İNSÜLİN UYGULAMALARI

İnsülinin Fizyolojik Özellikleri

İnsülin; pankreasın langerhans adacıklarındaki beta hücrelerinden salgılananve kan glikozunu düşüren

bir hormondur.

Sağlıklı bireylerde (gebe ve obez olmayan)günlük insülin salınımı ortalama 30-50 ünitedir.

İnsülin Salgılanması İki Şekildedir....n Bazal İnsülin: Devamlı salgılanır, 24 saat sabit

düzeydedir.Öğünler arasında, gece boyunca ve açlıkta salınımı sürer. Beyin için gerekli olan karaciğer glikoz üretimini engellemez.

n Bolus İnsülin: Öğün zamanı algılanır, değişkendir. Öğün sonrası hiperglisemiyisınırlandırır. Gıda alımını takiben salgılanmaya başlar.

İnsülin-Glukoz İlişkisi

İnsülin Tedavisinin Amacı

n Normal insülin fizyolojisini güvenilir bir biçimde taklit ederek glisemik kontrolüsağlamak,

n Kan glikozunu normal ya da normale yakın düzeyde tutmak,

n Diyabetin neden olduğu komplikasyonlarıönlemek/düzeltmek,

n Enfeksiyonları önlemek,

n Tip 1 diyabetli çocuklarda büyüme ve gelişmeyi sağlamak,

n Gebe diyabetlilerde bebekte oluşabilecek doğumsal bozuklukları önlemek/azaltmak,

n İyilik hissini arttırmak,n Yaşam süresini ve kalitesini arttırmaktır.

İnsülin Tedavisinin Amacı

İnsülin Endikasyonları

n Tip 1 diyabetten Hiperglisemi durumundan Bazı durumlarda tip2 diyabetten Diyet ile kontrol altına alınamayan

Gestasyonel Diyabette (Hamilelik Diyabeti)

İnsülinin Etki Mekanizması

n Glukozun hücre içine girmesini sağlar.n Glikojen depolanmasını hızlandırır.n Yağ ve proteinlerin yıkımını engeller.

İnsülin Kullanım Yolları

n Genel kullanımda insülinler cilt altına enjekte edilir.

n Kısa etkili insülinler acil durumlarda kastan ve serum içine katılarak damardan uygulanabilir.

Cilt altına uygulama yeri

İnsülin Tedavisini Gerektiren Durumlarn Tip 1 Diyabetn Tedavi gerektiren Gestasyonel Diyabetn Antidiyabetik tabletlerle yanıt alınamayan

Tip 2 diyabetn Akut komplikasyonlarn Kronik komplikasyonlarn Cerrahi girişim,travma,ağır enfeksiyon,stres

İnsülin ÇeşitleriPiyasa Adı

20-26 saat

Levemir

Lantus Uzun Etkili İnsülin

Hızlı Etkili İnsülin 15 dk 30-90 dk

1 saat Piksiz

Etki Başlangıc

Pik Etki (saat)

Etki Süresi(saat

Kısa Etkili İnsülin Humulin R

Actrapid

30-60 dk 2-4 saat 5-8 saat

İnsülin Tipi

3-5 saat

Humulin N

İnsulatard

Orta Etkili İnsülin 1-3 saat 8 saat 12-16 saat

Apidra

Humolog

NovoRapid

Humolog mix 25

Humolog mix 50

NovoMix 30

Hazır Karışım İnsülinleri

Humulin M 70/30

Mixtard 30

10-16 saat

30-60 dk

10-15 dk

10-15 dk

Değişken

İnsülin Kalem İğne uçları

İnsülin İğne uçları 1 kez kullanılmalıdır.

1. kullanım 2.kullanım. 3.kullanım 4.kullanım

Karışım İnsülin kullanıyorsanız;Avucunuzun içinde 10 kez yavaşça yuvarlayın.

Karışım İnsülin Kullanıyorsanız;Yavaşça yukarı aşağı çalkalayınız.

İnsülin iğne ucunu insülinkalemine takınız.

Dozu ayarlamak için göz hizasına getirin.

Doktorunuzun önerdiği dozu ayarlayın.

İnsülini yapacağınız yeri belirleyin.

İğnenin iki kapağını da çıkarın.

Karar verdiğiniz bölgeyi sol elinizle kavrayın,sağ elinizle kavradığınız yerin tam üzerine batırın.

Baş parmağınızla insülin kaleminin üstünden bastırarak insülini enjekte edin.

Numara göstergesinin 0 (sıfır) a indiğinden emin olun ve iki elinizidebırakmadan 10 saniye sayın

n Önce sol elinizi bırakın sonra iğneyi uyguladığınız yerden çıkarın.

n Uygulama bölgesine masaj yapmayın.n Kanama, kızarıklık ya da morarma varsa aynı

yere enjeksiyon yapmayın.

İnsülin İhtiyacını Değiştiren Faktörlerl Kilol Vücut yapısı(yağ ve kas oranı)l Fiziksel aktivite düzeyil Beslenme alışkanlığıl Kullanılan diğer ilaçlarl Genel sağlık durumul Stres düzeyil Diğer hastalıklar(Enfeksiyon gibi)

Emilimi Etkileyen Faktörlerl Lipohipertrofi (Yağ tabakasının dışarı doğru

bombeleşmesi)l Enjeksiyon dozul Enjeksiyon yeri ve derinliği l Egzersizl Ortam ve vücut sıcaklığıl İnsülin türül Yeterince karıştırılmaması sebebiyle insülin

yoğunluğunun değişmesi (bulanık insülinlerde

İnsülin Tedavisinin Yan etkileri

l Hipoglisemil İnsülin ödemil Allerjik Reaksiyonl Kilo artışıl Lipodistrofiler:1. Lipoatrofİ(yağ dokusunun içeri doğru

çökmesi)2. Lipohipertrofi(yağ dokusunun dışarı doğru

çıkması)

İnsülin Saklama Koşulları:

n Açıldıktan sonra dolapta veya oda ısısında 28 gün saklanabilir.

n Asla dondurmayınız.n Direk güneş ışığından ve ısı kaynağından uzak

tutunuz.n Şiddetli çalkalama sonucu bozulabileceğini

unutmayın...

Kaynakça:

1. Erdoğan S. (2002). :Diyabet Hemşireliği Temel Bilgiler, Yüce Reklam Yayın Dağıtım, İstanbul.

2. Satman İ. , Yılmaz C. , İmamoğlu S. (2008). : Diyabetes Mellitus ve Komplikasyonları Tanı Tedavi ve İzlemi Kılavuzu, 3. baskı, Novartis.

3. Satman İ. (2009). :İnsülin Tedavisi,Diyabet Hemşireliği Temel Eğitim Programı, SANERC ve Diyabet Hemşireliği Derneği, İstanbul.

4. McGill M., Belton A., Dunning T. (2007). : İnsülinTedavi Uygulamalarının iyileştirilmesi. Çeviren : Özcan Ş., Uluslararası Diyabet Federasyonu

Sağlıklı Günlere.....

HazırlayanGökçe Bahtiyar

International HospitalDiyabet Eğitim Hemşiresi