De coöperatie in de deeleconomie
-
Upload
febecoop -
Category
Economy & Finance
-
view
324 -
download
1
Transcript of De coöperatie in de deeleconomie
Wie sharet wat en liken we dat?
Symposium over deeleconomie en coöperatie – 28 juni 2016
De coöperatie in de deeleconomie
Kennismaken
Peter Bosmans
Directeur
Febecoop
• Promotie coöperatief model
• Adviesverlening
• Coöperatief expertisecentrum
Coöperatief
expertisecentrum
Plaats van de coöperatie in de deeleconomie,
juridisch en inhoudelijk?
Private Unlimited Company
coöperatieve vennootschap vzw
vennootschap met sociaal oogmerk feitelijke
vereniging
Naamloze Vennootschap
Beeld: Plan-C
Feitelijke vereniging
Individuen die een gezamenlijk doel nastreven
Formaliteiten
/
Rechtspersoonlijkheid /
Verbintenissen aangaan /
Eigendom verwerven
/
Aansprakelijk voor schulden
onbeperkt
Feitelijke vereniging
Besluit: enkel aangewezen voor kleinschalige activiteiten in deeleconomie zonder financiële risico’s.
Vzw
Verzameling van natuurlijke personen of rechtspersonen die gezamenlijk een belangeloos doel nastreven
Formaliteiten
X
Rechtspersoonlijkheid X
Verbintenissen aangaan X
Eigendom verwerven
X
Aansprakelijk voor schulden
/
Vzw
Wet van 1921 – Definitie art.1
"De vzw is die,
- welke niet-nijverheids- of handelszaken drijft
- welke niet tracht een stoffelijk voordeel aan haar leden te verschaffen"
"geen stoffelijk voordeel"=
Geen winstuitkering, scheidingsaandeel of dividend aan leden
Winst aanwenden voor maatschappelijk doel
Wel jaarrekening positief afsluiten en winst overdragen
Wel kortingen toestaan
Vzw
"niet-nijverheids- of handelszaken"
"Vereniging mag nevengeschikt winstgevende activiteiten hebben maar opbrengst moet besteed worden aan de realisatie van het hoofddoel"
Bv. voetbalkantine: opbrengsten moeten gaan naar doel van sportclub (bv. jeugdwerking)
Toetssteen:
- Is belangrijkste activiteit economisch/commercieel?
- Juridische procedures – al dan niet met goede afloop…
Vzw
Besluit: goed vehikel voor deeleconomie als
• de doelstelling onbaatzuchtig is
• de economische activiteiten bijkomstig zijn
• en er geen winststreven van de leden is
Vzw
Wetboek Vennootschappen - Artikel 1
“Een vennootschap wordt opgericht door een contract op grond waarvan twee of meer personen overeenkomen iets in gemeenschap te brengen met als doel één of meer nauwkeurig omschreven activiteiten uit te oefenen en met het oogmerk aan de vennoten een rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel te bezorgen.”
Winst maken
Naamloze Vennootschap
• Startkapitaal: 61.550 € - volledig volstort
• Aandelen vrij overdraagbaar (geen verankering)
• Scheidingsaandeel: boekwaarde
• Dividenden
• 1 aandeel = 1 stem (macht van kapitaal)
Naamloze Vennootschap
Besluit: ideaal voor kapitaalsintensieve activiteiten in de deeleconomie die veel (risico)kapitaal nodig hebben. Maar aandeel-houders zijn volatiel, vaak dividendgedreven – eigenaarschap moeilijker lokaal te betonneren en geen democratische besluitvorming.
Naamloze Vennootschap
• Ontstaan in San Francisco
• Zetel in Ierland
• Vennootschapsbelasting van 12,5%
• Onbeperkte aansprakelijkheid
• Geen publicatie-verplichtingen (statuten, jaarrekeningen)
Private Unlimited Company
Besluit: ideaal als je
• wil genieten van de voordelen van de open markt van de EU
• weinig belastingen wil betalen
• liever niet transparant werkt
Private Unlimited Company
• Historisch en internationaal: "waardengedreven ondernemen"
• België: ethisch gebanaliseerd in Wetboek Venn.
Toch kenmerken van personenvennootschap: "intuitu personae”
Tjokvol suppletieve regels (t.o.v. dwingend recht)
Zeer grote souplesse
Coöperatieve vennootschap
Voorbeelden van souplesse:
• Open/gesloten toegang vennoten
• Verschillende aandelencategorieën
• Beperkte/zeer beperkte overdracht
• Open/gesloten uitgang
• Vage/strenge uitsluitingsprocedures
• Regeling stemrecht AV
• Werking RvB
• Waarde aandeel bij uitstap
Souplesse is voordeel én valkuil!
Coöperatieve vennootschap
Voorbeeld van stemrechtregeling in AV
Coöperatieve vennootschap
Art. 350 (Wetboek Vennootschappen)
« veranderlijk aantal vennoten met veranderlijke inbrengen »
• Soepel in- en uittreden boven vast kapitaal
• Financieel: ideaal om beroep te doen op kapitaal van 4 f-en
• Multistakeholdermodel: verschillende partijen betrekken (dubbele hoedanigheid vennoten)
Coöperatieve vennootschap
• Kapitaal:
Vast kapitaal minimum 18.550 €*
1/3 of 6.200 € volstort (maar engagement!)
• Aandeel:
Minstens ¼ volstort (maar ook engagement!)
* Goede projecten vinden kapitaal!!!
Coöperatieve vennootschap
Besluit: de cvba is ideaal als
- activiteiten een sterk economische inslag hebben (cf vzw-wetgeving)
- de inbreng van aandelenkapitaal nuttig en noodzakelijk is (ipv gift)
- die draait om personen en niet om kapitaal (cf. »intuitu personae + vrijheid van scheidingsaandeel)
- je lokaal wil verankeren (cf beperkte overdracht van aandelen)
- je een vorm van democratisch beheer wil inbouwen (cf. suppletief stemrecht)
Coöperatieve vennootschap
Vennootschap met sociaal oogmerk: tussen vzw en vennootschap
"te commercieel om vzw te zijn – maar te sociaal om vennootschap te zijn"
Vso
• Vrije keuze van handelsvennootschap (minimumkapitaal)
• Bedrijfsdoel + sociaal oogmerk
• Beperkt vermogensvoordeel vennoten: nomimaal uit + beperkt dividend
• Duidelijke bestemming van winst + reserves
• Bijzonder verslag over maatschappelijke doelstellingen
• Participatie van het personeel
• Beperkt stemrecht 1/10 tot 1/20
• Vereffening van de VSO: idem vzw
Vso
• Vrije keuze van handelsvennootschap (minimumkapitaal)
• Bedrijfsdoel + sociaal oogmerk
• Beperkt vermogensvoordeel vennoten: nomimaal uit + beperkt dividend
• Duidelijke bestemming van winst + reserves
• Bijzonder verslag over maatschappelijke doelstellingen
• Participatie van het personeel
• Beperkt stemrecht 1/10 tot 1/20
• Vereffening van de VSO: idem vzw
Vso
Besluit: ideaal als
• je volop wil gaan voor economische activiteiten
• de sociale doelstellingen primeren
• je slechts een beperkt of helemaal geen vermogensvoordeel aan de vennoten nastreeft
• je deze principes duurzaam statutair wil verankeren
Vso
Via een economie antwoorden zoeken voor maatschappelijke problemen
De coöperatie: inhoudelijk
Eerste golf
• Voeding
• Huisvesting
• Gezondheid
Tweede golf
• Werk
• Ecologie
Derde golf
• Mobiliteit
• Gezonde voeding
• Energie
De coöperatie: inhoudelijk
Het samen doen
Het zelf doen
Het anders doen
Het beter doen
Anders omgaan met • rendement: dividendbeperking • mensen: democratisch ondernemen, dubbele
identiteit “investeerder/gebruiker” • samenleving: meerwaarde producten/diensten
Van Alaska tot Zambia 7 principes volgens ICA (Internationale
Coöperatieve Alliantie)
Andere economie
= andere principes
1. Vrijwillige toetreding mensen verenigen zich om economische en maatschappelijke behoeften te bevredigen
2. Democratische besluitvorming zeggenschap ligt bij mensen ipv kapitaal 3. Economische betrokkenheid vennoot heeft actieve relatie met vennootschap – niet hoofdzakelijk rendementsgericht
4. Onafhankelijkheid van overheden/grote externe financiers
7 ICA-principes
5. Permanente vorming personeel, vennoten, bestuurders leren levenslang publieke opinie en overheden sensibiliseren
6. Onderlinge samenwerking lokale, (inter)nationale samenwerking
7. Verantwoordelijkheid tegenover de samenleving positieve invloed op lokale gemeenschap
7 ICA-principes
Establish the co-operative model as central in a collaborative economy
ICA-plan
Participation Sustainability Identity Capital Legal Framework