YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LGİLER-SD-6.ÜN...Turizmi desteklemek, ilin tanıtılması...

121

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

İhtiyaçlar ve Kurumlar Ders – 20

HALKA HİZMET EDENLER

Hayatımızı sağlıklı bir şekilde sürdürebilmemiz için sağlık, eğitim, güvenlik, barım, adalet gibi temel ih-tiyaçlarımızın karşılanması gerekmektedir. Devleti-miz, bakanlıklara bağlı olarak topluma hizmet eden resmi kurumlar aracılığı ile toplumsal ihtiyaçlarımızı karşılamakla sorumludur.

Devlet tarafından kurulmuş, giderleri devlete tara-fından karşılanan, kuruluş esasları kanunla belir-tilen resmi kurumlar vatandaşlara daha iyi hizmet verebilmek için kendi aralarında bir iş bölümü yap-mışlardır.

Örneğin; Sağlık Bakanlığı; topluma sağlık hizmetle-ri, İçişleri Bakanlığı; toplumun huzur ve güvenliğini, Milli Eğitim Bakanlığı; toplumun eğitim - öğretim ih-tiyaçlarını, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı; toplumun düzenli ve sağlıklı bir çevrede yaşamasını, Adalet Bakanlığı; adalet işlerinin düzenli olarak yürütülme-si konularında hizmet ederler.

Günümüzde toplumun ihtiyaçları sadece devlet tarafından değil, devletin desteklediği sivil toplum kuruluşları tarafından da karşılanmaktadır. Sivil toplum kuruluşları çeşitli konularda duyarlı bireyle-rin bir araya gelerek toplumun temel ihtiyaçlarının karşılanması ve çeşitli sorunlara çözüm bulmak amacıyla gönüllülerin oluşturdukları kuruluşlardır.

Sivil toplum kuruluşları mevcut ihtiyaçlar ya da so-runlar karşısında çözüm önerilerinde bulunurlar. Bazı konularda devlete yardımcı oldukları gibi ba-zen de doğrudan çözüm merkezi olarak hareket edenler. Böylece devletin yükü azalıp sorumluluk paylaşımı yapılmış olur. Toplumsal birliktelik ve da-yanışma artmış olur.

Sivil toplum kuruluşları ihtiyaç sahiplerine yardım etmek, hayvanların korunması, sağlık hizmetlerinin desteklenmesi, kadın haklarının korunması, doğal afetlerde halka yardım edilmesi, doğal çevrenin korunması, kültür ve sanatın desteklenmesi, eğitim faaliyetlerinin destlenmesi gibi amaçlara yönelik olarak kurulabilmektedir.

ETKİNLİK – 1

Aşağıda verilen bilgilerin doğru ya da yanlış oldukla-rını ilgili kutucuklara işaretleyiniz.

D Y

1.Devletimiz eğitim, sağlık, güven-lik gibi toplumsal ihtiyaçlarımızı karşılamakla sorumludur.

3

2.Resmi kurumlar bakanlıklara bağlı olarak topluma hizmet sun-maktadırlar.

3

3.

Sivil toplum kuruluşları çevre-lerindeki toplumsal ihtiyaçlara duyarlı insanlar tarafından ku-rulmuştur.

3

4.Sivil toplum kuruluşu gönüllüle-rin desteği ile toplum için önemli hizmetler görürler.

3

5.Sivil toplum kuruluşu üyelerinin önceden belirlenmiş sabit çalış-ma saatleri vardır.

3

6.Sivil toplum kuruluşlarına sade-ce belli yaş ve meslekten insan-lar katılabilmektedir.

3

7.Toplumun iç ve dış saldırılardan korunması devletin temel görev-lerindendir.

3

8.Devlet, topluma sağlık hizmeti vermesi için çok sayıda kurum oluşturmuştur.

3

9.Sivil toplum kuruluşları sendika, vakıf, dernek adları altında faali-yette bulunmaktadırlar.

3

10.

Günümüzde toplumun ihtiyaçla-rının karşılanması için sadece devlet görevlileri faaliyet göster-mektedir.

3

11.

1992’de kurulan TEMA’nın açılı-mı Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı’dır.

3

12.Darüşşafaka ülkemizin eğitim alanındaki ilk sivil toplum kuru-luşudur.

3

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

122 Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

İhtiyaçlar ve KurumlarDers – 20

ETKİNLİK – 2

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılmış olan yerleri verilen kelimelerden uygun olanlarla doldurunuz.

TEMA resmi teşhis

dayanışmayı tedavi Darüşşafaka

Milli Eğitim Bakanlığı’na İçişleri Bakanlığı Sivil toplum kuruluşları

gönüllerin ücret bakanlıklara

çözüm topluma iş bölümü

1. Devletimiz toplumsal ihtiyaçlarımızı karşılamak için birçok ............................................................ kurum oluşturmuştur.

2. Temel ihtiyaçların karşılanmasında devletimize ................................................................................... da destek olmaktadır.

3. Sivil toplum kuruluşları toplumsal birliktelik ve ............................................................ arttırmaktadırlar.

4. Sivil toplum kuruluşları toplumun temel ihtiyaçlarının karşılanması ve çeşitli sorunlara çözüm bulmak amacıyla

............................................................ oluşturdukları kuruluşlardır.

5. Ülkemizde erozyon ile mücadele, ağaçlandırma ve doğal varlıkların korunması için............................................. çeşitli

çalışmalar yapmaktadır.

6. Babası veya annesi hayatta olmayan, maddi olanakları yetersiz, sınavla seçilmiş öğrencilere .......................................

tarafından burs ve yatılı öğrenim verilmektedir.

7. Toplumumuzda eğitim ve öğretim ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla oluşturulmuş kurumlarımız ...................................

......................................... bağlı olarak faaliyet göstermektedir.

8. Resmi kurum ve kuruluşlarda çalışanlar, yaptıkları iş için devletten belir bir ................................................. alırlar.

9. Sağlık kurumlarımız, insanların hastalıklardan korunması, ....................................... ve ...................................... hizmetleri

vermek için kurulmuştur.

10. Toplumun iç ve dış çatışmalardan ve saldırılardan korunarak iç güvenliğin sağlanılmasından ........................................

.................... sorumludur.

11. Resmi kurumlar vatandaşlara daha iyi hizmet verebilmek için kendi aralarında ........................................ yapmışlardır.

12. Resmi kurumlar ............................................................... bağlı olarak vatandaşlara hizmet etmektedirler.

13. Sivil toplum kuruluşları mevcut ihtiyaçlar ya da sorunlar karşısında ........................................ önerilerinde bulunurlar.

14. Sivil toplum kuruluşları ile resmi kurumların ortak amacı hizmet ............................................................................ etmektir.

resmi

sivil toplum kuruluşları

dayanışmayı

gönüllülerin

TEMA

Darüşşafaka

Millî EğitimBakanlığı

ücret

teşhis tedavi

içişleri

Bakanlığı

iş bölümü

bakanlıklara

çözüm

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

123Soru Dünyası ile Bil - Bul - Uygula

İhtiyaçlar ve Kurumlar Bilgi Öğrenme Testi – 01

1. Hayatımızı sağlıklı bir şekilde sürdürebilmek için temel ihtiyaçlarımızın karşılanması gerekmektedir.

Aşağıdakilerden hangisi temel ihtiyaçlarımızdan biri değildir?

A) Beslenme

B) Sağlık

C Eğlenme

D) Eğitim

2. Devletimiz toplumsal ihtiyaçlarımızı karşılamakla sorumludur. Bu ihtiyaçları karşılamak için bir çok resmi kurum oluşturmuştur. Bu kurumlar çeşitli bakanlıklara bağlı olarak toplamı hizmet sunmak-tadırlar.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi resmî kuru-ma örnek olarak gösterilemez?

A) Karakol

B) Adliye

C) Postane

D Alışveriş merkezi

3. Aşağıdakilerden hangisi resmin kurumların or-tak özelliklerinden biri değildir?

A) Çalışanları resmî tatiller dışında belli mesai şartlarına uyarlar.

B) Çalışanlar kurum amacı dışına çıkamazlar.

C) Çalışanlar görevlerini yerine getirmediklerinde yasal işlem yapılır.

D Çalışanlar belli bir kazanç beklemeden faali-yette bulunurlar.

4. Devlet kuruluşlarına bağlı olmadan halkın kendi içinde gönüllülük esasına dayalı olarak oluştur-dukları topluluklara sivil toplum kuruluşları denil-mektedir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi sivil toplum kuruluşlarından biri değildir?

A) TEMA

B) Lösev

C) Tohum Otizim Vakfı

D Belediye

5. Aşağıdakilerden hangisi sivil toplum kuruluşları ile örtüşen bir kelime değildir?

A) Dayanışma

B Çıkar sağlama

C) Yardımlaşma

D) Gönüllülük

6. • 1863’te yoksul ve yetim çocukların eğitim - öğ-retimine destek olmak amacıyla kurulmuştur.

• Ülkemizin eğitim alanındaki ilk sivil toplum ku-ruluşudur.

• Anne ve babası hayatta olmayan, madde ola-nakları yetersiz, sınavla seçilmiş öğrencilere burs ve yatılı öğrenim vermektedir.

Yukarıda hakkında bazı bilgiler verilen sivil top-lum kuruluşu aşağıdakilerden hangisidir?

A Darüşşafaka

B) Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı

C) Milli Eğitim Vakfı

D) Çağdaş Eğitim Vakfı

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et


İhtiyaçlar ve KurumlarBilgi Öğrenme Testi – 02

1. Aşağıdakilerden hangisi sivil toplum kuruluşları-nın amaçları arasında yer almaz?

A) Çevreyi korumak ve güzelleştirmek

B) İnsan hakları ve sağlığını korumak

C Toplumdaki bütün bireylerin güvenliğini sağla-mak

D) Muhtaç insanlara yardım etmek

2. Aşağıdaki sivil toplum kuruluşlarından hangisi topluma, diğerlerinden farklı bir alanda hizmet vermektedir?

A) Kızılay

B Anne Çocuk Eğitim Vakfı

C) Türk Kalp Vakfı

D) Lösemili Çocuklar Vakfı

3. Aşağıdakilerden hangisi sivil toplum kuruluşları-nın özelliklerinden biri değildir?

A) Üyeleri gönüllü kişilerden oluşur.

B) Maddi kazanç beklenmez.

C) Farklı yaş ve meslekten kişiler katılabilir.

D Çalışanlar arasında alt-üst ilişkisi vardır.

4. Aşağıdakilerden hangisi sivil toplum kuruluşla-rı ve resmî kurumların ortak özelliklerinden biri değildir?

A Roller gönüllülük esasanı göre belirlenir.

B) Yasalara uygun olarak hareket ederler.

C) Toplumun ihtiyaçlarını karşılamak için iş bölü-mü yaparlar.

D) Topluma hizmet amacı taşırlar.

5. Aşağıdakilerden hangisi sivil toplum kuruluşları-nın kişiye sağladığı faydalardan biri olamaz?

A) İnsanların haklarına saygı göstermeyi öğretir.

B İnsanların bencil davranmaları gerektiğini öğ-retir.

C) Yardımlaşma ve dayanışma duygularını gelişti-rir.

D) Birlik ve beraberlik duygusunu geliştirir.

6. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde sivil toplum kuruluşu ile faaliyet gösterdiği alan yanlış veril-miştir?

A) Türk Eğitim Vakfı Eğitim

B) Sigarayla Savaşanlar Derneği Sağlık

C) Doğal Hayatı Koruma Derneği Çevre

D Sokak Çocuklarını Koruma Derneği Yardım-laşma

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et


İhtiyaçlar ve Kurumlar Bilgi Öğrenme Testi – 03

1. İnsan toplumsal bir varlıktır. Bu toplum yaşamı içe-risinde de pek çok gereksinimi vardır. Bu ihtiyaç-larının bazılarını tek başına karşılarken büyük bir bölümünü tek başına karşılayamaz.

Bu durumun aşağıdakilerden hangisini zorunlu hâle getirdiği söylenebilir?

A Toplumsal yardımlaşma ve dayanışmayı

B) Toplum yaşamından ayrılmayı

C) İhtiyaçları sınırlandırmayı

D) Tek başına karşılayabileceğimiz ihtiyaçlara yö-nelmeyi

2.

Belediye Muhtarlık

Market Sağlık Ocağı

Yukarıda resimleri gösterilen kurumlardan han-gisi resmî kurum kapsamında değerlendirile-mez?

A) B) C D)

3. Ülkemizde toplumun temel ihtiyaçlarının karşı-lanması öncelikle aşağıdakilerden hangisinin görevidir?

A) Sivil toplum kuruluşlarının

B) Türk Silahlı Kuvvetlerinin

C Devletin

D) Uluslararası kuruluşların

4. Günümüzden binlerce yıl önce insanlar küçük gruplar hâlinde mağaralarda yaşıyorken araların-da herhangi bir örgütlenme yoktu. Uymaları gere-ken kurallar ya da yöneticileri de yoktu.

Bu durumun değişerek devlet düzenine geçilme-sinde aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenemez?

A) Nüfusun artmasının

B Toplumlar arası ilişkilerin azalmasının

C) Üretici toplum yaşamına geçilmesinin

D) Toplumsal kurallara ihtiyaç duyulmasının

5.

Yahya Tuğçe

İbrahim Aslı

Eğitim sisteminibelirler.

Ders programlarınıbelirler.

Öğrencilerin sosyalgüvenlik işleriniyürütür.

Öğretmenlerin atamave yer değiştirmeişlemlerini yapar.

Yukarıdaki öğrencilerden hangisinin Millî Eğitim Bakanlığı’nın görevleri ile ilgili bilgi verdiği söy-lenemez?

A) Yahya’nın B) Tuğçe’nin

C İbrahim’in D) Aslı’nın

6. Toplumsal ihtiyaçlar ile ilgili Mesut defterine şu tabloyu çizmiştir:

Sağlık Çevre Eğitim

Güvenlik Adalet Barınma

Mesut’un tablosunda belirttiği maddelerden kaç tanesi doğrudur?

A) 2 B) 3 C) 5 D 6

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

126

Analiz


İhtiyaçlar ve Kurumlar

1. Eğitimsiz çocuk kalmasın

Bir kalem bir defter

Güzel evim okulum

Bir reklam için bu sloganları üreten reklamcının hangi sivil toplum kuruluşu için çalıştığı söylene-bilir?

A Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı

B) Türk Diyanet Vakfı

C) Türkiye Erozyonla Mücadele Derneği

D) Doğal Hayatı Koruma Derneği

2.

Yeni polis olan Fatih, toplumun aşağıdaki ihtiyaç-larından hangisini karşılamak için çalışacaktır?

A Güvenlik B) Eğitim

C) Beslenme D) Barınma

3.

Yukarıdaki resimde hangi alanda bir sosyal etki-leşimin yaşandığı söylenebilir?

A) Çevre B Sağlık

C) Eğitim D) Yardım

4. Gerçekleştirdiği faaliyet ve

kampanyalarla ülkemize milyonlarca fidan dikilmesini

öncülük etmiştir.

Aşağıdaki açıklamaya göre “?” ile boş bırakılan yere hangi sivil toplum örgütünün logosu getiril-melidir?

A) B)

C) D

5. • Türkiye Doğal Hayatı Koruma Vakfı

• Çevre ve Kültür Varlıklarını Koruma Vakfı

• Türkiye Erezyonla Mücadele ve Ağaçlandırma Vakfı

Bu sivil toplum kuruluşlarının amaçları arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

A) Doğayı korumak

B) Küresel ısınmaya karşı insanları duyarlı hale getirmek

C Yeşil alanı azaltmak

D) Sağlıklı bir çevre oluşturmak

6. • Karagün dostudur.

• Kuruluşun eski adı Osmanlı Yaralı ve Hasta As-kerlere Yardım Cemiyeti’dir.

• Ayrım yapmaz, tarafsız ve bağımsızdır.

• Yardımlaşmayı, işbirliğini ve sürekli barışı des-tekler.

Yukarıda bazı özellikleri verilen kuruluş aşağı-dakilerden hangisidir?

A) Yeşilay B) AKUT

CKızılay D) ÇEVKO

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

127

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et


Yönetimler ve Yöneticiler Ders – 21

YAŞADIĞIM YER VE YÖNETİM Hepimiz farklı büyüklüklerde yerleşim yerlerinde ya-

şıyoruz. Ancak ihtiyaçlarımız benzerlik gösteriyor. Hepimiz yollarımızın bakınlı olmasını, sağlık hizmet-lerine kolay ulaşmayı, temiz bir çevrede yaşamayı isteriz. Bu nedenle vatandaşa daha iyi hizmet gö-türebilmek için ülkenin coğrafi, ekonomik ve top-lumsal yapısı dikkate alınarak il, ilçe ve köy şeklinde teşkilatlanma olmuştur.

Merkeze Bağlı YönetimVali; İlleri valiler yönetir, ildeki en üst düzey yöneticidir. İldeki resmi kurum ve kuruluşlar valiye bağlıdır. Valiler ilde devleti ve hükümeti temsil eder.

Valinin Görevleri Halkın huzur ve güven içinde yaşamasını sağlamak İlin ekonomik kalkınması için projeler geliştirmek Halkın istek ve şikayetlerini dinleyerek çözüm üretmek Köylerin yol, su, kanalizasyon gibi ihtiyaçlarını karşıla-

mak Eğitim - öğretimin düzenli yürümesini sağlamak Turizmi desteklemek, ilin tanıtılması için çalışmalar

yapmaktır.

Kaymakam; İlçeleri kaymakam yönetir. Kaymakamlar ilçedeki en üst düzey yöneticilerdir. İlçede hükümeti temsil etmektedir.

Kaymakam Görevleri İlçede yaşayan vatandaşların güvenliği sağlamak Vatandaşların sorunlarını çözmek Vali’den aldığı emirleri yerine getirmek Devlet dairelerinin çalışmalarını denetlemek İlçenin her alanda kalkınmasını sağlamak

Yerel YönetimlerBelediyeler; Belediyeler il, ilçe ve beldelerde bulun-maktadır. Belediyeler yerel seçimle halk tarafından be-lirlenen belediye başkanı tarafından yönetilir.

Belediye Başkanı’nın Görevleri Yol, su, kanalizasyon gibi altyapı çalışmaları yapmak Çevre temizliği için gerekli tedbirleri almak Parklar inşa etmek ve bunların bakımlarını yapmak Yangın, sel, deprem gibi afetlerde halka yardım etmek Toplu taşıma hizmetinin sunulmasını sağlamak İhtiyaç sahibi halka yardım ulaştırmak Eğitim, kültür, sanat ve spor faaliyetlerini desteklemektir.

Muhtarlık; Köy ve mahallelerdeki yöneticilerdir. Köy veya mahalle halkı tarafından seçimle belirlenirler.

Muhtarların Görevleri Mahalleye yeni taşınanların kayıt işlemlerini yapmak Seçmen kağıtlarını dağıtmak Mahallenin ihtiyaçlarını belediye, kaymakamlık ve va-

liliklere bildirmektir.

ETKİNLİK – 1


D Y

1.Kaymakamlar İçişleri Bakanlığı tarafından görevlendirilmekte-dir.

3

2. Mahalle muhtarları kaymakam tarafından atanmaktadır.

3

3.İllerdeki ve ilçelerdeki bütün yö-neticiler seçimle belirlenmekte-dir.

3

4.İlin ekonomik kalkınması için projeler geliştirmek valinin gö-revlerinden biridir.

3

5.Kaymakam valiye bağlı olarak il-çedeki kurum ve kuruluşların ça-lışmalarını takip etmektedir.

3

6.İlçede bulunan askeri kuruluşlar ve yargı kuruluşları kaymakamın denetimi dışındadır.

3

7. Muhtarlar sadece köylerde gö-rev yapmaktadırlar.

3

8.Belediye başkanının toplu taşı-ma hizmetinin sunulmasını sağ-lama görevi vardır.

3

9.Muhtarın doğum ve ölümler son-rası gerekli belgeleri hazırlama görevi vardır.

3

10.Belediye başkanları ilçe yöneti-miyle ilgili tüm kararları tek baş-larına almaktadırlar.

3

11.Kaymakamları milli bayramlarda ilçede düzenlenen törenlere baş-kanlık etmektedirler.

3

12.Seçimlerde kimlerin oy kullana-cağına muhtarlar karar vermek-tedir.

3

13.Muhtarlar köylerin yol, su, kana-lizasyon gibi ihtiyaçlarını karşıla-makla görevlidir.

3

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER


Yönetimler ve YöneticilerDers – 21

ETKİNLİK – 2

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılmış olan yerlere verilen kelimelerden uygun olanlarla doldurunuz.

il seçimlerle köylerde

vali belediye valiye

cumhurbaşkanının seçimle kaymakam

ilçedeki muhtar çevrede

muhtarlıklar İçişleri ekonomik

1. İhtiyaçlarımızın karşılanması ve bazı hizmetleri yerine getirebilmek için il, ilçe, bucak ve ................................................

yönetim birimleri kurulmuştur.

2. İl ve ilçelerde vali ve kaymakamlar ............................................................ başkanları ile birlikte görev yaparlar.

3. Kaymakamlar valiye bağlı olarak ............................................................ kurum ve kuruluşların çalışmalarını takip etmek-

tedirler.

4. Belediyeler yerel ............................................................ belirlenen belediye başkanları tarafından yönetilir.

5. En büyük idari kuruluş olan illerin yönetiminden ............................................................ adı verilen devlet görevlileri so-

rumludur.

6. İlçe yönetimi ............................................................ tarafından yütürülmektedir.

7. Ülkemizdeki bütün köy ve mahallelerin yönetiminin başında ............................................................ yer almaktadır.

8. Muhtarlar köy veya mahalle halkı tarafından ............................................................ belirlenir.

9. İlde devletin ve bakanların temsilcisi durumunda olan valinin ataması ............................................................ onayı ile

gerçekleşmektedir.

10. İldeki resmi kurum ve kuruluşlar ............................................................ bağlı olarak faaliyet göstermektedir.

11. Kaymakamlar .................................................. Bakanlığı tarafından görevlendirilmektedir.

12. İlin .................................................. kalkınması için projeler geliştirmek valinin görevleri arasında yer alır.

13. Halkın planlı ve sağlıklı bir ............................................ yaşamasını sağlamak belediye başkanının görevlerinden biridir.

14. Yaşadığımız neresi olursa olsun her yerleşim yerinde .................................................. vardır.

köylerde

belediye

ilçedeki

seçimlerde

vali

kaymakam

muhtar

seçimlerle

cumhurbaşkanının

valiye

içişleri

ekonomik

çevrede

muhtarlıklar

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

129

Bilgi Öğrenme Testi – 01


Yönetimler ve Yöneticiler

1. Hepimiz farklı büyüklükteki yerleşim yerlerinde ya-şamaktayız ve benzer ihtiyaçlarımız vardır. Bu ihti-yaçların karşılanması için il, ilçe, belde ve köylerde yönetim birimleri oluşturulmuştur.

Buna göre ildeki en yetkili yönetici aşağıdakiler-den hangisidir?

A) Kaymakam

B Vali

C) Belediye başkanı

D) Muhtar

2. Aşağıdakilerden hangisi valinin yönetiminden sorumlu olduğu kurumlardan biri değildir?

A Emniyet Genel Müdürlüğü

B) İl Millî Eğitim Müdürlüğü

C) İl Sağlık Müdürlüğü

D) Tarım İl Müdürlüğü

3. Aşağıdakilerden hangisi valinin görevlerinden biri değildir?

A) İlin ekonomik kalkınması için projeler geliştir-mek

B) Eğitim - öğretimin düzenli yürümesi içni çalış-malar yapmak

C) Köylerin yol, su, kanalizasyon gibi ihtiyaçlarını karşılamak

D Okula başlaması gereken çocukları belirlemek

4. Yönetim

MerkezeBağlı

Yönetim

YerelYönetim

Verilen şemada boş bırakılan kutucuklara aşağı-dakilerden hangisi yazılamaz?

A) Valilikler

B) Belediyeler

C Bakanlıklar

D) Muhtarlıklar

5. Belediyelerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) İl, ilçe ve beldelerde bulunurlar.

B Belediye başkanı İçişleri Bakanlığı tarafından görevlendirilir.

C) Halkın seçtiği belediye meclis üyeleri de yöne-time katılırlar.

D) İlde valiler, ilçede de kaymakamlar belediye başkanları ile birlikte görev yaparlar.

6. Aşağıdakilerden hangisi ilçedeki en üst düzey yönetici olan kaymakamın görev ve yetkileri ara-sında yer almaz?

A) Validen aldığı emirleri yerine getirmek

B) Görev aldığı ilçedeki memurların denetlemesini yapmak

C) İlçede yaşayan vatandaşların güvenliğini sağ-lamak

D İlçeye parklar inşa ettirip bakımlarını yaptır-mak

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et


Yönetimler ve YöneticilerBilgi Öğrenme Testi – 02

1. Aşağıdakilerden hangisi belediye başkanının gö-rev ve yetkileri arasında yer almaz?

A) Yol, su, kanalizasyon gibi alt yapı çalışmalarını yapmak

B) Çevrenin temizliği için gerekli tedbirleri almak

C Millî bayramlarda ilçedeki törenlere başkanlık yapmak

D) Toplu taşıma hizmetlerinin sunulmasını sağla-mak

2. Belediye ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Belediye başkanı seçimle göreve gelir.

B) Belediye yerel yönetim birimidir.

C) Belediye başkanı kararları tek başına almaz.

D İlçedeki tüm resmi kurumlar belediye başkanı-nın denetimindedir.

3. Aşağıdakilerden hangisi mahallelerde bulunan yönetim birimidir?

A) Belediye

B) Kaymakamlık

C Muhtarlık

D) Valilik

4. • Mahalleye yeni taşınanların kayıt işlemlerini yapmak

• Okula başlaması gereken çocukları belirlemek

• Doğum ve ölümle sonrası gerekli belgeleri ha-zırlamak

Yukarıda bazı görevleri verilen yönetim birimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Valilik

B Muhtarlık

C) Kaymakamlık

D) Belediyeler

5. I. Vali

II. Kaymakam

III. Belediye başkanı

IV. Muhtar

Yukarıda verilen yöneticilerden hangileri seçimle iş başına gelmektedirler?

A) I ve II B) I ve III

C) II ve IV D III ve IV

6. Aşağıdaki görev yönetici eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Resmi kimlik belgesini kaybedenler için gerekli Muhtar belgeleri hazırlamak

B) Satılan ürünlerin sağlığa uygunluğunu denetlemek Belediye Başkanı

C İlçede yol, su, kanalizasyon gibi altyapı çalışmalarını Kaymakam yapmak

D) İlin ekonomik kalkınması için projeler geliştirmek Vali

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et


Yönetimler ve Yöneticiler Bilgi Öğrenme Testi – 03

1. İlçe yönetimi kaymakam tarafından yürütülür. Kaymakam görevlerini valinin gözetimi altında ya-par. İlçede bulunan askerî kuruluşlar ve yargı ku-ruluşları kaymakamın denetimi dışındadır.

Verilen bilgiler kaymakamlık ile ilgili aşağıdaki-lerden hangisini kanıtlar niteliktedir?

A) Vali tarafından atandığını

B) Tamamen bağımsız olarak çalıştığını

C Yetkilerinin sınırlı olduğunu

D) En önemli meslek grubu içerisinde yer aldığını

2. İl yönetiminin başında yer alan valinin aşağıdaki görevlerden hangisini üstlenmesi beklenemez?

A Savaş ilanına karar vermek

B) Memurların çalışmasını denetlemek

C) Vatandaşların sorunlarıyla ilgilenmek

D) İlin gelişmesini sağlamak

3. Kaymakamın görevleri ile ilgili ödev alan Kadir defterine aşağıdakilerden hangisini yazarsa yanlış olur?

A) İlçedeki vatandaşların güvenliğini sağlamak

B) İlçedeki törenlere başkanlık etmek

C Valinin çalışmasını denetlemek

D) Bölgesel kalkınmayı sağlamak

4. Resmî kurum ve kuruluşların çalışmalarını ko-ordine eder.

İlin kültürel, sosyal ve ekonomik açılardan kal-kınması için çalışır.

İlde çalışan memurların atamalarını onaylar.

Yukarıda özellikleri verilen kurum aşağıdakiler-den hangisidir?

A Valilik B) Belediye

C) İl Özel İdaresi D) Kaymakamlık

5. 1. Cumhuriyet Bayramı’nda ilde yapılacak resmi törenlere başkanlık yapar ve tebrikleri kabul eder.

2. İlçedeki resmi kurum ve kuruluşların tüm çalış-malarını takip eder, onları yönlendirir araların-daki işbirliğini sağlar.

3. Köylerde ve mahallelerde kamu hizmetlerinin yürütülmesinden sorumludur.

Tablodaki görevlerin ait olduğu birimler hangi-sinde doğru verilmiştir?

1 2 3

A) Vali Kaymakam Muhtar

B Muhtar Vali Kaymakam

C) Kaymakam Muhtar Vali

D) Vali Muhtar Kaymakam

6. • İlde yasalar ve hükümetin programını uygula-mak

• İl merkezlerindeki kamu kurum ve kuruluşları-nın çalışmalarının düzenini sağlamak

• İl ile ilgili bütün yazışmaları yapmak

Yukarıdaki görevler hangi yönetici ile ilgilidir?

A) Başbakan B) Kaymakam

C Vali D) Muhtar

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

132

Analiz


Yönetimler ve Yöneticiler

1. • İldeki tüm resmi kurum ve kuruluşların çalış-masını ve oralardaki iş birliğini sağlar.

• İlde çalışan memurların tayini gibi iş ve işlemle-ri görür.

• İlin kültürel, sosyal ve ekonomik açılardan kal-kınması, huzur ve güvenin sağlanması gibi ko-nularda ildeki tüm kurum ve kuruluşlar arasın-da iş birliği sağlar.

Yukarıda özelliklerinden birkaç tanesi verilen kurum aşağıdakilerden hangisidir?

A Valilik

B) İl Özel İdaresi

C) Belediye

D) Emniyet Müdürlüğü

2. Aşağıdaki yöneticilerden hangisi seçimle iş ba-şına gelmez?

A Muhtar

B) Kaymakam

C) Başbakan

D) Belediye başkanı

3.

Ahmet Filiz

Yol yapımındaçalışıyoruz.

Çevre düzenlemesihizmeti veriyoruz.

Ahmet ve Filiz yerel hizmetleri yerine getiriyorlar.

Buna göre bu kişiler aşağıdaki hangi kurumda çalışmaktadır?

A) Sağlık ocağında

B Belediyede

C) Polis teşkilatında

D) İlköğretim kurumunda

4.

Biz Osmanağa Mahallesi’ndeoturuyoruz. Birkaç gündür

mahallemizde temizlik işleri tamyürütülmüyor. Bu durumdan

rahatsız olduğumuz için sizinlegörüşmek istedik.

İlçemizin .................... olarakben de bu durumdan rahatsızım.Kanalizasyon çalışması birkaç

günde bitecek. Bu sorun daçözülmüş olacak.

Bu konuşmalara göre boşluğa aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?

A) Milli Eğitim Müdürü

B Belediye Başkanı

C) Sağlık Müdürü

D) Vali

5. 1. Milli Eğitim Bakanlığı

2. İl Milli Eğitim Müdürlüğü

3. İl Emniyet Müdürlüğü

4. Tarım il Müdürlüğü

Aşağıdakilerden hangisi valiliğe bağlı resmi ku-ruluşlardan biri değildir?

A 1 B) 2 C) 3 D) 4

6. ?

Valiliğe bağlı olarak çalışır.

⇓

Kültürel, sosyal ve ekonomik kalkınmayı artırmaya çalışır.

⇓

Köylere hizmet götürür.

Bu bilgilere göre diyagramda soru işareti olan yere aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?

A) Milli Eğitim Müdürlüğü

B) Adalet Bakanlığı

C) Belediye

D İl Özel İdaresi

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

133

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et


Haklar ve Özgürlükler Ders – 22

KATILIM HAKKI VE DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ

Hak ve özgürlükler Anayasamızda da yer alan, bir-birini tamamlayan iki önemli kavramdır.

Hak, kişinin doğuştan sahip olduğu insanı ve evren-sel kurallardır.

Özgürlük ise herhangi bir kızıtlamaya, zorlamaya bağlı olmadan düşünmek ve davranmaktır.

Anayasamızdaki temel hak ve özgürlüklerimizden ba-zıları şunlardır:

Madde 42; Kimse eğitim ve öğretim hakkından yok-sun bırakılamaz.

Madde 56; Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir...

Madde 22; Herkes haberleşme hürriyetine sahiptir...

Madde 50; Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uy-mayan işlerde çalıştırılamaz.

Katılım Hakkı Hangi grubun içinde bulunursak bulunalım etkin ve

katılımcı bir vatandaş olmalı, ailemizde, sınıfımızda ya da okulumuzda alınan kararlarla ilgili fikrimizi belirterek kararlara katı sağlamalıyız.

Katılma hakkı en iyi örneklerden biri de genel ve ye-rel seçimlerde oy kullanmak ve aday olmaktır. Ka-tılma hakkıyla ilgili olarak Anayasamızda şu madde yer almaktadır:

Madde 67; Vatandaşlar, kanunda gösterilen şartla-ra uygun olarak seçme, seçilme ve bağımsız olarak veya bir siyasî parti içinde siyasî faaliyette bulunma ve halk oylamasına katılma hakkına sahiptir.

Düşünce Özgürlüğü

Düşünce özgürlüğü, görüşlerimizi başkaları ile pay-laşma ya da paylaşmama konusunda özgür olmak anlamına gelir. Düşünce özgürlüğü; düşüncelirimizi açıklama, yayımlama, ifade etme gibi hakları da be-raberinde getirir. Anayasamızda düşünce özgürlü-ğü,

Madde 25; Herkes düşünce ve kanaat hürriyetine sahiptir. Her ne sebep ve amaçla olursa olsun kim-se, düşünce ve kanaatini açıklamaya zorlanamaz; düşünce ve kanaatleri sebebiyle kınanamaz ve suç-lanamaz.

Madde 26; Herkes düşünce ve kanatini söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu ola-rak açıklama ve yayma hakkına sahiptir.” şeklinde yer almıştır.

ETKİNLİK – 1


D Y

1. Yaşama hakkı en temel hakkı-mızdır.

3

2.Katılma hakkına en iyi örnek ge-nel ve yerel seçimlerde oy kul-lanmak ve aday olmaktır.

3

3.Bireyler katılma hakkını kullana-rak ülke yönetiminde söz sahibi olabilirler.

3

4.İnsan hakları, kişinin sonradan, yaşarak sahip olabileceği hak-lardır.

3

5. Temel haklar anayasa ve yasa-larla korunma altına alınmıştır.

3

6.Devlet bazı özel durumlarda te-mel haklarımızda bazı kısıtlama-lar yapabilmektedir.

3

7.Her birey kimsenin müdahale-si olmadan istediğini düşünma hakkına sahiptir.

3

8.Sadece bazı özelliklere sahip olan bireyler düşünce ve kanaat hürriyetine sahiptir.

3

9.Hiç kimse düşünce ve kanaatleri sebebiyle kınanamaz ve suçla-namaz.

3

10.Bizleri ilgilendiren konularla ilgili alınan kararlara fikrimizi belirte-rek katkı sağlamalıyız.

3

11.Okullarda yapılan seçme ve se-çilme faaliyetlerine sadece onse-kiz yaşından büyükler katılabilir.

3

12.Bir kimse özgür bir ortamda ya-şamıyorsa düşüncelerini de öz-gürce açıklayamayabilir.

3

13.Düşünce özgürlüğü yalnızca gö-rüşlerimizi başkalarıyla paylaş-ma konusunda özgür olmaktır.

3

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER


Haklar ve ÖzgürlüklerDers – 22

ETKİNLİK – 2


hak söz özgürlüklerden

düşünce açıklamaya katılma

yazı haklarını Düşünce özgürlüğü

özgürlük katılımcı hak

anayasa etkin kalıtım

1. Kişinin doğuştan sahip olduğu insanı ve evrensel kurallara .............................................. denilmektedir.

2. Herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya bağlı olmadan düşünmek ve davranmak .................................................. olarak

tanımlanmaktadır.

3. Yaşama hakkı, kişi dokunulmazlığı, düşünce özgürlüğü insanların sahip olduğu temel ............................. ve ...................

......................................... bazılarıdır.

4. Hangi grubun içinde bulursak bulunalım etkin ve ............................................................ bir vatandaş olmalıyız.

5. Ailemizde, sınıfımızda ya da okulumuzda alınan kararlar konusunda fikrimizi belirterek ..................................................

özgürlüğümüzü kallanmalıyız.

6. Anayasamıza göre on sekiz yaşına gelen her birey seçimlere ............................................................ hakkından yararla-

nabilmektedir.

7. ............................................................ görüşlerinizi başkalarıyla paylaşma ya da paylaşmama konusunda özgür olmak

anlamına gelmektedir.

8. Her ne sebep ve amaçla olursa olsun kimse düşünce ve kanaatini ............................................................ zorlanamaz.

9. Herkes, düşünce ve kanaatini ............................., resim, ....................................... veya başka yollarla açıklama ve yayma

hakkına sahiptir.

10. Temel haklarımızı kullanırken başkalarına saygısızlık etmemeli, onların .................................................. çiğnememeliyiz.

11. Hangi grubun içinde bulunursak bulunalım ....................................... ve katılımcı bir vatandaş olmalıyız.

12. Sivil toplum kuruluşlarında yer almak, çevremizdeki sorunlarla ilgili düşüncelerimizi yetkilere iletmek de bir

....................................... biçimidir.

13. Temel hak ve özgürlüklerimiz ....................................... tarafından güvence altına alınmıştır.

hak

özgürlük

hak

özgürlük

katılımcı

düşünce

katılımcı

Düşünce özgürlüğü

açıklamaya

haklarını

etkin

katılım

anayasa

söz yazıİSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

135



Haklar ve Özgürlükler

1. Hak, kişinin doğuştan sahip olduğu, kişiyi kendi özüyle yaşatacak insani ve evrensel kurallardır.

Buna göre, insan haklarıyla ilgili aşağıdaki ifa-delerden hangisi yanlıştır?

A) Temel haklar anayasa ve yasalarla koruma al-tına alınmıştır.

B Kişi isterse temel haklarından vazgeçerek başka bireylere devredebilir.

C) Devlet bazı özel durumlarda temel haklardan kısıtlamalara gidebilir.

D) Temel haklar insani ve evrensel bir özelliğe sa-hiptir.

2. Aşağıdaki kelimelerden hangisi katılma hakkı ile ilişkilendirilemez?

A) Aday

B) Seçim

C Vergi

D) Oy

3. Katılım özgürlüğü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A Katılım hakkı sadece siyasi partiler sayesinde gerçekleştirilebilir.

B) Katılım demokrasinin temel ilkelerinden biridir.

C) Bireyler seçme ve seçilme hakkıyla yönetime iradelerini yansıtırlar.

D) Vatandaşlar kanunda gösterilen şartlara uy-gun olarak seçeme ve seçilme haklarına sahip-tirler.

4. Aşağıdakilerden hangisi katılım hakkının kulla-nılmasına örnek olarak gösterilemez?

A) Yerel seçimlerde oy kullanmak ve aday olmak

B) Sivil toplum kuruluşlarında yer almak

C) Çevremizdeki sorularla ilgili düşüncelerimizi yetkilere iletmek

D Büyüklerimizin bizim hakkımızda aldığı karar-ları sorgulamadan uygulamak

5. Aşağıdaki öğrencilerden hangisi katılma hakkını kullanmamıştır?

A) B)

C) D

Ben okul temsilcisi olmak için aday oldum.

Ben sınıf başkanlığı seçiminde oy kullandım.

Ben okuldaki spor kulübü başkanlığına seçildim.

Ben annemin bana sormadan kayıt yaptırdığı yüzme kursuna gidiyorum.

6. Aşağıdakilerden hangisi anayasamızda yer alan temel haklarımızdan biri değildir?

A) Eğitim hakkı

B) Sağlık hakkı

C) Yaşama hakkı

D Askerlik hakkı

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et


Haklar ve ÖzgürlüklerBilgi Öğrenme Testi – 02

1. Düşünce özgürlüğü, görüşlerimizi başkalarıyla paylaşma ya da paylaşmama konusunda özgür olma anlamına gelir. Hepimiz bu özgürlüğe sahibiz. Fakat bazı durumlarda bu haklarımızın kullanılma-sında çeşitli sınırlamalar getirilebilir.

Aşağıdakilerden hangisi haklarımızın sınırlandı-rılabileceği durumlara örnek olarak gösterile-mez?

A) Devlete ait sırların açıklanması

B) Suça teşvik ya da suçlulara destek vermek

C İnancı ile ilgili düşünceleri içeren yayın hazırla-mak

D) Seferberlik, savaş ve sıkı yönetim hali

2.

Verilen görselde aşağıdaki haklarımızdan hangi-sine vurgu yapılmıştır?

A) Yaşama hakkı

B) Düşünce özgürlüğü

C) Haberleşme hürriyeti

D Katılım hakkı

3. Anayasamızın 26. maddesine göre; “Herkes dü-şünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu olarak açıklama ve yayma hakkına sahiptir.”

Anayasamızın 26. maddesine bakılarak aşağıda-ki yorumlardan hangisi yapılabilir?

A) Sadece halkın karşısında düşüncelerini açıkla-yan politikacılar düşünce özgürlüğüne sahiptir.

B Düşüncelerimizi ifader ederken birçok farklı yöntem kullanabiliriz.

C) Düşünce özgürlüğünü ifade etmenin en etkili yolu düşüncelerimizi yazılı hale getirmektir.

D) Düşünce özgürlüğünü yalnızca belli bir özelliğe sahip bireyler kullanabilir.

4. Düşünce özgürlüğü ile ilgili aşağıda verilen ifa-delerden hangisi yanlıştır?

A) Herkes, düşünce ve kanaat hürriyetine sahiptir.

B) Her ne sebeple olursa olsun kimse, düşünce ve kanaatini açıklamaya zorlanamaz.

C) Hiç kimse düşünce ve kanaatleri sebebiyle kı-nanmaz ve suçlanamaz.

D Ülkemizde yalnızca 18 yaşından büyük olan bi-reyler düşünce özgürlüğüne sahiptir.

5. Aşağıdakilerden hangisi temel hak ve özgürlük-lerin genel özelliklerinden biri olamaz?

A) Doğumla başlar, ölümle biter.

B Ülkeden ülkeye farklılık gösterir.

C) Dünyanın her yerinde geçerlidir.

D) Devredilemez ve vazgeçilemezdir.

6. “İnsan doğuştan sahip olduğu, dokunulmaz, dev-redilmez, vazgeçilemez, sınırlandırılamaz, bireyin kişilik kazanmasını sağlayan hak ve özgürlüklere ...........................?........................... denir.

Verilen bilgide “?” gösterilen yere aşağıdakiler-den hangisi getirilmelidir?

A temel haklar

B) sorumluluk

C) eğitim hakkı

D) kişi dokunulmazlığı

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et


Haklar ve Özgürlükler Bilgi Öğrenme Testi – 03

1. Katılım hakkının aşağıdakilerden hangisi ile doğ-rudan ilgisinin olduğu savunabilir?

A) Yaşama hakkı

B) Haberleşme hürriyeti

C) Eğitim hakkı

D Düşünce ve ifade özgürlüğü

2. Günlük hayatımızda okul, aile, arkadaş gibi hangi grubun içinde bulunursak bulunalım etkin ve katı-lımcı bir vatandaş olmalı, bizleri ilgilendiren konu-larda alınan kararlara katkı sağlamaya çalışmalı-yız.

Aşağıdakilerden hangisinin katılımcı bir grup özelliği taşıdığı söylenemez?

A) Bir ailede tatile gidilecek yere hep beraber ka-rar verilmesi

B Öğretmenin en çalışkan öğrenciyi sınıf başkanı olarak belirlemesi

C) Tenefüste oynanacak oyunların öğrenciler ta-rafından belirlenmesi

D) Mahallede bir araya gelen çocukların kendi is-tekleri oyunları oynanabilmesi

3. Yerel ve genel seçimlerde aday olmak ve oy kul-lanmak aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir?

A) Düşünce özgürlüğü

B Katılma hakkı

C) Yaşama hakkı

D) Seyahat özgürlüğü

4. I. Oyun oynama hakkı

II. Ülke yönetimine katılma hakkı

III. Okula gitme hakkı

Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri çocukların kullanabileceği haklar arasında yer almaz?

A) Yalnız I B Yalnız II

C) I ve II D) I ve III

5. • Sivil toplum kuruluşlarında yer almak

• Çevremizdeki sorunlarla ilgili düşüncelerimizi yetkilere iletmek

Aşağıda verilen haklardan hangisinin kullanıldı-ğına kanıt olarak gösterilebilir?

A Katılım hakkı

B) Düşünce özgürlüğü

C) Sağlık hizmetlerinde yararlanma hakkı

D) Eğitim hakkı

6. Düşünce özgürlüğü ile ilgili aşağıda verilen bilgi-lerden hangisi doğrudur?

A) Kamu görevlileri her türlü düşüncelerini açıkla-mak zorundadırlar.

B) Düşünce özgürlüğümüzü yalnızca siyasi parti-lere üye olarak kullanabiliriz.

C Düşünce özgürlüğü anayasa ve kanunlarla gü-vence altına alınmıştır.

D) İnsanlar düşünce ve kanaatlerinden dolayı mahkeme kararı olmadan da suçlanabilirler.

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

138

Analiz


Haklar ve Özgürlükler

1. Katılımcı bir kişiliğe sahip olan bir kişi için aşa-ğıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Sorumluluk üstlenmekten çekinmez.

B) Alınan kararlara etki eder.

C) Düşüncelerini ifade eder.

D Sportif faaliyetlerde başarılıdır.

2. Madde 67: Vatandaşlar, kanunda gösterilen şart-lara uygun olarak seçme, seçilme ve bağımsız ola-rak veya bir siyasi parti içerisinde siyasi faaliyette bulunma ve halk oylamasına katılma hakkına sa-hiptir.

Anayasamızın verilen maddesinin aşağıdakiler-den hangisi ile ilgili olduğu söylenemez?

A) Seçimlerde aday olma

B) Siyasi faaliyetlere katılabilme

C İnancının gereğini yerine getirebilme

D) Seçimlerde oy kullanma

3. Herkes düşüncesini özgürce ifade etme hakkına sahiptir. Ancak bu hak kullanırken ..............................

Verilen bilgi aşağıdakilerden hangisi ile tamam-lanırsa doğru olur?

A) başkalarıyla iletişime geçilmemelidir.

B başkalarının hakları çiğnenmemelidir.

C) başkalarıyla konuşulmamalıdır.

D) başkalarının haklarını kullanması engellenme-lidir.

4. Ailemizde, sınıfımızda ya da okulumuzda alınan kararlar konusunda fikirlerimizi belirterek karar-lar katkı sağlarsak hem düşünce özgürlüğünü kul-lanmış hem de alınan kararların sahibi oluş oluruz.

Verilen bilgide aşağıdaki haklardan hangisi ile ilgili vurgu yapılmıştır?

A) Haberleşme B) İletişim

C) Yaşama D Katılım

5. Aşağıdakilerden hangisi katılım hakkının kulla-nılmasına örnek olarak gösterilemez?

A) Yeliz’in aile toplantısında fikirlerini söylemesi

B) Sınıf kuralları belirlenirken Utku’nun düşünce-lerini açıklaması

C Hastalanan Arzu’nun doktora gitmesi

D) Ali Bey’in yerel seçimlerde aday olması

6. Anayasamızın 25. maddesine göre “Herkes dü-şünce ve kanaat hürriyetine sahiptir.”

Verilen bilgiye göre, anayasamızın 25. maddesi-nin aşağıdakilerden hangisi ile ilgili olduğu söy-lenebilir?

A) Katılım hakkı

B Düşünce özgürlüğü

C) Eğitim hakkı

D) Seyahat hürriyeti

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

139

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et


Bağımsızlığımızın ve Egemenliğimizin Sembolleri Ders – 23

EGEMENLİK ve BAĞIMSIZLIK SEMBOLLERİ

Vatanımızın düşman tarafından işgal edilmesiyle bağımsızlığımızın tehlikeye düşmesi üzerine mille-timiz Milli Mücadele’yi gerçekleştirerek Türkiye’nin bağımsız bir devlet olduğunu tüm Dünya’ya kabul ettirmiştir.

Bayrağımız, İstiklâl Marşımız, Türkçemiz, başkenti-miz, paramız, meclisimiz bizim bağımsızlığımızın ve egemenliğimizin sembolleridir.

Bayrağımız Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde kullanılmaya

başlanan ay yıldızlı bayrağımızdaki kırmızı renk şe-hitlerimizin kanını temsil etmektedir.

Türk Bayrağı yırtık, sökük, yamalı, delik, kirli, soluk veya buruşuk bir şekilde kullanılamaz. Yemin tören-leri dışında masa ve kürsülere örtü olarak kullanıla-maz. Oturulan ve ayak basılan yerlere konulamaz.

İstiklâl Marşımız Millî Mücadele devam ederken halkın ve askerin

bağımsızlık isteğini ifade etmek için milli bir mar-şın hazırlanmasına karar verilmiştir. Mehmet Akif’in kahraman ordumuza adadığı şiiri 12 Mart 1921 ta-rihinde TBMM tarafından milli marş olarak kabul edilmiştir.

Osman Zeki Üngör tarafından günümüzdeki bes-tesi yapılan İstiklâl Marşı milli duyguları canlı tutan birleştirici bir özelliğe sahiptir. Bizler bu marşı okul-larımızdaki törenlerde, spor karşılaşmalarında, milli bayramlarda coşkuyla okuruz.

Başkentimiz Anadolu’da küçük bir şehir olan Ankara, Mustafa

Kemal ve arkadaşlarının buraya gelmesi üzerine Millî Mücadele’nin merkezi haline gelmiştir.

23 Nisan 1920’de Büyük Millet Meclisi burada açıl-mıştır. Ülkenin farklı yerlerinden seçilen milletvekil-leri Ankara’ya gelerek milli egemenliğe dayalı Tür-kiye’nin temellerini atmışlardır. Milli Mücadele’nin kazanılmasından sonra 13 Ekim 1923’te Ankara yasa ile başkent ilan edilmiştir.

ETKİNLİK – 1


D Y

1.

Millî Mücadele’nin kazanılmasıy-la Türkiye’nin bağımsız bir devlet olduğu tüm dünya tarafından ka-bul edilmiştir.

3

2.Ay yıldızlı bayrağımız ilk defa Türkiye Cumhuriyeti döneminde kullanılmaya başlanmıştır.

3

3.Bayrağımız özel günlerde evle-rimize ve iş yerlerimize asılmak-tadır.

3

4.

Mehmet Akif Ersoy yarışmayı kazanacak şiire para ödülü veri-leceğinden dolayı milli marş için yapılan yarışmaya katılmamıştır.

3

5.İstiklâl Marşı millî duyguları canlı tutan birleştirici bir özelliğe sa-hiptir.

3

6.İstiklâl Marşı bağımsızlığın bir sembolü olarak okullarda her gün okunmaktadır.

3

7.Mehmet Akif Ersoy Milli Mücade-le döneminde Burdur Milletvekili olarak meclise girmiştir.

3

8.Ankara, Milli Mücadele’nin baş-laması üzerine başkent olarak ilan edilmiştir.

3

9.Bir ülkenin parası egemenliğinin ve bağımsızlığının bir gösterge-sidir.

3

10.

Milli egemenlik ve bağımsızlık sembollerimizden bazılarına Anayasamızın üçüncü madde-sinde yer verilmiştir.

3

11.

Mustafa Kemal ve arkadaşla-rının Ankara’ya gelmesi burayı Milli Mücadele’nin merkezi haline getirmiştir.

3

12.Türkçe, Türk milletini birbirine bağlayan önemli unsurlardan bi-ridir.

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER


Bağımsızlığımızın ve Egemenliğimizin SembolleriDers – 23

ETKİNLİK – 2


Milli Mücadele’yi Ankara bağımsızlığımızın

Mehmet Akif Ersoy Türk Dil Kurumu TBMM

örtü Türk Lirası’nın egemenliğimizin

Osman Zeki Üngör şehitlerimizin İstiklal Marşı’nı

kanunda bağımsızlık üçüncü

1. Bağımsızlığımızın tehlikeye düşmesi üzerine milletimiz ................................................................................ gerçekleştirerek

yurdumuzu işgalden kurtarmıştır.

2. Bayrağımız, İstiklâl Marşımız, Türkçemiz, başkantimiz, paramız, meclisimiz bizim ............................................................

ve ............................................................ sembollerindendir.

3. Bayrağımızdaki kırmızı renk ............................................................ kanını temsil etmektedir.

4. Resmi yemin törenleri dışında bayrağımız masalara, kürsülere ............................................................ olarak serilemez.

5. Milli marşımız olan İstiklâl Marşı ...................................................................................... tarafından kaleme alınmıştır.

6. İstiklâl Marşı’nın günümüzdeki bestesi ...................................................................................... tarafından yapılmıştır.

7. İsmet Paşa’nın hazırladığı kanun teklifinin yürürlüğe girmesiyle ............................................................ yeni Türk devletinin

başkenti olmuştur.

8. Bağımsızlığımızın sembollerinden biri olan .................................................................................. ön yüzünde Cumhuriyetin

kurucusu Atatürk’ün resmi yer almaktadır.

9. Günümüzde Türk dilinin doğru kullanımıyla ilgili ................................................................. çeşitli çalışmalar yürütmektedir.

10. Milli mücadele sırasında 23 Nisan 1920 açılan ............................................................, ülkemiz için ulusal egemenlik sem-

bollerimizdendir.

11. Bir milletin veya devletin kendi vatandaşları tarafından özgürce yönetilebilmesine ................................................. denir.

12. Türk Bayrağı’nın boyutu ve nasıl kullanılacağı ................................................................. açıklanmıştır.

13. Millî egemenlik ve bağımsızlık sembollerimizde bazılarına Anayasamızın ................................................ maddesine yer

verilmiştir.

14. Okullarımızdaki törenlerde, spor karşılaşmalarında, millî bayramlarda ................................................................. coşkuyla

okuruz.

Milli Mücadeleyi

bağımsızlığımızınegemenliğimizin

şehitlerin

örtü

Mehmet Âkif Ersoy

Osman Zeki Üngör

Ankara

Türk Lirasının

Türk Dil Kurumunun

bağımsızlık

kanunda

üçüncü

İstiklal Marşının

TBMMİSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

141



Bağımsızlığımızın ve Egemenliğimizin Sembolleri

1. Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü.... Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü Işık ışık, dalga dalga bayrağım. Senin destanını okudum, senin destanını yazacağım. Arif Nihat ASYA

Yukarıdaki şiirde şair bağımsızlık sembollerimi-zin hangisinden söz etmektedir?

A) Para

B) Millî Marş

C Bayrak

D) Başkent

2. Bağımsızlık sembollerinden biri olan bayrakla il-gili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Bayrağımız kırmızı rengi şehitlerimizin kanın-dan aldığı kabul edilir.

B) Bayrağımız Osmanlı Devleti’nde şekillenerek günümüze gelmiştir.

C) “Türk Bayrağı Kanunu” ile bayrağın boyutları, nerelerde ve nasıl kullanılacağı belirlenmiştir.

D Bayraktaki beyaz renk eski Türk geleneğine göre egemenliği anlatmaktadır.

3. Ulusal egemenlik ve bağımsızlığımızın sembolle-rinden biri olan İstiklal Marşı ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) İstiklâl Marşı’nı belirlemek için bir şiir yarışma-sı düzenlenmiştir.

B Millî Mücadele kazanıldıktan sonra kabul edil-miştir.

C) Mehmet Akif ERSOY tarafından kaleme alın-mıştır.

D) Osman Zeki ÜNGÖR tarafından bestelenmiştir.

4. Aşağıdakilerden hangisi başkentimiz Ankara’yı diğer illerden ayıran özelliklerden biri değildir?

A Kalabalık bir nüfusa sahip olması

B) TBMM’nin burada açılmış olması

C) Milli Mücadele’nin yürütüldüğü merkez olması

D) Anıtkabir’in burada bulunması

5. I. Millî bayram ve törenlerde

II. Uluslararası spor müsabakalarında

III. Önemli gün ve haftaların kutlanılmasında

İstiklâl Marşı verilen durumların hangisi ya da hangilerinde okunmaktadır?

A) Yalnız I

B) I ve II

C) I ve III

D I, II ve III

6. Aşağıdakilerden hangisi egemenlik ve bağımsız-lık sembollerimizden biri değildir?

A) Başkentimiz

B Topkapı Sarayı

C) Türk parası

D) TBMM

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et


Bağımsızlığımızın ve Egemenliğimizin SembolleriBilgi Öğrenme Testi – 02

1. Egemenlik ve bağımsızlık sembollerimizden olan İstiklal Marşı’nın yazarı aşağıdakilerden hangi-sidir?

A) Arif Nihat Asya

B) Osman Zeki Üngör

C Mehmet Akif Ersoy

D) Hamdullah Suphi Tanrıöver

2. Aşağıdakilerden hangisi Anayasamızın 3. mad-desinde açıklanan egemenlik ve bağımsızlık sembollerinden biri değildir?

A) Milli Marşı “İstiklal Marşı”dır.

B) Başkenti Ankara’dır.

C) Dili Türkçe’dir.

D Yasalar önünde herkes eşittir.

3. Bağımsızlık ve egemenlik sembollerinden biri olan dilimiz Türkçe için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Türk milletini birbirine bağlayan önemli unsur-lardan biridir.

B Dünyada en çok konuşulan dil Türkçe’dir.

C) İnsanları milli amaçlar etrafında toplama yar-dımcı olur.

D) İnsanların birlikte hareket etmesini sağlayan önemil unsurlardandır.

4. Başkentimiz olan Ankara ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin yönetim mer-kezidir.

B) Başbakanlık, bakanlıklar ve yargı organları bu-rada bulunur.

C) Kurtuluş Savaşı’ndan önce başkent olarak ilan edilmiştir.

D Türkiye’nin merkezinde, askerî ve coğrafî özel-likleriyle başkent olabilecek konumdadır.

5. • TBMM

• Para

• Bayrak

• Milli Marş

Verilen kavramların ortak özelliği aşağıdakiler-den hangisidir?

A) Egemenlik ve bağımsızlık sembolleri

B Geleneklerimizi oluşturan unsurlar

C) Ülkenin yönetim merkezi

D) Halkın yönetimde söz sahibi olması

6. Bayrağın kullanımı ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?

A Siyasi parti amblemi olarak kullanılabilir.

B) Sadece resmi yemin törenlerinde masa örtüsü olarak kullanılabilir.

C) Oturulan bir eşyaya bayrak şekli yapılabilir.

D) Elbise ya da üniforma şeklinde giyilebilir.

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et


Bağımsızlığımızın ve Egemenliğimizin Sembolleri Bilgi Öğrenme Testi – 03

1. Bir ülkenin bağımsız olduğunu temsil eden sem-boller vardır.

Aşağıdakilerden hangisi ülkemizin bağımsızlık sembollerinden biri değildir?

A) B)

C) D

TBMM Türk Bayrağı

Türk parası Lokum

2. İstiklal Marşımız, bağımsızlığımızın simgesi, bay-rağımızın ayrılmaz bir parçasıdır. İstiklal Marşımız 12 Mart 1921 tarihinde TBMM tarafından kabul edilmiştir.

İstiklal Marşımızın yazarı aşağıdakilerden han-gisidir?

A) B

C) D)

İsmet İnönü M. Akif Ersoy

Hamdullah SuphiTanrıöver

Kazım Karabekir

3. Türkiye’nin kurucusu büyük önder Atatürk Anka-ra’da Anıtkabir’de yatmaktadır. Türk ulusu Ata’sını ziyaret ederek ona sonsuz teşekkürlerini sunar. Ankara’ya gelen yabancı ülke devlet adamları da Atatürk’ü ziyaret ederler. Yöneticilerimiz özel gün ve bayramlarda Ata’mızı ziyaret ederek ziyaret defterine duygu ve düşüncelerini yazarlar.

Yukarıdaki parçaya göre, aşağıdakilerden han-gisine ulaşılamaz?

A) Türkiye’nin kurucusu Atatürk’ün Anıtkabir’de yattığına

B) Türk ulusunun Ata’sını ziyaret ederek teşek-kürlerini sunduğuna

C) Anıtkabir’e gelen konukların ziyaret defterine duygu ve düşüncelerini yazdığına

D Yabancı ülke devlet adamlarının Anıtkabir’i zi-yaret edemediğine

4. Aşağıdakilerden hangisi bağımsızlık sembolleri-mizden değildir?

A) Bayrağımız

B) Paramız

C) Başkentimiz

D Dinimiz

5. Bayrak

Onun Ateş kırmızısı Ne gelincik ve gülden. Türk oğlunun öz kanıdır Ona bu al rengi veren...

Vazifendir bayrağımı Üstün tutmak her bayraktan. Can veririm kan dökerim Vazgeçmem ben bu haktan.

Bu şiire göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Türk milletinin bayrak için can verebileceğine

B) Bayrağımıza değer vermemiz gerektiğine

C) Milliyetçilik duygusuyla bayrağımıza sahip çık-mamız gerektiğine

D Diğer bayrakların daha üstün olduğuna

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

isab

et

144

Analiz


Bağımsızlığımızın ve Egemenliğimizin Sembolleri

1.

Bayrak Millî Marş

BaşkentAnkara

Bu görsellerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Her ülkede bulunur.

B) Türkiye’nin önemli şehrini gösterir.

C) Dünyanın değerlerini yansıtır.

D Türkiye’nin bağımsızlık sembolleridir.

2. Mehmet Âkif Ersoy ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Bir süre milletvekili olarak görev yapmıştır.

B Başbakan olarak ülke yönetiminde yer almıştır.

C) Şiirlerini Safahat adlı kitabında toplamıştır.

D) İstiklal Marşı’nı Türk milletine armağan etmiş-tir.

3. İstiklal Marşı 21 Mart 1921’de TBMM tarafından ka-bul edildi. Besteci Osman Zeki Üngör tarafından günümüzdeki bestesi yapıldı. İstiklal Marşı bağım-sızlık sembolü olarak okullarda her pazartesi ve cuma günleri okunmaktadır.

Verilen açıklamada İstiklal Marşı ile ilgili aşağı-dakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Hangi tarihte kabul edildiğine

B) Okullarda hangi günler okunduğuna

C Kim tarafından yazıldığına

D) Bestesinin kim tarafından yapıldığına

4.

Ali Selin

Ankara MustafaKemal tarafındanTürkiye’ninbaşkenti olarakkabul edilmiştir.

Ankara’nın başkentseçilmesinde nüfusunfazla ve ekonomisiningelişmiş olmasıetkili olmuştur.

Öğrencilerin ifadeleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A Sadece Ali’nin ifadesi doğrudur.

B) Sadede Selin’in ifadesi doğrudur.

C) İki öğrencinin de ifadesi doğrudur.

D) İki öğrencinin de ifadesi yanlıştır.

5.

Bayrak İstanbul

İstiklal Marşı Para

Yukarıda hangi sembol ile gösterilen unsur ül-kemizin bağımsızlık sembolleri arasında yer al-maz?

A) B C) D)

İSABET Y

AYINLA

RI

ÇÖZÜMLER

YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LGİLER-SD-6.ÜN...Turizmi desteklemek, ilin tanıtılması...

Documents

Transcript of YY ÇÖZÜMLER - isabetyayinlari.com°LGİLER-SD-6.ÜN...Turizmi desteklemek, ilin tanıtılması...