Download - English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

Transcript
Page 1: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

221

English Uyghurmother, grandma n. ئاپاto deliver v. ئاپار-to suntan, sunbathe v. ئاپتاپتا كۆيـ ـbus n. ئاپتوبۇسbus stop n. ئاپتوبۇس بېكەتتىbus ticket n. ئاپتوبۇس بېلىتى

bus station n. ئاپتوبۇس

ئىستانسىسىautomobile n. ئاپتوموبىلdrugstore, pharmacy n. ئاپتىكاApril n. ئاپرېلhorse n. ئاتto throw, shoot v. ئاتـ ـfather, dad (form of address for an older man)

n. ئاتا

to name v. ئاتا-parents n. ئاتا - ئاناpostcard n. ئاتكىرىتكاto separate, part v. ئاجراتـ ـto be separated, divorced

v. ئاجراشـ ـ

divorced adj. ئاجراشقانto divorce v. ئاجرىشىپ كەتـ ـto decrease v. ئاجىزال-hunger n. ئاچto open, to be hungry v. ئاچـ ـto turn on (something electric)

v. ئاچـ ـ

older sister n. ئاچاsour, tart, spicy adj. ئاچچىقstrong tea n. ئاچچىق چايto search, seek v. ئاقتۇر-evening, twilight n. ئاخشامto end, finish v. ئاخىرالشـ ـfriend, a fellow n. ئاداشto get used to v. ئادەتلەنـ ـperson, man n. ئادەمaddress n. ئادرېسlawyer n. ئادۋوكاتto rest v. ئارام ئالـ ـto carry on one’s back, load

v. ئارتـ ـ

actor, actress, artist n. ئارتىسarchitect n. ئارخىتېكتورto hope for, long for v. ئارزۇ قىلـ ـback, behind pp. ئارقا

Appendix C

Page 2: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

222

Appendix C

to surrender v. ئارىغا ئالـ ـto mix, stir in v. ئارىالشتۇر ـpain n. ئازاب

to suffer, be tormented, tortured

v. ئازابالنـ ـ

to hang v. ئاسـ ـto base on v. ئاساسالنـ ـgraduate student n. ئاسپىرانتaspirin n. ئاسپىرىنslowly adv. ئاستاunder, below pp. ئاستىدا

to protect, to look after v. ئاسرا-

sky n. ئاسمانAsia n. ئاسىياasian adj. ئاسىيالىقmeal n. ئاشto increase, surpass v. ئاشـ ـ

to fix/prepare a meal v. ئاش ئەتـ ـ

cook, chef n. ئاشپەزrestaurant, cafeteria, kitchen, dining hall

n. ئاشخانا

stomach n. ئاشقازانto be sick v. ئاغرىپ قالـ ـpain, ache, a patient n. ئاغرىقfriend, comrade n. ئاغىنەAfrica n. ئافرىقاAfrican adj. ئافرىقىلىقAfghanistan n. ئافغانىستانwhite adj. ئاق

to flow v. ئاقـ ـto listen v. ئاڭال-to take, deliver v. ئالـ ـto squint v. ئااليـ ـJune n. ئالتىنچى ئايSaturday n. ئالتىنچى كۈنىin front (of), before pp. ئالدىin front (of), before pp. ئالدىدىنin a hurry adj. ئالدىرا-to be in a hurry v. ئالدىراش بولـ ـto approach v. ئالدىغا سۈرۈلـ ـthe year before last n. ئالدىنقى يىلto prevent, to take precautions

v. ئالدىنى ئالـ ـ

palm (of the hand) n. ئالقانto be welcomed v. ئالقىشقا ئېرىشـ ـapple n. ئالماapple juice n. ئالما سۈيىto exchange, to change v. ئالماشتۇر-plum, cherry n. ئالۇچاscholar, the learned n. ئالىمAmerica n. ئامېرىكاAmerican adj. ئامېرىكىلىقpublic transportation n. ئاممىۋى قاتناشmother n. ئاناpomegranate n. ئانارantibiotics n. ئانتىبىوئتىكالرinhabitant, resident n. ئاھالە

to bother, cause trouble v. ئاۋارە قىلـ ـ

Page 3: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

223

Appendix C

voice, sound n. ئاۋازAustralia n. ئاۋستىرالىيەAugust n. ئاۋغۇست

airline n. ئاۋئىاتسىيە

شىركىتىairport n.

ئاۋىائتسىيەئىستانسىسى

family, household n. ئائىلەhousewife, homemaker n. ئائىلە ئايىلىmonth, moon n. ئايfork n. ئايا قوشۇقfootwear, shoes, foot, end

n. ئاياغ

to end, finish v. ئاياغالشـ ـfoot, leg n. ئاياقend n. ئاياقال-spouse, wife, woman n. ئايالactress n. ئايال ئارتىسsour cream, yogurt n. ئايرانairplane n. ئايروپىالنairport n. ئايرودرومto separate, differentiate

v. ئايرىـ ـ

to be separated from, leave, part from

v. ئايرىلـ ـ

to turn around, go for a stoll

ئايالنـ ـ

to turn into v. ئايالندۇر-monthly adj. ئايلىقsir, mister, Мr., gentleman

n. ئەپەندى

to reconcile v. ئەپلەشـ ـto forgive, excuse v. ئەپۇ قىلـ ـto do, make v. ئەتـ ـ

to shut off, close; cook, mix together

v. ئەتـ ـ

tomorrow n. ئەتەoutskirts, surroundings (suburbs)

n. ئەتراپ

tea with milk n. ئەتكەن چايperfume n. ئەتىرmorning n. ئەتىگەنbreakfast n. ئەتىگەنلىك تاماق

to have breakfast v. ئەتىگەنلىك تاماق

يە ـto make fun of, deceive, tease

v. ئەخمەق قىلـ ـ

to teach someone a lesson

v. ئەدىبىنى بەر-

literature n. ئەدەبىياتman, husband, male n. ئەرactor n. ئەر ئارتىسArab n. ئەرەبcheap, inexpensive adj. ئەرزانto be worthy of v. ئەرزىـ ـa member (of a family) n. ئەزاa part of the body n. ئەزاAzerbaijan n. ئەزەربەيجان

to be helpful, useful v. ئەسقاتـ ـ

soldier n. ئەسكەرto warn, remind v. ئەسكەرتىش بەر-old, worn-out (bad) adj. ئەسكىcentury n. ئەسىرto follow v. ئەگەشـ ـto remove v. ئەمەلدىن قالـ ـcutting board n. ئەمبەل

Page 4: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

224

Appendix C

to worry, be troubled v. ئەنسىرە-English (person) n. ئەنگلىيىلىكtraditional musical instruments

n. ئەنەئنىۋى مۇزىكا

ئەسۋابلىرىto chat, converse v. ئەھۋالالشـ ـ

to check up on someone v. ئەھۋال سورا-

to send v. ئەۋەتـ ـmirror n. ئەينەكto fit, suit v. باب كەلـ ـbrothers-in-law n. باجاto exist, have, be present

v. بارto go v. بار-finger, toe n. بارماقbazaar, market n. بازارpriest n. باستېرhead n. باشto have a headache v. باش ئاغرىـ ـto manage v. باشقۇر-to begin, start, lead v. باشال-to be started, to have begun

v. باشالنـ ـ

to be/become a boss v. باشلىق بولـ ـ

gardener n. باغۋەنto look at v. باقـ ـchild, kid n. باالbalcony n. بالكون

children’s hospital n. بالىالر

دوختۇرخانىسىbanana n. بانانbank n. بانكاprice, cost n. باھا

to evaluate v. باھا بەر-spring (season) n. باھارto enrich v. باي قىلـ ـholiday n. بايرامwealth, treasure, resources

n. بايلىق

page, face, surface n. بەتhappiness, blessing, luck

n. بەخت

body n. بەدەنto give, hand over v. بەر-to establish, build v. بەرپا قىلـ ـto stand, to bear v. بەرداشلىق بەر-Мay n. بەشىنچى ئايvery, a lot, several adj. بەكstrong, heavy adj. بەكwaist n. بەلbackache n. بەل ئاغرىقىbelt, strip n. بەلۋاغbottle n. بوتۇلكاchalk n. بورstorm, gale n. بورانto storm v. بوران چىقـ ـstormy adj. بورانلىقspinach n. بوسەيunoccupied, vacant, free

adj. بوش

leisure time, free time n. بوش ۋاقىت

accountant, bookkeeper n. بوغالتىر

to be, to become v. بولـ ـgrandfather, grandpa n. بوۋا

Page 5: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

225

Appendix C

height, body, stature, edge

n. بوي

bachelor, singlen., adj.

بويتاقto go along v. بويال-neck n. بويۇنto have a high fever v. بويى قىزىـ ـthis year n. بۇ يىلto turn, twist v. بۇرۇلـ ـ

in front (of), before, ago pp. بۇرۇن

nose n. بۇرۇنto destroy v. بۇز-wheat n. بۇغدايmuscle n. بۇلجۇڭto make dirty, pollute v. بۇلغانـ ـcloud n. بۇلۇتcloudless adj. بۇلۇتسىزcloudy, overcast adj. بۇلۇتلۇقcorner n. بۇلۇڭ

to send, dispatch, order v. بۇيرۇ-

kidney n. بۆرەكto divide, sever v. بۆلـ ـto be separate v. بۆلۈنـ ـtoday n. بۈگۈن

round-trip ticket n. بېرىش-كېلىش

بېلىتىto concentrate, be serious about, be attracted to

v. بېرىلـ ـ

liver n. بېغىرbrown adj. بېغىر رەڭwrist n. بېغىش

ticket n. بېلەتreservation n. بېلەت تىزىملىتىشconductor (on a train), ticket agent

n. بېلەت ساتقۇچى

ticket booth n. بېلەت سېتىش

تۆشۈكىfish n. بېلىقto unite v. بىرلەشـ ـJanuary n. بىرىنچى ئايМonday n. بىرىنچى كۈنىto know, understand v. بىلـ ـarm n. بىلەكto share (a room), live with

v. بىللە تۇر-

building n. بىناarchitect n. بىناكارلىقviolet, purple adj. بىنەپشە رەڭbandage n. بىنتbiology n. بىوئلوگىيەto hold, contain, fit v. پاتـ ـcotton n. پاختاcotton cloth n. پاختا رەختpowder n. پاراشوكto converse, talk with v. پاراڭالشـ ـa piece, a slice n. پارچەpassport n. پاسپورتlamb n. پاقالنshort adj. پاكارPakistan n. پاكىستانspinach n. پالەكsocks, stockings n. پايپاق

Page 6: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

226

Appendix C

to use, take advantage of

v. پايدىالنـ ـ

to spy on v. پايالقچىلىق قىلـ ـan ornament, decoration, makeup

n. پەرداز

curtain n. پەردەdescendant n. پەرزەنت

to distinguish v. پەرق ئەتـ ـ

to differentiate v. پەرق ئەتـ ـ

to be different, distinguished

v. پەرقلەنـ ـ

down, below, low pp. پەسseason n. پەسىلstairway n. پەلەمپەيgloves, mitten n. پەلەيovercoat n. پەلتوtomato n. پەمىدۇرhem (of a garment) n. پەۋاز

to occur, appear, emerge v. پەيدا بولـ ـ

Thursday n. پەيشەنبەprofessor n. پروفېسسورprogram, broadcast n. پروگرامماprogram, schedule n. پروگىرامماsalesperson, shop assistant

n. پرىكازچىك

planet n. پالنېتاto boast, brag v. پو ئاتـ ـsweater, pullover n. پوپايكاpost office n. پوچتاpost office n. پوچتىخانا

postman, mailman n. پوچتىكەشwallet n. پورتمالfloor n. پولfloor mop n. پول يۇغۇچPolo (a dish of rice, carrots, onions and meat) Also spelled پولو

n. پولو

train n. پويىزtrain ticket n. پويىز بېلىتىporter n. پويىز خىزمەتچىسىtrain station n. پويىز ئىستانسىسىfoot, leg n. پۇتtoe n. پۇت بارمىقىsoccer n. پۇتبولto smell, sniff v. پۇرا-to regret, feel sorry v. پۇشايمان قىلـ ـto earn money v. پۇل تاپـ ـto end v. پۈتـ ـgas, petrol n. پېترولto dare to v. پېتىنـ ـeggplant n. پېدىگەنplatform n. پېررونelder, big, experienced adj. پېشقەدەمpenicillin n. پېنىسىلىنto retire v. پېنسىيىگە چىقـ ـpensioner, retiree n. پېنسىيىگە چىققانto cut out (i.e., material for tailoring)

v. پىچـ ـ

knife, dagger n. پىچاقto whisper v. پىچىرال-to ripen, cook v. پىشـ ـ

Page 7: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

227

Appendix C

forehead n. پىشانەripe, cooked, mature, good at something

adj. پىششىق

to cook, make cooked, cause to ripen

v. پىشۇر-

to exchange ideas v. پىكىر ئالماشتۇر-

platform n. پىالتفورماcloak n. پىالشschedule, timetable, program

n. پىالن

beer n. پىۋاto take a walk v. پىيادە ماڭـ ـonion n. پىيازpill, tablet n. تابلېتكا

to find, discover, earn v. تاپـ ـ

to submit, turn in v. تاپشۇر-homework, assignment n. تاپشۇرۇقto receive v. تاپشۇرۇۋالـ ـtasty, sweet, sugary adj. تاتلىقTajikistan n. تاجىكىستانfloor, plank n. تاختايnarrow, tight, small (space)

adj. تار

to comb v. تارا-to distribute v. تارقالـ ـhistory n. تارىخclean adj. تازاto clean, tidy up, put in order

v. تازىال-

to tidy up, put in order v. تازىلىق قىلـ ـ

unexpected, accidental adj. تاسادىپىي

stone, rock n. تاش

surgeon n. تاشقىي كېسەللەر

دوختۇرىto throw v. تاشال-paved road, asphalt n. تاشيولmountain n. تاغsack n. تاغارcomb n. تاغاقto lock v. تاقا-floor n. تاقتايtaxi n. تاكسىdawn n. تاڭto select, choose v. تالال-wall n. تامfood, meal, dish n. تاماقthroat n. تاماقto prepare/fix a meal v. تاماق ئەتـ ـ

to smoke, take a drag v. تاماكا چەكـ ـ

to dribble, trickle v. تامچىال-a custom n. تاموژناto dance v. تانسا ئوينا-satin n. تاۋارwatermelon n. تاۋۇز

to rely on, depend upon v. تايانـ ـ

nature n. تەبىەئتnatural resources n. تەبىئىي بايلىقالرvacation, holiday n. تەتىلlaboratory n. تەجرىبىخاناplate, dish n. تەخسە

Page 8: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

228

Appendix C

toilet, bathroom n. تەرەتخاناto develop v. تەرەققىي قىلـ ـeducator n. تەربىيىچىtranslator, interpreter n. تەرجىمانto translate, interpret v. تەرجىمە قىلـ ـcucumber n. تەرخەمەكto translate v. تەرجىمە قىلـ ـto break into a sweat v. تەرلە-to influence, make an impression

v. تەسىر يەتـ ـ

to form, establish v. تەشكىل قىلـ ـorganizer n. تەشكىالتچىto long for, desire, thirst for

v. تەشنا بولـ ـ

to review v. تەكرار قىلـ ـto repeat v. تەكرارال-check, test n. تەكشۈر-

to investigate, examine v. تەكشۈر-

examination n. تەكشۈرۈشflat, smooth, even adj. تەكشىinvitation, request n. تەكلىپto suggest v. تەكلىپ بەر-to get, reach, touch v. تەگـ ـcoin n. تەڭگەto request, require, demand

v. تەلەپ قىلـ ـ

sweet adj. تەملىكto be furnished v. تەمىنلە-to provide v. تەمىنلە-stadium n. تەنتەربىيە مەيدانىathlete, sportsman n. تەنھەرىكەتچى

to prepare v. تەييارال-to make preparations v. تەييارلىق قىلـ ـmop n. توباto play ball v. توپ ئۇر-

earth, ground, dirt, dust n. توپا

to gather v. توپال-to stop v. توختا-chicken (meat) n. توخۇ گۆشىa net, gauze, cheesecloth

n. تور

to block v. توسـ ـstraight, direct, correct, right

adj. توغرا

to fit, suit, be appropriate

v. توغرا كەلـ ـ

Tokach (a kind of small bread or roll)

n. توقاچ

September n. توققۇزىنچى ئاي

to weave, knit, saddle v. توقۇ ـ

to catch a cold v. توڭال-refrigerator n. توڭالتقۇto fill in (a form) v. تولدۇر-fur coat, quilted robe, overcoat

n. تون

to introduce, recommend

v. تونۇشتۇر-

wedding, feast, celebration

n. توي

to be full v. تويـ ـto get married v. توي قىلـ ـdirt, soil, earth n. تۇپراقto hold, grab, take, deliver

v. تۇتـ ـ

Page 9: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

229

Appendix C

cloudy, overcast adj. تۇتۇقegg n. تۇخۇمto stand, live, stay v. تۇر-to wake up, awaken, get up

v. تۇر-

to stop, stand v. تۇر-life n. تۇرمۇشsalt n. تۇزto be born v. تۇغالـ ـrelatives, related n. تۇغقانbirthday n. تۇغۇلغان كۈنfog, smog, mist n. تۇمانfoggy, misty adj. تۇمانلىقApril n. تۆتىنچى ئايThursday n. تۆتىنچى كۈنىto pay v. تۆلە-ground floor n. تۆۋەنكى قەۋەتsmoke, a household n. تۈتۈنkind, sort n. تۈرTurk (nationality) n. تۈركTurkmenistan n. تۈركمەنىستانTurkey n. تۈركىيە

department store n. تۈرلۈك مالالر سودا

سارىيىflat, level, straight, honest

adj. تۈز

to make up, set up v. تۈزە-to finish, end v. تۈگە-to die, pass away v. تۈگەپ كەتـ ـbutton n. تۈگمەnight n. تۈن

yesterday n. تۈنۈگۈنto taste, be to one’s liking, be equal to

v. تېتىـ ـ

to taste (food) v. تېتىپ كۆر-technician, mechanic n. تېخنىكleather, hide n. تېرەto plant, grow v. تېرىـ ـfast, quick, speedy adj. تېزhighway n. تېز يولto touch v. تېگىپ كەتـ ـunder, below pp. تېگىدەtelephone n. تېلېفونoperator n. تېلېغونىستto answer the phone v. تېلېفون ئالـ ـto make a phone call v. تېلېفون بەر-phone number n. تېلېفون نومۇرىto make a phone call v. تېلېفون ئۇر-

operator n. تېلېفون ئۇالپ

بەرگۈچىto talk on the phone (with)

v. تېلېفوندا سۆزلەشـ ـ

television, TV n. تېلېۋىزورto watch TV v. تېلېۋىزور كۆر-

TV station n. تېلېۋىزىيە

ئىستانسىسىsubject, topic n. تېماtemperature n. تېمپېراتۇرا

to have a temperature v. تېمپېراتۇرىسى-

ئۆرلەto slide, slip v. تېيىلـ ـicy, slippery adj. تېيىلغاقto work hard v. تىرىشـ ـknee n. تىز

Page 10: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

230

Appendix C

to stand in line, queue v. تىزىلـ ـregistration n. تىزىمغا ئالدۇرۇشto enroll in v. تىزىمال-to be enrolled in v. تىزىمالنـ ـto sew, stitch v. تىكـ ـtailor n. تىككۈچىtongue, language n. تىلto wish v. تىلە-slice, piece n. تىلىمto breathe v. تىنـ ـfolk doctor n. تىۋىپtheater n. تىياتىرtheater (place) n. تىياتىرخاناjazz n. جاز مۇزىكىpublic transportation n. جامائەت ئاپتوبۇسىto answer, give response

v. جاۋاب بەر-

to be located v. جايالشـ ـto attract v. جەلپ قىلـ ـelbow n. جەينەكtable n. جوزاto clear the table v. جوزا تازىال-China n. جۇڭگوorange (fruit) n. جۈزەFriday n. جۈمە

to compose (a sentence) v. جۈملە تۈز-

to quarrel, fight v. جېدەللەشـ ـto be nervous v. جىددىيلەشـ ـliver n. جىگەر

nephew, niece n. جىيەنcoat, robe, national gown

n. چاپان

to spray v. چاچـ ـshampoo n. چاچ پاراشوكىto be tired v. چارچا-Wednesday n. چارشەنبەherder n. چارۋىچىlightning n. چاقماقto call, invite, order v. چاقىر-dust n. چاڭ-توپا

vacuum cleaner n. چاڭ-توزانسۈمۈرگۈچ

to ski v. چاڭغا تېيىنـ ـto play (a musical instrument)

v. چالـ ـ

sled, sleigh n. چاناtea n. چايdrink tea v. چاي ئىچـ ـteahouse, tearoom n. چايخاناto chew, munch on v. چاينا-foreign languages n. چەتەئل تىلىto suck, puff (a cigarette)

v. چەكـ ـ

eggplant n. چەيزەpork n. چوشقا گۆشىto adore, worship v. چوقۇنـ ـlarge, big, fat adj. چوڭgrandmother n. چوڭ ئاناgrandfather n. چوڭ داداcontinent n. چوڭ قۇرۇقلۇقhighway n. چوڭ يول

Page 11: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

231

Appendix C

to enlarge v. چوڭايـ ـgrass, a meadow n. چۆپdesert, wilderness n. چۆلdesert n. چۆللۈكnoon n. چۈشto precipitate, get off, descend

v. چۈشـ ـ

to have a dream v. چۈش كۆر-to understand v. چۈشەن-to explain, make understood

v. چۈشەندۈر-

morning n. چۈشتىن ئاۋالmorning (before noon) n. چۈشتىن بۇرۇنafternoon n. چۈشتىن كېيىنto sneeze v. چۈشكۈر-lunch n. چۈشلۈك تاماقto have lunch v. چۈشلۈك تاماق يە ـto lose v. چۈشۈرۈپ قويـ ـblossom n. چېچەكto be angry v. چېچىلـ ـchurch n. چېركاۋthe date n. چېسالto fight, wrestle, struggle (with)

v. چېلىشـ ـ

to exercise v. چېنىقـ ـlamp, candle, light n. چىراغface n. چىرايbeautiful, handsome adj. چىرايلىق

antiseptic n. چىرىشنىڭ ئالدىنى

ئالغۇچىtooth (teeth) n. چىشtoothache n. چىش ئاغرىقى

toothpaste n. چىش پاستىسىtoothbrush n. چىش چوتكىسىdentist n. چىش دوختۇرىto publish, issue (be issued)

v. چىقـ ـ

to come out, appear v. چىقـ ـexit n. چىقىش ئىشىكىtight (of clothes), narrow

adj. چىڭ

china bowl, cup n. چىنەto be upset v. خاپا بولـ ـto make a mistake v. خاتاالشـ ـmonument n. خاتىرە مۇنارto take notes v. خاتىرە ياز-seasoning, condiment, spices

n. خاجو-خۇجو

to choose, desire, prefer v. خاال-

cloak, overalls n. خاالتbag, handbag, pocket n. خالتاhouse, room n. خاناto mail (send) a letter v. خەت سالـ ـmailbox n. خەت ساندۇقى

mailman n. خەت-چەكلەرنى

تارقاتقۇچىto spend (money) v. خەجلە-map n. خەرىتەfolk music n. خەلق مۇزىكىسىfolk songs n. خەلق ناخشىسىa nurse n. خەمشىرەHan Chinese n. خەنزۇnews n. خەۋەر

Page 12: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

232

Appendix C

to obtain (news) v. خەۋەر ئالـ ـ

to watch the news v. خەۋەر كۆر-

to learn (of), hear news of

v. خەۋەر تاپـ ـ

to inform, tell news of v. خەۋەر قىلـ ـnews, news broadcast n. خەۋەرلەرspouse, wife, woman n. خوتۇنto bless v. خۇدا ساقال-seasoning, condiment, spices

n. خۇرۇچ

to conclude v. خۇالسە قىلـ ـdough n. خېمىرyoung lady, miss, ma’am

n. خېنىم

China n. خىتاي

to be embarrassed v. خىجىل بولـ ـ

service, work n. خىزمەتemployee, attendant n. خىزمەتچىcolleague, co-worker n. خىزمەتداشkind, sort n. خىلvalley n. جىلغاchemistry n. خىمىيەto recall, remember v. خىيالغا كەلتۈر-father n. داداtablecloth n. داستىخانuniversity n. داشۆremedy, cure n. داۋاto treat (medically), cure

v. داۋاال-

to continue v. داۋام قىلـ ـto say, tell, call v. دە-

to say v. دەپ ئېيتـ ـnotebook n. دەپتەرtree n. دەرەخlesson, class, course n. دەرسto take classes v. دەرس ئالـ ـto miss classes v. دەرس ئەسلە-classroom building n. دەرس بىناسىto offer/teach a class v. دەرس ئۆتـ ـto get ready for class v. دەسكە تەييارالنـ ـtextbook n. دەرسلىكentrance, gate n. دەرۋازاriver n. دەرياiron clothing n. دەزمال سالـ ـto prove v. دەلىللە-rest, breath, holiday n. دەمto take a break, rest v. دەم ئالـ ـto breathe v. دەم ئالـ ـplaywright n. دىراما يازغۇچىسىplaywright n. دراماتۇرگdoctor, physician n. دوختۇرclinic, hospital n. دوختۇرخاناto be in hospital, hospitalized

v. دوختۇرخانىدا ياتـ ـ

to see (a doctor) v. دوختۇرغا كۆرۈنـ ـdrug, medicine n. دوراdrugstore, pharmacy n. دورىخاناfriend, companion n. دوستblackboard n. دوسكاshoulder n. دوال

Page 13: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

233

Appendix C

to run into, meet, face v. دۇچ كەلـ ـ

velvet cloth n. دۇخاۋاshower n. دۇش

to take a bath or shower v. دۇشتا يۇيۇنـ ـ

store, shop n. دۇكانsalesperson n. دۇكانچىdrum n. دۇمباقworld n. دۇنياhill, slope, incline n. دۆڭМonday n. دۈشەنبەto steam, braise, cook slowly

v. دۈملە-

a team, work group n. دۈيwindow n. دېرىزەdiscotheque, disco n. دېسكوDecember n. دېكابىرsea n. دېڭىزbeach n. دېڭىز ساھىلىto say v. دېمەكfarmer, peasant n. دېھقان

farm n. دېھقانچىلىق

مەيدانىdiagnosis n. دىائگنوزfilm or stage director n. دىرېكتورto pay attention, take care

v. دىققەت قىلـ ـ

announcer, newscaster n. دىكتورreligion n. دىنTV n. ديەنشىto watch TV v. ديەنشى كۆر-

radio n. رادىوئradio station n. رادىوئ ئىستانسىسىto refuse v. رەت قىلـ ـto put things in order v. رەتلە-cloth, fabric n. رەختpainter n. رەسسامpicture, painting, photograph

n. رەسىم

color n. رەڭcolorful n. رەڭلىكboss, manager n. رەھبەرto fast v. روزا تۇتـ ـbright, shiny adj. روشەنRoshaen (Female Name)

n. روشەن

scarf, shawl n. رومالnovel n. رومانwine glass n. رومكاpiano n. رويالRussia n. رۇسىيەprescription n. رېتسىپrestaurant n. رېستورانhall n. زالfactory n. زاۋۇتto force somebody n. زورلۇق قىلـ ـflu, cold n. زۇكامto get the flu n. زۇكامداپ قالـ ـornaments, jewelry n. زىننەتmagazine n. ژۇرنالjournalist n. ژۇرنالىست

Page 14: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

234

Appendix C

clock, watch, hour n. سائەتsell, to sell n. ساتـ ـsalesperson, seller n. ساتقۇچىbarber n. ساتىراشto get a shave v. ساقال ئالـ ـto shave v. ساقال قىر-

to get better, recover v. ساقايـ ـ

to cure, heal v. ساقايتـ ـto wait for, await v. ساقال-to protect v. ساقال-to be aware of, protect oneself

v. ساقالنـ ـ

salad n. ساالدhealth, strength n. ساالمەتلىكcool, chilly n. سالقىنsamovar, teapot n. ساماۋارSamsa (a type of small meat pie)

n. سامسا

garlic n. سامساقsandals n. ساندالbox n. ساندۇقlesson, class, course n. ساۋاقclassmate n. ساۋاقداشto travel, journey v. ساياھەت قىلـ ـtravel agency n. ساياھەت ئىدارىسىtrip, journey, voyage n. سەپەرugly, bad, unsightly adj. سەتmatch (from a matchbox)

n. سەرەڭگە

August n. سەككىزىنچى ئايto ignore v. سەل قارا-

to gain weight v. سەمىر-art, music, craft, art book

n. سەنەئت

dawn, early morning n. سەھەرstage, scene (in a theater)

n. سەھنە

Saudi Arabia n. سەئۇدى ئەرەبىستانcarrot n. سەۋزەvegetable, dish n. سەيtailor, dressmaker n. سەيپۇڭTuesday n. سەيشەنبەsoap n. سوپۇنbusinessman, merchant n. سودىگەرto ask v. سورا-coldness n. سوغاقلىقcold adj. سوغۇق to hit v. سوقـ ـbag, handbag, suitcase n. سومكاwater, juice, sap, liquid n. سۇto swim v. سۇ ئۈز-swimming trunks n. سۇ ئۈزۈش كىيىمىto talk v. سۆزلە-to tell v. سۆزلەپ بەر-violet, purple adj. سۆسۈنbone n. سۆڭەكto sweep v. سۈپۈر-milk n. سۈتpowdered milk n. سۈت پاراشوكىdairy store n. سۈت دۇكىنىdairy store n. سۈتخانا

Page 15: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

235

Appendix C

picture, painting n. سۈرەتpainter n. سۈرەتچىa painting n. سۈرەتچىلىكto have a picture taken v. سۈرەتكە چۈشـ ـto wipe v. سۈرتـ ـto vacuum v. سۈمۈر-sandals n. سېپىۋالدى كەشSeptember n. سېنتەبىرsale n. سېتىشto buy, purchase v. سېتىۋالـ ـblond, yellow adj. سېرىقbutter n. سېرىق ياغnurse n. سېستراto miss v. سېغىنـ ـcow n. سېغىن كاالlarge, big, fat adj. سېمىزpaint n. سىرout, outside of pp. سىرتto draw v. سىز-ruler (straightedge) n. سىزغۇچto be observed v. سىڭـ ـyounger sister n. سىڭىلto try, give a try v. سىناپ باقـ ـgreen tea n. سىنچايclassroom, grade n. سىنىپpolitics n. سىياسەتpolitician n. سىياسيونpeach n. شاپتۇلwine, alcohol n. شاراب

scarf n. شارپاwaterfall n. شاقىراتماwind n. شامالto blow (of the wind) v. شامال چىقـ ـto be windy v. شامال ئۇر-chess n. شاھماتpoet n. شائىرindividual, personal, private

adj. شەخسىي

private house n. شەخسىي ئۆيSaturday n. شەنبەtown, city n. شەھەرoutskirts, suburbs n. شەھەر ئەتراپىdowntown n. شەھەر مەركىزىdriver, chauffeur n. شوپۇرsoup n. شورپاto be engaged in v. شۇغۇلالنـ ـsugar n. شېكەرpoetry, poem n. شېئىرShibo (nationality) n. شىۋەclinic n. شىپاخاناjuice, sap n. شىرنەTibet n. شىزاڭpants n. شىمwashing machine n. )شىيىجى)كىر ئالغۇclose to, nearby pp. غا تاس قالـ ـ...to get on (a vehicle) v. غا چۈشـ ـ...to crunch v. غۇچۇرالتـ ـfactory n. فابرىكاdepartment n. فاكولتېت

Page 16: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

236

Appendix C

photograph n. فوتوcamera n. فوتو ئاپپاراتFebruary n. فېۋرالfirm, company n. فىرماphysics n. فىزىكاfilm, movie n. فىلىمbox, wrapping, wrapper, cover

n. قاپ

hard adj. قاتتىقto participate in v. قاتناشـ ـbowl, eating utensils n. قاچاto do the dishes v. قاچا-قۇچا يۇ ـsnow n. قارto snow v. قار ياغـ ـblack, dark, evil adj. قاراto watch, look at v. قارا-hard foods (corn, barley, millet)

n. قارا ئاشلىق

to check, test v. قاراپ باقـ ـto make a decision v. قارار قىلـ ـdark, unclear adj. قاراڭغۇdarkness n. قاراڭغۇلۇقto greet, welcome v. قارشى ئالـ ـto resist v. قارشىلىق قىلـ ـa snow storm n. قارلىق بورانpepper, black pepper n. قارىمۇچKazakh (nationality) n. قازاقKazakhstan n. قازاقىستانpots and pans n. قازان-قومۇچbutcher n. قاسساپ

a steamer n. قاسقانeyebrows n. قاشto grill, roast, bake v. قاقلىماقto stay, to remain v. قالـ ـheaddress, hat, top n. قالپاقblood n. قانblood pressure n. قان بېسىمىto return v. قايتـ ـto return, give back v. قايتىپ بار-to come back, return v. قايتىپ كەلـ ـto repeat v. قايتىال-to admire v. قايىل بولـ ـmonument, tombstone n. قەبرە تېشىcup, bowl n. قەدەھto propose a toast v. قەدەھ كۆتۈر-paper n. قەغەزpen, handwriting n. قەلەمsugar, candy n. قەنfloor, story n. قەۋەتreception desk n. قوبۇلto receive v. قوبۇل قىلـ ـdoll, a puppet n. قورچاقto be scared v. قورقـ ـto threaten, to make someone afraid

v. قورقۇتـ ـ

yard n. قورۇ

to sauté, panfry, pinch v. قورۇ-

wrinkle n. قورۇقlamb n. قوزا

Page 17: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

237

Appendix C

belly, stomach n. قورساقstomach n. قورساقto feel sick, feel nauseated

v. قورساق ئاغرىپ

كەتـ ـto add together, merge v. قوشـ ـtwins n. قوشكېزەكneighbor n. قوشناneighbor n. قوشنا-قولۇمspoon n. قوشۇقto agree with, join v. قوشۇلـ ـto chase, pursue v. قوغال-melon n. قوغۇنalarm clock n. قوڭغۇراقلىق سائەتbrown adj. قوڭۇرhand, handwriting, arm n. قول

comfortable, convenient adj. قوالي

gloves, mitten n. قولقاپto use v. قولالنـ ـcorn n. قوناقsheep n. قويto put, place v. قويـ ـstrawberry n. قوي بۆلجۈرگىنىmutton n. قوي گۆشىthick, dense adj. قويۇقbox, tin, jar قۇتا

ambulance n. قۇتقۇزۇش

ماشىنىسىin-laws n. قۇداcottage cheese, curds n. قۇرتdry adj. قۇرغاق

to be dried v. قۇرۇتۇلـ ـdry adj. قۇرۇقraisin n. قۇرۇق ئۈزۈمbuilder n. قۇرۇلۇشچىear n. قۇالقQulaqcha (a kind of hat with ear flaps)

n. قۇالقچا

to support, strengthen, applaud

v. قۇۋۋەتلە-

to pour v. قۇيـ ـcake n. قۇيماقold, aged adj. قېرىto become old v. قېرىـ ـpencil n. قېرىنداشfather-in-law n. قېيناتاmother-in-law n. قېيناناreading room n. قىرائەتخاناfrost n. قىراۋKyrgyz (nationality) n. قىرغىزKyrgystan n. قىرغىزىستانdaughter, girl, young lady

n. قىز

granddaughter n. قىز نەۋرەto become red v. قىزار ـorange (color) adj. قىزغۇچ سېرىقto have a fever v. قىزىـ ـheat, hot, fever adj. قىزىقto be interested in v. قىزىقـ ـred adj. قىزىلbeet n. قىزىلچاchili pepper n. قىزىلمۇچ

Page 18: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

238

Appendix C

traffic lights n. قىزىل-يېشىل

چىراغshort, brief adj. قىسقاwinter n. قىشwinter times n. قىش پەسلىwinter, wintery adj. قىشلىقto do, make v. قىلـ ـexpensive, value adj. قىممەتto torture v. قىينا-secretary, clerk n. كاتىپcadre, clerk n. كادىرanimated film, cartoon n. كارتۇن فىلىمhallway, corridor n. كارىدورbed n. كارىۋات

bedspread, counterpane n. كارىۋات ياپقۇچ

suit n. كاستۇمcashier, teller n. كاسسىرchestnut n. كاشتانbeef n. كاال گۆشىlip, lips n. كالپۇكcabbage n. كاللەكبەسەيcalendar n. كالېندارCanada n. كاناداCanadian adj. كانادالىقpumpkin n. كاۋاjacket n. كاۋانكاgo, to leave v. كەتـ ـevening, twilight n. كەچsupper, dinner n. كەچلىك تاماقto stroll, go around v. كەز-

to cut, chop v. كەسـ ـprofession, major n. كەسىپslippers, flip-flops n. كەشwide, spacious, big adj. كەڭbelt n. كەمەرstreet n. كوچاcoffee n. كوفىteam, side n. كومانداa composer n. كومپوزىتورcomputer n. كومپيوتېرconcert n. كونسېرت

conserves, canned food n. كونسېرۋا

library n. كۇتۇپخاناto stutter v. دۇدۇقال-mug n. كۇرۇشكا

air conditioner n. كۇڭتياۋ )ھاۋا

)تەڭشىگۈچto get used to v. كۆنـ ـto increase v. كۆپەيتـ ـto lift v. كۆتۈر-to move (one’s home) v. كۆچـ ـto move, copy v. كۆچۈر-

to see, look at, watch v. كۆر-

to show, describe, depict

v. كۆرسەتـ ـ

exhibition n. كۆرگەزمەto see an exhibition v. كۆرگەزمە كۆر-eye, eyes n. كۆزoptician n. كۆز دوختۇرى

Page 19: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

239

Appendix C

to observe, watch, survey

v. كۆزەتـ ـ

glasses, spectacles n. كۆزەينەكto have tears in one’s eyes

v. كۆزىگە ياش ئالـ ـ

blue adj. كۆكsky, grass, green

n. adj.

كۆكgreen pea n. كۆك پۇرچاقvegetable n. كۆكتاتgreen tea n. كۆكچايlight blue adj. كۆكۈشto care about v. كۆڭۈل بۆلـ ـto focus on v. كۆڭۈل قويـ ـlake, pond, pool n. كۆلcoal n. كۆمۈرto burn, scald v. كۆيـ ـshirt, dress, blouse n. كۆينەكto wait for someone, entertain guests, wait on

v. كۈتـ ـ

waiter, attendant n. كۈتكۈچىwaiting for v. كۈتۈپ تۇر-waiting room n. كۈتۈش زالىstrong, severe, heavy adj. كۈچلۈكautumn, fall n. كۈزautumnal, fall>s adj. كۈزلۈكgrey adj. كۈل رەڭto grin v. كۈلۈمسىرە-day, sun n. كۈنdaily newspaper n. كۈندىلىك گېزىتgroom, fiancé, son-in-law

n. كۈيوئغۇل

night, evening, late, yesterday

n. كېچە

to be late, delayed v. كېچىكـ ـ

to be late v. كېچىكىپ قالـ ـpatient, disease, illness n. كېسەلto see a patient v. كېسەل كۆر-next year n. كېلەر يىلfiancée, bride, daughter-in-law

n. كېلىن

ship, boat n. كېمەbook n. كىتابbookshelf, bookcase n. كىتاب جازىسىreader n. كىتابخانbookstore, bookshop n. كىتابخاناlittle, small adj. كىچىكdirty, filthy, (dirty) laundry

adj., n.

كىر

to begin, start, enter v. كىر-washing machine n. كىر ئالغۇto do laundry v. كىر يۇيـ ـtransport n. كىراfare, rent n. كىراtaxi n. كىرا ماشىنىسىfare n. كىرا ھەققىeyelashes n. كىرپىكto insert v. كىرگۈز-

to pollute, make dirty v. كىرالشتۇر-

sheet, cover n. كىرلىكa person, an individual n. كىشىblanket, quilt, a felt matting

n. كىگىز

Page 20: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

240

Appendix C

classical music n. كىالسسىك مۇزىكاfilm, movie n. كىنوmovie theater n. كىنوخاناto wear, put on v. كىيـ ـto try on v. كىيىپ سىناپ باقـ ـclothing, clothes n. كىيىمto dress oneself v. كىيىنـ ـgarage n. گاراژaccordion n. گارمونgas n. گازthroat n. گالnecktie n. گالىستۇكto show up, take shape, emerge

v. گەۋدىلەنـ ـ

degrees n. گرادۇسmeat n. گۆشrice n. گۈرۈچbeautiful, pretty adj. گۈزەلflower n. گۈلto thunder v. گۈلدۈرلە-thunderstorm n. گۈلدۈرماماGerman n. گېرمانGerman (person) n. گېرمانىيىلىكguitar n. گىتارto meet with hardship v. گىرىپتار بولـ ـcherry n. گىالسrug, carpet n. گىلەمLatin America n. التىن ئامېرىكىسى

hot pepper, chili pepper n. الزا

lamp, candle, light n. المپاLangman (hand-pulled noodles topped with meat and vegetables). Also spelled لەغمەن

n. لەڭمەن

to pull noodles (by hand)

v. لەڭمەن سۆز-

lip, side, edge n. لەۋ

to float, lounge, loiter v. لەيلە-

dictionary n. لۇغەتtowel, shawl n. لۆڭگەlecture n. لېكسىيەelevator n. لىفتlemon n. لىمونlemonade n. لىموناتcloth, fabric n. ماتاmaterials, cloth n. ماتېرىيالМarch n. مارتstamp, commercial label

n. ماركا

car, vehicle, machine n. ماشىناarticle (i.e. journal or newspaper)

n. ماقالە

forehead n. ماڭاليsalesperson, salesclerk n. مال ساتقۇچىsubject, topic, title n. ماۋزۇoil, petrol, fat, grease, butter

n. ماي

Мay (month) n. مايto be compelled, obliged

v. مەجبۇر بولـ ـ

to centralize, amass v. مەركەزلەشـ ـto be drunk v. مەست بولـ ـ

Page 21: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

241

Appendix C

mosque n. مەسچىتoven, stove n. مەشexercise, practice n. مەشقto practice v. مەشق قىلـ ـfamous, well-known adj. مەشھۇرschool n. مەكتەپto finish school, graduate

v. مەكتەپ پۈتتۈر-university campus n. مەكتەپ يېرىcheek n. مەڭىزointment, salve n. مەلھەم دوراinformation, education n. مەلۇماتneighborhood, residential area, suburb

n. مەھەللە

to exist v. مەۋجۇت بولـ ـsquare, stadium, round, showing

n. مەيدان

chest n. مەيدەmotorcycle n. موتسىكلىتfashion, style n. موداto scratch v. مورال-shoemaker n. موزدۇزmushroom n. موگۇМongol (nationality) n. موڭغۇلМongolia n. موڭغۇلىيەМongolian adj. موڭغۇلىيىلىكa mullah n. مولالgrandmother n. موماbath, bathtub, bathhouse

n. مونچا

teacher n. مۇئەللىمjournalist n. مۇخبىر

ice n. مۇزto skate, go skating v. مۇز تېيىلـ ـmuseum n. مۇزېيmuseum n. مۇزېيخاناmusic n. مۇزىكاmusician n. مۇزىكانتmusician n. مۇزىكىچىcompetition, race n. مۇسابىقەmuscle n. مۇسكۇلМuslim n. مۇسۇلمانhail, hailstones n. مۆلدۈرshoulder n. مۈرەcat n. مۈشۈكto invite guests v. مېھمان چاقىر-hotel, guesthouse, living room, lodge

n. مېھمانخانا

fruit, result n. مېۋەfruit store n. مېۋە دۇكىنىfruit juice n. مېۋە سۈيىfruit juice n. مېۋە شىرنىسىjam n. مېۋە مۇرابباسىfruit n. مېۋە - چېۋەto feel sick, not feel well

v. مىجەزى يوق

mosque n. مەسچىتEgypt n. مىسىرride (a horse) n. مىنـ ـmineral water n. مىنېرال سۇto be destroyed v. نابۇت بولـ ـto get worse (of an illness)

v. ناچارالشـ ـ

Page 22: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

242

Appendix C

to sing a song v. ناخشا ئېيتـ ـsinger n. ناخشىچىhandicapped adj. ناكارfamous, esteemed adj. ناملىقbread, loaf n. نانsugar crystals, candy n. ناۋاتbakery n. ناۋايخاناpear n. نەشپۈتto publish, to issue v. نەشر قىلـ ـhumid, damp, wet adj. نەمflute n. نەيto throw the javelin v. نەيزە ئاتـ ـto bring a horse to a halt

v. نوقتىال-

pea n. نوقۇتgrade, number, size (in clothing)

n. نومۇر

to be ashamed, embarrassed

v. نومۇس قىلـ ـ

November n. نويابىرflight number n. نۆۋەت نومۇرىthin, slender adj. نېپىزoil, petroleum n. نېفىتGerman adj. نېمىسto be alongside of v. نى بويالپـ ـ...direction n. نىشانmarried adj. نىكاھلىقbehind, after pp. نىڭ ئارقىسىدا...beside, next to pp. نىڭ قېشىدا...between, among pp. نىڭ ئوتتۇرىسىدا...beside, next to pp نىڭ يېنىدا...

toilet n. ھاجەتخاناHajji (someone who has been on a pilgrimage to Мecca)

n. ھاجى

to be/become tired v. ھار-

alcohol, spirits, vodka n. ھاراقalcoholic drink, liquor n. ھاراق - شارابpink, reddish adj. ھالرەڭHalwa (a hardened paste made from fat, flour and sugar)

n. ھالۋا

porter n. ھاممالto be pregnant v. ھامىلىدار بولـ ـair, weather n. ھاۋاweather n. ھاۋا رايىto get cold v. ھاۋا سوۋۇ ـlife, alive n. ھاياتanimal, beast n. ھايۋانa week n. ھەپتەweekly paper n. ھەپتىلىك گېزىتweekend, day off n. ھەپتە ئاخىرى

ھەپتىنىڭ ئالتىسى

ھەپتىنىڭ بىرى

ھەپتىنىڭ تۆتى

ھەپتىنىڭ ئۈچى

ھەپتىنىڭ يەتتىسىto digest v. ھەزىم قىلـ ـindigestion n. ھەزىم قىاللماسلىقhoney n. ھەسەلwallet, purse n. ھەميان

Page 23: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

243

Appendix C

to be interested in, attracted to

v. ھەۋەس قىلـ ـ

to drive, plow, expel, drive out

v. ھەيدە-

statue, sculpture n. ھەيكەلsculptor n. ھەيكەلتىراشyard, courtyard n. ھويالa documentary (film) n. ھۆججەتلىك فىلىمrespect, honor n. ھۆرمەتcraftsmanship, technology

n. ھۈنەر

to count, calculate v. ھېسابال-calculator n. ھېسابلىغۇچىfestival, celebration, holiday

n. ھېيت

India n. ھىندىستانsurgery n. ئوپېراتسىيەfire n. ئوتgrass n. ئوتmiddle, center n. ئوتتۇراCentral Asia n. ئوتتۇرا ئاسىياМiddle East, the Near East

n. ئوتتۇرا شەرق

oven, stove n. ئوچاقopen, clear adj. ئوچۇقto surround, wrap v. ئورا-woods, forest n. ئورمانthin, slim, skinny adj. ئورۇقto become thin, lose weight

v. ئورۇقال-

place, seat, location, bed

n. ئورۇن

to make the bed ئورۇن سالـ ـ

seat, place n. ئورۇندۇقto get up v. ئورۇندىن تۇر-to eat, consume v. ئوزۇقالنـ ـankle n. ئوشۇقson, boy n. ئوغۇلgrandson n. ئوغۇل نەۋرەto read, study v. ئوقۇ-teach v. ئوقۇتـ ـteacher n. ئوقۇتقۇچىstudent, pupil n. ئوقۇغۇچىshot, an injection n. ئوكۇلto give an injection v. ئوكۇل قويـ ـocean n. ئوكيان

to live, reside, settle v. ئولتۇر-

to settle down (in a place)

v. ئولتۇراقالشـ ـ

dinner party, tea party n. ئولتۇرۇشto throw a party v. ئولتۇرۇش قىلـ ـNovember n. ئون بىرىنچى ئايDecember n. ئون ئىككىنچى ئايOctober n. ئونىنچى ئايto wake up, awaken v. ئويغانـ ـthink over, consider v. ئويال-to play, perform v. ئوينا-to put on a show v. ئويۇن كۆرسەتـ ـtoy n. ئويۇنچۇقto fly, be used up v. ئۇچـ ـto meet, bump into v. ئۇچرا-to meet with v. ئۇچراشـ ـ

Page 24: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

244

Appendix C

pilot n. ئۇچقۇچى

to go to sleep v. ئۇخال-

to take a nap v. ئۇخلىۋالـ ـto stretch out, see someone off

v. ئۇزاتـ ـ

long, extended (spacial) adj. ئۇزاق

long, extended (time) adj. ئۇزۇنskill, dexterity n. ئۇستاتلىقrazor, razor blade n. ئۇستۇراbone, skeleton n. ئۇستىخانthirst, dryness n. ئۇسسۇزلۇقfashion, method, way n. ئۇسۇلdancer n. ئۇسۇلچىflour n. ئۇن

to agree, wish, want v. ئۇنا-

academic degree n. ئۇنۋانuniversity n. ئۇنىۋېرسىتېتUyghur (nationality) n. ئۇيغۇرUyghur language class n. ئۇيغۇر تىلى دەرسىlung, lungs n. ئۆپكەto pass, cross v. ئۆتـ ـlast year n. ئۆتكەن يىلىsharp, pointed, clever, smart

adj. ئۆتكۈر

to deliver, carry over v. ئۆتكۈز-boot n. ئۆتۈكto hate v. ئۆچ كۆر-to put out (a candle), switch off, erase

v. ئۆچۈر-

eraser (for a blackboard)

n. ئۆچۈرگۈچ

duck n. ئۆردەكplum, apricot n. ئۆرۈكUzbekistan n. ئۆزبېكىستانinterest, growth n. ئۆسۈمplants, herbs n. ئۆسۈملۈكherbal tea n. ئۆسۈملۈك چېيىOctober n. ئۆكتەبىرto teach, train v. ئۆگەتـ ـto study, learn v. ئۆگەنـ ـceiling, roof n. ئۆگزەthe day after tomorrow n. ئۆگۈنday after tomorrow>s adj. ئۆگۈنلۈكto die, pass away v. ئۆلـ ـhouse, home, apartment, room

n. ئۆي

to clean the house v. ئۆي تازال-furniture n. ئۆي جاھازلىرىhost, landlord n. ئۆي ئىگىسى

tenant, renter n. ئۆينى ئىجارىگە

ئالغۇچىМarch n. ئۈچىنچى ئايWednesday n. ئۈچىنچى كۈنىgrape n. ئۈزۈم

above, on (top of), over pp. ئۈست

above, on (top of) pp. ئۈستىگەthe day before yesterday

n. ئۈلۈشكۈن

hope, desire, wish n. ئۈمىد

to hope, wish, desire v. ئۈمىد قىلـ ـ

Page 25: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

245

Appendix C

tape recorder, cassette player

n. ئۈنائلغۇ

to die, pass away v. ۋاپات بولـ ـto call, shout v. ۋارقىرا-basketball n. ۋاسكېتبولera, epoch, time n. ۋاقىتvaccine n. ۋاكسىناtrain station n. ۋاگزالcarriage, car (rail road) n. ۋاگونvolleyball n. ۋالىبولto promise, pledge v. ۋەدە بەر-fork n. ۋىلكاto ride a bicycle v. ۋېلىسىپىت مىنـ ـbicycle, bike n. ۋېلىسىپىتfield, meadow, farmland

n. ئېتىز

field, farmland n. ئېتىزلىقto ferment, leaven v. ئېچىتـ ـto sting, be painful v. ئېچىشـ ـto thaw, melt v. ئېرىـ ـ

to make thawed, melt v. ئېرىتـ ـ

to obtain, get, reach v. ئېرىشـ ـ

stream, ditch, channel, canal

n. ئېرىق

to memorize v. ئېسىدە ساقال-valuable, precious, nice adj. ئېسىلdonkey n. ئېشەكhard, heavy, thick adj. ئېغىرweight, responsibility n. ئېغىرلىقmouth, opening n. ئېغىز

to saddle (a horse) v. ئېگەرلە-high-heeled adj. ئېگىز پاشنىلىقchin n. ئېڭەكadvertisement n. ئېالنto advertise v. ئېالن قىلـ ـlight, electricity n. ئېلېكترto tell, say, sing v. ئېيتـ ـdog n. ئىتItalian adj. ئىتالىيانItalian (person) n. ئىتالىيىلىكto push, shove v. ئىتتەر-tenant, renter n. ئىجارىگە ئالغۇچىsocial adj. ئىجتىمائىيinside, inner part n. ئىچto drink v. ئىچـ ـunderclothes, underwear

n. ئىچ كىيىمto have diarrhea v. ئىچ سۈر-in, inside pp. ئىچكىيunderclothes, underwear

n. ئىچكىي كىيىم

drink, beverage, soft drink

n. ئىچمەك

correspondent n. ئىختىيارىي مۇخبىرIran n. ئىرانcheese n. ئىرىمچىكbe embarrassed, to be shamed

v. ئىزا تارتـ ـ

search for, to look for v. ئىزدە-smoke, air pollution n. ئىسsports n. ئىسپورتathlete, sportsman n. ئىسپورتچى

Page 26: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

246

Appendix C

a glass n. ئىستاكانto use, consume v. ئىستېمال قىلـ ـto be hot, warm v. ئىسسىـ ـhot, warm, heat, temperature

n. ئىسسىق

heat, heating n. ئىسسىقلىقviolin n. ئىسكرىپكاbusiness card, name card

n. ئىسىم كارتىسى

to do work v. ئىش قىلـ ـplace of business n. ئىش ئورنىto believe, to trust v. ئىشەنـ ـpants, trousers n. ئىشتانappetite, hunger n. ئىشتىھاworker n. ئىشچىoffice n. ئىشخاناunemployed adj. ئىشسىزto swell v. ئىششىـ ـswelling, tumor n. ئىششىق

closet, chest, wardrobe n. ئىشكاپ

to work, to do, to use v. ئىشلە-to use, to employ, to spend

v. ئىشلەتـ ـ

door, gate n. ئىشىكto be pregnant v. ئىغىر ئاياق بولـ ـto save v. ئىقتىساد قىلـ ـeconomics n. ئىقتىسادشۇناسلىقFebruary n. ئىككىنچى ئايTuesday n. ئىككىنچى كۈنىlord, master, owner n. ئىگەtall, high adj. ئىگىز

height n. ئىگىزلىكto master, learn v. ئىگىلە-to pray v. ئىلتىجا قىلـ ـhook, hitch n. ئىلمەكan Imam, a Мuslim scholar

n. ئىمام

exam n. ئىمتىھانto take an exam v. ئىمتىھان بەر-Internet n. ئىنتېرنېتto be skinny, thin v. ئىنچىكىلە-engineer n. ئىنژېنېرEnglish n. ئىنگلىزyounger brother n. ئىنىinstitution n. ئىنستىتۇتJuly n. ئىيۇلJune n. ئىيۇن

to close, cover, turn off v. ياپـ ـ

Japan n. ياپونىيەJapanese (language) n. ياپونچەJapanese (person) n. ياپونىيىلىك

to lie down, go to bed v. ياتـ ـ

room, dormitory, bedroom

n. ياتاق

dormitory building n. ياتاق بىناسىgood, nice adj. ياخشىto feel better, be fine v. ياخشى بولـ ـto like, love v. ياخشى كۆر-

to improve, make better v. ياخشىال

to memorize v. يادال-

Page 27: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

247

Appendix C

to commit to memory v. يادىدا تۇتـ ـto return v. يار-to make, create v. ياراتـ ـto fit, suit v. ياراشـ ـ

to appear, be created v. يارالـ ـ

to give help v. ياردەم بەر-summer n. يازto write v. ياز-author, writer n. يازغۇچىpillow n. ياستۇقage, young

n., adj.

ياشto live, reside, survive v. ياشا-younger adj. ياشراقelderly adj. ياشلىقfat, grease, oil, lard n. ياغto fall (snow or rain), to precipitate

v. ياغـ ـ

carpenter, woodworker n. ياغاچچى

oily adj. ياغلىقhandkerchief, scarf, shawl

n. ياغلىق

side, edge, border n. ياقside, edge, collar n. ياقاtoothpaste n. ياگاۋwalnut n. ياڭاقpotato n. ياڭيۇan inflamation, an infection, swelling

n. ياللۇغ

to implore v. يالۋۇر-to detest, hate v. يامان كۆر-

rain n. يامغۇرto rain v. يامغۇر ياغـ ـrainy adj. يامغۇرلۇقraincoat n. يامغۇرلۇق چاپانto lessen, decrease v. يانـ ـto switch on, turn on v. ياندۇر-to return, vomit, throw up

v. ياندۇر-

January n. يانۋارEurope n. ياۋروپاEuropean adj. ياۋروپالىقto spread, roll out v. يايـ ـto eat v. يە-to be sufficient v. يەتـ ـ

to arrive at, approach v. يەتـ ـ

July n. يەتتىنچى ئايSunday n. يەتتىنچى كۈنىplace, land, ground, earth

n. يەر

earthquake n. يەر تەۋرەشkindergarten, nursery n. يەسلىto undress, take off v. يەشـ ـSunday n. يەكشەنبەto defeat, to overcome, to win over

v. يەڭـ ـ

older brother>s wife n. يەڭگەbreeze, air n. يەلfan n. يەلپۈگۈچskirt n. يوپكاleaf n. يوپۇرماق

Page 28: English Uyghur - University of Washingtondepts.washington.edu/turkic/map+vocabulary.pdffather, dad (form of address for an older : man) n.

248

Appendix C

light, ray, beam, bright (color)

n. يورۇق

to hide, conceal v. يوشۇر-to be absent, not exist, “there is not”; no, not

v. يوق

to disappear v. يوقا-road, way n. يولto show (direction), direct

v. يول كۆرسەتـ ـ

comrade, spouse, partner

n. يولداش

traveler, passenger, customer

n. يولۇچى

round, circular adj. يومىالقwash, to rinse v. يۇ-wool, fleece n. يۇڭblanket, quilt n. يۇڭ ئەدىيالa star n. يۇلتۇزsoft, gentle, tender adj. يۇمشاقto bathe, to wash one>s self

v. يۇيۇنـ ـ

bath, bathtub n. يۇيۇنۇش ئۆيىto cough v. يۆتەلـ ـto remove v. يۆتكە-direction n. يۆنىلىشto go, leave v. يۈر-heart n. يۈرەكset, a series, collection n. يۈرۈشface n. يۈزto occur, happen v. يۈز بەر-baggage, luggage n. يۈك - تاقto bridle (a horse) v. يۈگەن سالـ ـto run, hurry, dash v. يۈگۈر-

jogging n. يۈگۈرۈشsufficient, enough adj. يېتەرto arrive v. يېتىپ بار-orphan n. يېتىمvillage, countryside n. يېزاto write down v. يېزىپ ئالـ ـdesk n. يېزىق ئۈستىلىcountryside, village n. يېزىلىقgreen adj. يېشىلnear, close adj. يېقىنto approach v. يېقىنالشـ ـto renew, update v. يېڭىال-food n. يېمەكfoodstuffs, diet n. يېمەكلىكgrocery store n. يېمەكلىكالر دۇكىنىsilk n. يىپەكdistant, far away adj. يىراقto collect, gather v. يىغـ ـyear n. يىلwarm adj. يىللىقwarm, lukewarm adj. يىلمان