$iïÈ
Heraldisch tekenaar voor kerk en koningshuis
Piet Bul tsma is heraldisch tekenaar. Hi j schi ldert wapens
voorde Hoge Raad van Adel ,een instant ie die onder meerverantwoordeli jk is voor de heraldieke wapens van het
Koninkl i jk Huis. Dat k l inkt chique, al is een kopje thee dr inken bi j
Hare Majesteit er helaas niet bij.
TEKST: WATTER WIJNHOVEN BEELD:
BEHALVE KONINGSHUIZEN EN
kerken kunnen ook particulieren bij Piet
Bultsma terecht voor het laten tekenen,
schilderen en eventueel ontwerpen van
hun familiewapen. Het voeren van een
waDen is in Nederland voor iedereen
mogeli jk. ,,Je laat met kleuren, schild-
verdeling, kentekens en symbolen zien
wie ie bent, en hoe ie gezien wilt worden
als familie of persoon."
JongensdroomBultsma (52) begon als tekenaar bij het
kadaster en kreeg iaren later de moge-
li ikheid een eigen atelier te beginnen.
.,Een van de eerste opdrachten was het
schilderen van 63 houten wapenborden
voor de Maltezer Orde. Daarna werd
ik gevraagd wapentekenaar te worden
van de Hoge Raad van Adel. Het is wat
overdreven om te zeggen dat een ion-gensdroom in vervull ing ging, maar het
komt er dichtbii. De eerste opdrachten
voor de Raad waren waPendiPloma's
van nieuwe gemeentewapens na herin-
deling, zoals Gulpen-'Wittem. "
Koninklijk HuisAls tekenaar van de Hoge Raad van
Adel'doet' de geboren Fries ook het
Koninkli jk Huis. ,,Zo mocht ik het
waDen van Prinses Máxima schilderen.
En voor de tentoonstell ingJa' ik wil
rondom het koninkli jk huweliik schil-
derde ik alle wapens, behalve nu juist
het wapen van Máxima. Dat was mii al
bekend maar moest nog geheim bli iven.
Twee iaar later mocht ik ook het wapen
van Prinses Amalia maken." Hoe zit het
wapen van onze kleine troonopvolg-
ster heraldisch in elkaar? (zie p.24)
,,Natuurli jk treedt de Nederlandse leeuw
naar voren, op twee blauwe vlakken'
afkomstig uit het wapen van de familie
Van Nassau. Daarnaast twee gouden
vlakken met de jachthoorn van de Van
Oranjes. In het midden een klein wapen-
schild van de Argentijnse Zorreguieta's(van origine Baskisch) met een burcht,
twee cipressen en twee wolven. Het
wapen is 'gevierendeeld' in vier vlak-
ken. Twee vlakken zijn volgens de offi-
ciêle beschriiving'uitgevoerd in azuur,
Wat kost Íwfamiliewapen?De kosten voor een famil iewaPen in
kleur bedragen ongeveer€ 495,oo
i ncl usief ontwerpkosten, voor een uit-
voer ing op dik 4oo grams papier ' Maar
het kan ook op perkament of Paneel.Meer informatie: www.heraldisch
atel ierbu l tsma.nl
bezaaidmet blokjes van goud, een leeuw
van goud, gekroond met een kroon van
drie bladeren en twee parelpunten'. De
Nederlandse leeuw houdt in de rechter-
voorklauw een zwaard van zilver met
'gevest'van goud, het symbool van de
opstand tegen de Spaniaarden. De bun-
del van zeven piilen van zilver met punten
van goud in de l inkervoorklauw verwij-
zen naaÍ de zeven provinciën. Het schild
is gedekt met de koninkli jke kroon. De
schildhouders ziin twee leeuwen van
goud. Alles geplaatst op een mantel van
purper, gevoerd met hermelijn."
Kerkelijke heraldiekDoor de iaren heen heeft Bultsma ook
expertise opgebouwd in het ontwerpen
van kerkzegels. De kerkeli lke wereld
is Bultsma, staande in de katholieke
traditie, niet vreemd. Zelf is hii koster
geweest, zijn'vrouw was pastoraal werk-
ster en een zoon is priester. ,,In Friesland
zie ie het fenomeen dat hervormde
gemeenten die oorspronkeli i k allemaal
katholiek waren weer heil igennamengaan voeren .Zoals de hervormdegemeente van Idaard. Die kerk was
gewijd aan de Heil ige St'Gertrudis,
schutsvrouw van schippers en landbe-
werkers en patrones tegen muizenpla-
gen. Ik heb haar dan ook afgebeeld met
een muis op haar staf. En op het kerk-
zegelvan de hervormde gemeente van'Weidum staat een kraai. De contouren
daarvan ziin exact overgenomen van een
steen in die kerk, waarschijnli jk de rand
van een middeleeuws doopvont."
FamiliewapenIn familiewapens kan op eenvoudige
wijze de achternaam worden verbeeld.
Bultsma: ,,Bij een familienaam als
Teerlink l igt de symboliek voor de hand:
dobbelstenen en een zandloper, oftewel
de teerling is geworpen plus de beper-
king van de ti id. Sommige families zijn
typisch families van ambtenaren of mili-
tairen. Dat kun ie uitbeelden. Andere
families hebben alti jd in een bepaald
dorp, een bepaalde stad of streek
gewoond. Dan is er behoefte daarvan
iets mee te geven in het wapen, al is het
maar de keuze van de kleur. Anderen
komen zelfs met abstracte begrippen
zoals' zor gzaamheid'. Dat staat iedereen
vrij, de traditie bepaalt hoe ie met heral-
diek omgaar. St i j l en ui tvoer ing gaan
rnet de ti id mee. Het is geen gestolde
openbaring, heraldiek leeft!" r
t r , .dL25 Quinta