1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 1
ÁP DỤNG CÔNG CỤ DỰ ĐOÁN
NHIỄM TRÙNG HUYẾT SỚM
Ở TRẺ SƠ SINH CÓ NGUY CƠ
TS. BS. Cam Ngọc Phượng Trưởng Khoa Hồi Sức Sơ Sinh
Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế Hạnh Phúc
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 2
Giới thiệu
• Nhiễm trùng sơ sinh sớm: 0,5 - 1,2 ca
/1000 trẻ sanh sống.
• Thực tế: số trẻ sơ sinh được ĐT kháng sinh
theo kinh nghiệm & không cần thiết cao gấp
10 lần.
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 3
The neonatal sepsis calculator
Trẻ > 34 tuần
• 2015: ban nghiên cứu Kaiser đã xây dựng một công
cụ dự đoán NTHSS trực tuyến:
https://neonatalsepsiscalculator.kaiserpermanente.org.
• Mỹ: Đưa vào EMR (Electronic Medical Record)
• BS sử dụng phần mềm trên điện thoại di động.
Gabriel J. Escobar. Stratification of Risk of Early-Onset Sepsis in Newborns ≥ 34 Weeks’ Gestation. Pediatrics 2014;133:30–36
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 4
Mục tiêu
1. Đánh giá xem có thể giảm bớt tỉ lệ dùng
kháng sinh mà không bỏ sót nhiễm trùng
huyết không.
2. Xem xét có trường hợp nào theo công cụ
thì không điều trị kháng sinh, nhưng diễn
tiến lâm sàng sau đó nặng hơn không.
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 5
Bệnh nhân và phương pháp
• Trẻ sơ sinh ≥ 34 tuần tuổi thai trong năm 2016
sanh tại BV Hạnh Phúc, có điều trị kháng sinh
trong 72 giờ đầu sau sanh vào lô nghiên cứu.
• Tiêu chuẩn loại trừ :
➢ những trẻ sử dụng kháng sinh phòng ngừa trước
phẫu thuật,
➢ hoặc số liệu các biến số trong hồ sơ không đủ.
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 6
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 7
Phân loại trẻ sơ sinh
Trẻ khỏe Trẻ sơ sinh không có triệu chứng gì bất thường
Trẻ nghi ngờ Trẻ có một triệu chứng bất thường kéo dài ≥ 4 giờ hoặc ≥ hai triệuchứng bất thường kéo dài ≥ 2 giờ:✓ nhịp tim nhanh ≥ 160/phút, ✓ thở nhanh ≥ 60/phút, ✓ nhiệt độ không ổn định (≥ 38.0 C hoặc < 36.4 C) hoặc✓ suy hô hấp (thở rên, phập phồng cánh mủi hoặc thở co lõm ngực)
không cần oxygen.
Trẻ bệnh ✓ cần thở NCPAP hoặc thở máy, ✓ huyết động không ổn, cần dùng thuốc vận mạch, ✓ bệnh lý não do thiếu máu thiếu oxy (co giật hoặc Apgar 5 phút < 5
điểm) hoặc✓ cần cung cấp oxygen ≥ 2 giờ để duy trì độ bão hòa oxygen > 90%
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 8
Kết quả
• Tổng cộng có 2245 trẻ ≥ 34 tuần tuổi thai,
85 (3,8%) trẻ đã dùng kháng sinh.
• 03 hồ sơ thiếu số liệu → còn lại 82 trẻ
vào lô nghiên cứu.
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 9
Kết quả
Phân loại lâm
sàng
Chỉ số nguy cơ nhiễm trùng của mẹ (trên 1000 trẻ
sanh sống)
Tổng
cộng
< 0,64 0,64 – 1,54 >1,54
Trẻ khỏe Theo dỏi
26
Theo dỏi và xét
nghiệm
4
Điều trị kháng
sinh 1
Theo dỏi và xét
nghiệm
4
34 +1
Trẻ nghi ngờ Theo dỏi và xét
nghiệm
12
Điều trị kháng
sinh
3
Điều trị kháng
sinh
5
20
Trẻ bệnh Điều trị kháng
sinh
4
Điều trị kháng
sinh
10
Điều trị kháng
sinh
13
27
Tổng cộng 42 17 23 82
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 10
Kết quả
• Có 46 (56,1%) trẻ được khuyên không
dùng kháng sinh theo công cụ dự đoán,
• Đây là những trẻ thuộc nhóm:
➢ “trẻ khỏe” kèm nguy cơ nhiễm trùng của mẹ thấp
hay trung bình
➢ hay là những trẻ thuộc nhóm “trẻ nghi ngờ” kèm
nguy cơ nhiễm trùng của mẹ thấp
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 11
Kết quả
• Thay đổi triệu chứng lâm sàng sau 12 giờ:
Có 35 trẻ sau sanh được phân loại là “trẻ
khỏe”, nhưng sau 12 giờ, có 19 trẻ diễn
tiến thành nhóm “trẻ nghi ngờ” và 9 trẻ
diễn tiến thành “trẻ bệnh”.
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 12
Bàn luận
Áp dụng chiến lược trên, tỉ lệ sử dụng KS
chích cho trẻ SS nghi ngờ nhiễm trùng SS
sớm:
➢Mỹ: giảm 60%.
➢Chúng tôi: giảm hơn 50%.
Escobar GJ, Puopolo KM, Wi S, et al. Stratification of risk of earlyonset sepsis in newborns _34 weeks’
gestation. Pediatrics 2014;133:30–6.
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 13
Bàn luận
• Có một số trẻ sơ sinh lúc đầu thuộc nhóm “trẻ
khỏe” có thể diễn tiến nặng hơn sau 12 giờ tuổi.
• Trijbels-Smeulders: 24 % các trẻ nhiễm trùng sơ
sinh sớm, triệu chứng đầu tiên xuất hiện sau sanh
12 giờ.
• Escobar: chỉ có 5 % trẻ sơ sinh diễn tiến nặng lên
trong quá trình theo dõi.
Trijbels-Smeulders M, de Jonge GA, Pasker-de Jong PCM, et al. Epidemiology of neonatal group B streptococcal disease in the Netherlands
before and after introduction of guidelines for prevention. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2007;92:F271–6.
Escobar GJ, Puopolo KM, Wi S, et al. Stratification of risk of earlyonset sepsis in newborns _34 weeks’ gestation. Pediatrics 2014;133:30–6.
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 14
Bàn luận
• Điều quan trọng là trẻ sơ sinh sau sanh có
chỉ số nguy cơ nhiễm trùng thấp và có vẻ
là “trẻ khỏe” vẫn có thể diễn tiến nặng lên.
• Việc theo dõi lâm sàng kỹ lưỡng vẫn là
điều bắt buộc.
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 15
Hạn chế
• Đây là nghiên cứu tại 1 BV, có thể kết quả sẽ
không giống với các BV khác.
• Theo công cụ dự đoán nguy cơ nhiễm trùng: tỷ lệ
NTH SS sớm cao nhất là 0,6/ 1000 trẻ sanh sống.
→ đối với dân số có tỷ lệ NTHSS sớm cao hơn,
khi áp dụng công cụ dự đoán này có thể đánh giá
nguy cơ nhiễm trùng thấp giả.
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 16
Kết luận
• Công cụ dự đoán nguy cơ nhiễm trùng sơ sinh sớm:
✓ tương đối đơn giản và
✓ dễ áp dụng trên lâm sàng và
✓ có thể giúp giảm bớt tỷ lệ sử dụng kháng sinh.
• Kỹ năng theo dỏi lâm sàng kỹ lưỡng liên tục vẫn hết
sức quan trọng.
• Cần có thêm nghiên cứu áp dụng công cụ này ở nhiều
trung tâm khác để đánh giá tính an toàn của cách tiếp
cân này.
1st Singapore Standard hospital in VietnamPage 17
Top Related