Ubuntu in Kurdish

35
پێکردني ئوبونتویستەمي کار دەربارەى سیذەشا ل ک)تبتی ئفۆ( تبێی ئ یرهی ف لۆگۆ٠١.٠١ ەە جێگیر کرا ـــکشکرد داب لێکک یتبی ئشکر دابم ئاتش ئ که،ەدای کراەرچا ض ژێر هافکص ل لی اه تب ئپێکرد کاره ضیطتى ڕاژە بێت،لهێس یاتۆپ،ڕپ ە بۆە زۆر شیا،یتێکارب به ضیطتبتذ،ئ...کترۆل ئضیي،پۆضت پڕۆگراهو ،بۆی ت پێیطت پێ کە ئی کاى پڕۆگراه بهیش یت یت،ێ بکارە ب دایبگریتات،ئهم ضیطتدەیت باکات پارە ب یطتیچ کات پێ یی خۆڕای ناوەڕۆک ٠ ەشا ە دۆزیێت چۆتب ئ ٢ ەشا ە دۆزیاڵ کێر ٣ ەکا دەرچەشا ه تب ئ ٤ زۆر تێبیگ گری ٥ ذزرا داهتب ئo ٥.٠ یطت پێکا ڕەقo ٥.٢ داگرتتب ئo ٥.٣ Dual-Booting ذۆزی تبڵ ئگ ل ٥.٣.٠ اێکار ب Startup Manager ڕیکخطت بۆ گۆڕیGrub o ٥.٤ Dual-Booting ڵگ هاک لتب ئ ٥.٤.٠ هاکذزرا داهتب ئا د ٥.٤.٢ تب ئذزرا داه هاکا دo ٥.٥ ەشا ە بۆێیکرد ێی ٥.٥.٠ ەذزرا داهێی ەشا ا پڕۆگرام د ٦ اێ دەرکرد زۆرتب ئەکارا داo ٦.٠ جۆرەکاەکاىرا داo ٦.٢ ەکاىرا داکرد زۆراێکارب بSynaptic o ٦.٣ ر ڕێبکرد زۆرەکاىرا داo ٦.٤ کا کلیلکرد زۆرەکاىرا دا ٧ گرزە ل گذزرا داهڵ ەێیکرد o ٧.٠ Apt کاچیڵ بگ لرزە گo ٧.٢ رزەکا گذزرا داهdeb o ٧.٣ (Tar/GZip) ڵگ ل(Tar/Bzip2) o ٧.٤ رزە ل گذزرا داهەرچا ض ٧.٤.٠ رزە گضتکرد درdeb ەرچا ضکاڕگ پ ل

description

About Ubuntu in Kurdish

Transcript of Ubuntu in Kurdish

Page 1: Ubuntu in Kurdish

دەربارەى سیستەمي کارپێکردني ئوبونتو

ـــە جێگیر کراە ٠١.٠١لۆگۆ فرهیی ێی ئبت )فۆتی ئبت( ک لەشاذی

ا لیکص ل ژێر هاف ضرچاە کراەدای،ه کش ئتا ئم دابشکری ئبت یکێک ل دابشکردک

ضیطته بکاربێیت،ە زۆر شیاە بۆ الپتۆپ،ڕهێس یاى ڕاژە بێت،ل ضیطته کارپێکرد ئبت ه

تی هیش ب پڕۆگراهکاى ی ئە ک پێیطتت پێ ی،بۆ و پڕۆگراه ضیي،پۆضت ئلکترۆ...تذ،ئب

خۆڕاییی یچ کات پێیطت اکات پارە بدەیت بم ضیطته،ئتا دایبگریت ە بکار بێیت،

ناوەڕۆک

ئبت چۆێت دۆزیە ەشا ٠

کێراڵ دۆزیە ەشا ٢

ئبت ه ەشا دەرچەکا ٣

گریگ تێبی زۆر ٤

ئبت داهزراذ ٥

o ڕەقکااڵ پێیطت ٥.٠

o ئبت داگرت ٥.٢

o ٥.٣ Dual-Booting لگڵ ئبت یذۆز

بکارێا ٥.٣.٠ Startup Manager بۆ گۆڕی ڕیکخطت Grub

o ٥.٤ Dual-Booting ئبت هاک لگڵ

دا ئبت داهزراذ هاک ٥.٤.٠

دا هاک داهزراذ ئبت ٥.٤.٢

o ێی ێیکردە بۆ ەشا ٥.٥

پڕۆگرام دا ەشا ێی داهزراذە ٥.٥.٠

داراەکا ئبت زۆرکرد دەرێا ٦

o داراەکاى جۆرەکا ٦.٠

o ببکارێا زۆرکرد داراەکاى ٦.٢ Synaptic

o داراەکاى زۆرکرد ڕێبر ٦.٣

o داراەکاى زۆرکرد کلیلکا ٦.٤

ێیکردە ڵداهزراذ گرزە لگ ٧

o ٧.٠ Apt گرزە لگڵ بچیکا

o داهزراذ گرزەکا ٧.٢ deb

o ٧.٣ (Tar/GZip) لگڵ (Tar/Bzip2)

o ضرچاە داهزراذ گرزە ل ٧.٤

درضتکرد گرزە ٧.٤.٠ deb ل پڕگکا ضرچاە

Page 2: Ubuntu in Kurdish

o ٧.٥ Aptitude

o ٧.٦ Synaptic Package Manager

o ٧.٧ Add/Remove Programs

o ڕێبر ێکردە ٧.٧

o ئۆتۆهاتیک ێکردە ٧.٧

ئبت پێەکرا داااه ٧

o ٧.٠ Compiz Fusion

٧.٠.٠ Fusion Icon

o ٧.٢ Emerald

o گۆڕی ٧.٣ USplash Boot Screen

o ٧.٤ Virtualization

٧.٤.٠ VirtualBox

o داهزراذ ٧.٥ Wine

ب ٧.٥.٠ executable ئ داااهای ل جۆری کردی .exeــي

o کرد زیادکرد تخت کلیل ٧.٦

o کرد داهزراذ جۆرەپیت ٧.٧

o ڤیذیۆ لگڵ دااه گرافیک ٧.٧

٧.٧.٠ -Kino -Non-linear Video Editing Suite

٧.٧.٢ -Cinelerra -Non-linear Video Editing Suite

٧.٧.٣ -KdenLive -Non-linear Video Editing Suite for KDE

٧.٧.٤ Dia (Diagram editor)

٧.٧.٥ -Kivio -Diagram editor

٧.٧.٦ GIMP (Image Manipulator)

٧.٧.٧ Inkscape Vector Illustrator

o ئیترێت داااه ٧.٧

ێبگڕ ٧.٧.٠

٧.٧.٠.٠ Mozilla Firefox

٧.٧.٠.٠.٠ FireFTP بۆ Firefox

٧.٧.٢ IceCat

٧.٧.٣ Opera

o ٧.٠١ Download Managers

o پۆضت ڕاژەخاز ٧.٠٠

٧.٠٠.٠ Evolution

٧.٠٠.٢ Thunderbird

o ڕاژەخاز ٧.٠٢ FTP

٧.٠٢.٠ Filezilla

ئبت بڕیەبرد ضیطته ٧

o ٧.٠ Automating Tasks

o ٧.٢ Boot Menu

چژرەە ڕێکخطت پێڕضت ٧.٢.٠

بڕێەبرد ڕێکخطتي ٧.٢.٢ GRUB boot

o ضرەک داااهکا ٧.٣

o ٧.٤ Kill a process

o چاالککرد ٧.٥ NUM LOCK On Startup

o ضیطتم پاڵپشت ٧.٦

o ضیطتم گڕاذە ٧.٧

Page 3: Ubuntu in Kurdish

o بکارێر بڕیەبرایت ٧.٧

بکارێرێک ێی زۆرکرد ٧.٧.٠

٧.٧.٢ Modify Users

بکارێر ضڕیە ٧.٧.٣

تێپڕەش لبیرچەی ٧.٧.٤

بکارێر گۆڕی گرپ ٧.٧.٥

٧.٧.٦ Parental controls

o ێب پاڵێە اەڕۆک ٧.٧

ڕاژەکار ٠١

چذ فرهاێکی گرگ ل ٠٠ ubuntu

o بۆ داهزراذی ڕهێسی ٠٠.٠ gnome

o بۆ داهزراذی ڕهێسی ٠٠.٢ kde

o چاالککردی ئاگرە دیار ٠٠.٣ firewall

o زیادکردی ڕێطایک ٠٠.٤ rule ل ئاگرەدیاردا

o کاى ل ڕێگایگرگ کردەی پرۆگراه ٠٠.٥ Terminal ەە

o بۆ دۆخی ضتاذارد بۆ گێڕاەی فایرفۆکص ٠٠.٦

o تازەتریي ەشاى بۆ برزکردە بۆ ٠٠.٧

داهزراذی ٠٢ conky ئبت ل

بتدائ بربضتکردى ل ٠٣

وچۆنێتي دۆزینەوەى وەشاني ئوبونت

بۆ ئە بسایت چ ەشاێک بکاردەێیت ئه ل تێرهیاڵ بض،

lsb_release -a

ڵدۆزینەوەى وەشاني کێرنا

ئه ل تێرهیاڵ بض،

uname -r

وهەموو وەشانە دەرچووەکاني ئوبونت

ب، ٢١١٤ەشێذرێت،یکم ەشا ئبت ل ضاڵ هاگێک ەشاذێک ضیطته ئبت دە ٦ه

ڕێکەوتی وەشانذن ناوەکان وەشان ژمارە

1 4.10 Warty Warthog 2004

2 5.04 Hoary Hedgehog 2005

Page 4: Ubuntu in Kurdish

3 5.10 Breezy Badger 2005

4 6.06 Dapper Drake 2006

5 6.10 Edgy Eft 2006

6 7.04 Feisty Fawn 2007

7 7.10 Gutsy Gibbon 2007

8 8.04 Hardy Heron 2008

9 8.10 Intrepid Ibex 2008

10 9.04 Jaunty Jackalope 2009

11 10.04 Lucid Lynx 2010

12 10.10 Maverick Meerkat 2010

13 11.04 Natty Narwhal 2011

14 11.10 Oneiric Ocelot october 2011

2012ـی aprilـ. براری ەشاى ل هاگی Precise Pangolinـ ل ژێر کۆدای LTSەشای داات ەشاێکی

دەبێت.

گتێبیني زۆر گرین

دەبێت ه کات بۆ ضی فرهاکا ل ه ضیطتهکا کارپێکرد لیکص بڕۆیي بۆ تێرهیاڵ،بم شێەی بڕۆ

بۆ تێرهیاڵ،

Applications -> Accessories -> Terminal

sudo ب ضی ئه ئ دەضاڵتت ئداتێ ەکRoot ئیش بکیت،بۆ و کاتێک دەتێت پڕۆگراهێک

دابزێیت یاى دەضتکار پڕگێک بکیت ل ضیطتهکت،بۆ و ەک ئه:

sudo bash

gksudo پێیطت ئه بکاربێیت ل جیاتsudo ل کاتێک بتێتGraphical Application

بکیتە،ب ئیش پێکرد فرهاکاە،بۆ و،

gksudo gedit /etc/apt/sources.list

Page 5: Ubuntu in Kurdish

Synapticپجرە

man ئم فرها بکاردێت بۆ دۆزیە ڕێبرێک بۆ یارهت فرهاکاى،بۆ وman sudo ه ڕێبر

پێشاى ئدا، sudo پڕەکا ئم فرها

man sudo

apt-get لگڵaptitudeا بکارێا خێراتریي ڕێگای بۆ دابزا پڕۆگرام/گرزە،رەا ئت

Synaptic Package Manager ە،GUI ڕێگاێک ترە بۆ داهزراذ پڕۆگرام/گرزە،باڵم ه

Synaptic Packageرەا بۆ دابزاذ چاالک ل apt-getپڕۆگرام/گرزەکاى چاالک لگڵ

Manager ،ضێر ئه بک

sudo apt-get install package

لگڵ داهزراذ بم ڕێگایی، Synapticڕێی ب دا گرزە ل ئتا بگ

دامەزرانذني ئوبونتو

داهزراذ ئم ضیطته زۆر ئاضا،چذ گاێک زۆر کرت

پێویستي ڕەقەکااڵ

ڕام Mb 384پێیطت ب ٧،٠١ئم ضیطته لگڵ کهتریي ە کۆتریي جۆرە کۆهپیتر ئیش دەکات،بۆ و ەشا

ا ڕام بێت،باڵم بزۆر ئلترتایڤ داهزراذ ئیش پێکردى ت Mb 256بێت)بۆ داهزراذ پێیضت کهتر ل

گیگابایت پێیطتت ٠١-٧گیگابایت بۆشایی ی ل دیطک ڕەق،لگڵ ٤-٣ڕام بێت(،ە پێیطت ب Mb 192پێیطت ب

دەبێت بۆ ئیش پێکردى،ئگر له زۆرتر بێت ئە باشترە ە خێراتر کارەکات بۆ جێبجێ دەکات،

Page 6: Ubuntu in Kurdish

وداگرتني ئوبونت

د،لێرە ،دا ئە ب درضت داتگرت،بیطتێ ضر ض LTSک ەشاێکی ئاهادەی بۆ داگرتي 10.04ئێطتا ەشا

زۆر ب جا باضیکردە

Dual-Booting ووینذۆز لەگەڵ ئوبونت

ل ڕاضت یکم جار ئبت داهزرێیت پێش یذۆز کێشت بۆ درضت دەبێت،ضرەتا یذۆز داهزرێ لبر ئە

bootloader دیطک ڕەق کۆهپیترەکت بۆ یذۆز،ە پارچێک بۆشایی زۆر گجاە،شێێک دیار بک ل

درضت بک بۆ ئبت،باڵم پێشتر پارچکا دەیطک ڕەق کۆهپیترەکت پاکبکرەە،بم شێەی یچ کێشت بۆ

درضت ابێت ک ئبت دەم ضیطته کارپێکردى بێت،

Grub بۆ گۆڕیني ڕیکخستني Startup Managerبەکارهێناني

Grub بکاردێت بۆbootup ە کۆتڕۆڵکرد بارکرد ببێ ضرەک ضیطته کارپێکردى،ە ر ڕێکخطتێک

bootup بێت،ئتا دەضتکار ڕێکخطتکاGrub بکیت لStartup Manager ئم گا خارەە جێبجێ

بک،

System -> Administration -> Startup Manager

داهزراە،بۆ داهزراذ ئه ل تێرهیاڵ بض، Startup Managerکاتێک دەیکیتە

sudo apt-get install startupmanager

تێبی | لخارەە جاتر باض دەکیي،

Dual-Booting وماک لەگەڵ ئوبونت

Mac OS X (ل ڕ پێکات خش ل لیکص دەچێتBSD Unix بۆ،)Dual-booting هاک لگڵ ئبت ه

زایاریکا لضر پێکات ضێر

ودامەزرانذني ماک دواى ئوبونت

dual boot لگڵOS X ڵبژاردext2 هزراذ ئبت،بۆ داهزراذ ل پارچ جۆرە داSuper Grub

Disk دا ئە بیطتێ ضر ض د،بۆ داهزراذ ئبت دەضتکارGrub start-up list ،بک

Page 7: Ubuntu in Kurdish

sudo nano /boot/grub/menu.lst

ا ئە ئم چذ دێڕە زۆر بک، د

title Mac OS X

root (hd0,0)

makeactive

chainloader +1

s-یاى F8پج بێ ب Mac OS Xدبارە بڕۆ بۆ تێرهیاڵ ضتپێكرد ضیطته هاک بۆ د

fdisk -e /dev/rdisk0

flag 2 <--note that flag 2 is my Mac partition number two

quit

y

reboot

چاالک بک، grubبکاربێیت،یاى Super Grub Diskئگر دڵیا ییت ک ئیش دەکات،ئە ئتا

کدامەزرانذني ئوبونتو دواى ما

ینوێیکردنەوە بۆ وەشاني نوێ

ئگر ەشا کۆ ئم ضیطت بکاردەێیت ئتا ێی بکیتە بۆ داتریي ەشاى

ئتا ل ڕێگا Synaptic ێی بکیتە ب کرت کرد ضرFull Upgrade option

ئلترتایڤ.بکارێاupdate-manager ،ئه ل تێرهیاڵ بض،

sudo apt-get install update-manager

sudo update-manager -d

رەا ئتا ئهیش بکاربێیت،

sudo apt-get dist-upgrade

Page 8: Ubuntu in Kurdish

یدامەزرانذنەوەى پڕۆگرام دواى وەشاني نوێ

داتریي ەشاى،لای ذێک ل پڕۆگرام گزرا ک دا ئە ضیطته ئبتت ێی کردەە بۆ

داتوزراذە ل ەشا کى،پێیطت ب ێی کردە ی،لگڵ پاشکتکردى ڕێکخطتکا،ە داهزراذە

پڕۆگراهکاى لگڵ خسهتگزارەکا تر،

،ل ضیطته کۆک:ئم کارە جێبجێ بکSynaptic Package Manager - >File - >Save

Markings

ه دیاریکراەکاى پاشکت بک،ب ب ئا دەرەکیی ەکUSB drive

هbackup ضیطتهکت بک،ر پڕگێک گریگ بێت،بۆ و/home دا داهزراذ ێی

کردە

دا داهزراذ ضیطته ێی،دبارە بڕۆ بۆSynaptic Package Manager - >File - >

Read markings لگڵ بارکرد پڕگکا اUSB drive یاى پاشکتێک دەرەک بێت،ک پێشتر

پاشکتت کردە،

وزۆرکردني دەرهێناني دانراوەکاني ئوبونت

کااڵره گزرەکاى لگڵ ضدەا پڕۆگرام چاالک ل هاڵپڕەکاى بۆ داگرتي ب شێە ضرێڵ،ل داراەکاى زۆر ب

زۆر بێسە ە ئاضت پاراضتبکارێا ئیترێت،ئاضا کااڵرم دادەبزێیت بۆ ئبت

نجۆرەکاني دانراوەکا

چار جۆر گرزە داراەکاى ی ل ئبت،

main ،پاڵپشتی دەکرێت بشێەێک یاضایی :

Restricted ،کااڵرهکا خۆڕایی یی،ە ل ژێر هاف ضرچاە کراەدا یی :

Universe کااڵرهکا ل ژێر :GPL دای،پاڵپشت دەکرێت لالیي بکارێر

multiverse ا یی،باڵم پاڵپشتر دەکرێت لالیي : کااڵرهکا ل ژێر هاف ضرچاە کراەدا یی،ە خۆڕ

بکارێر،

Synapticزۆرکردني دانراوەکان ببەکارهێناني

، Synapticضێر ئم ڕێگا خارەە بک بۆ بکار ێا

System - >Administration - >Synaptic Manager - >Settings - >

Repositories.

ااڵره ئبت ئتا داراەکاى چاالک بکیت بۆ ک

بۆ ضی ایشا داراەکاى،لک فۆرهات دەچێت: <-بۆ کااڵره بش ضێیم ب دیاریکرد زۆرکردى

Page 9: Ubuntu in Kurdish

deb http://archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid main restricted

deb-src http://archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid main restricted

بۆ زۆرکرد داراەکا بۆ و Medibuntu ،

deb http://packages.medibuntu.org/ intrepid free non-free

داگرت کلیل داراەکاى بۆ بخچ،

بۆ و کلیلMedibuntu ،ئتا لێرە دایبگریت

http://packages.medibuntu.org/medibuntu-key.gpg

:بۆ زۆرکرد کلیلکاى ل

System -> Administration -> Synaptic Manager -> Settings -> Repositories -

> Authentication -> Import Key File...

ئلترتایڤ:ئتا ببکارێاCLI لکا ل تێرهیاڵ کلیلکاى زۆر بکیت،ضێر"زۆرکرد کلی

داراەکاى" بک ل خارەە باضکراە

بۆ ێکردە لیطت گرزەکاى

Synaptic -> Reload

نزۆرکردني ڕێبەرى دانراوەکا

ئێش پێکرد ئبت ل لیطت ضرچاەکاى،تا بۆ تێگیشتي ک چییت دەێت،ە تێکاڵ ب داراەکاى ە ەشا

ضیطتهکت،

درضتکرد backup ،ل لیطت ضرچاە

Page 10: Ubuntu in Kurdish

sudo cp -p /etc/apt/sources.list /etc/apt/sources.list_backup

،دەضتکاریکرد لیطت ضرچاە

sudo nano /etc/apt/sources.list

graphical editorیاى بکارێا

gksudo gedit /etc/apt/sources.list

Googleلگڵ Medibuntuئه وێک لیطت ضرچاەی ل کات زۆرکرد داراەکاى بۆ

#deb cdrom:[Ubuntu 8.10 _Intrepid Ibex_ - Release i386 (20081029.1)]/

intrepid main restricted

# See http://help.ubuntu.com/community/UpgradeNotes for how to upgrade to

# newer versions of the distribution.

deb http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid main restricted

deb-src http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid main restricted

## Major bug fix updates produced after the final release of the

## distribution.

deb http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid-updates main restricted

deb-src http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid-updates main

restricted

## N.B. software from this repository is ENTIRELY UNSUPPORTED by the

Ubuntu

## team. Also, please note that software in universe WILL NOT receive any

## review or updates from the Ubuntu security team.

deb http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid universe

deb-src http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid universe

deb http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid-updates universe

deb-src http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid-updates universe

## N.B. software from this repository is ENTIRELY UNSUPPORTED by the

Ubuntu

## team, and may not be under a free licence. Please satisfy yourself as

to

## your rights to use the software. Also, please note that software in

Page 11: Ubuntu in Kurdish

## multiverse WILL NOT receive any review or updates from the Ubuntu

## security team.

deb http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid multiverse

deb-src http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid multiverse

deb http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid-updates multiverse

deb-src http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid-updates multiverse

## Uncomment the following two lines to add software from the 'backports'

## repository.

## N.B. software from this repository may not have been tested as

## extensively as that contained in the main release, although it includes

## newer versions of some applications which may provide useful features.

## Also, please note that software in backports WILL NOT receive any

review

## or updates from the Ubuntu security team.

deb http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid-backports main

restricted universe multiverse

deb-src http://gb.archive.ubuntu.com/ubuntu/ intrepid-backports main

restricted universe multiverse'''

## Uncomment the following two lines to add software from Canonical's

## 'partner' repository. This software is not part of Ubuntu, but is

## offered by Canonical and the respective vendors as a service to Ubuntu

## users.

deb http://archive.canonical.com/ubuntu intrepid partner

deb-src http://archive.canonical.com/ubuntu intrepid partner

deb http://security.ubuntu.com/ubuntu intrepid-security main restricted

deb-src http://security.ubuntu.com/ubuntu intrepid-security main

restricted

deb http://security.ubuntu.com/ubuntu intrepid-security universe

deb-src http://security.ubuntu.com/ubuntu intrepid-security universe

deb http://security.ubuntu.com/ubuntu intrepid-security multiverse

deb-src http://security.ubuntu.com/ubuntu intrepid-security multiverse

## Medibuntu - Ubuntu 8.10 "intrepid ibex"

## Please report any bug on https://bugs.launchpad.net/medibuntu/

deb http://packages.medibuntu.org/ intrepid free non-free

deb-src http://packages.medibuntu.org/ intrepid free non-free

# Google software repository

deb http://dl.google.com/linux/deb/ stable non-free

نزۆرکردني کلیلەکاني دانراوەکا

اتیک کلیل داراەکاى، بۆ داراەکاى لگڵ زۆرکرد ئۆتۆه gpgداگرت کلیلکا

Page 12: Ubuntu in Kurdish

بۆ و بۆ بدەضت ێاى لگڵ زۆرکرد کلیل داراەکاMedibuntu ،

wget --quiet http://packages.medibuntu.org/medibuntu-key.gpg -O - | sudo

apt-key add -

بۆ و بۆ بدەضت ێاى لگڵ زۆرکرد داراەکاGoogle

wget --quiet https://dl-ssl.google.com/linux/linux_signing_key.pub -O - |

sudo apt-key add -

یکطا ب دەرەجاه O-یکطاى یی دەرەجام، quiet--گڕاە بۆ پڕگکا ڕایڵ، - wget: بکارێا تێبی

داگرتي داکاى

ەدامەزرانذني گورزە لەگەڵ نوێیکردنەو

Apt ەچینەکاني گورزلەگەڵ بن

بکاردەێي بۆ داهزراذ گرزەکاى،رەا ئتا بۆ Synaptic Package Managerبزۆر بکارێا تازە،

بکاربێیت،بۆ دەضتپێکرد تێرهیاڵ، CLIداهزراذ گرزەکاى

Applications -> Accessories -> Terminal

،داهزراذ گرزەکاى

sudo apt-get install packagename

و،

sudo apt-get install mpd sbackup

،بۆ ضڕیە گرزەکاى

Page 13: Ubuntu in Kurdish

sudo apt-get remove packagename

و،

sudo apt-get remove mpd sbackup

،گڕاى بدا گرزەکاى

apt-cache search <keywords>

و،

apt-cache search Music MP3

apt-cache search "Text Editor"

ێکردە بک دراە گرزەapt ،

sudo apt-get update

،برزکردە گرزەکاى

sudo apt-get upgrade

برزکردەdist بۆو لGutsy بۆHardy

sudo apt-get dist-upgrade

debدامەزرانذني گورزەکاني

ئتا deb.گرزەێک ل ضیطتهکت ی، deb.گرزەکا ئتا بکاربێیت ل ئبت، (deb).دێبیاى

(،ئتا ئم گرزەی داهزرێیت ل ڕێگا تێرهیاڵە، Nautilusپڕگکا داهزرێیت ل بڕێەبرد پڕگکاى )

Page 14: Ubuntu in Kurdish

گرزە داهزراذى داگرت .(deb) ،

sudo dpkg -i packagename.deb

ضڕیە گرزە.(deb) ،

sudo dpkg -r packagename

دبارە ڕێکخطتە/چاکردە داهزراذ گرزە.(deb) ،

sudo dpkg-reconfigure packagename

و،

sudo dpkg-reconfigure mpd

(Tar/GZip( لەگەڵ )Tar/Bzip2)

(Tar/GZip) ئرشیف کۆتایی دێت ب."tar.gz" لگڵ(Tar/Bzip2) کۆتایی دێت ب."tar.bz2"،Bzip2

تازەی،زۆر ڕێگا ی بۆ پضتاي،ضیطته ئبت ل ضرەک پضتا تێذای،ل ڕێگا تێرهیاڵە بکاردێت،

،بۆ دەرێاى

tar xvf packagename.tar.gz

تێبی | بۆ جێبجێ کرد ئتا دەرێا پڕگکاى بکیت ل ئرشیف،ب شیتڵکردە،

شیتڵکردە پڕگ."gz"

gunzip file.gz

شیتڵکردە پڕگ."bz2"

Page 15: Ubuntu in Kurdish

bunzip2 file.bz2

بۆ bunzip2یاى gz.بۆ gunzipم فرها،تێبی | رەا ئتا بۆ شیتڵکرد گرزەکاى ضرەتا بکاربێیت ئ

.bz2

بۆ درضتکرد.gz

tar cvfz packagename.tar.gz folder

بۆ درضتکرد.bz2

tar cvfj packagename.tar.bz2 folder

ەدامەزرانذني گورزە لە سەرچاو

libraries ,compilers, headersدڵیابیت ک ه ئاهرازەکا گشپێذات ی،بۆ و

sudo apt-get install build-essential

sudo apt-get install linux-headers-`uname -r`

،دەرێا اەڕۆک ضرچاە پڕگکاى ل ئرشیف

tar xvf sourcefilesarchive.tar.gz

اى بۆ ا ضیطتهکت، بۆ درضتکرد گرزە،ەرگێرا گرزە لگڵ داهزراذ ەرگێرا گرزەک

cd /path/to/extracted/sourcefiles

./configure

sudo make

sudo make install

Page 16: Ubuntu in Kurdish

ل پێش ا پڕگک ل تز بخچکاى ە ڕێگا پێذارەە ل لیکص شێڵ بۆ بجێێا ./: ضی تێبی

ئم پڕگی درضت بە،بۆ "permission denied"پڕگ داااهکاى،ئگر ئه ڵی ات

چارەضرکرد ئم کێشی،

sudo chmod +x filename

ەلە پەڕگەکاني سەرچاو debدروستکردني گورزەى

ئگر ئتێت ضرچاەێک درضت درضتبکیت،

،داهزراذ ئاهراز گرزە

sudo apt-get install checkinstall

درضتکردە گرزە بکارێا"checkinstall"

cd /path/to/extracted/package

./configure

sudo make

sudo checkinstall

Aptitude

Aptitude ل تێرهیاڵ بکاردێت بۆ بڕێەبرد گرزەکاى رەا ئتاapt-get ،بکاربێیتAptitude

ذى ضڕێە ب شێە ئۆتۆهاتیک،دیاریکرد گرزەکاى ە ضڕیە ب شێەێک دیاریکرد گرزەکاى داهزرا

تاەت،

sudo aptitude install packagename

sudo aptitude remove packagename

sudo aptitude update

sudo aptitude upgrade

Synaptic Package Manager

Page 17: Ubuntu in Kurdish

apt-get لگڵaptitude خێراتریي ڕێگای بۆ داهزراذ پڕۆگرام/گرزەکاى،رەا ئتاSynaptic

Package Manager بکاربێیت،لGUI )ڕێگاێک بۆ داهزراذ پڕۆگرام/گرزە،بزۆر )ه ا

،ئک ڕێگای ب زۆر ل ڕهێس Synaptic Package Managerرەا ل apt-getپڕۆگرام/گرزە چاالک ل

بکاردێت،ضێر ئه بک،

sudo apt-get install package

دا ئە دایوزرێیت،ئم گاا جێبجێ بک، Synapticل ئتا ب دا گرزەێک بگڕێ

بڕۆ بۆSystem - >Administration - >Synaptic Package Manager

،بگڕێ ب دا پڕۆگرام/گرزە

کرت بک لضر دگوMark for Installation

کرت بک لضر دگوApply

،ئ پڕۆگراه دیاری بک،دا ئە ب شێە ئۆتۆهاتیک دادەهزرێت

Add/Remove Programs

چاالک ل Synaptic Package Managerلگڵ apt-get, aptitudeه گرزەکاى چاالک یی ل

Add/Remove Programs،چۆێت بکارێا زۆر ئاضا ضێر ئم گاە خارەە بک،

ضرەتا بڕۆ بۆApplications - >Add/Remove Programs

بگڕێ ب دا ئ پڕۆگراه ک پێیطتیت پێ ی ک زۆر بکیت،بۆو بضیتMP3 ه

پێشاى ئدا، MP3کااڵرهکا

کرت بک لضر دگوMark for Installation

کرت بک لضر دگوApply

ه ک دیارتکردە ب شێە ئۆتۆهاتیک دادەهزرێت، ئ پڕۆگرا

رنوێکردنەوەى ڕێبە

،ئتا ل ڕێگا تێرهیاڵە ێی بکیتە،بم شێەی

sudo apt-get update

sudo apt-get upgrade

یاى

Page 18: Ubuntu in Kurdish

بکارێاSynaptic Package Manager

System -> Administration -> Synaptic Package Manager -> "Reload" then

"Mark all upgrades"

ينوێکردنەوەى ئۆتۆماتیک

بکارێاSynaptic Package Manager ،ئم گاا خارەە جێبجێ بک

System -> Administration -> Synaptic Manager -> Settings -> Preferences ->

General -> Reloading Outdated Package Information -> Automatic

پێوەکراوى داوانامەى ئوبونتو

Compiz Fusion

Compiz Fusion چاالک ل بڕێەبرد پجرە،بۆ جۆکرد ڕهێس بۆ و ڵگراە ڕهێس،ذێک ل

اڵ بض، ئیش پێکردە،بۆ چاالککرد ئه ل تێرهی Compizبکارێر ئبت

sudo apt-get install compiz compizconfig-settings-manager compiz-fusion-

plugins-main compiz-fusion-plugins-extra emerald librsvg2-common

ل بڕێەبردى پچرە،ئم گاە جێبجێ بک، Compizبۆ گۆڕی

System -> Preferences -> CompizConfig Settings Manager

Fusion Icon

Fusion Icon ب چاالککرد ئه ئتا پچرەکا ئم ضیطته زۆر ب ئاضا بیگازیتە،لگڵ ئە ئتا

،بۆ داهزراذ ئه ل تێرهیاڵ بض، Settings Managerزۆر ب خێرا بڕۆیت بۆ

sudo apt-get install fusion-icon

Page 19: Ubuntu in Kurdish

ئم گاە جێبجێ بک، بۆ ڕێکخطت

Applications -> System Tools -> Compiz Fusion Icon

Emerald

Emerald بکاردێت بۆ جاڵە ڕکارەکاCompiz Fusion ذێک ڕکار چاالک)ئ ڕکارە چاالککرا،

بڕێەبرە Compiz Fusion ،)Emeraldڕێک بخرێت ل Compizپێش ئە لگڵ Berylل پڕۆژە

ئتا دایوزرێیت،ئه ل تێرهیاڵ بض، Compiz Fusionڕکارە بۆ

sudo apt-get install emerald

USplash Boot Screenگۆڕیني

پرضیارەت لێ دەکات بۆ چژرە تێپڕەش،ئتا ،ل کات ک bootupبکاردێت بۆ بییی splashپردە

بۆ داهزراذ startupmanagerبگۆڕیت ببکارێا USplashپردە

sudo apt-get install startupmanager

،بۆ دەضتپێکردى

System -> Administration -> Startup Manager

Virtualization

،بۆ ئیش پێکرد لگڵ OS Xیاى Windows،بۆ و (OS)ته کارپێکرد ڕێگا پێذەکراە بۆ دەم ضیط

ئبت،پێیطت بۆ دیاریکرد ڕام،لبر ئە ئبت دەم ضیطته کارپێکرد کۆهپیترەکت،ذێک ل

ڕاهکت داگیر دەکات،

VirtualBox

VirtualBox زۆر خێرای ە درضتکراە لالیيSun Microsystems ە خۆڕای ە ل ژێر هاف ضرچاە

کراەدای،بۆ داهزراذ،

Page 20: Ubuntu in Kurdish

sudo apt-get install virtualbox-ose virtualbox-ose-source

Wineدامەزرانذني

دەزایي ئ پڕۆگراهای لضر ضیطتهی کارگێڕی یذۆز کاردەکى ەشاذیاى بۆ لیکص یی. دەتایي بۆی ەک

یاڵ ئه ،بۆ داهزراذ بڕۆ بۆ تێرهWineڕێبرێکە ئ پڕۆگراها لضر لیکطیش کارپێبکیي. ئیش پڕۆگراهی

بض،

sudo apt-get install wine

ــنexeکردنی ئەو داوانامانەی لە جۆری . executableبە

: ئه ل تێرهیاڵ بض

chmod x+u Desktop/setup.exe

بکیت . executableــی ضر ڕهێس setup.exeبۆ و ئتێ پڕەی

زیادکرد تخت کلیل

ىزیادکردني تەختە کلیلي کورد

ل ضیطته ئبت تخت کلیل کرد ی،ئتا زۆر بکیت ە بکار بێیت ە ب بێ کێش ب کرد ضۆرا

بضیت،ئم گاە جێبجێ بک،

Page 21: Ubuntu in Kurdish

System -> Preferences -> Keyboard.

Layoutلێ تخت کلیل کرد زۆر بک،ل Addئیجا کرت بک لضر Layout Tabدا ئە کرت بک لضر

Options .لێ ڵبژاردکاى بدەضتی خۆت. کاه شت دادەێی بۆ گۆڕیی تختکلیل

ىدامەزرانذني جۆرەپیتي کورد

دیارە بکارێای شێە فۆتکای تری ییکرد زۆر پێیطت بۆی بباشن زای باضی داهزراذی فۆتکای یی کرد

بکم لضر ئبت، ئم فۆتا ببێ یچ کێشیک له پڕۆگراهکای ئبت کاردەکى بشێەی ئاضایی

بگڕ بخ: rootاڵ ئم فرها ببێ بکارێای یچ ئاهرازێک.بڕۆ بۆ تێرهی

wget http://www.chawg.org/meko/download/file.php?id=39 && unzip

file.php?id=39 && mv kurdi/ ~/.fonts/

ۆدوانامەى گرافیک لەگەڵ ڤیذی

-Kino -Non-linear Video Editing Suite

Kino بکارێاGUI ە دەضتکاریکرد ڤیذیۆsuite ،بۆ لیکص

sudo apt-get install kino mjpegtools

-Cinelerra -Non-linear Video Editing Suite

ل ژێر هاف ضرچاە کراەدای بکاردێت بۆ دەضتکارىکرد ڤیذیۆ بکاردێت ە

-KdenLive -Non-linear Video Editing Suite for KDE

Kdenlive بکاردێت بۆ دەضتکارىکرد ڤیذیۆsuite بۆKDE ،بۆ داهزراذ،

sudo apt-get install kdenlive mjpegtools

Dia (Diagram editor)

Page 22: Ubuntu in Kurdish

Dia ،خۆڕایی ە ل ژێر هاف ضرچاە کراەدایGTK بکاردێت بۆ درضتکرد پڕۆگرام بۆGnome ل،Visio

دەچێت،

sudo apt-get install dia

-Kivio -Diagram editor

Kivio ،ضرچاە کراەی،ە درضتکرد ێڵکار بکاردێت،بۆ داهزراذ ئه ل تێرهیاڵ بض

sudo apt-get install kivio

GIMP (Image Manipulator)

GIMP پڕۆگراهێک خۆڕایی ە ل ژێر هاف ضرچاە کراەدای،ە دەضتکاریکرد ێ بکاردێت،ەک پڕۆگراه

Adobe Photoshop ض، ای،خۆ ل بڕت ل کات داهزراذ ئم ضیطته تێذای،ئگر ب ئه ل تێرهیاڵ ب

sudo apt-get install gimp

ئه ل تێرهیاڵ بض، GIMPبۆ gradientsلگڵ brushes, palettesبۆ دەرێا

sudo apt-get install gimp-data-extras

Inkscape Vector Illustrator

Inkscape Vector Illustrator ل ژێر هاف ضرچاە کراەدای،ەگ پڕۆگراهIllustrator لگڵCorelDraw

ای،

sudo apt-get install inkscape

تداوانامەى ئینتەرنێ

ڕوێبگە

Page 23: Ubuntu in Kurdish

لێرە باض داهزراذ ذێک ێبگڕ دەکیي،ل ضیطته ئبت،

Mozilla Firefox

ل ژێر هاف ضرچاە کرادەدای،چۆێت داهزراذ،ئه ل تێرهیاڵ بض،

sudo apt-get install firefox

FireFTP بۆFirefox

FireFTP ،ئم پێەکراە بکاردێت بۆ ارد پڕگ

IceCat

IceCat ،ئهیش یکێک ترە ل ێبگڕەکاى ک پڕۆژە دێبیا،بۆ داهزراذ ئه ل تێرهیاڵ بض

sudo apt-get install iceape-browser

Opera

ئه ل تێرهیاڵ بض، Operaبۆ داهزراذ

sudo apt-get install opera

Download Managers

ئه لتێرهیاڵ بض، Download Managerبۆ داهزراذ پڕۆگراه

sudo apt-get install d4x

تڕاژەخوازى پۆس

Evolution

Page 24: Ubuntu in Kurdish

ڕاژەخاز پۆضت ی ل ئبت،ئگر داهزراە، Gnomeضرەک ل

sudo apt-get install evolution

Thunderbird

ئه یکێک ترە ل ڕاژەخاز پۆضت ک ل ژێر هاف ضرچاە کردەدای،بۆ داهزراذ ئه ل تێرهیاڵ بض،

sudo apt-get install mozilla-thunderbird

FTPڕاژەخوازى

Filezilla

بکاردێت بۆ بارکرد پڕگکاتاى بۆ هاڵپڕ،

sudo apt-get install filezilla

وبەڕیوەبەردني سیستەمي ئوبونت

Automating Tasks

، GUIکار ئتا ب ئۆتۆهاتیک بکاربێیت ل ڕکار

System -> Administration -> Task Scheduler

Boot Menu

ەڕێکخستني پێڕستي چونەژوورەو

، GUIئتا ڕێکخطت پێڕضت چژرەە بگۆڕیت ل ڕکار

Page 25: Ubuntu in Kurdish

System -> Administration -> Advanced -> Login Manager

GRUB bootڕێکخستن و بەڕێوەبەردني

GRUB boot managerئگر ذێک ضیطته کارپێکردى ل ا کۆهپیترەکت داتوزراذە،ە حز دەکیت

بکیت GRUBتکار ڵبژاردکا بکاربێیت بۆ دیاریکر کام ضیطتم لضرەە بێت ە ئیش بکات،تۆ ئتا دەض

، GUIل ڕکار

System -> Administration -> Advanced -> GRUB Editor

،بۆ دەضتکاریکرد تایبتوذیکا ڕێبر ئه ل تێرهیاڵ بض

sudo nano /boot/grub/menu.lst

يداوانامەکاني سەرەک

کارێا پڕۆگراه ضرەک بۆ تایبتوذ کار، تۆ ئتا ڵبژێریت پڕۆگراهێک بۆ ب

System -> Administration -> Default Applications

Kill a process

ذێک کات پڕۆگرام یاى پرۆض،بۆ البرد ە کۆتایی ێاى پڕۆگرام/پرۆض،ئم گاە جێبجێ بک،

System -> Administration -> System Monitor -> highlight the errant process

-> Kill process

NUM LOCK On Startupچاالککردني

Page 26: Ubuntu in Kurdish

System -> Administration -> Keyboard & Mouse -> Keyboard ->"turn on

Numlock on Startup"

مپاڵپشتي سیستە

System - >Administration - >Keep (Backup System)

کرت بک لضر"Add a Directory to Backup"

،دیاریکرد ڕاضتخۆ بۆ پاڵپشتیکرد

،دیاریکرد شێي،بۆ پاڵپشتیکردى

کرت بک لضر"Backup Now"

،دیاریکرد پێریطت گرپ بۆ پاڵپشتىکردى

مگەڕانذنەوەى سیستە

System - >Administration - >Keep (Backup System)

کرت بک لضر"Restore a Backup"

،دیاریکرد پێریطت گرپ بۆ گڕاە

ربەڕیوەبەرایەتي بەکارهێنە

System -> Administration -> User Management -> Administrator Mode

یزۆرکردني بەکارێنەرێکي نوێ

کرت لضر دگوNew ،

بۆ گۆڕیLogin Name ،بۆ ئە ا ک بکار دەێیت

کرت بک لضرPasswords and Security ،بازدەر

،تێپڕەش بض

Modify Users

،دیاریکرد بکارێر بۆ چاککردى

کرت بک لضر دگوModify ،

رسڕینەوەى بەکارهێنە

Page 27: Ubuntu in Kurdish

،دیاریکرد ئ بکارێر ک دەیطڕیتە

کرت بک لضر دگوDelete ،

ەلەبیرچوونەوەی تێپەڕەووش

ئگر ات تێپڕە شت لبیرکرد ئا بم بم چذ گاەی خارەە دەتای بیگێڕیتە.

.کۆهپیترەکت ریطتارت بکە

لکاتی لۆدکردی بت پج بێ بESC .لضر تختکلیلکت

ئیجا ب تختکلیلکت„recovery mode ‟ک لم دۆخدا هشک کاراکات. ڵبژێرە، چ

ک چیت دۆخی ریکڤریە، ئیتر شاشکت ئها پیشاى دەدات

resume Resume Normal boot

clean try to make free space

dpkg Repair broken packages

grub Update grub boot loader

netroot Drop to root shell prompt with networking

root Drop to root shell prompt

ئێطتا ب تخت کلیلک ئه“root Drop to root shell prompt ” .لبژێرە ئیتر بک

ئێطتا بش ئە هاە ئم فرها بضیت

passwd

ئەی دڵیابیت ک چیت ضیە بۆی ئێطتا داای تێپڕە شیکی ێت لێذەکات، بیض، دیطاى داات لێذەکاتە بۆ

پج بێ ب rebootبکە. بۆ rebootدەبێت جارێکی تریش تێپڕەش ێکت بضیتە. کۆهپیترەکت

Ctrl+Alt+del یاى ئم فرها بض

Page 28: Ubuntu in Kurdish

reboot

ئێطتا دەبێت تێپڕە شکت کاربکات.

رگۆڕیني گرووپي بەکارهێنە

Parental controls

بکاردێت بۆ کۆتڕۆلکرد ژهار بکارێر، Timekprپڕۆگراه

زۆرکردtimekpr ،ل "زۆرکرد دەرێا داراەکا ئبت"لضرەە باضکراە

deb http://ppa.launchpad.net/nedberg/ubuntu intrepid main

deb-src http://ppa.launchpad.net/nedberg/ubuntu intrepid main

،داهزراذى

sudo apt-get install timekpr

،ئیشپێکردى

System -> Administration -> Timekpr Control Panel

بپاڵێوەى ناوەڕۆکي وێ

رڕاژەکا

LAMP لێرە زۆر ب جا ڕکراەتە چۆێت داهزراذ

ubuntuچەنذ فرمانێکی گرنگ لە

Page 29: Ubuntu in Kurdish

gnomeبۆ دامەزرانذنی ڕوومێسی

sudo apt-get install ubuntu-desktop

kdeبۆ دامەزرانذنی ڕوومێسی

sudo apt-get install kubuntu-desktop

firewallچاالککردنی ئاگرە دیوار

sudo ufw enable

لە ئاگرەدیواردا ruleزیادکردنی ڕێسایەک

چاالکبێت ئا بم شێەی ل ترهیاڵ دەضیي 80ی portبۆ و ئێو دەهاێت

sudo ufw enable 80

ێت یاى ب پێچا ئگر یطتت پۆرتێک دابخی اچاالکب

sudo ufw disable 80

بۆ بییی ه ڕێطاکای ئاگرە دیار ئم کۆدە بض

sudo ufw status

ەوە Terminalکردنەوەی پرۆگرامە گرنگەکان لە ڕێگای

Page 30: Ubuntu in Kurdish

Mozilla firefoxبۆ کردەی

firefox

Configuration-Editorبۆکردەی

gconf-editor

nautilus بۆکردەی

nautilus

rootەک nautilusبۆ کردەی

gksu nautilus

System Monitorبۆ کردەی

gnome-system-monitor

Update Managerبۆ کردەی

/usr/bin/update-manager

بۆ گێڕانەوەی فایەرفۆکس بۆ دۆخی ستانذارد

Page 31: Ubuntu in Kurdish

کارێای ئم فرها، ه پڕگ دڵخازەکات پاشکت بک ل فایرفۆکص چک ه زایاریکای پێش ب

فایرفۆکص لگڵ بکارێای ئم فرها لا دەچي. ئم فرها لکاتێک بکاردێک ک فایلکای پرۆفایل تێکبشکێي ب

تای کارکى.

mv ~/.mozilla ~/.mozilla_backup to restore ff in standardmode

بۆ بەرزکردنەوە بۆ تازەترین وەشان

ل ئبت ئم فرها بض upgradeبۆ برزکردە

update-manager -d

ولە ئوبونت conkyدامەزرانذنی

ل ترهیاڵ ئه بض

sudo apt-get install conky

پڕگیک درضتبکی بای home directoryت داهزراذ بۆ رێکخطتی دەبێت ل conkyتۆ ئێطتا

.conkyrc

ات پڕگک دەکێت ئێرەە

/home/yourname/.conkyrc

ئیجا پرگک بکرەە ئهی تێذا بض

#UBUNTU-CONKY

# A comprehensive conky script, configured for use on

# Ubuntu / Debian Gnome, without the need for any external scripts.

#

# Based on conky-jc and the default .conkyrc.

# INCLUDES:

# - tail of /var/log/messages

# - netstat connections to your computer

#

Page 32: Ubuntu in Kurdish

# -- Pengo ([email protected])

#

# Create own window instead of using desktop (required in nautilus)

own_window yes

own_window_type override

own_window_transparent yes

own_window_hints undecorated,below,sticky,skip_taskbar,skip_pager

# Use double buffering (reduces flicker, may not work for everyone)

double_buffer yes

# fiddle with window

use_spacer yes

use_xft no

# Update interval in seconds

update_interval 1.0

# Minimum size of text area

# minimum_size 250 5

# Draw shades?

draw_shades no

# Text stuff

draw_outline no # amplifies text if yes

draw_borders no

font arial

uppercase yes # set to yes if you want all text to be in uppercase

# Stippled borders?

stippled_borders 4

# border margins

border_margin 10

# border width

border_width 11

# Default colors and also border colors, grey90 == #e5e5e5

default_color 982E2E

own_window_colour brown

own_window_transparent yes

# Text alignment, other possible values are commented

#alignment top_left

Page 33: Ubuntu in Kurdish

alignment top_right

#alignment bottom_left

#alignment bottom_right

# Gap between borders of screen and text

gap_x 20

gap_y 80

# stuff after ‘TEXT’ will be formatted on screen

TEXT

$color

${color black}SYSTEM ${hr 2}$color

$nodename $sysname $kernel on $machine

${color black}Time ${hr 2}$color

$time

${color black}CPU ${hr 2}$color

${freq}MHz Load: ${loadavg} Temp: ${acpitemp}

$cpubar

${cpugraph 862A2A 862A2A}

NAME PID CPU% MEM%

${top name 1} ${top pid 1} ${top cpu 1} ${top mem 1}

${top name 2} ${top pid 2} ${top cpu 2} ${top mem 2}

${top name 3} ${top pid 3} ${top cpu 3} ${top mem 3}

${top name 4} ${top pid 4} ${top cpu 4} ${top mem 4}

${color black}MEMORY / DISK ${hr 2}$color

RAM: $memperc% ${membar 6}$color

Swap: $swapperc% ${swapbar 6}$color

Root: ${fs_free_perc /}% ${fs_bar 6 /}$color

hda1: ${fs_free_perc /media/hda1}% ${fs_bar 6 /media/hda1}$color

hdb3: ${fs_free_perc /media/hdb3}% ${fs_bar 6 /media/hdb3}

${color black}NETWORK (${addr ppp0}) ${hr 2}$color

Down: $color${downspeed ppp0} k/s ${alignr}Up: ${upspeed ppp0} k/s

${downspeedgraph ppp0 25,140 000000 ff0000} ${alignr}${upspeedgraph ppp0

25,140 000000 00ff00}$color

Total: ${totaldown eth0} ${alignr}Total: ${totalup eth0}

Inbound: ${tcp_portmon 1 32767 count} Outbound: ${tcp_portmon 32768

61000 count}${alignr}Total: ${tcp_portmon 1 65535 count}

${color black}LOGGING ${hr 2}$color

${execi 30 tail -n3 /var/log/messages | fold -w50}

${color black}FORTUNE ${hr 2}$color

Page 34: Ubuntu in Kurdish

${execi 120 fortune -s | fold -w50}

ۆکارا ئیتر بک. باڵم ئگر بتێت خ conkyئیجا بض Alt+F2پج بێ ب conkyئێطتا بۆ کردەی

-systemزیادی بکی بم شێەی: startup applicationsکاربکات لگڵ داگیرضاذی کۆهپیترەکت ئا دەبێت ل

preferences-startup applications لێ کرتیadd بک بم شێەی پری بکرەە :

name:conky

command:/usr/bin/conky

comment:conky

conkyrcب گێرەی خاضت لێسایی خۆت ل پڕگی conkyتێبیی ئه تا ویکی ضرەتایی ل رێکخطتی

ک پێشتر درضتواى کرد دەتایت گۆڕاکاری تێذابکیت.

ابەربەستکردن لە ئوبونتود

بۆ داخطتي ڕێگگرتي ل هاڵپڕە یطتراەکاى ب شێەیکی زۆر ئاضاى

ئه بض: terminalل

gksu edit /etc/hosts

ـت بۆ دەکرێتە ک ئه اەرۆککیتی hostsڕگیک بای پ rootدای پێذای ژهارەی تێپڕبی

127.0.0.1 localhost

127.0.1.1 computer-name

# The following lines are desirable for IPv6 capable hosts

::1 ip6-localhost ip6-loopback

fe00::0 ip6-localnet

ff00::0 ip6-mcastprefix

ff02::1 ip6-allnodes

ff02::2 ip6-allrouters

Page 35: Ubuntu in Kurdish

ئم دێڕەی بۆ زیاد دەکیي دابخیي ئا Youtubeئێطتا بۆ داخطتی ر هاڵپڕێک، بۆ و ئێو دەهاێت

127.0.0.1 localhost

127.0.1.1 computer-name

0.0.0.0 http://www.youtube.com

# The following lines are desirable for IPv6 capable hosts

::1 ip6-localhost ip6-loopback

fe00::0 ip6-localnet

ff00::0 ip6-mcastprefix

ff02::1 ip6-allnodes

ff02::2 ip6-allrouters

/http://www.youtube.com 0.0.0.0ئگر تێبیی بکیت تا ئم دێڕەهاى زیادکرد

بکیت، ئگیا گۆراکاریک saveب ضرکتی کارەکت کۆتایی پێێا ،بیرت چێت دای زیادکردى دەبێت پڕگک

ڕادات.

.GNU Free Documentation License 1.2ۆک ئاهادەی ل ژێر اەڕ

www.chawg.orgەرگیراە ل ضایتی :

ضاهڕەذ حاجیچاک کردی: