Post on 29-Aug-2019
Il-Kultura Maltija
X’tifhem int bil-kelma KULTURA ???
Kultura hija mod ta’ ħajja kif ippratikata minn grupp
ta’ nies.
Religjon
Bil-Kelma Kultura Nifhmu :
L-Istorja
tal-Pajjiż
LingwaTradizzjonijiet
u
Drawwiet
Il-Lingwa Maltija
Bħala Poplu Malti aħna poplu żgħir meta nqabbluh
ma ġnus oħra
Bħala Poplu Malti aħna ngħoddu madwar 345,481
ruħ
Il-lingwa Maltija kienet titqies bħala lingwa li tigi użata minn nies
ta’ klassi baxxa biss.
Kien hemm żmien fejn il-lingwa Maltija kienet titqies bħala “il-
lingwa tal-kċina”, fejn din kienet tiġi mitkellma biss mingħajr ma
tinkiteb u lanqas tinqara.
Rumanz
Semitiku
Anglosassonu
Il-lingwa Maltija żvilupat matul iż-żmien u hija mibnija
fuq tlett lingwi.
Liema Huma???
Uħud mill-personaġġi li għenu sabiex il-lingwa Maltija tistabillixi ruħha huma:
Mikiel Anton VassalliDun Karm Psalia
Ruzar Briffa Manwel Dimech
Il-Lingwa Maltija Illum ??
Il-lingwa Maltija Ilum nisgħu ngħidu li hija bħala il-lingwa
ta’pajjiżna. Din tinsab imniżla fil-Kostituzjoni ta’
Il-lingwa Maltija illum permezz ta’
dħul ta’ Malta f ’
ġiet rikonoxuta bħala waħda mill-
lingwi
Rikonoxxuta
Matul iż-żmien uħud mill-aktar kotba importanti bħal inqelbu
għal Malti minn uħud mill-aqwa kittieba Maltin.
Rikonoxuta ufficjali
Malta
Unjoni Ewropeja
ufficjali
Internazjonalment
Bibbja
Reliġjon
Aktarx li akbar effett Kulturali fuq id-drawwiet tagħna l-Maltin
jingħata mill-Knisja Kattolika
Sa mill-qedem il-poplu Malti qies ir-reliġjon bħala parti
importanti minn ħajjiethom . Dan jidher ċar f ’nurmu ta’
monumenti reliġjuzi li insibu madwar il pajjiż.
Taf isemmi Uħud min dawn ???
Tempji ta’ Ħagar Qim
Knejjes f ’kull belt u raħal
Niċċeċ fil-kantunieri ta’ toroq
Statwi ta’ qaddisin fil-pjazzez
Maltin
Il-Festa Maltija
Tradizzjoni oħra li hija marbuta kemm mar-reliġjon u kemm mal-kultura huma
il-festi ta’ l-ibliet u rħula lill-qaddisin jew patruna tagħna.
X’inhuma uħud mill-karatteristiċi tal-festi Maltin ??
Il-knisja imżejna il-libsa tal-
festa
Il-baned u il-marċi li jsiru mal-belt u raħal
In-nar ta’ art u ta’ l-ajru
Il-mejda tal-qubbajt L-istatwa tal-patrun jew patruna
Drawwiet
u
Tradizzjonijiet
Bla Dubju ta’ xejn żgur li għandna drawwiet u tradizzjonijiet li
jagħrfuna minn popli oħra.
Ħafna drabi lanqas biss nagħtu kas ta’ dawn id-drawwiet nibdew nagħtu
kashom biss meta nkunu barra minn Malta u nindunaw kemm dawn il-pajjiżi
huma differenti minna
Permezz ta’ dawn id-drawwiet u tradizzjonijiet jirnexxielna niġbdu lejn Malta
ħafna turisti sabiex jara xi ħaga li diffiċli jsibu ġewwa il-pajjiż tagħhom
Għana Maltija
Il-ħobza imsajra mill-furnar
Malti
L-ikel Malti bħal Bigilla u stuffat bil-
fenek
Qagħaq ta’ għasel
L-Istorja tal-Pajjiż
Għalkemm gżira żgħira Malta għandha storja li
hija twila u antika.
Għal ħafna snin Malta kienet maħkuma minn
diversi ħakkiema li kollha ħallew il-marka
tagħhom matul iż-żmien:
Uħud minn dawn il-ħakkiema li ħallew marki importanti
kienu :
L-Għarab
Il-Francizi
Il-Kavallieri ta’ San Ġwann
Dan kien żmien ibes għal poplu Malti fejn jidħol it-
twemmin reliġjuż.
Dawn ħallew effett kbir fuq il-lingwa Maltija
Saħħew id-difiza tal-gżejjer Maltin
Bnew il-belt Valletta
Malti kiseb ħafna ġid min taħt idejn il-kavallieri.
Dan ma tantx kien żmien sabih ħafna għall-Maltin.
Il-Franciżi riedu jistagħnew minn fuq dahar il-Maltin
u bdew jisirqu palazzi u knejjes.
L- Ingliżi u it-Tieni Gwerra Dinija
20 ta’ Mejju 1814, Malta għaddiet taħt idejn
Taħt il-perjodu tal-ħakma Ingliża Malta għaddiet min gwerra dinija fejn
kienu bosta il-Maltin li tilfu , filwaqt li Malta sofriet faqar kbir.
Il-Maltin ingħataw il- mil-Ingliżi bħala radd ta’
ħajr ghal-qlubija li urew.
Kibru is-setturi pubbliċi l-aktar f ’oqsma ta’
U
Il-Ħakma Ingliża ħalliet effett importanti mhux biss fuq
il-kultura Maltija iżda fuq il- ukoll.
l-Ingliżi.
kiefra
ħajjiethom
George Cross
EDUKAZZJONI
SAĦĦA.
lingwa
Dati Importanti għal Malta:
8 ta’ Settembru, 1565
7 ta’ Ġunju, 1919
21 ta’ Settembru, 1964
L-Assedju l-Kbir
Sette Giugno
Jum l-Indipendenza
13 ta’ Diċembru, 1974
Jum ir-Repubblika
31 ta’ Marzu, 1979
Jum il-Ħelsin