مراحل مختلف مديريت ريسك و بحران در مديريت

سيالب

داودرضا davoodrezaarab@yahoo.comعرب

روند رشد ميزان خسارت هاي سيالب در دهه هاي اخير

خسارات محسوس و مستقيم سيل 5 دهه اخير

1500

880

120 148440

0

500

1000

1500

2000

31-40 41-50 51-60 61-70 71-80

لريا

رد يايل

م

چرخه مديريت جامع بحران

بازسازي

مقابله

پيشگيري

آمادگي

بحران

تعاريف مراحل چهار گانه مديريت جامع بحران

هاي پيشگيري و كاهش روش خسارات سيل

اي هاي سازه مطالعه و اجراي طرح•مهار سيل

اي هاي غيرسازه مطالعه و اجراي طرح•ه و حفاظت آبخيز ضمديريت حو•تهيه و تدوين نظامنامة مديريت سيل و •

( در مواقع Action Planطرح عمل )بحران

آموزش همگاني و تخصصي •

هاي مطالعه و اجراي طرحاي مهار سيل سازه

ساماندهي و مهندسUUي رودخانUUه بUUه منظUUور •ح و UحفUاظت مسUير رودUخانUه، تثUبيت بسUتر UالUاصو UكنUترUل فUرسUايش و UرسUوب وU UطUراحيU سUازه

هاي Uكنترل Uسيل نظUير گوUره هاUو ...اليUUروبي و بازگشUUايي مسUUير رودخانUUه بUUه •

منظور افزايش ظرفيت عبوري جريان.بهسUUUUازي و افUUUUزايش ظUUUUرفيت آبگUUUUذري •

UاظتUحفU يزUو ن UهUدخانUعي روUاطUزه هاي تقUاUسپاية پلها در مقابل آب شستگي.

هاي مطالعه و اجراي طرحاي غيرسازه

هدف اصلي اين محور، دور كردن مردم از جريان سيل مي باشد و شامل سه بخش اصلي است:

نقشه هاي پهنه بندي سيل و پياده سازي حد بستر و تهية •حريم رودخانه ها به منظور مديريت توسعه سيالبدشت

يكي از مهمUترين عوامUل تشUديد خسUارت سUيل هاي اخUير در كشUور، توسUعه سUاخت و سUاز در UيلUUا ومسUUخانه هUيم رودUرUUتر و حUUسUاز در بUUرمجUفات غيUرUUل و تصUUدخU ت ها وUUيالبدشUها س

UيلUا و مسUه هUنUرودخاU ريمUوحU ترUبسU نUييUتع U.دUباشU UميU يلUدي سUه بنUنUي پهUه هاUه نقشUهيUت Uها ويكي اUز UملزوUمUUات و پيUش نيازUهUUاي كلUيUUه طرحUهUUايU پيشUUگيUري و UكUنUUترل سUUيالبU از جUملUUه

هUاي هشUداUر سUيUل، بيUمUه سUيUل، نUحUوه تUعUيين كUاUربرUيU اراضUي حاUشUيه روUدخاUنUه و سيUسUتمآزUادUسUازي UمحUل UعبUور UايمنU جريUاUن رUودخUانUه Uمي باشUد.U وجUود اين UنقUشUه ها درU تعUيينU و

ارزيابي خسارات وارده مورد نياز مي باشد.

ايجاد سيستم هاي پيش بيني و هشدار سيل هواشناسي و •هيدرولوژيكي

برنامه ريزي و مديريت چند مخزنة سدهاي ساخته شده با •

هدف كنترل سيل و پيش بيني اثرات بهره برداري از سدهاي در دست احداث.

ه و حفاظت آبخيزضمديريت حو

آبخUيزداري شUامل عمليUات بيولوژيUك و مكUانيكي بUه منظUور •تقUUUوUيت پوUشUUUش گيUUUاهUي، حUفUUUاظت خUUUاUك و اUفUUUزايش

خيزي منطقه. UنفUوذپUذيري و Uدر نتيجUه كUاهش UپتاUنسUيل سUيلداري و پخش سUيالب بUه منظUور اسUتفاده مطالعUات آبخUوان•

موثر از جريان سيل و كاهش خسارات آن.مطالعUUUات اصUUUالح و تغيUUUير كUUUاربري اراضUUUي و ارائUUUه •

j بUا توUجUه بUه UمطالUعUات UپهنUه بنUدي كاUربري UاUوصUاز خصUي مجUاUهخيزي در كوتاه مدت و دراز مدت. سيل و سيل

تهيه و تدوين نظامنامة مديريت ( Action Planسيل و طرح عمل )

در مواقع بحران

به منظUور ايجUاد آمUادگي و همUاهنگي بين مسUUئولين دسUUتگاههاي ذيربUUط در سUUه مرحلUة زمUاني قبUل و بعUد از وقUوع سUيل تهيUه مي شUود كUه براسUاس آن تمهيUدات سUازماني از قبUل مشUخص شUده اي ماننUد تخليUUه شUUهرها و روسUUتاها يUUا بسUUتن جاده هUUا و ... بUUه مUUورد اجUUرا گذاشUUته مي شUود تUا خسUارات و خصوصUاj تلفUات

ناشي از سيل به حداقل برسد.

آموزش همگاني و تخصصي

هدف اين محUUور ايجUUاد آمUUادگي در برابUUر سUUيالب، لUUزوم توجUUه بUUه هشUUدارهاي

هUUاي صUUادره در ايUن زمينUUه Uو ارائUUه UپيامايUمUني و امUداUدي جهتU كUاهش UخسUارات سUUيل ميU باUشUUد كUUه مي UتوانUUد ازU طرUيUUق چUاپ Uو انتشUار پوسUترU، بروشUور، كتUاUب، U اه وUUUUUكارگ UزاريUUUUUو برگU ة فيلمUUUUUتهي

نمايشگاه و ... انجام شود.

تالش در جهت كاهش سيالب.1تالش در جهت كاهش آسيب پذيري در .2

مقابل سيالبتالش در جهت كاهش خسارات.3ايجاد آمادگي براي تحمل خسارات.4

هاي پيشگيري و كاهش روش خسارات سيل

روش هاي سازه اي

اولين دسUته بUر مبنUاي حفUاظت فUيزيكي بوسUيله اي باشUUUد و روشU هUUUاي سUUUازهU ها Uمي سUUUازUه

Uده ميUUاميUه نUروUUدر گU رUUگUيUته دUUسUه دUUس .UدUوUUشبندي ميU شوند. اUي طUبقه هاي غيUرساUزه UرUوش

اي: به عبارت ديگر روش هاي سازهقبل از وقوع سيالب اعمال مي شوند.-1اي دارند. ماهيت عمدتا" سازه-2كUار بUه منظUور دور كUردن سUيالب از مUردم به-3

گرفته مي شوند.

روش هاي سازه اي مديريت سيالبسدهاي مخزني

عملکرد سدهای دز و شهیدعباسپور از نظر کنترل سیالب

عملکرد سدهای دز و شهیدعباسپور از نظر کنترل سیالب

سد دز

PQ.7

1PQ

0100200300400500600700

ردينفرو

شتبهردي

ادادخر ير

تدادمر

ورهريش مهر آبان ذر

آيد

منبه

فنداس

ه هان

مایزررس

م حج

ب(کع

مرمتن

ولیمی(

سد شهيد عباسپور

PQ

PQ.5

1

0100200300400500600700800900

ردينفرو

شتبهردي

ادادخر ير

تدادمر

ورهريش مهر آبان ذر

آيد

منبه

فندسا

ه هان

ماز رری

سم

حج

ب(کع

مرمتن

ولیمی(

روش هاي غير سازه اي

هUاي كUاهش مشUكالت سUيالب كUه در برگيرنUده كليUه روشهUUUاي توامUUUا UسUUUه مشخصUUUه فUUUوق نباUشUUUندU، روش

باشUند. بUراي مثUال Uاي مUديريت سUيUالب مي غيرسUاUزهاي هUنگUام بUا سUيالب،U داراي مUاهيتU سUازه مقابلUهU به

اUسUت و بUه منظUورU دور كUردن سUيالبU از مUردم صUورت شUUود يUUا گUUيرد وليU در هUنگUUام سUUيالب انجUUام مي Uمي

مUديرUيت حوضUه آبريUز UقبUل Uاز وقUوع UسUيل و بUه منظUور دUور UكUUردن سUUيالب از مUUردم UصUUورت ميU گUUيرUد ولي

مUاهيت Uآن عمدتاU" غيرU سازه اي Uاست.روش هUاي ديگUر ماننUد هشUدار سUيالب و تخليUه سUاكنين "UبUه هنگUامU سUيالب" وU بUه منظUورU "دورUكUردن مUردم از

شUUUUUدUند و داراUي مUUUUUاهيتU سUUUUUيالبU" انجUUUUUام ميباشند. اي" مي "غيرسازه

اي مديريت روش هاي غير سازه

سيالب

مقاوم سازي

آموزش عمومي

هشدار و تخليه

مقابله با

سيالب

هدف زمان ماهيت روش

عمدتا دور كردن مردم از هنگام وقوع سيالب غير سازه اي پيش بيني سيالب

سيالب

پيش بيني سيالبهاي

دريايي

عمدتا دور كردن مردم از هنگام وقوع سيالب غير سازه اي

سيالب

كنترل گسترش

سيالبدشت

عمدتا دور كردن مردم از قبل از وقوع سيالب غير سازه اي

سيالب

مي تواند در دور كردن قبل از وقوع سيالب غير سازه اي بيمه سيالب

مردم از سيالب موثر

باشد

مقاوم سازي در مقابل

سيالب

عمدتا دور كردن مردم از قبل از وقوع سيالب سازه اي و غيرسازه اي

سيالب

مديريت حوضه آبريز

عمدتا دور كردن سيالب قبل از وقوع سيالب سازه اي و غيرسازه اي

از مردم

هر دو قبل از وقوع سيالب غير سازه اي تصميم گيري

تمهيدات

برنامه ريزي

مديريت سيالب فصلي

در مخازن

عمدتا دور كردن سيالب قبل از وقوع سيالب غير سازه اي

از مردم

برنامه ريزي جهت

مقابله با سيل

هر دو قبل از وقوع سيالب غير سازه اي

عمدتا دور كردن سيالب به هنگام سيالب عمدتا سازه اي مقابله با سيالب

از مردم

عمدتا دور كردن مردم از به هنگام سيالب غير سازه اي هشدار سيل

سيالب

دور كردن مردم از به هنگام سيالب غير سازه اي تخليه

سيالب

مديريت بهنگام سيالب

در مخزن

هر دو به هنگام سيالب غير سازه اي

تمهيدات واكنشي

عمدتا دور كردن مردم از به هنگام سيالب غير سازه اي كمك هاي اضطراري

سيالب

مديريت اضطراري ريسك

عمليات مقابله با بحران از چهار جز مديريت اضطراري • شناخته ميشود: PPRRريسك كه به عنوان

(prevention)جلوگيري از اثرات يا كاهش شدت خسارات •

(preparedness) ايجاد آمادگي و پيشگيري جامعه •

(response) مقابله فوري بعد ازدرك خطر•

(recovery) توانمند سازي جامعه•

پيشگيري و كاهش خطر

مديريت كاربري زمين و پهنه بندي •ضوابط ساختماني•جابجايي ساختمان ها•توسعه امنيت •

آمادگي و پيشگيري

هشياري و آموزش جامعه•برنامه ريزي بحران•عمليات اموزشي•ارتباطات اضطراري•برنامه تخليه•

مقابله اضطراري

و عمليCCات اجCCراي -برنامه ها

عمليCCات اجCCراي -اضطراري

- سCازماندهي قانوني- هشدار

مراكCCز فعCCال كردن -عمليات بحران- جابجايي منابع

توانمندسازي

فعال كردن مراكز توانمندسازي افراد، •:كه شامل

حمايت از افراد•تهيه اسكان موقت،غذا و پوشش•ارئه خدمات بهداشتي و امنيتي•اطالع رساني•پاكسازي•

انواع مقاوم سازي ها در برابر سيل

اساسUUاj چهUUار نUUوع مقUUاوم سUUازي در برابUUر سUUيل پيشنهاد مي شود:

حفاظت از تاسيسات زيربناييها حفاظت از ساختمانرايط اضطراريUايي در شUدايت و راهنمUدات هUتمهيايجUاد نUواحي مفUر )محUل فUرار( و گريUز بUراي مUردم و -

دامها و تعلقات آنانايجUUUاد تمهيUUUدات بUUUراي دسترسUUUي مطمئن )مثUUUل -

جUادUه هUا و UپUل هUاU( بUه تجهUيزUات درU زمUاUن وقUوUع سUيUل )يا قبل از وقوع سيل(.

دسترسUUي بUUه تسUUهيالتي چUUون عرضUUه آب، اصUUول -بهداشتي و ذخيره سيل در مناطق مفر

مقاوم سازي كشاورزي در برابر سيل

ها در سازي ساختمان مقاومبرابر سيل

در زمUان سUيل، طبقUه همكUف را سUيل خواهUد گUرفت (1).Uخواهند رفت Uتر UالUات باUبه طبقU jصرفا UنUكنيUسا Uو

تUراز طبقUه همكUف تUا تUراز سUيل مشUخص بUاال بUرده (2)مUيU شUUUونUد وU سUUUيل گUUUيUري UفUقUUUط وقUUUتUي صUUUوUرت مUي گUيردU كUه UسUيلU UهUاUي بUزUرگU بUه وUقUوUع پيUوسUته باشد.

هاي شUن سUاختمان بUا ديUواره هUاي احUداثي از كيسUه(3) UاظتUUUآن حف UرافUUUدر اط )UريUطراUUUاضU طUرايUUUش UدرU(

شود. ميگUيرد كUه هميشUه ايي قUرار مي سUاختمان در نقطه(4)

مUصUونU ازU UسUيلU بUودUه وU UبUر UاسUكلUت تUيUركوبي احUداث شده است.

ساختمان هاي عمومي و صنعتي

اوالj بايUد مطمئن شUد كUه پي سUاختمان تUوان تحمUل هUاي شUراUيط UسUيالبيU بUا سUطحU ايUسUتايي UبUاالي آب

هاUي بلنUد بايUد در زUيرزميUني رUا دارد. ثUانيUاj سUاختمانب هUUا، فشUUار UامUUواج و UيالUUاالي سUUراز بUUل تUUقابUمنUيرUوهUايU حاصUل Uاز UجرUيUان مUقUاومت دUاشUتهU باUشUد در

UتمانUاخUكلت سUاس UهاUورUشUك Uاري ازUيUبسU UاUوني يUبتU هادي اUسUت وU بUه UراحUتي UتنUش UالUوUيل فUس Uي ازUي ناشUاUه

Uمي UلUتحم Uم راUه هUبقUد. طUننUي كUرا مU UفUي كUراUوان بUتهUاي انUتظUار وU غUيره U نقلUيUهU، اتاقطپاUركيUنUگ وسUاUي

اUسUUتUفاده كUUرUد كUUه در UمواUقUUعU سUUيالبي خسUUارات U اتUUسيسUه تاUUكU UتUUح اسUUاضUوU U.ودUUد نشUوارU انيUدUUچنصUنUعتي بUاU UاUرزشU،U درU صUوUرتU UامUكUانU UهرگUزU نبUاUيUد در طبUقUهU هUمكUفU UقUرارU گيرنUدU.U نكتUه UمUهUمU دUيگUر اUين UاسUت U هUد بUبايU يUيالبUسU عUقUواUان در مUختمUاUس UهUي بUترسUه دسUك

پذيUرU باشد )Uبه وUيUژه Uمراكز بUهداشتي(. رUاحUتي UامكUان

خانه هاي شخصي

قف خانهUUردن سUUاوم كUUكوها و مقUUداث سUUا احUUا يUUهقسUمت هUاي مرتفUع بUراي ذخUيره مUواد خUام و كاالهUاي

UداقلUUراي حUUنزل بUUالي مUUاه اهUUپناهگU ده وUUه شUUهيU24ت ساعتي كه تراز سيل در حد باال است.

ردن پي خانهUويت كUطح تقUدن سUاال آمUه بUواقعي كUا در مUهآب زيرزميني محتمل است.

اعيUا ارتفUه بUني كUا بتUري يUاه )آجUاي كوتUواره هUه ديUتهيU تر ازU5/0كم UترUك مUي Uاز UهUاكي كUالح خUاز مصU اUر و يUتUم

ارUتفUاع تجUاوز نكنUد.U( در اUطUراف UمنUازل UبUراي حفUاظت خانه و وسايل آن از سيل.

ا روي پايهUUه هUUاخت خانUUوبي )همچنان سUUاي چUUه در هUUكبسياري از نقاط دنيا آزمايش شده است(.

تفاده ازUUد، اسUUازه دهUUالي اجUUرايط مUUه شUUورتي كUUدر صمصUالح مUقUاوUم بUه سUيل:U بلوكUهUاي بUتUني بهUترU از آUجUر، UآجUر

بهتر از ني و رس بهتر از ماسه است.

مقاوم سازي اراضي كشاورزي در برابر سيل

ودهUر بUا ديرتUردن آنهUاء كUه نشUرنج كUبي از بUواع مناسUرفي انUمعهUاUييU كUهU UاوUاUخUر UفصUلU سUيUالبU UبUه UوقUوع و UازU UخسUاUراتU سUيل

پيUونUدنUUد،U در امUUاUن باشUUنUد. همچUUنUين اUنUوUاع اصUالح شUUده اUز مUيبرUنج هايU شناوUر فوق اUلذكر UتكثيUر و توUزيع شUود.

هUرايطي كUراي شUب بUت مناسUوي كشUاب الگUورد انتخUيه در مUتوصبUUرداري هUUاي UحفUUاظتي UسUUيالبU در مرUاحUUل اوليUUه بهUره طUرح

كنند. ايمنUي كاملي Uرا كه كشاUورزاUن تصور داUرند،U فراهم نمياخير در آبUدف تUا هUديريت آب بUتفاده از مUا اسUي بUرفتگي اراضUگ

هUا بUه هUاي خUاكي نيمUه مسUتغرق و UيUا بUاز كUردن UدريUچه ديUوارهنUحUوي كUه برداUشUت UمحصUوUل قبUل از وقUوع سUيUل انجUام شUده

باشد. يرهUUاي ذخUUيل، انبارهUUاري از سUUاي عUUط هUUه محيUUداع و تعبيUUاب

غUUذUايي مUقUUاومU بUUهU نفUUوذU جانUUدUاران UمUUوذي Uو UمUحفظUUه UهUUاي هUاي جديUد يUاU مصUالحي UكUه حفUاظUتي UكUه بUاU اسUتفاUدUه Uاز فUناوUري

شوندU. در UمحلU قابUل دسترUس نيستنUد، ساUخته UمييلUUUواحي سUUUك زدايي نUUUك در نمUUUا كمUUUور بUUUا آب شUUUزده ب

سUازي مUواد مناسUب )مثUل گچ( و خUدمات ترويجي فراهم

اهداف برنامه جامع مديريت سيل

كاهش خسارت سيل از طريق:

ها )ساكنان منطقه و مسافران( حفاظت جان انسان

حفاظت منابع آب و خاك

هاي ارتباطي حفاظت تاسيسات زيربنايي و راه

اي سيل مديريت غير سازه

داليل ضرورت مديريت يكپارچه سيل حوضه هاي آبريز

.حوضه آبريز يك سيستم مستقل است

هاي آب و خاك در حوضه متاثر از يكديگر هستند. كليه فعاليت

هاي آبريز فعاليت هاي مختلفي در امر مديريت سيل در هر يك از حوضه سازمان

دارند.

هاي آبريز اصلي استان در دو يا چند استان مشترك است.)اترك و كركانرود( حوضه

هاي هاي توسعه و حفاظت آب و خاك، مديريت سيل از استان انجام فعاليت

باالدست بر شرايط حوضه در پايين دست اثر گذاشته است.

ها و اقدامات مديريت سيل در حوضه يك ضرورت است. سازي برنامه هماهنگ

گذاري و اخذ گذاري و سرمايه ها، اولويت با نگاه يكپارچه به مديريت سيل حوضه

بهينه خواهد شد. نتايج،

هاي مديريت سيل ضروري است. ها و برنامه مشاركت آبخيز نشينان در طرح

رويكرد برنامه مديريت يكپارچه سيل

رويكرد تهيه برنامه مبتني است بر:

پيشگيري و آمادگي در برابر سيل و انجام اقدامات پيشگيرانه و آمادگي در

زمان وقوع سيل.

.نگاه يكپارچه و بهم پيوسته مديريت سيل در حوضه آبريز

هاي آبريز. اي و مديريت در سطح حوضه توجه ويژه به اقدامات غيرسازه

.تهيه برنامه مديريت سيل در هر حوضه آبريز و تلفيق آن براي استان

هاي مديريت سيل. ساله( براي برنامه15 )1400لحاظ افق زماني

هاي حفاظتي و احيائي و ها و پروژه مشاركت آبخيز نشينان در طرح

پيشگيري از سيل.

هاي حفاظتي به آبخيز نشينان آموزش و ترويج برنامه

مؤلفه ها و اجزاء مديريت يكپارچه سيل

هاي آبخيز و عرصه هاي منابع طبيعي - مديريت حوضه1

- كنترل فيزيكي سيل به وسيله سدها و حفاظت رودخانه ها2

-آمادگي در مقابل سيالب3

دشت - مديريت سيالب4

- مديريت بحران و مقابله با سيل5

بيني و هشدار سيل‌پيش - - برنامه جابجايي و تخليه در زمان اضطراري

- آموزش همگاني - مديريت سدها در زمان سيالب

ها مديريت كاربري اراضي و حريم بستر رودخانه-- بيمه سيل

مديريت حوضه آبخيز و عرصه هاي -1منابع طبيعي

الف( اهداف

بهبود حفاظت خاك و كنترل فرسايش و نيز پيشگيري از وقوع

سيل در سر آب حوضه هاي آبريز

ها از طريق ها و مراتع حوضه حفظ- اصالح-احياء و توسعه جنگل

هاي مختلف برنامه

هاي بندي( و مكانيكي )سازه هاي بيومكانيكي)تراس اجراي پروژه

هاي آبخيز مختلف آبخيزداري( و پخش سيالب در حوضه

هاي بيولوژيك و اصالح كاربري اراضي زراعي اجراي پروژه

كاري دار از طريق احداث باغ و توسعه يونجه شيب

- مديريت حوضه آبخيز و عرصه هاي 1ادامهمنابع طبيعي

ب( فعاليت هاي اساسيفعاليت هاي بيولوژيكي

هاي گياهي ها و پوشش بازسازي و بهبود جنگلعمليات احياء جنگل و مرتعخريد اراضي مستثنيات داخل جنگل و تبديل آنها به جنگلانجام عمليات اجرايي ساماندهي خروجي دام از جنگل

فعاليت هاي فيزيكيبندي احداث چك دم و تراساحداث بندهاي سيل گير و تاخيري و رسوبگيراحداث سيستم پخش سيالبجابجايي روستاهاي محاط در جنگل

هاي ارزيابي ساليانه عملكرد سيستم )تجهيزات ايستگاهگيري و پايش( اندازه

كنترل فيزيكي سيل -2

الف( اهداف:كاهش پيك سيلافزايش ظرفيت رودخانهها حفاظت ديواره و بستر رودخانه

هاي اساسي ب( فعاليت����Aاحداث سدهاي مخزني ) متر مكعب 3017 سيل ورودي 80سد گلستان در سيل سال

متر مكعب در ثانيه را در خروجي كاهش 200در ثانيه را به داده است.

Bمديريت رودخانه ) حفاظت فيزيكي از شهرها، روستاها وتاسيسات زيربنايي

ها حاشيه رودخانهها و بندها تثبيت كف ساخت ديوارهاليروبيها ها و مسيل آزادسازي بستر و حريم رودخانه

آمادگي براي سيالب -3

الف( اهداف:هشدار سيلتخليهآموزش همگاني براي حالت هاي اضطراري

هاي اساسي: ب( فعاليتتهيه سيستم هشدار سيلمديريت يكپارچه سدها در زمان سيلتعيين نقاط امن براي اقامت موقتتهيه برنامه آموزش

مديريت سيالبدشت -4

الف( اهداف:اي سازه كاهش خسارات جاني و مالي با اقدامات غير

هاي اساسي: ب( فعاليتها تعيين حد بستر و حريم رودخانهمديريت كاربري اراضي و كنترل كاربري آنهابيمه سيلتهيه نقشه خطر

مديريت بحران و مقابله با سيل -5

هاي مديريت سيل بويژه در هماهنگي همه فعاليتزمان سيل و بعد از آن

هاي مختلف براي مقابله و جلوگيري از تشكيل كميتهسيل

هاي مديريت سيل تامين منابع مالي برخي از فعاليت

ميليون نفر در مقابل 10هم اكنون در هلند ايمني سيالب وابسته سيل بندهاي ساحلي و سدهاي

باشد دريايي مي

بند شينگن در ژاپن سيل سال400با قدمت

هاي سيالب سنتي در ژاپن براي نرده 400بندها با قدمت محافظت سيل

سال

هاي سيالب سنتي در ژاپن براي نرده 400بندها با قدمت محافظت سيل

سال

بند در مناطق هاي سيل ديواره شهري

بند در مناطق شهري هاي سيل ديواره

حاكريزي بر روي بندها سيل

تواند بندها، عواقب مي در صورت تخريب سيلبندي احداث نشده از شرايطي كه اصال" سيل .تر شود باشد بسيار وخيم

پیامدهای تجاوز به بستر و حریم رودخانه

- افزایش خطرات ناشی از 1سیل

- به خطر افتادن پایداری سازه 2ها و تاسیسات آبی

مسیر)سردهنه- پلها و...( - تغییر مرفولوژی رودخانه و 3

ناپایداری و ریزش کناره های رودخانه و گودافتادگی بستر...

- عدم تغذیه طبیعی سفره های 4آب زیر زمینی و معکوس عمل

کردن رود خانه - عدم دسترسی به رود خانه 5

جهت حفظ و نگهداری )حق ارتفاق (

- افزایش هزینه های اجرایی 6پروژه های تقاطعی رود خانه

عوامل طبيعي:عوامل طبيعي:شدت،

ميزان و تداوم بارششناسي و خاك زمين

شيب و پوشش طبيعي

كننده: عوامل تشديد

ها و مراتع تغيير كاربري، كاهش تراكم جنگلهاي ارتباطي جانمايي نامناسب ابنيه مسكوني و راه

دهي و آموزش مقابله با سيل فقدان سيستم هشدارخشكسالي و افزايش دامنه سيل

اي و حمل درختان هاي كلي، واريزه بروز جرياناستفاده خارج از ظرفيت طبيعي حوضه آبريزي در اثر رشد جمعيت و مهاجرت

ها هاو مسيل عدم رعايت حريم و بستر رودخانهمعيشت سنتي وابسته به جنگل و مرتع مثل حضور دام و تامين سوخت

مسدود بودن مقطع رودخانه هامسدود بودن دهانه پل ها

ها علل وقوع سيل

انواع تجاوز به بستر و حریم : رودخانه

- کشت و زرع غیر مجاز در 1•حریم و بستررود خانه

- ساخت و سازغیر مجاز در 2•حریم و بستر

- برداشتهای غیر مجاز شن و 3•ماسه

:عمده ترین وظایف رود خانه ها

منبع اصلی تامین کننده آب در بخشهای - 1 .مختلف مصرف می باشند

.منبع تغذیه آبهای زیرزمینی هستنند -2 .تخلیه کننده اصلی سیالبها می باشند -3

زهکش اصلی حوضه آ بریزمحسوب - 4.میشوند

در جاذبه توریستی و مسایل زیست -5. دارند محیطی نقش عمده

در توسعه استان نقش اساسی ایفا می -6.کنند

عمده دالیل تشدید ساخت و سازهای غیر مجاز در حریم و بستر

:وتخریب رودخانه ها- ازدیاد جمعیت و به تبع آن افزایش •

بهای اراضی مسکونی - طمع اقتصادی برخی افراد سود •

جو - افزایش روند توسعه ای استان •

وبه تبع آن باال آمدن سطح تقاضا ی مصالح )طرحهای عمرانی , جاده

و...( - تلقی غلط معدن بودن رودخانه•

:آلودگی رودخانه و علل آن- رهاسازی پساب بعضی 1•

از کارخانجات و دامداریها- انباشت زباله در رودخانه2•- رهاسازی فاضالبهای 3•

خانگی توسط کسانی که در حاشیه رودخانه قرار دارند