Trim

estr

ieel

per

sone

elsm

agaz

ine

van

FARY

S -

wat

er l

eeft

- 4e

jaar

gang

- n

umm

er 2

- ju

ni 2

016

WATERLEEFT

' T IS PROPER

Inhoud'T is proper: afvaldossier 4

Meer vlinders in je tuin? 9

Onze nieuwe collega’s - Binnenkort in pensioen 10

In pensioen! 11

FARYS @ Floraliën - 24 april 12

Vroeger was alles eenvoudiger 14

Badminton 15

Dit vonden jullie van de FARYS ON TOUR 2.0 16

De beurs op de FARYS ON TOUR 2.0 gemist? 17

Op schoolbezoek in Zottegem 20

Waar op aarde kan je water van de kraan drinken? 21

Collega in de kijker 23

air minum

Ivóvíztrinkbares Wasser

eau potable

DRINKBAAR WATER

dricksvatten

acqua potabile

- 2 -

- 3 -

C O L O F O Nwat er leeft

Alle medewerkers van

FARYS ontvangen het

magazine wat er leeft

verantwoordelijke

uitgever:

Ludy Modderie

redactie:

An Vanderstraeten

Christel De Vreese

Christophe De bont

Els Maes

Iris Van Rampelberg

Liesbeth De Vriendt

Thomas Van Geert

Wendy De Ridder

eindredactie:

Catherine de Munck

Kaat Vandorpe

vormgeving:

Wendy De Ridder

ideeën? commentaar?

suggesties?

waterleeft@farys.be

Stropstraat 1 9000 Gent

09/240 03 94

Bedankt schoonmaaksters20 juni 2016 was het Dag van de Schoonmaak. Een dag om be-dankt te zeggen aan de schoonmaaksters. Wat als er geen schoon-maaksters waren? Al eens bij stilgestaan? We bekijken het van de andere kant en proberen minder afval te produceren, dat is alvast een stap in de goede richting.

Er zijn nieuwe mensen in dienst en er zijn er in pensioen. Het eerste seminarie van Reni in de Ghelamco Arena was alvast een succes. Heel wat architecten schreven zich in. Dit vraagt om meer.

Plannen deze zomer? Opgelet! Er is niet overal drinkbaar kraan-tjeswater zoals bij ons.

FARYS ON TOUR gemist of de beurs gemist? Geen paniek, je komt alles te weten over AquaDomo, Reni en DMA. En wie was nu de uiteindelijke winnaar van de CREAT-quiz?

We sluiten af waarmee we begonnen zijn: Dag van de Schoon-maak en plaatsen een collega schoonmaakster in de kijker. Lees zeker de tips die ze jou meegeeft.

We wensen je veel leesplezier.

De redactie van wat er leeft

Een kleine stap voor de collega’s, een groot verschil voor de papierberg. Dat was de bedoeling van de actie ‘printje minder’ van het najaar 2015. Maar wat jullie toen nog niet wisten: die actie was slechts de voorbode van de naar Mr Proper geurende wind die vanaf deze zomer door ons bedrijf waait.

Haal je herbruikbare potjes maar boven, prop die plastic zakjes in je rugzak of handtas … en doe van 20 tot 30 juni mee aan de actie waarmee we de afvalberg in ons bedrijf willen aanpakken. Je leest er alles over in je mailbox en op SharePoint. We sturen je natuurlijk niet ongewapend het veld in. In dit afvaldossier vind je praktische tips, getuigenissen, goeie voorbeelden, warme oproepen … alles wat kan je helpen om die groene ‘aan’-knop in jezelf te vinden.

Succes.

‘t is proper!Een kleine stap voor de collega’s, een groot verschil voor de papierberg. Dat was de bedoeling van de actie ‘printje minder’ van het najaar 2015. Maar wat jullie toen nog niet wisten: die actie was slechts de voorbode van de naar Mr Proper geurende wind die vanaf deze zomer door ons bedrijf waait.

Haal je herbruikbare potjes maar boven, prop die plastic zakjes in je rugzak of handtas … en doe van 20 tot 30 juni mee aan de actie waarmee we de afvalberg in ons bedrijf willen aanpakken. Je leest er alles over in je mailbox en op SharePoint. We sturen je natuurlijk niet ongewapend het veld in. In dit afvaldossier

vinden.

Succes.

vind je praktische tips, getuigenissen, goeie voorbeelden, warme oproepen … alles wat kan je helpen om die groene ‘aan’-knop in jezelf te

vind je praktische tips, getuigenissen, goeie voorbeelden, warme oproepen … alles wat kan je helpen om die groene ‘aan’-knop in jezelf te

- 4 -

Bij recyclage wordt een afval-stof van een product opnieuw een grondstof, voor hetzelfde of voor een ander product.

Hoe?

Wij verzamelen het afval afzon-derlijk in ons eigen recyclage-park, en laten het nadien op-halen en verwerken.

Wat?

PMD - papier en karton - glas - isomo - oud ijzer - folie - afge-dankte elektrische en elektro-nische apparatuur - TL-lampen, zaklampen - accumulatoren - batterijen - lege verpakkingen van schoonmaakproducten spuitbussen - verfpotten - afge-dankte olie - asbest - aarde en steenafval - groenafval …

Return to sender

Het afvalbeleid van ons bedrijf

We hebben van duurzaam ondernemen een prioriteit gemaakt en engageren ons om rationeel met grond-stoff en om te gaan.

Dit doen wij in deze volgorde:

Preventie Afval probe-ren vermij-den door:

Digitalising

Hoe?

Kerstkaartje en jaarverslagen, e-mails i.p.v. brieven, iPads …

Verplichte terugname ver-pakking door leveranciers

Dit is het geval voor de verpak-king van Aspen alkylaatbenzi-ne, die wij als milieuvriende-lijk alternatief gebruiken voor benzine. Van de oude bidons worden nieuwe verpakkingen gemaakt.

Promotie van kraantjeswa-ter

Hoe?

Waterfonteinen, karaff en, drink-bussen, watermobiel: minder PET fl essen (afval) + besparing grondstoff en

Sensibilisering om minder te printen via een papierwedstrijd

Gebruiken van biologisch af-breekbare schoonmaakpro-ducten.

Hergebruik van materi-alen enproducten:

Hoe?

• Duurzaam HDPE (poly-etheen) gebruiken in plaats van PVC voor buizen. Uit studies blijkt dat dit materi-aal een milieutechnisch en economisch betere keuze is

• PLA-bekers of 100 % her-bruikbare en milieuvriende-lijke maïsbekers gebruiken intern en bij de waterbars

• Oude computers en kan-toormateriaal een tweede leven geven via een goed doel.

Sorteren en recycleren:

Jouw PLA-beker is 100%

recycleerbaar

milieuteam FARYS

SAMEN NATUURLIJK

Gooi jij je beker in de juiste

vuilbak?

BEDANKT !

FARYS drinkbeker-vuilbak visual

Ontwerp 10voorkant

Het afvalbeleid van ons bedrijf

Preventie Afval probe-ren vermij-den door:

Digitalising

Hoe?

Kerstkaartje en jaarverslagen, e-mails i.p.v. brieven, iPads …

Verplichte terugname ver-

Viktoriya Bakhtina09 242 57 56 - 5 -

4 SURVIVALTIPS OM DE VUILNISBAKLOZE WEKEN TE OVERLEVEN

Stel elke dag per eiland een afvalver-antwoorde-

lijke aan. Het heeft geen zin om met vier naar de vuilnisbak te crossen als één iemand dat ook kan.

2 Combineer de trips naar het toilet en de keuken

met een reisje naar de vuilnisbakken.

Plaats je vuile vaat indien mo-gelijk direct

in de vaatwasser en niet in de goot-steen.

4 Eet geen viergangen-diner aan je bureau.

iemand dat ook kan.

SORTEREN VOOR

DUMMIES

Bedankt voor je medewerking!

Het is niet omdat ze van pa-pier gemaakt zijn, dat ze bij het papier moeten. Tenzij er papier uit je neus komt, gaan deze bij het restafval.

Een straff e koffi e kan soms wonderen doen, maar we kun-nen moeilijk gelo-ven dat hij zo stevig is dat je het bekertje nadien bij het steen-afval moet dumpen. Koffi ebekers gaan on-danks hun kartonnen uiterlijk trouwens ook niet bij het papier, maar gooi je gewoon bij het restafval.

Terug helemaal op-geladen na het drin-ken van een verfris-sende cola? Dan heb je vast en zeker vol-doende energie over om het blikje even in de PMD-container te mikken.

Rijd je soms met een dienstwagen? Respecteer dan de volgende chauff eur en laat je wagen proper achter.

Het is niet omdat ze van pa-Een straff e koffi e

Het is niet omdat ze van pa-Het is niet omdat ze van pa- kan soms wonderen Terug helemaal op-geladen na het drin-Terug helemaal op-geladen na het drin-

Een straff e koffi e Terug helemaal op-geladen na het drin-

Dikke duim dat je ons fris kraantjeswater drinkt, maar gooi je nadien de maïsbeker in de speciale afvalcontainer?

- 6 -

Christophe De bont09 241 06 14

Of ik de uitdaging wilde aangaan om ge-durende een week zo weinig mogelijk afval in de prullenmand te kieperen? Aangezien

ik thuis een eenjarig afvalmonster heb krui-pen, was dat lastig. Maar er bewust mee

bezig zijn op het werk, dat wou ik wel eens een kans geven.

DAG 0 17.00Het weekend staat voor de deur. Ik maak nog snel van de gelegenheid ge-

bruik om wat grote enveloppen van off ertes die nog op mijn bureau rondslingeren in de pa-piermand te droppen. Kwestie van maandag met een propere lei te beginnen.

DAG 3 07.00Ik ben erg blij dat mijn vrouw een lekker lunchpakket heeft gemaakt, maar

achter haar rug om haal ik die pistolets toch uit het zilverpapier en prop ik ze in een brooddoos.

11.00Het klokhuis van de appel die ik zonet heb opgegeten mag me nog zo beschuldigend aan-staren, ik ga dat echt niet op-eten. Wie veel fruit eet, zal het sowieso moeilijker hebben om afvalvrij door het leven te gaan.

DAG 4DAG 4 07.30Onze tijd is kost-baar en we beste-den hem graag zo effi ciënt mogelijk.

Daarom lukt uitgebreid koken bij ons tijdens de week niet altijd. Het hapklare alternatief voor een half uur groentjes schoonmaken of fruit snijden is echter zelden afvalbewust. Ik mag mijn ananaspartjes dan wel in een afwasbaar doosje mee naar het werk ne-men, de originele verpakking verdwijnt thuis onherroepelijk in de vuilnisbak. Bezig zijn met afval begint met andere woorden al in de winkel.

DAG 1 08.30En we zijn vertrok-ken. Ik ben erg benieuwd wat dit gaat geven, maar

de goesting is er om mijn beste beentje voor te zetten.

12.30Tijd voor het middagmaal. Ik heb vandaag een overschotje van de weekendkookkunst bij. Even opwarmen in de mi-crogolf en smullen maar ... En belangrijker: geen afval, enkel afwas.

17.30Gelukt! De eerste dag hebben we compleet afvalvrij over-leefd. Hopelijk gaat dit morgen even vlot.

DAG 2 08.00Aan ons bureau-eiland staat een kan die dagelijks enkele keren gevuld wordt

met fris kraantjeswater. Nor-maal drink ik elke dag uit een nieuw bekertje, maar waar-om eigenlijk? Het smaakt net hetzelfde uit het bekertje van gisteren.

11.00Tijdens een vergadering verkies ik een in de refter gevuld glas boven het ontkurken van een fl esje spuitwater. Even fris en even lekker.

12.30Er staan deze middag bo-terhammetjes op het menu. Vroeger zou ik die achteloos in zilverpapier wikkelen, vandaag zitten ze in een afwasbare brooddoos.

17.00Dag twee van het experiment is voorbij en de bodem van mijn afvalbak is nog steeds maagde-lijk, euh, grijs. Blijven gaan!

DAG 5 08.30De laatste dag van ons experimentje. De resultaten zijn tot nu toe niet onverdienstelijk, hopelijk gooit de laatste dag geen roet in het eten (en de vuilnisbak).

12.00Bij de slager loop ik tegen een nieuw afvalprobleem aan. Er wordt pertinent geweigerd om mijn gehakt in een eigen afwasbare doos in plaats van in een plastic potje te verpakken. Verboden omwille van de voedselveiligheid, luidt de uitleg. Mijn belegd broodje mag wel uit de verpakking blijven. Wel geen makkie om de refter te halen zonder dat de helft van de ingrediënten tegen de straatstenen kleeft.

EEN WEEK ZONDER

AFVAL: LESS IS MORE

Mijn afvalluwe week zit erop en ik kan terugkijken op een geslaagd project. Het is me in die paar dagen opgevallen dat we erg weinig belang hechten aan afval als we er niet expliciet mee be-zig zijn. Bovendien is het nagenoeg onmogelijk om op het werk helemaal zonder afval door het leven te gaan. Onze voedselindustrie is, onder druk van de strenge wet op voedselveiligheid, verslaafd aan verpakkingen. Sommige zaken kan je nog wel een tweede leven geven, maar het merendeel van dat plastic en karton verdwijnt - uiteraard netjes gesorteerd - in de vuilnisbak. Wel kan je er mits een paar minieme inspanningen voor zorgen dat je afvalberg op het werk een stuk kleiner wordt. Daar teken ik voor. - 7 -

Begin juni hebben we een poll gelanceerd over het gebruik van wegwerpverpakkingen in ons be-drijf. Maar liefst 247 collega’s vul-den de poll in. Dat is 31 % van het totaal aantal medewerkers.

De eerste indrukJa, we houden in het algemeen nogal aan onze wegwerpbeker. Maar we denken er wel over na en gooien hem bij voorkeur niet achteloos weg. Dat is nog meer het geval bij de maïs-bekers, die minstens een halve dag en soms zelfs meerdere dagen gebruikt worden. En ja, meer dan de helft van de collega’s wil af en toe gezellig samen aan de (vaat)was staan. Frisdrank is niet gezond en dat hebben jullie ook goed be-grepen. En als het gedronken wordt, dan liefst in een milieuvriendelijke verpakking. Dat mag voor ruim de helft van de collega’s wel iets meer kos-ten.

Warm, warmer, warmst• Een kleine 10 % van de collega’s houdt het

liever fris en drinkt nooit warme dranken op het werk.

• Van wie die wel warme dranken drinkt, ge-bruikt ruim de helft een wegwerpbeker:

• 39 % van de collega’s drinkt altijd uit een tas of thermos.

Waterproef• 3 % van de collega’s is van het minder dorstige

type en drinkt nooit water op het werk.

• 62 % drinkt zijn water liefst uit een maïsbeker.

• 35 % van de collega’s verkiest een glas om uit te drinken.

Samen aan de vaat, of niet?• 13 % van de collega’s doet al een beurtrol

voor de vaat(was).

• Bijna 40 % van de andere collega’s ziet dat eigenlijk wel zitten.

• 21 % vindt een beurtrol geen goed idee.

• Voor een kwart van de collega’s was de vraag niet van toepassing.

Gezonde collega’s bij FARYS!• 70 % van de collega’s drinkt bijna nooit fris-

drank op het werk. Bijna 79 % van hen vindt een milieuvriendelijke verpakking eerder tot zeer belangrijk.

• 18 % drinkt bijna dagelijks frisdrank op het werk. 64 % van hen vindt de verpakking eer-der tot zeer belangrijk.

• 11 % drinkt bijna wekelijks frisdrank op het werk en 71 % onder hen vindt de verpakking eerder tot zeer belangrijk.

En wat mag dat kosten?Ongeveer 55 % van alle deelnemers aan de en-quête is bereid iets meer te betalen voor een milieuvriendelijke verpakking.

En nu?Een poll uitvoeren is één zaak, de resultaten correct interpreteren en er iets nuttigs mee doen een andere. Het Milieuteam wil zich dan ook engageren om als dank voor de enthousi-aste medewerking concrete acties uit te wer-ken. Wordt dus vervolgd.

De resultaten

gebruikt zijn beker eenhalve tot een ganse dag

gebruikt telkens eennieuwe beker

gebruikt zijn bekermeerdere dagen66 % gebruikt zijn

beker een halve tot een ganse dag

29 % gebruikt telkens een nieuwe beker

5 % gebruikt zijn beker meerdere dagen

gebruikt zijn beker eenhalve tot een ganse dag

gebruikt telkens eennieuwe beker

gebruikt zijn bekermeerdere dagen

63 % gebruikt zijn beker een halve tot een ganse dag

12 % gebruikt telkens een nieuwe beker

25 % gebruikt zijn beker meerdere dagen

Begin juni hebben we een poll

POLL:

Wegwerpverpakkingen

- 8 -

1. Plant waardplanten en laat brandnetels staan. Vlinders zijn verzot op nectar. Die vinden ze in bloemen. Volwassen vlinders zijn niet zo kieskeurig en drinken nectar van verschillende bloeiende inheemse planten-soorten. Rupsen daarentegen, voeden zich maar met één of enkele soorten. Vlinders gaan gericht op zoek naar deze planten om hun eitjes op te leggen, hun waardplant.

2. Bied van het vroege voorjaar tot in de late herfst nectar aan in je tuin. In het voorjaar zijn wilg, sleedoorn, peperboompje en ha-zelaar belangrijke nectarleveranciers. In het najaar zijn hemelsleutel, koninginnekruid, laatbloeiende vlinderstruiken en klimop be-langrijk.

3. Creëer hoogtes en laagtes in de begroei-ing, het is een herkenningspunt en uitkijk-post voor vlinders.

4. Leg beschutte hoekjes aan met hagen en heggen.

5. Ruim je tuin in de winter niet te hard op zodat eitjes, rupsen en poppen kunnen overleven.

6. Kies voor plantensoorten van hier, die bieden betere voedingsstoffen voor onze dieren.

7. Leg een kruidentuin of moestuin aan en laat enkele planten aan de vlinders.

8. Maak een voedertafel voor vlinders met rottend fruit of laat vruchten van je fruit-boom op de grond liggen.

9. Gebruik zo weinig mogelijk pesticiden of meststoffen.

10. Overtuig ook je buren of gemeentebe-stuur van het belang van vlindervriendelij-ke maatregelen, hoe groener je omgeving, hoe meer vlinders en soorten er ook in jouw tuin te zien zullen zijn.

Meer vlinders

in je tuin?

10 tips van ons Milieuteam(powered by Natuurpunt)

milieuteam FARYS

SAMEN NATUURLIJK

- 9 -

DERRICKDE MOL

buizenfi tterExploitatie Gent

ANTHONYDE WISPELAERE

buizenfi tterExploitatie Gent

PIETER-JAN BUSEYNE

buizenfi tterExploiatatie Gent

KOERT DE COCK

juniorprojectcoördinator

KlantenwerkenAsse

DORIENDE WANDEL

coördinatorIntercommunaal

Beheer

ESMA CALICI

medewerkerDebiteurenbeheer

ISABELLECLAERHOUT

teamverantwoordelijke Klantenbeheer

TOM MICHIELS

buizenfi tterExploitatie Gent

NEBIKRASNIQI

buizenfi tterExploitatie Gent

HANNESTANGHE

seniorprojectcoördinatorDomeindiensten

GREET GEENENS

assistent projectleider ICT

Onze nieuwe

collega’s sinds

1 maart 2016

1/7/2016FREDDY

GISTELINCKkolkenreiniger

Exploitatie Gent

1/7/2016CARLOS

MAENHOUTelektrotechnicusNetsturing P&T

1/7/2016RITA

GHYSmanager

juridische dienst

Binnenkort

in pensioen

1/8/2016FRANÇOIS

VAN DE VELDEdivisiemanagerExploitatie P&T

- 10 -

In pensioen !Marc Van Den HeedeIn 1983 startte Marc zijn carrière in het toenmalige magazijn van TMVW.Al gauw was hij het zonnetje in huis. Steeds bereid tot een glimlach en een grapje maar ook een luisterend oor voor iedereen die hem aansprak. Deze kwaliteiten kwamen hem ook goed van pas als syndicaal afgevaar-digde. Marc, we hopen dat je nog lang mag genieten van je gouden jaren sa-men met Marleen.

Stefaan DemonieOp 12 mei 2016 werd Stefaan in de bloemetjes gezet. In 1975 zette hij zijn eerste stappen bij TMVW. Hij kwam van een architectenbureau en startte als tekenaar, maar al snel hadden te-kenplannen en -projecten geen ge-heimen meer voor hem en groeide hij door in alle facetten van onze sector. Stefaan, we hopen dat je nu samen met Marie-Jeanne volop kan genieten van alle leuke momenten - zeker ook die met de kleinkinderen.

Luc FierensIn 2008 verwelkomden we Luc als nieuwe medewerker op Aankoop. We wisten al snel dat Luc een man van weinig woorden was - vaak woor-den met een fi losofi sche inslag of een kwinkslag. Hij maakte het onze leveranciers niet altijd even makke-lijk. Daarnaast stond hij steeds klaar met een bakje troost en een “goeie-morgen” om samen met de collega’s de werkdag vrolijk te starten. Geniet nog samen met Isabelle van heel wat daguitstapjes en koffi etjes, Luc.

- 11 -

- 12 -

FARYS @Floraliën

FARYS @Floraliën

FARYS @Floraliën

24 april24 april

- 13 -

FARYS @Floraliën

FARYS @Floraliën

FARYS @Floraliën

24 april24 april

Vroeger was alles

eenvoudiger

Yasmine Cherlet09 240 05 66

Wie nu bouwt of verbouwt moet heel wat maatregelen treff en om zijn regen- en afvalwa-ter correct af te voeren. Niet alleen de Vlaamse overheid, maar ook de provincies, gemeenten en rioolbeheerders leggen (her)bouwers steeds striktere eisen op.

Maar wat is het nut van deze eisen en wat be-tekenen ze in de praktijk voor de bouwheer en de architect? Dat was het thema van het eer-ste seminarie voor architecten.

Tijdens het seminarie gaven onze experts toe-lichting over de Best Beschikbare Technieken (BBT), sanitaire installaties, hemelwaterrecupe-ratie, afkoppelen, rioolaansluiting, individuele zuivering, infi ltratie … Het Reni-team maakte ook van de gelegenheid gebruik om Reni in te fl uis-teren bij de architecten.

Na afl oop konden de deelnemers tijdens een speeddate concrete vragen stellen aan onze ex-perts. En een rondleiding in de Ghelamco Arena door de architect van de voetbaltempel, Ruth Pollet, mocht natuurlijk ook niet ontbreken.

Dank aan de collega’s voor hun medewerking en logistieke ondersteuning.

'De collega’s van Reni ont-vingen 130 geïnteresseer-den in de business seats van de Ghelamco Arena.'

- 14 -

An Vanderstraeten09 241 06 23

Herinner je je dit in 1991?Na een gevangenschap van 27 jaar wordt het symbool voor de vrijheidsbeweging in Zuid Afrika, Nelson Mandela, vrijgelaten. De Iraakse leider Saddam Hussein kondigt het terugtrekken aan van de Iraak-se troepen uit Koeweit. Einde eerste Golfoorlog. Een wets-

wijziging in België maakt het mogelijk dat er een vrouw op de troon komt. De Indiase ex-premier Rajiv Gandhi wordt vermoord in een zelfmoord-actie van een Tamil-tijger. In Joegoslavië begint een burgeroorlog. Monica Seles lost Steffi Graf na 186 weken af als de nummer één op de we-reldranglijst der proftennissters. Het Super Nin-tendo Entertainment System wordt op de markt gebracht.

Maar wist je dat in 1991 ook de fun-damenten werden gelegd voor 25 jaar badmintonplezier in ons bedrijf?Het eerste tornooi ging 25 jaar geleden door. De oprichters van dienst waren François Van de Velde en Frieda De Meyer. Een samenloop van omstandigheden: frustratie bij de oprichters om-dat ze geen prijzen hadden gewonnen op het toenmalige tennistornooi en slecht weer waar-door het tennistornooi binnen in een sporthal doorging. Het maakte dat François en Frieda met plezier hun tennisraket inruilden voor een badmintonracket.

Dit viel blijkbaar in de smaak, want het volgen-de jaar werd na rijp beraad voor de eerste keer een badmintontornooi georganiseerd. Meer prijzen wegkapen, was de missie. En dit lukte, hoewel in de eerste editie Marc Procureur en Roeland Buyens met de eerste prijs gingen lo-pen. Ze wonnen van François Van de Velde en Jan Blommaert.

In 2013 gaven de oprichters, na maar liefst 21 jaar, de organisatiefakkel door aan Dirk Mercy en An Vanderstraeten.

Jubeleumeditie 18 maart 2016De jubileumeditie verzamelde een record aantal spelers! In totaal 68 deelnemers. Of de barbe-cue als afsluiter er voor iets tussen zit, laten we in het midden;-)

Badminton

- 15 -

AquaDomo adviseert Sport en Infradiensten rond

legionellapreventie en de Best Beschikbare Technieken (BBT).

FARYS slaat twee

vliegen in één klap wanneer

klantenwerken bij de installatie van een IBA ook een

regenwaterinstallatie van Reni verkoopt.

AquaDomo deed beroep

op Netsturing voor de plaatsing van een

chloordoseerinstallatie bij KAA Gent en

woonzorgcentrum Armonea.

AquaDomo kan rekenen op de analyses en het advies van

het Labo.

AquaDomo is blij met de hulp van

Netexploitatie voor staalname of bij het

oplossen van een lek op privaat terrein.

Partners in duurzaam waterbeheer

Krijg je een vraag van een klant over zijn

binneninstallatie waar je zelf niet kan op ingaan?

VERGEET RENI EN AQUADOMO NIET!

09 242 58 39info@reni.be

info@aquadomo.be

AquaDomo heeft samen

met Engineering één van de grootste

plantentuinen ter wereld voorzien van gedemineraliseerd

water op maat.

Waterkwaliteit in zwembaden, bedrijven of ziekenhuizen opvolgen? Het ideale systeem van put tot pomp aanbieden aan klanten die regenwater willen hergebruiken? De collega’s van AquaDomo en Reni doen het met de glimlach.

Maar ze doen het niet alleen. Ze kunnen rekenen op de enthousiaste medewerking van het Labo, Engineering, Netsturing, Sport, Netexploitatie, Service & Verkoop …

En wat hebben wij nu geleerd?In grote lijnenDe reacties waren positief. Sommigen vonden de vorige editie leuker, maar anderen vonden het concept van een halve dag dan weer veel beter.

Opvallend is zeker dat wij niet allemaal van het-zelfde houden, wat misschien maar goed is ook.

Sowieso is duidelijk dat niet elk onderwerp even geschikt is voor de grote en diverse groep die het FARYS-personeel nu is. Zo krijgen medewer-kers van Service en Verkoop op de werkvloer standaard al heel wat training rond klantvrien-delijkheid zodat zij wat op hun honger bleven zitten.

Om te onthoudenDe keuze laten tussen welke sessie of workshop jullie volgen, kan in de toekomst misschien een optie zijn.

Workshop over membraanfi ltratieHier waren de reacties unaniem positief, met extra pluimen voor de pedagogische kwaliteiten van de lesgevers die erin slaagden om ‘iets in-genieursachtigs in klare taal uit te leggen’, aldus één van de deelnemers.

Om te onthoudenTechnische onderwerpen eenvoudig uitleggen, is zeker voor herhaling vatbaar.

Workshop over GOWDeze workshop kreeg gemengde reacties gaan-de van eerder saai omdat het eenrichtingsver-keer was tot heel enthousiast. Wie van dichtbij bij dit project betrokken was, vond deze sessie een beetje overbodig.

Om te onthoudenOppassen met workshops waar deelnemers al-leen maar moeten luisteren.

Workshop CREATOok hier weer gemengde reacties, want blijk-baar verschilt ons gevoel voor humor en houdt niet iedereen van quizzen. Wat de één kinder-achtig vond, kon de ander wel smaken.

Om te onthoudenNiet elk concept is voor iedereen even geschikt.

Bedrijftheater Klein BarnumLeuk, maar toch ook hier gemengde reacties. De belangrijkste opmerking was vooral dat het te lang duurde en dat er niet echt een duidelijke afsluiter was. Velen kregen geen antwoord op hun vraag hoe het dan wél moest.

Om te onthoudenEen externe fi rma is oké, maar als je toont hoe iets niet moet, moet je op het einde heel duide-lijk afronden en tonen hoe het wel moet.

En wat vonden jullie van de beurs?De beurs hadden we anders moeten aanpak-ken, want de beursstanden vielen niet genoeg op en een vrijblijvend bezoek tijdens de pauzes vonden jullie niet echt een goed idee. Een pau-ze wordt gezien als een moment om even te bekomen van de workshops en gezellig bij te praten met collega’s.

Om te onthoudenBeursstanden niet vrijblijvend neerzetten in de cateringruimte, maar integreren in het program-ma.

Op naar FOT 3.0?Het is duidelijk dat wij nu al inspiratie hebben voor een nieuwe FARYS ON TOUR. We noteren alvast jullie wens om de installatie in Oostende eens in het echt te bezoeken. Wordt heel zeker vervolgd!

10 en 19 mei kwamen jullie naar het ICC voor de tweede editie van de FARYS ON TOUR. Het nieuwe concept sloeg aan: een halve dag in plaats van een volledige dag, een mix van workshops met eigen collega’s en bedrijfstheater met een extern gezelschap .

In een poll vroegen wij om jullie eerlijke mening over de FOT 2.0. De respons was groot, want wij kregen niet minder dan 284 ingevulde enquêtes binnen. Allemaal heel erg bedankt hiervoor.

Dit vonden jullie van de FARYS ON TOUR 2.0

Catherine de Munck09 240 03 50- 16 -

AquaDomo adviseert Sport en Infradiensten rond

legionellapreventie en de Best Beschikbare Technieken (BBT).

FARYS slaat twee

vliegen in één klap wanneer

klantenwerken bij de installatie van een IBA ook een

regenwaterinstallatie van Reni verkoopt.

AquaDomo deed beroep

op Netsturing voor de plaatsing van een

chloordoseerinstallatie bij KAA Gent en

woonzorgcentrum Armonea.

AquaDomo kan rekenen op de analyses en het advies van

het Labo.

AquaDomo is blij met de hulp van

Netexploitatie voor staalname of bij het

oplossen van een lek op privaat terrein.

Partners in duurzaam waterbeheer

Krijg je een vraag van een klant over zijn

binneninstallatie waar je zelf niet kan op ingaan?

VERGEET RENI EN AQUADOMO NIET!

09 242 58 39info@reni.be

info@aquadomo.be

AquaDomo heeft samen

met Engineering één van de grootste

plantentuinen ter wereld voorzien van gedemineraliseerd

water op maat.

Waterkwaliteit in zwembaden, bedrijven of ziekenhuizen opvolgen? Het ideale systeem van put tot pomp aanbieden aan klanten die regenwater willen hergebruiken? De collega’s van AquaDomo en Reni doen het met de glimlach.

Maar ze doen het niet alleen. Ze kunnen rekenen op de enthousiaste medewerking van het Labo, Engineering, Netsturing, Sport, Netexploitatie, Service & Verkoop …

De beurs op de FARYS ON

TOUR 2.0 gemist?

Hier is je kans om toch nog kennis te maken met:

Yasmine Cherlet09 240 05 66

Partners in duurzaam waterbeheer

AquaDomo en

Reni ...

- 17 -

De hoeveelheid wa-ter die wij produceren gaat jammer genoeg niet volledig naar onze betalende klanten. Lek-ken onderweg zijn een belangrijke oorzaak van dit waterverlies. In een distributienet van maar liefst 11.000 kilo-meter is dat onvermij-delijk.

Door lekzoeken en -herstel proberen we systematisch het net- rendement te verbe-teren. Vroeger was lekzoeken voor een stuk nattevingerwerk, omdat alle leidingen in ons net verbonden wa-ren met elkaar.

In 2013 zijn we gestart met het onderverdelen van ons distributienet in DMA’s of District Metered Areas. Dat compartimenteren in kleinere gebieden maakt lekzoeken een heel stuk effi ciënter. DMA zijn vooral voor niet-gerapporteerde lekken interessant. Dat zijn middelmatige lek-ken die ondergronds blijven. Deze sluipver-bruikers van ons net kosten ons handenvol geld.

LekopsporingEens we beslist hebben om een lek te dichten, is het de bedoe-ling om het zo snel mogelijk te detecteren en te lokaliseren.

1. Eerst onderzoeken we in welke sectie van de DMA het lek zich bevindt.

Dit doen we met behulp van:• Geluidsapparatuur, zoals een luisterstok (een soort

stethoscoop) of een luisterklok (een geluidsversterker) waar-mee je systematisch de leidingen afl oopt.

• Geluidsloggers: bekervormige registratiebakjes die op zoek gaan naar constante geluiden. Geluiden die hoorbaar zijn in buizen zijn meestal niet constant, het geluid van een lek wel.

• Sub-DMA’s: extra onderverdelingen binnen een DMA.

• Step-testing: een techniek waarbij delen van het net systema-tisch worden geïsoleerd met behulp van afsluiters en nadien worden gemonitord. Een grote daling in debiet wijst op een lek in het afgesloten deel.

2. Vooraleer we starten met graafwerken, zoeken we de pre-cieze positie van het lek.

Dit doen we met een luisterstok, een luisterklok of lekcorre-lators (door geluidsmeting tussen twee punten bepalen we de exacte locatie van een lek).

Opvolging van het verbruik1. Dagdagelijkse opvolging in WinCC

De collega’s zien in WinCC alle actieve DMA’s. Als het nachtverbruik in een bepaalde DMA plots een heel stuk hoger ligt dan normaal, wordt deze DMA verder opgevolgd.

2. Dispatching Walem

Bij een grote breuk gaat er een alarm af bij de Dis-patching, die onmiddellijk Netexploitatie van de zone verwittigt.

3. Opvolging van statistisch verbruik

Op basis van het historisch verbruik, beschikken we voor een aantal DMA’s over een seizoensgebonden ‘normaal verbruikspatroon’. Wanneer het echte ver-bruik hoger is dan het statistisch verbruik, is er moge-lijks een lek.

Win CC

... en alles te weten te komen

over DMA of een beter

netrendement

O

Hoe werkt DMA in de praktijk?

- 18 -

District Metered Areas bren-gen ons wel degelijk iets op.Dat illustreert volgend voor-beeld:

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

160.000

180.000

200.000

DMA 551.A DMA 674.A DMA 955.A

2013 2014 2015

DMA 551.A Melle: lekarm sinds juli 2013

DMA 674.A Etikhove: lekarm sindsoktober 2014

DMA 955.A Huizingen: lekarm sinds de-cember 2014

Jaar

verb

ruik

(m

³)

LekherstelEen lek zoeken kost geld, ook al doe je dat binnen een goed afge-bakend gebied. Een lek herstellen, is dus pas interessant wanneer de kost van het lekverlies gelijk is aan de kost van het lekzoeken. Dank-zij economische interventiefre-quentie, kunnen we dat optimaal moment precies berekenen.

0,00

50,00

100,00

150,00

200,00

250,00

300,00

350,00

400,00

0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5 5,5

kost niet gerapporteerd groot lekverlies

totale kost groot lekverlies

lekzoekkost - interventiekost

kost niet gerapporteerd klein lekverlies

totale kost klein lekverlies

jaar

lijks

e k

ost

€x

1.0

00

/jaa

r

Interventie frequentie (jaar)

Bij een groter lek moet je sneller op zoek gaan naar het lek. Bij een kleiner lek is het goedkoper om wat langer te wachten.

**

* Optimaal moment om op zoek te gaan naar het lek en het te herstellen

Interventiefrequentie (per jaar)

Jaar

lijks

e k

ost

€ x

1.0

00

/jaa

r

462013

932014

1192015

Koen Bauweraerts09 240 02 84

Wat brengt ons dat op?

Evolutie aantal DMA's

Deze collega's hadden het antwoord op de vraag "hoe oud zijn alle medewerkers van CREAT samen?" helemaal juist.

Op 10 mei was dat 533 jaar, op 19 mei 534 jaar.

Profi ciat!

Deze collega's hadden het antwoord op de vraag "hoe oud zijn

De winnaars van de

CREAT quiz

Vrony Vergauwen09 240 02 35 - 19 -

Op schoolbezoek

in Zottegem

Op donderdag 17 maart gingen collega’s Matthias Rons-se en Philip Lefevre van zone Ronse in het kader van We-reldwaterdag op bezoek bij de kinderen van het eerste en tweede leerjaar van Vrije Basisschool ’t Waterpleintje in Zot-tegem.

Omdat de kinderen les kregen over drinkwater en de juf via via de collega’s uit Ronse kende, kwam de vraag om in kin-dertaal uit te leggen hoe het komt dat er water uit de kraan komt als we ze opendraaien.

Bezoek waseen grootsuccesZo gezegd, zo gedaan. De kinderen hadden een aantal vra-gen voorbereid voor Matthias en Philip, die deze deskundig en duidelijk beantwoordden. Daarna was er nog tijd om het materiaal te bekijken in het dienstvoertuig.

Als afsluiter van het bezoek werd de brandkraan aan de overzijde van de schoolpoort even opengezet.

acqua potabile

De kinderen en de juf waren enthousiast,

kortom het was een leuke

ervaring voor beide partijen.

- 20 -

Liesbeth De Vriendt09 240 02 06

De zomervakantie komt er aan. Hét moment waarop heel wat mensen eropuit trekken. Misschien ga je een weekje wandelen in de bergen. Houd je het liever bij zonnebaden aan een Spaanse Costa of zoek je het nog verder en ga je op survival in het Braziliaanse regen-woud?

De nodige reisdocumenten, info over de regio … Waar je ook heen gaat, een goede voorbereiding is het halve werk van een geslaagde vakantie.

Het is ook best na te gaan of het water uit de kraan op je be-stemming drinkbaar is. Er zijn namelijk een aantal risico’s ver-bonden aan het drinken van onveilig kraantjeswater, zoals he-patitis A, maag- en darmproblemen.

De infographic toont waar ter wereld het kraantjeswater drink-baar is. Vooral in Azië en Afrika is het oppassen geblazen.

Een aantal tips voor een onbezorgde vakan-tie: - Kook het kraantjeswater of koop flessenwater. Het is altijd verstandig om water van de kraan voor consumptie te koken. Eenvoudiger, maar duurder is het kopen van flessenwater.

- Koop gesloten flessen. Controleer altijd of de flessen verze-geld zijn en dus niet gevuld met water uit de kraan. Laat flesjes op restaurant of café bij voorkeur aan tafel openen.

- Mijd ijsblokjes. Ze zijn vaak gemaakt van kraantjeswater.

Onze Nederlandse collega’s van de watermaatschappij Vitens ontwikkelden een handige gratis app. De Water Advisor geeft aan of het water van de kraan drinkbaar is of niet. Is dit niet het geval, dan vertelt de app hoe je toch veilig kan drinken! Je krijgt ook tips: waar komt het leidingwater in een bepaald land van-daan? Hoe wordt het water er gezuiverd?

Wat er leeft wenst je alvast een deugddoende, zorgeloze vakantie!

Waar op aarde kan

je water van de

kraan drinken?

air minumen ga je op survival in het Braziliaanse regen-

air minumen ga je op survival in het Braziliaanse regen-

air minum

Ivóvíz-Ivóvíz- Mijd ijsblokjes.IvóvízMijd ijsblokjes. Ze zijn vaak gemaakt van kraantjeswater.Ivóvíz Ze zijn vaak gemaakt van kraantjeswater.

trinkbares Controleer altijd of de flessen verze-trinkbares Controleer altijd of de flessen verze-geld zijn en dus niet gevuld met water uit de kraan. Laat flesjes trinkbares geld zijn en dus niet gevuld met water uit de kraan. Laat flesjes op restaurant of café bij voorkeur aan tafel openen.trinkbares op restaurant of café bij voorkeur aan tafel openen.trinkbares

Wasser Ze zijn vaak gemaakt van kraantjeswater.Wasser Ze zijn vaak gemaakt van kraantjeswater.

Onze Nederlandse collega’s van de watermaatschappij Vitens WasserOnze Nederlandse collega’s van de watermaatschappij Vitens

eau potableDe infographic toont waar ter wereld het kraantjeswater drink-

eau potableDe infographic toont waar ter wereld het kraantjeswater drink-baar is. Vooral in Azië en Afrika is het oppassen geblazen.eau potablebaar is. Vooral in Azië en Afrika is het oppassen geblazen.

DRINKBAAR DRINKBAAR WATERDe zomervakantie komt er aan. Hét moment WATERDe zomervakantie komt er aan. Hét moment

waarop heel wat mensen eropuit trekken. WATERwaarop heel wat mensen eropuit trekken. WATERWATER

dricksvattenLiesbeth De Vriendtdricksvatten

Liesbeth De Vriendt

acqua Misschien ga je een weekje wandelen in de acqua Misschien ga je een weekje wandelen in de bergen. Houd je het liever bij zonnebaden aan acqua bergen. Houd je het liever bij zonnebaden aan een Spaanse Costa of zoek je het nog verder

acqua een Spaanse Costa of zoek je het nog verder

potabileen ga je op survival in het Braziliaanse regen-potabileen ga je op survival in het Braziliaanse regen-woud?potabilewoud?

In de blauwe zones is het water drink-

baar, in de rode niet.bron: http://www.justthefl ight.co.uk/fun-stuff /tap-water/

- 21 -

"Eigenlijk zou het tof zijn als ieder-een het toilet zou achterlaten zoals thuis, hé?"

- 22 -

Maak kennis met schoonmaakster

Sylvie VandemalleWist je dat er jaarlijks een dag van de schoonmaak is? Dit jaar is dat op maandag 20 juni. Sta jij soms stil bij al die vanzelfsprekendheden: net-te keukens, proper servies, blinkende spiegels, spic en span lavabo’s, stofvrije kasten en kruimelloze bureaus (toch tot die eerste koek)?

Hoog tijd om een van onze schoonmaaksters in de kijker te plaatsen: Collega Sylvie Vandemalle werkt sinds 2001 in onze kantoren in Gent.

Sylvie, jij bent één van de schoonmaaksters. Wat vind je leuk aan je job?

Ik ruim zeer graag op en heb het graag netjes, ook thuis. Ook het sociaal contact in mijn job vind ik belangrijk.

Wat doe je het liefst?

Voornamelijk dweilen, alles met water eigenlijk. Het ruikt fris achteraf en ik merk dat het proper is, dus dan kan ik kan met een goed gevoel aan de volgende taak beginnen. Ik vind het trouwens ook een grote verbetering dat het vast tapijt in blok J vervangen werd door laminaat.

Merk je dat de collega’s sorteren?

Ja hoor, dit wordt bij de meeste collega’s goed opgevolgd. Blikjes worden naar de juiste vuilnisbak gebracht en papier wordt in de pa-piermand gegooid.

Als je één ding zou mogen vragen aan de colle-ga’s, wat zou dat dan zijn, Sylvie?

Ik vind dat iedereen in het algemeen goed bezig is. Maar als ik dan toch een suggestie mag doen: de toiletten kunnen soms verschrik-kelijk vuil zijn … Eigenlijk zou het tof zijn als iedereen het toilet zou achterlaten zoals thuis, hé?

COLLEGA IN DE KIJKER

Iris Van Rampelberg09 241 06 55

- 23 -

Ideeën?Commentaar?

Suggesties?mail naar

waterleeft@farys.be