ประวตพอขนรามคำาแหงมหาราช

พอขนรามคำาแหงมหาราชเปนพระราชโอรส     ของพอขนศรอนทราทตยปฐมกษตรย แหงกรงสโขทย พอขนศรอนทราทตย มพระมเหสคอ พระนางเสอง มพระราชโอรสสามพระองค พระราชธดาสองพระองค พระราชโอรส องคใหญสนพระชนมตงแตยงเยาว องคกลางม พระนามวา บานเมอง และพระราชโอรสองคทสาม คอ พอขนรามคำาแหงมหาราช เมอพระชนษาได ๑๙ ป  ไดชนชางชนะขนสามชนเจาเมองฉอด       พอขนศร อนทราทตย จงพระราชทานนามวา "พระรามคำาแหง" เมอสนรชสมยพอขนศรอนทราทตย   และพอขนบานเมองแลว   พระองคไดครองกรงสโขทย ตอมาเปน พระมหากษตรยรชกาลท ๓ แหงราชวงศพระรวงสนนษฐานวาพระองค สนพระชนมในราวป พ.ศ.๑๘๖๐ รวมเวลาททรงครองราชยประมาณ ๔๐ ป

พ ร ะ เ จ า ร า ม ค ำา แ ห ง ม ห า ร า ช         เมอแรกตงอาณาจกรสโขทยนน  อาณาเขตยงไมกวางขวางเทาใดนก  เขตแดนทางทศใตจดเพยงเมองปากนำาโพ ใตจากปากนำาโพลงมายงคงเปนอาณาเขตของขอมอนไดแกเมองละโว  ทางฝายตะวนตกจดเพยงเขาบนทด ทางเหนอมเขตแดนตดตอกบประเทศลานนาทภเขาเขอน     สวนทางตะวนออกกจดอยเพยงเขาบนท ดท ก นแมน ำาสกก บแมน ำาน าน        อยางไรกตาม ในระหวางททรงครองราชยอยนน  พระเจาศรอนทราทตยกไดกระทำาสงครามเพอขยายเขตแดนของไทยออกไปอกในทางโอกาส

ทเหมาะสม ดงทมขอความปรากฏอยในศลาจารกวา พระองคไดเสดจยกกองทพไปดเมองฉอด  ไดทำาการรบพงตลมบอนกนเปนสามารถถงขนาดทพระเจาศรอนทราทตย ไดทรงกระทำายทธหตถกบขนสามชนเขาเมองฉอด แตพระองคเสยทแกขนสามชน แลในครงนเองทเจารามราชโอรสองคเลกของพระองคไดเร มมบทบาทสำาคญดวยการททรงถลนเขาชวยโดยไสชางทรงเขาแกพระราชบดาไวทนทวงท แลวยงไดรบพงตทพขนสามชนเขาเ ม อ ง ฉ อ ด แ ต ก พ า ย ก ร ะ จ า ย ไ ป        พระเจาศรอนทราทตย พระราชบดาจงถวายพระนามโอรสองคเลกนวา     “เจารามคำาแหง”  พระเจาศรอนทราทตย  ทรงครองอาณาจกรสโขทยอยจนถงประมาณป  1881  จงเสดจสวรรคต  พระองคมพระโอรสพระองคดวยกน โอรสองคใหญพระนามไมปรากฎเพราะไดสนพระชนมเสยตงแตเยาววย  องคกลางทรงพระนามวา “ขนบาลเมอง”  องคเลกทรงพระนามวา “เจาราม” และตอมาไดรบพระราชทานใหมวา “เจารามคำาแหง” หลงจากตทพขนสามชนเจาเมองฉอดแตกพ า ย ไ ป       

เมอพระเจาศรอนทราทตยเสดจสวรรคตแลวโอรสองคกลางขนบาลเมอง ไดขนครองราชสมบตสบตอมาอกประมาณ  9  ป    กเสดจสวรรคต  พระราชอนชา คอ   เจารามคำาแหงจงไดเสวยราชยสบตอมา ทรงพระนามว า พ ร ะ เ จ า ร า ม ค ำา แ ห ง        พระเจารามคำาแหง   จะมพระนามเดมวาอยางไรไมปรากฏชดแตสมเดจกรมพระยาดำารงราชานภาพ พระบดาแหงประวตศาสตร ไดทรงสนนษฐานวา คงจะเรยกกนวา “เจาราม” แลเมอเจารามมพระชนมายได 19 ชรรษา ไดตามสมเดจพระราชบดาไปทำาศกกบขนสามชนเจาเมองฉอดและไดทรงแสดงความเกงกลาในทาสไสชางทรงเขาแกเอาพระราชบดาไวไดทงตทพขนสามชนแตกพายไปแลวพระราชบดาจงถวายพ ร ะ น า ม เ ส ย ใ ห ม ว า     “ เ จ า ร า ม ค ำา แ ห ง ”        พระเจารามคำาแหง ทรงเปนมหาราชองคทสองของชาวไทย และทรง

เปนมหาราชพระองคเดยวในสมยสโขทย พระองคทรงเปนอจฉรยกษตรยทรงชำานาญทงในดานการรบ การปกครอง และการศาสนา  พระองคทรงขยายอาณาจกรสโขทยออกไปไดกวางใหญไพศาลดวยวเทโศบายอนแยบยลสขมคมภรภาพทงทรงปกครองไพรฟาขาแผนดนดวยความยตธรรมไดรบความรมเยนเปนสขกนทวหนา  

ศลาจารกกรงสโขทยทมอยในหอสมดน เรมรวบรวมแตในรชกาลท 3 มจดหมายเหตปรากฎวา เมอ พ.ศ. 2176  พระบาทสมเดจฯ พระจอมเกลาเจาอยหว ซงทรงผนวชมาตงแตรชกาลท 2  ประทบอย  ณ  วดราชาธราชเสดจขนไปธดงคทางมณฑลฝายเหนอถงเมอพษณโลก สวรรคโลก  และเมองสโขทย  เมอเสดจไปถงเมองสโขทยคร งนนทอดพระเนตรเหนศลาจารก 2 หลกคอ  ศลาจารกของพอขนรามคำาแหง (หลกท 1 ) และศลาจารกภาษาเขมรของพระมหาธรรมราชาลไทย(หลกท4) กบแทนมนงศลาอยท เนนปราสาท ณ  พระราชวงกรงสโขทยเการาษฎร เชน สรวงบชานบถอกนวาเปนของศกดสทธ  พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวดำารสถามวาของทงสามสงนนเดมอยทไหน  ใครเปนผเอามารวบรวมไวตรงนนกหาไดความไม ชาวสโขทยทราบทลวาแตวาเหนรวบรวมอยตรงนนมาตงแตครงปยาตายายแลว พระบาทสมเดจพระเจาอยหวพจารณาดเหนวาเปนของสำาคญจะทงไวเปนอนตรายเสย จงโปรดเกลาฯ ใหสงมากรงเทพฯเดมเอาไว

ทวดราชาธวาส ทงสามสง พระแทนมนงคศลานนกอทำาเปนแทนทประทบไวตรงใตตนมะขามใหญ  ขางหนาพระอโบสถ  ครนเสดจมาประทบ ณ วดบวรน เวศ  โปรดฯ ใหสงหล กศ ลาท งสองน นมาด วย  พระบาทสมเด จพระจอมเกลาเจาอยหวทรงพยายามอานหลกศลาของพอขนรามคำาแหงเอง แลวโปรดฯ ใหสมเดจพระมหาสมณะเจาพระยาปวเรศวรยาลงกรณ  พรอมดวยลามเขมรอานแปลหลกศลาของพระธรรมราชาลไทย

สมเดจพระนเรศวรมหาราช

ขอมลสวนพระองคพระปรมาภไธย  สมเดจพระสรรเพชญท ๒วนพระราชสมภพ พ.ศ. ๒๐๙๘วนสวรรคต     ๒๕ เมษายน พ.ศ. ๒๑๔๘พระอสรยยศ    พระมหากษตรยแหงกรงศรอยธยาพระราชบดา    สมเดจพระมหาธรรมราชาธราชพระราชมารดา  พระวสทธกษตรย

การครองราชยราชวงศ      ราชวงศสโขทยทรงราชย     ๒๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๑๓๓ - ๒๕ เมษายน พ.ศ. ๒๑๔๘ระยะเวลาครองราชย ๑๕ ปรชกาลกอนหนา สมเดจพระมหาธรรมราชาธราชรชกาลถดมา   สมเดจพระเอกาทศรถ

พ ร ะ บ า ท ส ม เ ด จ พ ร ะ ส ร ร เ พ ช ญ ท ๒ (พ ร ะ น เ ร ศ ว ร ม ห า ร า ช )         มพระนามเดมวาพระองคดำาพระราชโอรสในสมเดจพระมหาธรรมราชาและพระวสทธกษตรย (พระราชธดาของสมเดจพระศรสรโยทยและสมเดจพระมหาจกรพรรด) พระองคเสดจพระบรมราชสมภพเมอ พ.ศ.๒๐๙๘ ทเมองพษณโลกทรงมพระเชษฐภคณคอพระสพรรณกลยาทรงมพระอนชาคอสมเดพระเอกาทศรถ

(องคขาว) และทรงเปนพระราชนดดาของสมเดจพระศรสรโยทย พระนามของพระองคปรากฏในลายลกษณอกษรหลายฉบบ เชน พระนเรศ วรราชาธราช พระนเรสส องคด ำา จงยงไมสามารถสรปไดวาพระนาม นเรศวรไดมาจากทใด สนนษฐานเบองตนวา เพยนมาจาก สมเดจพระนเรศ วรราชาธราช เปน สมเดจพระนเรศวร ราชาธราช เสดจขนครองราชเมอวนท ๒๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๑๓๓ รวมสรดำารงราชสมบต ๑๕ ป เสดจสวรรคตเมอวนท ๒๕ เมษายน พ.ศ. ๒๑๔๘ รวมพระชนมพรรษา ๕๐ พรรษาราชการสงครามในสมเดจพระนเรศวรมหาราช เปนเหตการณทยงใหญและสำาคญยงของชาตไทย พระองคไดกอสรภาพของไทยจากการเสยกรงศรอยธยาคร งแรกและไดทรงแผอำานาจของราชอาณาจกรไทย อยางกวางใหญไพศาล นบตงแตประเทศพมาตอนใตทงหมด นนคอ จากฝ งมหาสมทรอนเดยทางดานตะวนตก ไปจนถงฝ งมหาสมทร ปาซฟคทางดานตะวนออกทางดานทศใตตลอดไปถงแหลมมลาย ทางดานทศเหนอกถงฝงแมนำาโขงโดยตลอด และยงรวมไปถงรฐไทยใหญบางรฐพระองคไดท ำาสงครามเขาไปในประเทศทเปนขาศกของไทย ในทกทศทาง

จนประเทศไทยอยเปนปกตสขปราศจากศกสงครามเปนระยะเวลายาวนาน พระราชกรณยกจนอยใหญทงสนทงปวงของพระองค เปนไปเพอประโยชนของบานเมองและคนไทยทงมวล ตลอดพระชนมชพของพระองค จะอยในสนามรบและชนบทโดยตลอดมไดวางเวนแมแตเมอเสดจสวรรคตกเสดจสวรรคตในระหวางเดนทพไปปราบศตรของชาตไทย นบวาพระองคไดทรงสละพระองค เพอชาตบานเมองโดยสนเชง สมควรทชาวไทยรนหลงตอมาไดสำานกในพระมหากรณาธคณของพระองค และจดจำาวรกรรมของพระองค เทดทลไวเหนอเกลา ฯ ไปตราบชวกาลนาน

สมเดจพระนารายณมหาราช 

สมเดจพระนารายณมหาราช หรอ สมเดจพระรามาธบดท3 หรอในอกชอคอ สมเดจพระรามาธบดศรสรรเพชญ พระองคทรงเปนพระมหากษตรยไทยในสมยกรงศรอยธยา รชกาลท 27 แหงราชวงศปราสาททอง เสดจพระบรมราชสมภพเมอวนจนทร เดอนย ปวอก พทธศกราช 2175 เปนพระราชโอรสในสมเดจพระเจาปราสาททอง กบ พระนางศรธดา ภายหลงถกยกใหเปนพระราชเทว ทรงมพระขนษฐารวมพระมารดา คอ กรมหลวงโยธาทพ พระองคมพระนมทคอยอปถมภอำารงมาตงแตยงทรงพระเยาว คอ เจาแมวดดสต ซงเปนญาตหางๆ ของพระเจาปราสาททอง กบ พระนมเปรม ทระบวาเปนเครอญาตของสมเดจพระนารายณเชนกนสมเดจพระนารายณมหาราช ทรงเปนพระอนชาตางพระมารดาในสมเดจเจาฟาไชย ทงยงมพระอนชาตางพระมารดาเพมเตม ไดแก เจาฟาอภยทศ (เจาฟางอย) , เจาฟานอย , พระไตรภวนาทตยวงศ , พระองคทอง และพระอนทราชา โดยในพระราชพงศาวดารกรงศรอยธยาไดระบเอาไววา เมอแรกทสมเดจพระนารายณเสดจพระบรมสมภพนน พระญาตไดเหนพระโอรสมสกร พระราชบดาจงโปรดเกลาฯ พระราชทานนามวา พระนารายณราชกมาร แตในทางตรงกนขาม จากคำาใหการของชาวกรงเกาและคำาใหการของขนหลวงหาวด ไดเลาวา เมอครงทเกดเพลงไหมพระทนงมงคลาภเษก พระโอรสไดเสดจไปชวยดบเพลง ผคนทอยละแวกนนกเหนพระโอรสมสกร จงพากนขนานนามวา พระนารายณ

การครองราชยของพระนารายณสมเดจพระนารายณ มสวนสำาคญในการขนครองราชยของ สมเดจ

พระศรสธรรมราชา โดยไดรวมมอกบสมเดจพระศรสธรรมราชาในการชงราชสมบตจาก  สมเดจเจาฟาไชย  ซงเปนพระเชษฐาของพระองคเองโดยหลงจากทชวยใหขนครองราชยไดแลว สมเดจพระศรสธรรมราชา กไดทรงแตงตงใหสมเดจพระนารายณดำารงตำาแหนงเปนพระมหาอปราชและใหเสดจไปประทบทพระราชวงบวรสถานมงคล ภายหลงทสมเดจพระศรสธรรมราชาครองราชยไดเพยง 2 เดอนเศษ พระองคกทรงชงราชสมบตจากสมเดจพระศรสธรรมราชา

สมเดจพระนารายณมหาราช เสดจขนครองราชยเมอวนพฤหสบด แรม 2 คำา เดอน 12 จลศกราช 1018 เวลา 2 นาฬกา ปวอก ซงตรงกบเวลาในปจจบน คอ วนท 15 ตลาคม พทธศกราช 2199 โดยมพระนามจารกในพระสพรรณบฎวา สมเดจพระรามาธบด เปนพระมหากษตรยลำาดบท 27 แหงกรงศรอยธยา มพระชนมายเพยง 25 พรรษา และทรงโปรดเกลาฯ ใหสรางเมองลพบรขนเปนราชธานแหงท 2 ภายหลงทประทบอยกรงศรอยธยาได 10 ป ทงยงเสดจไปประทบทลพบรอยทกๆ ป ครงละเปนเวลาหลายเดอน ดวยเหตผลทวาพระองคทรงมศตรรายลอมอยมากมาย อนเปนเหตมาจากการเขนฆาลางบางพระราชวงศดวยกนหลายครงหลายหน รวมถงเสนาบดใหมและเกาดวย สมเดจพระนารายณมหาราช ไมเคยไดเปนพระมหากษตรยททรงธรรม หรอเปนธรรมราชาในสายตาของประชาชนเลยแมแตนอย เนองจากตลอดรชสมยของพระองคลวนแตมสงครามทงในและตางประเทศ ทำาใหชาวนาตองถกเกณฑไปรบ หรอตองทนทกขกบภาวะแรนแคนจากสงคราว จนเกดเปนความทกขแกราษฎรและไมกอใหเกดประโยชนอนใดตอชาวนา

การเสดจสวรรคตของพระนารายณสมเดจพระนารายณมหาราช เสดจสวรรคตเมอวนท 11 กรกฎาคม พทธศกราช 2231 ณ พระทนงสทธาสวรรย พระนารายณราชนเวศน จงหวดลพบร รวมระยะเวลาครองราชสมบต 32 ป มพระชนมาย 56 พรรษา

 สมเดจพระเจาตากสนมหาราช

พระราชประวต

        สมเดจพระเจาตากสนมหาราช หรอ พระเจากรงธนบร มพระนามเดมวา สน ( ชอจนเรยกวา เซนเซ นซน ) เปนบตรของขนพฒน ( นายหยง หรอ ไหฮอง แซออง บางตำารากวา แซแต ) และ นางนกเอยง ( กรมพระเทพามาตย ) เกดเมอวนอาทตย มนาคม พ.ศ. 2277 ในแผนดน สมเดจพระเจาอยหวบรมโกศแหงกรงศรอยธยา   ตอมา เจาพระยาจกรผมตำาแหนงสมหนายกเหนบคลกลกษณะ จงขอไปเลยงไวเหมอนบตรบญธรรม ตงแตครงยงเยาววยไดรบการศกษาขนตนจากสำานกวดโกษาวาส (วดคลง ) และ บรรพชาเปนสามเณร เมออาย 13 ขวบ ทวดสามพหาร หลงจากสกออกมาแลว ไดเขารบราชการเปนมหาดเลก และ อปสมบทเปนพระภกษ เมออายครบ 21 ปตามขนบประเพณ ของไทยบวชอย 3 พรรษา หลงจากสกออกมาไดเขารบราชการ ตอ ณ. กรมมหาดไทยทศาลหลวงในกรมวง ตอมาในแผนดนพระเจาอยหวพระทนงสรยาศนอมรนทร (พระเจาเอกทศน) จงไดรบบรรดาศกดเปนหลวงยกกระบตรเมองตากจนไดเปนพระยาตาก ในเวลาตอมา หลงจากนนไดถกเรยกตวเขามาในกรงศรอยธยา เพอแตงตงไปเปน พระยาวชรปราการ เจาเมองกำาแพงเพชรแทนเจาเมองคนเกาทถงแกอนจกรรมลงใน พ.ศ. 2310 คร นเจรญวยวฒนา กไดไปถวายตวท ำาราชการกบสมเดจพระเจาอยหว มความดความชอบจนไดรบเลอนหนาทราชการไปเปนผปกครองหวหนาฝายเหนอคอ เมองตาก และเรยกตดปาก

มาวา พระยาตากสน สมเดจพระเจาตากสนมหาราชครองราชยสมบตกร งธนบ ร ได 15 ป เศษ ก ส นพระชนมม ชนมาย 48 พรรษา กรงธนบรมกำาหนดอายกาลได 15 ป

 ผลงานอนสรางชอของพระเจาตากสน

        สมเดจพระเจาตากสนมหาราช พระองคมความสำาคญทชาวไทยไมสามารถจะลมในพระคณงามความดททรงกอบกเอกราชเร มแตในวนท 3 มกราคม พ.ศ.2309 ซงตรงกบวนเสาร ข น 4 คำา เดอนย จลศกราช 1128 ปจอ อฐศก พระยาวชรปราการ (ยศในขณะนน) เหนวากร งศรอยธยาคงตองเสยทแกพมา จงตดสนใจรวบรวมทหารกลาราว 500 คน ตฝาวงลอมทหารพมา โดยตงใจวาจะกลบมากกรงศรอยธยากลบคนใหไดโดยเรว ทรงเขายดเมองจนทบร เร มสะสมเสบยงอาหาร อาวธ กำาลงทหาร เพอเขาทำาการกอบกกรงศรอยธยา กรงศรอยธยาแตกเมอวนอ งคาร ข น 9 ค ำา เด อน 8 ปกน นพศก จ ลศกราช 1129 ตรงก บ พ.ศ.2310 และสมเดจพระเจาตากสน สามารถกกลบคนมาได เมอวนศกร ขน 15 คำา เดอน 12 จลศกราช 1129 ปกน นพศก ซงตรงกบวนท 6 พฤศจกายน พ.ศ.2310 รวมใชเวลารวบรวมผคนจนเปนทพใหญกลบมากชาตดวยระยะเวลาเพยง 7 เดอนเทานน เมอทรงจดการบานเมองเรยบรอยพอสมควร บรรดาแมทพ นายกอง ขนนาง ขาราชการทงฝายทหารและพลเรอน ตลอดทงสมณะพราหมณาจารยและอาณาประชาราษฎรทงหลาย จงพรอมกนกราบบงคมทลอญเชญขนทรงปราบดาภเษก เปนพระมหากษตรย ณ วนพธ เดอนอาย แรก 4 คำา จลศกราช 1130 ปชวด สมฤทธศก ตรงกบวนท 28 ธนวาคม พ.ศ.2310 ทรงพระนามวา พระศรสรรเพชญ หรอสมเดจพระบรมราชาท 4 แตเรยกขานพระนามของพระองคตดปากวา สมเดจพระเจาตากสน หรอสมเดจพระเจากรงธนบร

พระราชกรณยกจทสำาคญ ๆ

        นอกจากพระราชกรณยกจในดานกชาตแลว สมเดจพระเจาตากสน ยงไดปราบอรราชศตรทมกจะลวงลำาเขนแดนเขามาซ ำาเตมไทยยามศกสงครามอยเสมอ จนในสมยของพระองคไดขยายอาณาเขตออกไปอยางไพศาล กลาวคอ

ทศเหนอ ไดดนแดนหลวงพระบาง และเวยงจนทน

ทศใต ไดดนแดนกะลนตน ตรงกาน และไทรบร

ทศตะวนออก ไดดนแดนลาว เขมร ทางฝ งแมนำาโขงจดอาณาเขตญวน

ทศตะวนตก จรดดนแดนเมาะตะมะ ไดดนแดน เมองทวาย มะรด ตะนาวศร

พระองคยงโปรดเกลาฯ ใหมการฟ นฟและสรางวรรณกรรม นาฏศลป และการละครขนใหม แมวาจะมศกสงครามตลอดรชกาล กระนนกยงทรงพระราชนพนธเร องรามเกยรตถง 4 เลม สมดไทย ในป พ.ศ.2312 นบวาทรงมอจฉรยภาพสงสงเปนอยางมาก

พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช

 พระราชประวต

พระบาทสมเด จพระพทธยอดฟาจ ฬา โลกมหาราช มพระนามเด มว า ดวง  ประสตในรชสมยสมเดจพระเจาอยหวบรมโกศ  เมอวนท ๒๐ มนาคม พ.ศ.

๒๒๗๙  พระบดามพระนามเดมวา ทองด พระมารดาชอ หยกเมอทรงมพระชนษา ๒๑ พรรษา  ทรงผนวชเปนพระภกษ ๓ เดอน  เมอลาสกขากทรงเขารบราชการในแผนดนสมเดจพระเจาอทมพร ครนถงแผนดนสมเดจพระเจาเอกทศทรงไดรบตำาแหนงเปนหลวงยกกระบตร  ประจำาเมองราชบร  พระองคทรงมความชำานาญในการรบอยางยง  จงไดรบพระราชทานปนกำาเหนจความดความชอบใหเลอนเปนพระราชวรนทร  พระยาอภยรณฤทธ พระยายมราชวาทสมหนายก  เจาพระยาจกร  และในทสดไดเลอนเปนเจาพระยามหากษตรยศก   มเครองยศอยางเจาตางกรม  เมอทรงตไดเวยงจนทร   พระองคไดอญเชญพระพทธมหามณรตนปฏมากร (พระแกวมรกต)  จากเมองจนทนมายงกรงธนบรดวย  ตอมาเกดเหตจลาจลไดส ำาเรจ  ขาราชการและประชาชนจงอญเชญเปนพระมหากษตรยแทนสมเดจพระเจาตากสนมหาราช

พระราชกรณยกจ

-พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชทรงเปนทงนกปกครองและนกการทหารทยอดเยยม ทรงแตงตงใหเจานายทเคยผานราชการทพศกมาทำาหนาทชวยในการปกครองบานเมองโปรดเกลาฯ

– ใหชำาระกฎหมายใหสอดคลองกบยคสมยของบานเมอง คอ กฎหมายตราสามดวง

– รวมถงการชำาระพระพทธศาสนาใหบรสทธอนเปนเครองสงเสรมความมนคงของกรงรตนโกสนทร

– นอกจากนพระองคยงคงทรงสงเสรมวฒนธรรมของชาต  ทงดานวรรณกรรมททรงแสดงพระปรชาสามารถในการประพนธ  โดยพระราชนพนธ  บทละครเร องรามเกยรต  บทละครเร องอณรท  บทละครเร องอเหนา  บทละคร เร องดาหลง  เพลงยาวรบพมาททาดนแดง  นอกจากดานวรรณกรรมแลว  พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชยงทรงสงเสรมศลปะดานสถาปตยกรรม  ประตมากรรม  และนาฏกรรม– ภายหลงทครองกรงรตนโกสนทรเพยง ๓ ป  ไดเกดศกพมายกทพมาตเมองไทย  พระองคทรงจดกองทพตอสจนทพพมาแตกพาย  ยงความเปนเอกราชใหกบแผนดนไทยมาจนทกวนน พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชทรงเปนพระมหากษตรยททรงมพระมหากรณาธคณอยางลนพนตอพสกนกรชาวไทยเปน

มหาราชอกพระองคหนงในประวตศาสตรไทยและทรงเปนปฐมบรมกษตรยแหงราชจกรวงศ  ทปกครองบานเมองใหเกดความสงบสขจวบจนปจจบน

 

พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว

พระราชประวตรชกาลท 4 แหงราชวงศจกรพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว(ประสต พ.ศ. 2347 ขนครองราชย พ.ศ. 2393 - พ.ศ. 2411)มพระนามเดมวา เจาฟามหามาลา

  พระราชประวต             พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว เปนพระราชโอรส ในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย กบสมเดจพระศรสรเยนทรา บรมราชน ประสตเมอวนพฤหสบดท 18 ตลาคม พ.ศ. 2347 ตรงกบปชวด มพระนามเดมวา เจาฟามหามาลา ขณะนนพระราชบดายงดารงพระยศเปนเจาฟากรมหลวงอศรสนทร เมอทรงพระเยาวไดทรงศกษาอกขะสมยกบสมเดจพระพทธโฆษาจารย เมอพระชนมายได 9 พรรษา ไดรบสถาปนาเปนเจาฟามงกฎ มพระราชอนชารวมพระราชมารดา คอ เจาฟาจธามณ ซงตอมาไดรบสถาปนาเปน พระบาทสมเดจพระป นเกลาเจาอยหว             เมอพระชนมายได 9 พรรษา สมเดจพระบรมชนกนาถกโปรดใหมการพระราชพธลงสรง ( พ .ศ . 2355 ) เป นคร งแรกทกระท ำาข นในกรงรตนโกสนทร ได รบพระราชทานนามจารกในพระสพรรณปฎวา " สมเดจพระเจาลกยาเธอเจาฟามงกฎสมมตเทววงศพงศอสรคกษตรย ขตตยราชกมาร " สมเดจเจาฟามงกฎฯ ไดเสดจขนครองราชยเมอวนท 4 เมษายน พทธศกราช 2394 ทรงพระนามวา "พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว" เรยกขานในหมชาวตางชาตวา "คงสมงกฎ" ขณะทพระองคขนเสวย สรราชยสมบตนน พระชนมาย 37 พรรษา             เมอไดเสดจขนครองราชยแลวทรงโปรดเกลาฯ สถาปนาสมเดจพระเจานองยาเธอเจาฟากรมขนอศเรศรงสรรค ( พระนามเดมเจาฟาจธามณโอรสองคท 50 ของรชกาลสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ) ขนเปนสมเดจพระป นเกลาเจาอยหว ทรงมฐานะเสมอนพระเจาแผนดนอกพระองคหนง 

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

พระราชประวต

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว นามเตมคอ พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาจฬาลงกรณฯ พระจลจอมเกลาเจาอยหว เสดจพระราชสมภพเมอวนท 20 กนยายน พงศ. 2396 เปนพระราชโอรสองคท 9 ในพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 4 พระองคมพระขนษฐาและพระอนชารวม 3 พระองค ไดแก สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟาจนทรมณฑล กรมหลวงวสทธกระษตรย, สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟาจาตรนตรศม กรมพระจกรพรรดพงศ และ สมเดจพระราชปตลาบรมพงศาภมข เจาฟาภาณรงษสวางวงศ กรมพระยาภาณพนธวงศวรเดช

การศกษา

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ทรงไดรบการศกษาเบองตนในสำานกพระเจาอยยกาเธอ กรมหลวงวรเสรฐสดา ทรงศกษาภาษาเขมรจากหลวงราชาภรมย อกทงทรงรบการยงปนไฟจากพระยาอภยเพลงศรอกดวย

พระราชลญจรกรประจำาพระองค

พระราชลญจกรประจำาพระองคพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาอยหว เปนตรางา ลกษณะกลมร กวาง 5.5 ซ.ม. ยาว 6.8 ซ.ม. โดยมตรา พระเกยว หรอ พระจลมงกฏ ซงประดษฐานบนพานแวนฟา 2 ชน มฉตรบรวารตงขนาบทง 2 ขาง ถดออกไปจะมพานแวนฟา 2 ชน ทางดานซายวางสมดตำารา และทางดานขวาวางพระแวนสรยกานตเพชร โดยพระราชลญจกรของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวนนเปนการเจรญรอยจำาลองมาจากพระราชลญจกรของพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว

พระราชกรณยกจทสำาคญ

พระราชกรณยกจทสำาคญของรชกาลท 5 ทรงพระกรณาโปรดเกลาใหมการ เลกทาส การปองกนการเป นอาณานคมของฝร งเศส และจกรวรรดองกฤษ นอกจากนงนำาระบบความเจรญกาวหนาของชาตตะวนตกมาใชพฒนาในประเทศไทย เชน ระบบการใชธนบตรและ เหรยญบาท สรางระบบเขตการปกครองใหม เชน จงหวด อำาเภอ และไดมการสรางรถไฟ สายแรก คอ กรงเทพฯ ถง เมองนครราชสมา เมอวนท 1 มนาคม ร.ศ. 109 (พ.ศ. 2433) เปนตน

สวรรคต

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวเสดจสวรรคตดวยโรคพระวกกะ (ไต) เมอวนท 23 ตลาคม พ.ศ. 2453 เวลา 2.45 นาฬกา ณ พระทนงอมพรสถาน พระราชวงดสต รวมพระชนมพรรษาได 57 พรรษา ทงน รฐบาลไดจดใหวนท 23 ตลาคม ของทกป เปนวนปยมหาราช และเปนวนหยดราชการ