «στην καταδίκη της βίας απ’ όπουκαι αν προέρχεται, το απ’ όπου σημαίνειαπλώς απ’ όποια θέση δεν βρίσκεταιεντός της περιμέτρου της κρατικήςβίας» (σελ. 182).

Ο Λαμπικά επιμένει ότι η καταδίκη γε-νικώς της προσφυγής στη βία παράγειμια απολογητική τής συναίνεσης, απα-ξιώνει την αντίσταση και οδηγεί σε μιασύγχρονη μορφή εθελοδουλείας (σελ.73). Η βία μπορεί να είναι μια πολιτικάνόμιμη απάντηση των κυριαρχούμενωνστη βία και την καταπίεση που υφίσταν-ται, ακολουθώντας τηνεξίσωση Βία/Οδύνη/αντι-Βία (σελ. 77 και60). Ωστόσο, η αντι-βία των κυριαρχού-

μενων δεν είναι πανάκεια. Οι κυριαρ-χούμενοι δεν προκρίνουν την επιλογήτης βίας γιατί αυτοί είναι πάντοτε ταπρώτα θύματά της. Για την ακρίβεια, γιατους κυριαρχούνενους «η βία δεν είναιαντικείμενο επιλογής» (σελ. 94). Απορ-ρέει πάντα από την οδύνη της βίας πουσυστηματικά υφίστανται καθώς και απότο συσχετισμό δυνάμεων που διαμορφώ-νεται. Για τον Λαμπικά, ενώ η προσφυγήστην επαναστατική αντι-βία είναι πολι-τικά νόμιμη, οι ειρηνικές μορφές πάληςπρέπει να προτιμώνται, όταν αυτό είναιεφικτό.

Ερωτήματα

Με την επιφύλαξη ότι τα κείμενα του«Η βία; Ποια βία» δεν συνιστούν ολο-κληρωμένη πραγματεία, εγείρονται ορι-σμένα ερωτήματα αναφορικά με το στο-χασμό του Ζορζ Λαμπικά. Ακόμα και ανυποθέσουμε ότι όντως η βία δεν αποτε-λεί έννοια (αν και για το αντίθετο έχουμεισχυρές ενδείξεις), η πολιτική βία γε-νικά, και ειδικά η επαναστατική βία, δενμπορούν να θεωρηθούν έννοιες φιλοσο-φικά προσδιορίσιμες; Επιπλέον, οι δια-φορετικοί βαθμοί οξύτητας των διαφό-ρων μορφών βίας δεν χρήζουν ιδιαίτερηςανάλυσης, αντί να ομογενοποιούνται εντέλει στη χοάνη μιας απροσδιόριστης γε-νικής έννοιας της «βίας»; Είναι το ίδιοβία η απόλυση με τη δολοφονία; Τέλος,δεν μπορεί να μην παρατηρήσει κανείςότι οι «κυριαρχούμενοι» αυτοί καθαυτοίδεν κάνουν καμία πολιτική επιλογή. Τιςεπιλογές τις κάνουν οι (πολιτικές, συν-δικαλιστικές, κινηματικές) οργανώσειςτους. Και αυτές οι επιλογές έχουν πάν-τοτε τη σφραγίδα της υποκειμενικότη-τας. ∆εν απορρέουν δηλαδή αυτομάτωςούτε από την καταπίεση, αλλά και ούτεαπό το συσχετισμό δύναμης.

Ανεξάρτητα πάντως από τις όποιεςδιαφωνίες, το «Η βία; Ποια βία» πρέπεινα διαβαστεί από τον κόσμο της αριστε-ράς. ∆ίνει τροφή στον προβληματισμόκαι αποτελεί αντίδοτο στην άνωθεν επι-βαλλόμενη ενιαία συναινετική σκέψη.

Γιάννης Αλμπάνης

Η βία του Ζορζ ΛαμπικάΜε αφορμή την κυκλοφορία, από τις εκδόσεις Εκτός Γραμμής,του βιβλίου του μαρξιστή φιλοσόφου “Η βία; Ποια βία;”

Είχα την τύχη πριν μια δεκαετία περίπου ναακούσω την εισήγηση του Ζορζ Λαμπικά σχετικάμε τη βία στο συνέδριο Μαρξ στο Παρίσι. Ηεντύπωση που μού προκάλεσε η προσέγγιση τουμαρξιστή φιλόσοφου ήταν διπλή. Από τη μια μεριά,η επιμονή του σε αυτά που (θα έπρεπε να) είναι τααυτονόητα για την αριστερά, αποτέλεσανπραγματική διανοητική ανάσα μέσα στο κλίμαασφυξίας που έχει δημιουργηθεί στη Γαλλία απότην καθολική ηγεμονία της καθεστωτικής σκέψης.Από την άλλη, πολλές από τις απαντήσεις τουΛαμπικά στα φλέγοντα ερωτήματα πουσχετίζονται με τη βία δεν με ικανοποίησανπλήρως.Την από δεκαετίας πρώτη εντύπωσή μου για τησκέψη του Λαμπικά, επιβεβαίωσε σε μεγάλοβαθμό το βιβλίο «Η βία; Ποια βία;» που εκδόθηκεπρόσφατα από τις εκδόσεις Εκτός Γραμμής σεμετάφραση των Χρήστου Βαλλιάνου και ΤάσουΜπέτζελου (ο πρόλογος και το επίμετρο είναι τουΣτάθη Κουβελάκη). Το βιβλίο αποτελείται από έξιεκτενή άρθρα που επιχειρούν να πραγματευτούναπό μαρξιστική σκοπιά το ζήτημα της βίας.

Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 2255ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Ηρθε ο χειμώνας κι ο κοσμάκης τα ‘χει χάσει,και παλτουδιά καινούργια τρέχει ν’ αγορά-σει” τραγουδούσε πριν από αρκετά ο ρεμ-

πέταρος Παγιουμτζής (σε στίχους του Κοφινιώτη καιμουσική του Τούντα). Τόσοι χειμώνες μετά και καθώςη κρίση βυσσοδομεί αμείωτη, το τραγούδι αποκτά νέαδυναμική και νέα επικαιρότητα. Γι’ αυτό κι είναι ση-μαντικό να μιλήσουμε και ν’ αναδείξουμε νέες πηγέςθέρμανσης, ενεργειακά όχι κοστοβόρες και περιβαλ-λοντικά πράσινες. Αν μάλιστα αρθρογραφείτε σε εμ-πορικό τμήμα μπορεί να αποκτήσουν κι ένα τρίτο χα-ρακτηριστικό... Οπότε να ευχαριστήσω τις εταιρείεςπου χρηματοδοτούν αυτό το άρθρο δίνοντας και μιατρίτη διάσταση στις πηγές αυτές, την άμεσα οικονο-

μική (μου) υποστήριξη...1. Σεξ: Το σεξ ανεβάζει τη θερμοκρασία του αίματος

και μας κρατά έπειτα αγκαλιά. Πλεονεκτήματα: ∆ενξοδεύεται ιδιαίτερα χρήματα, το πολύ πολύ για κανάαξεσουάρ, εκτός κι αν εντρυφήσετε στο κάμα σούτρακαι τα δώσετε σε ορθοπεδικό... Αν δεν θέλετε να βλέ-πεστε είναι οπωσδήποτε πρόβλημα. Στα ντεσού ναπροστεθεί ότι σχεδόν κανείς και καμιά δεν θυμάταιπώς ακριβώς γίνεται στα χρόνια της κρίσης.

2. Γούνες: Βρίσκετε ως συνειδητός κυνηγός έναζωάκι στα μέτρα σας. Το σκοτώνετε ως καλότροποςάνθρωπος με χρήσιμα και δημιουργικά χόμπι, το γδέρ-νετε ως άτομο με ευγενείς τρόπους, το φο-ράτε. Πλεονεκτήματα: ∆εν ξοδεύετε ιδιαί-τερα χρήματα, το πολύ πολύ για καμιά κα-ραμπίνα, όπου και θα θυμίζετε φρενοβλαβήσαρβάιβαλιστ ή ακροδεξιό του ΑμερικάνικουΝότου. (Καλά, αυτό θυμίζετε έτσι κι αλλιώς).Στα ντεσού: ενδέχεται να σας πάρουν οι άλλοιγια κυνήγι ή στο κυνήγι... Άσε που μπορεί νασας βρει η μάνα του ζώου (το ευχόμεθα ολό-ψυχα!) ή η WWF να σας μαζέψει ως προστα-τευόμενο είδος.

3. Μακεδονική Θέρμανση: ∆οκιμάζεται μεεπιτυχία τους τελευταίους χειμώνες σε πολ-λούς βόρειους νομούς της ενδόξου πατρίδοςμας. Η περίφημη αυτή θέρμανση είναι απόλυταοικολογική καθώς ταυτίζεται σε ένα πολύτιμοαγαθό της φύσης: Τσιούτσκες! Οι διάσημες καιυπέρκομψες αλλά θανατηφόρα καυτερές μι-

κρές κόκκινες πιπεριές (μέρος της κομμουνιστικήςσυνωμοσίας) είναι δεδομένο πως μπορούν να κρατή-σουν τη θερμοκρασία σας σε φόρμα. Στα πλεονεκτή-ματα: ∆εν θα ξοδέψετε χρήματα καθώς ακόμη και τουςσπόρους μπορείτε να τους βρείτε δωρεάν από δίκτυαδιανομής παραδοσιακών σπόρων. Στα ντεσού: Πρέπειαπαραίτητα να είστε κοντά σε (ανοιχτή) τουαλέτα. Τιτρέχει γρηγορότερα από το φως;

Ελένη Καρασσαβίδου

ΥΓ: Ρε πως μας καταντήσανε!!

Κρυώνονταςστα χρόνιατης οικονομικήςκρίσης...

ΟΠολ Όστερ επισκέφτηκε γιαπρώτη φορά την Ελλάδα, μεαφορμή την έκδοση στα ελλη-

νικά του Σάνσετ Παρκ, μυθιστόρημα πουείχε κυκλοφορήσει στην Αμερική το2010, της επανέκδοσης της θρυλικήςΤριλογίας της Νέας Υόρκης, αλλά καιτου Ημερολογίου του Χειμώνα, από τιςεκδόσεις Μεταίχμιο. Από το 1985 πουδημοσιεύτηκε η Γυάλινη πόλη, το πρώτοβιβλίο της Τριλογίας, με 16 βιβλία μυθο-πλασίας, 5 αυτοβιογραφικά, 3 σενάριαταινιών και μια σκηνοθεσία, δεν βρίσκε-ται μόνο στην επικαιρότητα, είναι σχε-δόν ίνδαλμα. Και για τα ινδάλματα συνή-θως γνωρίζουμε πολλά, συχνά άσχετα μετο επάγγελμά τους και σχεδόν πάντα ειςβάρος αυτού.

Έχει χαρακτηριστεί περισσότερο Ευ-ρωπαίος παρά Αμερικανός, αφού πολλέςαναφορές του είναι ευρωπαϊκές, εξάλ-λου είχε ζήσει χρόνια στο Παρίσι και έχειμεταφράσει, μεταξύ άλλων Σαρτρ καιΜαλαρμέ, ενώ και τα βιβλία του είναι πε-ρισσότερο δημοφιλή στην Ευρώπη παράστην Αμερική. Στην Ευρώπη εκτός από

τους φίλους του, βρίσκονται και οι επι-κριτές του. Έτσι, αν ο Σάλμαν Ρούσντιεγκωμιάζει την «ευρωπαϊκή ευαισθησίατου που χειρίζεται εντελώς αμερικάνικαθέματα», σύμφωνα με την ποιήτρια ΑννΛάουτερμπχ, ο Όστερ, σε μεγάλο βαθμό,κολακεύει τον αναγνώστη με τα υποτι-θέμενα φιλοσοφικά παιχνίδια του.

Τα πράγματα δεν έχουν λογική

Για το τελετουργικό του γραψίματόςτου ο ίδιος έχει μιλήσει πολύ. Γράφειπάντα με το χέρι, πάντα σε σημειωματά-ριο και στη συνέχεια στη γραφομηχανή,μια παλιά Olympia στην οποία αφιέρωσεκι ένα βιβλίο, το The Story of My Type-writer. Η απώλεια, το τυχαίο, το μοιραίο,η σχέση με τον πατέρα, η αναζήτηση τηςταυτότητας αλλά και το Μπρούκλιν είναιτα θέματα των ιστοριών του.

Ο Πολ Όστερ μιλά πολύ για τη δου-λειά του και τη ζωή του, και την κοινήζωή με τη γυναίκα του, επίσης συγγρα-φέα, Σίρι Χούστβεντ. Στην αρχή της συ-νέντευξης, στη Στέγη Γραμμάτων και Τε-

χνών, ο Ηλίας Μαγκλίνης αναφέρθηκεστις 35 συνεντεύξεις που είχε δώσει οΌστερ σε 2 μέρες, σε ταξίδι του στην Ια-πωνία, και αναρωτιόμαστε τι νέο και μο-ναδικό μπορεί να προσφέρει στο κοινόπου τον ακούει. Το κοινό την Πέμπτη τοβράδυ ήταν μεγάλο και κυρίως νεανικόκαι ίσως η εμπειρία τού να βρίσκεταιεκεί αποτελεί το νέο και μοναδικό.

Η τύχη και η σύμπτωση, που τόσο χα-ρακτηρίζουν τη δουλειά του ανοίγουν τησυζήτηση. Ανακαλεί την τραυματική εμ-πειρία από τα παιδικά του χρόνια όταν,σε μια σχολική εκδρομή, ένας κεραυνόςχτύπησε και σκότωσε τον φίλο που βρι-σκόταν κοντά του κι αυτό, όπως λέει,ήταν η δική του εκδοχή του πολέμου,συμπληρώνοντας το πόσο τυχερός είναιπου ο ίδιος δεν έζησε κανένα πόλεμο,που κανένας συγγενής του δεν σύρθηκεσε στρατόπεδο συγκέντρωσης. «Οτιδή-ποτε μπορεί να συμβεί, οποιαδήποτεστιγμή», θα πει, «η αστάθεια της πραγ-ματικότητας^ θέλεις τα πράγματα ναέχουν λογική, αλλά δεν έχουν».

Παραβάλει την εποχή του μακαρθι-σμού με την εποχή Μπους τζούνιορ, μετάτην 11η Σεπτεμβρίου, και την patriot act,τη νομοθετική ρύθμιση η οποία προ-σβάλλει το δικαίωμα της ιδιωτικότητας,καθώς επιτρέπει να παρακολουθούνταιτα τηλέφωνα, το ίντερνετ, να ελέγχονταιτα βιβλία που κάποιος δανείζεται από τηβιβλιοθήκη κοκ - το ίδιο κατ’ αυτόν είχεγίνει και με το Βιετνάμ. Το Βιετνάμ είναιπαρών σε πολλές αφηγήσεις του Όστερ,όπως και στο Σάνσετ Παρκ.

Σε ό,τι αφορά την κυβέρνηση Ομπάμακαι τις εύλογες απορίες σχετικά με τηναθέτηση των δεσμεύσεων του, όπως τοκλείσιμο του Γκουαντάναμο, αποδίδειεξαιρετική δύναμη στους Ρεπουμπλικά-νους και τα πολύ ισχυρά συμφέρονταπου αυτοί εκπροσωπούν, ακόμη κι όταναυτά οδηγούν σε τραγωδίες - τις κατ’επανάληψη δολοφονίες στα σχολεία, αςπούμε. Αλλά και ο ίδιος ο Ομπάμα, ωςμαύρος, είναι θύμα ρατσισμού. Κατά τονΌστερ η Αμερική αυτή τη στιγμή είναιπιο διαιρεμένη απ’ ό,τι ήταν μετά τον

Εμφύλιο πόλεμο – δυο πλευρές που δενσυνομιλούν αλλά ομιλούν παράλληλα.

Το φανταστικό γίνεται πραγματικό

Για τη δουλειά του λέει ότι το ΣάνσετΠαρκ είναι το πρώτο μυθιστόρημά τουπου είναι γραμμένο σε ενεστώτα χρόνο,και σε κάθε βιβλίο επιδιώκει να ανατρέ-πει το προηγούμενο, να προσεγγίζει μενέο τρόπο το πώς γράφει - έτσι, ενώ στοαυτοβιογραφικό Rednotebook αναφέρε-ται στην πτώση, στο Mister Vertigo θέματου είναι η εξύψωση.

Γι’ αυτόν υπάρχει διαχωριστικήγραμμή ανάμεσα στα αυτοβιογραφικάτου βιβλία και τα μυθιστορήματα. Στηναυτοβιογραφία δεν θέλει να εφεύρει, πι-στεύει ότι έτσι το βιβλίο χάνει την αξίατου. Το Ημερολόγιο του Χειμώνα, γιαπαράδειγμα, εμπεριέχει κάποια βιογρα-φικά στοιχεία ήσσονος σημασίας, αλλάείναι μυθιστόρημα, γραμμένο σε δεύτεροπρόσωπο, δημιουργώντας έτσι έναν εσω-τερικό διάλογο, όπου το εσύ εμπλέκεικαι τον αναγνώστη στην εμπειρία τηςιστορίας.

Θεωρεί ότι οι ήρωες των μυθοπλασιώνπου διαβάζουμε επανέρχονται στησκέψη μας ως πραγματικά πρόσωπα, ότιτο φανταστικό γίνεται πραγματικό καιμέρος του κόσμου μας.

Στις χώρες που επισκέφτηκε στο τα-ξίδι του, Πολωνία, Ελβετία, Γαλλία, Ελ-λάδα όλοι είναι δυστυχισμένοι, όπως καιστην Αμερική, κανείς δεν πιστεύει πιαστο μέλλον, κανείς δεν αντιτίθεται στηνκαπιταλιστική ιδεολογία πλέον. Φυσικάυπάρχουν τα κινήματα νέων στην Ευ-ρώπη και το occupy Wall street. «Ίσωςνα χρειάζεται ένας Κάρολος Μαρξ», θασυμπληρώσει.

Όσο για τον ρόλο του καλλιτέχνη, θαπει: «Για μένα ένας καλλιτέχνης πρέπεινα αμφισβητεί τα πράγματα. Ο Ταρκόφ-σκι είχε πει ότι οι άνθρωποι κάνουντέχνη γιατί ο κόσμος είναι ατελής»

Σοφία Ξυγκάκη

Ίσως να χρειάζεταιένας Κάρολος ΜαρξΟ Πολ Όστερ στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών

2266 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οστόχος της είναι να γίνει χώροςπολιτισμού και να αξιοποιηθεί τομεγάλο αρχείο βιβλίων που δια-

θέτει το σπίτι και το οποίο συμπεριλαμ-βάνει βιβλία γαλλικά, γερμανικά, ιτα-λικά, ρώσικα, βιβλία ιατρικής και λογο-τεχνίας. «Με ενδιαφέρει αυτό το σπίτι ναφέρει πολιτισμικό τουρισμό. Θέλω όμωςνα παραμείνει έτσι όπως είναι, αναλλοί-ωτο» λέει η ίδια η Αλίκη Χιωτάκη. «Ελ-πίζω ότι κηρύσσοντάς το διατηρητέο καιπροτάσσοντας την ιστορία θα υπάρξεικαι κάποια στήριξη για να αντιμετωπι-στούν τα έξοδα». Είχε εξαρχής αποφασί-σει ότι δεν θέλει να αφήσει το χρόνο να

περνάει περιμένοντας τη… στήριξη. Έτσι το σπίτι άνοιξε τις πόρτες του

ήδη και νέοι άνθρωποι ξανακατοίκησαναναμνήσεις και οράματα. Πρώτη δράσηήταν το Εργαστήρι Ελεύθερου Σχεδίου εκτου φυσικού με γυμνό μοντέλο, πουδιοργανώνεται για τρίτη χρονιά σταΧανιά από την Αλίκη Χιωτάκη και τη ζω-γράφο - εικονογράφο Σοφία Βλαζάκη.Με την ολοκλήρωση του κύκλου εργα-στηρίων, οι συμμετέχοντες συνεργάστη-καν στο στήσιμο μιας ομαδικής έκθεσης,στην οποία τα έργα παρουσιάστηκαν στασημεία όπου σχεδιάστηκαν. «Θέλαμε τοεργαστήριο να έχει σχέση με το χώρο,

δηλαδή να εξερευνήσουμε πώς το σώμαεντάσσεται στο χώρο και πώς λειτουργείσε σχέση με το περιβάλλον» λέει η Α.Χιωτάκη.

Η καθαρότητα του γυμνού σώματοςαναδείχθηκε και ανέδειξε το χώρο τουπαλιού ιστορικού σπιτιού. Ωστόσο,επειδή το σπίτι είναι απείραχτο, αφτια-σίδωτο ήταν ξεγύμνωμα και για τους ίδι-ους τους ανθρώπους του το άνοιγμαστον κόσμο. «Είμαι τόσο συναισθημα-τικά δεμένη με αυτό το χώρο που μουήταν δύσκολο να το ανοίξω στον κόσμο.Ένοιωθα ότι δεν ήμουν έτοιμη να τοδείξω». Με αυτήν την έννοια είχε ένα ιδι-αίτερο νόημα η επιλογή να είναι τογυμνό η πρώτη έκθεση του χώρου. Αυτόςο συνειρμός σε όσους -για ιστορικούς ήπροσωπικούς λόγους- μπόρεσε να λει-τουργήσει, δημιούργησε εξαρχής μια έν-τονη συγκίνηση, σαν βιωματική προσέγ-γιση της ιστορίας ή σαν η ιστορία ναακουμπάει την ψυχή μέσω της τέχνης.

Τα ατόφια κομμάτια ιστορίας, που έχειβιώσει αυτό το σπίτι, έχουν αναμφίβολασημαδέψει για γενιές την οικογένεια,όπως και το χώρο. «Το βίωμα αυτού τουσπιτιού ήταν αστυνομικοί πάντα απέξω,να μην επιτρέπουν στους ασθενείς τουπαππού μου να μπουν. Υπήρχε η αί-σθηση του κλειστού χώρου. Οι πόρτες

και τα παράθυρα δεν είχαν ανοίξει ποτέδιάπλατα. Η γιαγιά μου, που ήταν η τε-λευταία που κατοίκησε το σπίτι μέχριπριν οκτώ μήνες που πέθανε, δεν επέ-τρεπε να ανοίγουμε συρτάρια και ντου-λάπια. Τώρα ένοιωσα ότι μου επετράπηαυτό: να δω την ιστορία».

Τα επόμενα σχέδια για την οικία Χιω-τάκη είναι ίσως σεμινάρια φωτογραφίας.Πάντως το σπίτι είναι πια ανοιχτό σεσχέδια, σε ανθρώπους, στο μέλλον. Οαγώνας για να παραμείνει ανοιχτό, είναιο αγώνας για να συνεχίσει να κατοικεί σεαυτήν την όμορφη πόλη ο πολιτισμός,για να θυμούνται οι παλιοί και να ορα-ματίζονται οι νεώτεροι.

Ζωή ΓεωργούλαΦωτογραφίες: Ορέστης ∆αύλιας

Η οικία Χιωτάκη γίνεται οικείαΓια να θυμούνται οι παλιοί και να οραματίζονται οι νεώτεροι

Το σπίτι άνοιξε τις πόρτες τουήδη και νέοι άνθρωποιξανακατοίκησαν αναμνήσειςκαι οράματα. Πρώτη δράσηήταν το Εργαστήρι ΕλεύθερουΣχεδίου εκ του φυσικού μεγυμνό μοντέλο, πουδιοργανώνεται για τρίτηχρονιά στα Χανιά από την ΑλίκηΧιωτάκη και τη ζωγράφο -εικονογράφο Σοφία Βλαζάκη.

“Εγγονή κληρονομεί από τον παππού της υπέροχο παλιό νεοκλασικόσπίτι, σε κεντρικό δρόμο των Χανίων. Για τους περισσότερους, ησκέψη θα ήταν είτε να το ανακαινίσουν για να κατοικήσουν είτε να τοκρατήσουν κλειστό γιατί λεφτά για την ανακαίνιση δεν υπάρχουν είτενα το πουλήσουν. Όμως όταν το σπίτι δεν είναι απλώς παλιό, αλλάιστορικό, όταν είναι ακόμα ζωντανό γιατί έχει αγαπηθεί, όταν έχειτόσα πολλά να ζήσει στα χέρια του νέου, ποιος χρειάζεται λεφτά καιανακαινίσεις; Το σπίτι του αγωνιστή γιατρού, λογοτέχνη και βουλευτήμε την Ε∆Α, Κώστα Χιωτάκη στεγάζει τα όνειρα και τα σχέδια τηςβιντεογράφου και ερευνήτριας της κίνησης Αλίκης Χιωτάκη που μαςανοίγει την καρδιά του.

«Ανεπίδεκτη διόρθωσης»του Στέφανο ΜασίνιΑκολουθώντας τα χνάρια της έρευνας της σπουδαίας ρωσίδαςδημοσιογράφου Άννα Πολιτκόφσκαγια που δολοφονήθηκε γιατα πιστεύω της, ο ιταλός θεατρικός συγγραφέας της νεώτερηςγενιάς Στέφανο Μασίνι, ένας από τους πιο δραστήριους και ήδηαναγνωρισμένους θεατρικούς συγγραφείς στη ∆υτική Ευρώπη,συνθέτει ένα θεατρικό παζλ, με αφορμή τα γραπτά, τις συνεν-τεύξεις της, την ίδια της τη ζωή και την πορεία της προς τονπροδιαγεγραμμένο θάνατό. Μία ενέδρατων ρώσων στο Κουρτσαλόι της Τσετσε-

νίας, οι συνεντεύξεις της σε ένανρώσο στρατιώτη, σε έναν τσετσένογιατρό, στον αρχηγό των ανταρτώνστο θέατρο Ντουμπρόβκα στηΜόσχα, σε έναν ανώτατο αξιωμα-τικό στο Χατούνι της Τσετσενίας, ηομηρία στο Μπεσλάν της Οσετίας, ηεπίσκεψη στο βομβαρδισμένο προ-αύλιο του προεδρικού μεγάρου στοΓκρόζνι, μία τηλεφωνική συνομιλίαμε τον γιο της, θραύσματα από γρα-πτά, σκέψεις και εξομολογήσειςτης ρωσίδας δημοσιογράφου, μέσα από την ελλειπτικήγραφή του Μασίνι διατρέχουν σαν ένα αλλόκοτο χρονικότα βήματα που ακολούθησε η Πολιτκόφσκαγια για ναβρεθεί απέναντι στον δολοφόνο της.

Η παράσταση, με την υποστήριξη της ∆ιεθνούς Αμνηστίας, σκη-νοθετήθηκε από τον Μιχάλη Κοιλάκο και παίζουν ο ίδιος και ηΤάνια Παλαιολόγου.Παραστάσεις: ∆ευτέρα και Τρίτη, στις 9μ.μ., στο Κέντρο Ελέγ-χου Τηλεοράσεων (Κύπρου 91Α και Σικίνου, Κυψέλη, τηλ. 2130040496, 6945 348445)

«Έρω(ς)φίλη»Με μια παράσταση της Ερωφίλης του Χορτάτζη ξεκινά μια νέαδραστηριότητα για το θέατρο Σημείο: το Σημείο των Εφήβων.

Για την ακρίβεια «Έρω(ς)φίλη» ο τίτλος. Τοντραγικό έρωτα της Ερωφίλης και του Πανά-ρετου σκηνοθετεί ο ∆ημήτρης Αδάμης μεσύγχρονες τεχνικές σωματικού θεάτρουαλλά και νέες αντιλήψεις αφηγηματικής δρά-σης θα μεταφέρει τον παλμό και τη δυναμικήτου κειμένου με τρόπο αντιληπτό στουςνέους θεατές στους οποίους απευθύνεται.Τη μουσική της παράστασης συνέθεσε ο Γιάν-νης Χαρούλης, τα σκηνικά και τα κοστούμιαεπιμελήθηκε η Μαγδαληνή Αυγερινού (γιατην οποία μιλήσαμε στο σημείωμα της προ-ηγούμενης Κυριακής). Παίζουν οι ηθοποιοί:

Έλενα Αρβανίτη, Σταύρος Γιαννακόπουλος, Πέτρος Ιωάννου,Βάσω Μορφιαδάκη.Παραστάσεις: Κάθε Σάββατο, στις 6μ.μ., στο Θέατρο Σημείο (Χ.Τρικούπη 4, πίσω από το Πάντειο, τηλ. 210 9229 579).Θ

ΕΑΤ

ΡΙΚ

Α Ν

ΕΑ

Χριστίνα Καράμπελα«Καιροί τέσσερεις»Εκδόσεις ΠόλιςΦεβρουάριος 2014

Από πόσα βιβλία, τελικά, άντλησεέμπνευση η Χριστίνα Καράμπελαγια το στήσιμο του πρώτου της βι-

βλίου; Ή μήπως από κανένα, αφού, ό-πως εξομολογείται στις συνεντεύξειςτης, διαβάζει κυρίως κλασικούς συγγρα-φείς; Η αίσθηση προμνησίας, δηλαδήτου ήδη ιδωμένου, που είχαμε διαβάζο-ντας το μυθιστόρημά της, μπορεί να εί-ναι αποκύημα των δικών μας αναγνώ-σεων. Ας ξεκινήσουμε από τον τίτλο,που φανερώνει ταυτόχρονα και τη δομήτου μυθιστορήματος. Είναι παρεμφερήςμε εκείνον του προ δεκαετίας μυθιστο-ρήματος της Λίλας Κονομάρα, «Τέσσεριςεποχές-λεπτομέρεια». Εκείνης ήταν τοδεύτερο βιβλίο μετά το «Μακάο», πουτης είχε εξασφαλίσει το βραβείο πρωτο-εμφανιζόμενου του έτους 2002. Τα δυομυθιστορήματα συγγενεύουν ως ένα βαθ-μό και μορφικά, καθώς, σε αμφότερα,παρατάσσονται οι λόγοι διαφορετικώνπροσώπων. Τριών στης Κονομάρα, τεσ-σάρων στο πρόσφατο, μάλλον έξι αν με-τρήσουμε και τον ένδον λόγο δυο γυναι-κών, που είναι μεν κύρια πρόσωπα τηςμυθοπλασίας, αλλά έχουν ρόλους μικρό-τερης έκτασης. Στο μυθιστόρημα της Κα-ράμπελα, μάλιστα, προς επίτευξη μίαςπλέον επεξεργασμένης μορφής, έκαστοςλόγος δεν αποδίδεται μόνο σε πρώτοπρόσωπο, αλλά μέρος του σε δεύτερο, ή,συχνότερα, σε τρίτο. Έτσι, η συγγραφέ-ας εκμεταλλεύεται ακόμη μία μορφή, αυ-τήν του ελεύθερου πλάγιου λόγου, για ναπροβάλλει την ψυχοσύνθεση των προ-σώπων.

Η κατ’ εξαίρεση χρήση στον τίτλο τουκαιρού ως συνώνυμου της εποχής και ηεπίταση σημασίας δια της αντιστροφήςτης θέσης ουσιαστικού επιθέτου μπορείνα έγινε από ποιητική διάθεση αλλά καιγια να αποφευχθεί η σύμπτωση, όχι με τοβιβλίο της Κονομάρα, που, το πιθανότε-ρο, η συγγραφέας να το αγνοούσε, αλλάμε το πασίγνωστο έργο του Βιβάλντι. Σεκανένα, πάντως, από τα δυο μυθιστορή-ματα δεν γίνεται αναφορά στο συγκεκρι-μένο έργο. Στην αγγλική, ωστόσο, μετά-φραση του μυθιστορήματος της Καρά-μπελα, όταν με το καλό έρθει η ώρα της,την ταύτιση του τίτλου με το ιστορικόμυθιστόρημα για τη Βενετία του Βιβάλ-ντι της Αμερικανίδας Λώρελ Κορόνα,«Οι τέσσερις εποχές», δεν θα την αποφύ-γει. Η Κονομάρα δεν είχε παρόμοια έ-γνοια, καθώς το μυθιστόρημά της εκδό-θηκε τέσσερα χρόνια πριν το αμερι-κανικό μπεστ-σέλερ. Όπως και να έχει,στο μυθιστόρημα της Καράμπελα, την α-κοή των ηρώων την ευφραίνουν μόνο οιήχοι της φύσης. Όσο αφορά τις δυοΕλληνίδες συγγραφείς, εκτός από την η-λικιακή σύμπτωση και το ενδιαφέροντους για την ξένη λογοτεχνία – καθηγή-τρια γαλλικών η Κονομάρα, πτυχιούχοςμεταφράστρια ιταλικών η Καράμπελα –ένα άλλο κοινό τους σημείο είναι η ιδιαί-τερη αδυναμία που δείχνουν στις μορφι-κές κατασκευές, όπου συγχωνεύουν ποι-κιλία αφηγηματικών ειδών, πρωτότυπωνή δάνειων, πιθανώς ενσυνείδητων ίσωςόμως και αποτέλεσμα κρυπτομνησίας.Επίσης, θεματικά κινούνται στην ίδια ευ-ρεία περιοχή υπαρξιακών και κοινωνι-κών προβλημάτων σε ένα σύγχρονο, ρε-αλιστικό πλαίσιο. Ωστόσο, και οι δύο, ηΚονομάρα περισσότερο στα πρώτα τηςβιβλία, προσπαθούν να ενθέσουν υπερ-βατικά στοιχεία. Μόνο που η Κονομάραδεν επικεντρώνονται στο φύλο των προ-σώπων, ενώ η Καράμπελα, σε αυτό τοπρώτο βιβλίο, δίνει προνομιούχο θέσηστη γυναικεία διάσταση του κόσμου,στήνοντας την άλυσο μιας μητριαρχίας

σε χρονικό βάθος τεσσάρων γενεών.Εδώ, η αναγνωστική μας προμνησία α-

νασύρει ένα μυθιστόρημα, που είχε εκδο-θεί προ εικοσαετίας. Το δεύτερο της Ευ-γενίας Φακίνου, «Το έβδομο ρούχο», πουπαραμένει ανάμεσα στα καλύτερά της.Σε αυτό, η μητριαρχική γενεαλογία α-πλώνεται σε τρεις γενιές και αντίστοιχα,η αφήγηση μοιράζεται σε τρεις φωνές,που εναλλάσσονται. Πάντως, και στιςδυο περιπτώσεις, της Φακίνου και τηνπρόσφατη, η χρονική αφετηρία τοποθε-τείται στη Σμύρνη, τον καιρό της Μικρα-σιατικής Καταστροφής. Ένα άλλο κοινόσημείο, που προσθέτει ιδιάζουσα πνοήστην αφήγηση είναι το μυθολογικό υπό-στρωμα. Σε αμφότερα τα μυθιστορήμα-τα, στο συναισθηματικό δεσμό μάνας-κόρης προβάλλει ο μύθος της ∆ήμητρας

και της Περσεφόνης, όπου, για το ∆ήμη-τρα χρησιμοποιείται εναλλακτικά το υ-ποκοριστικό Ρούλα. Στης Φακίνου, μά-λιστα, δεν έχει διακοσμητικό ρόλο, αλλάσυμβάλλει στην πλοκή, καθώς η Μικρα-σιάτισσα πρόσφυγας, όταν χάνει την κό-ρη της, ξεκινάει ταξίδι στα ίχνη της συ-νονόματής της θεάς. Στο πρόσφατο,προβλέπονται και άλλες μορφές του Κά-τω Κόσμου, τουλάχιστον ονομαστικά,μία Ευρυδίκη και ένας ήρωας, ονόματιΧαριτόπουλος, στον οποίο προσδίδονταιχαρακτηριστικά ψυχοπομπού Χάροντα.Ωστόσο, έτσι όπως περιγράφεται το πα-ρουσιαστικό του, σε συνδυασμό με την α-κατανίκητη έλξη που ασκεί σε ορισμένεςγυναικείες υπάρξεις, φέρνει περισσότε-ρο προς τους αμερικανικής κοπής βρι-κόλακες. Ένα ακόμη μυθολογικό πρό-σωπο είναι η Ερατώ, προστάτιδα των ε-ρωτικών σχέσεων. Καθόλου τυχαία, έτσιονομάζεται η Σμυρνιά προγιαγιά, που εί-ναι η μόνη της οικογένειας θερμή στα ε-ρωτικά.

Και για να ολοκληρώσουμε την ανι-χνευτική παράλληλη ανάγνωση, σε αμ-φότερα τα μυθιστορήματα, προνομιού-χος δίαυλος υπερβατικών δυνάμεων α-ποβαίνει η φύση και κυρίως τα δέντρα.Με ένα μαγικό δέντρο ανοίγει και κλεί-νει το μυθιστόρημα της Φακίνου, προ-σφέροντας μεταφυσική ή και παραμυθη-τική διάσταση σε όσα συμβαίνουν. Ενώ,η Καράμπελα δοκιμάζεται στα δύσκολα,εμφανίζοντας την προγιαγιά ως μία φα-σματική ύπαρξη, που επιτυγχάνει σύνδε-

ση με τον κόσμο των ζωντανών εντός τηςοικογενειακής οικίας και του κτήματοςπου την περιβάλλει. Από μία άποψη, τοότι ονομάζει την οικία πύργο προοικονο-μεί την ύπαρξη ενός προγονικού φαντά-σματος, που να τον στοιχειώνει. Από τηνάλλη, ένας πύργος στην οδό Χρυσανθέ-μων στα όρια Μαρουσίου-Χαλανδρίου,παράλληλος των οδών Υακίνθων, Ρό-δων, Κρίνων, δεν έχει τίποτα το εξω-πραγματικό, καθώς σε ολόκληρη την πε-ριοχή, ιδίως λίγο βορειότερα, προς στηνΚηφισιά, σώζονται από τις πρώτες δεκα-ετίες του 20ου οξυκόρυφες επαύλεις, α-ποκαλούμενες πύργοι. Χτίστηκαν απόπρούχοντες γηγενείς ή Έλληνες της δια-σποράς με την προοπτική του επαναπα-τρισμού. Ένας από αυτούς είναι ο προ-πάππος του μυθιστορήματος, που στά-

θηκε προνοητικός και τον έχτισε πριντην Μικρασιατική Καταστροφή. Ειδάλ-λως θα ερχόταν ως πρόσφυγας, όπως οιπολλοί, και θα κατέληγε υπηρέτης ή κη-πουρός στον κήπο του πύργου.

Σύμφωνα με τη μυθοπλασία, το φάντα-σμα της προγιαγιάς αποκαθιστά πνευμα-τική σύνδεση με τις απογόνους της, αλ-λά και τους υπόλοιπους εντός του πύρ-γου και του κήπου, μέσω ιπτάμενων επι-στολών. Ακόμη ένα εύρημα από αμερι-κανικής κοπής μπεστ-σέλερ, τύπου Χά-ρι Πόττερ. Πάντως, το μικτό καθαρευου-σιάνικο λεκτικό, χαρακτηριστικό μίας ε-ποχής και της αντίστοιχης ημιμάθειας,μαζί με το περιεχόμενο των επιστολών,νουθεσίες που έρχονται από το υπερπέ-ραν και βγάζουν τα άπλυτα της οικογέ-νειας στη φόρα, δίνει έναν ευτράπελοτόνο. Το ίδιο συμβαίνει και με το στοί-χειωμα του πύργου, που φέρνει η παρου-σία του φαντάσματος, καθώς αυτό γίνε-ται, σε όλες τις περιπτώσεις, αισθητό α-πό κάποιον που βρίσκεται σε σεξουαλι-κή διέγερση. Αυτά μπορούν να εκλη-φθούν και ως δάνεια από μυθιστορήματαμαγικού ρεαλισμού. Μόνο που μένουνεμβόλιμα, χωρίς να διαποτίζουν αφηγη-ματικά την μυθοπλαστική ατμόσφαιρα.Παρόλο, όμως, που δεν υπάρχει ο μετεω-ρισμός μεταξύ πραγματικού και φαντα-στικού, χαρακτηριστικός των λατινοαμε-ρικάνικων μυθιστορημάτων, η συγγένειατου μυθιστορήματος της Καράμπελα μεεκείνο της Μεξικάνας Λάουρας Εσκιβέλ,«Σαν νερό για ζεστή σοκολάτα», παραμέ-

νει. Ήταν το πρώτο βιβλίο της, που εκ-δόθηκε το 1989 και έγινε μπεστ-σέλερ σεΑμερική και Ευρώπη. Στα ελληνικά με-ταφράστηκε το 1993 από την ΚλαίτηΜπαράχας, σήμερα γνωστή ως ΚλαίτηΣωτηριάδου. Πρόκειται για ένα μυθιστό-ρημα μαγικού ρεαλισμού, γυναικείας έ-μπνευσης, καθώς το κυρίως δωμάτιο τουσπιτιού είναι η κουζίνα και ο δρόμος τωνσυναισθημάτων περνάει από το στομάχι.Λίγο πολύ όπως συμβαίνει και στο μυθι-στόρημα της Καράμπελα. Αντίστοιχα, τοβιβλίο της Εσκιβέλ δεν χωρίζεται σε τέσ-σερις εποχές αλλά σε δώδεκα μήνες, ό-που το κάθε κεφάλαιο ανοίγει με μια πα-ραδοσιακή μεξικάνικη συνταγή.

Στο βιβλίο της Καράμπελα, η Σμυρνιάπρογιαγιά, η γιαγιά ∆ήμητρα ή Ρούλα,μέχρι η Ευρυδίκη, που έχει τη θέση τηςοικονόμου στον πύργο, αλλά κύρια απα-σχόλησή της είναι η μαγειρική, όλεςφτιάχνουν γλυκά του κουταλιού από ταφρούτα του κήπου. Σωστή τελετουργίασυνιστά η παρασκευή τους, με τις μυρω-διές και τις γεύσεις να συνδέουν το πα-ρόν με τα περασμένα. Ένας εναλλακτι-κός τίτλος για το μυθιστόρημα θα ήταν«Γλυκά του κουταλιού», αλλά πρόλαβε ηΕλένη Ζαχαριάδου. Με αυτόν τον τίτλοκυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο της, μίασυλλογή πέντε ιστοριών, το 2003. Είχεπροηγηθεί ένα χρόνο πριν ένα μυθιστό-ρημα. Στους πρωτοεμφανιζόμενους του2002 ταξινομείται η Ζαχαριάδου, μαζί μετην Κονομάρα, την βραβευμένη εκείνουτου έτους. Τότε, ακόμη, είχαμε ένα βρα-βείο για τα πρωτάκια. Αυτή δέκα χρόνιανεότερη, συζητήθηκε χάρις στο δεύτεροβιβλίο της. Κάθε ιστορία και ένα διαφο-ρετικό γλυκό του κουταλιού, που απο-κτά συμβολική σημασία για τη ζωή τωνηρώων. Η πρώτη ιστορία είναι για μιαΣμυρνιά, που έρχεται πρόσφυγας, πα-ντρεύεται τον βάναυσο αφέντη ενός από-μακρου ελληνικού χωριού, και τέλος, α-παλλάσσεται από αυτόν με γλυκό τουκουταλιού βύσσινο. Η Ρούλα στο μυθι-στόρημα της Καράμπελα τον ταίζει κυ-δωνόπαστο.

Μέσα σε μία 25ετία από το μυθιστόρη-μα της κουζίνας της Εσκιβέλ, τουλάχι-στον τρία ελληνικά βιβλία κινήθηκανστον αστερισμό της κουζίνας: το «Γιά-ντες» της Αμάντας Μιχαλοπούλου, ησυλλογή της Ζαχαριάδου και το μυθιστό-ρημα της Καράμπελα. Το καθένα με δια-φορετική εστίαση και τη δική του αυτο-τέλεια. Ωστόσο, το πρόσφατο δείχνει κα-λειδοσκοπικό, έτσι που αλλάζει κέντροβάρους. Το πιο ενδιαφέρον και κυρίαρχομοτίβο είναι η μισανδρία του χορού τωνγυναικών. Τα αρσενικά εμφανίζονται υ-ποδεέστερα, μέχρι που θανατώνονται ό-ταν επιτελούν τον προορισμό τους. Γιατις παλαιότερες γενιές, αυτός ήταν η γο-νιμοποίηση, για τις νεότερες, με την εξέ-λιξη της τεχνολογίας, χρειάζονται μόνογια την ρήξη του υμένα, μην και βρεθούνπαρθένες κατά την σπερματέγχυση.Προς το τέλος του βιβλίου, ωστόσο, υπε-ρισχύει το πολυσυζητημένο μοτίβο ανα-ζήτησης της γυναικείας ταυτότητας, είτεδια της μητρότητας είτε με ένα ταξίδιστις οικογενειακές ρίζες. Έτσι, η τελευ-ταία απόγονος, η Πέρσα, από το Περσε-φόνη, βρίσκει τον εαυτό της σε ένα πα-γκάκι στην παραλία της Σμύρνης, αφούέχει επισκεφτεί το σπίτι που έζησαν ηπρογιαγιά, η γιαγιά και η μάνα της. Τηνέχει κατακλύσει η αίσθηση του deja vu,όπως και εμάς. Πάντως, τελικά, είναι έ-να μυθιστόρημα της κουζίνας με χάπι-εντ. Λείπει, βεβαίως, το οργασμικό τέλοςτου μεξικάνικου μυθιστορήματος, υπάρ-χουν όμως προς εξισορρόπηση ουκ ολί-γες σκηνές με γυναίκες σε οιστρηλασία,που απομυζούν κάποιον, φύσει ή θέσει,μειονεκτικό αρσενικό.

Μ. Θεοδοσοπούλου

1070 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 2277ΒΙΒΛΙΟ

Στον αστερισμό της γυναικοκρατίας

Έπαυληστην Κηφισιά,του 1890.Αρχιτεκτονικά,πρόκειταιγια μορφήγερμανικούπύργου -αγροικίαςτου 19ου αι.

2288 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014MOYΣΙΚΗ

Μάνος Ελευθερίου & Αφροδίτη Μάνου

Μια συνεργασία - έκπληξη του Μάνου και τηςΑφροδίτης, δυο ανθρώπων που χρόνια τώρα κινούν-ται παράλληλα στο χώρο του ελληνικού τραγουδιού,χωρίς οι δρόμοι τους να έχουν συναντηθεί μέχρι σή-μερα. Ωστόσο, οι δυο τους γνωρίζονται από παλιά, απότην εποχή που ο Μίκης Θεοδωράκης έστελνε κρυφάαπό την εξορία στη Ζάτουνα τις κασέτες με τονπρώτο μελλοποιημένο Ελευθερίου και η Αφροδίτη μετην αδερφή της, τη Μαρία ∆ημητριάδη, τραγουδούσανσε στενό φιλικό κύκλο Γλυκοφιλούσα Παναγιά και Τοτρένο φεύγει στις οχτώ και όλα εκείνα τα τραγούδια,που μετά φυγάδευαν στο εξωτερικό, με μια πολύ-πλοκη και περιπετειώδη διαδικασία, μέχρι αυτά ναξαναγυρίσουν με την Μεταπολίτευση στην Ελλάδα καινα πάρουν τη θέση τους στην Ιστορία, στα ραδιόφωνακαι στα χείλη των Ελλήνων. Συνεργασίες του ΜάνουΕλευθερίου με τον ∆ήμο Μούτση, τον Γιάννη Μαρκό-πουλο, αλλά και τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Θάνο Μι-κρούτσικο και τον Γιάννη Σπανό και τον Σταύρο Ξαρ-χάκο, γεμίζουν τις ζωές μας με ποίηση, με εικόνεςολοζώντανες μικρών και μεγάλων ηρώων, με βιο-γραφίες μιας αυτοσχέδιας συλλογής αγίων, που ζων-τανεύουν λέξη-λέξη, εκεί που κάθε συλλαβή παίζειτο ρόλο της σ’ ένα εργόχειρο ήχων, νοημάτων καισυμβολισμών τόσο προσωπικό, που τελικά καταλήγεινα γίνει πανελλήνιο σουξέ, με ειδικό βάρος ακριβό καιπολύτιμο.

Η Αφροδίτη Μάνου, αναζητώντας «Τα λόγια και ταχρόνια τα χαμένα», τραγουδάει Μάνο Ελευθερίου καιο Μάνος Ελευθερίου διαβάζει μια επιλογή από έργαδικά του, αλλά και άλλα, πολύ ενδιαφέροντα, από τηβιβλιοθήκη της καρδιάς του. Την ομάδα συμπληρώ-νει, ο εκλεκτός Αχιλλέας Γουάστωρ στο πιάνο...

Το Σάββατο 15 και την Κυριακή 16 Νοεμβρίου, στις9.30μ.μ., στον Ιανό. Είσοδος: 12ευρώ, ελάχιστη κατα-νάλωση: 6 ευρώ.

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

[email protected]

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

HΜητροπολιτική Συμ-φωνική ΟρχήστραΑθηνών, η όρχήστρα

που ιδρύθηκε από τον διεθνούςφήμης πιανίστα, συνθέτη καιμαέστρο Βασίλη Τσαμπρό-πουλο, επιχειρώντας μια ανα-τρεπτική, ανανεωτική και ελπι-

δοφόρα εμφάνιση στο μουσικό τοπίο της Ελλάδας, ετοιμάζε-ται για τη μεγάλη της πρεμιέρα.

Αυτή η πρώτη συναυλία είναι αφιερωμένη στον Λόριν Μάα-ζελ,τον μεγάλο μαέστρο που έφυγε πρόσφατα από τη ζωήαφήνοντας ένα αξιοσημείωτο μουσικό έργο και περιλαμβάνειέργα - ορόσημο της μουσικής προσέγγισης του κορυφαίου αρ-χιμουσικού, ειδικά μέσω της συνεργασίας του με τη New YorkPhilharmonic Orchestra, όπως την Ουβερτούρα Egmont τουΜπετόβεν και τη Συμφωνία του Νέου Κόσμου του Ντβόρζακ.Στο πρόγραμμα περιλαμβάνεται επίσης ένα σπουδαίο Κον-τσέρτο για πιάνο, χαρακτηριστικό δείγμα της δεύτερης και ιδι-αίτερα παραγωγικής συνθετικής περιόδου του Μπετόβεν, μεσολίστ τον Βασίλη Τσαμπρόπουλο. Πρόκειται για ένα έργο, τοοποίο ο έλληνας βιρτουόζος πιανίστας έχει ερμηνεύσει με τηPhilharmonia Orchestra of London και την Czech Philharmo-nic Orchestra, αποσπώντας θερμές κριτικές για την ιδιαίτερηερμηνευτική του προσέγγιση. Τη Μητροπολιτική ΣυμφωνικήΟρχήστρα Αθηνών διευθύνει ο Βασίλης Τσαμπρόπουλος.

Τη ∆ευτέρα 10 Νοεμβρίου, στις 9μ.μ., στο Ίδρυμα ΜιχάληςΚακογιάννης. Τιμή εισιτηρίων: 15 ευρώ.

ΜητροπολιτικήΣυμφωνικήΟρχήστρα Αθηνών

Πρεμιέρααφιερωμένηστον Λόριν Μάαζελ

10ο ∆ιεθνές Φεστιβάλ«Γύρω από το πιάνο»

Στο πλαίσιο του καθιερωμένου φεστιβάλ «Γύρω από το πιάνο», που συμ-πληρώνει φέτος τα 10 χρόνια από την ίδρυσή του, η διεθνής πιανίσταΝτόρα Μπακοπούλου ερμηνεύει Μάνο Χατζιδάκι. Η Ντόρα Μπακοπού-

λου, πιανίστα προικισμένη με σπάνια μουσική ευαισθησία και άκρως εκλε-πτυσμένη τεχνική, φίλη και συνεργάτης του Μάνου Χατζιδάκι από τη νεότητατης, θεωρείτο από τον ίδιο τον συνθέτη ιδανική ερμηνεύτρια των πιανιστικώντου έργων. Για την παρούσα συναυλία δηλώνει: «Είκοσι χρόνια χωρίς τονΜάνο... Τα μετράμε και θα τα μετράμε, γιατί μαζί του ονειρευτήκαμε, μαζί τουαξιολογήσαμε γεγονότα και ομορφιές της πατρίδας μας, προσδοκίες και απο-γοητεύσεις. Ο Μάνος μας άφησε το όνειρο και την ελπίδα ολοζώντανη με τημουσική του. Τον αγαπούμε». Μαζί της δύο κορυφαίοι έλληνες τραγουδιστές,η Έλλη Πασπαλά και ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος, σε μια συναυλία με έν-τονο συναισθηματικό βάρος, αλλά και πλούσια σε όνειρο και μελωδίες. Σε έναπρόγραμμα που περιλαμβάνει αποκλειστικά έργα του Μάνου Χατζιδάκι απότον Μεγάλο Ερωτικό, τον Καπετάν Μιχάλη, τον Κύκλο του CNS, τον Ματω-μένο Γάμο, γνωστά τραγούδια του συνθέτη, όπως Τα παιδιά κάτω στον κάμπο,Το Μαντολίνο, Μην τον ρωτάς τον ουρανό, αλλά και έργα του Μάνου, που ηΝτόρα Μπακοπούλου έχει διασκευάσει για σόλο πιάνο και τα ερμηνεύει μόνοη ίδια. Το φεστιβάλ «Γύρω από το πιάνο», υπό την καλλιτεχνική διεύθυνσητης πιανίστας Αλεξάνδρα Νομίδου, διοργανώνεται τα τελευταία 10 χρόνια

στην Αθήνα, με στόχο να υποστηρί-ξει την πρωτότυπη μουσική δημι-ουργία με επίκεντρο το πιάνο, τησύμπραξη μεταξύ Ελλήνων καιξένων καλλιτεχνών, και να προάγειτην ποιοτική ψυχαγωγία μέσα απόσυναυλίες προσιτές για το κοινό.

Την Κυριακή 9 Νοεμβρίου, στις8.30μ.μ., στην αίθουσα του Φιλο-λογικού Συλλόγου Παρνασσός.Τιμές εισιτηρίων:12 και 7 ευρώμειωμένο (φοιτητές, κάτοχοι κάρ-τας ανεργίας και ΑΜΕΑ).

•

Εξ Ιωαννίνωνορμώμενη

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης για τηνπαγκόσμια και πανελλήνια ημέραδωρεάς οργάνων και

μεταμοσχεύσεων το Λύκειο Ελληνίδων(Παράρτημα Ιωαννίνων έτος ίδρυσης1921) συμμετέχει δίνοντας το παρών καιως μορφωτικός και καλλιτεχνικόςοργανισμός αλλά και ως πολίτες .Μεθέμα «Ήπειρος ένας πολιτιστικόςθησαυρός», οι θεατές θαπαρακολουθήσουν μια παράσταση που θααναδείξει την επιβίωση παλαιών τεχνικώνκαι ηχοχρωμάτων στη σύγχρονηοργανοταξία της ηπειρώτικηςπαραδοσιακής μουσικής. Το σχεδιασμόέχει κάνει ο ζωντανός θρύλος τουκλαρίνου, Πέτρο - Λούκας Χαλκιας καιθα παρουσιαστεί με δεξιοτέχνες τουκλαρίνου, Σταύρος Καψάλη, ΝίκοΦιλιππίδη, Γιώργο Κωτσίνη, ΧαράλαμποΧαλκιά και καταξιωμένους τραγουδιστές: Αντώνης Κυρίτσης, Σάββας Τσιάτρας,Κώστας Τζίμας, Παγώνα Αθανασίου,Ανθούλα Νούση, Γιάννης Καψάλης,∆ημήτρης Υφαντής. Το Λύκειο Ελληνίδων

(Παράρτημα Ιωαννίνων) με απόλυτησυνέπεια στα ιδανικά που υπηρετεί, τηδιάδοση και την καλλιέργεια της λαϊκήςχορευτικής και μουσικής παράδοσης έχειεξασφαλίσει την ηθική δικαίωση και έχειαποθησαυρίσει στην ιματιοθήκη τουπολύτιμες αυθεντικές παραδοσιακέςενδυμασίες που θα τέρψουν την όρασηκαι την ψυχή «…Βαδίζουμε στα ίδιαμέτρα, στα ίδια βήματα των προγόνωνμας και μεταφέρουμε το δωρικό ύφος τηςγης μας, το ύψος και τη δύναμη τωνβουνών μας, τη σοβαρότητα και τηλεβεντιά των Ηπειρωτών, την αρετή τους.Στα βήματα των χορευτών μαςεκφράζεται άμεσα και αιώνια η χαρά καιη λύπη, ο καημός και ο ενθουσιασμός, οιιστορικές περιπέτειες, η μοίρα τωνΗπειρωτών…» είναι ένα απόσπασμα απότο χαιρετισμό που έστειλε η πρόεδροςτου Λυκείου Ελληνίδων (παράρτημαΙωαννίνων) κα Πιπίτσα ∆ούνια για τημεγάλη συναυλία στο Μέγαρο ΜουσικήςΑθηνών. Την Παρασκευή 14 Νοεμβρίου, στις8.30μ.μ., στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.Τιμές εισιτηρίων: 18 (φοιτητικό), 20, 30,38, 50 ευρώ.

Τραγούδιαγένους θηλυκού ∆ύο ξεχωριστές υπέροχες φωνές συναντιούνται για πρώτη φορά και οπωσδήποτε οι

συναυλίες τους αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον . Με συνέπεια και οι δύο υπερα-σπίζονται το καλό ελληνικό. Η Καλλιόπη Βέττα και η Ερωφίλη με διαφορετική χροιά

στη φωνή αλλά με κοινή αισθητική και βαθιά αγάπη για τη μουσική, άλλοτε σόλο και άλλοτεμαζί συγκινούν αναδεικνύοντας την ουσία των τραγουδιών. Ένα πρόγραμμα με τραγούδια τωνσπουδαίων συνθετών μας και με συνεχή επικοινωνία κοινού και καλλιτεχνών σ’ ένα χώροατμοσφαιρικό όπου όλοι, μια παρέα τραγουδούν και απολαμβάνουν.

Ένα ταξίδι στο παρόν και το χθες του ελληνικού και όχι μόνο τραγουδιού. Μια εξαίσια «χη-μεία» φωνών, μουσικών, συναισθημάτων που γίνεται το νήμα μιας θερμής επικοινωνίας με τοκοινό. Συμμετέχουν: Ευαγγελία Μαυρίδου - πιάνο,

Στέλιος Φραγκούς - κιθάρα και ούτι, Αντώνης Καλιούρης - μπουζούκι, κλαρίνο και φλάουτο.Τα Σάββατα του Νοέμβρη 8, 15, 22, 29, στις 9.30μ.μ., στο Χαμάμ.

Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 2299ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Του Στράτου Κερσα-νίδη

Πλήθος ταινιών, και η «Εποχή»κάνει μια κριτική προσέγγισητων ταινιών που είδε μέχρι στιγ-

μής στη Θεσσαλονίκη.«Σίβας» (Sivas) του Καάν Μουιντετζί

(Τουρκία): Σε ένα φτωχό χωριό της Ανα-τολίας, ο 11χρονος Ασλάν έρχεται αντι-μέτωπος με την πρώτη ερωτική απογοή-τευση της ζωής του, ενώ περιθάλπει ένασκύλο αγώνων. Λιτό, μεστό και ανθρω-ποκεντρικό σινεμά. Χωρίς ιδιαίτερηπλοκή ο Μουιντετζί κινηματογραφεί επί-μονα την καθημερινότητα σε ένα μικρότουρκικό χωριό όπως τη βλέπει ο 11χρο-νος πρωταγωνιστής του. (Ματιές σταΒαλκάνια)

«Εκτός ελέγχου»(She’s lost control)της Άνια Μάρκατ (ΗΠΑ) Μια νεαρή φοιτήτρια ψυχολογίας

κάνει το μεταπτυχιακό της και εργάζεταιως σεξουαλική θεραπεύτρια. Οι λεπτέςισορροπίες των ανθρωπίνων σχέσεων, ηαποκάλυψη των συναισθηματικών ψευ-δαισθήσεων και η προσγείωση στηνψυχρή καθημερινότητα της μεγαλούπο-λης. (∆ιεθνές διαγωνιστικό)

«Η φυλή» (Plemya)του Μίροσλαβ Σλαμποσπίτσκι(Ουκρανία)Ένας κωφάλαλος νεαρός φτάνει σε

ένα ίδρυμα κωφαλάλων και γίνεταιμέλος συμμορίας που επιδίδεται στηνκλεψιά, το λαθρεμπόριο και την πορ-νεία. Πολύ σκληρή ταινία για την πα-ρακμή μιας χώρας, της Ουκρανίας. Μεκινηματογράφηση ντοκιμαντερίστικη,χωρίς λόγια και μουσική, μόνον με φυ-σικούς ήχους, ο Σλαμποσπίτσκι δεναφήνει περιθώρια για ωραιοποιήσειςούτε για θετικούς ήρωες. (∆ιεθνές δια-γωνιστικό)

«Η εκδίκηση του ∆ιόνυσου»του ∆ημήτρη ΚολλάτουΜια εθνοπατριωτική προσέγγιση της

σύγχρονης Ελλάδας, συνωμοσιολογικού(ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος δολο-φονήθηκε!) και παραληρηματικού τύπουπου δεν εξυπηρετεί ούτε την πατρίδα,ούτε την τέχνη. (Ελληνικές ταινίες)

«Το δεύτερο παιχνίδι»(Al doilea joc) του ΚορνέλιουΠορουμπόιου (Ρουμανία)Αγώνας μεταξύ ∆υναμό και Στεάουα,

1988. Μια τηλεοπτική μετάδοση και ηκουβέντα πατέρα και γιου από την οποίαμαθαίνουμε για το ρουμάνικο ποδό-σφαιρο και τα στημένα πρωταθλήματατης εποχής, για τη σχέση των ομάδων μετο καθεστώς, για τον τρόπο τηλεοπτικώνμεταδόσεων κ.λπ. Ενδιαφέρον μέχρι ένα

βαθμό αλλά αφόρητα βαρετό εάν κά-ποιος δεν ενδιαφέρεται για το ποδό-σφαιρο. (Ματιές στα Βαλκάνια)

«Χειμερία νάρκη»(Kis uykusu)του Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν (Τουρκία)Ο Αϊντίν διευθύνει ένα μικρό ξενοδο-

χείο στην Καππαδοκία. Ζει μαζί με τηναρκετά νεότερη γυναίκα του, Νιχάλ, καιτην πρόσφατα χωρισμένη αδελφή του,Νετζλά.

Ένα αριστούργημα διάρκειας 196 λε-πτών. Ζουν μαζί αλλά είναι μόνοι, με τιςεμμονές, τις φοβίες, τις ανασφάλειες καιτις ιδεοληψίες τους. Σκηνοθεσία κομψή,χωρίς κραυγές, που αναδεικνύει και τιςυφιστάμενες ταξικές διαφορές. Έναςσκηνοθέτης με συνεχή ανοδική πορεία,δημιουργεί έναν κόσμο ερωτημάτων καισκοτεινών διαδρομών μέσα από μια επί-μονη ψυχολογική προσέγγιση των χαρα-κτήρων του οι οποίοι δομούνται με πολύδυνατό υλικό και εξελίσσονται. (Ματιέςστα Βαλκάνια)

«The cut»του Φατίχ Ακίν (Γερμανία)Η ιστορία ξεκινά από το Μαρντίν, της

Νοτιοανατολικής Τουρκίας, το 1916.Μέσα από την ιστορία του Ναζαρέτ Μα-νουγκιάν, ενός σιδερά που αναζητά τιςδίδυμες κόρες του που χάθηκαν, ο Ακίνεξιστορεί τη σχεδιασμένη σφαγή των Αρ-μενίων, που το τουρκικό κράτος σχεδόν

αποσιωπά ως ιστορικό γεγονός. Σκληρήκαι συγκινητική ταινία που ακολουθείτην οδύσσεια ενός ανθρώπου μένονταςπιστή στα ιστορικά γεγονότα. Όμως, οΑκίν χάνεται μέσα στους δαίδαλους τηςυπερπαραγωγής, δίνοντας έμφαση στοταξίδι αναζήτησης του ήρωά του και μηεμμένοντας στην ιστορία κρατώντας μιαυπαινικτική προσέγγιση. (Ειδικές προ-βολές)

«Όπερ έδει δείξαι»(Quod erat demonstrandum)του Αντρέι Κρουζνίτσκι (Ρουμανία)Η Ελένα ζει με το συνταξιούχο πατέρα

της και το γιο της, ενώ ο άντρας της τοέχει σκάσει στη Γαλλία. Ο Σορίν, διάνοιαστα μαθηματικά, προσπαθεί να δημοσι-εύσει την εργασία του. Ένας μυστικόςαστυνομικός τον παρακολουθεί. Μιαιστορία καθημερινής τρέλας το 1984 στηΡουμανία του Τσαουσέσκου. Η ασπρό-μαυρη φωτογραφία αναπαράγει τηνεποχή, μια ρεαλιστικότατη εικόνα τουσταλινικού παραλογισμού, η καθημερι-νότητα των ανθρώπων μέσα στο φόβοκαι το χαφιεδισμό, όπου ο καθένας λει-τουργούσε για τον εαυτό του. Με λεπτέςαποχρώσεις χιούμορ και πικρή ειρωνεία,ο σκηνοθέτης δεν διακωμωδεί, αντίθετασκιαγραφεί με λεπτομέρειες την εποχή.Μεστό σενάριο, χωρίς υπερβολές και μιασκηνοθεσία ρυθμική που χαϊδεύει τα συ-ναισθήματα. (Ματιές στα Βαλκάνια)

«Ο αμνός»(Kuzu)του Κουτλούγ Αταμάν (Τουρκία)Σε ένα χωριό στην Ανατολία ο 5χρονος

Μερτ πρόκειται να κάνει περιτομή.Όμως οι γονείς του δεν έχουν τα χρή-ματα που χρειάζονται για αγοράσουν τοαρνί που απαιτεί το έθιμο. Μια ανά-γλυφη εικόνα για τη ζωή στο χωριό, τιςσυνήθειες, την καθημερινότητα των αν-θρώπων. Στιβαρή και συγκροτημένησκηνοθεσία χωρίς τίποτε περίσσιο αλλάκαι χωρίς την υπέρβαση. Οι ερμηνείεςτων δύο παιδιών είναι εκπληκτικές. (Μα-τιές στα Βαλκάνια)

«∆ίπλα της»(At li layla)του Άσαφ Κορμάν (Ισραήλ)Η Σέλι ζει με την αδελφή της Γκάμπι,

η οποία πάσχει από πνευματική υστέ-ρηση. Η σχέση της με ένα συνάδελφό τηςκαι η απόφαση να μείνουν μαζί ταράζειτις λεπτές ισορροπίες.

Ταινία που υμνεί την αληθινή αγάπηκαι τις δυσκολίες της. Ένα φιλμ τόσοαληθινό που είναι σα να ζεις μέσα του.Όλα όσα συμβαίνουν είναι απολύτωςφυσικά, ρεαλιστικά, τρυφερά καισκληρά μαζί. Ανατρεπτικό και πολύπικρό φινάλε. (∆ιεθνές διαγωνιστικό)

«Dark illusion»του Μάνου ΚαρυστινούΟ Άλκης, φωτογράφος στο επάγ-

γελμα, ζει με τη δικηγόρο μητέρα του καιτον αλκοολικό πατέρα του. Όταν απο-φασίζει να νοικιάσει σπίτι και να μείνειμόνος του αρχίζουν να συμβαίνουν διά-φορα περίεργα. Χαμηλού κόστους ψυχο-λογικό θρίλερ με πολύ καλή σεναριακήιδέα. Ο σκηνοθέτης βάζει υψηλά στάν-ταρ που δεν καταφέρνει να τα πιάσει. Σί-γουρα όμως αγαπάει το ρίσκο. Το σινεμάπρώτα απ’ όλα χρειάζεται τσαγανό κι οΜάνος Καρυστινός το διαθέτει. (Ελληνι-κές ταινίες)

«Ως το κόκκαλο»του Θοδωρή ΚουτσαύτηΗ νεαρή δημοσιογράφος, Λορέν, που

ζει στο Παρίσι, μαθαίνει πως ο Τομ, οκαλύτερός της φίλος και υπάλληλος σεφαρμακευτική εταιρεία, πέθανε απόυπερβολική δόση μορφίνης. Υποψιάζε-ται πως δολοφονήθηκε και ξεκινά τηνέρευνά της. Αστυνομική ταινία, με εν-διαφέρουσα πλοκή, ανατρεπτικό φινάλεκαι κριτική στις μεγάλες φαρμακοβιο-μηχανίες. Μέτρια φωτογραφία και ερμη-νείες που δεν πείθουν, αφήνουν την αί-σθηση του ανολοκλήρωτου. (Ελληνικέςταινίες)

«’Ιαση - Η ζωή μιας άλλης»(Cure - Das leben einer anderen)της Αντρέα Στάκα(Ελβετία - Κροατία -Βοσνία Ερζεγοβίνη)Η Έτα και η Λίντα, δυο 15χρονα κορί-

τσια, κάνουν μια βόλτα στο δάσος, στοΝτουμπρόβνικ. Συζητούν για άνδρες καισεξ, η ατμόσφαιρα είναι φορτισμένη καικάποια στιγμή η Έτα καταλήγει στονγκρεμό. Κοινωνικό – υπαρξιακό δράμα,η σκηνοθέτιδα ξετυλίγει τις εσωτερικέςσκέψεις και τις αγωνίες της ηρωίδαςτης, που ταλαντεύεται μέσα σε λαβύριν-θους ερωτικών αναζητήσεων, αντιφά-σεων και κρίσης ταυτότητας. Ένα ακόμηθύμα της κατάρρευσης μιας χώρας ξαφ-νικά έπαψε να υφίσταται αφήνονταςπίσω της, εκτός από χαλάσματα και αν-θρώπινα ερείπια. (Ματιές στα Βαλκάνια)

•

55ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Βλέποντας και γράφοντας

«Χειμερία Νάρκη»

Ηκαλύτερη μέθοδος για να ελέγ-ξεις τους ανθρώπους προς τοσυμφέρον σου είναι να σπείρεις

διχόνοια ανάμεσα τους. Η πολιτική αυτή,γνωστή ως «διαίρει και βασίλευε», ήτανιδιαίτερα προσφιλής από αρχαιοτάτωνχρόνων, στους εξουσιαστές του κόσμου.Και ως τέτοια ουδέποτε σταμάτησε ναχρησιμοποιείται από τις εκάστοτε εξου-σίες, προκειμένου να αποτραπεί η συλ-λογική δράση και να κατασταλούν οι κοι-νωνικοί αγώνες. Ως αποτέλεσμα κατα-λήγουμε στον κοινωνικό αυτοματισμό,μέθοδο δοκιμασμένη μέχρι τις μέρεςμας. Οι αδελφοί Ζαν-Πιερ και Λικ

Νταρντέν αποτελούν ένα σκηνοθετικόδίδυμο το οποίο με τις ταινίες του ασκείέντονη κριτική στις σύγχρονες ευρωπαϊ-κές κοινωνίες. Στον ίδιο δρόμο βαδίζεικαι η ταινία τους «∆υο μέρες, μια νύχτα»(Deux jours, une nuit). Η κεντρικήηρωίδα τους είναι η Σαντρά, η οποία κιν-δυνεύει να χάσει τη δουλειά της. Κι αυτόθα συμβεί εφόσον οι συνάδελφοί τηςπροτιμήσουν ένα μπόνους στο μισθότους με αντάλλαγμα την απόλυσή της,από την οποία θα εξοικονομηθούν χρή-ματα.

Μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο, η Σαν-τρά, με τη βοήθεια του συζύγου της, θαπρέπει να πείσει τους συναδέλφους τηςνα ψηφίσουν θυσιάζοντας το μπόνουςστο μισθό τους, ώστε εκείνη να μη χάσειτη δουλειά της. Οι Νταρντέν σκηνοθε-τούν διακριτικά και με οικονομία. Θαρ-ρείς πως αφήνουν την κάμερά τους ελεύ-θερη να κάνει μόνη της τη δουλειά.Υπάρχει στην κινηματογράφησή τους μιαουσιαστική λιτότητα που δείχνει πωςόλα είναι σχεδιασμένα στην εντέλεια. ΗΜαριόν Κοτιγιάρ δίνει μια ιδανική ερμη-νεία, στον πρωταγωνιστικό ρόλο.

«∆ΥΟ ΜΕΡΕΣ, ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ»

Ο εχθρός μέσα μας

3300 Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014ΘΕΩΡΙΑ

Τη συνέντευξη πήρεο Παύλος Κλαυδιανός

Έξι χρόνια κρίσης, παρά τα λειψάστοιχεία, μπορούμε, νομίζω, να μιλή-σουμε για τις επιπτώσεις της στις περι-φερειακές ισορροπίες της χώρας.

Είναι αλήθεια ότι δεν έχουμε στοιχείααπό απογραφές. Η απογραφή του 2011ήταν στην αρχή της κρίσης, έχει μόνοορισμένα στοιχεία της προσβάσιμα καιυπάρχουν πληροφορίες για την απα-σχόληση κατά περιφέρειες μόνο απότις έρευνες εργατικού δυναμικού. Αυτόπου σίγουρα έχει διαφανεί ως τάσημέχρι τα φορολογικά μέτρα του 2014είναι ότι τα αστικά κέντρα, ιδίως τα με-γάλα, πλήττονται περισσότερο, οι του-ριστικές περιοχές πλήττονται σε ένα εν-διάμεσο επίπεδο, αλλά ιδιαίτερα άνισαμεταξύ τους, ενώ φαίνεται να πλήττον-ται λιγότερο – αναλογικά, διότι κι αυτέςέχουν πληγεί πάρα πολύ– οι αγροτικέςπεριοχές με προϊόντα με ζήτηση απότην εσωτερική και διεθνή αγορά.

Οριζόντια φτωχοποίηση

Με βάση το πώς στάθηκε έναντι τηςκρίσης η ελληνική οικονομία θα μπο-ρούσαμε να πούμε ότι διέθετε κάπωςικανοποιητική περιφερειακή ισορρο-πία;

Ήδη πριν από την κρίση είχαμε ιδιαί-τερα άνισες περιφερειακές δομές. Είναιτο κατάλοιπο των δεκαετιών του εκ-συγχρονισμού και της προετοιμασίαςτων Ολυμπιακών όταν δεν χρησιμοποι-ήθηκαν κονδύλια της ΕΕ και των κρατι-κών επενδύσεων παραγωγικά, για ναβοηθήσουν τις περιφέρειες που είχανανάγκη. Αντιθέτως, επενδύθηκαν τερά-στια ποσά στα μεγάλα αστικά κέντρα,κυρίως στην Αθήνα, δημιουργώντας δι-εύρυνση των περιφερειακών ανισοτή-των. Σ’ αυτό το ιδιαίτερα άνισο και ήδηκαταβεβλημένο παραγωγικό δυναμικόέρχεται και επικάθεται η κρίση, δημι-ουργεί πολλαπλασιαστικά δυσμενήαποτελέσματα και οριζόντια φτωχοποί-ηση παντού. Αν το δούμε σε περιφερει-ακό επίπεδο, στις μεγάλες περιφερει-ακές μονάδες, βλέπουμε μια συνολικήεξίσωση προς τα κάτω. Όταν όμως αλ-λάζουμε κλίμακα και πάμε στο εσωτε-ρικό των περιφερειών και το δούμε σετοπικό επίπεδο οι διαφορές αυξάνονταιδραματικά. ∆ηλαδή, η κρίση επέφερεμια συνολική και περιφερειακά σχετικάομοιόμορφη φτωχοποίηση του πληθυ-σμού, όμως στο εσωτερικό της κάθε πε-ριφέρειας οι διαφορές είναι μεγαλύτε-ρες.

Οι μνημονιακές, γενικές, πολιτικέςπώς επέδρασαν στις περιφερειακέςισορροπίες;

Περιόρισαν δραματικά και οριζόντιατους μισθούς, τα επιδόματα, τις συντά-ξεις και επιδείνωσαν τις εργασιακέςσχέσεις. Αυτά είχαν μεγαλύτερες επι-πτώσεις σε τοπικό παρά σε περιφερει-ακό επίπεδο. Για παράδειγμα, στο σύ-νολο της χώρας οι μισθοί, τα επιδόματακαι οι συντάξεις συμμετείχαν κατά 20%του διαθέσιμου εισοδήματος ενός

μέσου νοικοκυριού. Αν πάμε όμως σετοπικό επίπεδο και δούμε πού είναισυγκεντρωμένοι οι δημόσιοι υπάλλη-λοι, πού οι συνταξιούχοι, πού αλλάζουνδραματικά οι εργασιακές σχέσεις τότεη εικόνα αλλάζει. Βλέπουμε περιοχέςστην Ήπειρο, τη ∆. Μακεδονία, το Β.Αιγαίου όπου οι περικοπές συμμετείχανμε το 50% ή το 60% στο διαθέσιμο ει-σόδημα, να έχουν μεγαλύτερες δυσκο-λίες από περιοχές όπως είναι η Αθήνα ήη Θεσσαλονίκη όπου αυτά συμμετείχανμε 30% - 35%. Ακόμη χαμηλότερα, πε-ρίπου 25%, είναι η Κρήτη και τα τουρι-στικά νησιά. Βλέπουμε, λοιπόν, πώςένα οριζόντιο μνημονιακό μέτρο έχειεντελώς διαφορετικές επιπτώσεις σετοπικό επίπεδο. Άλλο παράδειγμαείναι η συρρίκνωση των κοινωνικώνεξυπηρετήσεων σε τοπικό επίπεδο.Αυτό επιφέρει διεύρυνση των κοινωνι-κών ενδο-περιφερειακών ανισοτήτωνόταν κάποια σχολεία, εφορίες, υγειονο-μικές μονάδες κ.ά συγχωνεύονται ή κα-ταργούνται και οικογένειες αναγκάζον-ται να μετακινηθούν προς τα πλησιέ-στερα αστικά κέντρα.

Να δούμε το ρόλο που έπαιξε η φο-ρολογία των μνημονίων;

Από τη στιγμή που η μνημονιακή κυ-βέρνηση άλλαξε τους συντελεστές σεόφελος της ανώτερης εισοδηματικήςκλίμακας και έβαλε στη φορολογητέαύλη τις κατώτερες κλίμακες θα υπάρ-ξουν άνισες τοπικές επιπτώσεις στοδιαθέσιμο εισόδημα. Αν τα υψηλά εισο-δήματα είναι στις μεγάλες πόλεις καιστις παράκτιες τουριστικές περιοχές, ηεπίδραση εκεί θα είναι λιγότερο αρνη-τική απ’ ό, τι στις φτωχότερες αγροτι-κές περιοχές που είχαν ένα αφορολό-γητο κ.τ.λ. με αποτέλεσμα οι τελευταίεςνα έχουν πιθανότητες μεγαλύτερηςφτωχοποίησης. Πιο τοπικά προσδιορι-σμένος είναι ο ΕΝΦΙΑ. Εδώ έχουμε γιαπρώτη φορά τη φορολόγηση από τοπρώτο ευρώ, τη φορολόγηση ανεξάρ-τητα το σπίτι από τον κήπο και τοκτήμα, και τη φορολογία της γεωργικήςγης. ∆εν είμαι της άποψης ότι όλα αυτάδεν τα αγγίζεις φορολογικά, το αντί-θετο. Εκτιμώ όμως ότι πρόκειται γιαστοχευόμενη πολιτική κοινωνικής καιγεωγραφικής αναδιανομής του πλούτουκαι της γης προς όφελος εκείνων πουθα έχουν ρευστό τα επόμενα χρόνια, οιοποίοι δεν είναι πάντα το μεγάλο κεφά-λαιο. Να θυμηθούμε λίγο τους «πλου-τήσαντες» της Κατοχής;

Ό,τι ξέραμε να το ξεχάσουμε

Οι ιδιωτικοποιήσεις των υποδομώνστην Περιφέρεια – αεροδρόμια, λιμά-νια, ναυσιπλοΐα, σιδηρόδρομος – πώςθα επιδράσουν;

Ας πάρουμε το παράδειγμα των αερο-γραμμών. Πανηγύριζαν οι νεοφιλελεύ-θεροι για την ιδιωτικοποίηση της Ολυμ-πιακής, για τη δημιουργία της ανταγω-νιστικής Aegean. Τώρα έχουμε ένα ιδιω-τικό μονοπώλιο για το οποίο δεν μιλάεικανένας, έχει εγκριθεί από την ΕΕ κτλ.Αν προσθέσουμε τώρα και την ιδιωτι-κοποίηση των αεροδρομίων ξαφνικά

όλο το δίκτυο των εναέριων συγκοινω-νιών στην Ελλάδα, τηρουμένων τωνπροϋποθέσεων πρόσβασης στα απομα-κρυσμένα νησιά, θα καθορίζεται από τιςεπιδιώξεις ιδιωτών με προβλέψιμες αρ-νητικές επιπτώσεις. Οι εθνικοί δρόμοιμε τα υπέρογκα διόδια είναι πλέον ιδιω-τικοποιημένοι, το ίδιο και η ναυσιπλοΐακαι σύντομα ο σιδηρόδρομος. Θα αντι-μετωπίσουμε μια κατάσταση των συγ-κοινωνιών στον ελληνικό χώρο η οποίααλλάζει ριζικά τις δυνατότητες κοινω-νικής πολιτικής σε απομακρυσμένουςτόπους. Υπάρχει όμως και μια άλλη διά-σταση: η ιδιωτικοποίηση αυτών τωνυποδομών αποτελεί υφαρπαγή δημό-σιας γης και δημόσιου πλούτου, της εν-

σωματωμένης αξίας που έχει καταβάλειτο σύνολο του ελληνικού λαού μέσωτης φορολογίας. Τα εκατοντάδες χιλιά-δες στρέμματα αυτών των υποδομών –εδώ πρέπει να βάλουμε και το σκάν-δαλο της ∆ΕΗ- είχαν απαλλοτριωθείαπό το ∆ημόσιο και ξαφνικά τα προ-σφέρει στους ιδιώτες έναντι πινακίουφακής μαζί με την μονοπωλιακή εκμε-τάλλευσή τους με σταθερό πελατολό-γιο. Η ιδιωτικοποίηση των συγκοινω-νιών έρχεται τη στιγμή που το διαθέ-σιμο εισόδημα των νοικοκυριών έχειμειωθεί με αποτέλεσμα των περιορισμότων μετακινήσεων, ιδίως με ΙΧ. Αυτό μετη σειρά του επιδρά στην απομόνωσητων μικρών νησιών. Γιατί οι ακτοπλοϊ-κές έχουν πουλήσει τα ακριβά ταχύ-πλοα και έχουν βάλει στις προσοδοφό-ρες γραμμές τα συμβατικά πλοία αγνο-ώντας τα μικρά νησιά. Να, λοιπόν, έναοριζόντιο μέτρο (η μείωση των εισοδη-μάτων) πώς επιδρά στην τοπικότητα.Αν όλη αυτή η διαδικασία δεν ανακοπείθα δούμε μια Ελλάδα η οποία σε μια δε-καετία θα είναι αγνώριστη, όπου αυτάπου ξέραμε δεν θα ισχύουν πια.

Έχουμε επιπλέον την επέλαση στουςθεσμούς, μια σειρά θεσμικών πραξικο-πημάτων που αλλάζουν εντελώς τοπλαίσιο για την οργάνωση της ανάπτυ-ξης της περιφέρειας, πχ, το fast track.Οι λεγόμενες «στρατηγικές επενδύσεις»δεν ελέγχονται από τις περιφέρειες καιτους δήμους που υποτίθεται ότι γι’ αυτόέγιναν. Τώρα ο Υπουργός μπορεί ναορίζει μια επένδυση ως στρατηγικού χα-ρακτήρα και να αποφασίζει ο ίδιος!

Να πούμε κάτι παραπάνω για τις θε-σμικές αλλαγές;

Χωρίς υπερβολή, νομίζω, ό, τι ξέ-ραμε για τη νομοθεσία της πολεοδομίαςκαι της χωροταξίας μετά το καλοκαίριτου 2014 πρέπει να το ξεχάσουμε. Οι

Ήδη πριν από την κρίσηείχαμε άνισες περιφε-ρειακές δομές. Σ’ αυτότο ιδιαίτερα άνισο καιήδη καταβεβλημένο πα-ραγωγικό δυναμικό έρ-χεται και επικάθεται ηκρίση, δημιουργεί πολ-λαπλασιαστικά δυσμενήαποτελέσματα και ορι-ζόντια φτωχοποίησηπαντού.

“

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΚΩΣΤΗ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΛΗ

Σε αποδιάρθρωση η περι φερειακή ισορροπία της χώραςΟ χώρος, το τοπικό στοιχείο, όταν χαράζεται η κοινωνική και οικονομική πολιτική, δεν μπορεί να αγνοείται αν

η Αριστερά θέλει να προσδώσει τα συμβατά με την ιδεολογία της ποιοτικά χαρακτηριστικά στην αναπτυξιακή πο-λιτική της. Η εξαγγελία, επομένως, από τον Αλέξη Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη ότι θα ακολουθήσουν δέκα τρία πε-ριφερειακά συνέδρια του ΣΥΡΙΖΑ για να συγκροτηθούν και τα περιφερειακά προγράμματά του δημιούργησε αι-σιοδοξία, καθώς στην Ελλάδα η περιφερειακή διάσταση δεν χαρακτηρίζει ανέκαθεν την κυρίαρχη πολιτική. Μιασυνέντευξη με τον καθηγητή Κωστή Χατζημιχάλη, που γνωρίζει καλά το αντικείμενο αυτό και έχει πείρα και αγώ-νες πολλών δεκαετιών, διεθνώς γνωστό, θεωρήσαμε στην «Εποχή» ότι θα βοηθούσε. Τα περιφερειακά ζητήματα

Η ΕΠΟΧΗ 9 Νοεμβρίου 2014 3311ΘΕΩΡΙΑ

αλλαγές είναι τόσο δραματικές πουσχεδόν τίποτε δεν ισχύει από τα παλιά.Ο νόμος για τα δάση και τους οικοδομι-κούς συνεταιρισμούς, η ιδιωτική πολε-οδόμηση, τα ειδικά χωροταξικά σχέδιαπου κάνουν πλέον ιδιώτες, συνθέτουνένα ακραία νεοφιλελεύθερο πλαίσιοπου απορυθμίζει ό, τι είχε σχέση με τοδημόσιο όφελος και επαναρυθμίζει τοχώρο προς όφελος του κεφαλαίου.Στον αιγιαλό, πχ, έκαναν πίσω αλλά μετροπολογία έφεραν τη δυνατότηταοριοθέτησης του αιγιαλού που ήταν καιτο σπουδαιότερο. Τώρα γίνεται με επι-σπεύδοντα τον ιδιώτη ο οποίος ορίζειτη γραμμή και αν μέσα σε ένα μήνα τοτοπικό Συμβούλιο Ελέγχου της Περιφέ-ρειας δεν απαντήσει – εντωμεταξύ, δενέχει προσωπικό – κατοχυρώνεται ηπρόταση του ιδιώτη!

Η αγροτική παραγωγή πώς επηρεά-στηκε;

∆εν είμαι ειδικός αλλά από συναδέλ-φους γνώστες του αντικειμένου έχω τηνεικόνα ότι η αγροτική οικονομία, σεσχέση με τους άλλους κλάδους, φαίνε-ται να έχει αντέξει. Σε ορισμένες περιο-

χές καταγράφηκε και άνοδος των απα-σχολούμενων. Υπάρχουν οριακές ροέςαπό την πόλη προς την ύπαιθρο πουόμως διαφέρουν ποιοτικά από το υπάρ-χον δυναμικό και αυτό ενισχύει τονκλάδο, ωθεί τα προϊόντα ποιότητας.Αρχίζει να δημιουργείται, όπως και σεάλλες χώρες της Ευρώπης, μια τοπικήαλυσίδα παραγωγής αξίας διατροφικώνπροϊόντων, με έμφαση στην ποιότηταπχ. κρασιά, τυποποιημένα φρούτα καιλαχανικά, τυριά, αλλαντικά, επανακάμ-πτουν ξεχασμένες καλλιέργειες όπωςτα όσπρια, κ.ά. ∆εν αφορά όμως όλεςτις αγροτικές περιοχές αλλά εκείνεςπου είναι κοντά σε μεγάλα αστικά κέν-τρα ή είναι τουριστικές.

∆εν τους ενδιαφέρει η τοπικήανάπτυξη

Ο τουρισμός πώς υπεισέρχεται στοπεριφερειακό πρόβλημα;

Εδώ και μια δεκαετία έχει αλλάξειπολύ το τουριστικό πρότυπο. Αυτό πουισχύει και προωθεί η κυβέρνηση, οι

επενδυτές κτλ είναι ο τουρισμός τωνπεντάστερων μεγάλων ξενοδοχείωνκατά κανόνα all inclusive, με γκολφ, μα-ρίνες, σπα κτλ. Οι επενδύσεις αυτέςψάχνουν να βρουν τις καλύτερες παρά-κτιες περιοχές, αυτές που ακόμη δενέχουν μαζικό τουρισμό. ∆ιαφημίζονταιότι θα βοηθήσουν την τοπική απασχό-ληση, τη τοπική αγορά και τη γεωργία.Ωστόσο, οι επενδύσεις σπάνια γίνονταιμε ίδια κεφάλαια, παίρνουν υψηλές επι-δοτήσεις από το ΕΣΠΑ και το κράτοςκαι οι θετικές τοπικές επιπτώσεις, οιοποίες όντως υπάρχουν, είναι πολύ μι-κρότερες στην πραγματικότητα καιαυτό οφείλεται στις στρατηγικές τωνεπιχειρήσεων. Οι προμήθειές τους σπά-νια γίνονται από την τοπική αγορά, κά-νουν μαζικές εισαγωγές από το εξωτε-ρικό, το προσωπικό έρχεται από όλητην Ελλάδα. Το θαυμάσιο λάδι της Κρή-της, π.χ. τα μεγάλα ξενοδοχεία του νη-σιού το χρησιμοποιούν μόνο για το λα-δόξυδο που υπάρχει στα τραπέζια. Καιδεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι μεγάλεςεγκαταστάσεις τους έχουν αρνητικέςεπιπτώσεις στο περιβάλλον. Ορισμένα

ξενοδοχεία οικειοποιούνται και περιο-χές Νατούρα, όπως στη Πύλο και σταυπό κατασκευή συγκροτήματα στηΜονή Τοπλού στη Σητεία και στις ΝηέςΜαγνησίας. Επιπλέον οι συνθήκες ερ-γασίας και αμοιβών είναι από τις χειρό-τερες σε σχέση με άλλους κλάδους.

Είναι, ωστόσο, τρομερό να μην μπο-ρεί ο τουρισμός να συνδεθεί με τη γε-ωργική παραγωγή, να μην δημιουργείκαλά αμειβόμενη απασχόληση.

Γιατί αυτές οι μεγάλες μονάδες, ότανέλθουν να επενδύσουν στην Ελλάδα, έρ-χονται να βγάλουν λεφτά. ∆εν τους εν-διαφέρει η τοπική ανάπτυξη. Αυτό θαπρέπει να είναι έγνοια του δήμου, τηςπεριφέρειας, της κυβέρνησης. ∆εν έβα-λαν, όμως, κανένα κανένα όρο, τουςέδωσαν την άδεια fast track και έτσι θακάνουν ό,τι θέλουν. ∆εν έχει γίνει καμιάπρογραμματική συμφωνία σε περιφε-ρειακό ή τοπικό επίπεδο. ∆εν έχουνμπει, πχ όροι για το τι θα κάνουν στηναπασχόληση, τι θα αγοράζουν από τητοπική αγορά, τι νερό θα χρησιμοποι-ούν, τι θα κάνουν με τα σκουπίδια κτλ.

•

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΚΩΣΤΗ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΛΗ

Σε αποδιάρθρωση η περι φερειακή ισορροπία της χώραςκαι προβλήματα σήμερα, καθώς περνάμε τον έκτο χρόνο κρίσης και νεοφιλελεύθερης κούρας, είναι πολύ οξυμένα.Αναφέρεται σε ένα εξαιρετικά σύνθετο πεδίο της κοινωνικής μας πραγματικότητας. Αυτό, όμως, είναι και η πηγή τουσκεπτικισμού μας. Ο τόσο εσπευσμένα και μη επαρκώς, επιστημονικά, τεκμηριωμένος προγραμματισμός των περι-φερειακών συνδιασκέψεων, είναι ο ένας λόγος. Ο άλλος, είναι οργανωτικός. ∆ιότι, είναι ανθρωπίνως αδύνατο μ’αυτή την προετοιμασία να αξιοποιηθεί η πείρα και κοινωνική γνώση μελών και φίλων του κόμματος, μέσω της συμ-μετοχής και συμβολής τους. Ας το πάρουμε, παρ’ όλα αυτά, ως ένα πρώτο θετικό βήμα και ας προσπαθήσουμε, όσομπορούμε, να είναι ουσιαστικό, να υπερβεί τα συνήθη επικοινωνιακά κλισέ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προχωρεί σε περιφερειακά προγραμματικάσυνέδρια μετά τη Θεσσαλονίκη, συγκροτεί δηλαδή έναείδος περιφερειακής πολιτικής. Πώς το βλέπεις;Έχει όμως περιφερειακή πολιτική ο ΣΥΡΙΖΑ; Θέτω

πρώτα αυτό το ερώτημα.Πάντως, επιχειρεί να τη φτιάξει, πρέπει να τηφτιάξει. Αν συμβαίνει αυτό είναι πολύ θετικό όπως και ηεπικοινωνιακή σημασία των περιφερειακώνσυνεδρίων. Φοβάμαι όμως μήπως περιοριστούν στηνεπικοινωνία, στη τηλεόραση. Αν όντως έχειπεριφερειακή πολιτική ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχω διαβάσεικάτι, μπορεί να έχει και να μην το ξέρω.Κατά τη γνώμη σου ποια είναι τα στοιχεία που θα τησυγκροτούσαν;Είμαι ιδιαίτερα επιφυλακτικός να κάνω υποδείξεις σεένα πολιτικό φορέα και ειδικά στο ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο έναπροφανές προαπαιτούμενο για την οποιαδήποτεπολιτική άρα και την περιφερειακή, είναι νασταματήσει την επέλαση που γίνεται στον δημόσιοχώρο και στον δημόσιο πλούτο. Εννοείται ότι αυτό τοπρώτο βήμα περιλαμβάνει και την αναίρεση τουβάναυσου θεσμικού πλαισίου για τις ιδιωτικοποιήσεις,για την ανάπτυξη του χώρου και την καταστροφή τηςφύσηςΑς προχωρήσουμε, όμως. Τι εννοείς, πχ, όταν λες ότιπρέπει να αναιρεθεί το θεσμικό πλαίσιο;Να αλλάξουν αυτά που λέγαμε πριν για τα νέα

πολεοδομικά και χωροταξικά σχέδια, για τα δάση κλπ.Σε επίπεδο περιφερειακής πολιτικής σίγουρα δενεπαρκούν μόνο οι επιδοτήσεις που δίνονται πάντα σεορισμένες περιοχές. Το σημαντικό είναι να αρχίσουμενα σκεφτόμαστε ότι η πολυσυζητημένη παραγωγικήανασυγκρότηση σημαίνει συγχρόνως και γεωγραφική,χωροταξική ανασυγκρότηση της χώρας. ∆εν γίνεταιστη μύτη ενός μολυβιού. Να σκεφτούμε επίσης ότι ηεπιδίωξη για κοινωνική δικαιοσύνη, πού κάνει κάθεσοβαρό αριστερό κόμμα, δεν μπορεί σταθεί χωρίς καιγεωγραφική, χωρική δικαιοσύνη. Μπορεί να φαίνεταιδύσκολο, να μας πουν ότι δεν έχουμε χρόνο κτλ αλλάείναι απαραίτητο, κάτι που η περιφερειακή πολιτικήτης ΕΕ αγνοεί επιδεικτικά προωθώντας το τρίπτυχο:ανταγωνισμός μεταξύ περιφερειών για προσέλκυσηεπενδύσεων, ιδιωτικοποιήσεις και περιορισμός τωνδιαθέσιμων πόρων. Χρειάζεται σοβαρή παρέμβαση γιατην αναθεώρηση αυτών των κατευθύνσεων καιλυπάμαι που κανένας από τους ευρωβουλευτές μαςδεν πήγε στην επιτροπή για τη περιφερειακή πολιτικήτου Κοινοβουλίου.Οι προδιαγραφές των σχεδιαζόμενων περιφερειακώνσυνεδρίων πάνε ανάποδα, αξιοποιούν πολύ τοκεντρικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης. Αυτή είναι ηπραγματικότητα.Αν αυτή είναι η πραγματικότητα να σκεφτούμε πώς θααλλάξει, να σκεφθούμε ότι υπάρχει και ο τόπος, ηέγνοια για το τοπικό και η δύναμη της τοπικής γνώσης,εκείνων που βιώνουν τα προβλήματα επιτόπου.Ξέρουν πολύ καλύτερα τα πράγματα απ’ αυτούς πουείναι στα γραφεία. Όποτε πάμε στο πεδίο καισυζητούμε με τους ντόπιους για τα θέματα τηςανάπτυξης, της οικονομίας και της παραγωγήςγυρίζουμε πάντοτε πιο πλούσιοι, με εντελώςδιαφορετική εικόνα απ’ αυτή που είχαμε για τοσυγκεκριμένο θέμα, χωρίς όμως να πέσουμε στημερικότητα του ειδικού. Πώς θα το επιτυγχάναμε αυτό; Να φύγουμε από τηνκορυφή, το κεντρικό και να πάμε στο τοπικό, ναπροσεγγίσουμε τις διαπεριφερειακές, κυρίως τιςενδοπεριφερειακές ανισορροπίες;Είναι πολύ δύσκολο και μας λείπει η αντίστοιχηπαράδοση αλλά δεν είναι όμως αδύνατο. Μια ιδέα θαήταν τα τοπικά παραγωγικά συνέδρια, όχι σε επίπεδο

περιφέρειας, σε κάποιες περιοχές. Εκεί δεν μπορεί ναξεχωριστεί η παραγωγική ανασυγκρότηση από ταπροβλήματα του τόπου. Αυτό που λέμε δημοκρατίααπό τα κάτω κτλ να το δοκιμάσουμε πιλοτικά, έστω,σε κάποιες περιοχές. Το πιο δύσκολο πράγμα στηνΕλλάδα είναι η συνεννόηση για τα τοπικά προβλήματα.∆εν ανακαλύπτουμε τον τροχό εμείς εδώ υπάρχουνπετυχημένα εναλλακτικά παραδείγματα θα πρέπει ναμάθουμε από τις εμπειρίες σε άλλες περιοχές τηςΝότιας Ευρώπης αλλά και της Λατινικής Αμερικής. Καιείναι πιθανό σε τοπικό επίπεδο να αναθεωρήσουμεκάποια προγράμματα που έχουν μεγάλη δόσηαριστερού βολονταρισμού και συγχρόνως νααποφύγουμε μια τοπικιστική κλειστότητα. Θασυνειδητοποιήσουμε τότε τον υφιστάμενο ασφυκτικόκλοιό και θα πρέπει να γίνει αναθεώρηση τωναναπτυξιακών προτεραιοτήτων. Το υλοποιεί σήμερα ηΡένα ∆ούρου στην Αττική. Βρήκε μερικά πράγματαδεμένα, δεν μπορεί να τ’ αλλάξει όλα και πάει να βρει,με δεδομένο τις προηγούμενες αποφάσεις, τι μπορείνα κάνει καλύτερο. Και αυτό δεν είναι λίγο.

Η παραγωγικήανασυγκρότησηδεν γίνεταιστη μύτηενός μολυβιού

Όποτε πάμε στο πεδίο και συζη-τούμε με τους ντόπιους για ταθέματα της ανάπτυξης, της οικο-νομίας και της παραγωγής γυρί-ζουμε πάντοτε πιο πλούσιοι, μεεντελώς διαφορετική εικόνα απ’αυτή που είχαμε για το συγκεκρι-μένο θέμα, χωρίς όμως να πέ-σουμε στη μερικότητα του ειδι-κού.

“

Καµαρά: Αντί για κατήγορος,κατηγορούµενος

ΟΤζον Καμαρά είναι άτυχος, αλλάκαι συνάμα τυχερός άνθρωπος.Κατάγεται από τη Σιέρα Λεόνε

και παίζει επαγγελματικό ποδόσφαιροστην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Λα-μία.

∆εν είναι απίθανο να έχετε ακούσει τηνιστορία του 26χρονου άσου, ο οποίος α-ντιμετωπίστηκε περίπου ως... λεπρός,ε-λέω Εμπολα, μετά την επιστροφή του α-πό την πατρίδα του στις αρχές του Οκτώ-βρη. Αυτό που μάλλον δεν ξέρετε είναιότι ο παίκτης αφενός δεν έχει προσβλη-θεί από τον ιό και αφετέρου κλήθηκε σεαπολογία από την football league επειδήτόλμησε να διαμαρτυρηθεί για την αντι-μετώπιση που είχε από την ομάδα τουφορώντας μπλουζάκι που έγραφε «είμα-στε από τη δυτική Αφρική, όχι ιός».

Βήχεις και ο διπλανόςαρρωσταίνει

Στην ομάδα της Λαμίας δεν έχουν μι-λήσει ανοιχτά για το περιστατικό. Η«Εποχή» μίλησε με υψηλόβαθμο στέλε-χός της, ο οποίος προσπάθησε να δι-καιολογήσει τα αδικαιολόγητα: «∆εν εί-ναι αλήθεια ότι τον είχαμε σε καραντίναόταν επέστρεψε από την πατρίδα του.Απλώς του είπαμε να καθίσει τέσσερις η-μέρες στο σπίτι του για να ξεκουραστεί(!). Ξέρετε, υπήρχε μεγάλος φόβος γιατον ιό εκείνες τις ημέρες. Εκτός αυτού,η Λαμία είναι μία μικρή, κλειστή κοινω-νία, θα ήταν εύκολο να στιγματιστεί οπαίκτης μέχρι να αποδειχθεί ότι δεν έχειπροσβληθεί από τον ιό. >Kαι στην καφε-τέρια που λέει ο λόγος να πήγαινε, μπο-ρεί να μην το χαιρετούσαν καν. Ο κόσμοςεδώ βήχει και ο διπλανός αρρωσταίνει”.

Αυτό που προφανώς δεν κατάλαβε οσυνομιλητής μας είναι ότι ο άνθρωπος έ-χει ήδη στιγματιστεί, έστω και αν στο τέ-λος απέδειξε την...»αθωότητά» του. Στιγ-

ματίστηκε μαζί του και η Λαμία και οικάτοικοί της διότι οι άνθρωποι της ομά-δας πανικοβλήθηκαν άνευ λόγου και αι-τίας. Η ιστορία του Καμαρά ταξίδεψεστο BBC και από εκεί στα πέρατα του κό-σμου για να γίνει σαφές για άλλη μια φο-ρά ότι στην Ελλάδα του 2014 ο κρυφόςαλλά και ο φανερός ρατσισμός προελαύ-νει.

Τι έκανε η διοργανώτρια αρχή τουπρωταθλήματος για όλα αυτά; Κάλεσετον ποδοσφαιριστή σε απολογία για τομήνυμα στο μπλουζάκι του εξαντλώνταςτην αυστηρότητά της και φανερώνονταςότι συχνά ο κόσμος του ποδοσφαίρουδεν μπορεί να αφουγκραστεί την κοινω-νία και να συλλάβει τα μηνύματα πουστέλνει. Το κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ, πουβρέθηκε στα γραφεία της Λίγκας την Πέ-μπτη, τόνισε το προφανές: ο,τι ο παί-κτης μετά από όλα όσα υπέστη δεν είναιδυνατόν να βρεθεί και κατηγορούμενος.Να σημειώσουμε ότι η εκδίκαση της υ-πόθεσης αναβλήθηκε για την επόμενηΠέμπτη.

Φανταστείτε τώρα πόσοι Αφρικανοίπου ζουν στην πατρίδα μας και δεν δια-θέτουν την τύχη να παίζουν ποδόσφαιροέτσι ώστε οι ιστορίες τους να γίνονταιευρέως γνωστές τι περιστατικά έχουνβιώσει από τη στιγμή που τα ελληνικά,και όχι μόνο μίντια, κατέλαβε η τρο-μοϋστερία του Εμπολα.

Ανάλογα φαινόμενα, όχι πάντως της ί-διας έντασης, παρουσιάστηκαν και στηνπροηγμένη ποδοσφαιρικά Ευρώπη.

Στην Ισπανία, όπου αγωνίζονται πολ-λοί αφρικανοί ποδοσφαιριστές, οι σύλ-λογοι τρομοκρατήθηκαν στην είδηση τηςεξάπλωσης της νόσου. Οι ιθύνοντες της

Ράγιο Βαγεκάνο, ομάδας που αγωνίζεταιστην πρώτη τη τάξει κατηγορία του ι-σπανικού ποδοσφαίρου ζήτησαν από τονποδοσφαιριστή τους Λας Μπαγκουρά ναεπιστρέψει άμεσα από την Αφρική όπουβρισκόταν με την Εθνική ομάδα Γουινέαςγια αγωνιστική υποχρέωση. Ο παίκτηςφαίνεται ότι πιέστηκε αφόρητα και εντέλει επέστρεψε εγκαταλείποντας το α-ντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώ-ρας του.

Αλλάζει τόπο το Copa Africa

Εν τω μεταξύ, στον αέρα βρίσκεται καιη διοργάνωση του Copa Africa η οποία ε-πρόκειτο να λάβει χώρα τον προσεχέςΙανουάριο στο Μαρόκο. Οι Μαροκινοίδιοργανωτές, πιεζόμενοι από την κοινήγνώμη της χώρας τους, ανακοίνωσανστις αρχές του Οκτώβρη ότι δεν είναι σεθέση τελικά να διοργανώσουν το τουρ-νουά ρίχνοντας το μπαλάκι στη Συνομο-

σπονδία της Αφρικής.Επειδή όμως οι συμφωνίες με τους χο-

ρηγούς και τα τηλεοπτικά δίκτυα και τατηλεοπτικά δικαιώματα έχουν ήδη κλεί-σει, ενδεχόμενο να μην διεξαχθεί η διορ-γάνωση δεν υπάρχει. Η Συνομοσπονδίατης Αφρικής θα περιμένει την επίσημη ε-ναλλακτική πρόταση των Μαροκινών μέ-χρι και αύριο (11/11) και ακολούθως θαπάρει τις αποφάσεις της. Το πιο λογικότων σεναρίων είναι ότι τη διοργάνωση θατην αναλάβει άλλη χώρα, πιθανότητατης Βορείου Αφρικής.

Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι εφόσοντο τουρνουά διεξαχθεί κανονικά, οι σύλ-λογοι θα ζητήσουν επιπλέον εγγυήσειςαπό τις ομοσπονδίες των χωρών για ναεπιτρέψουν στους διεθνείς παίκτες τουςνα συμμετάσχουν. Αν, τελικώς, το κά-νουν και δεν κρυφθούν πίσω από το φό-βο.

Νίκος Γιαννόπουλος

∆εν είναι αλήθεια ότι τον είχαμεσε καραντίνα. Απλώς του είπαμενα καθίσει τέσσερις ημέρες στοσπίτι του για να ξεκουραστεί.

“

Η ΤΡΟΜΟΫΣΤΕΡΙΑ ΤΟΥ ΕΜΠΟΛΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕ∆Α

Ο Τζον Καμάρα, κατάτη διάρκεια αγώνα

της Λαμίας, φόρεσεμπλούζα που έγραφε

«Είμαστε από τηδυτική Αφρική, όχιιός». Για αυτή του

την πράξη ηΠειθαρχική Επιτροπή

της Football Leagueτον κάλεσε σε

απολογία.

Στον αέρα βρίσκεται και η διοργάνωσητου Copa Africa, η οποία επρόκειτο να

λάβει χώρα τον προσεχές Ιανουάριο στοΜαρόκο. Αναζητάται χώρα της Βορείου

Αφρικής... με εγγυήσεις

Κυριακή 09-11-2014

Documents

Transcript of Κυριακή 09-11-2014