VnDoc.comi.vndoc.com/.../Thang06/24/giao-an-day-them-mon-Van-9.doc · Web viewTiÕt 1: Giíi thiÖu...

TiÕt 10: Chuyªn ®Ò v¨n b¶n

Trêng Trung häc c¬ së ph¶ l¹i- n¨m häc 2009-2010

___________________________________________________________________________

Trêng Trung häc c¬ së ph¶ l¹i - n¨m häc 2009-2010

TuÇn 1

TiÕt 1: Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 9

Ngµy d¹y:

I.Môc tiªu cÇn ®¹t:

-Gióp häc sinh n¾m ®îc kh¸i qu¸t ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n líp 9.

-Thèng nhÊt quan ®iÓm d¹y vµ häc tù chän b¸m s¸t ch¬ng tr×nh.

-Yªu cÇu häc tËp ®èi víi häc sinh.

II.ChuÈn bÞ:

-GV: chuÈn bÞ bµi d¹y vµ ch¬ng tr×nh ng÷ V¨n líp 9.

-HS: ChuÈn bÞ ®å dung häc tËp.

III.Ho¹t ®éng trªn líp:

A.Tæ chøc líp:SÜ sè-9A6: 9A7:

B.KiÓm tra: Vë ghi cña häc sinh

C.Bµi míi:

I. Ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 9:

Ph©n phèi ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n 9: ( GV giíi thiÖu)

PPCT: 5 tiÕt/tuÇn (th«ng thêng 2 tiÕt VB, 1 tiÕt T.ViÖt,2 tiÕt TLV).

GVgiíi thiÖu néi dung ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 9 cho HS nghe.

- GV híng dÉn häc sinh ghi vë, yªu cÇu so¹n bµi, chuÈn bÞ tµi liÖu häc tËp

2. Ch¬ng tr×nh tù chän Ng÷ v¨n 9: (GV d¹y x©y dùng ch¬ng tr×nh th«ng qua BGH)

Thêi lîng: 1 tiÕt/tuÇn.

Ch¬ng tr×nh b¸m s¸t SGK, ®i s©u, nh÷ng bµi tËp khã trªn c¬ së ®ã cã n©ng cao phï hîp víi kh¶ n¨ng cña ®èi tîng häc sinh.

Chñ yÕu lµ bµi tËp rÌn kÜ n¨ng.

TÝch hîp rÌn kÜ n¨ng c¶ ba ph©n m«n: V¨n b¶n – TiÕng ViÖt – Lµm v¨n

song chó träng ph©n m«n lµm v¨n ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña häc sinh.

II. Yªu cÇu häc tËp :

Cã vë ghi, vë so¹n bµi lµm bµi tËp, ghi chÐp s¹ch sÏ râ rµng.

ý thøc häc tËp nghiªm tóc.

Häc bµi cò vµ lµm bµi tËp vÒ nhµ ®Çy ®ñ,

Nh÷ng phÇn kiÕn thøc trong ch¬ng tr×nh chÝnh khãa hiÓu cha râ ®îc hái vµ gi¶i ®¸p trong giê häc tù chän.

NÕu thÊy m¶ng kiÕn thøc nµo cßn hæng, ®Ò nghÞ GV bæ sung.

*Tµi liÖu häc tËp:

S¸ch gi¸o khoa Ng÷ v¨n 9, s¸ch bµi tËp, Bµi tËp tr¾c nghiÖm Ng÷ v¨n 9.

Tµi liÖu bæ sung cho tõng phÇn, tõng bµi (GV sÏ giíi thiÖu).

* ChÕ ®é cho ®iÓm:

- 2 ®iÓm miÖng, 3 ®iÓm thêng xuyªn, 5 ®iÓm ®Þnh kú, 1 ®iÓm häc kú.

( Tù chän: 1 bµi kiÓm tra thêng xuyªn/1 häc kú céng chung vµo ®iÓm m«n Ng÷ v¨n)

D.Cñng cè:

-N¾m ch¾c quan ®iÓm, yªu cÇu häc tËp.

-ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ vë ghi.

E.Híng dÉn häc bµi:

-VÒ nhµ : chuÈn bÞ bµi RÌn luyÖn kÜ n¨ng viÕt v¨n thuyÕt minh.

+¤n tËp vÒ v¨n thuyÕt minh?

+Kh¸i niÖm?

+ph¬ng ph¸p thuyÕt minh?

---------------------------------------------------------------

Ph¶ L¹i, ngµy………th¸ng 09…….n¨m 2009.

Phã hiÖu trëng kÝ duyÖt:

Ph¹m Minh Thoan.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TuÇn 2

TiÕt 2: RÌn kÜ n¨ng lµm v¨n thuyÕt minh

Ngµy d¹y:

I.Môc tiªu cÇn ®¹t :

Qua tiÕt häc, HS cã thÓ :

- §îc «n tËp, cñng cè, hÖ thèng ho¸ çc kiÕn thøc vÒ VB thuyÕt minh.

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng tæng hîp vÒ VB thuyÕt minh.

II. ChuÈn bÞ :

- GV : §äc kÜ “ nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý ” trong SGV Ng÷ v¨n 8. I

- HS : ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ VB thuyÕt minh .

- Su tÇm 1 sè bµi v¨n, ®o¹n v¨n thuyÕt minh.


A. Tæ chøc líp : KiÓm tra sÜ sè : 9A1: 9A6:

B. KiÓm tra bµi cò : kÕt hîp khi häc bµi míi.

C. Bµi míi :

Ho¹t ®éng cña GV, HS

Néi dung

- GV híng dÉn HS «n tËp l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÒ VBTM. Trªn c¬ së ®ã gióp HS n¾m ch¾c ®Æc ®iÓm, vai trß cña VBTM.

- Em ®· ®îc häc vÒ VBTM ë ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 8. H·y lùa chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt trong çc c©u sau ®©y ë mçi c©u hái?

* HS quan s¸t çc c©u hái ë b¶ng phô, nhí l¹i kiÕn thøc ®· häc vµ lùa chän.

- C©u 1: §¸p ¸n D

- C©u 2: §¸p ¸n D

* HS suy nghÜ, th¶oluËn - ph¸t biÓu

- Vai trß : cung cÊp th«ng tin kh¸ch quan ®Ó gióp ngêi ®äc, ngêi nghe hiÓu râ vÒ ®èi tîng sù viÖc, tõ ®ã cã th¸i ®é vµ hµnh ®éng ®óng ®¾n.

* GV chèt:

- VBTM lµ kiÓu VB th«ng dông trong mäi lÜnh vùc ®êi sèng nh»m cung cÊp tri thøc ( kiÕn thøc ) kh¸ch quan vÒ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt, nguyªn nh©n vµ x· héi b»ng ph¬ng thøc tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch.

* HS th¶o luËn vµ lùa chän ®¸p ¸n:

( §¸p ¸n ®óng lµ : D

* GV diÔn gi¶ng lµm râ vµ chèt l¹i çc ®Æc ®iÓm cña VBTM ( ghi b¶ng ) .

( VBTM cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau :

- Cung cÊp tri thøc kh¸ch quan : TÊt c¶ nh÷ng g× ®îc giíi thiÖu tr×nh bµy ... ®Òu ph¶i phï hîp víi quy luËt kh¸ch quan, ®Òu ph¶i ®óng nh ®Æc trng b¶n chÊt cña nã. ( ph¶i t«n träng sù thËt ).

- TÝnh thùc dông : ph¹m vi sö dông réng, ®îc nhiÒu ®èi tîng, nhiÒu lÜnh vùc ngµnh nghÒ sö dông.

- VÒ çch diÔn ®¹t : tr×nh bµy râ rµng, sö dông ng«n ng÷ chÝnh x¸c c« ®äng, chÆt chÏ, sinh ®éng, th«ng tin ng¾n gän, hµm sóc, sè liÖu chÝnh x¸c.

* GV híng dÉn HS lµm bµi tËp ®Ó «n tËp , cñng cè kiÕn thøc vÒ VBTM.

* HS ghi bµi tËp vµo vë.

* HS suy nghÜ , th¶o luËn vµ tr¶ lêi çc yªu cÇu cña bµi tËp .

- Bµi 1 : Çc ®Ò tµi cÇn sö dông kiÓu VBTM lµ : b , c , e.

Bµi 2 : §Æc ®iÓm cña VBTM ®îc thÓ hiÖn:

- Cung cÊp cho ta tri thøc vÒ 1 sù vËt trong ®êi sèng tù nhiªn b»ng ph¬ng thøc tr×nh bµy, gi¶i thÝch.

- TÝnh thùc dông : gióp con ngêi cã hµnh ®éng, th¸i ®é vµ b¶o vÖ sù vËt.

- Çch diÔn ®¹t : sö dông thuËt ng÷ ngµnh sinh häc, nªu sè liÖu th«ng tin t¬ng ®èi chÝnh x¸c

I/ ¤n tËp vÒ VB thuyÕt minh :

C©u 1: V¨n b¶n thuyÕt minh lµ g× ?

A. Lµ VB dïng ®Ó tr×nh bµy sù viÖc, diÔn biÕn, nh©n vËt theo mét trËt tù nhÊt ®Þnh ®Ó dÉn ®Õn 1 kÕt thóc nh»m thuyÕt phôc ngêi ®äc, ngêi nghe.

B. Lµ VB tr×nh bµy chi tiÕt, cô thÓ cho ta c¶m nhËn ®îc sù vËt, con ngêi mét çch sinh ®éng, cô thÓ.

C. Lµ VB tr×nh bµy nh÷ng ý kiÕn, quan ®iÓm thµnh nh÷ng luËn ®iÓm.

D. Lµ VB dïng ph¬ng thøc tr×nh bµy giíi thiÖu, gi¶i thÝch ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt ... cña sù vËt hiÖn tîng.

C©u 2: Trong çc VB ®· häc sau ®©y, VB nµo cã sö dông yÕu tè thuyÕt minh mét çch râ nÐt ?

A. §¸nh nhau víi cèi xay giã.

B. Hai c©y phong.

C. ChiÕc l¸ cuèi cïng.

D. Th«ng tin vÒ ngµy tr¸i ®Êt n¨n 2000.

C©u 3: VBTM cã vai trß g× ?

C©u 4: VB thuyÕt minh cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g× ?

A. chñ quan, giµu t×nh c¶m c¶m xóc.

B. Mang tÝnh thêi sù nãng báng.

C. Uyªn b¸c, chän läc.

D. Tri thøc chuÈn x¸c, kh¸ch quan, h÷u Ých.

II. luyÖn tËp

1) Bµi tËp 1 : Cho çc ®Ò tµi sau, em h·y cho biÕt ®Ò tµi nµo ®ßi hái ph¶i sö dông kiÓu VBTM ?

a) Mét lÔ khai gi¶ng ®Ó l¹i nhiÒu Ên tîng s©u s¾c.

b) Ch¬i nh¶y d©y.

c) TÕt trung thu.

d) Lµng m¹c ngµy mïa.

e) Thñ ®« Hµ Néi.

2) Bµi tËp 2 : H·y chØ râ çc ®Æc ®iÓm cña VBTM trong phÇn VB sau:

“ Nh÷ng c©y hoa lan thuéc vÒ hä lan, mét hä thùc vËt lín nhÊt trong líp c©y mét l¸ mÒm, gåm nhiÒu loµi nhÊt. Cho ®Õn ®Çu thËp kØ võa qua, Toµn thÕ giíi cã kho¶ng mét tr¨m ngh×n loµi lan, xÕp trong t¸m tr¨m chi. Trong sè mét tr¨m ngh×n loµi lan Êy cã kho¶ng 25.000 loµi lan rõng vµ 75.000 loµi lan lai ”.

D.Cñng cè :

- Em h·y nh¾c l¹i nh÷ng ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña VBTM ?

E. Híng dÉn vÒ nhµ :

- N¾m ch¾c ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña VBTM.

- Xem l¹i vai trß cña VBTM trong ®êi sèng.

------------------------------------------------------

Ph¶ L¹i, ngµy……..th¸ng 09 n¨m 2009


Ph¹m Minh Thoan.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TuÇn 3

-TiÕt 3: RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm v¨n thuyÕt minh

(tiÕp theo)

Ngµy d¹y:


Qua tiÕt häc, HS cã thÓ:

- §îc «n tËp, cñng cè, hÖ thèng ho¸ çc kiÕn thøc vÒ VB thuyÕt minh.

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng tæng hîp vÒ VB thuyÕt minh.

II.ChuÈn bÞ :

- GV : b¶ng phô, tµi liÖu cã liªn quan ®Õn chñ ®Ò.

- HS : ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ VB thuyÕt minh.

Su tÇm 1 sè bµi v¨n, ®o¹n v¨n thuyÕt minh.


A.Tæ chøc líp : KiÓm tra sÜ sè : 9A6: 9A7:

B. KiÓm tra bµi cò :

-ThÕ nµo lµ v¨n b¶n thuyÕt minh?

C. Bµi míi :

Ho¹t ®éng cña GV, HS

Néi dung

- GV tæ chøc híng dÉn cho HS rót ra nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý trong VBTM .

Yªu cÇu HS ®¸nh dÊu § ( ®óng ) , S ( sai ) vµo çc c©u ghi ë b¶ng phô.

1. Trong çc VB tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn khongxuÊt hiÖn yÕu tè thuyÕt minh (

2. Trong VBTM cã yÕu tè miªu t¶ (

3. Trong VBTM khong cã yÕu tè tù sù (

4. Trong VBTM, ngêi thuyÕt minh còng cã thÓ tá th¸i ®é cña m×nh ( biÓu c¶m ) ®èi víi sù vËt, hiÖn tîng ®îc nh¾c tíi. (

1 HS lªn b¶ng ®¸nh dÊu ( §, S ) theo yªu cÇu vµo b¶ng phô. Çc HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. ( GV nhËn xÐt, bæ sung söa ch÷a vµ ®a ®¸p ¸n chÝnh x¸c:

- 1): S ; 2): § ; 3): S ; 4): §

-Nh vËy cÇn lu ý ®iÒu g× khi viÕt VBTM ?

( Trong VBTM còng cã thÓ kÕt hîp víi çc ph¬ng thøc kh¸c nh TM xen miªu t¶, TM xen tù sù, TM xen biÓu c¶m.

* GV chèt : Lu ý 1:

-Khi sö dông çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong VBTM cÇn lu ý nh÷ng ®iÒu g× ?

- Kh«ng nªn qu¸ l¹m dôg ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng dÉn tíi nhÇm lÉn vÒ ph¬ng thøc biÓu ®¹t.


-Nh÷ng h/¶ nh©n ho¸ trong VB “ H¹ Long §¸ vµ Níc ” cã ®îc nhê ®iÒu g× ?

- Nhê kh¶ n¨ng quan s¸t thùc tÕ vµ trÝ tëng tîng phong phó cña ngêi viÕt.


- ViÖc dïng lêi tho¹i trong VBTM cã t¸c dông g× ? H·y kÓ tªn 1 VBTM ®· ®îc häc cã sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®èi tho¹i ?

* HS th¶oluËn - ph¸t biÓu:

- T¸c dông: cung cÊp th«ng tin vÒ ®èi tîng ®ang ®îc thuyÕt minh.

* GV chèt: Lu ý 4:

-Trong çc kiÓu VBTM sau, mét sè kiÓu VBTM nµo nªn sö dông çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt ?

A. TM vÒ 1 ph¬ng ph¸p.

B. TM vÒ nh÷ng danh nh©n.

C. TM vÒ çc danh lam th¾ng c¶nh.

D. TM vÒ 1 çch thøc.

* HS th¶o luËn vµ lùa chän ®¸p ¸n:

( §¸p ¸n ®óng lµ : B , C.


II/ Nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý trong VBTM :

Lu ý 1:

- Trong VBTM còng cã sù kÕt hîp víi çc ph¬ng thøc kh¸c nh miªu t¶, tù sù , biÓu c¶m...

Lu ý 2:

- Kh«ng nªn qu¸ l¹m dôngçc biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong VBTM ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng dÉn tíi sù nhÇm lÉn vÒ PTB§.

Lu ý 3:

- Çc h/¶ Èn dô vµ nh©n ho¸ ®îc dïng trong VBTM ®Òu ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®Æc trng b¶n chÊt cña ®èi tîng ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng thiÕu kh¸ch quan chÝnh x¸c.

Lu ý 4:

- Khi sö dông lêi tho¹i trong VBTM ta cã thÓ sö dông kÕt hîp çc ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nh nªu ®Þnh nghÜa, liÖt kª, dïng sè liÖu ...

Lu ý 5:

- ChØ nªn sö dông çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh so s¸nh, nh©n ho¸, Èn dô ... ë 1 sè kiÓu VBTM nhÊt lµ TM vÒ çc danh lam th¾ng c¶nh, TM vÒ nh÷ng danh nh©n

D. Cñng cè :

? Em h·y nªu nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý ®Ó viÕt VBTM sinh ®éng, hÊp dÉn h¬n ?


- N¾m ch¾c çc ND ®· häc trong 2 tiÕt tù chän ®Ó vËn dông vµo viÕt VBTM.

- Su tÇm nh÷ng ®o¹n v¨n, bµi v¨n TM cã xen çc ph¬ng thøc biÓu ®¹t kh¸c vµ

cã sö dông çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt.

-Xem l¹i 1 sè VBTM ®Æc s¾c ®· ®îc häc.

--------------------------------------------------------------

Ph¶ L¹i, ngµy ………th¸ng 09 n¨m 2009

Phã HiÖu trëng kÝ duyÖt:

Ph¹m Minh Thoan.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TuÇn 4

TiÕt 4 : RÌn kÜ n¨ng lµm v¨n thuyÕt minh

( TiÕp theo.)

Ngµy d¹y:


Qua tiÕt häc, HS cã thÓ :

- BiÕt ph©n tÝch çc ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña VBTM trong 1 ®o¹n v¨n cô thÓ.

- BiÕt ph¸t hiÖn çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt cã trong tõng ®o¹n v¨n thuyÕt minh vµ nªu ®îc t¸c dông cña çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã.

II. ChuÈn bÞ :

- GV : B¶ng phô, mét sè ®o¹n v¨n, bµi v¨n thuyÕt minh.

- HS su tÇm nh÷ng ®o¹n v¨n, bµi v¨n TM cã xen çc ph¬ng thøc biÓu ®¹t kh¸c vµ cã sö dông çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt.

III.Ho¹t ®éng trªn líp :

A. Tæ chøc líp : KiÓm tra sÜ sè :

B.KiÓm tra bµi cò : kÕt hîp khi luyÖn tËp..

C. Bµi míi :

Ho¹t ®éng cña GV,HS

Néi dung

* GV híng dÉn HS luyÖn tËp :

- GV ra bµi tËp , chia nhãm cho HS th¶o luËn, bµn b¹c.

* HS ghi bµi tËp vµ th¶o luËn theo nhãm ®· ph©n c«ng.

- §¹i diÖn çc nhãm tr×nh bµy yªu cÇu cña bµi tËp.

- Çc nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.

- GV gäi ®¹i diÖn çc nhãm tr×nh bµy yªu cÇu cña bµi tËp vµ ®¹i diÖn çc nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.

( Sau khi çc nhãm ®· tr¶ lêi vµ nhËn xÐt bæ sung, GV ®a ra nhËn xÐt chung vµ ®a ®¸p ¸n :

a)

- §o¹n1 : §èi tîng TM lµ kinh ®« HuÕ.

- §o¹n 2 : TM vÒ Hµm Rång.

* TÝnh chÊt TM ®îc thÓ hiÖn :

- Cung cÊp nh÷ng tri thøc kh¸ch quan ®îc h×nh thµnh b»ng sù quan s¸t thùc tÕ, b»ng trÝ tëng tîng phong phó, b»ng tra cøu, t×m hiÓu t liÖu ...

* §Æc ®iÓm cña tõng ®èi tîng thuyÕt minh.

- VÒ h×nh d¸ng

- CÊu t¹o

- Tr¹ng th¸i

- Gi¸ trÞ,ý nghÜa ®èi víi con ngêi.

b) Çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh : so s¸nh, nh©n ho¸ th«ng qua liªn tëng, tëng tîng.

( Çc ®o¹n v¨n thªm hÊp dÉn sinh ®éng t¹o søc cuèn hót ®èi víi ngêi ®äc ngêi nghe.

- §o¹n 1 : Tr¹ng th¸i, gi¸ trÞ, ý nghÜa rÊt riªng cña kinh ®« HuÕ víi kh¸ch tham quan.

- §o¹n 2 : Lµm cho ngêi ®äc, ngêi nghe h×nh dung sù k× thñtong cÊu t¹o cña Hµm Rång.

* Bµi tËp 2 :

GV cho HS thùc hµnh viÕt ®o¹n, sau ®ã gäi 1 vµi em ®äc ®o¹n v¨n cña m×nh.

- GV nhËn xÐt chung xem HS ®· ®¹t ®îc yªu cÇu cña bµi tËp cha :

( GV cã thÓ gîi ý nÕu HS viÕt cha ®¹t : Cã thÓ dïng c©u ®è vÒ con Õch ë phÇn më ®Çu ®Ó giíi thiÖu hoÆc dïng çc phÐp so s¸nh , nh©n ho¸.

* Bµi tËp 3 :

* HS x¸c ®Þnh :

- §èi tîng TM lµ danh nh©n.

( Cã thÓ sö dông çc biÖn ph¸p

nghÖ thuËt : so s¸nh, Èn dô, kÓ

chuyÖn...

- Giíi thiÖu vÒ con ngêi, phong

çch, vai trß cña B¸c.

-Qua 2 bµi tËp trªn em thÊy çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt thêng ®îc sö dông vµo d¹ng ®Ò bµi thuyÕt minh nµo ?

III. luyÖn tËp :

* Bµi tËp 1:

§äc çc ®o¹n VB sau vµ thùc hiÖn yªu cÇu bªn díi.

- §o¹n 1 : Kinh ®« HuÕ dÞu dµng, kÝn ®¸o, thÇm lÆng nªn th¬ nh dßng níc H¬ng Giang tr«i ªm ¶, nh t¸n phîng vÜ lao xao trong thµnh néi, nh ®åi th«ng u tÞch buæi chiÒu h«m xø HuÕ. §i th¨m kinh thµnh HuÕ du kh¸ch sÏ thÊy lßng m×nh thanh th¶n, tù hµo vµ dÔ bÞ ch×m ®¾m trong sù quyÕn rò bëi çc c«ng tr×nh kiÕn tróc tr¸ng lÖ mµ khiªm nhêng, e Êp hoµ quyÖn trong c¶nh m©y níc, cá hoa, ®Êt trêi t¹o nªn nh÷ng c¶m xóc tuyÖt mÜ cho th¬ ca vµ ho¹ nh¹c.

- §o¹n 2 : “ Hµm Rång n»m ë cöa ngâ phÝa b¾c tØnh lé Thanh Ho¸ lµ yÕt hÇu cña con ®êng huyÕt m¹ch mét thêi ®¸nh MÜ, lµ niÒm tù hµo cña c¶ d©n téc trong 1 giai ®o¹n lÞch sö oanh liÖt. Hµm Rång trë thµnh bÊt tö víi nh÷ng chiÕn c«ng oanh liÖt vµ c¶nh trÝ nªn th¬. Nhng hai ch÷ Hµm Rång vèn lµ tªn riªng cña 1 ngän nói h×nh ®Çu rång víi çi th©n uèn lîn nh 1 con rång tõ lµng Rµng ( D¬ng x¸ ) theo däc s«ng M· lªn phÝa bê Nam.

Chung quanh nói Rång cã nhiÒu ngän nói tr«ng rÊt ngo¹n môc nh : Ngò Hoa Phong cã h×nh 5 ®o¸ hoa sen chung 1 gèc, mäc lªn tõ ®Çm lÇy, cã hang tiªn víi çc nhò ®¸ mang nhiÒu vÎ k× thó : h×nh rång hót níc, h×nh çc vÞ tiªn ... Cã ngän Phï Thi S¬n tr«ng xa nh 1 ngêi ®µn bµ th¾t trªn m×nh mét d¶i lôa xanh n»m gèi ®Çu vµo th©n rång. Råi nói mÑ, nói con nh h×nh 2 qu¶ trøng, cã nói t¶ ao, vòng sao sa cã níc trong v¾t quanh n¨m. Råi nói con mÌo, nói çnh tiªn ®Òu cã h×nh thï nh tªn gäi. ”

a) Mçi ®o¹n VB trªn thuyÕt minh vÒ ®èi tîng nµo ? tÝnh chÊt thuyÕt minh thÓ hiÖn ra sao ? ChØ râ ®Æc ®iÓm cña tõng ®èi ®îc thuyÕt minh ?

b) Ph¸t hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt cã trong tõng ®o¹n VB ? T¸c dông cña nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy ®èi víi viÖc biÓu ®¹t néi dung ?

* Bµi tËp 2 :

Cho c©u v¨n sau :

“ Õch lµ gièng vËt ¨n çc c«n trïng cã h¹i, mçi ngµy mçi con Õch cã thÓ b¾t ¨n h¬n mét tr¨m con c«n trïng ”.

H·y sö dông çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®· ®îc biÕt ®Ó hoµn thµnh 1 ®o¹n v¨n thuyÕt minh trªn c¬ së triÓn khai c©u v¨n ®ã .

* Bµi tËp 3 :

NÕu ph¶i thuyÕt minh vÒ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh . Em cã sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt kh«ng ? NÕu cã, em dù ®Þnh sÏ sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ? Khi thuyÕt minh vÒ ®iÒu g× ?

D. Cñng cè :

-Trong çc ®èi tîng thuyÕt minh sau, çc ®èi tîng nµo kh«ng thÓ sö dông çc

biÖn ph¸p nghÖ thuËt khi thuyÕt minh ? ( H·y ®¸nh dÊu x vµo « )

A. Çc môc tõ trong tõ ®iÓn. (

B. Çc b¶n giíi thiÖu çc di tÝch lÞch sö. (

C. Çc tê thuyÕt minh ®å dïng. (

D. Çc ®å vËt, con vËt. (

E. Çc bµi thuyÕt minh vÒ ph¬ng ph¸p ( çch lµm ) (


- N¾m ch¾c ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña VBTM.

- Xem l¹i vai trß cña VBTM trong ®êi sèng.

-------------------------------------------------------------------

Ph¶ L¹i, ngµy…………th¸ng………..n¨m 2009


Ph¹m Minh Thoan.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TiÕt 5- Chuyªn ®Ò 2

çc ph¬ng ch©m héi tho¹i

A/ Môc tiªu bµi häc:

HS n¾m ch¾c lÝ thuyÕt.

VËn dông lµm ®îc bµi tËp trong SGK, S¸ch BT.

Sö dông ®îc trong cuéc sèng.

B/ ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô.

HS: «n tËp kiÕn thøc vÒ çc ph¬ng ch©m héi tho¹i.

C/ Lªn líp

Tæ chøc:

KiÓm tra: KÕt hîp khi «n tËp.

Bµi míi

I/ LÝ thuyÕt:

C©u 1: ThÕ nµo lµ PC vÒ lîng ? Cho VD minh ho¹?

1/ KN:

- Khi giao tiÕp cÇn nãi cã néi dung.

- Néi dung cña lêi nãi ph¶i ®¸p øng ®óng yªu cÇu cña cuéc giao tiÕp, kh«ng thiÕu, kh«ng thõa.

2/VD: Kh«ng cã g× quÝ h¬n ®éc lËp tù do.

(Çc khÈu hiÖu, c©u nãi næi tiÕng)

C©u 2: ThÕ nµo lµ PC vÒ chÊt? Cho VD minh ho¹?

1/ KN:

Trong giao tiÕp ®õng nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng tin lµ ®óng hay kh«ng cã b»ng chøng x¸c thùc.

2/ VD:

§Êt níc 4000 n¨m

VÊt v¶ vµ gian lao

§Êt níc nh v× sao

Cø ®i lªn phÝa tríc

C©u 3: ThÕ nµo lµ PC Quan hÖ ? Cho VD minh ho¹?

1/ KN: Khi giao tiÕp cÇn nãi ®óng vµo ®Ò tµi giao tiÕp tr¸nh nãi l¹c ®Ò

2/ VD:

¤ng nãi gµ, bµ nãi vÞt

C©u 4: ThÕ nµo lµ PC çch thøc ? Cho VD minh ho¹?

1/ KN: Khi GT cÇn chó y nãi ng¾n gän, rµnh m¹ch; tr¸nh çch nãi m¬ hå

2/ VD: T«i ®ång y víi nh÷ng nhËn ®Þnh cña «ng Êy vÒ truyÖn ng¾n

C©u 5: ThÕ nµo lµ PC lÞch sù ? Cho VD minh ho¹?

1/ KN: Khi GT cÇn tÕ nhÞ, t«n träng ngêi kh¸c

2/ VD:

Lêi nãi ch¼ng mÊt tiÒn mua

Lùa lêi mµ nãi cho võa lßng nhau

VD2: MÜ: VÒ ph¬ng tiÖn chiÕn tranh çc «ng chØ xøng lµm con chóng t«i

BH: níc chóng t«i ®· cã 4000 n¨m lÞch sö. Níc MÜ çc «ng míi ra ®êi çch ®©ý 200 n¨m

II. LuyÖn tËp

Bµi1: NhËn xÐt vÒ viÖc tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng trong truyÖn "TrÝ kh«n cña tao ®©y"

Gîi ý

Trong chuyÖn "TrÝ kh«n cña tao ®©y" cã 3 nh©n vËt Hæ, con Tr©u, Ngêi n«ng d©n. §iÒu mµ Hæ muèn biÕt lµ "çi trÝ kh«n" cña Ngêi. Mäi ®iÒu hái ®¸p ®Òu xoay quanh viÖc ®ã:

- Nµy anh tr©u! Sao anh to lín thÕ kia mµ ®Ó ngêi bÐ ®iÒu khiÓn?

- Ngêi nhá bÐ nhng cã trÝ kh«n.

- TrÝ kh«n lµ çi g×?

- Anh ®Õn hái ngêi th× sÏ biÕt.

- Anh cã thÓ cho t«i xem çi trÝ kh«n cña anh ®îc kh«ng?

- TrÝ kh«n t«i ®Ó ë nhµ.

-Anh cã thÓ vÒ lÊy cho t«i xem mét l¸t ®îc kh«ng?

Bµi 2: C©u chuyÖn sau ngêi nh©n viªn ®· vi ph¹m ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo ? v× sao?

"HÕt bao l©u" (truyÖn cêi T©y Ban Nha)

Mét bµ giµ tíi phßng b¸n vÐ m¸y bay hái:

- Xin lµm ¬n cho biÕt tõ Madrid tíi Mªhic« bay hÕt bao l©u?

Nh©n viªn ®ang bËn ®¸p: - 1 phót nhÐ.

- Xin c¶m ¬n! - Bµ giµ ®¸p vµ ®i ra.

Bµi 3. T¸c dông cña ph¬ng ch©m vÒ chÊt trong çc ®o¹n trÝch

"VËy nªn Lu Cung tham c«ng nªn thÊt b¹i

TriÖu TiÕt thÝch lín ph¶i tiªu vong

Cöa Hµm Tö b¾t sèng Toa §«

S«ng B¹ch §»ng giÕt t¬i ¤ M·

ViÖc xa xem xÐt

Chøng cø cßn ghi"

Gîi ý: NguyÔn Tr·i nªu nh÷ng chøng cø lÞch sö, ng«n ng÷ ®anh thÐp hïng hån, kh¼ng ®Þnh søc m¹nh, nh©n nghÜa §¹i ViÖt víi tÊt c¶ niÒm tù hµo.

Bµi 4:

Trong truyÖn “§Æc s¶n T©y Ban Nha”

Hai ngêi ngo¹i quèc tíi th¨m T©y Ban Nha nhng kh«ng biÕt tiÕng. Hä vµo kh¸ch s¹n vµ muèn ¨n mãn bÝt tÕt. Ra hiÖu, chØ trá, lÊy giÊy bót vÏ con bß vµ ®Ò mét sè “2” to tíng bªn c¹nh.

Ngêi phôc vô “A” mét tiÕng vui vÎ vµ mang ra 2 chiÕc vÐ ®i xem ®Êu bß tãt.

Bµi 5: §äc nh÷ng c©u ca dao ,tôc ng÷ thÓ hiÖn ph¬ng ch©m lÞch sù

VD: Chim kh«n kªu tiÕng r¶nh rang

Ngêi kh«n nãi tiÕng dÞu dµng dÔ nghe

4. Cñng cè: Gv hÖ thèng bµi

HS ®äc nh÷ng chuyÖn cêi ch©m biÕm nh÷ng kÎ ¨n nãi kho¸c l¸c ë ®êi:

"Con r¾n vu«ng" ,"§i m©y vÒ giã" ,"Mét tÊc lªn giêi".

5.Híng dÉn : - N¾m néi dung bµi .

- ¤n tËp mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a ph¬ng ch©m héi tho¹i vµ t×nh huèng giao tiÕp.HiÓu ®îc ph¬ng ch©m héi tho¹i kh«ng ph¶i lµ nh÷ng quy ®Þnh b¾t buéc trong mäi t×nh huèng giao tiÕp. V× nhiÒu lÝ do kh¸c nhau, çc ph¬ng ch©m héi tho¹i cã khi kh«ng ®îc tu©n thñ

************************************

TiÕt 6- Chuyªn ®Ò 2

çc ph¬ng ch©m héi tho¹i


HS Cñng cè n¾m ch¾c nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vÒ çc ph¬ng ch©m héi tho¹i.

VËn dông lµm ®îc bµi tËp trong SGK, S¸ch BT.

Sö dông ®îc trong cuéc sèng.

B/ ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô

HS: «n tËp kiÕn thøc vÒ çc ph¬ng ch©m héi tho¹i.

C/ Lªn líp

1.Tæ chøc:

2.KiÓm tra: KÕt hîp khi «n tËp

3.Bµi míi

A.¤n TËp lÝ thuyÕt

I. Quan hÖ gi÷a ph¬ng ch©m héi tho¹i vµ t×nh huèng giao tiÕp.

- ViÖc sö dông çc ph¬ng ch©m héi tho¹i cÇn ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm víi t×nh huèng giao tiÕp (®èi tîng, thêi gian, ®Þa ®iÓm, môc ®Ých).

II .Nh÷ng trêng hîp kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i.

1. Ngêi nãi v« ý, vông vÒ, thiÕu v¨n ho¸ giao tiÕp.

VD: Lóng bóng nh ngËm hét thÞ.

2. Ngêi nãi ph¶i u tiªn cho mét ph¬ng ch©m héi tho¹i hoÆc mét yªu cÇu kh¸c quan träng h¬n.

VD1: + B¹n cã biÕt chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø nhÊt x¶y ra vµo n¨m nµo kh«ng?

+ Kho¶ng ®Çu thÕ kû XX.

VD1: Ngêi chiÕn sü kh«ng may r¬i vµo tay giÆc -> kh«ng khai b¸o.

3. Ngêi nãi muèn g©y ®îc sù chó ý, ®Ó ngêi nghe hiÓu c©u nãi theo mét hµm ý nµo ®ã.

VD: - Anh lµ anh, em vÉn lµ em (Xu©n DiÖu).

- ChiÕn tranh lµ chiÕn tranh.

- Nã lµ con bè nã c¬ mµ!

B. Bµi tËp

Bµi 1 (Tr24 BTTN)

Nèi çc c©u (tôc ng÷, ca dao) víi çc ph¬ng ch©m héi tho¹i thÝch hîp.

1. Ai ¬i chí véi cêi nhau PC VL

NgÉm m×nh cho tá tríc sau h·y cêi

2. BiÕt th× tha thèt PC VC

Kh«ng biÕt th× dùa cét mµ nghe

3. Nãi cã s¸ch, m¸ch cã chøng PC QH

4. Lóng bóng nh ngËm hét thÞ PC CT

5. Trèng ®¸nh xu«i, kÌn thæi ngîc PC LS

6. Chim kh«n kªu tiÕng r¶nh rang

Ngêi kh«n nãi tiÕng dÞu dµng dÔ nghe

7. Ngùa lµ loµi thó 4 ch©n

Bµi 2 (Tr25 BTTN)

Çc ph¬ng ch©m héi tho¹i sau liªn quan ®Õn phÐp tu tõ nµo? LÊy vÝ dô?

PC VC : Phãng ®¹i (thËm xng).

PC QH : Èn dô.

PC LS : Nãi gi¶m nãi tr¸nh :Cô Êy ®· ®i 3 n¨m råi.

E. PC CT : Èn dô.

Bµi 3 (Tr31 BTTN)

§Ó kh«ng vÞ ph¹m çc ph¬ng ch©m héi tho¹i cÇn ph¶i lµm g×?

N¾m ®îc ®Æc ®iÓm cña t×nh huèng giao tiÕp.

HiÓu râ néi dung m×nh ®îc nãi.

BiÕt im lÆng khi cÇn thiÕt.

Phèi hîp nhiÒu çch nãi kh¸c nhau.

Bµi 4 (Tr31 BTTN)

Trong nh÷ng c©u hái sau, c©u nµo kh«ng liªn quan ®Õn ®Æc ®iÓm cña t×nh huèng giao tiÕp?

Nãi víi ai?

Nãi khi nµo?

Cã nªn nãi qu¸ kh«ng?

Nãi ë ®©u?

4. Cñng cè: GV hÖ thèng kiÕn thøc .

Lêi nãi cña ngêi mÑ chång ®· vi ph¹m ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo?

C¾n r¨ng mµ chÞu

MÑ chång vµ con d©u nhµ kia ch¼ng may ®Òu go¸ bôa.

MÑ dÆn: Sè mÑ con m×nh rñi ro, th«i th× c¾n r¨ng mµ chÞu.

Kh«ng bao l©u mÑ chèng cã t t×nh, con d©u nh¾c l¹i, mÑ nãi:

- MÑ dÆn lµ dÆn con, chø mÑ cßn r¨ng ®©u mµ c¾n.

A. PC VL B. PC LS C. PC QH D. PC CT

5. Híng dÉn: -Häc bµi , n¾m v÷ng nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n.

-Hoµn thiÖn çc bµi tËp.ChuÈn bÞ chuyªn ®Ò

TiÕt 7

chuyªn ®Ò : 3

t¸c gi¶ NguyÔn D÷ vµ t¸c phÈm

” ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng”


HS «n tËp, cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n:CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG

B/ ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô

HS: «n tËp kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n:CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG

C/ Lªn líp

1.Tæ chøc:


3.Bµi míi

1) Tác giả:

Nguyễn Dữ(?-?)

- Là con của Nguyễn Tướng Phiên (Tiến sĩ năm Hồng Đức thứ 27, đời vua Lê Thánh Tông 1496). Theo các tài liệu để lại, ông còn là học trò của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

- Quê: Huyện Trường Tân, nay là huyện Thanh Miện - tỉnh Hải Dương.

2) Tác phẩm

* Truyền kỳ mạn lục: Tập sách gồm 20 truyện, ghi lại những truyện lạ lùng kỳ quái.

Truyền kỳ: là những truyện thần kỳ với các yếu tố tiên phật, ma quỷ vốn được lưu truyền rộng rãi trong dân gian.

Mạn lục: Ghi chép tản mạn.

Truyền kỳ còn là một thể loại viết bằng chữ Hán (văn xuôi tự sự) hình thành sớm ở Trung Quốc, được các nhà văn Việt Nam tiếp nhận dựa trên những chuyện có thực về những con người thật, mang đậm giá trị nhân bản, thể hiện ước mơ khát vọng của nhân dân về một xã hội tốt đẹp.

-Chuyện người con gái Nam Xương kể về cuộc đời và nỗi oan khuất của người phụ nữ Vũ Nương, là một trong số 11 truyện viết về phụ nữ.

- Truyện có nguồn gốc từ truyện cổ dân gian “Vợ chàng Trương” tại huyện Nam Xương (Lý Nhân - Hà Nam ngày nay).

c) Chú thích

(SGK)

3. Tóm tắt truyện

- Vũ Nương là người con gái thuỳ mị nết na, lấy Trương Sinh (người ít học, tính hay đa nghi).

- Trương Sinh phải đi lính chống giặc Chiêm. Vũ Nương sinh con, chăm sóc mẹ chồng chu đáo. Mẹ chồng ốm rồi mất.

- Trương Sinh trở về, nghe câu nói của con và nghi ngờ vợ. Vũ Nương bị oan nhưng không thể minh oan, đã tự tử ở bến Hoàng Giang, được Linh Phi cứu giúp.

- Ở dưới thuỷ cung, Vũ Nương gặp Phan Lang (người cùng làng). Phan Lang được Linh Phi giúp trở về trần gian - gặp Trương Sinh, Vũ Nương được giải oan - nhưng nàng không thể trở về trần gian.

4. Đại ý.

Đây là câu chuyện về số phận oan nghiệt của một người phụ nữ có nhan sắc, đức hạnh dưới chế độ phụ quyền phong kiến, chỉ vì một lời nói ngây thơ của con trẻ mà bị nghi ngờ, bị đẩy đến bước đường cùng phải tự kết liễu cuộc đời của mình để chứng tỏ tấm lòng trong sạch. Tác phẩm thể hiện ước mơ ngàn đời của nhân dân: người tốt bao giờ cũng được đền trả xứng đáng, dù chỉ là ở một thế giới huyền bí.

5, NéI DUNG

A. Nhân vật Vũ Nương.

* Tình huống 1: Vũ Nương lấy chồng.

Trước bản tính hay ghen của chồng, Vũ Nương đã “giữ gìn khuôn phép, không từng để lúc nào vợ chồng phải thất hoà”.

* Tình huống 2: Xa chồng

Khi xa chồng, Vũ Nương là người vợ chung thuỷ, yêu chồng tha thiết, một người mẹ hiền, dâu thảo.

Hai tình huống đầu cho thấy Vụ Nương là người phụ nữ đảm đang, thương yêu chồng hết mực.

*Tình huống 3: Bị chồng nghi oan.

- Trương Sinh thăm mộ mẹ cùng đứa con nhỏ (Đản).

- Lời nói của đứa con: “Ô hay! Thế ra ông cũng là cho tôi ư? Ông lại biết nói, chứ không như cha tôi trước kia chỉ nín thin thít… Trước đây, thường có một người đàn ông, đêm nào cũng đến…”.

Trương Sinh nghi ngờ lòng chung thuỷ của vợ chàng.

- Câu nói phản ánh đúng ý nghĩ ngây thơ của trẻ em: nín thin thít, đi cũng đi, ngồi cũng ngồi (đúng như sự thực, giống như một câu đố giấu đi lời giải. Người cha nghi ngờ, người đọc cũng không đoán được).

- Tài kể chuyện (khéo thắt nút mở nút) khiến câu chuyện đột ngột, căng thẳng, mâu thuẫn xuất hiện.

- La um lên, giấu không kể lời con nói. Mắng nhiếc, đuổi đánh vợ đi. Hậu quả là Vũ Nương tự vẫn.

- Trương Sinh giấu không kể lời con nói: khéo léo kể chuyện, cách thắt nút câu chuyện làm phát triển mâu thuẫn.

- Ngay trong lời nói của Đản đã có ý mở ra để giải quyết mâu thuẫn: “Người gì mà lạ vậy, chỉ nín thin thít”.

- Phân trần để chồng hiểu rõ nỗi oan của mình. Những lời nói thể hiện sự đau đớn thất vọng khi không hiểu vì sao bị đối xử bất công. Vũ Nương không có quyền tự bảo vệ.

Hạnh phúc gia đình tan vỡ. Thất vọng tột cùng, Vũ Nương tự vẫn. Đó là hành động quyết liệt cuối cùng.

- Lời than thống thiết, thể hiện sự bất công đối với người phụ nữ đức hạnh.

*Tình huống 4: Khi ở dưới thuỷ cung.

Đó là một thế giới đẹp từ y phục, con người đến quang cảnh lâu đài. Nhưng đẹp nhất là mối quan hệ nhân nghĩa.

- Cuộc sống dưới thuỷ cung đẹp, có tình người.

Tác giả miêu tả cuộc sống dưới thuỷ cung đối lập với cuộc sống bạc bẽo nơi trần thế nhằm mục đích tố cáo hiện thực.

- Vũ Nương gặp Phan Lang, yếu tố ly kỳ hoang đường.

- Nhớ quê hương, không muốn mang tiếng xấu.

Thể hiện ước mơ khát vọng một xã hội công bằng tốt đẹp hơn, phù hợp với tâm lý người đọc, tăng giá trị tố cáo.

- Thể hiện thái độ dứt khoát từ bỏ cuộc sống đầy oan ức. Điều đó cho thấy cái nhìn nhân đạo của tác giả.

- Vũ Nương được chồng lập đàn giải oan - còn tình nghĩa với chồng, nàng cảm kích, đa tạ tình chàng nhưng không thể trở về nhân gian được nữa. Vũ Nương muốn trả ơn nghĩa cho Linh Phi, muốn trở về với chồng con mà không được.

B. Nhân vật Trương Sinh

- Con nhà giàu, ít học, có tính hay đa nghi.

- Cuộc hôn nhân với Vũ Nương là cuộc hôn nhân không bình đẳng.

- Tâm trạng Trương Sinh nặng nề, buồn đau vì mẹ mất.

Lời nói của Đản

- Lời nói của Đản kích động tính ghen tuông, đa nghi của chàng.

- Xử sự hồ đồ, độc đoán, vũ phu thô bạo, đẩy vợ đến cái chêt oan nghiệt.

- Mắng nhiếc vợ thậm tệ, không nghe lời phân trần.

- Không tin cả những nhân chứng bênh vực cho nàng.

6. Tổng kết

A. Về nghệ thuật

- Kết cấu độc đáo, sáng tạo.

- Nhân vật: diễn biến tâm lý nhân vật được khắc hoạ rõ nét.

- Xây dựng tình huống truyện đặc sắc kết hợp tự sự + trữ tình + kịch.

- Yếu tố truyền kỳ: Kỳ ảo, hoang đường.

- Nghệ thuật viết truyện điêu luyện.

B. Về nội dung

Qua câu chuyện về cuộc đời và cái chết thương tâm của Vũ Nương, Chuyện người con gái Nam Xương thể hiện niềm cảm thương đối với số phận oan nghiệt cua người của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong kiến, đồng thời khẳng định vẻ đẹp truyền thống của họ.



-Hoµn thiÖn çc bµi tËp.ChuÈn bÞ chuyªn ®Ò 4

TruyÖn KiÒu –NguyÔn Du

TuÇn 8- TiÕt 8

chuyªn ®Ò : 4

TruyÖn KiÒu –NguyÔn Du


HS «n tËp, cñng cè kiÕn thøc nguyÔn Du vµ t¸c phÈm truyÖn kiÒu.

B/ ChuÈn bÞ: GV: T¸c phÈm truyÖn kiÒu.

HS: «n tËp kiÕn thøc vÒ t¸c phÈm TruyÖn KiÒu.

C/ Lªn líp

1.Tæ chøc:


3.Bµi míi

I. Giới thiệu tác giả

Nguyễn Du: (1765-1820)

- Tên chữ: Tố Như

- Tên hiệu: Thanh Hiên

- Quê: Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh.

1. Gia đình

- Cha là Nguyễn Nghiễm, đỗ tiến sĩ, từng giữ chức Tể tướng, có tiếng là giỏi văn chương.

- Mẹ là Trần Thị Tần, một người đẹp nổi tiếng ở Kinh Bắc (Bắc Ninh- đất quan họ).

- Các anh đều học giỏi, đỗ đạt, làm quan to, trong đó có Nguyễn Khản (cùng cha khác mẹ) làm quan thượng thư dưới triều Lê Trịnh, giỏi thơ phú.

Gia đình: đại quý tộc, nhiều đời làm quan, có truyền thống văn chương.

Ông thừa hưởng sự giàu sang phú quý có điều kiện học hành - đặc biệt thừa hưởng truyền thống văn chương.

2. Thời đại

Cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỉ XIX, đây là thời kỳ lịch sử có những biến động dữ dội.

- Chế độ phong kiến khủng hoảng trầm trọng, giai cấp thống trị thối nát, tham lam, tàn bạo, các tập đoàn phong kiến (Lê- Trịnh; Trịnh - Nguyễn) chếm giết lẫn nhau.

- Nông dân nổi dậy khởi nghĩa ở khắp nơi, đỉnh cao là phong trào Tây Sơn.

Tác động tới tình cảm, nhận thức của tác giả, ông hướng ngòi bút vào hiện thực.

Trải qua một cuộc bể dâu

Những điều trông thấy mà đau đớn lòng.

3. Cuộc đời

- Lúc nhỏ: 9 tuổi mất cha, 12 tuổi mất mẹ, ở với anh là Nguyễn Khản.

- Trưởng thành:

+ Khi thành Thăng Long bị đốt, tư dinh của Nguyễn Khản cháy, Nguyễn Du đã phải lưu lạc ra đất Bắc (quê vợ ở Thái Bình) nhờ anh vợ là Đoàn Nguyễn Tuấn 10 năm trời (1786-1796).

+ Từ một cậu ấm cao sang, thế gia vọng tộc, từ một viên quan nhỏ đầy lòng hăng hái phải rơi vào tình cảnh sống nhờ. Muời năm ấy, tâm trạng Nguyễn Du vừa ngơ ngác vừa buồn chán, hoang mang, bi phẫn.

+ Khi Tây Sơn tấn công ra Bắc (1786), ông phò Lê chống lại Tây Sơn nhưng không thành.

+ Năm 1796, định vào Nam theo Nguyễn Ánh chống lại Tây Sơn nhưng bị bắt giam 3 tháng rồi thả.

+ Từ năm 1796 đến năm 1802, ông ở ẩn tại quê nhà.

+ Năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi. Trọng Nguyễn Du có tài, Nguyễn Ánh mời ông ra làm quan. Từ chối không được, bất đắc dĩ ông ra làm quan cho triều Nguyễn.

+ 1802: Làm quan tri huyện Bắc Hà.

+ 1805-1808: làm quan ở Kinh Đô Huế.

+ 1809: Làm cai bạ tỉnh Quảng Bình.

+ 1813: Thăng chức Hữu tham tri bộ Lễ, đứng đầu một phái đoàn đi sứ sang Trung Quốc lần thứ nhất (1813 - 1814).

+ 1820, chuẩn bị đi sứ sang Trung Quốc lần 2 thì ông nhiễm dịch bệnh ốm rồi mất tại Huế (16-9-1802). An táng tại cánh đồng Bàu Đá (Thừa Thiên - Huế).

+ 1824, con trai ông là Nguyễn Ngũ xin nhà vua mang thi hài của ông về an táng tại quê nhà.

- Cuộc đời ông chìm nổi, gian truân, đi nhiều nơi, tiếp xúc nhiều hạng người. Cuộc đời từng trải, vốn sống phong phú, có nhận thức sâu rộng, được coi là một trong 5 người giỏi nhất nước Nam.

- Là người có trái tim giàu lòng yêu thương, cảm thông sâu sắc với những người nghèo khổ, với những đau khổ của nhân dân.

Tác giả Mộng Liên Đường trong lời tựa Truyện Kiều đã viết: “Lời văn tả ra hình như máu chảy ở đầu ngọn bút, nước mắt thấm tờ giấy, khiến ai đọc đến cũng phải thấm thía, ngậm ngùi, đau đớn đến dứt ruột. Tố Như tử dụng tâm đã khổ, tự sự đã khéo, tả cảnh cũng hệt, đàm tình đã thiết. Nếu không phải con mắt trong thấu cả sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt cả nghìn đời thì tài nào có cái bút lực ấy”.

Kết luận: Từ gia đình, thời đại, cuộc đời đã kết tinh ở Nguyễn Du một thiên tài kiệt xuất. Với sự nghiệp văn học có giá trị lớn, ông là đại thi hào của dân tộc Việt Nam, là danh nhân văn hoá thế giới, có đóng góp to lớn đối với sự phát triển của văn học Việt Nam.

Nguyễn Du là bậc thầy trong việc sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt, là ngôi sao chói lọi nhất trong nền văn học cổ Việt Nam.

Những tác phẩm chính:

Tác phẩm chữ Hán:

- Thanh Hiên thi tập (1787-1801)

- Nam Trung tập ngâm (1805-1812)

- Bắc hành tạp lục (1813-1814)

Tác phẩm chữ Nôm:

- Truyện Kiều

- Văn chiêu hồn

-…

II. Giới thiệu Truyện Kiều

1. Nguồn gốc:

- Dựa theo cốt truyện Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân (Trung quốc) nhưng phần sáng tạo của Nguyễn Du là rất lớn.

- Lúc đầu có tên: “Đoạn trường Tân Thanh”, sau đổi thành “Truyện Kiều”.

Kết luận: Là tác phẩm văn xuôi viết bằng chữ Nôm.

+ Tước bỏ yếu tố dung tục, giữ lại cốt truyện và nhân vật.

+ Sáng tạo về nghệ thuật: Nghệ thuật tự sự, kể chuyện bằng thơ.

+ Nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc.

+ Tả cảnh thiên nhiên.

* Thời điểm sáng tác:

- Viết vào đầu thế kỷ XIX (1805-1809)

- Gồm 3254 câu thơ lục bát.

- Xuất bản 23 lần bằng chữ Nôm, gần 80 lần bằng chữ quốc ngữ.

- Bản Nôm đầu tiên do Phạm Quý Thích khắc trên ván, in ở Hà Nội.

- Năm 1871 bản cổ nhất còn được lưu trữ tại thư viện Trường Sinh ngữ Đông - Pháp.

- Dịch ra 20 thứ tiếng, xuất bản ở 19 nước trên toàn thế giới.

- Năm 1965: kỷ niệm 200 năm ngày sinh Nguyễn Du, Truyện Kiều được xuất bản bằng chữ Tiệp, Nhật, Liên Xô, Trung Quốc, Đức, Ba Lan, Hunggari, Rumani, CuBa, Anbani, Bungari, Campuchia, Miến Điện, Ý, Angieri, Ả rập,…

* Đại ý:

Truyện Kiều là một bức tranh hiện thực về một xã hội bất công, tàn bạo; là tiếng nói thương cảm trước số phận bi kịch của con người, tiếng nói lên án những thế lực xấu xa và khẳng định tài năng, phẩm chất, thể hiện khát vọng chân chính của con người.

2. Tóm tắt tác phẩm:

Phần 1:

+ Gặp gỡ và đính ước

+ Gia thế - tài sản

+ Gặp gỡ Kim Trọng

+ Đính ước thề nguyền.

Phần 2:

+ Gia biến lưu lạc

+ Bán mình cứu cha

+ Vào tay họ Mã

+ Mắc mưu Sở Khanh, vào lầu xanh lần 1

+ Gặp gỡ làm vợ Thúc Sinh bị Hoạn Thư đầy đoạ

+ Vào lầu xanh lần 2, gặp gỡ Từ Hải

+ Mắc lừa Hồ Tôn Hiến

+Nương nhờ cửa Phật.

Phần 3:

Đoàn tụ gia đình, gặp lại người xưa.

III. Tổng kết

1. Giá trị tác phẩm:

a) Giá trị nội dung:

* Giá trị hiện thực: Truyện Kiều là bức tranh hiện thực về một xã hội phong kiến bất công tàn bạo.

* Giá trị nhân đạo: Truyện Kiều là tiếng nói thương cảm trước số phận bi kịch của con người,khẳng định và đề cao tài năng nhân phẩm và những khát vọng chân chính của con người.

b) Giá trị nghệ thuật:

- Ngôn ngữ văn học dân tộc và thể thơ lục bát đạt tới đỉnh cao rực rỡ.

- Nghệ thuật tự sự có bước phát triển vượt bậc từ nghệ thuật dẫn chuyện đến miêu tả thiên nhiên con người.

Truyện Kiều là một kiệt tác đạt được thành tựu lớn về nhiều mặt, nổi bật là ngôn ngữ và thể loại.



-Hoµn thiÖn çc bµi tËp.n¾m v÷ng gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt t¸c phÈm truyÖn kiÒu

********************************

TuÇn 9-TiÕt 9: Chuyªn ®Ò 4

TruyÖn KiÒu

(NguyÔn Du)

A: Môc tiªu

HS «n tËp, cñng cè kiÕn thøc vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Du vµ t¸c phÈm TruyÖn KiÒu. N¾m ®îc g¸i trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt ®Æc s¾c trong 2 ®o¹n trÝch “chÞ em Thuý KiÒu” vµ “ C¶nh ngµy xu©n”.

RÌn kü n¨ng ®äc vµ ph©n tÝch t¸c phÈm th¬.

Gi¸o dôc ý thøc häc tËp tù gi¸c, tÝch cùc.

B: ChuÈn bÞ : C©u hái vµ bµi tËp

C: Lªn líp:

1: Tæ chøc : 9A 9B

2: KiÓm tra: Lång ghÐp khi «n

3: Bµi míi

Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ thân thÕ vµ sù nghiÖp cña Nguyễn Du ?

Tãm t¾t ng¾n gän TruyÖn KiÒu ?

Nªu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña TruyÖn KiÒu?

Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch ?

Em häc ®îc ®iÒu g× qua çch sö dông tõ cña Ng Du ?

ChØ râ gi¸ trÞ nh©n ®¹o cña néi dung ®îc thÓ hiÖn qua ®o¹n trÝch ?

--Tr©n träng, ca ngîi çi ®Ñp cña con ngêi

Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch “c¶nh ngµy xu©n”?

? ChØ ra çi hay çi ®Ñp cña hai c©u th¬ sau:

Cá non xanh tËn ch©n trêi

Cµnh lª tr¾ng ®iÓm mét vµi b«ng hoa

Gîi ý:

-Mµu s¾c chñ ®¹o:xanh vµ tr¾ng hµi hoµ

-Trªn nÒn th¶m cá xanh non ngót ngµn tíi ch©n trêi ®îc ®iÓm xuyÕt mét vµi b«ng hoa lª tr¾ng tinh khiÕt

-Ch÷ “®iÓm” lµ ch÷ “thÇn” lµm bøc tranh trë nªn sèng ®éng nh cã hån.

I-T¸c gi¶ Ng Du vµ t¸c phÈm "TruyÖn KiÒu”

1.T¸c gi¶ Ng Du: sgk/78

2. T¸c phÈm TruyÖn KiÒu

-Tãm t¾t : sgk/78

-Gi¸ trÞ : sgk/79

II: §o¹n trÝch "ChÞ em Thuý KiÒu"

-Néi dung: miªu t¶ vÎ ®Ñp cña chÞ em Thuý KiÒu. Mçi ngêi mét vÎ ®Ñp riªng, V©n mang vÎ ®Ñp ®oan trang, quÝ ph¸i. KiÒu th× s¾c s¶o, mÆn mµ, tµi s¾c h¬n ngêi

-NghÖ thuËt: nghÖ thuËt miªu t¶, íc lÖ...

III: §o¹n trÝch : C¶nh ngµy xu©n

Néi dung: bèn c©u th¬ ®Çu, Ng Du ®· sö dông rÊt Ýt tõ ng÷ mµ vÉn thÓ hiÖn ®îc rÊt nhiÒu ®iÒu, tõ phong c¶nh (®êng nÐt , mµu s¾c, khÝ trêi, c¶nh vËt) cho ®Õn t©m tr¹ng cña con ngêi tríc c¶nh vËt. T¸m c©u th¬ tiÕp theo, rÊt nhiÒu tõ ghÐp ®«i, tõ l¸y ®«i ®· ®îc t¸c gi¶ sö dông trong çc cÊu tróc danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ... gãp phÇn ®¾c lùc trong viÖc thÓ hiÖn mét khung c¶nh lÔ héi rén rµng mµu s¾c, ©m thanh, h×nh ¶nh. S¸u c©u th¬ cuèi diÔn t¶ c¶nh chÞ em KiÒu trªn ®êng trë vÒ. Mét khung c¶nh yªn tÜnh, ªm ¶, dêng nh ®èi lËp víi c¶nh lÔ héi lóc tríc. VÉn cã nh÷ng tõ l¸y ®«i nhng hÇu nh chØ cßn lµ nh÷ng tÝnh tõ: tµ tµ, thanh thanh, nao nao, nho nhá... Kh«ng gian v× thÕ trë nªn yªn tÜnh l¹ thêng, kh«ng cßn c¶nh ngêi ®i kÎ l¹i tÊp nËp (®îc thÓ hiÖn chñ yÕu qua nh÷ng danh tõ, ®éng tõ ë ®o¹n tríc) kh«ng cßn rÝu rÝt tiÕng cêi nãi.

NghÖ thuËt: B»ng çch sö dông hÖ thèng tõ ghÐp, tõ l¸y giµu chÊt t¹o h×nh, giµu søc gîi t¶ theo mËt ®é vµ ph¬ng thøc kh¸c nhau, t¸c gi¶ ®· ph¸c ho¹ nh÷ng bøc tranh phong c¶nh v« cïng ®Æc s¾c.

4. Cñng cè

-Kh¸i qu¸t nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm TruyÖn KiÒu?

-Tãm t¾t TruyÖn KiÒu ?

-Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña “ chÞ em Thuý KiÒu” vµ “ c¶nh ngµy xu©n”.

5: Híng dÉn

-Häc bµi, häc thuéc lßng çc ®o¹n trÝch

-HhuÈn bÞ «n tËp: §o¹n trÝch “KiÒu ë lÇu Ngng BÝch” vµ “M· Gi¸m Sinh mua KiÒu”

------------------------------------------------------

TuÇn 10-TiÕt 10: Chuyªn ®Ò 4

TruyÖn KiÒu

(NguyÔn Du)

A:Môc tiªu

-HS «n tËp cñng cè kiÕn thøc vÒ 2 ®o¹n trÝch “KiÒu ë lÇu Ngng BÝch” vµ “M· Gi¸m Sinh mua KiÒu”

-RÌn kÜ n¨ng tãm t¾t t¸c phÈm tù sù, kÜ n¨ng c¶m thô v¨n b¶n th¬ trung ®¹i.

-Gi¸o dôc ý thøc häc tËp tù gi¸c tÝch cùc.

B:ChuÈn bÞ : c©u hái «n tËp

C: lªn líp

1. Tæ chøc 9A 9B

2. KiÓm tra: Lång ghÐp khi «n tËp

3. Bµi míi

Tãm t¾t 2 ®o¹n trÝch “KiÒu ë lÇu Ngng BÝch” vµ “M· Gi¸m Sinh mua KiÒu”?

Nªu gi¸i trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña 2 ®o¹n trÝch “KiÒu ë lÇu Ngng BÝch” vµ “M· Gi¸m Sinh mua KiÒu”?

? C¶m nhËn cña em vÒ 8 c©u th¬ cuèi cña ®o¹n trÝch: KiÒu ë lÇu Ngng BÝch.

-Nçi buån tủi vµ lo l¾ng cña KiÒu.

?T¸c gi¶ dïng mÊy tõ “buån tr«ng”?H·y ph©n tÝch t¸c dông cña phÐp ®iÖp ng÷ ®ã.

-NhÊn m¹nh nèi buån cña KiÒu.

?TÊm lßng cña NguyÔn Du qua ®o¹n trÝch: M· Gi¸m Sinh mua KiÒu?

-§au ®ín, xãt xa tríc t×nh c¶nh cña con ngêi bÞ h¹ thÊp , bÞ trµ ®¹p.

-Sù khinh bØ, c¨m phÉn s©u s¾c bän bu«n ngêi bÊt nh©n, tµn b¹o.

C©u 1: tãm t¾t 2 ®o¹n trÝch “KiÒu ë lÇu Ngng BÝch” vµ “M· Gi¸m Sinh mua KiÒu”.

C©u 2: kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña 2 ®o¹n trÝch “KiÒu ë lÇu Ngng BÝch” vµ “M· Gi¸m Sinh mua KiÒu”.

§o¹n trÝch: KiÒu ë lÇu Ngng BÝch

Néi dung:

S¸u c©u th¬ ®Çu miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn rÊt ®Ñp nhng còng rÊt buån. Mét kh«ng gian mªnh mang, sÇu tñi. Cã thÓ h×nh dung t©m tr¹ng trèng v¾ng, rîn ngîp cña KiÒu. Kh«ng gian cµng xa réng th× lonmgf ngêi cµng thªm trèng tr¶i. T¸m c©u th¬ tiÕp theo miªu t¶ nçi nhí th¬ng cña KiÒu. Cïng lµ nçi nhí nhng nçi nhí Kim Träng ®îc thÓ hiÖn rÊt kh¸c so víi nçi nhí cha mÑ. T¸m c©u th¬ cuèi, dêng nh t©m trÝ cña KiÒu l¹i híng ra ngoµi c¶nh vËt. §©y lµ nh÷ng c©u th¬ ®Æc s¾c nhÊt vÒ nçi buån. Tuy nhiªn, nÕu ®äc kÜ tõng cÆp, chóng ta sÏ nhËn ra mét ®iÒu rÊt thó vÞ, thÓ hiÖn sù am hiÓu lßng ngêi còng nh nghÖ thuËt sö dông tõ ng÷ rÊt tinh tÕ, ®Æc s¾c cña Nguyễn Du.

NghÖ thuËt:

Ng Du ®· sö dông rÊt ®Æc s¾c ng«n ng÷ ®éc tho¹i vµ nghÖ thuËt t¶ c¶nh ngô t×nh. §Æc biÖt, ®o¹n trÝch cã nhiÒu ®iÓn tÝch khiÕn cho nh÷ng c©u th¬ võa hµm sóc võa chÊt chøa t©m tr¹ng. Mçi chi tiÕt, mçi h×nh ¶nh ®Òu nh dån nÐn t×nh c¶m tha thiÕt cña KiÒu ®èi víi cha mÑ.

§o¹n trÝch M· Gi¸m Sinh mua KiÒu

Néi dung:

§o¹n trÝch thÓ hiÖn tÇm lßng c¶m th¬ng, xãt xa tríc th©n phËn nhá nhoi cña con ngêi, gi¸ trÞ con ngêi bÞ trµ ®¹p. V¹ch trÇn thùc trµng x· héi ®en tèi, thÕ lùc vµ ®ång tiÒn léng hµnh. Gi¸n tiÕp lªn ¸n thÕ lùc phong kiÕn ®· dÈy con ngêi vµo t×nh c¶nh ®au ®ín, ®ång thêi bµy tá th¸i ®é c¨m phÉn, khinh bØ tríc bän bu«n ngêi tµn nhÉn, bÊt nh©n.

NghÖ thuËt tiªu biÓu thÓ hiÖn trong ®o¹n trÝch lµ nghÖ thuËt ®Æc t¶, kh¾c ho¹ ch©n dung nh©n vËt

D: Cñng cè

-Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña 2 ®o¹n trÝch “KiÒu ë lÇu Ngng BÝch” vµ “M· Gi¸m Sinh mua KiÒu”.

E: Híng dÉn

-Häc bµi, «n tËp kÜ kiÕn thøc.

-Hoµn thiÖn çc bµi tËp.

-ChuÈn bÞ «n tËp vÒ tõ vùng

----------------------------------------------------------------------------

TuÇn 12- TiÕt 12

chuyªn ®Ò :6

6

- çc biÖn ph¸p tu tõ

A. Môc tiªu: Gióp häc sinh:

1. KiÕn thøc:

- Cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt vÒ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt: tõ ®¬n, tõ phøc.

- Ph©n biÖt çc lo¹i tõ phøc (tõ ghÐp, tõ l¸y).

2. Kü n¨ng:

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm bµi tËp.

B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:

- GV: So¹n bµi vµ ®äc tµi liÖu tham kh¶o.

- HS: §äc vµ chuÈn bÞ bµi ë nhµ; tham kh¶o tµi liÖu cã liªn quan ®Õn bµi häc.

C. Ho¹t ®éng d¹y häc

* æn ®Þnh líp

* kiÓm tra bµi cò.

TuÇn 14- TiÕt 15: Chuyªn ®Ò 6

H×nh ¶nh ngêi lÝnh qua v¨n b¶n

” §ång chÝ” vµ “ Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh”

A: Môc tiªu

H/s «n tËp cñng cè vµ n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ t¸c gi¶ ChÝnh H÷u vµ v¨n b¶n “§ång chÝ”; Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh(Ph¹m TiÕn DuËt)

RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch th¬ hiÖn ®¹i.

Gi¸o dôc ý thøc häc tËp tù gi¸c tÝch cùc.

B: ChuÈn bÞ: c©u hái «n tËp

C: Lªn líp

1. Tæ chøc 9A 9B

2. KiÓm tra : lång ghÐp khi «n tËp

3. Bµi míi

I: KiÕn thøc cÇn n¾m v÷ng

1: T¸c gi¶: SGK

2. T¸c phÈm

Bµi th¬ “§ång chÝ” ®îc s¸ng t¸c vµo ®Çu n¨m 1948, thÓ hiÖn nh÷ng c¶m xóc s©u xa vµ m¹nh mÏ cña nhµ th¬ víi nh÷ng ®ång ®éi trong chiÕn dÞch ViÖt B¾c.

Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh(Ph¹m TiÕn DuËt) thuéc chïm th¬ dîc tÆng gi¶i nhÊt cuéc thi th¬ cña b¸o v¨n nghÖ n¨m 1969- 1970.

“§ång chÝ”

* Bµi th¬ thÓ hiÖn t×nh ®ång chÝ , ®ång ®éi cña nh÷ng ngêi lÝnh thËt cô thÓ, gi¶n dÞ mµ s©u s¾c. Nh÷ng chi tiÕt cô thÓ: ruéng n¬ng, gian nhµ, giÕng níc, gèc ®a, ®ªm rÐt chung ch¨n... ®Æc biÖt çc h×nh ¶nh th¬ sãng ®«i: Anh víi t«i, ¸o anh r¸ch vai- quÇn t«i cã vµi m¶nh v¸... ®· thÓ hiÖn sù g¾n bã vµ ®ång c¶m gi÷a nh÷ng ngêi ®ång ®éi.

NghÖ thuËt

B»ng nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh, ng«n ng÷ gi¶n dÞ, ch©n thùc, c« ®äng giµu søc biÓu c¶m t¸c gi¶ ®· kh¾c ho¹ næi bËt h×nh ¶nh cao ®Ñp thiªng liªng cña anh bé ®éi thêi k× kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.

Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh

* Nhµ th¬ tËp trung thÓ hiÖn h×nh ¶nh thÕ hÖ trÎ trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ qua çc h×nh tîng ngêi lÝnh trªn tuyÕn ®êng Trêng S¬n.Ngay tõ ®Çu, nhan ®Ì bµi th¬ ®· dù b¸o mét giäng ®iÖu riªng c¶ Ph¹m TiÕn DuËt : ®Ò cËp ®Õn mét ®Ò tµi hÕt søc ®êi thêng, gÇn gòi víi cuéc sèng cña ngêi lÝnh trªn ®êng ra trËn. §ã lµ chÊt th¬ cña hiÖn thùc kh¾c nghiÖt, chÊt l·ng m¹n cña tuæi trÎ tríc nhiÖm vô vinh quang: chiÕn ®Êu ®Ó gi¶i phãng quª h¬ng, chiÕn ®Êu v× ®éc lËp , tù do cña tæ quèc.

- Næi bËt trong bµi th¬ lµ h×nh ¶nh ®oµn xe nèi nhau ra trËn cïng vÎ ®Ñp t©m håncña ngêi lÝnh l¸i xe, thÓ hiÖn qua kh¸t väng sèng cao c¶ vµ kiªn cêng. Qua h×nh ¶nh ngêi lÝnh trong bµi th¬, cã thÓ c¶m nhËn ®îc phÈm chÊt anh hïng, khÝ ph¸ch dòng c¶m, bÊt chÊp gian nguy vµ hån nhiªn yªu ®êi cña thÕ hÖ trÎ thêi k× kh¸ng chiÕn chèng MÜ.

NghÖ thuËt:

Ng«n ng÷ gi¶n dÞ, pha mét chót ngang tµn thÓ hiÖn tinh thÇn bÊt chÊp gian khæ, khã kh¨n cña nh÷ng ngêi lÝnh. §ång thêi, viÖc kÕt hîp linh ho¹t thÓ th¬ bÈy ch÷ vµ t¸m ch÷t¹o cho ®iÖu th¬ gÇn víi lêi nãi tù nhiª4h vµ sinh ®éng.

II. LuyÖn tËp

Bµi 1: B×nh luËn vÒ vÎ ®Ñp cña khæ th¬:

§ªm nay rõng hoang s¬ng muèi

§øng c¹nh bªn nhau chê giÆc tíi

§Çu sóng tr¨ng treo.

Ba c©u th¬ cuèi cña bµi th¬: §ªm nay rõng hoang s¬ng muèi- §øng c¹nh bªn nhau chê giÆc tíi- §Çu sóng tr¨ng treo cã 3 h×nh ¶nh g¾n kÕt víi nhau: Ngêi lÝnh- khÈu sóng vµ vÇng tr¨ng t¹o nªn bøc gtranh võa hioÖn thùc l¹i võa l·ng m¹n. HiÖn thù lµ sù gian khã cña cuéc kh¸ng chiÕn, cßn l·ng m¹n ë h×nh ¶nh vÇng tr¨ng t¹o nªn chÊt chiÕn ®Êu vµ chÊt tr÷ t×nh hµi hoµ ®an quyÖn.

Bµi 2: Nh÷ng c¶m gi¸c, Ên tîng cña ngêi l¸i xe trong chiÕc xe kh«ng kÝnh trªn ®êng ra trËn ®îc t¸c gi¶ diÔn t¶ rÊt cô thÓ, sinh ®éng. Em h·y ph©n tÝch khæ th¬ thø hai ®Î thÊy râ ®iÒu Êy?

Gîi ý: T¸c gi¶ diÔn t¶ cô thÓ nh÷ng c¶m gi¸c , Ên tîng...

+ T thÕ: nh×n ®Êt... qua khung cöa xe kh«ng kÝnh

Þ

TiÕp xóc trùc tiÕp víi thÕ giíi bªn ngoµi...

+ Nh×n thÊy: giã xoa..tim (diÔn t¶ ®îc tèc ®é cña chiÕc xe)

+ Qua khung cöa xe kh«ng kinh c¶ bÇu trêi sao còng ïa vµo buång l¸i (c¶m gi¸c m¹nh, ®ét ngét .

D. Cñng cè.

- Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt cña v¨n b¶n: Bµi th¬ vÒ tiÓu déi xe kh«ng kÝnh?

_ HS ®äc diÔn c¶m bµi th¬.

E: Híng dÉn

-Häc bµi, «n tËp kÜ kiÕn thøc.

- Hoµn thiÖn çc bµi tËp.

-ChuÈn bÞ «n tËp TiÕng ViÖt.

-----------------------------------------------------

TuÇn 15- TiÕt 15: Chuyªn ®Ò

ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ

Huy Cận

A: Môc tiªu

H/s «n tËp cñng cè vµ n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ t¸c gi¶ Huy Cận .ThÊy vµ hiÓu ®ưîc sù thèng nhÊt cña c¶m høng vÒ thiªn nhiªn vò trô vµ c¶m høng vÒ lao ®éng cña t¸c gi¶ ®· t¹o nªn nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp, tr¸ng lÖ, giµu mµu s¾c l·ng m¹n trong bµi th¬.

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch çc yÕu tè nghÖ thuËt( h×nh ¶nh, ng«n ng÷, ©m ®iÖu) võa cæ kÝnh võa míi mÎ, l·ng m¹n.


C: Lªn líp

1. Tæ chøc 9A 9B


3. Bµi míi

I. Tác giả - tác phẩm (1919)

- Tên thật : Cù Huy Cận

- Quê : Nghệ Tĩnh.. Là nhà thơ lớn của phong trào thơ mới.

- Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá được sáng tác ngày 4-10-1958 ở Quảng Ninh, in trong tập “Trời mỗi ngày lại sáng”.Xuân Diệu nói: “món quà đặc biệt vùng mỏ Hồng Gai Cẩm Phả cho vừa túi thơ của Huy Cận là bài Đoàn thuyền đánh cá”.

II. tìm hiểu tác phẩm

1. Cảnh ra khơi

- Khung cảnh hoàng hôn trên biển vừa diễm lệ vừa hùng vĩ đầy sức sống.

- Nghệ thuật so sánh nhân hoá: vũ trụ như một căn nhà khổng lồ bước vào trạng thái nghỉ ngơi.

- Có sự đối lập giữa vũ trụ và con người: Vũ trụ nghỉ ngơi >< con người lao động.

Sóng cài then đêm sập cửa… lại ra khơi (vần trắc thanh trắc>< vần bằng thanh bằng)

Khí thế của những con người ra khơi đánh cá mạnh mẽ tươi vui, lạc quan, yêu lao động.

Diễn tả niềm vui yêu đời, yêu lao động, yêu cuộc sống tự do, tiếng hát của những con người làm chủ quê hương giàu đẹp.

2. Cảnh đánh cá

* Khung cảnh biển đêm: thoáng đãng lấp lánh, ánh sáng đẹp, vẻ đẹp lãng mạn kỳ ảo của biển khơi.

- Nhà thơ đã tưởng tượng ngược lại, bóng sao lùa nước Hạ Long làm nên tiếng thở của đêm, một sự sáng tạo nghệ thuật - biển đẹp màu sắc lấp lánh: hồng trắng, vàng chéo, vảy bạc, đuôi vàng loé rạng đông.

- Thuyền lái gió… dò bụng biển…dàn đan thế trận.

- Gõ thuyền có nhịp trăng cao, kéo xoăn tay… chùm cá nặng.

Cảnh lao động với khí thế sôi nổi, hào hứng, khẩn trương, hăng say.

Tinh thần sảng khoái ung dung, lạc qua, yêu biển, yêu lao động.

- Âm hưởng của tiếng hát là âm hưởng chủ đạo, niều yêu say mê cuộc sống, yêu biển, yêu quê hương, yêu lao động.

- Nhịp điệu khoẻ, đa dạng, cách gieo vần biến hoá, sự tưởng tượng phóng phú, bút pháp lãng mạn.

3. Cảnh trở về (khổ cuối)

Cảnh kỳ vĩ, hào hùng, khắc hoạ đậm nét vẻ đẹp khoẻ mạnh và thành quả lao động của người dân miền biển.

- Ra đi hoàng hôn, vũ trụ vào trạng thái nghỉ ngơi.

- Sau một đêm lao động miệt mài, họ trở về trong cảnh bình minh, mặt trời bừng sáng nhô màu mới, hình ảnh mặt trời cuối bài thơ là hình ảnh mặt trời rực rỡ với muôn triệu mặt trời nhỏ lấp lánh trên thuyền: Một cảnh tượng huy hoàng của thiên nhiên và lao động.

=>Ca ngợi sự giàu đẹp của biển, sự giàu đẹp trong tâm hồn của những người lao động mới, phơi phới tin yêu cuộc sống mới, ngày đem chạy đua với thời gian để cống hiến, để xây dựng, họ là những con người đáng yêu.

D. Cñng cè- Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt cña v¨n b¶n

E: Híng dÉn

-Häc bµi, «n tËp kÜ kiÕn thøc

- Hoµn thiÖn çc bµi tËp

-----------------------------------------------------


ý nghĩa của tác phẩm LẶNG LẼ SAPa

Nguyễn Thành Long

A: Môc tiªu

H/s «n tËp cñng cè vµ n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ t¸c phẩm, thấy được ý nghĩa của tác phẩm vÎ ®Ñp b×nh dÞ cña çc nh©n vËt, nhÊt lµ nh©n vËt anh thanh niªn. Tõ ®ã thÊu hiÓu t tëng cña t¸c phÈm: c«ng viÖc ®em l¹i ý nghÜa trong cuéc sèng vµ niÒm vui cho con ngêi, dï trong h/c¶nh ®Æc biÖt ®¬n ®éc. NghÖ thuËt: x©y dùng t×nh huèng, miªu t¶ nh©n vËt tõ nhiÒu ®iÓm nh×n kÕt hîp tù sù vµ tr÷ t×nh.

RÌn kÜ n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch truyÖn.


C: Lªn líp

1. Tæ chøc 9A 9B


3. Bµi míi

1. Tác giả - tác phẩm( SGK)

2. Nhân vật anh thanh niên

- Qua lời kể của bác lái xe.Trên đỉnh Yên Sơn 2600m. Người cô độc nhất thế gian. Làm nghề khí tượng kiểm vật lý địa cầu.Tình huống gặp gỡ làm quen bất ngờ, thú vị, có tác dụng gieo vào lòng người đọc, các nhân vật ấn tượng đầu tiên mạnh mẽ, hấp dẫn.Tầm vóc nhỏ bé.Nét mặt rạng rỡ.Gói thuốc làm quà cho vợi bác lái xe

- Mừng quýnh vì sách.Tặng hoa cho cô gái.Pha trà ngon mời khách.

->Thể hiện sự cởi mở, chân thành, ân cần, chu đáo của anh thanh niên.

Ông ngạc nhiên khi thấy:

- Một vườn hoa thược dược tươi tốt

- Một căn nhà sạch sẽ với bàn ghế…

- Cuộc đời riêng của anh thu dọn trong góc với một chiếc giường, một bàn học và một giá sách.

- Nuôi gà, vườn thuốc quý, trồng hoa.

- Đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất.

- Thường đo mưa: đo xong đổnuwowcs ra cốc phân ly mà đo.

- Máy nhật quang: ánh nắng mặt trời xuyên qua kính này đốt các mảnh giấy cứ theo mức độ, hình dáng vết cháy mà định nắng.->Công việc đòi hỏi sự tỷ mỷ, công phu, chính xác.

- Máy Vin nhìn khoảng cách giữa các răng cưa mà đón gió.

- Nhìn gió lay lá hay nhìn trời thấy sao noà khuất, sao nào sáng có thể tính được mây, gió.

- máy nằm dưới sâu kia để đo chấn động vỏ trái đất, lấy con số báo về bằng máy bộ đàm mỗi ngày.

- Say sưa, dù bất kể thời tiết thế nào cũng không bỏ một ngày, không quên một buổi

- Làm việc nghiêm túc đúng giờ, tận tâm, tận lực, có ý thức trách nhiệm và kỷ luật cao.

- Anh xác định rõ mục đích công việc mình làm, tìm thấy niềm vui trong công việc, sẵn sàng cống hiến tuổi trẻm, tài năng và sức lực của đất nước.

- Bác đừng mất công về háu, để cháu giới thiệu với bác ông kỹ sư vườn rau hay nhà nghiên cứu sét 11 năm

Anh là người khiêm tốn, luôn hoà mình vào đội ngũ những người tri thức.

- Quan niệm về người cô độc: ta với công việc là hai. Nỗi nhớ người, “thèm người”.

- Vị trí cuộc sống: về ấn tượng mà mỗi con người tạo ra trong cuộc đời anh.

Đó là những suy nghĩ rốt đẹp của một tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống.

- Kể chuyện một cách hồn nhiên, chân thành, say sưa, sôi nổi.

- Nói to những điều mà người ta chỉ nghĩ hay ít nghĩ

=>Tác giả khắc hoạ khá chân thực sinh động bức chân dung đẹp đẽ về anh thanh niên, sống có lý tưởng vui vẻ, thích giao tiếp, chu đáo với mọi người. Giữa thiên nhiên im ắng hắt hiu, giữa cái lặng lẽ của Sa Pa vẫn vang lên những âm thanh trong sáng, vẫn ánh lên những sắc màu lung linh, lan toả hơi ấm tình người và sự sống của những con người lao động như anh thanh niên. Đó là những vẻ đẹp thật giản dị nhưng cũng thật thiêng liêng với những khát vọng háo hức của con người lao động mới.

. Đằng sau cái sự lặng lẽ của Sa Pa là sự sôi động của những con người lao động mới đang ngày đêm miệt mài, âm thầm, lặng lẽ cống hiến, xây dựng tổ quốc.

Gọi chung chung như vậy nhằm khắc hoạ rõ chủ đề truyện: họ là những con người bình thường, giản dị không tên tuổi, họ ngày đêm lao động làm việc, hi sinh tuổi trẻ, gia đình, hạnh phúc (cống hiến thầm lặng).

Sự xuất hiện các nhân vật khác làm nổi bật khắc hoạ rõ nét nhân vật chính được soi rọi từ nhiều phía.

D. Cñng cè.

-GV hÖ thèng bµi

- Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt cña v¨n b¶n

E: Híng dÉn




T×nh cha con thiªng liªng

qua v¨n b¶n “ ChiÕc lîc ngµ”

Nguyễn Quang Sáng

A: Môc tiªu

H/s «n tËp cñng cè vµ n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ t¸c phẩm, t×nh cha con s©u nÆng cña cha con «ng S¸u trong hoµn c¶nh Ðo le cña chiÕn tranh. N¾m ®îc nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt, ®Æc biÖt lµ nh©n vËt bÐ Thu, nghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê mµ tù nhiªn cña t¸c gi¶.

RÌn kÜ n¨ng ®äc diÔn c¶m, biÕt ph¸t hiÖn nh÷ng chi tiÕt nghÖ thuËt ®¸ng chó ý trong mét truyÖn ng¾n.

Gi¸o dôc häc sinh biÕt quÝ träng, g×n gi÷ t×nh c¶m thiªng liªng trong gia ®×nh…


C: Lªn líp

1. Tæ chøc 9A 9B


3. Bµi míi

I.Tác giả .( SGK)

II. Tình cha con sâu nặng của ông Sáu

- Nỗi ân hận day dứt vì lỡ đánh con.

- Những đêm rừng, nằm trên võng…nhớ con… anh cứ ân hận, nỗi khổ tâm đó giày vò anh.

- Lời dặn của đứa con lúc chia tay “Ba về! Ba mua cho con một cây lược nghe ba!” đã thúc đẩy ông làm 1 cây lược bằng ngà cho con bé mới được.

Những chi tiết chân thực, bộc lộ rõ tình cảm cảm xúc của người cha lúc xa con.

Càng nhớ càng thương con càng xót xa ân hận vì đã lỡ đánh con và lời dặn dò ngây thơ của đứa con bé bỏng cứ vang lên trong tâm khảm – khiến người cha trăn trở - không yên.

Dường như lúc nào ông cũng nghĩ đến điều đó, chính tình cảm dành cho con đã thôi thúc ông thực hiện bằng được lời hứa.

Khi tìm được khúc ngà voi, ông Sáu hớt hải chạy về, “tay cầm khúc ngà đưa lên khoe tôi, mặt anh hớn hở như một đứa trẻ được quà”.

Ông Sáu vô cùng sung sướng, vui mừng vì ông đã có thể thực hiện được lời hứa với đứa con bé bỏng mà ông vô cùng thương nhớ.

Việc ông sắp làm không phải là cách ông thực hiện lời hứa mà điều chủ yếu là giúp ông giải toả nỗi ân hận vì đã lỡ đánh con, lại vừa giúp ông bày tỏ nỗi niềm thương nhớ đối với đứa con.

+ Những lúc rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược, thận trọng, tỷ mỷ và cố công như người thợ bạc…

+ Trên sống lưng lược có khắc một hàng chữ nhỏ mà anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét “yêu nhớ tặng Thu con của ba”.

+ Những đêm nhớ con anh lấy cây lược ngà ra ngắm nghía rồi mài lên mái tóc cho cây lược thêm bóng , thêm mượt…

+ Có cây lược, anh càng mong gặp lại con: Người cha dồn hết tình cảm yêu thương mong nhớ đứa con vào làm cây lược, món quà cho con mà ông đã hứa.

Ông đã làm cây lược bằng sự tập trung cao độ, dường như mỗi chiếc răng lược, mỗi hàng chữ khắc trên sống lưng lược đều là hiện thân tình cảm của ông đối với con.

- Chiếc lược ngà ông làm đã trở thành vật quý giá thiêng liêng với ông, nó đã làm dịu đi nỗi ân hận và chứa đựng bao nhiêu tình cảm yêu mến nhớ thương mong đợi của người cha với đứa con xa cách.

- Nhưng rồi một tình cảm đau thương đã xảy ra:

Trong một trận càn của kẻ thù, ông Sáu đã hy sinh khi chưa kịp trao cây lược ngà (món quà của ông) cho cô con gái bé bỏng.

- Đồng ý, bởi vì: Nó thể hiện tình cảm sâu nặng của người cha đối với con trong hoàn cảnh chiến tranh ngặt nghèo, nhiều éo le, gian khổ.

- Chiến tranh luôn đồng nghĩa với đau thương mất mát, nhưng điều quý giá nhất trong cái mất mát đó là tình cha con, tình cảm muôn thuở có tính nhân bản bền vững, vừa cho ta thấy cụ thể nỗi đau mà con người phải gánh chịu bởi chiến tranh.

Tình cảm của ông Sáu dành cho con thật sâu nặng, tình cảm ấy bất diệt trước sự huỷ diệt tàn khốc của chiến tranh.

D. Cñng cè.

-GV hÖ thèng bµi


E: Híng dÉn



-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Vai trß cña çc yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn

trong v¨n tù sù

A: Môc tiªu

Gióp häc sinh.

- ¤n tËp cñng cè nh÷ng kh¸i niÖm, vai trß çc yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn trong v¨n tù sù.

- RÌn kÜ n¨ng làm văn tự sự có kết hợp yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn


C: Lªn líp

1. Tæ chøc 9A 9B


3. Bµi míi

I. LÝ thuyÕt:

1. miªu t¶ t¹o nªn “x¬ng thÞt” cña c©u chuyÖn. Nh÷ng ®o¹n miªu t¶ trong v¨n tù sù ®Ó l¹i Ên tîng s©u ®Ëm trong t©m trÝ ngêi ®äc.

- Lu ý: Cã miªu t¶ th× truyÖn míi ®Ëm ®µ, trong miªu t¶ kh«ng ®îc lÊn ¸t lêi kÓ, lµm mê, lµm ch×m cèt truyÖn.

2. BiÓu c¶m trong v¨n tù sù.

- BiÓu c¶m trùc tiÕp: Ng«n ng÷, giäng ®iÖu…

Gi¸n tiÕp: C¶nh vËt

DÊu biÓu c¶m (… ; !)

- Gãp phÇn lµm cho c©u chuyÖn c¶m ®éng, béc lé c¶m xóc nh©n v.

3. NghÞ luËn trong v¨n tù sù.

- §èi tîng: Ngêi viÕt/ngêi kÓ, nh©n vËt.

- Néi dung: + Nh÷ng c©u v¨n mang tÝnh triÕt lÝ, kh¸i qu¸t (lÝ lÏ, ??)

+ H×nh thøc lËp luËn.

- Môc ®Ých: Lµm c©u truyÖn t¨ng tÝnh triÕt lý.

II. LuyÖn tËp.

BT1. Cho ®o¹n v¨n tù sù sau:

“Håi bÐ, t«i nhí cã lÇn bµ bÞ èm nÆng. Bµ n»m ë trªn giêng, kh«ng ¨n uèng g× c¶. T«i th× l¹i rÊt thÌm nh÷ng viªn ®êng ngät lõ cña bµ. T«i gîi ý:

Bµ uèng níc ®êng ®i bµ!

Bµ kh«ng uèng ®©u, ch¸u ¹!

T«i vïng v»ng:

Bµ kh«ng ¨n, ®êng nã ch¶y hÕt níc ra.

Ch¸u ¨n ®i!

V©ng ¹!”

H·y viÕt l¹i ®o¹n v¨n trªn, sö dông yÕu tè biÓu c¶m, miªu t¶, nghÞ luËn, x¸c ®Þnh râ nh÷ng yÕu tè Êy.

Gîi ý.

Em cã thÓ thªm nh÷ng yÕu tè ®ã b»ng çnh nµo?

Cã thÓ thªm c¶ 3 yÕu tè ®îc kh«ng? lÊy vÝ dô tõng yÕu tè?

Bµi tham kh¶o.

Tuæi th¬ ai ch¼ng vÊp ph¶i nh÷ng lçi lÇm cho dï lín hay nhá. Víi t«i, t«i cã mét lÇn kh«ng thÓ quªn víi bµ néi – ngêi mµ t«i kÝnh yªu nhÊt.

Håi bÐ, t«i nhí cã lÇn bµ bÞ èm nÆng. Bµ n»m ë trªn giêng, g¬ng mÆt xanh xao, kh«ng ¨n uèng g× c¶. T«i th× l¹i rÊt thÌm nh÷ng viªn ®êng ngät lõ cña bµ. T«i nghÜ m·i, nghÜ m·i råi l©n la ®Õn bªn bµ:

Bµ uèng níc ®êng ®i bµ!

Bµ nh×n t«i thËt mÖt nhäc:

Bµ…bµ… kh«ng uèng ®©u!

T«i thÊt väng qu¸, vïng v»ng:

Bµ kh«ng ¨n, ®êng nã ch¶y hÕt níc ra.

H×nh nh bµ ®· c¶m nhËn ®îc vÎ thÌm thuång lé râ trªn g¬ng mÆt cña t«i, bµ mØm cêi ®«n hËu.

Ch¸u ¨n ®i!

T«i më cê trong bông, liÕn tho¾ng: - V©ng ¹!

ThÕ råi, t«i ch¹y biÕn ®i, say sa víi nh÷ng viªn ®êng mµ quªn mÊt bµ ®ang èm.

B©y giê nghÜ l¹i, t«i c¶m thÊy xÊu hæ v× khi bµ èm, t«i kh«ng ch¨m sãc bµ, l¹i cßn vßi vÜnh bµ. B©y giê, bµ ®· ®i xa, t«i rÊt nhí bµ, nhí nh÷ng kû niÖm ®Çy non nít th¬ ng©y.

BT2: “Nãi ®o¹n «ng cô ch¹y ®Õn m¾c ¸o, giËt çi ¸o tr¾ng dµi vµ çi ¸o the xuèng, råi rò râ kÜ. Råi cëi tôt çi ¸o céc ra, lén çc tói. Xong råi l¹i th¸o c¶ th¾t lng, ®a cho «ng Tham xem. Gi¸ cã tiÖt cô còng tôt ph¨ng c¶ çi quÇn ra nèt, cho ch¸u tin r»ng c¶ trong m×nh kh«ng giÊu giÕm çi vÝ vµo chç nµo. Nhng cô còng cø lÊy 2 tay, n¾n bãp kh¾p 2 ®ïi thËt râ, tõ trªn ®Õn díi”.

(NguyÔn C«ng Hoan – MÊt çi vÝ).

+Miªu t¶: + Ch¹y ®Õn, giËt, rò…cëi…

+ Cø lÊy 2 tay, n¾n bãp…

+ nghÞ luËn: (gi¸ cã tiÖn). LËp luËn CM

+ BiÓu c¶m: Ng«n ng÷ ch©m biÕm hµi híc, ®éng t¸c nhanh, mét sè c©u kh«ng CN.

-> T¸c dông: + Næi bËt hµnh ®éng, suy nghÜ cña nh©n vËt: Muèn chøng minh cho ch¸u: m×nh trong s¹ch.

+ §o¹n v¨n mang giäng ®iÖu hµi híc -> mét nÐt tiªu biÓu cho ngßi bót trµo phóng cña NguyÔn C«ng Hoan

D. Cñng cè.

-GV hÖ thèng bµi


E: Híng dÉn



TuÇn 19- TiÕt 19

Ôn tập tổng hợp và cách làm bài kiểm tra

A. Môc tiªu.

HS «n tËp ,cñng cè kiÕn thøc häc k× 1.ThÊy ®îc nh÷ng u ,nhîc ®iÓm trong nhËn thøc cña m×nh tõ ®ã cã ph¬ng híng cho häc k× 2

RÌn kÜ n¨ng lµm bµi kiÓm tra

B. ChuÈn bÞ. Đề kiểm tra

C. lªn líp

I. Tæ chøc: 9A 9B

II. KiÓm tra: Kh«ng

III. Bµi míi:

PhÇn I – Tr¾c nhgiÖm ( 3 ®iÓm)

Ghi l¹i ch÷ çi ®Çu nh÷ng c©u tr¶ lêi ®óng .

C©u 1.” Khi giao tiÕp, ®õng nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng tin lµ ®óng hay kh«ng cã b»ng ch÷ng x¸c thùc” lµ ®Þnh nghÜa cho ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo?

A. Ph¬ng ch©m vÒ chÊt. B . Ph¬ng ch©m vÒ lîng.

C. Ph¬ng ch©m quan hÖ. D. Ph¬ng ch©m lÞch sù.

C©u 2. Dßng nµo kh«ng nªu ®óng xu thÕ ph¸t triÓn vèn tõ vùng tiÕng ViÖt trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y?

A.Sù biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn nghÜa cña tõ vùng.

C. Mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi.

B. Mîn çc ®iÓn cè H¸n häc trong çc bµi th¬ §êng.

D. CÊu t¹o tõ míi.

C©u 3. Dßng nµo nãi ®óng nhÊt ®Æc ®iÓm cña thuËt ng÷?

A Lµ tõ kh«ng cã tÝnh biÓu c¶m.

B. Mçi thuËt ng÷ chØ biÓu thÞ mét kh¸i niÖm , mçi kh¸i niÖm chØ ®îc biÓu thÞ b»ng mét thuËt ng÷.

C. Lµ tõ biÓu thÞ çc kh¸i niÖm khoa häc.

D. C¶ A, B, C ®Òu ®óng.

C©u 4. Chän çch gi¶i thÝch ®óng cho tõ “HÖ qu¶ “ ?

KÕt qu¶ trùc tiÕp sinh ra tõ sù viÖc nµo ®ã.

B.KÕt qu¶ tèt ®Ñp cña mét sù viÖc.

C. KÕt qu¶ sau cïng cña chuçi sù viÖc.

D. KÕt qu¶ xÊu cña mét sù viÖc

C©u 5. TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du ®îc viÕt theo ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo lµ chÝnh?

A.Tù sù B. Tr÷ t×nh C. NghÞ luËn

D. BiÓu c¶m

C©u 6.Trong çc t¸c phÈm sau , t¸c phÈm nµo lµ v¨n häc trung ®¹i?

A. TruyÖn Lôc V©n Tiªn B. §ång ChÝ. C. LÆng lÏ SaPa D. BÕp löa

C©u 7. T¸c phÈm "ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng" thuéc thÓ lo¹i nµo?

A.TiÓu thuyÕt B.TruyÖn ng¾n C.TruyÒn thuyÕt

D.TruyÖn truyÒn kú

C©u 8. C©u th¬ sau nãi vÒ ai?

Lµn thu thuû, nÐt xu©n s¬n

Hoa nghen thua th¾m, liÔu hên kÐm xanh

A. Thuý KiÒu. B .Thuý V©n C. Tõ H¶i. D. M· Gi¸m Sinh.

C©u 9. NhËn ®Þnh nµo nãi ®Çy ®ñ nhÊt hoµn c¶nh vµ c«ng viÖc cña ngêi mÑ ®îc nãi ®Õn trong bµi th¬ "khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ"?

MÑ tham gia s¶n xuÊt, gi· g¹o gãp phÇn nu«i bé ®éi kh¸ng chiÕn.

MÑ tham gia ®µo hÇm nu«i giÊu çn bé ho¹t ®éng bÝ mËt.

MÑ vµ çc chÞ tham gia chiÕn ®Êu b¶o vÖ c¨n cø,di chuyÓn lc lîng.

C¶ A vµ C ®Òu ®óng.

C©u 10. NhËn ®Þnh nµo sau ®©y kh«ng phï hîp víi ý nghÜa cña h×nh ¶nh vÇng tr¨ng trong bµi th¬ " ¸nh tr¨ng" cña NguyÔn Duy?

BiÓu tîng cña thiªn nhiªn hån nhiªn, t¬i m¸t .

BiÓu tîng cña qu¸ khø nghÜa t×nh .

BiÓu tîng cña vÎ ®Ñp b×nh dÞ, vÜnh h»ng cña ®êi sèng.

BiÓu tîng cña sù hån nhiªn,trong s¸ng cña tuæi th¬ .

C©u 11. Çc c©u v¨n :"Cæ «ng l·o nghÑn ®¾ng h¼n l¹i, da mÆt tª r©n r©n. ¤ng l·o lÆng ®i, tëng nh ®Õn kh«ng thë ®îc. Mét lóc l©u míi rÆn Ì Ì, nuèt mét çi g× víng ë cæ, «ng cÊt tiÕng hái giäng l¹c h¼n ®i" nãi lªn t©m tr¹ng g× cña «ng Hai?

Qu¸ vui mõng v× nghe ®îc nh÷ng tin hay tõ tê b¸o mµ anh d©n qu©n ®äc .

Vui síng v× thÊy trêi n¾ng th× T©y sÏ nãng nh ngåi trong tï

S÷ng sê vµ ®au ®ín khi nghe tin lµng Chî DÇu lµm ViÖt gian theo giÆc .

C¶m ®éng v× ®îc gÆp l¹i nh÷ng ngêi cïng lµng lªn t¶n c.

C©u 12: Ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n "Cè h¬ng" cña Lç TÊn lµ ai?

A.NhuËn Thæ

B. T«i

C. ThÝm Hai D¬ng

D. Ngêi kÓ giÊu m×nh

PhÇn 2. Tù luËn ( 7 ®iÓm)

C©u 1. Ph¸t hiÖn vµ ph©n tÝch t¸c dông cña nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong hai c©u th¬ sau:

MÆt trêi xuèng biÓn nh hßn löa

Sãng ®· cµi then ®ªm sËp cöa

( §oµn thuyÒn ®¸nh ç- Huy CËn)

C©u 2. §ãng vai nh©n vËt «ng S¸u( ChiÕc lîc ngµ- NguyÔn Quang S¸ng) kÓ l¹i c©u chuyÖn vÒ t×nh cha con s©u nÆng cña «ng.

Đáp Án

GV treo b¶ng phô ghi ®¸p ¸n

II

Tr¾c nghiÖm:

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

A

B

D

A

A

A

D

A

D

C

C

B

Tù luËn:

C©u 1

+ HS chØ ra ®îc nghÖ thuËt so s¸nh, Èn dô, nh©n ho¸, trÝ tëng tîng vµ sù liªn tëng ®éc ®¸o

+ Ph©n tÝch: HS lµm râ nh÷ng ý sau

MÆt trêi l¨n ®îc vÝ nh hßn löa ch×m xuèng biÓn

Con sãng biÓn ®ªm ®îc vÝ nh then cµi cöa cña biÓn

= > C¶nh hoµng h«n cña biÓn c¶ hiÖn lªn k× vÜ,tr¸ng lÖ

C©u 2

HS cÇn lµm râ nh÷ng ý sau

-Sau t¸m n¨m mong mái, khao kh¸t ®îc gÆp con, T«i ®îc vÒ th¨m nhµ cïng víi anh Ba.

- Khi vÒ ®Õn nhµ, con t«i l¹i kh«ng nhËn t«i v× trªn m¸ t«i cã mét vÕ sÑo kh«ng gièng víi bøc h×nh t«i chôp cïng víi vî.

- Trong ba ngµy ë nhµ, t«i kh«ng ®i ®©u c¶, chØ suèt ngµy ë nhµ vç vÒ con. Nhng cµng vç vÒ th× con t«i l¹i cµng kh«ng nhËn , t«i rÊt buån vµ khæ t©m

- Trong b÷a c¬m, T«i g¾p cho nã çi chøng ç nã ®· hÊt çi chøng ç, t«I bùc qu¸ ®· ®¸nh nã, nã bá sang nhµ bµ ngo¹i.

- H«m sau t«i ®i, phót cuèi cïng thËt bÊt ngê nã ®· gäi t«i lµ Ba , T«i xóc ®éng v« cïng, t«i ®· høa sÏ mua cho nã mét c©y lîc

- ë chiÕn khu t«i ®· rÊt ©n hËn khi ®· ®¸nh con,t«i ®· tù lµm cho con mét c©y lîc b»ng ngµ voi,t«i dån hÕt t×nh yªu con vµo c©y lîc mong mét ngµy sÏ ®îc trao tËn tay cho con.Nhng trong mét trËn cµn cña ®Þch, t«i ®· bÞ th¬ng, biÕt kh«ng qua ®îc t«i ®· trao c©y lîc cho anh Ba nhê anh chuyÓn cho con g¸i, lóc ®ã trong lßng t«i trµo nªn mét t×nh yªu con v« bê bÕn.

Yªu cÇu: HS biÕt chän ng«i kÓ lµ ng«i thø nhÊt, xng lµ T«i- kÕt hîp tèt çc yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn, miªu t¶ néi t©m

HS tham kh¶o lµm l¹i bµi

4. Cñng cè.

-GV hÖ thèng bµi, nh¾c nhë vµ ®éng viªn hs cè g¾ng häc k× 2

5: Híng dÉn


- Hoµn thiÖn çc bµi bµi lµm

-ChuÈn bÞ «n tËp v¨n b¶n: Bµn vÒ ®äc s¸ch( Chu Quang TiÒm )

********************************

TuÇn 10- TiÕt 10

VnDoc.comi.vndoc.com/.../Thang06/24/giao-an-day-them-mon-Van-9.doc · Web viewTiÕt 1: Giíi thiÖu...

Documents

Transcript of VnDoc.comi.vndoc.com/.../Thang06/24/giao-an-day-them-mon-Van-9.doc · Web viewTiÕt 1: Giíi thiÖu...