WPŁYW FUNDUSZY STRUKTURALNYCH UE WPŁYW FUNDUSZY STRUKTURALNYCH UE NA ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI NA ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
ORAZ WZMACNIANIE INNOWACYJNOŚCI ORAZ WZMACNIANIE INNOWACYJNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTWPOLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW
WPŁYW FUNDUSZY STRUKTURALNYCH UE WPŁYW FUNDUSZY STRUKTURALNYCH UE NA ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI NA ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
ORAZ WZMACNIANIE INNOWACYJNOŚCI ORAZ WZMACNIANIE INNOWACYJNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTWPOLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW
Warszawa, 17 lipca 2008 r.
Warszawa, 17 lipca 2008 r.
Konferencja Konferencja „Europejska polityka spójności jako czynnik „Europejska polityka spójności jako czynnik
wzrostu wzrostu i wyrównywania różnic rozwojowych”i wyrównywania różnic rozwojowych”
Konferencja Konferencja „Europejska polityka spójności jako czynnik „Europejska polityka spójności jako czynnik
wzrostu wzrostu i wyrównywania różnic rozwojowych”i wyrównywania różnic rozwojowych”
Panel IPanel IPanel IPanel I
Jarosław PawłowskiPodsekretarz Stanu
w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego
Jarosław PawłowskiPodsekretarz Stanu
w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 3
Tempo wzrostu PKB w Polsce i w UE-27 Tempo wzrostu PKB w Polsce i w UE-27 (w %)(w %)Tempo wzrostu PKB w Polsce i w UE-27 Tempo wzrostu PKB w Polsce i w UE-27 (w %)(w %)
7,1
54,5 4,3
1,2 1,4
3,9
5,3
3,6
6,26,5
1,8
2,7 2,9 3
3,9
2,0
1,2 1,3
2,5
1,9
3,1 2,9
6,2
0
1
2
3
4
5
6
7
8
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Polska UE-27
Polska gospodarka jest gospodarką rynkową, otwartą, podlegającą działaniu cyklu koniunkturalnego. W ostatnich latach tempo wzrostu polskiego PKB było
ponad dwukrotnie wyższe niż tempo wzrostu PKB w UE-27. Pozwala to na zmniejszanie dystansu rozwojowego wobec przeciętnego poziomu UE. Drogą do
dalszej poprawy jest utrzymanie wysokiego tempa wzrostu i podnoszenie konkurencyjności przedsiębiorstw.
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 4
Podmioty gospodarczePodmioty gospodarczePodmioty gospodarczePodmioty gospodarcze
W końcu 2007 r. w systemie REGON zarejestrowanych było 3 685,6 tys.
podmiotów gospodarki narodowej, tj. o 2,9% więcej niż w roku 2003,
z czego:
• 3 546,1 tys. należało do sektora prywatnego (96,2% ogółu),
• 139,5 tys. do sektora publicznego (3,8%).
Struktura podmiotów gospodarczych według wielkości zatrudnienia:
• podmioty zatrudniające do 9 osób stanowiły 95% ogółu jednostek gospodarczych,
• zatrudniające od 10 do 49 osób – 4,1%,
• od 50 do 249 osób – 0,8%,
• 250 osób i więcej – 0,1%. Dominowały zatem małe przedsiębiorstwa prywatne.
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 5
Liczba firm sektora MSP na 1 tys. mieszkańcówLiczba firm sektora MSP na 1 tys. mieszkańcówLiczba firm sektora MSP na 1 tys. mieszkańcówLiczba firm sektora MSP na 1 tys. mieszkańców
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Słow
acja
Rum
unia
Irland
ia
Niem
cy
Wielk
a Bry
tani
a
Łot
wa
Litw
a
Est
onia
Nid
erland
y
Buł
garia
Aus
tria
Finl
andi
a
Fran
cja
Polska
Dan
ia
Belgi
a
Słow
enia
Luk
sem
burg
Węg
ry
Cyp
r
Szw
ecja
Hiszp
ania
Wło
chy
Gre
cja
Portug
alia
Rep
ublik
a C
zesk
a
Źródło: Enterprises by size class – overview of SMEs In the EU, Eurostat, Statistics in focus 31/ 2008
UE-27
Polska posiada relatywnie korzystny wskaźnik liczby firm sektora MSP na 1 tys. mieszkańców (37), który jest bliski średniej unijnej (40).
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 6
Wybrane wskaźniki dotyczące wyników Wybrane wskaźniki dotyczące wyników finansowych przedsiębiorstw finansowych przedsiębiorstw (w%)(w%)
Wybrane wskaźniki dotyczące wyników Wybrane wskaźniki dotyczące wyników finansowych przedsiębiorstw finansowych przedsiębiorstw (w%)(w%)
Wyszczególnienie 2003 2004 2005 2006 2007
Wskaźnik rentowności ze sprzedaży 4,4 6,0 5,3 5,5 5,6
Wskaźnik poziomu kosztów 97,2 94,3 95,1 94,2 93,9
Wskaźnik rentowności obrotu brutto 2,8 6,0 4,9 5,8 6,1
Wskaźnik rentowności obrotu netto 1,7 4,8 3,9 4,7 5,0
Udział liczby przedsiębiorstw wykazujących zysk nettow ogólnej liczbie przedsiębiorstw 70,6 77,4 76,0 79,7 82,6
Polskie firmy poprawiły swoją efektywność we wszystkich rodzajach działalności gospodarczej. Zwiększa się udział przedsiębiorstw
wykazujących zysk netto w ogólnej liczbie przedsiębiorstw (z 70,6% w 2003 r. do 82,6% w roku ubiegłym).
W latach 2003-2007 poprawiła się kondycja polskich przedsiębiorstw, o czym świadczą poniższe wskaźniki:
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 7
Wydajność pracyWydajność pracyWydajność pracyWydajność pracy
Wydajność pracy mierzona jako PKB według parytetu siły nabywczej (PPS)
na jednego pracującego w roku 2003 i 2007 (w % średniej UE-27)
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
Bułg
aria
Rum
unia
Łotw
a
Litw
a
Polsk
a
Est
onia
Portu
galia
Repu
blik
a Cze
ska
Węg
ry
Słow
acja
Cypr
Słow
enia
Malt
a
Hisz
pani
a
Gre
cja
Niem
cy
Dan
ia
Wło
chy
UE
-15
W. B
ryta
nia
Szw
ecja
Nid
erlan
dy
Finl
andi
a
Aus
tria
Fran
cja
Belg
ia
Irlan
dia
Luks
embu
rg
2003 2007Źródło: DKS MRR na podstawie danych Eurostat
W Polsce następuje poprawa wskaźnika wydajności pracy. W 2003 r. wskaźnik ten stanowił 62,5% średniej dla UE-27,
natomiast w roku 2007 - 66,8%.
Obowiązujące stawki CIT w UE-27
Źródło: http://www.worldwide-tax.comNominalne obciążenia podatkowe, zarówno z tytułu CIT, jak i PIT,
kształtująsię w Polsce na umiarkowanym poziomie w stosunku do innych krajów
UniiEuropejskiej. W przypadku podatku korporacyjnego, Polska z 19-
procentowąstawką znajduje się w pierwszej dziesiątce krajów UE o najniższym
obciążeniu.
0
10
20
30
40
Buł
garia
Cyp
r
Irla
ndia
Łotw
a
Litw
a
Węg
ry
Rum
unia
Pols
ka
Słow
acja
Rep
ublik
a Cze
ska
Esto
nia
Słow
enia
Dan
ia
Aus
tria
Gre
cja
Nid
erla
ndy
Finl
andi
a
Port
ugal
ia
Szw
ecja
Luks
embu
rg
Wie
lka
Bry
tani
a
Wło
chy
His
zpan
ia
Nie
mcy
Fran
cja
Bel
gia
Mal
ta
PodatkiPodatkiPodatkiPodatki
Kształtowanie się obowiązujących stawek podatku PIT w UE-27
Źródło: http://www.worldwide-tax.com
W 2006 r. „klin podatkowy” w Polsce wynosił 42,5%, podczas gdy średnio w UE 40,1%. Krajami UE o najniższych pozapłacowych kosztach pracy
były: Cypr (11,9%), Irlandia (16,3%), Malta (18,4%), Wielka Brytania (30,4%)
oraz Bułgaria (31,1%).
0
10
20
30
40
50
60
70
Buł
gari
aR
epub
lika
Cze
ska
Rum
unia
Słow
acja
Esto
nia
Litw
a
Łotw
a
Cyp
r
Finl
andi
a
Mal
ta
Węg
ry
Luks
embu
rg
Gre
cja
Pols
kaW
ielk
aB
ryta
nia
Irla
ndia
Słow
enia
Port
ugal
ia
Wło
chy
Nie
mcy
His
zpan
ia
Fran
cja
Aus
tria
Bel
gia
Nid
erla
ndy
Szw
ecja
Dan
ia
PodatkiPodatkiPodatkiPodatki
0
5
10
15
Gre
cja
Rep
ublik
a C
zesk
a
Pols
ka
His
zpan
ia
Słow
acja
Nie
mcy
Wło
chy
Słow
enia
Aus
tria
Port
ugal
ia
Litw
a
Hol
andi
a
Węg
ry
Wie
lka
Bry
tani
a
Fran
cja
Esto
nia
Łotw
a
Dan
ia
Irla
ndia
Bel
gia
Finl
andi
a
Szw
ecja
2004 2006 2008
Liczba procedur regulujących założenie firmy w państwach członkowskich UE
wg Banku Światowego
Konieczne jest zmniejszenie obciążeń biurokratycznych związanych z założeniem firmy (w tym liczby procedur – obecnie 10, liczby dni –
obecnie 31, kosztów założenia firmy - 21% dochodu narodowego brutto na mieszkańca).
Warunki rozwoju przedsiębiorczościWarunki rozwoju przedsiębiorczościWarunki rozwoju przedsiębiorczościWarunki rozwoju przedsiębiorczości
Kraj
Światowe Forum Gospodarcze (WEF) Instytut Rozwoju
Zarządzania w Lozannie (IMD)
Bank Światowy (Doing Business)
Global Competitiveness
Index
Business Competitiveness
Index
2007 2003 2007 2003 2008 2007 2008 2007
Dania 3 4 5 4 6 5 5 5
Niemcy 5 13 2 5 16 16 20 16
Finlandia 6 1 3 1 15 17 13 14
Irlandia 22 30 24 21 12 14 8 8
Estonia 27 22 26 28 23 22 17 18
Hiszpania 29 23 27 25 33 30 38 38
Republika Czeska 33 39 32 35 28 32 56 61
Litwa 38 40 39 40 36 31 26 24
Słowenia 39 31 35 30 32 40 55 53
Słowacja 41 43 44 43 30 34 32 31
Łotwa 45 37 54 29 - - 22 20
Węgry 47 33 47 38 38 35 45 51
Polska 51 45 56 47 44 52 74 68
Grecja 65 35 53 39 42 38 100 95
Rumunia 74 75 73 76 45 44 48 55
Bułgaria 79 64 83 77 39 41 46 54
Konkurencyjność gospodarki PolskiKonkurencyjność gospodarki Polskiw rankingach światowychw rankingach światowychKonkurencyjność gospodarki PolskiKonkurencyjność gospodarki Polskiw rankingach światowychw rankingach światowych
Kategoria wydatków strukturalnychWartość
projektów(w mln zł)
Struktura według wartości
projektów(w%)
Dofinansowanie wspólnotowe
(w mln zł)
Udział dofinansowania wspólnotowego
4:2 (w %)
1 2 3 4 5
Wsparcie dla dużych przedsiębiorstw (kat. 15) 4 446 100,0 636 14,3
Inwestycje w kapitał rzeczowy 2 189 49,2 137 6,3
Technologie przyjazne środowisku 2 240 50,4 494 22,0
Doradztwo 16 0,4 5 28,4
Montaż finansowy 1 0,0 0 31,0
Wsparcie dla MSP (kat. 16) 10 556 100,0 3 891 36,9
Inwestycje w kapitał rzeczowy 6 766 64,1 2 075 30,7
Technologie przyjazne środowisku 137 1,3 43 31,3
Doradztwo 549 5,2 225 41,0
Parki przemysłowe i naukowo-technologiczne 703 6,7 422 60,0
Rozbudowa systemu poręczeń, mikropożyczek, funduszy kapitału zalążkowego 2 401 22,7 1 127 46,9
RAZEM 15 002 - 4 527 30,2W latach 2004-2007 zarejestrowano 15 667 projektów wspierających rozwój przedsiębiorczości, w tym 14 993 projekty wspierające sektor MSP (95,7% wg ilości,
a ponad 70% wg wartości). Zwraca uwagę dominujący udział inwestycji w kapitał rzeczowy (w dużych przedsiębiorstwach 49,2%, natomiast w MSP 64,1%).
Projekty wspierające rozwój przedsiębiorczości Projekty wspierające rozwój przedsiębiorczości w latach 2004-2007w latach 2004-2007Projekty wspierające rozwój przedsiębiorczości Projekty wspierające rozwój przedsiębiorczości w latach 2004-2007w latach 2004-2007
Wykorzystanie funduszy wywiera korzystny wpływ zwłaszcza na: zwiększenie konkurencyjności (na efekt taki wskazało po akcesji
23% badanych firm realizujących projekty z udziałem
dofinansowania wspólnotowego), wzrost nakładów inwestycyjnych (22% firm), zwiększenie zatrudnienia (16%) oraz innowacyjność (15%).
Wyniki badań przeprowadzonych w Instytucie Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk wskazują, że fundusze strukturalne stają sięważnym stymulatorem jakościowych, proinnowacyjnych przemian
funkcjonowania sfery rozwojowej przedsiębiorstw.
Rola funduszy strukturalnychRola funduszy strukturalnychRola funduszy strukturalnychRola funduszy strukturalnych
1. Wysokie zainteresowanie dotacjami inwestycyjnymi.2. Na poziomie mikroprzedsiębiorstw występuje stosunkowo duża
skuteczność interwencji: - wzrost zatrudnienia (w przypadku ponad 80% firm), - wzrost przychodów (60% firm), - wystąpienie efektu dźwigni (ponad 80% firm zaangażowało
wkład własny powyżej kwoty wymaganej), - wystąpienie efektu mnożnikowego (około 60% firm podjęło
dodatkowe działania inwestycyjne nieobjęte wsparciem).3. Rozwój usług dotyczących wdrażania nowych technologii (86%
instytucji, które skorzystały ze wsparcia rozwinęły lub udoskonaliły usługi w tym zakresie) oraz promocji technologii i nowych rozwiązań organizacyjnych (79% instytucji).
4. Najmniejszą skuteczność wsparcia (4% instytucji) odnotowano w przypadku rozwoju i doskonalenia usług w ramach „innowacyjnej współpracy” (np. na ułatwianiu kontaktu między przedsiębiorcą a uczelnią lub jednostką naukowo-badawczą).
Wnioski z badań ewaluacyjnychWnioski z badań ewaluacyjnychWnioski z badań ewaluacyjnychWnioski z badań ewaluacyjnych
- Realizowane w ramach SPO-WKP wsparcie dla przedsiębiorstw, dokonujących nowych inwestycji służących poprawie konkurencyjności produktowej i technologicznej, objęło 3134 MŚP.
- Z usług doradczych skorzystało 2 221 MŚP. Objęto nimi 333 przedsiębiorstwa, które wdrożyły nowe technologie, 67 projektów bezpośrednio nakierowanych na BHP i 350 projektów, w których BHP występuje jako dodatkowy element.
- Wsparcia udzielono 53 funduszom mikropożyczkowym, 39 funduszom poręczeń kredytowych i 6 funduszom typu seed capital.
Przykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowych
- Wsparte fundusze mikropożyczkowe udzieliły pożyczek 8 839 przedsiębiorstwom, a fundusze poręczeń kredytowych udzieliły takich poręczeń 7 496 przedsiębiorstwom.
- Istotna była również rola SPO-WKP w zakresie pobudzania aktywności polskich przedsiębiorstw na rynkach międzynarodowych. Dofinansowaniem objęto 5 514 projektów związanych z udziałem polskich firm w targach i wystawach za granicą oraz 1 021 wyjazdowych misji gospodarczych.
- W ramach ZPORR wsparciem objęto 2 722 mikroprzedsiębiorstwa, w tym 1 561 na obszarach restrukturyzacji przemysłu, 586 na obszarach wiejskich i 357 na terenach zdegradowanych poddanych rewitalizacji.
Przykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowych
Wyszczególnienie 2003 2004 2005 2006
Nakłady na B+R jako % PKB- UE-27- Polska- dystans Polski do UE
1,870,541,33
1,830,561,27
1,840,571,27
1,840,561,28
Udział sektora przedsiębiorstw w finansowaniunakładów na B+R (w %)- UE-27- Polska- dystans Polski do UE-27
54,230,323,9
54,730,524,2
54,633,421,2
-33,1
-
Udział wyrobów wysokiej techniki w eksporcie (w %)
- UE-27- Polska- dystans Polski do UE-27
18,62,7
15,9
18,52,7
15,8
18,83,2
15,6
16,73,1
13,6
Źródło: Eurostat
Dystans Polski do UE-27 w zakresie nakładów na B+R w ostatnich latach nie zmniejsza się. Obserwuje się niewielki postęp w zakresie udziału
sektora przedsiębiorstw w finansowaniu nakładów na B+R.
Wybrane wskaźniki sfery B+R w Polsce i w UE Wybrane wskaźniki sfery B+R w Polsce i w UE w latach 2003-2006w latach 2003-2006Wybrane wskaźniki sfery B+R w Polsce i w UE Wybrane wskaźniki sfery B+R w Polsce i w UE w latach 2003-2006w latach 2003-2006
Wyszczególnienie 2003 2004 2005 2006 2007
Udział gospodarstw domowychz dostępem do internetu (w %)- UE-15- Polska- dystans Polski do UE-15
431429
452520
533023
543618
594118
Łącza szerokopasmowe na 100mieszkańców- UE-15- Polska- dystans Polski do UE-15
4,5..
7,60,57,1
12,01,9
10,1
16,53,9
12,6
20,86,8
14,0
Wskaźnik rozwoju e-administracji- UE-15- Polska- dystans Polski do UE-15
47..
491039
.
.
.
562036
592534
Źródło: Eurostat
W ostatnich latach następuje istotny postęp w zakresie dostępu gospodarstw domowych do Internetu (z 14% w 2003 r. do 41% w 2007 r.). Notuje się także pewien postęp w zakresie rozwoju e-administracji, jednak
w odniesieniu do dostępu do internetu szerokopasmowego dystans się powiększa.
Wybrane wskaźniki sfery społeczeństwa Wybrane wskaźniki sfery społeczeństwa informacyjnego w Polsce i w UE w latach 2003-informacyjnego w Polsce i w UE w latach 2003-20072007
Wybrane wskaźniki sfery społeczeństwa Wybrane wskaźniki sfery społeczeństwa informacyjnego w Polsce i w UE w latach 2003-informacyjnego w Polsce i w UE w latach 2003-20072007
Projekty z zakresu B+R i społeczeństwa informacyjnego stanowiły zaledwie 0,8% ogólnej liczby projektów NPR, tj. 2,5% ich wartości. Wykorzystanie funduszy w obszarze badań i rozwoju koncentrowało się na następujących kierunkach: infrastrukturze badawczo-rozwojowej oraz innowacyjności i transferze technologii, ustanawianiu wzajemnych powiązań i nawiązywaniu współpracy między przedsiębiorstwami lub instytucjami naukowymi. Z kolei w obszarze rozwoju społeczeństwa informacyjnego dominowały następujące kierunki wykorzystania funduszy:
- technologie komunikacyjne i informacyjne,- usługi i projekty wdrożeniowe dla obywateli – opieka
zdrowotna,- administracja, edukacja oraz- infrastruktura podstawowa.
Niemal połowa (45,8%) funduszy strukturalnych w tym obszarze przypadała na projekty związane z technologiami komunikacyjnymi i informacyjnymi.
Fundusze strukturalneFundusze strukturalneFundusze strukturalneFundusze strukturalne
- W ramach SPO-WKP wybudowano lub zmodernizowano 78 laboratoriów badawczych lub specjalistycznych, z czego 51 w 2007 r.
- Utworzono 19 aktywnych inkubatorów technologicznych. Wsparcie uzyskało 27 działających parków przemysłowych i 17 parków naukowo-technologicznych, a 44 podmioty zarządzające parkami przemysłowymi, naukowo-technicznymi i inkubatorami przedsiębiorczości otrzymały pomoc doradczą.
- Z usług laboratoriów badawczych i specjalistycznych skorzystało 1 120 przedsiębiorstw.
Przykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowych
Efekty projektów na rzecz budowy infrastruktury społeczeństwa informacyjnego prowadzonych w ramach ZPORR do końca 2007 r. obejmują:
- Wybudowanie 443 Publicznych Punktów Dostępu do Internetu (PIAP) i 319 węzłów dostępowych umożliwiających dostęp do sieci szerokopasmowej.
- Do szerokopasmowego Internetu podłączono 260 jednostek publicznych.
- Wdrożono 137 systemów zarządzania w administracji publicznej oraz zrealizowano 93 projekty modernizacji/instalacji sieci LAN w urzędach i jednostkach publicznych.
Przykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowychPrzykłady efektów rzeczowych
Wyzwania w zakresie wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstw:
1. Poprawa stopnia konkurencyjności polskiej gospodarki, w tym poprzez podniesienie nowoczesności i jakości produktów i usług.
2. Rozwój mechanizmów umożliwiających poprawę zasilania kapitałowego przedsiębiorstw, w tym małych.
3. Wdrożenie uproszczeń w zakładaniu firm i zmniejszanie obciążeń administracyjnych.
4. Sfinalizowanie wdrażania strategii rozwoju nauki, w tym rozwoju kadr naukowych.
5. Rozwój powiązań pomiędzy przedsiębiorstwami a sferą nauki.6. Stymulowanie badań naukowych i polskiej wynalazczości.7. Wzrost liczby i wartości projektów z zakresu B+R i
społeczeństwa informacyjnego współfinansowanych ze środków unijnych.
8. Tworzenie warunków i struktur organizacyjnych umożliwiających większe korzystanie z unijnych programów współpracy naukowo-technicznej i podnoszenia konkurencyjności.
9. Zdynamizowanie rozwoju usług e-administracji.10.Zintensyfikowanie działań mających na celu zapobieżenie
wykluczeniu cyfrowemu.
WyzwaniaWyzwaniaWyzwaniaWyzwania
Ministerstwo Rozwoju RegionalnegoMinisterstwo Rozwoju Regionalnegoul. Wspólna 2/4ul. Wspólna 2/4www.mrr.gov.plwww.mrr.gov.pl
www.funduszestrukturalne.gov.plwww.funduszestrukturalne.gov.pl
Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę
Top Related