Współczesne laboratoria

Ewelina MańkaIII OAM, Gr. B2

Jak wyglądały laboratoria dawniej…

… a jak wyglądają dzisiaj

Zadania laboratorium

Badania laboratoryjne stanowią istotne źródło informacji o stanie zdrowia pacjenta. Wyniki testów wspierają diagnostykę medyczną oraz monitorowanie terapii.

Podstawowym zadaniem laboratorium klinicznego jest wykonanie testu oraz weryfikacja, interpretacja i przesłanie wyniku testu jednostce zlecającej lub pacjentowi. Jakość usługi laboratoryjnej zależy nie tylko od dokładności wyniku, ale także od czasu oczekiwania na wykonanie testu oraz dostępu do wyników.

Laboratoryjny System Informacyjny (Laboratory Information System - LIS) wspiera zarówno funkcje zarządzania danymi, �jak i zarządzanie laboratorium jako jednostka organizacyjna.

Laboratoryjny System Informacyjny (LIS)

Zadania systemu w zakresie zarządzania danymi: akwizycje wyników testów poprzez podłączenie

analizatorów do systemu komputerowego archiwizacje, weryfikacje i dystrybucje wyników monitorowanie kontroli jakości dokumentowanie wykonanych procedur.

W ramach zarządzania laboratorium system umożliwia prowadzenie gospodarki odczynnikami, statystyki i rozliczanie procedur oraz analizę ekonomiczną prowadzonych działań.

Komputeryzacja laboratoriów

Tradycyjny transfer zleceń i wyników badań drogą papierową bywa źródłem błędów i opóźnień. Zlecenia są wypisywane ręcznie na formularzu, a wynik, w postaci ciągu liczb generowanego przez aparat, dopinany jest jako raport. Taka obsługa zleceń jest obarczona błędami wynikającymi z błędnie odczytanego, ręcznie napisanego tekstu. Opóźnienia wynikają z konieczności dostarczenia zleceń lub przesłania wyników drogą papierową.

Komputeryzacja laboratoriówWprowadzenie systemu komputerowego nie tylko

eliminuje niedogodności związane z wypisaniem i odczytem oraz transmisją zleceń, ale także znacząco skraca czas oczekiwania na wynik, który nie tylko jest dostępny w systemie, lecz także może być zdalnie drukowany w pomieszczeniu, w którym jest oczekiwany (np. dyżurka pielęgniarska lub gabinet lekarza dyżurnego). Archiwizacja zapewnia autoryzowany dostęp on-line do wyników badań archiwalnych.

Komputeryzacja laboratoriów

Komputeryzacja laboratorium stwarza duże możliwości bieżącego monitorowania zdarzeń w procesie zarządzania jednostka.

LIS umożliwia podgląd liczby testów, z rozbiciem na profile, wykonanych w zadanym okresie lub zgłoszonych do wykonania. Duże znaczenie w procesie zarządzania mają zestawienia liczby wykonanych testów w skali dnia, tygodnia, miesiąca lub roku.

Ważnym elementem oceny laboratorium jest archiwizacja danych zebranych w trakcie kontroli jakości. Analiza długoterminowych raportów przyczynia się do oceny pracy aparatury laboratoryjnej oraz poprawy jakości usług.

Systemy informatyczneVigLab – podstawowe cechy:

Umożliwia równoległą pracę nieograniczonej liczbie użytkowników

Pozwala na automatyczne prezentowanie i sygnalizowanie zdarzeń przypisanych do konkretnego użytkownika

Automatyczne generowanie analiz Archiwizowanie wszystkich zmian danych W przypadku przyjęcia do realizacji zlecenia składającego się z

wielu analiz odpowiednie stanowiska laboratoryjne są automatycznie informowane o nowych zadaniach

Rozbudowany i elastyczny sposób prezentowania wyników Wszystkie dane znajdują się w jednym i tym samym miejscu Wprowadzenie danych do systemu oznacza ich

natychmiastową dostępność dla wszystkich

Systemy informatyczne

LSI FILAB 2.0:  Wysoka elastyczność umożliwia pełne dostosowanie do potrzeb

laboratorium. Pełna, szybka identyfikacja zleceń, pacjenta, materiału i wyników

badań. Automatyzacja procesu identyfikacji materiału i miejsca w którym się

znajduje. System współpracujący z dowolną aparaturą analityczną i systemem

informatycznym. Obsługa części procesów przy użyciu monitorów dotykowych. Zautomatyzowana wysyłka wyników do placówek lub lekarzy

zlecających badania. Pełna historia badań pacjenta. Pełen nadzór nad funkcjonowaniem systemu oraz sprzętu

komputerowego przez 24 godziny na dobę.

Automatyzacja laboratorium

Automatyzacja laboratoriumABX Pentra 400 Maksymalna wydajność: 420

testów/godzinę Wysoka autonomia i możliwość

ciągłego ładowania próbek i odczynników zapewniają dużą wydajność, łatwość obsługi oraz wysoki komfort pracy.

Szeroki wybór płynnych odczynników do analizatora

Do 55 odczynników w analizatorze

Rodzaje metod analizy: spektrofotometria: kolorymetria i

turbidymetria potencjometria: bezpośrednia

(surowica i osocze) i pośrednia (mocz)

Automatyzacja laboratorium

Pentra C200: niezawodność i precyzja Wysoki stopień automatyzacji i wysoka jakość

wyników w jednym kompaktowym analizatorze Sprawdzona technologia zapewnia najlepszą

jakość wyników Stałe cykle pracy zapewniają ciągłą wydajność

90 testów kolorymetrycznych/godz. Całkowicie automatyczne zarządzanie

kuwetami – 2 statywy po 96 kuwet jednorazowych

Specjalny pojemnik na zużyte kuwety i płyny Wbudowany komputer i system chłodzenia 15 parametrów (odczynników) dostępnych

równocześnie Dostępne metody analityczne: Fotometryczne: kolorymetryczna i

turbidymetryczna Potencjometria: bezpośrednia (surowica i

osocze) i pośrednia (mocz)

Automatyzacja laboratorium

Aparat do automatycznego nanoszenia próbki umożliwia automatyczne poszycia swojej próbki na szalce Petriego, w ciągu 25 sekund przy malejącym stężeniu do czterech niezbędnych rozcieńczeń z czułością od 300 do 130 000 CFU/ml.

Automatyzacja laboratorium

Licznik kolonii Scan1200 jest wyposażony w  kamery o wysokiej rozdzielczości oraz specjalne oprogramowanie. Potrafi szybko i efektywnie zliczać kolonie na różnorakich podłożach. Kolonie mogą być rozpoznawane i grupowane w zależności od ich koloru (do dyspozycji 7 kolorów rozpoznawania). Urządzenie to umożliwia automatyczne rozdzielenie zlewających się kolonii oraz automatyczną korekcję jakichkolwiek defektów w agarze.

Automatyzacja laboratorium

Suszarka do szkła pozwala na suszenie jednocześnie 56 sztuk różnego rodzaju szkła: kolb, pipet, zlewek, probówek itd. Urządzenie wyposażone jest w 24 króćce o średnicy 16 mm (do większych naczyń) i 32 króćce o średnicy 11 mm (do mniejszych naczyń), przez które nawiewane jest powietrze. Rurki wylotowe wykonane ze stali kwasoodpornej zapobiegają korozji oraz niepożądanym działaniom większości czynników chemicznych. Filtr ten nie pozwala na dostanie się kurzu oraz innych zabrudzeń z otoczenia do suszonego szkła. Dzięki odpowiedniemu wyprofilowaniu powierzchni obudowy resztki wody odprowadzane są wężykiem.

Systemy zamknięte

Tylko jeden typ odczynników od danego producenta Tylko dobrze dobrane odczynniki (lepsza wydajność

aparatu) Odczynniki przechowywane wewnątrz analizatora

(zapewnia optymalne warunki dzięki swojej konstrukcji) Aparat sam pobiera odczynniki Aparat informuje o zakończeniu daty ważności Możliwość prowadzenia kontroli jakości Większa pewność wyników Droższe funkcjonowanie systemu Oznaczenie tylko ograniczonej liczby testów Niemożność oznaczenia niestandardowych testów

Systemy otwarte

Możliwość zrobienia odczynników taniej Obowiązek ciągłego kontrolowania

odczynników Możliwy zakup dowolnych odczynników Możliwość oznaczenia tego, co jest

potrzebne

„Sucha” chemia

Sucha chemia to technika analityczna, która określa kompleks zagadnień związanych z budową, zastosowaniem i odczytem suchych testów.

Suchy test natomiast to produkt zawierający materiał wsiąkliwy, nasycony kompozycją odczynnikową zapewniającą wszystkie niezbędne warunki do wykrycia i oznaczenia badanego związku lub jonu.

Zaliczamy do nich testy do oznaczeń w moczu i roztworach wodnych, takie jak papierki wskaźnikowe pH, testy płytkowe (immunochemiczne), test do wykrywania gonadotropiny kosmówkowej (test ciążowy); jak również testy do oznaczeń w pełnej krwi. Suche testy znajdują również zastosowanie w ochronie środowiska i w badaniu produktów żywnościowych.

„Suchy” test - zalety

Łatwość użycia Krótki czas analiz (od kilku sekund do kilku

minut) Niska pracochłonność Mały koszt Dostępność Szybkość uzyskiwania wyniku Możliwość autokontroli pacjentów Mała ilość materiału potrzebna do wykonania

analizy

„Półsuchy” test

„Półsuchy” test (semi dry) jest to test suchy, do którego dołączony jest jeszcze, co najmniej jeden odczynnik w formie ciekłej. Często ma on inną budowę zewnętrzną niż testy suche.

„Mokra” chemia

Metoda mokra w chemii analitycznej to metoda badania próbek stałych po przeprowadzeniu ich do roztworu.

„Mokra” chemia

Mokra chemia wyklucza wszystkie te techniki, w których używana jest aparatura do ilościowego oznaczania. Grawimetria (w której ważone są poszczególne odczynniki) i miareczkowanie (zawierające objętości reagentów) są to dwie metody, stosowane w laboratorium, przy użyciu klasycznej chemii.

Większość klasycznych metod „mokrej” chemii może pomieścić stosunkowo małe ilości próbki w różnych postaciach.

Dziękuję za uwagę