Hoofdstuk 1 GlobaliseringParagraaf 1 t/m 4
inhoud• De draak wordt een Aziatische tijger (par. 1)• Globalisering, one world? (par. 2)• Globalisering van de wereldeconomie: de oorzaken
(par. 3)• Globalisering van de wereldeconomie: de gevolgen
(par. 4)
Globalisering
Het proces waar de verwevenheid tussen gebieden en samenlevingen toeneemt
Dimensies van globalisering:economisch
- Bedrijven vestigen zich in meerdere landen.
Vb. bedrijven gaan zich vestigen op de plaatsen waar zij goedkoop kunnen produceren. Bijvoorbeeld: kleren worden veelal gemaakt in China
Vb. Mc-Donalds heeft vestigingen over de gehele wereld
- Producten zijn over de gehele wereld te koop.
een flesje coca-cola kun je over de gehele wereld kopen
Demografisch:
De omvang, samenstelling en ruimtelijke verdeling van de bevolking
Voorbeeld: op wereldschaal: mensen vestigen zich over de gehele wereld
Sociaal-cultureel:
Verspreiding van taal, godsdiensten, kleding, eten en drinken, muziek etc. over de gehele wereld
Vb. In China kijken ze MTV.
Politiek
machtsposities
De Verenigde Naties(VN) zorgen dat Nederlandse soldaten naar Afghanistan gaan
Dimensies?
Globalisering in India
Regel: Globalisering verandert de ruimtelijke inrichting en functie van gebieden.
Globalisering in China
Hutongs moeten wijken voor nieuwbouw in Shanghai
Lily werkt in een naaiatelier in Shanghai voor de internationale kledingindustrie
Verband A en B met globalisering?
A
B
Globalisering verandert de leefomgeving
Bij globalisering raken gebieden steeds meer met elkaar verweven op economisch, sociaal, cultureel en politiek terrein. De wereld wordt een netwerk.
Maar… er zitten gaten in het netwerk
Globalisering, one world?
De monteur zegt: ’’… De ontwikkelingswerker vraagt: ”…
Fast world meets slow world?
Globalisering bevordert de fragmentarische modernisering
India 2007: een land van twee snelheden
China 2007:even schakelen!
• Proces verloopt sneller dan ooit
• Globalisering raakt meer gebieden en mensen dan ooit
• Globalisering speelt op meer terreinen dan ooit
• Globalisering is complexer dan ooit
Globalisering is niet nieuw maar…
STUWENDE KRACHTEN
A MNO’s omspannen de wereld
B De grenzen gaan open
C Transport- en informatietechniek
Tijd-ruimtecompressie
Vrijhandel
Internationalisering
Economische globalisering bevorderd door
De wereld wordt kleiner
Vervlechting
Global village
Tijd-ruimte-compressie
Versterkt geografische mobiliteit van bedrijven en mensen
Voor iedereen?
Globalisering wordt ook versterkt door verdwijnende grenzen
Eenwording
• Productieprocessen op elkaar afgestemd
• Gebieden economische met elkaar verbonden
Verbrokkeling
• Sommige delendoen mee; anderen nauwelijks
Afhankelijkheid
Fast world <> slow world
Fragmentarische modernisering
Economische globalisering: de gevolgen
De theorie van Ullmann
Drie voorwaarden waardoor goederenstromen tussen twee gebieden op gang komen zijn:
1. Complementariteit
2. Transporteerbaarheid
3. Geen tussenliggende mogelijkheden
Ruimtelijke complementariteit
Twee regio’s:
• vullen elkaar aan
• Hebben elkaar nodigéén heeft iets dat de ander nodig heeft en andersom
Tussenliggende ...
• Mogelijkheden
afstand beperken is het dichterbij te halen?
• Hindernissendichtbij wordt veraf (relatief)bv sluiting Suezkanaal omvaren
Transporteerbaarheid
Is afhankelijk van:
• Kosten: te duur belemmering
• Vervoersmiddel: technisch oke en geschikt voor vracht
• Aanwezigheid en toestand van infrastructuur kan het wel vervoerd worden?
• Vergelijk land A en B. Gebruik de interactietheorie van Ullman om uit te leggen waarom er een olietransport op gang komt tussen land B en land A.
De theorie van Ullmann
• Leg met de theorie van Ullmann uit waarom land A land B als olieleverancier vervangt door land C.
Globalisering is het proces waarbij de verwevenheid tussen gebieden toeneemt o.a. door opdeling productieketen
1
6
5
43
27
Wereldreis van een spijkerbroek
Hoe zal ontwikkeling binnen EU zijn?
Vervlechting maar… Triade blijft de machtigste
EU
Pacific Rim
Dreiging vanuit de Pacific Rim?
Hoe blijkt vervlechting uit dit beeld?
Waarom profiteert de haven van Rotterdam van de economische globalisering?
Economische vervlechting
Leg met de theorie van Ullman de verbinding uit tussen Shanghai en Los Angeles
• A. Hoe noem je deze ontwikkeling?
• B. Wie zijn de verliezers?
• C Waarom stijgt de grondstoffenprijs na 2003 sterk?
Globalisering: de verliezers mondiaal
A.Wat zijn transitielanden?
B.Verklaar de pijlen
Winnaars en verliezers op continentaal niveau
Hoe noemen we dit verschijnsel?
Tegenstelling:
a. Oostkust<> binnenland
b. stad<>platteland
Winnaars en verliezers op nationaal niveau
Wat vind jij? Moet de EPZ er komen of niet?
Winnaars en verliezers: regionaal niveau
Boeren moeten wijken voor groei
• In Nandrigam wil de overheid een nieuwe Speciale Economische Zone (SEZ) aanleggen. De gouverneur is enthousiast: ‘Hier in Nandrigam leven de meeste mensen van minder dan een dollar per dag. De SEZ’s zullen welvaart brengen op het platteland.’
• Maar de boeren en de vissers die er wonen, worden verjaagd om een terrein van 10.000 ha schoon te vegen.
Nandrigam
Verliezers lokaal: Staalfabriek in Duisburg verplaatst naar China
Oorzaken?
“Ik ben Chengwei; 18 jaar. Ik werk in een naaiatelier in Guangzhou. Ik werk 50 uur per week en verdien 70 cent per uur. Mijn vader is boer en verdient veel minder. Ik mis mijn familie wel heel erg’’.
Winnaar of toch verliezer?
Top Related