115 Nisan 2013

İSTA

NBU

L

HAFTALIK İsmailŞen

ismail.sen@ito.org.tr

SOLDAN SAĞA: 1- AvrupaBirliği ve NATO gibi bazıuluslararası organizasyonlarınmerkezlerini barındıran;ekonomisi otomobil, gıdaürünleri, demir ve çelik, işlenmişelmas, tekstil, plastik ve petrolürünleri üretimine dayananAvrupa ülkesi… Serbest meslekadamlarını içinde toplayan resmîbirlik… 2- Alacağın veyaborcun, faizin dışında olanbölümü… Ürünleri kadar ilginçfotoğraf çalışmalarıyla dahatırlanan İtalyan giyim firması…3- Bir çoğul eki… Telefonsözü… 4- Danimarka’nıninternet kodu… Kayıt için alınanpara… 5- Bir mağazanın yalnızbir tür eşya satılan bölümü…Minibüs, küçük otobüs, zırhlıaraç, arazi aracı üreten bir KoçHolding iştiraki… 6- Müstahkemmevki… Kelime anlamı “elegeçirmiş, ulaşmış” olan erkekismi… Jokeylerin giydiğikenarsız başlık… 7- (Tersi)Otomobilde tip… Boyasanayisinde kullanılan beş litrelikambalaj… 8- Almanya merkezliolup, ülkemizde de çeşitli illerdefaaliyette bulunan uluslararasıbir perakende şirketi… Sodyumelementinin simgesi… 9- Büyüktepsi… Toprak MahsulleriOfisi’nin kısa yazılışı …Ülkemizin posta örgütünüsimgeleyen harfler… 10- Finger,Burçak, Negro, Topkekürünlerine sahip bisküvimarkası… İlave…Galatasaray’ın kısa yazılışı… 11-Sayıları göstermek için kullanılanişaretlerden her biri… Yazılıkâğıtları düzenli ve sıralı birbiçimde korumak için kullanılanmukavva veya plastikten tellikap… 12- Bir şeyi görev,

meslek olarak kabul etmek…Güney Afrika’nın plaka imi.YUKARIDAN AŞAĞIYA:1- Devletçe verginin kesildiğinigösteren etiket… Bir fabrikaveya atölyenin uzun bir süreaynı iş üzerinde çalıştığı üretimtipi… 2- Genişlik… SuperFreshmarkası ile dondurulmuş ürünlerpazarlayan Bursa merkezlifirma… 3- Kırmızı renkli değerlibir taş… Adını Yunanmitolojisindeki bir tanrıçadanalan ABD merkezli sporayakkabı üreticisi… 4- İktisat…Andorra’nın internet harfleri… 5-Alacak verecek kalmadığınıgösteren belge… Bir tembihsözü… 6- Kenya’nın internetkodu… Türk Ticaret Kanunuanlamındaki harfler… 7-Türkiye’de toplu olarak üretilenilk otomobil markası…Madagaskar’ın plaka işareti…Kilometrenin kısa yazılışı… 8-Sözcük anlamı “seçkin” olan;ülkemizin ilk çikolata veşekerleme markalarından biri…Merkez ofisi Kaliforniya’dabulunan, dünyanın en büyükarama motorlarından birinin vegeliştiricisi olan şirketin adı… 9-Corolla ve Yaris markalarınıyaratan Japon otomotivşirketi… Uykusu hafif… 10-Küçük bitkilere verilen genelad… Bir bilim ve sanat kolundaayrı nitelik ve özellikleri bulunanyöntem veya akım, okul… 11-Ticaret mallarını saklamak içinrıhtımda yapılan büyük depo…Bir borca karşılık, hesabı dahasonra görülmek üzere yapılankısmi ödeme… Kendi, zat… 12-Lahza… Krom elementininsimgesi… İnşaat sektörüne ithaldekorasyon malzemeleri ilegiren bir boya firması.

BULMACANIN ÇÖZÜMÜ 5. SAYFADA

BULMACA

Geçenlerde Avusturyalımüzisyen Wolfgang AmadeusMozart ile ilgili bir belgeselde, ortayaşı biraz geçmiş bir müzikologprofesörden şu sözleri duydum:“Onun beş yaşındayken yazdığıherhangi bir eser kalitesindebirşeyler üretebilmek için kalanömrümün tamamını verirdim.”

35 yıllık kısa hayatına, birbirindendeğerli ve eşsiz 626 eser sığdıranMozart gibi bir yeteneğin günümüzdeortaya çıkmasının ne kadar zorolduğunu hiç düşündünüz mü?Özellikle çok erken yaşlardaki müzikyeteneklerini engelleyen ne çok şey vargünümüzde: Yoğun ders programı,televizyon, ebeveynlerin ikisinin deçalışması, sosyal medya, bilgisayaroyunları ve saire.

Aynı engeller çocukların farklıalanlarda gelişmesini de sağlıyor gibi.Son zamanlarda “genç yaşında zenginolmuş” kişilerle ilgili haberler çoğaldı.Buradaki önemli ayrıntı, “kendizengin olmuş” gençlerden sözedilmesi…

Yani miras değil alınteri. Daha doğrusu beyin teri…Çünkü bu gençlerin hepsi icatlarıyla

zengin oluyorlar. Hemen hepsi bilişimsektörü için geliştirdikleri bir yenilikveya programla zengin olmuşlar.

Bu kuşağın öncüsü Bill Gates…1970’lerde henüz lise yıllarındabilgisayar için programlar yazmayabaşlayan ve sonrasında bilgisayarınyaygınlaşmasında en büyük payasahip olan genç…

Ondan sonra sözü edilecek enönemli kişi, şüphesiz Steve Jobs…Dahi arkadaşı Steve Wozniak ileürettiği Macintosh modeli ilebilgisayarda, I-Phone ile iletişimdedevrim yapan adam. O da çok gençyaşlarda ve sadece dehasıylainanılmaz bir servetin sahibi oldu.

İnternette kitap satmayı akıl edipAmazon.com sitesini kurarak e-ticaretin gelişmesine büyük katkısağlayan ve bu arada da milyarderolan Jeff Bezos da başarısını çok gençyaşlarda sağladı.

Bir nevi okul içi çöpçatan sitesiolarak başlayan Facebook iledünyadaki her 10 kişiden birinin üyeolduğu inanılmaz bir sosyal ağoluşturan Mark Zuckerberg yaptıklarısayesinde zengin olduğunda henüz 20yaşındaydı.

Bu liste uzar gider. Ancak songünlerin en popüler ismi NickD’Aloisio… İngiltere’de yaşayan budahi genç 15 yaşındayken ödevleriniyapmak için geliştirdiği bir yazılımı,geçenlerde Yahoo’ya milyonlarcadolara sattı… Yahoo, Summly adlıyazılımı kendi arama sisteminigeliştirmek üzere almış. Bugün 17yaşında olan Nick D’Aloisio da büyükbir servetin sahibi olmuş. Rakamaçıklanmasa da Financial Timesgazetesi ile Reuters haber ajansı 30milyon dolardan söz ediyor. Bu aradaYahoo, genç mucidi üst düzey birpozisyonda işe de almış.

Tüm bu gençlerin bilişimsektöründe başarılı olmaları dayeniliğe yenilerin daha kolay uyumsağlamalarıyla açıklanabilir ancak.Yeni şeylere uyum sağlamak içineskileri unutmak uzun sürüyor…

19. yüzyılda trenlerde gazetesatarak hayata atılan ve eğitimsizolmasına rağmen 1.000’den fazlaicadına patent alan Edison gibi mucitve müteşebbisler yetişmesi için bu çağdaha uygun galiba.

Sosyal medyada popüler, gerçekhayatta asosyal,

Okuma yazmayı ekrandan öğrenen, Bilgisayar başındayken uyumayı

bile unutan,Akıllı telefonu vücudunun bir uzvu

gibi kullanan, Hayattaki sorunları çözmek için

“geri al” tuşu arayan bir kuşak bu…

Her çocuk birbakıma bir dahi ve her

dahi birbakıma birçocuktur

”

”

Arthur Schopenhauer1788 – 1860 yılları

arasında yaşamış, Kant’ın

öğrencisi,Nietzsche’nin akıl hocası,

Alman filozof, yazar ve

eğitmen…

Nalan M. ALAKENT ile ti sim@so rus hop.com

KARİKATÜRLERDEKİ TARİH

14 Kanuni Sani 1339 - 14 Ocak 1923 Akbaba Dergisi

Tercihte tereddüt-Acaba hangisini giysem?!..

Aslında hafta başınakadar işadamı kimliğindenhemen hiç kimsenin haberiyoktu. İngiliz edebiyatınıntemel taşlarından,insanoğlunun fıtratını en iyibiçimde yansıtan eserlerinyazarı WilliamShakespeare’denbahsediyorum.

Doğum tarihi net olarakbilinmese de vaftiz olduğutarih olan 1564 ile 1616 yıllarıarasında “yaşamış”,yazdıklarıyla edebiyat vetiyatro tarihini derindenetkilemiş, eserleri tüm sanatdallarında yorumlanmış vetüm büyük dillere çevrilmişWilliam Shakespeare…

18 yaşında evlenen ve üççocuğu olan Shakespeare,yazarlık ve aktörlüğününyanında kariyeri boyuncaişlettiği Kralın Adamları adlıbir tiyatro şirketinin depatronuydu. Yaşadığı dönemboyunca bir tiyatro ünlüsüolmasına rağmen asılparlaması 19. yüzyıldagerçekleşir. George BernardShaw’ın “Bardolatry”(Shakespeare hayranlığı)olarak nitelendirdiği dönembu yüzyılda başlar. Hayranlıkderken “fun” gibi bir şeydenbahsedilmiyor.Shakespeare’in o dönembilinen adlarından biri olan“Bard” ve Yunanca ibadetanlamına gelen “latria”kelimelerinden oluşmuşBardolatry, hayranlığınboyutuyla ilgili bilgi verebilir.

Aslında bugün de sanatçevrelerinde haklı ve büyükbir hayranlık beslenenWilliam Shakespeare’inortaya çıkan yeni özelliğionunla ilgili düşünceleri vehisleri etkileyebilecek gibigörünüyor. Bu büyük yazarıntiyatro işletmecisi olduğu vebu yönüyle bir işadamıolduğu biliniyordu.

Ancak GallerAberystwythÜniversitesiöğretimüyelerinden Dr.Jayne ElisabethArcher ve ikiarkadaşının yaptığı arşivincelemeleri Shakespeare’inişadamlığı hakkında yeni bazı bilgilere ulaşılmasınısağladı.

Bu bilgilerden hareketleoluşturdukları tezlerini Mayısayında Galler’degerçekleşecek bir edebiyatfestivalinde sunacakakademisyenler kısaca şunusöylüyorlar:

Shakespeare, 15 yılsüresince komşularına veyerel tüccarlara şişirilmişfiyatlara satabilmek içintahıl, malt ve arpa satınalarak stoklamış. Ürünleriçin kendisine tam ödemeyapamayacak (ya dayapmayacak) kişilerinpeşine düşmüş vekazançlarını borç paraverme işinde kullanmış.Ayrıca devlet yetkililerivergi kaçakçılığı yüzündenShakespeare’i takibe almışve 1598 yılında kıtlıksırasında tahıl istiflemektenhakkında kovuşturmaaçılmış.

Bu kadar kısa birparagrafa sıkışmış birbirindenkötü birçok sıfat: Stokçu,karaborsacı, tefeci ve vergikaçakçısı. Üstelik enacımasızından… Çünkü odönem Avrupa’da “KüçükBuz Devri” olarak bilinen vetarımsal verimin düştüğü,açlıktan ölümlerin olduğuyıllar…

Eğer bulunan kayıtlar farklıbirine ait değilse vedoğrulanırsa söylenecek teksöz kalıyor:

William Shakespeare iyibir edebiyatçı ama kötü birişadamıymış…

William Shakespeare

Dahi, tiyatro iflletmecisi vekaraborsac›

Genç Edisonlar Ça€›

Âkıladamların

sürece dahiledilmesi

Âkıl adamlarveya insanlar (adamkavramı kadını dakapsar ama algı erkeküzerine olduğu için insankelimesi de kullanılabilir)çözüm sürecine dahiledildiler. Bu kişiler üzerineciddi/gayri cidditartışmalar yapıldı. Aslındabu bile yöntemindoğruluğunu ortaya koyar.Bizim konumuz işin bu yanıdeğil elbet. Biz buyazımızda çözüm sürecindekültürün devreyesokulmasını gündemegetireceğiz.

Bu açıdan âkıl insanlarınsürece dahil edilmesininkültürle nasıl bir ilişkisiolduğu önem taşıyor. Bunuanlamak için listeye kabacabakmakta yarar var. Yaniseçilen âkıl insanlarınprofiline bir göz atalım.Gazeteci yazarlar ağırlıktagörünüyor, sonra isesanatçılar geliyor. Biliminsanları, iş adamları ve siviltoplum temsilcileri de var.

Tabii ki bu tür bir profilşunu ortaya koyuyor;toplumsal ağırlıklı olaylarıbilim insanlarıylaanlayabilirsiniz amatopluma sadece entelektüelisimlerle yönelemezsiniz.Şöhretleriyle,sanatçılıklarıyla,sempatiklikleriyle vesesleriyle daha geniş birkesimi dikkate almakzorundasınız. Diğer bir

deyişle toplumdakarşılığı olan makulinsanları yanınızaalmak gerekmektedir.Bu manada bu isimlerçözümün kitabiyönüne değil umutoluşuna, hayatiyettaşımasına veheyecan oluşuna

işaret edecektir. Bu manadaçözüm; siyasi olduğu kadargündelik hayattan ve ona aitkültürden de beslenecektir.Bu açıdan tepeden inmehissini kıracak ne varsayapılmalıdır. Herkes sürecedahil edilmeye gayretedilmelidir.

Kültürün acilendevreye girmesi

Ülkemizde sosyal vesiyasal barışı ortayaçıkarması beklenen busüreçte, geniş anlamıylakültür acilen sürece dahiledilmelidir. Bunun elbettebirçok sebebi var. Öncelikleülke çapında yakalananpozitif havayı çokönemsemek gerekmektedir.Bu havanın geçici olmamasıyani devamlılığı büyükönem taşımaktadır. İşte hempozitif havanın devamlılığıhem de pekiştirilmesi ancakkültürün devreye girmesi ilemümkün olabilir. Kalıcılıkancak kültürle sağlanabilir.Ülkemizdeki etnik vekültürel farklılıklarınayrışması/ayrıştırılmasısosyolojik olarak zatenmümkün değildir. Busosyolojik gerçekliğiherkesin bilmesi veinanması gerekir. Dolayısıile kültürün uzlaştırıcıyanının devreye

sokulmasının tamzamanıdır.

Âkıl insanlar kendiözellerinde; ilmi, irfanı,makul olmayı, kültüreldeğerleri, ortak aklı temsilederler. Zaten toplumda elitkültürle değil genişanlamda, gündelik hayatadeğin ve toplumda karşılığıolan kültürle var olunabilir.Ülkenin kuzeyi-doğusu-batısı arasındaki birazcoğrafyadan biraz siyasettenbiraz ekonomiden kaynaklıkopukluk yok farzedilmelive sanki yokmuşçasına,herkes birbirinin kapıkomşusuymuşçasına birhava estirilmelidir. Busüreçte herkes kendini âkılinsan yerine koymalı, öylegörmeli ve inanmalıdır.Sanatçısından sporcusunabürokratından siviltoplumcusuna kadar engeniş yelpaze ile devredeolunmalıdır.

Bir diğer husus; sürecipekiştirecek kültürelprojeler geliştirilmeli veuygulanmalıdır. Doğu veGüneydoğu AnadoluBölgeleri ile meselaülkemizin en gelişmişbölgesi olan MarmaraBölgesi bu anlamda kardeşbölge gibi birlikteçalışmalıdır. Kültürünayrıştırıcı özelliği değilbirleştirici rolü devreyesokulmalıdır. Kültürelsorumluluğun rolüstlenmesinin tamzamanıdır. Şehirlerimizarasında kültürel kardeşlikbile tesis ettirilebilir.Kültürün sosyal veekonomik yanı bölgedeiletişim zemininigüçlendirecektir.

Çözüm sürecinde kültür

PROF. DR.AHMET EMRE

BİLGİLİ

YENİ Cami HünkarKasrı, hat, tezhip veminyatür sergilerine evsahipliği yapmayahazırlanıyor. Haziran ayınakadar sürecek 5 ayrısergiyle sanatseverleriağırlayacak olan HünkarKasrı’nda açılacak sergilerşunlar:■ Nakışta Hat ve Tezhip

Sergisi: 9-22 Nisan 2013(Zehra Karataş veÖğrencileri)■ Hat, Tezhip, Minyatür

ve Osmanlı Saray İşlemeleri:29 Nisan-13 Mayıs 2013(İlim Yayma Cemiyeti

Erenköy Şubesi)■ Osmanlı, Selçuklu,

Deniz Dibi ve Hat Sanatı:15-26 Mayıs 2013 (SeramikSanatçısı Ahmet NejatBirdevrim)■ İstanbul’un Penç

Halleri Minyatür ve Tezhip:28 Mayıs-4 Haziran 2013(İSMEK Kurs ÖğreticileriTaner Alakuş ve HaticeAksu ve Öğrencileri)■ Maziden Atiye

Gönlümüzde SanatMinyatür ve Tezhip: 4-11Haziran 2013 (İSMEK KursÖğreticileri Taner Alakuş veHatice Aksu ve Öğrencileri)

Hünkar Kasr›’nda sanat flöleni

Sayfa11_Layout 1 05.04.2013 01:27 Page 1