} }2 3 E Y L Ü L 2 0 1 1

SAYFA 11

eko-magazİn

BULMACAHaz›rlayan

Nalan M. ALAKENTile ti sim@so rus hop.com

BULMACANIN ÇÖZÜMÜ 9. SAYFADA

HAFTALIK İsmailŞen

ismail.sen@ito.org.tr

KARİKATÜRLERDEKİ TARİH

23 Eylül1856 yılında bugün, Türkiye’nin ilk demiryolu

hattı olacak İzmir – Aydın demiryolu imtiyazıİngilizlere verildi. Hat, 10 yıl sonra işletmeyeaçılacaktı. 1950 yılına kadar verilen imtiyaz,1935 yılında şirketten satın alınacaktı.

24 Eylül1974 yılında bugün, Kıbrıs

Barış Harekâtı dolayısıylaABD Senatosu askeri yardımıkesti… Dönemin DışişleriBakanı Turan Güneş’inABD’li mevkidaşı HenryKissinger ile yaptığıgörüşmeler sonucu karar ertelendi. Daha sonra,uygulanacak ve 1978 yılına kadar sürecek askeriambargo, “yerli savunma sanayi”nin stratejik birihtiyaç olduğunu bir kez daha hatırlatacaktı.

25 Eylül1956 yılında bugün, İstanbul’da büyük bir

istimlakbaşladı.İstimlaklersonucu,suriçinde,özellikle VatanCaddesi’ninaçılacağı

bölgede büyük bir yıkım olacaktı. İstimlaklerleilgili konuşan Başbakan Adnan Menderes,“Memleket baştan aşağı yeniden inşaolmaktadır” dedi…

26 Eylül1990 yılında bugün

Devlet İstatistik Enstitüsübüyük Marmaradepreminin maliyetiniaçıkladı. DİE’ye göre 17 Ağustos depremikonutlara 2,1 milyar dolar hasar vermişti. Tambir yıl sonra Zorunlu Deprem Sigortasıuygulaması başlayacak, tam 12 yıl sonrakonutların sadece yüzde 27’si sigortalanmışolacaktı.

27 Eylül1971 yılında bugün, Van Feribot İskelesi’nde

gerçekleştirilen bir törenle Türkiye ile İranarasındaki demiryolu hattı hizmete girdi.

28 Eylül1864 yılında

bugün, siyasi partive sendikalarınoluşturduğu BirinciEnternasyonal’in ilkkongresi, Londra’daSaint Martin’s Hall’da toplandı. Toplantıda,“ekonomik özgürlüğün gerçekleşmesi için”,sınıflı toplumun, özel mülkiyetin ve sürekliorduların kaldırılması konuları da ele alındı.

29 Eylül1887 yılında

bugün Alman asıllıABD’li mucit EmileBerliner gramofonpatentini aldı. Devbir müziksanayisine inşaedecek ilk tuğlayerine konmuştu.

TARİHTE BU HAFTA

11 Kanuni Evvel 1338 / 11 Aralık 1922 Akbaba Dergisi

Eğer en iyi yüzticari kuruluşuincelemeyekalkarsanız,eminim büyük birçoğunluğununbaşarılarını özgünve yenilikçi satışmetotlarına borçluolduklarını farkedeceksiniz.

‘‘

”W. AltonJones

1891 – 1962 yıllarıarasında yaşamış, etkilibir sanayici, önemli birhayırsever ve sık sıkyaptığı gibi dostu BaşkanEisenhower ile balıktutmaya giderken ölensadık bir Cumhuriyetçi.

Borsadavatandaşlar

– Yaşasın!Osmanlıdan

Cumhuriyeti’emiraslardan biride her türündenyabancı sermayedüşmanlığıdır. O

günlerde deBorsa’daki

yatırımcınınmilliyeti “sorun”kabul ediliyor ve

eleştiriliyordu.Tabii “yerli” gayrı

Müslimlerin de“yabancı” kabul

edildiklerinisöylemeye gerek

yok.

Borsadasıcak para

istemezük

Tam adı William RandolphHearst… 1863’te SanFransisco’da doğan Hearst,California’da milyonerlerinmekanı Beverly Hills’te 1951yılında ölünceye dek, Amerikanve dünya medyasını dönüştürenişlere imza attı.

Bir altın madeni sahibi veSenatör olan George Hearst’üntek oğlu, gazete ve dergilerindeöyle bir yayın politikası uyguladıki, bazılarına göre, bir anlamdagazeteciliğin nasıl yapılmamasıgerektiğini göstererek, “ilkeli”gazeteciliğin kurallarınınoluşmasına yardımcı oldu.

Gazetelerinde bol ve renkli fotoğraf kullanılıyor,vahşet ve suç haberlerini öne çıkarılıyor, bilimselkonularda bilim dışı ve olay yaratan makaleleryayınlanıyordu. Tabii tüm bunlar çarpıcı başlıklar vekavgacı bir tutumla yansıtılıyordu.

Babasının siyasi nedenlerle satın aldığı, zordurumdaki Examiner gazetesini kısa sürede kârageçirdikten sonra 1895’de New York basın piyasasınagirdi. Bağımsız gazete Morning Journal’ı satın aldı.Gazetenin yazı kadrosunu geliştirdi. Modernçizgiromanın yaratıcısı sayılan Richard F. Outcault ileanlaştı. Daha sonra adı New York Journal – Amerikanolacak gazete, spekülatif haber ve fotoğrafları, kavgacıtutumu ve 1 cente kadar düşürülen fiyatıyla benzerigörülmemiş satış rakamlarına ulaştı.

Gerçekleştirdiği yayınlarla İspanya ile ABDarasında savaşa neden olduğu ve bunu sadece gazetesatışlarını artırmak için yaptığına o dönemde yaygınolarak inanılırdı. Başkan McKinley’inöldürülmesinden beş ay önce, başka çarekalmadığında siyasal suikastların mubah olabileceğinibelirten bir yazı yazdı. Bu nedenle McKinley’in yerinegeçen Theodore Roosevelt ilk resmi mesajında isimvermeden Hearst’ü suçladı.

ABD’nin Birinci Dünya Savaşı’na girmesine karşıçıktı. Almanya yanlısı ve ABD’nin içe kapanmasınısavunan yayınlar dolayısıyla İngiltere ve Fransa,Hearst muhabirlerinin savaş sırasındaki iletişiminiengellemeye çalıştı.

1925 yılında ABD’nin her köşesinde WilliamRandolph Hearst’ün kurduğu veya ele geçirdiği, tirajı2 milyonu bulan 40 civarında gazete ve dergi vardı.

Roman yayıncılığı ve sinema yapımcılığında dabaşarılı oldu.

San Simeon’da yaptırdığı görkemli şatosunudöşetmek için çok sayıda antika ve sanat ürünü satınalması ve 1930’ların ekonomik durumu Hearst’ün zorgünler yaşamasına neden oldu. Bazı gazeteleri elindençıkardı ama İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra yinetoparlandı.

1900’lerin ilk on yılında aktif olarak yapmayıdenediği politikaya diğer dönemlerde doğrudankatılmadı.

Gerçek anlamda ilk medya imparatoru Hearst’ünçeşitli biyografileri yayınlandı. Orson Welles’inYurttaş Kane adlı filminin kahramanı Charles FosterKane büyük ölçüde Hearst’ü yansıtır.

O BİR İŞADAMI

Boyalı Basının MucidiRandolph HearstBilinçalt› reklam›n› Komünizm önledi

Reklam ve pazarlamadünyasında şehir efsanesi gibianlatılan, ilginç bir olay vardır.Amerika’da sinema filmlerininarasına gözün algılayamadığıreklamlar konurmuş. İnsanlarıngayrı ihtiyari reklamı yapanürünleri almasını sağlayan bubilinçaltı reklamları farkedildiğinde yasaklanmış. Bumesele zaman zaman internetmesajlarıyla gelen komploteorilerine de konu olur.

Birçok şehir efsanesi gibi bu olayda küçük bir gerçek parçasının büyük biryalana dönüşmesinin tipik örneği.

★★★

İşin aslı şöyle: 1957 yazında, başrolleriniWilliam Holden ve Kim Novak’ın paylaştığıPiknik adlı film ABD’de vizyona girer. Bufilm, New Jersey’deki Fort Lee adlı sinemasalonunda diğer salonlardan farklı biçimdegösterilir.

Altı hafta boyunca filmi izleyen 45 bin 699kişi, filmle birlikte farkında olmadan bazıreklamlar da izler. James Vicary adlı bir pazararaştırmacısı, makine dairesine bir slaytprojektörü koyar ve film gösterimi sırasındabeş saniyede bir, saniyenin 3000’de biri hızlaperdeye bazı reklam sloganları yansıtır. Biri“Coca-Cola İç”, diğeri “Patlamış Mısır Ye”olarak hazırlanan spotları seyirciler farketmezler, ancak iddiaya göre mesaj

“altbenlerine” ulaşır. Bu spotlar yayınlandığı süre boyunca Coca-

Cola satışları yüzde 18,1, patlamış mısırsatışları da yüzde 57,8 artar. AraştırmacıJames Vicary, bu artışın, mesajların bilinçaltınaulaştığının ve hedef kitleyi etkilediğinin kanıtıolduğunu iddia eder.

★★★

Araştırma sonuçları, soğuk savaşın en sıcakdönemini yaşayan Amerikan halkınıziyadesiyle gerer. Komplo teorilerinin tavanyaptığı, komünizm tehlikesinin “kapıda”olduğu, nükleer paranoyanın akıl sağlığınızorladığı, garip tarikatların giderek daha çokmürit topladığı günlerde, bilinçaltınınetkilenerek, insanların gayrı iradi kararlaralmasının sağlanabilecek olması, kelimenintam anlamıyla korkunçtu.

Sadece ürünlerini satmak isteyen şirketlerdeğil, komünistler ve çılgın tarikatlar da aynı

yöntemi kullanabilirdi.“Bilinçaltı reklamcılığı”

Hollywood filmlerinde süreklitekrar edildiği gibi, “kötüellerde korkunç bir silah”olabilirdi.

Deneyin üstünden bir yıl bilegeçmeden, 1958 HaziranındaAmerikan televizyon kanallarıve Ulusal Yayın KuruluşlarıBirliği bilinçaltına yönelikreklamları yasakladı. Yani,bilinçaltı reklamları, pazarlamaetiğiyle ilgili kaygılar nedeniyle

değil, komünizm ve irtica tehlikesi sayesindeyasaklandı.

★★★

İlginç ama hikaye burada bitmedi. Dört yılsonra, 1962 yılında Amerikan PsikolojiDerneği Başkanı Dr. Henry Link, araştırmacıJames Vicary’yi deneyi tekrarlamaya çağırdı.Yinelenen deneyde sonuçlar farklıydı. Ne kola,ne de patlamış mısır satışlarında önemli birartış oldu. Bu deneyden kısa süre sonra daVicary, 1957’deki araştırmasının da, araştırmasonuçlarının da düzmece olduğunu itiraf etti.

Denetlenmiş araştırmanın fiyaskoylasonuçlanmasına, hatta araştırmacının“düzmece” itirafına rağmen, “bilinçaltıreklamın gücü” hakkında Amerikantoplumunda bir inanç oluşmuştu. Bu inançbugün de sürüyor ve birçok benzeri gibiküreselleşmiş durumda.

SOLDAN SAĞA: 1- Galatasaray’dan, 12 milyon Eurobonservis ücreti karşılığında İspanya’nın Atletico Madridtakımına transfer olan milli futbolcumuz… Çekirdeği ve çöreğivardır… 2- Dünya’nın en büyük spor eşya üreticilerinden olanAlmanya merkezli bir firma… Unilever’in ketçap ve mayonezmarkası... 3- Türkiye’nin ilk özel borsa kuruluşu olan Vadeliİşlem ve Opsiyon Borsası için kullanılan kısaltma... Kenya’nıninternet kodu... 4- Zekâsı, sadakati ve dayanıklılığı ile bilinenbir at cinsi… Alacağın veya borcun, faizin dışında olanbölümü… 5- Adet… 1935’te, Atatürk’ün direktifi ile Türkiye’ninyer altı kaynaklarını işletmek ve değerlendirmek üzere kurulanbanka… 6- Bir borca karşılık, hesabı daha sonra görülmeküzere yapılan kısmi ödeme… Satrançta bir taş… Bir bağlaç…7- Engel… Gümüş elementinin simgesi… Ara bozucu kimse…8- Sabancı Holding bünyesinde bilgisayar, fotoğraf makinesi,i-pod gibi ürünler satan bir firma… Filistin’in plaka kodu… 9-Bir kurum veya kuruluşun kendine seçtiği, bazı ticaret eşyasıüzerine konulan, o eşyayı üreten veya satanı tanıtan özelişaret… Bir kişinin mülkiyetinde olmayıp devlete ait olantoprakların vergilerinin veya gelirlerinin asker veya sivil erkânahizmet ve maaşlarına karşılık verilmesi… 10- (Tersi) İstanbulEczacı Odası için kullanılan kısaltma… (Tersi) Yunanistan’ınplaka işareti… Yemek… Sırbistan’ın internet kodu… 11-Berkelyum elementinin simgesi… Bir sabun markası… AvrupaTransit Kara Yolu için kullanılan, dilimize de yerleşmiş olanİngilizce kısaltma… 12- İş gücü, doğal kaynaklar, donanımgibi temel değişkenlerin bir arada yoğrulması sonunda birönceki yıla oranla adam başına düşen gerçek gelir artış hızı.

YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1- Türk Kurtuluş Savaşıhakkındaki doğru haberleri halka ve dünyaya duyurmakamacıyla Atatürk tarafından 6 Nisan 1920’de kurulan ajansısimgeleyen harfler… Aniden başlayan hastalık nöbeti…Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin kısa yazılışı... 2-Reklamcılar Derneği’nin kullandığı kısaltma… Tenistekullanılan saplı araç… Avrupa Birliği’nin ortak para birimiAvro’ya verilen diğer isim… 3- Koç Holding bünyesinde yeralan ve 50 milyon dolarlık bir yatırımla yeniden inşa edilerekgeçen günlerde hizmete giren Elmadağ’daki ünlü otel…4-Çağlar Plastik bünyesinde etkinlik gösteren Antalya merkezliPVC markası… (Tersi) İlkel bir silah… Tavlada iki sayısı… 5-Tütün rengi… Yedi matematik şeklinden oluşan eski bir Çinbulmacası… 6- Akıl… Bir cetvel türü… Merkez ofisiKaliforniya’da bulunan, dünyanın en büyük aramamotorlarından birinin ve geliştiricisi olan şirketin adı… 7-Askerlerin bir komutanın emrinde bir araya gelmesindenoluşan birlik… İlenme, beddua… 8- Bir çamaşır suyumarkası… Bir borcun her yıl ödenen taksitlerle belli bir zamansonunda ödenmiş olması… Hatıra… 9- Sodyum elementininsimgesi… Avrupa Birliği anlamındaki kısaltma… Bir değeryaratan emek… 10- “Yoksa siz hâlâ annenizin margarinini mikullanıyorsunuz” sloganıyla hatırlanan margarin markası…Sermaye Piyasası Kurulu’nun kısa yazılışı… Arap alfabesininonaltıncı harfi… 11- Yabani hayvanları yakalama işi… Biroyuğa, yuvaya yerleştirilmiş tesisat… 12- Japon para birimi…Kamu İktisadî Teşebbüsü anlamındaki kısaltma... Belirli bir türüzüm veren bitki.

Biliflim Zirvesi, teknolojive ifl gündemi yaratacak

TÜRKİYE’deki bilişimşirketlerinin yeni pazarlaraaçılmasına ve Avrasyabölgesindeki ülkeler arasındayeni iş birlikleri kurulmasınazemin hazırlayacak ICTSummit Eurasia – BilişimZirvesi’11, 23 ülkeden 244konuşmacı ile 4 bini aşkınprofesyoneli buluşturacak. 10ana konferans ve 83 özeloturumda kürsüye çıkacakisimler arasında Türkiye’denkamu sektöründen üst düzeytemsilciler, holding CEO’ları,STK başkanları vegirişimcilerin yanı sıra, çevreülkelerden düzenleyici kurumbaşkanları, resmi temsilciler,küresel şirketlerin yöneticilerive yatırımcılar da yer alıyor.Zirve, 3 - 5 Ekim tarihleriarasında, İstanbul KongreMerkezi’ndeki düzenlenecek.

BULUŞTURMATOPLANTILARI

Zirve kapsamındakikonferanslardan biri olanBölgesel İş FırsatlarıKonferansı’nda Avrasyabölgesi ülkeleri arasındaki işbirliği olanakları, teknoloji veknow-how transferi konularıele alınacak. 4 Ekim 2011’de

gün boyunca ‘BölgeselBuluşturma Toplantıları’ adıaltında ikili görüşme ve işgeliştirmeye yönelikeşleştirme toplantıları daİTO’nun iş birliği vekoordinasyonunda sürecek.

Ayrıca, Zirve, Türk İşbirliğive Kalkınma İdaresiBaşkanlığı’nın (TİKA) desteğiile 23 ülkeden birçok

profesyonel katılımcıyıağırlayacak.

Öte yandan Avrasyabölgesindeki iş birliklerininartmasını teşvik edecek birplatform olarak tasarlananZirve, bölge ülkeleri arasındagerçekleşen bilişim projelerinide ödüllendirecek. Ödültöreni, Zirve kapsamında 3Ekim’de gerçekleştirilecek.

Zirve; Avrupa BirliğiBakanlığı, UlaştırmaBakanlığı, Bilgi Teknolojilerive İletişim Kurumu, Türkİşbirliği ve Kalkınma İdaresiBaşkanlığı, İstanbulBüyükşehir Belediyesi veİstanbul Ticaret Odası’nınyanı sıra onlarca kurum vederneğin katkılarıylagerçekleşecek.

3-5 Ekim tarihlerinde ikizümre toplantısı yapılacakİSTANBUL Ticaret Odası 42 No’lu Metal Döküm ve

İşleme Meslek Komitesi ile 46 No’lu Metal Ürünler veMutfak Ekipmanları Meslek Komitesi, ortaklaşa birzümre toplantısı düzenleyecek. Toplantı, 3 Ekim’de13.00-17.00 saatleri arasında gerçekleştirilecek. 5 Ekim’dede 23 No’lu Mali Müşavirler Meslek Komitesi bir zümretoplantısı organize edecek. Toplantı, 13.00-17.00 saatleriarasında yapılacak. Her iki toplantı da İTO’nun MeclisSalonu’nda düzenlenecek. Bilgi 0212 455 60 61

Jam

es V

icar

y

Sayfa11_Sayfa 10.qxd 22.09.2011 22:14 Page 1