10. Akciğer kanser - I

Post on 15-Jul-2015

139 views 6 download

Transcript of 10. Akciğer kanser - I

AKCĠĞER KANSERĠ

Dr. Okan Solak

AKCĠĞER KANSERĠ-I

Doç.Dr. Okan Solak

AKÜ Tıp Fak. Göğüs Cerrahisi AD

Epidemiyoloji ve Etyoloji

• Kanser tüm dünyadaki en önemli sağlık problemlerinden biridir

• Kalp hastalıklarından sonra 2. sırada ölüm nedenidir. (%22,3)

• Tüm yaĢ grupları dahil her 10 ölümden biri kansere bağlıdır.

T.C Sağlık Bakanlığı (1995) Kanser

Ġnsidansı

Oran( %)

Akciğer 22,6

Meme 9,6

Mide 8,5

Lenfoma-Lösemi 8,0

Üriner Sistem 6,3

Kolerektal 6,2

Uterus 3,3

Prostat 3,0

Over 2,0

Pankreas 1,2

Türkiye’de akciğer kanserine bağlı ölümlerin

yıllara ve cinsiyete göre dağılımı

• DİE Ölüm İstatistikleri 1997

Kanser dağılımını etkiliyen faktörler

• Cinsiyet, yaĢ, ırk, beslenme

alıĢkanlıkları, sosyoekonomik koĢullar, çeĢitli

alıĢkanlıklar (sigara), coğrafi ve çevresel

etkenler.

Sigara

• Akciğer kanseri önlenebilir tek önemli kanser tipidir.

• Sigara içimiyle doğrudan iliĢkilidir.

• 30 paket/yıl ve üzerinde sigara içenlerde risk 20 kat artmaktadır.

• 20 yaĢ altında sigara içimine baĢlama riski daha da arttırır.

• 1950 de kadında kansere bağlı ölümlerin %3

• 1995 de sigara kullanımına paralel meme kanserini

geçerek %24 e ulaĢmıĢtır.

YaĢ

• 35 ve 60 yaĢları arasında her 5 yılda

insidans 2 katına çıkar ve 75 yaĢına kadar

artmaya devam eder.

Beslenme

• Olgu-kontrol çalıĢmalarında;

Taze sebze, meyve tüketiminin yüksek ve

karotenoidlerden zengin beslenenlerde

akciğer kanseri riski azalmaktadır.

Alkol

• Alkol ile direk akciğer kanseri arası iliĢki

gösterilmemiĢtir. Ancak kanserli

hastalarda kullanım sıklığı fazladır.

Hava kirliliği

• Hava kirliliğinin akciğer kanseri

geliĢimindeki rolü hakkındakibilgiler

sınırlıdır.

• ġehirde yaĢıyanlar kırsal kesimde

yaĢayanlara göre 2 kat risk altındadır.

Meslek

• Aspes iĢçilerinde aspes ile akciğer kanseri

arası ilĢiki gösterilmiĢtir.

• Sigara içen bir aspes iĢçisinde akciğer

kanseri riski 100 kat fazladır.

Genetik

• TanımlanmıĢ bir gen yoktur.

• Anne-baba nın birinin akciğer kanseri

olduğu bireylerde akciğer kanseri riski

daha yüksektir. Ailesel yatkınlık vardır.

Patoloji

• Dünya Sağlık Örgütü (1999) sınıflaması

kullanılmaktadır.

• Sınıflamanın amacı: Biyopsi ve operasyon

materyallerinde rutin yöntemlerle tanı

koyabilmektir.

Akciğer ve Plevra Tm’nin Histolojik

Klasifikasyonu (WHO, 1999)

1. Epitelyal Tümörler; Benign, preinvaziv, malign

2. YumuĢak doku tm

3. Mezotelyal tm

4. ÇeĢitli tm

5. Lenfoproliferatif hastalıklar

6. Sekonder tm

7. Sınıflandırılamayan tm

8. Tümör benzeri lezyonlar

Epitelyal Malign Tümörler (WHO 1999)

1. Yassı hücreli karsinoma

2. Küçük hücreli karsinoma

3. Adenokarsinoma (Brokoalveoler, musinöz tm)

4. Büyük hücreli karsinoma

5. Adenoskuamöz karsinoma

6. Leomorfik,sarkomatöz karsinoma

7. Karsinoid tümör

8. Tükrük bezi tipi karsinomalar (Mukoepidermoid,

adenoid kistik karsinoma)

9. Sınıflandırılamayan karsinoma

Yassı Hücreli Karsinoma

(Skuamöz, epidermoid karsinoma)

• ABD de bütün akciğer kanserlerinin

%30’unun oluĢturur.

• En sık büyük bronĢlarda yer almakla

birlikte periferik EPCA sayısı da

artmaktadır

• Sıklıkla santral lokalizayonlu oldukları

için bronkoskopik tanı kolay konur.

Küçük Hücreli Karsinoma

• En agresif seyirli tümördür.

• Avrupa ve ABD deki tüm akciğer tm lerinin %25’ini oluĢturur.

• Erkek/kadın oranı 4/1

• Sigara içimi ile yakın iliĢkilidir

• Genellikle santral yerleĢimlidir.

Adenokarsinoma

• Sıklığı hergeçen gün artmakta ve

bazı ülkelerde akc

tm’nin %50’ni oluĢturmaktadır.

• Periferik yerleĢim eğilimindedir.

Semptomlar geç çıkar.

• Tuberkuloz gibi enf hastalıklarına

bağlı skar zemininde geliĢebilir.

• Erken metastaz yapar.

Büyük Hücreli Karsinoma

• Diğer hücre tipleri dıĢlanarak

tanısı konur.

• Erkek /Kadın oranı 5/1

• Sıklıkla periferik yerleĢimlidir.

Karsinoid Tümörler

• Tüm akciğer tm’lerinin %1-2 sini oluĢturur.

• DüĢük gradeli tm lerdir.

• Endokrin sistemin bir elemanı olan Kulchitsky

hüc’den köken almaktadır.

• Erkek/Kadın oranı 1/1

• Sigara iliĢkisi yoktur.

• Segment bronĢlarından sıklıkla kaynaklanır.

• %80’ninde hastalarda öksürük,tekrarlayan

enfeksiyon öyküsü vardır.