xudonhesis proeqtis sagangebo situaciaSi samoqmedo gegmis...
Transcript of xudonhesis proeqtis sagangebo situaciaSi samoqmedo gegmis...
PTRANS ELECTRICA GEORGIA LTD.
xudonhesis proeqtis sagangebo situaciaSi samoqmedo gegmis
mosamzadebeli masalebis damuSaveba
Development of the Frame (generic) of Emergency Action Plan (EAP) for Khudoni Dam SemuSavebulia konsultantis, mecn.akad.doqt. ivane nonievis mier
Prepared by consultant Ivan Noniev, PhD.
12/27/2011
naSromSi damuSavebulia xudonis kaSxlis usafrTxoebis sakiTxebi, kerZoT momzadebulia da SemoTavazebulia gansaxilvelad kaSxlis SesaZlo ngrevis SemTxvevaSi sagangebo situaciis
samoqmedo gegmis konceptualuri safuZvlebi
2
sarCevi xudonhesis proeqtis sagangebo situaciaSi samoqmedo gegmis (EAP) mosamzadebeli masalebis damuSaveba ....................................................................................................... 4
Sesavali ............................................................................................................................................................................... 4
kaSxlis dazianebis (dangrevis) riski ............................................................................................... 4
xudonhesis proeqtis sagangebo situaciaSi samoqmedo gegma (EAP) ................... 6 I. xudonis kaSxlis ZiriTadi saproeqto monacemebi ........................................................... 6
II. xudonis kaSxlis sagangebo RonisZiebaTa gegmis ganxorcielebis xuTbijiani proeqti .................................................................................................................................................. 7
2.1. biji 1. xdomilebis aRmoCena .............................................................................................................. 7
2.1.2 biji 2. sagangebo situaciis donis gansazRvra ............................................................ 8
2.1..3. biji 3 Setyobineba da komunikacia ......................................................................................... 11
2.1.4. biji 4. gasaTvaliswinebeli qmedebebi ................................................................................. 15
2.1.5. biji 5. dasruleba ................................................................................................................................... 19
III. prevenciuli RonisZiebebi ......................................................................................................................... 24
IV. prevenciuli RonisZiebebis efeqturoba ..................................................................................... 26
V. Setyobinebebis sistemis organizacia ............................................................................................ 27
cxrili 1. ...................................................................................................................................................................... 28
VI. sakomunikacio sistema ................................................................................................................................. 29
cxrili 2. ..................................................................................................................................................................... 29
VII. datborvis zonaSi Sesvlis organizacia................................................................................. 33
VIII. organizaciuli RonisZiebebi Ramis saaTebSi .................................................................... 35
IX. samuSaoTa organizacia araxelsayrel klimatur pirobebSi................................ 35
X. sagangebo situaciebSi mosaxleobis uzrunvelyofa dacvis saSualebiT .. 36
XI. kooperaciis organizacia ......................................................................................................................... 37
cxrili 3. kooperaciis Tanmimdevroba kaSxlis ngrevis safrTxis SemTxvevaSi ................................................................................................................................................................. 38
XII. menejmentis organizacia .......................................................................................................................... 39
XIII. sagangebo situaciebSi samoqmedo gegmis srulyofa .................................................. 39
XIV. mosaxleobis evakuaciis winapirobebi ...................................................................................... 40
XV. daskvnebi da rekomendaciebi ............................................................................................................... 41
danarTi ............................................................................................................................................................................... 42
danarTi # 1 ............................................................................................................................................................... 43
3
sagangebo situaciebSi moqmedebis gegmis amocana ............................................................... 43
danarTi # 2 .............................................................................................................................................................. 44
moTxovnebi xudonis kaSxlis usafrTxoebis gegmis mimarT ....................................... 44
danarTi # 3 .............................................................................................................................................................. 45
1. mizani .......................................................................................................................................................................... 45
2. sawyisi monacemebi .......................................................................................................................................... 45
3. prevenciuli RonisZiebebi ...................................................................................................................... 46
3.1. adrindeli Setyobinebis sistemis (EWS) organizacia ...................................... 46 3.2. sakomunikacio (kavSirgabmulobis) sistema ................................................................... 47
3.3. datborvis zonaSi Sesvlis organizacia ........................................................................ 47
3.4. organizaciuli RonisZiebebi Ramis saaTebSi ............................................................. 47
3.5. samuSaoTa organizacia araxelsayrel klimatur pirobebSi ..................... 48
3.6. damcavi RonisZiebebi mosaxleobisaTvis .......................................................................... 48
3.7. kooperaciis organizacia ............................................................................................................... 49
3.8. koordinaciis organizacia ........................................................................................................... 49
3.9. sagangebo pirobebSi mzadyofnis gegmis srulyofis procedura ............ 49
danarTi # 4 .............................................................................................................................................................. 51
SeTanxmeba ganaTebis saSualebaTa uzrunvelyofis Taobaze ............................... 51
danarTi # 5 .............................................................................................................................................................. 52
sagangebo situaciis donis gansazRvris wesebi ................................................................ 52
danarTi 6 ..................................................................................................................................................................... 55
danarTi 7 ..................................................................................................................................................................... 56
danarTi 8 ..................................................................................................................................................................... 57
danarTi 9 ..................................................................................................................................................................... 58
danarTi 10 ................................................................................................................................................................... 59
danarTi 11 .................................................................................................................................................................... 60
4
xudonhesis proeqtis sagangebo situaciaSi samoqmedo gegmis
(EAP) mosamzadebeli masalebis damuSaveba
Sesavali kaSxlis dazianebis (dangrevis) riski
kaSxlis dazianeba (dangreva) potencialurad katastrofis tolfasia
misi Sedegebidan gamomdinare.
riskis Semcireba: maRali xarisxis proeqti, romelic iTvaliswinebs
mdinaris maqsimalur xarjs da aseve xarisxiani mSenebloba. kaSxali unda
iyos aRWurvili instrumentaluri monitoringis sistemiT uwyveti
dakvirvebebis CatarebisaTvis da iyos regularuli zedamxedvelobis qveS
damoukidebeli eqspertebis mier, romlebsac unda gaaCndeT Zalaufleba,
raTa maTi rekomendaciebi upirobod iyos Sesrulebuli da gaTvalis-
winebuli rogorc mSeneblobis, aseve eqspluataciis periodSi. obieqtis
eqspluatacias unda eweodes kargad momzadebuli personali, romelic
pirnaTlad da zustad asrulebs teqnikuri instruqciebis moTxovnebs.
obieqtze unda arsebobdes moqmedebis gegmebi arasaStato da sagangebo
situaciebis SemTxvevaSi (Setyobineba, gangaSi da evakuacia, mosaxleobis da
infrastruqturis dacvis RonisZiebebi da a.S.). obieqtis dazianebis
SemTxvevaSi sagangebo situaciis zona unda iyos aRWurvili adrindeli
Setyobinebis sistemiT.
winamdebare naSromis mizania damuSavdes mosamzadebeli masalebi
xudonis kaSxlis (md. engurze) proeqtisaTvis misi dazianebis SemTxvevaSi
sagangebo situaciis samoqmedo gegmisaTvis (EAP). proeqtis am etapze am
gegmis ConCxis damuSaveba iqneba savsebiT sakmarisi imis gaTvaliswinebiT,
rom saboloo damtkicebuli varianti unda arsebobdes obieqtze mSene-
blobis damTavrebis Semdeg. aq iqneba gaTvaliswinebuli axali realobebi,
5
romelic moyva mSeneblobis process da eqspluataciis sawyis etaps
(garemos da infrastruqturis cvlileba, axali dasaxlebebis gaCena,
kaSxlis, misi fuZis da wyalsacavis napirebis qceva da mdgomareoba dat-
virTvebis da zemoqmedebebis qveS monitoringis Sedegebze datyrdnobid da
a.S.).
sawyisi monacemebi am gegmis (EAP) SemuSavebisaTvis moyvanilia
qvemoT:
1. xudonis kaSxlis teqnikuri parametrebi;
2. datborvis zonis parametrebi kaSxlis ngrevis Sedegad im SemTxvevaSi,
rodesac wyalsacavi savsea da mdinareSi maqsimaluri xarjia (rukebi
da cxrilebi);
3. moTxovnebi kaSxlis usafrTxoebis gegmis mimarT;
4. wyalsacavis saangariSo parametrebi da maregulirebeli sistemebis
saSualebebi;
5. statistikuri monacemebi datborvis zonaSi mosaxleobis, sasoflo-
sameurneo miwebis, dawesebulebebisa da momsaxurebis obieqtebis
Sesaxeb;
6. monacemebi raionSi arsebuli janmrTelobis dacvis SesaZleblobaTa
Sesaxeb;
7. ruka masStabiT 1:50000, xudonis kaSxlis ganTavsebis teritoriis
aRniSvnebi:
DE –Dam Engineer, kaSxlis usafrTxoebaze pasuxismgebeli inJineri;
MoE – The regional Ministry of Emergencies, Sinagan saqmeTa saministros sagangebo situaciebis departamentis regionaluri sammarTveloebi;
EAP – Emergency Action Plan, sagangebo situaciis samoqmedo gegma;
EWS – Early Warning System, adrindeli Setyobinebis sistema.
6
xudonhesis proeqtis sagangebo situaciaSi samoqmedo gegma
(EAP)
I. xudonis kaSxlis ZiriTadi saproeqto monacemebi
gansaxilveli sagangebo situaciis reagirebis gegmis damuSavebis
TvalsazrisiT xudonis kaSxali iqneba ganTavsebuli zRvis donidan 501 -
702m-s niSnulTa SualedSi geometruli parametrebiT:
a) HkaSxlis tipi betonis TaRovani kaSxali
b) samSeneblo simaRle 200.5 m
v) sigrZe Txemze 522 m
g) sigane Txemze 9.0 m
d) sigane saZirkvelSi 42.0 m
xudonis wyalsacavis wylis sarkis farTi Seadgens 528 ha. wyalsacavis
moculoba maqsimaluri Setborvis dros Seadgens 364,5 mln. m3. maT
Soris sasargeblo moculobaa 223 mln. m3.
xudonis hidrokvanZs gaaCnia Semdegi wyalgamtari saSualebebi:
saderivacio gvirabi (wyalsacavis marcxena napirze) maqsimaluri
gamtarianobiT 1030m3/wm, kaSxlis Txemze centralur nawilSi da
marcxena napirize ganlagebuli wyalsagdebebi, agreTve siRrmuli
wyalsagdebi, romlebmac Tavisi jamuri gamtarianobiT unda uzrunvelyon
md. enguris maqsimaluri xarjis 2500m3/wm gatareba qveda biefSi.
xudonis TaRovani kaSxalis konstruqcia gaTvlilia 9-baliani
intensivobis miwiszvris zemoqmedebaze.
7
prevenciuli RonisZiebebis damuSaveba xorcieldeba kaSxlis ngrevis
gaTvaliswinebiT, vinaidan, rogorc cnobilia, mis ngrevas Tan sdevs
katastrofuli Sedegebi.
Sesabamisi prevenciuli RonisZiebebis Catareba aucilebelia
saTanado gegmis Sesabamisad, amasTan erTad nagebobis ngrevis riski
ganisazRvreba riskfaqtorebis da kaSxlis garRveviT gamowveuli nakadis
gavrcelebis hidravlikuri parametrebis, agreTve datborvis zonis
Sesaxeb statistikuri monacemebis safuZvelze.
II. xudonis kaSxlis sagangebo RonisZiebaTa gegmis ganxorcielebis xuTbijiani proeqti
2.1. biji 1. xdomilebis aRmoCena
nax.1 moyvanilia xudonis kaSxlisaTvis SemoTavazebuli sagangebo
situaciis samoqmedo gegmis (EAP) xuTbijiani sqema, romelic miRebulia
saerTaSoriso praqtikaSi. biji 1 aRwers araordinarul an sagangebo
situacias da Seicavs informacias, romelic daexmareba xudonis kaSxlis
operators gansazRvros Sesabamisi sagangebo done mocemul SemTxvevaSi.
araordinaruli da sagangebo xdomilebebi SeiZleba gamovlenili iqnas:
- vizualuri dakvirvebebiT kaSxalze an kaSxlis siaxloves
samTavrobo organoebis (adgilobrivi, sagubernio an centraluri),
miwaTmflobelebis, kaSxlis meTvalyureebis an sazogadoebis
warmomadgenlebis mier;
- instrumentuli dakvirvebebis monacemTa SefasebiT;
- sagrZnobi miwisZvrisas an kaSxlis siaxloves mis Sesaxeb
SetyobinebiT;
8
- gafrTxilebiT im pirobebis Sesaxeb, romelsac SeuZlia
araordinaruli an sagangebo situaciis gamowveva kaSxalze (mag.
mkacri amindi an uecari wyalmovardnis prognozi).
2.1.2 biji 2. sagangebo situaciis donis gansazRvra
mas Semdeg rac araordinaruli an sagangebo situacia dafiqsirebulia
an mis Sesaxeb Setyobineba arsebobs, kaSxlis operatori pasuxismgebelia
mocemuli SemTxvevis klasifikaciaze (ix. “sagangebo donis gansazRvris
saxelmZRvanelos” cxrili, danarTi 5, romelic dagexmarebaT garkveuli
xdomilebis SefasebaSi, raTa gaarkvioT, aris Tu ara mocemuli xdomileba
araordinaruli an potenciurad SeuZlia Tu ara mas iyos sagangebo
situaciis mizezi) erT-erTi sagangebo doniT Semdegi samidan:
sagangebo done 1 _ arakritikuli araordinaruli SemTxveva, romelic nela
viTardeba: es situacia ar aris normaluri, Tumca jer kidev ar emuqreba
kaSxlis eqspluatacias an mis struqturul mTlianobas, magram Tu es
viTareba gagrZeldeba, maSin man SeiZleba safrTxe Seuqmnas zemoTaRniSnuls.
teqnikuri daxmarebisaTvis saWiroa dakavSireba kaSxlis usafrTxoebis
inJinerTan an saxelmwifo moxelesTan, raTa gamokvleuli iqnas situacia
da miRebul iqnas samoqmedo rekomendaciebi. kaSxlis mdgomareoba
detalurad unda iqnas Semowmebuli, gansakuTrebiT talRebis
zemoqmedebisas, raTa gamovlindes nebismieri xdomileba, romelsac SeuZlia
potenciurad an gardauvlad gamoiwvios kaSxlis mtyuneba. adgilobriv
samarTaldamcavTa warmomadgenelma unda Seatyobinos Tavis xelmZRvanelobas
Seqmnili situaciis Sesaxeb, raTa miRebuli iqnas gadawyvetileba, vinaidan
SesaZloa movlenebi ganviTardes uaresi scenariT, rac moiTxovs sagangebo
RonisZiebaTa gatarebas.
9
nax.1
xudonis kaSxlis saგანგებო ღონისძიებათა გეგმის sqema
10
sagangebo done 2 – კაშხლis potenciurad SesaZlebeli mtyunebis
Semcveli situaciis swrafi ganviTareba:
am situaciam saboloo angariSiT SeiZleba gamoiwvios კაშხლis
mtyuneba da qveda biefis uecari datborva, magram uSualod კაშხლis
garRvevis safrTxe ar arsebobs. normatiuli dokumentebi unda iyos
daregistrirebuli am sagangebo situaciis Tanaxmad da gaices gangaSis
signali. kaSxlis operatori axlodan unda akontrolebdes nagebobis
mdgomareobas da periodulad acnobebdes situaciis ganviTarebis Sesaxeb
samarTaldamcav organos TanamSromlebs. Tu kaSxlis mdgomareoba uaresdeba
da mtyuneba gardauvalia, Sesabamisma samsaxurebma dauyovnebliv unda
daafiqsiron sagangebo donis cvlileba, raTa moaxdinon qveda biefSi
myofi adamianebis evakuacia.
Tu dro iZleva amis saSualebas, maSin teqnikuri daxmarebisaTvis
saWiroa mimarTva kaSxlebis usafrTxoebaze pasuxismgebel saxelmwifo
moxeleebisaTvis, raTa Sefasdes da rekomendebul iqnas aRdgeniTi
samuSaoebis Catareba kaSxlis rRvevis Tavidan asacleblad. kaSxlis
operatorma unda daiwyos aRdgeniTi-saremonto samuSaoebi (gamoiyenos
adgilobrivi, misTvis xelmisawvdomi resursebi). aRdgeniTi samuSaoebis
warmoebisaTvis gamoyofili drois intervali SeiZleba ganisazRvros
ramodenime saaTiT an dRiT.
es sagangebo done, agreTve eTanadeba im situacias, roca nakadi
gadaedineba kaSxalze an analogiuri mosalodnelia da SeuZlia
wyaldidobis gamowveva qveda biefSi, rac safrTxes Seuqmnis iq myof
adamianebsa da ganlagebul obieqtebs. avariuli samsaxurebi unda iqnas
mobilizebuli gangaSis gamocxadebiT, raTa droulad daiwyon evakuacia da
11
moawyon zRudarebi (dabrkolebebi) wyaldidobis gavrcelebis gzaze, im
SemTxvevaSi, Tu wylis done ganagrZobs awevas.
sagangebo done 3 – kaSxlis uecari (swrafi) mtyuneba gardauvalia an
mas ukve aqvs adgili. es – sagangebo, uecari situaciaa, roca
wyalSemtbori nagebobis mtyuneba saxezea an aSkaraa, rom aseTi xdomileba
SeiZleba moxdes da misi Tavidan acileba SeuZlebelia. garRvevis talRa
(wyalmovardna) gavrceldeba kaSxlis qveda biefSi. analogiuri scenariT
ganviTardeba movlenebi maSinac, roca nakadi gaarRvevs kaSxals da qveda
biefis adamianebiT dasaxlebul da ganviTarebuli infrastruqturis zonaSi
gamoiwvevs wyaldidobas. aucilebelia samarTaldamcav organoebTan
dauyovnebliv dakavSireba, raTa saavario samsaxurebma daiwyon adamianebis
evakuacia yvela saxifaTo adgilidan da aucileblobis SemTxvevaSi
gadaketon gzebi.
sagangebo done 1: nela ganviTarebadi (progresirebadi), arakritikuli,
araordinaruli) SemTxveva;
sagangebo done 2: swrafad ganviTarebadi (progresirebadi), kaSxlis
potenciuri mtyunebis Semcveli SemTxveva;
sagangebo done 3: kaSxlis mtyuneba gardauvalia an mas ukve aqvs
adgili.
2.1..3. biji 3 Setyobineba da komunikacia
Setyobineba:
sagangebo donis gansazRvris Semdeg, qvemoT moyvanili Sesabamisi
sagangebo donis sqemis Tanaxmad mosaxleoba dauyovnebliv unda iyos
gafrTxilebuli.
12
komunikacia:
sagangebo done 1: nela ganviTarebadi (progresirebadi), arakritikuli,
araordinaruli SemTxveva:
kaSxlis operatori da mesakuTre unda daukavSirdes nagebobis inJinrebs da
kaSxalTa usafrTxoebis specialistebs. aRuweros maT Seqmnili situacia
da sTxovos teqnikuri daxmareba saWiro RonisZiebebis gasatareblad.
sagangebo done 2: swrafad ganviTarebadi (progresirebadi), wyalSemtbori
nagebobis potenciuri mtyunebis Semcveli SemTxveva:
gamoyenebuli unda iqnas qvemoTmoyvanili saxis Setyobineba, raTa
oficialurma da mmarTvelma personalma ukeT aRweros Seqmnili viTareba
sagangebo situaciaSi:
„es xdeba (wyalSemtbori nagebobis dasaxeleba). Aaq (unda mieTiTos
adgilmdebareoba, misamarTi) Seiqmna sagangebo situacia. obieqti
daSorebulia uaxloesi dasaxlebuli punqtidan (manZili).
Cven gavaaqtiureT sagangebo RonisZiebaTa gegma am kaSxalTan mimarTebaSi da
amJamad mdgomareoba Seesabameba sagangebo dones 2.
Cven vanxorcielebT winaswar gansazRvrul moqmedebebs, raTa adeqvaturad
gamovexmauroT situaciis ganviTarebas, romelsac SeeZlo gamoewvia kaSxlis
mtyuneba.
gTxovT, moemzadoT kaSxlis qvemoT mdebare olqebis (teritoriebis – unda
mieTiTos dasaxlebuli punqtebis da quCebis dasaxelebebi) evakuaciisaTvis.
ixelmZRvaneleT sagangebo RonisZiebaTa gegmis saevakuacio ruqis sakuTari
asliT.
Cven SegatyobinebT, rogorc ki situacia ganimuxteba an gauaresdeba. CemTan
dakavSireba SesaZlebelia Semdeg ricxvSi (TariRi). Tu am droisaTvis ver
SeZlebT dakavSirebas, damisaxeleT Semdgi alternatiuli TariRi”.
13
kaSxali, TariRi, administraciuli raioni.
sagangebo done 3: kaSxlis mtyuneba gardauvalia an mas ukve aqvs adgili:
aucilebelia dauyovnebliv dakavSireba samarTaldamcavi organoebis
warmomadgenlebTan da Tu SesaZlebelia kaSxalis mtyuneba, potenciurad
datborvas daqvemdebarebuli teritoria kontrolze unda iqnas ayvanili:
1. darekeT adgilobrivi xelisuflebis centralur organoSi da
darwmundiT, rom warmoTqviT fraza: “es sagangebo situaciaa”. isini
dagisaxeleben sxva saxelisuflebo organoebs da masobrivi
informaciis saSualebebs (romlebsac aseve unda mimarToT) da
daiwyeben evakuacias.
Semdegi Setyobinebis gamoyeneba SesaZlebelia sagangebo situaciis
aRsawerad adgilobrivi samarTaldamcavi organoebis
warmomadgenlisaTvis da marTvis personalisaTvis sagangebo
situaciebSi:
“es – sagangebo situaciaa. me var (daasaxeleT vinaoba), kaSxali
(dasaxeleba, miuTiTeT misi adgimdebareoba) ganicdis avarias. mis
qvemoT mdebare zona unda iqnas evakuirebuli dauyovnebliv.
gaimeoreT, (kaSxlis dasaxeleba) ganicdis avarias: moaxdineT qveda
biefSi ganlagebuli (dasaxlebuli punqtis saxelwodeba) dablobi
nawilis (miuTiTeT quCebis dasaxeleba) evakuacia.
Cven gavaaqtiureT sagangebo RonisZiebaTa gegma am kaSxlis (miuTiTeT
dasaxeleba) mimarT. amJamad mdgomareoba Seesabameba sagangebo dones 3.
ixelmZRvaneleT sagangebo RonisZiebaTa gegmis saevakuacio rukis sakuTari
asliT.
CemTan dakavSireba SesaZlebelia Semdeg ricxvSi (TariRi).”
14
Tu am droisaTvis ver SeZlebT dakavSirebas, damisaxeleT Semdgi
alternatiuli TariRi.
2. ganaxorcieleT yvela aucilebeli qmedeba, raTa uSualod saxifaTo
situaciaSi aRmoCenili adamianebi gamoyvanil iqnan usafrTxo adgilas.
am mizniT unda gaigzavnos samarTaldamcavi organos an evakuirebuli
mosaxleobis warmomadgenlebi (kaSxalze,kaSxlis qveda biefSi,
wyalsacavSi navze).
3. xSiri kontaqti iqonieT samarTaldamcavi organoebisa da saavario
samsaxurebis warmomadgenlebTan, miawodeT maT axali monacemebi
kaSxlis mdgomareobis Sesaxeb. isini getyvian Tqven, Tu rogor
gaumklavdeT sagangebo situacias.
4. Tu komunikaciis yvela saSualeba mwyobridanaa gamosuli: (1)
SeecadeT gaarkvioT ratom, (2) SeecadeT isargebloT sxva radioTi an
telefoniT, romelic muSaobs, (3) aiZuleT sxva piri Seecados
kavSiris damyarebas. Tu am gziT komunikaciis damyareba SeuZlebelia,
maSin unda gadawydes uSualo problemebi SesaZleblobis farglebSi.
amave dros saWiroa periodulad ganxorcieldes kontaqtis aRdgenis
mcdeloba samarTaldamcavi organoebisa da saavario samsaxurebis
warmomadgenlebTan“.
Semdegi Setyobineba, rogorc wesi, SeiZleba gamoyenebul iqnas
samarTaldamcavi organoebisa da saavario samsaxurebis
warmomadgenlebis mier gzamkvlevis saxiT, raTa sazogadoebis
warmomadgenlebs ecnobos sagangebo situaciis statusi.
„yuradReba: es – sagangebo situaciaa
15
moismineT yuradRebiT. Tqveni sicocxle SeiZleba damokidebuli
aRmoCndes RonisZiebaTa dauyovnebliv miRebisagan. (kaSxlis
dasaxeleba, misi adgilmdebareoba) ganicdis avarias. gaimeoreT
(kaSxlis dasaxeleba, misi adgilmdebareoba) ganicdis avarias.
Tu Tqven imyofebiT avariis zonaSi an masTan axlos, dauyovnebliv
ganagrZeT moZraoba avariis zonidan rac SeiZleba daSorebuli maRali
adgilebisaken“.
gaimeoreT Setyobineba.
2.1.4. biji 4. gasaTvaliswinebeli qmedebebi
kaSxlis mesakuTre an misi warmomadgeneli (DE) unda iyos
informirebuli kaSxalze momxdari araordinaruli an sagangebo
SemTxvevis Sesaxeb. mesakuTrem an misma warmomadgenelma unda
gansazRvros sagangebo done da miiRos Sesabamisi zomebi. wylis
resursebis marTvis sabWos kaSxlis usafrTxoebis inJiners unda
daukavSirdes teqnikuri konsultaciisaTvis.
sagangebo done 1: nela ganviTarebadi (progresirebadi), arakritikuli,
araordinaruli SemTxveva:
a. mesakuTrem an misma warmomadgenelma (DE) unda daaTvalieros
kaSxali. sul mcire, unda daTvalerdes zeda da qveda ferdebi da
kaSxlis xeobis bortebTan mirTvis adgilebi. aseve unda Catardes
wyalsacavis ares, sanapiro burjebis, qvemo biefSi gamyvani arxis
inspeqtireba maTi mdgomareobis cvlilebis gansazRvris mizniT. Tu
adgili aqvs filtracias, erozias, bzarTwarmoqmnas an SeimCneva
jdenebi – am dakvirvebaTa Sedegebi dauyovnebliv unda ecnobos wylis
resursebis marTvis sabWos kaSxlis usafrTxoebis inJiners _: axali
16
mdgomareobis Sesabamisi donisa da rekomendebuli qmedebebis
gansazRvris mizniT ixelmZRvaneleT “sagangebo donis gansazRvris
saxelmZRvanelo” cxriliT (danarTi 5).
b. awarmoeT yvela kontaqtis Canaweri, romelic damyarda, kontaqtebis
sakontrolo siaSi.
g. awarmoeT yvela informaciis, dakvirvebis, qmedebebis Canaweri
xdomilebaTa registraciis formis mixedviT.
daafiqsireT situacia foto an video kameriT, Tu es SesaZlebelia.
d. mesakuTre an misi warmomadgeneli unda daukavSirdes (ix. diagrama,
danaarTi 6) kaSxlis usafrTxoebis inJiners (DE) an damproeqtebels
da miiRos teqnikuri daxmareba, Seqmnili situaciis gamokvlevisa da
misi gamosworebisaTvis qmedebaTa rekomendaciis mizniT. (SeuZlia
daukavSirdes agreTve energetikis da bunebrivi resursebis
saministros).
sagangebo done 2: swrafad ganviTarebadi (progresirebadi), wyalSemtbori
nagebobis potenciuri mtyunebis Semcveli SemTxveva:
a. kaSxlis mesakuTre an misi warmomadgeneli unda daukavSirdes
kaSxlis usafrTxoebis inJiners (DE), energetikis da bunebrivi
resursebis saministros da adgilobriv ofiss, rom acnobos situacia
da Tu dro saSualebas iZleva sTxovos teqnikur personals
gamoikvlios Seqmnili situacia, misi gamosworebisaTvis RonisZiebaTa
SemuSavebis mizniT (ix. diagrama, danaarTi 7).
b. kaSxlis mesakuTre an misi warmomadgeneli unda daukavSirdes 122-ze,
raTa acnobos sagangebo situaciaTa personals imis Taobaze, rom
17
sagangebo RonisZiebaTa gegma (EAP) moqmedebaSia moyvanili da Tu
mimdinare mdgomareoba gauaresdeba sagangebo situaciam SeiZleba
moiTxovos evakuacia. unda Sesruldes mosamzadebeli samuSaoebi
gzebis gadaketvisa da evakuaciisaTvis.
g. saavario samsaxurebis personalisaTvis informaciis ganaxlebis
uzrunvelyofa, maTTvis daxmarebis gasawevad, raTa droulad SeimuSaon
gadawyvetilebebi Setyobinebebis, gzebis gadaketvisa da evakuaciis
Sesaxeb.
d. Tu dro iZleva saSualebas, mesakuTrem an misma warmomadgenelma unda
daaTvalieros kaSxali. rogorc minimumi, unda daTvalerdes zeda da
qveda ferdebi da kaSxlis xeobis bortebTan mirTvis adgilebi mTel
sigrZeze. aseve unda Catardes wyalsacavis ares, sanapiro burjebis,
qvemo biefSi gamyvani arxis inspeqtireba maTi mdgomareobis cvlilebis
gansazRvris mizniT. Tu adgili aqvs gruntebis rRvevas, momatebulia
filtracia, erozia, bzarTwarmoqmna an SeimCneva jdenebi, am dakvirvebaTa
Sedegebi dauyovnebliv unda ecnobos mesakuTris an energetikis da
bunebrivi resursebis saministros, kaSxlis usafrTxoebis inJiners (DE)
-: axali mdgomareobis Sesabamisi donisa da Casatarebeli RonisZiebebis
SemuSavebis mizniT ixelmZRvaneleT “sagangebo donis gansazRvris
saxelmZRvanelo” cxriliT (danarTi 5).
e. awarmoeT yvela kontaqtis Canaweri, romelic damyarda, kontaqtebis
sakontrolo siaSi.
v. awarmoeT yvela informaciis, dakvirvebis, qmedebebis Canaweri
xdomilebaTa registraciis formis mixedviT.
daafiqsireT situacia foto an video kameriT, Tu es SesaZlebelia.
18
z. Tu dro iZleva saSualebas, unda iqnas gamoyenebuli Semdegi sagangebo
aRdgeniTi qmedebebi:
sagangebo aRdgeniTi qmedebebi
Tu dro iZleva saSualebas, unda iqnas ganxiluli pirobebi sagangebo
doni 2-is Sesabamisi Semdegi sagangebo aRdgeniTi qmedebebisaTvis. am
aRdgeniTi qmedebebis uSualo ganxorcielebas SeuZlia SeaCeros,
Seasustos an Tavidan aicilos kaSxlis mtyuneba. CamoTvlili
arasasurveli an araordinaruli mdgomareobidan ramodenimes SeiZleba
adgili eqnes kaSxalze. amasTan, aRniSnuli moiTxovs aRdgeniTi
RonisZiebebis ganxorcielebas ramodenime meTodiT. kaSxali unda
daeqvemdebaros mWidro instrumentul kontrols, raTa warmatebuli
iyos masze ganxorcielebuli nebismieri aRdgeniTi qmedebebi. drois
arsebobis SemTxvevaSi, nebismieri aRdgeniTi qmedeba unda ganxorcieldes
kaSxlis mesakuTrisa, energetikis da bunebrivi resursebis saministros
da kaSxlis usafrTxoebis inJinerTan (DE) kontaqtSi.
sagangebo done 3: wyalSemtbori nagebobis mtyuneba gardauvalia an
mas ukve aqvs adgili:
a. wyalSemtbori nagebobis mesakuTre dauyovnebliv unda daukavSirdes
122-ze da sxva samsaxurebs, rogorc naCvenebia SetyobinebaTa
dagzavnis diagramaze (danarTi 8).
b. sagangebo situaciaze pasuxismgebelma qalaqis an regionis moxelem
unda mimarTos Zalisxmeva gafrTxilebis realizaciisaTvis, romelic
exeba gzebis gadaketvasa da adamianebis evakuacias kaSxlis qveda
biefis saxifaTo adgilebidan.
19
g. mesakuTres mudmivad unda hqondes uwyveti komunikacia da
uzrunvelyofdes qalaqisa da regionis moxeleebis informirebas
situaciis mimdinareobis Sesaxeb, riTac daexmareba maT drouli
gadawyvetilebebis miRebaSi gafrTxilebisa da evakuaciis sakiTxebze.
d. mesakuTre awarmoebs yvela kontaqtis Canawers, romelic damyarda,
kontaqtebis sakontrolo siaSi. awarmoebs yvela informaciis,
dakvirvebis, qmedebebis Canawers xdomilebaTa registraciis formis
mixedviT. iniSnavs pirobebis cvlilebis dros. afiqsirebs situacias
foto an video kameriT, Tu es SesaZlebelia.
e. adaminebs, romlebic axorcieleben kaSxlis kontrols, unda mieces
rCeva, rom daicvan usafrTxoebis procedurebi. yvela maTgani unda
imyofebodes nebismieri Camovardnili an Camoqceuli konstruqciisa da
ferdebisagan, agreTve rRvevis masalebis potenciuri wyliT modenis
areebidan moSorebiT.
2.1.5. biji 5. dasruleba
yovelTvis, roca EAP-i gaaqtiurdeba da sagangebo done gamocxaddeba,
EAP-s mixedviT yvela moqmedeba da sagangebo situacia dasruldeba, maSin
EAP-s operaciebi saboloo angariSiT damTavrebuli iqneba da agreTve
Semdegi procedurebic agreTve dasruldeba.
movaleobebi dasrulebisaTvis
Qqalaqis an regionis pasuxismgebeli moxele pasuximgebelia EAP
operaciis dasrulebaze da am gadawyvetilebis mesakuTrisaTvis
Setyobinebaze. es TiToeuli adamianis movaleobaa kontaqtebis imave
jgufSi, sadac igi daregistrirebuli iyo xdomilebis Setyobinebis
procesSi, raTa acnobos igive adamianebs, rom procesi dasrulda.
20
me-3 donis Sesabamisi sagangebo SemTxvevis dasrulebisTanave, romelmac
ar gamoiwvia kaSxlis faqtobrivi mtyuneba, mesakuTris inJinerma unda
daaTvalieros kaSxali, raTa gansazRvros hqonda Tu ara adgili raime
dazianebas, romelsac potenciurad SeeZlo gamoewvia adamianTa
msxverpli, maTi sxeulis dazianeba an materialuri zarali.
wylis resursebis marTvis samsaxuris kaSxlis usafrTxobis inJiners
SeuZlia daxmarebis aRmoCena daTvalierebaSi. Tu dadgenilia, rom es
piroba ar uqmnis safrTxes adamianebs da maT sakuTrebas, maSin
mesakuTris inJiners SeuZlia urCios qalaqis an regionis moxeles, rom
daasrulos EAP-s operaciebi, ise rogorc zemoT iyo aRwerili.
mesakuTrem unda uzrunvelyos kaSxlis usafrTxoebis sagangebo
situaciis operatiuli cnoba, raTa daaregistriros sagangebo SemTxveva
da yvela zoma, rac iqna miRebuli. mesakuTre valdebulia angariSi
warudginos energetikis da bunebrivi resursebis saministros.
EAP-s momsaxureba. Mmimoxilva da gadasinjva
EAP-s yovewliuri mimoxilva
mesakuTre ganixilavs da saWiroebis SemTxvevaSi ganaaxlebas EAP-s,
ukidures SemTxvevaSi weliwadSi erTjer mainc. EAP-s yovelwliuri
mimoxilva unda Seicavdes:
1. yvela kontaqtis moTxovna EAP-s sam diagramaze (danarTi 6, 7, 8),
raTa Semowmdes satelefono nomrebi gairkves rCeba Tu ara ZalaSi da
im adamianTa nusxa, rac mocemul debulebaSia miTiTebuli. EAP
eqvemdebareba gadasinjvas Tu romelime kontaqti gamoicvala.
2. mWidro kontaqti adgilobriv samarTaldamcav organoebTan, raTa
Semowmdes satelefono nomrebisa da im adamianTa nusxis sizuste, rac
21
mocemul debulebaSia miTiTebuli. Ggarda amisa, mesakuTre ekiTxeba
icis Tu ara im adamianma visac ukavSirdebian, sad inaxeba EAP da
masSi Tu aris misTvis gasagebi aRwerili movaleobebi.
3. SekiTxva xelmisawvdomi resursebis (adgilobrivi resursebis)
masStabis Sesaxeb, raTa Semowmdes, rom telefonis nomrebi,
misamarTebi da momsaxureba rCeba ZalaSi.
Ggadasinjva
mesakuTre pasuxismgebelia EAP-s dokumentis ganaxlebaze. EAP-s
dokumenti, romelic inaxeba mesakuTresTan:
misi ZiriTadi dokumentia. roca moxdeba gadasinjva, mesakuTre
valdebulia uzrunvelyos aslebis gadaReba da miwodeba EAP-s yvela
danarCeni mflobelisaTvis. dokumentis mflobelni pasuxismgebeli
arian Sesabamisi dokumentebis moZvelebuli aslebis gadaxedvaze yvela
SemTxvevaSi, roca miiReben axal, gadasinjul dokuments. moZvelebuli
furclebi dauyovnebliv Zaladakargulad unda CaiTvalos, raTa
Tavidan iqnas acilebuli gadasinjvasTan dakavSirebuli nebismieri
uwesivroba.
funqciebi da movaleobebi
kaSxlis operatoris warmomadgeneli
sagangebo situaciis SetyobinebisTanave an roca aRniSnuli saxezea,
dauyovnebliv gansazRvravs sagangebo dones (ix. sagangebo situaciis
donis gansazRvris cxrili, danarTi 5);
dauyovnebliv atyobinebs personals im rigiTobiT, romelic Sesabamisi
donis Setyobinebis blok-sqemazea naCvenebi (ix. Setyobinebis blok-
sqemebi danarTi 6, 7, 8);
22
uzrunvelyofs informaciis ganaxlebas situaciis Sesaxeb
samarTaldamcavi organoebis warmomadgenlebisaTvis, maTTvis drouli
da zusti gadawyvetilebis misaRebad gafrTxilebisa da evakuaciis
Taobaze;
uzrunvelyofs xelmZRvanel rols, raTa garantirebulad,
yovelwliurad gadaisinjos da ganaxldes EAP da misi yvela asli
gadaeces EAP-s originalis mflobels.
incidentis xelmZRvaneli
igi aris mTavari koordinatori, romelic pasuxismgebelia yvela
sagangebo RonisZiebisa da qmedebis koordinaciisa
roca done-2-is Sesabamis situacias aqvs adgili: amzadebs personals
marTvisaTvis sagangebo situaciebSi SesaZlebeli evakuaciisaTvis, rac
SeiZleba gaxdes saWiro, ATu me-3 donis Sesabamis situacias aqvs
adgili:
- iRebs gadawyvetilebas gafrTxilebisa da adamianebis evakuaciis
rigiTobis Sesaxeb kaSxlis qveda biefSi ganlagebuli saxifaTo
zonebidan
- atyobinebs adgilobrivi marTvis samsaxurebs sagangebo situaciebSi ,
raTa ganaxorcielon adamianTa evakuacia da gadaketon gzebi
evakuaciis zonaSi.
iRebs gadawyvetilebas sagangebo situaciis dasrulebis Sesaxeb
monawileobs EAP-s yovelwliur mimoxilvasa da ganaxlebaSi
23
marTvis samsaxuri sagangebo situaciebSi
xels uwyobs komunikacias masobrivi informaciis saSualebebTan
roca me-2 donis Sesabamisi situaciaa
- amzadebs personals marTvisaTvis sagangebo situaciebSi SesaZlebeli
evakuaciisaTvis, rac SeiZleba saWiro gaxdes, ATu me-3 donis
Sesabamis situacias aqvs adgili:
- mzadyofnaSi mohyavs Sesabamisi sazogadoeba
roca me-3 donis Sesabamisi situaciaa
- mohyavs mzadyofnaSi sagangebo situaciisaTvis farTo sazogadoeba;
- dauyovnebliv gadaketavs gzebs da awarmoebs evakuaciis zonaSi myofi
adamianebis evakuacias;
monawileobs EAP-s yovelwliur mimoxilvasa da ganaxlebaSi.
kaSxlis operatoris teqnikuri warmomadgenlebi
konsultacias uweven kaSxlis operators sagangebo situaciis donis
gansazRvraSi, Tu dro iZleva amis saSualebas
konsultacias uweven kaSxlis operators aRdgeniTi RonisZiebebis
Catarebis sakiTxebSi, Tu me-2 donis xdomilebas aqvs adgili
kaSxlebis usafrTxoebis saxelmwifo samsaxuri (energetikis da
bunebrivi resursebis saministro)
konsultacias uweven kaSxlis operators sagangebo situaciis donis
gansazRvraSi, Tu dro iZleva amis saSualebas
24
konsultacias uweven kaSxlis operators aRdgeniTi RonisZiebebis
Catarebis sakiTxebSi, Tu me-2 donis xdomilebas aqvs adgili da dro
iZleva amis saSualebas.
III. prevenciuli RonisZiebebi
pirvel rigSi unda SemuSavdes da ganTavsdes obieqtze da regionaluri
sagangebo situaciaTa marTvis uwyebaSi damtkicebuli EAP-is amocana
xudonis kaSxlis SesaZlo ngreviT gamowveuli sagangebo situaciis
mzadyofnis gegmis (danarTi 1), Camoyalibdes moTxovnebi usafrTxoebis
gegmis mimarT (danarTi 2) da gansakuTrebul pirobebSi xudonis
kaSxlisaTvis mzadyofnis dagegmis koncefcia, rogorc kaSxlis detaluri
Seswavlis proeqtis safuZveli (danarTi 3).
moTxovnebi zemoTaRniSnuli gegmis (EAP) mixedviT aucilebelia
ganxorcieldes Semdegi prevenciuli RonisZiebebi im mizniT, rom Tavidan
iqnes acilebuli xudonis kaSxlis ngreva da is Sedegebi, romlebic
kaSxlis dangreviT iqneba ganpirobebuli.
RonisZiebaTa CamonaTvali, romlebic dakavSirebulia xudonis kaSxlis
ngrevis safrTxesTan
1. SemuSavdes kompiuteruli sistema, ris saSualebiT SesaZlebeli iqneba
im saketebis marTva, romlebic gankuTvnilia ganlagebuli wyalsatari
nagebobisaTvis.
2. gaumjobesebul iqnas sakomunikacio sistema.
3. SemuSavdes gegma, romliTac ganxorcieldeba mosaxleobis da
Sesabamisi pasuxismgebeli pirebis gafrTxileba, agreTve sirenebisa da
quCis xmis gamaZliereblebis (ruporebis) CarTva.
25
4. SemuSavebuli iqnas RonisZiebebi, romlebic dakavSirebuli iqneba
samaSvelo da sareabilitacio moqmedebebTan Ramis saaTebSi an mZime
klimatur pirobebSi.
5. dadgenil iqnes sagzao marSrutebi mosaxleobis evakuaciis, samaSvelo
RonisZiebebis Catarebisa da samedicino saSualebebiT uzrunvelyofis
mizniT.
6. SemuSavebul iqnes pasuxismgebeli pirebisaTvis sagangebo pirobebSi
moqmedebis gegma kaSxlis ngrevis SeemTxvevaSi mZime Sedegebis Tavidan
acilebis mizniT.
7. zemoTaRniSnuli informaciis safuZvelze (romelic warmodgenilia
EAP–Si) pasuxismgebelma pirma (MoE) unda moamzados Semdegi:
8. dadgenil iqnes saWiro satransporto saSualebebi mosaxleobis
evakuaciis da samaSvelo samuSaoTa ganxorcielebis mizniT.
9. gansazRvrul iqnas gzebi, magistralebi da adgilebi evakuaciis
ganxorcielebis, agreTve swrafi daxmarebis saSualebebis da
samaSvelo moqmedebaTa Casatareblad gankuTvnili punqtebis
ganTavsebis mizniT.
10. SesaZlebeli safrTxis sawinaaRmdegod gankuTvnili nagebobebi
winaswar ganlagebuli unda iqnes datborvis zonis gareT, miwisqveSa
Zalovani kvanZebisa da momaragebis punqtebis (sawyobebis) axlos.
26
IV. prevenciuli RonisZiebebis efeqturoba
EPP gegmis mixedviT, xudonis kaSxlis ngrevis saSiSroebis SemTxvevaSi,
prevenciuli RonisZiebebis ganxorcielebis Sedegad navarauudevia Semdegi
Sedegebis miReba:
• sagangebo pirobebSi xudonis kaSxlis ngrevis saSiSroebis winaswar
gamovlena da ngrevis riskis Sefaseba, efeqturi instrumentaluri
monitoringis sistemis dayenebiT.
• sagangebo pirobebSi prevenciuli zomebis SemuSaveba monitoringis
monacemebis analizis safuZvelze.
• mosaxleobis dacvisa da usafrTxoebis xarisxis gazrda im raionSi,
romelic datborvis zemoqmedebis zonaSi iqneba moqceuli.
• kaSxlis ngreviT gamowveuli nakadis zemoqmedebis Sedegebisa da
ekonomikuri danakargebis Semcireba stiqiuri ubedurebis SemTxvevaSi.
• samaSvelo-sareabilitacio samuSaoTa Sesrulebis drois
xangrZlivobis Semcireba stiqiuri ubedurebis SemTxvevaSi.
• maSveli Zalebis (razmebis) Seqmna, romlebic dakompleqtebuli iqneba
adgilobrivi mosaxleobisagan da meqanizmebis mozidva kerZo
seqtoridan.
• sareabilitacio samuSaoTa daCqareba, romlebic dakavSirebulia
sasoflo-sameurneo produqciis warmoebasTan da irigaciasTan.
• sareabilitacio samuSaoTa efeqturi ganxorcieleba da amoqmedeba im
momsaxurebis xazebisa, romlebic dakavSirebulia wylisa da energiis
momaragebasTan, sakomunikacio saSualebebTan, gzebTan.
27
V. Setyobinebebis sistemis organizacia
xudonis kaSxlis SesaZlo ngrevis saSiSroebis SemTxvevaSi,
pasuxismgebeli piri (DE), romelic kaSxals emsaxureba, atyobinebs
sagangebo situaciaTa marTvis departaments (MoE), raionuli ganyofilebis
pasuxismgebel pirs da Sesabamis pirs kaSxlis mesakuTreTa centrSi, xolo
isini, Tavis mxriv, dauyovnebliv atyobineben mTavrobis pasuxismgebel pirs.
am ukanasknelis mier, Sesabamisi TanmimdevrobiT xdeba Setyobineba
saerTo marTvaSi myofi saagentoebisaTvis kaSxlis ngreviT gamowveuli
riskis, agreTve datborvis potenciur zonaSi sirenebisa da quCis xmis
gamaZliereblebis (reproduqtorebis) CarTvis Sesaxeb.
kaSxlis dangrevis SemTxvevaSi, sirenebis CarTva warmoebs avtomatur
reJimSi kaSxalTan ganlagebuli sakontrolo punqtidan, rac uzrunvelyofs
gamafrTxilebeli signalis mowodebas 10 km radiusis farglebSi.
amave dros gamafrTxilebeli signalebi igzavneba situaciaTa marTvis
departamentis raionul ganyofilebaSi da kaSxlis mesakuTreTa centrSi.
Tavis mxriv, isini ugzavnian gamafrTxilebel signalebs saxelmwifo
mTavrobis pasuxismgebel pirs (diagrama 1, danarTi 9), saxelmwifo
ministrs da raionul mTavrobas, ris Sedegad xdeba:
• kaSxlis ngrevis potenciuri riskis an kaSxlis ngrevis Sedegad
warmoqmnili realuri pirobebisa da datbirvis xarisxis Sefaseba.
• Semowmeba im mowyobiloba-aRWurvilobisa, romelic gankuTvnilia
sagangebo pirobebiT gamowveuli Sedegebis Tavidan acilebis mizniT.
• specialuri jgufebis Seqmna, romelTa daniSnuleba iqneba stiqiuri
ubedurebis Sedegebis detaluri Seswavla.
28
• saswrafo RonisZiebebis ganxorcieleba, rogorc datborvis farglebis
zrdis Tavidan acilebis, aseve danakargebis Semcirebis mizniT.
• saswrafo samedicino daxmarebis gaweva mosaxleobisaTvis.
• saWiroebis SemTxvevaSi mosaxleobis evakuacia.
• sareabilitacio samuSaoebis ganxorcieleba momsaxureobis
saSualebebis (servis-xazebis) mimarT, rogoricaa, eleqtro gadamcemi
xazebi, wylisa da gazis milsadenebi, gzebi.
• dazaralebulTaTvis samedicino daxmarebis organizacia.
xudonis kaSxlis SesaZlo ngrevis saSiSroebis SemTxvevaSi Setyobineba
ganxorcieldeba sadispetCero punqtidan Sedegi mimdevrobiT:
a) xmis mayviris “Сирена”-s CarTviT (romlis moqmedebis radiusi 10 km);
b) radiosadgurebis meSveobiT;
g) mobiluri telefonebiT
xudonis kaSxlis sagangebo situaciaSi Setyobinebis
sistemis mowyobiloba
cxrili 1.
# dasaxeleba ganz. erT.
r-ba dislokaciis adgili
1 2 3 4 5
1. radio retranslatori tipi CM 660-130-173 mg
herci
kompl. 1
2.
xelis gadasatani radiosadguri cali 15
2 cali – wyalsacavis
mepatronis centrSi; 10 cali walenjixis rai-onis gamgeblobaSi;
15 cali zugdidis raionis gamgeblobaSi;
29
3.
xelis magafonebi cali 30
10 cali walenjixis raionis, 20 cali zugdidis r-nis
dasaxlebel punqtebSi
4. akumulatorebi 120 volti cali 2 sadispetCero SenobaSi
5. xmis mayvari “Сирена”–s tipis
cali 1 kaSxalze sadispetCero Senobis saxuravze
6. mobiluri telefonebi cali 2 sadispetCero SenobaSi
VI. sakomunikacio sistema
radio sadguris (Motorola CM 660408-470, MHg 16 CH 25-40W) mowyoba
aucileblobas warmoadgens kaSxlis normaluri saeqspluatacio pirobebisa
da sakomunikacio saSualebaTa saimedo funqcionirebis uzrunvelyofis
mizniT.
komunikacia ganxorcieldeba sxvadasxva pirs Soris, sxvadasxva doneze
(pasuxismgebeli piri kaSxalTan, raionul MoE, saxelmwifo MoE –Si da
mTavrobaSi) mimReb-gadamcem radioaparaturas saSualebiT, agreTve
raionuli da sadepartamento satelefono xazebiT. diagrama 2-ze (danarTi
10) naCvenebia sakomunikacio kavSirebi da gzavnilebis (mesijebis)
Tanamimdevroba.
cxrili 2.
kaSxlis ngrevis SemTxvevaSi RonisZiebaTa
ganxorcielebis Tanmimdevroba
informaciuli
monacemebi
dro Semsrulebeli RonisZiebebi
30
1 2 3 4 5
1. kaSxlis ngreva 0.00
2. sirenebis CarTva,
romelsac 10 km radiusis moqmedebis
unari gaaCniaT
3 wT pasuxismgebeli
piri kaSxlaTan
aRniSnul zonaSi
avtomaturad CarTuli iqneba
sirenebi. pasuxismgebeli piri Tvalyurs adevnebs
moqmedebis process da aucileblobis
SemTxvevaSi adidebs maT moqmedebis efeqts.
3. gafrTxileba da sagangebo situaciis
Setyobineba
a) pasuxismgebe3l pirs
sagan-gebo situaciaTa marTvis depar-tamentis (MoE) raionul ganyo-
filebaSi
4 wT pasuxismgebeli
piri kaSxalTan
informacia
moewodeba raionul qvedanayofebs
b) pasuxismgebel pirs
kaSxlis mesakuTreTa centrSi PA
5 wT pasuxismgebeli
piri kaSxalTan
g) pasuxismgebel pirs sagangebo situaciaTa marTvis departa-mentSi
(MoE), sarezervo marTvis ganyofilebebi.
5 wT
6 wT
pasuxismgebeli piri raionul
(MoE) sagangebo situaciaTa marTvis
departamentSi, pasuxismgebeli
piri kaSxlis mesakuT. centrSi
gaerTianebuli Sexvedra saorganizacio
sakiTxebze
d) datborvis zonaSi myofi mosaxleobis Setyobineba-informireba
quCis xmis gamaZli-
6 wT pasuxismgebel piri sagangebo situaciaTa
marTvis
reproduqtorebi gamoiyeneba dasaxlebul
punqtebSi
31
erebis (reproduqtorebis) meS-veobiT
departamentSi (MoE)
gafrTxilebisa da informaciiT uzrunvelyofis miz-
niT
e) raionuli centris
da dasaxlebebis Setyobineba
6 wT pasuxismgebel
piri sagangebo situaciaTa
marTvis departamentSi (MoE) raionul
ganyofilebaSi
v) mmarTvelisa da
raionuli samTavrobo uwyebebis Setyobi-neba
7 wT pasuxismgebel
piri sagangebo situaciaTa marTvis
departamentSi (MoE)
ganyofilebaSi
4. satelefono kavSiri mTavrobis, sagangebo
situaciaTa marTvis departamentis
Tavmjdomarisa (MoE) da teritoriuli marTvis pasuxismgebel
pirTan
10 wT pasuxismgebel piri MOE
sagangebo situaciaTa
marTvis departamentSi sarezervo
marTvis ganyofilebaSi
satelefono kavSiri xdeba mas Semdeg,
rac moxdeba situaciis,
winaswari Sefaseba premier-ministrTan Sesabamisi angariSis
warsadgenad
5. Sexvedra raionuli samTavrobo uwyebis xelmZRvanelobasTan
1 sT gubernatori an gamgebeli
gadaudebeli RonisZiebebis SemuSaveba da
pasuxismgebe-li pirebis daniSvna
6. situaciis winaswari Sefaseba raionuli
saministros MOE marTvis gany. mier
40wT-1.5sT
rekognoscirebis jgufi
kaSxlis da nagebobis realuri
mdgomareobis rekognoscireba
7. datborvis zonis
saerTo sahaero
45wT sahaero
rekognoscire-bis
respublikuri
kooperaciu-li
32
rekognoscireba (respublikis) ZalebiT
jgufi Sveulmfrenze
gegmis mixedviT, jgufi atarebs frenebs rekognos-
cirebis mizniT aeroporti-dan
8. stiqiuri ubedurebis zonaSi respublikuri
Zalebis Seyvana
2 sT samoqalaqo dacvis
SenaerTebis polki, saxalxo
samaSvelo
organizaciebi
Zalebis ganawileba da msxverplTa
gadarCenis umaRlesi donis priori-tetuli samuSaos
Sesru-leba
9. mas Semdeg rac
situacia ufro gasagebi xdeba, raionul Zalebsa da samsaxurebs eZlevaT
konkretuli amocanebi
2 sT gamgebeli
sagangebo situaciaTa
departamentis
Tavmjdomare
sagangebo
situaciaTa marTvis departamentis Tavm-jdomare SeimuSavebs
winaswar gadawyvetilebaTa
gegmas
10. gamgeobis moTxovnis mixedviT damatebiT
moizideba Zalebi mezobel raionebidan da
Tavdacvis saministros SenaerTebidan
2.5sT gamgebeli raionuli saagentoebi gam-
gebels awvdian Sesabamis monacemebs
11. angariSi premier-ministrs saerTo mdgomareobis Sesaxeb
2-3sT gamgebeli mTavrobisadmi an raionuli samTavrobo
uwyebisadmi gankuTvnil angariSSi aRiniSneba
saWiro saSuale-bebisa da Zalebis
raode-noba
12. masmediis uzrunvelyofa
informaciiT
situac.
mixedv.
gamgebeli mokle informaciis
mowo-deba mdgomareobis Sesaxeb
33
13. Sexvedra raionul samTavrobo ofisSi
3 sT gamgebeli saagentoebs ganemartebaT amocanebi, xdeba
konkretuli miznebis dasaxva,
gani-sazRvreba informaciis gacemis perioduloba
VII. datborvis zonaSi Sesvlis organizacia
Sps “hidrodiagnostika”-s mier Catarebuli kvlevis: “xudonis
kaSxlis garRveviT gamowveuli talRis maTematikuri modelireba”
(xelSekruleba N# 2/11, 17.10.2011w., proeqtis xelmZRvaneli prof.
T.gvelesiani) erTerTi amocana iyo: kaSxlis mTliani garRveviT gamowveuli
talRis qveda biefSi gavrcelebis siCqareebisa da SesaZlo datborvis
zonebisa da Sesabamisi siRrmeebis gaangariSeba (igulisxmeba maqsimaluri
talRa, romelic Seesabameba normalur Setborvis dones - nSd). naSromis
Sedegebidan Cans, rom SesaZlo datborvis saerTo teritoria Seadgens
daaxloebiT 540km2, maT Soris 90% ganlagebulia dablobSi, 25 km-ian
zolSi zRvidan. datborili iqneba daaxloebiT 42km2 sasoflo-sameurneo
daniSnulebis miwebis farTi. garRvevis talRis maxasiaTeblebidan
gamomdinare didi albaTobiT daingreva ori gadasasvleli xidi md.engurze
sifel WalesTan da ruxTan; daitboreba maganis xidi d.jvarTan, daingreva
an adgilidan daiZreba wyalgamtari betonis damba (e.w. “perebroska”)
sofel liasTan. daitboreba soflebi da dasaxlebebi: focxo-eweri, Wale,
jvari, lia, paxulani, gvaSigverdi, Tqaia, zeni, Wkonxumla, ocarcice –
enguris xidamde da qveviT – ukve Semcirebuli zaraliT da Setborvis
doniT zugdidis da galis raionebis qveda soflebi: tagiloni, Samgona,
34
sida da sxva. talRis gadadinebis zona Sav zRvasTan vceldeba anakliidan
primorskamde. mosaxleobis raodenoba datborvis zonaSi SeiZleba Sefasdes
– 50-100 aTasamde. msxvili samrewvelo obieqti datborvis zonaSi ar aris,
daingreva mxolod mcire simZlavris betonis da asfaltis qarxana
d.jvarSi. es monacemebi unda iyos gamoyenebuli evakuaciis gegmis
SemuSavebisas.
xudonis kaSxlis SesaZlo ngrevis, an misi mosalodneli ngrevis
safrTxis SemTxvevaSi, specializirebuli satransporto saSualebebis
(samaSvelo, sainJinro, samedicino da sxva daniSnulebis) Sesvla datborvis
zonaSi unda warmoebdes im arsebuli adgilobrivi daniSnulebis
satransporto gzebis saSualebiT, romlebsac ar emuqrebaT datborvis
safrTxe.
Tu misasvleli gzebi datborilia, sagangebo situaciebSi gamoiyeneba
droebiTi an velmindvrebze gadasasvlelebi, romlebic mdebareoben
datborvis zonis gareT.
misasvleli gzebis SerCevisas gaiTvaliswineba satransporto
saSualebaTa da xalxis moZraobis intensivoba, aseve am saSualebaTa da
aRWurvilobis saxe.
datborvis zonaSi upirveles yovlisa unda Sevidnen samaSvelo da
saevakuacio daniSnulebis jgufebi, xolo Semdeg, sainJinro teqnikis
saSualebebi.
imisaTvis, rom ganxorcieldes satransporto saSualebebis da xalxis
(momsaxure personalis) Seuferxebeli Sesvla da saTanado mowyobilobis
Setana datborvis zonaSi, winaswar unda iqnes Sefasebuli datborvis
zonis maqsimaluri farTobi, SesaZlebeli dabrkolebebi, saswrafo
35
daxmarebisa da sareabilitacio RonisZiebebi, agreTve saevakuacio
miznisTvis gamoyofili adgilebi da maTTan misasvleli gzebi.
misasvleli gzebi stiqiuri ubedurebis areSi, winaswar unda iyos
SeTanxmebuli sagzao policiis warmomadgenelTan, romlebic
uzrunvelyofen satransporto moZraobebs daubrkolebriv.
VIII. organizaciuli RonisZiebebi Ramis saaTebSi
specializirebul uwyebebs, winaswar miewodebaT informacia ubedurebis
zonaSi datborvis sazRvrebis Sesaxeb, am zonis saTanado ganaTebis
saSualebiT uzrunvelyofis mizniT, rom Seiqmnas normaluri pirobebi
ubedurebis zonaSi samaSvelo da sareabilitacio samuSaoebis Casatareblad.
saTanado kompensaciis gacemiT, gaformebuli unda iqnes xelSekrulebebi
kerZo pirebTan, raTa maT sakuTrebaSi myofi energetikuli danadgarebi
saTanadod iqnes gamoyenebuli (danarTi 4).
samaSvelo Zalebi saWiroebis SemTxvevaSi, iyeneben gadasatan
(portatiul) ganaTebis saSualebebs.
Senobebis ganaTeba, romlebic mdebareoben potenciuri datborvis
zonaSi unda gadawydes individualurad, aRniSnuli principebis dacviT.
IX. samuSaoTa organizacia araxelsayrel klimatur pirobebSi
mZime klimaturi pirobebi ganpirobebulia didi TovlianobiT,
intensiuri wvimebiT, qariSxliT, miwis zedapiris yinuliT dafarviT da
sxva.
zemoTaRniSnul pirobebSi ufro garTulebulia samaSvelo-
sareabilitacio da saevakuacio samuSaoebis warmoeba sagangebo situaciis
36
dros, vinaidan, am SemTxvevaSi, SeiZleba damatebiT iqnes dazianebuli
servis-xazebi, Seferxdes saTanadod aRWurvili satransporto saSualebebis
gadaadgileba, mwyobridan gamovides sainformacio da sakomunikacio xazebi.
specializirebuli Zalebis araxelsayrel klimatur pirobebSi
muSaobis mizniT, unda Catardes Semdegi saxis RonisZiebebi:
• sistematuri treningi sagangebo situaciaTa marTvis departamentis
(MoE) StatisaTvis, aRniSnuli pirobebis gaTvaliswinebiT.
• perioduli Sexvedrebi raionul sammarTveloebTan da sarezervo
ZalebTan (rezervistebTan) sxvadasxva sakiTxis ganxilvisa da
prevenciuli zomebis SemuSavebis mizniT.
• azrTa gacvla (diskusiebi) sicocxlis gadarCenisaTvis gankuTvnili
zomebisa da mosaxleobis sakvebiT uzrunvelyofis Taobaze.
• ganmartebiTi muSaoba mosaxleobasTan, sagangebo situaciis dros
panikis Tavidan acilebis mizniT.
X. sagangebo situaciebSi mosaxleobis uzrunvelyofa dacvis saSualebiT
EgegmiT gaTvaliswinebulia saqarTvelos saxelmwifo sabiujeto
Tanxebi materialuri, teqnikuri da finansuri saxis daxmarebis
uzrunvelyofis mizniT, agreTve prevenciuli da damcavi RonisZiebebis
Casatareblad. sagangebo pirobebiT gamowveuli uaryofiTi Sedegebis Tavidan
acilebis RonisZiebebis dafinansebas anxorcieleben organizaciebi,
romlebic ganlagebuli arian ubedurebis zonaSi, agreTve raionuli
aRmasrulebeli uwyebebi, kerZo biznesmenebi da sxva.
raionuli samedicino centrebi unda iqnes SerCeuli winaswar. aseve
winaswar unda iqnes SemuSavebuli sagangebo situaciebSi samoqmedo gegma,
37
raTa dazaralebulebi uzrunvelyofil iqnan saTanado samedicino
daxmarebiT.
XI. kooperaciis organizacia
sagangebo situaciaSi, kaSxlis SesaZlo dangrevis Sesaxeb Setyobinebis
miRebis Semdeg, rCeba drois Zalian mcire periodi gansaxilveli zonis
datborvamde. im mizniT, rom ganxorcieldes mosaxleobis evakuacia,
gamoirTos saerTo energo-momarageba, momzaddes specialuri nagebobebi,
satransporto saSualebebi, aRWurviloba da Catardes sxva saxis
RonisZiebebi.
qveynis specializirebuli Zalebi (Sinagan saqmeTa da Tavdacvis
saministro) kooperirebas awarmoeben mezobel raionul ZalebTan,
ubedurebis zonaSi mosaxleobis dacvis mizniT efeqturi RonisZiebebis
uzrunvelsayofad.
diagrama 3-ze (danarTi 11) aRniSnulia kooperirebis sakiTxebTan
dakavSirebuli ZiriTadi maxasiaTeblebi.
38
cxrili 3. kooperaciis Tanmimdevroba kaSxlis ngrevis safrTxis SemTxvevaSi
RonisZiebebi Sesrulebis dro Semsrulebeli
katastrofuli datborvis safrTxis SemTxvevaSi
sagangebo situaciaTa marTvis departamentis (MoE) raionuli ganyofilebis
pasuxismgebeli piris gafrTxileba
5 wT pasuxismgebeli piri kaSxalTan
samoqalaqo Tavdacvis samsaxuris ufrosebis
gafrTxileba
6 wT yvela donis samoqalaqo Tavdacvis
samsaxuris ufrosi
samTavrobo samoqalaqo Tavdacvis samsaxuris
gafrTxileba. 24 sT-iani morigeobis daweseba
1 sT pasuxismgebeli piri sagangebo
situaciaTa marTvis departamentSi (MoE)
situaciis Sefaseba gadaudeblad rekognoscirebis jgufi da kaSxlis menejmenti
kaSxlisa da masTan dakavSirebuli nagebobebis
mdgomareobis teqnikuri Semowmeba da katastrofis sawinaaRmdego zomebi
20 wT rekognoscirebis jgufi da
sainJinro samsaxuri
samoqalaqo Tavdacvis formaciebis mzadyofnaSi moyvana
1 sT 30 wT samoqalaqo Tavdacvis samsaxuris ufrosi
mosaxleobis gafrTxileba samoqalaqo Tavdacvis samsaxuris ufrosis instruqciis Sesabamisad
saWiroebis SemTxvevaSi
pasuxismgebeli piri sagangebo situaciaTa marTvis departamentSi (MoE)
mosaxleobis evakuacia da sicocxlis gadarCenis RonisZiebebi
saWiroebis SemTxvevaSi
samoqalaqo Tavdacvis saevakuacio komiteti
39
XII. menejmentis organizacia
EAP gegmis mixedviT, im SemTxvevaSi, rodesac xdeba kaSxlis ngreva an
iqmneba kaSxlis ngrevis safrTxe, mosaxleobis dacvis mizniT, xorcieldeba
koordinacia raionis mTavrobasa da raionul sagangebo situaciaTa marTvis
departamentis ganyofilebas Soris; saWiroebis SemTxvevaSi Sesabamisi
sakiTxebis gadawyvetaSi Cabmuli unda iqnes saxelmwifo sagangebo
situaciaTa marTvis departamentis Tavmjdomare (MoE).
didmasStabiani ubedurebis SemTxvevaSi, mTavrobis mier iqmneba
nacionaluri komisia, romlis SemadgenlobaSi Sevlen saministroebis
warmomadgenlebi, agreTve raionuli organizaciebis xelmZRvanelebi.
XIII. sagangebo situaciebSi samoqmedo gegmis srulyofa
sagangebo situaciebSi samoqmedo gegmis EAP-is srulyofa
xorcieldeba gegmis mixedviT, xudonis kaSxlis ngrevis an misi safrTxis
SemTxvevaSi materialuri da teqnikuri usafrTxoebis sakiTxebis ganxilva
da srulyofa warmoebs yovelwliurad (ianvris pirvel ricxvebSi).
praqtikuli varjiSebi (treningebi) xorcieldeba sam weliwadSi erTxel,
romlebSic monawileobas iReben raionuli xelisuflebisa da mezobeli
(erTi an ori) raionis warmomadgenlebi.
am treningebis dros datborili zonis mosaxleobas miewodeba
gafrTxileba da informacia, Sesabamisad sirenebisa da quCis xmis
gamaZliereblebis (reproduqtorebis) meSveobiT.
40
XIV. mosaxleobis evakuaciis winapirobebi
im SemTxvevaSi, rodesac SesaZlebeli xdeba xudonis kaSxlis ngreva an
arsebobs amis safrTxe, raionuli mTavroba, qveynis premier ministrTan
SeTanxmebiT, iRebs gadawyvetilebas mosaxleobis evakuaciis Sesaxeb.
saevakuacio adgilebis (punqtebis) dadgena xdeba raionis mTavrobis
mier mezobel raionul mTavrobasTan da sagangebo situaciaTa marTvis
departamentis raionul ganyofilebasTan SeTanxmebis safuZvelze.
saorganizacio samuSaoebi, evakuaciisTvis gankuTvnili adgilebisa da
gzebis gansazRvrasTan dakavSirebiT, warmoebs saxelmwifo sagangebo
situaciaTa marTvis departamentis (MoE) mier, raionul saagentoebTan
erTad.
satransporto saSualebebiT uzrunvelyofa warmoebs, raionuli da
respublikuri satransporto saagentoebis mier sagangebo situaciaTa
marTvis departamentTan (MoE) koordinaciis safuZvelze dadgenili
saproceduro wesebis Sesabamisad.
xudonis kaSxlis ngrevis SemTxvevaSi, an Tu arsebobs ngrevis safrTxe,
mosaxleobis evakuaciis winapirobaTa detaluri gegmebi warmodgenili
iqneba kaSxlis usafrTxoebis gegmaSi.
41
XV. daskvnebi da rekomendaciebi
1. dasmuli amocanis mimarTebiT usafrTxoebis strategiis erT-erTi
umniSvnelovanesi elementia sagangebo situaciebisaTvis mzadyofnis
gegma (EPP) an sagangebo RonisZiebaTa gegma (EAP), romlebiT unda
damuSavebul iqnes yoveli obieqtisaTvis misi adgilmdebareobisa da
SesaZlo avariis scenaris mixedviT, saerTaSoriso standartebisa da
gamocdilebis gaTvaliswinebiT.
2. naSromSi damuSavebulia xudonis kaSxlis SesaZlo ngrevis Sedegad
gamowveuli sagangebo situaciis samoqmedo gegmis mosamzadebeli
masalebi, romelic moicaven am gegmis yvela sabaziso aspeqts, saWiro
proeqtis realizaciis am etapze.
3. xudonis kaSxlis mSeneblomis damTavrebis Semdeg naSromSi moyvanili
masalebis safuZvelze SemuSavdeba obieqtis sagangebo situaciis
samoqmedo gegmis saboloo varianti, romelic iqneba SeTanxmebuli
yvela moqmed organizaciasTan da saTanadod damtkicebuli, masSi
gaiTvaliswinebuli iqneba im periodisaTvis arsebuli saorganizacio
struqtura, kaSxlis eqspluataciis realuri pirobebi da da misi
teqnikuri mdgomareobis kriteriumebi, agreTve regionaluri
infrastruqturis, mrewvelobis, sasoflo-sameurneo miwebis,
janmrTelobis dacvis obieqtebis da mosaxleobis ganTavsebis
realuri mdgomareoba.
42
danarTi
43
danarTi # 1
amtkicebs sagangebo
situaciaTa marTvis uwyebis
xelmZRvaneli
sagangebo situaciebSi moqmedebis gegmis amocana
1. Sesavali
2. ZiriTadi monacemebi xudonis kaSxlis Sesaxeb
3. prevenciuli RonisZiebebi
4. prevenciuli RonisZiebebis efeqturoba
5. Setyobinebis sistemis organizacia
6. sakomunikacio sistema
7. datborvis zonaSi Sesvlis organizacia
8. organizaciuli RonisZiebebi Ramis saaTebSi
9. samuSaoTa organizacia araxelsayreli klimatur pirobebSi
10. sagangebo situaciebSi mosaxleobis uzrunvelyofa dacvis saSualebebiT
11. kooperaciis organizacia
12. menejmentis organizacia
13. sagangebo situaciebSi mzadyofnis gegmis srulyofa
14. mosaxleobis evakuaciis winapirobebi
44
danarTi # 2
moTxovnebi xudonis kaSxlis usafrTxoebis gegmis mimarT
gansakuTrebul pirobebSi mzadyofnis gegma:
gegma gansazRvravs pasuxismgebel SemsrulebelTa rols, rodesac
mosalodnelia kaSxlis dangreva an wyalsacavidan qveda biefSi wylis
gadaRvra misi eqspluataciis dros, rac safrTxes uqmnis adamianis
sicocxles, qonebas an ekonomikur stabilurobas da ganpirobebulia
mdinaris nakadis donis mkveTr matebasTan.
gegma Seicavs: aRweras im pasuxismgeblobisa, romelic gansakuTrebul
pirobebSi kaSxlis eqspluataciis an sakomunikacio saSualebebis sakiTxebis
mimarT gadawyvetilebebis miRebas Seexeba; rukebs, romelzedac naCvenebia
datborvis doneebi, romlebic sxvadasxva sagangebo situacias Seesabameba;
datborvis Setyobinebis sistemebis maxasiaTeblebs; datborvis zonidan
evakuaciasTan dakavSirebul RonisZiebebs, mzadyofna/mobilizaciis
gansakuTrebuli pirobebSi moqmed Zalebsa (maSveli jgufebi, saswrafo
daxmareba da a.S.) da aRWurvilobas.
45
danarTi # 3
SeTanxmdes gansakuTrebul pirobebSi menejmentis
uwyebis ufrosTan
gansakuTrebul pirobebSi mzadyofnis dagegmvis koncefcia xudonis
kaSxlisaTvis. SemuSavebulia Sps „trans eleqtrika jorjia“-s SekveTis
safuZvelze.
1. mizani
xudonis kaSxlis dangrevis SemTxvevaSi sagangebo pirobebSi mzadyofnis
dagegmvis (EAP) koncefciis mizania im riskis Sefaseba, romelic
datborvis zonas Seexeba da im jgufebis funqciebis gansazRvra, romlebic
moqmedeben amm zonaSi, agreTve komunikaciis, Setyobinebis, mzadyofnisa da
gadarCenis Zalebis mobilizaciis saorganizacio amocanebis gadawyveta.
2. sawyisi monacemebi
aRniSnuli gegmis (EAP) damuSavebisas im SemTxvevisaTvis, rodesac
xdeba kaSxlis dangreva an iqneba amis safrTxe, saWiro sawyisi monacemebi
unda Seicavdnen Semdeg informacias:
• datborvis saangariSo maxasiaTeblebi wyalsacavSi wylis sxvadasxva
donis SemTxvevaSi, saxeldobr datborvis zonis sidides datborvis
dros, nakadis parametrebs, kaSxlis simaRles da datborvis siRrmes
kalapotis sxvadasxva kveTSi;
• kaSxlis parametrebs da samonitoringo aRWurvilobis Sesaxeb
monacemebs;
• reliefis pirobebs da hidrologiur parametrebs;
46
• kaSxlis dasaxelebas, romlisTvisac xorcieldeba aRniSnuli gegma
(EAP).
3. prevenciuli RonisZiebebi
prevenciuli RonisZiebebi aRniSnuli gegmis (EAP) mixedviT
ganpirobebulia im kaSxlebisaTvis, romlebisTvisac sagangebo situaciebi
iwveven adamianTa msxverpls, isini agreTve iTvaliswineben ekonomikuri
zaralis Semcirebasa da nagebobis normaluri eqspluataciis pirobebis
uzrunvelyofas.
prevenciuli RonisZiebebis SemuSavebis mizniT aucilebelia Seswavlili
da gaanalizebuli iqnes statistikuri da teqnikuri monacemebi imisTvis,
rom ganisazRvros mosaxleobis ricxvi datborvis zonaSi, samrewvelo
obieqtebis arseboba, sakomunikacio da servis xazebi, sasoflo-sameurneo
miwis farTobebi, agreTve winaswar Sefasebuli iqnes SesaZlo ekonomikuri
zarali.
prevenciuli zomebis SemuSaveba xorcieldeba im winaswar miRebuli
monacemebis safuZvelze, romlebic Seexeba, rogorc wyalsacavis sxvadasxva
donisas datborvis zonis maxasiaTeblebs, agreTve Sesabamisi raionis
socialur ganviTarebis xarisxs.
3.1. adrindeli Setyobinebis sistemis (EWS) organizacia kaSxlis ngrevis an am safrTxis arsebobis SemTxvevaSi, gafrTxilebis
organizaciis mizniT, aucilebelia hidrokvanZTan mowyobil iqnes marTvis
pulti teqnikuri monitoringis mowyobilobiT, romlis saSualebiTac xdeba
pasuxismgebeli personalis, raionuli da respublikuri organizaciebis
Setyobineba zemoT moyvanili sqemis mixedviT.
47
3.2. sakomunikacio (kavSirgabmulobis) sistema
kaSxlis dangrevis an am safrTxis arsebobisas, komunikaciis
uzrunvelyofa sagangebo situaciis zonasa da pasuxismgebel raionul da
respublikur organizaciebs, agreTve samaSvelo samsaxurebs Soris
xorcieldeba zemoTaRniSnuli gegmis Tanaxmad Tanamedrove radio-
satelefono sakomunikacio saSualebebis gamoyenebiT.
3.3. datborvis zonaSi Sesvlis organizacia
sagangebo situaciis zonaSi samaSvelo Zalebis Sesvlis organizaciis
mizniT, winaswar unda iqnes Seswavlili arsebuli SemovliTi gzebis
mdgomareoba, maTi gamtarunarianoba, ris Semdeg SerCeuli iqneba saboloo
marSrutebi.
winaswar aRiricxeba satransporto saSualebebi, maTi aRWurviloba,
sagangebo situaciebis marTvis departamentis (MoE) samaSvelo Zalebi,
raionuli organizaciebi da kerZo biznesmenebi.
samaSvelo Zalebis sagangebo situaciis zonaSi Sesvlis organizacias
uwevs da marTavs sagangebo situaciebis marTvis departamenti (MoE) adre
SemuSavebuli gegmis mixedviT.
3.4. organizaciuli RonisZiebebi Ramis saaTebSi
prevenciuli zomebis organizaciisa da ganxorcielebis mizniT
sagangebo situaciis zonaSi Ramis saaTebSi aucilebelia kaSxlis maRal
adgilebSi winaswar ganTavsebul iqnes proJeqtorebi;
ganaTebis saSualebebis mobilizacia warmoebs raionuli organizaciebis
da kerZo biznesmenebis mier maTTan dadebuli SeTanxmebis Tanaxmad. is
adgilobrivi organizaciebi, romelTa teritoriebi SeiZleba datborili
48
iqnes kaSxlis ngrevis Sedegad, pasuxismgebeli arian aRniSnuli gegmis
mixedviT, winaswar moimaragon ganaTebis saSualebebi sakuTari da mezobeli
teritoriebisaTvis. monitorings ganaTebis saSualebaTa momaragebasTan
dakavSirebiT anxorcielebs sagangebo situaciebis marTvis departamenti
(MoE).
3.5. samuSaoTa organizacia araxelsayrel klimatur pirobebSi
hidrokvanZebTan da datboril teritoriaze araxelsayrel klimatur
pirobebSi prevenciuli zomebis ganxorcielebisTvis sagangebo situaciebis
marTvis departamenti (MoE) warmomadgenlebi gansazRvraven im savaraudo
zonasa da obieqtebs (Senobebi, servis-xazebi, xeebi da sxva), romlebic
araxelsayrel pirobebSi (Zlieri qari, intensiuri Tovloba, nisli da a.S.)
SeiZleba daingres, rac Seferxebis mizezi iqneba samaSvelo da
sareabilitacio samuSaoTa Casatareblad. amis Semdeg SemuSavdeba Sesabamisi
RonisZiebebi. periodulad, zemoTaRniSnuli saorientacio sqemisa, sagangebo
situaciebis marTvis departamentis (MoE) mier xorcieldeba Sesabamisi
treningebi mosaxleobasTan da raionuli organizaciebis momsaxure
personalTan araxelsayrel pirobebSi maT moqmedebasTan dakavSirebiT.
amasTan erTad, SerCeuli iqneba sxva Zalebic, sagangebo situaciaSi
Semdgomi moqmedebis mizniT.
3.6. damcavi RonisZiebebi mosaxleobisaTvis
kaSxlis ngrevis an saSiSroebis arsebobis SemTxvevaSi, saxelmwifo
sarezervo fondidan da raionuli mmarTvelobis rezervebidan, gamoiyofa
saWiro masala da teqnikuri saSualebebi dacviTi RonisZiebebis Catarebis
uzrunvelyofis mizniT.
49
zemoTaRniSnuli gegmis koncefcia ganapirobebs raionuli samedicino
potencialis da maT specifiurobis (klasifikaciis) dadgenas.
3.7. kooperaciis organizacia
kooperacia xorcieldeba Setyobinebis samsaxurebis, respublikuri da
raionuli samaSvelo Zalebsa da mosaxleobas Soris, amasTan, Sesabamis
kooperaciis sqemaSi (programaSi) aRiniSneba moqmedebis dro da
pasuxismgebeli organizaciebi da pirebi.
3.8. koordinaciis organizacia
kaSxlis dangrevis an misi saSiSroebis arsebobis SemTxvevaSi
saxelmwifo mmarTvelobisa da Sesabamisi raionuli organizaciebisa da
sabWoebis mier xorcieldeba mosaxleobis damcavi RonisZiebebis
koordinacia.
didi masStabis katastrofis SemTxvevaSi, mTavroba qmnis specialur
komisias da SeimuSavebs sakoordinacio gegmas.
3.9. sagangebo pirobebSi mzadyofnis gegmis srulyofis procedura
sagangebo pirobebis mzadyofnis gegma, mosaxleobis dacvis da
kaSxlebis materialuri da teqnikuri uSiSroebis Sesaxeb, yovelwliurad
koreqtirdeba. srulyofis mizniT samm weliwadSi erTxel unda Catardes
treningebi mosaxleobisa da raionuli organizaciebis warmomadgenelTa
monawileobiT, gegmiT gaTvaliswinebuli operatiuli gadawyvetilebaTa
aprobaciis mizniT.
sagangebo pirobebSi mzadyofnis gegmis Semadgenel nawils warmoadgens
tipiuri diagrama, romelic exeba Semdeg sakiTxebs:
50
1. sqema (programa) RonisZiebebisa kaSxlis ngrevis SemTxvevaSi;
2. Setyobinebis procedura kaSxlis ngrevis an misi saSiSroebis
arsebobis SemTxvevaSi;
3. raionuli samedicino saSualebebis CamonaTvali;
4. raionuli samTavrobo uwyebaTa da mosaxleobis Setyobinebis sqema
(Tanmimdevroba) kaSxlis ngrevis SemTxvevaSi;
5. sakoordinacio sqema (moqmedebis Tanmimdevroba) kaSxlis ngrevis
SemTxvevaSi.
51
danarTi # 4
SeTanxmeba ganaTebis saSualebaTa uzrunvelyofis Taobaze
Cven, qvemoT xelismomwerni -------------------------- raionis sagangebo
situaciebis departamentis xelmZRvaneli erTis mxriv da organizaciis
warmomadgeneli an kerZo piri ------------------------------- meores mxriv xels
aweren winamdebare SeTanxmebas imaze, rom ---------------------------------------------
-------------------- pirdeba gasces raionuli sagangebo situaciebis marTvis
departamentis ganyofilebas droebiT xmarebaSi mowyobiloba (CamonaTvali
Tan erTvis) samaSvelo samuSaoTa Catarebis mizniT xudonis kaSxlis
ngrevis SemTxvevaSi da raionuli sagangebo situaciebis marTvis
departamentis ganyofileba pirdeba, rom gamoiyenebs mocemul
mowyobilobebs mxolod dasaxuli miznisaTvis da gaswevs miyenebuli
zaralis kompensacias.
raionuli sagan. situaciebis marTvis organizaciis
departamentis ganyofilebis ufrosi direqtori
(kerZo piri) (kerZo piri)
52
danarTi # 5
sagangebo situaciis donis gansazRvris wesebi
xdomileba situacia sagangebo situaciis done
1 2 3
nakadi gadaedineba
miwis kaSxalze
wylis gadaRvra wyalsacavidan qimze
mowyobili wyalsaSviT, roca wyalsacavis bortebis aqtiur erozias adgili ara aqvs
1
wylis gadaRvra, roca adgili aqvs wyalsacavis bortebis aqtiur
erozias
2
wylis gadaRvra, romelsac SeuZlia gamoiwvios dasaxlebaTa datborva qveda biefSi
2
swrafad progresirebadi wylis gadaRvra, romelic mwyobridan
gamoiyvans sakontrolo qsels
3
wylis gadaRvra, romelic iwvevs
dasaxlebaTa datborvas qveda biefSi 3
mirTvis datborva
gadadinebuli wylis nakadi ar iwvevs
kaSxlis mirTvis ferdis rRvevas. amasTan, mosalodnelia wylis
donis daweva wyalsacavSi
2
gadadinebuli wylis nakadi ar iwvevs
kaSxlis mirTvis ferdis rRvevas,
magram mosalodnelia wylis donis
aweva wyalsacavSi
3
gadadinebuli wylis nakadi iwvevs
kaSxlis mirTvis ferdis rRvevas. 3
53
cxrilis gagrZeleba
1 2 3
filtracia
filtraciis axali wyaroebi kaSxalSi an mis maxloblad
1
filtraciis axali wyaroebi meqanikuri sufoziiT an wylis
progresirebadi xarjiT
2
filtracia, romlis erTi
gamovlenili wyarodan xarji aWarbebs 1 l/wm
3
Zabrebi
SeimCneva axali Zabri wyalsacavis zonaSi
1
Zabris gabaritebi izrdeba swrafad 2
bzarTwarmoqmna
mirTvis areSi
kaSxlis tanSi axali bzarebi siganiT
2,5 mm-ze meti, filtraciis gareSe 1
bzarebi kaSxlis tanSi, romelsac Tan
axlavs filtracia 2
kaSxlis
gadaadgileba
(wanacvleba)
vizualurad SesamCnevi gadaadgileba
(wanacvleba) kaSxlis tanis, misi elementebis an ferdis Camococeba
1
kldovani ferdis uecari an swrafad
mimdinare Camococeba-gadaadgileba 3
sazomi
instrumentebi
sazomi instrumentebis Cveneba zRvrulad dasaSveb mniSvnelobaze zemoT
1
miwisZvrebi
miwisZvra arsebiTia an arsebobs informacia, rom misi kera kaSxlidan
50 km-iT aris daSorebuli
1
miwisZvra, romlis mier gamowveuli
kaSxlis an misi elementebis dazianeba fiqsirdeba vizualurad
2
miwisZvra, romelic xdeba garRvevis
talRis warmoqmnis mizezi 3
54
cxrilis gagrZeleba
1 2 3
usafrTxoebisaTvis
Seqmnili saSiSroeba
yumbaris (naRmis) afeTqebis
saSiSroebis Semowmeba, rasac
SesaZloa kaSxlis rRveva mohyves
2
yumbaris (naRmis) afeTqeba, rasac
kaSxlis rRveva mohyva
3
sabotaJi/vandalizmi
kaSxlis an misi elementis dazianeba,
rac gavlenas ar axdens mis
eqspluataciaze
1
kaSxlis an misi elementis dazianeba,
rasac SeuZlia negatiurad imoqmedos
mis eqspluataciaze
1
kaSxlis an misi elementis iseTi
dazianeba, rac iwvevs filtracias
2
55
danarTi 6
56
danarTi 7
57
danarTi 8
58
danarTi 9
59
danarTi 10
60
danarTi 11