Projecten en de menselijke factor
www.projectsaboteur.com
Het verschijnsel dat projecten bewust worden ondermijnd
Deel 1 11 maart 2014
Projectsabotage
Projecten en de menselijke factor
Introductie Dion Kotteman
CIO - Rijk
Auteur van: “De projectsaboteur”: in 7 landen, was nr 1 in Zwitserland;
Tweede boek: De projectsaboteur en PRINCE2;
2013 “Ga toch leidinggeven!” *
Voormalig algemeen directeur Rijksauditdienst, Raadsadviseur
* Genomineerd als management boek van het jaar 2014
www.projectsaboteur.com
Projecten en de menselijke factor
24 oktober 2013 3www.projectsaboteur.com
achtergrond
Projecten groeien in belang voor organisaties;
Wat tot nu toe veel in staande organisaties werd gedaan, gaat in toenemende mate in projecten;
Het lijkt wel of staande organisatie bang zijn voor verandering;
Voor een deel is het risicoreductie: de hete kolen worden uit het vuur gehaald door projecten, staande organisatie blijft buiten schot;
Projecten en de menselijke factor
24 1 2013 4www.projectsaboteur.com
Projectfalen: Onderzoek Standish Group:
2004: 28% van de ICT projecten slaagt
2010: 29% van de ICT projecten slaagt
van Ernst & Young6 op de 10 IT-projecten mislukken geheel of gedeeltelijk
Projecten en de menselijke factor
5www.projectsaboteur.com
Oorzaken (algemeen aanvaard)
Projectmanagement audits / onderzoeken:Geen of slechte requirementsGeen Scope of veranderende scopeSlechte communicatieInadequate resources: kennis, kunde en beschikbaarheidSlechte planning (geld, tijd en resultaat)Slechte risicobeheersingSlechte resultaatdefinitie……
Projecten en de menselijke factor
6www.projectsaboteur.com
Project faalfactoren Prince 2
Wat geeft de officiële Prince gids als oorzaak voor “project failures”? (limitatieve quote!)
Geen goede business case;Niet genoeg aandacht voor kwaliteit;Doelen niet scherp;Niet weten wat de klant wil;Roles and responsibilities niet helder genoeg;Slechte schattingen van de kosten;Slechte planning;Niet genoeg control;Gebrek aan QA.
Projecten en de menselijke factor
7www.projectsaboteur.com
Projectmanagementopleidingen
Zij leveren de basis voor de projectbeheersing:Opstellen requirements
Vaststellen Scope en scope beheersing via een goed change proces
Opstellen en uitvoeren van een communicatie plan
Selectie van resources op basis van kennis, kunde en beschikbaarheid
Opstellen van en bewaken van een realistische planning (geld, tijd en resultaat)
Inrichten en toepassen van een risicobeheersingsproces
Heldere resultaat definitie en inrichten van adequaat configuratiemanagement
Herkennen, bestrijden en voorkomen van sabotage is geen onderdeel van deze trainingen
Daarmee wordt een belangrijke
oorzaak van projectfalenniet genoemd:
PROJECTSABOTAGE
Projecten en de menselijke factor
8www.projectsaboteur.com
KPI’sBonussen
KPI’sBonussen
OpbrengstenWinst
Kosten-besparing
Afgesprokenresultaat
OpdrachtMinimalekosten
De spagaat van de project-/ delivery manager
Raad van Bestuur
Interne Leverancier(v.b. IT-afdeling)
Interne Klant(v.b. Afdeling verkoop)
Projectmanager
ProjectTeam
Stuurgroep
Opdracht
MaximaalResultaat
De ideale projectwereldDe werkelijkheid
Is de wereld van
de projectsaboteur
Projecten en de menselijke factor
9www.projectsaboteur.com
MAAR:…projectsabotage gebeurt volop
Projecten en de menselijke factor
10www.projectsaboteur.com
Uitgangspunten
Sabotage is gelieerd aan weerstand tegen verandering; daar is wel management literatuur over
Het is pas sabotage als het project bewust een niet geplande kant op wordt gestuurd; er is actie bij nodig. Weerstand is vaak passief
Onbekwaamheid komt voor, maar is geen sabotage
Het element sabotage is vrijwel niet in de management literatuur te vinden. Nuances zijn er natuurlijk: van lichte sabotage naar destructieve, van bijsturen van een project in een bepaalde richting tot het stilleggen van het project
Projecten en de menselijke factor
11www.projectsaboteur.com
En……
Umberto Eco (`De geschiedenis van de lelijkheid`): over het contrast tussen lelijkheid en schoonheid
Schoonheid is de norm, lelijkheid is de uitzondering
Schoonheid is dominant, lelijkheid wordt vermeden
Project succes is schoonheid, sabotage de lelijkheid
Daarom is de sabotage onderbelicht
Maar lelijkheid is ook, en misschien daarom, de obsessie, de sensatie, het interessante
Sabotage valt pas op indien afgezet tegen succes in projectmanagement
In die zin is lelijkheid een voorwaarde voor succes
Projecten en de menselijke factor
12www.projectsaboteur.com
De setting voor de projectsaboteur
Capaciteit
Gelegenheid
Motivatie
Projecten en de menselijke factor
13www.projectsaboteur.com
Motieven van de projectsaboteur
Lijfsbehoud
Werkgelegenheid, bijvoorbeeld die van hemzelf
Behoud van status
Positieverbetering
”Erst kommt das Fressen, dann die Moral”
Brecht
Projecten en de menselijke factor
14www.projectsaboteur.com
Wie is mogelijk projectsaboteur?
Opdrachtgever
Projectmanager
Gebruiker
Specialist
Lid ondernemingsraad
Engagement manager….?
Projecten en de menselijke factor
15www.projectsaboteur.com
Verschillende uitgangspunten voor sabotage (1)
De opdrachtgever saboteert bij de start, bij begroting en selectie van de juiste (!) projectmanager
De projectmanager: een kernpositie, vage plannen, methode als sabotage instrument (te veel of juist te weinig),
Projecten en de menselijke factor
16www.projectsaboteur.com
Hoe gaat de saboteur te werkEen goede saboteur
Plant
Werkt samen
Is onderdeel van de projectorganisatie
Is “voorstander” van het project
Maakt gebruik van de eigenschappen van het lopende project
Kent zijn eigen positie en zijn eigen mogelijkheden en gebruikt deze
Projecten en de menselijke factor
17www.projectsaboteur.com
Samenwerkende projectsaboteurs
OPDRACHTGEVER
PROJECTMANAGER
GEBRUI
KER
SPECI
ALI
ST
OR-LI
D
OPDRACHTGEVER SABOTEERT SAMEN MET - + ++ -
PROJECTMANAGER SABOTEERT SAMEN MET - + ++ -
GEBRUIKER SABOTEERT SAMEN MET + + ++ + ++
SPECIALIST SABOTEERT SAMEN MET ++ ++ + + +
OR-LID SABOTEERT SAMEN MET - - ++ + +
Waarschijnlijketeams
Projecten en de menselijke factor
1 november 2012 18www.projectsaboteur.comwww.sayteam.com
Dus….
Er zijn saboteurs
Herken ze
Neem maatregelen
Voeg deze informatie toe aan de gereedschapskist van een succesvolle projectmanager