aIacuteY]laquogt]m]yfh (kišiIuml]Egrave[)
aIacuteY]laquogt]m]yfh
tuWeEcircltuEcirccentN
അ ാ രാമായണം (കിളി ാ )
െ
അവലംബം െമാൈബ എഡിഷ പിആ ഹരി മാ
(httpwwwprharikumarcom)
അ ാ രാമായണം
2
വിഷയ മണിക
ബാലകാ ം 10
ഉമാമേഹശ രസംവാദം 13
ശിവ െച കഥാകഥനം 21
ലാഭാേലാചന 25
കാേമഷ ടി 26
ീരാമാവതാരം 27
കൗസല ാസ തി 29
ബാല ം കൗമാര ം 33
യാഗര 34
താടകാവധം 37
അഹല ാേമാ ം 40
അഹല ാസ തി 44
സീതാസ യംവരം 48
ഭാ വഗ ശമനം 55
അേയാ ാകാണ ഡം 63
നാരദരാഘവസംവാദം 64
അ ാ രാമായണം
3
ീരാമാഭിേഷകാരംഭം 71
അഭിേഷകവിഘ നം 76
വി ി ാഭിേഷകം 84
ല മേണാപേദശം 91
രാമസീതാത ം 103
യാ ാരംഭം 106
വനയാ 109
ഹസംഗമം 110
ല മണ ഹസംവാദം 111
ഭരദ ാജാ മ േവശം 115
വാല മീക ാ മ േവശം 117
വാല മീകി െട ആ കഥ 120
ചി ട േവശം 123
ദശരഥെ ചരമം 124
നാരീജനവിലാപം 130
ഭരതെ വിലാപം 132
സംസ കാരക ം 137
അ ാ രാമായണം
4
ഭരതെ വനയാ 139
ഭരതരാഘവസംവാദം 150
അ ാ മ േവശം 155
ആരണ കാ ം 158
മഹാരണ േവശം 158
വിരാധവധം 160
ശരഭംഗമ ിര േവശം 163
നിമ ലസമാഗമം 164
തീ ണാ മ േവശം 166
അഗ സ ശനം 169
അഗസ ത സ തി 171
ജടാ സംഗമം 175
പ വടീ േവശം 176
ല മേണാപേദശം 176
പണഖാഗമനം 180
ഖരവധം 183
ണഖാവിലാപം 190
അ ാ രാമായണം
5
രാവണമാരീചസംവാദം 193
മാരീചനി ഹം 196
സീതാപഹരണം 199
സീതാേന ഷണം 203
ജടാ ഗതി 206
ജടാ സ തി 208
കബ ഗതി 210
കബ സ തി 213
ശബര ാ മ േവശം 216
കി ി ാകാ ം 221
ഹ മ സംഗമം 221
ീവസഖ ം 225
ബാലി ീവകലഹകഥ 228
ബാലി ീവ ം 233
ബാലിവധം 235
താരേയാ ഉപേദശം 244
ീവരാജ ാഭിേഷകം 247
അ ാ രാമായണം
6
ിയാമാ േ ാപേദശം 250
ഹ മ ീവസംഭാഷണം 253
ീരാമെ വിരഹതാപം 255
ല മണെ റ ാട 257
ീവ ീരാമസ ിധിയി 262
സീതാേന ഷേണാേദ ാഗം 263
സ യം ഭാഗതി 267
സ യം ഭാസ തി 271
അംഗദാദിക െട സംശയം 274
സ ാതിവാക ം 278
സ ലംഘനചി 287
രകാണ ഡം 292
സ ലംഘനം 292
മാ വിഘ നം 293
ല ാല മിേമാ ം 297
സീതാദ ശനം 299
രാവണെ റ ാട 300
അ ാ രാമായണം
7
രാവണെ ഇ ാഭംഗം 302
ഹ മ ീതാസംവാദം 307
ല ാമ നം 315
ഹ മാ രാവണസഭയി 321
ല ാദഹനം 327
സ ലംഘനം 331
ഹ മാ ീരാമസ ിധിയി 333
സീതാ ാ നിേവദനം 334
കാ ം 339
ീരാമാദിക െട നി യം 339
ല ാവിവരണം 341
യാ 343
രാവണാദിക െട ആേലാചന 346
രാവണ ംഭക സംഭാഷണം 349
രാവണവിഭീഷണസംഭാഷണം 351
വിഭീഷണ ീരാമസ ിധിയി 356
കബ നം 365
അ ാ രാമായണം
8
േസ ബ നം 367
രാവണ കസംവാദം 373
കെ ാ ം 379
മാല വാെ വാക ം 381
ാരംഭം 383
രാവണെ റ ാട 393
ംഭക െ നീതിവാക ം 399
ംഭക വധം 405
നാരദസ തി 408
അതികായവധം 411
ഇ ജി ിെ വിജയം 414
ഔഷധ ിനായി ഹ മാെ ഗമനം 417
കാലേനമി െട റ ാട 419
ദിവ ൗഷധഫലം 426
േമഘനാദവധം 427
രാവണവിലാപം 438
രാവണെ േഹാമവിഘ നം 440
അ ാ രാമായണം
9
രാമരാവണ ം 445
അഗസ ത േവശ ം ആദിത സ തി ം 456
ആദിത ദയം 458
രാവണവധം 459
വിഭീഷണരാജ ാഭിേഷകം 463
സീതാസ ീകരണം 465
േദേവ സ തി 469
അേയാ യിേല യാ 471
ഹ മദ ഭരതസംവാദം 477
അേയാ ാ േവശം 479
രാജ ാഭിേഷകം 483
വാനരാദിക അ ഹം 491
ീരാമെ രാജ ഭാരഫലം 495
രാമായണ ിെ ഫല തി 496
അ ാ രാമായണം
10
ബാലകാ ം ഹരി ീ ഗണപതേയ നമ അവി മ
ീരാമ രാമ രാമ ീരാമച ജയ ീരാമ രാമ രാമ ീരാമഭ ജയ ീരാമ രാമ രാമ സീതാഭിരാമ രാമ ീരാമ രാമ രാമ േലാകാഭിരാമ ജയ ീരാമ രാമ രാമ രാവണാ ക രാമ ീരാമ മമ ദി രമതാം രാമ രാമ ീരാഘവാ ാ രാമ ീരാമ രമാപേത ീരാമ രമണീയവി ഹ നേമാസ േത
നാരായണായ നേമാ നാരായണായ നേമാ നാരായണായ നേമാ നാരായണായ നേമാ ീരാമനാമം പാടിവ ൈപ ിളിെ േ ീരാമചരിതം നീ െചാ ീ മടിയാെത
ശാരികൈ ത താ ം വ ി വ ാെര ീരാമസ തിേയാെട പറ ട ിനാ
കാരണനായ ഗണനായക ാ ക കാ ണ ി ശിവശ ിസംഭവ േദവ വാരണ ഖ മമ ാരബ ധവിഘ ന െള വാരണം െചയ തീ വാനാേവാളം വ ി േ വാണീ കനാരതെമ െട നാ തേ വാണിമാതാേവ വ വി േഹ േവദാ ിേക നാണെമ ിേയ ദാ നാവിേ നടനെ - യ േകണാ ാനേന യഥാ കാനേന ദിഗംബര വാരിേജാ ഭവ ഖവാരിജവാേസ ബാേല വാരിധിത ി തിരമാലകെളേ ാെല ഭാരതീപദാവലി േതാ ണം കാേല കാേല പാരാെത സല ണം േമേ മംഗലശീേല
അ ാ രാമായണം
11
ഷ ണിവംശ വ ഷ ണനായ പിറെ ാ വി വിശ ാ ാ വിേശഷി ഹി ണം വിഷ േജാ ഭവ തന ന വ ാസ വിഷ താ തെ വ പിറ തേപാധന വിഷ ത ായാ ണചരി െമ ാം ക ഷ ണനാം രാണക ാവിെന വണ േ
നാ റേനരായ രാമായണം ചമയ യ നാ ഖ ി ബ മാനെ വള െ ാ വാല മീകി കവിേ ഷ ഠനാകിയ മഹാ നി- താ മമ വരം തരിെകെ ാ ം വ ി േ രാമനാമെ ദാകാല ം ജപി ീ ം കാമനാശന മാവ ഭ മേഹശ ര ീമഹാേദവ പരേമശ സ േവശ ര
മാമേക മനസി വാണീ വാ വ ി േ വാരിേജാ ഭവനാദിയാകിയ േദവ ാ ം നാരദ ഖ ാരാകിയ നിക ം വാരിജശരാരാതി ാണനാഥ ം മമ വാരിജമകളായ േദവി ം ണയ ണം കാരണ ത ാരാം ാ ണ െട ചര- ണാ ണാം ജലീനപാം സ യം മമ േചേതാദ ണ ിെ മാലിന െമ ാം തീ േശാധനെചയ തീ വാനാേവാളം വ ി േ ആധാരം നാനാജഗ യനാം ഭഗവാ ം േവദെമ േ ാ നാഥ താന െചയ േവദ ിനാധാര ത ാരി ാണാെയാ േദവ വര ാ തദ രശാപാദിക
ധാ ശ രവിഷ ഖ ാ ം മതം േവദേ ാ മ ാ ം മാഹാ ളാ െചാ ാം പാദേസവകനായ ഭ നാം ദാസ - പാദജന ാനിനാമാദ നാ െ ാ njാ േവദസ ിതമായ ീരാമായണം േബാധഹീന ാ റിയാംവ ം െചാ ീ േ
അ ാ രാമായണം
12
േവദേവദാംഗേവദാ ാദിവിദ കെള ാം േചതസി െതളി ണ ാേവാളം ണയ ണം രസംഹതിപതി തദ സ ാഹാപതി
വരദ പി പതി നി തി ജലപതി തരസാ സദാഗതി സദയം നിധിപതി ക ണാനിധി പ പതി ന പതി രവാഹിനീപതിതനയ ഗണപതി രവാഹിനീപതി ഥമ തപതി തിവാക ാ ാ ദിനപതി േഖടാനാം പതി
ജഗതി ചരാചരജാതികളാ േ ാ ം അഗതിയാേയാരടിയ ഹിേ ണ- മകേമ ഖേമ njാനനിശം വ ി േ അ ജ മമ സതാം വിദഷാമേ സര മ നാഥനേനകാേ വാസികേളാ ം ഉ ി ല വാഴ ക രാമനാമാചാര ം ഖ ാരായ ത ാ മ േ ാ ം
ീരാമായണം രാ വിരി വിരചിതം േകാടി ി മിത ി
രാമനാമെ പിേ ാ കാ ാള ം മാ നി വരനായ വ ക ധാതാ മിയി ജ േമാ ാ മിനി ീമഹാരാമായണം ചമയ െ െചയ
വീണാപാണി പേദശി രാമായണം വാണി ം വാല മീകിത നാവിേ വാണീടിനാ വാണീ ക െമ നാവിേ േലവം െചാ വ നാണമാ താ മതിെന ാവതിേ ാ േവദശാസ ധികാരിയെ േതാ േചതസി സ ം മി ീ വി പയാെല അ ാ ദീപകമത ം രഹസ മി- ത ാ രാമായണം ത ശാസനേ ാ ം അ യനം െചയ തീ ം മ ജ ിക െ ാം
ി സി ി മസ ിഗ മി ം െകാേ ഭ ി ൈകെ ാ േക െകാ വി െചാ ീ വ-
അ ാ രാമായണം
13
െന ം ി njാ രാമമാഹാ െമ ാം ിമ ളാേയാരി ഥ േക ാകി
ബ നാകി ട നായ വ ം ധാ ീഭാരെ ീ ാ ാദിേദവഗണം ാ ി ഭ ി ം സ േതാ ം െചയ ത ലം
ദഗ ാബ ധിമേ േഭാഗിസ മനായീ െമ േമ േയാഗനി െചയ തീ ം നാരായ ധാ ീമണ ഡലം ത ി മാ ാണ ഡ ല ി ധാ ീ വീര ദശരഥ തനയനായ രാ ിചാരികളായ രാവണാദിക തെ മാ ാ ാ ജ രം ാപി ിേ ാ േശഷം ആദ മാം ത ം ാപി േവദാ വാക - േവദ നാം സീതാപതി ീപാദം വ ി േ
ഉമാമേഹശ രസംവാദം ൈകലാസാചേല ര േകാടിേശാഭിേത വിമ- ലാലേയ രത നപീേഠ സംവിഷ ടം ധ ാനനിഷ ഠം ഫാലേലാചനം നിസി േദവാദിേസവ ം നീലേലാഹിതം നിജഭ ാരം വിേശ ശ രം വ ി വാേമാ സംേഗ വാ ഭഗവതി
രി ൈഹമവതി േചാദി ഭ ിേയാെട സ ാ ാവായ നാഥ പരേമശ ര േപാ ി സ േലാകാവസ സ േ ശ ര മേഹശ ര ശ ശ ര ശരണാഗതജന ിയ സ േദേവശ ജഗ ായക കാ ണ ാബ േധ അത ം രഹസ മാം വസ െവ ിരി ി - െമ ം മഹാ ഭാവ ാരാ ജനം ഭ ിവിശ ാസ ഷാദിക കാ ംേതാ ം- ഭ ാ പേദശം െചയ തീ െമ േക ആകയാ njാ െ ാ നി ി വടിതേ ാ- ടാകാം ാപരവശേചതസാ േചാദി കാ ണ െമെ റി െ ിെലനി ിേ ാ ീരാമേദവതത പേദശി ീടണം
അ ാ രാമായണം
14
തത േഭദ വി ാന ാനൈവരാഗ ാദി ഭ ില ണം സാംഖ േയാഗേഭദാദിക ം േ േ ാപവാസഫലം യാഗാദിക ഫലം തീ സ നാനാദിഫലം ദാനധ ാദിഫലം വ ധ നരാ മധ - െമ ിവെയ ാെമേ ാെടാെ ാഴിയാതവ ം നി ി വടിയ െചയ േക ലം സേ ാഷമകതാരിേല ായ വ ബ േമാ െട കാരണം േക ല- മ ത ം തീ ടി േചതസി ജഗ പേത ീരാമേദവ തെ മാഹാ ം േക ാ ി-
ല പാരമാ ഹ njാനതിന പാ െമ ി കാ ണ ം േധ കനി ളിെചയ തീടണ- മാ ം നി ി വടിെയാഴി ി െചാ വാ ഈശ രി കാ ായനി പാ തീ ഭഗവതി ശാശ തനായ പരേമശ രേനാടീവ ം േചാദ ം െചയ േക െതളി േദവ ജഗ- ദാദ നീശ ര മ ഹാസം െചയ - ധേന വ േഭ ഗിരികേന പാ തി ഭേ നിേ ാളമാ മി ഭഗവ ഭ ി നാേഥ ീരാമേദവതത ം േക ണെമ മന-
താരിലാകാം ായ വ മഹാഭാഗ ം െമേ ാടിതാ ം േചാദ ംെചയ തീല njാ ം
നി ാെണ േക ി തി ാെര ം ജീവനാേഥ അത ം രഹസ മാ െ ാ പരമാ - തത ാ മറികയിലാ ഹ ായ ം ഭ തിശയം േഷാ മ ത േല ം നിത ം ചി കാ ി വ ി തെ ലം ീരാമപാദാം ജം വ ി സംേ പി
സാരമാ തത ം െചാ വ േക ാ ം നീ ീരാമ പരമാ ാ പരമാന ി ഷ തിത കാരണേനക പര േഷാ മ േദവനന നാദിനാഥ
അ ാ രാമായണം
15
കാ ണ ി പരമ പര ം ജഗദ ഭവ ിതി ളയക ാവായ ഭഗവാ വിരി നാരായണശിവ ക അദ യനാദ നജനവ യനാ ാരാമ തത ാ ാ സ ി യ സകളാ കനീശ മാ ഷെന കല പി ീ േവാര ാനിക മാനസം മായാതമ ം തമാക ലം സീതാരാഘവമ സംവാദം േമാ - സാധനം െചാ വന നാേഥ േക ാ ം െതളി നീ എ ിേലാ ം ജഗ ായക രാമേദവ പ ജവിേലാചന പരമാന ി േദവക കനായ പം ികണ ഠെനെ ാ േദവീ മ ജ ം വാനര ട മായ സത രമേയാ ഭിേഷക ം െചയ ത സ ാമാ ാ ാ സകേലശനവ യ നാഥ മി ാദികളാം മി വ ാ മ- ത മ ാരാം സേഹാദരവീര ാരാ ം കീകസാ ജാ തനാം വിഭീഷണനാ ം േലാേകശാ ജരായ വസിഷ ഠാദികളാ ം േസവ നായ ര േകാടി ല േതജസാ ജഗ ാവ മാം ചരിത ം േക േക ാന ി നി ലമണിലസ കാ നസിഹാംസേന ത ായാേദവിയായ ജാനകിേയാ ം ടി സാന മി ളീ േനരം പര- മാന ി തി പിലാ ാ ഭ ാ വ ി നില േ ാ ഭ നാം ജഗ ാണ- ന ന തെ പാ കാ ണ ി മ ഹാസ ം സീതേയാട െചയ
ര േപ ഹ മാെന നീ ക ായ ീ നി ി െമ ി ാേനര മിവ - ത ളളിലേഭദയാ ളെളാ ഭ ി നാേഥ ധേന സ തം പരമാ ാനെ െയാഴി - െ ാ ി െമാ േനരമാശ മി യേ ാ നി ലനാ ാന ി ിവ പാ മേ
അ ാ രാമായണം
16
നി ത നിത ചാരിക പേ ാ കല മഷമിവേന മിെ ധരി ാ ം ത േനാരഥെ നീ ന കണം മടിയാെത ന െട തത മിവ റിയി ണമിേ ാ ചി േയ ജഗ േയ സ േയ മായാമേയ
േ ാപേദശ ി ദ ഭംപാ മിവ ാനാ ികളി േമാ മെനേടാ
ീരാമേദവേനവമ ളിെ യ തേനരം
മാ തിതെ വിഴി ളിെ യ േദവി - വീര ാ ം മ ട ി നായക േ ീരാമപാദഭ വര േക ാ ം നീ
സ ിദാന േമകമദ യം പര ം നി ലം സ േ ാപാധിനി ം സ ാമാ ം നി യി റി ടാെതാ വസ െവ നി യി ാ ളളി ീരാമേദവെന നീ നി ലം നിരnj ജനം നി ണം നി ികാരം സ യം ശാ ം പരമാ ാനം സദാന ം ജ നാശാദികളി ാെതാ വസ പര-
മീ ീരാമെന റി െകാ ാ ം നീ സ കാരണം സ വ ാപിനം സ ാ ാനം സ ം സ േ ശ രം സ വസാ ിണം നിത ം സ ദാ സ വാധാരം സ വേദവതാമയം നി വികാരാ രാമേദവെന റി ാ ം എ െട തത മിനിെ ാ ീടാ വ ം നിേ ാ njാ താ ല തിയായെതേടാ എ െട പതിയായ പരമാ ാ തെ സ ിധി മാ ംെകാ njാനിവ ഷ ടി ത സാ ി ം െകാെ ാ ഷ ടമാമവെയ ാം ത സ പ ി ലാ ീ ധജനം ത സ പ ി േ ാ ജനനാദികെള ത സ പെ യറി വേനയറിയാ മിയി ദിനകരവംശ ിലേയാ യി
രാമനായ സ േവശ ര താ വ പിറ ം
അ ാ രാമായണം
17
ആമിഷേഭാജികെള വധി ാനായ െ ാ വിശ ാമി േനാ ം െടെയ ിയകാലം
യായ െ ാ ദഷ ടയാം താടകെയ പ തിമേ െകാ സത രം സി ാ മം ബ േമാേദന യാഗര ം െചയ സി സ ല പനായ കൗശിക നിേയാ ം ൈമഥിലരാജ ിനായ െ ാ േപാ േനരം ഗൗതമപത നിയാേയാരഹല ാശാപം തീ പാദപ ജം െതാ തവെളയ ഹി- ാദര ം മിഥിലാ രമകം രൈവരി െട ചാപ ം റി ട
മ പാണി ഹണ ം െചയ േപാ േനരം ല ത െ ാ ഭാ വരാമ തെ ദ മട ി വ േപാടേയാ ം ദ ാദശസംവ സരമി ഖേ ാെട താത മഭിേഷക ി ാരംഭി ാന മാതാ ൈകേകയി ം ട ിയ ലം ാതാവാകിയ മി ാ തജേനാ ം െട
ചി ടം ാപി വസി കാലം താത ാരി രം ാ ം േക േശഷം
ചി േശാകേ ാ ദക ിയാദിക െചയ ഭ നാം ഭരതെനയയ രാജ ിനായ ദണ ഡകാരണ ം കാല വിരാധെന ഖണ ഡി ംേഭാ ഭവനാമഗസ ത െന പണ ഡിത ാരാം നിമാേരാ സത ം െചയ ദണ ഡെമ ിേയ രേ ാവംശെ െയാ വ
ി പ വടി ത വാണീ ം കാലം ഷ കരശരപരവശയായ വ ാളേ ാ
രേ ാനായക െട േസാദരി ണഖ ല മണനവ െട നാസികാേ ദം െചയ ഉ തനായ ഖര േകാപി േപാരി ിനായ വ ി പതി ാ സഹ ം പടേയാ ം െകാ ി േ ാ നാഴിക െകാ തെ പിെ ണഖേപായ രാവണേനാ െചാ ാ
അ ാ രാമായണം
18
മായയാ െപാ ാനായ വെ ാ മാരീച തെ സായകം േയാഗി സ ഗതി െകാ േ ാ മായാസീതെയെ ാ രാവണ േപായേശഷം മായാമാ ഷ ജടാ ി േമാ ം ന കി രാ സേവഷം കബന ധ തെ െ ാ േമാ ം െകാ േപായ ശബരിതെ േമാ ദാന ം െചയ ി പ ാതീരം ത ക ി നിെ ിെ നിേ ാ ടി മി ന നനായ ീവ തെ മി മായിരി െത േന ാനം സഖ ം െചയ
ാരി നായ ബാലികെയ വധം െചയ സീതാേന ഷണം െചയ ദ ിണജലധിയി േസ ബ ന ം ല ാമ നം പിെ േ ഷം
മി ാമാത ത ാദികേളാ ം ടി സ നായ ശ വാം ദശാസ െന
ശസ േ ണ വധം െചയ ര ി േലാക യം ഭ നാം വിഭീഷണ ഭിേഷേക ം െചയ പാവക ത മറ ി േ ാെരെ ിെ പാവനെയ േലാകസ തമാ ിെ ാ പാവകേനാ വാ ി ഷ പകം കരേയറി േദവകേളാ മ വാദംെകാ േയാ യാം രാജ ി ഭിേഷകം െചയ േദവാദികളാ ജ നായി ളീടിനാ ജഗ ാഥ
യാജ നാം നാരായണ ഭ ി വ സാ- ജ മാം േമാ െ നല കീടിനാന നിരnj ജന
ഏവമാദികളായ ക തെ മായാ- േദവിയാെമെ െ ാ െച ി ി നം രാമനാം ജഗ നി ണ ജഗദഭി- രാമനവ യേനകനാന ാ കനാ - രാമനദ യ പര നിഷ കള വിദ ംഗാ- രാമനച ത വിഷ ഭഗവാ നാരായണ ഗമിെ ം നരിരിെ ം കി ി - മിെ ം തഥാ ദഖിെ മി
നി ികാരാ ാ േതേജാമയനായ നിറെ ാ
അ ാ രാമായണം
19
നി തെനാ വസ െചയ കയിെ ാ നാ ം നി ല പരിണാമഹീനനാന ി ചി യ മായാമയ െട മായാേദവി ക െച താെന േതാ ി ത ായാ ണ െള ാന സരി യാ അnj ജനാതയനയേനാടി െന സീതാേദവി കnj ജേലാചനതത പേദശി േശഷം അnj ജസാ രാമേദവന മ ഹസ ം െചയ മnj ളവാചാ നരവേനാട െചയ പരമാ നാ ബിംബ ി തിബിംബം പരിചി കാ ജീവാ ാവറിെകേടാ േതേജാ പിണിയാ െമ െട മായത വ ാജെമ ിേയ നിഴലി കപിവര ഓേരാേരാ ജലാശേയ േകവലം മഹാകാശം േനെര നീ കാ ീലേയാ ക ാ മ േപാെല സാ ാ െ ാ പര മാം പരമാ ാ സാ ിയാ ബിംബം നി ലമ സേഖ ത മസ ാദിമഹാവാക ാ ംെകാ മമ തത െ യറി ീടാമാചാര കാ ണ ാ മ ഭ നാ വനി ദമറി േ ാ മ ഭാവം ാപി ീ മി സംശയേമ ം മ ഭ ിവി ഖ ാ ശാസ ഗ േതാ ം സ ഭാവെ ാ ചാടിവീ േമാഹി ീ ഭ ിഹീന ാ റായിരം ജ ം െകാ ം സി ി യി തത ാന ം ൈകവല ം പരമാ ാവാം മമ ദയം രഹസ മി- െതാ നാ ം മ ഭ ിഹീന ാരായ േമവീ ം നര ാേരാ പറ റിയി െതേടാ പരമ പേദശമി ിതി ീെതെയാ ം ീമഹാേദവ മഹാേദവിേയാട െചയ ത
രാമമാഹാ മിദം പവി ം ഹ തമം സാ ാ ീരാമേ ാ ം വാ നായ െ ാ
അ ാ രാമായണം
20
േമാ ദം പാപഹരംസ ശമാനേ ാദയം സ േവദാ സാരസം ഹം രാമതത ം ദിവ നാം ഹ മാേനാ പേദശി െത ാം ഭ ി നാരതം പഠി ീ മാ
നായ വ െമാ സംശയമി നാേഥ ഹത ാദി ദരിത ം ബ വിധം
ജ േതാ മാ ി വെയ ാകി ം ഒ േവ നശി േപാെമ െചയ രാമ മ ട വരേനാെട സത മേ ാ ജാതിനി ിത പരസ ീധനഹാരി പാപി മാ ഘാതക പി ഘാതകന ഹ ാ േയാഗീ ാപകാരി വ സ േതയി ദഷ ട േലാകനി ിതേന െന ി മവ ഭ ാ രാമനാമെ പി ീ കി േദവകളാ- ലാേമാദ ം ജ നായ വ മ യ േയാഗീ ാരാ േപാ മലഭ മായ വിഷ - േലാകെ ാപി ീ മി സംശയേമ ം ഇ െന മഹാേദവന െചയ ത േക തി ീ ം ഭ ി മ െചയ തി േദവി- മംഗലാ ാേവ മമ ഭ ാേവ ജഗ പേത ഗംഗാകാ ക പരേമശ ര ദയാനിേധ പ ഗവി ഷണ njന ഹീതയായ ധന യായ താ യായ സ യായ വേ നേ ാ ഛി മായ വ മമ സേ ഹെമ ാമിേ ാ സ മായി േമാഹെമാെ നി ഹാ നി ലം രാമതത ാ തമാം രസായനം ത േഖാ ഗളിതമാേവാളം പാനം െചയ താ ം എ ി പ തിവരിെക തി യേ ാ നി യമ ലെമാ െചാ njാ സംേ പി െചയ തേത േമ മതിയ കിം ണ ാ വിദ ാകയി യേ ാ കി ണ ാരാ േ ാ ായ വരാ കി ണ ാ നിത സൗഖ ായ വരാ
അ ാ രാമായണം
21
കിംേദവ ാ ഗതി ം നര േപാെല ഉ മമായ രാമചരിതം മേനാഹരം വിസ തരി ളിെ യ തീടണം മടിയാെത ഈശ ര േദവ പരേമശ മേഹശ ര ഈശ രി െട േചാദ മി െന േക േനരം മ ഹാസ ം െചയ ച േശഖര പര
രഗാ ി േക െകാ െക െചയ േവധാ ശതേകാടി വിസ തരം രാ േവദസ ിതമ െചയ തി രാമായണം വാല മീകി നരി പ നാലായിരമായ നാ ഖ നിേയാഗ ാ മാ ഷ മായ ചമ ാനതിലി ി രാമേദവ ന പേദശി ീടിനാേനവം രാ അ ാ രാമായണെമ േപരിതി ിദ- മ യനം െച േ ാ ാ ാന ാം
സ തി ധനസ ി ദീ ഘാ ം മി സ ി കീ ി േരാഗശാ ി ാം ഭക തി ം വ ി ീ ം ി ം സി ി ീ - െമ ം രഹസ മിെത ിേലാ േക ാ ം നീ-
ശിവ െച കഥാകഥനം പം ിക ര ഖരാ സവീര ാരാ സ തം ഭാേരണ സ പ തയാം മിേദവി േഗാ പം േദവതാപസഗണേ ാ ം സാരസാസനേലാകം ാപി കരേ ം േവദനെയ ാം വിധാതാവിേനാടറിയി ാ േവധാ ം മാ ം വിചാരി േശഷം േവദനായകനായ നാഥേനാടിവ െച േവദനം െചയ കെയേന മെ ാ കഴിവി സാരേസാ ഭവേനവം ചി ി േദവ ാേരാ- ടാ ഢേഖദം നെ ിെ ാ േപായി
ീരസാഗരതീരം ാപി േദവ നി- മാേരാ ടി സ തി ീടിനാ ഭ ിേയാെട
അ ാ രാമായണം
22
ഭാവനേയാ ം ടി ഷ ം െകാ േദവെനേ വി ി ീടിനാ വഴിേപാെല അേ രെമാ പതിനായിരമാദിത ാ- െരാ ി കിഴ ദി യ േപാെല പ സംഭവ തനി േപാ കാണായ വ പ േലാചനനായ പ നാഭെന േമാദാ
ാരാ െ ാ സി േയാഗികളാ ം ദ ശമായ ഭഗവ പം മേനാഹരം ച ികാ മ സ മിത രാനന ച മണ ഡലമരവി േലാചനം േദവം ഇ നീലാഭം പരമി ിരാമേനാഹര- മ ിരവ ലം വ മാനേ ാദയം വ സലാnj ഛനവ സം പാദപ ജഭ - വ സലം സമസ തേലാേകാ സവം സ േസവിതം േമ സ ിഭകിരീേടാദ ണ ഡല ാ- ഹാരേക രാംഗദകടകകടി ം- വലയാം ലീയകാദ ഖിലവി ഷണ- കലിതകേളബരം കമലാമേനാഹരം ക ണാകരം ക പരമാന ം സരസീ ഹഭവ മ രസ ടാ രം സരസപദ ളാ സ തി ട ിനാ - പരമാന േ ഭഗവ ജയജയ േമാ കാമികളായ സി േയാഗീ ാ ം സാ ാ കാ തിനന താെതാ പാദാം ജം നിത ം നേമാസ േത സകലജഗ പേത നിത നി ല േ നിത ം നേമാസ േത സത ാനാന ാന ാ താദ യേമകം നിത ം നേമാസ േത ക ണാജലനിേധ വിശ െ ഷ ടി ര ി സംഹരി ീ ം വിശ നായക േപാ ി നിത ം നേമാസ േത സ ാ ായതേപാദാനയജ njാദിക ളാ സാ മെ ാ വ ം ൈകവല െമാ നാ ം
ിെയ ി ിേ ണെമ ിേലാ ഭവ പാദ
അ ാ രാമായണം
23
ഭത കിെകാ ഴി മെ ാ ിനാലാവതി നി ി വടി െട ീപാദാം ജദ - മ ിേക കാണായ വ ിെതനി ഭാഗ വശാ സത ചി ാരായ താപസേ ഷ ഠ ാരാ നിത ം ഭ ാ ാ ധരി െ െ ാ നിന പാദപ ജ ളി ഭ ി സംഭവി ണം േചതസി സദാകാലം ഭ വ സല േപാ ി സംസാരാമയപരിതപ തമാനസ ാരാം ംസാം ത ഭ ിെയാഴി ി േഭഷജേമ ം
മരണേമാ മമ മനസി പരിതാപം കാ ണാ തനിേധ െപരിെക വള മരണകാേല തവ ത ണാ ണ സമ- ചരണസരസിജസ മരണ ാവാനായ തരിക വരം നാഥ ക ണാകര േപാ ി ശരണം േദവ രമാരമണ ധരാപേത പരമാന േ ഭഗവ ജയ ജയ പരമ പരമാ പര ാഖ ജയ പര ചി യ പരാപര പത മാ ജയ വരദ നാരായണ ൈവ ണ ഠ ജയ ജയ ച രാനനനിതി സ തിെചയ െതാ േനരം മ രതരമതിവിശദസ മിത ം അ ളിെ യ നാഥെന ിേ ാെഴ ാവ - െമാ മിെ െ ാ ാനിവിേടയ ഴേ ാെട വ വാ ലമ െച െക േക സരസീ ഹഭവനീവ ണ ി - നി ി വടി തി ിേലറാെത ക- െ െ ാ വസ േലാക ി േപാ ി എ ി ണ ി ാം േലാക ി ം സ ടം ിരി ിതി ാലം നാഥ പൗലസ ത തനയനാം രാവണ ത ാലിേ ാ ൈ േലാക ം നശി ി മി ം ജഗ പേത മ വരബലദ ിതമായി തി-
അ ാ രാമായണം
24
നി യം ടി വിശ െ െയ ാമേ ാ േലാകപാല ാെര ം ത ാ ി ള വ- േനകശാസനമാ ി മ േലാകെമ ാം പാകശാസനേന ം സമേര െക ിെ ാ നാകശാസന ം െചയ തീടിനാ ദശാനന യാഗാദിക ം ട ിയ യ േയാഗീ ാരാം നിമാെര ം ഭ ി ധ പത നികെള ം പിടി െകാ േപായാ ധ ം മറ ി ടി മര ാദ ം മ നാെലാഴി വനി മ ാരാ േമ ത െവ ം േ കല പിതം ജഗ പേത നി ി വടിതെ മ നായ പിറ ിനി പം ിക ര തെ െ ാ ണം ദയാനിേധ സ തം നമസ ാരമി മ രിേപാ െച തം നമസ ാരമി മ രിേപാ െച ളിരടിയിണ ചി ി ായ വേരണേമ പ സംഭവനി ണ ി േനരം പ േലാചന ചിരി ളിെ യ താേനവം- ചി ിേയാെടെ േ വി ചിരകാലം
ലാഭാ ം രാ കശ പ ജാപതി ദ മായി വരം സേ യ മയാ തദ ച ത ം ക േദ ാഗമൈദ വ േമ കശ പ ദശരഥനാ ാ രാജേന നായ കാശ പീതേല തിഷ ഠത നാ വിധാതാേവ തസ വ ഭയാ മദിതി കൗസല ം തസ ാമാ ജനായി വ njാ ജനി ീ ം മ സേഹാദര ാരായ േപ ായ വ ം ചി സ പിണി മമ ശ ിയാം വിേശ ശ രി േയാഗമായാേദവി ം ജനകാലേയ വ കീകസാ ജ ലനാശകാരിണിയായി- േമദിനിത ിലേയാനിജയാ ായ വ - മാദിേതയ ാ കപിവീരരായ പിറ ണം േമദിനീേദവി തിഭാരം െകാ ാെയാ
അ ാ രാമായണം
25
േവദന തീ െന ാെല െചയ നാഥ േവദനായകേന മയ മറ േ ാ േവധാ ം നമസ രി ീടിനാ ഭ ിേയാെട ആദിേതയ ാെര ാമാധി തീ േനരം ആദിനായക മറ ീടിേനാരാശ േനാ ി േഖദ മക ി ീതി ട ട േമദിനിത ി വീ നമസ ാര ം െചയ ത േമദിനീേദവിേയ മാശ സി ി േശഷം േവധാ ം േദവകേളാട ളിെ യ താേനവം- ദാനവാരാതി രണാനിധി ല മീപതി മാനവ വരനായ വ വതരി ീ ം വാസരധീശാന േയ സാദരമേയാ യി വാസവാദികളായ നി െമാ േവണം വാ േദവെന രിചരി െകാ വാനായി ദാസഭാേവന മിമണ ഡേല പിറ ണം മാനിയാം ദശാനന ത ാരാ ം യാ - ധാനവീര ാേരാ ം െചയ തവതിേ ാേരാ കാനനഗിരി ഹാദ ാര േതാ ം വാനര വര ാരാേയ ം ൈവകീടാെത
ാമാദികേളാ പ സംഭവ നിജ- ഭ ശാസനമ െചയ ട താ നായ സത േലാക ം സത രം ധരി ി - മസ തസ ാപമതിസ യായ മ വിനാ ത ാല ഹരി ഖ ാരാം വി ധ- ാെരാ േവ ഹരി പധാരികളായാരേ ാ
മാ ഷഹരിസമേവഗവി മേ ാെട പ ത േ ാപലേയാധികളാ ത- പ ത ല ശരീര ാരായനാരതം ഈശ രം തീ മാണ ാരായ വഗ- േ ശ ര ാ ം വി ഖി വാണാരേ ാ
ലാഭാേലാചന അമിത ണവാനാം പതി ദശരഥ-
അ ാ രാമായണം
26
നമലനേയാ ാധിപതി ധ ാ ാ വീര അമര ലവേര ല നാം സത പരാ- മനംഗജസമ ക ണാരത നാകര
കൗസല ാേദവിേയാ ം ഭ ഷയ േ ം കൗശല േമറീ ം ൈകേകയി ം മി ം ഭാര മാരിവേരാ ം േച മ ിക മായ കാര ാകാര വിചാരി തലെമ ാം പരിപാലി ംകാലമനപത ത ം െകാ പരിതാേപന ചരണാം ജദ യം വ നം െചയ േചാദി ീടിനാെന ന ന ന ാ ാവാെന െചയ തീടണം
ാരി ായ മയാെലനി രാജ ാദിസ- സ ം ദഖ ദെമ റി ാ ം
വരിഷ ഠതേപാധനന വസിഷ ഠന േക ചിരി ദശരഥ പേനാട െചയ - നിന നാ ാ ായ വ മ - നിന േഖദിേ മനസി നരപേത ൈവകാെത വ ണ ഷ ംഗെനയിേ ാ െചയ ക നീ ണനിേധ കാേമഷ ടിക ം
കാേമഷ ടി
ത െട വായ വസിഷ ഠനിേയാഗ ാ മ വ ൈവഭണ ഡകന തെ ം വ ിനാ ശാല ം പണിെചയ സര തീര ി േലാകപതി യാഗം ദീ ി ാന കാലം
അശ േമധാന രം താപസ ാ മായി വിശ നായകസമനാകിയ ദശരഥ വിശ നായകനവതാരം െചയ വതിനായി വിശ ാസഭ ിേയാ ം കാേമഷ ടിക ം ഋഷ ംഗനാ െച െ െ ാരാ തിയാെല വിശ േദവതാഗണം പ തരായ േനരം േഹമപാ മായ പായസേ ാ ം ടി േഹാമ ണ ഡ ി നി ം
അ ാ രാമായണം
27
െപാ ിനാ വ ിേദവ താവകം ീയമി ായസം ൈകെ ാ ക നീ േദവനി ിതെമ പറ പാവക ം പതി വര െകാ മറ ി
താപസാ യാ പരി ഹി പതി ം ദ ിണെചയ നമസ കരി ഭ ി ര ം ദ നാം ദശരഥ ത ണം ീതി ം ദ നാം ദശരഥ ത ണം ീതിേയാെട കൗസല ാേദവി ം െകാ പവര ൈശഥില ാ ാ പാതി ന കിനാ ൈകേകയി ം അേ രം മി യ കൗസല ാേദവിതാ ം ത െട പാതി െകാ ീടിനാ മടിയാെത എ ക പാതി െകാ ൈകേകയി ം മ വന ക സേ ാഷം ാേന ം ത ജക പരമാന ം വ മാ ഗ ഭ ം ധരി ി വ മ കാലം അെ ാേഴ ട ി േ ാണീ നാം ദശരഥ വിേ ാെരെയാെ വ ി ട ിനാ ഗ ഭര ാ ം ജപേഹാമാദിക - ല പലാ ിക വാസരം മ ാെല ഗ ഭചി െള ാം വ ി വ േ ാ -
േ മം െട െട വ ി േപ ം ത ണയിനിമാ ാഭരണ േപാെല വി ാദി ജക ം മി ം േദവക ം അല പമായ ചമ ി സ ാപം ദിനം േതാ - മല പഭാഷിണിമാ വ ി േതജേ ം സീമ ംസവനാദി ിയക ം െചയ കാമാ ദാന ം െചയ തി നരവര
ീരാമാവതാരം ഗ ഭ ം പരി മായ ചമ കാല- മ ഭക ാ ം നാ വ പിറ ാ ട ട ഉ ി പ ഹം നില കാല ി -
അ ാ രാമായണം
28
ലച തനേയാ യി കൗസല ാ ജനായാ ന ം ന വ നവമിയെ ാ തിഥി ന ാധിപേനാ ടേവ ഹസ പതി ക ടക ിലത ിതനായി േ ാ അ മത ദയം ക ടകം അ ജ ലാ ി ം ഭാ വ മീന ി ം വ നായ മകരംരാശി ത ി നില േ ാളവതരി ീടിനാ ജഗ ാഥ ദി കെളാെ സാദി ി േദവക ം െപ ി ൈകേകയി ം ഷ ന ംെകാേ പിേ ാ മി ം െപ ി ദ യം ഭഗവാ പരമാ ാ നാരായണ ജഗദീശ ര ജ രഹിത പേ ണ വേനശ ര വിഷ ത െട ചി േ ാ - മവതാരം െചയ തേ ാ കാണായി കൗസല യ ം സഹ കിരണ ാെരാ മിെ ാ േനരം സഹ ാ ത ദി യ േപാെല സഹ പേ ാ ഭവനാരദസനകാദി സഹ േന ഖവി േധ ാരാ ം വ മായി േ ാ നി ലമ ട ം
രചി ര മളക ഷമ ം കാ ണ ാ തരസസ നയന ം- മാ ണ ാംബരപരിേശാഭിത ജ ം ശംഖച ാബ ജഗദാേശാഭിത ജ ം ശംഖസ ിഭഗളരാജിതകൗസ ഭ ം ഭ വാ സല ം ഭ ാ ക റിവാനായ വ മായിരിെ ാ പാവന ീവ സ ം ണ ഡല ാഹാരകാ ീ ര ഖ-
മണ ഡന മി മണ ഡലവദന ം പ േലാക െള ാമള പാദാബ ജ ം ക ക ാെയാ പരമാന േ ാ ം േമാ ദമായ ജഗ സാ ിയാം പരമാ ാ സാ ാ ീനാരായണ താനിെത റി േ ാ
അ ാ രാമായണം
29
രഗാ ിയായ കൗസല ാേദവിതാ ം വ ി െത െതെര സ തി ട ിനാള
കൗസല ാസ തി നമസ േത േദവേദവ ശംഖച ാബ ജധര നമസ േത വാ േദവ മ ദന ഹേര നമസ േത നാരായണ നമസ േത നരകാേര നമസ േതശ ര ശൗേര നമസ േത ജഗ പേത നി ി വടി മായാേദവിെയെ ാ വിശ ം സ തം ഷ ടി ര ി സംഹരി സത ാദി ണ യമാ യിെ ിനിെത-
മ ാ േപാ മറിവാ േവലയേ പരമ പരാപര പര ാഖ പര പരമാ ാ പര ഷ പരി അച തനന വ നവ യേനക നി ല നി പമ നി ാണ ദ നിത നി ല നിരാമയ നി വികാരാ ാ േദവ നി മ നിരാ ല നിരഹ ാര ി നിഷ ള നിരnj ജന നീതിമാ നിഷ കല മഷ നി ണ നിഗമാ വാക ാ േവദ നാഥ നിഷ ിയ നിരാകാര നി രനിേഷവിത നിഷ കാമ നിയമിനാം ദയനിലയന അദ യനജന താന നാരായണ വിദ ാനസപ മ പ മ ൈവരി സത ാനാ ാ സമസ േതശ ര സനാതന സത സ യജീവ സനകാദിഭിേ വ തത ാ േബാധ പ സകലജഗ യ സ ാമാ കനേ ാ നി ി വടി നം നി ി വടി െട ജഠര ി നിത - മ മി ാേതാളം ാണ ഡ കിട അ െന ഭവാെന െട ജഠര ി- ലി െന വസി തിെന കാരണം േപാ ി ഭ ാ വിഷയമാ െ ാ പാരവശ ം
അ ാ രാമായണം
30
വ മായ ാണായ വ യാെമനി ിേ ാ ഭ ാ ലസംസാരദഃഖാം ധൗ നിത ം നിമ യായത ം മി േ നി െട മഹാമായത െട ബല ിനാ- ലി നി പാദാേഭാജം കാ മാ ം േയാഗം വ ത ാ ണ ാ നിത ാ ി വസിേ ണ- മി ാണാകിയ പം ദഷ തെമാ വാ വിശ േമാഹനമായ നി െട മഹാമായ വിേശ ശ േമാഹി ി ീടായ ക മാം ല മീപേത േകവലമലൗകികം ൈവഷ ണവമായ പം േദേവശ മറയ ണം മ േ ാ കാ ം േപ ലാളനാേ ഷാദ പമായിരിേ ാ ബാലഭാവെ മമ കാ ണം ദയാനിേധ
വാ സല വ ാജമാെയാ പരിചര- ണ ാെല കടേ ണം ദഖസംസാരാ വം ഭ ി ി ം വീ വണ ി സ തി േ ാ ഭ വ സല േഷാ മന െചയ - മാതാേവ ഭവതിെ ിഷ ടമാ െത ാ- േല മ രമി ചി ി വ ം വ ം ദ ദം വള െ ാ രാവണ തെ െ ാ സേ ാദം േലാക വ ിെ ാ വാ
ം ശ ര ഖാമര വീര ാ നി ലപദ ളാ സ തി േസവി യാ മാനവവംശ ി നി തനയനായ മാ ഷേവഷം മിയി പിറ njാ
നായ പിറ ണം njാ തെ നി െ ചി ി നി പി േസവി ചിരകാലം
ജ നി നര കാരണമിേ ാ- േളവം തകമായ േവഷെ ാ ി ദ ഭം മ ശനം േമാ ിനായി െ ാ- ി േ ാ പിെ െയാ ജ സംസാരദഖം
എ െട പമിദം നിത ം ധ ാനി െകാ - െക ാ വ ീ ം േമാ മി സംശയേമ ം
അ ാ രാമായണം
31
യാെതാ മ നിഹ ന ിെല ംവാദമി- താദരാ പഠി താ േക താ െച ം സാധി മവ സാ പ െമ റി ാ ം േചതസി മരി േ ാ മ സ മരണ ാം ഇ രമ െചയ ബാലഭാവെ സത രം കാ ം ൈക ം ട കര േ ാ ഇ നീലാഭ ര പനര- വി േലാചന പരമാന ാ ാ ച ഡാരവി മ ിര ാരക-
വ ിത വി വ വതാരം െചയ താ ന ന ായിെത ാ േകേ ാ പം ി- സ നനഥ പരമാന ാ ലനായാ
ജ െ െ ാ ത വ ിെന ാം വസ ഷണാദ ഖിലാ ദാന െചയ താ
വ ാബ ജം ക ഷ ടനായ റെ മായ സ നാനംെചയ വി നിേയാഗ ാ
ജാതക ം െചയ ദാന ം െചയ പിെ ജാതനായി ൈകേകയീ ത പിേ ാ ം മി ാ ാരാ ായിതി വ -
മമി ാ ക ദശരഥ ം യഥാവിധി െചയ തി ജാതക ം ബാല ാ െ ാവ ം െപയ തി സേ ാഷംെകാ ജന ം സ രത നൗഘവസ ാമാദിപദാ - െള മി ാേതാളം ദാനം െചയ േദവാനാം വി വ നാ ി ായി മേഹാ വം ക കളായിരം െതളി മേഹ ം സമസ തേലാക ംമാ ാവാമിവ േല രമി ീ നിത െമേ ാ വസിഷ ഠ ം ശ ാമളനിറം േകാമള മാര രാമെനെ ാ തി നാമ മി ാനേ ാ ഭരണനി ണനാംൈകേകയീതനയ ഭരതെന നാമമ ളിെ യ നി ല ണാന ിതനായ മി ാതനയ ല മണെന തെ നാമ മ െചയ
അ ാ രാമായണം
32
ശ െ ഹനി ീ ക നിമി മായ ശ ഘ നെന മി ാ ജാവരജ ം നാമേധയ ം നാ ം വിധിേ വം മിപാല ം ഭാര മാ മായാന ി ാ
സാേമാദം ബാല ീഡാത പര ാരാം കാലം രാമല മണ ാ ം ത ിെലാ ി വാ ം ഭരതശ ഘ ന ാെരാ മിെ ാനാ ം മ വീ പായസാംശാ സാരവശാ േകാമള ാരാെയാ േസാദര ാ മായി ശ ാമളനിറം േലാകാഭിരാമേദവ കാ ണ ാ ത പാംഗവീ ണംെകാ ം സാരസ വ വ ാലാപപീ ഷംെകാ ം വിശ േമാഹമനായ പസൗ ര ംെകാ ം നിേ ഷാന ദേദഹമാ വംെകാ ം ബ കദ ാംബര ംബനരസംെകാ ബ രദ ാ രസ പഷ ടഹാസാഭെകാ ം തല ിതപാദാബ ജദ യയാനംെകാ ം
േചേതാേമാഹന ളാം േചഷ ടിത െളെകാ ം താത മ മാ ം നഗരവാസിക ം ീതി ന കിനാ സമസ േത ിയ െമ ാം
ഫാലേദശാേ സ ാശ പ ാകാരമായ മാേലയമണി തി പ ീ ം രള ം അnj ജനമണി തിമnj ളതരമായ കnj ജേന ം കടാ ാവേലാകന ം ക ാല ാരമണി ണ ഡലം മി ീ സ ദ ണസമണ ഡമണ ഡല ം ശാ ലനഖ ം വി മമണിക ം േച ട കാ സ രമണിക മേ മേ േകാ ചാ ീ െ ാ കണ ഠകാണ േഡാേദ ാത ം
മാലക വനമാലകേളാ ം വിസ േതാരസി ചാ ം ളസീമാല ളാ നിസ ല ഭവ ലാnj ഛന മം േച ം അംഗദ ം വലയ ക ണ - മം ലീയ െകാ േശാഭി കര ം
അ ാ രാമായണം
33
കാ നസ ശപീതാംബേരാപരി ചാ ം കാ ിക ര െള ിവ പലതരം അല ാര േസാദര ാേരാ െമാ- രല ാരെ േ ാ മിേദവി നാഥ ഭ ാവി ധിവാസ ാേയാരേയാ യി െപാ ാ മാനിനിതാ ം കളി വിള ിനാ തല ി െല ാമ െതാ ദിനം തി ം വ ി ി േലാക മാന ി
ബാല ം കൗമാര ം ദ തിമാെര ാല ം െകാേ വം ര ി ി സ തി കൗമാര ം സ ാപി ി െമെ വിധിന നായ വസിഷ ഠമഹാ നി വിധി ക പനയി ി ബാല ാെര തികേളാ നരംഗ പാംഗ
സ തിക പസ തിക മ മെമ ാം പാഠമായ പാ ാെലെ ാര തമവ പാടവേമ ം നിജശ ാസ തെ യേ ാ സകലചരാചര വായ മ വീ ം ഭഗവാ തനിെ ാ വായ ചമ ീ ം സഹ പേ ാ ഭവ നാം വസിഷ ഠെ മഹത േമ ം ഭാഗ െമ െചാ ാവേതാ ാ ധ േവദാംേഭാനിധിപാരഗ ാരായ വ തനയ ാെര കെ ാ ദശരഥ മനസി വള െ ാ പരമാന ം നിനായകേന മാന ി ി ന ായ ആേമാദം വള ി േസവ േസവകഭാവം രാമല മണ ാ ം ൈകെ ാ ാര േപാെല േകാമള ാരായ േമ ം ഭരതശ ഘ ന ാ സ ാമി ത കഭാവം ൈകെ ാ ാര ദിനം രാഘവന കാലേമകദാ കൗ ഹലാ േവഗേമറീ െ ാ രഗരത നേമറി
അ ാ രാമായണം
34
ാണസ ിതനായ ല മണേനാ ം േച ബാണ ണീരബാണാസര ണിക കാനനേദേശ നട ീടിനാ നായാ ിനായ കാണായ ദഷ ട ഗസ യം െകാലെചയ താ ഹരിണഹരികരികരടികിടികിരി- ഹരിശാ ലാദികളമിതവന ഗം വധി െകാ വന ജനക കാ വ വിധി വ ം നമസ കരി വണ ിനാ നിത ഷസ ഷസ ായ ളി ഭ ിൈകെ ാ സ ാവ നം െചയ തേശഷം ജനകനനിമാ ചരണാം ജം വ ി-
ജേനാ ം േച പൗരകാര െള ാം ചി ി ദണ ഡനീതി നീ ാെത േലാകം ത സ തം രnj ജി ി ധ പാലനം െചയ ബ േളാ ം ത ാേരാ ം േച സ ഷ ടാ നാ ഷ ടേഭാജനം കഴി ഥ ധ ശാസ ാദി രാേണതിഹാസ േക നി ല ാന ലീനേചതസാ നിത ം പരമ പരാപര പര ാഖ പര
ഷ പരമാ ാ പരമാന ി മിയി മ ഷ നായവതാരം െചയ േതവം മിപാലക ി ൈകെ ാ വാണീടിനാ
േചതസാ വിചാരി കാ കിേലാ പരമാ േമ േമ െച േ ാന ി േ ാ വികാര ം ചി ി ി പരിണാമമി ാെതാരാ ാന െമെ ാ മഹാമായാൈവഭവം ചി ം ചി ം
യാഗര അ ാലം വിശ ാമി നാകിയ നി ല- ഖ മേയാ യ ാ ാെറ ീടിനാ രാമനായവനിയി മായയാ ജനിെ ാ േകാമളമായ പം െ ാ പരാ ാനം സത ാനാന ാന ാ തം ക െകാ വാ
അ ാ രാമായണം
35
ചി ി നിറ ാ വഴി ഭ ിേയാെട കൗശിക തെ പതി ദശരഥ- നാ സം മേ ാ ം ത ാന ം െചയ വിധിന നേനാ ം െചെ തിേരറ യഥാ- വിധി ജ ംെചയ വ ി നി ഭ ാ സസ മിതം നിവര തെ ാ െചാ ീടിനാ- നസ മ മി വ ി സഫലമായ നി ി വടിെയ ിയ ലം താ-
ാ രാ ാവായി njാനിഹ തേപാനിേധ ഇ െന നി െള ീ ം േദശം മംഗലമായ വ ാ സ ം താേനവ ം എെ ാ ചി ിെ ിയെത മിേ ാ നി ി വടിയ െച ണം ദയാനിേധ എ ാലാ െത ാം െചയ വാ njാ മടിയാെത െചാ ാ ം പരമാ ം താപസ ലപേത വിശ ാമി ം ീതനായ െചയ തീടിനാ വിശ ാസേ ാ ദശരഥേനാട േനരം - njാനമാവാസിേതാ ം പി േദവാദികെള ധ ാനി െചയ തീ േഹാമെ ട േ ാ മാരീച ബാ ഖ ാരാം ന ര- ാരി വ മ ചര ാരാ േ ാ ം
അവെര അ ഹി യാഗെ ര ി ാനാ- യവനീപേത രാമേദവെനയയയ േ ണം ഷ കേരാ ഭവ തേ ാ ം നി പി
ല മണേന ം െട ന കണം മടിയാെത ന വ ീ ക നിന മഹീപേത ക ാണമേത ക ണാനിേധ നരപേത ചി ാച ലനായ പം ിസ ന പ മ ി വിേനാേടകാേ െചാ ീടിനാ എ െചയ വ േരാ ന ന തെ മമ സ ജി ീ വതിനി േ ാ ശ ിെയാ ം എ ം െകാതി കാല ി ൈദവവശാ സി ി തനയനാം രാമെന ിരി േ ാ നി യം മരി ം njാ രാമെന നല കിടാ ാ-
അ ാ രാമായണം
36
ലന യനാശം െട വ ം വിശ ാമി എെ ാ ന തിേ ാെള നി ി വടി ചി ി തിരി ളിെ യ തീ കേവണം എ ിേലാ േദവ ഹ ം േക ാ മതിേഗാപ ം സ ട ാേക സ തം ധരാപേത മാ ഷന രാമ മാനവശിഖാമേണ മാനമി ാത പരമാ ാ സദാന ന പ സംഭവ ം ാ ി ലമായി പ േലാചന മിഭാരെ ളനായ നി െട തനയനായ ൗസല ാേദവിത ി വ വതരി ി ൈവ ണ ഠ നാരായണ നി െട ജ ം െചാ വ ദശരഥ
ം നീ ാ ജ കശ പ ജാപതി ത െട പത നിയാ മദിതി കൗസ േക- ള ി വ ം ടി തി ാവാനായ ബ വ ര ം തപ െചയ നി
രാ നി വിഷ ജാധ ാനാദിേയാ ം ഭ വ ല േദവ വരദ ഭഗവാ ം ത ീഭവി നീ വാ ിെ ാ വരെമ ാ നായ പിറേ ണെമനി ഭവാെന
സത രമേപ ി കാരണമി നാഥ നായ പിറ ി രാമെന റി ാ ം
ഥ ീ േശഷ തെ ല മണനാ ം ശംഖച ളേ ാ ഭരതശ ഘന ാ ശ ൈകവി േക െകാ ാ ംമിനി ം നീ േയാഗമായാേദവി ം സീതയായ മിഥിലിയി യാഗേവലായാമേയാനിജയാ ായ വ ആഗതനായാ വിശ ാമി മവ ത ി േയാഗം ടീ വതിെന റി ീേടണം നീ എ ം ഹ മി വ വ മ ാതാ ം
െന െടയയ ീ ക മടിയാെത സ ഷ ടനായ ദശരഥ ം കൗശികെന
അ ാ രാമായണം
37
വ ി യഥാവിധി ജി ഭ ി ം രാമല മണ ാെരെ ാ െപായ െ ാ ാ െമ- ാേമാദം നല കി പതി ാെര
വരിക രാമ രാമ ല ണ വരികെയ രിെകേ മാറിലണ ഗാഢം ഗാഢം ണ ണ ട ക ശിര ി ണ വ വാനായ േപാവിെന രെചയ താ
ജനകജനനിമാ ചരണാം ജം ി നിനായക പാദ ം വ ി ട വിശ ാമി െനെ വ ി മാര ാ വിശ ര ാ ം പരി ഹി നീ ം ചാപ ണീരബാണഖഡ ഗപാണികളായ പതി മാര ാേരാ ം കൗശിക നി
യാ മയ ി ാശീ വാദ ം െചാ ി തീ പാദ ാേരാ ം നട വിശ ാമി മ ം േപായ ചില േദശം കടേ ാരന രം മ ഹാസ ം ളിെ യ നി രാമ രാഘവ രാമ ല മണ മാര േക േകാമള ാരാ ബാല ാരേ ാ നി ദാഹെമെ ം വിശെ െ മറിയാെത േദഹ ളേ ാ ം നി െ ലം ദാഹ ം വിശ ാകാെതയിരി ിനായ മാഹാ േമ െ ാ വിദ കളിവ ര ം ബലവാ ാേര നി പഠി ജപി ാ ം ബല ം നരതിബല ം മടിയാെത േദവനി ിതകളീവിദ കെള രാമ േദവ മ ജ പേദശി നി
പിപാസാദിക ം തീ ബാല ാ മാ യെ ാേള ഗംഗ കട ീടിനാ വിശ മി
താടകാവധം താടകാവനം ാപി ീടിേനാരന രം ഢേ ര ം പറ വിശ മി
രാഘവ സത പരാ മവാരിേധ രാമ
അ ാ രാമായണം
38
േപാ മാരി ീവഴിയാ േമയി കാലം കാടി ക ാേയാ നീ കാമ പിണിയായ താടക ഭയ രി വാണീ ം േദശമേ ാ അവെളേ ടി ാ ം േന വഴി നട ീല വനവാസിജനം വേനശ ര േപാ ീ െകാ ണമെള നീ വ ജാതി മതി- നിെ ാ േദാഷെമ മാ നി പറ േ ാ െമ െവെയാ െച njാെണാലി െച രാമ- െന ാേലാക െമാ വിറ ി േനരം െച njാെണാലി േക േകാപി നിശാചരി െപരിെക േവഗേ ാ മ ഭ ി ാനായ അേ രെമാ ശരമയ രാഘവ ം െച താടകാമാറില െകാ ി രാമബാണം പാരതില മല ചിറക വീണ േപാെല േഘാര പിണിയായ താടക വീണാളേ ാ സ ര ര ാഭരണ ഷിതഗാ ിയായി
രിയായ യ ിതെ ം കാണായ വ ശാപ ാല ന ംചരിയാെയാ യ ിതാ ം ാപി േദവേലാകം രാമേദവാ യാ
കൗശിക നീ ം ദിവ ാ െളെയ ാ- മാ രാഘവ പേദശി സല ണം നി ല ാരാം മാര ാ ം നീ ം രമ കാനേന ത വസി കാമാ േമ രാ ി ം പി ി വര സ ാവ നം െച യാ ം ട ിനാര ആ യാ ല കാേല
ി സി മം വിശ ാമി ം നി- ഖ ാ ാരതിേര വ ി ര േനരം രാമല ണ ാ ം വ ി നികെള േ മ ള െ ാ നിമാ ം സ ാരം െച ാര വി മി ന രം രാഘവന തി വടി വിശ ാമി െന േനാ ി ീതി ള െച താപേസാ മ ഭവാന ദീ ി യാഗമിനി താപം ടാെത ര ി ീ വേന ം െച ം ദ രാം നിശാചര ാെര ാ ി ാ
അ ാ രാമായണം
39
ന മാ വാന ബാണംെകാ njാന തേപാനിേധ യാഗ ം ദീ ി ി കൗശികന കാല- മാഗമി ി ന ര ാര പടേയാ ം മധ ാ കാേല േമ ഭാഗ ി ല നി ത ര ി ം ട ിനാര േനരം പാരാെത ര ശരം െതാ രാമേദവന മാരീച ബാ വീര ാെര േയാഗി ാന െകാ ി ബാ വാമവെനെയാ ശര- മേ രം മാരീച ം ഭീതി േ ാടീടിനാ െച ി രാമബാണം പി െല െട െട ഖി നാേയറിെയാ േയാജന പാ ാനവന അര വം ത ില െച വീണി രാമബാണ- മേ രമതിെട ം െച ി ദഹി ായ പിെ മെ ം ശരണമി ാ വ- െമെ ര ിേ ണെമ ഭയം ീടിനാന ഭ വ ലനഭയം െകാ ലം ഭ നായ വ ാന ട ി മാരീച ം പ ലര ലകാലനായ സൗമി ി ം മ പടെയ ാം െകാ ി ശര ളാല േദവകള ി െച ി സേ ാഷ ാല േദവദ ഭികള േഘാഷി ിത േനരം യ കി രസി ചാരണഗ ര ാര തല േണന ി തിേ മാന ി ാര വിശ ാമി ം പരമാന ം ണര -
ാ ലേന പ േളാ ം
ഉ ംേഗ േചര പരമാശീര വാദ ം െച വ ാെര ം ജി ി ി വാ ല ാല ഇ ദിനേമാേരാേരാ രാണ ള പര രസ ി കൗശികനവ മായ അ ള െച ി നാലാം ദിവസം പിെ നി
അ ാ രാമായണം
40
ജനകമഹീപതിത െട മഹായ മിനി ൈവകാെത കാ ാ േപാ നാം വ ാേര െചാെ ം ൈ യംബകമാകിയ മാേഹശ ര വി വിേദഹരാജ ി ലിരി ീമഹാേദവ തെ വ ിരി രാ മിപാേല ാരാല ിതമ ദിനം
േ ാണിപാേല േരാ മീവ മ െചയ കാണണം മഹാസത മാകിയ ധ രത നം താപേസ ാേരാ മീവ മ െചയ പതിബാല ാ ം െടേ ായ വിശ ാമി ാപി ഗംഗാതീരം ഗൗതമാ മം ത
േശാഭ േ ാ ണ േദശമാന ദം ദിവ പാദപലതാ മഫല ാ സ േമാഹനകരം ജ സ യഹീനം ക കൗ കം വിശ ാമി െന േനാ ി ണ ഡരീേക ണ മീവ വ െചയ
ആ മപദമിതമാ മേനാഹര മാ യേയാഗ ം നാനാജ സംവീതം താ ം എ മാ ാദ ായി മനസി േമ തത െതെ ത െച ണം തേപാനിേധ
അഹല ാേമാ ം എ േക വിശ ാമി ര െചയ പ ഗശായി പര തേ ാ പരമാ ം േക ാ ം രാ െമ ിേലാ മാര നീ വാ മി ാത തപ ഗൗതമ നി ഗംഗാേരാധസി നേ ാരാ മ ി ല മംഗലം വ ി ീ ം തപസാ വാ ംകാലം േലാേകശ നിജ തയാ േ ാരഹല യാം േലാക രിയായ ദിവ കന കാരത നം ഗൗതമ നീ െകാ വിധാതാ ം കൗ കം ഭാര ാഭ ാ ാരായവ ഭ ഷാ ചര ാദി ണ ക-
അ ാ രാമായണം
41
െ ം സാദി ഗൗതമ നീ ം ത െട പത നിയാേയാരഹല േയാ ം േച പ ശാലയില വസി ചിരകാലം വിശ േമാഹിനിയാേയാരഹല ാ പംക ദശ ച വന ം മാ ധവശനായാ െചെ ാ ിവായ മല ം പെ ാ ം ലക ം ച േമറീ ം ട ാ മാസ ദി തി- െനെ ാ കഴിെവ ചി ി ശതമഖ െച ാ ബാണാ ിെകാ സ ാപം യാ സ തം മന ാ ി രഗാ ീ പം ചി ി ചി ി നംഗാ നായ വ ാനേ ാ അ രാ നി വി േധ മിതിനിേ ാ- ള രം ടാെതെയാര രെമെ േ ാ േലാേകശാ ജ തന ന െട പം നാകനായക െകാെ ാ യാമാദിയി സ ാവ ന ിന ഗൗതമ േപായേനര മ രാ ാ ടജാ േര പരവശാ
ാമാവഹല െയ ാപി സസം മം സത രം റെ േനര ഗൗതമ ം മി ത ദയെമാ ീെല ക ബ സേ ഹം െച േനര കാണായ വ
ാരാതി നിേ ഷ ഠെന ലാലേ ാ വി സ തനാെയ ം േവപ നി ാ ത െട പം പരി ഹി വ വ തെ തിേകാപം ൈകെ ാ നീ ം നി നി ാരാ െത ി ദഷ ടാ ാേവ െചാ െചാെ േ ാ നീെയ േമ പരമാ ം വ ാെത മമ പം ൈകെ ാ വാെന ലം നി നായ ഭവാേനെതാ മഹാപാപി സത െമേ ാ െചാ ീടറിേ നേ ാ തവ
ാ ം പറയായ കി ഭസ മമാ വനിേ ാ െചാ ിനാന േനരം താപേസ െന േനാ ി സ േ ാകാധിപനായ കാമകി രനഹം
അ ാ രാമായണം
42
വ ായ മെയ ാമകെ ി ഢത ം െകാ- െ ാം നി ി വടി െപാ െകാേ ണേമ സഹ ഭഗനായിബ ഭവി ഭവാനിനി സഹി ീ ക െചയ ത ദഷ ക ഫലെമ ാം താപേസശ രനായ ഗൗതമന േദേവ െന ശപി ാ മമകം േ ാളഹല ം േവപ നില ക െചയ താപേസാ മനായ ഗൗതമ േകാപേ ാെട കഷ ടെമ ം തവ ദ ം ദരാചാേര ദഷ ടമാനേസ തവ സാമ ം ന പാരം ദഷ തെമാ വാനിതി െചാ ീ വ നിഷ തിയാ െ ാ ദ രമഹാ തം കാമകി രി ശിലാ പ ം ൈകെ ാ നീ രാമപാദാബ ജം ധ ാനി ിവിെട വസി ണം നീഹാരാതപവാ വ ഷാദിക ം സഹ- ാഹാരാദികേള ം ടാെത ദിവാരാ ം
നാനാജ െളാ മിവിെട ായ വരാ കാനനേദേശ മദീയാ േമ മേനാഹേര ഇ െന പല ദിവ വ രം കഴി േ ാ ളിെ ള ം രാമേദവ മ ജ ം ീരാമപാദാംേഭാജസ പ ശ ീയീ ം നാ
തീ ം നി ദരിത െള ാെമ റി ാ ം പിെ നീ ഭ ിേയാെട ജി വഴിെപാെല ന ായി ദ ിണംെചയ ി ി നാഥെന സ തി േ ാ ശാപേമാ ം വ തമാനസയായാെലെ ം ഷി ാം
എ െചയ നി ഹിമവ പാ ശ ം ാ ന െതാ ിവിെട വാണീടിനാളഹല ം നി ി മലരടിെ ളി െ ാടിേയല പാ െനെ ാ കഴിെവ ചി ി ചി ി ി സ ാപം സ തം വസി സേ ാഷസ ാനസ ാനേമ ചി ാമേണ ആരാ ം ക ടാെതാ പാഷാണാംഗിയായ േഘാരമാം തപെ ാ മിവിെട വസി
അ ാ രാമായണം
43
ന ിനിയായ ഗൗതമപത നി െട കല മഷമേശഷ ം നി െട പാദ ളാ ഉ ലനാശം വ ീടണമി തെ നി ലയായ വ ീ മഹല ാേദവിെയ ാ ഗാഥിന ന ദാശരഥിേയാേടവം പറ-
ാ ൈ ം പിടി ടജാ ണം ാ ഉ മാം തപേ ാ മിരി ം ശീലാ പ മേ കാ െക കാ ിെ ാ നിവര ീപാദാം ജം െമെ വ ി രാമേദവ ീപതി ര പതി സ പതി ജഗ പതി
രാേമാഹെമ പറ ാേമാദം നാഥ േകാമള പന നിപത നിെയ വണ ിനാ അേ രം നാഥ തെ ാണായിതഹല യ ം വെ ാരാന േമ ം െചാ ാവത യേ ാ താപസേ ഷ ഠനായ കൗശിക നിേയാ ം താപസ യം നീ മാ േസാദരേനാ ം ശാപനാശനകരനാെയാ േദവ തെ ചാപബാണ േളാ ം പീതമാം വസ േ ാ ം ീവ വ േ ാ ം സ മിതവ േ ാ ം ീവാസാം ജദലസ ിഭേന േ ാ ം
വാസവനീലമണിസ ാശഗാ േ ാ ം വാസവാദ മരൗഘവ ിതപാദേ ാ ം പ ദി െമാെ നിറ കാ ിേയാ ം ഭ വ ല തെ ാണായിതഹല യ ം ത െട ഭ ാവായ ഗൗതമതേപാധന തേ ാ രെചയ ത േമാര ാളേ ാ നി യം നാരായണ താനി ജഗ ാഥ ന േ ാജവിേലാചന പ ജാമേനാഹര ഇ മാ നി ചി ി ാനംെചയ ഭ ാ സത രമ ഘ ാദിക െകാ ജി ീടിനാ സേ ാഷാ െളാ കീ ം േന േളാ ം സ ാപം തീ ദണ ഡനമസ ാര ം െചയ താ ചി കാ ി േല ം വ ി ഭ ിേയാ
അ ാ രാമായണം
44
ാനം െചയ രnj ജലിബ േ ാ ം വ മാെയാ ളകാ ിതഗാ േ ാ ം വ മ ാത വ ഗദ ഗദവ േ ാ ം അദ യനാേയാരനാദ പെന സേദ ാജാതാന ാബ ധിമ യായ സ തിെചയ താ
അഹല ാസ തി njാനേഹാ താ യാേയ ജഗ ാഥ നിെ ാണായ വ ലമ മ െചാ ാം പ ജ ാദികളാലേപ ിതം പാദ പ സംല പാം േലശമിെ നി േ ാ സി ി ഭവ സാദാതിേരക ാലതി െ േമാ ബ ക പകാലമാരാധി ാ ം ചി െമ ം തവ േചഷ ടിതം ജഗ പേത മ ഭാേവന വിേമാഹി ി ീ േതവം ആന മയനാേയാരതിമായിക ന നാതിേരക ന നചലനേ ാ ഭവാ ത പാദാം ജപാം പവി ാ ഭാഗീരഥീ സ ഷണവിരി ാദികെള ാെര ം
മാ ീ ം ത ഭാവ ാലേ ാ സി ിേ നേ ാ njാ ം ത പാദസ പ ശമിേ ാ പ njാ െചയ ത ണ െമ വ ി ൈവ ണ ഠ ത ണ ഠാ നാം ദ ഭ േ വിഷ േണാ
മ നായവതരിേ ാ ഷം േദവം ചി േമാഹനം രമണീയേദഹിനം രാമം
മ തവീര ം രം ധ രം തത മദ യം സത സ മാദ ഹീനം നിത മവ യം ഭജി ീ േ നിനി നിത ം ഭ ൈത വ മ ാെര ം ഭജി ീ േ ന യാെതാ നാഭിത ി ായി വിരി ം യാെതാ നാമം ജപി ി മഹാേദവ േചതസാ ത ാമിെയ njാ നിത ം വണ േ നാരദ നീ ം ച േശഖര താ ം
അ ാ രാമായണം
45
ഭാരതീരമണ ം ഭാരതീേദവിതാ ം േലാക ി നി ന ഹം കീ ി
കല മഷഹരം രാമചരിതം രസായനം കാമരാഗാദിക തീ ാന ം വ വാനായ രാമേദവെന njാ ം ശരണം ാപി േ ആദ ദന യേനകനവ നനാ ല േവദ ന ാരാ െമ ാ ം േവദാ േവദ പരമ പരാപര പരമാ ാ പര പര ാഖ പരമാന ി നാഥ
ഷ രാതന േകവ യംേജ ാതി കലചരാചര കാ ണ ി വനമേനാഹരമാെയാ പം വന ി ല ഹെ വ വാ അ െന രാമച െന ദാകാലം തി ിന ഭ ാ ഭജി ീ േ ന മനസി njാ സ ത പരി നാന നാ ാരാമ നതി ിയ നിജമായാ ണബിംബിതനായി ജഗദ ഭവ ിതി സംഹാരാദിക െചയ വാ നഖണ ഡ വിഷ നാമ േഭദ പ ൈകെ ാെ ാ നി ണ ി േവദാ േവദ മമ േചതസി വസി ണം രാമ രാഘവാ പാദപ ജം നേമാസ േത ീമയം ീേദവിപാണിദ യപ ാ ിതം
മാനഹീന ാരാം ദിവ ാരാല േധ യം മാനാ ം ിലകാമാ ാ ജഗ യം
ാവി കര ളാ ാളിതം പേ ാപമം നി ലം ശംഖചേ ലിശമ ാ ിതം മേനാനിേകതനം കല മഷവിനാശനം നി ലാ നാം പരമാസ പദം നേമാസ േത ജഗതാ യ ഭവാ ജഗ ായ ം ഭവാ ജഗതാമാദി തനായ ം ഭവാനേ ാ സ ത ളി മസ നേ ാ ഭവാ നി ികാരാ ാ സാ ി തനായ ം ഭവാ അജനവ യ ഭവാനജിത നിരnj ജന
അ ാ രാമായണം
46
വചസാം വിഷയമ ാെതാരാനേ മേ ാ വാച വാചേകാഭയേഭേദന ജഗ യ വാച നായ വേരണെമ വാ ി സദാ മമ കാര കാരണക ഫലസാധനേഭദം മായയാ ബ വിധ പയാ േതാ ി േകവലെമ ാകി ം നി ി വടിയ േസവക ാ േപാ മറിവാന തേ ാ ത ായാവിേമാഹിതേചതസാമജ njാനിനാം ത ാഹാ േനെരയറി ടായേ ാ മാനേസ വിശ ാ ാവാം നി ി വടിതെ മാ ഷെന ക പി ീ േവാര ാനിക റ മക െമ ാട െമാെ നിറ- ിരി നിത ം നി ി വടിയേ ാ നദ യ സമ നിത നി ലേനക നവ ശാ നസംഗ നിരാകാര
സത ാദി ണ യ യാം ശ ി ന സത ി വാ ം ജീവാ ാവായ നാഥ ഭ നാം ി ദ നാംേയാഗ ദ സ ാനാം ി ദ സി ാനാം സി ി ദ തത ാധാരാ ാേദവ സകല ജഗ യ തത നി പമ നിഷ കള നിരnj ജന നി ണ നി ല നി ല നിരാധാര നിഷ ിയ നിഷ കാരണ നിരഹ ാര നിത സത ാനാന ാന ാ താ ക പര സ ാമാ ാ ാ പരമാ ാ സ ാ ാ വി സ ി ാ ാ സമസ േതശ ര മേഹശ ര അച തനാദിനാഥ സ േദവതാമയ നി ി വടിയായെത ം ഢാ ാവാ- യ യാ േ ാ njാെന െനയറി നി ി വടി െട തത െമ ാ ം njാേനാ സ തം േയാ േയാ നമസ േത നേമാ നമ യ ാപി വസി ീടി െമ ാനാ ം െപാ ളിരടികളിലിള ം വരാെതാ ഭ ി ാകേവണെമെ ാഴി പരം njാ-
അ ാ രാമായണം
47
ന ി ീ േ ന നമസ േത നേമാ നമ നമസ േത രാമ രാമ ഷാ വിഷ േണാ നമസ േത രാമരാമ ഭ വ ല രാമ നമസ േത നാരായണ സ തം നേമാസ േത സമസ തക ാ ണം ഭവതി കേരാമി njാ സമസ തമപരാധം മസ ജഗ പേത ജനനമരണദഖാപഹം ജഗ ാഥം ദിനനായകേകാടിസ ശ ഭം രാമം കരസാരസ ഗ തശരചാപം ക ണാകരം കാളജലദാഭാസം രാമം കനക ചിരദിവ ാംബരം രമാവരം കനേകാ ലരത ന ണ ഡലാ ിതഗണ ഡം കമലദലേലാലവിമലവിേലാചനം കമേലാ ഭവനതം മനസാ രാമമീേഡ രത ിതം സാ ാദീശ രം ര നാഥം േഷാ മം ി സ തി ാ ഭ ിേയാെട
േലാേകശാ ജയാ മഹല താ ം പിെ േലാേകശ രാ യാ േപായി പവി യായ ഗൗതമനായ തെ പതിെയ ാപി ട- നാധി ം തീ വസി ീടിനാളഹല ം ഇസ തി ഭ ിേയാെട ജപി ീ മാ
നായഖിലപാപ ം നശി ട പരമം ാന ം ാപി മ യ വ ൈമഹികസൗഖ ം മ ജ ാ നം ഭ ാ നാഥെന ദി സ ിധാനം െചയ െകാ-
ിസ തി ജപി ീടി സാധി ം സകല ം ാ ി ജപി ീടില േമ ാം തല പഗ കനകസ േതയി രാപായി
ധരണീ രഹ ാ പി മാ ഹാ േഭാഗി ഷാധമേന െമ ി മവ നിത ം േഷാ മം ഭ വ ലം നാരായണം
േചതസി രാമച ം ധ ാനി ഭ ാ ജപി- ാദാരാ വണ കി സാധി മേ ാ േമാ ം
അ ാ രാമായണം
48
സദ െന ായീടി പറേയണേമാ േമാ ം സദ സംഭവി ീ ം സേ ഹമി േയ ം
സീതാസ യംവരം വിശ ാമി ം പരമാന ം ാപി േ ാ വിശ നായക തേ ാടീവ മ െചയ താന ബാലക ാേര േപാക മിഥിലാ രി നാം കാല ം ഥാ കള ീ കയ തേ ാ യാഗ ം മഹാേദവചാപ ം ക പിെ േവഗേമാടേയാ ം താതെന ാണാം ഇ രമ െചയ ഗംഗ ം കട വ സത രം െച മിഥിലാ രമകം നിനായകനായ കൗശിക വിശ ാമി നിവാടം ാപി ിെത േക േനരം മനസി നിറെ ാ പരമാന േ ാ ം ജനകമഹീപതി സം മസമന ിതം ജാസാധന െമ ഭ ിേയാ -
മാചാര േനാ ഷിവാടം ാപി േനരം ആേമാദ ം ജി ാചാരം നി രാമല മണ ാെര ാണായി േപ ം ച ര ാെര േപാെല പാേലശ ര- ന ന ാെര േചാദി േപ ം- ക ക വ ി ീടിന ജഗേദക-
ര ാരാമിവരാെര േക ി ണം നരനാരായണ ാരാകിയ ികേളാ നരവീരാകാരം ൈകെ ാ കാണായതിേ ാ വിശ ാമി മ േക െചയ തീടിനാ
വിശ സി ാ ം മമ വാക ം നീ നരപേത വീരനാം ദശരഥ ത െട ാരി ീരാമ േജഷ ഠനിവ ല മണ ാമവ -
എ െട യാഗം ര ി ീ വാനിവെര njാ
അ ാ രാമായണം
49
െച ിെ ാ േപാ ീടിേനനി കാലം കാടകം േനരം വെ ാ നിശാചരി- താടകതെ െയാ ബാണംെകാെ യ െകാ ാ - േപടി ം തീ സി ാ മ ം യാഗ- മാട ടാെത ര ി ീടിനാ വഴിേപാെല ീപാദാം ജരജസ ഷ ടിെകാ ഹല ത
പാപ ം നശി ി പാവനയാ ീടിനാ ചാരേമശ രമായ ചാപെ ാ ാ ില പാരമാ ഹ നീയ കാ ീേടണം ഇ രം വിശ ാമി ത െട വാക ം േക സത രം ജനക ം ജി വഴിേപാെല സ ാരേയാഗ ാരാം രാജ ാെര -
ി ീതി വ ി ജനക ം ത െട സചിവെന വിളി നിേയാഗി ാ െച നീ വ േ ണമീശ ര െട ചാപം എ േക മ ി വര നടെകാ ാ- നേ രം ജനക ം കൗശികേനാ ം െചാ ാ - രാജന നനായ ബാലക ര വര രാജീവവിേലാചന ര ദാശരഥി വി ി ല ട വലി റി ീടി വ ഭനിവ മമ ന നയ െ നം എ ാമീശ രെനേ െചാ വാെതനി ിേ ാള വി ിഹ വ ീ െക െചയ നി കി ര ാെര നിേയാഗി ി മ ീ ം
ാരേ ാ വ ചാപവാഹക ാ ം സത രമ ായിരം കി ര ാ ം ടി ത ശാസനചാപെമ െകാ വ ാ ഘ ാസഹ മണിവസ ാദിവി ഷിതം ക ാ ം ൈ യംബകെമ ി മ ീ ം ച േശഖര െട പ ിവി ക രാമ- ച മാന െ ാ വ ി ീടിനാ വിെ ാേമാ ല ീടാേമാ വലി ാേമാ െചാ െക േക െചാ ിനാ വിശ ാമി - എ ാമാമാ െചയ താ ം മടിേ
അ ാ രാമായണം
50
കല ാണമി ലം വ ടീ മേ ാ മ ഹാസ ം രാഘവന േക മ മ ം േപായ െച നി ക ി ചാപം ജ ലി േതജേ ാ െമ േവഗേ ാെട ല വലി ട റി ജിത മം
നി േനരമീേര േലാക - െമാ മാെ ാലിെ ാ വിസ മയെ ജനം പാ മാ ം ം ഷ പ ഷ ടി േമാേരാ-
േമ വാദ ം മംഗലസ തിക ം േദവകെളാെ രമാന ം േദവ- േദവെന സ തി മപ സരസ ീകെള ാം ഉ ാഹം ൈകെ ാ വിേശ ശ ര െട വിവാ- േഹാ വാരംഭേഘാഷം ക കൗ കം ാ ജനക ജഗ ാമിയാകിയ ഭഗവാെന ജനസംസദി ഗാഢാേ ഷ ം െചയ താനേ ാ ഇടിെവ ീ ം വ ം വി റിെ ാ േക ന ി രാജാ ാ രഗ െളേ ാെല ൈമഥിലി മയി േപടെപാെല സേ ാഷം ാ കൗ ക ായ വ േചതസി കൗശീക ം ൈമഥിലിതെ രിചാരികമാ ം നിജ- മാതാ ാ ം ടി ന ായി മയി ാ സ വ െ ൈമഥിലി മേനാഹരി സ ഷണ മണി േശാഭേയാെട സ മാല ം ധരി ാദരാ മ ം മ - മ േ ാജേന ി സ പം വിനീതയായ വ ട േനേ ാ പലമാല മി ാ േ പി ാെല വരണാ മാല മി ീടിനാ മാല ം ധരി നീേലാ പലകാ ി േന ം ബാലക ീരാമ േമ ം വിള ിനാ മിന നയ പനായ േശാഭി ീ ം മിപാലകബാല തെ വ ക ം
ആന ാം ധിത ി വീ ട കിനാര മാനവവീര വാഴ െക ാശി ം െചാ ീടിനാ അേ രം വിശ ാമി തേ ാ ജനക ം
അ ാ രാമായണം
51
വ ി െചാ ാനിനി ാലെ ളയാെത പ ം െകാ യ ീടണം ത ാെര സത രം ദശരഥ പെന വ വാ വിശ ാമി ം മിഥിലാധിപ താ ം ടി വിശ ാസം ദശരഥ തനി വ ംവ ം നിേ ഷ ാ െള തിയയ ി വി മേ ാ നടെകാ ി ത ാ ം സേ ശം ക പം ിസ ന താ മിനി സേ ഹമി റെ െക രെചയ അ ിമാ പാ ായനാകിയ വസിഷ ഠ ം പത നിയാമ തിതാ മായ റെ കൗ കം ച രംഗവാഹിനിേയാ ം കൗസല ാദികളായ ഭാര മാേരാ ം ടി ഭരതശ ഘ ന ാരാകിയ ാ ം പരേമാ വേയാഗ വാദ േഘാഷ േളാ ം മിഥിലാ രകം ി ദശരഥ മിഥിലാധിപ താ ം െചെ തിേര െകാ ാ വ ി ശതാന തേ ാ ം െടെ വ നാം വസിഷ ഠെന േ ാ ം െടെ അ ഘ പാദ ാദികളാല ി യഥാവിധി സല രി ി യഥാേയാഗ വീ താ ം രാമല മണ ാ ം വ ി പിതാവിെന സാേമാദം വസിഷ ഠനാമചാര പാദാബ ജ ം െതാ മാ ജന േള ം യഥാ മം െതാ ീരാമപാദാംേഭാജമ ജ ാ െതാ ഭരതെന ല മണ മാര ം െതാ ശ ഘ ന ം ല മണപാദാംേഭാജം വ സി േച താത രാമെന ണ ി ല മണേന ം ഗാഢാേ ഷ ം െചയ പ ജനക ദശരഥ ത െട ൈക ം പിടി-
േമാദേ ാ രെചയ തി മ രമായ - നാ കന കമാ െ നി െകാ ാനായ
അ ാ രാമായണം
52
നാ ാ ഭവാ തനി േ ാ താ ം ആകയാ നാ മാര ാ ം വിവാഹം െച- യ താകിേലാ നി പി ാേല േമ മടിേ വസിഷ ഠ താ ം ശതാന ം കൗശീക ം വിധി ം നാ വ ം യഥാ മം ചി മായിരിേ ാ മണ ഡപമ ം തീ
മാലക ഷ പഫല ി നാനാ- രത നമണ ഡിതസ തംഭേതാരണ ം നാ ി രത നമണ ഡിതസ പീഠ ം വ ഭ ാ ീരാമപാദാംേഭാജം ക കി ന രം
േഭരിദ ഭി ഖ വാദ േഘാഷ േളാ ം േഹാമ ം കഴി ത ിയാം ൈവേദഹിെയ രാമ ന കീടിനാ ജനകമഹീ ം തല പാദതീ ം നിജശിരസി ധരി ട-
ളകാംഗേ ാെട നി ി ജനക ം യാെതാ പാദതീ ം ശിരസി ധരി േതശവിധി നീ ാദിക ഭ ിേയാെട
ഉ ിളതെ േവ ല മണ മാര ം കാമ ാംഗിമാരാം തകീ ി ം മാണ ഡവി ം ഭരതശ ഘ ന ാ ന െട പ ിമാരാ- യ പരമാന ം വസി ാെര ാവ ം ശികാ ജേനാ ം വസിഷ ഠേനാ ം ടി
വിശദസ മിത ം പറ ജനക ം- ം നാരദന െചയ േക ിരി njാ-
െന െട മകളായ സീതാ ാ െമ ാം യാഗ േദശം വി മാ തേ ാ- േളകദാ സിതാമേ കാണായി കന ാരത നം ജാതയാേയാ ദിവ കന കതനി njാ സീതെയെ ാ നാമം വിളിേ ന ലം
ിയായ വള njാനിരി ം കാല ി - ല നാരദെന ിനാെനാ ദിനം എേ ാ മഹാ നി താന െചയ താനിേ ാ നി െട മകളായ സീതാ ാ ം േക നീ-
അ ാ രാമായണം
53
പരമാന ി ഭഗവാ നാരായണ പരമാ ാവാമജ ഭ വ ല നാഥ േദവകാര ാ ം പം ികണ ഠനി ഹ ിനായി േദേവ വിരി ാദികള ി യാ മിയി ര ാന േയ വ വതരി ി
രാമനായ മായാമ േവഷം റി ാ ം േയാേഗശ മ ഷ നായീ േ ാളി കാലം േയാഗമായാേദവി ം മാ ഷേവഷേ ാെട ജാതയായി തവ േവശ മനി ത ാരണാ സാദരം ീരാമ െകാ മടിയാെത ഇ ം നാരദന ളിെ യ മറ ി
ിയായ വള ി ഭ ിൈകെ ാ താ ം സീതെയ ീരാഘവെന െന െകാ ാ േചതസി നി പി ാെല െനയറി എ േതാ ിരി േ ാെളാ മാനേസ േതാ ി പ ഗവി ഷണ ത ഹശ ാ ത ശാസനചാപം റി ീ മാ ഭ ാവാ മ ിെ െ ാ പണം ചി ി നി പി വ ി പ ാെര ശ ിയി ിതിെന ഥ ീപാലക ാ ം ഉ തഭാവെമ ാമകെല ള ട
ി ം െക േപായ ട ിെ ാ ാരേ ാ അ ത ഷനാ ല പലേന തെ ത സാദ ാലി സി ിേ ഭാഗ വശാ ദ കസമനായ ചി ഷെന േനാ ി പി പാ െതളി െചയ തി ജനക ം അദ േമ സഫലമായ വ മാ ഷജ ം ഖേദ ാതാ തസഹേ ാേദ ാത പേ ാ ം ഖേദ ാതാന േയ പിറെ ാ നി ി വടി വിദ സം മായ ജീ തെമ േപാെല ശ ിയാം േദവിേയാ ം നായ ാ ക ലം ഭ വ ല മമ സി ി മേനാരഥം ര പ ജചരണാേ സ തം മമ ഭ ി സംഭവിേ ണം ി ം ലഭിേ ണം
അ ാ രാമായണം
54
ത പാദാ ജഗളിതാം ബി ധരി- പേലാ ഭവ ജഗെ ാ േവ ഷ ടി
ത പാദാം ജഗളിതാം ധാരണം െകാ സ ഷണ ജഗെ ാെ സംഹരി ത പാദാം ജരജസ ഷ ടിെകാ ഹല ം കി ബിഷേ ാ േവ െ നി ലയായാ നി ി വടി െട നാമാകീ നം െകാ ബ മക േമാ െ ം ാപി സ തം േയാഗ ാരാകിയ നീ ാ ചി ി ായ വേരണേമ പാദപ ജദ യം ഇ േമാേരാേ െചാ ി സ തി ജനക ം ഭ ിൈകെ ാ െകാ ീടിനാ മഹാധനം കരികള ം പതിനായിരം േത ം രഗ െള ം ന കീയിനാ റായിരം
പ ി െമാ ല ം ദാസിക ം വസ ദിവ ളാ ം ബ വിധം
മാലക ദിവ രത ന പലതരം േത കം േകാടി കാ നാഭരണ ം
സീതാേദവി െകാ ീടിനാ ജനക ം ീതിൈകെ ാ പരി ഹി രാഘവ ം
വിധിന ന ഖ ാരാം നികെള വിധി കം ഭ ാ ജി വണ ിനാ സ ാനി ി മ ാദിമ ികെള ം സേ ാദം ദശരഥ ം റെ കല മഷമകെ ാ ജനക േപ ം ത കളായ സീതതെ മാേ ഷി നി ലഗാ ിയായ ി പതി താ- ധ െള ാ പേദശി വഴിേപാെല ചി യ മായാമയനായ രാഘവ നിജ- ധ ദാര േളാ ം ടേവ റെ ദനാദ േത ം വീണ ം ഴ ക ംഗകാഹള ം മ ളമിടയ ക - ംഗാരരസപരി േവഷ േളാ ം
ആനേത തിരകാലാളായ പടേയാ -
അ ാ രാമായണം
55
മാന േമാ ം പി മാ ാതാ േളാ ം േവഗേമാടേയാ യ ാ ാറ തിരി േ ാ- ളാകാശേദശ വിമാന ം നിറ േത സ ാഹേ ാ നട ീ േ ാ ജനക ം പി ാെല െച യാ യയേ ാരന രം െവ െകാ ടതഴെവ ചാമര േളാ ം തി മണ ഡലം െതാ മാലവ േളാ ം െചെ ാടി റക െകാ ിതധ ജ ം
മമലയജകസ രിഗ േ ാ ം നട വിരേവാ േയാജനവഴി കട േനരം ക ദ ിമി െള ാം
ഭാ വഗ ശമനം അേ രം വസിഷ ഠെന വ ി ദശരഥ ദ ിമി െട കാരണം െചാ െക ാ മ വ റെ ാ ഭീതി ാ മിേ ാ പിേ ടമഭയ ാെമ റി ാ ം ഏ േമ േപടിേ ന േത വ േഖദ ാേക കീ ി ം വ ി ീ ം ഇ രം വിധി തന ളിെ േ രം പ തിമേ കാണായ വ ഭാ വെന ം നീലനീരദനിഭനി ലവ േ ാ ം നീലേലാഹിതശിഷ ബാഡവാനലസമ
നായ പര ബാണാസന ം പ തിമേ വ നി േ ാ ദശരഥ ബ സാ സം വീ നമസ കാര ം െചയ താ
ി ംെക നി മ ജന ം ആ നായ പം ിരഥ ഭാ വരാമ തെ േപ വ ി ഭ ാ കീ ി വ പലതരം- കാ വീര ാേര പരി ാഹി മാം തേപാനിേധ മാ ാണ ഡകാലം പരി ാഹി കാ ണ ാം േധ 1
ിയാ ക പരി ാഹി മാം ജമദ ി-
അ ാ രാമായണം
56
മാം പരി ാഹി േര കാ ജ വിേഭാ പര പാേണ പരിപാലയ ലം മമ പരേമശ ര ിയ പരിപാലയ നിത ം പാ ിവസ ദയര തീ ി ളി- ാ യാ പി ഗണത ണം െചയ ത നാഥാ
കാ െകാ ക തേപാവാരിേധ പേത കാ ളിരിണ തവ ശരണം മമ വിേഭാ ഇ രം ദശരഥ െചാ താദരിയാെത ബ േരാേഷണ വ ിജ ാല െപാ ീ ം വ ം വ ം മ ാ ാ മണ ഡലം േപാെല ദീപ ത ാ സത രം ീരാമേനാട ളിെ യ തീടിനാ - njാെനാഴി േ ാ രാമനി ി വന ി മാനവനായ ഭവാ ിയെന ാകിേലാ ന നി ര ണെമേ ാ ംെചയ വാന വി ി നിനേ ം വ ഭ േ ാ േക നീയേ ാ ബലാ ൈശവചാപം ഖണ ഡി െതെ - ക ി െ ാ ചാപം ൈവഷ ണവം മഹാസാരം
ിയ ലജാതനാകി നീയി െകാ സത രം േയാഗി ി നിേ ാ ം െചയ വാ അ ായ കി േ ാെട സഹരി ീ -
ി സേ ഹെമനിെ ധരി ാ ം ിയ ലാ ക njാെന തറി ീേല
ശ ത ം ന ി പ പേ െ േ ാ നീ േര കാ ജേനവം പറേ ാരന രം േ ാണി ം പാരെമാ വിറ ഗിരക ം അ കാരംെകാെ ാെ മറ ദി ക ം സി വാരി െമാ കല ിമറി ി എെ ാ വ ിെതേ ാ േദവാദിക ം ചി ഴ ി താപസവര ാ ം പം ിസ ന ഭീതിെകാ േവപ സ ാപ ായ വ വിരി തനയ ം
നാം പര രാമ തേ ാട െചയ
അ ാ രാമായണം
57
െചാെ ം മഹാ ഭാവ ാരാം ൗഢാ ാ വ ാെത ബാല ാേരാടി െന ട ിയാ ആ യമവ െ േ ാ തേപാനിേധ സ ാ മ ലധ െമ െന പാലി നി ി വടി തി ിേല തി-
ര േ ാ പിെ വ നി പി ാ അ നായിരിെ ാ ബാലക േ ാ ണ- ബ നം ഭവി സ തം ചി ി ാ ം
ിയ ല ി ഭവി ക ം െചയ േത ശ ാസ േയാഗസാമ മി ാതാ ം ശ മിേ ാദാസീനേഭദ െമനി ി ശ സംഹരംെചയ വാ ശ ി മി യേ ാ അ കാ ക േപാ ം ലംഘി ീ ത നി ി വടി െട ചി ിതമ ലം വി ി ത ാ ം njാനാകിേലാ ല ീടാ- മെ ി തി േ ാകേവ
ര മാരനി ിരാപതി രാമ ക കേളബര കnj ജേലാചന പര ച ഡാരവി മ ിരമേഹ ാദി-
ാരേക നി വ ിത േദവ മ ഹാസ ം വ ി മേ തരം ന ി ദശരഥന ന വി ം വാ ി നി േനരമീേര േലാക - െമാ ി നിറെ ാ േതജസാ കാണായ വ ല ബാണേമകെമ െതാ ാ
വലി നിറ ട നി ി ജിത മം േചാദി പതിതേ ാ ര പതി േമാദേമാട ളിെ യ തീടണം ദയാനിേധ മാ ണം നിഷ ഫലമായ വരികയി മമ ഭാ വരാമ ല ം കാ ി ീടേവണം ീരാമവചനംേക േ രം ഭാ വ -
മാ ഢാന മതി രമ െചയ -
അ ാ രാമായണം
58
ീരാമ രാമ മഹാബാേഹാ ജാനകീപേത ീരമണാ ാരാമ േലാകാഭിരാമ രാമ ീരാമ സീതാഭിരാമാന ാ ക വിഷ േണാ ീരാമരാമ രമാരമണ ര പേത ീരാമരാമ േഷാ മ ദയാനിേധ ീരാമ ഷ ടി ിതി ളയേഹ േ ീരാമ ദശരഥ ന ഷീേകശ ീരാമരാമരാമ കൗസല ാ ജ ഹേര
എ ിേലാ രാ ം േക െകാ ാ ം മമ പ ജവിേലാചന കാ ണ വാരിേധ ച തീ ി െചെ ം ബാല കാേല ച പാണിെയ െ തപ െചയ േത ചിരം ഉ മാം തപ െകാ ി ിയ െളെയ ാം നി ഹി ദിനം േസവിേ ഭഗവാെന വിഷ േസവിത ഭജനീയനീശ ര നാഥ മാധവ സാദി മ േരാഭാേഗ വ സാദരം ത നായ ളിെ യ തീടിനാ ഉ ിഷ േഠാ ിഷ ഠ ഷ േടാഹം തപസാ േത സി ി േസവാഫലം നിനെ റി ാ ം മേ േജാ ഭവാെന മറി ാ ം ക വ ം പല ഭവതാ പേത െകാ ണം പി ഹ ാവാകിയ േഹഹയെന െചാെ ം കാ വീര ാ നനാം േപ െന വ ജാതി മവ മ ലാംശജനേ ാ വ ഭം ധ േ ദ ി വേന മേ ാ
ിയവംശമി പെ ാ പരി ി േ നി ഹി കാശ പ ദാനം െചയ ക ഥ ീമണ ഡലെമാെ ിെ ാ ിെയ ാപി-
മമായ തേപാനിഷ ഠയാ വസി ാ ം പിെ njാ േ താ േഗ മിയി ദശരഥ - ത െട തനയനായ വ വതരി ീ ം അ ക ിടാം ത ിെല ാെല െട േതജ-
അ ാ രാമായണം
59
ന നം ദാശരഥിത ിലാ ീ ക നീ പിെ ം തപ െചയ താ ളയാ - െമെ േ വി വസി ീ ക മഹാ േന എ െചയ മറ ീടിനാ നാരായണ ത ിേയാഗ െള ാം െചയ തി ം njാ ം നാഥ നി ി വടിതെ വ വതരിേ ാ പം ിസ ന തനേ ാ നീജഗ പേത എ ി െ ാ മഹാൈവഷ ണവേതജെ ാം നി ലാ ീ വാനായ ത ി ശരാസനം
ാദിേദവകളാ ാ ി െ േ ാ ക മായാബലംെകാ സാധി ി നീ സാ ാ ീനാരായണ താനേ ാ ഭവാ ജഗ സാ ിയായി ം വിഷ ഭഗവാ ജഗ യ ഇ ിേ ാ സഫലമായ വ ി മമ ജ ം
െ യ െതാ തപ ാഫല െമ ാം വ ഖ ാരാ ം ക കി ീടാെതാ
നി ലമായ പം കാണായ വ ലം ധന യായ താ നായ സ നായ വേ നേ ാ നി െട പ ി സ തം വസി ണം അ ാേനാ ഭവ െള ാം ജ ാദിഷഡ ഭാവ
ാനസ പനാം നി ലി േ ാ േപാ ീ നി ികാര ാ പരി നായിരിെ ാ നി ാണ ദനേ ാ നി ി വടി പാ ാ വ ിയി മം േപാെല വാരിയി ര േപാെല നി െട മഹാമായാൈവഭവം ചി ം ചി ം യാവ പര ം മായാസം തം േലാകേമാ ാ താവ പര മറിയാവ ഭവ ത ം സ ംഗംെകാ ലഭി ീടിന ഭ ിേയാ ം ത േസവാരത ാരാം മാ ഷ െമെ െമെ സ ായാരചിതമാം സംസാരപാരാവാരം ത കരേയറീ ി കാലംെകാേ ത ാനപര ാരാം മാ ഷജന -
ാനം നീ േവാ സ ലഭി ീ ം
അ ാ രാമായണം
60
സ വര നി േ ാ വാക ാന- ാ ി ദി ീ ം ത സാദ ാലേ ാ
ക ബ ി നി ാ േവ െപ ഭവ- ി യപദ ി ലാഹ ലയി ീ ം
ത ഭ ിവിഹീന ാരാ ജന ക പേകാടിക െകാ ം സി ി യി യേ ാ വി ാന ാന ഖം േമാ െമ റി ാ ം അ ാനം നീ ീ ത േബാധം മമ സി ി ണം ആകയാ ത പാദപ ളി സദാകാല- മാ ലം ടാെതാ ഭ ി സംഭവി ണം നമസ േത ജഗ പേത നമസ േത രമാപേത നമസ േത ദാശരേഥ നമസ േത സതാം പേത നമസ േത േവദപേത നമസ േത േദവപേത നമസ േത ഖപേത നമസ േത ധരാപേത നമസ േത ധ പേത നമസ േത സീതാപേത നമസ േത കാ ണ ാബ േധ നമസ േത ചാ ി നമസ േത രാമരാമ നമസ േത രാമച നമസ േത രാമരാമ നമസ േത രാമഭ സ തം നേമാസ േത ഭഗവ നേമാസ േത ചി േയ ഭവ രണാം ജം നേമാസ േത സ തി ായിെ ാ സ ിതമായ ണ - െമാെ നി ബാണ ി ല മായ ഭവി ണം എ േക െതളി േ രം ജഗ ാഥ മ ഹാസ ം െചയ ഭാ വേനാ െചാ ാ - സേ ാഷം ാപിേ njാ നി ി വടി ി- െലെ ചി ി െത ാലവെയ ാം തേ ീതിൈകെ ാ ജമദ ി മേ ാ
സാദരം ദശരഥ നട െചയ - ഏതാ മ ഹ െ െ റിെ ി പാദഭ ാരി ം പാദപ ളി ം േചതസി സദാകാലം ഭ ി സംഭവിേ ണം മാധവ ര പേത രാമ കാ ണ ാം േധ ഇസ േതാ ം മയാ തം ജപി ീ മാ
അ ാ രാമായണം
61
ഭ നായ തത നായീടണം വിേശഷി ം ത വ േ ാ ത പാദാം ജസ തി ചീേ സംഭവി തി ായ ഹി ണം അ െന തെ െയ രാഘവ നിേയാഗ ാ തി ിെന ഭ ി േര കാതനയ ം സാദരം ദ ിണം െചയ ി ി ീതനായ െച മേഹ ാചലം ീടിനാ
പതി ദശരഥ താനതിസ ഷ ടനായ
താപ മക ത നാം രാമ തെ ഗാഢമായാേ ഷം െചയ താന ാ േളാ ം ൗഢാ ാവായ വിധിന നേനാ ം ടി
ാേരാ ം പടേയാ ം െച േയാ യി സ മാനസനായ വാണീടിനാ കീ ിേയാെട ീരാമാദിക നിജഭാര മാേരാ ം ടി
ൈസവരമായ രമി വാണീടിനാെര ാവ ം ൈവ ണ ഠ രിത ി ീഭഗവതിേയാ ൈവ ണ ഠ വാ ം േപാെല രാഘവ സീതേയാ ം ആന ി മായാമാ ശേവഷം ൈകെ ാ-
ാന ം വസി ീടിനാന ദിനം േകകയനരാധിപനാകിയ ധാജി ം ൈകേകയീതനയെന ിെ ാ െച വാ തെനയയ കെ ാ ദശരഥ േസാദരനായ േമവീ ം ശ ഘ നേനാ ം ടി സാദരം ഭരതെനേ ാവാനായ നിേയാഗി ാ- നാദരേവാ ം നട ീടിനാരവ ക ം മാ ല തെ ഭരതശ ഘ ന ാ േമാദ െ ാ വസി ീടിനാര കാലം ൈമഥിലിേയാ ം നിജന നേനാ ം േച കൗസല ാേദവിതാ ം പരമാന ം ാ രാമല മണ ാരാം ാേരാ ം നിജ- ഭാമിനിമാേരാ മാന ി ദശരഥ സാേകത രിത ി ഖി വാണീടിനാ പാകശാസനനമരാലേയ വാ ംേപാെല
അ ാ രാമായണം
62
നി ികാരാ ാവായ പരമാന ി സ േലാകാന ാ ം മ ഷ ാ തി ത െട മായാേദവിയാകിയ സീതേയാ - െമാ ി വാണേയാ ാ രിത ിലേ ഇത ാ രാമായേണ ഉമാമേഹശ രസംവാേദ ബാലകാണ ഡം സമാപ തം
അ ാ രാമായണം
63
അേയാ ാകാണ ഡം താ മക ളള തേ വരിെകേടാ താമസശീലമകേ ണമാ നീ ദാേമാദര ചരിതാ തമി ി - മാേമാദ െ ാ െചാ സരസമായ എ ിേലാ േക ി ി njാ െചാ വ പ െമ ാമക ം പലജാതി ം സ ടേമ ം വരിക മി േ ാ പ ജേന കഥക േക ീടിനാ ഭാ വിയാകിയ ജാനകിത െട ഭാഗ ജലനിധിയാകിയ ജാനകിത െട ഭാഗ ജലനിധിയാകിയ രാഘവ ഭാ വ ത െട ദ ം ശമി ി മാ ം പി ി േയാ ാ രി താതേനാ ം നിജമാ ജനേ ാ ം ധാ തനാം വര തേ ാ ം ാതാ േളാ ം പടേയാ െമാ ി
േമദിനീ ിയാം ഭാമിനിതേ ാ ം വര തിേരെ ാ പൗരജനേ ാ ം െച മഹാരാജധാനിയകം വ ി സൗഖ ം ജഗ ി രാഘവ - ത െട നാനാ ണഗണം കാ കയാ
പരേമശ ര ജഗദീശ ര ക തഗണ ഷണ ഷിത ചി പനദ യ ത nj ജയ പര ഭ ദ ഭഗവാ ഭവഭnj ജന
ാണിയാകിയ േദവി ട രാമ- ഭ കഥാ തസാരം െകാ േ ാ വി മ ല ാധരിയായ ഗൗരിയാ- മ ി ത മാന വിവശയായ ഭ പാദ ണാമംെചയ സം - ഭ ിേയാ ം നേരവമ െചയ
അ ാ രാമായണം
64
നാരായണ നളിനായതേലാചന നാരിജനമേനാേമാഹന മാധവ നാരദേസവ ന നളിനാസന ിയ നാരകാരാതി നളിനശര നാഥ നരസഖ നാനാജഗ യ നാദവിദ ാ ക നാമസഹ വാ നാളീകബാ വ വംശസ വ ീരാമേദവ പര േഷാ മ
കാ ണ വാരിധി കാമഫല ദ രാ സവംശവിനാശനകാരണ സാ ാ നാന ദ മാ ഭ ജേനാ മ ി ി ദ ശ ി ശരണാഗതവ ല വ നവ നന നയാമയ സ ിവി വി ദി ിത ന േരശ രനായ ദശാസ
ി െകാ വ തെ ചരി ന ദീപം ജീവിതാവധി േക ി ം പ തിവരാ മമ േവ ില ി ം
ഇ ം ഭഗവതി ഗൗരി മേഹശ രി ഭ ാ പരേമശ രേനാ െചാ േ ാ മ സ മിതം െചയ മ ഥനാശന
രീ േക െകാ െക ളിെ യ
നാരദരാഘവസംവാദം എ ിെലാ ദിനം ദാശരഥി രാമ പ ജേലാച ഭ പരായണ മംഗലേദവതാകാ ക രാഘവ- നംഗജനാശനവ ിത േകശവ അംഗജലീല ര ി മംഗലഗാ ിയാം ജാനകിതേ ാ ം നീേലാല പലദളശ ാമളവി ഹ
അ ാ രാമായണം
65
നീേലാല പലദളേലാലവിേലാചന നീേലാപലാഭ നി പമ നി ല നീലഗള ിയ നിത നിരാമയ രത നാഭരണവി ഷിതേദഹനായ രത നസിംഹാസനം തേ ലനാ ലം രത നഭണ ഡം െവ ാമരംെകാ പത നിയാ വിജിതനായതിേകാമള ബാലനിശാകരഫാലേദേശ ലസ- ാേലയപ മല രി ിെന
ബാലാ സ ിഭകൗസ ഭക ര ാേലയഭാ സമാനനയാ സമം
ലീലയാ താം ലച ണാൈദ രതി- േവലം വിേനാദി ി േ രം ആേലാകനാ ം മഹാ നി നാരദ േലാകമേ ാളല രി ീടിനാ ഗ ശര ല േതജെ ാ ം
സ പടികസ ാശശരീരനായ സത രമംബര ി നി ാദരാ-
ൈ വ േവഗാലവതരി ീടിനാ ീരാമേദവ ം സം മം ൈകെ ാ
നാരദെന െ േന സാദരം നാരീമണിയായ ജാനകിതേ ാ ം പാരി വീണാ നമസ കരി ീടിനാന പാദ ാസനാചമനീയാ ഗ ഘ ക- മാേദ ന ജിതനാെയാ നാരദ മ ം നിവര തേ ാട െചയ വേ പദം ക ണാനിേധ സാ തം നാനാവിഷയസംഗം േമവിന മാനസേ ാ സംസാരികളാ ളള മാനവ ാരായ nj ചി ി ാ
ാനിയാ ം തവ പാദപേ ഹം ക െകാ വാനതിദ ഭം നി യം പ njാ െചയ െതാ ണ ഫേലാദയം- െകാ കേ ാനവകാശ ം വ ി
അ ാ രാമായണം
66
ണ ഡരീേകാ വ മഹാ േന എ െട വംശ ം ജ ം രാജ വ- മി വി മായ വ തേപാനിേധ എ ാലിനിെയ കാര െമ ം ന- െരേ ാട െചയ കേവണം ദയാനിേധ എെ ാ കാര ം നി പിെ ളളി സേ ാഷ െ ാ െചയ ക ം േവണം മ െന ാകി ം കാ ണ െ ി സേ ഹമി സാധി ി െന ാേമ ഇ മാക ര വര തേ ാ ഗ ഹാേസന നിവരനാകിയ നാരദ ം ഭ വ ലനാം മ - വീരെന േനാ ി രസമ െചയ എ ിെനെ േമാഹി ി തി നീ സ തം േലാകാ കാരികളായതി- ചാ ര െളളാ വാ കേള ം മാ ര േമാ െചാ ീ തി െന ഗ ളാ ളള വാക െളെ ാ ചി േമാഹം വള േ ര പേത ലൗകികമാ ളള വാക െള ാ ം േലാേകാ മ ാ േവ ിവ മേ ാ േയാേഗശനായ നീ സംസാരി njാെന േലാേകശ െചാ സത മേ ഢം സ വജഗ ി ം കാരണ തയായ സ വമാതാവായ മായാഭഗവതി സ വജഗ പിതാവാകിയ നി െട ദിവ ഹിണിയാ നി ണയം ഈേര േലാക ം നിെ ഹമേ ാ േച ം ഹ നാക െത ളള ം നി െട സ ിധിമാേ ണ മായയി - നി ജനി നാനാ ജക ം അ േ ാജസംഭവനാദി ണാ മാ െയാെ ാഴിയാെത ചരാചരജ
അ ാ രാമായണം
67
ഒ േവ നി പധ ം നരാകയാ- െലാ ം പറ സംസാരിെയ ം ഇ േലാകജ സ വദാ ഖ നാ ം പിതാവായ ം നീയേ ാ
ര ാസിതവ േഭദം സത രജസ തേമാനാമ ണ യ-
യായീടിന വിഷ മഹാമായാ ശ ിയേ ാ തവ പത നിയാ ം സത െള നി ി മവ സത ം ത േയാ മതിനി സംശയം
മി ാ കള വസ ളി സ നാ ളള ഹനാഥ മഹാമേത േലാകത മഹാേഗഹ ി ഭവാ- േനകനാെയാ ഹ നാ ം നാരായണ നീ രമാേദവി ജാനകി മാരാരി ം നീ മാേദവി ജാനകി സാരസസംഭവനായ ം നീ തവ ഭാരതീേദവിയാ ം ജാനകി ആദിത നെ ാ ഭവാ ഭാ ജാനകി ശീതികിരണ നീ േരാഹിണീ ജാനകി ആദീേതയാധിപ നീ ശചീ ജാനകി ജാതേവദ നീ സ ാഹാ മഹീ ത അ ജ നീ ദണ ഡനീതി ം ജാനകി രേ ാവര ഭവാ താമസി ജാനകി ഷ കരാ ഭവാ ഭാ വി ജാനകി
ശ ത നീ സദാഗതി ജാനകി രാജരാജ ഭവാ ഭാ വി സംപ കരീ സീതാ രാജരാജ നീ വ രാ ജാനകി രാജ വര മാരാ ര പേത രാജീവേലാചന രാമദയാനിേധ
നേ ാ ഭവാ ാണി ജാനകി സ മം നീ ലതാ പിണി ജാനകി വിസ തരിെ ിേനെറ റ ീ
അ ാ രാമായണം
68
സത പരാ മ സ ണവാരിേധ യാെതാ യാെതാ ിംഗവാചകം േവദാ േവദ ത സ വ േമവ നീ േചേതാവിേമാഹന സ ീലിംഗവാചകം യാെതാ െതാ േവ ജാനകീേദവി ം നി ളി വ െമ ിേയ മെ ാ - െമ േമ ക ീല േക ാ മി േ ാ അ െന െളളാ നിെ ിര റി- െ െന േസവി െകാ ജഗ പേത മായയാ ടി മറ ിരി െ ാ നീയെ ാ നമവ ാ തമായ ം പിെ യതി നി ളള മഹ ത - െമ തതി നി ായി ം സ വാ കമായ ലിംഗമതി നി-
വിപേത ന ായ ചമ ം എ തഹ ാര ി പ ാണ- നി ിയജാലസം മാേയാ േ ാ ജ തി ഖദഖാഭിക നി ല ാ ജീവെന െചാ ം െചാ ാവത ാതനാദ വിദ ാഖ െയ- െ ാ കാരേണാപാധിെയ ം ചില
ല ം മ ം കാരണെമ ം ലമാം ചി ി ളേളാ പാധി യം എ ിവ ാ വിശിഷ ടം ജീവനായ - മന നനാം പര പരമാ ാ രാജീവേലാചനനാ നീയേ ാ നി നി ായ വ ി േലാക നി തിഷ ഠിതമായിരി ം നി ലേ ലയി െമാ േവ നി കളിയാ ിെതാെ േയാ ംവിധൗ കാരണെമ ാ ി ം ഭവാ നി യം നാരായണ നരകാേര നരാധിപ ജീവ ം ര വി സ െമ ളള ഭാവനെകാ ഭയെ വഹി
അ ാ രാമായണം
69
േനേര പരമാ ാ njെന റി േ ാ തീ ം ഭവഭയ ത ദഖാദിക ത ഥാനാമ വണാദിെകാ ട-
ാ ി ായ വ ം മാ ഭ ി ം ത േബാധ ം മന ാ ി ദി ി ം ഭ ി ത ാന ായാ
ി ം വ ീ മിെ ാ സംശയം ത ത ാരിേലകെന- ല പ നാെമെ ം ക േതണേമ
മായയാെലെ േമാഹി ിയാേത ജഗ- ായക നിത മ ഹിേ ണേമ
ത ാഭിപ ജ ി നിേ കേമാ ായി ച ഖ മ പിതാ
നി െട പൗ നായ ഭ നായ േമവിേനാ- െമെ യ ഹിേ ണം വിേശഷി ം പിേ ം പിേ ം വീ നമസ കരി- െച ീവ ം പറ ീടിനാന നാരദ ആന ബാഷ പപരി തേന നായ വീണാധര നി പിെ ം െചാ ിനാ ഇേ ാളിവിേട njാ വ കാരണ- ല പലസംഭവ തെ നിേയാഗ ാ രാവണെനെ ാ േലാക പാലി ാ േദവകേളാട െചയ കാരണം മ നായ വ ജനി ദശരഥ-
നാെയ േതാ നി യെമ ി ം ജ നാേയാ ഭവാരന ശരഥ
രാജ ര ാ മഭിേഷകമി ാലം െച മാെറെ ാ െ ിരി ി നീ മതി ലമായ വ ീ ം പിെ ശ ഖെനെ ാ െകാള വാ- െന വകാശ ായ വരായേ ാ സത െ ര ി െകാള െകെ േ ാ സത രം െച പറെക െചയ
അ ാ രാമായണം
70
സത സ ഭവാെന ി ം മാനേസ മ ജ ം െകാ വിസ തനായ വ ം ഇ രം നാരദ െചാ േക തി-
രമായ െചയ തി രാഘവ സത െ ലംഘി യിെ ാ നാ ം njാ ചിേ വിഷാദ ാകായ കയ ലം കാലവിളംബനെമ ിെന ീ ലമതി ം പറ ീ വ കാലാവേലാകനം കാര സാ ം ണാം കാലസ പനേ ാ പരേമശ ര ാരബ ദക ഫലൗഘ യം വ -
േ രെ ാഴി മാരാവതി ാ േമ കാരണമാ ം ഷ യാസെമ- ാ മറിയാതിരി മി േ ാ
നാെള വന ി േപാ njാ നാളികേലാചന പാദ ത ാരണ പിെ ശസംവ രം വനം- ത ി നിേവഷെമാ വാണി വ എ ാ നിശാചരവംശ ം രാവണ - തെ ം െകാ ദി േ ാ സീതെയ ാരണ തയാ ിെ ാ യാ ധാനാന യനാശംവ വ സത മിെത ള െചയ ര പതി- ചി േമാേദന നാരദനേ രം രാഘവ തെ ദ ിണ ം െചയ േവേഗന ദണ ഡനമസ ാര ം െചയ േദവ നീ ന ം ൈകെ ാ േദവേലാകം ഗമി ീടിനാനാദര നാരദരാഘവസംവാദമി െന േനെര പഠി താ േക താേനാ താ ഭ ിൈകെ ാ െച മ ഷ
ി ലഭി മതിനി സംശയം
അ ാ രാമായണം
71
േശഷമി ം കഥ േക ണെമ ിേലാ േദാഷമക വാ െചാ njാ
ീരാമാഭിേഷകാരംഭം എ ിേലാ രാജാ ദശരഥേനകദാ സ ലിതാന രാ ാറിരി േ ാ പ ജസംഭവ വസിഷ ഠനാം ത ലാചാര െന വ ി െചാ ിനാ പൗരജന ം മ ി ഖ ാ ം ീരാമെന ശംസി ിെതെ ാ ം
ഓേരാ ണഗണം ക വ ക- നായ വ ി njാ െമാ ാകയാ രി േജ ഷ ഠനാം രാമ മാരെന ീപരിപാലനാ മഭിേഷക-
െമ ം ൈവകാതം െചേ ണെമ njാ കല പി ടിേ ാേഴത ിെനെയ ില-
വിേലാ നിേയാഗി ം േവണം ഇ ജക രാഗമവ - െ േ ാ മ മേതാ ക ീലേയാ വ ീലമാ ലെന ാ തിേ െറ
േമ േപായ ഭരതശ ഘ ന ാ വ മ ദിനം തെ ണ മതീവ ഷ ം ന ന ം
എ ാലവ വ വാ പാ യി ിനി- െയാ െകാ മ നി യം മാനേസ എ ാലതി േവ സംഭാര - ളി തേ ഹത സംഭരി ീടണം രാമേനാ ം നി ി വടി ൈവകാെത സാേമാദമിേ ാേഴ െച റിയി ണം േതാരണപങ ികെള ാ യ ക ചാ പതാകകേളാ മത തം േഘാരമാ ളള െപ റനാദ ം രി ദി കെളാെ ഴ േവ
അ ാ രാമായണം
72
മ വനായ ദശരഥനാരാ പിെ മ െര േനാ ിയ െചയ എ ാം വസിഷ ഠന ളിെചച ംവ ം കല ാണ െ ാെ ാ ിെ ാ നീ നാെള േവണമഭിേഷകമിളമയായ നാളീകേന നാം രാമ നി യം ന ിതനായ മ െചയ താ - വ ി െചാ ാ വസിഷ ഠേനാടാദരാ
എേ ാ േവ െത െചയ താ - മ രെമ ിേയ സംഭരി ീ വ ചിേ നി പി ക മേ േരാ- ടി ം വസിഷ ഠ നി മ െചയ േക നാെള ല കാേല ചമയി േചല ിമാരായ കന കമാെര ാം മ കേ പതിനാ േപ നി ണം മ ഗജ െള െപാ ണിയി ണം ഐരാവത ലജാതനാം നാല െ ാ - നാരാ വേരണമല രി േണ ദിവ നാനാതീ വാരി ളായ ദിവ രത ന ളമഴ ി വിചി മായ സ കലശസഹ ം മലയജ- പ െകാ വായ െക ി െവ ീടണം
ലിേ ാ വ ക ിഹ ഛ ം വ ദണ ഡം മണിേശാഭിതം
ാമണിമാല രാജിതനി ല- വസ മാല ളാഭരണ ം സ ത ാരാം നിജനം വ ിഹ നില ശപാണികളായ സഭാ ിേക ന കിമാെരാ വാരവ ജനം ന കഗായകൈവണികവ ം
അ ാ രാമായണം
73
ദിവ വാദ േളാ ാം േയാഗി ണ- നീശ രാ േണ നി മേനാഹരം ഹസ ത ശ പ ിരഥാദിമഹാബലം വസ ാദ ല ാരേമാ വ ീടണം േദവാല േതാ ം ബലി ജ ം ദീപാവലിക ം േവണം മേഹാ വം പാലേര ം വ വാ നിേയാഗി
േശാഭേയാെട രാഘവാഭിേഷകാ മായ ഇ ം മ േര ം നിേയാഗി നീ- സത രം േതരി േരറി വിസിഷ ഠ ം ദാശരഥി ഹെമ ം ഭാസ ര- മാ സേ ാേഷണ സ ാപ സാദരം നി േനരമറി ര വര െച ട ദണ ഡനമസ കാര ം െചയ താ രത നാസന ം െകാ ി ീ തദാ പത നിേയാ മതിഭ ാ ര മ െപാ ലശ ിതനി ലവാരിണാ
ാ ക കി പാദാബ ജതീ ം ഉ മംേഗന ധരി വി നായ ചി േമാേദന ചിരി ളിെ യ ണ വാനാേയനടിയനതീവ േക-
ളി പാേദാദകതീ ം ധരി യാ എ ി േന രാമച വാക ം േക ന ായ ിരി വസിഷ ഠന െചയ ന നെ ം നി െട വാ ക- െളാ െചാ ിതിേ ാ പാ ജ ത പാദപ ജതീ ം ധരി ാ ദ കൈവരി ം ധന നായീടിനാ ത പാദതീ വി നായ വ ി മ പിതാവായ വിരി ം പേത ഇേ ാ മഹാജന പേദശാ - മ തവി മ െചാ നീെയേടാ ന ായറി ിരി ി നിെ njാ- നി വനാ െത മിെ െടാ
അ ാ രാമായണം
74
സാ ാ പര മാം പരമാ ാ േമാ ദ നാനാജഗ യനീശ ര ല മീഭഗവതിേയാ ം ധരണിയി- ലി ാലമ ജനി ി നി യം േദവകാര ാ സി ം ക ണയാ രാവണെനെ ാ താപം െക ാ ം ഭ ജന ി സി ി ാ - മി മവതരി ീടിന ീപേത േദവകാര മതീവ ഹ ം ന- േരവം െവഷി ിടാ ി njാനിദം കാര െള ാമ ഷ ഠി സാധി മായയാ മായാമ ഷ നായ ീനിേധ ശിഷ നേ ാ ഭവാനാചാര േനഷ njാ ശി ി േവണം ജഗ ിതാ ം േഭാ സാ ാ ചരാചരാചാര നേ ാ ഭവാ- േനാ ി പി ണാം പിതാമഹമ ം ഭവാ സ േവഷ േഗാചരനായ ര ാമിയായ സ വജഗദ വാഹകനായ നീ
ത വാ കമാെയാ വി ഹം ത ാ നിജാധീനസംഭവനാ ട
മ േവേഷണ ദശരഥ നായ ീതേല േയാഗമായയാ ജാതനാം
എ േ ധരി ിരി njാ- െനേ ാ ധാതാ താന െചയ കയാ എ തി ാ ര ാന യ ി േ േരാഹിതനായി ദാ njാ ം ഭവാേനാ സംബ കാം യാ നം േരാഹിതക മ ഷ ഠി
നി മാ ളള െചയ താെലാ ന ായ വരികില ം പിഴയ േ ാ ഇ സഫലമായ വ മേനാരഥ- െമാ േപ ി njാനി ി ം േയാേഗശ േത മഹാമയാഭഗവതി േലാൈകകേമാഹിനി േമാഹിപ ിയായ േമ
അ ാ രാമായണം
75
ത സംഗാ സ വ മിേ ാളിദ- മ വ വ ം മയാ രാമ ചി രാജാ ദശരഥ െചാ കാരണം രാജീവേന വേ നിവിേട njാ ഉ ഭിേഷകമ നാെള ക െചാ വാനാ ഴറിവേ നഹം ൈവേദഹിമേയാ മപവാസ ം െചയ േമദിനിത ി ശയന ം െച ണം
ചര േ ാടിരി njാേനാേരാേരാ ക െച െ ാ വാ ൈവകാെത വ ീ ഷ ി നീെയ െചയ െച േതരി കേരറി നിേ ഷ ഠ ം പിെ ീരാമ ം ല മണന തേ ാ േന ചിരി െചയ രഹസ മായ
താതെനനി ഭിേഷകമിളമയായ േമാേദന െച മ നാ നി യം ത നിമി മാ ം njാനതിെ ാ ക ാ നീ രാജ േഭാ ം നീയേ വ ത ം മമ ബഹി ാണനാകയാ-
വ ി േകാ ി െകാ കാ നീ മ മനാ ം ഭവാ നി യം മ രി ാനി ിതി നേ ാടാ ം ഇ രേമാേരാ െചയ തിരി േ ാ
ീ േഗഹം വിശ വസിഷ ഠ ം ാ െമ ാം ദശരഥ തേ ാ
ചി േമാദാലറിയി സമസ ത ം രാജീവസംഭവന തേ ാ രാജാ ദശരഥനാന വകം രാജീവേന ാഭിേഷക ാ ജാവിധാേനന െചാ േക യാ
കൗസല േയാ ം മി േയാ ം െച കൗ കേമാ ജി ി ല മിെയ നാേഥ മഹാേദവി നീേയ ണെയ േചതസി ഭ ാ വണ ി വാണീടിനാ
അ ാ രാമായണം
76
അഭിേഷകവിഘ നം സത സ പവീര ദശരഥ
ാഭിേഷകം കഴി ീ െമ േമ േകകയ ീവശഗതനാകയാ- ലാ ല ളളി വള ിേത ം ദ േ ഭഗവതീ ദഷ തനാശിനീ കാ കനേ ാ പതി ദശരഥ കാമിനി ൈകേകയീചി െമ ീശ രാ ന വ ം വ േ ണ െമ ി െന െചാ ി വിഷാദി ിരി േനരം വാനവെര ാ െമാ നി പി വാണീഭഗവതിതേ ാടേപ ി േലാകമാതാേവ സരസ തീ ഭാരതീ േവഗാലേയാ െയ ള കേവണം രാമാഭിേഷകവിഘ നം വ ീ വാ- നാമവരാ ം മ ി നി പി ാ െച ട മ രത െട നാവിേ -
െ വസി വെളെ ാ െചാ ി പിെ വിരേവാ ൈകേകയിെയെ ാ - തെ പറയി െകാ ട ണം പിെ യിേ ാെ ളളാം മടി - െത മര ാ പറേ ാരന രം വാണി ം മ രതന വദനാ േര വാണീടിനാ െച േദവകാര ാ മായ മ വ ചാപബാണ ം ൈകെ ാ ത െട ൈസന സേമതം േതരിേലറിനാ നിേ ാ ടേവ വി ിലകം സ നായ െച രേരാേട ിേ ാ ഛി മായ വ രഥാ കീലം േപാരി- െല തറി മി ദശരഥ സത രം കീലര ി നി െട ശ േള വധം െചയ ീ ം
നി നാേയാ ദശാ േര
അ ാ രാമായണം
77
നി െതാഴി ക തിസേ ാഷ െ ാ െച ളി േമനി ണ ണ ട
ിരി പറ ി പ ം നി ചരിതം ന ന നി പി ാ ര വരം തരാം നീെയെ ര ി - െകാ ലം വരി െകാ ാ ം നീ ഭ വാക ം േക നിയതമേ ര ചി സേ ാദംകല െചാ ീടിനാ ദ മാേയാ വരദ യം സാദരം ന സ തം ഭവതി മയാ പതീശ ര njാെനാരവസര ി ലേപ ി ാ- നംവരാെത തരിെക േത േവ
എ പറ ിരി വരദ യ- മി േപ ി െകാേളളണം മടിയാെത njാ ം മറ കിട ി േമ മാനേസ േതാ ീ ബലാലീശ രാ യാ ധീരതേയാടിനി ി മിേ ാ േ ാധാ- ഗാരം വിശ േകാേപന കിട നീ ആഭരണ ം െപാ ിെ റി തി- േശാഭ േ ാ കാ ലഴി ി േമനി ം െപാടിെകാ ണി ിഹ മിയി േ മലിനാംബരേ ാ ം
ക നീരാേല ഖ ം മലക ം ന ായ നന കര കര െകാ-
ി െകാ ക വരദ യം പതി സത ം പറ ാ റ ി മാനസം മ ര െചാ േപാേലയതിേന െമാ- ര രം ടാെത െച ൈകേകകി ം പ മിെതാെ നിെ കല പി ചി േമാേഹന േകാപാലയം േമവിനാ ൈകേകയി മ രേയാ െചാ ാളിനി രാഘവ കാനന ി േപാേവാള ം njാനിവിെട ിട ീ വ ന ായ കി ാണേന ം കള ി വ നി യം
അ ാ രാമായണം
78
പരി ാണാ മി ഭരത പതി െചയ താനഭിേഷകെമ ി njാ
േവെറ നിന േഭാഗാ മായ ന വ േദശ ളതിനി സംശയം
ഏ മിതിെ ാരിള ം വരായ കയതി നീ േചതസി ചി ി കാര ം വ ം ഢം എ പറ േപായീടിനാ മ ര പിെ യ മ ഷ ഠി രാ ി ം ധീരനാേയ ം ദയാന ിതനായ ണാ- ചാരസം നായ നീതി നായ നിജ- േദശികവാക ിതനായ ശീലനാ- ശിഷ ടനാ ളളവെന ിരി ം ദഷ ടസംഗംെകാ കാലാ ര ിനാ സ നനി നായ വ ം ഢം ദ നസംസ േമ മകലേവ വ ി േവണം യത േനന സ മാ ക ളം പ ിയാ സ ം നിഷ ഭം എ ിേലാ രാജാദശരഥനാദരാ പ ജേന ാഭ ദയംനിമി മായ മ ി തികേളാ ം പറ െകാ-
ഃ രമകം ളീടിനാ അേ രമാ ിയതമയാകിയ ത െട പത നിെയ ാണായ ക കാരണം എ ം വിഹ ലനാേയാ പ ം ചി താരി നി പി ിതീ ശം മ ിരംത ി njാ െച ംവിധൗ മ മിസ തംെചയ തരിേക വ ം രാ
രിയാമിവളിെ േപായിനാ മ മാ ി േ ഷെമ ാനേസ െചാ വി ദാസികേള ഭവ ാമിനി കല ണഗാ ി മെ േപായിടിനാ ഏവം നരപതി േചാദി േനര േദവിത ാളിമാ ം പറ ീടിനാര
അ ാ രാമായണം
79
േ ാധാലയം േവശി ിതതി ല- േമ മറി ീല nj േളാ മ വ ത ഗത ാ നി ി വടി േദവിത ചി മ സരി ീ ക ൈവകാെത എ േക ഭേയന മഹീപതി െച രിക ി സസം മം മ മ ം തേലാടി േലാടി ിേയ
രീ െചാ െചാെ ി വ േഭ നാേഥ െവ നില ളള െപാടിയണി-
ാത േമാ കിട െത നീ േചേതാവിേമാഹന േപ ണശീേല േഖദമ ായെതെ േ ാ െചാെ േടാ മ ജാ മാ ളളവരാ േമ വി ിയം െചയ ക മി നിനെ േടാ നാരികേളാ നര ാേരാ ഭവതിേയാ- ടാെരാ വി ിയം െചയ ത വ േഭ ദണ ഡ െന ാകി ം വ െന ാകി ം ദണ ഡെമനി തിനി നി പി ാ നി നെന മിഷ ട നിനെ ി- ല പതിയാ ിെവേ നവെന njാ വ െന നമവ നാ ീ വ വ നാ ീടാമവ െന േവ കി നം നിന ധീനം മമ ജീവനം
മാനിനി േഖദി തിെന കാരണം മ ാണേന ാ ിയതമനാ - തിേ ാെളനി മ നാം രാഘവ അ െന ളള രാമ മമ ന ന മംഗളശീലനാം ീരാമനാെണ njാ അംഗനാരത നേമ െചയ വ തവ ഹിത- മി െന േഖദി ിയായ ക മാം വ േഭ ഇ ം ദശരഥ ൈകേകയിതേ ാ സത ം പറ േക െതളി വള ക നീ ം ട ാന ം െചയ മ വ തേ ാ മ രെചയ താ
അ ാ രാമായണം
80
സത തി നാ ളള ഭവാ മമ സത ം പറ േനെര ിെല െട പ മാ ളളതിെന റ ീ വ വ മാ ീടായ ക സത െ മ വ എ ിേലാ പ രാ രാേയാധേന സ ടം തീ ഭ ിേ ഭവാെന njാ സ ഷ ടപി നായ ഭവാ മമ ചി ി ര വര നല കീലേയാ േവ നാളേപ ി െ േവ ം വര തരിെക െചാ ി njാ െവ ിരി ഭവാ ല ര - മി ി വാ ീ വാ പേത എ തിെലാ രാജ ാഭിേഷകം ഭവാ- നി ഭരത െചേ ണെമ ം പിെ മേ രാമ വനവസ ി- നി തേ ഗമിേ ണെമ ളള ം പതിവീര ജടാവല ലം
താപസേവഷം ധരി വനാ േര കാലം പതി ാ വ രം വാഴണം ലഫല ം ജി മഹീപേത മി പാലി ാ ഭരതെനയാ ണം
രാമ ഷസി വന ി േപാകണം എ ിവ ര വര ം നല കി- ലി മരണെമനി ി നി യം എ ൈകേകയി പറേ ാരന രം മ വ േമാഹി വീണാനവനിയി വ േമ ി പതി േപാെല വി സത രേചതസാ വീണി പ ം പിെ മാ ം െച േനര ക നീ വാ വിറ പാധിപ ദ ഹവാ ക േക ായെത േ ാ ദ പ നമാഹ കാ കേയാ മമ ചി മം ബലാ ാകേയാ മമ ത സമയ പ ിതമാകേയാ
അ ാ രാമായണം
81
കിംകിേമത തം ശ ര ൈദവേമ പ ജേലാചന ഹാ പര േമ വ ാ ിെയേ ാെല സമീേപ വസി ഖമതിയായ ൈകേകയിത ഖം
േനാ ിേനാ ിബ ഭയം ദശരഥ ദീ ഗ ഘമായ വീ വീ േ വ രെചയ എ ീവ ം പറ ഭേ നീ- െയ നിേ ാ പിഴ രാഘവ മ ാണഹാനികരമായ വാ നീ- യിേ ാ രെചയ വതിെന കാരണം എേ ാ രാമ ണ െള വ ി
െമ ാം പറ ി നിന- ി ി േതാ വാെനെ ാ കാരണം
നി െട രാജ ം തരാമേ ാ ധന ശീേല രാമ േപാേകണെമ േ ാ രാമനാേല ം ഭയം നിന ാകാ മിപതിയായ ഭരതനി ാ ം
എ പറ കര കര േപായ െച ട കാല വീ മഹീപാല ം േന ം വ ി ൈകേകയി ം ധാ ീപതീശ രേനാ െചാ ീ േ ാ ാ െന ാകേയാ മിപേത ഭവാ ാ ിവാക െചാ െത ി െന
േഘാര ളായ നരക ളി െ േച മസത വാക െചാ ീടിനാ പ ജേന നാം രാമ ഷ ി ശ ാവിഹീനം വന ി േപാകായ കി എ െട ജീവെന njാ കള ീ വ മ വ ി നി ിെ ാ സംശയം സത സ വി രാജാ ദശരഥ- െന െമ ളള കീ ി ര ി ണം സാ മാ െ െവടി കാരണം യാതനാദഖാ തി ാേ രാേമാപരി ഭവാ െചയ ത ശപഥ ം
അ ാ രാമായണം
82
മിപേത ഥാ മി യാ ീെടാലാ ൈകേകയിത െട നി വാക ം രാഘവേനാ വിേയാഗം വ ം ചി ി ദഖസ േ നിമ നായ സ ാപേമാ േമാഹി വീണിടിനാ പിെ ണ ി ം കിട ം മക - തെ േയാ ം കര ം പറ ം സദാ രാമരാേമതി രാേമതി ലാേപന യാമിനി േപായി വ ര ല യായ െച േണാദയ ി സാദരം വ ിക ഗായക ാെര ിവെര ാം മംഗളവാദ സ തിജയശബ േദന സംഗീതേഭദ േളാ ിവേ െ ാ ം പളളി റി ണ ീടിനാരേ ര- ളളി ായ േകാേപന ൈകേകയി ം ി രവെര നിവാരണ ം െചയ താ
വി മം ൈകെ ാ നി ാരവ ക ം അേ ാളഭിേഷകേകാലാഹലാ മായ ത രെമാെ നിറ ജന ളാ മിേദവ ാ ം മിപാല ാ ം മിസ േശാ ഷലാദി ജന ം
താപസവ ം കന കാവ ം േശാഭേത െവ െകാ ട തഴ ചാമരം താലവ ം െകാടി േതാരണം ചാമീകരാഭരണാദ ല ാര ം വാരണ വാജിരഥ പദാദി ം വാരനാരീജനം പൗരജന ം േഹമരത േനാ ലദിവ സിംഹാസനം േഹമ ംഭ ം ശാ ലച ം മ ം വസിഷ ഠ നിേയാഗി െതാ േവ
െമാഴി ാ സംഭരി ീടിനാ സ ീബാല ാരവധി രവാസിക- ളാബ കൗ ഹലാബ ധി നിമ രായ രാ ിയി നി ം ൈകവി മാനേസ
അ ാ രാമായണം
83
ചീ പരമാ േ ാ േമവിനാ ന െട ജീവനാം രാമ മാരെന നി ലരത നകിരീടമണി തി- രമ മകരായിതമണി ണ ഡല- സ ഗ േശാഭിതഗ ല ം
രീക ദേലാചനഭംഗി ം രീകാരാതി മണ ഡല ം
ച ികാ രമ സ മിതാഭ ം ള സമാനദ ം
ബ ക ന സമാനാധരാഭ ം ക രരാജിതകൗസ ഭരത ന ം ബ രാഭം തി മാ ദര ം സ ാ സ ിഭപീതാംബരാഭ ം േ ലമീേത വിള ി മി ീ
കാ നകാ ിക ം ത മ ം ംഭി േലാ മ ി രം ക ി ീ കാണ ഡ ം
ംഭീ മസ തകസ ിഭജാ ം അംേഭാജബാണനിഷംഗാഭജംഘ ം ക ംകല കാമ വര ം
ി േ ാ റവടിേശാഭ ം അംേഭാജ ല മാമം ിതല ം ജംഭാരിരത നം െതാ ം തി േമനി ം ഹാരകടകവലായാം ലീയാദി ചാ തരാഭരണാവലി ം വാരണവീരന ക ി തിറേ ാ ഗൗരാതപ ം ധരി രിേക നിജ- ല മണനാകിയ േസാദര തേ ാ ം ല മീനിവാസനാം രാമച ം ദാ കാണായ വ ന ിനിെയ ിദം മാനയതാരി െകാതി ന െ ാം േ ാണീപരി തനാകിയ രാമെന- ാണായ വ ം ഭാേത ബത നി യം
രാ ിയാം രാ സി േപാ തിെ
അ ാ രാമായണം
84
ചീ വിഷാദേമാടര ക െ ാ മാ ാണ ഡേദവെന ാണാ േനാ ി ം പാ പാ ാന ാ താബ ധിയി വീ കി ം പിെ ം െപാ ി ം വാണീടിനാ രവാസികളാദരാ
വി ി ാഭിേഷകം
അേ രമാദിത ദി ീടിനാ മ വ പളളി റി ണ ീലി ം എെ ാ ലമതിെന മാനേസ ചി ി ചി ി മ മ ം തദാ മ ി വരനാ മ - മ ഃ രമ ം ാനതി തം രാജീവമി േഗാേ ാ ത പേത രാജരാേജ വര ജയജയ ഇ ം പെന സ തി നമസ കരി-
ാന ംെചയ വ ി നി േ ാ എ ം ഖി നായ നീ ം വാ
ിയി െ കിട ം നേര െന ചി ാ ലതയാ ക മ ം സത രം ൈകേകയിതേ ാ േചാദി ാ േദവനാരീസേമ രാജ ിയതേമ േദവി ൈകേകയി ജയജയ സ തം േലാകപാല തി പക വാ ലെമേ ാ മഹാരാജവ േഭ െചാ െകേ ാ െട േക ൈകേകയി ം െചാ ിനാളാ മ േരാടേ രം ധാ ിപതീ നി ായീല രാ ിയിെല താരണമാകയാ സ ന ാെത ചമ ി ത െട ചി ിനസ ത ത ം ഭവി യാ രാമരാേമതി രാേമതി ജപി ം രാമെന െ മനസി ചി ി ക ം
അ ാ രാമായണം
85
ഉദ ജാകരേസവ ം െചയ കയാ- ലത മാ ലനായി മ വ രാമെന ാണാ ദഖം േപ രാമെനെ വ ക ൈവകാെത എ േക മ ം െചാ ിനാ െച മാരെനെ ാ വരാമേ ാ രാജവചനമനാക njാനിഹ രാജീവേലാചേന േപാ െത െന എ േക പാല ം െചാ ിനാ െച നീതെ വ ക രാമേന
രനാേയാ രാമ മാരനാം ന ന ത ഖം ൈവകാെത കാണണം എ േക മ ഴറിേ ായ െച കൗസല ാ തേനാ െചാ ിനാ താത ഭവാെന േ ാ വിളി സാദരം ൈവകാെത ളളകേവണം മ ി വരവാക ം േക രാഘവ മാ തരമവ തേ ാ െചാ ിനാ സൗമി ിേയാ ം കേരറി രേഥാപരി േ മവിവശനാം താത മ വീ ം മ ിേര െച പിതാവി പദദ യം വ ി വീ നമസ കരി ിടീനാ രാമെനെ െ ാലിംഗനം െചയ വാ മിപനാ സ ായ സം മാ
ബാ നീ ിയ േനര ദേഖന േമാഹി മിയി വീണി പ ം രാമരാേമതി പറ േമാഹിേ ാ മിപെന േവേഗന രാഘവ
താതെനെ െ ാേ ഷ ം െചയ സാദരം തെ മടിയി കിട ിനാ നാരീജന ള ക ന ര- മാ ഢേശാകം വിലാപം ട ിനാ േരാദനം േക വസിഷ ഠ നീ ം േഖേദന മ ിരം ി സത രം
അ ാ രാമായണം
86
ീരാമേദവ ം േചാദി ിതേ രം കാരണെമേ ാ താതദഖ ി േനെര പറവിനറി വെര - േനരം പറ ി േകകയ ി ം കാരണം താതദഖ ി നീതെ പാരി ഖം ദഖ ലമേ ാ ണാം േചതസി നീ നി പി ിെല തിനി താത ദഖനി ി വ വാ ഭ ദഖാപശാ ി കി ത യാ ക വ മാെയാ ക െമ ായ വ ം സത വാദിേ ഷ ഠനായ പിതാവിെന സത തി നാ ീ ക നീയ ചി ഹിതം പതീ നി യം
രി േജ ഷ ഠനാ നീയേ ാ ര വരം മമ ദ മായി പ നി താതനാ സ ഷ ടേചതസാ നി ാെല സാ മാ ളേളാ ര - മി തേരണെമ ി ം െചയ േത നിേ ാട പറ ീ വാ നാണി ഖി നായ വ ി താതനറിക നീ സത പാേശന സംബ നാം താതെന- ത രം ര ി തി േയാഗ ഭവാ ാമമാ ം നരക ി നി ട
ത െട താതെന ാണനംെചയ കയാ െന ളള ശബ ദം വിധി ശത-
പ സ വെന തറിക നീ മാ വചന ലാഭിഹതനായ േമദിനീപാല മാരനാം രാമ ം എ േമ ം വ ഥിതനായ െചാ ിനാ ഇ െയ ാം പറയണേമാ മാതാേവ താത മായിട ജീവെന െ ം മാതാ തെ ം സീതെയ െ ം njാ േപ ിേ നതിനി സംശയം മാനേസ േഖദമതിനിെ നിേ ം
അ ാ രാമായണം
87
രാജ െമ ാകി ം താത നിേയാഗി ി ത ാജ െമ ാെല റിക ത ജിേ െചാല കി ം ത ണം njാ േപ ി നറിക നീ പാവക ത പതിേ ണെമ ി - േമവം വിഷം ടിേ ണെമ ാകി ം താത നിേയാഗി ിേല േമ സംശയം േചതസി െച ിെ നിെ റിക നീ താതകാര മനാ പ തെമ ാകി ം േമാേദന െച ന ന മ പി ാ നി നായി െച വന മ മനാ ളള നറി ാ ം ഉ െമ ാകി മി ാര െമ ാെല ക വ മെ െവ ട വ പിേ ാ ലെമ െചാ ന- മി െമ ാം പരി ാതം മയാ നാ ആകയാ താതനിേയാഗമ ഷ ഠി ാ- നാ ലേമ െമനി ി നി യം സത ം കേരാമ ഹം സത ം കേരാമ ഹം സത ം മേയാ ം മറി ര ായ വരാ രാമ തി േകേ ാ ൈകേകയി ം രാമേനാടാ െചാ ീടിനാളാദരാ താത നിന ഭിേഷകാ മാ ം- നാദരാ സംഭരിേ ാ സംഭാര - െകാ ഭിേഷകം ഭരത െച ണം ര ാം വരം പിെ െയാ േവ നീ പതിനാ സംവ രം കാനേന താപസേവേഷണ വാ ക ം േവണം നിേ ാട നിേയാഗി ാ മടി മ വനി ദഖമാ ം എ േക ീരാമ ം െചാ ിനാ ഇ തിെനെ ാ ൈവഷമ മായ െചയ കഭിേഷകം ഭരത njാനിനി ൈവകാെത േപാേവ വന ി മാതാേവ എ െതേ ാ െചാ ാ പിതാവ
അ ാ രാമായണം
88
ചി ി ദഖി തിെന കാരണം രാജ െ ര ി തി മതിയവ രാജ േപ ി തി njാ ം മതി ദ മേ രാജ ഭാരം വഹി ദ െമെ റിേ മ യ മ- േ ഹംമാ ം ഭരിെ വിധി യാ ആകാശഗംഗമയ പാതാളേലാക േവേഗന െകാ െച ാ ി ഭഗീരഥ പ തി വ ി പി ം പ തനാ ീടിനാ താത ത െട
യൗവനം നല കി രാനര ം വാ ി ദിവ ാരായാ പി സാദ ിനാ അല പമാ ളേളാ കാര ം നി പി മ പിതാ ദഖി തിനി വകാശം രാഘവവാക േമവം േക പതി േശാേകന ന ന തേ ാ െചാ ിനാ സ ീജിതനായതികാ കനാെയാ രാജാധമനാ െമെ ം ൈവകാെത പാേശന ബ ി രാജ ം ഹി നീ േദാഷം നിന തിേന മകെ ടാ അ ായ കിെലേ ാടസത േദാഷം പ - മേ ാ മാര ണാം േധ രാഘവ
ീപതീ ദശരഥ ം ന- രി ം പറ കര ട ിനാ ഹാ രാമ ഹാ ജഗ ാഥ ഹാഹാ രാമ ഹാ രാേമ ഹാഹാ മമ ാണവ ഭ നിെ ിരി െപാ െത െന എെ ിരി നീ േഘാരമഹാവനം- ത ി ഗമി െത െന ന ന എ ി രം പലജാതി പറക ം ക നീേരാേലാല വാ കരക ം ന ായ െക െക കി ം പിെ െട ദീ ഘമായ വീ ം ഖി നാേയാ പിതാവിേന ട
അ ാ രാമായണം
89
ത െട ൈകയാ കള ജലംെകാ ക ഉം ഖ ം ട ര മ ആേ ഷനീതിവാൈഗവഭവാദ ളാ- ലാശ സി ി ാ നയേകാവിദ തദാ എ ിെന താത ൈഥവ ദഖി - െതെ ാ ദ മിതി മഹീപേത സത െ ര ി െകാള വാ nj ശ ി േപാരായ ക മി ി ര ി ം േസാദര നാ ം ഭരി ി ീ ക സാദരം njാനരണ ി ം വാ വ ഓ ിലി രാജ ഭാരം വഹി തി സൗഖ േമ ം വന ി വാണീ വാന ഏ േമ ദ മി ാെത ക ം മമ മാതാ കൗസല തെ ം വ ി ൈമഥലിേയാ ം പറ ിനി ൈവകാെത േപാവതി ായ വ േ െന െചയ േദവ ം മാ േഗഹം േനരം ധാ ികയാകിയ മാതാ സസ തം
ാ ണെരെ ാ േഹാമ ജാദിക ാഭ ദയ ിനായ െ ാ െച ി
വി മതീവ ദാന െചയ താദരാ ഭ ിൈകെ ാ ഭഗവ പാദാം ജം ചി ി ന ാ റ ിരി േ രം െചെ ാ െന ം ക തി േ ാ അ ിേക െച കൗസല േയാടേ രം സേ ാഷേമാ മി െചാ ീടിനാ രാമ പഗതനായ ക ീേല മിപാല ിേയ േനാ ീ െക േ ാ
വ ി നില രാമ മാരെന മേ തരം െക ണ ീടിനാ എെ കേന ഖാം ജം വാ വാ ബ ായ പാരം വിശ േയാ വ ി ീ ജി തിനാ നീ എ മാതാ പറേ ാരന രം
അ ാ രാമായണം
90
വ േശാകെ യട ി ര വര ത െട മാതാവിേനാട ളിെ യ ഇേ ാ ജി ാനവസരമി േ
ി മരണ വാസ ി േപാകണം പാ േകകയ ിയാമ യ
മ പിതാ ര വരം െകാ ീടിനാ ഒ ഭരതെന വാഴി െയ - െമെ വന ി യ യ െ മേ ം ത പതി ാ സംവ രം വസി-
വ ീ വന പിെ njാ ൈവകാെത സ ാപേമ ം മന ി ാകാെത സ ഷ ടരായ വസി ീ ക മാതാ ം ീരാമവാക േമവം േക കൗസല
പാരി േമാഹി വീണിടിനാളാ ലാ പിെ േമാഹംതീ ി ദഃഖാ വം- ത ി കി ര കര ട ത െട ന ന തേ ാ െചാ ിനാ- ളി നീ കാനന ി െപായീ കി എെ ം െകാ േപാേകണം മടിയാെത നിെ ിരി ാ ണാ ം െപാ േമാ ദ കാരണ ിനാ നീ േപാകി njാ ദ ധരാലയ ി േപായീ വ ൈപതേല േവ വി േപായ പ വി - ളളാധി പറ റിയി ീട തേ ാ നാ വാേഴണം ഭരതെന ാകി നീ കാ വാേഴണെമ േ ാ വിധിമതം എ പിഴ ൈകേകയിേയാ നീ ചി ി പേനാ ം മാരാ ബലാ താത ം njാ െമാ ം ത ംെകാ േഭദം നിന െച ിെ നി യം േപാേകണെമ താത നിേയാഗി ി njാ േപാക െത െച േ ാ എ െട വാക െ ലംഘി പതി- ത െട വാചാ ഗമി താകിേലാ
അ ാ രാമായണം
91
njാ െമ ാണ െള ത ജി ീ വ മാനവവംശ ം പിെ ടി േപാം ത കൗസല ാവചന ളി െന ചി താേപന േകേ ാ സൗമി ി ം േശാകേരാഷ നിറ േന ാ ിനാ േലാക െള ാം ദഹി േപാ ം വ ം രാഘവ തെ േനാ ി റ ീടിനാ ആ ലെമ ി കാരണ ാവാ ാ ചി ം ജഡം ം വ ജിതം
ശാേ തരം പാഹീനം ശഠ ിയം ബ ി താതേന ം പിെ njാ പരി- പ ികളാ ളളവേര െമാ േവ അ ക വീ ി യ ഭിേഷകെമാ- ര രം ടാെത സാധി െകാള വന ബ മിേ മിതി േശാകി തി- ന ദാ വസി ീ ക മാതാേവ ആര ാഭിേഷകം കഴി ീ വാ ശൗര െമനി തി െ നി യം കാര മ ാ െച താകിലാ- ചാര ം ശാസനം െചയ ക േത വ ഇ ം പറ േലാക യം ത ഷാ ദഗ മാ ാ സൗമി ി നില േ രം മ ഹാസം െചയ മേ തരം െച ന ി ഗാഢമായാലിംഗനം െചയ
രനി ി ിരവി ഹ ഇ ീവരാ നി ാദി ാരക-
വ ാം ി ാരവി - ച ബിംബാനനനി ഡ ിയ വ ാ മ ാരദാ പമന
ല മേണാപേദശം
അ ാ രാമായണം
92
വ സൗമിേ മാര നീ േക ണം മ രാദ ം െവടിെ െട വാ ക നി െട ത മറി ിരി
േമ njാെനേടാ നി ളളിെലെ ാ ം എെ റി ളള വാ ല ര ം നിേ ാളമി മ ാ െമ ളള ം നി ാലസാ മായിെ ാ ക ം നി യെമ ി െമാ ി േക നീ ശ മാ െ ാ രാജ േദഹാദി ം വിശ ം നിേ ഷ ദാന ധനാദി ം സത െമ ാകിേല ത യാസം തവ
മത ായ കിെല തിനാ ഫലം േഭാഗ െള ാം ണ ഭാച ലം േവേഗന നഷ ടമാമാ േമാ നീ വ ിസ പ തേലാഹ ാം ബി നാ സ ിഭം മ ജ ം ണഭം രം ച ഃ വണഗള മാം ദ രം ഭ ണ ി േപ ി േപാെല കാലാഹിനാ പരി സ തമാം േലാക - മാേലാലേചതസാ േഭാഗ േത
മി ാ കള ാദിസംഗമ- െമ മല പകാല ിതേമാ നീ പാ െപ വഴിയ ലംത ിേല താ രായ ടി വിേയാഗം വ േ ാെല നദ ാ െമാ കാഷ ഠ േപാെല - െമ ം ച ലമാലയസംഗമം ല മി മ ിരയേ ാ മ ഷ നില േമാ യൗവന ം നര വം സ പ നസമാനം കള ഖം ണാ- മല പമാമാ ം നി പി ല മണ രാഗാദിസ ലമാ ളള സംസാര- മാെക നി പി ി സ പ ന ല ം സേഖ ഓ ഗ വനഗരസമമതി ഖ ാ നിത മ മി ീ
അ ാ രാമായണം
93
ആദിത േദവ ദി ി േവേഗന യാദഃപതിയി മറ ി സത രം നി ം വ ി ദയൈശേലാപരി വി തം വ ി പിെ ം ഭാസ ര ഇ ം മതി മ േ ാ ജ ചിേ വിചാരി തി കാലാ രം ആ േപാ േത മറിവി മായാസ ി ി ിട യാ വാ ക േമാ ജരാനര ം ചീ േമാേഹന മരി ി ചില േനേ ിയംെകാ ക ിരിേ ന- േരാ റി ീല മായത ൈവഭവം ഇേ ാളി പക പില പാ രാ ി ം പില പാ പിെ ക ായ വ ം ഇ കാരം നി പി ഢാ ാ ചി ഷ ഗതിേയ മറിയാെത കാലസ പനാമീശ ര ത െട ലീലാവിേശഷ െളാ േമാമായ കയാ ആമ ഭാം സമാന മാ ട േപാമേത ം ധരി തി ാ േമ േരാഗ ളാ ളള ശ ം വ േദഹം നശി ി േമവ ം നി യം ത ം െടാ േനരം പിരിയാെത ഛി ം പാ പാ ളളിലിരി േദഹംനിമി മഹം ി ൈകെ ാ േമാഹം കല ജ നി പി ം
ാ േണാഹം നേരേ ാഹമാേഢ ാഹെമ- ാേ ഡിതം കല ീ ം ദശാ േര
ജ ഭ ി കാഷ ഠി േപാകിലാം െവ െവ ീറായ ചമ േപായീടിലാം മ ി കീഴായ മികളായ േപാകിലാം ന േദഹംനിമി ം മഹാേമാഹം ത ഭ മാംസര ാ ിവി േരതസാം സേ ളനം പ തകനി ിതം
അ ാ രാമായണം
94
മായാമയമായ പരിണാമിയാേയാ കായം വികാരിയാ ളേളാ ിത വം േദഹാഭിമാനംനിമി മാ ായ േമാേഹന േലാകം ദഹി ി തി നീ മാനസതാരി നി പി ം തവ
ാനമി ാെയ റിക നീ ല മണ േദാഷ െളാ േവ േദഹാഭിമാനിനാം േരാേഷണ വ ഭവി ിേതാ നീ േദേഹാഹെമ ളള ി മ ഷ േമാഹമാതാവാമവിദ യാ ം േദഹമേ ാ ി njാനായതാ ാെവ േമാൈഹകഹ ിയാ ളള വിദ േക സംസാരകാരിണിയായതവിദ ം സംസാരനാശിനിയായ വിദ ം ആകയാ േമാ ാ ിയാകി വിദ ാഭ ാസ- േമകാ േചതസാ െചയ േവ ം ത കാമേ ാധേലാഭേമാഹാദിക ശ ളാ െത മറിയ നീ
ി വിഘ നം വ വാെന ം ശ ി േളളാ തി േ ാധമറിെകേടാ മാതാപി ാ മി സഖികെള േ ാധംനിമി ം ഹനി ി മാ േ ാധ ലം മനസ താപ ായ വ ം േ ാധ ലം ണാം സംസാരബ നം േ ാധമേ ാ നിജ ധ യകരം േ ാധം പരിത ജിേ ണം ധജനം േ ാധമേ ാ യമനായ നി യം ൈവതരണ ാഖ യാ ഷ ണ ം സേ ാഷമാ ന നം വനം സ തം ശാ ിേയ കാമ രഭി േക ചി ി ശാ ിേയ െ ഭജി നീ സ ാപെമ ാെലാ ജാതി ം വരാ േദേഹ ിയ ാണ ാദിക െ ാ- മാഹ േമെല വസി താ ാ േക
അ ാ രാമായണം
95
സ യം േജ ാതിരാന മായ ത ാ മായ നിരാകീരമായ നിത മായ നിവികല പം പരം നി വികരം ഘനം സ ൈവകകാരണം സ വജഗ യം സ ൈവകസാ ിണം സ വ നീശ രം സ വദാ േചതയി ഭാവി െകാ ക നീ സാര നായ നീ േക ഖദഖദം ാരബ ദെമ ാമ ഭവി ീടണം
ക േ ിയ ളാ ക വ െമാ േവ നി ായമാചരി ീ െകേ വ ക സംഗ െളാ ി ം ടാെത ക ഫല ളി കാം ം ടാെത ക െള ാം വിധി വ ം പര-
ണി നിേത സമ ി െച ണം നി ലമാ െളളാരാ ാ തേ ാ ക െളാ േമ പ കയിെ ാ njാനി റ െത ാേമ ധരി ത -
ാനസ പം വിചാരി സ തം മാനെ െയാെ ത ജി നിത ം പര- മാന െ ാ മായാവിേമാഹ മാനസ ി നി ാ കളക നീ മാനമേ ാ പരമപദാമാസ പദം സൗമി ിതേ ാടിവ മ െചയ സൗ ഖ േമാ മാതാേവാ െചാ ിനാ േക േ ണമേ െതളി നീെയ െട വാ കേള ം വിഷാദ ാെകാലാ ആ ാ േന േമ പീഡ ാ - താ ാവിെനയറിയാതവെരേ ാെല സ വേലാക ളി ം വസി ീ സ വജന ം ത ളി ത ളി ല വദാ ടിവാഴ െക ളളതി േ ാ സ വ യേ ാ ജനനി നീ േകവലം ആ പതി ാ സംവ രം വന- േദേശ വസി വ njാ
അ ാ രാമായണം
96
ദഖ െള ാമകെല ള ട- നിേവാ മ ഹി ീടണം
അ നെ ളളിലി െയ ാലതി- ി െയ റ ീേടണമ ം
ഭ ത ാ കരണമേ പാതി- ത നിഷ ഠ ാ വ നാെമ നി യം
മാതാ േമാദാല വദി ീ കി- േല േമ ദഖെമനി ി േകവലം കാനനവാസം ഖമായ വ ം തവ മാനേസ േഖദം റ വാണീ കില എ പറ നമ രി ീടിനാ പിെ ം പിെ ം മാ പാദാ ിേക ീതിൈകെ ാെ സംഗസീമ നി േച- ാദരാ നീ ബാഷ പാഭിേഷകം െചയ
െചാ ിനാഴാശീ വചന ളാ കൗ- സല ം േദവകേളാടിര ീടിനാ ഷ ടിക ാേവ വിരി പ ാനസ ഷ ടദയാബ േധ േഷാ മ ഹേര ത nj ജയ മഹാേദവ ഗൗരീപേത
ാരി ായ ദിക പാലക ാേര ദ േ ഭഗവതീ ദഖവിനാശിനീ സ ിതിലയകാരിണി ച ിേക എ കനാ നട േനര ം കല മഷം തീ ി ീ േനര ം ത തി െക റ ീ േനര ം സേ ാഹമാ ര ി ീ വി നി ഇ ം ാ ി ത നാം രാമെന-
ബാഷ പം ഗാഢഗാഢം ണ ട ഈേര സംവ രം കാനേന വസി- ാരാ വരിെക ഭവി ീടിനാ
ത േണ രാഘവം നത ാ സഗദ ഗദം ല മണ താ ം പറ ാനനാ ലം എ ളളി ായി േ ാ സംശയം നി ള ാ േക തീ േലാം
അ ാ രാമായണം
97
ത പാദേസവാ മായി ടിയ - മിേ ാ വഴിേയ വിടെകാ വെന േമ േമാദാലതി ായ വദി ീടണം സീതാപേത രാമച ദയാനിേധ ാണ െള ള ീ വന ായ കി-
േലണാ ല വദന ര പേത എ ി നീ േപാ െകാ ാ െമ ാദരാ പ ജേലാചന താ മ െചയ ൈവേദഹിതേ ാ യാ െചാ ീ വാ േമാേദന സീതാ ഹം ളിനാ ആഗതനായ ഭ ാവിെന വ േവേഗന സസ മിത ാന ം െചയ കാ നപാ മായ േതായംെകാ വാnj ഛയാ ാ ക കി സാദരം മ ാര െ ാ മ സ മിതംെചയ
രി മ മ ം പറ ീടിനാ ആ മക ടി ടാെത ീപാദ- ചാേരണവ െമ പാനിേധ വാരണവീരെന മമ വ േഭ ഗൗരാതപ ം താല ാദി ം ചാമരദ ം വാദ േഘാഷ ം ചാമീകരാഭരണാദ ല ാര ം സാമ പാലേര ം പിരി തി- േരാമാ േമാെര ളളിയെത േ ാ ഇ ം വിേദഹാ ജാവചനം േക
ീപതി ത താനിമ െചയ ത ി ദ കാര ണ രാജ ം മമ ണ ം വ വാ താതനറിെകേടാ
njാന പാലി തി ാ േപാ മാനേസ േഖദമിള വാണീ ക മാതാ കൗസല തെ ം ഷ- െചയ േഖന വസി നീ വ േഭ ഭ വാക ം േക ജാനകി ം രാമ- ഭ േനാടി മാഹ െചാ ീടിനാ
അ ാ രാമായണം
98
രാ ിയി െട ിരി ാ െപാറാേതാള- മാ േ ാ ഭവാെന ിതാവി ം എ രിെ വനരാജ ം ത വതി- നി േതാ ീ വാെനെ ാ കാരണം മ വ താന േയാ കൗ കേ ാ - മി െല രാജ ാഭിേഷകമാരംഭി സത േമാ െചാല ക ഭ ാേവ വിരേവാ
െമ ം ചി േമാ ാലിദം എ േക െചയ ര വര തന ീ ലമൗലിമാലിേക േക നീ മ വ േകകയ ിയാമ യ
േമ ര വരം െകാ ീടിനാ വി വ നാ ി രാ ര ി- നന നവി മം ൈകെകാ േപായനാ ഒ ഭരതെന വാഴി െയ - െമെ വന ി യ െ മേ ം സത വിേരാധം വ െമ ത െട ചിേ നി പി േപടി താത ം മാതാവിനാ വര ം െകാ ി താത ന െകാ njാനി േപാ ദ കാരേണ പതി ാ വ രം ദ െമാഴി വസി വ വാ njാ നീയതിേ ം ട ം പറെകാ മ കള മാതാ മായ വാഴ ക നീ രാഘവനി ം പറ േകെ ാ രാകാശശി ഖിതാ മ െചയ
ി നടേ വന ി njാ മമ പി ാെല േവണെമ ള വാന ഭവാ എെ ിരി േപാ ചിതമ- െ ാ െകാ ം ഭവാെന ധരി ണം കാ ം ിയവാദിനിയാകിയ നാേഗ ഗാമിനിേയാ െചാ ീടിനാ എ െന നിെ njാ െകാ േപാ തി ി മര നിറ വന ളി
അ ാ രാമായണം
99
േഘാരസിംഹവ ാ കരൈസരിഭ- വാരണവ ാളഭ ക കാദിക മാ ഷേഭാജികളാ ളള രാ സ കാനനംത ി മ ം ദഷ ടജ സംഖ യി ാേതാള വാ ാ സ ടം ഭയമാം ന െ ാം നാരീജന ിെന ാം വിേശഷി െമാ- േ െറ ാം ഭയെമ റി ീെടേടാ ലഫല ള കട കഷായ ബാേല ജി തിനാ ം ത നി ലവ nj ജനാ പാ പാനാദി സ ീര ളിെ ാ േനര ം നിമ േനാ ത ഹാഗഹ രശ രാ- ദ ാ െമ ം ക ക ം േനേര െപ വഴി മറിയാവത ാെര ം കാ ാ മി റി ീ വാ
ശീതവാതാതപപീഡ ം പാരമാം പാദചാേരണ േവണം നട ീ വാ ദഷ ടരാ ളേളാ രാ സെര ാ- െലാ ം െപാ യി ാ മറിെകേടാ എ െട െചാ ിനാ മാതാ തെ ം ന ായ പരിചരി ി ി ീ ക വ ീ ക പതി ാ സംവ രം െച ാലതി ടനിെ ാ സംശയം ീരാമവാ േകേ ാ ൈവേദഹി -
മാ ഢതാേപന പിേ ം െചാ ിനാ നാഥ പതി തയാം ധ പത നി njാ- നാധാര മി മെ നി ാ േമ ഏ േമ േദാഷ മി ദയാനിേധ പാദ ഷാ തം ട ായ കേമ നി െട സ ിധൗ സ തം വാണീ - െമെ മ ാ ാ ം പീഢി േമാ വ ം ലഫലജലാഹാര ള വ േഭാ ിഷ ടെമനി േതാപമം
അ ാ രാമായണം
100
ഭ ാ തേ ാ െട നട േ ാ- െള ം ളള ക ം ള ം ഷ പാസ തരണ ല െളനി ം ഷ പബാേണാപമ നീ െവടി ീെടാലാ
ഏ േമ പീഡ ാകയിെ ലം ഭീതി േമ െമനി ി ഭ ാേവ ക ി ദ ിജ േജ ാതി ാ വിശാരദ നി യിെ േ ാ പ ളിെചയ ഭ ാവിേനാ ം വന ി വസി തി- െന ം ഭവതി സംശയമിേ ം ഇ ം ൈരവ njാ േക ിരി സത മതി ി െമാ െചാ ീ വാ രാമായണ പല ം കവിവര- രാേമാദേമാ പറ േക njാ ജാനകിേയാ ടാെത ര വര കാനനവാസ ി െന േപായി ള ഉേ ാ ഷ തിെയ േവറി ര െമാ വിചാരി കാ ിേലാ പാണി ഹണമ ാ േമാ ണം ാണാവസാനകാല ം പിരി േമാ
എ ിരിേ നെരെ േപ ി തേ വന ിനായെ ാ െ ള കി എ െമ ാണപരിത ാഗ ം െചയ വ- നി തേ നി ി വടിത ാെണ എ ി െന േദവി െചാ േകെ ാ മ വ മ സ മിതം െചയ എ ിേലാ വ േഭ േപാരിക ൈവകാെത സ ടമി ി െചാ ി ാേക ാ ദാനമ തി ായ െ ാ െചയ ക നീ ജാനകീ ഹാരാദി ഷണെമാ േവ ഇ മ െചയ ത ല മണ തേ ാ
ീ േരാ മ ാെര വ ക- ത ാദെമ െചയ തേനരം ദ ിേജ-
േ ാ മ ാെര വ ി മാര ം
അ ാ രാമായണം
101
വസ ളാഭരണ പ - മ മവധിയി ാേതാളമാദരാ സദ രായ ംബികളാകിയ േവദവി ാനികളാം ദ ിേജ ാ സാദരം ദാന െചയ ബ വിധം മാതാ ത െട േസവക ാരായ േദവസ മ ാ ം െകാ ി
പിെ നിജാ ഃ രവാസിക ം മ- ന മാം േസവക ാ ം ബ വിധം ദാന െചയ കയാലന മ രായ മാനവനായകനാശീവചന ം െചയ തി താപസ ാ ദ ിജ ാ ം െപയ െപയ തീ ിത ജല ം ജാനകീേദവി മേ ാട നി- ാന െ ാ ദാന നല കിനാ
ല മണവീര മി യാ െയ- േണകൗസല ൈകയി സമ ി
വ ി േനരം മി ം െന ന ിെ സമാേ ഷ ം െചയ ന ായ ഹംെചയ തനയ പിെ പേദശവാ രെചയ താ അ ജ തെ രിചരിെ േ ാ - മേ നട െകാേളളണം പിരിയാെത രാമേന നിത ം ദശരഥെന ളളി- ലാേമാദേമാ നി പി െകാളളണം എെ നകാ ജെയ റ െകാ പിെ യേയാ െയേ ാ ീടടവിെയ മായാവിഹീനമീവ റ ി േപായാ െമ ി ഖമായ വരിക േത മാ വചനം ശിരസി ധരി െകാ-
ാദരേവാ െതാ സൗമി ി ം ത െട ചാപശരാദിക ൈകേ ാ െച രാമാ ിേക നി വണ ിനാ ത േണ രാഘവ ജാനകിതേ ാ ം
അ ാ രാമായണം
102
ല മണേനാ ം ജനകെന വ ി ാ േപാ േനര പൗരജന െള രാഗേമാെട കടാ ി ഹലാ േകാമളനായ മാര മേനാഹര ശ ാമളരമ കേളബര രാഘവ കാമേദേവാപമ കാമദ ര രാമ തി വടി നാനജഗദഭി രാമനാ ാരാമനം ജേലാചന കാമാരിേസവിത നാനജഗജഗ യ താതാലയം തി േപാ േനര സാദം കല േ ാ പൗരജന ം പാദചാേരണ നട ക േഖദം കല പരസ പരം െചാ ിനാ കഷ ടമാഹ കഷ ടം പശ പശ ഹാ കഷ ടെമ ി െന വ ൈദവേമ േസാദരേനാ ം ണയിനിതേ ാ ം പാദചാേരണ സഹായ ം ടാെത ശ രാക കനിമ േനാ ത ത ദ ഗ ഘടമാ ളള ദ മാ ളി ര പ ി കാഠിന േമ ഗ ദതരസ നി പാദ ളാ നിത ം വനാേ നടെ കല പി
ീശചി ം കേഠാരമാേ േലാം വാ ല ം ദശരഥ തേ ാളം
മ രിലാ മി ി െലേയാള ം ഇ ി േതാ വാെനെ ാ കാരണം എ േക ട െചാ ിനാനന ം േകകയ ി ര വരം പ- േനകിനാ േപാല കാരണം രാഘവ േപാ ി വന ി ഭരത ം വാഴ െക വ ം ധരാമണ ഡലം േപാക നാെമ ി വന ി ടേവ രാഘവ തെ ിരി ാ െപാ േമാ ഇ കാരം രവാസികളാ ളള
അ ാ രാമായണം
103
വി ാദിക വാ േകേ ാരന രം വാമേദവ രവാസിക തേ ാ സാേമാദേമവമ െചയ തിതേ രം
രാമസീതാത ം
രാമെന ി ി ദഖിയായ കാ േമ േകാമളഗാ ിയാം ജാനകി ല ം ത മാ ളള െചാ njാ ചി ം െതളി േക ീ വിേനവ ം രാമനാ സാ ാ മഹാവിഷ താമരസാ നാമാദിനാരായണ ല മണനായതന ജനകജാ ല മീഭഗവതീ േലാകമായാ പരാ മായാ ണ െള ാനവലംബി കായേഭദം ധരി ിതാ ാ പര രാജസമായ ണേ ാ ടേവ രാജീവസംഭവമായാ പ ദ യം വ മായ ഷ ടി സത ധാനനായ ഭ പരായണ വിഷ പം നിത ം ര ി െകാള ിതീശ ര- നാദ നജ പരമാ ാ സാദരം
േവഷ ാ േമാ ണ നാ- യ ിജാവ ഭ സംഹരി ം ൈവവസ ത മ ഭ ി സ നായ േദവ മകരാവതാരമ ഷ ഠി േവദ െള ാം ഹയ ീവെനെ ാ േവധാവിനാ ിെ ാ തീ രാഘവ പാേഥാനിധിമഥേന പ മ രം പാതാളേലാകം േവശി േനരം നിഷ ഠരമാെയാ ാ തി ഷ േഠ ഗിരീ ം ധരി തീ രാഘവ
ദഷ ടനാേയാ ഹിരണ ാ െനെ ാ ി ഷ ടിയായ േത േമ േ ാണിെയെ ാ ി
അ ാ രാമായണം
104
കാരണവാരിധിത ി ളി ം കാരണ ഷനാ മീ രാഘവ നി ാദേമാ നരസിംഹ പമായ
ാദെന രിപാലി െകാള വാ ര ളായ നഖര േളാെ ാ
േഘാരനാേയാ ഹിരണ കശി ത വ ഃ േദശം പാടനം െചയ ത ം ര ാച രനാം ല മീവരനിവ
ലാഭാ മദിതി ം ഭ ി - ി സാദരമ ി കാരണം
എ ം കാ ണ േമാടവ ത െട നായി ാ ജനായ പിറ തി-
ഭ നാെയാ മഹാബലിേയാ െച- ി ടിയാ ി ജഗ യം
സത രം വാ ി മ ത ാ ന കിയ ഭ ിയനാം ിവി മ മിവ ധാ ീ രേദ ഷികളായ ജനിെ ാ ധാ ീപതി ലനാശം വ വാ ധാ ിയി ഭാ വനായി ിറ ം ധാ ീവരനായ രാഘവനാമിവ ധാ ിയിലിേ ാ ദശരഥ നായ ധാ ീ താവരനായ പിറ ീടിനാ രാ ി ര ലെമാെ നശി ി ധാ ീഭാരം തീ ധ െ ര ി ാ ആദ നജ പരമാ ാ പരാപര േവദ ന ാെത േവദാ േവദ പര നാരായണ േഷാ മനവ യ കാരണമാ ഷ രാമ മേനാഹര രാവണനി ഹാ ം വിപിന ി േദവഹിതാ ം ഗമി തി - കാരണം മ രയ ൈകേകയിയ- ാ ം ഭ മി ായ ക രാജാ മ േ ാ
വിഷ ഭഗവാ ജഗ യന മാധവ വിഷ മഹാമായാേദവി ജനകജാ
അ ാ രാമായണം
105
ഷ ടി ിതിലയകാരിണിതേ ാ ം ഷ ട േമാദം റെ തി ിേ ാ
ഇ െല നാരദ വ െചാ ാനവ - എേ ാ രാഘവ താ മ െചയ ന രാന യനി ഹ ി njാ വ ം വന ി നാെള റെ ം എ ലം ഗമി രാഘവ- നി വിഷാദം കളവിെന ാവ ം രാമെന ി ി ദഖിയായ കാ േമ രാമരാേമതി ജപി ിെന ാവ ം നിത ം രാമരാേമതി ജപി മ ത ഭയാദികെളാ േമ സി ി േമവ െമ നി യം ദഖസൗഖ ാദി വികല പ ളി ാെത നിഷ കള നി ണനാ ാ ര മ ന നാതിേരകവിഹീന നിര ന- നാന നന തനനാ ല അ െന ളള ഭഗവ പ ി- െന േന ദഖാദി സംഭവി ീ ഭ ജനാനാം ഭരാ നായ വ ഭ ിയ പിറ ീടിനാ തേല പങ ിരഥാഭീഷ ടസി മായ വ പങ ികണ ഠ തെ െ ാ ജഗ യം പാലി തി ായവതരി ീടിനാ ബാലിശ ാേര മ ഷ നായീശ ര രാമസീതാരഹസ ം രീ ശ- മാേമാദ വകം ധ ാനി വ െ ാം രാമേദവ റേ ാ ഭ ി - മാമയനാശ ം സി ി േമവ ം േഗാപനീയം രഹസ ം പരമീ ശം പാപവിനാശനം െചാ തി കാരണം രാമ ിയ ാ ഭവാ ാെരേ ാ njാ രാമ ത ം പരേമാപേദശം െചയ വാമേദവ വിരമിേ ാരന രം
അ ാ രാമായണം
106
വാമേദവവചനാ തം േസവി രാമെന നാരായണെന റി ട പൗരജനം പരമാന മാെയാ വാരാ ിധിയി കിനാേരവ ം താപ ം തീ ി പൗരജന ം താപസേ ഷ ഠ ം േമാദാെല ളളി
യാ ാരംഭം
രാഘവ താതേഗഹം േവശി ട വ ാ ലഹീനം വണ ിയ െചയ ൈകേകയിയാകിയ മാതാ തേ ാ േശാകം കള ാ മേ മനസി േത സൗമി ി ം ജനകാ ജ ം njാ ം സൗ ഖ മാ േപാവാനായ റെ േഖദമകെല ള ിനി nj െള താതനാജ പി േവ ൈവകാെത ഇഷ ടവാക ം േക ൈകേകയി സാദരം െപെ െ നീ ി സസം മം ീരാമ ം ൈമഥിലി മ ജ ം
ചീര െവേ െറനല കിനാള ം ധന വസ േപ ി രാഘവ വന ചീര പരി ഹി ീടിനാ ഷ കരേലാചനാ യാ വല ലം
ല മണ താ ാന േനരം ല മീ ഭഗവതിയാകിയ ജാനകി വല ലം ൈകയി പിടി െകാ ാ ലാ പ െമ ളളിെല ളളതറിവാനായ ത േണ ല യാ ഭ ഖാം ജം ഢമായ േനാ ിനാെള െന njാനി
ഗാഢ െത ളള ചി യാ മംഗലേദവതാവ ഭ രാഘവ- നിംഗി തദാ വാ ി ഷമാം വല ലം ദിവ ാംബേരാപരി േവഷ ടി
അ ാ രാമായണം
107
സ ാരമാനംകല നി ീടിനാ എ കെ ാ രാജദാര - മന രാ ളള ജന െമാ േവ വ ദഖ ാ കര േക നി ളീ ം വസിഷ ഠമഹാ നി േകാേപന ഭ ി ൈകേകയിതേ ാ താേപന െചാ ിനാെന ി േതാ വാ ദഷ േട നിശാചരി ദ മാനേസ കഷ ടേമാ േ ാളം കേഠാരശീേല ഖേല രാമ വന ി േപാേകണെമ േ ാ താമശീേല വരെ വരി നീ ജാനകീേദവി വല ലം ന വാ മാനേസ േതാ ിയെതെ ാ കാരണം ഭ ാ പതി തയാകിയ ജാനകി ഭ ാവിേനാ െട യാണം െചയ കി സ വാഭരണവി ഷിതഗാ ിയായ ദിവ ാംബരം ഗമി ീ ക കാനനദഖനിവാരണാ ം പതി- മാനസ ം രമി ി സദാകാലം ഭ ഷ ം െചയ പിരിയാെത ചി ാ ചരി ീ െകേ വ ഇ ം വസിഷ േഠാ ി േക ദശരഥ നത ാ മ േരാേടവമ െചയ രാജേയാഗ ം രഥമാ വ ക രാജീവേന യാണായ സത രം ഇ ാ രാമവക ാം ജം പാ
ഹാ രാമ സൗമിേ ജനകേജ രാമ രാമ ിേലാകാഭിരാമാംഗ ഹാ ഹാ മമ ാണസമാന മേനാഹര ദഖി മിയി വീ ദശരഥ-
ാ ഴി കര േനരം േത െമാ മി നി ി മ ം ീരാമേദവ മേ ാള െചയ
േതരി കേര ക സീേത വിരവി നീ
അ ാ രാമായണം
108
േനരമിനി ള ീട േത േമ രി വ ി േതരി കേരറിനാ-
ളി ിരാവ ഭനാകിയ രാമ ം മാനേസ േഖദം കള ജനകെന വീ വണ ി ദ ിണ െചയ താ െതാ ട േതരി കേരറിനാ ബാണചാപാസി ണീരാദികെള ാം ൈകെ ാ വ ി താ ം കേരറിനാ ല മണനേ ാ മ മാ ലാ ദേഖന േത നട ീടിനാ പ ം നില നില െ െചാ ാ ര നാഥ ം ഗ ഗേ തി േവഗാല െചയ തി നി ലമായി േലാക മേ രം രാജീവേലാചന ദേര മറ േ ാ രാജാ േമാഹി വീണി തേല സ ീബാല ാവധി രവാസിക താപം വിലപി പി ാെല തിഷ ഠ തിഷ ഠ േഭാ രാമ ദയാനിേധ ഷ ടി തമാേയാ തി േമനി കാണായ കിെല െന nj െപാ ാണേനാ േപായിതേ ാ വിധി ൈദവേമ
ഇ രം െചാ ി ലപി സവ ം സത രം േതരി പിറേക നടെകാ ാ മ വ താ ം ചിരം ലപി ഥ െചാ ാ പരിചാരക ാെരാടാ ലാ എെ െയ ിനിെ ാ േപായ ീരാമ - ത െട മാ േഗഹ ി ലാ വി രാമെന േവറി ജീവി njാനിനി മിയി വാഴ െക തിെ നി യം
എ േകേ ാ ത ജന ം മ വ തെ െയ കൗസല ത മ ിര ി ലാ ീടിനാരേ രം വേ ാ ദേഖന േമാഹി വീണി
അ ാ രാമായണം
109
പിെ ണ കര ട ിനാ ഖി യായ േമ കൗസല തേ ാ ം
വനയാ
ീരാമ ം തമസാനദിത െട തീരം ഗമി വസി നിശാ േഖ പാനീയമാ പജീവനംെചയ ജാനകിേയാ ം നിരാഹാരനാെയാ
േല ശയനംെചയ റ ിനാ ല മണ വി മ ം ധരി ിേക ര ി നി മ മാേയാേരാ ദഖ ം പറ ാ ലാ പൗരജന ം െച രിേക ീരാമെനയ െകാ േപായ ടായ കി
കാനനവാസം ന െമേ വ ം മാനസ ി റ മ വിനാ പൗരജന ി പരിേവദനം ക ീരാമേദവ ളളി നി പി ര ദി ാലയയ മി ിവ
കാര ി ം വ ം വിഘ നെമ ാലിവ േഖദം കല തള റ ി േബാധമി ിേ ാളിനി ണ ം േപ േപാക നാമിെ ാേഴ ക േതെമ രാഘവ വാ ക േക മ ം േവേഗന േത െമാ മി ിതേ രം രാഘവ ാ ം ജനകത ജ ം േതരിേലറീടിനാേര മറി ീല പൗരന ളേ രം മ ം െച േയാ ാഭി ഖം ഗമി ി ഥ െതെ െതേ ാ തേ നടെകാ
ം കിട രവാസികെള ാം പിെ ാള ത ണ േനാ േനരം ക ീല രാമെനെയ കര തി-
അ ാ രാമായണം
110
കണ ഠിത ാരായ രി േമവിനാ സീതാസേമതനാം രാമെന തം േചതസി ചി ി ചി ി ദിനം
മി ാദികേളാ മിടേച ചി ാ വസി ീടിനാേരവ ം മംഗലസ നാന ംെചയ സഹാ ജം ംഗിേവരാവി േര രവീടിനാ
ദാശരഥി ം വിേദഹതനീജ ം ശിംശപാ േല േഖന വാണീടിനാ
ഹസംഗമം
രാമാഗമനമേഹാ വെമ - മാേമാദ െ ാ േക ഹ തദാ സ ാമിയായിഷ ടവയസ നാ േളളാ രാമ തി വടിെയ വ ി ാ പക മനേ ാ ഭ ൈതയവ സത രം പക ഫലമ ഷ പാദികെള ാം ൈകെ ാ െച രാമാേ വിനി ിപ ഭ ൈത വ ദ നമസ ാര ം െചയ െപെ െ േ േ ല പി വ സി
ാ ഢമണ ാേ ഷ ം െചയ മ ഹാസം മാ ര വകം മേ തരം ശല ശ ന ംെചയ ക വിേലാചന ത തി േമനി ക-
ലി ഹ രെചയ ധന നാേയനടിയനി േകവലം നി യം ൈനഷാദജ ം പാവനം ൈനഷാദമാ ളള രാജ മി െമാ ഷണഹീനമധീനമേ ാ തവ കി രനാമടിയേന ം രാജ ം സ ടം ടാെത ര ി െകാള ക സേ ാഷ െ ാ ിനി നി ി വടി സ തമേ വസി ളീടണം
അ ാ രാമായണം
111
അ ഃ രം മമ മാ ീടണ- മ ദാ പാദപ േര ളാ ലഫല പരി ഹിേ ണേമ കാേല കനിേവാട ഹിേ ണേമ ഇ രം ാ ി നില ം ഹേനാ ഗ ഹാസം രാഘവ േക നീ വാക ം മദീയം മമ സേഖ സൗഖ മിതി പരമിെ നിേ േമ സംവ രം പതി ാ കഴിയണം സംവസി ീ വാ ാമാലയ ളി അന ദ ം ജിെ മിെ മേന വനവാസകാലം കഴിേവാളം രാജ ം മൈതത ഭവാ മ ഖിയേ ാ ജ നാം നീ പരിപാലി സ തം
കണ ഠഭാവം െച ാക ം േവ െകാ വരിക വട ീരമാ നീ ത ണം െകാ വ വട ീര ം ല മണേനാ ം കല ര മ
വട ീര തികെളെ ാ ബ മാേയാ ജടാമ ടെ ാ ം േസാദര ത ാ ശലാദ ളാ സാദരമാസ തമായ തല പ േല പാനീയമാ മശി ൈവേദഹി ം താ മായ പളളി െകാ ീടിനാന ാസാദ നി പര േ യഥാ രാ
വാസ ം െചയ റ ീ േപാെല ല മണ വി മ ം ധരി ിേക ര ി നി ഹേനാ ടേവ
ല മണ ഹസംവാദം
ല മീപതിയായ രാഘവസ ാമി ം ല മിഭഗവതിയാകിയ സീത ം
േല കിട ക തി-
അ ാ രാമായണം
112
ദഖം കല ബാഷ പാ ലനായ ഹ ല മണേനാ പറ ട ിനാ - ഷ കരേന െന ീലേയാ സേഖ
പ തല േപ വി ദാ േല കിട- േ ാജേന റ മാറായി
സ ത േപ ഭവേനാ േമ സ േര ണ ഷ ജനകാ ജേയാ ം
പ ി െകാ ം മി ിഹ പ വപ സീമ നി വനാ േര ീരാമേദവ ദഖ ാ വാ
കാരണ തയായ വ ി ൈകേകയി മ രചി മാ ായ ൈകേകയിതാ ഹ മഹാപാപമാചരി ാളേ ാ ത ാ േഹാ ികളി മാഹ സൗ
മി ി ം സത ര രം െചാ ിനാ - ഭ മേത മദ ചനം രാമ- ഭ നാമം ജപി ീ ക സ തം കസ ദഖസ േകാ േഹ ജഗ േയ കസ ഖസ ാ വാ േകാപി േഹ േഖ സ േലാക ം ഖദഖകാരണം ദഖ ഖ ദാനം െചയ വതി ാ
കാ ിേലാ ക ാലി നി യം ഏക മ ഖദാതാ ജഗതി മ- േ ക മമ ദഖദാതാവിതി ഥാ േതാ ത ാന ിക െ െ ാ ം േതാ കയി ധ ാ േത േമ njാനതിനി ക ാെവ േതാ മാനസതാരി ഥാഭിമാേനന േക േലാകം നിജക ബ ം സേഖ േഭാഗ ം നിജക ാ സാരിക മി ാര ദാസീനബാ വേദ ഷമ-
നേഭദ ി മം ചി മേ നി പി ാ സ ക
അ ാ രാമായണം
113
യ വിഭാവ േദ ത യഥായഥാ ദഖ ഖം നിജക വശഗത- െമാെ െയ ാ െകാ നിന ിതി യദ ദ ദാഗതം ത കാലാ േര ത ജി തിസ നായ വാഴണം േഭാഗ ിനായ െ ാ കാമി ംേവ േഭാഗം വിധി തം വ ി ംേവ വ േമാ േ ാളം വിഷാജഹ ഷാദിക ചിേ ഭാ ഭക ഫേലാദേയ മ േദഹം ണ പാപ െളെ ാ നിത ം വിധിവിഹിതം സേഖ സൗഖ ദഖ സഹജേമവ േമ നീ ാവത രാ ര ാരാ ം േലാേക ഖാന രം ദഖമായ വ - മാ ലമി ദഖാന രം ഖം നം ദിനരാ ിേപാെല ഗതാഗതം
മാനേസ ചി ി ിലി മെ േടാ ദഖമേ ഖമാ ം വ ം പിെ ദഖം ഖമാ സം മാ ം വ ം ര മേന ാന സം മാേയവ -
ജലപ െമ േപാേല സേഖ ആകയാ ൈധേര ണ വിദ നം ദി േശാകഹ ഷ ടാെത വസി ഇഷ ടമാ തെ വ േ ാ - മിഷ ടമ ാ തെ വ േ ാ ം ഷ ടാ നാ മ ധജനം ഷ ടെമ ാം മഹാമാേയതി ഭവാനാ
ഇ ം ഹ ം മി ാ ജ മായ
ാ േഭദം പറ നില േ രം മി ദി ി സത രം രാഘവന നിത ക ം െചയ ത ളിെ യ േതാണിവ െക േ ാ ഹ ന േതാണി ം െകാ വ ാ വണ ിനാ
അ ാ രാമായണം
114
സ ാമി ിയം േ ാണികാ സമാ ഹ താം സൗമി ിണാ ജനകാ ജയാ സമം േതാണി ഴ മടിയ തെ മാനവവീര മമ ാണവ ഭ ംഗിേവരാധിപന വാ േക േ രം
മംഗലേദവതയാകിയ സീതെയ ക ം പിടി കേര ി ഹ െട ക ം പിടി താ ം കേരറിനാ ആ ധെമ ാെമ സൗമി ി - മായതമാെയാ േതാണി കേരറിനാ
ാതിവ േ ാ െട ഹ പര- മാദരേവാ വഹി ി േതാണി ം മംഗലാപാംഗിയാം ജാനകീേദവി ം ഗംഗെയ ാ ി ന ായ വണ ിനാ ഗംേഗ ഭഗവതി േദവി നേമാ സ േത സംേഗന ശം ത മൗലിയി വാ
രീ ൈഹമവതി നമസ േത നേമാ മ ാകിനീ േദവി ഗംേഗ നേമാ സ േത nj വനവാസ ം കഴി ാദരാ- ലി വ ാ ബലി ജക ന വാ ര ി െകാ ക നീയാപ ടാെത ഭ ാരിവ േഭ ഗംേഗ നേമാ സ േത ഇ രം ാ ി വ ി ിരി േവ സത രം പാര ലം ഗമി ീടിനാ േതാണിയി നി തഴ ിറ ീ ഹ താ െതാ തേപ ി ാ മേനാഗതം െട വിടെകാ വതി ടിയ െമാ-
രാട ടാെതയ ന കീടണം ാണ െള ള ീ വന ായ കി-
േലണാ ബിംബാനന ജഗതീപേത ൈനഷാദവാക േക മനസി സ- േ ാേഷണ രാഘവേനവമ െചയ -
അ ാ രാമായണം
115
സത ം പതി ാ സംവ രം വിപി- ന ി വസി വ വ വിരവി njാ ചി േമാേദന ഗാഢാേ ഷ ം െചയ ഭ െനേ ാെക യ ര മ ഭ ാ നമസ രി nj ജലി ംെചയ മ മ ം േതാണീേമേല ഹ വീ ം മ ിരം ചി ി മ വിനാ
ഭരദ ാജാ മ േവശം
ൈവേദഹിതേ ാ ടേവ രാഘവ േസാദരേനാ െമാ ഗെ െ ാ സാദരം ാ േഖന വസി ി പാദപ േല ദലാഢ തല പ േല മാ ാണ ഡേദവ ദിേ ാരന രം പാ ിവന ഘ ാദി നിത ക ംെചയ െച ഭരദ ാജനായ തേപാധന ത ാ മപദ ി ാദരാ ചി േമാദേ ാടി േ ാ േനര ത കാണായിെതാ വ തെ ം അേ ാളവേനാട െചയ രാഘവ- നിെ ാേഴ നീ നിേയാ ണ ി ണം രാമ ദശരഥന ന ത - ഭാമിനിേയാ മ ജേനാ ം വ പാ ിരി ി ടജാ ിേകെയ വാ ൈവകാെത ണ ി െയ േ ാ താപേ ഷ ഠേനാ ചാരി െചാ ാ- േഭാഗസേ ാഷേമാ െചാ ീടിനാ - ആ േമാപാേ ദശരഥാ -
ാ ിതവ ല പാ ി ീ ത ാ ഭരദ ാജനി ം സ ായ
ഹസ േത സമാദായ സാ ഗ ഘ പാദ ാദി ം ഗത ാ ര മസ ിധൗ സത രം
അ ാ രാമായണം
116
ഭ ൈത വ ജയിതാ സഹല മണം ഷ ട ാ രമാവരം രാമം ദയാപരം ഷ ട ാ പരമാന ാബ ധൗ കിനാ
ദാശരഥി ം ഭരദ ാജപാദ - ളാ വണ ിനാന ഭാര ാ ജാന ിതം ആശീ ചന ം നി ംഗവ- നാശയാന നിയ ളിെ യ പാദരജസാ പവി യാ ീ നീ േവദ ക മമ പ ശാലാമിമാം ഇ േതാടജമാനീയ സീതയാ സത സ പം സഹാ ജം സാദരം ജാവിധാേനന ജി ട ഭര-
ദ ാജതേപാധനേ ഷ ഠന െചയ - നിേ ാ സംഗമ ാകകാരണ- മി വ തപ ാഫല െമാ േവ
ാതം മായാ ദേവാദ ം ര പേത തമാഗാമികം വാ ക ണാനിേധ
njാനറി ാ പരമാ ാ ഭവാ കാര - മാ ഷനായി മായയാ തേല
ണാ പ സം ാ ിതനാകയാ ജ ായി യാെതാ ിെന ം കാനനവാസാവകാശ യ ം njാനറി ീടിേനനി തിെനെ േടാ
ാന ഷ ട ാ തവ ധ ാൈനകജാതയാ ാന േ സകലെ ം ക njാ -
എ ി njാ വളെര റ ീ സ ഷ ട ാ താ നാേയനഹം ീപതി രാഘവ വ ി സാദരം
താപസേ ഷ ഠേനാേടവമ െചയ ബ ളാ േ ാ nj െള
ചി േമാദേ ാട ഹിേ ണേമ
അ ാ രാമായണം
117
ഇ മേന ാനമാഭാഷണ ം െചയ ത കഴി ി രാ ി നി മായ
വാല മീക ാ മ േവശം ഉ ാന ം െചയ ഷസി നിവര-
രാ മാരക ാ മായ ഉ മമായ കാളി ീനദീഷ ടമാ േ ണ േപായ - ചി ടാ ിെയ ാപി ി ജവാ ത വാല മീകിത ാ മം നി ലം നാനാ നി ലസം ലം േകവലം നാനാ ഗദ ിജാകീ ം മേനാഹരം ള മ ലതാപരിേശാഭിതം നിത മഫലദലസം തം ത ഗത ാ സമാസീനം നി ല- സ മം ഷ ട ാ നമസ രി ീടിനാ രാമം രമാവരം വീരം മേനാഹരം േകാമളം ശ ാമളം കാമദം േമാഹനം ക രമി ീവേര ണ- മി ാദി ാരൈകരഭിവ ിതം ബാണ ണീരധ രം വിഷ ടപ- ാണനി ണം ജടാമ േടാ ലം
ജാനകീല മേണാേപതം ര മം മാനേവ ം ക വാല മീകി ം തദാ സേ ാഷബാഷ പാ ലാ നായ രാഘവ ത തി േമനി ഗാഢം ണ ീടിനാ നാരായണം പരമാന വി ഹം കാ ണ പീ ഷസാഗരം മാ ഷം ജയിത ാ ജഗ ജ ം ജഗ യം
രാജീവേലാജനം രാേജ േശഖരം ഭ ി ഗ ഘ പാദ ാദിക െകാ ഥ
ി ദനായ നാഥ സാദരം പക മ രമ ഫല ല - െളാെ നിേവദി േഭാജനാ ം ദാ
അ ാ രാമായണം
118
ാ പരി മംതീ ര വര നത ാ നിവര തേ ാട െചയ - താതാ യാ വന ി റെ േസാദരേനാ ം ജനകാ ജെയാ ം േഹ േവാ njാ പറേയണെമ ി േ ാ േവദാ ിനാം ഭവതാമറിയാമേ ാ യാെതാരിട േഖന വസി ാ സീതേയാ ം ടിെയ െച ണം ഇ ീ ിെലാ കാലം വസി ീ വാ ചിേ െപരിെക ാശ മഹാ േന ഇ െന ദിവ ാരിരി മംഗലേദശ ഖ വാേസാചിതം എ േക വാല മീകി മഹാ നി മ സ മിതം െചയ തിവ മ െചയ - സ േലാക ം നി വസി സ േലാേക നീ ം വസി ീ ഇ െന സാധാരണം നിവാസ ല- മ െനയാകയാെല െചാ ാവ ം സീതാസഹിതനായ വാ വാനിെ ാ േദശം വിേശഷണ േചാദി കാരണം സൗേഖ ന േത വസി ാ മ ിര- മാഖ ാവിേശേഷണ െചാ njാ സ ഷ ടരായ സമ ഷ ടികളായ ബ - ജ ളി േദാഷഹീനമതികളായ ശാ രായ നിെ ബ ഭജി വ ന െട സ ാ ം നിന ഖവാസമ ിരം നിത ധ ാധ െമ ാ േപ ി ഭ ാ ഭവാെനബ ഭജി വ െട ചി സേരാജം ഭവാനി ീ വാ-
മമായ വിള ീ മ ിരം നിത ം നിെ രണമായ ാപി നി ദ രായ നിസ ഹരായ നിരീഹരായ
അ ാ രാമായണം
119
ത ജാപകരാ മാ ഷ ത നപ ജം േത ഖമ ിരം ശാ ാരായ നിരഹ ാരിക മായ ശാ രാഗേദ ഷമാനസ ാ മായ േലാഷ ടാശ മകാ ന ല മതികളാം േ ഷ ഠമതിക മനസ തവ മ ിരം നി സമസ തക സമ ി നി േല ദ മാേയാ മനെ ാ ം സ ഷ ടരായ മ വ മാനസം സ തം േത ഖവാസായ മ ിരം ഇഷ ടം ലഭി ി സേ ാഷമിെ ാ - മിഷ േടതരാപ തി താപ മി സ ം മാേയതി നി ിത വാ ദിവ മനസ തവ വാസായ മ ിരം ഷഡ ഭാവേഭദവികാര െളാെ -
വിേലാ ിേലാ േദഹ ിേന ത ഡ ഭവ ഖദഖാദി സ ം
ചിേ വിചാരി ിലാ ാവിനിേ ം ഇ റ ഭജി െട ചി ം തവ ഖവാസായ മ ിരം യാെതാ ഭവ ം പരം ചി ഘനം േവദസ പമന േമ ം സതാം േവദാ േവദ മാദ ം ജഗല ാരണം നാദാ പം പര മച തം സ ഹാശയ ം സമസ താധാരം സ ഗതം പരാ ാനമേലാപകം വാ േദവം വരദം വേരണ ം ജഗ- ദ ാസിനാമാ നാ കാ ം സദാ തസ ചിേ ജനകാ ജയാ സമം നി ംശയം വസി ീ ക ീപേത സ താഭ ാസ ഝീ തേചതസാ സ തം ത ല പാദേസവാരതാ നാം സ തം ത ാമമ ജപ ചി-
അ ാ രാമായണം
120
സേ ാഷേചതസാം ഭ ി വാ നാം അ തനായ വസി നീ സീതയാ ചി ിതചി ാമേണ ദയാവാരിേധ
വാല മീകി െട ആ കഥ
ക ാ തം തവ നാമമാഹാ േമാ വ ി തി ാ മാവ മ േ ാ ചി യനായ നി നാമമഹിമയാല
നിയായ ചമ njാെനേടാ ദ തി njാ കിരാത ാ മായ രാ- നി രിയാദ െചയ േത പലതരം ജ മാ ിജത ം ം
ക െമാെ െവടി njാ സമാചാരത പരനാെയാ ത ണി മായ വസിേ ചിരം േര ം വളെര നി ി ി
നിസ പം േചാര ാേരാ െടേ നിത ം േചാരനായ വി ംമ ം ധരി- െ ജ െളെ ാേ ചതി njാ എ വസ പറിേ ദ ിജ ാേരാ - മ നീ വന ി നിേ കദാ സപ ത നിക വ ക njാ ത േവേഗന െചേ നിമാ െട വസ ാദിക പറി ീ വാ ഢനായ മ ാ മാ ാണ ഡേതജ പിക നി യം ാപ തനാം ദഷ ടനാെമെ ം വി തം നി നേഘാരമഹാവേന ഷ ട ാ സസം മെമേ ാട െചയ തിഷ ഠതിഷ ഠ ത യാ ക വ മ കിം ദഷ ടമേത പരമാ ം പറെക ഷ ട ാ നിവര ാര െചയ തേ ാ
നിഷ രാ ാവായ njാ മവ കേളാ- ടിഷ ടം മദീയം പറേ പാ ജ
അ ാ രാമായണം
121
ദാരാദിക െ നിെ ം ദ ഡ പീഡിത ാരായിരി ികഴി ി വഴിേപാ േരാ njാ
നിത ം പിടി പറി മാറാ നി േളാ ം ഹി ീടണേമതാ - മി െന ചി ി േവേഗന വ njാ െചാ ാ നിവര ാര േക ട- െനെ ാ മ സ മിതം െചയ സാദരം എ ി നീ nj െചാ േക ണം നി ംബേ ാ െച േചാദി നീ നി െളെ ാ ി njാ െച പാപ നി െട െ ാ വാ ീ േമാ എ നീ െച േചാദി വ േവാളം നി ീ മൈ വ nj നി ംശയം ഇ മാക ണ njാ വീ േപായ െച മ -
ദാരാദികേളാ േചാദ ംെചയ േത ദഷ ക സ യംെചയ njാ നി െള- െയാെ ഭരി െകാ ദിനം തി ത ഫലെമാെ ാ നി വാ ീ േമാ മ പാപെമാെ njാ തെ ജിെ േ ാ സത ം പറേയണെമ njാ െചാ തി-
രമായവരേ രം െചാ ിനാ - നിത ം െച ക ണഫലം ക ാെവാഴി മ ന ജി േമാ താ ാ നിര രം െച ക താ ാന ഭവി ീ െകേ വ njാ മ േക ജാതനി േ ദനായ മാനേസ ചി ി ചി ിെ ാേരാതരം താപസ ാ നി ദി ി താേപന െച നമസ രി ീയിേന നിത തേപാധനസംഗമേഹ നാ
മായ വ ിെത കരണ ം
അ ാ രാമായണം
122
ത ക ത ാ ധ രാദ ം െര njാ ഭ ാ നമസ രിേ പാദസ ിധൗ ദ തിസാഗേര മ നായീ വാ നി മി ീ െമെ ണാ നാ ര ി െകാേ ണേമ ശരണാഗത- ര ണം ഷണമേ ാ മഹാ നാം സ പഷ ടമിത ാ പതിതം പദാ ിേക ഷ ട ാ നിവര ാ മ െചയ -
ഉ ിഷ ഠ ഭ ിഷ ഠ േത സ തം സ സ ത സ ചി ി ൈദവാസ േത സദ ഫലം വ ം സ നസംഗമാ- ദ ിദ നാനാം മഹത േമതാ ശം ഇ തേ ത െ ാ പേദശ- െമ ാ നിന ിതിനാേല ഗതിവ അേന ാന മാേലാകനം െചയ മാനേസ ധന തേപാധന ാ ം വിചാരി ദ േന ം ദ ിജാധമനാമിവ ദിവ ജന ാ േപ െന ാകി ം ര രേ തി ശരണം ഗമി വ ര ണീയ യത േനന ദഷ േടാപി വാ േമാ മാ േ ാപേദേശന ര ി ണം സാ ാ പര േബാധ ദാേനന ഇ ാ രാമനാമവ ദ യം വ ത സ തവ േപണാ െചാ ി ാ നിത ം മരാമേരേത വം ജപി നീ ചി േമകാ മാ ിെ ാ നാരതം nj ളിേ ാ വ േവാള ം ന- രി െനതെ ജപി ീ ി നീ ഇ മ ഹം ദത ാ നീ ാ സത രം ദിവ പഥാ ഗമി ീടിനാ നത ാ മേരതി ജപി ി േ നഹം ഭ ാ സഹ ഗം കഴിേവാള ം
െകാെ ട ടി മ ി
അ ാ രാമായണം
123
ം മറ ചമ ി ബഹ ം താപേസ ാ മെ ിനാ േഗാപതിമാ ദയം െചയ ത േപാെല നിഷ മി ീെട െചാ േക njാ നിര മി ീടിേനനാ നാ ദരാ വല മീകമ േതാനി ജനി യാ- ല നീ ാരഭിധാന ം െചയ താ വാല മീകിയാം നിേ ഷ ഠ ഭവാ ബ - ലാമനായേവദിയായ നാക നീ എ െചയ െത ി നിക - മ ട ി njാനി െന വ ം രാമനാമ ി ഭാവം നിമി മായ രാമ njാനി െനയായ ചമ ീടിേന ഇ സീതാ മി ാ ജ ാേരാ ം നിെ ദാ കാ തി വകാശ ം വ ിെതനി ം െചയ ത ണ ം ന ായ ഫലി ക ണാജരനിേധ രാജീവേലാചനം രാമം ദയാപരം രാേജ േശഖരം രാഘവം ച ഷാ കാണായ ലം വി നാേയനഹം ാണനി ണ ിദശ ലപേത
ചി ട േവശം
സീതയാ സാ ം വസി തിനാെയാ േമാദകര ലം കാ ി വ njാ േപാ ാ െമെ ിനാന ിേക േച ശിഷ പരി തനാം നി ചി ടാചലഗംഗേയാരാ രാ ചി മാേയാ ടജം തീര മാ നീ െത ം വട ം കിഴ ം പടി ാ - മ ി വിേമാഹനമായ ര ശാല ം നി ി വിെടയിരിെ െചയ മ ഥ ല ജനകജതേ ാ ം
അ ാ രാമായണം
124
നി ലനാകിയ ല മണ തേ ാ ം ാ നാ മ വീടിനാ രാമ ം
വാല മീകിയാ നിത ജിതനായ സദാ കാമ ാംഗിയാ ജാനകിതേ ാ ം സാദരനാകിയ ല മണ തേ ാ ം സാദരമാന െ ാ േമവിനാ േദവ നിവരേസവിതനാെയാ േദവരാജ ദിവി വാ േപാെല
ദശരഥെ ചരമം
മ ിവരനാം മ േമറിേയാ- ര ചാ െച േയാ ീടിനാ വസ േ ണ വ മാേ ദ ക നീ- രത മി ി വീ ം ട മ- േ ം റ ഭാഗ നി ിെ ധീരതേയാ പെന വണ ിനാ ധാ ീപത ജയ വീരമൗേല ജയ ശാസ മേത ജയ ശൗര ം േധ ജയ കീ ിനിേധ ജയ സ ാമി ജയ ജയ മാ ാണ ഡേഗാ ജാേതാ ം സേമ ജയ ഇ രം െചാ ീ സ തി വണ ിയ ത േനാടാ േചാദി വണ ിയ ത േനാടാ േചാദി േപാ മ േസാദരേനാ ം ജനകാ ജേയാ - േമെതാ ദി ിലിരി രാഘവ നി നായതി പാപിയാെമേ ാ െചാ വാെനേ ാ െചാ ിയെത െട ല മണെന പറ വിേശഷി ല മീസമയായ ജാനകീേദവി ം ഹാ രാമ ഹാ ണവാരിേധ ല മണ വാരിജേലാചേന ബാേല മിഥിലേജ ദഖം മരി ാ ട ദഷ തിയാെമ രിക ിരി ാ ം
അ ാ രാമായണം
125
മ േള ം കെ നി മരി ാ - മി ാലമി ാെതവ ത ം ഇ ം പറ േക േപ േനാ-
ാപേമാ രെചയ മ ം ീരാമസീതാ മി ാ ജ ാെര-
േ രിേല ിെ ാ േപാേയ തവാ യാ ംഗിേവരാഖ രസവിേധ െച
ഗംഗാതേട വസി ീടംദശാ േര ക െതാ തി ംഗിേവരാധിപ െകാ വ ഹ ലഫലാദിക ൈ ക െകാ െതാ പരി ഹി- മാര ാ ജട ം ധരി ി
പിെ ര മെനേ ാ െചാ ിനാ- െനേ നി പി ദഖിയായ കാ േമ െചാേ ണെമ െട താതേനാ ം ബലാ- ല ി ാകാതിരി ണം സൗഖ മേയാ യിേല ം വന ളി േമാ സി ി ം െപ വഴിയായ വ ം മാതാവി നമസ ാരം വിേശഷി േഖദെമെ റി ാക േത ം പിെ ം പിെ ം െചാ ക പിതാവതി- ഖി നായ വാ ക പീഡിതനാകയാ എെ ിരി ദഖമേശഷ ം ധന വാക ാ തം െകാ ട ീടണം ജാനകി ം െതാ െതേ ാ െചാ ിനാ- ളാനനപ ം താഴ ി മ ം മ ം അ കണ ം വാ സഗദ ഗദം ശ പാേദ സാഷ ടാംഗനമസ കാരം േതാണികേരറി ഹേനാ ടേവ ാണവിേയാേഗന നിേ നടിയ ം
അ െരെ ിറ ിേ ായ മ േവാള- മി െര നി ശവശരീരം േപാെല നാല നാഴിക െച വാെറ ൈധര മാലംബ മ ം നി നായീടിേന
അ ാ രാമായണം
126
ത കൗസല കര ട ിനാ ദ േ ാ പ പേ വരദ യം ഇഷ ടയാേയാ ൈകേകയി രാജ േമാ ഷ ടനായ ന കിയാ േപാരായി ിേതാ
മ െന ാനനാേ കളവതി- നി ാപിെയ പിഴ ി ൈദവേമ ഏവെമ ാം വ ി നിേയ പരി- േദവനം െചയ തിെനെ ാ കാരണം പതി കൗസല െചാെ ാ വാ ക
താേപന േക മ ം പറ ീടിനാ -
ിെലാ െകാ ിവയ േപാെല ണ മി ാെത മാം േഖദി ിയായ ക നീ ാണ യാണമ താേപാധന ാണവിേയാേഗ ശപി കാരണം
ദഖ െ ാ മരി ാ ട െമ ാ ി മയ ായ ക വ േഭ
േക നീ ശാപ കാരം മേനാഹേര സാ ാ തപസ ികളീശ ര ാരേ ാ അ രാ ൗ ശരജാല ം ചാപ ം ഹസ േത ധരി ഗയാ വിവിശനായ വാഹിനീതീേര വനാ േര മാനസ- േമാേഹന നില േനരെമാ നി േദേഹന മാതാപിതാ നിേയാഗ ാ സാഹസേ ാടി റെ ംഭ ംെകാ നീ േകാ വാ വ വ ംേഭന െവ മ േപാ ംവിധൗ ംഭ ി നീരകം ശബ ദം േക ംഭി ി ിലംേഭാഗദമിതി
ചി ി ട നാദേഭദിനം സായകം സ ായ ചാേപ ഢമയ ീടിേന ഹാ ഹാ ഹേതാസ മ ഹം ഹാ ഹാ ഹേതാസ മ ഹം
അ ാ രാമായണം
127
ഹാേഹതി േക ി മാ ഷവാക ം njാെനാ േദാഷമാേരാ േമ െചയ തീല േകന വാ ഹ ഹേതാ ഹം വിേധ ഥാ പാ ിരി ി മാതാപിതാ ാ- രാ ിൈകെ ാ ത ീ ദാഹി യാ ഇ രം മ നാദംേക njാനതി സ തനായ ത െച േലാ ം തദാ
താപസബാലക പാദ ളി വീ തേപന െചാേ നി തേനാ njാ സ ാമി ദശരഥനായ രാജാ njാന മാമപരാധിനം ര ി േവണേമ njാനറിയാെത ഗയാവിവശനാ- യാന ത ീ ടി ം നാദെനേ ാ ബാണെമയ േതനതിപാപിയെയാ njാ ാണ കള ിനി ൈവകാെത
പാദ ളി വീ േകണീ െമേ ാ േഖദം കല െചാ ാ നിബാലക - ക മേ ത ാവത ാ േമ
ഹത ാ പാപ ായകി േത ൈവശ നേ njാ മമ പിതാ ാെര- യാശ സി ി നീേയ േമ ൈവകാെത വാ ക േമറി രാനര ം േന ംകാണാെത പാ ി ീ ദാേഹന njാ ജലം െകാ െച വാ ദാഹം െകാ നീ ത ീ െകാ ിനി
ാ െമ ാമവേരാടറിയി സത െമ ാമവേരാടറിയി സത െമ ാലവ നിെ ം ര ി ം എ െട താത േകാപ ാകിേലാ നിെ ം ഭസ മമാ ീ മറിക നീ ാണ േപാകാ പീഢ േ ം
ബാണം പറി നീ ൈവക േത േമ എ േക ശേല ാ ാരണംെചയ
അ ാ രാമായണം
128
പിെ ജലം കലശ ം ൈകെ ാ ദ തിമാരിരി വിേടയ സം മേ ാ njാ െച ം ദശാ േര
തേയാ േന ം േവ െപ- രാ ി വിശ ദാഹി േഹാ
വ ി െമ ത ീ േപാെയാ മി മറ കള ിേതാ
മ ിെ ാരാ യം nj െ ാ നാ ം മ ം ഭവാെനാഴിെ ൈവകി വാ ഭ ിമാേന ം െമ ാമതി- സ നായ വ ിേതാ നീ മാര ബലാ ഇ കാരം നി പി ിരി ംവിധൗ മല പാദവിന ാസജധ ാനി േക ായി കാ െ മാ ം മദീയം തദാ േക താല പര േമാ പറ ജനക ം - ൈവ വാെന ലം മമ ന ന േവേഗന ത ീ തരിക നീ സാദരം ഇ മാക ണ njാ ദ തിമാ പദം ഭ ാ നമസ കരിെ ം ഭീതനായ
െന ാമറിയി ിതേ രം ന േയാ ാധിപനാകിയ
ഥ ീവര njാ ദശരഥെന േപ രാ ൗ വനാേ ഗയാ വിവശനായ ശാ ല ഖ ഗ െള ം െകാ പാര ി േ നദീതീേര ഗാശയാ ംഭ ി നീരകം ശബ ദം േക ംഭിവര നിജ ി രംത ി-
ലംഭ െകാ ശബ ദെമേ ാ യാ- ല യേ നറിയാെതയ ം ബലാ
െകാ േനര കര ി േക- െ ം ഭീതനായ ത െച ീടിേന ബാലെന നമസ കരിേ ന - ലമവ െമേ ാ െചാ ീടിനാ -
അ ാ രാമായണം
129
ക മേ മമ വ തി തവ
ഹത ാപാപ ാകയിെ േടാ ക ം െപാടി വയ േമെറ പ ശാേലേ വിശ ദാഹെ ാ എെ ം പാ ിരി ം പിതാ ാ ം ത ീ െകാ െയെ േ ാ െചാ ിനാ njാന േക ഴേ ാ വേ നിനി
ാനികളാം നി െളാെ മി ണം ീപാദപ ജെമ ിേയ മ ി
പാപിയാേയാരടിയ വലംബനം ജ വിഷയ പാവശ ാരേ ാ സ തം താപസ ംഗവ ാ നി ഇ മാക ണ കര കര വ െര ം ദഖം കല െചാ ീടിനാ -
െനവിെട ിട ി ഭവാ തൈ വ nj െളെ ാ േപായീേടണം njാന േക വ തെ െയ തി- ദീനതേയാ ക ട കാ ിേന കഷ ടമാഹ കഷ ടം ക െമ വ െതാ തേലാടി തനയശരീര ം പിെ ലതരം െചാ ി വിലാപി ഖി തേയാടവെരേ ാ െചാ ീനാ - നീയിനി ന ചിത ചമ ീടണം തീ േമ ം ജ ലി ി ൈവകീടാെത ത njാ ം ചിത ിേനനേ രം േ ണ സാകം േവശി വ ക ം
ദഗ േദഹ ാ മായ െച വ ം ാരിേലാകം ഗമി വാണീടിനാ തേപാധനനേ രെമേ ാ േശാക ാ മരിെ െചാ ിനാ
ശാപകാലം ന ാഗതമായി താപസവാക മസത മാ ംവരാ മ വേനവം പറ വിലാപി
അ ാ രാമായണം
130
പിെ ം പിെ ം േക ട ിനാ ഹാരാമ ഹാ സീേത ജനകേജ ഹാരാമ ല മണ ഹാ ഹാ ണാം േധ നി േളാ ം പിരിെ രണം ന- രി െനവ ൈകേകയിസംഭവം രാജീവേന െന ി ി ചി ി രാജാ ദശരഥ രാലയം
നാരീജനവിലാപം
ദഖി രാജനാരീജന ം ന- െരാെ വാവി കര ട ിനാ വ സി താഡി േക േഘാഷ ത ണം േക വസിഷ ഠ നീ ം മ ികേളാ ഴറി സം മ- മ രമകം ളിെ യ - ൈതലമയേ ാണിത ിലാ ധരാ- പലക ത ട േക വ ീടായ വാ എ െചയ ത ാെര ംവിളി- ി തേ നി േവേഗന േപാകണം
േവഗേമറീ ം തിരേയറിെ േകകയരാജ മകം െചാ ക മാ ലനായ ധാജി ിേനാടിനി- േയ േമ കാലം കളയാതയ ണം ശ ഘ നേനാ ം ഭരതെനെയ തി- വി തം െച െചാ െക യ ീടിനാ സത രം േകകയരാണ മ ം നത ാ ധാജി ിേനാ െചാ ീടിനാ - േക േപ വസിഷ ഠന െചയ ത വാ ക ശ ഘ നേനാ ം ഭരതെന ഏ േമ ൈവകാതേയാ യ യയ െ തവാക ം േക േനരം നരാധിപ ബാലക ാേരാ േപാെക െചാ ിനാ
അ ാ രാമായണം
131
കാേല റെ ി മാര ാ ം ഏതാ മെ ാരാപ കെ ി താതെന ാകി ം ാതാവിനാകി ം എ കെ ിെത ി പലതരം ചി ി ചി ി മാ േ ഭരത ം സ ാപേമാ മേയാ ാ രി സേ ാഷവ ിതം ശബ ദഹീനം തഥാ ഷ ടല മീകം ജേനാദ ബാധവ ിതം ഷ ട ാ വിഗേതാ വം രാേജ െമ ിദം േതേജാവിഹീനമകം ി െച രാജേഗഹം രാജല ണവ ിതം ഷ ട ാ വിഗേതാ വം രാജ െമ ിദം േതേജാവിഹീനമകം ി െച രാജേഗഹം രാജല ണവ ിതം ത ൈകേകടിെയ മാര ാ ഭ ാ നമസ കരി ീടിനാര ിക
െന സേ ാേഷണ മാതാ - ായ ഗാഢമാലിംഗ മടിയി വ- മാംേഗ ക ാ േചാദി ി
ഭ മ ീ മ ല ി െലാ േവ മാതാവി ം പി ാ ജന - േമ േമ ദഖമി ീ പറക നീ ഇ രം ൈകേകയി െചാ േനര തി-
രമാ ഭരത ം െചാ ിനാ - േഖദ െന ാണാെ നി ി താതെനവിെട വസി മാതാേവ മാതാവിേനാ പിരി രഹസി njാ താതെന കാ ിെലാ നാ െമ ഇേ ാ ഭവതി താേന വസി െത-
വില േമ താപ ം ഭീതി ം മല പിതാെവ പറെക േക ത ിയമാ ൈകേകയി ം െചാ ിനാ -
അ ാ രാമായണം
132
എ കെന ദഖി ാനവകാശം നി േനാവാnj ഛിതെമാെ വ ി njാ അശ േമധാദിയാഗ െള ാം െചയ വിശ െമ ാട ം കീ ി പര ിയ സ ഷ ാ ഗതി ലഭി ീടിനാ ത പിതാെവ േകെ ാ ഭരത ം േ ാണീതേല ദഖവിഹ ലചി നാ- യ വീ വിലാപം ട ിനാെന ം
ഭരതെ വിലാപം
ഹാ താത ദഖസ േ നി ജ മാ- േമെതാ ദി ി േപായി പേത എെ ം രാജ ഭാരെ ം രാഘവ ത െട ക ി സമ ിയാെത പിരി- െ െപായ െ ാ പിതാേവ ണവിേധ nj മാ ടേയാരിനി ൈദവേമ
നീവ ം കര േനര- ാപ ൈകേകയി ക നീ ം ട-
ാശ സി ീ ക ദേഖന കിം ഫല മീശ രകല പിതെമ ാമറിക നീ അഭ ദയം വ ീടിേന njാ തവ ലഭ െമ ാെമ ലഭി തറിക നീ മാ വാക ം സമാക ണ ഭരത ം േഖദപരവശ േചതസാ േചാദി - ഏതാ െമാ പറ തിേ മമ താത മരി േനര മാതാേവ ഹാ രാമ രാമ മാര സീേത മമ ീരാമല മണ രാമ രാമ രാമ
സീേത ജനക േതതി ന ന- രാ രനായ വിലപി മരി ി താതന േക േനരം ഭരത ം മാതാവിേനാ േചാദി ാനെത േ ാ താത മരി േനര രാമ ം
അ ാ രാമായണം
133
സീത ം സൗമി ി മരിക ിേ എ േക ൈകേകയി ം െചാ ിനാ മ വ രാമനഭിേഷകമാരംഭ സ യായ ക േനര njാ- െന െട ന ന തെ വാഴിേ ണം എ പറ ഭിേഷകം ട ിേയ നിേ ാടതി കാരം പറയാമേ ാ ര വരം മമ ത തവ പിതാ പ തിെലാ ിനാ നിെ വാഴിെ രാമ വന ി േപാെക മേ ം മിപ തേ ാടി കാലമ ിേ
സത പരായണനായ നരപതി ഥ ീതലം നിന ംത രാമെന
കാനനവാസ ിനായയ ീടി ജാനകിേദവി പാതി ത മാലംബ ഭ ാ സമം ഗമി ീടിനാളാ സൗ- മി ി ം ാതാവിേനാ െടേ ായാ താതനവെര നില വിലാപി േഖേദന രാമരാേമതി േദവാലയം
ാനറിെക മാ വാക ം േക ദഖി മിയി വീ ഭരത ം േമാഹം കല േനര ൈകേകയി - മാഹ േശാക ിെനെ ാ കാരണം രാജ ം നിന സ ാപ തമായ വ ി ജ നായ വാഴ ക ചാപല ം കള നീ
എ ൈകേകയി പറ േക ട- െനാ േകാപി േനാ ീടിനാ മാതരം േ ാധാ ിത ി ദഹ േപാമ െയ- ാധി ീടിനാ ക നിേ ാ ക ം
ഭ ാവിെനെ ാ പാേപ മഹാേഘാേര നിസ േപ നി േയ ദഷ േട നിശാചരി നി െട ഗ ഭ ി വിേ െനാ ണ ി ാെത മഹാപാപി njാനേഹാ
അ ാ രാമായണം
134
നിേ ാ രിയാട തിനി njാ െച വ ിയി വീ മരി ന ായ കിേലാ കാള ടം ടി ീ വന ായ കി വാെള ാ ക ീ വ വ കണ ി ം njാ njാ മരി ീ വ- നിെ ാ സംശയം ദഷ േട ഭയ രി േഘാരമാ ംഭീപാകമാകിയ നാരകംത ി വസി മി ലം ഇ രം മാതരം ഭ ി ദഖി സത രംെച കൗസല ം ണ ീടിനാ ക നീേരാ ം െമലി തിദീനയായ ഖി യാേയാ കൗസല െചാ ീടിനാ - ക േദാഷ ളിെത ാമകെ ി- െത ക ര കെ കാരണം ീരാമ മ ജാത ം സീത ം
ചീരാംബരജടാധാരികളായ വനം ാപി ിെതെ ം ദഖാം രാശിയി
താേപന മ യാ ീടിനാ നി യം ഹാ രാമ രാമ ര വംശനായക നാരായണ പരമാ ജഗല പേത നാഥ ഭവാ മമ ന നനായ വ ജാതനായീടിനാ േകവലെമ ി ം ദഖെമെ ിരി ീെലാരി -
ാ ിേലാ ാ വിധിബലമാം േലാം ഇ ം കര മാതാ തെ ം നത ാ ഭരത ം ദേഖന െചാ ീനാ - ആ രമാനസയാകായ ി െകാ മാതാ njാ പറ േക ണം രാഘവരാജ ാഭിേഷകം ട ിയാ ൈകേകയിയാകിയ മാതാ മാതാേവ njാനറി ി ി രാഘവ ത ാണ njാനരി േ യെത ിേലാ മാതാേവ
അ ാ രാമായണം
135
ഹത ാശതജാതമാം പാപ - മേ ജി ി njാ നി യം
ാ ജനാം വസിഷ ഠ നിെയ ം ധ ദാര ള തിതെ ം ഖഡ േഗന നി ഹി ാ പാപ - െമാെ യ ഭവി ീ ക njാ ഇ െന നാനാ ശപഥ ം െചയ തി ിനദഖം കല ഭരത ം േക േ രം ജനനി ം െചാ ിനാ േദാഷം നിനേ മിെ റി njാ ഇ ം പറ ണ ഗാഢംഗാഢ-
മാംേഗ ക ാള ക വ- െരാെ വാവി കര ട ിനാ- ര ഥ േക വസിഷ ഠ നീ ം മ ിജനേ ാ മ േപാെട ി സ ാപേമാ െതാ ഭരത േരാദനംക െചയ വസിഷ ഠ ം േഖദം മതിമതി േകളി േകവലം
ദശരഥനായ രാജാധിപ സത പരാ മ വി ാനവീര വാ മ ഖ ളാം രാജേഭാഗ ം
യഥാവിധി യജ nj ം ബ - ത ാ ബ ധനദ ിണ ം ദാ
ദത ാ ിവിഷ ടപം ഗത ാ യഥാ ഖം ലബ ധ ാ ര രാ ാസനം ദ ഭം
ാരി ഖ ിദശൗഘവ നാ- യാന േമാടിരി തിെന നീ യാനനം താഴ ി േന ാം കീ
നാ ാ ജ നാശാദിവ ിത നിത നി പനവ യനദ യ സത സ പ സകലജഗ യ ത ജ ാദിഹീന ജഗ ാരണ
അ ാ രാമായണം
136
േദഹമത ം ജഡം ണഭം രം േമാൈഹകകാരണം ിവിേരാധകം
ിവിഹീനം പവി മെ ാ േമ ചിേ വിചാരി ക ാെലാരി ം ദഖി തി വകാശമിേ േമ ദേഖന കിംഫലം ത വശാ നാം താതെന ാകി ം െന ാകി ം േ തരായാലതി ഢരാ വ മാറ ല െതാഴി റവിളി േ െറ ള േമാഹി വീണീ േവാ നി ാരെമ ം സംസാരേമാ ിേലാ സം ംഗെമാേ ഭകരമാ ത സൗഖ ം വ ീ വാ ന നിത മാ െ ാ ശാ ിയറിക നീ ജ ാകി മരണ ം നി യം ജ ം മരി വ വ ം നി യം ആ ം ത താേതാരവ െയ- േ ാ ണെമ ാം സ ക വശവതം തത മറി വിദ ാെനാരി ം
മി ാ കള ാദിവസ നാ േവ െപ േ ര ം ദഖമിേ േമ
ാണ ഡേകാടിക ന ളായ ം ണാ ഷ ട ളായ ം പാ ിേലാ
സംഖ യി ാേതാള ിെത ാ ണ- ഭം രമാ ജീവിതകാല ി- െലെ ാരാ ാ മഹാ ാനിനാ ം ബ െമ ീേദഹേദഹിക െ ം ചി ി മായാ ണൈവഭവ - മ ദാ ക വ െ സം മം ക ിത പ ാ ല ാം വി വ സംപതി ീ മാ തിനശ രം ാ നേദഹ ക ണാ പിെ ം ാപ തമാം േദഹി േദഹം രപി-
ജീ േദഹ ള േപ ി
അ ാ രാമായണം
137
േശാഭം നവേദഹ െകാ കാലച ി മണേവഗ ി ലമി േഭദ ളറിക നീ ദഖ ിെനെ ാ കാരണം െചാ നീ ഖ ജനമതം േക njാന െചാ വാ ആ ാവിനി ജനനരണ - മാ നി ചി ി ഷഡ ഭാവ മി നിത ാന സ പന സകേലശ ര ശാശ ത
ദിസാ ി സ ാ ാ സനാതന- നദ യേനക പര പരമ ശിവ ഇ മനാരതം ചി ി ചി ി ചിേ േഢമായറി ദഖ ം ത ാ ട ക ക സ ഹ ം സത രേമ ം വിഷാദ ാെകാലാ
സംസ കാരക ം
ത ാ വചനം പന ന ത ാ യഥാവിധി സംസ ാരക ം
മി ത ാമാത േസാദേരാപാ ായ നാേയാ ഭരത മാര ം
താതശരീരെമേ ാണിത ി നി- ാദര െമ നീരാടി
ദിവ ാംബരാഭരണാേലപന ളാ സ ാംഗെമ ാമല രി ീടിനാ അ ിേഹാ ാ ിത ാല ിേഹാ ിെയ സംസ രി ംവ മാചാര സം തം ദത ാ തിേലാദകം ദ ാദശവാസേര ഭ ാ കഴി ി പിണ ഡമാദരാ
അ ാ രാമായണം
138
േവദപരായണ ാരാം ദ ിജാവലി- േ ാദനേഗാധന ാമരത നാംബര- ഷണാേലപനതാം ല ഗ
േതാേഷണ ദാന ംെചയ സേസാദരം വീ നമസ കരി ാശീ ചനമാ- ദാന ംെചയ വി നായ േമവിനാ ജാനകീല മണസം നാ ട കാനനം പി രാമ മാരെന മാനേസ ചി ി ചി ി ദിനം മാനവവീരനാേയാ ഭരത ം സാ ജനായ വസി ീടിനാന ിനം നാനാ നേ ാ മനാ ലം ത വസിഷ ഠ നീ നി ല- സ മ ാ മായ വ സഭാ ിേക അ േ ാ ഹാസനസ ിഭനാം നി സ ാസേന മ വീടിനാനാദരാ ശ ഘ നസം നായ ഭരതെന ത വ ിയേനരമവ ക ം മ ികേളാ ം രവാസികേളാ - മ രാന ം വള മ വിനാ
ി നി ഭരത മാരേനാ- ടംേഭാജസംഭവന ന െചാ ിനാ - േദശകാേലാചിതമാ വാ ക േദശീകനായ njാനാ െചാ ീ വ സത സ തവ താത ദശരഥ ഥ ീതലം നിന ദ ന കീടിനാ ാഭ ദയാ േമഷ ൈകേകയി
ദ മാേയാ വരദ യകാരണം മ മഭിേഷകം നിന njാ മ ികേളാ മ േപാ െചയ തീ വ രാജ മരാജകമാം ഭവാനാലിനി ത ാജ മെ ധരി മാര നീ താതനിേയാഗമ ഷ ടി ം േവണം പാതക മത ായ കിേലവ ം
അ ാ രാമായണം
139
ഒെ ാഴിയാെത ണ നര ാ വ സാദ ിനാ എ െചയ വസിഷ ഠ നിേയാ ന ായ െ ാ ണ ി ഭരത ം ഇ ടിയ രാജ ംെകാ കിം ഫലം മ വനാ ം മമ ജ nj ളവ െടകി ര ാരേ നി ളിെത ാമറി േ ാ േമ
ഭരതെ വനയാ
നാെള ല ാേല േപാ ക njാ നാളീകേന െനെ ാ ി േപാ വാ njാ ം ഭവ മ തീേദവി ം നാനാ രവാസിക മമാത ം ആന േത കാലാ തിര ടേയാ - മാനകശംഖപടഹവാദ േ ാ ം േസാദര രതാപസസാമ - േമദിനീപാലകൈവശ ാദി ം സാദരമാ ൈകേകയിെയാഴി മാ ജന മായി േപാകണം രാമനി ാഗമി ീ േവാളം nj മിയി തെ ശയി േത ലഫല ള ജി ഭസിത മാേലപനംെചയ വല ല ം താപേവഷം ധരി ജട താപം കല വസി േത ഇ ം ഭരത പറ േക വ- െര ം ന െ െചാ ീടിനാ ചിേ നിന ി േതാ ിയത ത-
ര ാരിലത മനേ ാ നീ സാ േളവം കഴ േനര- മാദിത േദവ ദി ഭരത ം
അ ാ രാമായണം
140
ശ േനാ െട റെ ി ത മ നിേയാേഗന ൈസന ം സത രം രാമെന ാണാ നട ി ചിേ നിറ വഴി േമാദേ ാ ം രാജദാര കൗസല ാദിക തദാ രാജീവേന െന ാ ാ നട ി താപസേ വസിഷ ഠ ം പ ി ം താപസ േ ന സാകം റെ മി കിള െപാ ീ ം െപാടിക ം
േവ ാമനി െച പര ചമ ി രാഘവാേലാകനാന വിവശരാം േലാകരറി ി മാ േഖദ ം ംഗിേവരാഖ രം ഗമി ീ ട
ഗംഗാതേടെച നി െപ ട േകകയ ീ ത പടേയാടമി-
ാഗതനായ േക ഹ തദാ ശ ിതമാനസനായ വ ത െട കി ര ാേരാ െചാ ാനിതേ രം- ബാണചാപാദി ശസ ം ൈകെ ാ േതാണികെളാെ ബ ി സ രായ നില പിെന ാവ ം njാന െച ക-
ിേ ാ വ ൈവകീടാെത അ ിേക െച വ ി ാലവ െട- യ തമറി ീ േ ാ രാഘവേനാ വിേരാധ ിെന ിേലാ േപാക താ മവരിനി നി യം
െര ാകി കട ക ം േവണം പ തിേ ം വിഷാദ ം ടാെത ഇ ം വിചാരി റ ഹ െച സത രം കാല ല നമസ രി ീടിനാന നാനാവിേധാപായ ം കാഴ ചവ- ാന ം െതാ നി ീടിനാ
അ ാ രാമായണം
141
ചീരാംബരം ഘനശ ാമം ജടാധരം ീരാമമ ം ജപ നാരതം
ധീരം മാരം മാേരാപമം മഹാ- വീരം ര വരം േസാദരം സാ ജം മാരസമാനശരീരം മേനാഹരം കാ ണ സാഗരം ക ഹ തദാ മിയി വീ േഹാ ഹമിത ാ -
ണാമ ം െചയ ഭരത മേ രം ഉ ാപ ഗാഢമാലിംഗ ര നാഥ- ഭ ം വയസ മനാമയവാക ം ഭ ാ ഹേനാ പിെ ം െചാ ിനാ-
മ േഷാ ംസരത നം ഭവാ ആലീംഗനം െചയ വേ ാ ഭവാെന േലാ- കാലംബന തനാകിയ രാഘവ ല മീഭഗവതിേദവിെ ാഴി സി- ി േമാ മെ ാ വ മേതാ നീ
ധന നാ നീ വന ി - ലി തിനിെ ാ സംശയം മ സേഖ േസാദരേനാ ം ജനകാ ജേയാ - േമെതാരിട റ ീ ര നായക സീതേയാ ടി നീയവിടം ദാ കാ ി രിെക േക ഹ തദാ വാ മി ാെതാ സേ ാഷേചതസാ ഭ ഭരതനത മെന ത - ചിേ നി പി ട നട ീടിനാന യ ഗത ാ ഹ സത രം െചാ ിനാ - ക ാ െമ ി ശാസ തം സീതയാ െകാ വ ത മഹാശയന ലം ക ഭരത ം ബാഷ േപാദകം െതാ വിറ സഗദ ഗദം െചാ ിനാ ഹാ മാരി മേനാഹര ജാനകി ാസാദ നി വ തല പ േല
േകാമളസ നിഗ ധവളാംേബരാസ േത
അ ാ രാമായണം
142
രാേമണ േശേത മഹാ ഖം സാ കഥം േശേത ശമയ വിഷ ടേര നിഷ േര േഖേദന സീതാ മദീയാ ജ നാ മേ ാഷകാരണാെല ചി ി മേ ഹമാ പരിത ജി ീ വ കില ബിഷകാരിണിയായ ൈകേകയിത ഗ ഭ ി നി ജനിെ ാ കാരണം ദഷ തിയായതിപാപിയാെമെ ം ധി രി ീടിേന പിെ ം പിെ ം ജ സാഫല ം വ ിത ജ നി ലമാനസ ഭാഗ വാെന ം അ ജ തെ രിചരിെ െ ാ ം വ ം വന ി േപായതവനേ ാ ീരാമദാസദാസ ാ ദാസനാ-
യാ ഢഭ ി േ ഷ njാ ം സദാ നിത ം േസവി െകാ വെന ാ വ ം മ ജ ി ഫലെമ നി യം െചാ നീെയേ ാെടവിെട വസതി കൗസല ാതനയനവിേടയ ൈവകാെത െച njാനി ിെ ാ േപാ വ- െന േക ഹ രെചയ താ - മംഗലേദവതാവ ഭന ത ലി- ി െന െ ാ ഭ ി ാകയാ ണ വാ ാരി വ േ സര ഭവാ
നി യെമ ിേലാ േക മഹാമേത ഗംഗാനദികട ാല െ ം മംഗലമാ ചി ടാചലം ത നി േട വസി ി സീതയാ ത െട േസാദരേനാ ം യഥാ ഖം ഇ ം േഹാ ിക േക ഭരത ം ത ഗ ാമേഹ ശീ ം ിയസേഖ ത മമ തടിനിെയസസത രം ക മിേദ ാഗം സമ േ ാ ഭവാദ നീ
അ ാ രാമായണം
143
ത ാ ഭരതവാക ം ഹ സാദരം ഗത ാ വി ധനദിെയ ട വാ ത ജനേ ാ െട സം മം വിസ താര ം മഹാേ പണീ തം അ സാ ലേദശം നിറ ീടിനാ- ന േതാണി വ ിനാ ഊ മാെയാ ഴ െമ തി- േല ം വലിെയാ േതാണിയി താ ദാ ശ ഘ നേനാ ം ഭരതേന ം നി- സ മനായ വസിഷ ഠേന ം തദാ രാമമാതാവായ കൗസല തെ ം ഉ മയാം മി ാേദവിതെ ം ഥ ീശപത നിമാ മ വെര ം
ഭ ാ െതാ കേരറി മ ം ഴ- സ തഭീത ാ കട ീടിനാനാദരാ
ഉ തടിെയ ി നാ ലം േ നട ി വ പട ം തദാ ശീ ം ഭരദ ാജതാപേസ ാ മം വ ാ േഗാ ം വിേരാധം വിനാ സ ാപ സ ീതനായ ഭരത ം വ പടെയാ േവ െര നി ീയിനാ താ ജ മാ ടജാ േണ സാന മാവിശ നിേ ാരന രം ഉ ല ം മഹാേതജസം താപസം വിജ രാ ാനമാസീനം വിധിസമം ഷ ട ാ നനാമ സാഷ ടാംഗം സേസാദരം ഷ ടഭ ാ ഭരദ ാജ നീശ രം ാത ാ ദശരഥന നം ബാലകം
ീൈതയവ ജയാമാസ നീ ം ഷ ടവാചാ ശല ശ ന ം െചയ ഷ ട ാ തദാ ജടാവല ലധാരിണം ഷ ടികല െചയ താനിെതെ േടാ
കഷ ടമിേ ാ പപ മെ ാ േമ
അ ാ രാമായണം
144
രാജ ം പാലി നാനാജന ളാ ജ നാേയാ നീെയ ിനായി െന
വല ല ം ജട ം താപസ- ഖ േവഷതെത രി ഹി ീ വാ എെ ാ കാരണം വ പടേയാ മാ- ഹ വനാ േര വ െചാ നീ ത ാ ഭരദ ാജവാക ം ഭരത -
മി ം നിവര തേ ാ െചാ ിനാ - നി ി ിേലറാെത േലാക ി- െലെ ാ ാ മഹാ േന എ ി ം വാസ തവം njാ ണ ി നി-
ടം േപാവാന ഹിേ ണേമ രാമാഭിേഷകവിഘ ന ി കാരണം രാമപാദാബ ജ ളാണ തേപാനിേധ njാേന േമെയാ റി ീല രാഘവ കാനന ിെ വാ ല ം േകകയ ിയാമ ാവ വാ ായ കാേകാളേവഗേമ ലമതി ഇേ ാള േനാ േനാ njാനതി- നി ാദപ ം മാണം ദയാനിേധ ീരാമച ത നായ ല പാദ-
വാരിജ ം ഭജിെ ിേയ മമ മ േഭാഗ ളാെലെ ാ ഫലം മതിെ ാഴി ിെ ാരാകാം ിതം ീരാഘവ ചരണാ ിേക വീ സം-
ഭാര െള ാമവെട മ ി പൗരവസിഷ ഠാദികേളാ ടേവ ീരാമച ഭിേഷക ം െചയ
രാജ ിനാ ിെ ാ േപായി ജ നാം േജഷ ഠെനേ വി െകാ വ
ഇ െന േക ഭരതവാക ം നി മംഗലാ ാനേമനം ണ ീടിനാ
അ ാ രാമായണം
145
ംബി നി സേ ാഷി ളിനാ കിംബ നാ വ ാ െമാെ njാ
ാന ശാ ക റി ിരി ി മാനേസ േശാക ാെകാലാ േക നീ ല മണെന ാ നിലേ േമ ഭ ി ല മീപതിയായ രാമ നി യം ഇ ിനി ല രി ീ വ നിെ njാ വ പടെയാ മിെ ാ സംശയം ഊ ം കഴി റ ി ല കാേല േവണം ര നാഥെനെ വാ എ ാമ െചയ വ െമനി തി- നിെ ാ ൈവ ഖ െമ ഭരത ം കാ ക കി മാചമ നീ - േമകാ മാനസനായതിവി തം േഹാമേഗഹ നായ ധ ാന ം െചയ തി കാമ രഭിെയ േണ കാനനം േദേവ േലാകസമാനമായ വ ി േദവകളായി മ ത ം േദവവനിതമാരായി ലതക ം ഭാവനാൈവഭവെമ മ തം ഭ ഭ ാദി േപയ ള േഭാജ ം
ി സാദനം മ ം ബ വിധം േഭാജനശാലക േസനാ ഹ ം രാജേഗഹ െമ മേനാഹരം സ രത ന തനി ിതെമാ േവ വ ി തി പണി ന ം ക ണാ ശാസ ഷ േടന വസിഷ ഠെന സേ ാദേമാ ജി ി ിനാ പ ാ സൈസന ം ഭരതം സേസാദര- മി ാ േപണ ജി ന രം പ തരായ ത ഭരദ ാജമ ിേര പ തരായാരമരാതിസ ിേഭ
ഉ ാന ം െചയ ഷസി നിയമ
അ ാ രാമായണം
146
ത ാ ഭരദ ാജപാദ ിനാ താപസ തേ ാട ം ൈകെ ാ പതിന ന ാ ം റെ
ചി ടാചലം ാപ മഹാബലം ത പാ ി െര കി ിദ ിേക മി മാേയാ ഹ ം മ ം ശ ഘ ന ം താ മായി ഭരത ം ീരാമസ ശനാകാം യാ മ -
മാരാെ ാേരാേരാ നിവര ാേരാ താ െതാ േചാദി മത ാദരം
വാ ര മന സൗ- മി ിേയാ ം മഹീ ിമാേരാ ം ദാ ഉ മനായ ഭരത മാരേനാ-
രം താപസ ാ മ െചയ - ഉ രതീേര രസരിത േല ചി ടാ ിത പാ േശ വഹാ േമ ഉ മ ഷ വാ ിെത േക- െ ം കൗ കേ ാെട ഭരത ം തൈ വ െച േനര കാണായ വ ി- തത തമായ രാമച ാ മം ഷ പഫലദേല വ ീത
ശഷ പരമണിയ കാനനമണ ഡേല ആ കദളീബ ളപനസ - ളാ ാതകാ നനാഗ ാഗ േകര ഗ ം േകാവിദാര ം- േമരണ ഡച കാേശാകതാല ം മാലതീജാതി ഖലതാവലീ- ശാലികളായ തമാലസാല ം ംഗാദി നാനാവിഹംഗനാദ ം ംഗമാതംഗ ജംഗ വംഗ -
രംഗാദ നാനാ ഗ ാതലീല ം ഭംഗ ാ സമാേലാക െര ഭരത ം
ാ സംല വല ലാലം തം
അ ാ രാമായണം
147
ഷ രാ ാ മം ഭ ാ വണ ിനാ ഭാഗ വാനായ ഭരതന േനരം മാ രജസി പതി കാണായ വ സീതാരര നാഥപാദാരനി തനമായതിേശാഭനം പാവനം
അ ശാബ ജധ ജവ മ ാഗിെകാ- ിതം മംഗലമാന മ നായ
വീ ം പണി ം കര ം തദാ േമ ത മൗലിയി േകാരിയി ീടിനാ ധേന ാ ഹമി േഹാ ധേന ാ ഹമി േഹാ
ം മയാ തം ണ രം പരം ീരാമപാദപ ാ ിതം തല-
മാരാെലനി കാ ാനവകാശ ം വ തിേ ാ രി ാദപാം - ളേന ഷണംെചയ ഴ ിേത ം േവധാ മീശ ം േദവകദംബ ം േവദ ം നാരദാദി നിക ം ഇ േമാ തേ മരസാപ ത- ചി നായാന ബാഷ പാ ലാ നായ മ മ ം പരമാ മസ ിധൗ െച നിേ ാ േനരത കാണായി
രം രാമച ം പരമാന - മ ിരമി ാദി ാരക - വ ിതമി ിരാമ ിേരാര ല- മി ാവരജമി ീവരേലാചനം
ാദളനിഭശ ാമളം േകാമളം ജം നീലനളിനദല ണം
രാമം ജടാമ ടം വല ലാംബരം േസാമബിംബാഭ സ വ ാ ജം ഉദ ണാ ണാ തേശാഭിതം വിദ മാംഗിയാം ജാനകിയാെയാ വിേദ ാദമാനമാ ാനമവ ാ ലം
അ ാ രാമായണം
148
വ സി ീവ ര ണമവ യം ല മീനിവാസം ജഗ യമച തം ല മണേസവിതപാദപേ ഹം ല ണല സ പം രാതനം ദ ാരിേസവിതം പ ീ വാഹനം േരേ ാവിനാശനം ര ാവിച ണം ച വണ വരപല ഗം
ി ിതാേനകപ ജാണ ഡം പരം കാ ണ ം ദശരഥന ന- മാരണ വാസരസികം മേനാഹരം ദഖ ം ീതി ം ഭ ി ം ൈകെ ാ
ാല വീ നമസ രി ീടിനാ രാമനവെന ം ശ ഘ നേന മാ- േമാദാെല നിവ ി സം മം ദീ ഘബാ ലാലാലിംഗനംെചയ ദീ ഘനിശ ാസ മേന ാന െ ാ ദീ ഘന ളി നി ബാഷ േപാദകം ദീ ഘകാലംവാ േസാദര ാെര ം ഉ ംഗസീമനി േച നരപി വ മണ ാന കം സ ംഗേമെറ െ ാ സൗമി ി ം ത മേയ ഭരതാം ിക ിനാ ശ ഘ ന മതിഭ ികല സൗ- മി ിത പാദാം ജ ീടിനാ ഉ ഷാ മാരായ പ ല- മേ ജലാശയംക േപാെല തദാ േവേഗന സ ിധൗ െച ാ ക രാഘവ ന ി േമനി മേനാ തം േരാദനംെച മാതാവിെന പാദ ളി നമി ാ ര നാഥ ം ഏ മാ ി ൈകെ ാ കൗസല ം
ബാഷ പധാരാഭിേഷകംെചയ ഗാഢമാ ിഷ ശിരസി ക ട-
അ ാ രാമായണം
149
ഢേമാദം ല ം ര തദാ അന രാ െ ാ മാ ജനെ ം പിെ നമസ രി ീടിനാനാദരാ ല മീസമയായ ജാനകിതെ ം ഗാഢമാ ിഷ കൗസല ാദിക സമാ- ഢേഖദം ട ീടിനാ ക നീ
ത സമാഗതം ഷ ട ാ വരം ഭ ാ വസിഷ ഠം സാഷ ടാംഗമാ ാ ട നത ാ ര മനാ െചാ ീടിനാ- െന ം ഭാഗ വാ njാെന നി യം താത സൗഖ മ ീ നിജമാനേസ േഖദ േ ാ നെരെ ിരികയാ എെ ാ െചാനനെതേ ാ െചാ ീ വാ- െന സൗമി ിെയെ ാ പറ ം രാമവാക ംേക െച ാ വസിഷ ഠ ം ധീമതാം േ ഷ ഠ താേതാദ മാ േക - നിെ ിരി തെ നി പി മ വ പിെ ം പിെ ം ദഖി രാമരാേമതി സീേതതി മാേരതി രാേമതി ല മേണതി ലാപംെചയ േദവേലാകംെച ാനറിക നീ േദവേഭാേഗന ഖി സ ഷ ടനായ ക ലാഭം വചനം മിയി ക ണ ര വര വീണി മിയി ത ണ ൈ ീലാപി ിേത ം ല മണേനാ ജനനീജന ം ദഖമാേലാക മ ജന - െമാെ വാവി കര ട ിനാ ഹാ താത മാം പരിത ജ വിധിവശാ- േലെതാ ദി ി േപായിതേ ാ ഭവാ ഹാ ഹാ ഹേതാ ഹമനാേഥാസ മി മാമിനി സ േനേഹന ലാളി താര വാസരം
അ ാ രാമായണം
150
േദഹമിനി ത ജി ീ ക njാ േമാഹെമനി ിനിയി ജീവി യി സീത ം സൗമി ിതാ മ േമ േരാദനം െചയ വീണീടിനാ തേല ത ശായാം വസിഷ േഠാ ിക േക വ-
പെമാ ി മ വിനാ മ ാകിനിയിലിറ ി ളി വ മേ തര ദക ിയ ം െചയ താ പിണ ഡം മ സഹിതം ലീസ ഫല- പിണ ാകനി ിതാ ാം െകാ വ ി യാെതാര ം താ ജി മ സാദരം ന പി െമ േ േവദസ തിക വിധി െതേ ാ തി- േഖേദന പിണ ഡദാനാന രം തദാ സ നാനംകഴി ണ ാഹ ം െചയ തഥ സ നാനാദന രം ാപി ിതാ മം അ പവാസ ം െചയ തിെത ാവ ം വ ദി ീടിനാനാദിത േദവ ം മ ാകിനിയി ളിെ സ ം വ ി േപാ ാ േമ വസി ീടിനാ
ഭരതരാഘവസംവാദം
അേ രമാ ഭരത ം രാമെന- െ െതാ പറ ട ിനാ - രാമ രാമ േഭാ രാമ മഹാഭാഗ മാമകവാക ം െചവിത േക ണം ഉ ടിയനഭിേഷകസംഭാര െകാ വ ി െകാ ിനിൈവകാെത െചയ കേവണമഭിേഷകസംഭാര െകാ വ ി െകാ ിനിൈവകാെത െചയ കേവണമഭിേഷക ം പാലനം െചയ ക രാജ ം തവ ൈപ ം യഥാചിതം േജഷ ഠമാം ധ ം ജാപരിപാലനം
അ ാ രാമായണം
151
അശ േമധാദി ം െചയ കീ യാ ചിരം വിശ െമ ാം പര ി ലത േവ
േര ം ജനി ി രാജ ം നിജ- ലാ ി വന ി േപാകണം
ഇേ ാള ചിതമേ വനവാസ- മ തവി മ നാഥ സീദ േമ മാതാ ത െട ദഷ തം താവക േചതസി ചി ി ദയാനിേധ ാത ത െട പാദാം ജം ശിര-
സ ാദായ ഭ ി ി മ െചയ ദണ ഡനമസ കാര ം െചയ നി ി പണ ഡിതനായ ഭരത മാര ം ഉ ാപ രാഘവ ംഗമാേരാപ ചി േമാേദന ണ െചാ ീടിനാ മദ ാക മ േക ാ ം മാര നീ യ േയാ ം മയാ ത ൈഥവ തം താതെനെ തി ാ സംവ രം ീതനായ ാനനം വാഴ െക െചാ ിനാ
പിതാ നിന രാജ ം മാ സ തം ദ മായീ നെര കരണം േചതസാ പാ ി ന ി വ മി-
ാനനിേയാഗമ ഷ ഠി ം േവണം യാെതാ പി വാക െ ലംഘി നീതിഹീനം വസി ി തേല ജീവ തനവ പിെ നരക ി േമ ം മരി ാ മിെ ാ സംശയം ആകയാ നീ പരിപാലി രാജ ം േപാക njാ ദണ ഡകം ത ില വാണീ വന രാമവാക ംേക െചാ ാ ഭരത ം കാ കനായ താത ഢമാനസ െചാ വാക ം ാഹ മ മഹാമേത മ വനായ ഭവാ വാഴ ക മടിയാെത
അ ാ രാമായണം
152
എ ഭരതവാക ംേക രാഘവ പിെ ം മ സ മിതംെചയ െചാ ിനാ - മിഭ ാ പിതാ നാരീജിതന
കാമി മ ഢാ ാ മ േകള താതനസത ഭയംെകാ െചയ തതി- േന േമ േദാഷം പറയ േതാ നീ സാ ജന നരക ി മതി- ഭീതി ി മസത ി മാനേസ എ ി njാ വാഴ വ വേന നി ി വടി സ ടെമ ിേയ രാജ ം വാ ക േസാദരനി ം പറ േക തി- സാദരം രാഘവ താ മ െചയ - രാജ ം നിന െമനി വിപിന ം ജ നാം താത വിധി ി േമ
വ ത യമായ ഷ ഠി ാ ന സത വിേരാധം വ െമ നി യം എ ി njാ ം നി ി വടിപി ാെല കി രനായ മി ാ ജെനെ ാെല േപാ വാ കാനന ി ത െത ി േച വാ െച പരേലാകമാ njാ നിേത ാപവാേസന േദഹ േപ ി - നിേത ാവമാ നി നി യി ിേക ദ ഭവിരി കിഴ തിരി നി- േ ാ െവയില ഭരത ം
നി ി ക േ ാ ര വര ത േബാധനാ ം നയനാ സം യാ െചാ ാ വിേനാടേ ാ വസിഷ ഠ ം െച ൈകേകയീ തേനാ െചാ ിനാ - ഢനായീെടാലാ േക നീെയ ിേലാ ഢമാേയാ ാ ം പാ ജ
രാമനാ നാരായണ പര
അ ാ രാമായണം
153
താമരേസാ ഭവന ി കാരണം മിയി ര ല ിലേയാ യി മിപാലാ ജനായി ിറ ി
രാവണെനെ ാ ധ െ ര ി േദവകെള രി പാലി െകാ വാ േയാഗമായാേദവിയായ ജാനകി േഭാഗീ വരനാ ല മണ േലാകമാതാ ം പിതാ ം ജനകജാ രാഘവ ാെര റിക വഴിേപാെല രാവണെനെ ാ വതി വന ി േദവകാര ാ ം റെ രാഘവ മ രാവാക ം ൈകേകയിചി - നി ം േദവ തെമ റിക നീ ീരാമേദവനിവ ന ി - ാ ഹം നീ ം പരിത ജി ീ ക
കാരണ ഷാ യാ സത രം നീ രാജധാനി േപാക മടിയെത മ ികേളാ ം ജനനീജനേ ാ - മ മി ാത പടേയാ മിെ ാേഴ െച േയാ ാ രി വസി നീ വ ീ മ ജ താ മ ജ ം േദവി മീേര സംവ രാവധൗ രാവണ െ വധി സ കം ഇ ം ിക േക ഭരത ം ചിേ വള െ ാ വിസ മയം ൈകെ ാ ഭ ാ ര മസ ിധൗ സാദരം ഗത ാ മസ ത ാ സേസാദരം പാദകാം േദഹി രാേജ രാജ ായ േത പാദ ാ മമ േസവി െകാ വാ യാവ വാഗമനം േദവേദവ േമ താവേദവാനാരതം ഭജി ീ വ ഇ ം ഭരേതാ ിേക ര മ െപാ ാരടികളി േത െമതിയടി
അ ാ രാമായണം
154
ഭ ിമാനായ ഭരത ന കിനാ നത ാ പരി ഹി ീടിനാന ത ി ം ഉ മരത നവി ഷിതപാദകാ-
മാംേഗ േച രാമനേര േന ഭ ാ ദ ിണം ത ാ നമസ രി-
ായ വ ി െചാ ാ സഗദ ഗദം മന ബ ദ േ ഥമദിേന ഭവാ വ തിെ വ ീ കില പിെ njാ അന ദിവസ ഷസി ജ ലി ി വ ിയി ാടി മരി േ ാ എ േക ര പതി ം നിജ- ക നീ ം ട ട േപാ െചാ ിനാ അ െനതെ െയാര രമി തി- ന njാന തേ വ ം നി യം എ െചയ വിട ംെകാ ി ധന ഭരത നമസ രി ീടിനാ പിെ ദ ിണ ംെചയ വ ി മേ തരം റെ ഭരത ം മാ ജന ം മ ിവര ാ ം ാതാ മാചാര ം മഹാേസന ം ീരാമേദവെനേ തസി േച െകാ- ാ ഢേമാേദന െകാ േപായീടിനാ ംഗിേവരാധിപനായ ഹെന ം
മംഗലവാചാ പറ യ ീടിനാ പി നട ഹ വഴികാ വാ
പി േപ െപ ട ം നടെകാ ി ൈകേകയിതാ ം താ വദംെകാ േശാകമക നട മക മായ ഗംഗ കട ഹാ വാേദന നാ ലംഗ ടെയാ ം െട മാര ാ െച േയാ ാ രി ര വര തെ ം ചി ി ചി ി ദിനം ഭ ാ വി ാ രവാസിക
അ ാ രാമായണം
155
നിത േഖന വസി ിെത ാവ ം താപസേവഷം ധരി ഭരത ം താേപന ശ ഘ ന ം തേ ാ ട െച ന ി ാമമ േപാ ി വ ിതാന ം ജഗദ ാസിക െ ാം പാദകാംവ സിംഹാസേന രാഘവ- പാദ െള സ ല പി സാദരം ഗ ഷ പാദ െകാ ജി െകാ-
ിേക േസവി നി ാരി വ ം നാനാ നിജനേസവിതനാെയാ മാനവവീര മേനാഹര രാഘവ ജാനകിേയാ മ ജേനാ ം ദാ മാനസാന ം കല ചിലദിനം ചി ടാചേല വാേണാരന രം ചിേ നി പി െകാ ര വര മി വ ളേയാ യി നി വ- െ മിവിെടയി ാലിനി ട സത രം ദണ ഡകാരണ ിനായ െ ാ ബ േമാദം ഗമി ീ കേവ ം ഇ ം വിചാര ധരി ീ ത മ- ത മനായ സൗമി ി മായ തദാ തത ാജ ചി ടാചലം രാഘവ സത സ നടെകാ ാ വനാ േര
അ ാ മ േവശം
അ ിത ാ മം നീ െന ഭ ാ നമസ രി ര നാഥ ം രാേമാഹമദ ധേന ാസ മി മഹാ േന ീമ പദം തവ കാണായകാരണം
സാ ാ മഹാവിഷ നാരായണ പര േമാ ദെന തറി നീ ം ജി ിത ഘ പാദ ാദിക െകാ തം
അ ാ രാമായണം
156
രാജീവേലാചനം ാ ഭാര ാന ിതം െചാ ിനാ പാലന ന ാേരാ െചാെ െമ െട പ ി േകള എ ം തപസ ിനിമാരി വ-
മയായ ധ ാ തേപാധനാ പ ശാവാ േഹ വസി ി െച ക ാ ം ജനക പാ േജ എ േക രാമാ യാ ജാനകി െച യ യാപദ വണ ിനാ വേ വരികരിേക ജനകാ േജ സ സംഗമം ജ സാഫല േമാ നീ വേ പിടി േച ാലിംഗനം െചയ ത ഭാവം െതളി നിപത നി ം വിശ ക ാവിനാ നി ിതമാേയാ വിശ വിേമാഹനമായ ദ ല ം ണ ഡല ംമംഗരാഗ െമ ിവ
മണ ഡനാ മന യ നല കീടിനാ ന പാതി ത മാ ിത രാഘവ തേ ാ െട നീ േപാ മം കാ ി നിന റയായ െകാരി ം ശാ നാ ം തവ വ ഭ തേ ാ ം െച മഹാരാജധാനിയകം ന ായ ഖി ചിരം വസി നീ ഇ മ ഹ ം െകാ ാദരാ ഭ രേ ഗമിെ യ ീടിനാ ഷ ടമായ വേര ം ജി ി ഥ ഷ ടികല തേപാധനന ി ം ീരാമേനാട െചയ ഭവാനേഹാ
നാരായണനായതറിേ നഹം നി ഹാമായാ ജഗ യവാസിനാം സേ ാഹകാരിണിയായ നി യം ഇ രമ ി നീ വാക ം േക
അ ാ രാമായണം
157
ത രാ ൗ വസി ര നാഥ ം േദവ മാേദവിേയാട ളിെ യ തി- േതവെമ ാ കിളിൈ തല ാലേമ ഇത ാ രാമായേണ ഉമാമേഹശ രസംവാേദ അേയാ ാകാണ ഡം സമാപ തം
അ ാ രാമായണം
158
ആരണ കാ ം ബാലിേക ക ലമൗലിമാലിേക ണ- ശാലിനീ ചാ ശീേല െചാ ീ മടിയാെത നീലനീരദനിഭ നി ല നിരnj ജന നീലനീരജദലേലാചന നാരായണ നീലേലാഹിതേസവ നിഷ കള നിത പര കാലേദശാ പ കാ ണ നിലയന പാലനപരായണ പരമാ ാ തെ ലീലക േക ാ മതിയാകയിെ ാരി ം ീരാമചരിത ളതി ം വിേശഷി
സാരമാെയാ ിസാധനം രസായനം ഭാരതീ ണം തവ പരമാ തമേ ാ പാരാെത പറെക േക ൈപ ിളി െചാ ാ ഫാലേലാചനന പരേമശ ര പ പതി ബാലശീതാം മൗലി ഭഗവാ പരാപര ാേലയാചലമകേളാട െചയ തീടിനാ
ബാലിേക േക െകാ ക പാ തി ഭ ിേയ രാമനാം പരമാ ാവാന പനാ ാ- രാമനദ യേനകനവ യഭിരാമ അ ിതാപസ വരാ േമ നി മാ- െയ ം ഖി വാണീടിനാെനാ ദിനം
മഹാരണ േവശം
ത ഷസ ായ ത നിത ക ം െചയ ത നത ാ താപസം മഹാ നമാരംഭി ാ ണ ഡരീേകാ േവഷ ട nj നി-
മണ ഡലമണ ഡിതമാം ദണ ഡകാരണ ി ദണ ഡെമ ിേയ േപാവാനായ ഹിേ ണം പണ ഡിതേ ഷ ഠ ക ണാനിേധ തേപാനിേധ nj െളെ വഴി േ ണമതിനിേ ാ- ളി നി യയ േ ണം ശിഷ രി ചിലെര ം
അ ാ രാമായണം
159
ഇ െന രാമവാക മ ിമാ നി േക തി ീ ം കൗ ലം ടന െചയ േന ളള മാ ം ഭവേനവ ം കാ ീ ി- താ ളളതേഹാ തവ േന വഴി കാ ീ വാ എ ി ം ജഗദ കാരിയാം നിനെ ാ സ ടം േവ ാ വഴി കാ ീ ം ശിഷ െര ാം െച വി നി ി നടെ വേരാ െചാ ി മാ നിതാ െമാ പി ാെല െച ാ അേ രം തിരി നി ളിെ യ നി- തേ ാ രാമച വ ി ഭ ി ം നി ി വടി കനി െ ളളീടണ- മ ിേക ശിഷ ജന േ ാ വഴി േമ എ േക ാശീ വാദം െചയ ട മ ം മ ം െച ത പ ശാല ി ളിനാ പിെ ം േ ാശമാ ം നട ാരവരേ ാ
ില ാ മഹാവാഹിനി കണായ വ അേ രം ശിഷ കേളാട െചയ രാമ- നി ദി കട തിെന പായ ള എ േക വ ക ം െചാ ിനാെര ദണ ഡം മ വ ന േതാണി െ ധരി ാ ം േവേഗന nj കട ീ താ - മാ ലം േവ ാ nj േ ാ പരിചയം എ ിേലാ േതാണി കേരറീടാെമ വ െചാ ാ ശ ടാെത ശീ ം േതാണി ം കട ിനാ ീരാമ സാദി താപസ മാരക- ാേരാ നി കട േപാെക െചാ ാ
െച ടന ിപാദം വ ി മാര ാ- െരാെ ാഴിയാെത രാമ ാ മറിയി ാ ീരാമസീതാ മി ാ ജ ാ മഥ
േഘാരമാ ളള മഹാകാനനമകം ാ ഝി ിഝംകാരമാദമണ ഡിതം സിംഹവ ാ - ശല ാദി ഗഗണാകീ മാതപഹീനം േഘാരരാ സ ലേസവിതം ഭയാനകം രസ ാദി ം ക രാഘവ െചാ ാ
അ ാ രാമായണം
160
ല മണ ന ായ നാ റ ം േനാ ിെ ാ ക ഭ ണാ ികളേ ാ ര സാം പരിഷക വി ിനി ന ായ ഴിെയ ലയ ം േവണം നെ ാ ശര രി ിടി െകാ ക ക ി
ി നീ നട ണം വഴിേയ ൈവേദഹി ം പി ാേല njാ ം നട ീ വ ഗതഭയമ ജീവാ ാപരമാ ാ മധ യാ ം േദവിയാം മഹാമായാശ ിെയ േപാെല ആവേയാ േ നട ീ ക േവണം സീതാ- േദവി െമ ാെലാ ഭീതി ായ വരാ ഇ രമ െചയ ത കാേരണ - േഷാ മ ധ രനായ നടേ ാ േശഷം പി ി ാ ടെനാ േയാജന വഴിയേ ാ
ില ാറെ ാ ഷ കരിണി ം ക ാ കല ഹാേരാല പല ദാം ജ ര േതാല പല-
ഷ േപ ീവര േശാഭിതമ ജലം േതായപാന ം െചയ വി ാ ാരായ - ായാ തേല നരി യഥാ ഖം
വിരാധവധം
അേ രമാ കാണായ വ ി വ ത- ത തമായ മഹാസത മത ാരവം ഉ ത ം കരാേളാ ലദംഷ ാന ിത- വ ഗഹ രം േഘാരാകാരമാ ണ േന ം വാമാംസ ലന സ ത ലാ ി ഭീമശാ ലസിംഹമഹിഷ വരാഹാദി വാരണ ഗവനേഗാചരജ ം
ഷ ാ ം കരേ ം ളളി ളളി പ മാംസ െള ാം ഭ ി ഭ ി ംെകാ-
ിലലറി വ ീടിനാന േനരം ഉ ാനം െചയ ത ചാപബാണ ൈകെ ാ ഥ ല മണ തേ ാട െചയ തി രാമച കേ ാ നീ ഭയ രനാെയാ നിശാചര-
അ ാ രാമായണം
161
ന െട േനേര വ ല തരം സ ാഹേ ാ ബാണം െതാ േനാ ിെ ാ നി െകാള ക ചി റ മാര നീ വ േഭ ബാേല സീേത േപടിയായ േക െമേടാ വ ജാതി ം പരിപാലി െകാ വനേ ാ എ െചയ നി ാേന െമാ ിളകാെത വ ടന ി രാ സ വര ം നിഷ രതരമവെന ാശ െപാ ം വ - മ ഹാസം െചയ തിടിെവ ീ ം നാദം േപാെല ഷ ടിയി നി കന ക വീ ംവ ം ഷ ടേകാേപന േലാകം െnj മാ രെചയ താ
കഷ ടമാഹ കഷ ടം നി ളാരി വ ം ദഷ ടജ േള ളള വ കാ ിലിേ ാ നി ിതസ തഭയം ചാപ ണീരബാണ- വല ലജടക ം ധരി നി േവഷം കയ െ ാ മേനാഹരിയാെയാ ധാരിേയാ -
േ മതിബാല ാരേ ാ നി കി നഭയം വിനാ േഘാരമാം െകാ ാ ി സ രി ീ െമെ ാ ലം െചാ വി രേ ാവാണികള േക ത ണമ െചയ താ- നി ാ ലനാഥ മ ഹാസാന രം രാമെനെ നി േപെര ട പത നിയിവ വാമേലാചന സീതാേദവിെയ േ ാ നാമം ല മണെന നാമമിവ ം മ േസാദര
ി വനാ രം ജനകനിേയാഗ ാ രേ ാജാതികളാ മി െന ളളവെര ശി ി ജഗ യം ര ി ാനറിക നീ ത ാ രാഘവവാക മ ഹാസ ം െചയ
വ ം പിള െ ാ സാല ം പറിേ ാ ീ നാം നിശാചര രാഘവേനാ െചാ ാ
ശ നാം വിരാധെനെ െ നീ േക ി ിേ ഇ ിേലാക ിെലെ യാരറിയാെത ളള- െത ം ഢ ഭവാെന ിഹ ധരിേ ന njാ മ യം നിമി മായ താപസെര ാമിേ ാ-
അ ാ രാമായണം
162
ളി േദശെ െവടിെ ാ േവ െരേ ായാ നി ജീവി യിലാശ ളളിെല ി- ലംഗനാരത നെ മാ ധ ം െവടി- െ ാ േമാടിേ ാവിന ായ കിെലനി ിേ ാ തി ീ ം വിശ ട ീ വ ഭവാ ാരാ ഇ രം പറ വ ൈമഥിലി തെ േനാ ി- ത രമ ക രാഘവനേ ാ
പ ിക െകാ തെ ഹസ ത ള േ ാ ി രാമം തി വക ം പിള തി-
സത രം ന രന ാന േനര-- മസ െകാ ഖണ ഡി ീടിനാ പാദ ം ബ േരാഷേ ാടവ പിെ മ േ ാ-
മാംഗ ം റി ീടിനാെനയ രാമ ര ം പര ി മിയില ക ചി കൗ കേ ാ ണ ൈവേദഹി ം
ം ട ിനാരപ സരസ ീകെള ാ- മത ം േയാഗി േദവദ ഭിക ം അേ രം വിരാധ ത ളളി നി ാെയാ ധന പെന ാണായ വ ിതാകാശമാ േ സ ഷണം ര സ ിഭകാ ാ
ര ശരീരനായ നി ലാംബരെ ാ ം രാഘവം ണതാ ിഹാരിണം ണാകരം രാേക ഖം ഭവഭnj ജനം ഭയഹരം ഇ ിരാരമണമി ീവരദളശ ാമ- മി ാദി ാരക വ ിതപദം
രം മാരം തിജനമേനാ- മ ിരം രാമ രാമച ംജഗതാമഭിരാമം വ ി ദണ ഡനമസ ാര ം െചയ ചി ാ- ന ം വ പിെ സ തി ട ിനാ ീരാമ രാമ രാമ njാെനാ വിദ ാധര
കാ ണ േ കമലാപേത ധരാപേത ദ വാസാവായ നിത െട ശാപ ിനാ ഗ വിതനാേയാ രാ ി രനാേയനേ ാ നി ി വടി െട മാഹാ ം െകാ ശാപ-
അ ാ രാമായണം
163
ബ ം തീ േമാ ം ാപിേ നി നാഥാ സ തമിനി രണാം ജ ഗം തവ ചി ി ായ വേരണേമ മാനസ ി ഭ ാ വാണിക െകാ മാനകീ നം െച ാേകണം േന െകാ രാമലിംഗ കാണാേകണം ഉ മാംേഗന നമസ രി ായ വ ീേടണ-
മഭ ാ ത നായ വേരണം njാ നമസ േത ഭഗവേത ാന േയ നേമാ നമസ േത രാമായാ ാരാമായ നേമാനമ നമസ േത രാമായ സീതാഭിരാമായ നിത ം നമസ േത രാമായ േലാകാഭിരാമായ നമ േദവേലാക ി േപാവാനായ ഹിേ ണം േദവേദേവശ നെരാ േപ ി ീ േ നി ഹാമായാേദവിെയെ േമാഹി ി ീടാ- യ കം ജവിേലാചനാ സ തം നമസ കാരം ഇ െന വി ാപിതനാകിയ ര നാഥ- ന െനതെ െയ െകാ വര ം
െന ിേയ ക കയി െയെ ഭ ി ായാ ടന ി ം ലഭി ീ ം രാമേനാട ം ൈകെ ാ വിദ ധര കാമലാേഭന േപായി നാക േലാക ം ാ ഇ ഥ െചാ ി സ തി ീടിന ഷ ദഷ തമക േമാ െ ം ാപി ീടാം
ശരഭംഗമ ിര േവശം
രാമല മണ ാ ം ജാനകിതാ ം പിെ ീമയമായ ശരഭംഗമ ിരം ാ
സാ ാലീശ രെന മാംേസ ണ െളെ ാ വീ താപസവര ജി ഭ ിേയാെട ക പക ാദികളാലാതി ം െചയ ത ചി ാ- ന െ ാ ശരഭംഗ മ െചയ njാനേനകംനാ പാ ിരി ിത ജാനകിേയാ ം നിെ ാ തിനാശയാേല
അ ാ രാമായണം
164
ആ വ ാ ചിരം തപസാ ബ തര- മാ ിേ നേ ാ ണ മി njാനവെയ ാം മ നായ പിറേ ാ നിന ത ീടിേന നദ njാ േമാ ിനാ േദ ാഗം േ നേ ാ നിെ ം ക ണ ം നി ലാ ി- െയ ിേയ േദഹത ാഗം െച െത തെ ചി ി ബ കാലം പാ njാനി ി ബ മ ൈകവല േ ം ാപി േ േയാഗീ നായ ശരഭംഗനാം തേപാധന േയാേഗശനായ രാമ ത പദം വണ ിനാ ചി ി ീ േ ന തം ചരാചര- ജ ള ഭാേഗ വസ ം ജഗ ാഥം ീരാമം ദ വാദള ശ ാമളമംേഭാജാ ം
ചീരവാസസം ജടാമ ടം ധ രം സൗമി ിേസവ ം ജനകാ ജാസമന ിതം സൗ ഖ മേനാഹരം ക ണാരത നാകരം കണ ഠഭാവ ം നീ ി സീതയാ ര നാഥം ക ക ിരി േവ േദഹ ം ദഹി ി േലാേകശപദം ാപി ീടിനാ തേപാധാന- നാേകശാദിക ഷ പ ഷ ടി ം െചയ തീടിനാ പാകശാസന പദാംേഭാജ ം വണ ിനാ ൈമഥില ാ സൗമി ിണാ താപസഗതി ക കൗസല ാ തനയ ം കൗ ക ായ വ തൈ വ കി ി കാലം കഴിേ ാരന രം
ാരി ഖ ാ െമാെ േ ായ സ ം ാ
നിമ ലസമാഗമം
ദ കാരണ തലവാസികളായ നി- മ ലം ദാശരഥി വ േക േക
അ ാ രാമായണം
165
ച ദീധിതി ലജാതനാം ജഗ ാഥ രീകാ തെ ാ ാനായ വ ീടിനാ
രാമല മണ മാ ം ജാനകീേദവിതാ ം മാ നിമാെര വീ നമസ കാര ം െചയ താ താപസ ാ മാശീ ാദം െചയ തവ കേളാ- ടാേഭാഗാന വിവശ ാരായാ െചയ താ നി െട തത ം nj ളി റി ിരി പ േഗാ മതല േപ പളളിെകാള ഭവാ ധാതാവ ി ലം ഭാരം കളവാനായ ജാതനായി വി മാ ാ ല ി ല മണനാ േശഷ ം സീതാേദവി ല മിയാ തേ ാ ഭരതശ ഘ ന ാ ശംഖച ളഭിേഷകവിഘ നാദിക ം സ ടം nj തീ ീ വാെന നം നാനാതാപസ ലേസവിതാ മ ലം കാനനം കാ ാനാ നീ െടേ ാ ീേടണം ജാനകിേയാ ം സ ാ ജേനാ ം ടി മാനേസ കാ ണ ായ വ മേ ാ ക ാ എ െചയ ത നിേ ഷ ഠ ാേരാ ടി െച വേരാേരാ നിപ ശാലകള ക ാര അേ രം തലേയാ െമ കെള ാേമാേരാ
ക േപാെല ക രാഘവ േചാദ ം െചയ താ മ മസ തക മ ി െമ ാ- മൈ വ ലെമേ ാ ി ാവാനേഹാ തദ ാക ം േക െചാ ാ താപസജനം രാമ- ഭ നീ േക നിസ മ ാെരെ ാ നി യം രേ ാഗണം ഭ ി നിമി മാ- യിേ ശമ ിവ ാപ തമായ മ ി നാഥാ ത ാ ാ മി ം കാ ണ പരവശ-
ചി നാേയാ േഷാ മന െചയ നിഷ രതരമായ ദഷ ടരാ സ ല- െമാെ ാഴിയാെത െകാ നഷ ടമാ ീ വ njാ ഇഷ ടാ പം തേപാനിഷ ഠയാ വസി സ- ഷ ട ാ താപസ ലമിഷ ടി ം െചയ നിത ം
അ ാ രാമായണം
166
സത വി മനിതി സത ം െചയ ത നിത സം ജ മാനനായ വനവാസികളാ ത തൈ വ നിസ മാ മ ളി
ീന ിനിേയാ മ ജേനാ ം ടി സ ംസ ഗാനേ നംവസി കഴി ി വ രം േയാദശ മ ാലം കാണായ വ
തീ ണാ മ േവശം
വിഖ ാതമായ തീ ണാ മം മേനാഹരം ഖ താപസ ലശിഷ സ യ ണം സ ണഗണസ മ പമം സ കാലാന ദാേനാദയമത തം സ പാഗപലതാ ല മസം ല ലം സ സ പ ി ഗ ജംഗനിേഷവിതം രാഘവനവരാജ തേ ാ ം സീതേയാ - മാഗതനായിെത േകെ ാ നി േ ഷ ഠ കംഭ സംഭവനാ മഗസ ത ശിേഷ ാ മ സം ീത രാമ മേ ാപാസനരത നി സം മേ ാ െച ിെകാ ി േപാ സം ജി ളിനാന ഘ പാദ ാദികളാ ഭ ി ജലേന നായ സഗദ ഗദം ഭ വ ലനായ രാഘവേനാ െചാ ാന നി വടി െട നാമമ െ െ സ തം ജപി njാ മ രനിേയാഗ ാ
ശ ര ഖവ മാം പാദമേ ാ നി ഹാമായാ ണവം കട െനാ േപാതം ആദ മി ാെതാ പരമാ ാവേ ാ നീ േവദ മെ ാ നാ മാരാ ം ഭവ ം ത ദ ഭ ത ത നായീടണം njാ ത ത പാദാം ജം നിത ാ ി ദി ണം
ഭാര ാ നിലയാ പ ി വീ ബ നായ കീ െമ നി ി വടി
അ ാ രാമായണം
167
ഭ വാ ല ക ണാകടാ ത ാ- രി ീടണേമ സത രം ദയാനിേധ മാംസാേമ ാ ഗലപി മാ ം
ഗാ േമാ േ ാളമതികശ മല മതി - ളളാ യാം മഹാേമാഹപാശബ ം േഛദി- ാ ിനാശന ഭവാ വാ െക ി നിത ം
സ ത െട ളളി വാണാ ം സ ദാ ഭവാ തെ േകവലെമ ാകി ം ത ജപരത ാരായ ജന െള ത ഹാമായാേദവി ബ ി ീ കയി ത ജപവി ഖ ാരാം ജന െള ത ഹാമായാേദവി ബ ി ീ ം േസവാ പഫലദാനതല പര ഭവാ േദവപാദപ െളേ ാെല വിേശ ശ േപാ ീ വിശ സംഹാര ഷ ടി ിതിക െചയ ാനായി വിശ േമാഹിനിയായ മായ ത ണ ളാ
പ ജഭവ വിഷ പ ളായി ചി പനായ ഭവാ വാ േമാഹാ നാം നാനാ പ ളായിേ ാ േലാക ി ഭാ മാ ജലം തി െവേ െറ കാ േ ാെല ഇ െന ളള ഭഗവ സ പെ നിത - െമ െനയറി പാസി njാ ദയാനിേധ അൈദയവ ഭവ രണാം ജ ഗം മമ ത മായ വ ി മ തേപാബലവശാ
ത മ ജപവി ാ നാം സാദി ം നി ലനായ ഭവാ ചി യെന ാകി ം സ യമായി പര മായ പമായ ക ണാമേഗാചരമാെയാ ഭവദ പം ത ായാവിഡംബനരചിതമ മാ ഷ കം മ ഥേകാടി േകാടി ഭഗം കമനീയം കാ ണ േന ം കാ കബാണധരം സ േമര ര ഖമജിനാംബരധരം സീതാസം ദം മി ാ ജനിേഷവിത- പാദപ ജം നീലനീരദകേളബരം
അ ാ രാമായണം
168
േകാമളമതിശാ മന ണമഭി- രാമമാ ാരാമമാന സ ണാ തം ത മദ മമ േന േഗാചരമാേയാ-
രി ി േമനി നിത ം ചിേ വാ ക േവണം ി ം ഭ ാ നാമ രി ായീടണം
മെ ാ വരമേപ ി േ നി േപാ ീ വ ി ിസ തി ീടിന നിേയാ മ ഹാസ ം രാഘവന െചയ നിത പാസനാ മായിരിെ ാ ചി ം njാനറി േ കാ ാനായ വ േന സ തെമെ െ ശരണം ാപി മ- േ ാപാസക ാരായ നിരേപ ാ മായ
സ ഷ ട ാരാ ളള ഭ ാ െ െ നിത ം ചി ി വ ംതെ കാണായ വ ീ മേ ാ ത തേമത സ േതാ ം മ ിയം പഠി ീ ം സ തി വരനാം മ വിേശഷി ം സദ ഭ ി ഭവി ീ ം ാന ാ- മല പ മതിനി സംശയം നി പി ാ താപേസാ മ ഭവാെനെ േ വി ലം ാപി മേ ാ മമ സാ ജ ം േദഹനാേശ
ഉെ ാരാ ഹം തവാചാര നാമഗസ ത െന- വ ി െകാ വാെന തിനാവതിേ ാ
തൈ വ കി ി കാലം വസ ാത ാ ഹ- െമ മഗസ ത ാ മം േന ഇ ം രാേമാ ി േക െചാ ിനാ തീഷ ണ - മസ േത ഭ മ േതാ ിയതതി njാ കാ േവനേ ാ വഴി െടേ ാ നാ വാ െമ ിേയവസിേ ണമി ിവിെട നാം ഒ നാ njാ ം ക ിെ വിെന ഷ ടേമാദേ ാെടാെ േ ായ ാണാമേ ാ
ഇ മാന ം രാ ി ം കഴി േ ാ- ാനം െചയ ത സ ാവ നം ത ാ ശീ ം
ീതനാം നിേയാ ം ജാനകീേദവിേയാ ം േസാദരേനാ ം മ ം നട മ ാേ േപായ
അ ാ രാമായണം
169
െച ി രാമനഗസ ത സഹജ ം വന േഭാജന ം െചയ ത വെര ാവ - മേന ാന സ ാപ ം െചയ തി േ ാ േശഷം
അഗ സ ശനം
ഭാ മാ ദി േ ാള ഘ ം നല കി മഹാ- കാനന മാ േഗ നടെകാ ി മ ം മ ം സ ഫല മാഢ പാദപലതാ- സം തം നാനാ ഗസ യനിേഷവിതം നാനാപ ിക നാദം െകാ തിമേനാഹരം കാനനം ജാതി ൈവരരഹിത ജ ം ന നസമാനമാന ദാനാഢ ം നി- ന ന േവദ നിമി ിതമനിപമം
ഷി വര ാരമര നിക ം സേ ാദം വാ ം മ ിരനികര സംഖ യി ാേതാള േ ാേരാേരാതരം ന സംഖ ാവ ററമി ാതവ ം
േലാക മിതിേനാ േനരെ േ ാരാ േ ാ െചാ കാ ം േതാ ം
ആ ര േമാേരാ ിവ ക ക വ ം െച- ാ മ ി റ ഭേദേശ
വി മി ന രമ ളിെചയ രാമ വി തനായ തീഷ ണ തേ ാടിനിയിേ ാ േവേഗന െച ഭവാനഗസ ത നീ േനാ- ടാഗതനാേയാെരെ യ ണ ി ീടണം ജാനകിേയാ ം ാതാവായ ല മണേനാ ം കാനനദ ാേര വസി ീ ി പാ മം ത ാ രാേമാ ം തീ ണ ഹാ സാദമി-
ത ാ സത രം ഗത ാചാര മ ിരം ദാ നത ാ തം വരമഗസ ത ം നി ല- സ മം ര മഭ സ യ തം രാമമ ാ വ ാഖ ാ തത പരം ശിഷ ാ ാ- യ ാമദമഗസ ത മാ ാരാമം നീശ രം
അ ാ രാമായണം
170
ആ ഢവിനയംെകാ ാനതവ േ ാ - മാരാ വീ ട ദണ ഡനമസ ാര ം െചയ താ രാമനാം ദാശരഥി േസാദരേനാ ം നി ഭാമിനിേയാ ി ാഗതനായി ിേ ാ നില റ ഭാഗ കാ ണ ബ േധ നി
ഴലിണ ക വ ി ാ ഭ ിേയാെട േ ത ക ാ ി ക റി ിരി കംഭസംഭവ നേര ി മ െചയ താ ഭ ം േത ര നാഥമാനയ ി ം രാമ- ഭ ം േമ ദി ിതം ഭ വ ലം േദവം പാ ി ീ njാെന നാ കാ ാ ാ ി സദാകാലം ധ ാനി രാമ പം
രാമരാേമതി രാമമ ം ജപി തി- േകാമളം കാളേമഘശ ാമളം നളിനാ ം ഇത ാ സരഭസ ായ നി വ- േരാ മ മേ ചി മത ഭ ാ നി- സ മേരാ ം നിജശിഷ സ യേ ാ ം ഗത ാ ീരാമച വക ം പാ െചയ താ ഭ ം േത നിര രമസ സ തം രാമ- ഭ ം േമ ദിഷ ട ാ ചിരമൈദവ സമാഗമം േയാഗ നായിരിേ ാരിഷ ടാതിഥി ബലാ മമ ഭാഗ േത ന സം ാപ തനായി ഭവാ അദ വാസരം മമ സഫലമ യ മ പ ാഫല ം വ ി ജഗല പേത ംഭസംഭവ തെ രാഘവ താ ം
ത ി ം ൈവേദഹി ം സം മസമന ിതം ി ഭ ാ ദ നമസ ാരം െചയ തേ ാ
കംഭജ ാ െമ െ േ ല പി ശീ ം ഗാഢാേ ഷ ം െചയ പരമന േ ാ ം ഢപാദീശാംശജനായ ല മണേന ം
ഗാ സ പ ശനപരമാ ാദജാത വ- േ കീലാലാ ലനായ താപസവര എേകന കേരണ സം ഹ േരാമാ ാന ിതം രാഘവ െട കരപ ജമതി തം
അ ാ രാമായണം
171
സ ാ മം ജഗാമ ഷ ടാ നാ നിേ ഷ ഠ- നാ ിതജന ിയനായ വിേശ ശം രാമം പാദ ാ ഗ ഘ ാസന മ പ ഖ മാ- പാദ സ ജ ഖമാ പവിഷ ടം നാഥം വന േഭാജ െകാ സാദരം ജി ി ധന നാം തേപാധനേനകാേ െചാ ീടിനാ
അഗസ ത സ തി
നീ വ ം പാ njാനി ി ം േദവകേളാ ം കമലാസനേനാ ം ഭവാ
ീരവാരിധിതീര ി നി െചയ േഘാര രാവണ തെ െ ാ njാ മ ല- ഭാരാപഹരണം െചയ തീ വെന തെ സാരസാസന സകേലശ ര ദയാനിേധ njാന ട ി വ ിവിെട വാണീടിേന- നാന സ പനാം നി ട ക െകാ വാ തപസജനേ ാ ം ശിഷ സംഘാതേ ാ ം ീപാദാം ജം നിത ം ധാനി വസി njാ
േലാക ഷ ടി േമകനായാന നായ േലാകകാരണ വികല േപാപാധിവിരഹിത ത െട മായ തനി ാ യ തയായി ത െട ശ ിെയ ം തിമഹാമായ നി ണനായ നിെ യാവരണം െചയ തി ത ണ െളയ സരി ി ീ ം നി വ ാജം േവദാ ിക െചാ നിെ ം ദിവ മാമവ ാ െമ പനിഷദ ശാ മായാേദവിെയ ല തിെയ ം െചാ ം മായാതീത ാെര ാം സം തിെയ ം െചാ ം വിദ ാ ാരവിദ െയ ം പറ വേ ാ ശ ിെയ ല നാമം െചാ പലതരം നി ാ സംേ ാഭ മാണയാകിയ മായ ത ി - നി ായ വ മഹ െമ േ ാ െചാ നി െട നിേയാഗ ാ മഹ ി േല-
അ ാ രാമായണം
172
നി ായ വ നരഹ ാര ം രാ മഹ ംമഹ ാര ം സംസാര ം മഹാേദ ദികേളവം ായിെ ാ ീ സാത ികം രാജസ ം താമസെമ ീവ ം േവദ മായ ചമ ി െമ റി ാ ം താമസ ി നി ായിതി ിയ ം േതേജാ പ ളായ ൈദവത ം പിെ സാത ിക ി നി മന ായ വ
പകം ലിംഗമിവ ി നി ായി സ വ ാപ ത ലസ യ ി നി ദിവ നാം വിരാ മാ ായിെത േക അ െന ളള വിരാ ഷ തെ യേ ാ തി ീ ം ചരാചരേലാക ളാ ം േദവമാ ഷതിര േഗ ാനി ജാതിക ബ -
ാവരജംഗമൗഘ മാ ായ വ ത ായാ ണ െള മാ യി േ ാ
ാ ം വിഷ താ ം ായ വ േലാക ഷ ടി രേജാ ണമാ യി േ ാ േലാേകശനായ ധാതാ നാഭിയി നി ായി സത മാം ണ ി നി ര ി ാ വിഷ
ം തേമാ ണംെകാ സംഹരി ാ ം ബി ിജാതകളായ ിക ണ യം നിത മംശി ജാ സ പ ന ം പ തി ം ഇവ രിെ ാം സാ ിയായ ചി യ ഭവാ േമാദേമാടേ ാളംഗീകരി മായതെ ത ലം ണവാെനേ ാെലയായി ഭവാ ത ഹാമായ ര വിധമായ വ ാളേ ാ വിദ മവിദ െമ ളളേഭദാഖ യാ വിദ െയ േ ാ െചാ നി ിനിരത ാ അവിദ ാവശ ാരായ വ ി ീടിന ജനം
ിനിര ാെര െ േഭദ ള േവദാ വാക ാ േവദികളായ സമ ാരായ പാദഭ ാരാ ളളവ വിദ ാ ക ാ അവിദ ാവശഗ ാ നിത സംസാരികെള-
അ ാ രാമായണം
173
വശ ം തത ാ െചാ നിര രം വിദ ാഭ ാൈസകരത ാരായ ജന െള നിത ാെര െചാ ത ാ ത േ ാപാസക ാരാ ളള ഭ ാ നി ലയായ വിദ താേന സംഭവി ീ ം മ ളള ഢ ാ വിദ ാെക ം െച ി റായിരം ജ കഴി ാ ം ആകയാ ത ിസ ാരാ വ- േരകാ ാരിേ ം സംശയേമാ ാ ത ി ധാഹീന ാരാ വ െ ാം സ പ ന ി േപാ ം േമാ ം സംഭവി മി ീരാമ ര പേത േകവല ാന േ ീരാമണാ രാമ കാ ണ ാ തസിേ ാ
എ ി വളെര njാനി െന പറ ചി ി ി സാരം കി ി െചാ വ ധരാപേത സാ സംഗതിതെ േമാ കാരണെമ േവദാ ാരായ വിദ ാ മാ െചാ ീ സാ ളാ സമചി ാരേ ാ േബാധി ി ീ മാ ാ ാ ം ഭ ാ ായ നിസ ഹ ാരായ വിഗൈതഷണ ാരായ സദാ ത ഭ ാരായ നി ാഖിലകാമ ാരായ ഇഷ ടാനിഷ ട ാപ തിക ര ി ം സമ ാരായ നഷ ടസംഗ ാ മായ സന സ തക ാ ളായ ഷ ടമാന ാരായ ത പര ാരായ
ശിഷ ടാചാൈരകപരായണ ാരായി നിത ം േയാഗാ ം യമനിയമാദിസ ാരാ- േയകാേ ശമദമസാധന ാരായ സാ ളവേരാ സംഗതി ാ േ ാ േചതസി ഭവ കഥാ വേണ രതി ാം ത ഥാ വേണന ഭ ി ം വ ി ീ ം ഭ ി വ ി ീ േ ാ വി ാന ായ വ ം വി ാന ാനാദിക െകാ േമാ ം വ ം വി ാതെമ ാ ഖ ി നി ിെത ാം ആകയാ ത ി ം നി േല േ മവായ ം
അ ാ രാമായണം
174
രാഘവ സദാ ഭവിേ ണേമ ദയാനിേധ ത ദ പാദാബ ജ ളി ം ത ാരി െമ-
വി ഭ ി നെരെ ാ ാകണം ഇ േ ാ സഫലമായ വ മമജ - മി മ ം വ ി സഫലമായ ഇ േ ാ തപ ി ം സാഫല ായ വ ഇ േ ാസഫലമായ വ മേ ം സീതായാസാ ം ദി വസി സദാ ഭവാ സീതാവ ഭ ജഗ ായക ദശരേഥ നട േ ാ മിരി േ ാ െമാേരട കിട േ ാ ം ജി േ ാ െമ േവ ാ നാനാക ള ഷ ഠി േ ാ സദാകാലം മാനേസ ഭവ പം േതാേ ണം ദയാം േ ംഭസംഭവനിതി സ തി ഭ ിേയാെട
ജംഭാരിത ാ ം നി ിപ തമായ ചാപം ബാണ ണീരേ ാ ം െകാ ഖഡ ഗേ ാ ം ആന വിവശനായ പിെ മ െചയ താ ഭാര തമായ രാ സവംശം നി ാ പേത വിനഷ ടമായീടണം ൈവകീടാെത
സാ ാ ീനാരായണനായ നീ മായേയാ ം രാ സവധ ിനായ മ നായ പിറ ം ര േയാജനവഴി െച േ ാളിവിെട നി-
േ ാ ണ മിയാകിയ പ വടി ഗൗതമീതീേര നെ ാരാ മം ചമ തി സീതയാ വസി േപായ േശഷ െ ാ കാലം തൈ വ വസി നീ േദവകാര െള ാം സത രം െചെയ ക ന ത നല കി നി ൈത ത സ േതാ സാരമഗസ ത ഭാഷിതം
ത ാ സമന ിതം രാഘവ തി വടി ബാണചാപാദിക ം തൈ വ നിേ പി വീ ണ നമസ കരി ഗസ ത പാദാം ജം യാ മയ ി മി ാ ജേനാ ം ീത ാ ജാനകിേയാ െമ ീ േ രം
അ ാ രാമായണം
175
ജടാ സംഗമം
അ ി ംഗാഭം ത പ തിമേ ക പ ിസ മനാ ം നാം ജടാ ഷം എ ം വള െ ാ വിസ മയം രാമ ബ േലാേഷണ മി ാ ജേനാ െചാ ാ ര സാം വരനി ിട നി- ഭ കനിവെന നീ ക തി േയാ സേഖ വി ി ത ീ നീ ഭീതി ാെകാ ാ െകാ വനിവെന njാ ൈവകാെതയിനിയിേ ാ ല മണ തേ ാടി ം രാമ െചാ േക പ ിേ ഷ ഠ ം ഭയപീഡിതനായിെ ാ ാ വ ന ഹം തവ താത െച ി- െല മിഷ ടനായ വയസ നറി ാ ം നി ി വടി ം njാനിഷ ടെ െ യ തീ വ ഹ വ ന ഭവഭ നാം ജടാ njാ എ ിവ േക ബ സ േനഹ െ ാ നാഥ ന ായാേ ഷംെചയ നല കിനാന ഹം എ ി njാനിരി തിന വസി നീ സ ടമിനിെയാ െകാ േമ നിന ി ശ ിേ നേ ാ നിെ njാന കഷ ടം കഷ ടം കി ര വരനായ വാ ക േമലി ഭവാ
അ ാ രാമായണം
176
പ വടീ േവശം
എ െചയ െച ി പ വടി- ത ിലാ ാ സീതാല മണസേമതനായ പ ശാല ം തീ ല മണ മേനാ മായ പ ഷ പ െകാ തല പ ാ ിനാ ഉ മഗംഗാനദി രതീേര - േഷാ മ വസി ി ജാനകീേദവിേയാ ം കദളീപനസാ ാദ ഖില ഫല ാ- തകാനേന ജനസംബാധവിവ ിേത
നീ ജ േല വിേനാദി ി േദവിതെ ീരാമനേയാ യി വാണ േപാെല വാണാ
ഫല ലാദിക ം ല മണനിദിനം പല ംെകാ വ െകാ ം ീതിേയാേട രാ ി ലറ ാെത ചാപബാണ ം ധരി- ാ യാ ര ാ മായ നി ീ ം ഭ ിേയാേട
സീതെയ മേ യാ ി വ ം ാതകാേല ഗൗതമിത ി ളി ഗ ഘ ം കഴി ട േപാ േ ാ സൗമി ി പാനീയ ം െകാ േപാ ം വാരംവാരം ീതി ി െന വാ ംകാലം
ല മേണാപേദശം
ല മണെനാ ദിനേമകാേ രാമേദവ - ഴ ി വിനയാനതനായിെ ാ ാ ഃ ിമാ ഗെ യ െചേ ണം ഭഗവാേന
ഭ നാമടിയേനാടജ njാനം നീ ംവ ം ാനവി ാനഭ ിൈവരാഗ ചി െമ ാം
മാനസാന ംവ മാറ െചയ തീടണം ആ ം നി ി വടിെയാഴി ി ിവെയ ാം േനേരാേട പേദശി ീ വാ മ േല ീരാമന േക ല മണ തേ ാടേ ാ-
ളാ ഢാന മ െചയ തി വഴിേപാെല േക ാ െമ ിലതി ഹ മാ വേദശം
അ ാ രാമായണം
177
േകേ ാളം തീ ം വികല പ മെമ ാം ിനാ മായാസ പെ njാ െചാ ീ വ-
നേ ാ പിെ ാനസാധനം െചാ ാമേ ാ വി ാനസഹിതമാം ാന ം െചാ വ പിെ വിേ യമാ സ പെ ം െചാ ാെമേടാ േ യമാ പരമാ ാനമറി േ ാ മായാസംബ ഭയെമാെ നീ ീ മേ ാ ആ ാവ ാെത േദഹാദിവസ ളി- ലാ ാെവ േബാധം യാെതാ ജഗ േയ മായയാ ഡ നി ണയമതിനാേല കായസംബ മാ ം സംസാരം ഭവി ഉ േ ാ പിെ വിേ പാവരണ െള ര പം മായയ െ റിക സൗമിേ നീ എ തി േ തേ ാ േലാകെ ല പി - െത റികതി ല മേഭദ േളാ ം ലിംഗാദി ാ മാമവിദ ാ പമ ം സംഗാദിേദാഷ െള ംഭവി ി ം
ാന പിണിയാ ം വിദ യായ മേ - താന ാപ തിേഹ തെയ റി ാ ം മായാകല പിതം പരമാ നി വിശ െമേടാ മായെകാ േ ാ വിശ െ േതാ ി ര ഖ ി െല ഗ ിേപാെല നി യം വിചാരി ിേല െമാ ി യേ ാ മാനവ ാരാ കാണെ ം േക ായ ം മാനസ ി സ മരി െ െമ ാം സ പ നസ ിഭം വിചാരി ിലി ാെതാ േ ാ വി മം കള ാ ം വികല പ ാേക ജ സംസാര ലമായ േദഹം ത ലം കള ാദി സംബ െമ ാം േദഹമായ പ തസ യമയം േദഹസംബ ം മായാൈവഭവം വിചാരി ാ ഇ ിയദശക മഹ ാര ം ി മന ം ചി ല തിെയ ിെത ാം ഓ ക ാ െമാ മി രി തേ ാ
അ ാ രാമായണം
178
േ മായ േദഹെമ േ ാ നാമം എ ിവ ി നി േവെറാ ജീവന ം നി യം പരമാ ാ നി ല നിരാമയ ജീവാമസ പെ യറി െകാ വാ സാധന െളേ െകാ ക സൗമിേ നീ ജീവാ ാെവ ംപരമാ ാവാെവ േമാ ി േകവലം പര ായശബ ദ െള റി ാ ം േഭദേമതിേമയി ര െമാ േ നം േഭദ െ പറ ത ാരേ ാ മാന ം ഡംഭം ഹിംസാ വ ത ം കാമം േ ാധം മാനേസ െവടി സ ഷ ടനായ സദാകാലം അന ാേ പാദിക ം സഹി സമ ാ മന ഭാവ മകെല ള ദിനം ഭ ിൈകെ ാ േസവ ം െചയ നിജ ചി ി ം േദഹ ി ം െചയ െകാ നിത ം സ ിള ം വ ാെത സത െ മാ യി ാന സ പനായ മാനസവചനേദഹ െളയട ി - ാനേസ വിഷയസൗഖ െള ി ിയാെത
ജനനജരാമരണ െള ി ി ി- ലനഹ ാരേത ന സമഭാവനേയാ ം സ ാ ാവാ ലെമ റ മനേ ാ ം സ ദാ രാമരാേമത മിതജപെ ാ ം
ദാരാ ദി നിസ േനഹത ം െചയ സ ി െമാ ി ം ടാെത നിര രം ഇഷ ടാനിഷ ട ാപ തി ല ഭാവേ ാ സ- ഷ ടനായ വിവി േല വസിേ ണം ാ തജന മായ വസി െതാ -
േമകാേ പരമാ ാനത പരനായി േവദാ വാക ാ ളവേലാകനംെചയ ൈവദികക മാ നി സമ ി ാ
ാന മകതാരി റ ചമ ീ ം മാനേസ വികല പ േള േമ ാെകാ ാ ആ ാവാ െതെ േ ാ േകള െമ ി-
അ ാ രാമായണം
179
ലാ ാവ േ ാ േദഹ മാണ ാഹ ാരം മാനസാദികെളാ മിവ ി നി േമേല മാനമി ാെത പരമാ ാ താേന േവേറ നില പി ചിദാ ാ മവ ം ം ത പദാ ാ njാനിഹ ത പദാ മായി
ാനംെകാെ െ വഴിേപാെല ക റി ീടാം ാനമാ െതെ ാ വസ തെ ാന ാ വി ാനംെകാ തെ
njാനിെത റിവി സാധനമാകയാേല സ പരി ണനാ ാ ചിദാന സ സത ാ ഗതനപരിേ ദ നേ ാ ഏകനദ യ പരനവ യ ജഗ യ േയാേഗശനജനഖിലാധാര നിരാധാര നിത സത ാനാദില ണ ാ ക
പാധികളി േവറി വ മായാമയ ാനംെകാ പഗമ േയാഗിനാേമകാ നാം ാനമാചാര ശാസ ൗേഘാപേദൈശക ാനം
ആ േനാേരവം ജീവപരേയാ ലവിദ ാ ആ നി കാര കാരണ ം ടിേ ലയി ീ േ ാ േ ാരവ യേ ാ ി ലയേ ാടാ േവറി ിരി താ ാെവാേ
ാനവി ാനൈവരാഗ േ ാ സഹിതമാ- മാന മായി ൈകവല സ പമി-
വ േമ പറവാ മിതറിവാ - ം ന ണ േ ാരി ാ ം ജഗ ി
മ ിയി ാതവ െ ം ദ ഭം േക മ ിെകാ തെ ൈകവല ം വ ംതാ ം േന െ ാ ം കാ തി പണി രാ ിയി തെ പദം ദീപ െ ാകിേല േന വഴിയറി ീടാവിത േമ ീരാമഭ ി െ ാകിേല കാണായ വ
ഭ ന ായ കാശി മാ ാ നം ഭ ി കാരണ െമെ േക ാ ം നീ മ ാേരാ നിത സംഗമമ ം
അ ാ രാമായണം
180
മ ാെര നിേവാ േസവി ം ഏകാദശ ാദി താ ഷ ടാന ം ന- രാ ലെമ ിേയ സാധി െകാ ക മഥ ജനം വ ന ം ഭാവനം ദാസ ം ന
േഭാജനമ ിവി ാണാം െകാ മഥ മ ഥാപാഠ വണ െചയ ക ം ദാ മ ണനാമ െള ീ ി െകാ ക ം സ തമി െമ വ ി ം ജന െ ാ- ര രം വരാെതാ ഭ ി മാ ായ വ ം
ിമാ ഗം താവക ശ നാ സാരവശാ- മായ നിനെ ാെല ധരി നീ
വ വ മ നെമ ം ഹ ം മമ ഭ ാ െ ാഴി പേദശി ീട തേ ാ ഭ െന ാകിലവ േചാദി ീെല ാകി ം വ വ മവേനാ വിശ ാസം വരികയാ ഭ ിവിശ ാസ ാ നാം മ നി നിത മായ പാഠം െചയ കില ാനമക േപാം ഭ ിസം ാരാം േയാഗീ ാ നം ഹസ തസം ിതയേ ാ ിെയ റി ാ ം
പണഖാഗമനം
ഇ രം സൗമി ിേയാട ളിെ യ ന- രി ിരി േനരമി ീടിേനാരന രം ഗൗതമീതീേര മഹാകാനേന പ വടീ- തേല മേനാഹേര സ രി ീ െ ാ
യാമിനീചരി ജന ാനവാസിനി വിേമാഹിനി പ ജധ ജ ലിശാ ശാ ിത ളായ ഭംഗി േതടീ ം പദപാത ള േനരം പാദസൗ ര ം ക േമാഹിതയാകയാെല കൗ ക െ ാ രാമാ മമകാപാ ാ ഭാ മണ ഡലസഹേ ാജ ലം രാമനാഥം ഭാ േഗാ ജം ഭവഭയനാശനം പരം മാനവവീരം മേനാേമാഹനം മായാമയം
അ ാ രാമായണം
181
മാനസഭവസമം മാധവം മ ഹരം ജാനകിേയാ ം െട വാണീ ക മീനേകതനബാണപീഡിതയായാേള ം
രേവഷേ ാ ം മ ഹാസ ം െപാഴി- ി ിരാവരേനാട മ മാ രെചയ താ
ആെരേടാ ഭവാ െചാ ീടാ െട െന ം േനേരാെട ിവിേട വ വാ ലെമ ം എെ ാ ലം ജടാവല ലാദികെള ാം എ ി ധരി ി താപസേവഷെമ ം എ െട പരമാ ം േ njാ പറ ീടാം നിേ ാ നീെയേ ാ പിെ േ ാദി മേ ാ രാ േസശ രനായ രാവണഭഗിനി njാ- നാഖ യാ ണഖ കാമ പിണിയേ ാ ഖര ഷണ ിശിരാ ളാം ാതാ രിേക ജന ാേന njാനിരി സദാ
നിെ njാനാെര മറി ീല ം ന- െരേ ാ പരമാ ം െചാ ണം ദയാനിേധ
രീ േക െകാ ക njാനേയാ ാധിപതി- ന ന ദാശരഥി രാമെന േ ാ നാമം എ െട ഭാര യിവ ജനകാ ജാ സീത ധേന മ ാതാവായ ല മണനിവെനേടാ എ ാെലെ ാ കാര ം നിന മേനാഹേര നി െട മേനാഗതം െചാ ക മടിയാെത എ േക േനരം െചാ ിനാ നിശാചരി- െയേ ാ െടേ ാ രമി െകാേ ണം നീ നിെ ം പിരി േപാവാ മമ ശ ി േപാരാ എെ നീ പരി ഹി ീടണം മടിയാെത ജാനകി തെ ടാ ി ിരി മാനവവീരനവേളാട െചയ തീടാ njാനിഹ തേപാധനേവഷ ം ധരിേ ാേരാ കാനനംേതാ ം നട ീ സദാകാലം ജാനകിയാ മിവെള െട പത നിയേ ാ മാനേസ പാ ാ െവടി ീട െതാ െകാ ം സാപത േന ാഭവദഖെമ ം കഷ ടം കഷ ടം
അ ാ രാമായണം
182
താപെ സഹി തിനാള നീ െമേടാ ല മണ മമ ാതാ ര മേനാഹര ല മീേദവി തെ െയാ ം നീെയ ാംെകാ ം നി ളി േ േമെറ നി യം മേനാഹേര സംഗ ം നി ിേല ം വ ി മവെനേടാ മംഗലശീലന പെന ം നിന-
നീ െച പറ ീ ക ൈവകീടാെത എ േക േനരം സൗമി ി സമീേപ േപായ - െ വളേപ ി ാ ഭ ാവാെക തെ െചാ വേളാ ചിരി വ രെചയ താ- െന െട പരമാ ം നിേ ാ പറ ീടാം മ വനായ രാമ ത െട ദാസ njാേനാ ധേന നീ ദാസിയാവാ ത വള യേ ാ െച നീ െചാ ീടഖിേലശ രനായ രാമ തേ ാ തവ ലശ ലാചാര െള ാം എ ാലേ രം തെ കയ െ ാ മേ ാ രാമ നിെ െയ േക രാവണസേഹാദരി പിെ ം ര ലനായകേനാ െചാ ാ- െളെ നീ പരി ഹി ീ ക ന നിന- െ ാ െകാ േമെയാ സ ട ായ വരാ മ വാ ഗിരിവന ാമേദശ േതാ - െമേ ാ െട നടേ ാേരാേരാ േഭാഗെമ ാ- മേന ാന ംേച ജി ായ വ മനാരതം ഇ രമവ രെചയ ത േക േനര-
രമ െചയ രാഘവ തി വടി ഒ നായാലവനരിേക ഷി ാ- െനാ ി േവണമതിനിവ െ നി ിേ ാ ഒ ി േവണമവനതിനാെര തിര-
ിരി േ രമിേ ാ നിെ ം ക കി ി വ ം ൈദവെമാ െകാതി ാലിനി നിെ വരി െകാ മവനി സംശയേമ ം െതരിെ ിനി ാലം കള ീടാെത െചല ക കരെ ഹി ീ ം ക െ വെനേടാ രാഘവവാക ം േക രാവണസേഹാദരി
അ ാ രാമായണം
183
വ ാ ലേചതെ ാ ം ല മണാ ിേക േവഗാ െച നി േപ ി േനര മാര - െമേ ാടി രം പറ ീെടാ െവ േത നീ നി ിലിേ െമാ കാം െയ റിക നീ മ വനായ രാമ തേ ാ പറ ാ ം പിെ മ േക രാഘവസമീേപ േപായ - െ നി േപ ി ാളാശയാ പലതരം കാമ മാശാഭംഗംെകാ േകാപ മതി- േ മ മാലസ ം രാ സിയേ ാ മായാ പ ം േവ െപ nj ജനൈശലംേപാെല കായാകാര ം േഘാരദംഷ ട ം ൈകെ ാേ ം ക െ ാ സീതാേദവിേയാട േ ാ സം മേ ാ രാമ ത നി േ രം ബാലക ക ശീ ം തി ചാടി വ വാ റ രി ാ ം ല ം െമ ാം േഛദി േനരമവളലറി റയി നാദെ െ ാ േലാകെമാെ മാെ ാലിെ ാ നീലപ ത ിെ കളി നി ചാടി നാല വഴിവ മ വിയാ േപാെല േചാര െമാലി ി കാളരാ ിെയേ ാെല േഘാരയാം നിശാചരി േവഗ ി നടെകാ ാ രാവണ തെ വര ിനിയിേ ാെള േദവേദവ മ െചയ തി രാളിനാ
ഖരവധം
രാ സ വരനായീടിന ഖര പി പ മ വനിയി പ തം വീണേപാെല േരാദനംെചയ ി തനംെചയത നിജ- േസാദരിതെ േനാ ിെ ാ ിനാനാ ഖര ത വ ി സത രം ഢേവശി - ത െചാ ാെരെ േ ാെട ം വിരേയ നീ വീ വീ േ ം വിറ ലറി ഗദ ഗദ- മാ േ ാ ഭീത ാ െചാ ിനാളവളേ ാ
അ ാ രാമായണം
184
മ ത മാ ദശരഥ മാരി വ - മ ണവാ ാെര ം സി മാ
രാമല മണ മാെര വ നാമെമാ കാമിനി െട സീതെയ വ േപ അ ജ നിേയാഗ ാ നാമവരജ ഖഡ േഗന േഛദി ി മ ചാദികെള ാം രനായീ ം നീയി വെരെ ാലകചയ
േചാര ന ക ദാഹം തീ മാെറനി ിേ ാ പ മാംസ ം തി ര ം പാനം െചയ കി- ലി വ ീ ം മമ നി യമറി ാ ം എ ിവ േക ഖര േകാപേ ാ രെചയ താ ദ യേമെറ മാ ഷാധമ മാെര െകാ മ ഭഗിനി ഭ ി ാ െകാ ണ- െമ തിനാ പതിനാ േപ േപാക നി നീ െടെ കാ ിെ ാ ീെട ാലിവ- രാ തം വ ീ ം നിന മടിയാെത എ വേളാ പറ യ ാ ഖരേന -
ത ാരാം പതി ാ രാ സെര ം ല ദ ഗര സലാസിചാേപ ഭി ി-
പാലാദി പലവിധമാ ധ മായി മാരാ വിളി ത ാരായ െച
സ ാരായ ാര േനരം ബ ൈവേരണ പതി ാ വ െമാ മി ശസ ൗഘം േയാഗി ാ ംനിെ ാരി േല മി േഗാേ ാ തനാ േമാ മ രാമ ശ ളയേ ാ ശസ ൗഘം വ േ രം േത കേമാേരാ ശരംെകാ വ ഖ ി ട ത ിജനെ ം വധി ാേനാേരാ ിനാ
ണഖ മ ക േപടി മ ി- ാഷ പ ം കി ഖര ി വീണലറിനാ
എ െപായ ള ി നിേ ാ െട റ- ി നി യ വ പതി ാ വ ം െചാ ക നീ
അ െചേ േനരം രാമസായക െകാ- ി ിനി വരാതവ ം േപായാ െതേ ാ വ
അ ാ രാമായണം
185
എ ണഖ ം െചാ ിനാള േക വ േകാപ ാ ഖര െചാ ിനാന േനരം േപാരിക നിശാചര പതി ാലായിര ം േപാരി ഷണ മ ജ ിശിര ം േഘാരനാം ഖരേനവം െചാ േക േനരം രനാം ിശിര ം പട ം റെ
വീരനാം ഷണ ം ഖര ം നടെകാ ധീരതേയാ ം െചയ വതി ഴേ ാേട രാ സ ട െട മാം േകാലാഹലം േക ായേനരം രാമ ല മണേനാ െചാ ാ
ാ ം ന മാെറെ ാ േഘാഷമി നേ ാ ി വ രേ ാബലം േഘാരമായിരിേ ാ ാമിേ ാ ധീരതേയാ മ നീെയാ കാര ം േവണം ൈമഥിലിതെ െയാ ഹയിലാ ിെ ാ ഭീതി ടാെത പരിപാലി േവണം ഭവാ njാെനാ േനേപാ മിവെരെയാെ െ ാ വാ മാനേസ നിന സേ ഹ ായീെടാലാ മെ ാ ം െചാ ിെ െ െ യാണ മി ക വാ ഴലിെയ ര ി െകാേ ണം നീ ല മീേദവിേയ ം െകാ െനതെ െയ ല മണ െതാ േപായ ഗഹ രമകം ാ ചാപബാണ േള െമ പരികര- മാേഭാഗാന റ ി സ നായി നില േനരമാ വിളി ന ര- െരാെ വെ ാ മി ശസ ൗഘം േയാഗി ാ
പാഷാണ െള ിവെകാ േമ ം േ പി ി േവഗാ ഷ കരേന െമയ േമ
ത ണമവെയ ാെമയ ബ ി രാമ രേ ാവീര മാെര ം സായകാവലി കി നി ഹി ി നിശിതാ ബാണ ത ാ- ലേ വ െ ാ രാ സ ടെയ ാം ഉ നാം േസനാപതി ഷണന േനര-
സ ിഭനായ രാമേനാട ി
അ ാ രാമായണം
186
കിനാ ബാണഗണമവെ ര വര േവേഗന ശര ളാെല ണി ായമാ ി നാ ബാണ െളയ രഗം നാലിെന ം കാലേവശ മനി േച സാരഥിേയാ ം െട ചാപ ം റി ത േക ം കള േ ാ േകാേപന േതരി നി മിയി ചാടിവീണാ പില പാ ശതഭാരായസനി മിതമായ െകല േപ ം പരിഘ ം ധരി വ ാനവ ത ബാ തെ േഛദി ീടിനാ ദാശരഥി ത പരിഘ ാ ഹരി ി സീതാപതി മസ തകം പിള വ വിയി വീ സമ- വ ിപ നം േവശി ി ഷണ ം ഷണ വീണേനരം വീരനാം ിശിര ം േരാേഷണ ശരംെകാ രാമെനെയയ താ
ം ഖ ി രാമ ബാണ െളയ താ െമയ ട റി ീടിനാ ിശിര ം ബാണ െളയ താനേ രം ദാശരഥി ം ഖ ി നരായിരം ബാണെമയ ത
അവ ം റി വന തം ബാണെമയ താ- നവനീപതിവീരനവ ം ിനാ അ ച ാകാരമായിരിേ ാര ത ാ-
മാംഗ ം റി പ ാടിനാ അേ രം ഖരനാദിത ാഭ േതടീ ം രഥം- ത ിലാ ാ കരേയറി njാെണാലിയി വ രാഘവേനാ ബാണ കീടിനാ- െനാ ിെനാെ യ റി ീടിനാനവെയ ാം രാമബാണ െകാ ം ഖരബാണ െകാ ം മി മാകാശ ം കാണ താെതയായി
നിഷ രതരമായ രാഘവശരാസനം െപാ ി ാ ഷ ടിേദേശ ബാണെമയ താ ഖര ച ം ിനാ േദഹ ം ശര െകാ- െ ാെ ാഴിയാെത പിള ീടിനാന േനരം താപസേമാടേ ാ കഷ ടം കഷ ടെമ രെചയ താ ജയി താക രാമ ജയി താകെയ
അ ാ രാമായണം
187
ഭയേ ാടമര ം താപസ ാ ം െചാ ാ ത ാേല കംേഭാ വ ത െട ക ി ം ശ നാ നി ിപ തമായി ശരാസനം ൈ യി കാണായ വ ിെത ം ചി ം ചി ം ഖ ൈവഷ ണവചാപം കയ െ ാ നില േ രം ദി കെളാെ നിറേ ാ ൈവഷ ണവേതജ-
െ ാ കാണായ വ രാമച െനയേ ാ ഖ ി ാ ഖര െട ചാപ ം കവച ം
ലഹാരകിരീട മര ണാല തെനെ ാ രഗ ം േത ം െപാടി- ാദിനായകന ീടിന േനര ി
മെ ാ േതരി കരേയറിനാനാ ഖര െതെ െപാടി ി രാഘവന മേ ാ പിെ ം ഗദ മായ നാ ഖര െതെ െപാടി ി രാഘവന മേ ാ പിെ ം ഗദ മായ നാ ഖര ഭി മാ ിനാ വിശിഖ ളാല ം രാമ ഏറിയ േകാപേ ാെട പിെ മെ ാ േതരി- േലറിവ സ േയാഗം ട ിനാ ഖര േഘാരമാമാേ യാസ െമയ ത ര വര വാ ണാസ േ ണ ത ീടിനാ ജിത മം പിെ ൗേബരമസ െമയ തൈത ാസ ംെകാ മ വ ത ക രാ സവീര ൈന തമസ ം േയാഗി ി യാമ ാസ േ ണ വീരനാം ര പതി ത കള േ ാ വായവ മയ ൈമ ാസ ംെകാ ജഗ- ായക ത ക രാ സവീര
ഗാ വമയ ഗൗഹ കമസ ംെകാ ശാ മായ ക ഖര ം േകാപേ ാെട ആ രമസ ം േയാഗി ക രാമ ഭാ രമായ ൈദവശാസ ംെകാ ത യാ തീ ണമാൈമഷീകാസ െമയ ത ര പതി ൈവഷ ണവാസ േ ണ കള ാ ത ാ സാരഥിതെ െ ാ രഗ െളെ ാ
അ ാ രാമായണം
188
േത െമേ ം െപാടിെപ കള േ ാ യാ ധാനാധിപതി ല ം കയ െ ാ തി- േ ാേധന ര വരേനാട ീ േ രം ഇ ൈദവതമസ മയേ ാരള െച- ി ാരിതലയ ീടിനാ ജഗ ാഥ
വീണി ല ാനഗേരാ രദ ാേര തല ണി ി വ ബാണ മ േനരം
ക രാ സെര ാമാ െട തലെയ കണ ഠഭാേവന നി സംശയം ട ിനാ ഖര ഷണ ിശിരാ ളാം നിശാചര- വര ം പതിനാലായിര ം മരി ി നാഴിക േ ാ െകാ രാഘവ ത ാ- ഴിയി വീണാളേ ാ രാവണഭഗിനി ം
മരി നിശാചര പതി ാലായിര ം ധരി ാരേ ാ ദിവ വി ഹമ േനരം
ാന ം ലഭി ി രാഘവ േപാ നി മാനേസ നരവേരവ മ േനരം രാമെന ദ ിണംെചയ ട നമസ കരി- ാേമാദം ി സ തി ാ പലതരം
നമസ േതശ ര ദയാവാരിേധ ര പേത രമി ീടണം ചി ം ഭവതി രമാപേത ത പാദാം ജം നിത ം ധ ാനി നിജന-
വമരണദഖ െള ള ല പാ മേഹശെന പ െചയ സേ ാ- ഷി ി nj ി ത നായേനരം േഭദവി മം തീ സംസാര ല- േ ദന ഠാരമായ ഭവി ഭവാനിതി ാ ി nj മഹാേദവേനാട ല-
േമാ െചയ പരേമശവരന േനരം യാമിനീചര ാരായ ജനി നി ളിനി രാമനായവതരി ീ വാ njാ ം മൗ രാ സേദഹ ാരാം നി െള േഛദി േമാ ം ത ീ വനി സംശയേമ ം
അ ാ രാമായണം
189
എ െചയ പരേമശ രന ലം നി യം മഹാേദവനായ ം ര പതി
ാേനാപേദശം െചയ േമാ ം ത ീടണ- മാന സ പനാം നി ി വടി നാഥാ എ വരേപ ി േനര ര വര മ ഹാസ ം സാന മ െചയ വി േഹ ിയമന ാണാഹ ാരാദിക - െ ാ േവ സാ ി തനായ പരമാ ാ ജാ പ നാദ വ ാേഭദ ം മീേത സാ ിയാം പര ം സ ിദാന േമകം ബാല കൗമാരാദികളാഗമാപായികളാം കാല ദിേഭദ ം സാ ിയായ മീെത നില ം പരമാ ാ പര മാന ാ കം പരമം ധ ാനി േ ാ ൈകവല ം വ ം ഈവ പേദശംെചയ േമാ ം നല കി േദവേദേവശ ജഗ ാരണ ദാശരഥി രാഘവ േ ാ നാഴികെകാ െകാ ാ േവേഗന പതി ാ സഹ ം രേ ാബലം സൗമി ി സീതാേദവിതേ ാ െട വ രാമച െന വീ നമസ കാര ം െചയ താ ശസ ൗഘനി മാം ഭ വി ഹം ക
ബാഷ േപാദം വിേദഹാ ജ മ ം മ ം ൈ ക െകാ തേലാടിെ ാ ി ീടിനാ-
െളാ േവ മതി വ ം മാ ീടിനാ രേ ാവീര ാ വീ കിട ക ല മണന നിജ ദി വിസ മയം േതടീടിനാ രാവണ തെ വര ിനിയിേ ാെള േദവേദവ മ െചയ തി ളിനാ പിെ ല മണ തെ ൈവകാെത നിേയാഗി ാന െച നീ നിവര ാേരാ െചാ ീടണം
ം െചയ ത ം ഖര ഷണമി ിശിരാ സി ിെയ ാപി ം പതി ാലായിര ം താപസ ാേരാടറിയി നീ വരിെക പാപനാശനന െചയ തയേ ാ േശഷം
അ ാ രാമായണം
190
മി ാ തേപാധന ാേരാ െചാ ാ- നമി ാ ക ഖര മരി ാ മ ാലിനി ാലം ൈവകാെതെയാ ീ -
മമ ൈവരികെള റ നിജനം പല ം ടി നി പി നി ി ീടിനാ പലലാശിക മായ ത ായ വാ േപ ം അം ലീയ ം ഡാരത ന ം കവച - മംേഗ േച ീ വാനായ െ ാ വി ീടിനാ ല മണനവ ം െകാ വ ാ രാമ -
ാല വ െതാ തീടിനാ ഭ ിേയാേട അം ലീയകെമ ം ജവിേലാചന- നം ല ിേ ലി ഡാരത ന ം പിെ ൈമഥിലിതനി നല കീടിനാ കവച ം ാതാ തനി ണി ീ വാന ളിനാ
ണഖാവിലാപം
രാവണഭഗിനി ം േരാദനംെചയ പിെ രാവണേനാ പറ ീ വാ നടെകാ ാ സാ ാലnj ജനൈശലംേപാെല ണഖ ം രാ സരാജ ി വീ ട റയി ാ ല ം ം കാ ം ടാെത േചാര മാ- യല ം ഭഗിനിേയാടവ രെചയ താ എ ി വേ െചാ ീെടേ ാ പരമാ ം ബ ായെത ൈവ പ ം വ ീ വാ ശ േനാ താ േനാ പാശിേയാ േബരേനാ ദഷ തം െചയ തവ തെ njാെനാ വാ സത ം െചാെ േനരമവ രെചയ താ- െള ം ഢ ഭവാ മ പാനസ സ ീജിതനതിശഠെന റി ിരി രാജാെവെ െകാ െചാ നിെ ഥാ ചാരച ം വിചാര മിേ ം നിത ം നാരീേസവ ം െചയ കിട ീെട ായ േ ാ ം േക തി േയാ ഖര ഷണ ിശിരാ
അ ാ രാമായണം
191
േമ പതിനാലായിര ം ടി ം ഹരാ േ ന രാമ േവേഗന ബാണഗണം ഹരിെ ാ ിനാെനെ ാ കഷ ടേമാ ാല
എ േക േചാദി ീടിനാ ദശാനന എേ ാ െചാ ീേടവ രാമനാ െത ം എെ ാ ലമവ െകാ വാെന െമ ാ- ല ക തനി നല കീ വനവെന njാ േസാദരി െചാ ാള േക രാവണേനാ യാ ധാനാധിപേത േക ാ ം പരമാ ം njാെനാ ദിനം ജന ാനേദശ ി നി- ാന ം താേന സ രി ീ ം കാലം
കാനന േട െച ഗൗതമീതടം േ സാന ം പ വടി ക njാ നില േ രം ആ മ ി ത രാമെന േ ജഗ- ദാ യ ത ജടാവല ല ം ചാപബാണ േളാ െമ ം േതജേ ാ ം താപസേവഷേ ാ ം ധ ദാര േളാ ം േസാദരനായീ ല മേണാേനാ ം ടി- ാദരമിരി േ ാള െച njാ ം ീരാേമാ ംേഗ വാ ം ഭാമിനിതെ ാ
നാരികള ം മ ി േ ാ േലാക ി േദവഗ നാഗമാ ഷനാരിമാരി- േലവം കാ ാ മി േക ാ മി നം ഇ ിരാേദവിതാ ം ഗൗരി ം വാണിമാ - മി ാണിതാ ം മ പ സരസ ീവ ം നാണം െ ാളി ീ മവെള വഴിേപാെല കാ േ ാളനംഗ ം േദവതയവളേ ാ ത പതിയാ ം ഷ ജഗ പതിെയ കല പി ാം വികല പമി ല പ മിതിനിേ ാ ത പത നിയാ ീ വാ ത വളിവെള കല പി െകാ ി േപാ ീ വാെനാ െ േ മ ചനാസാക േ ദനം െചയ താനേ ാ ല മണ േകാപേ ാേട രാഘവനിേയാഗ ാ
ാ ം ഖരേനാ െച njാനറിയിേ
അ ാ രാമായണം
192
ാ ം ന രാനീകിനിേയാ മവ േരാഷേവേഗന െച രാമേനാേട േനരം നാഴിക േ ാ െകാ വെനാ ിനാ ഭസ മമാ ീ ം പിണ ീ കി വിശ ം ണാ വിസ മയം രാമ െട വി മം വിചാരി ാ ക േന മിഴിയാളാം ജാനകിേദവിയിേ ാ നി െട ഭാര യാകി ജനമസാഫല ം വ ം ത കാശ ിലാ ീ വാ ത വ -
ാഹംെചയ തീ കിെല ം ന ഭവാ ത ാമ െള ാം പ ാ ിയാ മവ-
ംേഗ വസി െകാ ാ േദവാരാേത രാമേനാേട ാ നി ാ നിന ശ ി േപാരാ കാമൈവരി ം േനേര നില െതതി േ ാ േമാഹി ിെ ാ ജാതി മായയാ ബാല ാെര േമാഹനഗാ ിതെ െ ാ േപാരിേക േസാദരവിവചന ളി െന േക േശഷം സാദരവാക ളാലാശ സി ി ം ത െട മണിയറത ില കം ാ വ തിേ ം നി ചി ാക ലം എ ം ചി ം ചി േമാ േ ാളമിദെമാ മ നാ േ ാ നാഴിക േനരംെകാ ശ നാം ന ര വര ഖര താ ം
ൈവദഗ േമ ം േസാദരരി വ ം പ ിക പതി ാലായിര ം ടി േപാ വ ം മാ ഷന രാമെന നം ഭ വ ലനായ ഭഗവാ പേ ണ
ിദാൈനക ി ി ിയ ധാതാ ം ാ ിേ ാ കാരണമി തേല ര േല മ നായ ിറ ിേ ാ
എെ െ ാ വാെനാ െ വ ാെന ിേലാ െച ൈവ ണ ഠരാജ ം പരിപാലി ാമേ ാ അെ ിെല ം വാഴാം രാ സരാജ െമ ാ- ല ലിെ ാ െകാ ം മനസി നി പി ാ കല ാണ ദനായ രാമേനാേടല തി-
അ ാ രാമായണം
193
െന ാജാതി ം മടിേ njാെനാ െകാ ം ഇ മാ നി ചി ി റ രേ ാനാഥ ത ാനേ ാ ടത ാന ം ാ സാ ാ ീനാരായണ രാമെന റി ഥ രാ സ വര ം വ ാ േമാ ാ വിേദ ഷ ാ രാമ തെ ാപിേ ഭ ിെകാെ ി സാദി യി ഖിേലശ
രാവണമാരീചസംവാദം
ഇ രം നി പി രാ ി ം കഴി ി ചി ഭാ ദയാ ി നി വ േതരതിേലറീടിനാ േദവസ യൈവരി പാരാെത പാരാവാപാരമാം തീരം ത മാരീചാ മം ാപി ീടിനാനതി തം േഘാരനാം ദശാന കാര ഗൗരവേ ാ ം മൗന ം ജടാവല ലാദി ം ധരി- ാന ാ കനായ രാമെന ധ ാനി ി
രാമരാേമതി ജപി റ സമാധി - ാേമാദേ ാ മ വീടിന മാരീച ം
ലൗകികാ നാ ഹ ി ലാഗതനായ േലാേകാപ വകാരിയായ രാവണ തെ ക സം മേ ാ ാനംെചയ - െകാ ത ാറിലണ ാന ാ േളാ ം ജി യഥാവിധി മാനി ദശകണ ഠ
േയാജി ചി മിേ ാ േചാദി മാരീച ം എെ ാരാഗമനമിേതകനായ െ െയാ ചി െ േപാെല േതാ ഭാവ ി െചാ ക രഹസ മെ ിേലാ njാ ം തവ ന വ വാ േ ാരി നേ ാ ന ായമായ നിഷ കല മഷമായിരി കാര ം മായെമ ിേയ െചയ വാ മടിയിേ നിേ ം മരീചവാക േമവം േക രാവണ െചാ ാ- നാ മിെ നി നിെ േ ാെല േ രം
അ ാ രാമായണം
194
സാേകതാധിപനായ രാജാ ദശരഥന േലാൈകകാധിപ െട ാരാ േപാ രാമല മണ ാെര ി വരി കാലം േകാമളഗാ ിയാേയാരംഗനാരത നേ ാ ം ദണ ഡകാരേണ വ വാ ിതവ ബലാ- െല െട ഭഗിനിത നാസികാ ച ം ക ം േഛദി േക ട ഖരാദിക െച ി പതി ാലായിര മവേര ം നി താേനകനായിെ തി രണ ി െകാ ി േ നാഴികെകാ രാമ ത ാേണശ രിയായ ജാനകിതെ njാ - മിേ ാേഴ െകാ ി േപാ ീ വതി നീ േഹമവ ം െ ാ മാനായ െ ടവിയി കാമിനിയായ സീതതെ േമാഹി ി ണം രാമല മണ ാെരയക ി ര ാ വാമഗാ ിെയയേ ാ െകാ njാ േപാ ീ വ നീ മമ സഹായമായിരി ി മേനാരഥം മാമകം സാധി ീ മി സംശയേമ ം പം ിക രവാക ം േക മാരീച ി ചി ി ഭയേ ാ മീവ രെചയ താ ആ പേദശി ി ലനാശനമായ കാരിയം നിേ ാടവന നി െട ശ വേ ാ നി െട നാശം വ ീ വാനവസരം- തെ പാ ിരിേ ാ ശ വാ തവ ന നിന njാ െചാ വ േക ാകി ന തേ ം നിന ിെ ാഴിലറിക നീ രാമച നി ഭീതിെകാ കതാരി മാമേക രാജരത നരമണിരഥാദിക േക േ ാളതിഭീതനാ njാേനാ നിത ം രാ സവംശം പരിപാലി െകാ ക നീ ം ീനാരായണ പരമാ ാ തെ രാമ
njാനതി പരമാ മറിേ േക നീ ം നാരദാദിക നിേ ഷ ഠ ാ പറ പ- േ ാേരാേരാ ാ േകേ പൗലസ ത േഭാ
അ ാ രാമായണം
195
പ സംഭവന ം ാ ി കാലം നാഥ പ േലാചനന െചയ തി വാ ല ാ എ njാ േവ െചാ െക േക ചി ി വിധാതാ മ ി ദയാനിേധ നി ി വടിതെ മാ ഷേവഷം പം ിക ര തെ െ ാ ണം മടിയാെത അ െനതെ െയ സമയംെചയ നാഥ മംഗലം വ വാ േദവതാപസ െ ാം മാ ഷന രാമ സാക ഷാ ീനാരായണ - താെന ധരി േസവി െകാ ക ഭ ാ േപായാ ം രം ഖി വസി നീ മായാമാ ഷ തെ േ വി െകാ ക നിത ം എ ം പരമകാ ണിക ജഗ ാഥ ഭ വ ല ഭജനീയനീശ ര നാഥ മാരീച പറ േക രാവണ െചാ ാ േനരേ പറ നി ലനാേ ാ ഭവാ ീനാരായണസ ാമി പരമ പരമാ ാ-
താനരവിേ ാ വ തേ ാ സത ം െചയ മ നായ പിറെ െ െ ാ വാ ഭാവി സത സ ല പനായ ഭഗവാ താെന ിേലാ പിെ യ മെ ാ വാനാളാെരേടാ ന നി ാനം njാനി െനേയാ ീെലാ ം ഒ െകാ ം njാനട ീ കയി നം െച ൈമഥിലിതെ െകാ േപാരികേവണം ഉ ിഷ ട മഹാഭാഗ െപാ ാനായ മ െച- െ മക ക രാമല മണ ാെര അേ രം േതരിേല ിെ ാ ി േപാ ീ വ പിെ നീ യഥാ ഖം വാ ക േ േ ാെല ഒ ിനി മ നീ രെച താകി- െല െട വാ ണാ ീ ി തെ എ േക വിചാരി ി മാരീച ം ന ദഷ ടാ ധേമ നിര ാണം വ ാ െച ടന നരക ി വീ ട കിട ണം ണ സ യംെകാ നായ വ മേ ാ
അ ാ രാമായണം
196
രാമസായകേമ മരി ാെല ചി ി- ാേമാദം റെ ാ െമ െചാ ാ
രാ സരാജ ഭവാനാ ാപി ാ െമ ി സാ ാ ീരാമ പരിപാലി െകാ ക േപാ ീ എ രെചയ വിചി ാ തികല െ ാ െപാ നിറമാ െ ാ ഗേവഷ ം ാ പം ിക ര േതരിലാ ാ കേരറിനാ െച ാ ബാണ ം േതരിേലറിനാന േനരം െച ാ മാനിനിയായ ജാനകിതെ ി ചി ി ദശാസ മ നായ ചമ ി മാരീച മേനാഹരമാെയാ െപാ ാനായി ചാ ിക െവ ിെകാ േന ര ം നീല െകാ േച ഗ ഭാവേ ാേടാേരാ ലീലക കാ ി ാ ി ാ ി ം പിെ േവേഗന റെ ം ി ാടി മ - രാഗഭാേവന െരേ ായ നി കടാ ി ം രാഘവാ േലാപാേ സ രി േ ാള രാേക ഖി സീത ക വിസ മയം ാ രാവണവിേചഷ ടിതമറി ര നാഥ േദവിേയാട െചയ താേനകാേ കാേ േക നീ രേ ാനായക നിെ െ ാ േപാവതിനിേ ാ ഭി േപണ വ മ ിേക ജനകേജ നീെയാ കാര ം േവണമതി മടിയാെത മായാസീതെയ ണശാലയി നി ീടണം വ ിമ ല ി മറ വസി നീ ധേന രാവണവധം കഴി േവാളം ആ യാശ േലാരാ ി ീടണം ജഗ- ദാ യ േത സീേത ധ ര ാ ം ിേയ രാമചേ ാ ി േക ജാനകീേദവിതാ ം േകാമളഗാ ിയായ മായാസീതെയ പ ണശാലയിലാ ി വ ിമ ല ി െച ി ി മഹാവിഷ മായ മേ ാ
മാരീചനി ഹം
അ ാ രാമായണം
197
മായാനി ിതമായ കനക ഗം ക മായാസീത ം രാമച േനാ രെചയ താ ഭ ാേവ ക ീലേയാ കനകമയ ഗ- െമ ം ചി ം ചി ം രത ന ഷിതമിദം േപടിയി ിതിേന െമ മ വ- ീ മ െ െമ േതാ ം
കളി ാനതി ഖ ി ന ി വിളി ീ ക വ െമ േതാ നം പിടി െകാ ി േപാ ീ ക ൈവകീടാെത മടി ീട േത ം ഭ ാേവ ജഗ പേത ൈമഥിലീവാക ം േക രാഘവന െചയ േസാദര തേ ാ നീ കാ െകാ കേവണം സീതെയയവ െ ാ ഭവ ാകാെത യാ ധാന ാ കാനനംത ിെല ം എ െചയ ധ ബാണ െള ട െച ി ഗെ ൈ െ ാ വാ ജഗ ാഥ അ െച േ രം േവഗ ിേലാടി ള-
ടാെയ േതാ േ ാ മ ം മ ം അ വ മേ ാ പിടി ാ ഭാവി ീ ം പ ത േമാ െര തി ചാ മേ ാ ഇ െനതെ െയാ ര ായ േനര- െമ െന പിടി േവഗ ിതിേന ം എ റ ാശവി രാഘവെനാ ശരം ന ായിെ ാ ട വലി വി ീടിനാ െപാ ാ മ െകാ മിയി വീണേനരം വ ലേപാെലെയാ രാ സേവഷം ാ മാരീച തെ യി ല മണ പറ േനരേ യ ര നാഥ ം നി പി ബാണേമ വനിയി വീണേ ാ മാരീച ം ാണേവദനേയാ കര ാനേ ാ പാപം
ഹാഹാ ല മണ മമ ാതാേവസേഹാദരാ ഹാഹാ േമ വിധിബലം പാഹി മാം ദയാനിേധ ആ രനാദം േക ല മണേനാ െചാ ാ സീത ം സൗമിെ നീ െച ക ൈവകീടാെത
അ ാ രാമായണം
198
അ ജ െട വിലാപ േക ീേല ഭവാ- ാരായ നിശാചര ാ െകാ ം േ
ര ി െകാ ക െച ല മണ മടിയാെത രേ ാവീര ാരിേ ാ െകാ മെ ിലേ ാ ര മണന േക ജാനകിേയാ െചാ ാ ദഖിയായ ാേര േദവീ േക ണം മമ വാക ം മാരീച തെ െപാ ാനായ വ തവ ന - േചാരെന േമവം കര തവ തെ അ നായ njാ മി േക േപായക േ ാ നി ി വടിേയ ം െകാ േപായീടാമേ ാ പം ിക ര തനി തി പായമി- െത റിയാെതയ െച ിത യ േലാകവാസിക ാ ം ജയി ടായേ ാ രാഘവ തി വടിതെ െയ റിയണം ആ നാദ ം മമ േജ ഷ ഠ ാകയി രാ ിചാരിക െട മായയിതറി ാ ം വിശ നായക േകാപി ീ കിലര ണാ വിശ സംഹാരം െചയ ാന േപാ െമ റി ാ ം അ െന രാമ ത ഖാം ജ ി നി- െ െന ൈദന നാദം ഭവി ീ നാേഥ ജാനകിയ േക ക നീ കി കി മാനേസ വള െ ാ േഖദേകാപ േളാ ം ല മണ തെ േനാ ിെ ാ ിനാള േനരം രേ ാജാതിയിലേ നീ ായി നം ാ നാശ ിനേ കാം ിയാ തവ
േചതസി ദഷ ടാ ാേവ njാനിേതാ ീലയേ ാ രാമനാശാകാം ിതനാകിയ ഭരതെ കാമസി മവ ത െട നിേയാഗ ാ െടേ ാ ി നീ ം രാമ നാശം വ ാ ഢമാെയെ ംെകാ െച വാ നം
എ േമ നിനെ െ ി കയി താ - മി മ ാണത ാഗം െചയ വ njാനറി ാ ം േചതസി ഭാത ാഹരേണാദ നായ നിെ േസാദര ാ ധരി ീല രാഘവേന ം
അ ാ രാമായണം
199
രാമെനെയാഴി njാ മെ ാ ഷെന രാമപാദ ളാെണ തീ കയി േ ാ ഇ രം വാ േക സൗമി ി െചവി ര ം സത രം െപാ ി വനരവേളാ രെചയ താ നിന നാശമ ിരി ി പാര- െമനി നി പി ാ ത ടാതാ ം ഇ രം െചാ ീ വാ േതാ ിയെതേ ച ീ ധിക ധിഗത ം രചി ം നാരിക െ ാം വനേദവതമാേര പരിപാലി െകാ വി മ വംശാധീശ രപത നിെയ വഴിേപാെല േദവിെയേ വകെളബ ഭാരേമല പി മ ം
ജ തെ ാ നട സൗമി ി ം
സീതാപഹരണം
അ രം ക ദശക ര മദനബാ- ണാ നായവതരി ീടിനാനവനിയി ജട ം വല ല ം ധരി സന ാസിയാ- ടജാ േണ വ നി ി ദശാസ ം
ഭി േവഷെ രേ ാനാഥെന ത ണം മായാസീതാേദവി ം വിനീതയായ നത ാ സം ജ ഭ ാ ഫല ലാദിക ം ദത ാ സ ാഗതവാക ാ പിെ ം െചാ ാ അൈ വ ഫല ലാദിക ം ജി െകാ-
ി ിരിേനരമി ീ ക തേപാനിേധ ഭ ാ വ മിേ ാ ത ിയെമ ാം െച ം
ഡാദി ം തീ വി മി ാ ം ഭവാ ഇ രം മായാേദവീ ഗ ാലാപ േക സത രം ഭി പി സസ മിതം േചാദ ം െചയ താ കമലവിേലാചേന കമനീയാംഗി നീയാ- രമേല െചാ ീ നി കമിതാവാെര ം നിഷ രജാതികളാം രാ സരാദിയായ ദഷ ടജ കാനന മിത ി നീെയാ നാരീമണി താേന വാ െതെ ാ-
അ ാ രാമായണം
200
രാ ധപാണിക മി േ ാ സഹായമായ നി െട പരമാ െമാ േവ പറ ാ njാ- െന െട പരമാ ം പറ താ ം േമദിനീ തയ േക രെചയ തീടിനാ േമദിനീപതിവരനാമേയാ ാധിപതി വാ മി ാെത ദശരഥനാം പാധിപ- േജ ഷ ഠന നനായ രാമന തവീര - ത െട ധ പത നി ജനകാ ജ njാേനാ ധന നാമ ജ ം ല ണെന നാമം nj വ ം പി രാ യാ തപ ിനാ- യി വ ിരി ദ കവനം ത ി പതി ാലാ കഴിേവാള ം േവണംതാ - മതി പാ ീ സത െമ റി ാ ം നി ി വടിെയ njാനറി ീേല ം ന- െര ിനാെയ ീ െചാേ ണം പരമാ ം എ ിേലാ േക ാ ം നീ മംഗലശീേല ബാേല പ ജവിേലാചേന പ ബാണാധിവാേസ പൗലസ ത തനയനാം രാ സരാജാ njാ ൈ േലാക ി െലെ യാരറിയാെത നി മേല കാമപരിതപ തനായ മ njാ നി ല മതി നീ േപാേരണം മയാസാ ം ല യാം രാജ ം വാേനാ നാ ി ം മേനാഹരം കി രനാേയ തവ േലാക രീ നാേഥ താപസേവഷം രാമനാെല ഫലം താപ െ ാ കാ ിലി െന വസിേ ശരണാഗതനാേയാെരെ നീ ഭജി ാ - മ ണാധരീ മഹാേഭാഗ ജി ാ ം രാവണവാക േമവം േക തിഭയേ ാ ം ഭാവൈവവ ം ജാനകി െചാ ാ മ ം േകവലമ ി മരണം നിന ിേ ാ- േളവം നീ െചാ ാകി േ ീരാമേദവ ത ാ േസാദരേനാ ം ടി േവഗ ി വ മിേ ാ േമദിനീപതി മമ ഭ ാ ീരാമച െതാ േമാ ഹരിപത നിെയ ശശ ി
അ ാ രാമായണം
201
കഷ ടമാ വാ െചാ ാെത ദരാ ാേവ രാമബാണ െകാ മാറിടം പിള നീ മിയി വീഴാ കാരണമി നം
ഇ െന സീതാവാക ം േക രാവണേന ം തി ീ ം േ ാധം ിതനായേ രം ത െട പം േനേര കാ ിനാ മഹാഗിരി- സ ിഭം ദശാനനം വിംശതി മഹാ ജം അnj ജനൈശലാകാരം കാണായേനര ി- ലnj ജസാ ഭയെപ വനേദവതമാ ം രാഘവപത നിേയ ം േതരതിെല വ- ാകാശമാ േ ശീ ം േപായി ദശാസ ം
ഹാ ഹാ രാഘവ രാമ സൗമിേ കാ ണ ാബ േധ ഹാഹാ മ ാേണശ രാ പാഹി മാം ഭയാ രാം ഇ രം സീതാവിലാപം േക പ ീ ം സത ര ാനം െചയ െത ിനാ ജടാ ം തിഷ ഠതിഷ ഠാേ മമ സ ാമിത പത നിേയ ം ക െകാെ വിേട േപാ ഢാ ാേവ അധ ര ി െ നക മ ംെകാ
മാം േരാഡാശം െകാ േപാ േപാെല പ തിമേ പരേമാ ത ിേയാ ം
രാജ െമാ പ വാനാ െ ാ രാജെനേ ാെല ബ ൈവരേ ാടതി- നായേ െച ം ട ിനാ
അബ ധി ം പ ാനില ബ ധമായ മ ി- ത ികളിള വി തമ േനരം കാ നഖ െളെ ാ ചാപ െപാടിെപ -
ാനന ം കീറി റി വശംെക തീ ണ ാ ംെകാ േത ടം തക ി കാ ണംെകാ െകാ വീഴ ിനാനശ െള
ത െപ കിയ പ പാത േള രാ സ വര ം ച ല ായ വ യാ ം ട ി മ ീ ി െമാ ീെത- ാ ി ഴെ ാ രാ ിചാരീ നേ ാ
ധാ ീ ിെയ ധാ ിയി നി ി ന-
അ ാ രാമായണം
202
േരാ ത ച ഹാസമിള ി ല തരം പ ിനായക െട പ േഛദി േ ാ- ള ിതിത ി വീണാന മനായി വന രേ ാനായക പിെ ല മീേദവിേയ ം െകാ-
തചി േ ാ ം ദ ിണദി േനാ ി മെ ാ േതരിേലറിെ െ നടെകാ ാ മ ാ ം പാലി ാനി വരായിെ േ ാ-
ി ി വീണീ ക നീേരാ മേ ാ ക വാ ഴലിയാം ജാനകീേദവിതാ ം ഭ ാ തെ ാ ം പറെ ാഴി-
മനായ നിെ ജീവ ം േപാകായ െക ീ ി ം വരം പ ിരാജ നല കി ീമ ലമക ാ േമല േപാ േപായാ
അേ ാ രാഘവ ജഗ ായക ദയാനിേധ നീെയെ േപ ി െത ഭ ാേവ നാഥാ രേ ാനായകെനെ െ ാ ിതാ േപായീ ര ിതാവായി ാ മിെ നി േ ാ പാപം ല മണാ നിേ ാ njാ പ ഷം െചാേ നേ ാ ര ി െകാേ ണേമ േദവരാ ദയാനിേധ രാമ രാമാ ാ രാമ േലാകാഭിരാമ രാമ മിേദവി െമെ െവടി ാളി കാലം ാണവ ഭ പരി ാഹി മാം ജഗ പേത
കൗണപാധിപെനെ െ ാ ഭ ി ം േ സത രം വ പരിപാലി െകാേ ണേമ സത േചതസാ മഹാസത വാരിേധ നാഥാ ഇ രം വിലപി ം േനര ശീ ം രാമ- ഭ നിെ െമ ശ യാ ന njചര ചി േവേഗന നട ീടിനാന േനരം
ീ ി ം കീഴ േപാ ാ േനാ േനരം അ ിനാഥാേ ക പ വാനര ാെര വി തം വി ഷണസ യമഴി ത-
രീയാ ഖ ം െകാ ബ ി രാമ- ഭ കാ ാ േയാഗംവരിെക കതാരി സ ത ാ കീഴ േപാ നിേ പി ി സീതാേദവി
അ ാ രാമായണം
203
മ നാം ന രനറി ീല മേ ാ അബ ദി ീര ത പ നം ഗത ാ ം
ാ മേ മഹാേശാകകാനനേദേശ തേല മഹാശിംശപാത േല
ദ മാരായ നിജ രേ ാനാരികെള ം നിത ം പാലി െകാ െക റ ി തെ വസ ത വസി ീടാ ദശാനന ഉ േമാ മയായ ജാനകീേദവി പാതി- ത മാ ിത വസി ീടിനാള കാലം
വസ േകശാദിക െമ ം മലിനമായ വ ം ി സ പ തമാം ചി േ ാ ം രാമരാേമതി ജപധ ാനനിഷ ഠയാ ബ - യാമിനീചര ലനാരിക െട മേ നീഹാര ശീതാതപവാതപീഡ ം സഹി- ാഹാരാദികേള ം ടാെത ദിവാരാ ം
ല യി വസി ിതാതാ െ ാ മായാ- സ ടം മ ഷ ജ ി ലാ ി ാ
സീതാേന ഷണം
രാമ ം മായാ ഗേവഷെ ൈ െ ാെ ാ കാമ പിണം മാരീചാ രെമയ െകാ േവേഗന നടെകാ ാനാ മം േനാ ി ന- രാഗമ ാതലായ രാഘവ തി വടി നാല ശര ാ നടേ ാരന രം ബാലക വരവീഷ രേവ കാണായ വ ല മണ വ ക രാഘവ താ -
ാ ി നി പി കല പി കരണീയം ല മണേന മറി ീലേ ാ പരമാ - മി ാലമിവെന ം വ ിെ േത വ രേ ാനായക െകാ േപായ മായാസീതാ ല മീേദവിെയ േ ാ മ ാ ം ലഭി അ ിമ ല ി വാ സീതതെ ലഷ മണനറി ാലി ാര ം വ ടാ
അ ാ രാമായണം
204
ദഖി െകാ njാ ം ാ തെന േപാെല ൈമ ിതെ ിര ാ േപായ െ ാമേ ാ രേ ാനായക െട രാജ ിെല ാ ിെ ത ലേ ാ ം െട രാവണ തെ െ ാ ാ അ ിമ േല വാ ം സീതെയ ത വ ാജാ ൈകെ ാ േപാകാമേയാ യ ൈവകാെത പിെ അ യധ േമാ രാജ െ വഴിേപാെല ര ി കി ി ാലം മിയി വസി ീടാം ഷ കേരാ വനി ം ാ ി നിമി മാ-
യ വംശ ി njാ മ നായ പിറ ം മായാമാ ഭനാ െമ െട ചരിത ം മായാൈവഭവ ം േക ം െചാ ക ം ഭ ിമാ േ ണ െച ം ഭ ന യാേസന
ി ം സി ി ീ മി സംശയേമ ം ആകയാലിവെന ം വ ി ദഖി njാ ാ ത ഷെനേ ാെലെയ കതാരി
നി യി വരജേനാട െചയ തീടിനാ പ ശാലയി സീതയ ാെരാ ണ എ ിനിേ ാ േപാ ജാനകിതെ ലാ- െല ി െവടി നീ രാ സരവേള ം െകാ േപാകേയാെകാ ഭ ി കളകേയാ ക ജാതിക െ േ ാ താ േതാ ാ അ ജവാക േമവം േക ല മണ താ - മേ നി ട ടന െതാ വിവശനായ ഗദ ഗദാ ര രെചയ തി േദവി െട ദ ഹവചന ബാഷ പ ം കി കി ഹാ ഹാ ല മണ പരി ാഹി സൗമിേ ശീ ം ഹാ ഹാ രാ സെനെ നി ഹി ീ മിേ ാ ഇ രം ന ര ത വിലാപ േക ഗ ഗാ ി ം തവ നാദെമ റയ യാ അത ം പരിതാപം ൈകെ ാ വിലപി സത രം െച ര ിെ െ േ ാട െചയ ഇ രം നാദം മമ ാതാവി ായ വരാ ചി േമാഹ ം േവ സത െമ റി ാ ം
അ ാ രാമായണം
205
രാ സ െട മായാഭാഷിതമി നം കാ ണം െപാ െ njാ പല െചാേ എ േക േദവി പിെ രെചയ താ- െളേ ാ പലതരമി വെയ മിേ ാ നി ി ി നി െചാ വാ പണിെയ ാ സ ാപേ ാ njാ ം ക െപാ ിെ ാ ചി ി േദവകെള ാ ി ര ാ മായ നി ി മലരടി വ ി ാ വിടെകാേ ന എ ി ം പിഴ ി േപാ സൗമിേ നീ ശ ായീടാേമാ ദ വചന േക ാ േയാഷമാ െട വാ സത െമേ ാ വ േഭാഷെന െമ നീയറി തിേ ര സാം പരിഷക െകാ െപായ ളകേയാ ഭ ി കളകേയാ െചയ തെത റി ീല ഇ െന നിന ടജാ ഭാഗ ി െച- െ േമ േനാ ി ാണാ ാ ലെ രാമ ദഖഭാവ ം ൈകെ ാെ ം വിലപി ാ നിഷ കളനാ ാരാമ നി ണനാ ാന ഹാ ഹാ വ േഭ സീേത ഹാഹാ ൈമഥിലീ നാേഥ ഹാ ഹാ ജാനകീേദവീ ഹാഹാ മ ാേണശ രി എെ േമാഹി ി തി ായ മറ ിരി േയാ ധേന നീ െവളി വ ീ മടിയാെത ഇ രം പറക ം കാനനം േതാ ം നട-
േന ഷി ം കാണാ വിവശനായ വനേദവതമാേര നി േ ാ ക വനേജ ണയായ സീതെയ സത ം െചാ വി ഗസ യ േള നി േ ാ ക ഗേലാചനയായ ജനക ിതെ പ ിസ യ േള നി േ ാ ക പ മളാ ിെയ മമ െചാ വി പരമാ ം
േമ പറ ീ വി പരമാ ം ഷ കരാ ിെയ നി െള ാ േ ാ ക
ഇ േമാേരാേ പറെ ം ദഖം സത രം നീെള ിരെ േമ ക ീലേ ാ
അ ാ രാമായണം
206
സ ക സ േ ശ ര സ സ ാ ാവാം സ കാരണേനകനചല പരി നി ല നിരാകാര നിരഹ ാര നിത ചി യനഖ ാന ാ ക ജഗ യ മായയാ മ ഷ ഭാേവന ദഖി ീടിനാ കാര മാ ഷ ഢാത മ െളെയാ ി ാനായ ത ാ ഖദഖേഭദ െളാ ം ചിേ േതാ ക മി ാനമി ായ കയാ
ജടാ ഗതി
ീരാമേദവേനവം തിര നട േ ാ േതരഴി ട വീണാ ലമടവിയി ശസ ചാപ േളാ ം ടേവ കിട - െത മ കാണായി മേ മാ ം അേ രം സൗമി ിേയാട ളിെ യ രാമ ഭി മാെയാ രഥം കാെണേടാ മാര നീ തന ംഗിതെ െയാ രാ സ െകാ േപാേ ാ- ളന രാ സനവേനാ േപാ െചയ തീടാ അേ രമഴി േത േ ാ ിതാ കിട എ വ ീടാമവ െകാ ാേരാ ഭ ി ീടാേരാ ീരാമേനവം പറ ി ിരി നട േ ാ
േഘാരമാെയാ പം കാണായി ഭയാനകം ജാനകിതെ ി പ തനാെയാ യാ - ധാനനി ിട ത നീ ക ീലേയാ െകാ വനിവെന njാ ൈവകാെത ബാണ ം വി മി ാ ത ീെട േക േനരം വി സ ത ദയനായ പ ിരാജ ം െചാ ാ വ ന ഷം തവ ഭ നാെയാ ദാസ മി െമ ം തവ താത വിേശഷി ം സ നിഗ നായിെ ാ പ ിയാം ജടാ njാ ദഷ ടനാം ദശ ഖ നി െട പത നിതെ -
െകാ ാകാേശ േപാ േ രമറി njാ െപെ െച ത വെന ം െചയ
അ ാ രാമായണം
207
ി േത ം വി ം െപാ ി കള േ ാ െവ ിനാ ച ഹാസംെകാ വ njാ മേ ാ ഷ ടേവദനേയാ ം മിയി വീേണനേ ാ
നി ി വടിെയ െ ാഴി മരിയായ െക- ി ിരാേദവിേയാ വര ം വാ ിെ ാേ
പാ ണെമെ പയാ പാനിേധ ഴലിണ നിത ാ ി വസി ണം
ഇ രം ജടാ ത വാ ക േക നാഥ ചി കാ ണ ം െചെ ി ത -
ക െകാ തേലാടീടിനാനവ ട ദഖാ തനയനേ ാ ം രാമച െചാ െചാ േഹാ മമ വ ഭാ ാ ം നീ- െയ ാ െമ േക െചാ ിനാന ജടാ ം രേ ാനായകനായ രാവണ േദവിതെ -
ിണദിശി െകാ േപായാെന റി ാ ം െചാ വാനി ശ ി മരണപീഡയാേല ന വ വതിനായ ഹിേ ണം നി ി വടി തെ ക ിരി േവ ബ മ ീ ംവ ം മരി നവകാശം വ ഭവ പാപാ മാകയാലഹം ണ ഷ േഷാ മ ദയാനിേധ
നി ി വടി സാ ാ ീ മഹാവിഷ പരാ- ന ാ ാ പരമാ ാ മായാമാ ഷ പി സ തമ ഭാേഗ വസി ീ കേവണം നി ി േമനി ഘനശ ാമളമഭിരാമം അ കാല ി ലീവ ം കാണായ ലം ബ മ നാേയ njാെന നം ബ ഭാേവന ദാസനാകിേയാരടിയെന-
ക മസമ രതലം ത ാ ബ വ ല മ ം െതാ േളണെമ ാ നി ി മലരടിേയാ േച ീടാമേ ാ ഇ ിരാപതിയ േക ട തേലാടിനാ മ മ ം ാ ാന ം വ ീ ംവ ം അേ രം ാണ െള ത ജി ജടാ ം
അ ാ രാമായണം
208
മ ിടം ത ി വീണേനര ര വര ക നീ വാ ഭ വാ ല പരവശാ- ല േ ാജേന പി മി മാം പ ീ െ ഉ മാംഗെ െയ ംഗസീമ നി േച ി-
രകാര ാ മായ േസാദരേനാ െചാ ാ കാഷ ഠ െകാ വ നെ ാ ചിത തീ
ണമ ിസംസ ാര ി ൈവകീടാെത ല മണന േക ചിത ം തീ ീടിനാ ത ണം ളി സംസ ാര ം െചയ പിെ സ നാന ം കഴി ദക ിയാദി ം െചയ കാനേന ത ഗം വധി മാംസഖ ം
ിേ വ ജലാദിക ം ന കീടിനാ നെ ാ ഗതിയവ ാവാന പി മായ പ ികളിവെയ ാം ഭ ി ഖി ാ ം പ ീ ന െകാ പ തനായ ഭവി ാ ം കാ ണ ീ കമേല ണ മ ൈവരി സാ പ ം ഭവിെ സാദരമ െചയ അേ രം വിമാനമാ ഹ ഭാസ രം ഭാ - സ ിഭം ദിവ പം െ ാ ജടാ ം ശംഖാരിത പം വിഷ പാ ഷദ ാരാ ജിതനായി സ തി െ നികളാ
േതജസാ സകലദിഗ വ ാപ തനായ ാണായ വ സ തഗാ േ ാ യെര ിെ ാ -
തഭ ിേയാേട രാമെന സ തി െചയ താ
ജടാ സ തി
അഗണ ണമാദ മവ യമ േമയ- മഖിലജഗ ഷ ടി ിതിസംഹാര ലം പരമം പരാപരമാന ംപരാ ാനം വരദമഹം ണേതാസ മി സ തം രാമം മഹിതകടാ വി പിതാമര ചം രഹിതാവധി ഖമി ിരാമേനാഹരം
അ ാ രാമായണം
209
ശ ാമളം ജടാമ േടാ ലം ചാപശര- േകാമളകരാം ജം ണേതാസ മ ഹം രാമം വനകമനീയ പമീഡിതം ശത-
രവിഭാ രമഭീഷ ട ദം ശരണദം രപാദപ ലരചിതനിലയനം രസ യേസവ ം ണേതാസ മ ഹം രാമം
ഭവകാനനഭവദഹനനാമേധയം ഭവപ ജഭവ ഖൈദവതം േദവം ദ ജപതി േകാടിസഹ വിനാശനം മ ജാകാരം ഹരീം ണേതാസ മ ഹം രാമം ഭവഭാവനാഹരം ഭഗവ സ പിണം ഭവഭീവിരഹിതം നിേസവിതം പരം ഭവസാഗരതരണാം ിേപാതകം നിത ം ഭവനാശായാനിശം ണേതാസ മ ഹം രാമം ഗിരിശ ഗിരി താ ദയാം ജാവാസം ഗിരിനായകധരം ഗിരിപ ാരിേസവ ം രസ യദ േജ േസവിതപാദം രപമണിനിഭം ണേതാസ മ ഹം രാമം
പരദാരാ പരിവ ിതമനീഷിണാം പര ഷ ണ തിസ ഷ ടാ നാം േസവ ം പരമാന മയം ണേതാസ മ ഹം രാമം സ മിത രവികസിതവ ാംേഭാ ഹം സ തിേഗാചരമസിതാം ദകേളബരം സിതപ ജചാരനയനം ര വരം
ിതിനി ിനീവരം ണേതാസ മ ഹം രാമം ജലപാ ൗഘ ിതരവി മ ലംേപാെല സകലചരാചരജ ളളി വാ ം പരി ാ ാനമദ യമവ യേമകം പരമം പരാപരം ണേതാസ മ ഹം രാമം വിധി മാധവശം പേഭേദന ണ- ിതയവിരാജിതം േകവലം വിരാജ ം ിദശ നിജനസ തമവ മജം ിതജാമേനാഹരം ണേതാസ മ ഹം രാമം
മ ഥശതേകാടി രകേളബരം
അ ാ രാമായണം
210
ജ നാസാദിഹീനം ചി യം ജഗ യം നി ലം ധ ക ാധാരമപ നാധാരം നി മമാ ാരാമ ണേതാസ മ ഹം രാമം ഇസ തി േക രാമച ം സ നായ പ ീ തേ ാട ളിെചയ മ രമായ അസ േത ഭ ം ഗ പദം േമ വിഷ േണാ പരം ഇസ േതാ െമ തി ം പഠി ി ം േക െകാ ാ ഭ നാ ളളവ വ ീ ം മ ാ പ ം പ ീ ാ നിെ േ ാെല മ പരായണനായാ ഇ െന രാമവാക ം േകെ ാ പ ിേ ഷ ഠ- ന െനതെ വിഷ സാ പ ം ാപി േപായ
ജിതമായ പദ ം ാപി േത നി ലരാമനാമം െചാ ജനംേപാെല
കബ ഗതി
പിെ ീരാമ മി ാ ജേനാ ം ടി ഖി നായ വനാ രം ാപി ദഖേ ാ ം അേന ഷിേ ാേരാ ദിസി സീതെയ ാണായ കയാ സ ൈധേര ണ വനമാ േ സ രി േ ാ രേ ാ പേ ാെടാ സത െ ാണായ വ ത ണേമവം രാമച മ െചയ താ വ സി വദന ം േയാജനബാ ം ച രാദിക മി െ െ ാ സത മിദം ല മണ ക ാേയാ നീ കേ ാളം ഭയ ാം ഭ ി മിേ ാളിവന നെ െയ റി ാ ം പ ി ം ഗ മെ ം ചി ം ചി ം വ സി വ ം കാ ം തല മി താ ം ര പിടി ട ഭ ി ം േ തെ ര ി ം കാര ം ക ീല നി പി ാ ത ജമ ാരായി മാര നാം കല പിതം ധാതാവിനാെലെ ാല വ ം രാഘവേനവം പറ ീടിേനാരന ര- മാ ലമകെ ാ ല മണ രെചയ താ
അ ാ രാമായണം
211
േപാ ം വ ാ ലഭാവെമ ിനി വിചാരി ാ- േനാേരാേരാ കരം േഛദി ണം നാമി വ ം ത ണം േഛദി ി ദ ിണ ജം രാമ ല മണ വാകമരം േഛദി ാന േനരം രേ ാവീര മതിവിസ മയം രാമ- ല മണ ാെര േചാദി ാ ഭയേ ാെട മ ജ െള േഛദി ീ വാ ശ ാരാ- യിബ വന ിലാ ായിലിതി കീഴി അത താകാര ാരാം നി ളാരി വ ം സ രഷ ാെര കല പി ീ േ njാ ം േഘാരകാനന േദശ ി വ വാ ം കാരണെമ നി ള സത ം െചാ കേവണം ഇ രം കബ വാക േകെ ാ - േഷാ മ േചാദി ട രമ െചയ േക ാ ം ധശരഥനാമേയാ ാധിപതി- േജ ഷ ഠന നനഹം രാമെന േ ാ നാമം േസാദരനിവ മമ ല മണെന നാമം സീതെയ മമ ഭാര യാെയാ നാരീ േപായി nj നായാ ി േനരമതി- മായാവി നിശാചര ക െകാ േപായാ കാനനം േതാ ം nj തിരി നട േ ാ കാണായി നിെ യതിഭീഷണേവഷെ ാ ം പാണിക െകാ തവേവഷ ടിത ാരാകയാ ാണര ാ ം േഛദി ീടിേന കര ം
ആെരേടാ വി ത പം ധരിേ ാ ഭവാന േനേരാേട പറെക രാഘവ േചാദി േ ാ സ ഷ ടാ നാ പറ ീടിനാ കബ ം നി ി വടി തെ ീരാമേദവെന ി ധന നായ വേ നഹം നി ി വടിതെ
ിലാ ാ കാണായ വെ ാ നിമി മായ ദിവ നായിരിെ ാ ഗ നഹം പ- യൗവനദ ിതനായ സ രി ീ ം കാലം
രീജനമേനാൈധര ം ഹരി തി- രനാെയാ njാ ീഡി നട േ ാ
അ ാ രാമായണം
212
അഷ ടാവ െന njാനപഹസി ി ഷ ടനായ മഹാ നി ശാപ ം നല കീടിനാ
ദഷ ടന െളളാ നീ രാ സനായ േപാെക ാ ഷ ടനായ ിെ ശാപാ ഹം ന കീടിനാ
സാ ാ ീനാരായണ ത ി വടി തെ േമാകഷദ ദശരഥ നായ േ താ േഗ വ വതരി നി ബാ ള ാ വ ീ മേ ാ ശാപേമാ ം നിനെ ടാ താപസശാപംെകാ രാ സനാേയാ njാ താേപന നട ീ ം കാലമെ ാ ദിനം ശതമന വിെന ാ േ നതി ഷാ ശതേകാടിയാ തലയ ശതമഖ വ േമ ി ം മമ വ ീല മരണമ- തബ ജസംഭവ തെ ാ വര ിനാ വ ന ായ ക ലം ി മേഹ -
മാംഗെ മമ ക ിയിലാ ീടിനാ വ പാദ മമ ക ിയിലായേശഷം ഹസ ത െമാ േയാജനായത ളായ വ ി ീ േ ന ി ശ ാ യാ സത സ യം മമ ഹസ തമ മായാ വ േ ണ ഭ ി njാ വ ിേ നി നാ -
േമാ മ ര നായക ദയാനിേധ വ ി ം ജ ലി ി േദഹ ം ദഹി ി ാ പിെ njാ ഭാര ാമാ െമാ േവ െചാ ീ വാ േമദിനി ഴി തിലി ന മി വീതിേഹാ െന ജ ലി ി ി സൗമി ി ം തൈ വ കബ േദഹം ദഹി ി േനരം തേ ഹ ി നി ിതനായ ാണായി ദിവ വി ഹേ ാ ംമ ഥസമാനനായ സ ഷണപരി ഷിതനായേ രം രാമേദവെന ദ ിണ ം െചയ ഭ ാ മിയി സാഷ ടാംഗമായ വീ ട നമസ കാരം
െചയ ിെതാ നി പിെ മാന നാംഗ മാന വിവശനായ
അ ാ രാമായണം
213
േകാ മയി െ ാ ഗദ ഗദാ രവാണികളാം േകാമളപദ ളാ സ തി ട ിനാ
കബ സ തി
നി ി വടി െട തത മിെതാ വ ം ചി ി ാലറി ടാവതെ ാകി ം നി ി വടി തെ സ തി ാ േതാ ീ സ തമ ത ംെകാെ െ ാ മഹാേമാഹം അ മാദി മി ാെതാ പര ം അ രാ നി െതളി ണ വസി ണം അ കാര ളക ാന ദി ണം ബ മ േമാ ാപ തി മ ളണം അവ മതി മമാേയാ ഭവ പം വ ഭാേവനേദഹദ യവില ണം പേമക മന കലം ശ ം ജഡം
ദ ാഹ മനാ കമാകയാ ാനിക എ െനയറി മാനസവ തിരി ം മ ീടാെതാ പരമാ ാനം ന ം
ാ ാഭാസ ൈളളക മായ ജീവ ാദി സാ ി തം െമ നം
നി ികാര ണി നിഖിലാ നി നിേത നി ിഷയാേഖ േലാകമ ാനേമാഹവശാ ആേരാപി െ െതാ ൈതജസം മേദഹം ൈഹരണ മ വിരാട ഷനതിസ ലം ഭാവനാവിഷയമാെയാ േയാഗീ ാണാം േകവലം ത കാണായീ ജഗെ ാം തമായ ം ഭവ മായ ം ഭവിഷ ം
േഹ നാ മഹ ാദ ാ ത ലേദേഹ ാ േകാേശ വിരാട േഷ കാണാ
സ യെമ േപാെല േലാക പതി ാ ം ംഗനാം വിരാട മാനാകിയ ഭഗവാ ത- ംഗ ളേ ാ പതി ാ േലാക ം നം
അ ാ രാമായണം
214
പാതാളം പാദ ലം പാ ഷ ണിക മഹാതലം നാഥ േത ഫം രസാതല ം തലാതലം ചാ ജാ ളേ ാ തലം ര പേത ഊ കാ തവ വിതലമതല ം ജഘനം മഹീതലം നാഭി േത നഭ ലം ര നാേഥാര ലമായ രേലാകം കണ ഠേദശം േത മഹ േ ാകെമ റിേയണം
മായ ജനേലാകെമ നം ശംഖേദശം േത തേപാേലാകമ തി മീേത പ ജേയാനീവാമാകിയ സത േലാകം ഉ മാംഗം േത േഷാ മ ജഗ േഭാ സ ാമാ ക േമഘജാല േകശ ം ശ ാദി േലാകപാല ാെര ാം ജ േത ദി ക ക മശ ിക നാസിക ം വ മായ വ ി േന മാദിത തെ ചി െമ ം മന ായ ച നേ ാ ഭംഗമേ ാ കാലം ിവാക പതിയേ ാ
േകാപകാരണമഹ ാരമായ വാെ ാം ഛ ക ദംഷ ടക യമനേ ാ ന പം ിെയ ാം ദ ിജപം ികളേ ാ ഹാസമായ േമാഹകാരിണി മഹാമായ വാസനാ ഷ ടിസ തവാപാംഗേമാ ണമേ ാ ധ ം നി േരാഭാഗമധ ം ഷ ഠഭാഗം ഉേ ഷനിേമഷ ദിനരാ ികളേ ാ സപ തസാഗര നി ിേദശ ളേ ാ സപ തമാ ത ാ ം നിശ ാസഗണമേ ാ നദികെള ാം തവനാഡികളാ ം ഥിവീകര േപാല ികളാ ം
ാദൗഷധ േത േരാമ ളാ ം നാം േദവ തെ ദയമാ ം
ഷ ടിയായ ം തവ േരതെ റിയണം ഷ ടമാം മഹീപേത േകവല ാനശ ി ലമാ ളള വിരാട ഷ പം തവ
കാേല നിത ം ധ ാനി വ ാം ി
അ ാ രാമായണം
215
നി ി വടിെയാഴി ി കാ നവസ സ തമീ പം ചി ി വണ േ ഇ ാലമിതി ാ ം ഖ മായിരിേ ാ ി- തി ാണാകിയ പെമേ ാ ം േതാ ീടണം താപസേവഷം ധരാവ ഭം ശാ ാകാരം ചാേപ കരം ജടാവ ലവി ഷണം കാനേന വിചിന ം ജാനകീം സല മണം മാനവേ ഷ ഠം മേനാ ം മേനാഭവസമം മാനേസ വസി തി ാലയം ചി ി േ ഭാ വംേശാ തനാം ഭഗവ നേമാനമ സ മേഹശ രനീശ ര മഹാേദവ ശ നവ യ പരേമശ രിേയാ ടി നി ി വടിേയ ം ധ ാനി െകാ കാശ ാം സ തമി ളീ മായ തൈ വ ളാ ളള ജന തത േബാധാ ം നിത ം താരക വാക ം രാമരാേമതി കനി പേദശ ം ന കി- േ ാമനാം നാഥ വസി ീ സദാകാലം പരമാ ാ പര ം നി ി വടി പരേമശ രനായതറി വഴിേപാെല ഢ മാ ഭവ െമ െനയറി ടിേ ാകയാ മഹാമായാേമാഹാ കാേര രാമഭ ായ പരമാ േന നേമാ നമ രാമച ായ ജഗ ാ ിേണ നേമാനമ പാഹിമാം ജഗ ാഥ പരമാന പ പാഹി സൗമി ിേസവ പാഹിമാം ദയാനിേധ നി ഹാമായാേദവിെയെ േമാഹി ി ീടാ- യ കം ജവിേലാചന സ തം നമസ കാരം ഇ മ ി ഭ ാ സ തി ഗ േനാ-
മ ഷനാം േദവ മ െചയ സ ഷ ടനാേയ തവ സ ത ാ നി ലഭ ാ ഗ േ ഷ ഠ ഭവാ മ പദം ാപി ാ ം
ാനം േമ സനാതനം േയാഗീ ഗമ ം പര- മാന ം ാപി നീ മ സാദ ാെലേടാ
അ ാ രാമായണം
216
അ മ നെരാ ഹി njാ- നിസ േതാ ം ഭ ാ ജപി ീ ജന ം
ി സംഭവി ീ മി സംശയേമ ം ഭ നാം നിന ധപതനമിനി വരാ ഇ െന വരം വാ ിെ ാ ഗ േ ഷ ഠ മംഗലം വ വാനായ െ ാ െചാ ീടിനാ
ില ാ കാണാം മതംഗാ മം ത സ തി വസി ശബരീ തപസ ിനി ത പാദാം ജഭ ിെകാേ ം പവി യാ- െയേ ാ ം ഭവാെന ം ധ ാനി വി നായ അവെളെ ക ാ ാ ം െചാ മവ- ളവനീ തതെ ലഭി ം നി െ ാ
ശബര ാ മ േവശം
ഗ േനവം െചാ ി മറേ ാരന രം സ ഷ ട ാരാെയാ രാമല മണ മാ ം േഘാരമാം വന േട മ ം മ ം േപായ െച ചാ തേച ശബര ാ മമകം ാര സം മേ ാ ം ത ായ താപസി ഭ ാ സ തി ി പാദാംേഭാ ഹ ഗ ി സേ ാഷ ാ േന േളാടവ മാ- ന െ ാ പാദ ാ ഗ ഘ ാസനാദികളാേല ജി ത പാദതീ ാഭിേഷക ം െചയ
േഭാജന ി ഫല ല ന കീടിനാ ജ ം പരി ഹി ാന ി ി
രാജീവേന ാരാം രാജന ന ാ ം അേ രം ഭ ി െതാ െചാ ാളവ ധന യായ വേ നഹമി ണ ാതിേരകാ എ െട ത ാരായ നിജനം നിെ ം ജി േനകായിര ാ വാണാ അ njാനവേര ം ഷി ി ി പിെ േ ായ പദം ാപി ാരവ ക ം എേ ാ െചാ ാരവേര േമ േഖദിയാെത
അ ാ രാമായണം
217
ധേന നീ വസി ാ മിവിെട െ നിത ം പ ഗശായി പര ഷ പരമാ ാ വ വതരി ി രാ സവധാ മായ നെ ം ധ െ ം ര ി െകാ വാനിേ ാ നി ല ചി ട ി വ ിരി വ ീ മിവിേട രാഘവെന ാലവ - തെ ം ക േദഹത ാഗ ം െചയ താ ം നീ വ ീ െമ ാ േമാ ം നിന െമ നം വ ിത ം ഭാഷിത ം സത മേ ാ നി ി വടി െട വര ം പാ പാ നി ി വടിെയ ം ധ ാനി വസി njാന ീപാദം ക െകാ വാ മ ത ാരാം
താപസ ാ േപാ ം േയാഗം വ ീലയേ ാ ാനമി ാെത ഹീനജാതിയി ഢ
njാനിതിെനാ മധികാരിണിയ യേ ാ വാങ മേനാവിഷയമ ാെതാ ഭവ പം കാ ാ മവകാശം വ മഹാഭാഗ ം
ഴലിണ ി സ തി െകാ വാ മി- മല ിലറിയേ ാക ദയാനിേധ
രാഘവന േക ശബരിേയാ െചാ ാ- നാ ലം ടാെത njാ പറ േക നീ
ഷസ ീജാതിനാമാ മാദികള കാരണം മമ ഭജന ി ജഗ േയ ഭ ിെയാെ ാഴി മ ി കാരണേമ ം
ിവ ീ വാ മി മേ െമാ ം തീ സ നാനാദി തേപാദാനേവദാ യന- േ േ ാപവാസയാഗാദ ഖിലക ളാ ഒ ിനാെലാ ം ക കി കയി - െയെ മ ിെയാഴിെ ാ െകാെ ാ നാ ം ഭ ിസാധനം സംേ പി njാ െചാ ീ വ-
േമ േക െകാ ക ിവ ീ വാനായ ഖ സാധനമേ ാ സ നസംഗം പിെ മ ഥാലാപം ര ാംസാധനം ാമ ം മ േണരണം പിെ മദ േചാവ ാഖ ാ ത ം
അ ാ രാമായണം
218
മ ലാജാതാചാേര ാപാസനമ ാമ ം ണ ശീലത ം യമനിയമാദികേളാ -
െമെ ാെത ജിെ താറാമ ം മ േ ാപാസകത േമഴാമെത ാമ ം മംഗലശീേല േക ധരി െകാേ ണം നീ സ ത ളി ം മ തി ാക ം സ ദാ മ ാരി പരമാസ തിക ം സ ബാഹ ാ ളി ൈവരാഗ ം ഭവി ം സ േലാകാ ാ njാെനെ േ ാ റയ ം മ വിചാരം േകെളാ താമ ഭേ ചി ി ലമാദിസാധനം നം ഉ മായി ഭ ിസാധനം നവവിധ-
േമ ഭ ി നിത മാ വിചാരി ാ തിര േഗ ാനിജ െ ാകി ം ഢ ാരാം നാരിക െ ാകി ം ഷെന ാകി ം േ മലഷണയായ ഭ ി സംഭവി േ ാ വാമേലാചേന മമ ത ാ തി ാം ത ാ ഭവസി നായാല ി ം വ ം ത ജ നി മ മതേപാധേന ജാനകീമാ മറി ീടി നീ പറയണം േകന വാ നീതാ സീതാ മ ിയാ മേനാഹരി രാഘവവാക േമവംേകെ ാ ശബരി - മാ ലമക മാറാദരാ രെചയ താ സ മറി ിരി നി ി വടി സ െന ാകി ം േലാകാ സരണാ ം േചാദി ലം പറ ീ വ സീതാേദവി േഖദി ല ാ രിത ി വാ നം െകാ േപായ ദശകണ ഠെന റി ാ ം ക ി ദിവ ശ ാത ല മകെള njാ
ിലാ ാ റെ ാ െതേ ാ െച ാ പ യാം സര ിെന ാണാം ത േരാഭാേഗ പശ പ തവര ശ കാഖ ം ത വിശ സി ിരി ീവ കപിേ ഷ ഠ നാ മ ികേളാ ം െട മാ ാ ാ ജ
അ ാ രാമായണം
219
ബാലിെയേ ടി സേ തമായ ദിനം ബാലി നിശാപം േപടി െച ടാ പാലനം െചയ ക ഭവാനവെന വഴിേപാെല സഖ ം െചയ െകാ ക ീവ തേ ാെട ാ ദഖ െള ാം തീ കാര ം സാധി ീ ം എ ി njാന ി േവശം ഭവ പാദ- പ ജേ ാ േച െകാ വാ ട പാ േ ണം മ മാ ം ഭവാനൈ വ േമ തീ േ ണം മായാ തബ നം ദയാനിേധ ഭ ി ി ാ േദഹത ാഗ ം െചയ
ി ംസി ി ി ശബരി കാലം ഭ വ ല സാദ ിലി വ െ ി- െ ീ ം ി നീചജാതിക െ ാകി ം ഷ കരേന സാദി ിേലാ ജ
ദഷ കരമായിെ ാ മിെ ധരി ണം ീരാമഭ ിതെ ിെയ ി ി ി ം ീരാമപാദാംേഭാജം േസവി െകാ ക നിത ം
ഓേരാേരാ മ ത ധ ാനക ാദിക ം െര ജി ത നാേഥാപേദശാ ീരാമച തെ ധ ാനി െകാ ക നിത ം ീരാമമ ം ജപി ീ ക സദാകാലം ീരാമച കഥേക ം െചാ ക ം ീരാമഭ ാെര ജി െകാ ക ം ീരാമമയം ജഗ െമ റയ േ ാ ീരാമച തേ ാൈടക ം ാപി ീടാം
രാമരാേമതി ജപി ീ ക സദാകാലം ഭാമനി ഭേ പരേമശ രി പേ േണ ഇ മീശ ര പരേമശ രിേയാ രാമ- ഭ ാ മ െചയ ത േക േനരം ഭ ിെകാേ ം പരവശയായ ീരാമ ചി റ ി ലയി ാണി ം
അ ാ രാമായണം
220
ൈപ ിളിൈ ത താ ം പരമാന ം ശ ര ജയി െള ി ളിയാ
ഇത ാ രാമായേണ ഉമാമേഹശ രസംവാേദ ആരണ കാണ ഡം സമാപ തം
അ ാ രാമായണം
221
കി ി ാകാ ം ഹരി ീ ഗണപതേയ നമ അവി മസ
ഹ മ സംഗമം ശാരികൈ തേല ചാ ശീേല വരി- കാേരാമേല കഥാേശഷ ം െചാ നീ െചാ വെന ിലനംഗാരി ശ ര വ ഭേയാട െചയ ത കാര കല ാണശീല ദശരഥ കൗ- സല ാതനയനവരജ തെ ാ ം പ ാസരസ തടം േലാകമേനാഹരം സം ാപ വിസ മയം ളീടിനാ - േ ാശമാ ം വിശാലം വിശദാ തം േ ശവിനാശനം ജ ലം ഉ പ ക ഹാര ദനീ- േലാല പലമണ ഡിതം ഹംസകാരണ ഡവ ഷട പദേകാകില ടേകായഷ ടി സ സിംഹവ ാ കരേസവിതം ഷ പലതാപരിേവഷ ടിത പാദപ
സ ഫലേസവിതം സ ഷ ടജ കം ക കൗ ഹലം ത ീ ടി- ി ം തീ മ ം നട ീടിനാ
കാേല വസേ ശീതേള തേല േലാകപാലബാല ാരി വ ം
ഋശ കാ ീ പാ ശ േല സ തം നിശ ാസ െകാ വി ലാപേ ാ ം സീതാവിരഹം െപാറാ കരക ം താ ധാ ി പറക ം
ആധികല നട ം വിധൗ
അ ാ രാമായണം
222
ഭീതനായ വ ദിനകര ം സത രം മ ികേളാ ം തി പാ-
ംഗമായ ൈശലാ േമറീടിനാ മാ തിേയാ ഭേയന െചാ ീടിനാ- നാരീവ തി വ സ രായ േനേര ധരി വരിക നീ േവേഗന ധീര ാെര െമ േതാ ം ക ാ അ ജ െചാ യാെലെ ലാലി നി ഹി ാനായ വ വര ീ വി മ വെര ം േതജസാ ദി കെളാെ വിള കാ ക നീ താപസേവഷം ധരി ിരി ി ചാപബാണാദി ശസ േ ാ നീെയാ വി േവഷം വേരാ വാ ത െച േചാദി റിയണം വ േന ാലാപഭാവ െകാ വ ചി െമെ റി ാ വിരവി നീ ഹസ ത െകാ റിയി ീ ന െട ശ െള ിലതെ ി നി െട വക േന ാലാഭാവ െകാ വ ചി െമ തറി ാ വിരവി നീ ഹസ ത െകാ റി ീ ന െട ശ െള ിലതെ ി നി െട വക സാദമ സ േമരസം യാ മി െമ ളള െമേ ാ െചാ ണം ക സാ ീ ത വാ ക േക വ
ാ ചാരീേവഷ മാലംബ സാദരം അnj ജസാ െച നമസ കരി ീടിനാ- നnj ജനാ ം ഭ പാദാം ജം കnj ജര ാെരെ ാ വിനീതമായ അംഗജ തെ യിെ ാ കാ ി -
ി െന കാണായ നി ളി വ ം ആെര റികയിലാ ഹ
അ ാ രാമായണം
223
േനേരപറയണെമേ ാ സാദരം ദി കളാ ഭാൈസവ േശാഭി ി - മ നിശാകര ാെര േതാ ൈ േലാക ക ത ാ ഭവാ ാെര- ാേലാക േചതസീ ഭാതി സൈദവ േമ
വിൈശ കവീര ാരായ വാ ളാ മശ ീനീേദവകേളാ മ െത ിേയ വിൈശ കകാരണ ത ാരിെയാ വിശ പ ാരാമീശ ര ാ നി നം ധാന ഷ ാ മായയാ
മാ ശാകാേരണ സ രി ി ലീലയാ ഭാരനാശനാ ം പരി- പാലന ി ഭ ാനാം മഹീതേല വ രാജന േവേഷണ പിറെ ാ ണ ഷ ാ ണവാ ാ
ക ജഗ ിതിസംഹാരസ - ദ തൗ ലീലയാ നിത സ ത ാ
ിന ം നരനാരായണ ാെര- ാരിലി േതാ നിര രം
ഇ ം പറ െതാ നി ീ ഭ െന പറ ര മ - പശ സേഖ വ പിണം ല മണ നിേ ഷസബ ദശാസ മേനന തം ഇെ ാരപശബ ദെമ േമ വാ ി ന ൈവയാകരണ വ നി യം മാനവവീര മേ ാള െചയ വാനരേ ഷ ഠെന േനാ ി ല തരം - രാമെനെ െട നാമം ദശരഥ- മിപാേല തനയനിവ മമ
േസാദരനാകിയ ല മണ േക നീ ജാതേമാദം പരമാ ം മഹാമേത ജാനകിയാകിയ സീതെയ െ ാ മാനിനിെയ െട ഭാമിനി ടേവ
അ ാ രാമായണം
224
താതനിേയാേഗന കാനന സീമനി യാത ാരായി പ െചയ തീ വാ ദണ ഡകാരേണ വസി നാളതി- ചണ ഡനാേയാ നിശാചര വ ട ജാനകീ േദവിെയ െകാ ീടിനാ കാനേന nj തിരി നട ക ീലവെളെയാേരട മി ിഹ ക കി ീ നിെ നീയാേരാേടാ സേഖ െചാ ീ െക േകെ ാ മാ തി െചാ ിനാ ിെ ാ ഹലാ -
ീവനാകിയ വാനേര പ - താേ വസി ിത ര പേത മ ികളായ nj നാ േവ േ ാ സ തം െട ിരിയാെത വാ അ ജനാകിയ ബാലി കപീശ ര-
നാ ി ള ീടിനാ ത ിെയ ീവ പരി ഹം തെ -
മ ജ തെ പരി ഹി ീടിനാ ഋശ കാചലം സേ തമായ വ വിശ ാസേമാടിരി ിത ാ ജ njാനവ ത െട ത ാനാ െ ാ വാനര വാ തനയ മഹാമേത നാമേധയം ഹ മാനnj ജനാ ജ- നാമയം തീ ര ി െകാേ ണേമ
ീവേനാ സഖ ം ഭവാ െ ി നി ഹി ാമി വ മരികെള േവലെച ാമതിനാേവാളമാ njാ- നാലംബനം മെ നി ി ൈദവേമ ഇ ം തി മനെ ിെല ക ാപെമ ാമക ം ദയാനിേധ എ ണ ി നിജാ തി ൈകെ ാ നി തി ിലാ ാ മാ തി േപാക മമ സ ക േമറീ വി നി -
അ ാ രാമായണം
225
ളാ ലഭാവമകെല ള ാ ം അേ ാ ശബരിത വാ കേളാ ക-
ല പലേന ന വാദ ം െചയ
ീവസഖ ം
ീരാമല മണ ാെര ിലാ- ാറെ നട ി മാ തി ീവസ ിധൗ െകാ െച ീടിനാ
വ ം കളക നീ ഭാസ കരന ന ഭാഗ മേഹാ ഭാഗ േമാ േ ാളെമ ം ഭാസ രവംശസ ഭവ ാരായ രാമ ം ല മണനാ മ ജനം കാമദാരാ മിവിേടയ െ ി
ീവേനാടിവ ം പറ ീശ - രാേ മഹാത ായാതേല തദാ വിൈശവകനായക ാരാം മാര ാ വി ാ േചതസാ നി ളീടിനാ വാതാ ജ പരമാന െ ാ നീതിേയാട ാ ജേനാ െചാ ിന - ഭീതികളക നീ മി േഗാേ വ ജാത ാരാെയാ െയാേഗശ ര ാരീ- ീരാമല മണ ാെര ിയ-
താെര ം േപടി േവ ഭവാനിനി േവേഗന െച വ ി സഖ ംെചയ ഭാഗവത ിയനായ വസി ീ ക ീതനാേയാ ീവ മേ ര-
മാദര ായ സസം മം വിഷ ടപനാഥനി ളീ വാ വിഷ ടരാ ം ന പ വജാല െപാ ി വനിയിലി ാന േനര- മിഷ ടനാം മാ തി ല മണ െമാടി- ി ക സാവി ീവ ം
അ ാ രാമായണം
226
ഷ ടേമാദാെലാടി ി ളീടിനാ ഷ ടി െ ാവ മി ീടിനാ
നഷ ടമായ വ ി സ ാപസംഘ ം മി ാ ജേനാ ല മണ ീരാമ-
ാ െമ ാമറിയി േനരം ധീരനാമാദിത ന േമാേദന ീരാമച േനാടാ െചാ ീടിനാ -
നാരീമണിയായ ജാനകീേദവിെയ ആരാ റി ത നി യം ശ വിനാശന ി ടിയെനാ മി മായ േവലെച ാം തവാ ാവശാ ഏ മി നീ പി േഖദി - താധികെളാെ യക വ നി യം രാവണ തെ ലം വധം െചയ േദവിേയ ം െകാ േപാ ക njാ njാെനാരവ കേ െനാ നാള മാനവവീര െതളി േക ീടണം- മ ിക നാ േപ ം njാ മായച- ലാേ വസി കാലെമാ ദിനം ഷ കരേന യാേയാ ത ണിെയ ഷ കരമാ േ ണ െകാ േപായാെനാ
രേ ാവരന േനരമ രി ര ി തി ാ മി ാ ദീനമായ രാമരാേമതി റയി േ ാ തവ ഭാമിനിതെ യവെള േത വ ഉ മയാമവ nj െള േത- േ ാ മാംേഗ ക േനരം പരവശാ ഉ രീയ ി െപാതി ാഭരണ - ള ീശ േരാപരി നിേ പണം െചയ താ njാന ക ിെ ി വ- േ ന കാണണെമ ിേലാ ക ാ ം ജാനകിേദവിത ാഭരണ േളാ
അ ാ രാമായണം
227
മാനവവീര ഭവാനറിയാമേ ാ എ പറ െത െകാ വ മ വ തന തി ി വ ീടിനാ അ േ ാേജ െന േനാ ം േനരം ക നീ തെ ശലം വിചാരി എെ ണേ പിരി ിേതാ നി ം തന ംഗിനാകിയ ൈവേദഹിേയാടേ ാ സീേത ജനകാ േജ മമ വ േഭ നാേഥ നളിനദലായേലാചേന േരാദനംെചയ വി ഷണസ യ- മാധി ം തി മാറില ഴ ി ം ാ ത ാരാം ഷ ാെരേ ാെല
േലാൈകകനാഥ കര ട ിനാ േശാേകന േമാഹം കല കിട രാഘവേനാ പറ ി ല മണ - ദഖിയായ േക േമ രാവണ തെ ം മ ടേ ഷ ഠസഹാേയന ൈവകാെത നി ഹി ം ജേന യാം സീതെയ ൈകെ ാ െകാ ാം സീദ േഭാ ഹേര
ീവ ം പറ ാന േക ടന വ ിയായ േക േമ രാവണ തെ ം നി ഹി ാ ന കീ വ േദവിെയ ൈകെകാ ക ൈധര ം ധരി ീപേത വിേഭാ ല മണ ീവവാ കളി െന ത ണം േക ദശരഥ ം ദഖ െമാ ി മ വിനാ മ ടേ ഷ ഠനാം മാ തിയേ രം അ ിേയ ം ജ ലി ി ഭമായ ല ം പാ െച ി ി സഖ ം
ീവരാഘവ ാര ിസാ ിയായ സഖ ംെചയ പരസ പരം കാര ം
ീവരാഘവ ാര ിസാ ിയായ
അ ാ രാമായണം
228
സഖ ം െചയ പരസ പരം കാര ം സി ി െമ റ ാ േഖദം കള-
ംഗമായ ൈശലാേ മ വിനാര ബാലി ം താ ം പിണ യതി ലെമ ാ ണ ി ങീടിനാ
ബാലി ീവകലഹകഥ
പ മായാവിെയേ ാര േരശ - ായി മയ ത െട നായ ിനാ മി ാ മദി വ-
നാ തനായ നട ീ ം ദശാ േര കിഷ കി യാം രി വിളി ി മ ടാധ ീശ രനാകിയ ബാലിെയ
ിനായ വിളി േക തി- നാം ബാലി റെ െച ട
ഷ ടിക െകാ താഡി െകാ തി- ദഷ ടനാം ൈദത ം േപടി മ ിനാ വാനരേ ഷ ഠ േമാടിെയ ീടിനാ njാ മ ക െച ി പി ാെല ദാനവ െച ഹയി ി വാനരേ ഷ ഠ െനേ ാ െചാ ിനാ njാനതി ിവ തെ െയാ വ നം വിലദ ാരി നില നീ നി ഭയം ീരം വരികില ര മരി ീ ം
േചാര വരികിലട േപായ വാഴ ക നീ ഇ ം പറ തി ി ബാലി ം ത വിലദ ാരി നിേ നടിയ ം േപായി കാലെമാ മാസെമ ി - മാഗതനായ മി കപീശ ര വ ി േചാര വില ഖം ത ി നി- െ ി നി വ പരിതേപാ ം അ ജ തെ മായാവി മഹാ ര
അ ാ രാമായണം
229
നി ഹി ാെന റ njാ ം തദാ ദഖ െ ാ കിഷ കി ീടിേന മ ടവീര ം ദഖി കാലം വാനരാധീശ രനായഭിേഷക ം വാനേര ാെരനി െചയ തീടിനാ െച ി കാലം റെ ാ പിെ ം വ ി ബാലി മഹാബലവാ തദാ ക ി njാ മഹാബലവാ തദാ െകാ വാെനേ ാ േകാപി ബാലി ം െകാ വാെനേ ാട ഭേയന njാ- െന ാട ം പാ ിരി താെ ം നീെള നട ഴ ീ ം ദശാ േര ബാലി വരികയി ശാപ ിനാ ഋശ കാചേല വ ി ീടിേന വിശ ാസേമാ njാ വിശ നാേഥ വിേഭാ ഢനാം ബാലി പരി ഹി ീടിനാ- ഢരാഗം മമ വ ഭ തെ ം
നാ ം നഗര ം പത നി െമ െട വീ ം പിരി ദഖി ിരി njാ ത ല പാദപേ സ പ ശകാരണാ- ലിേ ാളതീവ ഖ ായ വ മി ാത മേജാ ിക േകേ ാരന രം മി ദേഖന സ പ തനാം രാഘവ ചി കാ ണ ം കല െചാ ാ തവ ശ വിെനെ ാ പത നി ം രാജ ം വി െമ ാമട ി വാ njാ സത മി രാമഭാഷിതം േകവലം മാനേവേ ിക േക െതളിെ ാ ഭാ തനയ മി െന െചാ ിനാ - സ േ ാകനാഥജനാകിയ ബാലിെയ-
അ ാ രാമായണം
230
െ ാ വാേന ം പണി നി യം ഇ വേനാളം ബലം മെ ാ വ ം െചാ വ ബാലിത ബാ പരാ മം ദ ഭിയാ ം മഹാ രന വ കി- ഷ കി ാ രദ ാരി മാഹിഷേവഷമായ
ിനായ വിളിേ ാ േനര തി- നാം ബാലി റെ െച ട
ംഗം പിടി പതി ി മിയി ഭംഗം വ ി വി ി റി ട ഉ മാംഗെ ഴ ിെയറി ി ര ം വീ മതംഗാ മ േല ആ മേദാഷം വ ിയ ബാലിേപാ- ശ കാചല ി വ ാകി
ബാലി െട തല െപാ ിെ റി ട കാല രി ക മദ ാക ഗൗരവാ എ ശപി േക കപീ - മ ട ിയിവിെട വ വീല njാ മ െകാ ിവിെട വസി മാനേസ ഭീതി ടാെത നിര രം ദ ഭിതെ തലയി കാ െകാ മ രംേപാെല കിട ി ഭവാ ഇ ിെത െ റി ീ ശ െകാ ം കപിവീരെന നി യം എ േക ചിരി ര മ ത െട ാ െ വിര െകാ തെ െയ േമല േപാെ റി ീടിനാ െച വീ ദശേയാജനപര ം എ ക െതളി ീവ ം ത െട മ ിക ം വിസ മയെ ന നെ കഴ കഴ വ ന ായ െതാ െതാ നി ീടിനാ പിെ മ ാ ജ പറ ീടിനാ
അ ാ രാമായണം
231
മ വ സപ തസാല ളിവയേ ാ ബാലി മ ിടി ീ വാനാ സാല േള മിവെയ റി ാ ം
ാരി പിടി ിള േ രം പ െള ാം െകാഴി േപാേമഴി ം വ ി നില മിവെ െയാരെ യ െപാ ി ി ബാലിെയെ ാ ായ വ ം ഢം ര ാ േജാ ികളീ ശം േകെ ാ ര ാന േയാ തനാകിയ രാമ ം
ചാപം കഴിെയ ലെ ാ സായകം േശാഭേയാേട െതാ െ യ ത ളീടിനാ സാല േള ം പിള റെ ൈശല ം മി ം േഭദി പിെ ം ബാണം ജ ലി തിരി വ ാ ത ണീരമ േപാ േ ാരന രം
വിസ മിതനാെയാ ഭാ തനയ ം സസ മിതം ിെ ാ െചാ ീടിനാ - സാ ാ ജഗ ാഥനാം പരമാ ാ സാ ി ത നി ി വടി നി യം പ njാ െചയ െതാ ണ ഫേലാദയം െകാ കാ ാ െമനി േയാഗം വ ജ മരണനി ി വ വാ നി ല ാ ഭജി ഭവ പദം േമാ ദനായ ഭവാെന ലഭി യാ േമാ െമാഴി േപ ി തി njാന
ദാരാ രാജ ാദി സമസ ത ം വ മേ തവ മായാവിരചിതം ആകയാ േമ മഹാേദവ േദേവശ മ- ാകാം യി േലാേകശ സീദ േമ വ ാപ തമാന തികരം പരം ാപ േതാ ഹമാഹ ഭാഗ ഫേലാദയാ
മ ിനാ ഴി ഴി േനരം നിധി തെ ലഭി േപാെല ര പേത
അ ാ രാമായണം
232
ധ ദാന തതീ തപ ക േ ഷ ടാദിക െകാെ ാ ം വ ടാ ബ സംസാരനാശനം നി യം ത ല പാദഭ ിെകാെ ിേയ ത ല പാദപ ാവേലാകനം േകവല- മിേ ാളകെ ം ത പാബലം യാെതാ ചി ം നി ി വടി പാദാം ജ ിലിളകാ റയ കാ ണം േപാ െമ ാകിലവ തനി- െ ാെ നീ ീ മ ാനമന ദം ചി ം ഭവാ റയ ായ കി മതി ഭ ിേയാെട രാമരാേമതി സാദരം െചാ വ ദരിത േവര ന നാേയ ം വി നാം നി യം മദ പെന ി ം ഹ മഘ നെന ി ം സേദ ാ വി നാം രാമജപ ിനാല ശ ജയ ി ം ദാര ഖ ി ം ചിേ െയാരാ ഹമിെ നിേ േമ ഭ ിെയാഴി മെ ാ േമ േവ ീല
ിവ വാ ദയാനിേധ ത ല പാദഭ ിമാ േ ാപേദശം െകാ മല പാപ പാടയ ിേലാകീപേത ശ മ മി ാദിേഭദ മം ചി ി നഷ ടമായ വ ി പേത ത പാദപ ാവേലാകനം െകാെ നി-
പ മായി േകവല ാന ം ദാരാദിസംബ െമ ാം തവ
ശ ിയാം മായാ ഭാവം ജഗ പേത ത ല പാദപ ജ ി റയ ണ- െമെ ാ ാെ നി രമാപേത ത ാമസ ീ ിയയാകണ- െമ െട ജിഹ സദാ നാണെമ ിേയ
അ ാ രാമായണം
233
ത രണാംേഭാ ഹ ളിെലെ ാ മ നം െച ായ വരിക കര ളാ നി െട ചാ പ കാണായ വരി- െക െട ക ക െകാ നിര രം ക െ ാ േക ായ വേരണം സദാ നി െട ചാ ചരിതം ധരാപേത മ രണദ യം സ രി ീടണ- മച തേ േതാ ം ര പേത ത ല പാദപാം തീ േളല ാകണ- െമേ ാ മംഗ െകാ നിത ം ഭവല പദം ഭ ാ നമസ കരി ായ വേരണം -
മാംഗംെകാ നിത ം ഭവല പദം ഇ ം കഴ വെന രാഘവ ചി ം ളി പിടി ല കീടിനാ അംഗസംഗംെകാ കല മഷം േവര മംഗലാ ാവായ ീവെന ദാ മായയാ ത േമാഹി ി ിതേ രം കാര സി ി ക ണാജലനിധി സത സ പ ചിരി ളിെ യ സത മേ നീ പറ െതേടാ സേഖ
ബാലി ീവ ം ബാലിയെ വിളി ി കാലം കളയ േത മിനിെയേടാ ബാലിെയെ ാ രാജ ാഭിേഷകംെചയ പാലനം െചയ െകാ വ നിെ നി യം അ ാ ജന േക നട ി കിഷ കി യാം രി േനാ ി നിരാ ലം അ േലാ ഭവ ാരായ രാമ ം ല മണവീര ം മ ിക നാ വ ം മി ജ െച കിഷ കി ാ രദ ാരി
ിനായ വിളി ീടിനാ ബാലിെയ ഥ ീ ഹ ം മറ നി ീടിനാ
അ ാ രാമായണം
234
മി ഭാേവന രാമാദികളേ രം
നാം ബാലിയലറിവ ീടിന മി തനയ ം വ സി ിനാ
ാരി ം മി തനയെന പ റാ വലി ീടിനാ ബ േരാേഷണ പരസ പരം ത ിെല
മതീവ ഭയ രമായി ര മണിേ ക പധര ാരായ ശ ികല പവെരാ ം െപാ േ രം മി ാ ജേന ാരി േന- തി ം തിരി റിയാവെ ാ ം മി വിനാശാനാശ യാ രാഘവ- നസ േയാഗ ം െചയ തീല േനരം
ാരി ഷ ടി േയാഗം െകാ ര ം ഛ ി ഭീതനാേയാടിനാ മി തനയ ം സത രമാ നായ
ാരി മാലയം ി വി സ തനായ വ മി തനയ ം ഥ ീ ഹാ ിേക നി ളീ
മി ാന േയാ തനാകിയ രാമേനാ- െട മാ ാ പ ഷ െചാ ിനാ - ശ വിെനെ ാ െകാ ി േയാ തവ ചി ിേലാ തറി ീല njാനേ ാ വധ െന ാകി വധി കള ാല- മേ ണ മാം നി ി വടി താ തെ സത ം മാണെമേ ാ േ ന ം ന- െര ം പാരം പിഴ ദയാനിേധ സത സ ഭവാെന njാേനാ ം വ മേ ശരണാഗതവ ല മി ാ േജാ ികളി രമാ ലാ ത ാ ര മ രം െചാ ിന
ബ ാ േന നായാലിംഗനംെചയ
അ ാ രാമായണം
235
ചിേ ഭയെ ടായ േക ം മമ സേഖ അത േരാഷേവഗ കല െ ാ
മേ ഭവാ ാെര ിരിയാ മി ഘാതിത മാശ njാനേ രം
വാനായതി സ ം ധരി നീ ചി മം വരായ വാെനാരടയാളം മി ാ ജാ നിന ാ വനിനി ശ വാ െ ാ ബാലിെയ ത രം
ിനായ വിളി ാ ം മടിയാെത വിനാശന നാമ ജ
ത വശഗതെന റ ീ നീ സത മിദമഹം രാമെന ാകിേലാ മിഥ യായ വ ടാ രാമഭാഷിതം ഇ ം സമാശ സ മി ാ ജം രാമ- ഭ മി ാ ജേനാ െചാ ിനാ - മി ാ ജഗേള ഷ പമാല െ നീ ബ ാ വിരേവാടയയ ിനായ ശ ഘ ന ജ മാല ം ബ ി മി ാ ജെന േമാദാലയ ീടിനാ
ബാലിവധം
ാരി െന ിനായ െ ാ മി ാ ജ വിളി ീടിനാ പിെ ം
നായ നി കിഷ കി ാ രദ ാരി ത ാ മഹാസിംഹനാദം രവി ത
ബ േരാഷം വിളി നാദം തദാ ത ാതിവിസ മിതനാെയാ ബാലി ം
ബ ാ പരികരം ായ സത രം ബ ൈവരം റെ േ ാ േനര ഭ രേ െച ബ ാ േന യായ മേ ത െചാ ീടിനാ താര ം- ശ ാവിഹീനം റെ െതെ ാ
അ ാ രാമായണം
236
ശ ിെനനി േക നീ വി ഹ ി പരാജിതനായ േപായ
ീവനാ വ ീ വാ കാരണം എ ം പാരം പരാ മ െ ാ മി മവ പി ണ നി യം ബാലി ം താരേയാടാ െചാ ീടിനാ ബാേല ബലാെലാ ശ ാെകാലാ ക യ ീ നീ ൈവക േത േമ നീെയാ കാര ം ധരിേ ണേമാമേല ബ വായാ േതാ ീവ ബ മിെ േ ാ ൈവര ിനാ േമ ബ വാ വേനകെന ാകിേലാ ഹ വ െന ാലവ മറിക നീ ശ വാ വ വ ഹാ ിേക
ിനായ വിളി ി ം േക ട രനാ ഷനിരി േമാ
ഭീ വാ ിലട െചാ നീ ൈവരിെയെ ാ വിരവി വ വ njാ ധീരത െകാെ ാ ിരി നീ വ േഭ താര ം െചാ ാള േക വേനാ വീരശിഖാമേണ േക ാ െമ ി നീ കാനന ി നായാ ി േപായി താേന മമ തനംഗദനേ രം േകേ ാ ദ െനേ ാ െചാ ാന േക ി േശഷം യേഥാചിതം േപാക നീ ീരാമ ദശരഥനാമേയാ ാധിപ
രാമെന വ ത െട ന ന ല മണനാ മ ജേനാ ം നിജ- ല മീസമയായ സീതേയാ മവ വ ി ീടിനാ ദണ ഡകകാനേന വന ാശനനായ പ െചയ തീ വാ ദഷ ടനാ െ ാ രാവണരാ സ
അ ാ രാമായണം
237
ക െകാ ാനവ ത െട പത നിെയ ല മണേനാ മവെളയേന ഷി ത ണ ശ കാചേല വ ി മി ാ ജെന ം ത ക ീടിനാ മി മായ വാഴ കെയ േന ാന െമാ ി സഖ ം െചയ െകാ ാര ിസാ ിയായ ദഖശാ ി ി വ മാ ട
ാരി െനെ ാ കിഷ കി യി മി ാ ജ നിെ വാഴി െനെ ാ സത ം െചയ െകാ ി രാഘവ സത രമ തനയ മേ രം അേന ഷണംെചയ തറി സീതാേദവി തെ ം കാ ി വെന ം ത ി അേന ാന േമവം തി ം െചയ തി വ ിതിേ ാള കള ാ ീവെന ൈസവരമായ വാഴി െകാ കയിളമയായ യാഹി രാമം നീ ശരണമായ േവേഗന പാഹി മാമംഗദം രാജ ം ലംചേത ഇ ിെന െചാ ി ര കാ ം പിടി-
െന താര നമസ രി ം വിധൗ വ ാ ലഹീനം ണ ണ - രാഗവേശന പറ ി ബാലി ം- സ ീസ ഭാവംെകാ േപടിയായ േക േമ നാസ തി ഭയം മമ വ േഭ േക നീ ീരാമല മണ ാ വ െത ിേലാ
േച െമേ ാ മവെര നി യം രാമെന സ േനഹെമേ ാളമി ാ േമ രാമനാ സാ ാ മഹാവിഷ നാരായണ താനവതരി മി- ഭാരഹരണാ െമ േക njാ പ േഭദം ഭവാനി നി യം നി ണേനകനാ ാരാമനീശ ര ത രണാം േജ വീ നമസ രി-
അ ാ രാമായണം
238
ി യാ njാ ിെ ാ ി േപാ വാ മ ഹ ി പകാര േമ ം
ീവെന ാ െമെ െ േ ാ നീ തെ ബ ഭജി വെരബ ഭജി ീ - മന ഭാവം പരമാ ാവിനി േ ാ ഭ ിഗമ പരേമശ ര വ േഭ ഭ ിേയാ പാ ിെലേ ാളമി ാ േമ ദഖ ം നീ ി വസി നീ േവശ മനി ഷ കരേലാജേന ണാം േധ
ഇ മാശ ാസ ാരാതി ം
നായ സത രം ബ ാ പരികരം നി മി ീടിനാ ായ സത രം നി ഹി ീ വാ ീവെന ധാ താര മ കണ ം വാ വാ-
ാ ഢേഖദമക ീടിനാ പ ംകടി ലറിെ ാ ബാലി ം നി നിെ ണേ ാ േനരം തദാ ഷ ടിക െകാ താഡി ി ബാലിെയ ഷ ടനാം ബാലി ീവേന ം തദാ ഷ ടി ി ഹരി ിര േവ െക ി ം കാ ൈക പരസ പരം താഡനം ത ി ം െകാ ം തല ത ളി െകാ ി േമ ം പിടി കടി മ-
ി വീ ം ര ര - ീ ം കല നഖംെകാ മാ ി ം
ചാടി തി ം െട തി ം മാടി ം െടെ ാ ം ഓടി ഴി ം വാടിവിയ ം മാടിവിളി ം േകാപി ം ഊേടവിയ ം നാഡിക ചീ ം ഷ ടി േയാഗം ക നില പവ ഷ ടി ളി ം വാഴ ി സ തി ം കാല ം കാലകാല ാ േപാ
അ ാ രാമായണം
239
ബാലി ീവ ിെനാ ാ ഢം ര സ ത ി െപാ ംേപാെല ര ൈശല ത ി െപാ ം േപാെല ം ക വരാ െകാ ാടി കഴ ി ം ക ീല വാ െമാ േമ േമ അ െകാ െ ാ മാല ബാലി -
ച ത ന കിയ മാല ീവ ം േഭദമിെ ാ െകാ ം ത ിെല ി ം േഭദി ിത തനയ വി ഹം സാദ േമ ം കല ീവ ം േഖദേമാേട ര നാഥെന േനാ ി ം അ ജ ഷ ടി ഹര േളല യാ
ീവേന ം തള െ ക കാ ണ ംകല േവേഗന ൈവ- ണ ഠ ദശരഥന ന ബാലിത
വ േദശെ ല മാ ിെ ാ ഷണ ഡം മറ ാ മേഹ മാ-
മസ ം െതാ വലി നിറ ട വി തമാ ാറയ ളീടിനാ െച ബാലിത മാറി തറ ള- െവാ ലറിവീണീടിനാ ബാലി ം മി െമാ വിറ ിതേ ര
രാമെന ി സ തി മ ത േമാഹംകല മാ ം പിെ േമാഹ ം തീ േനാ ീടിനാ ബാലി ം കാണായിതേ ര മെന ദാ ബാണ ം ദ ിണഹസ േത ധരി ന - പാണിയി ചാപ ം ചീരവസന ം ണീര ം ദസ േമരവദന ം
ചാ ജടാമ ടം ിടെ മാറിട ി വനമാല ം ചാ ായത ളാ ജ ം
അ ാ രാമായണം
240
ദള വി ശരീര ം പ ഭാേഗ പരിേസവിത ാരായ ല മണ ീവ ാെര മnj ജസാ ക ഗ ഹി പറ ി ബാലി -
ായ േഖദേകാപാ ലേചതസാ - ക ഗ ഹി പറ ി ബാലി -
ായ േഖദേകാപാ ലേചതസാ - എ njാെനാ നിേ ാ പിഴ - െമ ിെനെ െ ാലെചയ െവ െത നീ വ ാേജന േചാരധ െ ം ൈകെ ാ രാജധ െ െവടി െത ി െന എെ ാ കീ ി ലഭി ിതി െകാ ചി ി രാജ േലാ ഭവനേ ാ നീ വീരധ ം നി പി കീ ിെ ി േനേര െപാ ജയിേ ണേമവ ം എെ ാ ീവനാ തമായ ം എ മെ ാ തമ യാ ം രേ ാവര തവ പ ിെയ തി- ന ാ ജെന രണമായ ാപി നി ഹി ഭവാെനെ െയ ാകിേലാ വി മം മാമകം േക റി ീേല ആരറിയാ േലാക ി ം വീരനാെമ െട ബാ പരാ മം ല ാ രെ ി ടാചലെ ാ ം ശ ാവിഹീനം ദശാസ േനാ ം െട ബ ി njാനരനാഴികെകാ നി-
ിേക വ െതാ േത മാദരാ ധ ിഷ ഠെന ഭവാെന േലാക ി നി ല ാ പറ ര പേത ധ െമെ ാ ലഭി തി െകാ നി ലമി െന കാ ാളെനേ ാെല വാനരെ തിെ യ െകാ ിെ ാ മാന ായെതെ പറക നീ വാനരമാംസമഭ മേ ബത
അ ാ രാമായണം
241
മാനേസ േതാ ിയെത ി പേത ഇ ം ബ ഭാഷണംെചയ ബാലിേയാ-
രമായ െചയ ര മ - ധ െ ര ി തി ാ ധ മായ നി രം നട ി നീെള njാ പാപിയാേയാരധ ിഷ ഠനാം നി െട പാപം കള ധ െ നട വാന നിെ വധി ി njാ േമാഹബ നായ നിെ നീേയ മറിയാ െമേടാ
ീ ഭഗിനി സേഹാദരഭാര ം കള ം മാതാ േമ േമ
േഭദമിെ േ ാ േവദവാക മ േചതസി േമാഹാ പരി ഹി വ പാപികളി വ േമ ം മഹാപാപി താപമവ ിതിനാെല വ മേ ാ മര ാദ നീ ി നട വ കെള ശൗര േമ ം പ ാ നി ഹി ഥ ധ ിതി വ ം ധരണീതേല നി ലാ ാ നീ നി പി മാനേസ േലാകവി ി വ വാനായ െ ാ േലാകപാല ാ േപാകായ വേരാടി ം പാപ ിനായ വ ം പാപിക േ ം ഇ മ െചയ െതാ േവ േക ാ ചി വി ി ഭവി കപീ ം രാമെന നാരായണെന റി ട താമസഭാവമക സസം മം ഭ ാ നമസ ത ാ വ ി െചാ ിനാ- നി ം മമാപരാധം മിേ ണേമ ീരാമരാമ മഹാഭാഗ രാഘവ
നാരായണ നി ി വടി നി യം njാനറിയാെത പറ െത ാം തവ മാനേസ കാ ണ േമാ മി ണം
അ ാ രാമായണം
242
നി ി േമനി ം ക ക ാ നി- ിേക താവകമായ ശരേമ
േദഹ േപ ി തി േയാഗം വ - ദാഹ ഭാഗ െമെ ാ െചാ ാവ ം സാ ാ മഹാേയാഗി നാമപി ദ ഭം േമാഭ ദം തവ ദ ശനം ീപേത നി ി നാമം മരി ാന ട േ ാ സ ാപ െ ാ െചാ ം ഷ േമാ ം ലഭി താകയാലി േമ സാ ാ ര ിതനായ ഭഗവാെന ക ക േപാ നി െട സായകം െകാ മരി ാനവകാശമി ാലം ഉ ാെത െട ഭാഗ ാതിേരകമി- േ ാ പല ം ലഭി തീശ ര
നാരായണന നി ി വടി ജാനകി താരി മാതാവായ ല മീഭഗവതി പം ികണ ഠ തെ നി ഹി ാനാ പം ിരഥാ ജനായ ജനി ഭവാ പ ജ മ ി യാെല ം പ വിേലാചന njാനറി ീടിേന നി െട േലാകം ഗമി ാ ട ീ - െമെ യ ഹിേ ണം ഭഗവാേന എേ ാ ല ബലനാ മംഗദന ത ി തി ാതിരി ണം അ തനയ മംഗദബാല - െമാ െമനിെ ൈകെ ാ കേവണേമ അ ം പറി ൈ െകാ ടിയെന- യ േപാ െമെ േലാ ക ം േവണം എ േക ര മ ബാണ ം െച പറി തേലാടിനാ െമ േവ മാനവവീര ഖാം ജ ം പാ വാനരേദഹ േപ ി ബാലി ം േയാഗീ ദരാപമാ െ ാ
അ ാ രാമായണം
243
േലാകം ഭഗവ പദം ഗമി ീടിനാ രാമനാേയാ പരമാ നാ ബാലി രാമപദം േവശിേ ാരന രം മ ടൗഘം ഭയേ ാേടാടി േവേഗന
ി കിഷ കി യായ രാജിേര െചാ ിനാ താരേയാഗാ കപിക ം സ േ ാകവാസിയായ കപീശ ര ീരാമസായകേമ രണാജിേര
താേര മാരെന വാഴി ൈവകാെത േഗാ രവാതി നാ ം ഢം ബ ി േഗാപി െകാ ക കിഷ കി ാമഹാ രം മ ികേളാ നിേയാഗി നീ പരി- പ ിക ി കട ാതിരി ണം ബാലിമരി േകെ ാ താര - മാേലാലവീ ക നീ ം വാ ദേഖന വ സി താഡി താഡി ഗദ ഗദവാചാ പറ പരതരം - എ ിെനനി ിനി ം രാജ - െമ ി തലവാസ േമ ഥാ ഭ ാ തേ ാ െട മടിയാെത ത േലാകം േവശി ക njാ ഇ ം കര കര വ െച ത ര പാം ളണി കിട ഭ കേളബരം ക േമാഹം
േനാ െടേയ ം വിവശയായ വീണി െച പാദാ ിേക താര ം േക ട ിനാ പിെ ലതരം- ബാണെമയ െതെ ം െകാ ീ നീ മമ ാണനാഥ െപാറാ പിരി െലെടാ
എെ തിേയാ െടയയയ ിേലാ കന കാദാനഫലം നിന ം വ ം
അ ാ രാമായണം
244
ആര നാം നി ാല തമ േയാ ഭാര ാവിേയാഗജദഖം ര പേത വ ംതീ മ മായ വാഴ ക നീ
ീവ രാജ േഭാഗ േളാ ം ചിരം ഇ ം പറ കര താരേയാ-
രമായ െചയ ര വര തത ാേനാപേദേശന കാ േണ ന ഭ വിേയാഗദഖം കള ീ വ
താരേയാ ഉപേദശം എ ി േശാകം ഥാ തവ േക നീ ബ മിേ മിതി മേനാഹേര നി െട ഭ ാ േദഹേമാ ജീവേനാ ധേന പരമാ െമേ ാ െചാ നീ പ താ കം േദഹേമ ം ജഡം സ ിതം ത ങ മാംസര ാ ിെകാെ േടാ നിേ ഷ ടകാഷ ഠ ല ം േദഹേമാ നീ നി യമാ ാ ജീവ നീരാമയ ഇ ജനനം മരണ മി േക- ള ാകായ ക നിനേ േമ നില മി നട മി േക ദഖവിഷയ മ േകവലം സ ീ ഷ ീബേഭദ മി താപശീതാദി മിെ റിക നീ സ ജ ജീവേനക പരനദ യ- നവ യനാകാംശ ല നേലപക
മായ നിത മായ ാനാ കമായ തത േമാ െ ദഖ ി കാരണം രാമവാക ാ തം േകെ ാ താര ം രാമേനാടാ േചാദി ി പിെ ം - നിേ ഷ ടകാഷ ഠ ല ം േദഹമായ ം സ ിദാ ാ നിത നായ ജീവ ം
അ ാ രാമായണം
245
ദഖ ഖാദി സംബ മാ െ - െതാെ യ െചയ കേവണം ദയാനിേധ എ േക െചയ ര വര ധേന രഹസ മാ േക നീ യാെതാരള േദേഹ ിയാഹ ാര- േഭദഭാേവന സംബ ായ വ ം അ നാേളയ മാ ാവി സംസാര- െമ മവിേവകകാരണാ നി യം ഓ ി മിഥ ാ തമായ സംസാര ം പാ താേന വിനിവ ി യിെ േടാ നാനാവിഷയ െള ധ ായമാനനാം മാനവെന െനെയ േക നീ മിഥ ാഗമം നിജസ പ േന യഥാ തഥാ സത മാ േക ാ െമ ിേലാ നമനാദ വിദ ാബ േഹ നാ
താനാമഹം തി ാ തല ാര മായ സംസാര ാമപാ കമായ ം സംസാരേമാ രാഗേരാഷാദിസം ലം മാനസം സംസാരകാരണമായ ം മാനസ ി ബ ം ഭവി ം ആ മന മാനത ം ഭവി യാ- ലാ നസ ത തബ ം ഭവി ര ാദിസാ ി ാകകാരണം
സഫടിക ം തദ മായ വ ം വസ തയാ പാ ലി ത nj ജനാ ചിേ വിചാരി കാ ക നീ മമായ
ീ ിയാദി സാമീപ ാകയാ- െല മാ ാവി സംസാര ം ബലാ ആ ാസ ലിംഗമാേയാ മന ിെന താല പര േമാ പരി ഹി ി േ ാ ത ഭാവ ളാ കാമ െള- ത ാദികളാം ണ ളാ ബ നായ
േസവി യാലവശത ം കല ഭാവി െകാ സംസാേര വല
അ ാ രാമായണം
246
ആദൗ മേനാ ണാ ഷ ട ാ തതസ തദാ േവദം വിധി ം ബ വിധക
ര ാസിതേഭദമയ ളായ മി ം ത മാന ഭാവ ളായ ഇ െന ക വേശന ജീവ ബലാ- െല മാ ത വം മി ീ പിെ മസ തസംഹാരകാേല ജീവ- ന മനാദ വിദ ാവശം ാപി തിഷ ഠത ഭിനിേവശ ാ നരഥ ഷ ടികാേല വാസനയാ സമം
ജായേത േയാ ഘടീയ വത സദാ മായാബല ാലതാ െ ാഴി ാെമേടാ യാെതാരി നിജ ണ വിേശഷണ േചതസി സ ംഗതി ലഭി ീ മ ഭ നായ ശാ ാ ാവി ന- രേ ാളവ മതി മദ ിഷയാ ഢം
ാ ം കഥാ വേണ മമ സ പവി ാന ം ജായേത
സദ നാഥ സാേദന മാനേസ ഖ വാക ാ വിജ njാന ായ വ ം േദേഹ ിയമന ാണാദികളി നി- ാഹ േവെറാ നമാ ാവി
സത മാന േമകം പരമദ യം നിത ം നി പമം നിഷ കളം നി ണം ഇ മറി േ ാ നാമെ ാേഴ സത ം മേയാദിതം സത ം മേയാദിതം യാെതാ വിചാരി തി െന േചതസി സംസാരദഖമവനി നീ ം മയാേ ാ േമാ വി യായ മായാവിേമാഹം കള മേനാഹേര ക ബ ി നി ട േവ െപ നി ല ണി തെ ലയി നീ
അ ാ രാമായണം
247
ചിേ നിന കഴി ജ ി - െല ം ഭ ി െ ില െകാ പ േമവം നിന കാ ി
താപമിനി ള ാ മേശഷം നീ മ പമീ ശം ധ ാനി െകാ ക ം മദ ചനെ വിചാരി െകാ ക ം െചയ താ നിന േമാ ംവ ം നി ം ൈകതവമ പറ േകവലം ീരാമവാക മാനേ ന േകെ ാ
താര ം വിസ മയം വണ ിനാ േമാഹമക െതളി ി ചി ം േദഹാഭിമാനജദഖ ം േപാ ിനാ ആ ാ തിെകാ സ ഷ ടയാ- യാ േബാേധന ജീവ യായിനാ േമാ ദനായ രാഘവ തേ ാ കാ ണം സംഗമമാേ ണ താര ം ഭ ി ി നാദിബ ം തീ
യായാെളാ നാരിെയ ാകി ം വ െമ ാമകെലേ ായ െതളി ി
ീവ മിവ േകേ ാരന രം അ ാനെമ ാമക സൗഖ ം വി ാനേമാടതിസ നായാ േലാ
ീവരാജ ാഭിേഷകം
ീവേനാട െചയ താനന ര- മ ജ നാമംഗദ തെ ം
ി സംസ കാരമാദിക െള- ണ ാഹപര മാഹ െചയ ക നീ
രാമാജ njയാ െതളി ാ ീവ - മാേമാദ െമാ ി ട ിനാ സൗമ യാ െ ാ താര ം ം
ാ ണ മമാത ധാന ാ ം
അ ാ രാമായണം
248
പൗരജന മായ േപേ ചിതം േഭരീ ദംഗാദി വാദ േഘാഷെ ാ ം ശാസ േ ാ മാ േ ണ ക ം കഴി ഥ സ നാത ാ ജഗാമ ര മസ ിധൗ മ ികേളാ ം ണമ പാദാം ജ- മ ദാ പറ ാ കപി ംഗവ - രാജ െ ര ി െകാ കേവണമിനി- ജ നാ ം നി ി വടി സാദരം
ദസനാ േ ാരടിയനിനി വ ശാസന ം പരിപാലി സ തം േദവേദേവശ േത പാദപ ദ യം േസവി െകാ വ ല മണെനേ ാെല-
ീവവാ കളി രം േക ട- നേ ചിരി െചയ ര മ - നീ തെ njാനതിനിെ ാ സംശയം ീതനായ േപായാ മാ മമാ യാ
രാജ ാധിപത ം നിന തേ നിനി- ജ നായ െച ഭിേഷകം കഴി നീ നെമാ നഗരം കയി
njാേനാ പതി ാ സംവ രേ ാളം സൗമി ി െച മഭിേഷകമാദരാ സാമ മാരെന ിെ നീ യൗവരാജ ാ മഭിേഷചയ േഭാ സ മധീനം നിന രാജ ം സേഖ ബാലിെയേ ാെല പരിപാലനംെചയ ബാലെന ം പരിപാലി െകാ ക നീ അ ിശിഖേര വസി njാ- നദ തി ചാ ാസ മാ ലാ പിെ വരിഷം കഴി ാലന ര- മേന ഷണാ ം യത ന െചയ ക നീ തന ംഗിതാനിരിേ ടമറി വ- െ േ ാ െചാല ക ം േവണം മമ സേഖ