Curr Pract ORL 2008, 4(1)

Dolgu MaddeleriDolgumaddelerieriyenvekalıcıolmaküzereikiyeayrılırlar.Ancakeriyendolgulariçerisindedahauzunkalanveresorp-siyonutamolmayandolgulardavardırkibunlarayarı-kalıcıdolgulardadenilmektedir.

Eriyen DolgularButipdolgulargenllikle6ay ile2 sene içerisinde tamamenresorpsiyonauğrarveistenilenetkiyisağlayabilmekiçintek-rartekraruygulanmakzorundadır.Dahayumuşakveelleşe-killendirilmesidahakolaydolgulardır.Yumuşaklığıdolayısıylabutürdolgularıdahayüzeyeluygulamakmümkündürveyüzcildindeki ince kırışıklıkların yok edilmesinde de endikedir.Bu grubun en önemli üyesi hiyaluronik asittir.Günümüzdeensıkkullanılandolgumaddesidirvesututmaetkisinesahip-tir.Hemuygulamasıkolayhemdedokuyaenjekteedildiktensonra istenilenyerevedolgunluğaulaşmak içinel ilemani-pülasyonukolaydır.Yanlışuygulanmasıveyakişininfazladol-gunluğabağlışikayetetmesidurumundadahiyalurunidazileeritilebilmesideönemliartılarındanbiridir.Ancakkısasürelietkisiolmasıvehacimoluşturmakonusundayetersizliğine-deniyle,özelliklefazlavolümkaybıolanyerlerdekullanılma-sı hem hastamemnuniyetini düşürmekte hemde uygulamafiyatının oldukça yüksek olması neden olup dezavantajlarıarasındadır.

Yarı-Kalıcı DolgularBu dolgular yine zamanla rezorpsiyona uğrayan ancak uy-gulandıktan sonra kalıcı etkilerinin 2 seneden fazla olduğu

Fillers in Facial Aesthetics

Yüz Estetiğinde Dolgu KullanımıYüz Estetiğinde Dolgu Kullanımı

İsmet Emrah EMRE, Selin ÜNSALER

ÖZET

Son yıllarda artış gösteren non-invazif yüz gençleştirmenin en önemli komponentlerinden birisini dolgular oluşturmaktadır. Daha önce çoğunlukla dudak ve nazolabial kırışıklık için kullanılırken, bugün göz altı, temporal fossa, yanak, burun ve çene gibi yüzün her alanında kullanılmaya başlandı. Yine daha önceleri daha çok augmentasyon gayesi ile kullanılan dolgular günümüzde artık definasyon, şekillendirme ve kontur oluşumunda da önemli bir yere sahiptir. Dolgu maddelerinin gelişen teknoloji ile yumuşaklığından ödün vermeden daha uzun süre kalabiliyor olması nedeniyle de burun gibi küçük değişikliklerin göze çarpabildiği bölgelerde kullanılmasının sıklığı da artış göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Yüz dolgusu, hiyaluronik asit, Augmentasyon, Yüz yaşlanması, Hacim kaybı

ABSTRACT

The past decades have seen a major increase in dermal filler application for non-invasive facial rejuvenation. Previously more commonly used in the lips and the nasolabial crease, practice today utilises the use of fillers for the entire of the face including areas such as the periorbital area, temporal fossa, cheek, nose and chin.

Once thought of to augment the face, recent applications include filler use for definition, chaping and contour formation. As more research into fillers come up with longer lasting fillers without sacrificing the malleability their use in places where small irregularities are more obvious such as the nose is becoming more popular.

Key Words: Facial fillers, Hyaluronic acid, Augmentation, Facial ageing, Volume loss

Curr Pract ORL 2018, 14(2): 103-106

dolgulardır.PolyL-lacticasitvekalsiyumhidroksilapatitbutarzdolgularaörnektir.PolyL-lacticasitaynızamandakol-lajensentezinidestimüleetmektedirvebuyüzdenyarattığıetkininzamanlaartmasıveyaklaşık6haftasonrahacimart-tırıcıetkisininmaksimumdüzeydeolmasıbeklenir.Kalsiyumhidroksilapatitiseçokdüşükantijenisiteyesahipbirdolgudur.Herhangibirsututmaetkisiolmayanbudolgunun,kollajenstimüleetkisiazdırvebuyüzdenyarattığıhacimetkisihemengörülür ve ek bir volüm kazancı beklenmez. Fazla yüzeyelkonulmasıdurumundahemrenklerinindahaopakolmasıvegörünür duruma gelmesi hemde yüzeyel konulduğunda elehissedilebilirparçacıkgeliştirebilmelerinedeniyledudakdol-gusundakullanılmalarıönerilmemektedir.

Kalıcı DolgularKalıcıdolgularuygulandıktansonraherhangibirşekildeyokedilemeyen dolgulardır. Bu tip dolguların cerrahi ile dışarıalınması gerekir. Silikonvepolimetilmetakrilat (PMMA)ençok kullanılanmaddelerdir. Silikon en eski dolgumaddele-rindebiridir,ancakçokuzunyıllarsonrabilegranülomoluş-ması,enfeksiyonveyamigrasyongibiyanetkileriolabileceğiiçinyüzdekullanımısonyıllardabirhayliazalmıştır.PMMA,poly-Llaktikasitgibikollajensentezinistimüleeder.Allerjikreaksiyon geliştirebilme potansiyeli yüksektir ve bu yüzdenöncedenmutlakatestyapılmalıdır.Butarzdolgularınyarattı-ğıhacimetkisibiröncekiikigrubaoranladahafazladırvebuyüzdenözelliklefazlasıylaçökükveyaüstündekalınciltolanbölgelerdeuygulanmalarıdahafazlaönerilmektedir.

Güncel Yaklaşım104

Curr Pract ORL 2018, 14(2)

Uygulama NedenleriDolgu uygulamasının nedenlerini iki ana başlıkta toplamakmümkündür. Hacmin kazandırılması veya şekillendirme.Ancakikisinibirbirindenayırmakherzamanmümkündeğil-dir.Yanibiryerehacimkazandırırkenaynızamandaşeklidedüzeltilebilir.

Uygulama BölgeleriYüz cildinde oluşan cilde ait kırışıklıkların giderilmesindeve ince cilt altı dokuya sahip yerlerde uygulama genellikleepidermis-dermis bileşkesinde veya intradermal olarak uy-gulanır.Bunoktadael ilekolayyayılabilen, renksizdolgularseçilmelidir.Hiyalorunikasitdolgularıbukriterlereuymaktaveözelliklelokalanestezikbirmaddeilesulandırılmışolarakkonulması tavsiye edilir. Bu hem ağrıyı azaltmakta hemdedolgunundahakolayşekillendirilebilirbirhalegelmesineyar-dımcıolur.Fazlahacmintekrarkazandırılmasınınönemliolduğuyerler-deiseciltaltıveyasupraperiostealolarakdolgununkonulma-sıveözelliklekollajenstimüleetkisiolandolgularınkullanıl-masıhemerkendönemdeiyileşmesağlarhemdedahauzunsoluklubiruygulamayaratır.BunoktadapolyL-lacticasitvekalsiyumhidroksilapatit,kalıcıolarakisepolimetilmetakrilatiçerendolgularınbaşarısıyüksektir.

Ugulama Alanları

Üst 1/3Yüzünüst1/3ündedolgukonulanyerleralındaglabellarböl-ge,temporalbölgevealnınkendisidir.Temporalbölgedeyaşlagelişenyağveciltatrofisibubölgedeçökükbirbölgeoluşmasınanedenolur.Dolgumaddesiseçi-mindevenereyeuygulanacağınaözellikleincebirciltolmasıdolayısıyladikkat edilmelidir.Dolgununcilt altındakalmasıveuygulandıktan sonra el ile yayılması gelişebilecek irregü-laritelerienazaindirger.Bunaekolarakdolgumaddesininsuveyalokalanestezikilesulandırılmasıyaymaişleminikolay-laştırmaktadır(Şekil1).Glabellarbölgedegelişen çöküklükler içindedolguuygula-masıyapılabilir.Ancakbubölgevaskülerkomplikasyoniçin

yüksekrisklibölgekabuledilirbuyüzdenintradermalkalın-masıvebubölgeninanatomisininiyibilinmesiçokönemlidir.Alınbölgesinidahabombeyapmakveyasupraorbitalbölge-nin konturlarını düzenlemek adına dolguuygulamaları kul-lanılabilir.Aynızamandaalındaoluşanderinciltçizgilerindebotoksilebirliktedolgukullanımısonzamanlardaartansık-lıktayapılmayabaşlanmıştır.

Orta 1/3Bubölgedeperiorbitalbölge,yanak,nazolabialsulkusvebu-runiçindolguuygulamalarındanbahsedilecektir.Periorbitalbölgedehemüstgözkapağınahemdealtgözka-pağınauygulamamümkündür.Çokincebircildesahipolmasıvealtındaorbitaolmasıdolayısıylaüstgözkapağındadolgumaddesikonulduktansonrayaymaişlemiyapmakzordurvebuyüzdendolgukonulurkendikkatedilmelidir.Aynızaman-da lateraldekaşdüşüklüğüdedolgumaddeleri ilebirkısımdüzeltilebilir. Özellike kaş ile supraorbital rim arasına late-raldekonulandolgumaddesikaşıyukarıyadoğrukaldırabilir(Şekil2).İnfraorbitalalanüçanabölgegibiayrılabiliri.Altgözkapağı,gözyaşıoluğuveorbitomalargeçişbölgesi.AltgözkapğındaoluşaninceçizgilerinkısmiyokedilmesindeözellikleHAdol-gularıkullanılabilir.Çokazmiktardasuborbikülerveyasub-dermal konulan dolgu çizgileri ortadan kaldırabilir.Alt gözkapağıveyanakyaşlanmailebirliktetekbirüniteolmaktançıkarvearadakeskinbirçizgiolanikifarklibölgehalinegelir.Bukeskin sınırı yapan infraorbital kenardır.Dolgular ilebuçizgininüzerinindoldurulmasıvealtgözkapağı ileyanağıntekrartekbirüniteyedönüştürülmesiamaçlanır.Buradakul-lanılantekniklerdenbiridolgununsupraperiosteumunüstü-nekonulduktansonraelileyayılmasıdır.Birbaşkateknikiseküçük küçük noktalar halinde dolgunun infraorbital kenarboyunca konulması. Gözyaşı oluğu göz medialinde, nazalkenarboyuncayaşlanma ilebirliktegörülenmalarbölgeninaşağıyadoğruyerdeğiştirmesiilebelirginhalegelir.Bukişideyorgunbirifadevermektedir.Bunoktadayinesupraperiostealbirnoktayauygulamasonrasıparmaklayaymaşeklindeuygu-lanabiliryadabirnoktadadolgumaddesininverilmeyebaşla-narakenjektörüyavaşageriçekmeyleuygulanabilir(Şekil3).

Şekil 1. Temporal bölge dolgusu

Yüz Estetiğinde Dolgu Kullanımı 105

Curr Pract ORL 2018, 14(2)

Sonyıllardaartışgösterenbirdolguuygulamaalanıburundur.Özelliklecerrahininfazlainvazifbirtedaviolacağıveyahasta-nıncerrahidenuzakdurmasınedeniyletercihedilebilecekbiryöntemdir.Tipbölgesindecilt altıuygulama tercihedilmesigerekirkendorsumdaintradermalenjeksiyonlartercihedilir.Dolguuygulamalarındaortayüz3bölümhalindedeğerlen-dirilebilir.Zigomatikomalarbölge lateral kantus ile oral ko-missürarasındaçizilenbirçizgininlateralindekalanbölgedirvebubölgeninaugmentasyonuortayüzüngenişliğiniarttırır.Geneldeuygulamazigomanınlateralindesupraperiostealola-rakuygulanabilir.Birikiadetenjeksiyonyapılırveelleyayıla-rak istenilen augmentasyon sağlanabilir.Orta yanak bölgesilateralkantusilekomissürarasındaçizilençizgininmedialin-dekalanbölümdürveburayauygulanandolguortayüzünönedoğruprojeksiyonunuarttırır.Uygulamaşeklizigomatikböl-geileaynıdır.Sonbölgeolansubmalarbölgeiselateralkantus

ilekomissürarasındaçizilençizgininlateralinde,Hinderer’inçizgisininaltındakalanbölgedir.Bubölgedeuygulamaçap-razlama şeklinde yapılır ve fazladoldurulması yanağınhemönehemdeyanadoğruçokbombelşmesinenedenolabileceğiiçindikkatedilmelidir(Şekil4).

Nazolabial sulkus yaşlanma ilemalar yağ pakesinin aşağıyadoğruyerdeğiştirmesiiledahabelirgenleşenveyüzemutsuzbirifadeverenbirgirintidir.Bubölgedehemintradermalhemdeciltaltıhiyaluronikasitkullanımıenuyguntercihtir.Hac-mintekrarkazandırılıpoluğundüzleşmesiiçinciltaltınabirkaçnoktadangirilipgeriçekilerekdolgumaddesininverilme-sivedahasonramasajileyayılmasıensıkkullanılanyöntem-dir.Yinebubölgedeoluşanincekırışıklıklarıngiderilmesindeisehiyaluronikasidinintradermalvesubdermalinfiltrasyonuileyokedilmesimümkündür(Şekil5).

Şekil 2. Periorbital dolgu (Fotoğraf: Prof.Dr. Özcan ÇAKMAK)

Şekil 3. Göz altı dolgusu (Fotoğraf: Prof.Dr. Özcan ÇAKMAK)

Şekil 4. Malar ve infraorbital bölge dolgusu (Fotoğraf: Prof.Dr. Özcan ÇAKMAK)

Güncel Yaklaşım106

Curr Pract ORL 2018, 14(2)

Şekil 7. Çene dolgusu Alt 1/3Yüzünalt1/3ündedudak,marionetteçizgileriveprejowlsul-kusbahsedilecektir.Dudakdolgusuuzunzamandıryapılanveyaşlılığabağlıgeli-şendeğişikliklerdenziyadedahaçokestetikbitgörünüşeldeetmek için talepedilir.Dudağınhangibölümününbüyütül-mesi veya şekilendirmesi düşünülüyorsa bu amaca yönelikenjeksiyonyapmakgerekir.Dudakyaşlanmailedahadüz,içedönük ve sönmüşbir hal alır.Bunoktadadudağın gençleş-tirilmesindedolgunluktanziyadekontürlerinintekraryuvar-laklaştırılmasıdahadoğrubir yaklaşımdır.Özellikleüstdu-dağınortahattındabulunanphiltrumunortasındakikıvrımınvehemenphiltrumaltındavebitişiğindeki alanauygulanandolgududağındışaveyukarıyadoğrudönmesinisağlar.Bunaekolarakherikidudaktavermiliyonsınırınauygulanandolgudaaynışekildedudağındışarıyaveyukarıyadönmesinisağ-lar.Vermilyonsınırınaenjeksiyonyapılırkensub-orbikülerbirşekilde yapılmalıdır.Geri çekilerek uygulama ve sonrasındamasajileyaymaişlemihemnodüloluşumunuengellerhemdefazladandolguuygulamanınönünegeçer(Şekil6,7).Tama-mensönmüşdudaklardayinekasaltınakonulacakdolguvesonrasındamasajileyaymatekniğietkinvegüvenilirdir.Du-dakdolgusuyaparkendudağafazlarotasyonyapılmasıördekdudakgelişiminenedenolurvebuyüzdenözelliklezamanlasututmasıbeklenendolgularuygularkenikiseanstayapılmasıveilkseanstatutumludavranıpikinciseanstaazgelenyerleretekraruygulanmayapılmasıdüşünülebilir.Aynışekildeakıldatutulmasıgerekennoktalardanbiridelateraldudağaenjeksi-yonyaparken,fazladanşişirilmesidurumundadudağınşekli-nindüzleşebileceğive“yapılmışdudak”görünümününortayaçıkabileceğidir.

Marionette çizgileri, oral komissür ile çene arasında yaş ilegelişenvertikalçizgilerdir.Buçizgilerindüzeltilmesisırasındaaynı zamandaoralkomissürdeyaş ilegelişenaşağıyadoğrudönüşdebirmiktardüzeltilir.Derinepidermiseveyaciltaltı-naçaprazlamatekniğiuygulanabilir.Yaşlanma ile birlikteorta yüzdeki yumuşakdokularınman-dibulanın üstünden aşağıya sarkması nedeniyle “jowling”oluşur. Bu oluşumun hemen önünde, mentum ile arasındabir boşluk oluşur. Bu bölgeye pre-jowl sulkus ismi verilir.Pre-jowlsulkusundoldurulması jowlingetkisinidebirmik-tarazaltmaktadır.Bubölgeyeuygulamaciltaltınnabolusveyaymaşeklindeolabileceğigibiaynı,dermisegeriçekmeyön-temiyledeyapılabilir.Çeneucuaugmentasyonuiseyüzdekiuyumuarttırmakiçinkullanılabilen bir dolgudur. Bu noktada yine hacim kazan-dırmak açısından cilt altına uygulanacak hiyaluronik asidinbolusşeklindekonulabilirvesonraelileistenilenşekildeya-yılabilir(Şekil7).

KomplikasyonlarMorarma,enjeksiyondayerindeağrıvehiperemiçoksıkola-rakgörülenkomplikasyonlardır.Özellikleherikigözkapağı,burun, temporalbölgevenazolabialsulkustamorarma ihti-malidahayüksekolduğuiçinhastayauygulamaöncesidetaylıbilgiverilmesiönemlidir.Tyndallefektidolgununçokyüzeyelkonulmasıileışığınyan-sıması dolayısıylamavi röfle vermesidir. Tedavisindemasaj,yüzeyelküçükbirkesi iledolgunundağıtılmasıveyahiyalu-rinidazkullanılır.Asimetrigelişimiveallerjikreaksiyonlardahaazsıklıklagö-rülebilen komplikasyonlardır. Hiyaluronik asit ve kalsiyumhidroksilapatit ile dolgu uygulamalarında allerjik reaksiyongelişmeihtimaliçokdüşüktür.Görmekaybıveyasantralsinirsisteminietkileyebilenkomp-likasyonlar çoknadirdir ancak en ciddi komplikasyonlardır.Genelliklevaskülersistemeenjeksiyonileveyavasküleryapı-larabaskısonucuortayaçıkar.Literatürdeensıkolarakgla-bellarbölge,burunvenazolabial sulkusaenjeksiyonsonrasıgelişmiştir.Budurumunengellenmesi içinuygulamayapar-kenanatomininçokiyibilinmesi,enjeksiyonyapılmadanen-jektörün geri çekilerek kan gelip gelmediğinin kontrol edil-mesi ve herhangi bir olumsuz durumuda hemenmüdahaleetmek için HA kullanılıyorsa hiyalurinidaz bulundurulmasıönerilir.

Şekil 5. Nazolabial dolgu (Fotoğraf: Prof.Dr. Özcan ÇAKMAK)

Şekil 6. Dudak dolgusu