Wijkontwikkeling nieuwe stijl: urgentie, verbinding · Investeren Deeleconomie, platforms Plannen...
Transcript of Wijkontwikkeling nieuwe stijl: urgentie, verbinding · Investeren Deeleconomie, platforms Plannen...
© 2018 | Public Result | Pagina
Wijkontwikkeling nieuwe stijl: urgentie, maatwerk en verbindingKees Stob
© 2018 | Public Result | Pagina
1. Historisch perspectief en even voorstellen
2
© 2018 | Public Result | Pagina
1. Historisch perspectief en even voorstellen
3
© 2018 | Public Result | Pagina
Old school New school
IntegraalSpecifiek thema zoals Leefbaarheid/energietransitie/zorg en ondersteuning (Sectoraal)
Mengen Leefbaarheid
Sociale stijging Eigen kracht
Kansarmoede Eigen kracht
Stad/BV NL Wijk/buurt/straat
Multiplier Crowdfunding
Investeren Deeleconomie, platforms
Plannen Organisch groeien
Uitrollen Scrum/agile
Overheid bepaalt Community building
Visie Vraaggestuurd werken
Fysiek is de motor Sociaal-economisch is de motor
Corporaties Sociaal ondermemers
Grootschalig ingrijpen Kleinschalig ingrijpen
Rijksbetrokkenheid Rijk als hindermacht
? ?
? ?
4
© 2018 | Public Result | Pagina
3. Is er een trendbreuk?
5
crisis bezuinigingendecentralisaties
sociaal domein
corporaties
trekken zich terug
© 2018 | Public Result | Pagina 6
3. Is er een trendbreuk?
Maar ook:
economische groei
met:verstedelijkingsdruk
nieuwe technologieën
en social media
toenemend populisme aandacht voor radicalisering
aandacht voor
georganiseerde criminaliteit
© 2018 | Public Result | Pagina 7
3. Wat komt ervoor in de plaats?
1992: Belstato:
experimenteerregeling
sociale vernieuwing
2000: ISV: reeks
experimenten in
naoorlogse wijken
Nu: Veel kleinschalig
geëxperimenteerd
© 2018 | Public Result | Pagina 8
3. Wat komt ervoor in de plaats?
© 2018 | Public Result | Pagina
4. Hoe gaat het met de wijken?
9
Bron: Kwetsbare wijken in beeld,
2017 (Platform31)
© 2018 | Public Result | Pagina
4. Segregatie neemt toe (PBL en WRR)
10
Bron: PBL (2016) De
verdeelde triomf
© 2018 | Public Result | Pagina 11
4. Segregatie neemt toe
Bron: PBL (2016) De
verdeelde triomf
© 2018 | Public Result | Pagina 12
4. Segregatie neemt toe
Negatieve spiraal van onrust, overlast en
criminaliteit
Slecht imago
Kansarmoede is de norm Stigmatisering
Buurteffecten zoals negatieve effect op kans
op werk, inkomen, gezondheid
Onveiligheid leidt tot slechte gezondheid
Onbereikbaarheid leidt tot werkloosheid
Nadelen:
Onderliggende effecten:
© 2018 | Public Result | Pagina 13
4. Segregatie neemt toeconcentratie kansarmoede, vb Schilderswijk
Leefbaarheid ruim
onvoldoende en blijft sterk
achter bij rest Den Haag
Schilderswijk Den Haag
Aantal inwoners 31.182 525.745
Aantal NWW'ers 4.723 (21,3%) 40.142 (11,5%)
Netto arbeidsparticipatie 49% 60,4%
% part. huishoudens met
laag inkomen 66,5% 48,9%
% leerlingen met
leerlinggewicht 46,9% 16,4%
% vmbo-adviezen 40,7% 31,7%
CITO-score 529 534
Grote verschillen in werkgelegenheid,
inkomen en opleiding tussen
Schilderswijk en Den Haag
© 2018 | Public Result | Pagina 14
4. Segregatie neemt toenegatieve spiraal: totaal economisch en sociaal isolement Schilderswijk
Schilderswijk Den Haag
% Hagenaar altijd
gewoond op dit adres 14% 9,8%
Verhuismobiliteit (2016) 14% 16,7%
Verhuiswens (2009) 40% 19%
© 2018 | Public Result | Pagina
4. Segregatie neemt toeSegregatie heeft ook voordelen:
15
Segregatie
Draagvlak voor voorzieningen
Segregatie
Netwerk voor nieuwkomers
Segregatie
Sociale cohesie
Segregatie
Stad met divers palet aan woonmilieus
Segregatie
Andere wijken geen last van spreidingsdiscussies
© 2018 | Public Result | Pagina
4. Segregatie neemt toeDraagvlak voor voorzieningen, vb Rotterdam
16
© 2018 | Public Result | Pagina
5. Maar vinden we dit ook echt een probleem?
17
© 2018 | Public Result | Pagina
5. Verschillende perspectieven: thema
18
Duurzaamheid
Verstedelijking
Arbeidsmarkt
KansarmoedeCriminaliteit
Radicalisering
Steden als motor
van de economie
© 2018 | Public Result | Pagina
‘Overheden wonen in wijken, mensen
in buurten’ (Pieter Winsemius)
Rijk
Gemeente
Wijken/buurten
19
5. Verschillende perspectieven: niveau
Buurtwerkplaats Noorderhof
Gemeente Tilburg
© 2018 | Public Result | Pagina
Is er reden voor overheidsingrijpen?
“Public policy should help poor people, not poor places” (Glaeser,
Triumph of the city)
Staan er wijken in brand?
20
5. Verschillende perspectieven: omvang en urgentie
© 2018 | Public Result | Pagina
6. Dilemma’s in de aanpak
Wijkgericht werken en
investerenof
Investeren op een hoger niveau?
Voor de huidige bewonersof
Inclusief herstructureren ook voor
toekomstige bewoners?
Kleinschalig, van onderop of Grootschalig, van bovenaf?
Fysiek los van sociaal of Fysiek beter koppelen aan sociaal?
Rijksgelden nodig of Op eigen kracht?
21
Bron: Platform31, Zeventig
jaar stedelijke vernieuwing
© 2018 | Public Result | Pagina
6. Dilemma’s in de aanpak
Wijkgericht werken en
investerenof
Investeren op een hoger niveau?
Voor de huidige bewonersof
Inclusief herstructureren ook voor
toekomstige bewoners?
Kleinschalig, van onderop of Grootschalig, van bovenaf?
Fysiek los van sociaal of Fysiek beter koppelen aan sociaal?
Rijksgelden nodig of Op eigen kracht?
22
Maatwerk en verbinding!
© 2018 | Public Result | Pagina
7. Top down of bottom up
23
• Van verticale sturing naar horizontale sturing
• Van coalitie naar propositie
• DEAL: Durf Energie Afspraken Lef
© 2018 | Public Result | Pagina
7. Top down of bottom up
Stuur op energie in de wijken
Benut burgerkracht op een manier die de overheid niet zou kunnen
24
De wijk als actiegroep:
Floreshuis
‘Werken aan wijken’
Vertrouwenspersonen Segbroek
© 2018 | Public Result | Pagina
7. Top down of bottom up
25
• Inzet nieuwe technologieën
© 2018 | Public Result | Pagina
8. Integraal of sectoraal
26
Ontleend aan: RIGO (2011) Tijd
‘Tipping points’
Amsterdam Vogelbuurt
© 2018 | Public Result | Pagina
Omslagpunten in wijkontwikkeling
Het is maatwerk
Qua fasering
Qua problematiek
Qua kansen
27
8. Integraal of sectoraal
© 2018 | Public Result | Pagina
9. Mengen of niet
Wat is het goede recept?
28
Schilderswijk Transvaal
Bron: Ponds, Van Ham en Marlet (2015)
© 2018 | Public Result | Pagina
10. Grootschalig of kleinschalig
Massa in denken, maatwerk in doen
Weet als overheid wat “de ondergrens” is
Sluit de keten
10 jaar minimaal om projectencaroussel te voorkomen
29
Sportcampus
© 2018 | Public Result | Pagina
11. Rijksgeld of crowdfunding
Voorbeeld onderwijs:
30
Groeiende mismatch vraag
en aanbod arbeidsmarkt
voor beroepskrachten1 miljoen vacatures mbo-niveau
NRC 13 jan 2018
Rotterdam 2010
Structurele investeringen
van €1,5 miljard in
onderwijs
© 2018 | Public Result | Pagina
Tot slot 3 woorden uit de oude doos…
31
11. Rijksgeld of crowdfunding
• Opgave?
• Behoefteraming?
• Triggermoney?
© 2018 | Public Result | Pagina
Wat wordt de beweging voor de wijken?
32
© 2018 | Public Result | Pagina
6. Dilemma’s in de aanpak
Wijkgericht werken en
investerenof
Investeren op een hoger niveau?
Voor de huidige bewonersof
Inclusief herstructureren ook voor
toekomstige bewoners?
Kleinschalig, van onderop of Grootschalig, van bovenaf?
Fysiek los van sociaal of Fysiek beter koppelen aan sociaal?
Rijksgelden nodig of Op eigen kracht?
33
© 2018 | Public Result | Pagina
7. Top down of bottom up
34
• Punt op de horizon plaatsen, maar verschillende wegen ernaar toe
• Van lineaire sturing naar coalitiesturing
• Meer iteratief, organisch en diverse terugkoppelingen
• Welbegrepen eigenbelang
Wijkvernieuwing
nieuwe stijl
(Platform31)