1

ระบบสารสนเทศระบบสารสนเทศ (Information Systems)(Information Systems)

ภาควิชาวิทยาการคอมพวิเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ

คณะวิทยาศาสตร มหาวิทยาลัยนเรศวร

2

วัตถุประสงควัตถุประสงค

เพื่อใหสามารถอธิบายถึงความแตกตางระหวางขอมูลและสารสนเทศ

เพื่อให เขาใจถึง ความหมาย แนวคิดและเปาหมายของระบบสารสนเทศ เพื่อใหเขาใจถึงคุณสมบัติของระบบสารสนเทศ และผลกระทบในดานตางๆ เพื่อทําความเขาใจเกี่ยวกับองคกรและระบบสารสนเทศ ในดานโครงสรางองคกร การบริหาร/จัดการ และเทคโนโลยีเพื่อใหเขาใจถึงบทบาทตาง ๆของบุคคลากรในระบบสารสนเทศ

3

ขอมูลและสารสนเทศขอมูลและสารสนเทศ ((Data & Information)Data & Information)

ขอมลู (Data) คอืขอเท็จจริง ที่เกิดขึ้นจากการดําเนินกิจกรรมตางๆ ของมนุษย

ขอมลูสามารถจัดเก็บ และนํามาประมวลผลได

การจัดการขอมลู (Data management) คอืการจัดการเกี่ยวกับการจัดเก็บขอมลูใหเกิดประสิทธิภาพ

การประมวลผลขอมลู (Data Processing) คือการนําขอมูลเขามาผานกระบวนการ (บางอยาง) เพื่อใหเกิดผลลพัธเปนขอมลูใหมที่สามารถนํามาใชประโยชนได

ผลลัพธที่เกิดจากกระบวนการประมวลผลขอมูลเรียกวา สารสนเทศ (Information)

4

ขอมูลและสารสนเทศขอมูลและสารสนเทศ ((Data & Information)Data & Information)

4

.

สารสนเทศขอมูล

2550, 1.52551, 1.12552, 1.22553, 1.8

….

ระบบสารสนเทศ ยอดขายในงวด

สุดทายของป

2553 นีค้ือ $1.8

ลานบาท

ประเมินผล

5

ขอมูลและสารสนเทศขอมูลและสารสนเทศ ((Data & Information)Data & Information)

001141 5

Data InformationProcessProcess

ขอมลู สารสนเทศกระบวนการ

รหัสนิสิต คะแนน

49312569 60

49312587 75

49311234 50

49325789 65

49312998 51

รหัสนิสิต เกรด

49312569 C49312587 B49311234 D49325789 C49312998 D

6

สารสนเทศสารสนเทศ สามารถเปนขอมูลของอกีกระบวนการหนึ่งไดสามารถเปนขอมูลของอกีกระบวนการหนึ่งได

6

ประเมนิผล

รหัสนิสิต คะแนน

49312569 60

49312587 75

49311234 50

49325789 65

49312998 51

รหัสนิสิต เกรด

49312569 C49312587 B49311234 D49325789 C49312998 D

สรุปผล

เกรก จํานวนคน

A 0B 1C 2D 2F 0

เปรียบเทียบผล

ขอมูล 1ขอมูล2 (สารสนเทศ1)

ขอมูล3 (สารสนเทศ2)

ขอมูล4

(สารสนเทศ3)

7

ระบบสารสนเทศระบบสารสนเทศ

• ระบบสารสนเทศ คือ กลุมของระบบงานที่มีการใชคอมพิวเตอรเทคโนโลยี (Computer based Information System) ซึ่งทําหนาที่

– รวบรวมขอมูล

– จัดเก็บขอมูล

– ประมวลผล

– และแจกจายขอมูลขาวสารหรือ สารสนเทศ

• มีวัตถุประสงคเพื่อ สรางสารสนเทศ สําหรับ สนับสนุนการตัดสินใจ และควบคุมการดําเนินงานขององคกร

001141 7

8

แบบจําลองของระบบสารสนเทศแบบจําลองของระบบสารสนเทศ ((Information System Model)Information System Model)

001141 8

ระบบสารสนเทศ

สารสนเทศขอมูล ประมวลผล

Feedback

สิ่งแวดลอมองคกรผูจัดจําหนาย ลูกคา

กฎ ขอบังคับ ผูสนับสนุน คูแขงขัน

9

องคประกอบของระบบสารสนเทศองคประกอบของระบบสารสนเทศ

9

ที่มา: http://www.zoneza.com/knowledge/id597.aspx

10

องคประกอบของระบบสารสนเทศองคประกอบของระบบสารสนเทศ

1) ฮารดแวร หมายถึง : เครื่องคอมพวิเตอรอุปกรณรอบขาง รวมทั้งอุปกรณสื่อสาร

สําหรับเชื่อมโยงคอมพวิเตอรเขาเปนเครือขาย เชน เครื่องพิมพ เครื่องกราดตรวจ

เมื่อพิจารณาเครื่องคอมพิวเตอร สามารถแบงเปน 3 หนวย คอื

หนวยรับขอมลู (input unit) ไดแก แผงแปนอักขระ เมาส

หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit : CPU)

หนวยแสดงผล (output unit) ไดแก จอภาพ เครื่องพิมพ

10

11

องคประกอบของระบบสารสนเทศองคประกอบของระบบสารสนเทศ2) ซอฟทแวร หมายถึง : ชุดคําสัง่หรือโปรแกรมที่เขียนขึน้จากภาษาคอมพิวเตอร ใหเครื่องทํางานได

ตามตองการในแตละงาน แบงตามลักษณะการทํางานไดดังนี้

โปรแกรมระบบปฏิบัติการ (operating system) เปนโปรแกรมที่เขยีนขึ้นเพือ่ควบคุมการ

ทํางานของคอมพวิเตอรใหอุปกรณอื่นๆ สามารถทํางานประสานกันได และควบคุม

โปรแกรมภายนอกอื่นๆ ใหสามารถใชงานได โปรแกรมระบบปฏิบัติการ ไดแก MS-Dos ,

Linux, UNIX, Windows ฯลฯ

โปรแกรมแปลภาษา (Compiler Languages) เปนโปรแกรมที่แปลภาษาคอมพิวเตอรใหเปน

ภาษาเครื่อง

11

12

องคประกอบของระบบสารสนเทศองคประกอบของระบบสารสนเทศซอฟทแวร (ตอ)

โปรแกรมประยุกต (Application Software) เปน

โปรแกรมที่นักเขยีนโปรแกรมเขียนขึ้นเพื่อสัง่ให

เครื่องทํางานเฉพาะอยางตามความตองการของ ผูใช

โปรแกรมสําเร็จรูป (Package Program) เปน

โปรแกรมที่เขียนขึ้นเพื่อประมวลผลของงานใน

ลักษณะใดลักษณะหนึ่ง ไดแก โปรแกรมประมวล

คํา (word Processing) โปรแกรมจัดระบบฐานขอมูล

(data Base Management) โปรแกรมทําการคํานวณ

(calcutation Program) โปรแกรมสําหรับงานธุรกิจ

(Business Program)

12

13

องคประกอบของระบบสารสนเทศองคประกอบของระบบสารสนเทศ3) ขอมูล (Data) คือขอเท็จจริงเกี่ยวกับบุคคล สิง่ของ สถานที่ หรือเหตุการณใดๆ ทีส่นใจศกึษาขอมูล

แบงออกไดดังนี้

รหัส (code) คือสัญลักษณที่ใชแทนขอมูล โดยปกติใชตัวเลขฐานสอง เชน 0 ถึง 9 หรอื A ถึง Z

บิท (Bit) ยอมาจาก Binary digit คอืหลักในเลขฐานสอง ทีม่ี 6 บิท หรอื 8 บิท ซึ่งอาจใชเปนรหัสแทน

ตัวอักษรได เชน 00010010 แทน A

ไบท (Bye) คอืกลุมของเลขฐาน อาจจะเปน 6 บทิ 8 บทิ ก็ได นาํมาเปนรหสัแทนสัญลักษณตัวใด ตัว

หนึง่ เชน 00000000 (8 บทิ) เทากับ 1 ไบท

ตัวอักขระ (Character) คือสัญลกัษณตางๆ ที่ใชแทนภาษามนษุย

คํา (Word)

เขต (Field)

ระเบียน (Record)

ไฟล (File) หรอืแฟมขอมูล

13

14

องคประกอบของระบบสารสนเทศองคประกอบของระบบสารสนเทศ4) บุคลากร ที่เกี่ยวของกับระบบสารสนเทศ แบงออกไดดังนี้

• เจาของระบบ (System owners/Sponsors )

– มีสวนไดสวนไดเสยีจากการลงทุนสรางระบบสารสนเทศ

• ผูใชระบบ (User)

– ผูใชภายใน (Internal users)

• End-users คือผูใชที่ปอนขอมูลเขาสูระบบโดยตรง ไมจาํเปนตองมีทักษะหรือความรูมาก เนนความถูกตองและรวดเร็วของการปอนขอมูลเขาสูระบบ

• Power-users คือผูใชที่มีความรูความชํานาญเฉพาะดาน สามารถใชงานฟงกชันของระบบในสวนที่มคีวามซับซอนได

• Executive users คือผูใชที่ตองการสารสนเทศมาเพือ่การตัดสินใจและบริหารองคกร

– ผูใชภายนอก (External users)

• ผูใชซึ่งเปนบุคคลภายนอกองคกร แตสามารถเขาถึงบริการของระบบในองคกรได

15

องคประกอบของระบบสารสนเทศองคประกอบของระบบสารสนเทศ- ผูจัดการระบบ (Administrators) คอืผูที่ดูแลและควบคุมใหระบบสามารถดําเนินการไดอยางราบรื่น

ตามวัตถุประสงคที่ตั้งไว

- ผูพัฒนาระบบ (Developer) คือ ผูพัฒนาระบบสารสนเทศ ไดแก

นักวิเคราะหระบบ (System analysts)

นักเขียนโปรแกรม (Programmers)

พนักงานควบคุมคอมพิวเตอร (Computer Operators)

ผูใชคอมพิวเตอร (Users Computer)

15

16

องคประกอบของระบบสารสนเทศองคประกอบของระบบสารสนเทศ

5) ขั้นตอนการปฏิบัติงาน

ขั้นตอนการปฏิบัติงานที่ชัดเจนของผูใชหรือของบุคลากรที่เกี่ยวของก็เปน

เรื่องสําคัญอีกประการหนึ่ง เมื่อไดพัฒนาระบบงานแลวจําเปนตองปฏิบัติงานตามลําดับขั้นตอนในขณะที่ใชงานก็จําเปนตองคํานึงถึงลําดับ

ขั้นตอนการปฏิบัติของคนและความสัมพันธกับเครื่อง ทั้งในกรณีปกติและกรณีฉุกเฉิน เชน ขั้นตอนการบันทึกขอมูล ขัน้ตอนการประมวลผล ขั้นตอนปฏิบัติเมื่อเครื่องชํารุดหรือขอมูลสูญหาย และขั้นตอนการทําสําเนาขอมลูสํารองเพื่อความปลอดภัย เปนตน สิ่งเหลานี้จะตองมีการซักซอม มีการเตรียมการ และการทําเอกสารคูมือการใชงานที่ชัดเจน

16

17

ระบบสารสนเทศในมุมมองของธุรกิจระบบสารสนเทศในมุมมองของธุรกิจ

17

องคกร

การบริหาร/จัดการ

ระบบสารสนเทศ

เทคโนโลยี

18

คุณลักษณะของสารสนเทศคุณลักษณะของสารสนเทศ

19

ประโยชนของระบบสารสนเทศประโยชนของระบบสารสนเทศ

• เพิ่มประสิทธิภาพในการทาํงาน

• เพิ่มผลผลิต

• เพิ่มคณุภาพในการบริการลูกคา

• เพิ่มสินคาใหมและขยายผลิตภณัฑ

• สามารถที่จะสรางทางเลอืกในการแขงขันได

• การสรางโอกาสทางธุรกิจ

• การดึงดูดลูกคาไวและปองกันคูแขงขนั

• ลดตนทุน

• เพิ่มภาพพจนใหกับองคกร

19

20

ประเภทของระบบสารสนเทศประเภทของระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศจําแนกตามชื่อหนวยงาน เชน ระบบสารสนเทศบริหารงาน

โรงแรม ประกอบดวย ระบบสํารองหองพัก ระบบบัญชี ระบบจัดการหองพัก

ระบบสารสนเทศจําแนกตามหนาที่ของงาน เชน ระบบสารสนเทศจัดการ

ทรัพยากรมนุษย ประกอบดวย ระบบจัดการขอมูลพนกังาน ระบบการสรรหาและ

คัดเลือก ระบบฝกอบรม ระบบประเมินผล และระบบสวัสดิการ

ระบบสารสนเทศจําแนกตามลักษณะการดําเนินงาน และตามระดับของผูใชงาน

เพื่อใหสอดคลองกับการนําสารสนเทศไปใชประกอบการบริหารและตัดสินใจ

เชน ระบบ TPS, MIS, DSS, EIS, OIS, AI และ ES

20

21

การใชสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจการใชสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจ

21

ปฏิบัติการ

การจัดการเชิงยุทธวิธี

การจัดการเชิงรุก

EIS

DSS

MRS/MIS

TPS/DP

การจัดการเชิงปฏิบัติการ

22

ระดับผูใชระบบสารสนเทศระดับผูใชระบบสารสนเทศระดับของการจัดการ

ระดับวางแผนกลยุทธ

ระดับบริหารจัดการ

ระดับควบคุมการปฏิบัตงิาน

ระดับปฏบิัติงาน

EIS, DSS, ES

MIS, DSS

TPS

TPS, POS Terminal

ประเภทของระบบสารสนเทศที่ใช

23

ระบบสารสนเทศจําแนกตามลักษณะการดําเนินงานระบบสารสนเทศจําแนกตามลักษณะการดําเนินงาน

23

1. ระบบการประมวลผลขอมลู (Data Processing Systems – DP) หรือ

(Transaction Processing Systems – TPS)

2. ระบบสํานักงานอัตโนมัติ (Office Automation Systems- OAS)

3. ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ (Management Information Systems – MIS)

4. ระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (Decision Support Systems – DSS)

5. ระบบสารสนเทศเพื่อผูบริหารระดับสูง (Executive Information Systems: EIS)

6. ปญญาประดิษฐ (Artificial Intelligence – AI) และ ระบบผูเชี่ยวชาญ (Expert

Systems – ES)

24

ประเภทของระบบสารสนเทศประเภทของระบบสารสนเทศ

1) ระบบประมวลผลรายการ (Transaction Processing Systems - TPS)เปนระบบที่ทําหนาที่ในการปฏิบัติงานประจํา ทําการบันทึกจัดเก็บ ประมวลผลรายการที่เกิดขึน้ในแตละวัน โดยใชระบบคอมพิวเตอรทํางานแทนการทํางานดวยมือ ทั้งนี้เพื่อที่จะทําการสรุปขอมูลเพือ่สรางเปนสารสนเทศ

• ระบบประมวลผลรายการนี้ สวนใหญจะเปนระบบที่เชื่อมโยงกิจการกับลูกคา ตัวอยาง เชน ระบบการจองบัตรโดยสารเครื่องบิน ระบบการฝากถอนเงินอัตโนมัติ เปนตน ในระบบตองสรางฐานขอมลูทีจ่ําเปน ระบบนี้มักจัดทําเพื่อสนองความตองการของ ผูปฏิบัติงาน เปนสวนใหญเพื่อใหสามารถปฏิบัติงานประจําได

• ผลลัพธของระบบนี้ มักจะอยูในรูปของ รายงานที่มีรายละเอียด รายงานผลเบื้องตน

24

25

ขั้นตอนการประมวลผลรายการขอมูลขั้นตอนการประมวลผลรายการขอมูล ของของ ระบบระบบ TPSTPS

25

3.นําเสนอสารสนเทศ 2.ประมวลผลขอมูล

บันทึกรายการสั่งสินคา

1.การรวบรวมขอมูล

- ขอมลูลูกคา- ขอมลูการขาย- ขอมลูสินคา

4.จัดเก็บขอมูล

26

ตัวอยางตัวอยางระบบประมวลผลรายการระบบประมวลผลรายการ

27

ประเภทของระบบสารสนเทศประเภทของระบบสารสนเทศ

2) ระบบสํานักงานอัตโนมัติ (Office Automation Systems- OAS) เปนระบบที่

สนับสนุนงานในสํานักงาน หรืองานธุรการของหนวยงาน ระบบจะประสาน

การทํางานของบุคลากรรวมทั้งกับบุคคลภายนอก หรือหนวยงานอื่น ระบบนี้

จะเกี่ยวของกับการจัดการเอกสาร โดยการใชซอฟทแวรดานการพิมพ การ

ติดตอผานระบบไปรษณียอิเล็กทรอนิกส เปนตน

• ผลลัพธของระบบนี้ มักอยูในรูปของเอกสาร กําหนดการ สิ่งพิมพ

27

28

29

ประเภทของระบบสารสนเทศประเภทของระบบสารสนเทศ

3) ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ (Management Information

Systems- MIS) เปนระบบสารสนเทศสําหรับผูปฏิบัติงานระดับกลาง ใช

ในการวางแผน การบริหารจัดการ และการควบคุม

• ระบบจะเชื่อมโยงขอมูลที่มีอยูในระบบประมวลผลรายการเขาดวยกัน เพื่อ

ประมวลและสรางสารสนเทศที่เหมาะสมและจําเปนตอการบริหารงาน

ตัวอยาง เชน ระบบบริหารงานบุคลากร ผลลัพธของระบบนี้ มักอยูในรูปของ

รายงานสรุป (Summary Report) รายงานของสิ่งผิดปกติ (Exception Report)

เปนตน

29

30

ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ (MIS)(MIS)

30

ระบบสารสนเทศ

เพื่อการจัดการ

รายงานตามระยะเวลา

รายงานสรุป

รายงายตามเงื่อนไขเฉพาะ

รายงานตามความตองการ

TPS ฐานขอมูล

31

ระบบบริหารงานบุคลากร

32

ประเภทของระบบสารสนเทศประเภทของระบบสารสนเทศ

4) ระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (Decision Support Systems – DSS) เปนระบบที่ชวยผูบริหารในการตัดสินใจสาํหรับปญหา หรือที่มีโครงสรางหรือขั้นตอนในการหาคําตอบทีแ่นนอนเพียงบางสวน

• ขอมูลที่ใชตองอาศัยทั้งขอมูลภายในกิจการและภายนอกกิจการประกอบกัน

• ระบบยังตองสามารถเสนอทางเลือกใหผูบริหารพิจารณา เพื่อเลือกทางเลือกที่เหมาะสมที่สุดสําหรับสถานการณนั้น

• หลักการของระบบ สรางขึน้จากแนวคิดของการใชคอมพิวเตอรชวยการตัดสินใจ โดยใหผูใชโตตอบโดยตรงกับระบบ ทําใหสามารถวิเคราะห ปรับเปลี่ยนเงื่อนไขและกระบวนการพิจารณาได โดยอาศัยประสบการณ และ ความสามารถของผูบริหารเอง ผูบริหารอาจกําหนดเงื่อนไขและทําการเปลี่ยนแปลงเงือ่นไขตางๆ ไปจนกระทั่งพบสถานการณที่เหมาะสมที่สุด แลวใชเปนสารสนเทศที่ชวยตัดสินใจ

• รูปแบบของผลลัพธ อาจจะอยูในรูปของ รายงานเฉพาะกิจ รายงานการวิเคราะหเพื่อตัดสินใจ การทํานาย หรือ พยากรณเหตุการณ

32

33

ระบบสนับสนุนการตัดสินใจระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (DSS)(DSS)

33

TPSTPS

ขอมูลภายนอกขอมูลภายนอก

ฐานขอมูลDSS

DSS softwareDSS software

เชนเชน OLAPOLAP

34

35

ประเภทของระบบสารสนเทศประเภทของระบบสารสนเทศ

5) ระบบสารสนเทศสําหรับผูบรหิารระดับสูง (Executive Information

System - EIS) เปนระบบที่สรางสารสนเทศเชิงกลยุทธสําหรับผูบริหารระดบัสูง ซึ่ง

ทําหนาที่กําหนดแผนระยะยาวและเปาหมายของกิจการ

• สารสนเทศสําหรับผูบริหารระดบัสูงนี้จําเปนตองอาศยัขอมูลภายนอกกิจกรรมเปนอยาง

มาก ยิ่งในยุคปจจุบันที่เปนยุค Globalization ขอมูลระดับโลก แนวโนมระดบัสากลเปน

ขอมูลที่จําเปนสําหรับการแขงขันของธุรกิจ

• ผลลัพธของระบบนี้ มักอยูในรูปของการพยากรณ/การคาดการณ

35

36

ระบบสารสนเทศสําหรับผูบริหารระบบสารสนเทศสําหรับผูบริหาร (EIS)(EIS)

36

ขอมูลจากภายใน

- TPS/MIS/DSS

- ขอมูลการเงิน

- ระบบการจัดการ

สํานักงาน

ขอมูลจากภายนอก

- ดาวนโจนส

- Standard &

Poor’s

• เครื่องมือวิเคราะห

และวางแผนกลยุทธ

• เจาะลึกสารสนเทศ

ยืดหยุน

สารสนเทศ

EISEISสารสนเทศ

37มหาวิทยาลัยรังสิตพัฒนาระบบผูเชี่ยวชาญทํานายน้ําทวม

38

39

40

7)7) การทํางานของระบบผูเชีย่วชาญการทํางานของระบบผูเชีย่วชาญ Expert Systems (ES)Expert Systems (ES)

40

ระบบผูเชี่ยวชาญ

สวนติดตอสวนติดตอ

กับผูใชกับผูใช

กลไกอนุมานกลไกอนุมาน

ฐานความรูฐานความรู

คําถาม

คําแนะนาํ / คําอธิบาย

ผูใช

ประเภทของระบบสารสนเทศ

41

42

43

คุณลักษณะของระบบสารสนเทศแบบตางคุณลักษณะของระบบสารสนเทศแบบตาง ๆๆ

ระบบ ขอมูลนําเขา การประมวลผล ผลลัพธ ผูใช

ESS - รวบรวมขอมูลมาจาก

สวนงาน

ตาง ๆ ทั้งภายในและ

ภายนอก

-กราฟก

-การจําลองระบบ

-การโตตอบผูใช

-การประมาณ

การ

-การตอบ

คําถาม

-ผูบริหาร

ระดับสูง

DSS - ขอมูลนําเขานอย

- ขอมูลปริมาณมากใน

ระบบฐาน ขอมูลที่เตรียมไว

ใชในการวิเคราะห

-เครื่องมือสําหรับวิเคราะห

-การโตตอบผูใช

-การจําลองระบบ

-การวิเคราะห

-รายงานพเิศษ

-ผลการ

วิเคราะห

-การตอบ

คําถาม

-ผูทํางานมือ

อาชีพ

-ผูชวยผูบริหาร

MIS -ขอสรุปรายการทํางาน

-- ขอมูลปริมาณมาก

-การทํางานตามปกติ

-แบบจําลองพื้นฐาน

-การวิเคราะหพื้นฐาน

-รายงานสรุป

และ

ขอผิดพลาด

-ผูบริหาร

ระดับกลาง

44

คุณลักษณะของระบบสารสนเทศแบบตางคุณลักษณะของระบบสารสนเทศแบบตาง ๆๆ ระบบ ขอมูลนําเขา การประมวลผล ผลลัพธ ผูใช

KWS - ขอมูลสําหรับการออกแบบ

- องคความรูใหม ๆ

-การทําตนแบบ

-การจําลองระบบ

-รปูตนแบบ

-รปูกราฟก

-ทํางานมืออาชีพ

-ผูชวยฯ ดาน

เทคนิค

OAS - เอกสาร

- ตารางงาน

-การจัดเอกสาร

-การจัดตาราง

-การสื่อสาร

-เอกสาร

-ตาราง

-จดหมาย

-เลขานุการ

TPS - รายการเปลี่ยนแปลงขอมูล

- เหตุการณตาง ๆ ที่เกิดขึ้น

-การจัดเรยีง

-การแยกแยะ

ขอมูล

-การปรับปรงุ

ขอมูล

-รายงาน

รายละเอียด

-รายงานการสรุป

-บันทึกยอ

-ปฏิบัตงิาน

-ผูควบคุมงาน

45

ความสัมพันธระหวางระบบสารสนเทศแบบตางๆ

46

ขอดแีละผลกระทบในแงลบของระบบสารสนเทศขอดีของระบบสารสนเทศ ผลกระทบในแงลบของระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศสามารถทําการคํานวณและประมวลผลงาน

ไดเร็วกวาคนมาก

ระบบงานที่สามารถทํางานไดโดยอัตโนมัติอาจทําใหมี

คนตกงานเพิ่มขึ้นอยางรวดเร็ว

ระบบสารสนเทศชวยเหลือองคกรในการเรียนรูรูปแบบการซื้อ

สินคาและความชอบของลกูคา

ระบบสารสนเทศชวยใหสามารถบันทึกรายละเอียด

ของคนไดอยางงายดายซึ่งอาจเปนการละเมิดสิทธสิวน

บุคคล

ระบบสารสนเทศนําเสนอประสทิธิภาพผานการใหบริการตางๆ

เชน ตูเบิกเงินอัตโนมัติเอทีเอ็ม ระบบโทรศัพท หรือเครื่องบินที่

ใชคอมพิวเตอรควบคุม เปนตน

ระบบสารสนเทศถกูนํามาใชงานอยางกวางขวางของ

ระบบงานอาจนําไปสูความลมเหลวขององคกรระบบ

ขนสงมวลชนหยุดทํางาน หรืออาจรายแรงถงึขึ้นทําให

ชุมชนเปนอัมพาตได

ระบบอินเทอรเน็ตชวยในการเผยแพรขาวสารไปสูคนทั่วโลก

ได

ระบบอินเตอรเน็ตอาจถูกนํามาใชในการถายทอด

ขอมูลหรือโปรแกรมที่ละเมิดลิขสิทธิ์ได

ระบบสารสนเทศสนับสนุนระบบการรักษาโรคขั้นกาวหนา

รังสีวิทยา และการเฝาตรวจคนไข

ผูคนที่ใชระบบสารสนเทศเปนอยางมากจะประสบ

ปญหาการเจ็บปวยในรูปแบบใหม ๆ

47

แนวทางการใชระบบสารสนเทศในยุคปจจุบันแนวทางการใชระบบสารสนเทศในยุคปจจุบัน

47

Sociotechnical

system

คอมพวิเตอรศาสตร

ทฤษฎีการ

บรหิารจัดการ

ระบบระบบสารสนเทศสารสนเทศ

การวิจัยเพื่อ

การจัดการ

กลุมเทคนคิ

กลุมพฤตกิรรม

จิตวิทยา เศรษฐศาสตร

สังคมศาสตร

48

แนวทางในการใชระบบสารสนเทศในยุคปจจุบัน

• ทฤษฎีและองคประกอบตาง ๆ ที่นํามาใชในการศึกษาปญหา

ขอพิจารณา และหนทางแกปญหาในระบบสารสนเทศ

• โดยทั่วไปองคประกอบเหลานี้แบงออกเปนสองกลุม คือ กลุม

เทคนิค และกลุมพฤติกรรม

•ระบบสารสนเทศจัดเปนการผสมผสานการทํางานรวมกันระหวาง

เครื่องมือกับบุคลากร เรียกวา "Sociotechnical System" ซึ่งจําเปน

จะตองเกี่ยวของกับโครงสรางทางสังคม โครงสรางองคกรและ

ความสามารถในการอยูรวมกัน เพื่อทําใหระบบสารสนเทศทํางานได

อยางถูกตองเหมาะสม

49

แนวทางกลุมเทคนิค เนนการทํางานบนพื้นฐานทาง

คณิตศาสตร รูปแบบจําลอง เทคโนโลยีของอุปกรณที่นํามาใช และ

ขีดความสามารถในการทํางานของระบบสารสนเทศ ทฤษฎีและ

ความรูที่นํามาใชไดแก

• คอมพิวเตอรศาสตร (Computer Science) กลาวถึงทฤษฎีการ

คํานวณ วิธีการคํานวณ และวิธีการเก็บรักษาและใชงานขอมูล

• ทฤษฎีการบริหารจัดการ (management Science) กลาวถึง

กระบวนการตัดสินใจ และการบริหารจัดการองคกร

•ทฤษฎีวิจัยเพื่อการจัดการ (Operation Research) ซึ่งเนนการจัดการ

อยางมีประสิทธิภาพ

แนวทางในการใชระบบสารสนเทศในยุคปจจุบัน

50

แนวทางในการใชระบบสารสนเทศในยุคปจจุบัน

แนวทางกลุมพฤติกรรม องคประกอบที่สําคัญสวนหนึ่งของ

ระบบสารสนเทศเกี่ยวของกับพฤติกรรมขององคกรซึ่งตางนํามา

พิจารณาในการสรางและการบํารุงรักษาระบบสารสนเทศในระยะ

ยาว หัวขอที่อยูในแนวทางกลุมพฤติกรรม (Behavioral approach)

ไดแก

•แนวทางการดําเนินธุรกิจในระยะยาว การออกแบบ การปฏิบัติงาน

การใชประโยชน และการบริหาร ซึ่งไมสามารถนําทฤษฎีในกลุม

เทคนิคมาใชแกปญหาได