universiteti#12 (31) 2013iv. javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gazeTi

gagrZeleba me-2 gv.

gagrZeleba me-2 gv.

gagrZeleba me-3 gv.

reqtorobis 100 dRe

gv. 4

gv. 3

gv. 3

gv. 3

Tsu doqtorantebma da mecnierebma

samecniero konkursebSi warmateba moipoves

Tsu eTnologiis instituti internacionalizaciis procesSi

2013/2014 saswavlo wlis Semodgomis semestridan Tsu humanitarul mecniere-baTa fakultetze ucxoeli studentebisT-vis inglisurenovani moduli moqmedebs. sabakalavro programa „eTnologiisa“ da samagistro programa „socialuri da kulturuli anTropologiis“ kuriku-lumSi Semavali akreditirebuli saswav-lo kursebis Seswavla maT ukve inglisur enaze SeuZliaT.

rogorc modulis xelmZRvaneli qeTe-van xuciSvili acxadebs, `am modulis Se-qmnis aucilebloba dRis wesrigSi didi xania idga, radgan erazmus mundusis pro-gramis farglebSi, Tu sxvadasxva evropul universitetebTan gaformebuli memoran-dumebis safuZvelze, sazRvargareTis semes-tris Tsu-Si gatarebis msurvelebis ricx-vi yovelwliurad izrdeba. sabolood,

ucxoel studentTa moTxovnis Sesabamisad, SeirCa Semdegi sagnebi: „saqarTvelos eT-nologia“, „qarTuli miTologia“, „folk-loristikis safuZvlebi“, „eTnografiuli praqtika“ da „kavkasiis xalxTa eTnogra-fia“, romlebzec mimdinare semestrSi 8 studenti daregistrirda. modulis saTa-nado funqcionirebisTvis humanitarul mecnierebaTa fakultetis xarisxis sam-saxuris mier Seiqmna specialuri komis-ia, romlis farglebSic Sedga saleqcio kursebis monitoringi”.

modulis saleqcio kursebi Tsu humanitarul mecnierebaTa fakultetis profesorebs qeTevan xuciSvils, qeTevan sixaruliZesa da elene gogiaSvils, da profesoris asistent, doqtorant, daviT WiRolaSvils mihyavT.

saleqcio kursebi ucxoeli studen-

tebisTvis sainteresoa regionze orien-tirebulobis gamo, radgan maT erTdrou-lad aqvT Tsu enaTa centrSi qarTuli enis swavlisa da sabakalavro, samagistro naSromebze muSaobis saSualeba. savele praqtikis farglebSi, ucxoeli studen-tebi eTnologiis saswavlo–samecniero institutis studentebTan erTad, atare-ben mciremasStabian kvlevebs urbanul anTropologiaSi, romlis Sedegebsac er-Toblivi prezentaciebis saxiT warmoad-genen. Aamgvari praqtika erTiani samec-niero sivrcis Camoyalibebas uwyobs xels, radgan studentebi sakuTar gamocdilebas erTmaneTs uziareben.

am droisTvis ukve SeiZleba iTqvas, rom inglisurenovanma modulma imdenad gaamarTla, misi gafarToebis perspeqti-va arsebobs, Tsu saswavlo programebis

doqtorantebisTvis pirvelad ga-mocxadebul konkursSi ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis 60-ma doqtorantma miiRo dafinan-seba.

konkursis Sedegad Tbilisis saxelm-wifo universiteti liderobs. dafinansebu-li 135 doqtorantidan 60 Tsu-is studentia, rac saerTo dafinansebuli ganacxadebis 44% Seadgens. gamarjvebuli proeqtebis jamuri biujetia 902 197 lari. stu-dan dafinansda 37 doqtoranti (saerTo dafi-nansebuli ganacxadebis 27%, proeqtebis jamuri biujetiT 417 998 lari), ilias sax-

2013 weli ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetisTvis kvlav warmatebuli iyo sxvadasxva samec-niero konkursSi miRweuli warmatebebiT. gasul kviras universitetSi erT-erTi aseTi Sedegi aRniSnes _ SoTa rusTave-lis erovnuli samecniero fondis mier doqtorantebis finansuri mxardaWerisT-vis gamocxadebul konkursSi gamarjveb-ulTa dajildoebis ceremonia gaimarTa. RonisZiebaSi monawiloeba Tsu reqtorma, akademikosma vladimer papavam miiRo.

Tsu reqtorma wels ukve Seajama muS-aobis pirveli 100 dRis manZilze miRweu-li Sedegebi da siaxleebi (pirvel samuSao dRes _ 19 agvistos dadebuli pirobis Ses-abamisad). ganxorcielebulis da axali ini-ciativebis Sesaxeb qvemoT mokle informa-cias gTavazobT:

• Tsu reqtoris, akademikos lado pa-pavas iniciativiT, pirvelad saqarTvelo-Si swored ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti gaizi-arebs msoflios wamyvani universitetebis gamocdilebas da 2014 wlidan amoqmeddeba postdoqtoranturis instituti. konkursis meSveobiT SerCeul 12 doqtors, postdoq-

toranturaSi dasaqmebiT, samecniero kvl-evaSi CarTvis saSualeba miecema.

• samecniero kvlevis xelSewyobis mizniT yoveli wlis aprilSi ivane javax-iSvilis xsovnisadmi miZRvnili ori samec-niero forumi gaimarTeba. forumi profe-sorebTan da mecnier-mkvlevrebTan erTad samive safexuris (bakalavriati, magis-tratura, doqtorantura) studentebsac miscems sakuTari SesaZleblobebis gamov-lenis saSualebas. saukeTeso moxsenebis avtorebs Sesabamisi sertifikati da pre-mia gadaecemaT. 2014 wlis aprilSi pirve-lad gaicema ivane javaxiSvilis saxelobis saerTaSoriso premiac, romelic qarT-

2013 weli ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetisTvis mniSvnelovani weli iyo. universiteti daarsebidan 95 wlis iubiles araerTi mniS-vnelovani RonisZiebiT Sexvda. swored am saiubileo TariRs daemTxva universitetis avtonomiis gzaze gadadgmuli erT-erTi mniSvnelovani siaxlec _ agvistoSi Tsu-s aka-demiurma sabWom konkurentul da Tavisufal arCevnebSi axali reqtori _ akademikosi vladimer papava airCia.

inglisurenovani modulebi eTnologiisa“ da „socialuri da kulturuli anTropologiis“ studentebisTvis

Tsu leqtori _ Wolfram research kompaniis

teqnologiebis pirveli instruqtori qali

aRmosavleT evropidan

Tbilisis saxelmwifo universitetis, zust da sabunebismetyvelo mecnierebaTa fakultetis kompiuteruli mecnierebebis mimarTulebis leqtorma silva torosianma mimdinare wels saerTaSoriso aRiareba moipova. man 29 agvistos warmatebiT Caabara gamocda da seqtembridan aris Wolfram research kompaniis teqnologiebisa da saswavlo kursebis sertificirebuli instruqtori. igi aRmosavleT evropaSi aris pirveli qali, vinc am warmatebas miaRwia.

`Tsu sabavSvo univeristetma~ romelic 2007 wlidan qveynis masStabiT skolebis moswavleebisTvis sxvadasxva proeqts axorcielebs kidev erTi _ `gaacani Seni profesia~ wamoiwyo. aqtivobis mizani sauniversiteto sivrcis saskolosTan daaxloebaa.

`gaacani Seni profesia~

Tsu mecnierebi Savi zRvis sanapiro

zolis ekologiur mdgomareobas

ikvleven

Savi zRvis dabinZurebis problematikis gadasaWrelad, 2011 wlis noembridan 2013 wlis ivnisamde, rumineTisa da saqa-rTvelos teritoriaze, mimdinareobda erToblivi kvlevebi sami qveynis (saqa-rTvelo, germania, saberZneTi) mecnierTa monawileobiT.

vaJTa vokaluri ansambli

`universitetis~ koncerti

2

universiteti

pirveli gverdidan

pirveli gverdidan

pirveli gverdidan

siaxleebi

Tsu doqtorantebma da mecnierebma samecniero

konkursebSi warmateba moipoveselmwifo universitetidan 17 doqtoranti (saerTo dafinansebuli ganacxadebis 13%, proeqtebis jamuri biujetiT 280 292 lari).

proeqtebis Sesabamisad, doqtorantebs fondi swavlis gadasaxads, sadoqtoro kvlevisTvis saWiro xarjebs, sazRvargareT staJirebas an konferenciaze gamgzavrebas da monawileobas daufinansebs.

maCveneblebis mixedviT, yvelaze maRali Sefase-ba _ 100 qula daimsaxura Tsu-is zust da sabunebis-metyvelo mecnierebaTa fakultetis maTematikis de-partamentis doqtorantma maia svanaZem TemisTvis _ `blanti Termodrekadobis Teoriis sasazRvro amocanebis gamokvleva kelvin-voigtis masalebi-saTvis sicarieliT~ (xelmZRvaneli profesori giorgi jaiani). doqtorants Tema praqtikulad dasrulebuli aqvs da grantic or saerTaSoriso konferenciaSi (espaneTi da germania) monawiloebis misaRebad da ucxoel xelmZRvanelTan gotingenis universitetSi vizitisTvis moiTxova.

konkursis erT-erTi gamarjvebulia Tsu, so-cialur da politikur mecnierebaTa fakultetis doqtorantic marex deviZe-mamulaiSvili. misi sa-disertacio Temaa „konfliqtis prevencia “loka-lebs” da “kosmopolitanelebs” Soris organizaci-uli kulturis efeqturobisTvis“. ambobs, rom miRebuli dafinanseba xels Seuwyobs sadisertacio Temis srulyofaSi. amave proeqtiT gaTvaliswineb-

uli aqvs saqarTvelos oTxi didi qalaqis kvleva Temis sakiTxze da samkviriani trening-kursi evro-paSi.

rac Seexeba Sedegebs fakultetebis mixedviT _ Tbilisis saxelmwifo universitetidan sul ward-genili iyo 99 sagranto ganacxadi, maTgan yvelaze meti doqtoranti dafinansda humanitarul mec-nierebaTa fakultetze (26 doqtoranti). Sesabamis-ad, mas mohyvebian ekonomikisa da biznesis (11 doq-toranti), zust da sabunebismetyvelo mecnierebaTa (9 doqtoranti), socialur da politikur mecniere-baTa (8 doqtoranti) da iuridiuli (6 doqtoranti) fakultetebi.

garda doqtorantebis konkursisa, SoTa rusTa-velis erovnulma samecniero fondma samecniero-kvleviTi aparaturis SesyidvisaTvis konkursSi gamarjvebulebi gamoavlina da Tsu-s Svidi proeqti daufinansa.

fondis samecniero sabWos 2013 wlis 11 dekem-bris gadawyvetilebiT, sagranto dafinanseba miiRo 20 proeqtma. maT Soris Tsu-m gaimarjva 6 proeqtSi, xolo 1 proeqtis Tanamonawilea. saqarTvelos te-qnikuri universitets daufinansda 5 proeqti; ilias saxelmwifo universitets - 2 proeqti; Tbilisis sax-elmwifo samedicino universitets - 1 proeqti; saqa-rTvelos agrarul universitets - 1 proeqti.

Tsu eTnologiis instituti internacionalizaciis procesSi

inglisurenovani modulebi eTnologiisa“ da „socialuri da

kulturuli anTropologiis“ studentebisTvis

kurikulumSi arsebuli kursebis damatebiT Tu sa-mecniero mimarTulebis gaaqtiurebiT.

qeTi xuciSvilis TqmiT, “qarTvelologiuri kvlevebi, rogorc erT–erTi prioriteti yovelT-vis wamyvani mimarTuleba iyo Tsu-Si. swored ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo uni-versiteti iyo qarTvelologiuri da, metic, kavka-siologiuri kvlevebisa da swavlebis centri. aq moRvaweobdnen iseTi gamoCenili mecnierebi, ro-goric iyvnen: ivane javaxiSvili, arnold Ciqobava, akaki SaniZe, giorgi Citaia da sxvebi. am tradiciis gagrZeleba iqneboda Tsu-s mxridan isev Tavad et-virTa msoflios sxvadasxva universitetebsa da sa-mecniero centrebSi arsebuli qarTvelologiuri Tu kavkasiologiuri kvlevebiT dakavebuli er-Teulebis koordinireba. mecnierTa Soris piradi da samecniero kavSirebis saSualebiT aseTi urT-ierTobebi Camoyalibebulia”.

Tsu eTnologiis instituti erT-erTi aqtiuri monawilea im proeqtebisa, romlebic erToblivad xorcieldeba sazRvargareTis samecniero-saswavlo centrebTan. 2009 wlidan dRemde Uinstitutis mier ganxorcielebul poreqtebs Sorisaa: templis uni-versitetTan erToblivi proeqti vizualur anTro-pologiaSi “Tbilisoba”. varSavis universitetis eTnologiisa da kulturuli anTropologiis in-stitutis profesorTa leqciebis intensiuri cikli humanitarul mecnierebaTa fakultetis studentebi-sTvis: „Tanamedrove anTropologis problemebi da misi mimarTeba sxva disciplinebTan“... harvardis universitetis devisis centris centraluri aziisa da kavkasiis kvlevebis programis direqtoris jon Soberlainis leqciaTa cikli „problemaze proen-tirebuli kvleva da anTropologiuri midgomebi specifikuri sakiTxebisadmi“. fulbraitis stipen-

diantis, sietlis universitetis doqtoris manuCer Sivas saleqcio kursi: “Tvisebrivi kvlevis meTo-debi”; amsterdamis Tavisufali universitetis prof. francuaza kompanienis leqciaTa intensiuri cikli “kulturis kvlevis meTodologia“; evrokavSiris programis menejer oliver raisneris saleqcio kursi: “sabWoTa warsulis maxsovroba saqarTvelo-Si: mexsierebasa da istorias Soris”; stokhol-mis universitetis doqtor ulrika soderlindis saleqcio kursi: „ra aris sakvebi? interdisciplin-uri meTodebi sakvebis kvlevis magaliTze”. varSa-vis universitetis eTnologiisa da kulturuli anTropologiis institutis docent ivona kaliSevs-kas saleqcio kursi erTkviriani savele samuSaoe-biT „politikuri anTropologia“, nazarbaevis universitetis da Tsu eTnologiis institutis stu-dentebis erToblivi savle kvleva da konferencia Temaze „socialuri procesebis kvleva nacionalur, kulturul da religiur sazRvrebTan mimarTebaSi“, prinstonis universitetis doqtorantis jon gremis saleqio kurss „eTnomusikologia“.

qeTi xuciSvilis ganmartebiT, es CamonaTvali mxolod saswavlo aqtivobis nawilia. amas garda, eTnologiis institutis studentebi CarTuli arian intereTnikur samecniero kvlevebSi. gansakuTrebu-li aRniSvnis Rirsia marburgis universitetTan er-Toblivad warmoebuli samwliani proeqti „kavka-sia, kultura, konfliqti“, romlis ZiriTadi mizani samecnierosTan erTad samxreT kavkasiis qveynebis studentebisTvis erToblivi savele kvlevebis war-moeba iyo. germaniis akademiuri gacvlis samsaxuris mier dafinansebuli proeqtis warmatebis maCvene-belia samecniero publikaciis momzadeba (romelic wlis bolomde gamoicema germaniaSi), aseve pro-eqtis safuZvelze ganviTarebuli axali proeqtebi.

Wolfram research _ kompania awarmoebs maTematikur program-ul uzrunvelyofas. misi mTavari produqti aris teqnikuri kom-piuteruli sistema Wolfram mathe-matica. pirveli versia kompiuter-uli sistemis Wolfram mathematica, Seiqmna 23 ivniss 1988 wels stiven volframis mier (stephen Wolfram), romelmac daiwyo am programaze muSaoba jer kidev studentobis dros.

sistema Wolfram Mathemati-ca warmoadgens kompiuteruli maTematikis sistemas, romelic mravalmxrivi samecniero ga-moTvlebis Catarebis saSualebas iZleva, elementaluri maTema-tikidan dawyebuli, gamoTvliTi meTodebis rTuli realizaciiT damTavrebuli. kompiuteruli sistema Wolfram mathematica aris sakmaod kargi aparati kvleviTi da saswavlo xasiaTis amocanebis gadawyvetaSi.

kompiuteruli sistema Wol-fram mathematica saSualebas aZlevs momxmarebels imuSaos masTan, rogorc kalkulatorTan da rogorc mZlavr daprogr-amebis sistemasTan, romlis sa-SualebiT momxmarebels SeuZlia maTematikuri modelebis ageba da maTi gamokvleva. Wolfram math-ematica sistemis daprogramebis ena aZlevs saSualebas momxmareb-els gaafarTovos sistema axali funqciebiT da agreTve Seqmnas sx-vadasxva programuli modulebi, romlebic interaqtiur reJimSi imuSaveben. amasTan igi uzrunve-lyofs daprogramebis sxvadasxva meTodis da stilis gamoyenebas: logikuri daprogrameba, funq-cionaluri daprogrameba, grafi-kuli daprogrameba, proceduli daprogrameba, dinamiuri dapro-grameba. es sistema aris yvelaze Zlieri da mravalmxrivi gamoTv-liTi sistema msoflioSi.

Wolfram mathematica kompa-niis serTificirebuli instruq-torebi arian gansakuTrebuli niWiT dajildoebuli maswavle-blebi, romlebic arian msoflio

masStabiT Wolfram teqnologiebis eqspertebi. instruqtorebis na-wili Wolfram mathematica kompa-niis TanamSromlebi, nawili ki samecniero sferos warmoamdgen-lebi arian.

silva torosianma, romelic gaxlavT fakultetis ufrosi in-Jineri, kompiuteruli sistemis Wolfram mathematica gamoyeneba daiwyo 2004 wlidan, magistris xarisxze muSaobisas. 2005 wels misma sadiplomo namuSevarma ax-algazrda mecnierTa respubli-kur konferenciaze mesame adgili moipova.

torosiani mis mier Seqm-nil Wolfram mathematica-s sates-to programas Tsu-Si iyenebs studentTa gamokiTxvis dros. agreTve Seqmnili aqvs am pro-gramaSi sxvadasxva animaciebi da programebi. igi gaxlavT am Temaze ori samcniero statiis avtori. misi saswavlo kurisis saxelia `kompiuteruli sistema Wolfram mathematica da misi Sesa-Zleblobi~.

„Tsu-Si vaswavli 2007 wli-dan. Cemi azriT, studenti unda daeuflos kompiuterul paketTan muSaobas mathematica 7/8/9 siste-mis bazaze, radgan studentma unda SeiZinos aucilebeli codna da praqtikuli unar-Cvevebi math-ematica 7/8/9 sistemis garemoSi efeqtiani programirebisaTvis da gamoimuSaos damoukideblad swavlis interesi da unari. amas-Tan studenti unda daeuflos da Tavisuflad gamoiyenos Taname-drove teqnologiebi“, _ acxadebs silvia torosiani.

misi TqmiT, saerTaSoriso aRiarebam mas ufro meti stim-uli misca saqmianobis warmate-biT ganxorcielebisTvis da surs studentebsac gauziaros igi, rac aisaxeba maTi interesis gazrdaSi am sistemis swavlis mimarT.

mecnieris survilia momaval-Si kidev ufro aimaRlos kvali-fikacia, ris dafinansebasac sx-vadasxva qveynebSi kompania Wol-fram mathematica uzrunvelyofs.

Tsu leqtori _ Wolfram research kompaniis

teqnologiebisa pirveli instruqtori qali

aRmosavleT evropidan

Tbilisis saxelmwifo universitetis, zust da sabunebismetyvelo mecnierebaTa fakultetis kompiuteruli mecnierebebis mimarTulebis leqtorma silva torosianma mimdinare wels saerTaSoriso aRiareba moipova. man 29 agvistos warmatebiT Caabara gamocda da seqtembridan aris Wolfram research kompaniis teqnologiebisa da saswavlo kursebis sertificirebuli instruqtori. igi aRmosavleT evropaSi aris pirveli qali, vinc am warmatebas miaRwia.

lado Wanturias germaniis universitetissapatio doqtoris wodeba mieniWa

2013 wlis 22 noembers Tsu profesor lado Wanturias kilis uni-versitetis sapatio doqtoris wodeba mieniWa. aRsaniSnavia, rom lado Wanturia pirveli qarTveli mecnieri iuristia, romelmac germaniis universitetis sapatio doqtoris wodeba miiRo. kilis universitetis mier es wodeba blos 10 wlis win iyo miniWebuli.

dajildoebisadmi miZRvnil sazeimo sxdomaze saqarTvelos sagareo saqmeTa ministris maia fanjikiZis mimarTviT damswre sazoga-doebas germaniaSi saqarTvelos elCad lado Wanturias daniSvnis Sesaxeb emcno. kilis xelovnebis muzeumis saaqto darbazSi gamarTul sazeimo sxdomaze universitetis reqtorma profesorma fukem, iurid-iuli fakultetis dekanma maier-pritcelma da aRmosavleT evropis samarTlis institutis direqtorma, profesorma aleqsander trunkma lado Wanturias nayofier samecniero saqmianobaze isaubres post-sabWoTa qveynebSi mimdinare samarTlebrivi reformebis sakiTxSi da am kuTxiT misi roli aRniSnes. Tavis mxriv moxsenebaSi lado Wantu-riam saqarTveloSi germaniis mxardaWeriT ganxorcielebul samar-Tlebriv reformebze, am sferoSi germanul-qarTuli TanamSromlo-baze, germaniis universitetebisa da samecniero dawesebulebebis mier axalgazrda Taobis iuristebis momzadebis saqmeSi Setanil wvlilze isaubra.

3

universiteti

pirveli gverdidan

reqtorobis 100 dRe

velologiaSi Setanili samecniero wvlilisTvis ucxo qveynis moqalaqes or weliwadSi erTxel ga-daecema.~

• leqtorTa motivacias da studentTa azris gaT-valiswinebas isaxavs miznad kidev erTi iniciativa _ premiebi dawesda saukeTeso pedagogebisTvis, romelsac bakalavriatis studentebi daasaxeleben. reqtoris stipendiiT dajildovdeba yovel semes-trSi saukeTeso akademiuri moswrebis mqone stu-dentic.

• 100 dRis ganmavlobaSi axali SemadgenlobiT muSaoba ganaaxla reqtoris mrCevelTa sabWom. saredaqcio-sagamomcemlo sabWoc ganaxlebuli SemadgenlobiT izrunebs sauniversiteto biblioTe-kis gamravlferovnebasa da saswavlo literatu-riT uzrunvelyofaze. daiwyo axali, Tanamedrove saxelmZRvaneloebis Targmnis procesi. saswavlo literaturis TargmanisTvis 2014 wlis biujetSi 300 aTasi larze meti gamoiyofa. 100-dRian periodSi ki ukve SeZenilia 521 dasaxelebis 1305 saxelmZRvane-lo, muSavdeba biblioTekis wignadi fondis cifrul matareblebze gadatanis proeqti.

• Tbilisis saxelmwifo universitetis admin-istracia aqtiurad muSaobs laboratoriebis ga-naxlebaze. cota xnis win Tbilisis saxelmwifo uni-versitetSi gaixsna multimedia centri, romelic Jurnalistikis da sxva mimarTulebebis studentebs Sesabamisi unar-Cvevebis ganviTarebaSi daexmareba, aRiWurva fizikis axali laboratoria, Tsu-s monaw-ileobiT iqmneba qarTuli Sriftebis laborato-ria.

• 100 dRis ganmavlobaSi cvlilebebi Seexo aka-demiuri Tanamdebobebis dasakaveblad konkursis Catarebis da konkursis Sedegebis gasaCivrebis we-sebs. konkursantebs SeeZlebaT isargeblon apela-ciis martivi meqanizmiT. mzaddeba administraciuli da saxelfaso reforma universitetSi, romlis gatarebac 2014 wels igegmeba.

• momaval wels aseve funqcionirebas daiwyebs karieruli centri, romlis mTavari funqcia bizne-sis Tsu-Tan daaxloeba, kerZod, studentebis biznes-Si CarTulobis gazrda iqneba.

• Tsu reqtori aqtiurad agrZelebs TanamSrom-lobas samTavrobo struqturebTan. bolo periodSi lado papavam mimarTa saqarTvelos mTavrobas ram-denime iniciativiT, maT Soris doqtoranturis sax-elmwifo biujetidan srulad dafinansebis Sesaxeb, geografiisa da geologiis mimarTulebebis srul sabiujeto dafinansebaze da Tsu-Tan integrirebu-li kvleviTi institutebis Senobebis SenarCunebis aucileblobasTan dakavSirebiT. aseve viTardeba universitetis TanamSromloba arasamTavrobo da biznes seqtorebTan.

• da bolos, Tbilisis saxelmwifo universite-tis istoriis warmosaCenad daigegma ramdenime proeqti. universitetis istoriul SenobaSi mimdi-nareobs saxelobiTi auditoriebis da Zeglebis aR-dgena, uaxloes periodSi universitetis panTeonSi ivane javaxiSvilis erT-erTi Tanamoazris ioseb yifSiZis neStis gadmosveneba moxdeba. 2014 wlis Semodgomaze ki Tsu ioseb yifSiZis dabadebidan 130 wlis iubiles aRniSnavs.

`Tsu sabavSvo universitetis~ egidiT ganxor-cielebuli TiToeuli proeqti, romelSic Cveni universitetis, rogorc profesor-maswavleblebi ise studentebi arian CarTuli universitetis Ses-axeb skolis moswavleebisTvis, abiturientebisTvis maqsimalur informaciis miwodebas isaxavs miznad. momavali studentebisTvis imis gansamartad Tu ra SesaZlebloblebi arsebobs universitetSi Cvens mier ramdenime ki erTmaneTisgan TemiT da specifikiT gansxvavebuli proeqti xorcieldeba. `airCie Seni profesiis~ meSveobiT ki skolis mo-swavleebs samomavlod profesiis arCevaSi gvinda davexmaroT.~ – acxadebs `Tsu sabavSvo universite-tis~ koordinatori, reqtoris mrCeveli marina lomouri. Mmisi TqmiT, proeqti socialur da poli-tikur mecnierebaTa fakultetis kursdamTavrebul giorgi grigolaSvilsa da Tsu zusti da sabunebism-etyvelo mecnierebaTa fakultetis studentis gior-gi Calauris aqtiuri monawileobiT ganxorcielda.

Tbilisis eqvsi raionidan resurscentrebTan kon-sultaciis Sedegad SerCeul eqvs skolaSi `sabavSvo universitetis~ warmoamdgenlebi skolis moswavlee-bTan periodul Sexvedrebs marTaven. kargi akademi-uri moswrebis mqone maRalkurselebi bavSvebs Tsu-Si arsebuli 6 fakultetis 50-ze meti specialobis Sesaxeb acnoben informacias. Aaraformalur garemo-Si moswavleebs maTTvis saintereso fakultetis da specialobis Sesaxeb sakmaod detaluri informaciis miReba imave fakultetis studentebisgan SeuZliaT.

rogorc marina lomouri acxadebs, xSirad mo-mavl students sakmaod bundovani warmoadgena aqvs imis Sesaxeb Tu ra mimarTulebebs moicavs rome-lime fakulteti, Tu konkretulad risi Seswavla mouwevs da raze unda gaakeTos aqcenti ufro maRa-li moswrebisTvis. yovelive amis gasagebad da Se-sabamisad momavalSi sakuTari karieris ukeTesad dasagegmad maT `Tsu sabavSvo universitetis~ spe-cialurad SerCeuli studentebi daexmarebian.

`gaacani Seni profesia~`Tsu sabavSvo univeristetma~ romelic 2007 wlidan qveynis masStabiT skolebis moswavleebisTvis sxvadasxva proeqts axorcielebs kidev erTi _ `gaacani Seni profesia~ wamoiwyo. yvela im aqtivobis mizani rac aqamde `sabavSvo universitetis mier xorcieldeba da dRemde grZeldeba, sauniversiteto sivrcis saskolosTan daaxloebaa. ukve warmatebul proeqtebs Soris ukve SeiZleba dasaxeldes e.w. `norCTa skolebi~, `Tsu despani~ da sxva.

Savi zRvis dabinZurebis problematikis gadasaWrelad, 2011 wlis noembridan 2013 wlis ivnisamde, rumineTisa da saqa-rTvelos teritoriaze, mimdi-nareobda erToblivi kvlevebi sami qveynis (saqarTvelo, ger-mania, saberZneTi) mecnierTa mo-nawileobiT. saqarTvelos mxridan proeqtSi CarTulni iyvnen Tsu m. nodias geofizikis institutis, hidrogeofizikisa da geoTermiis kvleviTi centris TanamSromlebi: centris xelmZ-Rvaneli, proeqtis samecniero xelmZRvaneli saqarTvelos mxridan doq. giorgi meliqaZe. aseve, proeqtis monawileebi: mariam TodaZe, zurab maCaiZe, nino kapanaZe da aleqsandre WankvetaZe. kvlevaSi germaniis mxridan minawiloebdnen helm-holcis ekologiuri kvlevebis centris warmomadgenlebi qalaq

laifcigidan (proeqtis samec-niero xelmZRvaneli doqtori mixeil Suberti). saberZneTidan _ saberZneTis zRvebis kvlevis cen-tris mecnierebi qalaq anaviso-sidan (samecniero xelmZRvaneli doq. qristos cabarisi).

“es iyo mcdeloba sxvadasxva wylis ekologiuri ”traserebis” (advilad amocnobadi nivTiereba, romliTac SesaZlebelia ganisaz-Rvros wylis nakadis moZraobis traeqtoria da misi Tvisebebi) gamoyenebiT mogvexdina miwisqve-Sa wylis gantvirTvis zonis lo-kalizacia da raodenobis gansaz-Rvra. ekologiuri ”traserebi” (iseTebi rogoricaa stabiluri da radioaqtiuli izotopebi) warmoadgenen nivTierebebs, rom-lebic arseboben bunebaSi da warmoiSvebian gansazRvruli wy-aroebidan. xelovnuri ”traser-ebisagan” gansxvavebiT isini ar abinZureben garemos. aseve, miRe-buli Sedegebis dadasturebis mizniT, gamoyenebuli iqna Tanamg-zavruli monacemebi. kerZod, ger-manelma kolegebma Seiswavles aWaris teritoriisTvis sateli-turi monacemebi da gaanalizes dedamiwisa da zRvis zedapiris Termuli fonis masala. saqarT-veloSi msgavsi sazRvao da sax-meleTo kvlevaTa kompleqsi ekologiuri ”traserebis” gamoy-enebiT pirvelad ganxorcielda.”- acxadebs kvlevis xelmZRvaneli giorgi meliqaZe.

kvlevebisTvis SerCeuli iqna Savi zRvis aRmosavleTiT, saqa-rTvelos mTiani da Savi zRvis

dasavleTiT, rumineTis dablo-bi raionebi. kerZod, konstan-casa da aWaris sanapiro zolebi. mecnieris ganmartebiT, aWaris sakvlevi regioni warmoadgens zedapiruli wylebis intensiuri gantvirTvis zonas, sadac Tavs iyris rogorc am regionis, ise mis farglebs gareT mdebare msxvili samrewvelo obieqtebis, qalaqebis sayofacxovrebo to-qsikuri da sasoflo-sameurneo narCenebiT dabinZurebuli wyle-bi.Aam teritoriis farglebSi gan-lagebulia saqarTvelos msxvili samrewvelo-saporto qalaqi ba-Tumi, qalaqi qobuleTi, mravali sofeli da dasaxlebuli punqti, romlebic Tavisi sayofacxovre-bo, sasoflo-sameurneo da sam-rewvelo narCenebiT abinZureben Sav zRvas. aWaris regionSi ganvi-Tarebuli meCaieoba, mesimindeo-ba, mecitruseoba, mineraluri sa-

suqebis da Sxamqimikatebis farTo gamoyenebas gulisxmobs. regioni aseve moicavs baqo-sufsis navTo-bsadenis bolo monakveTs, didi navTobterminaliT uSualod zR-vis napirze.Aam faqtorebis gaT-valiswinebiT, mecnierTa azriT, aq aSkarad ikveTeba SesaZlo ekologiuri problemebi.

kvlevis Sedegad dadginda miwisqveSa wylis nakadis moZ-raobis da zRvaSi gantvirTvis ubani aWaris sanapiro zolSi da ganisazRvra misi areali. ker-Zod, gamovlinda ori aqtiuri gantvirTvis ubani. pirveli, pi-robiTad, qobuleTis centrTan da meore sof. Caqvis maxlo-blad. dadginda dabinZurebis zedapiruli xasiaTi. kvlevis monawileTa mier aiTrofikaciis intensivobis dasadgenad, ganisaz-Rvra nitratebis da fosfatebis Semcvelobebi sakvlevi regionis miwisqveSa wylebsa da zRvaSi. kvlevis Sedegebi damaimedebe-lia _ sabednierod, toqsinebi miwisqveSa wylebSi dasaSveb normaze naklebi aRmoCnda _mag-aliTad, mdinare kintriSSi da Caqvis wyalSi. Ees maCveneblebi droTa ganamavlobaSi SeiZleba Seicvalos, Tu isev moxda saso-flo sameurneo savargulebis gamdidreba SxamqimikatebiT. Tsu mecnierTa rekomendaciiT, zRvis am sanapiro zolis ekologiuri usafrTxoebis uzrunvelsayofad miwisqveSa wylebis zRvaSi Ca-dinebis am ubnebze sakontrolo gazomvebis perioduli Catarebaa mizanSewonili.

Tsu mecnierebi Savi zRvis sanapiro zolis ekologiur

mdgomareobas ikvleven ramdenad dabinZurebulia Savi zRvis sanapiro zoli? ra zegavlenas axdens masze Camdinare wylebi? ra unda gakeTdes mZime Sedegebis Tavidan asacileblad? _ am kiTxvebze pasuxis gacema iyo mizani SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondisa da evrogaerTianebis erToblivi grantis _ Bs-era NeT „sGD Black sea“ “zRvis sanapir-oebis dabinZurebisa da aiTrofikaciis (toqsinebiT _ nitratebiT da fosfatebiT dabinZureba), prevenciis mizniT, miwisqveSa wylebis zRvisqveSa gantvirTvis (zRvaSi gaJonvis) Seswavla~.

`sabavSvo universitetis~ msmenelebi Tsu-Si

4

universiteti

gazeTi momzadda Tsu sazogadoebasTan urTierTobis departamentis mier. sakontaqto informacia _ tel: 2 22 23 91; el.fosta: tsupr@tsu.ge; veb-gverdi: www.tsu.edu.ge

fotogamofena `saqarTvelos myinvarebi~siaxleebi

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelm-wifo universitetSi gaixsna Tsu doqtorantis levan tieliZis personaluri fotogamofena „saqarTvelos myinvarebi“.

gamofenaze warmodgenili iyo saqarTvelos myinva-rebis peizaJebi, romelic gadaRebulia levan tieliZis mier, Tsu geografiis institutis egidiT Catarebuli eqspediciebis ganmavlobaSi; agreTve farTo sazogadoe-bisTvis aqamde ucnobi XIX saukunis saqarTvelos myinva-rebis unikaluri fotoebi, romelic cnobili italieli mogzauris _ vitorio selas mier aris gadaRebuli; aseve XX saukunis ocdaaTian wlebSi geografiis institutis

mecnierebis mier gadaRebuli myinvarebis fotoebi. gamof-enaze damTvalierebels globaluri daTbobis Sedegad myinvarze warmoqmnili cvlilebebis dafiqsirebis saSu-aleba hqonda.

RonisZiebaze naCvenebi iyo dokumenturi filmi ,,eqs-pediciebi kavkasionis myinvarebze’’, romelSic asaxuli iyo sxvadasxva wlebis savele samuSaoebi kavkasionis zo-gierT myinvarze.

gamofena ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis sax-elmwifo universitetis daarsebidan 95 da vaxuSti bagra-tionis geografiis institutis daarsebidan 80 wlis iu-biles meZRvna.

24 dekembers gaimarTa Tsu-s mxiarulTa da sazri-anTa klubis Cempionatis finali, romelSic monawil-eobas iRebdnen gundebi: "isini Camovidnen maRlividan", "boloebi", "dekolte", "hopla".

misalmebis da musikaluri sketCis konkursebis Sedegad gamovlinda fre da gundebs, "boloebi" da "hopla" mouxdaT Sejibreba kiTxva-pasuxis konkursSi.

kiTxva pasuxis sakmaod grZelvadiani konkursis Semdgom gamovlinda gamarjvebuli gundi "hopla", romelmac namdvilad daimsaxura gamarjveba, mayureb-lis siyvaruli da simpaTia.

vaJTa vokalurma ansamblma `universitetma~ bolo wlebis manZilze pirveli solo koncerti Caatara. ans-ambli universitetis bazaze ukve wlebia arsebobs, Tum-ca, bolo periods misi Semadgenloba gadaxalisda da ganaxlda. ansambli Sedgeba 12 momRerlisagan. xelmZ-Rvaneli – gamoCenili lotbari, ansambl "qarTuli xmebi"-s solisti v. doliZe. ansambli monawileobs ro-

gorc sauniversiteto RonisZiebebSi, aseve saqarTvelos masStabiT gamarTul yvela folklorul RonisZiebaSi. ansamblis repertuarSia saqarTvelos yvela kuTxis xalxuri simRerebi. ansambli intensiurad muSaobs Zve-li qarTuli simRerebis moZiebasa da mis damuSavebaze, magram mis repertuarSi aris Tanamedrove kompozitor-Ta simRerebic.

vaJTa vokaluri ansambli

`universitetis~ koncerti

11 oqro, 2 vercxli da 2 brinjao _ Tsu-s gunds

2014 wlis studenturi ligis SesarCevi etapi futsalSi

4-9 dekembers fineTSi, qalaq tampereSi gaimarTa msoflio Cempionati `Powerlifting~-Si, sadac 27 qveynis gun-di iRebda monawileobas. Cempionatze ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gundi saqarTvelos saxeliT warsdga. Tsu-s gundma erT-erTi saukeTeso Sedegi aCvena, misma wevrebma 11 oqros, 2 vercx-lis da 2 brinjaos medali moipova:

1. zurab WavWaniZe 125 kg. woniTi kategoria veteranebi (monawile, mwvrTneli). 4 oqros medali: Zalismieri or-Widi, Zalismieri samWidi, wolWimi da amoweva.

2. zurab TavarTqilaZe 100 kg. woniTi kategoria. 2 oqros medali: Zalismieri orWidi da amoweva.

3. daviT CiTinaSvili 90 kg. woniTi kategoria. moipova 3 oqros medali: Zalismieri orWidi, wolWimi da amoweva.

4. giorgi daviTaSvili 125 kg. woniTi kategoria. 2 oqros medali: Zalismieri orWidi da Zaliermieri amow-eva. moipova vercxli wolWimSi da brinjao Zalismier samWidSi.

5. avTandil xelaSvili 90 kg. woniTi kategoria. moipo-va vercxli Zalismier samWidSi da brinjao _ wolWimSi.

saqarTvelos sauniversiteto sportis federacia saqarTvelos sportisa da axalgazrdobis saqmeTa samin-istros da kompania "bilaini"-s mxardaWeriT mimdinare wlis 1 noembers daiwyo 2014 wlis studenturi ligis Ses-arCevi etapi futsalSi saqarTveloSi akreditebul umaR-les saswavleblebs Soris.

11 dekembers dasrulda jgufuri etapi, sadac Tsu-s gundi 4 gamarjvebiT pirvel adgilze gavida. finaluri etapi daiwyeba Tebervlidan, sadac 12 universitetis gundi miiRebs monawileobas.

mivulocoT sportsmenebs gamarjveba da vusurvoT warmatebebi!

man-san-kanis finalSi gamarjvebuli gundi gamovlinda!

24 dekembers Tsu kulturisa da sportis departamentis da Tsu studenturi TviTmmarTvelobis organizebiT mxiarulTa da sazrianTa klubis gundebis finaluri Sexvedra gaimarTa.

* * *24 dekembers Tsu arnold Ciqobavas saxelobis enaT-

mecnierebis institutSi filologisa da istorikosis ali Tandilavas 100 wlis iubilisadmi miZRvnili RonisZieba da wignis „lazuri leqsikoni“ prezentacia-gayidva gaimarTa.

* * *24 dekembers Tsu-Si tartus (estoneTi) universitetis

warmomadgenlis aleqsandre Canadiris leqcia-seminari gaimarTa.

* * *22 dekembers Tsu zust da sabunebismetyvelo mecni-

erebaTa fakultetis da „Tsu sabavSvo universitetis“ iniciativiT „viqtorina 2013-2014“ gaimarTa. viqtorinaSi saqarTvelos masStabiT 49 skola monawileobda. naxevarfinalSi 22 gundi gadavida.

* * *22 dekembers Tsu-Si arsebuli „Tsu-eko klubi“-is mier

daiwyo kampania wiwvovani xeebis da gansakuTrebulad naZvebis gadarCenis mizniT. kampaniis farglebSi gai-marTa konkursi skolis mosawavleebisaTvis _ „Seqmeni Seni saaxalwlo naZvis xe“. konkursis mTavari piroba iyo naZvis xe sayofacxovrebo narCenebisgan yofiliyo damzadebuli da riTac garemos aranairi ziani ar miadgeboda. gamarjvebulebi ki facebook mowonebebisa da Jiuris saSualebiT 27 dekembers gamovlindnen.

* * *23-27 dekembers saqarTvelos erovnul muzeumSi

eqvTime TayaiSvilis dabadebidan 150 wlisTavisadmi miZRvnili kvireuli gaimarTa.

* * *14 dekembers Tsu-Si gaimarTa leqcia-masterklasi

Temaze “artikulacia da okluzia”. leqcia kievis maRali esTetikuri da funqciuri stomatologiuri reabilitaciis centris xelmZRvanelma viqtor kriJanovskim wai-kiTxa. RonisZieba saqarTvelos implantologTa aso-ciaciis, saqarTvelos stomatologTa asociaciisa da stomatologiuri klinika ,,densi”-is organizebiT gaimarTa.

* * *18 dekembers Tsu-Si kompania „britiS amerikan

tobako“-m konkursSi Tsu ekonomikisa da biznesis da iuridiuli fakultetis 12 gamarjvebuli studenti daajildova. konkursSi gamarjvebulebs „britiS ame-rikan tobako“ swavlis safasurs gadauxdis.

* * *18 dekembers, Tsu socialur da politikur mecniereba-

Ta fakultetma leikemiiT daavadebuli bavSvebis dasax-mareblad sisxlis gaRebis aqcias umaspinZla.

* * *17 dekembers Tsu-s evrokolejis (college of europe)

sagareo urTierTobaTa departamentis xelmZRvaneli riCard vaSingtoni ewvia. studentebTan Sexvedraze riCa-rd vaSingtonma evrokolejSi stipendiebis mopovebis SesaZleblobis Sesaxeb isaubra.

* * *16 dekembers olimpiadaSi „axalgazrda iuristebi

konstituciuri uflebebisTvis“ saukeTeso gundad Tsu iuridiuli fakultetis gundi _ givi luaSvilisa da zurab kapanaZis SemadgenlobiT dasaxelda.

* * *16 dekembers Tsu konfliqtebis analizisa da maTvis

centrSi israelis elCma saqarTveloSi iuval fuqsim waikiTxa sajaro leqcia Temaze „axlo aRmosavleTi - konfliqtebi da maTi mogvarebis gzebi“.

* * *

16 dekembers Tsu-Si saqarTvelos arbitrTa aso-ciaciis Tavmjdomarem laSa nodiam sajaro leqcia waikiTxa Temaze: arbitrTa eTikis normebi (principebi) da maTi mniSvneloba saarbitraJo procesisTvis.

* * *16 dekembers Tsu pirveli korpusis baRSi

sazogadoebrivi mauwyeblis saxeliT kviparosis xe dairgo. kviparosis xe sazogadoebrivi mauwyeblis generaluri direqtoris movaleobis Semsrulebelma Tamaz tyemalaZem da Tsu administraciis xelmZRvanelis moadgilem ermi qemokliZem darges.

* * *11 dekembridan universitetSi studenturi foto-

konkursi `UNIkadri~ 2014 gamocxadda, monawileobis msurvelebma 26 ianvris CaTvliT fotoebis gadagzavna SeuZliaT sakonkurso misamarTze unikadri@tsu.ge. damatebiTi informacia ixileT: http://tsu.edu.ge/ge/mainnews/WcrDIeo8sXQrGTho