BÓ VOÃ 1

MUÅC LUÅC

Phêìn thûá nhêët ....................................................................................................... 3

I................................................................................................... 4

II ............................................................................................... 12

III.............................................................................................. 18

IV.............................................................................................. 24

V ............................................................................................... 28

VI.............................................................................................. 34

VII ............................................................................................ 42

Phêìn thûá hai........................................................................................................ 46

I................................................................................................. 47

II ............................................................................................... 55

III.............................................................................................. 61

IV.............................................................................................. 67

V ............................................................................................... 73

VI.............................................................................................. 78

VIII ........................................................................................... 91

Phêìn thûá ba ......................................................................................................... 95

I................................................................................................. 96

II ............................................................................................. 103

III............................................................................................ 107

IV............................................................................................ 112

V ............................................................................................. 117

VI............................................................................................ 121

VII .......................................................................................... 126

NGUYÏN HÖÌNG 2

VIII ......................................................................................... 130

IX ............................................................................................ 133

X.............................................................................................. 137

XI ............................................................................................ 146

BÓ VOÃ 3

PHÊÌN THÛÁ NHÊËT

NGUYÏN HÖÌNG 4

I

Bûäa cúm chiïìu nay khaác hùèn moåi ngaây, buöìn baä vaâ uïí oaãi lùæm. Bñnh ngöìi saát bûác vaách lêu ngaây àaä nûát neã loang löí, cêìm baát

cúm àêìy nhûng chùèng buöìn vaâ. Thùçng Cun, caái Cuát, hai àûáa em nhoã cuãa Bñnh bõ súå lêy, lêëm leát nhòn àôa àêåu phuå om tûúng vaâng aánh múä, theâm quaá maâ khöng daám gùæp. Nhûäng tiïëng ho khaân khaân cuãa böë chuáng vaâ cùåp mùæt toeát nhoeân cau coá cuãa meå chuáng luön luön lûúâm Bñnh, laâm chuáng caâng ruåt reâ kinh haäi. Chuáng caâng thïm thûúng Bñnh, möåt ngûúâi chõ hay tûúi cûúâi vöî vïì caác em nhûäng ngaây caác em bõ àaánh mùæng, bõ hùæt huãi, bõ bùæt nhõn àoái vò quaá nö àuâa vaâ caäi coå vúái treã con haâng xoám, nhêët laâ nhûäng khi nhaâ tuáng thiïëu, khöng coân biïët tñnh toaán ra sao, khöng coân biïët chaåy vaåy úã àêu.

Röìi chuáng ngaåc nhiïn hún thêëy Bñnh àaä gêìn nûãa thaáng nay buöìn baä, ñt ùn, ñt noái. Taåi sao? Vò duyïn cúá gò? Nhûäng khöëi oác ngêy thú êëy cöë nghô maäi khöng ra.

Nöìi tû cúm múái hïët non nûãa; sûå caãm àöång lo lùæng laâm khö caã miïång hai àûáa treã; chuáng haá höëc möìm, mùåt àúâ àêîn, tröng vûâa buöìn cûúâi vûâa thûúng haåi.

- Kòa chuáng maây ngöìi nhòn nhau àêëy aâ?

Baác laái Thòn cêët gioång khaân khaân noái àoaån àûa cùåp mùæt gûúâm gûúâm nhòn Bñnh. Thêëy vêåy Bñnh vöåi vaâng vaâ mau cho hïët baát cúm; hai àûáa treã cuäng lêåp cêåp ùn. Röìi möåt phuát sau, caã ba àïìu àûáng dêåy. Thùçng Cun toát ngay ra cöíng, coäng caái Cuát lïn lûng, lêím bêím möåt mònh:

- Böë aác ghï! Chûãi mùæng chõ Bñnh suöët ngaây, chùæc laåi sùæp àaánh chõ êëy àêëy!

Noá cûúâi, khen cho mònh mau trñ khön, biïët trûúác maâ chuöìn khoãi nhaâ chûá khöng thïí naâo cuäng bõ àoân lêy nhû chiïìu qua. Luác êëy, Bñnh cùæp röí baát ra búâ söng úã ngay sau nhaâ àïí rûãa. Mùåt söng lùång leä, sûúng lam mõt muâng. Caái laånh man maác cuãa chiïìu thu gêìn taân Bñnh caãm thêëy roä rïåt lùæm. Nhûng, Bñnh muöën úã maäi àêy duâ bõ mûa

BÓ VOÃ 5

reát cuäng cam têm. Vò hïî àöång thêëy mùåt Bñnh, böë meå Bñnh khöng mùæng moã, thò chòa bóu, day dûát, àay nghiïën Bñnh chó vò sûå lêìm lúä àoá.

Bñnh yïn lùång nhòn trúâi, söng möåt maâu xaám ngùæt, loâng tï taái vaâ buöìn baä. Böîng coá tiïëng goåi Bñnh xaáo xaác... Ruâng mònh, Bñnh nêng vöåi röí baát, cùæp ngang lûng luãi thuãi vïì nhaâ.

Gêìn àïën caái cöíng bùçng tre bùæt khum chùçng chõt nhûäng dêy bòm àiïím hoa tñm, Bñnh coân ngoaái cöí tröng. Chua xoát, Bñnh thúã daâi.

Len leát Bñnh ài qua chöî böë nùçm röìi vaâo buöìng mònh. Buöìng töëi àen. Cêy àeân hoa kyâ vùån nhoã àùåt trïn traån baát úã cuöëi buöìng, meå Bñnh àaä tùæt ài ngay luác Bñnh bûúác chên xuöëng bïëp. Lau lau vöåi tay vaâo vaåt aáo raách, Bñnh roán reán àïën bïn caái choäng tre. Bñnh vûâa lêåt chiïëc taä vaãi lïn, àaân muöîi bay ran ra nhû ri, naáo àöång caã gian nhaâ. Bñnh cuái xuöëng bïë con, khe kheä kïu:

- Giúâi! Muöîi àoái àöët chïët con töi coân gò! Àûáa beá thûác giêëc khoác oa oa. Tiïëng khoác caâng to, Bñnh thïm súå

sïåt. Bñnh vöåi vaâng vaåch vuá cho noá buá, khöng coá haâng xoám biïët thò böë meå Bñnh seä laåi khöng àïí Bñnh yïn thên àêu. Muöîi bay möîi phuát möåt nhiïìu, taåt vêìm vêåp vaâo mùåt Bñnh. Nhûäng tiïëng vo vo trong caái im lùång múâ töëi cuãa gian buöìng höi haám khöng mêëy khi nöíi aánh saáng mùåt trúâi, caâng laâm Bñnh böëi röëi. Bñnh thêëy mònh nhû möåt ngûúâi tuâ nùång, bõ boá buöåc maäi maäi nïëu àûáa con nhoã naây coân trong tay.

- Con úi!

Bñnh öm ghò lêëy àûáa con vaâo ngûåc, nûác núã trong boáng töëi. Bñnh laåi thêìm thò khoác. Khöng thïí sao ngöìi yïn àûúåc, Bñnh ài ài laåi laåi, vaâ àaä ba höm nay gioång khaân mêët röìi, Bñnh laåi phaãi rung rung caánh tay àïí ru con. Thêåt Bñnh coá ngúâ àêu vaâ cuäng khöng bao giúâ daám nghô túái nöng nöîi naây. Loâng ngûúâi Bñnh cûá tûúãng nhû lúâi ngûúâi noái. Coân sûå phuå baåc Bñnh àinh ninh möåt haång ngûúâi ùn hoåc nhû thïë khöng thïí naâo coá àûúåc! Nhûng àïën nay Bñnh múái roä caái bïì ngoaâi che àêåy sûå khöën naån àöåc aác thò àaä muöån lùæm röìi. Chùæc Bñnh phaãi àau khöí maäi maäi vò sûå lûâa döëi àoá thöi.

Bñnh nhû khöng àuã sûác nhêëc nöíi chên nûäa, beân ngöìi xeåp xuöëng choäng, dûåa lûng vaâo bûác vaách, àêìu ngaã vïì möåt bïn, moãi mïåt nhòn boáng töëi. Phuát chöëc trong têm tûúãng Bñnh laåi hiïån ra nhûäng hònh aãnh khöng bao xa.

NGUYÏN HÖÌNG 6

Múái caách àêy gêìn möåt nùm, nhûng taåi nhiïìu sûå khaác thûúâng àaä xêíy ra, nïn ngaây giúâ daâi vaâ thêëm thña thïm. Daåo êëy Bñnh thûúâng gaánh gaåo lïn chúå huyïån baán, lêìn naâo Bñnh cuäng bùæt gùåp möåt ngûúâi vêån quêìn aáo têy, chaãi chuöët ngùæm tröng Bñnh. Coá khi Bñnh coân nghe thêëy tiïëng goåi vöìn vaä, tiïëng choâng gheåo dõu daâng. Nïëu ài möåt mònh, Bñnh chùèng theån mêëy, song vò coá caác baån gaái cûúâi àuâa chïë giïîu thïm vaâo khiïën Bñnh höí theån vö cuâng.

Vaâ trong sûå höí theån êëy Bñnh dêìn dêìn thêëy bùn khoùn vêín vú. Bñnh àaä phaãi nghô àïën ngûúâi àaân öng sang troång vaâ trai treã noå. Lêu nay trai laâng vêîn gheåo àuâa Bñnh. Hoå àaä khöng àûúåc Bñnh àïí yá maâ thónh thoaãng coân Bñnh noái nheå cho nûäa. Caái thûá voác ngûúâi cuåc kõch, quêìn aáo nêu möì höi raách vaá kia Bñnh thêëy thïë naâo êëy, àöëi vúái caái thên hònh thanh tuá àêìu toác boáng mûúåt thúm tho kia. Caã caái tïn "quan tham àaåc àiïìn" nghe cuäng khaác laå sao. Noá hûáa vúái Bñnh bao nhiïu sûå sung sûúáng haänh diïån chûá àêu nhû nhûäng caái tïn "nhiïåu", "khaán", "trûúng" cuãa nhûäng ngöi thûá têìm thûúâng nhoã moån úã thön quï.

Dêìn dêìn Bñnh yïu ngûúâi êëy maâ Bñnh thêëy coá thïí gûãi gùæm caã àúâi mònh. Bñnh àïí ngûúâi êëy gêìn guäi Bñnh luön. Röìi möåt ngaây kia, möåt ngaây thêìm vuång, Bñnh buöng phoá caã thên thïí cho y.

Bñnh vuâng àûáng ngay dêåy, nghiïën chùåt hai haâm rùng, rñt lïn. Ûúác voång cuãa Bñnh àaä nhaâo àöí hïët. Ngûúâi tónh sang troång vaâ treã trai noå àaä boã Bñnh ài khöng möåt lúâi an uãi. Y àaä boã Bñnh laåi vúái möåt caái kïët quaã maâ sûå thaãm khöëc chûa bao giúâ Bñnh thêëy àïën nhû thïë, cuäng nhû chûa bao giúâ Bñnh laåi tûúãng mònh seä phaãi chõu àûång nhû thïë. Caã ngûúâi Bñnh rung chuyïín. Hai caánh tay rúâi raåc moãi raä, Bñnh àùåt àûáa con xuöëng choäng, lêëy vaåt aáo xua xua muöîi. Khöng chõu nùçm, àûáa beá laåi khoác theát lïn. Lêåp tûác, tûâ ngoaâi cûãa liïëp laåi àûa vaâo nhûäng tiïëng rñt mùæng:

- Con àô voi giaây kia, maây laåi àïí böë maây khoác röìi. Coá mau bùæt noá nñn ài khöng!

Tiïëp àïën möåt gioång lanh laãnh cöë noái cho nhoã: - Àêëy, con gaái nhúán öng àêëy! Àaä sung sûúáng maát loâng maát ruöåt

cho töi chûa! Thêåt laâ böi gio chaát trêëu vaâo mùåt töi. Bñnh rúát nûúác mùæt, phaãi chuâi vöåi ài, bïë con lïn, nheâ nheå àùåt vuá

vaâo miïång thùçng beá. Caánh tay Bñnh laåi rung rung vúái nhûäng tiïëng haát nhoã vaâ khaân àùåc. Cêu haát caâng àêìm nûúác mùæt noå cuãa nhûäng ngûúâi àaân baâ nheå daå àaä haát maâ trûúác kia khi nghe haát Bñnh ghï súå

BÓ VOÃ 7

lùæm, khöng ngúâ ngaây nay chñnh Bñnh laåi chõu caái caãnh êm thêìm àau àúán trong cêu haát êëy:

Choát àa mang thò phaãi àeâo boâng, Choát bïë lïn buång phaãi böìng lêëy con.

Àûáa treã vêîn khoác. Tiïëng rñt lanh laãnh laåi cêët nhoã lïn: - Con quó caái kia, böë treã maây khöng nñn tùæp thò maây nheát gieã

vaâo möìm noá cho tao. - Phaãi àêëy! Hay laâ vaái giúâi röìi boáp muäi noá àem chön quaách noá ài

cho rûát núå. Bñnh rúãn caã ngûúâi, kinh haäi quaá sûác. Böë meå Bñnh àöëi vúái Bñnh

thêåt caån taâu raáo maáng vaâ àïën mûác àöå aác hún laâ thuá dûä. Bñnh thêåt hïët hy voång nuöi con cho àïën khi khön lúán úã caái nhaâ naây cuäng nhû Bñnh àaä hïët hy voång àûúåc gùåp mùåt böë àûáa treã xêëu söë noå lêìn thûá hai vêåy.

Gian buöìng chêåt heåp töëi tùm thïm. Khöng khñ caâng àeâ neán vò nhûäng tiïëng ngheån ngaâo. Vaâ Bñnh chûa hïët buöìn súå, nhûäng hònh aãnh khaác àaä àïën, khiïën Bñnh caâng böëi röëi.

Daåo êëy Bñnh coân beá, àöå lïn chñn hay lïn mûúâi, Bñnh theo ngûúâi lúán ra àònh xem laâng ngaã vaå möåt aã ài hoang.

Möåt ngaây thaáng nùm, àûúâng àaá, sên gaåch boãng rêîy chên, thïë maâ chõ Minh, ngûúâi bõ laâng phaåt vaå, phaãi quyâ úã giûäa sên àònh, noán khöng coá, bïë àûáa con múái àûúåc mûúâi ngaây, cuäng àoã hon hoãn nhû con Bñnh hiïån giúâ, giûäa trúâi nùæng chang chang.

Bñnh nhúá kyä lùæm: chõ Minh mùåt maây taái meát, àêîm möì höi, rùng cùæn chùåt. Moä laâng àûáng gêìn chõ Minh, sau caái aán thû baây la liïåt nhûäng giêëy maá, buát mûåc, tay cêìm cùåp roi mêy sún àoã bõt àöìng, ra böå nghïng ngang vö cuâng. Thónh thoaãng y hêët haâm nhòn chõ Minh röìi àöåt nhiïn laåi lêëy àêìu roi, lêåt taâ aáo che mùåt àûáa beá lïn cho moåi ngûúâi xem giöëng ai trong laâng.

Baâ giaâ, àaân öng, con gaái, treã con laåi àöí xö caã àïën caái lan can bùçng gaåch xêy ven sên, nghïín cöí nom. Möåt ngûúâi trong boån lúán tiïëng noái:

- Cûá caái muäi kia thò noá giöëng khaán Thû têy lai àêëy. Em gaái khaán Thû thêëy anh mònh vöën coá tñnh trai lú bõ hoå bïu

riïëu, liïìn àaáp ngay:

NGUYÏN HÖÌNG 8

- Naây chõ nhiïu Khuön xem kyä laåi noá coá giöëng khaán Thû khöng hay laâ giöëng öng Ba Nhoâm nhaâ ta àêëy!

Ba Nhoâm laâ öng nöåi nhiïu Khuön ngaây xûa tùçng tõu vúái möåt ngûúâi àaân baâ goáa bõ em chöìng hoå bùæt quaã tang, phaãi quyâ laåy ngûúâi em noå röìi cúãi truöìng vïì nhaâ.

Thïë laâ hai ngûúâi laåi om soâm lïn vaâ àaám àöng laåi àûúåc meã cûúâi àuâa êìm ô, troâng gheåo nhau, maáy moác nhûäng caái mùæt, caái tai, caái möi, neát mùåt phaãng phêët giöëng àûáa beá maâ gheáp lêîn nhau laâ böë noá.

Chõ Minh chó caâng cuái gùçm mùåt xuöëng. Boån hûúng lyá chûác dõch ngöìi chiïëu trong àònh laåi quaát voång ra.

- Moä! Caác cuå truyïìn bay bùæt noá ngêíng àêìu lïn chûá! Maäi khi cheâ cheán no nï xong, möåt ngûúâi trong boån múái khïånh

khaång nheâ möìm goåi böë chõ Minh ra maâ phaán rùçng: - Thöi bêy giúâ con baác Nhiïu àaä choát daåi maâ xûa nay baác laâ

ngûúâi tûã tïë, ùn chõu àoáng goáp vúái laâng àêìy àuã, vêåy laâng thûúng tònh phaåt baác ba àöìng baåc, hai trùm cau tûúi, taám chai rûúåu, lêåp tûác töëi höm nay baác phaãi thên àûa àïën nhaâ töi.

Phoá höåi sùén coá hiïìm khñch vúái baác Nhiïu, thêëy tiïn chó xûã vêåy, beân vung tay lïn noái:

- Trònh cuå, cuå ngaã coá bùçng êëy thêåt laâ nheå quaá. Töi xin höåi àöìng phaåt thïm ba àöìng nûäa vaâ möåt nûãa lúån vò coân caái khoaãn gia phaáp bêët nghiïm nûäa kia.

Laåi möåt höìi baân taán xön xao, sau cuâng Chaánh höåi kiïm thûá chó ra trûúác caái baân ngoaâi sên, bïå vïå baão böë con chõ Minh:

- Laâng ta tûâ cöí àïën giúâ coá ai daám bêåy baå nhû nhaâ caác ngûúâi, böîng ngaây nay bõ phaåm lêy möåt sûå xêëu xa, thaânh thûã danh giaá laâng thua keám caác laâng bïn, vêåy töåi cuãa böë con chõ khöng phaãi laâ khöng to, nhûng laâng thûúng tònh maâ phaåt tûâng naây thöi: saáu àöìng baåc, hai trùm cau tûúi vaâ taám chai rûúåu.

Khöng thêëy noái àïën nûãa lúån, nhêët laâ con lúån naây àaä àêîy niïn, em Phoá höåi àûúng nhùçm mua reã àïí thõt baán, Phoá höåi hêåm hûåc maäi múái thöi. Phaãi! Mêëy khi àûúåc moán "búã" nhû thïë àïí caác öng chia tay nhau nhùæm nhaáp cho sûúáng miïång, coân söëng chïët mùåc ai. Giêëy túâ àoáng sùén dêëu lyá trûúãng vaâ coá caã chûä kyá caã höåi àöìng kyá muåc kia chó duâng àïí doåa naåt sûå ngu àêìn khiïëp nhûúåc cuãa böë con chõ Minh, vaâ caã mêëy trùm dên laâng döët naát.

BÓ VOÃ 9

Xong caái caãnh ï chïì êëy, saáng höm sau Bñnh laåi àûúåc xem möåt caãnh buöìn cûúâi vaâ thï thaãm hún.

Khöng biïët ai xuái bêíy baác Nhiïu àïí toã rùçng nhaâ baác khöng nuöng con dêu, maâ baác núä nhêîn têm caåo troåc àêìu chõ Minh, böi vöi trùæng hïëu, uáp rïë lïn röìi rong chõ ài khùæp laâng.

Mêëy öng giaâ baâ laäo àaä nhaãy lïn maâ khen baác vaâ coá möåt baâ cuå giaâ noái rùçng:

- Hònh phaåt àoá chûa lêëy gò laâm àaáng töåi lùæm, chûa àuáng y nhû lïì löëi xûa: cûá theo tuåc lïå trûúác kia cuãa caác cuå thò chõ Minh coân phaãi löåt trêìn truöìng, àeo mo cau vaâo mùåt.

Luön hai ngaây bõ haânh haå, chõ Minh àaä coá lêìn àõnh thùæt cöí chïët, nhûng nhúâ mêëy chõ em baån ngheâo haâng xoám giùçng giûä laåi vaâ khuyïn giaãi nïn chõ laåi cùæn rùng chõu àûång. Ngûúäi chõ voä hùèn ài, àûáa con cuäng àen raåc vò bïu nùæng vúái meå. Nhû moåi khi, hïî nhùæc túái caãnh " goåt gaáy böi vöi" trïn kia, Bñnh khöng sao khöng ngaåc nhiïn vaâ nhõn àûúåc cûúâi, vaâ muöën têën tuöìng laå luâng àaåi loaåi kiïíu êëy diïîn laåi luön luön. Nhûng nay... Bñnh gai hïët caã da thõt vaâ têm trñ. Bñnh àau àúán cho Minh vaâ e ngaåi cho mònh khöng biïët coá àuã sûác chõu àûång nhûäng nöîi bïu riïëu nhuåc nhaä nhû kia khöng. Chùèng cêìn suy nghô, Bñnh dùçn gioång nhuã thêìm: Nïëu lêm phaãi bûúác naây Bñnh àaânh boã cha vaâ meå, boã hai em, bïë con ài tha hûúng cêìu thûåc cho xong.

Caái yá àõnh liïìu lônh àoá vuåt saáng lïn vúái möåt tia hy voång. Bñnh seä gùåp Chung, böë àûáa treã. Chung seä nghô laåi tòm caách nuöi nêëng meå con Bñnh, röìi vúå chöìng con caái vïì ùn úã vúái nhau.

Thöët nhiïn úã gian ngoaâi àeân vùån to lïn. Caánh cûãa liïëp xõch múã. Bñnh vöåi nhoãm ngûúâi nhòn qua keä vaách. Phoá lyá Thûúãng vaâ vúå y bûúác vaâo.

Bñnh cuöìng lïn muöën chaåy tröën. Caãnh ngaã vaå àaä àïën. Song chaåy löëi naâo? Thöng tûâ buöìng Bñnh ra gian nhaâ ngoaâi kia chó coá möîi möåt löëi ài thò vúå chöìng phoá lyá vaâ böë meå Bñnh àaä ngöìi ngay àêëy, möåt Bñnh coân chaã ra loåt huöëng höì laåi àeâo thïm con. Bñnh cöë dùçn loâng, aáp mùåt vaâo bûác vaách nghe ngoáng.

- Naây nhaâ öng laái, baâ laái! Töi thu xïëp xong röìi àêëy nhaâ öng baâ coá ûng nhû thïë khöng? - Vúå phoá lyá noái.

Böë Bñnh yïn lùång möåt laát, àoaån gaäi tai traã lúâi: - Bêím öng baâ nghô nhû thïë thò vúå chöìng con àûúåc àöåi ún vö

cuâng.

NGUYÏN HÖÌNG 10

Phoá lyá liïìn doäng daåc noái möåt thöi daâi: - Nhaâ öng baâ phaãi biïët, taåi vúå chöìng töi thûúng nhaâ öng baâ hiïìn

laânh, ngoan àaåo, laåi sùæp àûúåc Cha xûá cùæt lïn laâm trûúãng giaáo àïí tröng coi daåy baão phêìn höìn cho treã moã trong hoå. Vêåy maâ chùèng may nhaâ öng baâ phaãi àûáa con gaái böîng àêm ra hû àöën nhû thïë nïn töi gúä giuáp tai tiïëng cho, chûá töi hoâng gò maâ nhúâ àûáa beá êëy.

Vúå phoá lyá ngùæt nhúâi: - �i giúâi, noâi naâo giöëng nêëy, noá laåi bùæt chûúác böë noá chûá gò? Öng

aå, töi khöng nuöi àêu, öng coá muöën nuöi thò mûúán vuá vïì maâ nuöi. Phoá lyá beân àûa mùæt cho vúå baão im. Khöng phaãi laâ y röång loâng

nhên àaåo chùèng tûúãng àïën sûå böåi baåc sau naây cuãa àûáa beá àêu. Khöng! Y laâm viïåc naây laâ vò coá möåt ngûúâi em giai buön baán giaâu coá lùæm úã trïn Haâ Nöåi cuäng hiïëm hoi nhû y. Ngûúâi noå thûúâng nhùæn phoá lyá xem úã quï coá nhaâ naâo tuáng àoái thò mua cho y möåt àûáa con giai, caâng trûáng nûúác caâng hay. Mêëy höm nay, chúåp àûúåc cú höåi Bñnh àaä àeã vaâ àeã con giai vaâ nhaâ àûúng lo lùæng khöën àöën khöng biïët thu xïëp ra sao, phoá lyá àaä lïn tónh lêëy thïm cuãa em nùm chuåc àöìng baåc nûäa baão phaãi mua ngay àûáa beá khöng Bñnh cho baâ xúâ mêët.

Thêëy phoá lyá cuäng laâ ngûúâi laâng vaâ hoå haâng giaâu coá laåi khöng phaãi laâ ngûúâi ài àaåo nïn böë meå Bñnh caâng yïn têm.

Muöën lêëy loâng baâ phoá, böë Bñnh ngoåt ngaâo thûa möåt cêu bêng quú:

- Thûa vêng, öng baâ ùn úã phuác àûác thûúng ngûúâi nhû thïë con chùæc öng baâ coân laâ giaâu sang vinh hiïín.

Phoá lyá móm cûúâi vuöët rêu, hêët haâm hoãi böë Bñnh : - Vêåy töi giuáp öng baâ mûúâi àöìng öng baâ bùçng loâng chûá? Meå Bñnh vöåi nhùn mùåt: - Thùçng beá khaáu khónh lùæm, mùåt maây saáng suãa, chên tay buå

bêîm xin traã cho hai mûúi àöìng àïí nhaâ chaáu lo loát vúái mêëy cuå trong laâng.

Böë Bñnh gaäi tai tiïëp lúâi: - Thêåt vúå chöìng chaáu caãm caái ún öng baâ öng phoá lùæm chûá khöng

naâi xin hún thiïåt gò àêu. Phoá lyá cûúâi khöng àaáp, nhòn hoãi yá kiïën vúå. Vúå phoá lyá ngêíng

tröng xaâ nhaâ, vuöët daâi hai ngoán tay quïåt quyát trêìu röìi luáng buáng noái:

BÓ VOÃ 11

- Thöi töi giuáp thïm nhaâ öng baâ ba àöìng nûäa laâ mûúâi ba àöìng coá thuêån thò töëi mai bïë thùçng beá sang nhaâ töi maâ nhêån tiïìn.

Bñnh caâng nñn thúã lùæng tai nghe. Bñnh nhû àûát tûâng khuác ruöåt. Giúâi! Caái aác têm cuãa böë meå Bñnh.

Luön mûúâi höm roâng gòn giûä giam cêìm Bñnh trong gian buöìng naây khöng cho Bñnh bïë con ra khoãi nûãa bûúác, böë meå Bñnh trûúác hïët súå haâng xoám thoác maách, sau súå Bñnh bïë con ài. Nhûng thöi, tûâ ngaây mai trúã ài, sau khi dûát ài khoãi àûáa beá vaâ àûúåc haâng chuåc baåc, böë meå Bñnh seä vûâa hïët caã lo súå ngaä vaå vûâa àûúåc moán tiïìn mûâng chên Trûúãng giaáo vaâ ùn tiïu, sûå tñnh toaán êëy thêåt khön kheáo quaá chûâng!

Bñnh laåi öm chùåt lêëy con, thûúng xoát cho thên phêån noá bõ dùçn hùæt vaâ keâo nheâo mùåc caã nhû möåt con trêu con lúån. Bñnh ghï súå cho böë meå Bñnh vaâ vúå chöìng nhaâ phoá lyá kia àang tay cùæt àûát tònh yïu thûúng cuãa meå con Bñnh nhû möåt khuác döìi, möåt miïëng pheâo vêåy. Duâ sao Bñnh cuäng khöng thïí cûúäng laåi àûúåc. Bñnh àïën phaãi nuöët nûúác mùæt trao con cho böë meå baán ài thò múái traánh thoaát nhûäng hònh phaåt quaái aác khöng biïët cuãa ai, tûâ àúâi naâo àaä àùåt ra àïí trûâng trõ nhûäng àaân baâ àeã hoang, vaâ Bñnh múái mong àûúåc yïn thên vúái cha meå.

Bñnh mñm möi laåi, cuái gêìm mùåt nûác núã, keáo daâi thïm nhûäng yá nghô: "Phaãi! Bñnh phaãi cùæn rùng maâ cho con ài khoãi luác khöën khoá naây. Röìi chúâ nùm ba bûäa nûãa thaáng, Bñnh thûâa cú tröën ài hoùåc Haãi Phoâng hoùåc Nam Àõnh, chõu khoá laâm ùn buön baán, daânh duåm möåt moán tiïìn. Ba böën nùm qua... chuyïån cuä nhaåt dêëu vïët, Bñnh seä trúã vïì laâng chuöåc con, röìi coá thïí thò noái vúái cha meå vaâ hai em lïn tónh laâm ùn, boã hùèn caái núi quï hûúng aác nghiïåt kia bao àúâi nay laâm ùn àêìu tùæt mùåt töëi maâ khöng cêët mùåt múã maây lïn àûúåc.

Bñnh tï mï nêng àûáa con lïn têån mùåt, rñt miïång vaâo maá noá, vaâo traán noá, röìi Bñnh nhòn ngûúác lïn nhû àïí phên trêìn vúái boáng töëi nöîi àau àúán trong loâng. Sau àoá Bñnh àùm àùæm tröng con thiïm thiïëp nguã. Dûúái aánh àeân luâ muâ úã bïn ngoaâi qua keä liïëp loåt vaâo, da deã noá höìng haâo biïën thaânh xanh trong xanh boáng; múá toác àen laáy, lú phú trúã nïn hung hung möëc maác khö cûáng. Vïåt chaâm daâi húi giöëng hònh con thaåch suâng boâ tûâ möåt bïn traán àïën mang tai xaám ngùæt hùèn ài nhû möåt vïåt maáu. Vaâ caái vïët leåm trïn mñ mùæt cuäng úã bïn phaãi thêëy thûúng nhû möåt löët dao cheám vêåy.

Hai haâng nûúác mùæt Bñnh àaä laåi roâng roâng trïn maá laä chaä àùçm àòa xuöëng caã mùåt àûáa beá.

NGUYÏN HÖÌNG 12

II

Haãi Phoâng. Lêìn naây laâ lêìn àêìu tiïn Bñnh bûúác chên àïën möåt tónh öìn aâo

àöng àuác, khaác hùèn chöën quï muâa vùæng veã. Bñnh tröën ài, sau àïm êëy àïën naây àaä àûúåc böën höm. Böën höm

daâi quaá chûâng! Bao nöîi àau buöìn luön luön nhùæc nhúã Bñnh nhúá túái con thú.

Bêy giúâ Bñnh múái húi quen, quen caái aánh saáng choái loåi cuãa nhûäng ngoån àeân àiïån. Bñnh khöng coân giêåt mònh möîi khi coâi ö tö theát lïn. Caác caách ài àûáng ùn noái cuãa ngûúâi haâng phöë àöëi vúái Bñnh khöng àaáng ngúâ vûåc, súå haäi quaá nhû trûúác nûäa. Bñnh búát ruåt reâ, nhòn thùèng vaâo nhûäng tuã haâng àöì vêåt baây la liïåt rûåc rúä laâm Bñnh hoa caã mùæt. Lùæm thûá Bñnh khöng thïí nhêån ra laâ thûá gò tuy Bñnh vêîn thûúâng thêëy, nay chó khaác caái voã boåc ngoaâi bùçng giêëy boáng maâu hay thuãy tinh. Bñnh àúâ ngûúâi nghô maäi trûúác taá muâi soa luåa gêëp trong túâ giêëy boáng, tröng nhû nhûäng böng hoa eáp khö. Miïëng xaâ phoâng böì duåc àïí trïn chiïëc höåp giêëy cûåc kyâ àeåp àeä, kheáo leáo, Bñnh cho laâ thûá baánh quñ lùæm maâ sau naây nïëu Bñnh coá tiïìn thò thïë naâo cuäng phaãi mua ùn. Bñnh vûâa ngùæm nhûäng böng hoa giaã cùæm trong loå pha lï trong vùæt, Bñnh vûâa têëm tùæc khen thêìm ngûúâi naâo coá taâi gòn giûä àûúåc maäi veã tûúi töët àoáa hoa àaä núã tung nhû vêåy.

Trong caái phuát giêy êëy, Bñnh àùåt mònh vaâo möåt giêëc möång saáng suãa nhû gian haâng. Bñnh àang tï mï ngùæm nghña, böîng giêåt mònh vò thêëy gûúng mùåt mònh höëc haác, xanh xao nöíi bêåt trong maãnh gûúng treo giûäa tuã haâng. Bñnh vöåi lêëy têëm gûúng àïí soi gêìn cho roä thò tay àêåp choang ngay phaãi mùåt kñnh. Möåt ngûúâi àaân öng treã tuöíi àûáng bïn kïu lïn vaâ nhòn Bñnh:

- Ú kòa cö naây! Nhûng khi thêëy veã mùåt lo súå àúâ àêîn cuãa Bñnh, ngûúâi êëy àûa

mùæt möåt caái röìi phaá lïn cûúâi. Bñnh beän leän raão bûúác ra ngay chöî khaác. Bñnh reä ngoùåt vïì phña tay traái, theo löëi xuöëng Saáu kho.

BÓ VOÃ 13

Bêëy giúâ trùng thu vûâa múái heá ra khoãi daãi mêy chò toãa xuöëng nhûäng choâm cêy möåt laân aánh saáng nhû húi sûúng phaãng phêët. Àûúâng saá vùæng veã ñt ngûúâi qua laåi. Hai bïn heâ laã lûúát nhûäng caânh xoan lùn tùn laá, raâo raâo trûúác gioá laånh thöíi tûâng cún daâi. Bñnh chúåt nghô túái ngaây mai, túái möåt sûå söëng úã möåt núi xa laå vaâ hiïån Bñnh khöng coân möåt àöìng möåt chûä dñnh tuái.

Moán tiïìn saáu haâo chùæt boáp ngoát nûãa nùm trúâi àaä duâng àïí traã tiïìn ùn tiïìn taâu tûâ Nam ra Phoâng mêët böën haâo. Coân hai haâo thò vûâa vùån ùn uöëng trong hai höm nay. Bñnh hoang mang, cuái gùçm mùåt tröng daãi àûúâng nhûåa lêëp laánh boáng trùng, nhêëc tûâng bûúác möåt.

Bñnh ài nhû thïë khöng cêìn biïët röìi seä ài túái àêu, miïîn cho qua möåt àïm. Luác naây Bñnh böîng höìi höåp, böëi röëi laå thûúâng. Nhûäng buåm coå àen thêîm, uâ uâ löång gioá úã vûúân hoa söng Lêëp gúåi trong trñ Bñnh bao nhiïu hònh dung quaái gúã. Bñnh tûúãng con àûúâng Bñnh ài töëi tùm hoang vùæng nhû caãnh möåt baäi tha ma. Nhûäng caânh xoan xao àöång laâ nhûäng caânh tre laã ngoån bïn nhûäng ngöi möå chú vú múái àùæp. Nhûäng taâu laá coå to suâm suïì giöëng nhûäng múá toác ngûúâi àiïn hay thùæt cöí.

Bñnh bêåt kïu khe kheä: - Biïët laâm sao àïm nay?!! Bñnh laåi thêëy àïm laånh vaâ daâi lùæm, möåt thên gaái quï muâa ài búä

ngúä lang thang úã giûäa caái tónh lùæm keã lûâa loåc, nham hiïím naây, gùåp nhûäng sûå khöng may laâ thûúâng. Nïëu Bñnh khöng kheáo gòn giûä, biïët àêu àïm nay chùèng seä laâ caái àïm bùæt àêìu möåt cuöåc àúâi khöën naån nhú nhuöëc khaác maâ duâ cûåc nhuåc chûâng naâo, Bñnh cuäng phaãi cùæn rùng chõu, chûá khöng thïí quay vïì quï nhaâ àûúåc. Bñnh thúã daâi. Mêëy höm nay tai tiïëng chùæc àaä àöìn ài khùæp laâng trïn laâng ngoaâi. Thïë naâo hoå chùèng baão laåi vò mï giai, theo giai maâ boã nhaâ ài. Caái tiïëng theo giai àoá laâ möåt sûå nhú nhuöëc khöng sûå nhú nhuöëc naâo bùçng. Vò ngûúâi ta hiïíu rùçng: giai laâ möåt àûáa xoã xiïn chó phaá hoaåi trinh tiïët ngûúâi àaân baâ, coân keã theo noá phaãi laâ möåt con àô thoaä vö cuâng. Hoå chó diïëc moác Bñnh nhû thïë coân laâ khaá àêëy. Khöng may cho Bñnh, nïëu gùåp phaãi möåt keã khöng ûa Bñnh thò Bñnh seä coân bõ buöåc haâng ûác, vaån töåi xêëu xa, quaá sûác tûúãng tûúång cuãa haång ngûúâi nhên hêåu.

Bñnh àaä ài qua Saáu kho. Höm nay caác taâu chaåy hïët. Trïn söng chó coân thêëp thoaáng mêëy aánh lûãa leo leát, chêåp chúân cuãa dùm chiïëc thuyïìn con àöî àùçng xa.

NGUYÏN HÖÌNG 14

Thöët nhiïn Bñnh dûâng bûúác, trong möåt phuát Bñnh tûúãng nhû laâ bïën Soâi quï Bñnh. Bñnh ngêíng àêìu búä ngúä nhòn, lùæng tai nghe: tiïëng àoåc kinh àêu àêy nheå nhaâng vang trûúác gioá laånh, reáo rùæt vaâ thêëm thña. Nhûäng gioång àïìu àïìu vaâ ngêm nga thoaáng nhùæc trong têm trñ Bñnh hai mùæt lúâ àúâ rêìu rô, hai caánh tay raä rúâi giang trïn cêy thaánh giaá cuãa àûác Chuáa Giï-su khi hêëp höëi. Sûå höìi tûúãng êëy laâm Bònh caãm thêëy roä rïåt böë meå mònh laâ giaã döëi. Bñnh ghï súå cho sûå "nguyïån ngùæm" hùçng ngaây chó duâng che mùæt thïë gian. Phaãi, chó che mùæt thïë gian thöi! Nay ài xûng töåi, mai ài chõu lïî, saáng súám naâo cuäng coá mùåt úã nhaâ thúâ, àïm naâo cuäng thûác túái mûúâi möåt, mûúâi hai giúâ àïí àoåc kinh, hoãi àïí laâm gò?

Thò cuäng nhû trùm nghòn gia àònh chó ngoan àaåo bïì ngoaâi, gia àònh Bñnh bao nùm àûúåc ngûúâi laâng khen laâ ïm êëm àaáng laâm mêîu mûåc nhûng thûåc chùèng coá lêëy möåt chuát gò yïn vui, thuêån hoâa, àaåo àûác bïn trong.

Cha meå Bñnh cùæn rûát nhau luön, vò thiïëu thöën; chûãi mùæng haânh haå Bñnh luön vò Bñnh khöng nhû ai giaão hoaåt, tinh ranh trong sûå caånh tranh khaách ài àoâ vaâ buön baán mua reã baán àùæt töm caá cuãa caác thuyïìn chaâi lûúái quen thuöåc. Hún nûäa, Bñnh khöng biïët mûu tñnh caác caách gian lêån vúái nhûäng khaách gûãi haâng àïí lo cho mònh coá caái böå caánh maâ nhaâ khöng sao sùæm sûãa àûúåc vò ruöång àêët caây cêëy khöng coá, ngoaâi maãnh vûúân chó àûúåc caái rau ùn coân àïìu tröng vaâo con àoâ thò phaãi sinh söëng rêët khön ngoan soay giúã àuã mùåt. Nhûäng àiïìu naây àaä laâm Bñnh suy nghô vaâ àau loâng.

Bñnh buöìn baä lùæc àêìu röìi giú tay laâm "dêëu" àoaån thêìm thò cêìu kinh.

"Laåy Cha chuáng töi úã trïn giúâi xin Cha cho chuáng töi hùçng ngaây duâng àuã vaâ tha núå cho chuáng töi nhû chuáng töi àaä tha keã coá núå chuáng töi".

...Thò Chuáa seä ban ún cho töi giûä àaåo nïn úã àúâi naây cho ngaây sau àûúåc lïn nûúác thiïn àaâng vui veã àúâi àúâi...".

Gioá söng caâng uâ uâ, sûúng caâng muâ mõt. Bñnh àoåc hïët nùm chuåc kinh, laâm "dêëu", àoaån kheáp chùåt taâ aáo vaâo ngûúâi röìi raão bûúác. Chúåt coá tiïëng ngûúâi goåi:

- Cö kia ài àêu? Bñnh khöng daám quay laåi traã lúâi cûá luâi luäi ài neáp vaâo rùång cêy

bïn àûúâng. Möåt chiïëc xe tay àêm xö laåi, chùæn lêëy löëi ài, tiïëp àïën nhûäng tiïëng cûúâi ran:

BÓ VOÃ 15

- "Sùn" kyâ àûúåc "meãng" êëy cho tao. Bñnh traánh hùèn sang bïn kia, gùçm mùåt xuöëng xöëc laåi caái àêîy

vaãi àeo sau lûng. Möåt ngûúâi àaân öng vêån quêìn aáo loát keã soâng soåc rêët chaãi chuöët vaâ toác boáng löån, ngöìi trïn xe nom troä mùåt vaâo mùåt Bñnh, Bñnh quay mùåt ra chöî khaác. Ngûúâi êëy keáo vaåt aáo Bñnh, ngoåt ngaâo hoãi:

- Cö àõnh tòm ai úã àêy? Bñnh hoaãng höët chûåc chaåy. Nhûng chung quanh Bñnh nùm

chiïëc xe àaä vêy kñn, Bñnh kïu lïn: - Ö kòa! Tïn ngöìi xe nhaåi laåi, cûúâi sùåc suåa. Daáng àiïåu ngêy thú cuãa Bñnh

baão roä vúái boån naây rùçng Bñnh laâ möåt gaái quï múái ra tónh lêìn àêìu vaâ laâ möåt gaái quï xinh àeåp hùèn hoi. Thêåt vêåy, dûúái aánh àeân àiïån, mùæt Bñnh lêëp laánh chúáp luön, àöi maá muäm môm ûãng höìng chuáng tröng ngon laânh quaá.

Möåt gaä keáo xe nhûng toác mai cuäng xeán nhoån vaâ àïí daâi nhû thùçng ngöìi xe, mùåc aáo trùæng laâ cöí beã vaâ ngoaâi khoaác aáo têy vaâng toan giùçng lêëy khùn vuöng Bñnh, song hai gaä khaác ngöìi trïn xe ngùn laåi khöng cho, röìi gaä vêån quêìn aáo loát keã soâng soåc mûúån cúá nhaãy xuöëng bñu lêëy vai Bñnh. Bñnh kïu thêët thanh. Thûâa cú hai caái xe chaåy ài àoán khaách dûúái thuyïìn lïn, Bñnh liïìn lêín nhanh ra chöî khaác. Àaám xe raän caã, taãn möîi núi möåt chiïëc. Coân Bñnh, Bñnh ài ngûúåc lïn phöë vò Bñnh nhêån thêëy nïëu cûá lang thang, bú vú úã nhûäng chöî àûúâng vùæng thò thïë naâo cuäng coân bõ choâng gheåo.

Àûúåc möåt quaäng coá nhaâ cûãa thò laåi àïën quaäng vûúân hoang. Nhûäng buåi cêy luâ muâ trûúác nhûäng ngoån àeân àiïån boáng múâ hiïån ra trûúác mùæt Bñnh laâm tröëng ngûåc Bñnh laåi àêåp thònh thõnh. Chúåt Bñnh laånh toaát caã ngûúâi, quay àêìu nhòn vïì àùçng sau; möåt boáng ngûúâi àûúng raão goát nhû àuöíi Bñnh. Bñnh ài nhanh hún. Ngûúâi theo sau cuäng bûúác gêëp, phuát chöëc hùæn ài saát caånh Bñnh vaâ kheä noái:

- Cö! Cö chêåm bûúác chûá àïí töi ngoã cêu chuyïån naây.

Nhúâi noái ïm àïìm khiïën Bñnh búát súå, Bñnh àûa mùæt nhòn thò àoá laâ ngûúâi ngöìi trïn xe ban naäy nhûng àaä thay quêìn aáo khaác, Bñnh im lùång nhòn böå y phuåc laå luâng cuãa hùæn: caái aáo daå tñm boá cheåt lêëy lûng, hai öëng quêìn lûúát thûúát nhû bùçng luåa thò buöng chuâng quaá goát, caái muä daå múái laå laâm sao, loáng laánh möåt chiïëc tïn maå kïìm nhû dêëu

NGUYÏN HÖÌNG 16

hiïåu cuãa lñnh. Bñnh chúåt nhúá àïën caái haång cöng tûã cuäng kiïíu ùn mùåc nhû thïë naây nhûäng ngaây höåi àêìu nùm vuâng Bñnh boån chuáng thûúâng keáo vïì chúát nhaã gaái laâng. Bñnh vöåi quay ài.

Hùæn chùèng coân do dûå, nùæm ngay caánh tay Bñnh, cùåp mùæt saáng lïn khaác thûúâng.

- Cö ài àêu bêy giúâ? Ài möåt mònh maâ khöng buöìn aâ? Bñnh àaáp gioång run run: - Öng buöng chaáu ra, chaáu van öng! - Roä kheáo veä, öng chaáu gò? - Chaáu van öng! - Van mònh chûá lyå. Bñnh thoát ngûúâi laåi hïët sûác giùçng tay ra, nhûng hùæn àaä baá lêëy

cöí Bñnh, hön vaâo maá Bñnh àaánh chuåt möåt caái. Àûúâng vùæng veã quaá, gioá thöíi laâo xaâo trong nhûäng buåm coå luâ muâ,

vaânh trùng laåi bõ mêy àen che ài. Hùæn bïë xöëc Bñnh lïn, mùåc Bñnh giaäy giuåa the theá van lún, chaåy

vaâo trong vûúân. Bñnh phaãi kïu theát lïn nhûng gioá thöíi maånh àaánh baåt caã tiïëng Bñnh ài.

Trong chúáp mùæt hùæn dùçn Bñnh xuöëng vïå coã.

Bñnh kïu rñt lïn, öm chùåt buång, hai àuâi kheáp chùåt, cöë nùçm sêëp xuöëng mùåt coã ûúát àêìm. Hùæn vöåi luöìn tay qua ngûúâi Bñnh cöë lêåt ngûãa Bñnh lïn. Bñnh cuäng hïët sûác chöëng choåi, song möîi luác chên tay mïåt moãi nhûâ gioång khaãn àùåc laåi. Bñnh cöë ngûúác mùæt tröng chung quanh vaâ ngoaâi àûúâng thò khöng thêëy möåt boáng ngûúâi. Bñnh che mùåt nghiïën chùåt hai haâm rùng, ngheån ngaâo êëp uáng:

- Giï-su cûáu chûäa con! Hùæn sùçng sùåc cûúâi, nhaåi laåi, àoaån aáp mùåt hùæn vaâo mùåt Bñnh maâ

hön maâ cùæn vaâ thúã nhûäng húi thúã höìng höåc nhû möåt con trêu, con choá lïn cún, mùæt àaä àuåc ngêìu vaâ boåt raäi àaä suãi.

Böîng möåt àoaân xe àaåp xùm xùm tûâ àùçng xa túái, àeân xe keáo daâi nhûäng vïåt saáng rung àöång trïn àûúâng nhûåa, coá möåt ngoån soi choä vaâo vûúân nhû tòm toâi. Bñnh vöåi gaâo to:

- Caác öng úi! Cûáu töi vúái! Cûáu töi vúái. Chùèng àïí Bñnh kïu thïm, hùæn höët hoaãng buöng Bñnh ra röìi

chaåy thùèng. Bñnh choaáng vaáng mûâng rúä, nhùåt mau caái àêîy vaãi lùn

BÓ VOÃ 17

trïn baäi coã chaåy ra àûúâng. Gioá thöíi maånh. Mêëy ngûúâi ngöìi xe àaåp chùèng nghe thêëy gò, song hoå àïìu ngêíng àêìu toâ moâ tröng khi Bñnh trong vûúân xö ra. Bñnh cöë giûä tûå nhiïn, lùèng lùång raão bûúác möåt laát túái àêìu phöë. Tröëng ngûåc Bñnh vêîn àêåp röån. Caãnh vêåt vêîn u aám! Bñnh len leát àïën trûúác möåt caái hiïn röång, ngöìi thúã. Àöìng höì úã trong nhaâ vùèng lïn mûúâi möåt tiïëng. Àûúâng saá caâng vùæng tanh, vùæng ngùæt. Bñnh ruâng mònh. Àïm nay àöëi vúái Bñnh múái daâi vaâ cûåc nhuåc laâm sao? Coân ï chïì, cay àùæng hún caã möåt nùm lam luä! Bñnh neáp ngûúâi bïn goác tûúâng, guåc mùåt vaâo baân tay, tï taái nhûäng caãm xuác àau xoát söi nöíi trong loâng. Bñnh caâng moãi mïåt, roâng raä möåt ngaây, Bñnh ài khöng mêëy luác nghó chên. Àaä thïë laåi vûâa phaãi chöëng cûå vúái thùçng àïíu kia nïn hai àêìu göëi Bñnh moãi dûâ, buång cöìn caâo ngêm ngêím àau. Gioá àïm nhû ru, Bñnh chúåp mùåt thiu thiu nguã. Böîng khöng biïët tûâ àêu àûa túái tiïëng treã con khoác oe oe giöëng tiïëng meâo gaâo vang àöång caã trúâi khuya.

Bñnh múã choaâng mùæt, chúåt nhúá àïën àûáa con thú chûa àêy thaáng, taåi cha meå Bñnh cay nghiïåt, taåi caái tuåc lïå quaái aác maâ Bñnh phaãi xa noá, xa noá khöng biïët bao giúâ laåi àûúåc öm noá trong loâng.

Bñnh vûâa cêët tiïëng khoác rûng rûác thò tiïëng khoác kia nñn bùåt, Bñnh vuåt nghô àïën àûáa beá kia khoác thïë naâo chaã coá ngûúâi vöî vïì ru cho buá, coân con Bñnh thên phêån con nuöi con maây, giaá àïm khaát sûäa, thò duâ coá àûúåc chiïìu chuöång mêëy chùng nûäa cuäng khoá maâ àûúåc buá àïm. êëy laâ khöng kïí àïën ngûúâi nuöi döî maäi khöng nñn thò thïë naâo chaã phaát noá nùm bêíy chiïëc phaát cho boä caái bûåc tûác bõ thûác giêëc.

Nhûäng sûå tûúãng tûúång êëy rung àöång caã toaân thên Bñnh, Bñnh phaãi vöåi lùæc àêìu xua àuöíi hònh aãnh cuãa àûáa con ûúän ngûúâi haá höëc miïång, hiïån ra trûúác mùæt Bñnh. Bñnh phaãi neán chùåt ngûåc cho àúä tûác, möåt tay Bñnh cêìm bêìu vuá rùæn àanh vaâ vùæt sûäa ài vò vuá cûúng lïn nhûác nhöëi quaá chûâng. Bêìu sûäa àêìy doâng doâng tia xuöëng nïn gaåch phuã àêët àen, theo liïìn vúái nhûäng gioåt nûúác mùæt chan hoâa.

NGUYÏN HÖÌNG 18

III

Bñnh vêîn tin lúâi noái cuãa Chung nïn saáng nay Bñnh quaã quyïët àaánh baåo àïën àûúâng Caát daâi àïí hoãi tin tûác Chung.

Sûå ûúác mong àûúåc gùåp mùåt chöìng, Bñnh coá biïët àêu chó laâ aão voång àaáng dêåp tùæt hùèn trong loâng vúái caã tònh yïu thûúng nöìng naân con ngûúâi böåi baåc kia. Nhûng nhûäng luác Bñnh oaán giêån Chung chó laâ luác Bñnh quaá khöí súã àiïu àûáng vò sûå thûåc quanh mònh, röìi sau möåt vaâi phuát, khi tûúãng àïën biïët àêu vò möåt leä gò àêëy Chung khöng kõp baây toã nïn múái boã Bñnh ài.

Bñnh ngêîm nghô, ruåt reâ möåt luác lêu, sau cuâng goåi cûãa möåt nhaâ noå. Caánh cûãa heá múã, coá tiïëng ngûúâi vùèng ra:

- Ai àêëy? Cûá vaâo tûå nhiïn. Bñnh coân àûúng kheáp neáp thò möåt ngûúâi àaân öng treã tuöíi suáng

sñnh trong böå quêìn aáo nguã úã trong nhaâ bûúác ra. Bñnh giêåt mònh vöåi chaâo vaâ hoãi ngûúâi êëy:

- Thûa öng, àêy coá ai laâ öng tham Chung laâm Súã àaåc àiïìn khöng?

Ngûúâi treã tuöíi àûa mùæt nhòn Bñnh möåt lûúåt tûâ àêìu àïën chên: cùåp mùæt lúâ àúâ nhûng long lanh, cùåp maây khöng tóa, chiïëc khùn vuöng maång mêëy miïëng nhoã, têëm aáo tûá thên, caái quêìn caåp höìng thùæt lûng xanh vaâ möåt daáng àiïåu súå sïåt e theån, vaåch roä ra trûúác mùæt ngûúâi êëy têët caã moåi caái daåi döåt cuãa cö gaái quï hiïìn hêåu ra tónh lêìn àêìu. Hùæn tuãm tóm cûúâi:

- Cö hoãi coá viïåc gò àêëy? Bñnh run run àaáp: - Thûa öng, chaáu coá viïåc trong nhaâ ra tòm aå. Bñnh chûa noái xong, hùæn àaä vöìn vaä múâi Bñnh vaâo nhaâ, keáo ghïë

giuåc Bñnh ngöìi. Tûác thò möåt quang caãnh löång lêîy bêìy ra trûúác mùæt Bñnh. Naâo tuã cheâ, sêåp guå; naâo tranh aãnh treo la liïåt; naâo chêåu hoa, àön sûá; naâo hoaânh phi cêu àöëi. Bñnh khêëp khúãi mûâng, buång baão daå:

BÓ VOÃ 19

- Àuáng nhû lúâi Chung dùån mònh. Vêåy thêåt laâ nhaâ Chung àêy? Röìi Bñnh len leát tröng xung quanh, tay vêîn xaách àêîy quêìn aáo,

bùn khoùn mong ngûúâi trai treã traã lúâi. Bêëy giúâ bao nhiïu veã àeåp hiïìn hêåu nöíi caã lïn gûúng mùåt Bñnh àúâ àêîm, lêëm têëm vaâi gioåt möì höi traán dñnh lêëy nhûäng súåi toác nhû tú. Ngûúâi treã tuöíi caâng àùm àùm nhòn, Bñnh phaát ngûúång nhûng cöë neán höìi höåp thong thaã hoãi:

- Thûa öng laâm ún baão chaáu, àêy coá phaãi laâ nhaâ öng Chung? Ngûúâi kia àûa mùæt liïëc Bñnh möåt caái rêët tònh tûá: - Phaãi! Bñnh luöëng cuöëng nhùæc: - Phaãi aå? - Töi àaä baão phaãi thò laâ phaãi maâ. Nhûng cö hoãi öng Chung coá

viïåc gò, phaãi baão qua töi, töi múái goåi öng ta tiïëp chuyïån cö àûúåc. Bñnh sung sûúáng tûúãng àïën vúä mêët traái tim, bêåt kïu lïn: - Thïë maâ töi!... Bñnh àõnh noái: "Thïë maâ töi núä vöåi giêån Chung", nhûng vò

ngûúång, Bñnh phaãi boã dúã cêu. Thêëy caái thaái àöå laå luâng êëy, ngûúâi treã tuöíi chau maây hoãi:

- Thïë maâ töi.. laâm sao húã cö? Bñnh quïn caã lïî pheáp, thúã hùæt maånh ra möåt caái, lùæc àêìu röìi àaáp: - Tyá nûäa töi... Àïën tiïëng "töi" Bñnh laåi ngûâng, hai khoáe mùæt ûáa nûúác. Bñnh

phaãi cöë neán sûå ngheån ngaâo, noái tiïëp: - Töi quyïët khöng nghô gò àïën nûäa thò thêåt laâ töåi nghiïåp! Ngûúâi treã tuöíi chöëng cùçm ngöìi nghe. Sûå ngêy thú cuãa Bñnh

böîng trúã nïn kyâ dõ vaâ u uêín vaâ tònh tûá. Ngûúâi êëy roát nûúác cheâ noáng múâi Bñnh uöëng, àoaån nghiïm trang nhòn vaâo mùæt Bñnh noái:

- Öng Chung cuãa töi chùæc hùèn laâ tònh nhên cuãa cö? Bñnh àoã mùåt, cuái àêìu khöng àaáp. Ngûúâi treã tuöíi nhùæc laåi cêu

hoãi ban naäy: -Vêåy cö tòm öng Chung laâm gò? Phaãi baão qua töi múái àûúåc. Bñnh húi luöëng cuöëng, cuái cuái mùåt röìi run run àaáp: - Vêng thöi thò chaáu xin noái thêåt: öng Chung laâ nhaâ chaáu. - Cö laâ vúå öng Chung? Vúå öng tham Chung?

NGUYÏN HÖÌNG 20

- Thûa öng vêåy öng chùæc laâ ngûúâi hoå cuãa nhaâ chaáu? Ngûúâi êëy lùæc àêìu, tuãm tóm cûúâi: - Laâ baån thên töi. Ngûúâi treã tuöíi àõnh noái nûäa, Bñnh àaä tiïëp lúâi: - Laâ baån thên cuãa nhaâ chaáu thò chaáu múái daám noái caác sûå thïí

sau àêy... Bñnh mên mï cheán nûúác múái vûâa thong thaã kïí vò sao Bñnh biïët

Chung, vò sao Bñnh phaãi boã nhaâ ài. Bñnh àaä chêët phaác, gioång noái àêìy nûúác mùæt cuãa Bñnh caâng laâm sûå chêët phaác àêìy àuã hún vaâ sùæc mùåt Bñnh thïm linh àöång vúái nhûäng gioåt lïå long lanh.

Ngûúâi treã tuöíi sung sûúáng laå thûúâng, hùæn cöë taåo möåt gioång noái thêåt thên thiïët, hiïìn tûâ maâ nhuã Bñnh:

- Thöi cö àûâng lo, àïí túái 12 giúâ trûa töi seä dêîn cö laåi nhaâ baác Chung töi.

Hùæn tûúi cûúâi àoán lêëy cêu caãm ún rêët caãm àöång cuãa Bñnh, xong quay àêìu goåi:

- Nhoã! - Daå? Möåt àûáa beá quêìn aáo cuäng chaãi chuöët úã trong nhaâ chaåy ra. Chúåt

thêëy Bñnh àûáng trûúác mùåt chuã thò noá lêëm leát cûúâi, nhû biïët trûúác möåt caãnh ngöå nghônh gò sùæp xaãy ra. Ngûúâi treã tuöíi vöåi àûa mùæt. Noá liïìn khoanh tay khuám nuám thûa:

- Cêåu baão gò con? Ngûúâi treã tuöíi nghiïng mònh moác caái vñ úã tuái quêìn, lêëy möåt túâ

giêëy baåc möåt àöìng duái vaâo tay thùçng beá vaâ thêìm dùån noá.

Àûúåc möåt luác thùçng beá bûng vïì möåt khay nhûäng thûác ùn khoái bay nghi nguát. Noá chûa kõp àùåt caác moán ùn lïn baân, ngûúâi treã tuöíi àaä lau möåt caái thòa vaâ àöi àuäa bùçng túâ giêëy baãn con, hai tay àïí trûúác mùåt Bñnh, múâi cêìm:

- Cö ùn saáng vúái töi. Ùn röìi cuâng ài. Höm qua töi phaãi thûác khuya àïí kiïím tra mêëy cöng viïåc söí saách nïn àoái súám. Cö ùn ài vúái töi cho vui...

Bñnh ngêìn ngaåi. Tuy tûâ höm qua àïën nay Bñnh chûa coá höåt cúm naâo vaâo buång, àoái nhû caâo, maâ khöng daám cêìm àuäa. Maäi khi ngûúâi

BÓ VOÃ 21

treã tuöíi àûa àuäa vaâ thòa vaâo têån tay Bñnh vaâ y ùn trûúác, vûâa ùn vûâa giuåc Bñnh, Bñnh múái ruåt reâ àoán lêëy baát chaáo.

Bñnh lêåp cêåp maäi múái daám muác ùn Bñnh múái huáp coá möåt thòa àêìu àaä thêëy êëm ran caã ruöåt, àïën thòa thûá hai thò daå daây Bñnh àang cöìn caâo dõu hùèn ài, Bñnh tûå nhuã:

- Öng naây thêåt tûã tïë quaá! Bñnh chûa ùn hïët baát chaáo, ngûúâi treã tuöíi vöåi seã "mêìn thùæn"

sang baát Bñnh vaâ têët caã saá sñu, tim, gan, trûáng gaâ, Bñnh luöëng cuöëng khöng biïët noái sao, maá àoã ûãng lïn, mùæt àúâ àêîn, nhòn ngûúâi treã tuöíi. Hùæn tònh tûá nhòn laåi. Bñnh cuái mùåt xuöëng. Hùæn móm cûúâi.

Àöìng höì treo trïn tûúâng ngên nga nhû möåt khuác àaân röìi buöng chñn tiïëng, gieo sêu vaâo khöng khñ phaãng phêët muâi nûúác hoa nhaâi möåt êm thanh naáo nûác. Ngûúâi treã tuöíi coân eáp Bñnh ùn thïm mêëy chiïëc baánh ngoåt múái goåi thùçng nhoã lïn doån baân vaâ múâi Bñnh lïn trïn gaác rûãa mùåt. Bñnh bêng khuêng theo ngûúâi êëy, tröëng ngûåc Bñnh àêåp maånh hún. Bñnh khöng thïí naâo ngùn giûä sûå lo lùæng, nghi ngaåi. Chúåt ngûúâi êëy túái àêìu cêìu thang, thò dûâng laåi nhòn Bñnh, Bñnh kheáp neáp noái:

- Thûa öng, chaáu... chaáu... öng laâm ún dêîn chaáu. Ngûúâi treã tuöíi cûúâi: - Laâm quaái gò caái àoá! Thöi cö laåi rûãa tay ài, chûá khöng nûúác

nguöåi hïët. Ngûúâi treã tuöíi chó caái chêåu thau bùçng sûá àïí trûúác têëm gûúng to,

ruát chiïëc khùn mùåt böng trùæng tinh vùæt lïn vai Bñnh, vuöët maá Bñnh, Bñnh giêåt mònh, vöåi lui ngûúâi laåi, kïu khe kheä:

- Öng!.. Öng!.. - Anh chûá! Bñnh taái meát mùåt, nghô ngay àïën caái àïm ghï gúám vûâa qua.

Bñnh run khöng àûúåc: - Thûa öng sao laåi thïë? Mùæt hùæn saáng lïn khaác thûúâng, hùæn nghiïng àêìu ngùæm khuön

mùåt Bñnh nhúåt nhaåt dûúái nïëp khùn vuöng. Bñnh lêåp cêåp luâi dêìn vïì phña cêìu thang. Thêëy cûãa àaä khoáa traái Bñnh ngheån ngaâo:

- Chaáu van öng laâm ún dêîn chaáu laåi vúái nhaâ chaáu. Hùæn cûúâi tñt mùæt, vöî ngûåc àaáp:

NGUYÏN HÖÌNG 22

- Töi laâ "nhaâ chaáu" àêy, coân phaãi ài tòm àêu cho töën cöng? - Khöng! Chaáu van öng... öng thûúng chaáu. Hùæn cûúâi sùåc suåa aát caã tiïëng suåt suâi cuãa Bñnh. Hùæn ruát vñ tiïìn,

àïëm nùm àöìng àûa vaâo tay Bñnh: - Àêy öng laâm ún cho chaáu. Noái àoaån hùæn baá lêëy vai Bñnh, hön maäi vaâo cùåp maá trúã nïn xaám

ngùæt. Bñnh toan kïu to lïn. Hùæn bõt ngay lêëy miïång Bñnh: - Cö kïu ai bêy giúâ? Biïët àiïìu thò im nghe töi... Hùæn àaä öm xöëc Bñnh vaâo loâng, bïë àùåt lïn caái giûúâng têy gêìn

àêëy. Cûãa maân tuåt ngay xuöëng. Hùæn liïìn cûúäi lïn ngûúâi, ngûåc eáp ngûåc, maá eáp maá, cùåp mùæt saáng quùæc chiïëu lïn cùåp mùæt long lanh.

Bñnh mïìm nhuän caã ngûúâi. Cùåp vuá cûúng sûäa tûúãng sùæp vúä bung.

Bñnh ruâng mònh. Bñnh àõnh noái, àõnh van thò cöí ûá laåi. Bñnh xanh mùæt lïn tröng gian buöìng êm u giûäa buöíi trûa muâa

thu trong saáng, vaâ uá úá noái nhûäng tiïëng nhoã nhoã trong cöí hoång nhû möåt ngûúâi bõ cún mï boáp ngheåt:

- Giï su ma... Con chïët mêët! Laåy chuáa con. Khöng!... Khöng!... ... Böîng ngoaâi cûãa àêåp thònh thònh. Bñnh chûa kõp ngöìi dêåy thò

caánh cûãa àaä bõ àaåp tung. Möåt ngûúâi àaân baâ nhaãy xö vaâo tuám chùåt ngay àêìu Bñnh. Ngûúâi treã tuöíi cuöëng quñt vúá vöåi caái aáo chaåy mêët. Bñnh mùåt cùæt khöng coân höåt maáu, kïu thêët thanh:

- Öng! Öng boã töi aâ? Bao nhiïu ghen tûác àiïn cuöìng nguåt böëc lïn, ngûúâi àaân baâ, mùåt

àoã bûâng, dòu luön àêìu Bñnh vaâo naách rñt lïn: - Naây boã töi aâ!... Naây boã töi aâ!... Naây boã töi aâ!... Möîi möåt tiïëng rñt laåi theo möåt tiïëng gùçn nghe ghï hïët caã da

thõt. Ngûúâi àaân baâ nghiïën rùng, quùæc mùæt, ruát guöëc phang Bñnh chùèng tûâ mùåt muäi, Bñnh giùçng khöng ra. Ngûúâi àaân baâ to beáo khoãe hún nhiïìu! Cûåc chùèng àaä Bñnh hïët van lún laåi khoác loác. Nhûng ngûúâi noå cûá tru treáo êìm ô, sóa soái vaâo mùåt Bñnh, vûâa ruãa saã...

Vaán gaác dêån sêìm sêìm. Bñnh khaãn àùåc noái khöng thaânh tiïëng. Bñnh khuãng khiïëp àau xoát vö cuâng.

Haâng phöë keáo àïën xem thoaáng chöëc àaä àöng nghõt caã nhaâ dûúái. Mêëy ngûúâi àaân baâ quen vúå gaä treã tuöíi reä àaám àöng lïn gaác. Theo sau hoå, hai ngûúâi àöåi xïëp, möåt ngûúâi têy vaâ möåt ngûúâi ta.

BÓ VOÃ 23

Ngûúâi àaân baâ noå vêîn gêìm theát, àaánh àêåp Bñnh. Ngûúâi àöåi xïëp ta vöåi chaåy laåi giùçng lêëy guöëc. Ngûúâi àöåi xïëp têy keáo Bñnh dêåy. Nhûng Bñnh mònh mêíy àau dûâ, raä rúâi, quùçn quaåi nhû con sêu rau bõ xeáo. Dûúái múá toác taã túi, mùæt Bñnh sûng vuâ, nöí àom àoám, raân ruåa nûúác mùæt.

Thêëy coá àöåi xïëp àïën can thiïåp, muå vúå ngûúâi treã tuöíi beân quêën vöåi múá toác röëi, sêën àïën trûúác ngûúâi àöåi xïëp têy, soi soái chó mùåt Bñnh noái:

- Thûa öng con naây laâ haâng àô lêåu ghï gúám lùæm, bao nhiïu "a dùng" cuäng phaãi loâng noá hïët. Giúâ noá laåi quyïën ruä àïën chöìng con. Noá daám ban ngaây ban mùåt dêîn xaác àïën nhaâ con nguã vúái chöìng con. Bao nhiïu tiïìn lûúng cuãa chöìng con, noá boân ruát hïët, noá... noá...

Ngûúâi àöåi xïëp têy xua tay ra hiïåu àûâng noái nûäa vaâ baão ngûúâi àöåi xïëp ta àúä Bñnh dêåy, Bñnh cöë gùæng keáo lï ngûúâi laåi gêìn giûúâng nhùåt laåi khùn vuöng àöåi, mùåt chó gùçm xuöëng.

Bñnh caâng gaåt, nûúác mùæt caâng àêìm àòa; Bñnh tûúãng àïën àûát ruöåt mêët. Mêëy baâ àûáng xem àaä khöng toã chuát thûúng haåi, möåt ngûúâi coân mùæng nhû taát nûúác vaâo mùåt Bñnh.

- Thöi, àöì àô trùm thùçng, nghòn thùçng, àöì voi giaây ngûåa xeá, xeáo ài, xeáo ngay ài, chùèng caác meå maây ngûúång mùåt lùæm röìi.

Treã con cuäng thi nhau cûúâi vang lïn vaâ chïë nhaåo Bñnh. Vúå ngûúâi treã tuöíi thûa Bñnh laâ möåt gaái chuyïn maäi dêm khöng

coá "giêëy", nïn khi lïn àïën "boáp" chñnh, viïn cêím truyïìn giûä Bñnh laåi àïí chúâ thûá saáu túái, thò àûa Bñnh sang nhaâ thûúng khaám xeát àïí röìi böå phêån "àöåi con gaái" quyïët àõnh.

NGUYÏN HÖÌNG 24

IV

Bñnh co ro ngöìi úã goác tûúâng chúâ viïn cêím àoâi hoãi. Mêëy ngûúâi caãnh saát ngöìi gêìn àêëy baân taán xò xaâo. Möåt trong boån

nhòn choä vaâo mùåt Bñnh, noái: - Tröng ngûúâi ngoan thïë naây ai ngúâ laåi ài "ùn xu". Bñnh àûa mùæt ai oaán nhòn ngûúâi êëy. Möåt ngûúâi treã nhêët chaåy

laåi, nêng ngûúåc cùçm Bñnh lïn hoãi: - Ai daåy caái liïëc vûâa röìi àêëy? Liïëc tònh quaá! Chùæc hùèn laâ

"miïìng" cuãa "sûâ" Lên àêy? Ngûúâi khúi maâo chuyïån liïìn phaát maånh ngûúâi treã tuöíi, lûúâm

noái: - Coá àeåp bùçng tiïn töi cuäng chùèng theâm. Baáu gò caái haång gaái

naây.

Ngûúâi treã tuöíi nûãa cúåt nûãa thêåt, vuöët maá Bñnh, ngoaãnh noái vúái moåi ngûúâi:

- Thöi caác öng êëy àïìu chï cö, vêåy töi nhêån vúái öng cêím cö laâ ngûúâi nhaâ töi, röìi töi vïì nhaâ töi nheá?

Möåt loaåt cûúâi ran lïn. Bñnh guåc àêìu vaâo loâng. Nhûäng tï taái cûåc nhuåc laåi àïën xêu xeá tim Bñnh.

Böîng caánh cûãa keåt múã. Caã boån caãnh saát àûáng phùæt dêåy, phûúän ngûåc, hïëch miïång, giú tay chaâo. Viïn cêím ngöìi xuöëng ghïë, chêm thuöëc laá huát röìi hêët haâm ra lïånh cho Bñnh laåi.

Bñnh khuám nuám, run rêíy, chùæp tay àûáng trûúác baân giêëy khöng daám ngêíng mùåt lïn, vò súå gùåp phaãi cùåp mùæt hoám hónh nhûng nghiïm nghõ noå chùm chuá nhòn. Viïn cêím nhaã nöët laân khoái thuöëc laá, chêåm raäi hoãi Bñnh bùçng tiïëng ta:

- Maây àaä kiïëm tiïìn mêëy nùm röìi? Bñnh taái meát mùåt maäi múái daám cêët tiïëng thûa:

BÓ VOÃ 25

- Laåy quan lúán thûúng xeát cho con, con chùèng biïët kiïëm tiïìn laâ caái gò hïët.

Viïn cêím móm cûúâi: - Töët! - Laåy quan lúán. - Laâm àô, töët! Bñnh run rêíy: - Quaã con oan, con bõ bùæt oan. Viïn cêím vêîn giûä nuå cûúâi dûúái nuám ria gêåt guâ hoãi Bñnh: - Khöng laâm àô thêåt chûá? Khöng laâm àô maâ laåi coá bïånh kñn aâ? Bñnh baâng hoaâng kinh súå quaá chûâng. Sûå bûåc tûác nhû kïët thaânh

khöëi àûa lïn cöí Bñnh. Bñnh taái meát mùåt chûåc noái thò viïn cêím àaä ruát ra möåt túâ giêëy gheáp úã caái cùåp trïn baân raânh roåt cùæt nghôa cho Bñnh nghe:

- Quan àöëc túâ chûáng nhêån thõ Bñnh khöng coân... Àïën àêy öng ngûâng laåi, quay àêìu hoãi ngûúâi àöåi xïëp ngöìi phña

tay traái: - Virginiteá laâ gò? - Bêím, bêím laâ trinh tiïët. Y liïìn "aâ" lïn möåt tiïëng vaâ gêåt gêåt caái àêìu: aâ! aâ! Trinh... trinh

tiïët, vaâ coá bïånh lêåu! Bñnh luöëng cuöëng, chïët lùång ngûúâi ài. Bñnh hiïíu roä vò ai Bñnh coá

bïånh röìi. Chó thùçng treã tuöíi àoá àöí cho Bñnh caái bïånh ghï khiïëp xêëu xa êëy. Vaâ caái giêëy chûáng chó khöng biïët cuãa öng àöëc túâ naâo kia thêåt giïët Bñnh möåt caách àau àúán hún gûúm giaáo. Bñnh nûác núã, viïån hïët tònh, hïët leä caäi chûäa, song viïn cêím chó lùæc àêìu. Y coân laå gò caách kheáo noái vaâ nhûäng àiïåu böå cuãa gaái giang höì. Y àùm àùm nhòn Bñnh khoác loác thaãm thiïët.

Neát mùåt Bñnh ngêy daåi rêìu rô laâm y phaãi lùæc àêìu tûå nhuã: "Sao xaä höåi bêy giúâ laåi lùæm gaái ài kiïëm tiïìn coân treã thïë naây? Maâ hïët thaãy khi bõ bùæt àïìu coá nhûäng gioåt nûúác mùæt vaâ nhûäng àiïåu böå rêët caãm àöång, nhûäng ngöi sao maân aãnh chùæc àêu àaä tûå nhiïn bùçng!".

Y trêìm ngêm möåt luác röìi cêët tiïëng: - Maây úã àêu? Baão àïí quan lúán cho nùçm chûäa úã nhaâ thûúng röìi

khoãi thò theo ngûúâi giaãi vïì quï.

NGUYÏN HÖÌNG 26

Bñnh laånh toaát caã ngûúâi. Bñnh tûúãng àïën bao nhiïu cay àùæng nhuåc nhaä sùæp sûãa giaây voâ Bñnh nïëu Bñnh bõ giaãi vïì caái laâng cay nghiïåt quaái aác laå thûúâng kia.

Àeo möåt caái tiïëng theo giai, Bñnh nhû àaä chïët ài nûãa phêìn. Nay laåi thïm caái tiïëng àô thoäa thöëi thêy daây da thò Bñnh thêåt khöng àuã sûác chõu àûång àûúåc. Bñnh àïën chó coân caách tûå vêîn thöi. Vêåy thaâ nhõn àoái mùåc reát heáo hùæt chïët dêìn chïët moân úã tónh coân hún vïì quï hûúng nûúng nhúâ böë meå, röìi laåi chõu thïm bao nöîi àoâi àoaån khaác.

Bñnh hoa mùæt lïn, liïìn thûa: - Bêím con khöng biïët quï quaán àêu caã. Viïn cêím biïën neát mùåt, nhaåi Bñnh vúái möåt gioång mai móa: - Bêím con khöng biïët quï quaán àêu caã? Bñnh tûúãng y hoãi laåi mònh liïìn chên thêåt àaáp: - Vêng aå! Viïn cêím cûúâi öì: - Thïë thò con laâ àô trùm phêìn trùm röìi coân khoác loác maâu meâ gò

nûäa. Y vûâa dûát tiïëng, möåt ngûúâi àaân baâ àêíy cûãa bûúác vaâo. Bñnh

ngêíng àêìu nhòn: chñnh laâ vúå thùçng treã tuöíi. Ngûúâi êëy nhanh miïång chaâo:

- Laåy quan lúán aå! Viïn cêím gêåt àêìu, tûúi cûúâi hoãi luön: - Chõ chùæc chùæn con naây laâm àô chûá? - Bêím quan lúán chùæc chùæn lùæm aå! Chñnh mùæt con tröng thêëy noá

ài vúái haâng trùm ngûúâi. - Coá möåt trùm ngûúâi thöi û? ñt quaá! Y vûâa noái vûâa cûúâi, nhûäng nuå cûúâi dûúái böå ria meáp rêåm vaâ àen

caâng thïm tai quaái. Bñnh uêët ûác long mùæt lïn baão vúå tïn treã tuöíi: - Chõ noái dûång àûáng thïë maâ khöng súå chïët tûúi aâ? Muå noå sêën àïën bïn Bñnh, lêëy ngoán tay dñ vaâo traán Bñnh: - Gúám àöì gaái àô giaâ möìm. Baâ theâm àùåt àiïìu cho caái haång maây

baán trön nuöi miïång àïí laâm gò? Noái àoaån muå noái vúái viïn cêím rùçng muå coá mêëy ngûúâi laâm

chûáng biïët toã tûúâng göëc tñch cuãa Bñnh, vêåy xin öng cho pheáp chõ ra

BÓ VOÃ 27

goåi. Viïn cêím y lúâi. Möåt luác sau vúå thùçng treã tuöíi dêîn àïën möåt ngûúâi àaân baâ traåc ngoaâi ba mûúi, nûúác da ngùm àen, mùæt sùæc nhû nûúác vaâ ngûúâi khö nhû con mùæm. Muå êëy chaâo viïn cêím xong, àûáng lui ra möåt bïn. Viïn cêím goåi laåi hoãi:

- Chõ biïët con naây laâm gò? Xûa nay úã àêu? Muå àaáp rêët trún tru: - Bêím quan lúán trûúác kia noá úã Haâ Nöåi baán rau úã chúå Àöìng

Xuên, hún hai nùm nay noá xuöëng Haãi Phoâng, con tûúãng noá buön baán tûã tïë, ai ngúâ laåi xoay ài "ùn xu". Nhiïìu lêìn con bùæt gùåp noá ài vúái nhiïìu ngûúâi. Noá mûúån tiïëng buön baán boân ruát thiïn haå cuäng lùæm tiïìn. Nhêët laâ chöìng ngûúâi naây mêët cho noá coá túái baåc trùm vaâ nghe àêu coân bõ noá àöí bïånh cho nûäa.

Bñnh nghe maâ cöí ngheån ûá. Bñnh chó muöën chaåy àïën taát vaâo caái möìm cong cúán êëy mêëy caái nhûng thêëy veã mùåt àaáng súå cuãa ngûúâi têy noå, Bñnh phaãi cöë neán, àûáng im.

Chúâ ngûúâi àaân baâ laâm chûáng khai xong, viïn cêím beân hoãi vúå thùçng treã tuöíi:

- Bêy giúâ chõ àõnh thûa con naây vïì töåi gò? Muå noå vïnh vaáo nhòn Bñnh röìi noái: - Thûa quan lúán noá laâm àô mùåt daån maây daây nïn con khöng

muöën löi thöi vúái noá. Con chó ûúác ao quan lúán boã noá vaâo nhaâ "thöí" trûúác hïët laâ noá àûúåc miïëng ùn maâ khöng khoá nhoåc, nhû thïë húåp vúái yá noá, sau cho noá khoãi ài ngang vïì tùæt, àúä haåi cho chöìng con chuáng con.

Viïn cêím vui veã hêët haâm cho hai muå noå lui ra, röìi truyïìn möåt ngûúâi àöåi xïëp ta dêîn Bñnh sang súã Liïm phoáng àïí lêëy cùn cûúác.

Bñnh baâng hoaâng theo ngûúâi àöåi xïëp ra ngoaâi. Gaåt thêìm nûúác mùæt, Bñnh xoát xa tröng caác keã qua laåi röån rõp vaâ nhûäng ö tö boáng loaáng vuân vuåt chaåy dûúái rùång xoan phêëp phúái nhûäng aánh vaâng tûúi cuãa trúâi thu trong êëm. Cuâng luác êëy, vúå thùçng treã tuöíi vaâ muå laâm chûáng phúãn phú nhaãy lïn xe.

Xe àaä chaåy xa, caã hai coân ngoaái cöí laåi nhòn Bñnh luâi luäi ài, cûúâi baão nhau:

- Giúâ höìn cho con naâo coân mon men trïu vaâo chöìng con caác baâ.

NGUYÏN HÖÌNG 28

V

Hai höm nay mûa phuân khöng ngúát, mêy trúâi cûá xaám ngùæt, nïn phöë Haå Lyá caâng vùæng caâng buöìn.

Nhûäng choäng vaâ nhûäng ghïë cuãa saáu, baãy haâng nûúác úã vóa heâ xïëp àöëng caã laåi, nhûúâng chöî cho tuåi treã con baán "phaá xa", baán baánh ïë, cho nhûäng phu xe nghiïån ngêåp nhúä têìm thuï xe vaâ mêëy gaä chuyïn nghïì "ma cö" vaâ baão vïå con em cuãa caác nhaâ chûáa tuå hoåp, giúã "bêët", "àöë mûúâi" ra saát phaåt nhau. Tuåi khaách úã caác "siïång" lïn vaâ nghó viïåc úã Saáu kho vïì cuäng cúâ baåc. Nhûng khöng bïå raåc quaá nhû boån trïn kia, boån y tuåm nùm tuåm ba trong nhûäng haâng vûâa baán caâ phï, phúã, baánh traái, vûâa baán caá mùån, mùæm muöëi, gaåo, cuãi, vûâa coá caã thúå may, thêìy lang, thêìy tûúáng söë.

Lúán beá àïìu chuái muäi vaâo nhûäng quên baâi àoã, nhûäng mêîu göî, boáng nhêîy, vaâ, veã mùåt àïìu bûâng bûâng. Khaác hùèn, nhûäng keã qua àûúâng bûúác rêët gêëp, nhùn mùåt nhöí boåt luön. Vò gioá reát thöíi maånh taåt vaâo muäi hoå nhûäng muâi tanh túãm cuãa raác bêín chêët thaânh àöëng úã caác khoaãng àêët hoang, úã caác cöëng raänh ûá buân tröån lêîn vúái muâi höi haám cuãa suöët hai daäy nhaâ chêåt heåp nhúáp nhaáp àûa ra maâ dên phöë àaä quen röìi. Hún nûäa, vò hoå súå caái sinh hoaåt töëi tùm úã phöë "maäi dêm" naây.

Bñnh nhên luác vùæng khaách, vaâo buöìng riïng nùçm cho àúä mïåt.

Àaä hai thaáng, sau khi úã nhaâ "luåc xò" ra, Bñnh àûúåc muå Taâi-sïë-cêëu nhêån àem vïì nuöi. Muå àaä coá baãy con em, Bñnh laâ thûá taám, ngûúâi ta goåi Bñnh laâ Taám Bñnh. Caái tïn keáp khöng thïí naâo khöng coá àûúåc cuãa gaái giang höì.

Múái coá hai thaáng thöi, maâ Bñnh coi daâi bùçng hai nùm. Caác nöîi àau àúán trong loâng Bñnh möîi ngaây möåt nhiïìu. Ngûúâi Bñnh möîi ngaây möåt heáo hùæt, öëm yïëu thïm. Bñnh khöng thïí tiïëp khaách àûúåc nûäa.

Khöën naån! Khaách coá ra höìn khaách. Ngûúâi nhiïìu tiïìn thò àaä ài cö àêìu gaái nhaãy nïn chó coá rùåt nhûäng lûu manh thêët nghiïåp bï tha,

BÓ VOÃ 29

rûãng múä hay may mùæn lùæm, öng "böìi", öng bïëp, baác "taâi", baác "eát" laâ vaâo chöën naây.

Àûúåc vaâi ba haâo cuãa hoå thêåt mûúát möì höi traán. Coá khi xong xuöi àêu àêëy, hoå coân keáo daâi giúâ ra bùçng nhûäng cêu chuyïån àïíu caáng xen vaâo nhûäng caái cêëu veáo chaáy caã àuâi non. Hoå haânh àuã thûá cho àaáng moán tiïìn tiïu maâ hoå vêët vaã vaâ àuã caách maánh lúái, xoay giúã múái kiïëm àûúåc. Vaâ hoå lêëy laâm sûúáng mùæt trûúác sûå raä rúâi nhuåc nhaä cuãa ngûúâi nhêån tiïìn maâ hoå cho rùçng chùèng coân biïët nhûäng gò nûäa.

Trong boån con em cuãa muå Taâi-sïë-cêëu, Taám Bñnh thûúâng àûúåc hoå thûúãng thïm vaâi haâo vò Bñnh àeåp, ngoan ngoaän, lùèng lùång hùçng giúâ nhû suác göî dûúái nhûäng thên thïí nùång gêìn bùçng suác göî, chõu àûång moåi sûå vaây voâ, haânh haå.

Nghô àïën àêëy, Taám Bñnh ruâng mònh, àûa cùåp mùæt aám khoái tröng gian buöìng chêåt heåp, ngùn caách buöìng bïn bùçng nhûäng vaán göî gheáp liïìn àaä muåc naát vaâ nhú nhúáp nhûäng vïåt quïåt trêìu nhû maáu àoång, coá möåt chiïëc maânh sún trùæng chùçng chõt maång nhïån úã löëi ra vaâo, vaâ möåt ngoån àeân vaách luâ muâ vò thöng phong chùèng bao giúâ trong saáng úã goác tûúâng.

Gian buöìng töëi tùm àoá vúái têëm phaãn thêëp leâ teâ sûåc muâi göî moåt vaâ muâi chùn göëi, maân chiïëu höi haám êëy seä aám aãnh maäi maäi àúâi caác gaái giang höì. Vaâ têët caã nhûäng àöì vêåt khöng hïì thay àöíi duâ cuä naát chûâng naâo trong nhûng gian buöìng noå nhû coá möåt sûác maånh löi giûä ngûúâi laâm àô khöng cho trúã vïì sûå söëng saáng suãa nûäa. Noá laâm u aám têm trñ ngûúâi ta, vaâ, khi caái tûúi saáng bònh tônh cuãa tinh thêìn àaä mêët thò ngûúâi ta coân àêu yá muöën vûúåt mònh lïn?

Bñnh àau xoát uáp mùåt xuöëng caái göëi böng vuöng. Gûúng mùåt Bñnh trong boáng töëi lêîn vúái maâu vaãi hoen öë möì höi vaâng. Bñnh thúã lûâ khûâ. Phaãi, Bñnh mïåt vaâ öëm lùæm röìi.

Dûúái caái laân khöng khñ bao giúâ cuäng nùång nïì khñ àêët êím ûúát vaâ chùn chiïëu bêín thóu, khöng yïëu àau laâ möåt sûå laå chûa tûâng thêëy. Huöëng chi Bñnh laåi lêëy ngaây laâm àïm, àïm laâm ngaây, vaâ ùn uöëng kham khöí hïët sûác, bûäa naâo khöng vaâi miïëng àêåu phuå om, àôa rau muöëng luöåc thò laåi caá vuån kho, dûa muöëi xöíi, caâ giêìm tûúng, hoãi coân sûác naâo àïí chiïìu theo loâng ham muöën vö chûâng cuãa caác khaách mua vui.

Maäi àïën höm kia, sau saáu mûúi àïm roâng raä ñt khi chúåp mùæt, Bñnh chùèng coân thïí ùn uöëng gò àûúåc, ngûúâi luác naâo cuäng hêm hêëp

NGUYÏN HÖÌNG 30

nhû söët vaâ gêìy röåc hùèn ài. Thêëy Bñnh thïë bêët àùæc dô muå Taâi-sïë-cêëu phaãi cho Bñnh nghó ngúi dùm ba buöíi.

Song àïm qua, Bñnh coân phaãi thûác àïën ba giúâ àïm àïí tiïëp chuyïån möåt öng cai xe cho öng khoãi phêåt loâng vò xûa nay öng vêîn lui túái nhaâ naây vaâ coá tiïëng laâ "söåp" hún caã.

... Bñnh tï mï chua xoát röìi chúåp mùæt thiu thiu nguã. Têm trñ Bñnh laåc vaâo möåt caãnh möång rêët khuãng khiïëp. Möåt höm Bñnh ho ra maáu, caách ñt lêu, thuöëc thang khöng coá, Bñnh kiïåt quaá röìi chïët. Bñnh cuäng nùçm trong gian buöìng naây, dûúái aánh saáng ngoån àeân vaách tuâ muâ vaâ caái khöng khñ höi haám naây, cuäng göëi àêìu trïn caái göëi vaâng möì höi, vaâ cuäng khöng ai ngöìi bïn mònh hïët. Muå Taâi-sïë-cêíu boã Bñnh ài, khöng àaã àöång gò àïën viïåc ma chay. Möîi ngaây thêy möåt rûäa ra, maäi khi böëc húi thöëi vaâ nhung nhuác roâi boå, haâng xoám múái biïët. Ngûúâi ta vöåi thuï vaâi ngûúâi phu chúå àuâm Bñnh trong chiïëc chùn cuä röìi àem ài chön.

Têëm aáo quan bùçng göî moãng àu ài àu laåi, coå vaâo chiïëc thuâng treo luãng lùèng úã àêìu àoân öëng laâm thaânh nhûäng tiïëng keäo keåt thay cho tiïëng khoác viïëng.

Bêëy giúâ böë meå Bñnh àang tñu tñt àong baán úã nhaâ quï. Hai em Bñnh vaâ àûáa con thú thaãn nhiïn khöng hay biïët. Coân ngûúâi chöìng böåi baåc kia thò àûúng vui thuá vúái ai chùèng búån nghô túái ngûúâi vúå àoåa àaây.

Caái chïët cuãa Bñnh thêåt giöëng hïåt caái chïët cuãa haång ngûúâi ùn maây khöën cuâng khöng thên thñch chïët àûúâng chïët chúå...

Böîng, qua khe vaán, gioá reát luâa vaâo buöìng, àaánh tan giêëc möång. Bñnh múã choaâng mùæt ûúát àêîm. Bñnh trúã laåi vúái sûå hiïån taåi. Nhûng noá chùèng keám veã thaãm khöëc, traái laåi caâng laâm Bñnh àau àúán ghï súå hún. Bñnh cûåc loâng khoác nûác núã, Bñnh chaán naãn vö cuâng. Bñnh hïët hy voång, hïët caã moåi hy voång.

Sûåc nhúá àïën chai dêëm mua ban saáng àïí chïë vúái nûúác mùæm chêëm rau dêìn, Bñnh bûng mùåt, ngêîm nghô, àoaån lùæc àêìu nûác núã khoác vûâa mon men laåi àùçng mùåt hoâm gêìn cuöëi giûúâng luåc tòm coáng thuöëc phiïån höm qua ngûúâi cai xe huát boã laåi trïn baân àeân.

Chúåt maânh maânh veán lïn, Hai Liïn bûúác vaâo cûúâi goåi Bñnh : - Chõ Taám Bñnh laâm gò àêëy? Buöìn àõnh tòm thuöëc àïí huát phaãi

khöng. Töët! Em tiïm cho nheá!

BÓ VOÃ 31

Bñnh höët hoaãng quay laåi, tay hêët phaãi chuåp àeân, phao dêìu laåc àöí vuäng caã mùåt hoâm. Hai Liïn vöåi treâo lïn giûúâng, keáo Bñnh vaâo loâng hoãi:

- Kòa sao maâ mùåt chõ nhúåt nhaåt thïë kia? Bñnh ruä ngûúâi ra khöng àaáp. Hai Liïn hoãi döìn: - Hay chõ caãm àêëy? Chïët! Thïë maâ khöng goåi, àõnh vúá vêín tòm

caái gò úã baân àeân êëy? Bñnh caâng nûác núã röìi bêåt noái lïn: - Em chó muöën chïët thöi! - Chõ muöën chïët?! Bñnh mñm möi laåi nhòn Liïn, nûác maäi lïn. Hai Liïn aái ngaåi,

ngùæm neát mùåt buöìn rêìu xanh xaám cuãa Taám Bñnh vaâ caái thên hònh gêìy raåc ài, ngûåc keåp leáp, chên tay khùèng khiu, thò nghô ra ngay àûúåc nguyïn nhên. Àöìng thúâi caã möåt quaäng àoaån trûúâng chua xoát maâ Liïn àaä traãi qua hiïån ra rêët roä trong trñ nhúá Liïn. Hai Liïn chaånh loâng nheå vuöët maái toác Bñnh:

- Em thûúng chõ quaá! Bñnh thöín thûác: - Em biïët lùæm! Trong nhaâ naây chó coá chõ laâ thûúng em, coân ai

cuäng ghen gheát em, xuái giuåc muå Taâi-sïë-cêëu bùæt em ngaây àïm tiïëp khaách. Hoå coi em nhû möåt keã àaä cûúáp mêët miïëng ùn, manh aáo sûå sung sûúáng cuãa hoå, maâ naâo em coá thïë vaâ coá bao giúâ muöën thïë àêu?!

Dûát lúâi Bñnh guåc chùçm mùåt xuöëng àuâi Hai Liïn, nûúác mùæt noáng àêîm caã möåt maãng quêìn Hai Liïn. Hai Liïn nùæm chùåt lêëy tay Bñnh, uã vaâo ngûåc kheä noái:

- Àaân baâ vúái nhau àêëy! Bñnh nuöët ûâng ûåc sûå ngheån ngaâo: - Maâ sao trong cuâng caãnh khöí laåi nhû chó chûåc ùn thõt lêîn

nhau? Hai Liïn lùæc àêìu, gioång noái laåi cao hún: - Thöi! Chõ nghô àïën nhûäng àiïìu êëy laâm gò cho nêîu ruöåt! Àûâng

buöìn nûäa chõ aå. Chõ maâ tûå tûã chó thiïåt thên thöi. Böë meå anh em ai biïët àêëy laâ àêu! Möì maã mònh ai thùm viïëng? Chõ nïn gùæng gûúång ùn uöëng cho laåi ngûúâi röìi nùm baãy thaáng, möåt nùm quen dêìn ài, caái caãnh baán trön nuöi miïång naây seä khöng àïën nöîi khoá chõu lùæm àêu.

NGUYÏN HÖÌNG 32

Bñnh xanh mùæt: - Quen àûúåc cú aâ, chõ? Hai Liïn cûúâi nhaåt: - Hùèn chûá laåi, nïëu khöng sao coá ngûúâi úã vúái àúâi. Dûát cêu êëy, Hai Liïn thêîn thúâ nêng cùçm Bñnh lïn: - Vêåy em àöë chõ nùm nay em bao nhiïu tuöíi vaâ àaä úã àêy bao

nhiïu lêu? - Chõ ngoaâi ba mûúi laâ cuâng, coân caái úã àêy bao nhiïu lêu thò em

xin chõu! Hai Liïn laåi móm cûúâi: - Baâ chõ töi muöën töi giaâ nhû thïë û? Töi hún chõ coá böën tuöíi maâ

chõ nùm nay hai mûúi phaãi khöng? Hai Liïn mùåc Bñnh trûâng trûâng nhòn mònh thong thaã noái tiïëp: - Àêëy chõ xem, em khöí biïët laâ chûâng naâo, coá leä hún chõ nhiïìu

lùæm, nhûng em vêîn cöë gùæng chõu. Múái coá ba nùm thöi, em sa vaâo chöën naây maâ em giaâ hùèn ài. Trûúác kia em cuäng àaä coá àõnh tûå tûã vò nhuåc nhaä quaá, song, khi nghô àúâi mònh, caái nghïì naây coá gò laâ xêëu, mònh cuäng phaãi vaä möì höi rúi nûúác mùæt àïí kiïëm miïëng ùn cú maâ.

Hai Liïn ngûâng laåi möåt giêy, chêëm nhûäng gioåt nûúác mùæt ûáa ra roâng roâng xuöëng goâ maá:

- Vaã laåi thiïn haå coân chaán vaån ngûúâi cú cûåc àiïu àûáng hún ta, maâ hoå vêîn mong coá ngaây múã maây múã mùåt; ta àûúåc nhû thïë naây cuäng chûa àïën nöîi naâo vêåy ta khöng àûúåc huãy caái thên ta ài.

Hai Liïn muöën noái nûäa thò Bñnh höín hïín ngùæt lúâi: - Nhûng cûá úã àêy cho àïën ngaây troån àúâi sao? Hai Liïn aái ngaåi; cau maây ngêîm nghô möåt laát röìi baão Bñnh: - Chõ muöën rúâi boã chöën naây lùæm phaãi khöng? Thöi àûúåc, chõ

chõu khoá nêën naá ñt lêu nûäa àïí em thuöëc thang cho, khi naâo thêåt khoãe maånh em seä àaánh möëi giuáp chõ möåt ngûúâi coá thïí xeá giêëy lêëy chõ, hoùåc em seä giuáp chõ söë tiïìn àïí chõ tûå xeá giêëy maâ ra khoãi caái núi sêìu khöí nhuåc nhaä naây.

Bñnh ûáa nûúác mùæt, run rêíy hoãi Hai Liïn: - Nhûng sao chõ khöng xeá giêëy cho chõ? Hai Liïn cûúâi nhaåt àaáp: - Em khöng cêìn, úã àêy quen röìi!

BÓ VOÃ 33

- Chõ thñch úã àêy? - Phaãi, chõ aå! Bñnh ngaåc nhiïn hïët sûác, khöng hiïíu Liïn coá thûåc tònh giuáp

mònh hay chó noái lêëy loâng trong chöëc laát. Vò coá àúâi naâo möåt ngûúâi àaân baâ laåi chõu maäi àûúåc caái caãnh baán trön nuöi miïång naây.

YÁ nghô ngúâ vûåc êëy löå hùèn trïn neát mùåt Bñnh, Liïn caãm thêëy ngay liïìn baão Bñnh:

- Em khöng lûâa döëi chõ àêu tuy em thûúâng "khêëu böåp" moåi ngûúâi àïí lêëy tiïìn. Chõ tñnh möåt ngûúâi hiïìn laânh nhu mò, laåi cuäng laâ àaân baâ chung möåt söë phêån khöën naån vúái em, em laâm thïë sao àang têm!

Bñnh vöåi hoãi: - Nhûng tiïìn naâo maâ chõ sùén thïë? Vaâ chõ khöng muöën xa laánh

núi naây àïí lêëy chöìng röìi sinh núã maâ nhúâ chöìng con sao? Nöîi cay àùæng bêët tuyïåt vò cêu hoãi chêët phaác êëy phuát chöëc bûâng

caã lïn trong loâng Hai Liïn. Liïn buâi nguâi tröng Bñnh, àöi mùæt caâng long lanh:

- Em chó nhúâ thiïn haå thöi. - Maäi àûúåc û? - Hùèn chûá, cho àïën khi hai tay buöng xuöi! Bñnh toan hoãi, Hai Liïn àaä noái luön: - Em chùèng cêìn gò con caái caã vò nhû em coân hoâng gò sinh núã

àûúåc nûäa. Coân chöìng hïî ai coá tiïìn bûúác vaâo nhaâ naây laâ chöìng. Em chó yïu tiïìn, yïu ngûúâi coá tiïìn thöi! Em söëng laâ söëng àûúåc ngaây naâo hay ngaây nêëy, àêu nhû chõ àaä coá möåt àûáa con trai tuy chõ phaãi xa noá vaâ chõ laåi coân coá thïí sinh núã, coân coá thïí coá caái sung sûúáng vúái caãnh xum hoåp bêìu baån chöìng con.

Hai Liïn vaâ Taám Bñnh àïìu im lùång, möîi ngûúâi möåt caãm giaác tï mï vaâ àau xoát.

Hai Liïn tuyïåt voång, nhòn thêëy têët caã moåi caái tröëng traãi cùçn cöîi cuãa àúâi mònh. Traái laåi, Taám Bñnh laåi hy voång. May ra Bñnh seä thoaát caãnh naây vaâ trúã vïì vúái con laâm ùn xum hoåp. Baân tay Bñnh noáng ran lïn giûäa baân tay Hai Liïn giaá ngùæt, run bêìn bêåt. Bñnh ngêy ngêët trong loâng. Hai mùæt Bñnh choái rûåc dûúái cùåp mùæt Hai Liïn lúâ àúâ nhû theo tòm möåt ngaây tûúi saáng àaä qua.

NGUYÏN HÖÌNG 34

VI

Töëi nay caác tay "anh chõ" hoåp àuã mùåt úã nhaâ Nùm Saâi Goân. Ngûúâi mùåc quêìn lônh, aáo nhiïîu têy trùæng cöí beã, ài sùng àan böën

quai, laâ Tû-lêåp-lú, truâm chaåy voã(1) trong chúå Sùæt. Anh chaâng beáo nuåc, buång húã trïî ra, gûúng mùåt vaâng ïåch, hai caánh toác vùæt qua vaânh tai vaâ toác mai daâi chêëm cùçm goåi laâ àïí theo möåt möët "phi-lö-döëp" laâ Saáu gaáo àöìng, cêìm àêìu caác keã chuyïn mön dùæt dñu nhûäng "cúm thêìy cúm cö" úã vûúân hoa Àûa ngûúâi. Anh chaâng gêìy, löng maây lûúäi maác, möi àoã choát, ngöìi bïn Tû-lêåp-lú laâ Ba Bay maâ khùæp tónh Haãi Phoâng khöng möåt soâng baåc khöng kiïìng mùåt búãi caái àûác tñnh liïìu thuåc maång vaâ múã baát bûãa.

Coân hai anh àang lim dim mùæt vaâ thónh thoaãng laåi ngaáp daâi laâ Chñn Hiïëc vaâ Mûúâi Khai cuâng möåt nghïì nghiïåp vúái Tû-lêåp-lú. Hai chaâng nghiïån oùåt naây àûáng cai quaãn caác caánh ùn cùæp suöët doåc bïën taâu, suöët phöë khaách, phöë àêìu cêìu vaâ nhûäng phöë àöng àuác khaác.

Haâ Nöåi thuã àö xûá Bùæc Kyâ, möåt thaânh phöë àêìy rêîy sûå ùn chúi xa xó, àaä taåo ra möåt söë gaái maäi dêm nhaâ nghïì khöng thïí àïëm xiïët, thò Haãi Phoâng, möåt haãi caãng sêìm uêët bûåc nhêët cuãa Àöng Dûúng, möåt thaânh phöë cöng nghïå múã mang, vúái hún ba mûúi nghòn dên lao àöång bêìn cuâng úã caác tónh döìn vïì, cuäng coá möåt àùåc àiïím laâ saãn xuêët àûúåc möåt söë "anh chõ" gian aác, liïìu lônh khöng biïët laâ bao nhiïu.

Cuâng Nùm Saâi Goân, nùm tûúáng trïn kia laâm àaåi biïíu cho tuåi "anh chõ" caâng ngaây caâng nhiïìu, caâng hung túån cuãa àêët àöìng chua nûúác mùån noå.

Nhaã xong khoái thuöëc phiïån, Tû-lêåp-lú nhòn thùèng lïn trêìn nhaâ, nghô túái phiïn chúå ngaây mai thïí naâo chaã coá vaâi moán tiïìn maâ caác "tiïíu yïu" cuãa hùæn seä "hiïëc"1 hay "khai"2 àûúåc. Göëi àêìu lïn àuâi hùæn,

1 Hiïëc: lêìn lûng moác tuái

2 Khai: Vùæt tuái xeão àêîy

BÓ VOÃ 35

Nùm Saâi Goân lú mú nhòn khoaãng khöng. Chaâng naây luác naâo cuäng thïë, neát mùåt khöng bao giúâ mêët veã àiïìm tônh tûå nhiïn. Cûá tröng löët dao cheám sêu loäm tûâ traán xuöëng mang tai, ngûúâi ta cuäng àuã hiïíu roä Nùm khöng coân súå haäi nhûäng caái ngûúâi ta kinh khiïëp.

Saáu gaáo àöìng tiïm xong àiïëu thuöëc, nêng gioåc têíu vaâo têån miïång Nùm Saâi Goân múâi ài múâi laåi. Nhûng Nùm khöng buöìn nhêëc möi. Hònh nhû bûäa nay Nùm chaán thuöëc phiïån maâ mú tûúãng möåt sûå say sûa naâo khaác laå hún. Ba Bay liïìn àoán lêëy, xin pheáp Nùm. Hùæn ruåt hùèn cöí laåi, hai vai gêìy so lïn quaá mang tai, lêëy gên cöí keáo möåt húi daâi vo.. vo... vo...

Tiïëng vo... vo... àïìu àïìu vang trong ba gian nhaâ laá röång raäi vaâ cao raáo, coá caã tuã àûáng, sêåp quang dêìu, giaá gûúng, àónh àöìng vaâ tranh taâu. Noá khaác hùèn nhûäng gian nhaâ luåp xuåp êím nhúáp, maái thò döåt naát, phaãi che àêåy bùçng chiïëu, bùçng vaãi bao, bûác vaách thò lúã vûäa, aám khoái, àêìy maång nhïån, giûúâng phaãn thò thêëp heåp bïì böån quêìn aáo chùn chiïëu, höi haám raách rûúái, nhûäng gian nhaâ cuâng úã xoám naây cuãa nhûäng gia àònh laâm ùn vêët vaã, tuáng thiïëu, hoå laâ nhûäng thúå thuyïìn, phu phen buön thuáng baán meåt vaâ thêët nghiïåp khöng thïí naâo mon men lïn trïn phöë àaânh phaãi chui ruát úã caái vuâng Chúå con, muöîi, boå vaâ ao àêìm ngêåp raác naây.

Àúåi Ba Bay huát xong, Chñn Hiïëc giuåc Saáu gaáo àöìng tiïm cho hùæn möåt àiïëu to àïí hùæn lêëy húi hiïën anh em möåt chuyïån rêët lyá thuá. Chuyïån thuêåt sau àêy:

"Töëi höm kia, höìi mûúâi giúâ, möåt tiïíu yïu cuãa Chñn vïì baáo vúái hùæn coá möåt ngûúâi àaân baâ úã taâu chaåy Höìng Gai lïn, bïë möåt àûáa con nhoã tuöíi. Hai meå con chõ naây sang lùæm: meå vêån quêìn lônh, aáo nhiïîu têy nêu, con mùåc quêìn luåa höìng, aáo gêëm lam, àeo voâng khaánh vaâng vaâ khoáa xñch baåc. Noá hïët sûác theo doäi nhûng khöng laâm sao àïën gêìn àûúåc vò "bó"1 naây "hùæc"2 lùæm. Noá coân khoe vúái hùæn caái "thùæt àúám"3 cuãa chõ ta phöìng lïn möåt nêëc, chùæc chùæn laâ nêëc baåc giêëy. Luác bêëy giúâ ngûúâi àaân baâ àûúng loâ moâ tòm nhaâ quen úã àûúâng Laåc Viïn.

"Hùæn tûác töëc ài luön, möåt luác thò àuöíi kõp ngûúâi àaân baâ. Sûúng àaä xuöëng, trúâi töëi múâ. Hùæn khöng roä mùåt ngûúâi êëy. Maäi sau nhúâ aánh

1 Bó: àaân baâ con gaái. 2 Hùæc: cêín thêín khön ngoan. 3 Thùæt àúám: thùæt lûng.

NGUYÏN HÖÌNG 36

àeân àiïån àùçng xa, hùæn múái nhêån thêëy àöi mùæt rêët sùæc trïn gûúng mùåt traái xoan loáng laánh àöi hoa tai vaâng. Àûúâng thêåt laâ vùæng veã. Möåt chiïëc xe tay ài khoãi thò khöng coân möåt boáng ngûúâi khaác. Chñn Hiïëc vöåi ruát dao ra, nhaãy xöí laåi boáp cöí dòm ngûúâi àaân baâ xuöëng àûúâng. Thùçng tiïíu yïu theo sau bïë ngay àûáa beá chaåy ra löëi ao than. Ngûúâi àaân baâ khöng kõp kïu lïn möåt tiïëng, Chñn àaä cùæt àûát ruöåt tûúång. Súâ lïn àöi hoa tai, hùæn khöng thaáo maâ nghiïën rùng dûát nöët. Hùæn lùèn goái baåc vaâo tuái aáo trong àoaån lêìn khùæp ngûúâi àaân baâ. Nhûng khöng thêëy tiïìn nong gò nûäa, hùæn beân ruát thùæt lûng, troái nghiïën chên tay ngûúâi êëy laåi vaâ lêëy muâi soa nheát àêìy miïång. Trong chúáp mùæt Chñn àaä àùåt ngûúâi êëy coâng queo trong khu vûúân hoang bïn àûúâng. Hùæn noái àïën àêy caã boån nhao nhao lïn hoãi:

- Coá " tïî bûáu"1 khöng? - Bao nhiïu "thaånh"2. Chñn Hiïëc so vai cûúâi nhïënh möåt caái röìi moác úã tuái ra 12 túâ giêëy

baåc möåt àöìng vaâ 10 túâ giêëy 5 àöìng. Hùæn àûa mùæt tröng möåt lûúåt, thong thaã noái:

- Trûúác hïët töi biïëu anh Nùm "traách chúåm"3, coân möîi anh "keåo thaånh"4.

Nùm Saâi Goân cûúâi nhaåt: - Thöi töi khöng cêìn tiïu lùæm, coân chuá àûúng tuáng thò cûá giûä

"traách chúåm" naây maâ tiïu. Chñn Hiïëc trêìm ngêm, mùæt hùæn vûâa thoaáng gùåp cùåp mùæt long

soâng soåc cuãa Nùm. Hùæn vöåi noái: - Anh khöng cêìn nhûng em muöën anh cûá cêìm lêëy vaâ àêy em

àûa thïm "chúåm gêåp"5 nûäa àïí anh xe phaáo. Tû-lêåp-lú lêëm leát chúâ Nùm nhêån nhúâi múái hêët haâm hoãi Chñn: - Thïë "khaánh voåt"6 vúái "khöng beåt"1 àêu?

1 Tïî bûúáu: nhiïìu tiïìn. 2 Thaåch: àöìng. 3 Traánh chúåm: möåt chuåc. 4 Keåo thaånh: nùm àöìng. 5 Chúåm gêåp: mûúâi lùm àöìng. 6 Voåt: vaâng.

BÓ VOÃ 37

Chñn Hiïëc vöåi cûúâi àaáp: - ÊËy töi suyát quïn thùçng "voã loãi"2 bïë àûáa beá ra ao than chûåc

thaáo khaánh vaâ voâng xñch thò coá böën "so queáo"3 úã trong êëy ài ra bùæt gùåp noá, noá hoaãng höët vöåi vûát àûáa beá xuöëng möåt caái höë röìi chaåy mêët. Möåt luác sau töi vaâ noá àïën thò ngûúâi àaä àïën xem àöng kñn caã àûúâng. Laåi thêëy caã boáng "cúám chuâng" vaâ "cúám têíy"4, töi phaãi bêëm noá röìi caã hai "nguä àõ"5 thùèng.

Ba Bay liïìn nhñu àöi maây lûúäi maác nheâ nheâ hoãi Hiïëc: - Bó êëy coá "te"6 khöng? - Te thò maây laâm gò? - Roä phñ cuãa! Caã boån cûúâi vang lïn. Nùm Saâi Goân cuäng cûúâi, nhûng nuå cûúâi úã

trïn cùåp möi xaám vaâ daây cuãa hùæn coá möåt yá nghôa khaác. Hùæn khen thêìm Chñn Hiïëc ra àúâi chúi keám hùæn haâng mûúâi nùm maâ àaä can trûúâng röìi àêëy... Khoái thuöëc phiïån chêåp chúân bay, Nùm Saâi Goân mú maâng theo laân khoái nheå nhaâng vaâ thúm lûâng cuöån lïn noác nhaâ röìi taãn röång ra. Qua möåt caái maân mong manh vûúng vêën trûúác mùæt, Nùm thêëy rung àöång nhû coá ngûúâi thêåt trong nhûäng bûác tranh nïìn àoã caãnh nûúác Têìu loaån laåc vïì àúâi Tam Quöëc vaâ àúâi Àûúâng, treo trïn vaách queát vöi trùæng keã chûä xanh hùèn hoi.

Nhûäng têëm hònh àaân baâ trêìn truöìng treo hai bïn tuã cuäng nöíi roä thïm. Caã hai lûúäi dao gaâi úã àêìu giûúâng têy buöng maân, diïìm nhiïîu oáng aánh, cuäng saáng loaáng lïn. Nùm vú vêîn nghô àïën caái tuöíi ba mûúi hai cuãa mònh, caái caãnh àúâi khöng vúå con, khöng anh em, cha meå. Nùm nghô túái sûå söëng du àaäng hïët ngaây êëy sang thaáng khaác.

Múái ba mûúi hai tuöíi maâ aán tñch Nùm kï chêåt möåt túâ giêëy trong súã liïm phoáng. Non hai phêìn ba àúâi Nùm àaä bõ caãnh tuâ töåi cûúáp mêët. Nùm àaä ài àaây Cön Lön 7 nùm, úã Khaám lúán Saâi Goân, úã Hoãa loâ

1 Khöng beåt: khoáa voâng baåc. 2 Voã loãi: ùn cùæp coân nhoã tuöíi. 3 So queáo: So: thùçng, queáo: khöng thuöåc vïì caánh ùn cùæp. Tiïëng queáo coân duâng àïí chó

nhûäng keã nguâ ngúâ àêìn àöån. 4 Cúám chuâng, cúám têíy: Cúám: tiïëng chó chung mêåt thaám vaâ àöåi xïëp. Cúám chuâng: mêåt

thaám. Cúám cöåc: àöåi xïëp. Mêåt thaám têy, àöåi xïëp têy: Cúám têy. 5 Nguä àõ: chaåy tröën. 6 Te: àeåp

NGUYÏN HÖÌNG 38

Haâ Nöåi 2 nùm... Nùm coân tûâng laâm cai traåi1 trong àïì lao Haãi Phoâng, Nam Àõnh, Haãi Dûúng, Thaái Bònh, hún 4 nùm. Cuöåc àúâi Nùm traãi qua nhûäng phen nguy hiïím àaä dêìy daån nhû nhûäng löët dao cheám trïn mùåt, trïn lûng vaâ khùæp hai caánh tay Nùm.

Giaá ngûúâi khaác thò bõ chïët tûå bao giúâ, nhûng hònh nhû söë mïånh muöën Nùm söëng maäi sûå söëng gian aác, taân baåo naây nïn cho Nùm möåt sûác khoãe laå thûúâng, thïm möåt sûå gan goác ñt ai bò kõp.

Têët caã àïìu phiïån phoâ say sûa. Tiïëng gaäi àuâi söìn söåt. Tiïëng gêíy gheát moáng tay kïu tanh taách. Thuöëc phiïån vaâ bûäa rûúåu ban chiïìu àûúng nhû lûãa hun àöët trong ngûúâi boån Nùm Saâi Goân.

Chñn Hiïëc khúi maâo leâ nheâ baão Mûúâi Khai thu xïëp cêët baân àeân àïí coân sang Haå Lyá "quêëy" möåt àïm.

Saáu caái xe àaä kïì têån cûãa, saáu têëm xaác thõt ngûáa ngaáy nùçm duöîi daâi trïn xe. Thoaáng chöëc xoám Chúå Con - saâo huyïåt cuãa dên "chaåy voã" vaâ "anh chõ" - luác nhuác dûúái aánh saáng àeân àiïån vaâng múâ bõ traåi lñnh khöë xanh che khuêët. Xe qua phöë Àêìu Cêìu, qua phöë Ba Ty, khoãi cêìu Haå Lyá thò dûâng laåi.

Tûác thò úã trong nhaâ muå Taâi-sïë-cêëu àïí xö ra möåt luä gaái, vuá vï vaâ quêìn aáo phong phanh, röìi trai naâo gaái êëy nhuán nhaãy ài vaâo.

Thêåt àuã thûá tiïëng öìn aâo: tiïëng cûúâi chen tiïëng noái, tiïëng haát lêîn tiïëng böng àuâa, pha thïm tiïëng xuyát xoa, chûãi ruãa vaâ tiïëng khoác maâ ngûúâi khoác mùæt raáo hoaãnh. Hai Liïn baá vai Nùm Saâi Goân dòu hùæn vaâo buöìng Taám Bñnh. Y cheån cûãa ngoaâi xong liïìn öm ngay Chñn Hiïëc êíy vaâo buöìng mònh. Saáu caánh cûãa sêåp laåi cuâng möåt loaåt. Ngûúâi ta bùæt àêìu thêëy nhûäng gioång rïìn rô.

Taám Bñnh nghó àaä nûãa thaáng nhûng vêîn coân mïåt. Vò coá lúâi Hai Liïn dùån hïî Nùm Saâi Goân àïën thò nïn liïåu caách tiïëp àaäi, chuyïån troâ cho àùçm thùæm, nïëu hùæn vûâa loâng thò trong tuái coá bao nhiïu hùæn cuäng döëc ra hïët. Vaâ Hai Liïn coân baão kñn Bñnh rùçng Nùm Saâi Goân phaãi loâng Bñnh àêëy.

Taám Bñnh ngöìi dûåa lûng vaâo têëm vaán ngùn buöìng bïn, tay àùåt lïn ngûåc Nùm. Nùm nùæm lêëy tay Bñnh vuöët ve, coá luác àûa lïn miïång hön rêët êu yïëm.

1 Cai traåi: ngûúâi tuâ quyã quyïåt sûâng seåo cùæt lïn tröng coi nhûng töåi nhên khaác. Núi naâo coá

cai traåi thò laâ núi àêìy àoåa, laâm khöí töåi nhên hïët sûác.

BÓ VOÃ 39

Göëi àêìu trïn àuâi Taám Bñnh, Nùm Saâi Goân àùm àùm ngùæm nghña nhêån thêëy veã mùåt Bñnh vêîn buöìn baä vaâ höëc haác, Nùm beân gaån hoãi:

- Bñnh vêîn coân öëm chûá? Taám Bñnh khöng àaáp, chó lùæc àêìu thúã daâi röìi cuái xuöëng lúâ àúâ

nhòn Nùm. - Vêåy muå Taâi khöng cho Bñnh tiïìn lêëy thuöëc sao? Bñnh yïn lùång möåt luác nûäa múái àaáp: - Anh tröng àêy naây, àaä ba thaáng nay em vêîn chó coá caái quêìn

trùæng cuãa chõ Hai cho, vêîn caái aáo caánh maång vai cuäng laåi cuãa chõ êëy cho nöët, àïën manh quêìn têëm aáo mùåc cho saåch seä tûúm têët coá thïí múái àùæt khaách, muå coân tiïëc roã maáu mùæt khöng chõu cho vay tiïìn may, vêåy anh tñnh em tröng hoâng gò xin àûúåc tiïìn thuöëc tiïìn men.

- Thïë tiïìn Bñnh tiïëp khaách, Bñnh àïí laâm gò? Bñnh nhû khöng cêët àûúåc tiïëng lïn: - Naâo em coá bao giúâ àïí daânh àûúåc! Vaã laåi coá tiïìn àêu maâ àïí

daânh. Tiïëp khaách xong, hoå vûâa bûúác chên ra khoãi buöìng, muå àaä nùæn ngay tuái em khaám xeát, boáp nùån, chó àïí cho töëi naâo nhiïìu lùæm múái àûúåc möåt haâo. Muå baão nhûäng naâo daåo naây nhaâ ïë khaách, ùn uöëng laåi töën hún, naâo em laâ gaái múái nhêån vïì phaãi lïî haâng chuåc cho cêím àöåi con gaái, nïn muå vay núå chûa biïët àïën bao giúâ múái giaã àûúåc. Vò thïë lùæm khi nhaâ hïët trêìu cau, chõ Hai Liïn laåi phaãi àûa tiïìn àïí em mua cho em vaâ caã u giaâ ùn.

Àïën àêy, Bñnh phaãi cöë cêìm nûúác mùæt, noái tiïëp: - Cú cûåc hún àïën tiïìn ài "phiïn"1 khöng coá cuäng laåi phaãi àïí chõ

Hai Liïn ûáng cho. - Sao Bñnh laåi chõu khöí àïën thïë húã? - Nùm Saâi Goân cau maây

hoãi. Taám Bñnh vêîn deä daâng: - Nhûng maâ naâo coá ai thûúng em àêu. Trong nhaâ naây, trûâ chõ

Hai, coân chõ Ba nhúán, Ba con, chõ Tû Thòn, chõ Nùm Thòn, chõ Saáu Huyïìn, chõ Baãy Thanh... hïët thaãy àïìu ghen gheát, tûác töëi, chùm chùm nhòn xem ai cho em àöìng naâo laâ hoát ngay vúái muå Taâi, tûác thò

1 Tiïìn ài khaám bïånh möåt tuêìn lïî hai kyâ tûå ngûúâi ài nöåp lêëy.

NGUYÏN HÖÌNG 40

muå laåi tra hoãi khaám xeát, laåi boáp nùån cho ra tiïìn múái thöi. Thónh thoaãng em coá than thên vaâ chõ Hai coá bïnh em thò muå laåi nhùæc àïën khi em úã "Lñp phùng xe"1 röìi muå laåi kïí ún kïí huïå laåi kïu ca "naâo nhaâ ùn uöëng töën keám, naâo khaách khûáa ïë êím" nïn em laåi chó àaânh cùæn rùng maâ chõu.

Nùm cau maây thïm: - Sao Bñnh khöng tröën ài hay ra ngoaâi kiïëm tiïìn thïm àïí tiïu.

Töåi gò maâ chõu khöí aãi nhû thïë? Bñnh ngheån ngaâo noái: - Em ra khoãi nhaâ möåt bûúác cuäng chaã àûúåc, nûäa laâ tröën ài: Muå

Taâi àïí yá túái em luön vaâ giao hùèn em cho caác chõ êëy coi giûä. Maâ em coá luác naâo röîi àêu àïí ra ngoaâi kiïëm thïm? Gaái múái, tiïëp nguyïn khaách úã nhaâ cuäng àuã nhûúåc ngûúâi, huöëng chi coân khaách khûáa riïng thò àïën... vaâo sùng mêët.

Bñnh nûác núã, quay hùèn mùåt ài, traánh nhòn ngoån àeân dêìu tuâ muâ trong gian buöìng êm u maâ möîi luác Bñnh àïí yá túái thò laåi thêëy noá nhû laâ ma quyã cûá giûä diïåt Bñnh laåi vúái caái àúâi laâm àô caâng ngaây caâng nhú nhúáp khöng thïí àoaån tuyïåt àûúåc.

Dûúái hai vai run rêíy cuãa Bñnh, Nùm Saâi Goân böîng thêëy têm trñ laånh vaâ mïìm hùèn ài. Nùm caâng àùm àùm nhòn caái gûúng mùåt xanh xao buöìn thaãm cuãa Bñnh, trong loâng Nùm caâng raâo raåt. Thêåt laâ möåt sûå laå, möåt sûå laå kyâ diïåu trong caái àúâi du thuã du thûåc cuãa Nùm laâ coân biïët thûúng, nhêët laâ coân biïët yïu! Phaãi! Nùm Saâi Goân coá thûúng yïu ai bao giúâ àêu vò hùæn khöng àûúåc möåt ai thûúng yïu túái. Böë meå hùæn chïët ngay khi hùæn múái loåt loâng. Hùæn khöng coá anh em thên thñch naâo hïët. Beá ài laâm con maây con nuöi hïët cûãa naây àïën cûãa khaác. Lúán lïn möåt chuát thò tröën ài ùn ài úã. Röìi lang thang àêìu àûúâng cuöëi chúå, rûãa baát, böí cuãi, gaánh nûúác, àöåi than, chùèng laâm úã àêu lêu caã vò cöng viïåc thêët thûúâng, tñnh nïët laåi ngang ngaånh, ham chúi... Sûå söëng cö àöåc vaâ bï tha êëy àaä biïën àöíi rêët mau súám têm höìn Nùm nïn khö khan taân aác.

Nùm nùæm chùåt baân tay Bñnh, êëp nûäa vaâo ngûåc mònh. Thoaáng phuát giêy, chúåt nghô àïën àúâi mònh trú troåi, Nùm caãm thêëy cêìn phaãi coá gia àònh, cêìn phaãi lêëy Bñnh, ngûúâi àaân baâ àaä laâm ïm àeåp àïën nöîi

1 Dispensaire: núi giûä vaâ chûäa bïånh cho caác gaái maäi dêm.

BÓ VOÃ 41

mùæt Nùm xûa nay khöng biïët caái ïm àeåp laâ thïë naâo vaâ laâm Nùm phaãi yïu dêëu.

Nùm höìi höåp, khöng thïí giûä àûúåc, bêåt tiïëng hoãi: - Töi khöng coá cha meå, anh em thên thñch naâo caã, vêåy Bñnh coá

thuêån töi noái vúái muå Taâi cûúái Bñnh khöng? Bñnh chùèng coân do dûå, chùèng cêìn suy xeát Nùm laâ haång ngûúâi gò,

àúâi laâm vúå Nùm röìi seä ra sao, chúáp chúáp mùæt, àaáp: - Em thò rùæp têm lùæm, nhûng coân anh chaã biïët coá thûåc buång vúái

em khöng? - Sao laåi khöng thûåc! Maâ em thûåc bùçng loâng chûá? Bñnh khöng àaáp bùçng tiïëng noái maâ chó caâng siïët chùåt lêëy tay

Nùm röìi thêìn mùåt ra nhòn Nùm. Chúåt ngoån àeân luâ muâ nhaãy lïn nhaãy xuöëng, nhoi lïn möåt tyá aánh

saáng vaâng àuåc röìi vuåt tùæt. Gian buöìng thïm laånh leäo, êm u, khöng khñ caâng nùång nïì àeâ neán. Caãnh giêëc mú khuãng khiïëp höm xûa lúâ múâ böîng laåi hiïån ra giûäa khoaãng töëi tùm: möåt ngûúâi àaân baâ trú troåi úã núi baán trön nuöi miïång... möåt xaác chïët thöëi rûäa trïn chiïëc giûúâng moåt gêîy... möåt cöî aáo quan moãng maãnh àu ài àu laåi dûúái chiïëc àoân gaánh chaåy coát keát ra möåt baäi tha ma. Bñnh ruâng mònh vöåi bûng lêëy mùåt, ngheån ngaâo, lay ngûúâi Nùm:

- Anh Nùm!... Anh coá thûåc buång vúái em khöng?...

NGUYÏN HÖÌNG 42

VII

Taám Bñnh ra khoãi nhaâ muå Taâi-sïë-cêëu àaä àûúåc möåt tuêìn lïî. Àûúåc thuöëc thang vaâ ùn uöëng têím böí. Bñnh tûúãng chûâng bïånh tònh möîi ngaây möåt búát ài. Nhûng quaái laå, Bñnh caâng ngaây caâng gêìy yïëu vaâ mïåt moãi, tuy têm trñ tónh taáo hún trûúác nhiïìu. Thò ra sûå vui sûúáng chó coá thïí chûäa cho tinh thêìn Bñnh khoãi buöìn rêìu, àau àúán thöi, coân caái thên thïí raä rúâi kia àaä bao nhiïu àïm liïn miïn duâng laâm "àöì chúi" cho moåi haång ngûúâi, coân cêìn phaãi tónh dûúäng vaâ chûäa thuöëc lêu nûäa múái mong laânh maånh àûúåc.

Nùm Saâi Goân bùn khoùn lùæm. Nùm biïët vúå thïë nïn khöng àïí vúå moá tay vaâo viïåc gò. Hai bûäa cúm, Nùm tröng nom rêët tûúm têët. Nùm thuï hùèn möåt ngûúâi vuá giaâ àïí coân chùm Bñnh khi Nùm ài vùæng. Bñnh mûâng thêìm gùåp àûúåc möåt ngûúâi chöìng chùèng àeåp mùæt naâo, nhûng biïët thûúng yïu vúå thïë laâ quyá.

Möåt buöíi trûa muâa xuên, mûa phuân raâo taåt vaâo buái gùng quêy lêëy goác vûúân. Bñnh húi nghïín cöí cuäng tröng thêëy roä caã möåt caãnh vêåt ûúát aát trong mûa buåi. Caách dêåu gùng àöå vaâi bûúác, möåt khu vûúân nhoã coã moåc àêìy, lao xao möîi lêìn gioá thöíi giêåt trïn mùåt coã xanh um vaâi àöëng raác nöíi uån lïn. Quanh àoá, mêëy con gaâ gioâ tranh nhau búái. Coá con cöë gùæng nhaãy len phña trïn nhûng vò àuöëi sûác ngaä nhaâo ài, nùçm tïnh hïnh, löå hùèn hai bïn lûúân vaâng nêîn thõt.

Chúåt nghô àïën möåt àïm khuya àoán khaách vûâa àoái vûâa mïåt caách àêy chûâng hai thaáng, Hai Liïn àem úã cao lêu vïì cho mònh möåt baát chaáo gaâ noáng, maâ Bñnh ùn chûa bao giúâ thêëy ngon àïën nhû thïë, Bñnh lïn tiïëng goåi ngûúâi vuá giaâ.

Möåt ngûúâi àaân baâ thêëp beá, quêìn aáo löi thöi úã dûúái bïëp chaåy lïn:

- Cö goåi gò con? - U coá biïët nêëu chaáo gaâ khöng? Biïët, nhaâ naâo coá con gaâ múái mua

àêëy, u àun nûúác laâm thõt nêëu cho töi baát chaáo.

BÓ VOÃ 43

Ngûúâi vuá giaâ àúâ mùæt ra, röìi nhû tòm thêëy möåt àiïìu gò quan troång, y thêëp gioång noái:

- Thûa cö, cö khöng ùn àûúåc. - Taåi sao? - Cuå lang dùån phaãi kiïng aå! Bñnh gùæt: - U biïët töi öëm thïë naâo maâ baão cuå lang bùæt töi phaãi kiïng? Vuá giaâ lùång ngùæt, cöë tòm möåt tiïëng thanh thuá àïí chó caái bïånh

cuãa Bñnh àûúng úã thúâi kyâ nùång nhêët, nhûng nghô maäi khöng ra. Vuá êëp uáng:

- Bïånh bïånh... töi chó biïët cuå lang baão cö phaãi kiïng thöi... Bñnh toan gùæt lïn hoãi thò veã mùåt lo lùæng möåt caách khúâ khaåo cuãa

ngûúâi vuá giaâ laâm Bñnh nhêån ra ngay caái yá ruåt reâ kia. Bñnh thúã daâi, röìi run run baão vuá xuöëng bïëp sùæc thuöëc. Chúâ y ài khoãi, Bñnh cuái mùåt xuöëng göëi khoác nûác núã.

Caái bïånh taân haåi maâ thùçng treã tuöíi khöën naån àöí cho Bñnh tûúãng àaä dûát noåc ngay sau hai thaáng Bñnh nùçm chûäa úã nhaâ thûúng, ngúâ àêu vêîn coân dêy dûa àïën têån bêy giúâ! Noá laâm Bñnh biïët bao ï chïì àau àúán. Bñnh muöën gûúång dêåy àïí ài ài laåi laåi cho khuêy khoãa, song cûãa mònh vêîn coân sûng lïn, hai öëng chên moãi nhûâ vò xûúng àêìu göëi nhû sùæp bong ra. Àïën bûäa Bñnh tröng thûác ùn ngon laânh roä muöën ùn nhûng khi vûâa nhai khoãi miïång, húi chua lúå àaä àûa ngay lïn àêìy cöí, nön khöng àûúåc. Chùæc bïånh Bñnh caâng ngaây caâng nùång lùæm.

Bñnh àau xoát, chaán naãn... Bñnh laåi thûúng nhúá àïën con thú. Vaâ nghô àïën Hai Liïn tuyïåt voång vò khöng thïí sinh núã àûúåc nïn àaânh úã cho àïën ngaây troån àúâi núi nhú nhúáp, Bñnh laåi caâng tï taái vò nöîi meå con phaãi lòa boã nhau maâ Bñnh thêëy duâ sao caãnh Bñnh bïånh têåt khöí naäo ghï khiïëp thïë naâo cuäng khöng thêëm vúái caãnh àen töëi mïnh möng cuãa möåt ngûúâi àaân baâ khöng thïí naâo coá caái haånh phuác àûúåc laâm meå.

Vò, duâ ngheâo khöí àïën nhû baác Gaái búâ àï úã laâng Bñnh maâ coá àûáa con àïí öm êëp, bïë ùém thò nöîi trú troåi cú cûåc seä búát ài nhiïìu. Suöët ngaây moâ cua bùæt öëc, laâm thuï cêëy mûúán àêìu tùæt mùåt töëi, röìi vïì chui ruác dûúái möåt tuáp lïìu giûäa caánh àöìng, baác Gaái búâ àï khöng bao giúâ löå veã buöìn rêìu trïn gûúng mùåt àen xaåm. Nhû ngûúâi khaác cuâng tuöíi

NGUYÏN HÖÌNG 44

hai ba, hai böën êëy maâ gùåp phaãi caãnh goáa buåa, söëng lêìn höìi, àoái reát hoå àaä kïu ca, oaán traách söë phêån, nhûng àêy baác Gaái búâ àï vui veã nhû thûúâng. Cûá tröng khi baác ta giú àûáa con nhoã lïn quaá àêìu, röìi öm ghò noá vaâo ngûåc, röìi hön hñt noá, röìi cùæn veáo vaâ mùæng yïu noá, thò Bñnh thêëy trïn àúâi nhû chó coá mònh hai meå con baác ta. Giúâ Bñnh cuäng chó ao ûúác àûúåc nhû baác Gaái thöi, vaâ trïn àúâi naây cuäng chó caái haånh phuác êëy laâ coá thïí xoáa hùèn nhûäng kyã niïåm taân baåo maâ "tham" Chung, thùçng treã tuöíi, con muå àaân baâ àanh àaá, súã Cêím, nhaâ Luåc xò, muå Taâi-sïë-cêëu, nhûäng ngaây àùçng àùèng raä rûúåi nguã khöng nguã àûúåc, àïm àïën, höm àùæt cuäng nhû ïë, cûá phaãi thûác àïën hai ba giúâ àïí tiïëp khaách... bao nhiïu xoát xa ï chïì àaä khùæc tûâng ly tûâng li trong trñ nhúá Bñnh. Têët caã nhûäng ngaây töëi tùm kia seä mêët hïët dêëu vïët trûúác sûå saáng laáng töët tûúi cuãa möåt caãnh àúâi meå con sum hoåp vui veã.

Möåt luöìng gioá laånh tung chiïëc maân che cûãa uâa vaâo nhaâ. Bñnh ruâng mònh, lúâ àúâ nhòn khu vûúân möåt giúâ möåt múâ mõt trong nhûäng lúáp mûa xaám ngùæt. Bñnh vêîn khöng sao quïn àûúåc bïånh tònh trêìm troång vaâ caái chïët nhû àang laãng vaãng úã àêu àêy.

Nùm Saâi Goân böîng àêíy caánh cûãa bûúác vaâo. Nùm vöåi àïën bïn giûúâng Bñnh:

- Thïë naâo, ngûúâi mònh àaä dïî chõu nhiïìu chûa? Bñnh lùæc àêìu: - Em vêîn mïåt lùæm! Nùm chau maây: - Sao laåi thïë? Öng lang böëc thuöëc thïë naâo?

- Coá leä em chïët mêët.

Nùm gaåt ngay ài:

- Mònh chó nghô vêín vú thöi! Thïë naâo röìi cuäng phaãi khoãi. Thûá thuöëc naâo hay maâ àùæt bao nhiïu anh cuäng mua cho, hoùåc coá öng lang naâo gioãi maâ xa àïën àêu anh cuäng múâi. Mònh cûá vûäng loâng úã anh.

Bñnh êu yïëm nhòn Nùm luác lêu vûâa nùæm lêëy tay Nùm. Sau àoá Bñnh giuåc Nùm ùn cúm keão muöån.

Vuá giaâ bûng mêm lïn, àùåt úã giûäa giûúâng. Nùm Saâi Goân liïìn àúä Bñnh ngöìi dûåa lûng vaâo chiïëc chùn böng àïí saát mùåt tûúâng.

Nùm xúái cúm cho Bñnh trûúác, àoaån chó tûâng àôa thûác ùn:

BÓ VOÃ 45

- Àêy laâ thõt naåc laâm ruöëc, àêy gioâ luåa chaã thòa cuãa haâng baác Cao trïn chúå Sùæt, àôa xaá xñu naây laâ xaá xñu anh múái mua úã hiïåu Myä Hûúng phöë haâng Chaáo vïì. Canh thõt thò nhaâ nêëu vúái hoa hiïn.

Nùm chan canh cho Bñnh xong liïìn huáp hai thòa gêåt àêìu: - Ngoåt quaá! U giaâ àaä úã cho khaách cao lêu coá khaác! Kòa mònh ùn

ài, coá chõu ùn múái choáng khoãe chûá! Nùm gùæp cho Bñnh tûâng miïëng möåt, khoanh gioâ, miïëng thõt naâo

trûúác khi boã vaâo baát Bñnh, Nùm cuäng giú lïn xem. Coân Bñnh baát cúm xeã ài xeã laåi maäi maâ khöng hïët. Nhaâ cúm nûúác xong, möåt öng lang ài xe àïën. Nùm thên ra múã cûãa vaâ àoán öng vaâo têån giûúâng Bñnh.

NGUYÏN HÖÌNG 46

PHÊÌN THÛÁ HAI

BÓ VOÃ 47

I

Möåt trûa dên "chaåy voã" tuå hoåp úã nhaâ Nùm Saâi Goân. Vêîn ngoån àeân dêìu laåc buáp mùng saáng trong giûäa caái khay Nhêåt

Baãn viïìn chó vaâng, vêîn chiïëc gioåc têíu daâi hún möåt thûúác ta bõt baåc vaâ chiïëc têíu àêìu höí ngêåm nûãa quaã cam lïn nûúác mun àen boáng, nhûng trïn giûúâng vaâ úã caác ghïë chung quanh, ta thêëy thïm nhiïìu nhên vêåt múái laå.

Chñn Hiïëc, Mûúâi Khai dùæt theo möåt ngûúâi hom hem mùæt sïëch, luön nhêëp nhaáy tïn goåi laâ Tû nhêëp nhaáy. Sau lûng Tû-lêåp-lú, ba anh vöën chuyïn mön "khai"1, "moäi"2 úã chúå Àöìng xuên Haâ Nöåi maâ Tû múái chiïu têåp xuöëng Caãng àïí thïm vêy caánh hoaânh haânh khùæp chúå Sùæt, chúå Con vaâ chúå Laåc Viïn. Ba gaä naây àïìu maãnh khaãnh, mùæt nhòn àïìu nhanh nhû chúáp, löng maây àïìu rêåm, àuöi nhoån vaâ sïëch, cuäng quêìn àen chuâng röång öëng, aáo caánh trùæng cöí beã, vaâ caái tïn keáp cuäng chó khaác nhau chûä àêìu thöi: Hai Con, Ba Con, Tû Con. Coân anh chaâng Ba Bay luác naâo cuäng "ài" coá möåt mònh vò khöng coá ai duâ laâ dên "anh chõ" daám àaánh àu vúái hùæn. Àúâi thuúã naâo trong tuái khöng xu nhoã nhûng hïî "höì lyâ"3 cêët möìm "thûâa"4 haâng baåc trùm. Ba Bay ta cuäng thoâ tay múã baát liïìn. Àûúåc thò lêëy, thua thò hùæn thuãng thùèng ruát dao giùæt úã bïn àuâi ra gaåt núå. Àaä lùæm phen gùåp phaãi "höì lyâ" vaâ con baåc sûâng seåo, hai bïn xö xaát nhau, nhûng ruát cuåc caái liïìu thuåt maång cuãa Ba vêîn chiïëm phêìn thùæng. Ngûúâi cuöëi cuâng trong boån laâ möåt gaä treã tuöíi ngöìi úã goác tûúâng gêìn Saáu gaáo àöìng, àûúng nghïín cöí trûâng trûâng nhòn vaâo mùåt Nùm Saâi Goân. yá chûâng hùæn theâm caái hên haånh àûúåc mùåt àêìy nhûäng löët dao cheám vaâ caái àúâi "anh chõ" àöåc nhêët cuãa Nùm hay sao nïn mùæt hùæn cûá long lïn. Hùæn

1 Khai: cùæt, xeão 2 Moäi: moác, ruát. 3 Höì lyâ: ngûúâi tñnh toaán tiïìn úã chiïëu baåc 4 Thûâa: goåi khaách àaánh.

NGUYÏN HÖÌNG 48

múái cùæt maáu ùn thïì daåo thaáng trûúác, vaâ nhêån caái danh hiïåu "Ba trêu lùn" cuãa anh em tùång.

Böîng têët caã im lùång, Chñn Hiïëc àûúng chûåc keáo möåt húi thuöëc laâo cuäng phaãi buöng xe àiïëu xuöëng chiïëu nghe Tû-lêåp-lú noái:

- Anh em úi! Nguy àïën núi röìi! Nùm Saâi Goân móm cûúâi: - Nguy ra sao? Gioång noái khinh thûúâng êëy khöng àuã deåp àûúåc sûå lo lùæng cuãa

Tû-lêåp-lú, hùæn thong thaã baão Nùm: - Anh khöng lo, nhûng chuáng töi lo, bêy giúâ "cúám"1 noá "troäm”2

ghï lùæm. Ba trêu lùn, Ba Bay nhao nhao lïn hoãi: - Troäm ai, troäm ai? Tû-lêåp-lú lùæc àêìu traánh Chñn Hiïëc: - Chó taåi maây thöi, trïu ngay vaâo caái cuãa "hoác buáa" êëy röìi àïí

khoá khùn cho anh em. Chñn Hiïëc chûåc caäi, Tû-lêåp-lú àaä noái aát ài. - Ngûúâi àaân baâ mêët tiïìn êëy laâ vúå möåt cúám chuâng3 úã Höìng Gai

múái àöíi vïì àêy, khöng biïët "tiïíu yïu" cuãa maây laâm ùn ra sao àïí àïën nöîi thùçng beá rúi xuöëng höë, àêåp caã söëng muäi, vaâo nhaâ thûúng àûúåc nùm höm thò chïët.

Khöng möåt veã caãm àöång trïn mûúâi mêëy khuön mùåt àen xaåm, Nùm Saâi Goân chêåm raäi noái:

- Noá chïët thò böë meå noá chön, viïåc gò mònh phaãi lo. Ba trêu lùn vaâ Ba Bay àöìng thanh: - Àuáng àêëy! Tû-lêåp-lú mùåt àoã bûâng, muöën àaá thöëc cho hai thùçng naây mêëy

caái, nhûng coá Nùm ngöìi àêëy, hùæn phaãi cöë nuöët sûå uêët ûác. - Caác anh thò viïåc gò, bònh chên nhû vaåi, chó khöí riïng cho caánh

chuáng töi thöi. Hai thaáng nay töi khöng àûúåc möåt xu nhoã. Töi baäi

1 Cúám: mêåt thaám, àöåi xïëp. 2 Troäm: rònh moâ truy naä. 3 Cúám chuâng: mêåt thaám.

BÓ VOÃ 49

hùèn caác "tiïíu yïu" vò chung quanh vaâ trong chúå luác naâo cuäng coá mêåt thaám, phuå mêåt thaám, àöåi xïëp ài laåi. May maâ thaáng trûúác töi nhúâ ngûúâi noái loát laäo àöåi Lïî nûãa taá sêm banh vaâ hai trùm trûáng gaâ ngaây cûúái vúå beá cuãa laäo, chûá khöng "cúám"1 vaâ "phuå cúám"2 nïí gò maâ khöng "töm"3 töi.

Tû-lêåp-lú ngûâng laåi möåt giêy, uöëng cheán cheâ taâu tûå roát àoaån noái luön:

- Maâ anh Nùm aå, chuáng laåi ruåc rõch bùæt hïët nhûäng "yïu"4 quen mùåt úã phöë Khaách, phöë Àêìu Cêìu, phöë Ba Ty, nhûäng caánh chúi úã ngoä Trêìn Àöng, Laåc Viïn vaâ An Dûúng, nhûäng soâng baåc úã Cêëm vaâ úã Veãn, vaâ cêëm hùèn nhûäng cúm thêìy, cúm cö tuå hoåp úã vûúân hoa Àûa ngûúâi. Nïëu nhû thïë naây anh em mònh àïën phaãi keáo caánh lïn Haâ Nöåi hay vïì Nam, chûá úã àêy thò tuâ dùæt nuát mêët.

Nùm Saâi Goân hêët haâm: - Ai baão chuá chaåy àöì lïî cho "cúám". Sao chuá heân thïë? Tû-lêåp-lú chûa kõp àaáp. Chñn Hiïëc nhòn Tû-lêåp-lú caâu nhaâu: - Mêëy thaáng naây khoá dïî laâ búãi taåi àêu chûá naâo phaãi taåi tao maâ

maây gieo cho nhiïìu àiïìu tiïëng thïë? Ba Bay xen nhúâi: - Traách Chñn Hiïëc laâm gò? Tao àêy trêìn nhû döång maâ vêîn phaãi

cùæn rùng chõu nûäa laâ. Saáu gaáo àöìng chïm vaâo: - Caã töi cuäng "kïån" saåch "bûúáu"5 maâ cuäng àaânh phaãi boá tay! Chúáp chúáp mùæt, Tû-lêåp-lú tröng moåi ngûúâi; vêîn deä daâng noái: - Thïë naây múái laåi khöí chûá, múái quaái aác chûá! Thaáng trûúác àêy

trong àïì lao Haãi Phoâng úã "traåi aáo àen"6 coá möåt "so phuå cúám" bõ giam vò laâm tiïìn möåt ngûúâi. Cai traåi êëy vöën doâng doäi "yïu àaåo" liïìn nhùæn

1 Cúám: mêåt thaám, àöåi xïëp. 2 Phuå cúám: phuå mêåt thaám. 3 Töm: bùæt. 4 Yïu: keã cùæp lêu nùm, saânh soãi vaâ can aán nhiïìu lêìn. Coân coá haång "yïu taå". Haång naây àaä

traãi qua nhiïìu lêìn tuâ nûäa, nhiïìu lêìn àêm cheám ngûúâi nûäa. 5 Kïån saåch bûúáu: hïët caã tiïìn. 6 Traåi aáo àen: traåi giam nhûäng ngûúâi chûa thaânh aán.

NGUYÏN HÖÌNG 50

ngay ngûúâi ài laâm "coã vï" kiïëm cho mêëy theã hûúng àïí haânh töåi so phuå cúám kia. Caác anh coá biïët hùæn haânh bùçng caách gò khöng?

Àïí mêëy ngûúâi ngú ngaác, Tû-lêåp-lú nhùn mùåt cûúâi, tûå traã lúâi: - Möåt sûå haânh haå chùæc chûa tûâng thêëy úã thïë gian naây, caác anh

aå. Cai traåi hùæn chúâ möåt töëi thûá baãy caác cûãa khoáa àêu àêëy, liïìn thùæp ba neán hûúng cùæm lïn nùæp thuâng phên nùçm cuöëi traåi, vaâ sai möåt "tiïíu yïu" giaãi chiïëu, möåt tiïíu yïu löi ngûúâi "so phuå cúám" àïën. Hùæn bùæt, "so" noå laåy caái baân thúâ êëy ba laåy. Laåy àoaån, hùæn bùæt quyâ thùèng lïn röìi doäng daåc àoåc tûâng töåi möåt cuãa "so" cho caã haâng traåi nghe: naâo vò "so" vuå mêët tröåm àöì thúâ úã àïìn Cêëm vúä lúã, naâo vò "so" caánh "chaåy" trong laâng Veãn bõ bùæt khöng coân soát möåt möëng, thùçng naâo thùçng êëy bõ "xùng-tan" dûâ tûã, naâo vò "so" ba soâng soác àôa cuãa dên "yïu" beåp tai úã Laåc Viïn vaâ hai soâng traåc sïëch úã phöë Khaách bõ phaá. Cai traåi kïí töåi xong, möåt "yïu" khaác nhaãy xuöëng chiïëu àoáng vai Chaánh aán bïå vïå tuyïn aán. Tïn "phuå cúám" naây phaãi noái to lïn nhêån tûâng töåi cuãa mònh, phaãi quyâ laåy thuâng phên thïm ba laåy nûäa, röìi phaãi tûå xuác lêëy möåt baát phên maâ ùn cho moåi ngûúâi xem, nïëu khöng "toâa" chó sai phñ möåt ngûúâi chõu 15 ngaây saâ lim, cuâm hai chên, ùn cúm nhaåt àïí àïìn vaâo caái maång ngûúâi daám traái lïånh toâa. "So phuå cúám" run khöng àûúåc, mùåt taái meát, àaánh nhùæm mùæt nuöët.. cho caã traåi tuâ reo vöî tay cûúâi. Viïåc êëy loåt ra ngoaâi nïn ngaây nay dên "cúám" quyïët bùæt kyâ hïët dên "yïu voã".

Tû-lêåp-lú kïí xong, Nùm Saâi Goân cûúâi vaáng lïn. Nùm chúåt nhúá laåi nùm xûa trong hoãa loâ Haâ Nöåi vaâ trong khaám lúán Saâi Goân, Nùm cuäng sai traã thuâ hai "phuå cúám" nhû thïë. Tiïëng cûúâi cuãa Nùm chûa dûát, nhûäng gioång cûúâi roân raä khaác thi nhau ran lïn.

- Haã! Haã! Phuå mêîu aå! - Ñt quaá! Bùæt noá ùn ñt quaá. "Thêm bo"1 cuäng coân laâ nheå töåi. Möåt gaä àûáng phùæt lïn: - Vò coân thiïëu vaâi chai rûúåu "bia" nûäa. Laåi möåt dõp cûúâi ran lïn vúái nhûäng tiïëng àêåp baân, àêåp chiïëu

laâm rung chuyïín caã nhaâ. Chúåt Taám Bñnh àêíy cûãa bûúác vaâo. Nùm Saâi Goân liïìn hêët haâm giúái thiïåu vúái moåi ngûúâi:

- Nhaâ töi àêëy caác chuá aå!

1 Thêm bo: ba baát.

BÓ VOÃ 51

Ba trêu lùn tröë mùæt nhòn. Hùæn cöë nhúá xem àaä gùåp Bñnh lêìn naâo chûa maâ tröng Bñnh quen quaá.

- Chõ trûúác úã nhaâ muå Taâi-sïë-cêëu phaãi khöng anh Nùm? Nùm Saâi Goân cûúâi, gêåt àêìu. Ba trêu lùn hoãi luön: - Anh cûúái vïì àaä bao lêu maâ chõ àaä bûng tröëng thïë kia? Nùm sung sûúáng: - Beát dõp1 röìi. Thêëy haâng chuåc cùåp mùæt tinh quaái nhòn troä vaâo mùåt mònh, hai

maá Bñnh noáng lïn, Bñnh vöåi ài vaâo buöìng. Tuy ngaã lûng xuöëng giûúâng, nhûng Bñnh vêîn lùæng tai nghe bïn ngoaâi chuyïån troâ vaâ baân taán.

Ba Con nùæm tay Chñn Hiïëc hoãi: - Vêåy laâm khoá dïî cho anh em vò caã anh vaâo trong àïì lao, anh

nghô sao bêy giúâ ? Chñn Hiïëc quùæc mùæt lûúâm: - Anh löi thöi quaá! "Cúám" canh gaác riïët thïë naây mònh cûá "laâm

tiïìn" múái can trûúâng chûá. Töi thêåt lêëy laâm laå: luác chia nùm chia baãy, chùèng ai traách töi, maâ ngaây nay xaãy ra cú sûå naây, caác anh laåi truát caã lïn àêìu töi thò coân giúâi àêët naâo nûäa!

Ba trêu lùn vïì huân vúái Chñn: - Bêët quaá chuáng ta nghó "chúi" àöå dùm thaáng cho àúä nhoåc xaác,

vêåy caâng hay. Coá möåt tyá thïë maâ cuäng röëi beng caã lïn, chaã tröng anh Nùm, nûúác àïën chên vêîn cûá nhû thûúâng.

Möåt ngûúâi àaáp: - Anh Nùm khaác!.. Chuáng mònh khaác!.. Ba trêu lùn cûúâi muäi: - Anh Nùm khaác; caác anh khaác, vò caác anh súå bõ bùæt, súå chïët chûá

gò ! Tûác thò Ba Bay phanh ngûåc noái to: - Nhû töi àêy gêìy coâm thïë naây cuäng coá thïí chõu nöíi vaâi nhaát dao

cheám,vaâi trêån àoân "xùng tan", vaâi thaáng tuâ, huöëng chi caác anh beáo khoãe nhû vêm êëy maâ súå thò laå thêåt!

1 Beát dõp: taám thaáng.

NGUYÏN HÖÌNG 52

Tû-lêåp-lú hûâ möåt tiïëng: - Mònh àïí cho ngûúâi ta cheám tûác laâ mònh keám, mònh cheám

ngûúâi ta röìi ngöìi tuâ múái gioãi chûá, vaâ mònh saã caã "cúám" múái can trûúâng hún. Nöåi boån ta àêy, töi daám hoãi rùçng ai laâ tay chúi, ai can trûúâng, quyïët bïnh vûåc anh em maâ thò cho "cúám" vaâi nhaát naâo?

Nùm Saâi Goân noáng söi ngûúi lïn, nghiïën rùng, nùæm chùåt baân tay àêåp maånh möåt caái xuöëng giûúâng, laâm rung chuyïín caã chên niïîng:

- Chuá muöën thõt ai? - Àöåi "cúám" Minh, "cúám chuâng" Hiïëu vaâ caác thùçng xïëp Baãy mïì

àay anh laå gò coân phaãi hoãi (?!). Nùm àaä àoã tña mùæt lïn, vuâng dêåy ruát lûúäi dao saáng loaáng caâi

trïn àònh maân xuöëng, xùm xùm chûåc ài. Bñnh chaåy xöí ra, run cêìm cêåp, öm chùåt lêëy Nùm, rñu lûúäi kïu:

- Àûâng hung túån thïë!.. Em van mònh! Àûâng hung túån thïë!.. Em van mònh!... Em van mònh!...

Nùm gúä tay Bñnh, mùæt saáng quùæc, long lïn, miïång suâi boåt meáp: - Mùåc töi ! Mùåc töi ! - Em laåy mònh àêëy ! Thûúng em chûá ! Nùm toan gaåt Bñnh ra bïn nhûng Bñnh nùçm lùn ra àêët vaâ giûä

lêëy öëng quêìn Nùm khoác nûác núã. Nùm vöåi cuái xuöëng, ùém böíng Bñnh àùåt lïn giûúâng, thò Bñnh voâng hai tay qua naách, tuám chùåt lêëy aáo Nùm:

- Em laåy mònh! Àûâng hung túån thïë! Em van mònh! Mònh thûúng em! Giúâi úi!..

Mêëy gioåt nûúác mùæt cuãa Bñnh qua lêìn luåa moãng thêëm vaâo da thõt Nùm Saâi Goân. Möåt caãm giaác ghï laå chuyïín khùæp ngûúâi Nùm khi buång Bñnh eáp vaâo lûng Nùm. Hùæn ngoaái cöí tröng laåi. Mùæt long lanh vûâa gùåp mùæt Bñnh chan hoâa, Nùm Saâi Goân cûåc chùèng àaä thúã höìng höåc ngöìi xuöëng giûúâng:

- ÛÂ, thò mònh cûá buöng töi ra

- Àïí mònh ài aâ ?

- Khöng, töi khöng ài àêu, mònh àûâng súå.

Nùm vûâa ngûâng noái, Ba trêu lùn tiïën àïën giùçng lêëy dao:

BÓ VOÃ 53

- Thöi anh Nùm úã nhaâ cho töi mûúån con "àoaân"1 naây àïí töi thay anh saã chuáng cho.

Hún mûúâi con mùæt saáng ngúâi àöí döìn vaâo Ba. Riïng Taám Bñnh kinh ngaåc.

... Àïm khuya röìi, Bñnh muöën chúåp mùæt nguã, song khöng àûúåc. Têm trñ Bñnh cûá phaãi liïn miïn nghô túái nhûäng sûå xaãy ra ban ngaây maâ Bñnh thêëy coá thïí laåi laâm tan naát caã àúâi Bñnh vaâ àêíy Bñnh vaâo möåt quaäng àúâi laåi khöën naån vö cuâng. Khùæp xoám Chúå con àïìu im lùång trong khoaãng àïm thu sao thûa. Thónh thoaãng vaâi tiïëng rao haâng uïí oaãi cuãa ngûúâi baán baánh cuöën noáng phaâo lïn röìi khi tiïëng rao im lòm, khöng khñ laåi vùæng veã nùång nïì hún.

Bñnh àûa mùæt tröng ra ngoaâi àûúâng. Dûúái cöåt àeân úã trûúác nhaâ Bñnh, möåt ngûúâi xe gaác caâng xe lïn bïå xi mùng, dûåa lûng vaâo hoâm xe nguã li bò. Caách àêëy vaâi bûúác, möåt ngûúâi ùn maây nùçm co quùæp trïn chiïëc chiïëu raách mûúáp. Bñnh chó nhêån ra laâ möåt ngûúâi, khöng ra laâ àaân öng hay àaân baâ, vaâ caái àöëng thõt êëy àûúng nguã say hay coân trùçn troåc trong boáng töëi cuãa nhûäng nöîi àoái reát khöí súã. Caách àêëy khöng xa, trïn mùåt àûúâng luâ luâ nhûäng àöëng raác bêín. Mêëy con chuöåt ruác rñch keáo nhau àïën suåc saåo tòm thûác ùn.

Bñnh rúån caã ngûúâi. Khöng khi naâo vuâng quï Bñnh laåi coá möåt caãnh vêåt thï thaãm nhû thïë! Cuäng vùæng lùång, cuäng töëi tùm, nhûng caái vùæng lùång töëi tùm khoaáng àaäng khaác hùèn caái vùæng lùång luâ muâ bêín thóu naây. Bñnh liïìn so saánh caãnh úã nhaâ muå Taâi vaán göî aám khoái, aánh àeân luâ muâ, phaãn moåt, chiïëu giaãi khöng bao giúâ khö raáo ngay ngùæn, göëi vaâng möì höi vúái caãnh anh phu xe ngöìi ruä rûúåi, ngûúâi ùn maây co ruám úã xoá heâ ri ri tiïëng, muöîi vaâ àöëng raác cao ngêët naây, Bñnh thêëy àïìu tanh túãm, nhú nhúáp nhû nhau. Thò ra tûâ khi ài khoãi chöën quï hûúng àöìng ruöång baát ngaát àïën giúâ chùèng luác naâo Bñnh khöng ghï súå vò caãnh vêåt chung quanh mònh. Bêët giaác, Bñnh quay nhòn Nùm Saâi Goân nùçm nguã bïn caånh. Nhúâ aánh àeân vùån to, Bñnh nhêån roä tûâng neát mùåt Nùm. Nùm àen chaáy, cùçm baånh, xaåm rêu, hai mùæt sïëch, meá trïn mùæt bïn phaãi veåt hùèn möåt nûãa löng maây dûúái vïët dao cheám sêu hoäm. Trïn maá Nùm, trïn traán Nùm, mêëy caái seåo nûäa chùçng chõt nhû nhûäng vïët raån cuãa chiïëc vaåi saânh. Cûá khuön mùåt êëy maâ ngûúâi khaác àoaán thò Nùm seä mêët hïët tñnh ngûúâi, Bñnh lùæc àêìu,

1 Àoaân: dao to dao nhoã: Buát

NGUYÏN HÖÌNG 54

thúã daâi... Bñnh ngaåc nhiïn cho caách àöëi àaäi laå luâng cuãa Nùm àaä sùn soác Bñnh tûâng miïëng cúm, tûâng húáp thuöëc, suöët mêëy thaáng roâng, Bñnh nùçm liïåt giûúâng liïåt chiïëu. Nhêët laâ mêëy thaáng nay Bñnh coá mang, Nùm caâng naâng nhùæc chiïìu chuöång. Nùm múâi hïët thêìy lang noå àïën thêìy lang kia, töën keám àaä nhiïìu maâ cûá luön luön hoãi Bñnh: "Mònh nghe trong ngûúâi thïë naâo? Ùn uöëng coá biïët ngon khöng?"

Trûúác kia Bñnh àinh ninh rùçng Bñnh chó laâ möåt ngûúâi chõu ún Nùm thöi, nhûng bêy giúâ Bñnh múái roä Bñnh laâ hoaân toaân vúå Nùm, yïu thûúng Nùm thêëm thña. Tuy thïë Bñnh vêîn lo súå cho sûå söëng cuãa Nùm.

Nhêët laâ mêëy höm nay sûå thûåc caâng múã to mùæt Bñnh ra: Nùm caâng khöng phaãi laâ möåt ngûúâi coá thïí Bñnh khuyïn nhuã dêìn dêìn trúã vïì laâm ùn lûúng thiïån. Nùm àûáng àêìu hùèn nhûäng du cön anh chõ nhêët.

Nùm laâm truâm caã ùn cùæp. Nùm laâ möåt haång ngûúâi maâ hïët thaãy moåi ngûúâi tûã tïë xa laánh, ghï súå.

Bñnh àau xoát quaá! Luác Bñnh kiïëm àûúåc miïëng ùn thò thên thïí bõ giaây voâ. Luác gùåp bûúác an nhaân thò lûúng têm bõ cùæn rûát vò mònh sung sûúáng maâ ngûúâi khaác thiïåt thoâi, khöí súã. Nhûng Bñnh coá thïí boã nhaâ muå Taâi-sïë-cêëu theo Nùm, chûá boã Nùm àïí ài tòm caãnh vui tûúi khaác, Bñnh thêåt khöng sao coá can àaãm. Têëm loâng töët chan chûáa yïu thûúng cuãa Nùm seä giûä naâng úã vúái Nùm cho túái ngaây troån àúâi.

Bñnh ngheån ngaâo quay mùåt ài, khöng daám nhòn Nùm nûäa. Bñnh böëi röëi vaâ tûúãng àïën sau khi sinh núã meå troân con vuöng, àûáa beá möåt ngaây möåt khön lúán, caã hai meå con vêîn àïìu nuöi nêëng búãi nhûäng cuãa phi nghôa maâ ngûoâi bõ thiïåt haåi nguyïìn ruãa thêu àïm suöët saáng keã chiïëm àoaåt, Bñnh caâng choaáng vaáng. Bñnh cuái chùçm xuöëng göëi. Trong têm trñ Bñnh laåi hiïån ra nhiïìu hònh aãnh quaái gúã. Gioá thöíi aâo aâo böîng vùèng lïn nhûäng tiïëng kïu ca oaán traách, ruãa saã, Bñnh vöåi lùæc àêìu xua àuöíi. Nhûng nhûäng tiïëng kïu rïn roä raâng hún, day dûát tûâng miïëng thõt Bñnh ra.

- Giï su! Laåy Chuáa con!.. Caánh cûãa ngoaâi sõch àöång. Bñnh hoaãng höët thïm, tûúãng coá ai

sùæp àïën bùæt mònh, Bñnh run rêíy vöåi nùæm lêëy tay Nùm, chûåc lay goåi thò Nùm àaä cêët tiïëng cûúâi, cûúâi sùåc suåa, cûúâi àöí höìi. Hùæn àûúng mú maâng vuâng vêîy trong möåt giêëc mú àoã rûåc, hai tay hoa hai lûúäi dao nhoån àêîm maáu ngûúâi.

BÓ VOÃ 55

II

Mêëy höm nay vùæng mùåt Nùm Saâi Goân úã nhaâ. Bñnh khöng biïët chöìng ài àêu, úã àêu àïí ài tòm, vaâ Bñnh cuäng khöng ngúâ chöìng àaä bõ bùæt àûúng uã ruä trong àïì lao Haãi Phoâng.

Tin Nùm Saâi Goân "nhúä"1 laâm nön nao caã dên "chaåy" Haãi Phoâng nhû caái tin Ba trêu lùn cheám saã vai möåt ngûúâi mêåt thaám vaâ vuå cûúáp àûúâng caách àêy taám thaáng vêîn chûa tòm ra thuã phaåm.

úã trong möåt ngoä heãm trûúác "vûúân hoa Àûa ngûúâi" mêëy àûáa treã xuám laåi chung quanh Chñn Hiïëc. Möåt thùçng àöåi chiïëc muä daå beåp duám hïëch lïn têån àónh àêìu vaâ möåt thùçng àûúng xoác xaách mêëy àöìng xu trong tuái quêìn thêm caåp trùæng, nhùn nhúã xoa xoa cùçm Chñn Hiïëc hoãi:

- Anh Chñn! Ai bùæt anh Nùm àêëy? Chñn nghiïm mùåt khöng àaáp. Hùæn àûúng phaãi nghô nhûäng caách

àöëi phoá vúái caác "cúám" thò möåt thùçng beá ñt tuöíi nhêët mùåc böå quêìn aáo bùçng vaãi nöåi hoáa keã doâng doåc àen vaâ xanh, gheá ngay miïång vaâo tai Chñn:

- Hûâ! Laâm phaách ghï! Ai bùæt anh Nùm, vaâ Ba trêu lùn tröën úã àêu, phaãi noái mau, khöng àêy chó nghiïën möåt caái thò tai "ài têy" beáng naâo.

- Chñn Hiïëc hùæt bùæn noá ài "Nhúân vúái chuáng maây àêëy! Öng laåi búáp cho möîi àûa möåt caái bêy giúâ!".

Chñn noái àoaån, Mûúâi Khai dêîn Ba Bay, Tû-lêåp-lú, Ba Con, Hai Con, vaâ Tû con àïën giuåc chaâng cuâng laåi nhaâ Nùm àïí baáo tin cho Taám Bñnh biïët. Chñn Hiïëc ngêìn ngaåi baão moåi ngûúâi:

- yá töi muöën chuáng ta àûâng laåi vò chùæc bêy giúâ "cúám chuâng" àûúng "troäm" riïët nhaâ Nùm, nïëu laåi thïë naâo cuäng löi thöi.

1 Nhúä: bõ tuâ.

NGUYÏN HÖÌNG 56

Tû-lêåp-lú cûúâi: - Thïë thò maây tïå lùæm, tao chùæc maây súå chõ Nùm "khêëu boá"1 tiïìn

nong nïn maây gaân chuáng tao chûá gò? Ba Bay tiïëp lúâi: - Maâ Chñn aå, maây noái thïë khöng súå coân coá luác gùåp anh Nùm

sao? Tao baão thêåt, nïëu khi anh êëy ra, coá àûáa naâo "àêíy cêy" anh êëy cêu chuyïån naây thò maây seä hïët laâm anh, hïët söëng cuäng nïn. Vaã laåi anh êëy àöëi àaäi vúái anh em nhû baát nûúác àêìy, thùçng naâo "àeát"2 thò laåi nhaâ anh êëy "möí chaåc"3 haâng thaáng, thùçng naâo tuâ anh êëy mua quaâ baánh vaâ caã "ken nïëp"4 cêåy cuåc gûãi vaâo, tao thiïët tûúãng nïëu khöng vò maây anh êëy chùèng viïåc gò caã. Ùn úã nhû maây thêåt quaá ma buân.

Möåt luác sau, caã boån cuâng keáo nhau xuöëng Chúå con. Bñnh àûúng nùçm ruä trïn giûúâng, chúåt thêëy cûãa múã vöåi chaåy ra, suyát nûäa xö phaãi Ba Bay:

- Kòa chuá Ba! Kòa caác chuá! - Chaâo chõ! Bñnh chûåc xaách êëm ra haâng lêëy nûúác uöëng nhûng Ba Bay ngùn laåi: - Thöi chõ mùåc chuáng töi, vaâ chõ ngöìi xuöëng ghïë àêy, töi cho chõ

biïët caái tin naây. - Chõ aå, anh Nùm bõ nhúä röìi. Bñnh taái mùåt, rñu lûúäi nhùæc: - Nhaâ töi bõ...tuâ? - Vêng! Tûâ höm kia kia! Bñnh run khöng àûúåc, phaãi bñu lêëy cöåt giûúâng múái àûáng vûäng. - Chõ àûâng lo, chaã choáng thò chaây, anh êëy seä ra. - Nhûng nhaâ töi bõ bùæt vò viïåc gò cú? Ba Bay àûa mùæt nhòn Chñn Hiïëc röìi traã lúâi: - Anh bõ bùæt tònh nghi vïì vuå Ao than...

1 Khêëu boá: nhúâ vaã. 2 Àeát: khöng ùn cùæp àûúåc, tuáng bêën. 3 Möí chaåo: ùn nhúâ. 4 Ken nïëp: thuöëc phiïån

BÓ VOÃ 57

- Nhûng khöng viïåc gò àêu chõ aå. - Chïët töi röìi! - Khöng, chõ cûá vûäng têm. Anh khöng lêëy tiïìn, khöng àêm

ngûúâi, vaâ àaân em noá nhêån hïët, dûå thêím xeát xong thïë naâo cuäng tha ra.

Tû-lêåp-lú tiïëp lúâi Ba Bay: - Chõ cûá yïn têm. Anh chó bõ giam vaâi thaáng laâ cuâng. Bñnh nûác núã, dûát xeá hïët vaåt aáo. Tû-lêåp-lú cau maây: - Khöng lêu àêu, nhû möåt giêëc nguã ngaây thöi. Chõ àûâng lo lùæng

quaá! Chuáng töi khöng bao giúâ àïí chõ thiïëu thöën àêu. Chuáng töi cùæt nhau thu tiïìn "böìi"1 cho chõ nhû khi anh Nùm úã nhaâ vêåy.

Hùæn lêëy ra ba túâ giêëy baåc möåt àöìng àûa vaâo tay Bñnh, hêët haâm hoãi Mûúâi Khai:

- Coân tiïìn "böìi" cuãa maây àêu? Mûúâi Khai nhanh nheån àùåt trïn baân hai àöìng baåc haâo. Bñnh ngaåc nhiïn, ngûúác mùæt hoãi Tû-lêåp-lú vaâ Mûúâi Khai: - Tiïìn naây cuãa nhaâ töi gûãi cho töi? Tû-lêåp-lú cûúâi àaáp: - Chõ thêåt thaâ quaá! Àêëy laâ tiïìn töi bùæt nhûäng "voã loãi"2 nöåp khi

chuáng laâm àûúåc tiïìn àêëy. Bñnh coân ngúâ ngúå nhûng chúåt hiïíu ra nghôa nhûäng tiïëng trïn

kia beân vöåi vaâng àûa giaã: - Khöng, caám ún anh em, töi khöng tuáng àêu, anh em cêìm lêëy

maâ tiïu. Dûát lúâi Bñnh laåi bûng mùåt khoác. Moåi ngûúâi bêëm nhau àûáng dêåy

vïì. Coân moán tiïìn nùm àöìng Tû-lêåp-lú xïëp cêín thêån àïí trïn giûúâng, vaâ, khi gêìn ra khoãi cûãa, Tû coân ngoaái laåi dùån vúái Bñnh àïën thûá tû naây Tû seä mûúån ngûúâi laâm giêëy xin pheáp cho Bñnh àûa quaâ vaâo thùm Nùm.

Chuáng ài khoãi, tuy biïët múã cûãa toang, nhûng Bñnh chùèng cêìn àûáng dêåy kheáp laåi. Bñnh nùçm ruä trïn giûúâng, choaáng vaáng nghô àïën

1 Tiïìn böìi: tiïìn ùn cùæp cuãa boån ùn cùæp trñch nöåp àaân anh. 2 Voã loãi: ùn cùæp beá con.

NGUYÏN HÖÌNG 58

nhûäng sûå nguy khöën seä coân xaãy ra cho Nùm vaâ cho mònh. Chó vaâi ba thaáng nûäa thöi, Bñnh seä àeã maâ Nùm vêîn bõ giam cêìm luác àoá Bñnh biïët xûã trñ ra sao? Vaâ bêy giúâ Bñnh biïët chaåy choåt kïu cêìu ai àïí gúä naån cho Nùm? Bñnh khöng thïí nûúng nhúâ tuåi baån cuãa chöìng àûúåc. Tiïìn cuãa chuáng, Bñnh ghï rúån nhû lûúäi gûúm sùæc vêëy maáu, Bñnh khöng bao giúâ daám nhòn, khöng bao giúâ daám cêìm.

Têm trñ Bñnh àaä túi búâi nhû múá böng trûúác cún gioá löëc. Bñnh chúåt nhúá túái tònh caãnh sinh àeã úã quï hûúng caách àêy múái hún möåt nùm.

Trong möåt àïm cuöëi thaáng töëi mõt, Bñnh phaãi võn vai meå, theo möåt con àûúâng heåp quanh co ven ruöång ngêåp nûúác. Buång dûúái Bñnh àau quùån tûåa höì bõ ai cêìm lêëy ruöåt soùæn chùåt. Chên tay Bñnh raä rúâi. Mùæt hoa lïn. Tai uâ hùèn ài. Àêìu nùång trôu. Bñnh àaânh ngöìi xïëp xuöëng búâ coã ûúát, ngêët ài. Àïën luác tónh dêåy, àûa mùæt nhòn chung quanh thò Bñnh khöng thïí nhêån ra àêy laâ nhaâ naâo trong laâng. Trúâi nhû möåt cûãa hang sêu thùèm. Gian buöìng Bñnh nùçm khöng coá lêëy möåt vïåt saáng àeân.

Meå Bñnh ngöìi bïn lêím bêím nhûäng cêu noái nhoã, vúái möåt ngûúâi laå mùåt. Hònh nhû hai bïn húi nùång tiïëng vúái nhau, mùåc caã vúái nhau, Bñnh coân nhúá roä:

- Nïëu nhûäng ba àöìng thò töi boã "noá" laåi cho baâ. Ngûúâi kia cûúâi nhaåt: - Caâng hay, töi chó àem "noá" trònh laâng baâ seä biïët. - Töi thaách àêëy. - Khöng thïë thò chaã cêìn thaách töi cuäng trònh laâng. Trong boáng töëi laånh leäo vaâ khoá thúã, Bñnh nhû thêëy cùåp mùæt long

lïn cuãa nhaâ muå àúä àûa nhòn meå Bñnh vaâ Bñnh. Röìi vaâi phuát sau, tiïëng khoác oe oe úã nhaâ dûúái àûa lïn, Bñnh sûåc nhúá mònh àaä àeã. Bñnh muöën xem mùåt con maâ khöng daám. Haâng giúâ sau, meå Bñnh múái bïë àûáa beá neám phõch vaâo loâng Bñnh vûâa thuác giuåc:

- Bïë böë maây vïì ài thöi. Cêu noái àay nghiïën êëy khöng àuã lêën àûúåc nöîi vui mûâng cuãa

Bñnh. Bñnh àùåt tay lïn caái mêíu thõt thêy lêíy úã giûäa hai bùæp àuâi àûáa beá kïu kheä:

- ÖÌ con giai! Meå Bñnh nghiïën rùng:

BÓ VOÃ 59

- Thöi con àô! Con giai hay con gaái, böë meå maây cuäng chó laâ phaãi chõu caái núå. Chó bïu riïëu cho baâ!

Chùèng àïí Bñnh uöëng kõp huåm nûúác cho àúä khaát, meå Bñnh löi Bñnh dêåy, keáo ra ngoaâi sên.

Nhûng lêìn naây Bñnh ài quaäng àûúâng khaác, quanh theo rùång tre cao vuát raâo raâo gêìn búâ söng. Bñnh öm chùåt con vaâo ngûåc, bûúác tûâng bûúác. Hai chên Bñnh chó chûåc khuyåu xuöëng, ngûúâi Bñnh reát run khöng àûúåc. Bñnh phaãi cùæn chùåt rùng laåi. Meå Bñnh hêåm hûåc ài keâm bïn, thónh thoaãng laåi gúâm gúâm tröng vaâo mùåt con Bñnh laâm Bñnh súãn caã thõt. Túái khi sùæp àïën nhaâ, meå Bñnh gheá têån tai Bñnh dùçn tûâng tiïëng noái:

- Thöi con àaä giaã xong caái nghôa vúái "meå", lo liïåu cho "meå" àûúåc meå troân con vuöng. Giúâ "meå" phaãi giûä cho böë treã "meå" be beá caái möìm khöng coá laåi traách "con" àêëy.

Nghô túái àêy Bñnh thúã daâi: - Lêìn naây ta àeã nhûng röìi coá àûúåc öm con nuöi khöng? Bñnh gûúång ngöìi dêåy, chûåc vúái êëm nûúác roát uöëng thò thêëy ngay

ba túâ giêëy baåc vaâ hai àöìng baåc haâo trïn baân. Bñnh lùæc àêìu:- Chïët thò chïët, cuäng khöng àöång àïën nhûäng tiïìn naây.

Nhû mï man, Bñnh vuâng bûúác xuöëng àêët, kiïîng chên haå nhûäng quêìn aáo trïn mùæc xem coá caái naâo coân múái khöng. Thêëy toaân laâ bùçng vaãi àaä cuä, Bñnh laåi treâo lïn giûúâng múã tung nùæp hoâm luåc tòm. Möåt chiïëc thùæt lûng luåa, möåt cùåp aáo the, möåt chiïëc quêìn naái múái tinh. Bñnh vuöët thùæt lûng thêåt phùèng, ruä saåch böåt long naäo úã caác nïëp cùåp aáo the ài, vaâ lêëy baân tay laâ böën nùm lûúåt hai öëng quêìn naái. Àoaån, Bñnh thûâ ngûúâi ra, lúâ àúâ nhòn.

AÁnh nùæng vaâng tûúi vaâ trong suöët cuãa möåt ngaây thu êëm àûúng luâa vaâo àêìy nhaâ. Mùæt Bñnh vuåt nhû hoa lïn vúái bao nhiïu hònh aãnh hiïín hiïån. Dûúái boáng cuåm chuöëi xanh phêëp phúái, gêìn con àûúâng nhoã lûúån giûäa thûãa ruöång dûúái trúâi lú biïëc úã àùçng xa, Bñnh thêëy tûâ tûâ nöíi lïn möåt boáng daáng nheå nhoäm, da deã höìng haâo, tûúi cûúâi, húán húã, vaâ möåt chiïëc àoân gaánh deão àang nhuán nhaãy nhõp cuâng nhûäng bûúác chên thoùn thoùæt, nhûäng caánh tay mïìm maåi vung taâ aáo nêu ra trûúác gioá. Àoá laâ hònh aãnh cuãa Bñnh, ngûúâi con gaái chêët phaác chó biïët coá àua àoâi caác chõ em ài caác chúå xa gêìn, caái hònh aãnh tûúi thùæm caách àêy khöng bao xa..

NGUYÏN HÖÌNG 60

Möåt tia hy voång böîng thoaáng chiïëu vaâo têm trñ Bñnh nhû laân chúáp vuåt xeá vuâng trúâi múâ töëi. Bùçng sûå lêìn höìi buön baán têìn taão úã caác chúå xa röìi àêy Bñnh seä nuöi àûúåc àûáa con sùæp àeã, seä nuöi Nùm àïí Nùm khoãi laâm àiïìu gian aác, dêìn daâ Bñnh trúã vïì quï chuöåc àûáa con àêìu loâng àaây aãi kia, vaâ giuáp àúä cha meå gêy dûång cho hai em.

Bñnh thêîn thúâ. Nùæng choái vaâo mùåt Bñnh maâ Bñnh khöng biïët.

BÓ VOÃ 61

III

Bñnh baây haâng bïn möåt göëc xoan. úã búâ heâ haäy coân nùæng, nhûng ngûúâi mua àaä vùæng. Chúå Vûúân hoa söng Lêëp chó coân vaâi haâng quaâ baánh, rau àêåu, gaåo muöëi, caá thõt..

Bñnh goåi möåt ngûúâi àaân baâ queát chúå baão àem cho möåt liïîn nûúác maáy. Bñnh nhuáng ûúát vuöng khùn tay con vaâ teá nûúác ra àïí rûãa mùåt. Saáng nay Bñnh dêåy súám quaá, vöåi xêíy gaåo röìi ài chúå ngay chùèng kõp lau qua mùåt muäi. Möåt baån haâng riïîu Bñnh:

- Bêån röån àïën thïë naâo maâ bêy giúâ phaãi chaãi chuöët vöåi nhû thïë? Bñnh ngêíng àêìu cûúâi khöng noái gò, Bñnh veán nhûäng súåi toác dñnh

bïët úã maá vaâ traán lïn, nùæn laåi khùn vêën, khùn vuöng. Gûúng mùåt Bñnh saáng hùèn lïn, ûãng höìng, löng mi àen vaâ cong thïm.

Ngûúâi baån haâng noå vûâa ngûâng tiïëng cûúâi, möåt ngûúâi àaân baâ khaác quaâi tay vuöët lûng Bñnh:

- Phaãi àêëy, goån gheä vaâ tûúi nhû hoa thïë naây múâi ai maâ chaã àùæt nhúâi!

Bñnh lùång khöng àaáp vò chúåt nhêån ra coá möåt baâ cuå giaâ àûúng chùm chuá nhòn mònh, Bñnh àùm àùm nhòn laåi röìi chaåy àïën, ruåt reâ hoãi:

- Thûa cuå, cuå laâ ngûúâi bïën Soâi úã Nam Àõnh ta phaãi khöng?

Baâ cuå ngúâ ngúå gêåt àêìu:

- Phaãi, maâ cö laâ cö Bñnh con öng laái Thòn?

Bñnh mûâng rúä, múâi baâ cuå laåi haâng mònh, nhûúâng caái ghïë con cho baâ cuå ngöìi vaâ goåi haâng trêìu nûúác àïën. Baâ cuå àoán lêëy miïëng trêìu, moám meám nhai vaâ hoãi Bñnh:

- Cö ra ngoaâi naây bao lêu röìi nhó?

- Thûa cuå àûúåc möåt nùm. - Buön baán coá khaá khöng?

NGUYÏN HÖÌNG 62

- Cuäng kiïëm àûúåc àöìng rau àöìng mùæm aå. Bñnh dêìn gúåi chuyïån nhaâ vaâ trong laâng. Baâ cuå kïí cho Bñnh

nghe àuã moåi àiïìu. Ngay höm Bñnh ài, khùæp thön khùæp xoám ai cuäng àùåt àiïìu àùåt tiïëng cho naâng. Khaán Töët em con nhaâ chuá phoá lyá Thûúãng, hoãi Bñnh khöng àûúåc, daám xûng xûng noái vúái caác cuå vaâ cha xûá rùçng Bñnh chûãa hoang àeã xong súå laâng ngaã vaå nïn vûát àûáa beá röìi tröën ài. Chñnh Khaán Töët tröng thêëy Bñnh àem con ra söng boã röìi àaáp àoâ àïm öng laái Chuyïn lïn Nam Àõnh.

Cuå quïåt vöi ùn keâm thïm vúái mêëy súåi thuöëc laâo, hoãi Bñnh: - Vêåy coá thêåt thïë khöng cö? Bñnh lùång giêy phuát röìi ngêåp ngûâng: - Thöi thò coá Chuáa caã, con biïët noái sao! - ûâ töi àaä biïët maâ, cö xûa nay vêîn laâ ngûúâi ngoan àaåo, cha xûá

cuäng phaãi nhêån thïë, chùæc chaã daám laâm sûå quaái gúã chûúác möëc êëy àêu. Nhûng sao cö laåi boã nhaâ ài?

Bñnh böëi röëi hïët sûác, cöë gùæng maäi múái nïn nhúâi: - Cuå coân laå gò trong laâng buön baán khoá khùn nïn con theo ngûoâi

baâ con hoå ngoaåi ra àêy laâm ùn vò tiïëng thïë ngoaâi naây coân dïî daäi, con ài möåt buöíi chúå khöng phaãi phiïn chñnh cuäng coân kiïëm àûúåc vaâi ba haâo.

- Àûúåc vaâi ba haâo cú? Thêëy baâ cuå múã to mùæt nhòn mònh, Bñnh caâng dõu lúâi: - Vêng. êëy laâ con chaã coá dêën vöën nhiïìu nhû ngûúâi ta. - Thïë thò ngoaâi tónh vêîn coân sung sûúáng lùæm. úã quï ta daåo naây

laâm ùn caâng vêët vaã, caã ngaây lêëm mùåt lêëm muäi chùæc àaä àûúåc dùm xu chûa. aâ naây cö Bñnh bao giúâ cö vïì vúái öng baâ àïí öng baâ lo liïåu cho chûá.

Bñnh sêìm neát mùåt, xoát thûúng cho thên phêån. Coá cha meå maâ cha meå dûãng dûng khöng theâm nhòn nhêån, thêåt chùèng coân chuát tònh nghôa. Bñnh ûáa nûúác mùæt nhûng cöë trêën tônh, tòm cêu traã lúâi:

- Thûa cuå, thêìy meå con vêîn gûãi thû giuåc con vïì àêëy, song con úã àêy àaä quen, buön baán coá àöìng ra àöìng vaâo nïn con truâ tñnh kiïëm àûúåc caái vöën sang nùm hay bao giúâ qua àûúåc caái luác khoá khùn röìi con haäy vïì.

- Phaãi àêëy! Cö úã àêy laâ hún. Daåo naây laäo thû kyá Vên anh khaán Töët lïn laâm lyá trûúãng, noá hay kiïëm chuyïån lùæm. Cö maâ vïì, thïë naâo

BÓ VOÃ 63

noá cuäng laâm rùæc röëi. Mêëy laåi öng cuå baâ cuå daåo thaáng nùm nùm nay àong nhiïìu thoác lùæm, àïën böën chuåc thuâng êëy, gùåp kyâ gaåo keám naây cuå àem ra baán laåi laäi khöng möåt ài ba êëy aâ, maát mùåt röìi cö àûâng lo!

Baâ cuå laåi khoe böë meå Bñnh múái têåu thïm hai saâo vûúân vaâ nuöi thïm àûúåc àöi lúån, caái àoâ cuä àaä baán ài lêëy tiïìn mua nhiïu, öng baâ giúâ úã nhaâ laâm say saáo.

Bñnh tï mï ngöìi nghe. Bñnh thêëy bao nhiïu sûå vui sûúáng haã hï cuãa böë meå. Vúái moán tiïìn baán con Bñnh, böë meå Bñnh coân laâm ùn sinh söi naãy núã, trong khi Bñnh ngaây caâng heáo hùæt trong loâng.

- Thûa cuå, hai em con àûúåc cho ùn ài hoåc àêëy chûá? Baâ cuå sûãng söët: - Àêu naâo? Ai baão cö vêåy? Laå thêåt. Thùçng Cun thò öng baâ cho

öng Lyá Xuên nuöi àïí cùæt coã chùn trêu têåp laâm ruöång, vuå muâa nùm nay thò öng baâ cêëy reä ruöång nhaâ phoá Thûúãng àêëy. Coân caái Cuát nghe àêu thaáng trûúác chïët vïì bïånh taã. Thïë cö chûa biïët tin hay sao?

Bñnh thúã daâi: - Khöí thêåt! Thïë maâ höm con gùåp baác oãn úã cuöëi xoám, baác êëy laåi

baão con nhû thïë àêëy. Baâ cuå an uãi Bñnh, kïí nöët: - Maâ daåo êëy trong laâng chïët nhiïìu ngûúâi lùæm, giaâu coá nhû öng

phoá Thûúãng cuäng lùn cöí chïët sau cún àau buång ài ngoaâi. Noái xong cuå trêìm ngêm nhû àûúng nhòn thêëy möåt hònh aãnh gò

úã trûúác mùæt, cuå thêëp gioång: - YÁ bïì trïn thêåt khoá maâ chöëng laåi àûúåc cö nhó. Bñnh àaä lo lùæng, vöåi hoãi baâ cuå: - Coân baâ phoá Thûúãng thïë naâo? - Baâ Thûúãng êëy aâ? Baâ ta khöng úã laâng nûäa cö aå. Baâ ta sang Laâo

úã vúái ngûúâi em ruöåt laâm gò bïn êëy giaâu coá lùæm maâ ngûúâi naây cuäng phaãi caái töåi hiïëm hoi.

Bñnh luöëng cuöëng: - Caã mêëy àûáa con riïng cuãa baâ êëy cuäng sang chûá? - Phaãi! Têët caã mêëy meå con. Töi chùæc chuyïën naây baâ ta ài khöng

vïì laâng nûäa. Ruöång vûúân baán caã laåi cho lyá Vên. Bñnh taái mùåt ài, sûå àau àúán laåi ran lïn trong loâng Bñnh dêìn dêìn

nhû kïët thaânh khöëi, vñt chùåt lêëy cöí hoång. Thïë laâ hy voång vïì quï

NGUYÏN HÖÌNG 64

chuöåc con, nuöi con, sùn soác em, Bñnh chùèng coân daám mú tûúãng túái. Caái laâng gêìn bïën Soâi kia Bñnh cuäng khoá maâ trúã laåi. Chûa nhùæc àïën tïn noá, Bñnh àaä bao nhiïu cay àùæng, huöëng chi laåi vïì trûúác nhûäng dêëu vïët buöìn thaãm cuãa caác kyã niïåm xûa.

Baâ cuå ngöìi noái chuyïån àaä lêu maâ taâu vïì Nam sùæp chaåy, cuå têìn ngêìn chaâo Bñnh àïí ra taâu. Bñnh vöåi àïëm nùm haâo, buöåc kyä lûúäng, khêín khoaãn nhúâ cuå àûa cho thùçng Cun vaâ dùån noá chúá beáp xeáp noái vúái ai rùçng Bñnh úã ngoaâi naây, àöå giúâ sang nùm Bñnh seä vïì chúi.

Bñnh thúâ thêîn nom theo baâ cuå cho túái khi baâ mêët huát giûäa àaám ngûoâi ài laåi buåi muâ thò Bñnh guåc mùåt vaâo loâng, giuåi giuåi mùæt vaâo caánh tay aáo. Àïën bêy giúâ nûúác mùæt Bñnh múái ûáa ra, thoaáng chöëc àêìm àòa caã laân vaãi nêu non àaä baåc. Bñnh xoát xa, cöë gúåi hònh aãnh àûáa con beá trong têm trñ, song caái khuön mùåt trûáng nûúác vaâ caái vïåt chaâm giöëng hònh con thaåch suâng boâ vaâ vïët leåm trïn mñ mùæt àaä lúâ múâ caâng múâ mõt thïm. Hún nùm trúâi roâng raä Bñnh àaä phaãi xa con, àaä laâm nhoâa hïët moåi neát moåi veã cuãa àûáa beá. Vaâ sau àêy, caã têëm tònh êu yïëm ngûúâi meå xêëu söë cuãa àûáa con khöën naån chùèng biïët mùåt böë àeã laâ ai kia cuäng khöng coân gò nûäa.

Bñnh nûác lïn möåt tiïëng, lùång ài. Möåt ngûúâi baån àïën lay Bñnh, thêëy mùæt Bñnh àoã hoe, ngûúâi êëy aái

ngaåi: - Kòa múå laâm sao thïë? Bñnh khöng àaáp, nûúác mùæt caâng raân ruåa. Ngûúâi êëy cheáp miïång: - Múå laåi buöìn vò caãnh chöìng con chûá gò? Thöi, töåi gò buöìn baä cho

öëm thên, cûá vui veã maâ buön baán múå aå.

- AÂ maâ baác giai nhaâ ta laâm gò maâ múå sùæp úã cûä cuäng phaãi ài chúå thïë?

Bñnh ngêåp ngûâng toan khöng traã lúâi, song thêëy veã mùåt hiïìn laânh cuãa ngûúâi baån haâng, Bñnh chêëm nûúác mùæt noái:

- Nhaâ chaáu chùèng may bõ bùæt giam àaä hún möåt thaáng nïn chaáu múái ài chúå.

- Laâm sao thïë?

- Khöí quaá! Tûå nhiïn nhaâ chaáu boã nhaâ ài bùéng mêëy höm maäi coá ngûúâi baáo tin chaáu múái biïët rùçng bõ bùæt tònh nghi vïì caái vuå cheám ngûúâi gò êëy...

- Baác úã àêu? Tïn baác giai laâ gò thïë?

BÓ VOÃ 65

Bñnh sûúång suâng: - Nhaâ chaáu úã Chúå con.. nhaâ chaáu laâ Nùm. - Nùm! coá phaãi Nùm Saâi Goân khöng? Múå múái lêëy hay lêëy àaä

lêu? Lêëy laâm leä aâ? Bñnh ngheån ngaâo khöng àaáp. Ngûúâi baån haâng chùm chuá nhòn Bñnh röìi lùæc àêìu: - Töi aái ngaåi cho ngûúâi nheå nhaâng phuác hêåu nhû múå maâ gùåp

phaãi. Nhûng.. thöi cuäng taåi duyïn kiïëp caã, úã àúâi ai traánh khoãi söë giúâi?!

Bñnh tï taái nghe. Bñnh hiïíu hïët caã yá thûúng haåi vaâ ghï súå trong cêu noái ngêåp ngûâng noå. Bñnh cuái hùèn àêìu. Hai haâng nûúác mùæt roâng xuöëng thïìm xi mùng ûúát aát. Ngûúâi àaân baâ im lùång möåt luác doâ la yá tûá, sau ngoåt ngaâo hoãi Bñnh:

- Töi hoãi thêåt caái naây múå àûâng giêån nheá, nïëu baác êëy bõ dùm baãy nùm tuâ vaâ múå sinh núã meå troân con vuöng, liïåu múå coá úã vêåy nuöi con cho àïën luác baác êëy ra khöng?

Bñnh mñm möi, caâng ngheån caã ngûúâi: - Baâ baão chaã úã vêåy nuöi con chúâ chöìng thò chaáu laâm gò? Ngûúâi baån haâng cûúâi: - Töi chõu múå laâ ngûúâi thuãy chung nhêët àúâi bêy giúâ àêëy. Nhû

ngûúâi ta coá chuát nhan sùæc, laåi biïët buön baán maâ lêm phaãi bûúác naây hoå àaä boã thùèng tay ài lêëy möåt ngûoâi chöìng khaác tûã tïë àïí nûúng tûåa tröng cêåy maäi maäi chûá chùèng töåi gò?

- Vêng, thûa baâ chaáu coân biïët hún thïë nûäa, thïë maâ chaáu cûá phaãi gùæn boá, thêåt laâ chua xoát cho chaáu. Nhûng duâ sao chaáu cuäng phaãi cùæn rùng chõu, vò chaã ra gò vúå chöìng ùn úã vúái nhau àaä sùæp coá con, nïëu boã chöìng luác naây thò coân mùåt muäi naâo?

Ngûúâi àaân baâ vïì haâng mònh, têm trñ nao nao. Coân Bñnh chaåy laåi àùçng cuöëi chúå mua baánh keåo vaâ cên gioâ àïí chiïìu mai cuâng Tû-lêåp-lú vaâo àïì lao thùm Nùm Saâi Goân.

Thu xïëp thuáng muãng, tñnh tiïìn nong xong, Bñnh göìng quang gaánh khöng vïì nhaâ.

Nùæng àaä xïë boáng. Giúâi cuãa möåt buöíi chiïìu muâa àöng êëm aáp, rûåc rúä. Giúâi cao vaâ saáng, mêy trùæng nhû böng, nhû tuyïët tröi vïì möåt phña xa xa.

NGUYÏN HÖÌNG 66

Trïn búâ heâ, dûúái rùång xoan lao xao phêëp phúái, phu phen thúå thuyïìn àaä vïì têìm. Nhûäng chiïëc muä daå lêëm laáp hùæt aánh nùæng vaâ buåi. Nhûäng noán laá vaâng rûåc lïn. Nhûäng löìng ngûåc boáng nhêîy phúi ra giûäa nhûäng taâ aáo vaãi thö nhuöåm xanh. Nhûäng öëng quêìn laáng cöåc nöíi goån trïn nhûäng bùæp chên troân trônh baám àêìy maåt than vaâ caát lêëm têëm nhû vuån baåc. Nhûäng bao gaåo lêëm laáp quêën àùçng trûúác theo nhõp chên hùæt ra nhûäng laân buåi nhaãy muáa. Giûäa àaám ngûúâi cûúâi noái vaâ chuyïån troâ êìm ô, tiïëng guöëc nïån vang trong tiïëng nö àuâa höìn nhiïn, giûäa nhûäng hònh thïí nhuöåm sùæc trúâi chiïìu tûúi saáng êëy, Bñnh ài thong thaã úã meá àûúâng. Bñnh thêîn thúâ tröng con àûúâng giaãi nhûåa trùæng xoáa, möîi lêìn gioá thöíi maånh laåi lêìm caát buåi, vaâ chua xoát nghô àïën sûå khöën naån cuãa àúâi mònh.

Bñnh böîng ngêín mùåt ra vaâ khöng coân sûác nhêëc nöíi bûúác: Hai caánh cöíng sùæt cao vaâ daây sún chaåt hùæc ñn cuãa àïì lao Haãi Phoâng luâ luâ hiïån trûúác mùåt Bñnh. Bñnh thêëy ngûåc laånh dúåi hùèn ài vaâ choaáng vaáng caã mùåt.

- Anh Nùm! Mònh úi! Mònh úi!.. Dûâng laåi, Bñnh lùång nhòn, khöng muöën dûát ài.

BÓ VOÃ 67

IV

Bñnh ngheån ngaâo, sûå vui mûâng söi nöíi laâm mùåt Bñnh bûâng bûâng. Hònh nhû Bñnh sùæp cuöìng lïn vò sung sûúáng.

úã toâa aán ra, Nùm Saâi Goân baáo tin cho Bñnh chùæc chùæn Nùm àûúåc tha böíng nhûng Nùm coân phaãi vïì àïì lao lêëy quêìn aáo kyá kho vaâ boác söë tuâ

Bñnh qua laåi khöng biïët bao nhiïu lûúåt vaâ khöng möåt giêy naâo rúâi nhòn hai caánh cûãa sùæt àen kõt àoáng chùåt.

Coâi xe hoãa àaä rñt vang. Chuyïën Haâ Nöåi Haãi Phoâng 10 giúâ àaä vïì. Bñnh caâng böìn chöìn, sau cuâng, khöng thïí neán àûúåc, Bñnh chaåy sang, gheá mùæt vaâo caái löî bùçng àöìng xu trïn caánh cûãa àïì lao vûâa thúã vûâa hoãi ngûúâi lñnh gaác:

- Thûa öng, Nùm... Nùm Saâi Goân sùæp ra chûa? Möåt gioång öì öì quaát: - Cuãa núäm naâo àêëy? Ai biïët Nùm Saâi Goân, Saáu Haâ Nöåi naâo maâ

hoãi. Coá xeáo ngay... khöng xïëp noá laåi "xaåc" ngûúâi ta bêy giúâ. Bñnh nùn nó: - Chaáu van öng, öng laâm ún xem giuáp chaáu nhûäng ngûúâi vûâa ài

toâa vïì àûúåc trùæng aán àaä sùæp ra chûa? Ngûúâi lñnh caâng hoaãng súå "têy" bùæt àûúåc mònh noái chuyïån vúái

ngûúâi ngoaâi, liïìn mùæng taát thïm vaâo mùåt Bñnh:

- Caái maã meå chõ, coá cuát ngay ài khöng. Ngûúâi ta àaä baão khöng biïët maâ coân leáo nheáo maäi.

Bñnh tñm mùåt laåi, phaãi vïì chöî cuä dûúái göëc baâng trïn heâ, àûáng chúâ. Caánh cûãa chúåt heá múã, Nùm Saâi Goân chûa kõp bûúác xuöëng àûúâng, Bñnh àaä vöåi chaåy àïën nùæm chùåt lêëy tay:

- Anh Nùm! Anh Nùm! Mònh úi!

Röìi Bñnh ûáa nûúác mùæt khoác khiïën Nùm phò cûúâi:

NGUYÏN HÖÌNG 68

- Mònh treã con quaá, chuâi ngay nûúác mùæt ài! Chùèng àïí yá àïën chung quanh nhòn mònh chùçm chùåp, Bñnh cûá

luöëng cuöëng, xoùæn xuyát bïn Nùm. Ngay möåt luác Bñnh muöën noái hïët nhûäng sûå xaãy ra trong ba thaáng phaãi xa caách Nùm, song nhúâi noå chen nhúâi kia khöng thaânh cêu gò caã. Nùm aái ngaåi.

- Thò mònh noái chêåm chûá, naâo coá ai cûúáp mêët nhúâi àêu! Bñnh vêîn cûá höín hïín hoãi chuyïån Nùm, nhûäng tònh caãnh Nùm úã

trong àïì lao vaâ kïí sûå tònh cuãa mònh úã bïn ngoaâi. Nhûäng khi phaãi ngûâng noái thò Bñnh laåi nhòn vaâo Nùm. Chúåt Nùm Saâi Goân hoãi Bñnh:

- Mònh àeã thïë naâo? Bñnh lùång möåt luác múái cêët àûúåc tiïëng; - Con chïët röìi! - Con chïët röìi? - Maâ con giai mònh aå. - Thùçng "loãi" aâ? - Phaãi, thïë coá àau àúán khöng? Nùm bûát rûát möåt caách laå thûúâng, lùång ài möåt luác röìi lùæc àêìu: - Thöi! Chùèng may chïët con naây thò röìi àeã con khaác. Mònh àûâng

buöìn phiïìn quaá. Bñnh laåi thêëy têm trñ töëi tùm rúâi raä, Bñnh thêîn thúâ ài bïn Nùm

khöng noái nûäa. Vïì àïën nhaâ Bñnh gieo mònh xuöëng giûúâng, coân Nùm ngöìi caånh

Bñnh, cau maây àûa mùæt tröng böën phña nhaâ: - Ö kòa! Caái diïìm maân àoã àêu röìi? - Töi cêët noá trong ngùn keáo êëy. - Hai caái moác bùçng sûâng vaâ hai caái dêy tua luåa mònh cuäng cêët ài

û? - Phaãi. Thêëy caách baây biïån trong nhaâ hoaân toaân thay àöíi; baân rûãa mùåt

kï úã cuöëi giûúâng àaä dõch laåi têån goác nhaâ, caái gûúng soi to vaâ höåp xaâ phoâng thúm cuäng khöng coá àêëy, böå ghïë mêy múái mua Bñnh àïí chiïëc úã gêìn cûãa xuöëng bïëp, chiïëc gêìn cûãa ra vaâo, Nùm sùéng tiïëng:

- Sao àöì àaåc laåi thïë naây? Vaâ laå quaá nhûäng khung aãnh, nhûäng tranh taâu mònh vûát xoá naâo caã röìi?

BÓ VOÃ 69

Bñnh chûa kõp traã lúâi, Nùm hoãi luön: - Vaâ thuáng muãng quang gaánh úã àêu mònh tha löi vïì bûâa böån

chêåt caã nhaâ thïë naây? Bñnh ngöìi dêåy: - Töi ài buön baán thò àûâng coá thuáng muãng aâ, coân àöì àaåc thu goån

vaâo àïí lêëy chöî xïëp gaåo nûúác. - Nhûng nhûäng tranh treo trïn tûúâng coá bêån röån gò maâ mònh

cuäng thaáo caã ài? - Chaã cêët ài thò mònh baão àïí laâm gò? Töi vui sûúáng lùæm sao maâ

ngùæm tranh aãnh? Chöìng bõ tuâ con chïët, nghô chûâng naâo chïët ruöåt tûâng êëy.

Nùm ngêîm nghô möåt luác röìi noái: - Thïë chuáng noá khöng thu tiïìn "böìi" cho mònh aâ? - Khöng! Töi khöng dñnh lñu vúái hoå möåt àöìng naâo vò töi coá thïí

chúå buáa buöi thên cú maâ. - Mònh chõu khoá nhoåc àûúåc û? - Sao laåi khöng! Mònh hoãi laå quaá! Chúâ Nùm uöëng cheán nûúác, Bñnh nhòn Nùm vaâ hoãi rêët dõu daâng: - Em rùæp têm chúâ mònh ra àïí noái vúái mònh xoay cho em ñt tiïìn

laâm vöën buön baán vúå chöìng nuöi nhau vêåy mònh coá bùçng loâng khöng?

- Chïët! Töi laåi àïí mònh nuöi thò thaâ àêm àêìu xuöëng söng cho raãnh kiïëp.

- Khöng, em muöën mònh àûâng nhû thïë nûäa, khöí bao nhiïu em cuäng vui loâng chõu cú maâ.

Nùm xua tay: - Anh khöng ûng thïë. Thuáng muãng naây xem coá ai xin thò cho

quaách ài, anh chùèng thñch mònh buön baán gò hïët. - Ú kòa! Nùm trúån mùæt: - Anh noái mònh phaãi nghe. Bñnh thúã daâi. Bñnh khöng thïí can ngùn àûúåc Nùm vò Nùm cûáng

loâng quaá. Möåt ngûúâi taân baåo ngoaåi hai mûúi nùm söëng vïì nghïì ùn cùæp, baån beâ vúái toaân haång du àaäng, Bñnh àïën hïët tröng mong keáo laåi con àûúâng saáng suãa. Bñnh buöìn rêìu ngûúác mùæt nhòn Nùm.

NGUYÏN HÖÌNG 70

Nùm laånh luâng àûáng dêåy löi caái böì úã xoá nhaâ ra, lêëy nhûäng tranh aãnh phuãi saåch buåi bêåm röìi treo lïn tûúâng. aãnh möåt ngûúâi àaân baâ trêìn truöìng tùæm úã bïn höì treo giûäa hai bûác tranh "Tam anh chiïën Laä Böë" vaâ "Baâng Àûác àaåi chiïën Quan Cöng". Möåt àöi tranh truyïån Thuãy hûã höìi Voä Toâng àaánh höì vaâ höìi àaánh Chuác gia trang úã hai bïn cûãa ra vaâo. Coân bûác aãnh Nùm Saâi Goân chuåp baán thên, mònh trêìn vúái möåt àöi röìng tröí lêëy ngûåc, treo chñnh giûäa.

Thêëy Nùm sùæp sûãa àïën chöî thuáng muãng cuãa mònh, Bñnh vöåi xïëp àûa xuöëng bïëp. Nùm liïìn cûúâi:

- Phaãi àêëy, àem thöíi tuöët ài cho raãnh chuyïån. Möåt luác sau, khi Bñnh trúã lïn nhaâ, Nùm hoãi: - Bêy giúâ mònh coi coá àeåp mùæt khöng? Bñnh phaãi vêng vaâ tûúi neát mùåt cho vûâa loâng Nùm. Röìi khi

Bñnh toan ài laâm cúm chiïìu, Nùm ngùn laåi hoãi: - Mònh coân àöìng naâo khöng? - Coân hai àöìng thöi. Nhûng mònh muöën tiïu gò àïí em vay thïm. Nùm khen "töët lùæm" giuåc Bñnh thay quêìn aáo, chaãi chuöët xong,

hai vúå chöìng goåi xe keáo sang phöë haâng Chaáo. Chúåt thêëy Tû-lêåp-lú àùçng àêìu phöë Khaách, Nùm àêåp chên xuöëng

saân xe baão àöî laåi vaâ che tay goåi. Tû-lêåp-lú cuöëng quñt chaåy laåi vöî vai Nùm:

- Anh "phoáng" bao giúâ thïë? - Ban trûa Tû aå. - Anh àõnh ài àêu bêy giúâ? Nùm Saâi Goân troã möåt hiïåu cao lêu hoãi Tû: - Vaâo àêy chûá coân ài àêu. Chuá coá àoái thò vaâo "möí" cho vui. Tû àûa mùæt nhòn bïn kia àûúâng röìi keáo tay Nùm vaâo möåt haâng

nûúác trûúác cûãa haâng Nùm àõnh vaâo ùn. Ngöìi xuöëng ghïë àêu àêëy, Nùm goåi lêëy hai àôa mò vaâ möåt baát

vùæn thùæn. Trong khi chúâ àúåi àêìu bïëp laâm. Tû baão kheä Nùm: - Anh Nùm! "So queáo" àûúng "möí" úã "hêåu àúám" "tïî bûúáu" lùæm

àêëy1.

1 Thùçng khúâ àûúng ùn úã sau lûng nhiïìu tiïìn lùæm àêëy.

BÓ VOÃ 71

Nùm móm cûúâi: - Chuá "hiïëc" àûúåc röìi aâ? - Chûa! "caá" noá àïí úã "àùæm thûúång" aáo ba-àúâ-suy khoá "moäi" lùæm!1 Nùm húi chau maây: - Sao chuá biïët "tïî bûúáu"? - Tiïíu yïu noá baáo vúái töi chñnh "so" naây vûâa múái nhêån àûúåc

"khûúm chúåm thanh"2 cuãa ngûúâi cai haâng caá vaâ töi àûúng "troäm" thò gùåp anh.

Hêìu saáng àaä bûng thûác ùn trïn baân ngûúâi kia vaâ baân Nùm, Bñnh chûãa biïët xeã àôa naâo, Tû liïìn baão naâng:

- Chõ thñch ùn thûá naâo thò xeã thûá êëy, chuáng töi coân uöëng rûúåu cú. Maâ chõ àûâng "nheá"3 sang baân bïn kia noá "sûãng"4 thò hoãng beát.

Bñnh gêåt àêìu xeã mò vaâo baát Nùm trûúác röìi àïën baát mònh. Bñnh chûåc vaâ. Nùm giú tay ngùn, roát nûãa cheán rûúåu eáp Bñnh uöëng. Hïët hai cuát, Tû-lêåp-lú baão lêëy thïm nûãa chai maâ lêìn naây Nùm cho Bñnh möåt cheán thêåt àêìy. Bñnh chöëi tûâ thïë naâo, Nùm cuäng khöng nghe, sau cuâng Bñnh àoã mùåt, nhùn caã mùåt muäi túåp möåt húi gêìn hïët.

Trûúác caác daáng àiïåu ngöå nghônh êëy, Nùm vaâ Tû phaá lïn cûúâi, Bñnh cuäng cûúâi theo.

Rûúåu nöìng bùæt àêìu raåo rûåc khùæp ngûúâi Bñnh. Trûúác Bñnh coân e theån, sau Bñnh bûâng bûâng caã mùåt, trong ngûúâi àï mï, bûát rûát, chûa bao giúâ nhû thïë.

Bñnh long lanh nhòn Nùm, Nùm caâng say sûa nhòn laåi. Chúåt Bñnh àûa mùæt tröng ngûúâi coá vñ tiïìn vaâ cûúâi nuå vúái Tû-lêåp-lú. Bñnh khöng coân chuát traånh nghô gò àïën ngûúâi noå nhû ban naäy thoaåt nghe Tû noái thò tûúãng ngay túái sûå àau àúán khi ngûúâi ta bõ thiïåt maång vaâ run súå vò caái viïåc laâm xêëu cuãa mònh. Bñnh höìi höåp ngöìi chúâ xem caái kïët quaã ruãi ñt may nhiïìu cuãa cöng viïåc chöìng vaâ baån chöìng.

Thöët nhiïn Tû cûúâi baão Bñnh: - Kòa chõ, thïë naây maâ chõ daám khoe möåt mònh nhaâ chõ coá thöi.

1 Chûa. Vñ tiïìn noá àïí úã tuái aáo trïn ba-àúâ-suy khoá moác lùæm. 2 90 àöìng. 3 Nheá: nhòn. 4 Sûãng: giêåt mònh. Coân tiïëng sûãng tûúi: biïët ngay, Sûãng moâng: húi biïët.

NGUYÏN HÖÌNG 72

Hùæn vûâa noái vûâa keáo Bñnh àïën chöî ngûúâi coá vñ tiïìn ngöìi, troã möåt bûác tranh treo trïn tûúâng:

- Àêëy, cuäng chim, cuäng höí, cuäng cêy cöí thuå, cuäng laâ "anh huâng tûúng ngöå" nhû cuãa nhaâ chõ chûá gò?

Nùm Saâi Goân chaåy laåi hoãi: - Àêu naâo? Nhêëc ra cho töi xem tñ naâo. Nhanh nhû cùæt, Tû-lêåp-lú àûáng luâi vïì àùçng sau chûâa löëi cho

Nùm bûúác vaâo. Caái ba-àúâ-suy vùæt trïn ghïë bõ Tû che lêëp ài... Tinh mùæt àïën àêu ngûúâi kia cuäng khöng thïí nom thêëy ngoán tay troã vaâ ngoán tay giûäa cuãa Nùm thoùæt thoâ vaâo caái tuái aáo êëy. Chó trong chúáp mùæt vaâ ïm nhû khöng, chiïëc vñ daây cöåp àaä chuyïín sang tay traái Nùm röìi nùçm goån trong tuái... Bñnh.

Ngûúâi kia vêîn cuái àêìu àûa thòa chaáo lïn ùn. Caã ba vïì chöî cuä, Tû bêëm Nùm: - "Chuöîn"!1 Nùm nhïëch meáp: - "Diïîn sûa"2 àaä, vöåi gò. Tröëng ngûåc Bñnh àêåp maånh, Bñnh kheä traách chöìng: - "Sûa" vúái "sûâa" gò nûäa! Dûát lúâi, Bñnh baâng hoaâng bûúác vöåi ra cûãa trûúác, mùåc Nùm coân

naán laåi mua thïm goái thuöëc laá thúm. Trúâi àaä töëi hùèn, qua nhûäng quaäng tröëng úã rùång xoan têy, Bñnh thêëy lúâ múâ nhung nhuác nhûäng boáng ngûúâi trïn àûúâng bïn kia söng Lêëp. Möåt luác lêu, àeân àiïån àaä bêåt lïn, nhûng caái aánh saáng vaâng àuåc chùèng àuã sûác veán lïn maân boáng töëi phuã lêëy caãnh vêåt nhöån nhõp, öìn aâo noå.

1 Chuöîn: chaåy ài núi khaác. 2 Diïîn sûa: uöëng rûúåu say.

BÓ VOÃ 73

V

Thùçng Seåo so vai, cong baân tay phaãi, ngoán tay caái àïí vaâo löî muäi, phò phò noái:

- Tao laåy maây caã noán thöi! - Maây vêîn khöng tin aâ? - Coá giúâi tin àûúåc! Thùçng Minh vùng tuåc, noái: - Chõ Taám Bñnh laâ baâ maây hay sao maâ maây phaãi bïnh baâ chêìm

chêåp lêëy? Seåo cûúâi muäi: - ÛÂ thò laâ baâ tao, àaä chïët ai chûa? Vaâ tao bïnh baâ tao thò àaä laâm

sao? - Giúâi úi! Roä raâng chuáng tao nom thêëy chõ êëy "laâm tiïìn", chuáng

tao noái thêåt maây cuäng khöng tin! Dûát lúâi Minh hùm húã chaåy àïën göëc xoan gêìn àêëy, löi tay möåt

thùçng beá chûâng bùçng chaåc noá, nhûng quêìn aáo raách rûúái hún, toác cûáng àen nhaáy cuåp xuöëng che kñn caã gaáy vaâ tai:

- Àêy Hiïëu, höm kia maây tröng thêëy nhûäng gò maây noái cho thùçng Seåo nghe, chûá öng khöng húi àêu caäi vúái noá cho töín thoå.

Hiïëu liïìn nhe böå rùng àêìy bûåa, hoám hónh cûúâi: - "Bó" Bñnh "hùæc" lùæm! Thùçng Seåo meáo miïång nhòn, Hiïëu vöî vai noá noái: - Maây cûá ngöìi xuöëng heâ àêy röìi tao noái cho maâ nghe. Seåo ngöìi xïåp trïn vóa heâ, hai caánh tay choaâng lêëy Minh vaâ

Hiïëu, chùm chuá nghe Hiïëu noái. Ngaây höm kia, Hiïëu vaâ Minh àûúng phêët phú ngoaâi phöë, chúåt

thêëy möåt ngûúâi àaân baâ xaách möåt bõ nùång úã möåt cûãa haâng vaãi bûúác ra. Chùæc chùæn caái bõ noå àûång ñt ra cuäng baåc chuåc nïëu toaân tiïìn

NGUYÏN HÖÌNG 74

trinh, coân toaân haâo hay "xanh xùng"1 thò moán tiïìn nhiïìu khöng thïí tñnh xiïët àûúåc. Chuáng vöåi bêëm nhau, caã hai àûáa cuâng theo sau ngûúâi àaân baâ. Nhûng, khi túái vûúân hoa Àûa ngûúâi, chuáng gùåp ngay Nùm Saâi Goân vaâ Taám Bñnh tûâ nhaâ Haát ài laåi. Khöng biïët cùåp mùæt Nùm tinh àïën chûâng naâo maâ thoaáng liïëc qua caái bõ àêåy kñn, Nùm àaä ra hiïåu baão chuáng phaãi "chuöîn".

Minh bûåc tûác ngùæt lúâi: - Seåo! Maây tñnh thïë coá ûác nhau khöng? Seåo cau maây, gêåt àêìu, röìi giuåc Hiïëu kïí nöët. Chuáng noá bêët àùæc dô phaãi reä sang vûúân hoa song vêîn àïí yá xem

Nùm Saâi Goân "laâm tiïìn". Thöët nhiïn ngûúâi àaân baâ dûâng bûúác, Taám Bñnh saán àïën bïn, Nùm Saâi Goân khêín khoaãn àöíi caái giêëy baåc hai chuåc, caác taám xu. Ngûúâi àaân baâ àùåt ngay bõ xuöëng àêët.

Seåo nhõn khöng àûúåc cûúâi phaá lïn: - Thïë thò "meã beáng"2 coân gò! Minh àaáp: - Phaãi baân! Hiïëu chïm möåt cêu: - Maâ Taám Bñnh "siïn"3 múái thêìn tònh chûá. Vûâa noái Hiïëu vûâa bùæt chûúác nhûäng cûã chó cuãa Bñnh ngöìi bïn caái

bõ tiïìn. Mùæt noá cuäng àûa nhòn saáng loaáng, möìm noá cuäng hoãi nhûäng cêu khöng àêu, hai ngoán tay cuäng nheå nheå àûa vaâo caái muä phúát boáp beåp giaã laâm bõ tiïìn. Noá laåi coân laâm ra möåt veã mùåt rêët bònh tônh àïí nhùæc laåi veã mùåt Taám Bñnh khi chuyïìn nhanh nhû chúáp nhûäng coåc haâo sang loâng Nùm. Hiïëu chuyïn mön ùn cùæp, nïn caác cûãa chó cuãa Bñnh noá diïîn laåi möåt caách kheáo leáo tûå nhiïn vö cuâng laâm Seåo phaãi troân mùæt kïu lïn:

- Taám Bñnh "dûåa nhêíu"4 àïën thïë cú aâ? Minh hêët haâm cûúâi: - ÊËy chïët. Baâ maây coá biïët "laâm tiïìn" tñ naâo àêu.

1 Xanh xùng: àöìng tiïìn trõ giaá nùm xu 2 Meã beáng: mêët ngay 3 Siïn: lêëy ài. 4 Dûåa nhêíu: lêëy nhanh

BÓ VOÃ 75

Mêët hïët caã ngúâ vûåc, thùçng Seåo gêåt guâ: - Khoaái àêëy! Thñch àêëy! Noá rêët sung sûúáng àûúåc thêëy möåt ngûúâi àaân baâ thuây mõ nhû

thïë sa ngaä. Noá coi nhû laâ sûå an uãi cho caái söë phêån khöën naån cuãa noá. Noá vui veã cêët tiïëng:

- Chuáng maây nhó "bó" êëy dïî lùæm, töët lùæm, thïë naâo nhûäng luác "àeát"1 chuáng ta chaã "traách phoä"2 àûúåc tyá tónh.

Thùçng Minh nhiïìu tuöíi hún Seåo, thêëy noá caã tin nhû thïë vöåi bôu möi:

- Àêëy maây xem, Taám Bñnh laåi nhû chõ Tû Khuyïn daåo trûúác thöi!

Seåo ngú ngaác: - Tû Khuyïn naâo? Minh khöng àaáp. Noá chua chaát nhúá túái nùm noá 12 tuöíi, caách

àêy àaä böën nùm, vaâ nhûäng ngaây muâa àöng reát mûúát, buöìn baä. Hai höm roâng, noá khöng coá lêëy möåt höåt cúm vaâo buång. Caái àoái àaä huâa vúái reát maâ nghiïën rûát noá, laâm noá múâ caã mùæt, raä rúâi caã chên tay. Nhûäng tia mûa phuân cûá nheâ mùåt noá túái têëp sóa vaâo. Àaä thïë chiïëc aáo caánh mûúáp cuãa noá, möîi lêìn gioá bêëc thöíi, laåi töëc lïn, àoán lêëy caái laånh tï buöët. Noá dûåa lûng vaâo möåt goác tûúâng, lúâ ngúâ tröng nhûäng keã qua laåi ngoaâi àûúâng, àïí tòm möåt ngûúâi böå haânh nhiïìu tiïìn vaâ vö yá.

Nhûng noá thêët voång. Ai ai cuäng co ro, hai tay thuã tuái cho dêîu tuái khöng. Xe naâo cuäng buöng mui kñn mñt duâ trong xe khöng coá möåt ngûúâi.

Chúåt, möåt xe nhaâ àöî gêìn chöî noá ngöìi. Hai ngûúâi àaân baâ trong xe bûúác xuöëng, àïí laåi trïn àïåm xe möåt

goái àöì to xuå. Hai baâ chuã vûâa ài khoãi, anh xe toát ngay vaâo haâng nûúác. Möåt luác lêu, röìi anh xe vêîn soâng soåc huát hïët àiïëu thuöëc naây àïën àiïëu thuöëc khaác, trong khi ngoaâi àûúâng vêîn vùæng laånh dûúái nhûäng lúáp mûa raâo raåt.

Thùçng Minh vöåi hïët sûác roán reán voâng àïën sau xe. Anh xe vûâa hêët haâm nhòn lïn khoái thuöëc toãa, noá bï liïìn goái àöì, luãi dêìn vaâo ngoä gêìn àêëy.

1 Àeát: tuáng thiïëu. 2 Traách phoä: xin nhúâ vaã

NGUYÏN HÖÌNG 76

Nhûng noá laåi thêët voång, vaâ lêìn naây sûå thêët voång vaâ tuãi cûåc lïn khöng biïët túái mûåc naâo. Nûúác mùæt noá chaãy ra giaân duåa, noá chó coân sûác thúã nêëc lïn mêëy tiïëng röìi lõm hùèn ài. Chõ Tû Khuyïn khöng hiïíu úã àêu laåi xin kheáo ngay noá caái goái kia, cûúáp tröëc tay noá caái goái àûång bao nhiïu no nï êëm aáp. Noá ûâng ûåc nhòn chõ giúã tûâng thûá möåt, naâo aáo len, naâo muä nöìi, naâo baánh têy, naâo thõt quay, naâo sûäa...

Àïën giúâ Minh vêîn coân àau, tûác vò phaãi chõu leáp vïë vúå möåt ngûúâi àaân anh. Noá nghô laåi maâ lùång caã ngûúâi. Thêëy thïë, thùçng Seåo vöåi vöî vai noá:

- Kòa sao maây àûúng vui laåi thûâ ngûúâi ra thïë? Noá cûúâi nhaåt, àûáng dêåy luâi luäi laåi ghïë vûúân hoa. Noá bêng

khuêng nhúá nöët buöíi khöën cuâng úã trong caái ngoä heãm kia. Noá àoái quaá, laã ài mï mïåt, nùçm ruä trïn thïìm gaåch xêy caånh chuöìng tiïu. Noá àaä muöën nguyïìn ruãa "chõ" Tû, song cöí hoång khö khan khöng sao cêët tiïëng àûúåc. May maâ saáng höm sau thùçng Hiïëu ùn cùæp àûúåc möåt àöi giêìy ta múái, baán àûúåc hai haâo rûúäi, mua phúã cho noá ùn, chûá khöng noá àïën chïët àoái mêët. Vaâ may hún, cuöëi thaáng êëy vúå Tû Khuyïn chïët, Tû Khuyïn bõ kïët aán ài àaây, dên "chaåy" mêët truâm, tiïìn "böìi" khöng ai thu.

Thêåt laâ nhûäng ngaây khöng thïí quïn àûúåc. úã Haãi Phoâng tûâ "yïu taå" àïën "voã loãi" àïìu phúán phúã sung tuác tung hoaânh. Nhûng tûâ khi Nùm Saâi Goân úã Saâi Goân vïì, Tû-lêåp-lú vaâ Chñn Hiïëc trïn Haâ Nöåi xuöëng, caác caánh chaåy laåi neáp mònh dûúái möåt oai quyïìn cho ai söëng àûúåc söëng, bùæt ai chïët phaãi chïët, baão tuâ phaãi ngöìi tuâ cuãa Nùm Saâi Goân.

Thùçng Minh chaán ngaán. Noá lo ngaåi tûâ nay trúã ài laåi caâng bõ ûác hiïëp:

- Taám Bñnh! Taám Bñnh! Noá nhùæc tïn àoá hai ba lûúåt. Noá ghï rúån tûúãng àïën sûå kiïu cùng

taân aác cuãa möåt ngûúâi àaân baâ thaânh "yïu ta". Noá sún súãn gaáy tûúãng chûâng àûúng bõ hai baân tay cûáng nhû sùæt cuãa Nùm Saâi Goân boáp chùåt vò àaä choát tiïu moán tiïìn ùn cùæp àûúåc.

Möåt ûúác voång böîng naãy ra trong têm trñ Minh. Möåt ngaây kia Minh trúã nïn anh chõ, cuäng nùm baãy lêìn tuâ, tay

Minh cuäng tûâng phen àêîm maáu, chùèng phaãi maáu caác keã têìm thûúâng

BÓ VOÃ 77

àêu, maâ cuãa boån anh chõ, cuãa boån "cúám" àïí coá tïn tuöíi trong nhûäng phñch1 úã nhaâ Ào.

Caã ngûåc Minh seä tröí lùçn lïn nhûäng röìng xanh àuã caác kiïíu uöën khuác, vò thïë ngûúâi ta goåi Minh laâ "anh" Minh röìng, vaâ vúå Minh laâ "chõ" Minh röìng. Vúå Minh cuäng laâ möåt "bó voã", song tinh anh sùæc saão hún caã vúå Tû Khuyïn, xinh xùæn hún caã Taám Bñnh, biïët moåi caách trûng baãnh caái "anh chõ" cuãa chöìng mònh.

Minh khoan khoaái quaá àûáng ngay dêåy raão bûúác ài. Minh mñm chùåt möi, nùæm chùåt tay, àêëm thinh khöng, tûå nhuã:

- Àaä biïët mùåt Minh röìng chûa? Nhûng, mùåt tuã kñnh böîng thoaáng chiïëu boáng Minh: möåt àûáa treã

thêëp beá, bêín thóu, aáo têy vaâng daâi quaá àêìu göëi, tay aáo àaä sùæn lïn hai nêëc maâ vêîn coân chuâm kñn baân tay, quêìn chaáo loâng raách mûúáp, muä daå àöåi laâ thûá muä "soåt raác", muä "têìu phúã".

Minh tuãi theån vö cuâng. Noá nghiïën rùng rñt lïn: - Phaãi chúi. Ài "àoå" thò ài2.

1 Phñch: (fiche) túâ giêëy kïí tïn tuöíi quï quaán aán tñch cuãa töåi nhên vaâ coá caã hònh aãnh àiïím

chó vaâ caác dêëu vïët riïng úã nhaâ Ào. 2 Ài àoå: ài àaây. Thûúâng toâa aán hay kïët aán ài àaây khöng thúâi haån nhûäng keã cùæp nhiïìu lêìn

can aán.

NGUYÏN HÖÌNG 78

VI

Thïë naâo, chuá Tû-lêåp-lú, laäo haâng lúån êëy mêët tiïìn vúái chuá chûá? - Thöi em van chõ, chõ cûá trïu em maäi! - Ú kòa! Töi àêu daám trïu chuá, vaâ naây chuá cho töi tiïu chung

vúái naâo? Tû-lêåp-lú àûa mùæt traách Taám Bñnh, vûâa baão Nùm Saâi Goân: - Chõ êëy bêy giúâ ghï gúám lùæm anh aå, chùèng keám anh tyá naâo.

Chûa bao giúâ töi thêëy möåt "bó voã" naâo "sûâng kïìn"1 nhû thïë. Tû uöëng nöët cheán cheâ noái tiïëp: - Töi nghô vûâa bûåc vûâa phuåc chõ êëy. Anh tñnh laäo haâng lúån

buöng tay nhêån mûúâi lùm àöìng úã haâng thõt ra, chó sïính mùæt töi àöå möåt phuát àöìng höì àaä tru treáo êìm lïn mêët tiïìn röìi. Töi ài luâng khùæp chúå, tra xem àûáa naâo "hiïëc" thò "tiïíu yïu" àïìu baão chõ. Gúám quaá! Hoáa ra luác chõ êëy chuyïån hûúu chuyïån vûúån vúái laäo àoá trong haâng nûúác laâ luác chõ àûa "so khoåm"2 vaâo "xiïëc".

Bñnh cûúâi to: - Im ài, chñnh chuá lêëy maâ coân cûá vúâ... Tû bûåc nhûng vêîn phaãi cûúâi: - Thöi em laåy chõ röìi, biïët chõ lùæm röìi! Tû maãi caäi quïn caã huát thuöëc phiïån. Nùm giuåc hùæn: - Nhaâ töi noá trïu chuá àêëy, chuá àûâng caäi cho moãi miïång. "Trö"3

mau ài coân sang Haå Lyá "quêëy" chûá. Bñnh phaát maånh vaâo lûng Nùm, nuäng nõu noái: - Coá thò chïët vúái töi!

1 Sûâng kïìn: caái sûâng bùçng kïìn. 2 So khoåm: thùçng giaâ 3 Trö: huát.

BÓ VOÃ 79

Nùm hêët haâm: - Töi cûá ài thò mònh laâm gò töi naâo? Taám Bñnh döîi, baão Tû-lêåp-lú: - Àêëy, chuá cûá ruã nhaâ töi ài, töi maáy "cúám" bùæt chuá cho maâ xem. - Caâng hay chõ aå, daåo naây töi "àeát" quaá, àûúåc vaâo tuâ ngöìi ùn

khöng phaãi lo coân gò sûúáng bùçng. - Chuá thaách chûá? - Thaách àêëy. Tû-lêåp-lú chûåc noái nûäa, Ba Bay àaä dñ àêìu doåc têíu vaâo miïång,

Tû vöåi àoán lêëy, so hùèn vai lïn keáo möåt húi thêåt daâi. Àiïëu thuöëc chaáy seâo seâo trïn chiïëc chuåp àeân thuãy tinh aám khoái

vang lïn nhûäng tiïëng vo vo àïìu àïìu nhû tiïëng saáo diïìu, raãi trong caái khöng khñ túâ múâ möåt hûúng thúm phaãng phêët, caái hûúng thúm àêìy nhûäng àï mï maâ keã nghiïån muöën luác naâo cuäng êm yã trong phuã taång, trong têm höìn.

Nhûäng cùåp mùæt sùæc cuãa Nùm Saâi Goân, Tû-lêåp-lú vaâ Ba Bay bùæt àêìu lúâ àúâ giöëng khoái thuöëc phiïån mú höì. Ngoån àeân dêìu laåc húi rung tûå nhiïn saáng ngúâi lïn. Qua nhûäng tia saáng huyïìn aão êëy, caã ba àïìu thêëy hiïín hiïån bao hònh aãnh laå luâng chêåp chúân nhû caãnh thêìn tiïn vêåy.

Ba Bay tûúãng tûúång ra möåt ngaây kia, tònh cúâ hùæn gùåp möåt ngûúâi àaân baâ rêët xinh, rêët lùèng. Chó sau vaâi phuát chuyïån troâ, ngûúâi àaân baâ noå liïìn laã lúi cûúâi vúái hùæn. Ba Bay thêëy thïë liïìn öm lêëy ngay. Hùæn vuöët ve, hùæn hön hñt. Nhòn bêìu vuá haåt cau phêåp phöìng dûúái chiïëc aáo caánh luåa, hùæn raåo rûåc nhû bõ cùæn rûát. Röìi hïët giúâ êëy sang giúâ khaác hai caái caác thõt bûâng bûâng khöng rúâi nhau möåt giêy àöìng höì.

Böîng, buöng xong nhûäng tiïëng cûúâi khanh khaách, ngûúâi àaân baâ boã chiïëc khùn vuöng ra. Tûác thò, trûúác aánh àeân - vêîn aánh àeân dêìu laåc lung linh - möåt khuön mùåt hiïín hiïån roä raâng, da höìng höìng, mùæt loáng laánh quêìng thêm, möi moãng khöng cêìn tö son nhûng nöíi bêåt àûúâng cong ûúát, hai haâm rùng cùæn chó thúã nhûäng húi thúã nheå vaâ thúm. Kyâ dõ! Chñnh laâ khuön mùåt Taám Bñnh, ngûúâi àaân baâ àaä mï àùæm Nùm Saâi Goân, ngûúâi àaân baâ bêëy lêu Ba Bay mú ûúác khaát khao.

Khoái thuöëc phiïån vêîn mú maâng.

NGUYÏN HÖÌNG 80

Cuäng nhû Ba Bay, Tû-lêåp-lú nhòn bùçng àöi mùæt khöng àùæm àuöëi, say sûa.

Phuát chöëc, gian nhaâ laá nhoã, xoám Chúå con luác nhuác nhûäng ngûúâi cuâng khöí cuãa thaânh phöë Haãi Phoâng "tûá chiïëng" biïën thaânh möåt toâa nhaâ nguy nga, coá höì röång, coá vûúân cêy, möåt tónh rêët thoaáng àaäng úã àêy, Tû-lêåp-lú coá ö tö chaåy khaách, coá xaâ lan chúã haâng thuï söëng möåt àúâi rêët nhaân haå sung sûúáng.

Ai daám tin Tû-lêåp-lú coá ûúác mong êëy? Khoái thuöëc phiïån vêîn mú maâng. Cuäng nhû Ba Bay vaâ Tû-lêåp-

lú, Nùm Saâi Goân nhòn àùæm àuöëi say sûa. Nùm mú thêëy àúâi mònh laåi thay àöíi. Nùm thöi laâm truâm chaåy

voã, nùæm möåt oai quyïìn to taát nhiïìu lúåi vaâ nguy hiïím hún. Caác soâng baåc lúán nhêët, nhiïìu khaách sang nhêët úã Haâ Nöåi, Haãi Phoâng, Nam Àõnh vaâ úã mêëy tónh miïìn thûúång du xûá Bùæc kyâ àïìu àûáng tïn Nùm. Àûáng tïn Nùm àêy khöng phaãi laâ Nùm khai tïn tuöíi lêëy mön baâi laâm ùn vaâ Nùm luöìn loåt mêëy nhaâ tai mùæt àïí mûu sûå laâm ùn cuãa mònh. Khöng, Nùm khöng chõu quyå luåy ai hïët, Nùm xïëp àùåt caách laâm ùn rêët kheáo leáo vúái nhûäng tay chên vêy caánh vaâ tai mùæt àùåc biïåt cuãa Nùm. Nùm quyïët chöëng laåi vúái moåi sûác maånh cuãa phaáp luêåt maâ söëng möåt àúâi nhû àïë vûúng.

Bêëy giúâ Taám Bñnh chó coá viïåc ùn xong thò ngöìi xïëp bùçng trïn sêåp khaãm maâ nhêån tiïìn "höì" úã caác soâng döìn laåi. Coân Nùm Saâi Goân chó rong ö tö nay Sêìm Sún, mai Tam Àaão, kia Huïë, kia Saâi Goân, Höìng Köng, Thûúång Haãi, tiïu tiïìn nhû raác cho tiïëng tùm lûâng lêîy.

Khoái thuöëc phiïån tûâ tûâ tan röìi tùæt mêët. Trïn loâ than têìu àoã rûåc hùæt lïn mùåt vaách queát vöi xanh nhaåt, laân aánh saáng chêåp chúân höìng höìng, êëm nûúác söi reáo röìi traâo boåt xuöëng hoãa loâ chaáy xeâo xeâo. Bñnh giêåt mònh nhùæc nùæp êëm ra vaâ kheä goåi:

- Ba quan úi! Coá quan naâo dêåy àïí töi pha nûúác uöëng khöng? aâ maâ coá leä nguã say caã röìi àêëy.

Khöng thêëy ai àaáp, Bñnh xaách êëm nûúác söi roát vaâo bònh tñch. Roát xong, Bñnh lay ngûúâi Nùm:

- Mònh úi coá huát nûäa khöng? Khöng thò thu xïëp laåi chûá, khuya lùæm röìi!

Nùm chó ûâ aâo, Bñnh quay saáng keáo Tû-lêåp-lú vaâ Ba Bay: - Hai chuá nguã laåi àêy hay vïì nhaâ?

BÓ VOÃ 81

Caã hai múã choaâng mùæt, Tû vöåi noái: - Vïì nhaâ! Vïì nhaâ! - Töi goåi xe nhaá? Tû ngaáp daâi. Taám Bñnh nhùæc: - Töi goåi xe coá bùçng loâng khöng? Tû lùæc àêìu: - Àûâng chõ aå. - Thïë tûâ Chúå con vïì chuâa Àoã, chuá cuöëc böå àûúåc aâ? - Chûá sao! Chõ tñnh chaã cuöëc böå thò laâm thïë naâo? Möåt trinh meå

khöng coá, nhaãy lïn xe ài cho löåt aáo aâ? - Thöi ài àûâng "pha", chuá maâ laåi "àeát" thïë û? Tû thúã daâi noái: - Thêåt àêëy, daåo naây em "àeát" quaá! êëy höm noå coá moán laäo giaâ laâ

búã nhêët thò chõ tiïu höå ngay mêët. Taám Bñnh nhòn neát mùåt Tû rêìu rô. Bñnh ngêîm nghô möåt luác röìi

trûúân ngûúâi moác caái vñ úã tuái aáo Nùm, lêëy ba àöìng baåc àûa cho Tû: - Àêy chuá cêìm taåm maâ tiïu. Tû sûúång suâng cêìm lêëy, Ba Bay vöåi nguyát Tû: - Maây töìi quaá! Lêëy cuãa chõ êëy laâm gò? Taám Bñnh baão Ba: - Coá laâ bao chuá Ba, chuá Tû chuá êëy coá tuáng thò töi múái àûa, vêåy

viïåc gò phaãi giûä keä. Bñnh tûúãng lêìm, Ba Bay traách Tû khöng phaãi vò tiïìn taâi àêu

maâ vò hùæn ghen vúái Tû coân trai treã saáng suãa hún hùæn. Ba Bay têëm tûác, chúâ Bñnh sùæp sûãa àoáng cûãa, cûúâi nhaåt chaâo

Bñnh: - Thöi chõ Tû aâ chõ Nùm ài nghó nheá. Bñnh thaãn nhiïn chaâo laåi, gaâi cûãa xong quay vaâo nhaâ. Saáng höm sau, doån cúm nûúác xong, Bñnh goåi Nùm dêåy. Khöng

cêìn vúå àaánh thûác, Nùm keáo tay Bñnh: - Mònh ngöìi xuöëng àêy töi hoãi caái naây. - Thò hùéng ra ùn keão canh nguöåi hïët. Bûäa nay canh caâi nêëu gioâ

ngon lùæm.

NGUYÏN HÖÌNG 82

Nùm gêåt àêìu, dõu Bñnh ngöìi xuöëng bïn mònh: - Khoan àaä, mònh lêëy ba àöìng baåc trong vñ anh àêëy chûá? - ÛÂ, maâ laâm sao? - Àïí sùæm gò àêëy? Bñnh vui veã thuêåt laåi cho Nùm nghe khi Bñnh hoãi Tû-lêåp-lú coá

ài xe vïì nhaâ khöng thò hùæn lùæc tuái, buöìn baä. Bñnh àûa cho hùæn ba àöìng, hùæn coân giuâng giùçng maäi sau múái daám nhêån. Bñnh noái hïët cêu, Nùm cau maây hoãi:

- Daåo töi "nhúä" Tû-lêåp-lú coá nùng ài laåi àêy khöng? - Coá mònh aå. Maâ noá tûã tïë hún hïët. Khi mònh vûâa bõ bùæt, noá àïën

ngay nhaâ baâo tin, vaâ khöng àúåi em hoãi, noá àûa luön tiïìn cho em baão laâ tiïìn "böìi", em khöng bùçng loâng traã laåi noá, noá tûúãng chï ñt liïìn giuåc Mûúâi Khai àûa thïm nûäa. Röìi höm noá thêëy em gaánh gaåo ra chúå Vûúân hoa baán, noá nñu gaánh em laåi, nhûng em nhêët àõnh khöng nghe. Suöët ba thaáng khöng ngaây naâo noá khöng cho treã con àem laåi haâng em quaâ baánh vaâ thûác ùn, em khöng thïí naâo tûâ chöëi phaãi nhêån àïí noá bùçng loâng.

Nùm Saâi Goân lùæng tai nghe xong gêåt àêìu noái: - ÛÂ anh biïët Tû noá khaá lùæm, vaã laåi daåo êëy dïî laâm tiïìn, tiïu hún

thïë cuäng chùèng boä beân gò. Nùm noái xong, neát mùåt trúã nïn buöìn baä khaác thûúâng. Bñnh

ngaåc nhiïn bùn khoùn khöng hiïíu taåi sao mêëy höm nay Nùm hay nguã li bò, keám ùn keám huát. Hay laâ vò Nùm thêëy sûå nguy hiïím gò sùæp àïën, nïn lo êu nhû thïë. Bñnh dõu daâng:

- Naây mònh, sao mònh buöìn thïë! Hay mònh giêån em vïì sûå cho tiïìn Tû àêëy?

Nùm lùæc àêìu, àùm àùm nhòn Bñnh: - Khöng phaãi. Tû tûã tïë, mònh giuáp noá laâ phaãi, anh naâo coá àïí

têm àïën àiïìu êëy. Anh... Nùm ngûâng laåi toan boã dúã nhûng sau möåt phuát im lùång thêëy

cêìn phaãi than thúã vúái Bñnh, tuy biïët thïë seä laâm Bñnh nao nuáng vaâ laâ möåt àiïìu heân nhuåc cho mònh, Nùm nùæm chùåt lêëy tay Bñnh êëp lïn ngûåc noái tiïëp:

- Anh buöìn chó vò mêëy thaáng nay "cúám" sùn anh riïët quaá, anh khöng ài àêu àûúåc maâ àïí em ài thò anh thûúng haåi, phêëp phoãng cho em lùæm.

BÓ VOÃ 83

- Khöng mònh àûâng lo! Nùm vêîn dùçn gioång noái: - Chùèng nhûäng thïë, mònh laâm coá àûúåc laâ bao, khi nùm àöìng,

khi baãy àöìng, söë tiïìn àoá trûúác kia anh chó traã tiïìn xe chúi maát mêëy töëi cuäng thiïëu.

Bñnh hñch àuâi vaâo ngûúâi Nùm" - Anh noái "phaách" laå! - Thêåt àêëy, maâ naâo coá lêu la gò, múái nùm ngoaái thöi. Bñnh cùn vùån hoãi sao Nùm biïët "cúám" sùn riïët vaâ "troäm" hùæn úã

nhûäng àêu thò Nùm baão: - Mònh cûá luön luön lïn chúå Sùæt xem, mònh seä thêëy möåt ngûúâi

coá hai caái nöët ruöìi úã meá mùæt bïn phaãi, luác mùåc aáo the, luác quêìn laâ öëng súá, aáo vaãi têy vaâng, laãng vaãng khùæp chúå. Àêëy laâ "so" Chuyïn. úã bïën têìu Nam, bïën taâu Quaãng Yïn coá "so" Phuång, caái thùçng coá hai rùng vaâng vaâ "cúám cöåc" Thiïìu laác thay àöíi nhau canh gaác. Saáu kho coá "cúám chuâng" Tuây Coâ hûúng, coân úã Àêìu Cêìu, phöë Khaách, phöë Ba Ty chaã luác naâo vùæng boån thùçng Vinh röî hay thùçng Miïån muäi àoã àaåp xe.

Noái àïën àêy Nùm thúã daâi: - Àêëy mònh xem cú maâu naây anh ài thò tröi sao àûúåc, huöëng chi

anh laåi coá "buâng"1 múái àaáng lo. Taám Bñnh siïët chùåt lêëy tay Nùm: - Thò naâo em coá baão mònh "ài", mònh nùçm nhaâ mùåc em xoay. Nùm Saâi Goân êu yïëm nhòn Bñnh: - Khoá lùæm! Coá àûáa maách "cúám" vaâ "cúám" àïí yá túái em röìi àêëy. Taám Bñnh vïnh mùåt, nuäng nõu: - Khi naâo cúám moá àûúåc àïën ngûúâi em. Nùm Saâi Goân lûúâm yïu Bñnh: - Mònh chó kiïu ngaåo thöi, taâi gioãi saãnh soãi nhû Tû-lêåp-lú coân

"caáy" khöng daám laâm tiïìn nûäa laâ mònh thûá võ gò. - Nhûng em...

1 Buâng: aán biïët xûá. Thûúâng thûúâng úã Bùæc kyâ ngûúâi coá aán biïåt xûá khöng àûúåc lai vaäng túái

nùm thaânh phöë naây: Haâ Nöåi, Haãi Phoâng, Nam Àõnh, Haãi dûúng vaâ Haâ àöng.

NGUYÏN HÖÌNG 84

- Em laâ "bó" chûá gò? Taám Bñnh ngaã ngûúâi trïn loâng Nùm. Nùm nùçm yïn nhòn Bñnh.

Möåt sûå sung sûúáng nheå nhaâng khöng hiïíu tûå àêu thoaáng qua têm trñ Nùm, Nùm liïìn quaâng tay qua Bñnh, keáo mùåt Bñnh saát têån mùåt mònh, thïìu thaâo:

- Em gaái nhoã töi "te"1 quaá. - VII- Coá tiïëng nhûäng cêu haát riïng dên "chaåy voã" nghe hiïíu thöi.

Nhûäng cêu haát êëy chó thêëy cêët lïn trong nhûäng khi gioá mûa buöìn baä maâ möåt trinh khöng dñnh tuái, hay sùæp lêm vaâo bûúác gian nan, caãnh tuâ töåi.

Khöng biïët ai àaä àùåt ra nhûäng cêu haát êëy, vaâ ai àaä duâng caái gioång lùèng lú, böíng khöng ra böíng, chòm khöng ra chòm, lúâ lúâ nhû doâng nûúác xanh rïu nhúân nhuåa chaãy vaâo möåt vuäng töëi - caái gioång nöm na goåi laâ gioång nhaâ thöí ïë - àïí bêy giúâ noá thaânh möåt cêu haát úã cûãa miïång tûâ treã con àïën ngûúâi lúán, trong caái xaä höåi ùn cùæp töëi tùm kia.

Trong boån treã con ùn cùæp duâ laâ nhûäng àûáa xêëu xñ ngu àöån túái bûåc naâo cuäng caãm thêëy, cuäng hiïíu biïët thêëy hïët moåi yá nghô ai oaán trong cêu haát êëy. Thïë röìi khi tûúãng túái caái àúâi àêìu àûúâng xoá chúå, caái tuöíi trûáng nûúác maâ àaä bõ xa cha meå hay böì cöi vú vêët cuãa mònh, chuáng seä rúát nûúác mùæt than thên bùçng nhûäng cêu haát êëy vúái caái gioång khöng àûúåc thaânh thuöåc lùæm, nhûng nghe thêåt thêëm thña vö cuâng.

Coân caác "yïu taå" cùçn cöîi túái töåt bûåc, lêëy quï hûúng vaâ gia àònh laâ àïì lao, anh em thên thñch laâ tuåi àöìng nghïå quyã quyïåt gian aác, sûå vui veã êëm cuáng caã trong nhûäng ngaây tuâ boá buöåc, möîi khi chaán naãn tuáng thiïëu, möîi khi caãm thêëy bao nhiïu caái àiïu linh bêëp bïnh, coá ùn ngaây nay khöng daám chùæc ngaây mai, thò múái chõu múã cùåp mùæt moãi mïåt nhòn quaäng tûúng lai trú troåi àêìy tuyïåt voång. Nhûng àaä bao lêu lûúâi biïëng, giai gaái, thuöëc saái quen thên ài, sûác lûåc suát yïëu àuöëi lùæm. Vêåy boã nghïì "chaåy voã" boån chuáng khöng thïí laâm àûúåc möåt nghïì gò khaác vûâa yá, vûâa sûác hún, boån chuáng àaânh bñu chùåt lêëy nghïì

1 Te: àeåp

BÓ VOÃ 85

chaåy voã, tuy biïët chùæc rùçng möåt ngaây rêët gêìn kia caái kïët quaã thaãm khöëc cuãa nghïì seä àïën kïët liïîu àúâi mònh: ài àaây.

Röìi vò caãm àöång, röìi vò thöín thûác, boån chuáng cuäng duâng caái gioång àuåc lúâ lúâ haát nhûäng cêu haát êëy àïí than thên.

... Nùm Saâi Goân àûáng bïn cûãa söí, thêîn thúâ nhòn nhûäng laân mêy trùæng phúát, mïìm maåi luác taãn röång ra, luác cuöën döìn laåi trïn trúâi thu trùng saáng.

Nùm chúåt cêët tiïëng haát lïn: "Anh àêy cöng tûã khöng "voâm"1 "Ngaây mai "kïån rêåp"2 biïët "moâm"3, vaâo àêu? Dû êm tiïëng "àêu" vang hùèn lïn mêëy giêy röìi im lòm, röìi chòm

mêët giûäa khoaãng àïm khuya, vûâa luác gioá laånh raâo raâo qua buåi gùng àùçng cuöëi vûúân.

Tröng Nùm Saâi Goân bêëy giúâ nhû pho tûúång nuáp trong boáng töëi cuãa ngöi chuâa hoang. Dûúái aánh trùng xanh, nûúác da Nùm raám nùæng taái ài nhû chò, nhûäng vïåt seåo daâi vaâ sêu caâng thïm sêu. Nùm vung tay thúã hùæt maånh ra möåt caái röìi cau maây nhòn ngoaâi àûúâng khöng möåt boáng ngûúâi.

Àaä mûúâi hai giúâ maâ chûa thêëy huát Taám Bñnh vïì! Nùm bûát rûát, e ngaåi khöng hiïíu Tû-lêåp-lú coá xoay giuáp cho vúå chöìng mònh àûúåc lêëy vaâi chuåc baåc khöng? Vaâ Taám Bñnh coá traánh thoaát khoãi nhûäng cùåp mùæt ranh maänh cuãa "cúám" chuâng khöng? Tiïëng gioá vang möîi luác möåt to. Caãnh vêåt caâng yïn vùæng. Têm trñ Nùm caâng thïm rúâi raä. Nùm laåi vûún vai ngaáp daâi röìi nhñu mùæt tröng möåt laân mêy trùæng lêín dêìn dûúái goác trúâi àen xaám xa xa vaâ laåi vùèng cêët tiïëng lïn:

"Khöng "voâm" khöng "söåp" khöng "te" "Niïîng muän" 4 khöng coá ai mï nöîi gò?

Böîng Nùm giêåt mònh ngoaái cöí tröng laåi: Bñnh tûúi cûúâi vöî vai Nùm "oaâ" möåt tiïëng goåi. Nùm luöëng cuöëng:

- Thïë naâo mònh?

1 Voâm: nhaâ. 2 Kïån rêåp: hïët gaåo. 3 Moâm (chñnh laâ moãm): ùn. 4 Niïîng muän: möåt trinh nhoã.

NGUYÏN HÖÌNG 86

Bñnh húán húã àaáp: - Àûúåc röìi, hún hai chuåc anh aå! - Cuãa ai thïë? Bñnh saán ngay àïën bïn Nùm nhòn Nùm cûúâi, Nùm taát nheå maá

Bñnh: - Laåi cuãa "so" naâo röìi! Maâ mònh laâm hay Tû? - Em àûáng "caãn", Tû Khai. - ÚÃ àêu? - Cuãa möåt "bó" bïn àoâ Bñnh sang mua vaãi úã phöë Khaách ra. Dûát lúâi, Bñnh àïëm àuáng hai mûúi túâ giêëy baåc möåt àöìng múái tinh

vaâ thúm phûác àûa vaâo tay Nùm, Nùm liïìn nùæm chùåt caã lêëy, long lanh nhòn thùèng vaâo mùåt Bñnh bûâng bûâng ngêy ngêët. Höìi lêu hùæn cuái xuöëng, thò thêìm bïn tai Bñnh nhûäng tiïëng khaân khaân:

- Mònh khaá lùæm! Khaá lùæm! Àaáng mùåt "chõ" Taám lùæm! Bñnh nhûäng núã nang caã gan ruöåt, Bñnh im lùång möåt luác röìi hoãi

Nùm: - ÛÂ khaá lùæm! Nhûng maâ naây ban naäy mònh haát cêu gò maâ naäo

ruöåt thïë? Nùm têìn ngêìn: - Anh coá haát àêu! Bñnh nêng cùçm Nùm lïn: - Roä raâng gioång haát cuãa mònh maâ mònh coân döëi em û. Nùm khöng àaáp, neát mùåt thêîn thúâ hún, Bñnh lay vai Nùm:

- Kòa sao mònh cûá buöìn thïë?

- Taåi... - Taåi laâm sao?

- Thêëy mònh ài lêu quaá thò anh lo ngaåi vaâ buöìn chûá sao!

Bñnh soùæn chùåt maá Nùm vaâ keáo cùng ra:

- Mònh laå lùæm! Viïåc gò maâ súå maâ buöìn? Em àaä baão "cúám" coá taâi thaánh cuäng khöng àöång àûúåc àïën ngûúâi em. Ngay nhû ban naäy, khi chia tiïìn úã nhaâ Tû-lêåp-lú, em biïët coá möåt chuá àaåp xe theo rònh em. Mùåc kïå, em cûá thong thaã ài, nhûng àïën gêìn vûúân hoa Àûa ngûúâi, em raão bûúác reä ngay vaâo ngoä Ngheâ, taåt qua ngoä Trêìn Xuên Lõch, röìi

BÓ VOÃ 87

ngûúåc lïn phöë Àêìu cêìu, ài voâng vïì Chúå con. Thïë laâ chuá em hïët "troäm".

- Vêåy mònh vïì gêìn nhaâ coá gùåp "so" naâo khöng? - Khöng, em vïì löëi sau nïn chùèng gùåp ai hïët. Nùm Saâi Goân húi tûúi neát mùåt, vuöët lûng Bñnh: - Mònh thêåt hún anh nhiïìu. Nuäng nõu, Bñnh hêët tay Nùm ài: - Thöi ài em khöng cêìn mònh khen àêu. Àêy naây baát sùæt, àôa

sùæt, ngaây kia höåi àêy, mònh soác caái, mònh cêët ài röìi ài nguã cho beáo mùæt.

Nùm Saâi Goân thêëy vúå vui veã thò mûâng thêìm, tin àoá laâ caái àiïìm may cuãa canh baåc nay mai.

*

- Laåi sêëp hai! Khöng baão nhau maâ khi Nùm Saâi Goân vûâa múã baát moåi ngûúâi

cuâng reo lïn. Hoå reo êìm ô xong laåi baân taán öìn aâo nhû luác chúå vúä. Chiïëu baåc cuãa Nùm Saâi Goân giaãi àûúåc "vña" hay sao maâ möåt phêìn ngûúâi ài xem höåi Àònh chiïën úã trûúác nhaâ Haát têy keáo nhau àïën, xuám àöng xuám àoã, voâng trong voâng ngoaâi, ngûúâi àaánh cuäng lùæm, khaách maáu mï khöng tiïìn chêìu ròa cuäng nhiïìu. Mùåt naâo cuäng kñn nhûäng xu, haâo vaâ caã giêëy baåc nûäa. Hoå mï mïåt, hoå khao khaát, hoå giêån dûä vò caái canh baåc laå luâng naây. Àúâi thuãa naâo "baåc" "ài" thöng luön mûúâi caái sêëp hai, hai caái sêëp ngûãa tû, möåt caái sêëp böën bao giúâ?

Hai caái tuái aáo têy vaâng cuãa Tû ngöìi laâm höì lyâ àaä chêåt nñch. Hùæn phaãi giaãi chiïëc khùn mùåt böng àïí àûång tiïìn. Sûå sung sûúáng khoaái traá trong loâng hùæn böëc lïn nguân nguåt, mùåt hùæn àoã bûâng. Coân moåi ngûúâi àïìu vaä möì höi, hoå tröng àöí döìn vaâo Nùm möîi khi Nùm tûúi tónh ruöîi thùèng hai caánh tay rung rung chiïëc baát sùæt uáp trïn àôa sùæt.

Tiïëng tiïìn kïu sang saãng laâm cho moåi ngûúâi caâng höìi höåp, tröëng ngûåc ai cuäng àêåp thònh thõch. Nhêët laâ ngûúâi lñnh thuãy àûáng bïn Taám Bñnh thúã múái maånh laâm sao. Anh ta àaä thua nhiïìu quaá!

NGUYÏN HÖÌNG 88

Coá bao giúâ cúâ baåc coâ con tûâng haâo möåt maâ "saåt" túái mêëy chuåc àöìng. Anh àêm caáu, vûát caã giêëy nùm àöìng xuöëng chiïëu baåc, anh cöë àaâo thêëy "leã" thêëy sêëp möåt múái nghe.

- Laåi sêëp hai! - Laåi sêëp hai! - Sêëp böën! - Giúâi àêët, laå quaá!... - Laåi sêëp hai! - Mûúâi taám caái chùén! Nùm Saâi Goân khoan khoaái, hai tai noáng chaáy, hai tay rung baát

caâng deão: - Laåi sùæp hai! Mûúâi chñn caái chùén! Tiïëng reo vûâa dûát, mêëy tiïëng xò xaâo thoaáng qua tai Taám Bñnh: - Hay tiïìn thûãa? - Àôa hai loâng? Baát àùåc? Àûáng ngoaâi àïí "troäm", thêëy coá keã baão chöìng mònh baåc "giaão"1,

Taám Bñnh hêåm hûåc cuái vöåi xuöëng: - Naây baác caái, cho töi xem tiïìn naâo. Bñnh neám tung caái àôa ra chiïëu nhû neám vaâo mùåt ngûúâi hoác

haách khöng àuáng noå, röìi Bñnh lêåt ài lêåt laåi böën àöìng trinh trïn caái àôa sùæt moãng cho ai ai cuäng roä. Moåi ngûúâi mêët hïët ngúâ vûåc, Taám Bñnh cûúâi muäi:

- Nhûäng "so queáo" àaä khöng tiïìn laåi chó hay taán laáo thöi!

Tiïëng tiïìn laåi reo àöí höìi, lanh laãnh vaâ roân raä hún.

Nùm Saâi Goân vûâa àùåt àôa xuöëng, ngûúâi lñnh thuãy àaä neám theo túâ giêëy baåc möåt àöìng nhòn Nùm noái:

- Coân möîi möåt àöìng àêy, baác caái tñnh sao thò tñnh.

Nùm Saâi Goân cûúâi khöng àaáp, nhêëc böíng caái baát ra. Tiïëng reo hoâ êìm lïn:

- Sêë!... ê, êëp... möåt!

1 Baåc giaão: baåc gian.

BÓ VOÃ 89

Ngûúâi lñnh lùæc àêìu nhùn mùåt cûúâi: - Gúám thêåt! Töi "khaát nûúác" mêët vûâa àuáng 39 àöìng, àïën giúâ múái

àûúåc möåt tay leã. Thöi cûá àïí hai àöìng êëy úã mùåt sêëp möåt cho töi. Moåi ngûúâi caâng maãi miïët xem canh baåc gay go to nhêët Höåi têy

nùm nay. Coá keã baân taán, coá keã nguyïìn ruãa, coá keã tûác töëi, vaâ coá caã keã khêën thêìm cho ngûúâi lñnh thuãy àûúåc, vò neát mùåt Nùm àaáng gheát, àaáng súå lùæm.

- Laåi sêëp möåt! - Laåi sêëp möåt! - Leã: laåi sêëp ba! Hai àöìng thaânh böën. Böën àöìng thaânh taám. Taám àöìng thaânh

mûúâi sau. Tû-lêåp-lú run run sóa 16 túâ baåc giêëy. Chúâ Tû sóa tiïìn xong, Nùm Saâi Goân àûa mùæt nhòn Taám àûáng bïn ngûúâi lñnh thuãy.

Ngûúâi lñnh cho mêëy àöìng giêëy múái vaâo vñ coân laåi àïí mùåt leã. - Sêëp ba, laåi leã! Tû-lêåp-lú taái mùåt, Nùm lùæc àêìu. Bñnh kheä noái: - Thêåt laå luâng! Moåi ngûúâi cûúâi noái êìm yä, toã ra yá sung sûúáng höå ngûúâi lñnh thuyã.

Coá keã laåi phónh thïm: - Öng cûá àùåt caã hai mûúi böën àöìng úã mùåt leã, töi chùæc öng thïë

naâo cuäng àûúåc, vò vaån öng àûúng "têëy" lùæm. Ngûúâi lñnh khöng àaáp, cûúâi röå - tiïëng cûúâi êëy cêët hïët moåi veã bûåc

tûác trïn neát mùåt lêìm bêìm tûâ naäy àïën giúâ. Gêëp 14 àöìng cho vaâo vñ röìi àuát lïn tuái aáo trïn, àoaån hùæn baão

Nùm: - Baác caái aå, 10 àöìng naây baác àaánh sang chùén cho töi. Tiïëng naây

phi ngûãa tû thò sêëp böën.

Nùm Saâi Goân vaä möì höi traán, àoán lêëy. Tû-lêåp-lú vun goån tiïìn, mùåt naâo mùåt nêëy röìi àûa mùæt nhòn Taám Bñnh. Nùm Saâi Goân xoác baát xong cuäng àûa mùæt nhòn Taám Bñnh. Hai cùåp mùæt long lïn khaác thûúâng noå cuäng thuác giuåc Bñnh "moäi" caái vñ àêìy baåc kia. Nhûng... Bñnh tûå nhiïn run bêìn bêåt. Bñnh coá veã hoaãng súå. Thêëy thïë Nùm Saâi Goân vöåi hùæng gioång:

- Kòa mau "moäi" ài! Caác ngaâi thïm möîi mùåt möåt tyá chuát nûäa ài.

NGUYÏN HÖÌNG 90

Nùm dùçn maånh tiïëng "moäi" cöë yá àïí vúå nghe roä, giuáp vúå thïm can àaãm àïí traánh möåt sûå ghï rúån seä xaãy ra nïëu tiïëng baåc choát naây Nùm laåi thua.

Thò quaái laå! Taám Bñnh cûá run lêíy bêíy. Coá leä ngoaâi caái lêìn àêìu tiïn, caách àêy hai nùm, Bñnh thoâ baân tay lêëy tiïìn cuãa ngûúâi ta thò khöng coân möåt lêìn naâo Bñnh böëi röëi nhû lêìn naây caã. Duâ ngûúâi lñnh vö tònh khöng biïët Bñnh àûáng bïn maâ Bñnh khöng sao àûa àûúåc ngoán tay moác caái vñ boã mêëp meá trong tuái aáo trïn kia. Hïî Bñnh chûåc nhêëc tay lïn thò ngûúâi Bñnh laåi caâng run, tröëng ngûåc laåi caâng àêåp maånh, hònh nhû àêu àêëy coá mêëy ngûúâi mêåt thaám cêìm xñch lùm lùm vaâ ngûúâi lñnh kia cuäng giaã vúâ chúâ Bñnh àöång túái tuái laâ chöåp ngay.

Taám Bñnh vûâa bõ lo súå, vûâa nhû bõ thöi miïn búãi böën àöìng tiïìn àen, trùæng noá huát chùåt lêëy mùæt Bñnh.

Chó trong khoaãnh khùæc maâ Bñnh caãm thêëy bao nhiïu caái ghï gúám seä laâm tan naát àúâi Bñnh nïëu tiïëng baåc choát naây Nùm laåi thua.

Sao luác naây àöëi vúái Bñnh moán tiïìn laå luâng thïë? Bñnh tiïëc moán tiïìn àûúåc röìi laåi thua ài möåt caách chua xoát khaác thûúâng.

Taám Bñnh laåi mñm chùåt möi, duâng hïët nghõ lûåc, roán roán thoâ tay lïn caái tuái àûång vñ tiïìn. Nhûng Bñnh laåi vöåi ruåt tay ra... mùæt Bñnh hoa lïn... Bñnh caâng run... vò.. ngûúâi lñnh coá veã "sûãng moâng"1. Böîng Taám Bñnh ruá lïn vaâ moåi ngûúâi cuâng kïu:

- Sêë... ê... êëp... böë... ö... öën! - Ha ha sêëp böën... Mûúâi àöìng thaânh hai mûúi àöìng, Nùm Saâi Goân vaâ Tû-lêåp-lú

mùæt tröng nhau, döëc tuái àïëm giam àuã hai mûúi àöìng. Ngûúâi lñnh thuãy cuái xuöëng nhùåt tiïìn - caái vñ vêîn nguyïn trïn

tuái aáo. Nùm àoã tña mùåt laåi, cöí hoång ngheån ûá nhû bõ boáp chùåt. Nùm

toan cûúáp sêën caái vñ àêìy baåc kia thò ngûúâi lñnh àaä nhaãy toát lïn chiïëc xe àaåp dûåa úã vóa heâ, phoáng thùèng möåt maåch àïí laåi sûå öìn aâo nhû chúå vúä vúái àaám àöng nhúán nhaác, tröng theo.

1 Sûãng moâng: húi biïët, chöåt daå.

BÓ VOÃ 91

VIII

- Thöi chõ coân khoác gò nûäa! Thïë laâ chõ giïët töi! - Mònh, sao mònh laå thïë! - Laå caái gò? Laå laâ töi khöng coân nhiïìu tiïìn nhû trûúác, vaâ tònh

nghôa cuãa chõ àöëi vúái töi ngaây nay caån taâu raáo maáng phaãi khöng? Nùm Saâi Goân chêëm nöët cêu hùçn hoåc bùçng möåt caái àêåp maånh

xuöëng baân. - Thïë laâ hïët! Taám Bñnh ngöìi úã goác giûúâng guåc mùåt vaâo loâng nûác núã. Trûúác sûå

raä rûúåi êëy, Nùm Saâi Goân caâng gai mùæt, caâng tûác bûåc. Hùæn nùæm chùåt hai baân tay àêëm thinh khöng, vûâa nghiïën rùng noái:

- Chõ aác quaá! Nïëu chõ khöng bùçng loâng töi, muöën boã töi ài lêëy ngûúâi khaác thò cûá noái phang ngay vúái töi viïåc gò chõ laåi lûâa döëi töi, giïët töi möåt caách tûâ tûâ àöåc aác nhû thïë? Giúâi úi, caái "caá" ngon laâm vêåy, thùçng "voã loãi" noá coân "moäi"1 àûúåc huöëng chi chõ àaä thêåp thaânh!

Nùm Saâi Goân noái xong, voâ àêìu voâ tai: - Töi vêîn biïët, biïët lùæm, chõ Taám Bñnh aå, chõ coá nhan sùæc, chõ

khön ngoan thò chõ coân thiïët gò möåt thùçng chöìng khöën naån nhû töi. Chaã coá thïë trûúác kia, nay chõ àoâi ài buön baán, mai chõ àoâi ài buön baán, kiïëm laäi nuöi thên. Chõ thêm hiïím vö cuâng, chõ gheát cay gheát àùæng caái quên "chaåy" xêëu xa naây, chõ gheát ngon gheát ngoåt caái thùçng Nùm Saâi Goân naây, bõ moåi ngûúâi ghï súå, nguyïìn ruãa, nhûng chõ khöng heá rùçng noái qua nûãa nhúâi. Sao chõ mùåt sûáa gan lim thïë?

Nùm Saâi Goân noái xong laåi gêìm heát. Töëi höm qua Bñnh àïí "xöíng" moán tiïìn, àöëi vúái hùæn laâ möåt chûáng cúá chùæc chùæn rùçng Taám Bñnh phuå chöìng maâ nhúâi Ba Bay laâ thêåt. Nùm Saâi Goân khöng coân ngúâ vûåc gò nûäa. Hùæn hoaân toaân tin Bñnh phaãi loâng Tû-lêåp-lú, vaâ yïu

1 Caái vñ tiïìn dïî lêëy nhû vêåy, thùçng ùn cùæp nhaäi con noá coân moác àûúåc.

NGUYÏN HÖÌNG 92

thûúng Tû-lêåp-lú nöìng naân lùæm, nïn múái vûúåt caã moåi sûå dõ nghõ cûu mang Tû, giuáp àúä Tû nhiïìu lêìn, giûäa luác chöìng mònh cuäng cuâng tuáng.

Nùm Saâi Goân cûúâi nhaåt: - Thïë maâ xoen xoeát thuãy chung hïët buång hïët daå vúái nhau àêëy! Cûåc chùèng àaä Taám Bñnh phaãi àaáp: - Phaãi töi khöng thûúng yïu anh, töi laâ ngûúâi tïå baåc, maâ töi àaä

ùn úã vúái anh non ba nùm trúâi, taåi söë kiïëp chûá khöng àaä vaâi ba mùåt con.

Cêu noái êëy vûâa loåt vaâo tai, Nùm Saâi Goân ruâng caã mònh, hùæn kinh túãm cho sûå heân haå cuãa haång gaái baán trön nuöi miïång: coân tiïìn, coân baåc, coân chöìng...

- Thöi töi van chõ. Taåi mêëy nùm trûúác àêy töi "truâng bûúáu"1 luön, töi khöng nghiïån huát, khöng sao töi boã ra möåt luác haâng tiïìn trùm xeá giêëy cho chõ, röìi rûúác chõ vïì phuåc dõch thuöëc thang quaá meå àeã, chûá àêu töi xaác xú nhû ngaây nay, ai ai cuäng khinh bó àûúåc.

Taám Bñnh tï daåi ngöìi nghe. Phuát chöëc caã möåt thúâi quaá vaäng nùång nïì, ï chïì laåi tûâ tûâ hiïån ra trûúác mùæt Bñnh, lúâ múâ êm u vúái caái aánh àeân nhú nhúáp úã nhaâ muå Taâi-sïë-cêëu. Loâng Bñnh caâng ran lïn nhûäng xoát xa cay àùæng, nhûäng quyïën luyïën Nùm, yïu thûúng Nùm.

- Kòa chõ nghô gò thïë? Chõ Taám Bñnh aâ? aâ baâ Taám Bñnh, chùæc baâ àûúng nguyïìn ruãa töi àêëy?

Ngûúác cùåp mùæt àêìm àòa, Taám Bñnh ngheån ngaâo nhòn Nùm Saâi Goân ngöìi chïnh vïnh trïn goác baân kï gêìn àêëy, Bñnh laåi chûåc muöën phên trêìn thò Nùm laåi rñt lïn:

- Chõ Taám Bñnh úi! Chõ laåi khoác röìi! Nûúác mùæt cuãa caác chõ bêy giúâ laâm töi khiïëp súå lùæm! Caác chõ chó duâng àïí che àêåy nhûäng gûúm trùm giaáo múá cuãa mònh thöi. Trûúác kia töi húá hïnh ngu ngöëc, say mï àiïn cuöìng lïn vò chõ úã nhaâ muå Taâi-sïë-cêëu àïí chõ lûâa töi, nhûng bêy giúâ chõ lûâa lêìn nûäa sao àûúåc caái thùçng Nùm Saâi Goân naây khöng bao giúâ theâm duâng nûúác mùæt àïí lûâa döëi ngûúâi?

Nùm Saâi Goân nghiïën rùng dùçn tûâng lúâi möåt. Möîi möåt lúâi cuãa Nùm caâng nhû möåt muäi kim sùæc thêu qua loâng Bñnh. Bñnh àau àúán quaá chûâng, gaåt nûúác mùæt, cöë cêët tiïëng ngùæt lúâi Nùm:

1 Truáng bûúáu: ùn cùæp àûúåc nhiïìu tiïìn.

BÓ VOÃ 93

- Anh Nùm sao anh nghô thïë? Coá àúâi naâo töi phuå anh! Laâm haåi anh! Chùèng qua thêëy anh thua nhiïìu tiïìn quaá, maâ söë tiïìn àoá caã vúå chöìng àïìu khoá nhoåc, gian nan múái kiïëm àûúåc, nïn töi lo buöìn böëi röëi, anh àaä khöng biïët cho töi laåi coân àay nghiïën töi phaãi loâng giai nhû thïë coân giúâi àêët naâo nûäa?

Tûác thò Nùm Saâi Goân àoã bûâng mùåt, gêìm vang nhaâ: - Giúâi naâo? Àêët naâo? Chaã coá giúâi àêët naâo hïët! Bêy giúâ chó coá tiïìn

thöi, àeåp giai thöi, hai thûá êëy, giúâi àêët cuäng khöng àaáng súå, àaáng troång bùçng.

Dûát lúâi, Nùm Saâi Goân nhaãy phùæt xuöëng baân, chùæp hai tay sau lûng, ài ài laåi laåi chung quanh nhaâ. Taám Bñnh chó ngöìi ruä rûúåi khoác.

Khöng khñ nùång nïì vaâ khoá thúã nhû úã möåt loâ than àûúng chaáy rûåc böîng ai àoá döåi nûúác lïn. Nùm Saâi Goân luön luön vung tay thúã hùæt ra thêåt maånh, nhû muöën truát hïët moåi sûå nung nêëu trong ngûúâi, thò caâng thêëy têm trñ nguân nguåt. Àûa mùæt tröng hai gian nhaâ thu heåp laåi vúái nhûäng àöì vêåt löíng chöíng Nùm Saâi Goân laåi caâng nhêån thêëy roä sûå cuâng quêîn xaác xú cuãa mònh.

Caái baân rûãa mùåt àaánh si boáng àaä baán ài röìi thay bùçng caái ghïë àêìu cao lïnh khïnh trïn coá möåt chiïëc chêåu bong sún xaám xò. Caái tuã aáo Nùm cuäng baán ài, quêìn aáo thò treo lïn trïn mêëy con bûúám göî. Àïën caã tranh aãnh cuäng àêu gêìn hïët. Têëm hònh Nùm Saâi Goân chuåp nûãa ngûúâi phoáng àaåi thò lùæp trong chiïëc khung vuöng göî taåp, vûâa buåi vûâa möëc.

Nhûäng ngaây oanh liïåt àaä tan naát khöng coân chuát gò vúát vaát, thêët voång. Nùm lúåm gioång, ghï túãm cho sûå giaáo giúã cuãa vúå. Nùm nhöí boåt baão Taám Bñnh.

- Thöi chõ aå, cöng töi gùæn boá vúái chõ chó laâ cöng cöëc, nhûng töi cuäng àaânh rêìu loâng chõu caái caãnh trú troåi maâ vui loâng àïí chõ ài lêëy ngûúâi khaác, vò coân dêy dûa vúái chõ khöng kheáo möåt ngaây kia töi laåi ài àaây möåt lêìn nûäa mêët. Vò chõ maâ phaãi àeo söë àoã, sùn coåp úã Haâ Giang hay cêu caá úã Cön Lön, anh em hoå seä óa vaâo mùåt töi, vaâ luác êëy töi cuäng seä chùèng àïí chõ yïn naâo. Vêåy chi bùçng ngay höm nay chõ cuát àûúâng chõ, töi xeáo àûúâng töi, chõ buön baán hay lêëy vua quan töi cuäng mùåc, töi ùn cùæp, töi giïët ngûúâi röìi lïn ngöìi maáy cheám töi cuäng chùèng cêìn chõ thùm nom.

Nùm Saâi Goân chó caái hoâm àùçng cuöëi giûúâng:

NGUYÏN HÖÌNG 94

- Nhû thïë chõ xem coá thûác gò cuãa chõ trong àoá thò lêëy hïët ài àem hïët ài, ài ngay cho.

Bñnh taái mùåt, run rêíy: - Anh quyïët têm boã töi? - Phaãi, töi phaãi boã chõ, vò chõ muöën boã töi! - Giúâi úi! Nùm nhaåi: - Tiïìn úi! Nûúác mùæt Bñnh chan hoâa, Nùm uêët ûác caâng theát lïn. Böîng Nùm

Saâi Goân lêìm lêìm neát mùæt, trûúân ngûúâi keáo caái hoâm àùçng sau lûng Bñnh xuöëng nïìn nhaâ. Hùæn luåc tung caác söëng aáo, vûâa vûát tûâng caái möåt lïn baân, vûâa kïí vanh vaách nhûäng kyã niïåm coá liïn laåc túái nhûäng thûá êëy. Naâo caái aáo nhiïîu têy maâu caâ phï sûäa Nùm may ngaây múái lêëy nhau; naâo chiïëc quêìn naái múái vaâ cùåp aáo the möåt phen àaä nùçm úã hiïåu cêìm àöì daåo Bñnh coá mang àûáa con trai àeã sêíy; naâo àöi deáp Nhêåt baãn vaâ àöi bñt têët phin höìng mua ngaây hùm chñn thaáng chaåp nùm xûa.

Bñnh àûúng tï taái thò Nùm Saâi Goân döìn têët caã quêìn aáo êëy vaâo möåt caái thuáng to, àêåy vó buöìm laåi, röìi quùng àaánh phõch ra têån cûãa, àoaån mñm möi giú tay choã:

- Thöi chõ ài ài. Möåt giêy úã nhaâ töi cuäng khöng àûúåc. Bñnh choaáng ngûúâi, cuöëng quñt: - Mònh úi! Anh Nùm úi! - Ài ngay! - Em van mònh maâ! - Bûúác ngay! Gioång Nùm rùæn nhû àanh nhû theáp, mùæt Nùm quùæc lïn long

soâng soåc nhûäng cùm húân. Bñnh run rêíy, töëi tùm caã mùåt maây. Bñnh laã ra, giú tay chúái vúái bñu lêëy thaânh giûúâng. Nùm liïìn nùæm lêëy cöí tay keáo Bñnh sïình sïåch xuöëng thïìm nhaâ:

- Coá xeáo hay khöng? Àöì choá àïíu naâo! Taám Bñnh cöë chuân ngûúâi laåi, nùæm riïåt lêëy taâ aáo Nùm, Nùm àaä

hoa mùæt hùæt bùæn Bñnh ài... Sûå tuãi cûåc cuãa Bñnh àaä àïën cûåc àiïím. Sùæc mùåt àûúng taái meát àoã

bûâng lïn, Bñnh nghiïën rùng, thoaáng àûa mùæt ûúát àùçm nhòn Nùm.

BÓ VOÃ 95

PHÊÌN THÛÁ BA

NGUYÏN HÖÌNG 96

I

Taám Bñnh vïì tónh Nam Àõnh àêy àaä àûúåc hai tuêìn lïî. Trong hai tuêìn lïî êëy khöng ngaây naâo Bñnh khöng buöìn rêìu lo nghô. Tònh thûúng yïu Nùm Saâi Goân vêîn bao truâm têm trñ Bñnh vaâ caái khöng khñ maát meã ïm dõu cuãa nhûäng chiïìu thu saáng tûúi caâng laâm cho Bñnh, trûúác nhiïìu sûå vui sûúáng cuãa ngûúâi àúâi, caâng thêëy thêëm thña vò sûå cö àöåc cuãa Nùm.

Bñnh ngöìi trïn búâ àï, tröng doâng söng Nam Àõnh nao nao chaãy khaác hùèn quaäng söng tûâ Àêìu cêìu xe hoãa àïën Saáu kho ngoaâi Haãi Phoâng, luác naâo cuäng li bò vêín àuåc. Xa xa bïn kia söng, mêëy noác nhaâ tranh xam xaám nöíi lïn giûäa lúáp tre xanh àùåc phuát chöëc gúåi söëng laåi trong loâng Bñnh bao nhiïu hònh aãnh khi xûa úã quï hûúng Bñnh laåi dúm dúám nûúác mùæt. Bñnh laåi thêëy hiïån ra naâo cha meå naâng húán húã, naâo thùçng Cun gêìy voä vaâng naâo àûáa con khöën naån luãi thuãi bïn möåt ngûúâi meå baâ vaâ noá khöng biïët coân söëng hay chïët.

Böîng möåt cêu hoãi vùèng lïn trong thêm têm Bñnh. - "Vêåy Bñnh nhêët àõnh khöng vïì quï vaâ cuäng khöng trúã laåi vúái

Nùm û!" Bñnh thêìn mùåt ra röìi mñm möi lùæc àêìu: "Khöng! nhêët àõnh

khöng!".

Àaä nûãa thaáng nay, Bñnh laåi trúã vïì vúái cuöåc sinh hoaåt cuãa nhûäng ngûúâi göìng thuï gaánh mûúán. Trûúác mùæt Bñnh, caái caãnh àúâi tay laâm haâm nhai, duâ vêët vaã lam luä, laåi saáng lïn, rûåc rúä möåt caách khaác thûúâng.

Chúåt möåt laân gioá raâo qua mùåt söng, àem theo hûúng thúm man maát cuãa caã möåt vûúân hoa huïå àêu àêy. Caái hûúng thúm khiïën Bñnh bêng khuêng, ngêín ngú, nhúá laåi buöíi chiïìu vûâa qua.

Dûúái chên möåt baân thúâ baây trïn bïå gaåch xêy sêu vaâo bûác tûúâng daây, Bñnh quyâ göëi trûúác aánh àeân lûu li xanh biïëc nhoâa vúái aánh nùæng gêìn taân loåc qua lêìn cûãa kñnh tñm phúát. Bñnh thò thêìm àoåc baãn kinh "ùn nùn töåi" maâ öng cöë àaåo giaâ dùån Bñnh phaãi àem hïët têm trñ maâ

BÓ VOÃ 97

suy ngùæm. Sau baãn kinh saám höëi, Bñnh àoåc àïën kinh: "Laåy Nûä vûúng" - ngûúâi àaân baâ maâ Bñnh thêëy àaáng kñnh, àaáng troång hún ai, bao nhiïu cêu ca tuång sau àêy cuäng khöng àuã taã nhûäng töët laânh cuãa ngûúâi:

... "Meå nhên laânh laâm cho chuáng töi àûúåc söëng, àûúåc vui... Chuáng töi úã núi khoác loác, than thúã kïu khêín baâ thûúng... Húäi úi! Baâ laâ chuáa bêìu chuáng töi, xin gheá mùæt thûúng xem chuáng töi àïën sau khoãi àêy...

"Öi! Khoan thay! Nhên thay! Dõu thay! Thaánh Maria troån àúâi àöìng trinh..."

Bêëy giúâ chùèng nhûäng Bñnh caãm àöång vïì nguyïån ngùæm, Bñnh laåi coân tï mï vò lúâi rùn baão cuãa öng cöë àaåo giaâ ngoång nghõu khuyïn Bñnh nhiïìu lùæm, khiïën Bñnh ûáa nûúác mùæt quaã quyïët hûáa vúái öng rùçng:

- Laåy cha, con xin vêng lúâi cha, con xin ùn nùn döëc loâng chûâa moåi töåi löîi...

Bñnh vûâa noái xong öng liïìn nhuã Bñnh: - Àêëy con xem, bêy giúâ coá phaãi phêìn höìn vaâ phêìn xaác con nheå

hùèn ài khöng? Con khöng coân aáy naáy buöìn phiïìn nhû trûúác kia con àêìm àòa dú daáy töåi löîi vò con àaä mêët sûå saåch cuãa linh höìn, con àaä mêët ún Àûác Chuáa lúâi. Vêåy con nïn biïët rùçng, muöën àûúåc bònh an trong àúâi, con phaãi giûä linh höìn cho trong saåch, con quyá noá hún phêìn xaác con, con giûä noá cho trong saåch maäi maäi àïí àoán rûúác sûå thûúng giuáp cuãa Chuáa.

Noái àoaån öng giú tay laâm pheáp "giaãi töåi" vaâ chuác sûå laânh cho Bñnh, xong öng baão Bñnh àoåc nùm chuåc kinh àïí àïìn töåi.

Trong bêëy nhiïu lúâi öng cöë àaåo khuyïn rùn, Bñnh nhêån thêëy rêët nhiïìu tiïëng "trong saåch" "saåch seä". Vêåy yá nghôa cöët yïëu cuãa möåt àúâi töët àeåp chó do sûå trong saåch thöi û?

Bñnh lúâ àúâ tröng lêìn nûäa doâng söng toãa sûúng vaâ caãnh àöìng ruöång bïn kia xa, röìi chêåm bûúác theo con àûúâng gêìn súã Luåc löå vïì nhaâ troå.

Thöët nhiïn nhûäng tiïëng reo cûúâi ruá lïn vaâ hai caánh tay choaâng lêëy ngûúâi Bñnh laâm Bñnh giêåt mònh ngoaái cöí nhòn. Bñnh cuäng kïu lïn:

- Chõ Hai Liïn!

NGUYÏN HÖÌNG 98

Hai Liïn chùm chuá nhòn Taám Bñnh tûâ àêìu xuöëng chên: - Chõ àûúng úã Phoâng sao laåi vïì àêy? Anh Nùm Saâi Goân bêy giúâ

thïë naâo? Bñnh ngêåp ngûâng àaáp: - Em vïì coá tyá viïåc chõ aå. Hai Liïn thêëy neát mùåt Bñnh sa sêìm, liïìn nùæm tay Bñnh ên cêìn

hoãi: - Viïåc gò thïë? Kòa sao chõ buöìn thïë? Bñnh bêìn thêìn mùåt ra möåt luác röìi thúã daâi àaáp: - Nùm boã em röìi! - Sao laåi boã chõ û! Chõ döëi em! - Thêåt àêëy! Hai Liïn liïìn keáo tay Bñnh vaâo haâng nûúác úã vïå àûúâng. Bñnh

ngöìi xuöëng ghïë xong, Hai Liïn caâng quêën quñt: - Taåi sao Nùm Saâi Goân laåi boã chõ. Em thêëy luác naâo Nùm cuäng

chiïìu chuöång chõ lùæm cú maâ. Bñnh buöìn rêìu kïí cho Hai Liïn nghe, khöng biïët coá àûáa naâo bõa

àùåt ton hoát vúái Nùm rùçng naâng phaãi loâng giai, laåi nhên töëi Nùm thua baåc, Nùm giêån dûä, quùèng söëng aáo nhêët àõnh àuöíi Bñnh ài vaâ Nùm cuäng ài biïåt theo, khöng biïët ài àêu.

Hai Liïn aái ngaåi: - Töåi nghiïåp! Ai ngúâ Nùm Saâi Goân laåi xûã vúái chõ taân tïå nhû thïë! - Vêng, em biïët thïë laâ ngûúâi ta tuyïåt àûúâng nhên nghôa vúái em

nïn em phaãi rêìu loâng boã ngûúâi ta. Hai Liïn cûúâi nhòn Bñnh: - Chõ àõnh boã hùæn thêåt chûá? Taám Bñnh khöng àaáp ngay, ûáa nûúác mùæt, yïn lùång höìi lêu röìi

ngheån ngaâo: - Vêng! Hai Liïn lùæc àêìu, lêëy muâi xoa chuâi höå nûúác mùæt vûâa vuöët toác

mai Bñnh, an uãi: - Thöi chõ aå, ngûúâi chöìng naây tïå baåc ta boã ài lêëy ngûúâi chöìng

khaác tûã tïë, töåi gò buöìn baä cho öëm thên. Bñnh thúã daâi. Hai Liïn noái tiïëp:

BÓ VOÃ 99

- Maâ chõ àõnh ài àêu? Laâm gò bêy giúâ? Taám Bñnh höìi höåp nghô àïën tònh caãnh sùæp sûãa dêën thên vaâo.

Bûúác chên ra khoãi nhaâ Nùm, Bñnh chó coá hai àöìng ba baåc, thò àaä tiïu mêët ngoát hai àöìng. Vêåy sau khi chi phñ hïët 4, 5 haâo coân laåi kia, Bñnh seä xoay giúã ra sao? Baán quêìn aáo ài chùng? Khöng thïí àûúåc! Thuáng quêìn aáo múái, vò khñ khaái Bñnh khöng theâm lêëy. Nhên thên nhêët thiïët, Bñnh chó coân hai böå rung ruác àïí thay àöíi. Vaã laåi ài lú vú thïë naây maâ laåi baán quêìn aáo cuä ai ngûúâi daám mua? Luön mûúâi höm Bñnh àaä xin ài àöåi than, gaánh gaåch vaâ àêíy xe caát úã mêëy súã noå thò chó àûúåc laâm buöíi àûåc buöíi caái. Coân muöën ài laâm úã nhûäng nhaâ maáy Rûúåu, maáy Súåi thò phaãi coá haâng baåc trùm lïî cho àöëc cöng. Nhûng cûá nhû caãnh cöng viïåc khoá khùn bêy giúâ thò khöng thïí tröng mong xin ài laâm úã àêu àûúåc. Hay "laâm tiïìn"? Bñnh ruâng mònh baão Hai Liïn:

- Cú mêìu naây em àaânh buön têëm mña muái boâng lêìn höìi cho qua ngaây thöi chõ aå!

- Ai laåi laâm thïë, vêët vaã bïå raåc quaá! Laäi lúâi phoãng laâ bao? Vaâ úã àêy boån veá chúå vaâ àöåi xïëp noá soaát, noá phaåt nùång lùæm khöng baán àûúåc àêu!

Chúåt nhúá ra bûäa cúm chiïìu, Hai Liïn àûáng dêåy nùæm tay Bñnh noái:

- Thöi chõ aå, àûâng vïì nhaâ troå nûäa, lïn xe laåi àùçng em keão töëi röìi...

Bñnh ngêìn ngaåi. Hai Liïn noái luön: - Em chûa ùn cúm, vêåy chõ laåi nhaâ em ùn möåt thïí cho vui. Bñnh coân duâng dùçng, Hai Liïn àaä goåi xe, dòu Bñnh lïn, àoaån baão

anh xe keáo vaâo súã Mêåt thaám. Bñnh giêåt mònh, ngûúác mùæt lïn vöåi hoãi Hai Liïn. - Kòa sao laåi vaâo súã Mêåt thaám? Gioång Bñnh húi run run vaâ neát mùåt biïën sùæc khiïën Hai Liïn phò

cûúâi: - Khó aå! Laâm nhû ngûúâi ta dêîn mònh cho mêåt thaám bùæt khöng

bùçng. aâ cuäng taåi em quïn khöng noái cho chõ biïët em àaä coá chöìng maâ chöìng em laâ "cúám" nïn em coá nhaâ úã súã Mêåt thaám chõ nhó?

Bñnh theån: - Em naâo daám ngúâ chõ! Chõ lêëy ngûúâi êëy bao lêu? - Tûâ sau caái ngaây chõ em ta ùn chaã nem úã Xuên laåi êëy maâ.

NGUYÏN HÖÌNG 100

- Möåt nùm röìi cú? - Phaãi. - Coá chaáu naâo chûa? AÂ quïn! Xin löîi chõ. Dûát lúâi hai ngûúâi cuâng nhòn nhau, cuâng chua vúái xoát nhúá túái caái

thúâi kyâ nhuåc nhaä, luác nùæm tay nhau than thúã trong möåt gian buöìng chêåt heåp töëi múâ. Hai Liïn cheáp miïång baão Taám Bñnh:

- Àêëy chõ xem coá chöìng maâ khöng coá con thò khöí khöng? Vò thïë em ùn sung mùåc sûúáng àïën àêu vêîn tûúãng khöí súã quaá ngûúâi ùn maây chõ aå, vò duâ hoå cuâng àoái khaát chûâng naâo nûäa song coá àûáa con àïí öm êëp vöî vïì cuäng khuêy khoãa sung sûúáng.

- Thöi söë kiïëp öng trïn àêìu àõnh thïë, mònh àaânh chõu vêåy! Möîi ngûúâi möåt dõp cêìu lêån àêån, àúâi naây höì dïî mêëy ai sung sûúáng veån toaân?

Röìi Bñnh thuêåt cho Liïn nghe Bñnh àaä thuöëc thang rêët töën keám nhûng àïën ngaây Nùm Saâi Goân bõ tuâ, Bñnh laåi öëm vaâ buång mang daå chûãa, àïën kyâ sinh núã thò con chûa ra khoãi buång meå àaä chïët. Kïí àoaån Bñnh cuái mùåt xuöëng, chúáp chúáp mùæt:

- Nhû thïë thaâ àûâng sinh núã laåi hoáa hay. Cûá caái nöng nöîi meå nhòn con, con khöng biïët nhòn meå, hoùåc meå con chia reä thò coân àau àúán hún.

Xe dûâng laåi, caã hai bûúác xuöëng, qua möåt dêîy nhaâ nhoã àïën gian nhaâ röång caách daäy kia bùçng caái sên vuöng giöìng bùæp caãi vaâ rau.

Hai Liïn àêíy cûãa vaâo trûúác, keáo ghïë baão Taám Bñnh ngöìi. Thêëy khaách laå vaâo, ngûúâi vuá giaâ liïìn vùån to ngoån àïìn cêìy trïn mùåt tuã cheâ, nhêëc àùåt xuöëng baân.

Gian nhaâ àûúng múâ múâ saáng rûåc lïn vúái bao nhiïu àöì àaåc. Giûäa nhaâ kï möåt chiïëc baân troân coá böën chiïëc ghïë mêy chung quanh. Sau baân, möåt tuã cheâ bùçng göî guå àaánh boáng löån. Trong tuã lêëp laánh möåt haâng chai rûúåu muâi, hai böå êëm cheán Nhêåt Baãn vaâ mêëy chöìng baát àôa cöí. Àöëi diïån böå phaãn maâ vuá giaâ baây mêm cúm, möåt caái giûúâng têy göî laát giaãi àïåm vaâ buöng maân. Phña tay traái, úã chñnh giûäa kï möåt chiïëc tuã àûáng, hai caái giaá göî baây hai chêåu àinh lùng keâm hai bïn. Trïn mùåt tûúâng mêëy khung tranh aãnh treo khöng coá haâng löëi, nhûäng caách treo tûå nhiïn êëy trûúác mùæt Bñnh laå vaâ àeåp lùæm.

Caách baây biïån trong gian nhaâ naây toã ra chöìng Hai Liïn laâ möåt ngûúâi àûáng àùæn khaá giaã, vaâ haånh phuác gia àònh cuãa Hai Liïn coá thïí lêu daâi.

BÓ VOÃ 101

Bñnh maãi tröng quïn caã ùn, àúâ ngûúâi cêìm baát khöng àûa lïn miïång vaâ. Thêëy thïë Hai Liïn giùçng lêëy baát xúái cúm, giuåc Bñnh gùæp thûác ùn, Bñnh àoán lêëy baát cûúâi baão Hai Liïn:

- Chõ yïn trñ lùæm röìi nhó? Hai Liïn àûa mùæt cho Bñnh: - Thöi ài. Bñnh cûúâi noái luön: - Thêåt àêëy maâ! Hai Liïn caâng dõu nhúâi: - Vêåy thò chõ úã vúái em cho vui àûâng ài àêu nheá! - Nhûng coân anh êëy thò sao? Hai Liïn húi vïnh mùåt: - Caái haång naây àöëi vúái ngûúâi ngoaâi nhêët laâ caánh chaåy thêëy thò

coá veã hùæc lùæm, thïë maâ àöëi vúái vúå thò laåi möåt pheáp, vêåy chõ noái àïën laâm gò. Ngay khi töi múái vïì töi baão sao nghe vêåy, àöë daám traái lúâi, maâ àêy chó laâ laâm leä thöi àêëy!

Taám Bñnh lûúâm Hai Liïn: - Gúám! Chõ chó àûúåc caái àaáo àïí thöi! - Coân phaãi baân! Chúåt coá tiïëng ngûúâi úã gian bïn noái voång sang: - Naây baâ, öng êëy nhùæn töi dùån baâ töëi nay cûá nguã kyä möåt mònh,

öng êëy àïën "tua" "gaác nhaâ giêëy" àêëy. Hai Liïn àêìy möåt miïång cúm, luáng buáng traã lúâi: - Vêng! Caám ún öng, vaâ öng laâm ún cho töi nhùæn laåi, töi nay töi

nguã hai mònh kia nheá. - Kòa, sao laåi hai mònh! Baâ hay pha quaá! Hai Liïn cûúâi àaáp: - Thò töi dùån öng sao, öng cûá noái thïë maâ. Dûát lúâi, Hai bêëm Taám Bñnh, gheá vaâo tai Bñnh noái thêìm: - Thùçng cha naây coá vúå nhûng vúå úã têån Haâ Àöng, ñt khi xuöëng

chúi, noá lùèng giai lùæm maâ "söåp kï"1 lùæm, laåi ài daåo nûäa àêëy. Bñnh êíy Hai Liïn möåt caái:

1 Söåp kï: nhiïìu tiïìn.

NGUYÏN HÖÌNG 102

- Em chaã thiïët àêu! Hai Liïn cûúâi phaá lïn, cöë yá cho ngûúâi bïn kia nghe thêëy: - Mêëy ai àaä coäng àûúåc ngay ai maâ vöåi chöëi àêy àêíy naâo! Taám Bñnh vöåi bûng lêëy miïång Hai Liïn xuyát xoa: - Thöi! Töi ài ngay bêy giúâ àêy. Cúm nûúác xong, Hai Liïn múã tuã àûáng lêëy möåt cùåp aáo nhiïîu têy

maâu vaâ chiïëc quêìn lônh, àïën bïn Taám Bñnh noái: - Àêy chõ mùåc thûã xem coá vûâa khöng. Cùåp aáo caâ phï sûäa vaâ múä

gaâ naây em múái may àïí ài höåi àêëy. Vûâa thò phaãi, vò chõ cuäng maãnh deã nhû em.

Bñnh ngûúång nghõu. Hai Liïn möåt mûåc eáp Bñnh phaãi mùåc ûúám! Bñnh ngêìn ngaåi àoán lêëy. Bñnh vêån àïën àêu khñt àïën àêëy, Hai Liïn thêëy thïë cûúâi baão:

- Kheáo quaá! Vaâ naây gûúng, lûúåc, phêën saáp kia, chõ tha höì trang àiïím, mau choáng lïn àïí ài xem haát keão taám giúâ röìi.

Phêìn theån, phêìn caãm àöång vò loâng tûã tïë thaânh thûåc cuãa Hai Liïn, nïn sau khi rûãa mùåt, maá Bñnh àoã ûãng lïn. Hai Liïn têëm tùæc khen:

- Quaái! Chõ bao giúâ cuäng treã àeåp nhû bao giúâ, maâ em thò möåt ngaây möåt giaâ, möåt xêëu ài.

Bñnh khöng àaáp; ngao ngaán cuái àêìu nhòn àöi deáp Nhêåt Baãn, tï taái vúái nhûäng yá nghô xoát xa cho sûå àeåp àeä, xinh tûúi tûâ trûúác àïën giúâ àaä chùèng laâm cho mònh sung sûúáng, laåi coân gêy nïn bao nhiïu bûúác long àong.

BÓ VOÃ 103

II

Thêëy Bñnh haäy coân ngêìn ngaåi. Hai Liïn vuöët lûng Bñnh noái: - Chó coân caách êëy thöi, nïëu chõ khöng thuêån, em cuäng àïën boá

tay, vò khöng coân caách naâo giuáp chõ àûúåc. Suöët buöíi saáng nay em hoãi moåi núi, moåi chöî nhûng hoå àïìu chöëi bai baãi. Baãy, taám chuåc baåc bêy giúâ em múái biïët noá laâ to.

Bñnh thûâ ngûúâi ra möåt luác röìi buöìn rêìu baão Hai Liïn: - Em khöí quaá! Em khöí quaá! Àoaån, Bñnh quay hoãi thùèng Cun àûáng bïn caånh baâ cuå maâ nùm

kia Bñnh gùåp úã Haãi Phoâng: - Böën höm thöi aâ? Thùçng Cun gêåt àêìu: - Hoå chó cho khêët coá böën höm thöi, nïëu khöng chaåy àuã tiïìn nöåp

phaåt hoå seä giaãi thêìy lïn tónh, töëng lao. Bñnh caãm àöång nhòn thùçng Cun noái, Bñnh thêëy noá vêîn coân

thûúng Bñnh vö cuâng. Chiïìu höm qua, úã giûäa chúå àöng àuác, chúåt gùåp Bñnh, noá liïìn öm choaâng ngay lêëy, khoác nhû mûa gioá. Bñnh àûúng sung sûúáng àûúåc gùåp gúä em thêëy em khön nhúán, thò nöîi lo lùæng laåi bûâng bûâng trong têm trñ Bñnh, Bñnh baão Cun:

- Naây Cun! Ban saáng tao röëi ruöåt quaá, nghe cêu àûúåc cêu chùng, vêåy maây kïí laåi lêìn nûäa cho tao roä hún.

Thùçng Cun vên vï taâ aáo, kïí ngaânh ngoån caái tai naån àaä xaãy ra. Höm kia, luác noá àang luái huái thöíi cúm úã dûúái bïëp, möåt ngûúâi

àaân öng vêîn quêìn aáo vaâng, cêìm caái siïn sùæt söìng söåc chaåy àïën thöåp tay ngûåc noá, khaám xeát noá, röìi dêîn lïn nhaâ trïn. Noá khöng coân höìn coân vña naâo. Böë meå noá cuäng run bêy bêíy, mùåt cùæt khöng coân höåt maáu trûúác cùåp mùæt maâ quaá xanh tûåa mùæt meâo cuãa ngûúâi Têy àoaån àûáng chùæn löëi ra vaâo. Möåt luác sau trong bïëp nhao nhao lïn nhûäng tiïëng cûúâi. Ngûúâi mùåc quêìn aáo vaâng ban naäy vaâ hai ngûúâi ùn vêån

NGUYÏN HÖÌNG 104

giöëng thïë ài lïn trïn nhaâ, giú trûúác mùåt böë meå noá hoãi caái gò àêy? Giúâi úi caái êëy laâ nûãa cuát thuöëc phiïån tòm thêëy trong àöëng rúm sau liïëp.

Tûác khùæc hoå giaãi böë meå noá lïn huyïån. Höm sau lyá trûúãng rong böë meå noá vïì bùæt khai têët caã àöì vêåt, ruöång vûúân. Böë meå noá liïìn nhùæn baâ cuå giaâ ngaây nùm kia gùåp Bñnh, nhúâ dêîn noá ài tòm Bñnh chaåy cho tiïìn nöåp phaåt, bùçng khöng seä phaãi ñt ra cuäng möåt nùm tuâ, coân nhaâ cûãa àêët caát seä bõ mêët hïët.

Bñnh bõ söi maáu lïn, hoãi döìn: - Thïë chöî thuöëc phiïån laâ cuãa thêìy meå hay laâ cuãa ai. Coá phaãi cuãa

ngûúâi ta ài àoâ àïën bïën thuï tiïìn giûä cho ngûúâi ta phaãi khöng? Baâ cuå ngöìi bïn thùçng Cun vöåi àaáp: - Cö coân laå gò, öng baâ laâm caái gò chûá vúái nhûäng cuãa quöëc cêëm êëy

thò coá gan bùçng caái meåt cuäng chùèng daám! Chùèng qua vaâi nùm nay thêëy öng baâ laâm ùn têën túái coá àöìng ra àöìng vaâo, ngûúâi noå vay, ngûúâi kia mûúån, röìi nghïì àúâi trêu buöåc gheát trêu ùn, kyâ dõch trong laâng hoå hoãi khöng àûúåc hoå boã thuöëc phiïån baáo àoan àïí laâm baåi cho boä tûác àêëy thöi.

Bñnh chaán naãn: - Nhûng maâ àoan cûá thêëy thuöëc phiïån úã nhaâ mònh laâ hoå phaåt

chûá hoå xeát gò àïën nhûäng sûå rùæc röëi thuâ hùçn kia. Chuyïån möåt höìi lêu nûäa, moåi ngûúâi ài nguã. Àöìng höì treo trïn tûúâng àiïím mûúâi hai tiïëng. Àïm khuya röìi.

Bñnh suöët ngaây chaåy vaåy, mïåt nhoåc cöë nhùæm mùæt nguã, nhûng hai mi mùæt cûá khö cûáng ài, têm trñ caâng söi nöíi khöng biïët bao nhiïu lo buöìn. Luác nguy biïën naây Bñnh khöng xoay àûúåc trùm baåc chaåy cho böë meå, àïí böë meå bõ tuâ töåi, mêët hïët nhaâ cûãa vûúân àêët, thò àúâi Bñnh coân laâ khöí, coân laâ nhiïìu tai tiïëng. Böë meå Bñnh seä oaán giêån Bñnh maäi maäi, seä húân döîi suöët àúâi vò àinh ninh con mònh dû dêåt nhûng tiïëc cha, tiïëc meå. Caái caãnh lao tuâ nhuåc nhaä kia, caái caãnh khöng nhaâ khöng cûãa, khöng möåt têëc àêët caây cuöëc nuöi thên kia thïë naâo chaã löi keáo cha meå Bñnh vaâo caãnh àöi reát, röìi caã thùçng Cun cuäng vò Bñnh maâ khöí súã, cú cûåc vö cuâng. Noá seä laâ caái àñch àïí cho cha meå Bñnh sóa soái bùm vùçm nhûäng khi giêån dûä.

Ngay höm sau... Ngay höm sau nûäa... Thïë laâ caái thúâi haån nöåp phaåt chó coân coá ngaây höm nay thöi.

BÓ VOÃ 105

Nhûng Bñnh àaä búát lo. Tuy vêåy sûå chua xoát chiïìu qua khi Bñnh liïìu nhêån trùm baåc, moán tiïìn cuãa ngûúâi mêåt thaám baån vúái chöìng Hai Liïn boã ra cûúái Bñnh cuäng vïì laâm leä, vêîn döìn dêåp trong loâng Bñnh. Nhêët laâ luác naây Bñnh laåi caâng höìi höåp. Têåp baåc giêëy àaä goái kyä lûúáng vúái hai túâ, nhêåt trònh vaâ lûúåt dêy gai chùèng àaä thùæt böën nùm nuát, Bñnh chó coân chúâ ngûúâi hoåc troâ thaão xong laá thû laâ goái laåi laâm möåt goái trao tay baâ cuå cêìm vïì cho cha meå.

Caã nhaâ àïìu yïn lùång. Ngoaâi tiïëng ngoâi buát múái chaåy soaân soaåt trïn túâ giêëy, ngûúâi ta

chó thêëy nhûäng tiïëng thúã. Böîng ngûúâi hoåc troâ lïn tiïëng: - Àêy nghe xem thïë naây coá àûúåc khöng? Bñnh thúã ra möåt caái maånh: - Vêng cêåu laâm ún àoåc to lïn cho. Laá thû daâi non böën trang giêëy, vúái nhûäng yá kiïën cuãa Bñnh lúâi leä

vùn hoa cuãa ngûúâi hoåc troâ kia taã ra rêët thöëng thiïët: "Laåy thêìy meå, con laâ Bñnh gûãi vaâi haâng chûä vïì kñnh chuác thêìy

meå àûúåc khoãe maånh, vaâ cuái xin thêìy meå vui loâng chõu moåi sûå khöën khoá cuãa Chuáa baây àùåt àïí thûã thaách loâng caác con chiïn trung tin.

Con àau àúán biïët bao, loâng con nhû sùæp tan naát, khi con àûúåc tin thêìy meå vaâ thùçng Cun mûâng rúä tòm thêëy con.

Laåy thêìy meå, coân sûå thïí trong hún ba nùm con boã nhaâ xa thêìy meå lïn tónh, con khöng daám noái àïën vò noái àïën chó laâm thêìy meå thïm tuãi theån maâ thöi. Möåt ngûúâi bú vú nhû con söëng trong hún ba nùm êëy thêåt laâ nhú nhuöëc, búãi thïë con khöng daám viïët thû vïì nhaâ.

Nhûng Chuáa thïë naâo cuäng ngoaãnh mùåt laåi, vaâ thïë naâo cuäng coá möåt ngaây Chuáa cêët gaánh nùång trïn vai con ài.

Ngûúâi chöìng hû hoãng cuãa con coi nhû laâ chïët röìi. Con àõnh vïì Nam Àõnh thu xïëp laâm ùn buön baán chúâ dõp may mùæn khaá giaã seä trúã laåi quï nhaâ thùm thêìy meå vaâ em. Ngúâ àêu.

Laåy Chuáa! Con noái thïë, nïëu thêìy meå khöng tin àaä coá Chuáa trïn àêìu soi xeát cho. Quaã thêåt con khöën khoá vö cuâng: vaâ nghô túái thêìy meå ruöåt laåi àau hún cùæt.

Trùm baåc bêy giúâ to quaá! Con suy nghô àïën naát caã têm trñ nhûng khöng thïí tòm àûúåc möåt phûúng kïë gò ra tiïìn. Con àaä tûúãng àïën phaãi chõu nhòn thêìy meå bõ tuâ töåi nhuåc nhaä, gia àònh tan naát.

NGUYÏN HÖÌNG 106

Nhûng thöi, laåy Chuáa! Laåy thêìy meå! Xin Chuáa vaâ thêìy meå tha thûá cho con. Trong luác khoá khùn ngùåt ngheâo naây chó coân coá caách êëy, con àaânh nhùæm mùæt liïìu lêëy laâm leä möåt ngûúâi coá àaåo, coá vúå, coá con, nhû thïë thêåt traái vúái àiïìu rùn buöåc cuãa höåi thaánh truyïìn. Àau àúán cho con!".

Nghe hïët àoaån àoá, Taám Bñnh buãn ruãn caã chên tay, nûúác mùæt chaãy roâng roâng.

Bñnh khöng chúâ ngûúâi hoåc troâ àoåc hïët laá thû, vöåi giùçng lêëy, xeá vuån ra. Hai Liïn trûâng mùæt nhòn toan hoãi thò Bñnh keáo vöåi thùçng Cun vaâ baâ cuå giaâ laåi, nûác núã noái:

- Thöi cuå, xin cuå laâm ún àûa goái tiïìn naây vïì cho thêìy meå con. Cuå ài ö tö vïì ngay. Caã Cun maây cuäng vïì ngay.

Noái àïën àêy, nûúác mùæt Bñnh caâng traân ra, cöí hoång Bñnh ngheån ûá laåi. Thùçng Cun ngêy ngûúâi nhòn chõ khöng chúáp mùæt.

BÓ VOÃ 107

III

- Naây múå, nûúác söi röìi àêy, pha cheâ ài. aâ coân chuåc miïëng àûúâng têy múå àem ra maâ uöëng.

Bñnh àûúng vaá chöî vai aáo, nghe thêëy chöìng baão pha chïë nhûng cûá laâm lú ài, maäi luác ruát xong muäi kim cuöëi cuâng, vaâ trïn hoãa loâ êëm nûúác söi reáo lïn, boåt nûúác traâo dêåp gêìn tùæt hïët lûãa, Bñnh múái chaåy àïën tuã cheâ vúái lêëy loå cheâ vaâ loå àûúâng.

Bñnh roát nûúác söi vaâo êëm, chúâ möåt luác röìi roát ra hai cheán àêìy. Hûúng cheâ maån sen ngaát caã gian nhaâ höìng höìng aánh lûãa cuãa loâ than bùæt àêìu chaáy rûåc.

Bñnh nhaã baä miïëng trêìu, chiïu nguåm nûúác cheâ röìi hoãi chöìng: - Naây cêåu caái ngûúâi úã saâ lim söë taám maâ cêåu dùån töi baão tuâ coã-vï

àûa cúm ban chiïìu laâ ai vêåy? Ngûúâi chöìng cûúâi noái: - "Nöët" töët cuãa töi àêëy! - Thïë nghôa laâ gò?

Ngûúâi chöìng vêîn rung àuâi khïì khaâ. Bñnh cau mùåt phaát vaâo àuâi hùæn, döîi:

- Ai thïë baão cho töi biïët, khöng coá töi vaâ chõ Hai ài xem haát bêy giúâ.

Hùæn phaãi noái ngay:

- Laâm gò maâ noáng thïë! Àïí ngûúâi ta coân nhêëp gioång naâo.

Hùæn ngûâng laåi, uöëng hïët cheán nûúác, röìi khïì khaâ thuêåt laåi caái sûå gùåp gúä may mùæn àaä laâm hùæn khoan khoaái cho Bñnh nghe:

- Töëi höm kia töi vaâ thêëy thùçng "dooác"1 ra Tên àïå khaám theã xong thò gêìn mûúâi giúâ. Töi àaä àaåp xe vïì àïën nûãa àûúâng thïë naâo laåi

1 Dooác: phuå mêåt thaám.

NGUYÏN HÖÌNG 108

rúá ngay àûúåc böën ngûúâi khöng theã, maâ möåt trong boån àoá coá aán biïåt xûá múái thñch chûá.

Bñnh lùæng tai nghe, hùæn noái tiïëp: - Vaâ thùçng naây chñnh laâ thùçng maâ súã Mêåt thaám ngoaâi Haãi Phoâng àûúâng têìm naä riïët, song vêîn lêín traánh àûúåc. Bñnh bùn khoùn, vöåi hoãi: - Töåi gò thïë? Ngûúâi chöìng gêåt guâ àaáp: - Àuã moåi töåi, ùn cùæp, giïët ngûúâi, vaâ... - Vûúåt nguåc aâ? - Khöng, nhûng noá cuäng àaä nùm, saáu lêìn tuâ vaâ àaä ài Cön Lön. Bñnh noáng ruöåt: - Tïn laâ gò? - Noá lùæm tïn lùæm. Nhûäng Ba, Böën, Nùm, Saáu gò êëy nhûng tïn

chñnh laâ Nguyïîn Chñ Thiïån. Àïí ngaây mai, töi chúâ öng phoá trïn Haâ Nöåi vïì, töi lïn trònh, luác àoá luåc "phñch" ra xem thò roä tung tñch noá.

Bñnh böìn chöìn, àùæn ào hoãi chöìng: - Liïåu noá coá viïåc gò khöng?

Hùæn ta cûúâi nhiïìu hún, àùæc yá lùæm:

- Mònh aå, thïë naâo thùçng êëy cuäng bõ giao traã toâa aán Haãi Phoâng röìi laåi bõ ài àaây thöi. Coân töi thïë naâo chaã àûúåc tû "nöët" töët lïn Haâ Nöåi vaâ cuöëi nùm nay mûúâi phêìn chùæc chñn laâ àûúåc lïn ngaåch.

Bñnh caâng höìi höåp. Caái tïn Nguyïîn Chñ Thiïån biïët àêu khöng phaãi laâ caái tïn giaã coân caái tïn Nùm maâ chöìng Bñnh lûúäng lûå coá thïí laâ möåt nûãa caái tïn Nùm Saâi Goân cuäng nïn. Bñnh bûát rûát nhûng phaãi cöë neán sûå caãm àöång, hoãi möåt caách vêín vú:

- Tröng mùåt muäi noá coá ghï gúám khöng maâ noá tuâ nhiïìu thïë?

- Khöng! Thùçng naây nghiïån oùåt, gêìy goâ. Töi chó coân nhúá mùåt noá coá möåt caái seåo to trïn traán vaâ rêët nhiïìu seåo úã maá, úã cùçm.

Bñnh húi thêët sùæc:

- Caã traán, maá, cùçm cuäng coá seåo, chùæc noá bõ cheám nhiïìu lùæm?

- Àuáng thïë, chûá coân chùæc vúái chaã chùæc gò! êëy laâ noá coân quêën phu la che ài nhiïìu dêëu dao nûäa, nhûng nhòn àïën cùåp mùæt noá thò laåi

BÓ VOÃ 109

thêëy dûä hún. Thöi múå noá quaåt maân ài nguã, khuya röìi. Vûâa noái hùæn vûâa chó ra ngoaâi trúâi àaä lùång, sûúng àaä xuöëng mõt muâng.

Mûúâi möåt giúâ... Mûúâi hai giúâ... Gêìn hai giúâ thò aánh trùæng húi chïëch chïëch vïì phña têy, chiïëu

qua khung cûãa keáo möåt vïåt saáng daâi lïn bûác tûúâng trùæng àuåc cuãa gian xaâ lim vùæng veã.

Nùm... Nùm Saâi Goân boá göëi nhòn aánh trùng múâ laånh baáo trûúác nhûäng sûå tra têën khuãng khiïëp sùæp àïën vaâ Nùm laåi vaâo möåt núi maâ Nùm hïët hy voång trúã laåi cuöåc àúâi phoáng khoaáng.

- Cön Lön chùng? - Haâ Giang chùng? - Lai Chêu, Sún La chùng? Nùm Saâi Goân ruâng mònh, tûå hoãi röìi tûå traã lúâi: - Coá thïí! Trong ngûúâi Nùm böîng noáng bûâng lïn. Nùm thêëy lêìn naây sûå

giam cêìm khöí súã hún hïët moåi lêìn. Nùm vöåi àûáng dêåy, vuún vai thúã hùæt ra möåt caái thêåt maånh, àoáng laåi cuác aáo àoaån ài ài laåi laåi trïn saân xi mùng àïí traánh vaâ quïn nhûäng yá tûúãng töëi tùm ghï súå. Song nhûäng bûúác ngùæn nguãi quanh quêìn chó caâng laâm cho hai öëng chên Nùm raä rúâi, trñ naäo Nùm röëi beng, vaâ khung ngûåc leáp keåp thïm choái tûác dûúái laân khöng khñ laånh leäo nùång nïì.

Xaâ lim cuãa súã mêåt thaám Nam Àõnh maäi bêy giúâ múái khiïën Nùm ruâng rúån. Nhûäng chêën song sùæt to bùçng cöí tay, nhûäng bûác tûúâng daây queát hùæn ñn àen sò, nhûäng cuâm sùæt chùæc nõch cuãa xaâ lim A, xaâ lim B, xaâ lim Lö cöët trong Hoãa loâ Haâ Nöåi cuäng khöng àaáng khiïëp súå bùçng nhûäng bûác tûúâng xi mùng nhùén boáng cuãa xaâ lim súã mêåt thaám Nam Àõnh naây in aánh trùng xanh trong xanh boáng.

Nùm Saâi Goân chùåc lûúäi, ngöìi xïåp xuöëng saân laånh hún ûúáp nûúác àaá, dûåa lûng vaâo goác tûúâng. Têm trñ Nùm coân mïåt laã hún xaác thõt, Nùm chó coân àuã sûác dûúng àöi mùæt lúâ àúâ maâ nhòn boáng trùng trïn tûúâng, mùåc nhûäng hònh aãnh quaá vaäng nöíi lïn giûäa caái têm tûúãng u aám cuãa mònh.

Nùm möì cöi cha meå... Nùm khöng coá ai daåy döî... Nùm lang thang chùèng bao giúâ àûúåc coá cöng ùn viïåc laâm chùæc chùæn. Nùm ùn

NGUYÏN HÖÌNG 110

cùæp... Nùm bõ tuâ... bõ tuâ... bõ tuâ bõ tuâ... röìi bõ ài àaây... Nùm àûúåc goåi laâ anh chõ... Nùm lêëy Taám Bñnh...

Röìi àïën ngaây nay vò öëm yïëu nghiïån ngêåp, vò tònh thïë khoá khùn, Nùm phaãi rúâi Haãi Phoâng vïì Nam thò laåi bõ bùæt.

Bùçng êëy hònh aãnh, bùçng êëy nöîi niïìm, rêët nhanh choáng vaâ rêët roä raâng, liïn tiïëp nhau, thi nhau laâm tï taái caã loâng Nùm. Nùm mñm möi laåi, khoanh tay ra sau gaáy, ngaã àêìu thúã daâi.

Hún ba giúâ... Boáng trùng chó coân daâi bùçng caái thûúác keã trïn tûoâng xaám ngùæt,

nhùæc Nùm àïm khuya lùæm, gian xaâ lim sùæp töëi nhû mûåc. Chúåt tûâ àaáy trúâi im lùång vùèng lïn, chùæc úã gaác canh trong àïí lao

gêìn àêëy, nhûäng tiïëng kiïìng reâ reâ. Nùm buöìn baä vúái gaáo nûúác uöëng möåt húi gêìn hïët, röìi cêët gioång nheå nheå haát nöëi theo caái thanh êm rïìn rô àûúng dêìn tùæt kia:

- Anh àêy cöng tûã khöng "voâm" Ngaây mai "kïån rêåp" biïët "moám" vaâo àêu. ... Taám Bñnh chêåp chúân nguã böîng thûác giêëc, lùæng tai nghe.

Tiïëng haát bùçng caái gioång ngao ngaán khi xûa tûâng baâo xeá ruöåt gan Bñnh trong nhûäng giúâ vùæng veã chaán naãn úã nhaâ chûáa êëy, caái gioång àuåc lúâ lúâ, thï thaãm, riïng biïåt cuãa haång gaái baán trön nuöi miïång vaâ haång giai "du cön" anh chõ "chaåy voã" êëy, nghe rúån ngûúâi nhû möåt gioång hêëp höëi, quùçn quaåi àau thûúng vaâ tuyïåt voång.

Taám Bñnh ngöìi nhoãm dêåy. Tiïëng haát im lòm. Bñnh àïí hïët tinh thêìn múái thêëy chuát dû thanh phaãng phêët trong tiïëng gioá khuya uâ uâ. Bñnh bûúác vöåi xuöëng giûúâng, khöng kõp xoã deáp, múã nheå cûãa söí, ngú ngaác tröng. Trong maân sûúng baâng baåc hoaân toaân chòm trong giêëc nguã say sûa, khöng boáng möåt ngûúâi.

Nhûng... trong khoaãnh khùæc tiïëng haát laåi cêët lïn. Caái gioång buöìn thaãm êëy roä raâng vaâ vang lïn, toãa hùèn ra xa, laånh luâng hoang vùæng...

Àñch thûåc Nùm Saâi Goân röìi. Bñnh nûác núã, guåc àêìu bïn cûãa söí, nûúác mùæt roâng roâng long lanh, Bñnh traånh loâng tûúãng àïën bao nhiïu sûå àiïu linh bêëp bïnh, coá ùn ngaây naây khöng daám chùæc ngaây mai vaâ sûå töëi tùm nhú nhuöëc cuãa àúâi Nùm, möåt tïn "chaåy voã?, "anh chõ" àïën kyâ maåt löå. Bñnh caãm thêëy mònh tïå baåc vaâ Nùm Saâi Goân vò möåt cún giêån dûä ghen tûác ruöìng rêîy Bñnh thò khöng àaáng traách tyá naâo. Bñnh

BÓ VOÃ 111

caãm thêëy möåt nùm nay, mònh ïm êëm ung sûúáng coân Nùm thò cuâng cûåc khöí súã. Röìi Bñnh ruâng mònh quay mùåt ài, khöng daám tröng bêìu trúâi u aám sau nhûäng maãng mêy àen nhúâ vaâ möåt caãnh xa xöi àaây aãi caác keã ài àaây thoaáng hiïån ra trûúác nhûäng gioåt nûúác mùæt rûng rûng...

... Caánh cûãa sùæt nùång chõch cuãa xaâ lim vûâa heá múã, khoáa khöng kõp àoáng laåi, hai boáng àen àaä cùæm àêìu chaåy möîi luác möåt nhoã dêìn, röìi biïën mêët trïn con àûúâng xa tùæp.

NGUYÏN HÖÌNG 112

IV

Caái toa cuöëi cuâng cuãa àoaân xe lûãa chaåy vaâo boáng möåt rùång tre luâ muâ, vaâ Taám Bñnh buöng xong tiïëng kïu. Nùm Saâi Goân àaä bïë xöëc Bñnh lïn chaåy vuân vuåt, lêìn luát trïn con àûúâng ngoùçn ngoeâo bïn búâ ruöång. Vaânh trùng xanh nhúåt giaãi xuöëng caãnh vêåt chung quanh ga. Àùång xaá, àûúâng Haâ Nöåi Nam Àõnh, möåt laân aánh saáng laånh luâng, laâm gûúng mùåt Taám Bñnh caâng taái meát. Maáu úã baân tay Bñnh roã roâng roâng xuöëng vïå coã möîi luác möåt nhiïìu nhûng Bñnh mï man khöng biïët àau àúán laâ gò hïët.

Nùm Saâi Goân thúã khöng ra húi, möåt tay cùæp Bñnh ngang lûng, möåt tay cöë gùæng xaách va li nùång trôu. Gioá reát qua ruöång luáa vang àïën tai Nùm nhûäng tiïëng vu vu nhû coá lêîn nhûäng lúâi nguyïìn ruãa cuãa ngûúâi mêët va li vaâ cuãa caã haânh khaách trïn taâu.

Nùm Saâi Goân mïåt vaä möì höi nhûng neát mùåt vêîn lêìm lêìm khöng thay àöíi.

Àöå nûãa giúâ sau Nùm reä quùåt vaâo möåt löëi nhoã hún, hai bïn lúãm chúãm nhûäng àaám dûáa daåi um tuâm, thónh thoaãng saát vaâo nhau soaân soaåt. Röìi Nùm dûâng bûúác trûúác möåt gian nhaâ laá, caånh göëc àa cöí thuå. Caánh cûãa liïëp thoaáng múã. Nùm chui toåt vaâo. Mêëy tiïëng kïu mûâng rúä, khe kheä:

- Anh Nùm!

Nhûng tiïëng êëy àöíi gioång liïìn:

- Kòa chõ Taám!

Nùm Saâi Goân thúã höìng höåc khöng àaáp, buöng vöåi caái va li xuöëng àêët, röìi nheå àùåt Taám Bñnh trïn caái phaãn xeáp úã goác nhaâ. Àoaån, Nùm nùçm vêåt ra giûúâng bïn caånh. Hai Sún luöëng cuöëng vùån to ngoån àeân hoa kyâ giú soi, hùæn laåi kïu lïn:

- Chïët... anh Nùm úi! Chõ Taám sao thïë naây? Bêy giúâ Taám Bñnh húi tónh, àaä biïët àau, nhùn mùåt rïìn tiïëng:

BÓ VOÃ 113

- Anh Nùm! Anh Nùm! Dûát lúâi, Bñnh lúâ àúâ heá mùæt, nhûng chó thoaáng caái laåi nhùæm

nghiïìn, chên ruöîi cùng ra vúái möåt sûå buöët choái vö cuâng ran khùæp caãm giaác, Hai Sún dûåt dûåt vöåi àaám löng cu ly vaâ khua lêëy ñt maång nhïån, xeá khùn mùåt quêën chùåt baân tay Bñnh vúái hai võ thuöëc cêëp cûáu kia.

Bònh tônh hùèn, nùçm thùèng, rùng cùæn chùåt möi, cöë im lùång àïí Hai Sún dõt chöî àau. Nhûng maång nhïån vaâ löng cu ly thêëm maáu, ûúát suäng, cûá chûåc rúi buöåt ài. Hai Sún böëi röëi:

- Anh Nùm úi! Nguy quaá! Bñnh rïn ró kheä goåi: - Anh Nùm! Anh Nùm àêu röìi? Nùm nhoåc àûát ruöåt nhûng cuäng vuâng dêåy, chaåy àïën nêng caánh

tay Bñnh cho Hai Sún buöåc thuöëc. Lêìn naây caã lûúåt vaãi ngoaâi cuâng àêìm àòa maáu. Nùm Saâi Goân vöåi àaánh diïm àöët quyïín lõch têìu, lêëy taân àùæp vaâo chöî àau. Bñnh xoát xa nghiïën rùng nêng caánh tay lïn, nûác núã:

- Àïën chïët mêët thöi! Giúâi úi! Bñnh ngûúác mùæt ai oaán tröng Nùm ngöìi phña trïn. Toaân thên

Nùm böîng rung chuyïín. Tûâ tûâ úã khoáe mùæt Nùm nûúác mùæt cuäng chaãy ra, long lanh.

Nùm khoác nhûng khöng coá tiïëng. Möi Nùm caâng mñm chùåt. Nhûäng gioåt nûúác mùæt noáng êëy theo nhau rúát àuáng xuöëng baân tay àûúng nhûác nhoái, Bñnh laånh dúåi hùèn ài. Sûå àau àúán cuãa Bñnh nhû biïën mêët vúái caã nhûäng gian nguy vûâa qua.

Gêìn àïën ga Àùång Xaá, trïn chuyïën xe chaåy suöët Haâ Nöåi Vinh, Bñnh vûâa nhêëc chiïëc va li cuãa möåt ngûúâi khaách ra ngoaâi àêìu toa thò Nùm Saâi Goân úã àêu chaåy laåi giùçng lêëy. Cuâng luác hai boáng ngûúâi mêåt thaám to beáo vuåt túái. Nùm Saâi Goân liïìn nùæm tay Bñnh, caã hai lao ngûúâi xuöëng àûúâng...

Thïë röìi Bñnh töëi tùm mùåt muäi maâ mï man cho àïën khi Nùm àùåt Bñnh trïn têëm phaãn àêy.

Taám Bñnh ruâng mònh, tay phaãi boáp chùåt caánh tay traái, nhùn hïët caã neát mùåt, Nùm liïìn vöî vöî ngûúâi Bñnh:

- Mònh úi! Mònh cöë cùæn rùng maâ chõu àau, saáng súám mai anh àoán ngay öng lang cho.

NGUYÏN HÖÌNG 114

Bñnh rñt tiïëng: - Chúâ khöng nhûác buöët lùæm mònh aå. Nùm Saâi Goân cuäng nhùn mùåt: - Thöi mònh cöë chõu vêåy! Nïëu phaãi gaánh nùång thò anh gheá vai

àúä höå ngay cho mònh chûá khöng àúâi naâo àïí mònh nhû thïë àêu!... Noái xong, Nùm àûa tay vuöët traán Bñnh, gaåt nhûäng súåi toác daán

trïn mi mùæt ra vaânh tai, röìi àúâ ngûúâi nhòn Bñnh nhû möåt pho tûúång àöìng.

Dûúái cùåp mùæt àùæm àuöëi tï taái cuãa Nùm, trûúác im lùång àanh laåi cuãa Nùm, Bñnh dêìn thiïm thiïëp.

Hún hai giúâ sau, maãng trúâi ngoaâi caánh àöìng àùçng cuöëi sên giûäa hai göëc gaåo suâ sò, caânh laá soaâ ra haâng mêëy thûãa ruöång, bùæt àêìu múâ múâ saáng. Nùm Saâi Goân ngûúác àêìu tröng, ngêìn ngaåi dùån Taám Bñnh:

- Thöi mònh chõu khoá nùçm möåt mònh úã nhaâ àïí anh ài àoán thêìy lang. Coân anh Hai Sún thò àaáp chuyïën taâu Haâ Nöåi saáu giúâ keão lúä viïåc.

Bñnh gêåt àêìu, nhûng chúåt nghô ra, Bñnh liïìn goåi giêåt Nùm laåi: - Thöi mònh aå! Àûâng ài nûäa! Nùm cau maây im lùång. Bñnh noái luön: - Em àaânh chõu àau, chûá múâi thêìy lang thò nguy hiïím lùæm. - Sao vêåy? - Hai vöën coá tñnh beáp xeáp, khaáo chuyïån, vêåy nhúä löå àïën tai

"cúám" mònh úã chöî naây thò khöën. Nùm vúä nheä, vöî vai Bñnh: - Mònh nghô phaãi àêëy, nhûng àïí mònh àau thïë kia àang têm

sao? Bñnh cûúâi nhaåt, ngùæt lúâi: - Àaä baão em chõu àûúåc. Nùm chùåc lûúäi: - Chaâ! Cûá àïí anh àoán thêìy lang cho mònh, nhúä "löå" thò anh

nhêån hïët laâ cuâng... Bñnh lùæc àêìu: - Em van mònh! Nghe em!

BÓ VOÃ 115

Dûát lúâi, Taám Bñnh nûúng nheå nheå caánh tay traái lïn, àûa mùæt nhòn baân tay bõ keåp xe dêåp naát cuåt mêët quaá nûãa, nhûác choái trong möåt lûúåt taân giêëy baãn vaâ hai lûúåt vaãi moãng.

Bñnh thúã daâi. Nùm traånh loâng, vuöët vuöët lûng vúå: - Àêëy mònh laåi àau lùæm phaãi khöng. Thöi anh ài múâi öng lang

ngay àêy. Bñnh mùæt long lanh: - Khöng! Àaä baão em khöng àau àúán gò hïët maâ! - Nhûng sao mùåt mònh cûá caâng taái ngùæt thïë kia? Taám Bñnh nhòn Nùm giêy laát múái noái: - Em chó buöìn.. buöìn vò tuáng thiïëu thöi. Non nùm nay ài "doåc"

gùåp nhiïìu phen gian nan quaá. Giaá trûúác kia... Àïën àêy, Bñnh rúm rúám nûúác mùæt. Nùm nao nao, chúâ Bñnh noái

tiïëp: -... Sau khi úã súã mêåt thaám Nam Àõnh ra, mònh nghe em, vúå

chöìng àûa nhau lïn Cao Bùçng, Laång Sún, hay ra Uöng Bñ, Höìng Gai tòm caách laâm ùn sinh söëng thò laâm gò nïn nöîi khöí súã gian nan nhû ngaây nay.

Nùm dùçn tiïëng: - Khöí quaá! Anh khöng muöën mònh nhùæc túái chuyïån êëy àêu.

Nghe noá chûúáng tai lùæm. Vêåy anh xin mònh tûâ rêìy trúã ài coân muöën laâm baån vúái anh giúâ naâo, ngaây naâo thò phaãi theo anh múái àûúåc.

Bñnh nûác núã: - Cho àïën chïët chùæc? - Àïën thò àïën! Vaã laåi ài "doåc" coá nguy hiïím gò lùæm maâ mònh lo

lùæng khiïëp súå. Minh khöng biïët û, nghïì gò, viïåc gò, coá gieo neo khoá khùn maâ ta theo àuöíi laâm àûúåc múái thñch chûá. Anh àaä àûát keä lûúäi dùån mònh, mònh vêîn quïn khöng nhaãy nghiïng ngûúâi vïì àùçng trûúác, möåt laâ traánh gioá taåt, hai laâ lêëy thùng bùçng, àïí àïën ngaây nay xaãy ra cú sûå naây, anh nghô thûúng, laåi vûâa giêån mònh.

Biïët mònh nhúä miïång, Nùm nùæm chùåt tay Bñnh dõu ngay nhúâi: - Giêån mònh thò ñt, thûúng mònh thò nhiïìu... Bñnh vö cuâng buöìn baä. yá Bñnh muöën hoãi Nùm: "Sao anh khöng

theo àuöíi möåt nghïì khoá nhoåc nguy hiïím khaác nhûng chên chñnh coá phaãi hún khöng?". Nhûng Bñnh khöng thïí vaâ khöng daám noái ra

NGUYÏN HÖÌNG 116

nhúâi. Bêët giaác Bñnh ngêíng àêìu lïn lúâ àúâ nhòn Nùm, thúã daâi möåt tiïëng nheå:

- Àaáng tiïëc! Nùm búä ngúä: - Caái gò, àaáng tiïëc? Taám Bñnh thêîn thúâ lùæc àêìu. - Thêåt àaáng tiïëc!

BÓ VOÃ 117

V

Möåt buöíi chiïìu gêìn taân, nùæng vaâng nhaåt, chên trúâi lùång leä múâ múâ sûúng.

Taám Bñnh àûáng úã àêìu toa chúã haânh khaách haång tû, trong caãnh vêåt bïn àûúâng thêëp thoaáng chêåp chúân trong aánh nùæng vaâ khoái sûúng. Giúâi töëi dêìn. Röìi mûa buåi. Gioá raâo qua nhûäng mùåt ruöång mïnh möng àen sêîm, taåt qua mùåt Bñnh nhûäng haåt mûa lêëm têëm. Bñnh neá luâi ngûúâi vaâo bïn cûãa löëi ra vaâo, àûa mùæt nhòn suöët möåt lûúåt:

- Phaãi cûá nguã cho roä say vaâo. Dûát lúâi, Bñnh cûúâi, Bñnh vui sûúáng thêëy daåo naây àöíi sang àûúâng

taâu Haãi Phoâng Haâ Nöåi vúå chöìng Bñnh "truáng" àûúåc luön, vaâ nhúâ nhûäng thuã àoaån àûa àoán cuãa Bñnh, cöng viïåc ïm nhû ru, "haâng" "tröi" khöng vêëp vaáp. Thêëy thïë, Nùm Saâi Goân chùåc lûúäi baão Hai Sún:

- Vïì ài "doåc" àûúâng naây nïëu khöng coá Taám Bñnh töi àïën boá tay mêët!

Nùm phaãi phuåc thêìm Taám Bñnh nhûäng khi Bñnh bònh tônh suy tñnh rêët choáng trong caác cún nguy hiïím. Nùm thêåt khöng ngúâ tûâ ngaây Taám Bñnh bõ keåp mêët möåt baân tay, Bñnh laåi trúã nïn möåt "bó voã" xuêët trêån gan trûúâng laå thûúâng.

... Nhû ngaây thaáng nùm múái röìi, Taám Bñnh khöng nhanh mùæt, khöng mau trñ khön thò Nùm Saâi Goân vûâa bõ bùæt, vûâa bõ àoân àau trïn möåt chuyïën xe lûãa rêët àöng.

Ngûúâi ta coân nhúá àïën ga Cêím giaâng coá möåt boån laái lúån hún mûúâi ngûúâi say rûúåu beát nheâ, chen nhau lïn taâu. Nhûäng hêìu bao xoác xaách tiïëng haâo caånh thùæt lûng laâm Nùm àûúng buöìn vò töëi qua thua soác àôa trêìn truåi, tónh hùèn ngûúâi, tûúi ngay neát mùåt.

Möåt luác lêu, Nùm giúã dao sùæp sûãa cùæt tuái möåt ngûúâi chuyïån huyïn thuyïn bïn caånh hùæn thò Bñnh ngùn laåi, baão kheä:

NGUYÏN HÖÌNG 118

- Viïåc gò phaãi vöåi thïë, hùéng "troâm" xem "so" naâo "tïî bûúáu" nhêët haäy "khai"1 naâo.

Noái àoaån Bñnh bêëm kheä Nùm Saâi Goân. - "Nhe" àùçng "hêåu àúám"2 anh Nùm! Nùm àûa mùæt nhòn theo möåt öng cuå giaâ nhêët trong tuåi êëy, thùæt

lûng luåa höì thuãy, mùåc aáo caánh luåa nêu, yá chûâng laâ truâm phûúâng laái lúån naây - àûúng xöëc hêìu bao àïëm tiïìn.

Nùm túâ giêëy baåc möåt àöìng, hai túâ giêëy nùm àöìng, non hai chuåc haâo vaán.. nhûäng giêëy baåc múái, nhûäng baåc haâo suãng soaãng nhû nhaãy muáa trûúác mùåt Nùm, Nùm cûúâi:

- ÛÂ nhó, tyá nûäa! Taám Bñnh cûúâi, àaáp laåi, hai tay vêîn uã trong möåt caái àêîy vaãi,

laãng ra khoãi chöî khaác. Nhûng chùèng phaãi Taám Bñnh khöng coá "khaách haâng" àêu, mùæt Bñnh tuy tröng ra ngoaâi, song Bñnh cûá luâi dêìn àïën bïn anh laái treã tuöíi ñt cûúâi, khû khû giûä möåt boåc tiïìn trong loâng. Tuy thïë anh cuäng lùèng lú lùæm, luön luön àûa mùæt liïëc Bñnh. Möîi lêìn Bñnh àïìu traã laåi möåt nuå cûúâi kñn àaáo.

Luác àoá öng laái giaâ vêîn say bûå, vêîn chuyïån troâ huyïn thuyïn, coân Nùm Saâi Goân àaä ngöìi saát caånh öng.

Böîng Nùm ruát lûúäi dao, nheå àûa cùæt tuái tiïìn cuãa öng giaâ. Tûác thò ngûúâi treã tuöíi àô thoäa noå àûáng vöåi lïn, vúá àoân öëng, giú thùèng caánh tay nhùçm àêìu Nùm giaáng xuöëng.

Bñnh xanh mùæt, lao nhanh ngûúâi chùæn ngay bûúác ngûúâi treã tuöíi, nhöí toeåt quïët trêìu vaâ kïu:

- Chïët, phang caã vaâo mùåt töi bêy giúâ. Laâm sao thïë naây?

Ngûúâi treã tuöíi bûåc tûác kïu lïn:

- Ö kòa!

Tiïëng "kòa" chûa buöng xong, àaánh caái vuát, Nùm Saâi Goân àaä cêìm tuái tiïìn chaåy ra cûãa toa röìi lao xuöëng àûúâng.

- Thïë laâ cö àïí keã cùæp xeão tuái tiïìn cuãa öng töi thoaát röìi! Bñnh trûâng mùæt:

1 Hùéng nhòn xem thùçng naâo nhiïìu tiïìn nhêët haäy cùæt naâo. 2 Nhòn àûâng sau lûng.

BÓ VOÃ 119

- Àêu keã cùæp àêu? Vaâ noá chaåy àêu? Ngûúâi treã tuöíi àoã mùåt: - Thöi khöng theâm noái vúái cö nûäa. Kheáo meâo! Bñnh ra daáng beän leän, luâi luäi vïì chöî ngöìi. Möåt luác sau, caã taâu

búát nhao nhao baân vïì chuyïån öng laái giaâ mêët hai chuåc baåc. Taám Bñnh àaä thoùæt xuöëng ga Àònh duâ vúái caái àêîy tiïìn cuãa anh chaâng noå, vaâ àïí laåi trong trñ nhúá anh möåt baâi hoåc vïì sûå àûáng àùæn trïn àûúâng trûúâng àaáng giaá cuäng non hai mûúi àöìng.

... Trúâi töëi êm u, gioá caâng rñt maånh, mûa thïm mau vaâ nùång haåt. Vuâng quï mïnh möng dêìn chòm hùèn trong sûúng múâ mõt. Möåt boáng ngûúâi tûâ àêìu toa àùçng kia ài túái, Bñnh ngêíng àêìu kheä goåi:

- Anh Nùm! Nùm thêìm noái: - Möåt "so sò". Dûát lúâi Nùm quay laåi lêëm leát nhòn: - So sò naâo? - So sò "trûng têíy" àùçng "hêåu àúám" mònh "tïî bûúáu"1 lùæm. - Sao anh khöng "loaåi tûúi"2. - "So hùæc" lùæm! Caá noá "diïëm" úã "dùæm thûúång"3 aáo ba-àúâ-suy cú. - Thò phaãi "khai"4 chûá sao. - Khöng thïí àûúåc, anh àïën gêìn noá, noá cûá laãng ài, maâ möåt "bó

àûúåi" 5 àïën bïn noá, noá àûáng yïn mònh aå... Taám Bñnh ngùæt lúâi: - Em hiïíu röìi. Nùm ài sang toa khaác, Taám Bñnh roán reán ài vaâo chöî ngöìi, khi

qua mùåt möåt ngûúâi àaân öng vêån êu phuåc. Bñnh àûa mùæt nhòn. AÁnh àeân àiïån trong toa khöng saáng lùæm, veã lùèng lú cuãa Bñnh àeåp dõu thïm. Ngûúâi àaân öng phûâng phûâng caã mùåt. Hùæn àûáng dêåy xöëc cöí aáo ba-àúâ-suy, keáo phu-la lïn quaá mang tai, theo nhanh Bñnh.

1 Thùçng ngûúâi ta diïån têy úã sau mònh nhiïìu tiïìn lùæm. 2 Loaåi tûúi: lêëy ngay. 3 Vñ noá dêëu úã tuái trïn aáo ba-àúâ-suy cú. 4 Khai: xeão, cùæt, raåch. 5 Bó àûúåi: Con àô.

NGUYÏN HÖÌNG 120

Àïën àêìu toa, Taám Bñnh àûáng laåi, tyâ tay lïn lan can thêín thú tröng. Hùæn liïìn nheå vöî vai Bñnh:

- Cö! AÂ em! Mûa reát thïë naây buöìn lùæm nhó. Bñnh móm cûúâi, nhñch nhñch ngûúâi ài khöng àaáp. "Laâm tiïìn

nhûng ra caái veã "boâ laåc" àêëy". Hùæn tûå nhuã. Röìi bùçng möåt gioång ïm aái nhûng söî saâng hùæn hoái:

- Coân veä sûå! Àûáng hùèn laåi àêy vúái töi röìi noái chuyïån coá phaãi vui khöng?

Vûâa noái hùæn vûâa vuöët lûng Bñnh têëm tùæc khen: - Chaâ! Xinh tïå! Àaáng yïu tïå! Bñnh gaåt tay hùæn: - Naây, treã con vûâa chûá! ... Trûúác coân thûa, dêìn thïm àêåm àaâ röìi àùçm thùæm. Vaâ Taám

Bñnh caâng chuyïån troâ, cûúâi cúåt khi thêëy hùæn cúãi phanh aáo ba-àúâ-suy ra àõnh choaâng lêëy ngûúâi Bñnh cuâng luác Nùm Saâi Goân nheå bûúác tiïën àïën. Nhûng, vêîn nhû khöng hay biïët, hùæn chó caâng mï mïåt, nhòn ngùæm àöi maá ûãng höìng cuãa Bñnh. Tay phaãi hùæn öm choaâng lêëy Bñnh, tay traái bñu lêëy caánh cûãa taâu àïí möåt bïn aáo khoaác trïî hùèn xuöëng.

Nùm Saâi Goân liïìn àûa lûúäi dao saáng loaáng nheå raåch caái tuái àûång vñ tiïìn.

Nhûng àêìu Nùm vûâa che khuêët aánh àeân vïåt möåt boáng töëi trïn mùåt Taám Bñnh, hùæn vuâng quay laåi tuám ngay àûúåc àêìu Nùm.

"Löå têíy". Bñnh liïìn nhaãy àaåi xuöëng àûúâng. Nùm nöíi xung thuêån tay löån

muäi dao àûa luön vaâo naách hùæn. Möåt tiïëng kïu ruá lïn! Nhanh nhû cùæt, Nùm ruát vñ tiïìn röìi lao mònh ra ngoaâi taâu.

BÓ VOÃ 121

VI

Hún hai thaáng nay trïn nhûäng chuyïën xe lûãa chaåy Haâ Nöåi Haãi Phoâng laåi mêët huát vúå chöìng Taám Bñnh.

Nhûäng lúâi kïu ca nguyïìn ruãa tuy àaä búát ài nhiïìu song möîi khi xe chaåy túái ga Cêím Giaânh, Àònh Duâ, Cöí Bi, haânh khaách vêîn coân ngúm ngúáp lo ngaåi. Hoå baão nhau keã naâo coá tiïìn, coá haânh lyá thò phaãi cêín thêån giûä lêëy, nïëu rúâi tay ra, laâ caác thûá àoá tuy khöng coá caánh nhûng seä bay ngay.

Röìi ngûúâi noå khoaác laác vúái ngûúâi kia, bõa àùåt ra lùæm chuyïån laå luâng maâ vai chuã àöång hoå chó biïët laâ möåt con vúå maãnh khaãnh xinh tûúi vaâ möåt thùçng chöìng xêëu xñ cûåc kyâ hung túån. Nhûäng chuyïån êëy àaä àïën tai súã mêåt thaám Haãi Phoâng vaâ Haâ Nöåi. Nhên coá nhiïìu ngûúâi khai trònh tiïìn vaâ haânh lyá bõ cûúáp tröëc tay, nïn trïn Haâ Nöåi phaãi hùèn mêëy "a-dùng" chuyïn doâ xeát, luâng bùæt cho kyâ àûúåc hai tïn búåm noå.

Nhûng thêëy boáng cúám chuâng sùn mònh raáo riïët, Nùm Saâi Goân vaâ Taám Bñnh liïìn nghó laâm tiïìn úã àûúâng böå, àöíi sang àûúâng thuãy.

Chùèng nhûäng vúå chöìng Nùm Saâi Goân, caã Tû-lêåp-lú, Ba Bay, Chñn Hiïëc cuäng àöíi nghïì, vò úã Haãi Phoâng ba gaä naây cuäng bõ súã mêåt thaám têìm naä riïët.

Thöi thò taâu naâo taâu êëy nhöån hùèn lïn, chùèng mêëy khi vùæng tiïëng kïu ca cuãa haânh khaách. Maåi baãn àaä töën cöng phu ngùn ngûâa tuåi Nùm Saâi Goân song khöng coá hiïåu quaã gò hïët, vò tuåi "quñt" taâu thöng lûng vúái caánh ài "doåc" nïn chó khaám lêëy lïå thöi.

Nhêët laâ taâu An Xûúng, hïî àöång noái àïën noá, nhûäng ngûúâi ài chuyïën Haãi Phoâng Nam Àõnh ngaây hai mûúi ba thaáng chaåp cuâng boån thuyã thuã àïìu nhúá ngay öng cuå giaâ keâm nheâm bõ mêët cùæp, lïëch thïëch öm àûáa beá vûâa ài mïëu maáo. Chuyïën taâu êëy, boong trïn boong dûúái àöng nghõt haânh khaách vaâ haâng hoáa. Tiïëng cûúâi noái öìn aâo vaâ tiïëng maáy chaåy êìm êìm huyïn naáo nhû caái chúå to vïì ngaây höåi.

NGUYÏN HÖÌNG 122

Àïm khuya röìi haânh khaách vêîn coân troâ chuyïån troâ ran ran. Hoå noái nhûäng chuyïån khöng àêu, tûâ àúâi Tam hoaâng, Nguä àïë, nhûäng chuyïån bõa àùåt, yïu ma, thêìn quyã àïí cho qua möåt àïm àùçng àùéng. Coá lùæm cuå giaâ nghïînh ngaäng, cêu àûúåc cêu chùng, cuäng cöë lùæng tai nghe vaâ nhiïìu ngûúâi àaân baâ cho con buá mï chuyïån quaá quïn caã con nùçm trong loâng àaä nguã maâ khöng keáo yïëm xuöëng. Coá lùæm cö gaái lú àaäng ngaã hùèn cùåp àuâi lïn ngûúâi nùçm bïn.

Cuâng luác êëy, àùçng cuöëi taâu, hún mûúâi ngûúâi quêy troân lêëy caái baân àeân baây goån trïn chiïëc chiïëu heåp. Hoå göëi àêìu lïn àuâi nhau nhû nhûäng cùåp tònh nhên êu yïëm. Khoái thuöëc laâm hoå khöng quaãn gò quêìn laânh aáo raách, hay giaâ treã, hay àaåo maåo, böëp chöëp, maâ chó biïët coá ngoån àeân thon thon thónh thoaãng húi rung rung trong chiïëc chuåp bùçng voã chai cùæt ngùæn, vaâ àiïëu thuöëc thúm tho phên phaát sao cho àaáng vúái söë tiïìn tûâng ngûúâi boã ra mua.

Möåt ngûúâi àaân öng àûáng tuöíi nùçm àöëi diïån ngoån àeân, keáo xong àiïëu saái nhêët thò ò aåch nhoãm dêåy, tûå roát nûúác uöëng vûâa cêët gioång nheâ nheâ noái:

- Cuå phoá Töëng nguã röìi aâ? Cho vaâi cêu Bao Cöng kyâ aán hay Voä Toâng saát têíu ài chûá?

Öng cuå thúå caåo giaâ nùçm bïn kia lim dim mùæt, àaáp: - Múái coá mûúâi àiïëu húi àêu maâ chuyïån troâ! Möåt ngûúâi khaác vöåi hoãi: - Vêåy thò bao nhiïu böë giaâ múái àuã? - Ñt thöi, mûúi mûúâi lùm àiïëu nûäa... Nùm Saâi Goân àûa mùæt nhòn coáng thuöëc, cûúâi tûå nhuã: - Dïî thûúâng cuå àõnh huát hïët phêìn moåi ngûúâi chùæc. Húi gò maâ

quyá thïë! Nhûng öng cuå thúå caåo giaâ chó keáo thïm hai àiïëu nûäa röìi khöng

àúåi ai giuåc cuå cuäng tûúi tónh kïí caái aán Quaách Hoeâ maâ cuå khoe laâ möåt caái aán ly kyâ nhêët trong thïë gian naây cho moåi ngûúâi nghe. Tuy gioång cuå phïìu phaâo nhûng öng cuå nhúá dai vaâ noái rêët coá duyïn. Àïën àoaån naâo quan troång, cuå noái rêët thong thaã vaâ chïm vaâo nhûäng cêu hoãi hoám hónh:

- Töi àöë caác ngaâi Bao Cöng seä xûã ra sao? Ai ngûúâi taâi àaãm daám nhêån lêëy viïåc êëy! Caái caãnh quyã khoác, thêìn sêìu kia coá laâm chuyïín àûúåc Quaách Hoâe khöng?

BÓ VOÃ 123

Chùèng nhûäng ngûúâi huát, caã nhûäng ngûúâi chung quanh cuäng chùm chuá nghe. Mêëy öng giaâ ngöìi gêìn àêëy gêåt guâ thi nhau taán tuång caái taâi cuãa àêëng minh quan noå, vaâ vaåch nhûäng aán maâ caác quan ngaây nay kheáp oan cho ngûúâi laâng mònh, ngûúâi hoå mònh.

Öng cuå phoá caåo giaâ àûúåc hoå khen núã nang caã khuác ruöåt, gêåt guâ: - Àêëy caác ngaâi xem, caác quan aán bêy giúâ thuêìn cöng minh nhû

thïë àêëy! Möåt cuå giaâ öm àûáa beá con trong loâng, ngöìi sau lûng Nùm Saâi

Goân thêëy lúâi mai móa cuãa ngûúâi noái chuyïån húåp vúái caãnh ngöå mònh liïìn xen nhúâi:

- Phaãi! Giúâ thò lùæm quan cöng minh lùæm. Cöng minh àïën nöîi nhiïìu keã, nhaâ khöng coá maâ úã, baát khöng coá maâ ùn, vúå lòa chöìng, böë boã con, nhûng chùèng daám heá rùng kïu nûãa nhúâi, vò kïu vaâo àêu? Ai nghe cho?

Cuå naây dùçn doåc noái, veã mùåt buöìn rêìu vö cuâng, nhaác nom qua öng cuå phoá caåo giaâ aái ngaåi hoãi:

- Cuå noái thïë chùæc hùèn nhaâ cuå coá ngûúâi bõ bùæt búá oan uöíng chûá gò?

Cuå giaâ öm thùçng nhoã gêåt àêìu, thúã ra möåt caái àaáp: - Phaãi cuå aå! Töi mêët caã cú nghiïåp, töën keám túái baåc nghòn, ruát

cuåc vêîn phaãi chõu bao nhiïu sûå oan ûác, àau àúán thïë múái chua xoát chûá!

Hai tiïëng baåc nghòn loåt vaâo tai Nùm Saâi Goân, Nùm quay ngay lûng nhòn cuå giaâ. Hùæn thoaáng nhêån ra caái aáo nhiïîu loát vaâ caái voâng baåc cuãa thùçng beá nùçm trong loâng cuå. Noá baão nhoã vúái Nùm rùçng: "Cuå laâ möåt keã giaâu ngêìm àêëy". Nùm liïìn múâi öng cuå xúi nûúác, huát thuöëc, vaâ ngoã yá muöën biïët ngûúâi nhaâ öng cuå bõ oan uöíng ra sao. Cuå giaâ chöëi tûâ khöng huát thuöëc chó xin möåt cheán nûúác uöëng. Uöëng xong öng cuå thuêåt ngaânh ngoån caác nöng nöîi cuãa mònh cho Nùm Saâi Goân cuâng mêëy ngûúâi nùçm bïn baân àeân nghe.

Nguyïn cuå coá möåt ngûúâi con trai nùm nay hai mûúi taám tuöíi, múái lêëy vúå, àûáa beá cuå bïë àêy laâ con ngûúâi êëy. Höìi baãy, taám nùm trûúác, vò laâm ùn úã nhaâ quï vêët vaã maâ chùèng àuã nuöi thên, con cuå phaãi boã laâng ra ngoaâi Uöng Bñ laâm phu.

Trong böën, nùm nùm, con cuå daânh duåm àûúåc ñt tiïìn, hùæn beân cûúái vúå, thöi laâm phu, xoay ra buön baán. Vúå chöìng baão nhau laâm ùn

NGUYÏN HÖÌNG 124

daânh duåm, trong hai nùm têåu àûúåc möåt gian nhaâ vaâ múã to thïm cûãa haâng. Ngúâ àêu, thaáng taám vûâa röìi, möåt hiïåu têy buön úã Haãi Phoâng trònh súã mêåt thaám bõ mêët tröåm hún hai trùm thûúác luåa vaâ hai hoâm bñt têët. Ngûúâi ta bùæt ngay àûúåc àûáa ùn tröåm! Khi tra hoãi noá, noá khai gûãi úã nhaâ con giai cuå. Ngûúâi ta khaám xeát nhaâ con cuå rêët kyä nhûng chó thêëy vaâi chuåc bñt têët cuâng möåt kiïíu vúái thûá mêët ài. Con cuå nhêët àõnh chöëi caäi. Thùçng ùn tröåm kia nghe àêu chuã noá cuäng laâm mêåt thaám vaâ khöng hiïíu vò leä gò cûá möåt mûåc nhêån con cuå laâ àöìng àaãng vaâ khai rùçng xûa nay lêëy àûúåc àöì vêåt gò cuäng gûãi con cuå baán höå.

Cuå àûúåc tin êëy ra ngay Uöng Bñ thùm con. Túái núi thò con àaä bõ giaãi ài Haãi Phoâng töëng lao. Cuå vaâ con dêu nhùåt nhaånh thu xïëp àûúåc àöìng naâo àïìu chaåy thêìy kiïån, lïî laåt quan noå, quan kia caã. Song cöng viïåc möåt ngaây möåt keáo daâi maäi ra, hún böën thaáng röìi maâ con cuå chûa àûúåc giêëy goåi àùng àûúâng. Röìi phêìn vò uêët ûác, lo lùæng, phêìn vò caãnh tuâ töåi khöí súã àêìy àoaå, con cuå ho ra maáu chïët úã trong àïì lao. Àûúng khi böëi röëi êëy, ngûúâi con dêu laåi àêm ra vêín vú, öëm yïëu cuäng chïët nöët, àïí laåi cho cuå àûáa beá chûa àêìy ba tuöíi naây.

Noái àïën àêy nûúác mùæt cuå traân trïì, cuå nghiïën rùng nguyïìn ruãa caái àûáa gian aác gieo tai, gieo vaå cho cuå vaâ oaán traách öng trúâi àöåc àõa núä loâng phaá tan gia àònh cuå, giûäa caái tuöíi giaâ gêìn àêët xa giúâi naây.

Nghe cuå giaâ kïí lïí than thên, ai cuäng toã yá thûúng haåi cho cuå. Möåt ngûúâi hoãi: "Thïë coân ngûúâi con dêu chïët ài, coân àöìng naâo àïí laåi cho öng chaáu khöng?"

Cuå chêëm nûúác mùæt àaáp: - Coá vaâi chuåc baåc thöi, maâ trûúác kia cûãa haâng àaáng giaá tiïìn

nghòn àêëy. Möåt ngûúâi khaác vöåi an uãi: - Thöi cuå àûâng phiïìn nûäa, vui veã chùm lêëy àûáa beá, lúán lïn thïë

naâo noá cuäng traã nghôa cho böë meå noá. Lúâi noái laâm cuå caâng ûáa nûúác mùæt. Röìi cuå öm laåi chaáu vaâ quêën

chùn cho noá. Caánh tay cuå nhêëc lïn àïí löå möåt boåc vaãi nùçm goån trïn àêìu göëi.

Nùm Saâi Goân liïëc mùæt nhòn, tûúãng tûúång ngay ra moán tiïìn vaâ nhûäng thûác quyá giaá maâ vò e ngaåi öng cuå khöng muöën noái thêåt. Hùæn mûâng rún, thónh thoaãng thên roát nûúác múâi cuå giaâ uöëng. Öng cuå bïë chaáu ngöìi dûúái chên Nùm vûâa uöëng nûúác vûâa têëm tùæc khen Nùm:

- Öng tûã tïë quaá! Cho töi uöëng cheâ taâu àïën no chùæc?

BÓ VOÃ 125

Nùm Saâi Goân cûúâi: - Coá gò àêu! Cuå cûá tûå nhiïn chuyïån troâ xúi nûúác. Vúái chuáng töi

chó lêëy thïë laâm vui thöi. Nghe Nùm noái, öng cuå caâng gêåt guâ, mùåc Nùm vuöët ve àuâa búän

vúái àûáa chaáu beá ngöìi trong loâng. Nùm trûúác coân xoa maá noá, xoa lûng noá, dêìn dêìn khùæp ngûúâi noá, röìi àïën caái boåc kia...

Saáng höm sau khi taâu àöî bïën Nam Àõnh, ngûúâi ta thêëy öng cuå giaâ ruä rûúåi thúã khöng ra húi, lïëch thïëch öm àûáa chaáu beá chaåy khùæp moåi chöî trong taâu. Ngûúâi ta àoán hoãi cuå thò cuå taái mùåt traã lúâi möåt cêu ngùæn nguãi:

- "Noá" mêët röìi! Khöng ai hiïíu "noá" laâ caái gò. Nhûng nïëu ngûúâi ta laâ Taám Bñnh

vaâ hoãi Nùm Saâi Goân thò ta seä biïët roä noá laâ caâi boåc coá hai àöi hoa tai, böën chiïëc voâng xuyïën vaâ möåt nghòn höåt vaâng goái vúái böën chuåc baåc vaâ möåt laá thû cuãa ngûúâi meå chïët àïí laåi dùån doâ öng cuå böë chöìng cöë deåp nöîi buöìn maâ chùm nom lêëy chaáu beá... Öng cuå nïn tûå nuöi nêëng lêëy chaáu thò hún vaâ phaãi tiïu pha deâ dùåt, keão öng thò àaä baãy, taám mûúi tuöíi giaâ, chaáu thò trûáng nûúác, hoå haâng laåi khöng coá, nïëu hïët tiïìn khi chaáu haäy coân thú êëu thò öng biïët tröng cêåy vaâo ai.

NGUYÏN HÖÌNG 126

VII

Nùm Saâi Goân cêìm cöëc rûúåu àùåt trûúác mùåt Bñnh, gùæp miïëng gaâ raán boã vaâo baát Bñnh, röìi cuâng boån Tû-lêåp-lú cûúâi phaá lïn. Tiïëng cûúâi cuãa mêëy ngûúâi phuát chöëc bõ tiïëng phaáo ran úã ngoaâi phöë aát ài. Nùm noái thêåt to nhûng Bñnh vaâ boån Tû-lêåp-lú chó loaáng thoaáng nghe thêëy:

- Hoå àûúng ùn mûâng tïët àêëy! Chuáng ta... aâ... mònh... aâ... chuá... tû... chuá Chñn... chuá Hai "riïîn"1 cho thêåt sûa2 vaâo... àïí... aâ àïí... mûâng nùm múái... mau naâo.

Khoái phaáo vaâ hûúng hoa cuác tûâ ngoaâi vûúân traân vaâo nhaâ laâm Bñnh caâng bûâng bûâng. Hûáng trñ, Bñnh nêng cao cöëc rûúåu mai quïë löå cûúâi noái:

- Thïë thò mònh vaâ chuá Tû cuâng uöëng naâo! Dûát lúâi, Bñnh húi ngaã àêìu, chun muäi laåi, lim dim mùæt, túåp möåt

húáp thêåt to. Men rûúåu böëc lïn thùæm caã khuön mùåt traái xoan vaâ long lanh cùåp mùæt. Àöi hoa tai Nùm keáo laåi cho Bñnh, oáng aánh êín hiïån dûúái maái toác àen mûúåt, caâng tùng thïm nhûäng neát tûúi saáng. êëy laâ vúái moán tiïìn baán söë vaâng lêëy àûúåc cuãa öng cuå giaâ, Nùm Saâi Goân chó sùæm cho Bñnh ñt quêìn aáo, coân thò Nùm àaánh baåc thua hïët, chûá nïëu Bñnh àoâi may mùåc vaâ trang àiïím nhû ngûúâi khaác thò tïët nùm nay chùæc Bñnh coân treã àeåp hún.

Nùm Saâi Goân nöìng naân nhòn vúå, nheå nheå vuöët maá Bñnh: - Naây chuá Tû, chuá xem vúå möåt "so chaåy" coá keám gò vúå möåt öng

hoaâng khöng! Taám Bñnh hùæt tay Nùm ài, lûúâm rêët yïu: - Hoaâng gò! Hoaâng thaáng nùm êëy aâ!

1 Riïîn: rûúåu. 2 Sûa: say.

BÓ VOÃ 127

Nùm vêîn laã lúi, vuöët ve: - Thöi laâm böå vûâa chûá! Thûã ngêîm daåo naâo laâm vúå so "cúám" vúái

ngaây nay laâm vúå thùçng Nùm Saâi Goân thò bao giúâ hún! Tû-lêåp-lú cûúâi ngêët: - Bao giúâ chõ Nùm chùèng sûúáng hún. Vò coá bao nhiïu tiïu bêëy

nhiïu, chûâng naâo cuäng vûâa, chûâng naâo cuäng ñt, khöng tñnh toaán bêìn tiïån. Nhêët laâ Nùm laâ dên chaåy voã möåt dên khöng yïu thò thöi, chûá yïu ai thò àïën thên mònh cuäng chùèng quaãn vaâ chùèng bao giúâ chõu giûúng mùæt ïëch nhòn ngûúâi tònh mònh boã mònh ài gùæn boá vúái ngûúâi khaác nhûäng khi mònh ba àaâo cuâng khöí, keám sùæc thua taâi.

Bñnh tï mï ngöìi nghe. Sûå vui sûúáng àûúng nhoám lïn trong loâng Bñnh phuát chöëc tan hùèn. Möåt yá nghô buöìn tiïëc thûúng nhúá vaâ bao hònh aãnh quï nhaâ, cha meå, chõ em, chuáng baån thoaáng qua têm trñ Bñnh nhû cún gioá laånh. Bñnh thêîn thúâ àûa mùæt tröng nhûäng aánh nùæng thoi thoáp coân lêëp laánh trïn khoám àaâo laá lùn tùn àùçng goác vûúân, tûúãng túái bao nhiïu sûå bêëp bïnh vaâ cuöåc àúâi cûá möåt ngaây möåt êm u heáo hùæt, khoá maâ coân hy voång thay àöíi àûúåc.

Tiïëng phaáo roân raä laåi túái têëp ran lïn khùæp möåt vuâng. Dêîy phöë trong khoái phaáo thúm thïm mõt muâ, àêìm êëm, ïm àïìm.

Bñnh maãi nghô, tay vêîn giûä cheán rûúåu khöng, ngûúâi ngêy ra. Nùm Saâi Goân vöî vai, cûúâi:

- Kòa! Àûa anh roát rûúåu röìi uöëng nûäa ài chûá. Taám Bñnh giêåt mònh, Hai Sún nhaáy Nùm. - Chõ êëy vúâ say àïí anh bïë vaâo giûúâng àùåt lêëy.

Nùm gêåt guâ nhùn nhúã gheá tai Bñnh noái thêìm nhûng cuäng àïí cho moåi ngûúâi nghe roä.

- Ai laåi thïë? Phaãi uöëng hïët chai rûúåu kia röìi muöën gò thò muöën mònh nhó?

Bñnh chúáp mùæt cuái àêìu tröng xuöëng cheán rûúåu caån. Nùm tûúãng Bñnh vui sûúáng nïn beän leän, beân xoa lûng Bñnh:

- AÂ anh hùéng xïëp caái chuyïån êëy ài mònh nheá. Vêåy chuáng ta roát rûúåu thïm uöëng ài, vui ài, keão ñt lêu nûäa hïët tïët, xuên hïët, chuáng ta coá muöën cuäng chùèng laâm sao coá àûúåc caái ngaây thû thaã êëm cuáng naây maâ ùn uöëng say sûa.

Chñn Hiïëc gêåt gêåt, noái theo:

NGUYÏN HÖÌNG 128

- Phaãi àêëy! Anh Nùm noái phaãi àêëy. Chó àïën muâng mûúâi hay mûúâi rùçm chuáng mònh laåi xuöi ngûúåc, nay Nam Àõnh, mai Haãi Phoâng, ngaây kia Haâ Nöåi, lo cuöëng voá vò "laâm tiïìn" vò "cúám" vò hoãa loâ. Vêåy àûúåc nhûäng luác röîi raäi naây töåi gò ta khöng nöëc rûúåu cho tuáy luáy caân khön.

Chñn Hiïëc ngûâng laåi, goåi Taám Bñnh: - Kòa chõ Taám ngöìi thûâ ngûúâi nghô gò àoá? Khöng ùn uöëng, chuáng

töi ùn uöëng xong keáo anh êëy ài chúi laåi kïu. Bñnh gûúång tûúi neát mùåt: - Vêng caác chuá cûá ùn uöëng ài, cûá chuyïån ài, töi xuöëng bïëp àêy

àïí hêm qua nöìi caâ ry, lêëy thïm caái àuâi gaâ, khöng thûác nhùæm coân ñt quaá.

- Phaãi, phaãi lùæm mau lïn mònh aå... Taám Bñnh vöåi vaâng xuöëng bïëp. Bñnh vûâa bûúác khoãi ngûúäng cûãa,

nûúác mùæt àaä ûáa ra, chan hoaâ. Qua nhûäng gioåt nûúác mùæt àêìm àòa, Bñnh thêëy hiïån vuåt ra möåt caãnh mõt muâ, buöìn teã trong lúáp tre xanh rò úã àùçng tñt xa... laâng Soâi! Laâng Soâi!

...Saáu nùm àaä qua... lêu biïët bao... daâi biïët bao! Maâ biïët àïën bao giúâ Bñnh múái coá àûúåc möåt cuöåc àúâi trong saåch ïm àïìm nhû cuöåc àúâi cuãa moåi ngûúâi trong buöíi àêìu xuên?

Khoá lùæm. Nïëu Nùm Saâi Goân vêîn coân söëng vaâ vêîn yïu thûúng Bñnh. Nïëu àûáa con Bñnh vêîn biïåt tùm tin tûác. Nïëu cha meå Bñnh vêîn cuâng laâng nûúác, àinh ninh Bñnh laâ möåt sûå xêëu xa gúám ghiïëc cêìn phaãi xa laánh.

Hún nûäa, nïëu Bñnh coân lêëy tònh thûúng yïu cuãa Nùm àïí an uãi mònh nhûäng luác böëi röëi chaán naãn vò nhûäng kyã niïåm thaãm khöëc... sûå lûâa döëi cuãa "tham Chung"... baán con... vúå thùçng treã tuöíi àöåc aác vaâ thùçng khöën naån noå, súã cêím, nhaâ Luåc xò, muå Taâi - sïë - cêëu... cûá àïën vêy boåc töëi tùm caã têm trñ Bñnh.

Hún thïë nûäa nïëu Bñnh caâng yïu thûúng Nùm Saâi Goân, caâng thùæt chùåt laåi vúái Nùm vaâ theo Nùm maäi maäi.

AÁnh chiïìu vaâng àaä xanh nhaåt röìi dêìn lêîn vúái sùæc lam nhuöåm maân sûúng.

Caánh àöìng bïn söng chaåy daâi theo chên àï biïën thaânh möåt biïín khoái hûúng rung àöång. Nhûäng cuåm tre lú thú chó coân laâ nhûäng boáng lúâ múâ, nhòn nhûäng àaám löng chim phêët phúái tan taác...

BÓ VOÃ 129

Taám Bñnh laånh tï caã têm trñ. Mïåt moãi, Bñnh dûåa lûng vaâo bûác vaách, lim dim mùæt, thêîn thúâ nhòn boáng töëi traân ngêåp moåi núi moåi chöën.

Tiïëng phaáo laåi túái têëp vang khùæp möåt vuâng. Taám Bñnh giêåt mònh. úã nhaâ trïn, loaáng thoaáng tiïëng Nùm àûúng leâ nheâ hoâ rûúåu vaâ goåi lêëy thûác nhùæm thïm. Vöåi vaâng Bñnh chaåy vaâo bïëp, chêët thïm cuãi, àùåt chaão múä lïn, röìi cuái raåp xuöëng thöíi cho ngoån lûãa beán túái lûúåt maåt cûa rùæc chung quanh bïëp.

NGUYÏN HÖÌNG 130

VIII

Taâu An Xûúng rúâi bïën Nam Àõnh tûâ höìi mûúâi giúâ saáng... Tuy nhùçm vaâo ngaây 16 thaáng giïng, coá nhiïìu núi múã höåi heâ

àònh àaám, nhûng haânh khaách vêîn vùæng tanh. Ngoaâi vaâi chuåc ngûúâi úã boong trïn, chó coân thêëy leã teã saáu, baãy ngûúâi àaân baâ buön chuyïën trêìu voã mïåt moãi nùçm bïn nhûäng löì haâng xïëp gêìn buöìng maáy àùçng cuöëi boong dûúái.

Taâu chaåy thùèng möåt maåch túái bïën Quyá Cao múái àöî laåi mûúi phuát àïí ùn haâng röìi laåi chaåy. Àïën bïën Ninh Giang thò trúâi vûâa sêåp töëi. Quaá Ninh Giang möåt quaäng ngùæn thò trúâi töëi mõt muâng.

Sûúng vaâ gioá reát chuâm kñn caã doâng söng, caã caãnh vêåt bïn söng. Tiïëng maáy chaåy sònh sõch cuäng chùèng àuã laâm gúån àûúåc sûå hoang lùång. Ngoån àeân àoã bïn maån traái taâu giûäa lûúåt kñnh daây caâng múâ, thêëp thoaáng chiïëu nhûäng tia saáng uã ruä lïn rùång tre xanh thêëm möîi khi taâu àeâ con nûúác, hoùåc traánh nhûäng baäi, chaåy gêìn búâ. Nhûäng luác êëy, ngûúâi thuãy thuã àêm con saâo xuöëng söng röìi uïí oaãi ruát lïn àïí ào mûåc nûúác, vûâa àoåc nhûäng cêu tiïëng têìu bùçng möåt gioång ï a.

Taám Bñnh ngaáp vaâ bêëm Nùm Saâi Goân:

- Ài nguã thöi "so" êëy "hùæc" lùæm!

Nùm Saâi Goân àûa mùæt tröng vïì àùçng laái, chau maây àaáp:

- Noá "hùæc" nhûng noá lùæm tiïìn.

- Chùæc chùæn?

- Sao laåi khöng? Baåc trùm àêëy.

- Thïë cú aâ?

- Phaãi, töi nom thêëy raânh raânh noá nhêån tiïìn úã bïn Ninh Giang lïn khi töi xuöëng bïën êëy mua thuöëc phiïån. Nhûng Bñnh vêîn ra veã ngêìn ngaåi, Nùm Saâi Goân cau mùåt:

- Thöi mònh ài nguã trûúác vêåy.

BÓ VOÃ 131

Dûát lúâi Nùm quay laåi àùçng laái, chöî möåt ngûúâi vêån êu phuåc àûúng huát thuöëc laá.

Xa xa vaânh trùng nhúåt nhaåt heá lïn. Trûúác aánh lûãa lêëp laánh cuãa mêíu thuöëc laá, duâ ngûúâi vêån êu phuåc tòm mùæt àïën àêu cuäng khöng nhêån àûúåc mùåt Nùm. Vaã laåi ngûúâi êëy khöng àïí yá gò àïën Nùm hïët, nhûng vêîn àïí yá àïën caái vñ tiïìn nùçm trong tuái quêìn.

Nùm Saâi Goân cuäng huát thuöëc laá, saát caånh ngûúâi êëy xin diïm. Nùm thûã xem baân tay hùæn ta coá rúâi tuái khöng vò Nùm biïët chùæc diïm úã tuái êëy. Ngûúâi noå khöng chó àûa mêíu thuöëc, - àûa bùçng tay traái - röìi khi Nùm chêm lûãa xong, hùæn liïìn cêìm lêëy, keáo thïm möåt húi daâi, àoaån giú thùèng caánh vûát xuöëng söng.

Caái cûã chó tuy thûúâng nhûng vúái ngûúâi vêån êu phuåc lùång leä naây, Nùm thêëy ngûå möåt sûå giïîu cúåt hïët sûác kiïu cùng.

Nùm bûåc doåc, gùçn tiïëng: - Hay "so queáo" "sûãng möng"?1. Nùm cûúâi gùçn tûå traã lúâi luön: - Àúâi naâo mònh laåi "tröå" mònh àêy. Röìi Nùm chùæp tay sau lûng, ài ài laåi laåi, liïëc nhòn: - Vö ñch! Ngûúâi àoá caâng trêìm ngêm, baân tay phaãi cuâng êën sêu

trong tuái quêìn nhû bõ buöåc chùåt laåi vúái caái vñ. Chúåt Nùm nheå dûâng bûúác, nghiïng àêìu lùæng tai nghe ngûúâi vêån

êu phuåc noái möåt mònh: - Sùæp àïën bïën Cung àêy. Tûâng tiïëng möåt loåt vaâo tai Nùm, khiïën Nùm caâng noáng ruöåt.

Nùm hêåm hûåc nhòn àùçng xa túâ múâ saáng, trong daå böìn chöìn. Nùm ûúác gò taâu xö phaãi baäi chêåm laåi vaâi ngaây àïí moán haâng cuãa Nùm khöng thoaát àûúåc lïn búâ.

Non möåt giúâ sau taâu àïën bïën Cung, röìi quaá bïën Cung àïën Kiïën An, röìi quaá Kiïën An, vaâ chó coân àúåi múã cêìu laâ aáp bïën Haãi Phoâng. Luác êëy àùçng àöng saáng rûåc hùèn lïn maâ Nùm Saâi Goân vêîn maãi möët theo doäi.

Böîng tröëng ngûåc Nùm àêåp röåi lïn lïn vò vui sûúáng: miïång tuái quêìn ngûúâi êëy haá höëc àïí löå meáp vñ tiïìn bùçng da àen, vaâ caánh tay phaãi hùæn àûúng quay troân chiïëc muä daå.

1 Hay thùçng naây chöåt biïët.

NGUYÏN HÖÌNG 132

Nùm Saâi Goân tiïën bûúác ngay. Nhûng, tûå dûng ruöåt gan Nùm àau soùæn laåi. Nùm phaãi ngöìi xïåp xuöëng chiïëu, khöng sao gùæng àûúåc nûäa. Giûäa luác àoá Ba Bay huát xong, lïî mïî bï baân àeân úã àùçng cuöëi taâu ài laåi, tröng thêëy Nùm ngöìi xuyát xoa, liïìn vöåi hoãi:

- Anh Nùm sao thïë? Nùm dùçn tiïëng: - Khöng hiïíu töi ùn phaãi caái gò àöåc nïn tûâ töëi àïën giúâ laåi ngêm

ngêím àau vaâ giúâ thò töi àau buång quaá, chuá mau xuöëng boong dûúái baão nhaâ töi lïn cho töi dùån caái naây.

Ba Bay gêåt àêìu, ngûúâi vêån êu phuåc lêìn bûåc thang xuöëng boong. Nùm tröîi ngay dêåy, toan nöëi goát. Cuäng nhû lêìn trûúác, Nùm laåi phaãi ngöìi suåp xuöëng chiïëu - sûå àau àúán àöåt nhiïn noå choái tûác möåt caách khaác thûúâng.

Giêy phuát sau Taám Bñnh àem dêìu lïn xoa khùæp ngûúâi Nùm, Nùm dòu dõu beân bêëm Taám Bñnh, caã hai lêìn xuöëng, vûâa luác taâu sùæp sûãa aáp bïën.

Nhûng quaái laå, khi Nùm Saâi Goân súâ àïën caái tuái cuãa ngûúâi kia thò vñ tiïìn khöng coân àêëy nûäa, Nùm àaão mùæt tröng caã tuái aáo trïn, hai tuái aáo dûúái, Nùm súâ caã ba tuái: tuái khöng chó laâ tuái khöng.

Vêåy vñ biïën àêu maâ ngûúâi vêån êu phuåc àiïìm tônh thaãn nhiïn? Nùm Saâi Goân uêët lïn túái cûåc àiïím. Nùm nghiïën rùng gêìm kheä

trong möìm. Boåt meáp Nùm xuâi ra, hai mùæt long soâng soåc nhû naãy lûãa.

BÓ VOÃ 133

IX

Ba höm sau, luác Nùm Saâi Goân àûúng böng lún vúái möåt cö haâng mña, Taám Bñnh úã àêu chaåy laåi, nùæm caánh tay Nùm keáo àïën haâng nûúác gêìn àêëy.

Nùm toan hoãi, Bñnh troã möåt àûáa beá àang àoåc nhêåt trònh. Nùm Saâi Goân hiïíu yá, àïën bïn nghe. Àoá laâ möåt baâi lai caão nhû sau:

"Tïn töi laâ Trêìn Thiïåu Phuá úã söë 8, phöë Khaách Haãi Phoâng. Höm mûúâi taám thaáng giïng ta, töi ài taâu An Xûúng tûâ Ninh Giang ra Haãi Phoâng, coá àaánh rúi caái vñ trong àûång möåt theã tuây thên, möåt giêëy cùn cûúác vaâ ñt giêëy maá quan hïå. Ngaâi naâo bùæt àûúåc xin quaá böå àûa laåi nhaâ töi, hoùåc ai biïët ai bùæt àûúåc xin viïët thû baão töi, töi seä hêåu taå".

Nùm Saâi Goân hêìm hêìm ngay mùåt laâm Bñnh phaãi àûáng ngay caånh àïí àïì phoâng. Sau àoá, Taám Bñnh vöåi löi Nùm ra chöî khaác, vûâa ài vûâa nùæm chùåt caánh tay Nùm. Qua phöë Haâng Chaáo, qua cêìu Ca döng, vúå chöìng Nùm reä sang con àûúâng caånh nhaâ thûúng vïì löëi laâng An Dûúng.

Trúâi sêåp töëi. Gioá laånh cêët lïn. Rùång xoan reo aâo aâo bïn àûúâng. Húi men àaä búát raåo rûåc trong ngûúâi Nùm, Nùm nguöi cún giêån, bùæt àêìu thêëy reát, vöåt keáo cöí aáo daå chuâm kñn lêëy gaáy, àaánh diïm chêm thuöëc laá huát, àoaån baão Taám Bñnh:

- Àêëy mònh xem töi àoaán coá sai àêu!

Khöng àúåi giaã lúâi Nùm noái luön:

- Caái "caá" êëy bõ "möìi"1 mêët chûá khöng phaãi rúi mêët.

Bñnh ngúâ vûåc:

- Nhûng ai "möìi"?

Nùm Saâi Goân dûâng bûúác, cûúâi khanh khaách:

1 Caái vñ tiïìn êëy bõ moác mêët...

NGUYÏN HÖÌNG 134

- Biïët àûúåc thùçng naâo coân noái laâm gò?!!... Àïí chöìng im im, Taám Bñnh múái hoãi: - Naây mònh sao ngûúâi coá vñ khöng khai vñ bõ "möìi" vaâ noái àïën

moán tiïìn trong vñ? - Thïë thùçng cha êëy múái khön ngoan... Taám Bñnh ngùæt nhúâi: - Ngu chûá lõ! - Coá mònh ngu thò chúá! Noá khai àaánh rúi vaâ khöng noái àïën söë

tiïìn cöët àïí dûã keã naâo haám tiïìn chuöåc, àem caái vñ laåi vaâ noá, luác êëy khöng nhûäng noá doâ xeát àûúåc keã êëy, maâ moán tiïìn mêët ài chaã bao lêu cuäng seä tòm thêëy. Mònh khöng xem àêëy nhû baáo àùng cêu: "Ai biïët ai bùæt àûúåc xin viïët thû chó baão töi, töi seä hêåu taå" laâ noá ranh maänh lùæm.

Nghe Nùm Saâi Goân cùæt nghôa Taám Bñnh nhêån roä ngay. Bñnh thêëy duâ sao Nùm cuäng saânh soãi hún mònh nhiïìu, vaâ khi caãmthêëy thïë, Bñnh cùm húân hún Nùm.

- Mònh aå! Keã húát tay trïn mònh gúám thêåt! Nùm Saâi Goân cûúâi gùçn nöëi nhúâi Bñnh: - Vêåy phaãi sóa cho noá vaâi nhaát nïëu biïët noá laâ ai!... Taám Bñnh vöåi dõu ngay gioång: - ÊËy chïët, töi van mònh. Nùm khöng noái nûäa, im lùång bïn caånh Taám Bñnh. Àiïëu thuöëc laá

àaä chaáy hïët, hùæn àûa ngoán tay caái lïn miïång cùæn. Hùæn cöë nhúá xem chuyïën taâu êëy ngoaâi Ba Bay coân coá dên "chaåy" naâo khöng. Hùæn höìi tûúãng caái luác àau buång xong, hùæn cöë gûúång dêåy, mon men àïën gêìn ngûúâi vêån êu phuåc thò thêëy caã ba, böën tuái àïìu nheå thïnh. Caái vñ mêët röìi.

Nghô àïën àêëy, Nùm tûå nhuã: - Hay ta "soaång" vöåi quaá, roä súâ tay vaâo caái tuái coá vñ maâ nhêìm laâ

tuái khöng, àïí thùçng noå lïn búâ mêët vúái möåt "voã" naâo àêëy chùng? Nùm lùæc àêìu: - Khöng thïí thïë àûúåc! Hún hai mûúi nùm trúâi caái baân tay naây

noá thiïng lùæm, coá thïí naâo luá lêîn àïën nhû thïë àûúåc. Mêëy laåi coân mùæt ta, cùåp mùæt thiïn lyá nhaän naây, cuäng khöng khi naâo nhêìm lêîn nöët. Vêåy chó...

BÓ VOÃ 135

Nùm Saâi Goân liïìn ngùæt yá nghô bùçng möåt cêu hoãi àöåt nhiïn: - Naây mònh, höm êëy chó coá Ba Bay úã laåi huát thöi nhó? Bñnh ngêîm nghô möåt laát röìi quaã quyïët àaáp: - Phaãi. - Àuáng chûá? - Àuáng, töi nhúá rêët àuáng mònh aå. Nùm Saâi Goân liïìn thúã möåt caái àoaån gùçn tiïëng noái: - Gúá... úá... gúám... thêåt. Ba... a Ba Bay gúám thêåt! Tûác thò caái hònh aãnh Ba Bay khi phiïån phoá say sûa xong, ngêët

nghïíu êën tûâng têåp baåc giêëy vaâo tuái úã soâng Lyá Thanh ra, hiïån lïn rêët roä raâng trong trñ tûúãng Nùm, khiïën Nùm caâng tin thêåt Ba àaä àúä nheå caái vñ baåc kia, chûá khöng böîng dûng Ba laâm gò coá lùæm tiïìn maâ thua nhiïìu tiïëng baåc canh àïm trûúác to thïë? Baão cuãa Ba àûúåc àïí daânh coân laåi thò thêåt vö lyá hïët sûác, àöëi vúái hùæn, tuái coá bao nhiïu hùæn cuäng döëc ra hïët àïí ngöën vaâ phiïån phoâ.

Chúåt Nùm ngêíng àêìu lïn, nheo mùæt nhòn huát möåt boáng ngûúâi thêët thïíu trïn àûúâng vïì löëi bïën àoâ Niïåm. Nùm nghïín lïn nghiïng ngheá röìi heát lïn möåt tiïëng, cùæm cöí chaåy. Bñnh nhêån ra ngay laâ Ba Bay beân vöåi chaåy theo.

Thoaáng caái Nùm àuöíi kõp Ba. Ba chûa kõp quay àêìu laåi nhòn àaä bõ Nùm boáp chùåt cöí vêåt xuöëng àûúâng. Ba Bay uá úá muöën kïu song khöng sao cêët tiïëng lïn àûúåc vò hai baân tay sùæt cuãa Nùm khoaá khñt lêëy hoång.

Biïët àaä vúä chuyïån, Ba hïët sûác giaäy duåa khû khû giûä tuái tiïìn. Nùm noáng mùåt nghiïën rùng thoi luön ba böën chiïëc truáng maång múä Ba. Ba phaãi duâng têån lûåc àêëm traã vaâo mùåt Nùm. Nùm hoa caã mùæt vêîn khöng chõu buöng tay. Dûúái àêìu göëi Nùm, Ba Bay thúã khöng ra húi, xûúng ngûåc Ba nhû sùæp gaäy hïët mêët. Nhòn mùæt Nùm long soâng soåc, Ba Bay rúãn caã da thõt, caãm thêëy hïët moåi sûå ghï gúám sùæp xaãy ra.

Nhûng, Ba nhêët àõnh giûä chùåt vñ tiïìn. Coân Taám Bñnh run cêìm cêåp xanh mùæt nhòn chöìng vaâ baån chöìng vêåt löån.

Mêëy phen Nùm mñm möi thñch maånh khuyãu tay xuöëng cöí Ba, luöìn tay xuöëng lûng Ba, cöë lêåt sêëp Ba ài àïí ruát caái vñ tiïìn gaâi trong tuái dûúái naách aáo, nhûngNùm àïìu bõ Ba co àêìu göëi thuác vaâo chöî hiïím, Nùm Saâi Goân àaä söi maáu, ruát lûúäi dao giùæt úã bùæp àuâi ra giú thùèng caánh, dùçn tiïëng noái:

NGUYÏN HÖÌNG 136

- Coá àûa mau khöng? Ba Bay lùæc àêìu. Nùm Saâi Goân nghiïën rùng noái möåt lêìn nûäa. Caánh tay Nùm rung rung. Lûúäi dao nhoån lêëp laánh dûúái trùng

múâ... Taám Bñnh höët hoaãng chaåy xö àïën àõnh gúä höå cho Ba thò Nùm

liïìn hùæt bùæn vúå ài. Ba Bay thûâa cú toan giêåt lêëy dao, Nùm àaä àêm thùèng xuöëng ngûåc hùæn, chùèng àïí hùæn kõp cêët möåt tiïëng van lún xin nhûúång böå.

Maáu tûúi phoåt lïn, Nùm Saâi Goân nghiïng àêìu traánh, röìi böìi thïm möåt nhaát truáng cöí hoång Ba.

Ba trúån ngûúåc mùæt. Sau hai tiïëng ùçng ùåc, hùæn giaäy lïn möåt caái àoaån nùçm thùèng rùçng, caái vñ tiïìn giúâ múái rúi ra ngoaâi. Nùm ruát muâi xoa lau maáu àêîm baân tay, àoaån nhùåt vñ tiïìn nheát vaâo tuái vaâ kheä goåi Bñnh:

- Ba "cuã" röìi mònh úi! Bñnh chaåy laåi, cuöëng quñt lay ngûúâi Ba. Thêëy Ba cûáng àúâ, maáu

úã ngûåc, úã cöí hoång cûá tuön ra. Bñnh rñu lûúäi noái: - Thïë naây thò chïët caã mêët! Nghe Bñnh noái khöng nïn tiïëng, Nùm cûúâi röå lïn, röìi laånh luâng

xöëc Ba Bay lïn vai, chaåy luâi luäi vïì phña búâ ruöång têån àùçng xa. Maãnh trùng vûâa nhö ra khoãi àaám mêy xaám, truát xuöëng caãnh

vêåt möåt laân aánh saáng xanh trong xanh boáng lêîn vúái sùæc xanh àùåc cuãa ruöång rò raâo.

Taám Bñnh chó chûåc khuyåu xuöëng. Bñnh hoa mùæt tröng thêëp thoaáng trong sûúng xaác Ba Bay ruä trïn vai Nùm, Bñnh rúån caã ngûúâi, sûåc nhúá túái bûác tranh veä möåt ngûúâi töåi löîi luác chïët bõ ma quyã löi keáo ài. Bûác tranh naây treo trïn tûúâng úã buöìng öng cöë àaåo giaâ giaãi töåi cho Bñnh daåo nùm xûa.

Phuát chöëc caái vùæng lùång ïm àïìm cuãa àïm xuên trúã nïn laånh leäo, ghï gúám laå thûúâng. Bñnh thêëy noá baáo trûúác cho Bñnh röìi àêy, nhûäng sûå khuãng khiïëp thïë naâo cuäng àïën vúái Bñnh khöng thïí naâo traánh àûúåc.

BÓ VOÃ 137

X

Non möåt nùm trúâi röìi maâ aán maång Ba Bay chûa ra manh möëi. Röìi vò khöng thûa vaâ Ba Bay vöën laâ keã cön àöì nïn súã mêåt thaám cuäng chùèng chõu doâ xeát.

Nhûng caái chïët cuãa Ba vêîn maäi maäi laâm cho dên laâng Veãn, xoám Chúå con, vuâng An Dûúng baân taán nhûäng luác hoå lï la chuyïån vïì sûå giúâi coá mùæt hay khöng? Xûa nay vöën hoå gheát sùén Ba Bay, gheát ngon, gheát ngoåt, thaânh thûã khi thêëy Ba Bay chïët, hoå mûâng nhû múã cúâ trong buång. Chñnh möåt tay hùæn àaä laâm haåi bao nhiïu ngûúâi laâm ùn àêìu tùæt mùåt töëi, göìng thuï gaánh mûúán phaãi tan naát cûãa nhaâ khi bõ hùæn lûâa loåc bùçng caác ngoán cúâ gian baåc lêån.

Búãi thïë tuy Ba Bay chïët, hoå vêîn cûá xoi moái nhûäng sûå xêëu xa cuãa Ba. Nhûng naâo chó coá thïë thöi, hoå coân noái caånh noái khoeá nhûäng keã gian aác beâ àaãng vúái Ba. Lùæm phen nghe thêëy, Taám Bñnh chïët cay chïët àùæng trong loâng maâ phaãi cùæn rùng khöng daám heá nûãa nhúâi.

Ngaây laåi ngaây, Bñnh buöìn baä quaá. Caái chïët khuãng khiïëp kïët liïîu àúâi Ba Bay thûúâng aám aãnh têm trñ Bñnh. Lùæm àïm roâng raä Bñnh khöng thïí sao chúåp mùæt nguã àûúåc, tröng àêu Bñnh cuäng thêëy xaác Ba Bay ruä trïn vai Nùm dûúái boáng trùng nhúåt nhaåt.

Coá ngaây Bñnh boã caã ùn, Nùm hoãi taåi sao Bñnh chó noái laãng ra chuyïån khaác. Traái laåi Nùm Saâi Goân vêîn cûá nhû thûúâng, höm naâo khöng ài xoác àôa thò laåi huát thuöëc phiïån. Nhòn gûúng mùåt Nùm khöng nhûäng khöng thêëy löå veã gò bùn khoùn laåi coân sùæt siu khö khan thïm.

Bïn sûå thaãn nhiïn êëy, loâng Bñnh caâng túi búâi, Bñnh àinh ninh thïë naâo Bñnh vaâ chöìng cuäng bõ löå vaâ chõu töåi khöng biïët nùång àïën thïë naâo. Hún nûäa, Bñnh coá caãm giaác thêåt nhû Bñnh bõ tuâ röìi vaâ chó coân chúâ ngaây ài àaây hay lïn maáy cheám nhùæm mùæt chúâ chïët. Caâng ngaây Bñnh caâng raåc ngûúâi ài. Nùm thêëy vêåy àaä phaãi kïu lïn vaâ cöë eáp Bñnh uöëng thuöëc vaâ têím böí ùn uöëng.

NGUYÏN HÖÌNG 138

Möåt buöíi chiïìu kia. Möåt buöíi chiïìu muâa àöng, caác choâm cêy trïn rùång àöìi têån ven trúâi xa coân lûu luyïën giûä laåi nhûäng aánh nùæng vaâng àaä uáa. Nïìn trúâi xanh nhúâ thêåt laâ bao la, thêåt laâ hoang vùæng. Khöng möåt boáng chim bay ngang, khöng möåt êm vang naâo ngoaâi gioá buöìn tï taái cuãa chiïìu gêìn taân hùèn toãa ra khùæp vuâng quï vúái möåt sûå laånh luâng hoang vùæng mïnh möng.

Taám Bñnh àûáng tò tay vaâo lan can àùçng cuöëi taâu nhòn caánh àöìng àang tûâ tûâ luâi vaâo maân sûúng.

Böîng dûng trong giêy phuát, têm trñ Bñnh nhû saáng lïn, tûúi lïn, nheå nhaâng khaác thûúâng. Bñnh thêëy nhû gioá laånh àaä truát saåch moåi sûå röëi loaån töëi tùm trong ngûúâi Bñnh. Bñnh thêëy nhû àûúng söëng möåt cuöåc àúâi ïm àïìm trong saåch úã àêu àêy. Thêîn thúâ Bñnh tûå nhuã:

- Giaá luác naâo mònh cuäng àûúåc nhû luác naây coá phaãi sung sûúáng khöng?!

Nhûng khi Bñnh vûâa àûa maãnh gûúng ra soi thêëymùåt maây voä vaâng hùèn ài thò Bñnh lùæc àêìu:

- Maâ ta sung sûúáng àïí laâm gò? Con caái chaã coá, vaâ chùèng coân bao giúâ tröng mong coá àûúåc, cha meå thò têån tònh, vêåy chó thïm tuãi thên thöi. Vaã laåi biïët bao ngûúâi khöí súã vò ta vêåy ta cuäng phaãi khöí súã múái cên chûá?

Röìi Bñnh rúåi ngûúâi cuái tröng baân tay traái bõ xe keåp daåo xûa, nùm ngoán tay cuåt gêìn hïët, maâ ghï súå cho caái dêëu vïët maäi maäi xêëu xa cuãa àúâi mònh.

Bñnh lùæc àêìu toan nhùæm mùæt laåi àïí traánh nhûäng hònh aãnh töëi tùm hiïån ra thò Nùm Saâi Goân úã àùçng muäi taâu ài túái, khñt hai haâm rùng baão Bñnh:

- "Cúám" àêëy! - Thïë aâ? - Noá àõnh "töm"1 chuáng ta! - So naâo vêåy? - So mùåt ngûåa vaâ so Vinh. Bñnh giûä veã thaãn nhiïn:

1 Töm: bùæt.

BÓ VOÃ 139

- Vêåy àïën bïën Ninh Giang thò chuöîn. Nùm Saâi Goân àûa mùæt gúâm gúâm nhòn xung quanh, vöåi àaáp: - "Chuöîn tûúi"1 mònh aå! Vûâa dûát tiïëng Nùm àaä lao mònh xuöëng söng, cuâng luác hai ngûúâi

àaân öng chaå àïën bïn Bñnh dêåm chên noái: - Thïë noá tröën thoaát röìi! Haânh khaách àöí xö laåi, löë nhöë tröng ra doâng nûúác àen kõt cuöën

Nùm ài. Tröëng ngûåc Bñnh döìn dêåp, Bñnh lo ngaåi cho tñnh mïånh chöìng, nhûng Bñnh phaãi cöë trêën tônh àïí traã lúâi cêu hoãi cuãa ngûúâi coá caái khuön mùåt daâi, muäi göì vaâ huïëch giöëng mùåt ngûåa kia:

- Cö quen thùçng kia phaãi khöng? - Khöng! Töi khöng quen biïët gò hïët! Ngûúâi êëy trûâng mùæt nhòn Bñnh: - Roä töi vûâa thêëy cö noái gò vúái noá maâ. Taám Bñnh cûúâi nhaåt: - Töi laâ àaân baâ con gaái khöng quen thuöåc vúái hoå thò laâm gò coá

chuyïån maâ noái. Ngûúâi àaân öng àûáng caånh Mùåt ngûåa gúâm gúâm nhòn Bñnh. Bñnh

cuäng lûúâm traã, àoaån nguêy nguêíy ài xuöëng boong dûúái. Taâu vûâa cêåp bïën Ninh Giang, Bñnh thoát ngay lïn búâ. Qua khoãi

phöë búâ söng, Bñnh ngoaãnh cöí nhòn, khöng thêëy boáng hai ngûúâi mêåt thaám theo múái húi yïn têm.

- Huá vña! Bñnh noái thêìm, chûåc vaâo möåt nhaâ haâng cúm àïí troå thò Nùm Saâi

Goân úã àêu àïën vêîy goåi Bñnh. Nùm àaä thay böå quêìn aáo khaác vaâ khoaác möåt caái aáo túi ài mûa.

- Kòa mònh! Coá viïåc gò khöng? Nùm Saâi Goân lùæc àêìu: - Khöng! Vaâ mònh coân bao nhiïu tiïìn? - Nùm haâo thöi! - "Keåo hûåu"2 thöi aâ?

1 Chuöîn tûúi: tröën ngay. 2 Keåo hûåu: nùm haâo.

NGUYÏN HÖÌNG 140

- Noái döëi mònh laâm gò! Nùm Saâi Goân nhùn mùåt: - Thïë thò chuáng mònh phaãi cuöëc böå vïì Thaái Bònh mêët! Maâ ài

ngay bêy giúâ. - Sao thïë? Nùm Saâi Goân tröng quanh quêín: - Cêy1 ghï, anh laåi thêëy hai "so cúám" khaác. Nùm vûâa noái vûâa hêët haâm vïì phña möåt haâng cúm àaâng xa. Bñnh

cau maây baão Nùm: - Chuáng sùn riïët quaá mònh nhó? Bñnh böìn chöìn lo ngaåi, hay súã mêåt thaám àaä doâ xeát biïët vúå chöìng

Bñnh laâ thuã phaåm vuå aán maång Ba Bay? Bñnh run run baão Nùm: - Thò "chuöîn" ngay thöi! Dûát lúâi, hai ngûúâi reä quùåt ra con àûúâng nhoã ven ruöång. Àaä hún

taám giúâ töëi. Nhùçm vaâo ngaây cuöëi thaáng khöng trùng, caãnh vêåt töëi mõt. Thónh thoaãng möåt con àom àoám úã buåi tre àen sò bay buåt ra, chêåp chúân vúân lïn nïìn trúâi nhûäng vïåt saáng ngùæn, caâng laâm cho caái laånh leäo vùæng veã cuãa àïm töëi khuãng khiïëp hún.

Bñnh thúã döìn, tröëng ngûåc Bñnh àêåp tûúãng àûát mêët. Hònh nhû Nùm nghe thêëy, hùæn beân nùæm tay vúå kheä hoãi:

- Mònh súå lùæm phaãi khöng? Bñnh lùæc àêìu vaâ hoãi laåi: - Sùæp àïën nghôa àõa laâng Thuãy Vên àêëy mònh nhó?

Nùm cûúâi, hêët haâm vïì bïn traái. Bñnh tröng theo thò chñnh laâ núi Bñnh hoãi. Trong maân sûúng mõt muâng, nhûäng mö àêët vaâ nhûäng àaám dûáa daåi gai goác, luâ muâ àûúng thiïm thiïëp giûäa nhûäng tiïëng dïë êm yã.

Hai ngûúâi ài àûúåc chûâng böën cêy söë thò mûa bùæt àêìu lêëm têëm röìi dêìn dêìn nùång höåt, thêëm ûúát hïët caã lêìn aáo ngoaâi. Bñnh run run, thúã daâi. Nùm liïìn cúãi aáo túi àûa cho vúå nhûng Bñnh khöng khoaác, döìn bûúác.

Têm trñ Bñnh laåi buöìn rûúåi. Tuy coá Nùm ài bïn, Bñnh vêîn tûúãng nhû thui thuãi möåt thên möåt mònh, vaâ con àûúâng vùæng veã maâ Bñnh

1 Cêy: súå.

BÓ VOÃ 141

àûúng ài àêy khöng phaãi vïì Vônh Baão, vïì Thaái Bònh maâ àïën möåt núi toaân nhûäng sûå nguy hiïím, sêìu thaãm.

Taám Bñnh laåi bõ hònh aãnh Ba Bay doåa naåt, Bñnh laåi tûúãng ra hùæn mònh mêíy àêîm maáu, toác ruä rûúåi lú lûãng trûúác mùåt Bñnh. Hùæn khöng cûúâi khöng noái, nhûng quaái laå möåt tiïëng gò giöëng hïåt tiïëng hùæn cûá thò thêìm vaâo tai Bñnh rùçng àúâi Nùm, àúâi Bñnh, àúâi hïët thaãy caánh "chaåy voã" àïìu seä chõu nhûäng hònh phaåt coân khuãng khiïëp hún nûäa. Bñnh khöng thêëy trïn neát mùåt Ba möåt veã gò giêån húân, oaán traách vúå chöìng Bñnh hïët. Hònh nhû caái chïët cuãa hùæn àaä ghi sùén trong möåt quyïín söí àïìn töåi cöng bùçng vêåy.

Taám Bñnh vaâ Nùm Saâi Goân qua Thuãy Vên àûúåc möåt quaäng xa. Mûa vêîn khöng ngúát. Gioá thöíi möîi luác möåt reát buöët hún. Dûúái bêìu trúâi àen kõt, hai ngûúâi khoá phên biïåt con àûúâng lêìy löåi vúái ruöång buân ngêåp nûúác.

Chúåt, àùçng xa, möåt aánh àen le loái nöíi bêåt hùèn lïn trong khoaãng múâ mõt. Taám Bñnh bêëm tay Nùm:

- Àïën àêëy thïë naâo chuáng mònh cuäng phaãi nghó. Chùèng biïët mònh coá nhoåc khöng, em thò moãi rúâi caã hai chên vaâ laåi ngêm ngêím àau buång.

Nùm Saâi Goân àûúng ngêîm nghô, khöng traã lúâi. Nùm thò thêìm: "Giaá hai thùçng mêët thaám ta gùåp lêìn thûá hai coá àïí yá túái ta cuäng khöng thïí naâo theo àûúåc, vò ta àaä laâm chuáng noá laåc àûúâng ngay tûâ bïën Ninh Giang. Vêåy coá thïí nguã àïm nay nhûng saáng mai phaãi dêåy súám àïí vïì ngaä ba Àoå röìi vïì Thaái Bònh cho kõp chuyïën xe ö tö mûúâi giúâ chaåy Nam Àõnh. Thïë thò hai thùçng chûá haâng chuåc thùçng mêåt thaám cuäng chùèng súå". Thêëy Nùm trêìm ngêm, Taám Bñnh hoãi laåi:

- Coá àûúåc khöng mònh? Nùm Saâi Goân vui veã àaáp:

- Àûúåc lùæm!... Àûúåc lùæm!...

Àöå mûúi phuát sau Bñnh nhêån ra caái aánh àeân le loái ban naäy úã trong möåt nhaâ tranh laâm giûäa hai göëc nhaän um tuâm. Bñnh vöåi buöng tay Nùm, chaåy àïën àêåp cûãa. Coá tiïëng ngûúâi àûa ra.

- Ai hoãi gò àêëy?

- Töi àêy.

- Ai? Ai mua gò àêëy?!

NGUYÏN HÖÌNG 142

Caánh liïëp heá múã, möåt khuön mùåt àaân baâ dûúái nïëp khùn vuöng hiïån ra, Bñnh liïìn khêín khoaãn:

- Thûa baâ! Vúå chöìng töi coá ngûúâi nhaâ öëm nùång phaãi vïì gêëp Thaái Bònh nhûng vò trúâi àöí mûa vaâ töëi quaá, vêåy baâ laâm ún cho chuáng töi troå nhúâ möåt àïm àïí saáng mai chuáng töi ài súám.

Bñnh chûa hïët cêu, coá tiïëng àaân öng úã trong nhaâ noái ra: - Vêng, múâi öng baâ vaâo nhaâ. Bu maây chöëng liïëp mau lïn chûá,

keão baâ chúâ lêu mûa ûúát hïët. Àoáng laåi gioáng liïëp cûãa xong àêu àêëy, ngûúâi àaân baâ nhanh

nhêíu múâi vúå chöìng Nùm ngöìi xuöëng giûúâng, coân ngûúâi àaân öng ùém con àûáng dêåy vùån to ngoån àeân cêìy trïn mùåt chiïëc hoâm chên, vûâa giuåc ngûúâi àaân baâ:

- Kòa bu maây roát nûúác àïí öng baâ xúi. Bñnh àoán nhúâi: - Vêng, öng baâ cûá àïí chuáng chaáu tûå nhiïn. Röìi Bñnh thên roát nûúác ra cheán. Hûúng cheâ taâu thúm ngaát

thoaãng lïn laâm Bñnh ngaåc nhiïn, àoaán rùçng vúå chöìng nhaâ naây coá cöng viïåc gò nïn múái pha cheâ sùén nhû thïë. Ngûúâi àaân baâ ùém con ngöìi gêìn àêëy hiïíu yá Bñnh beân thong thaã noái:

- Chaã giêëu gò öng baâ, höm nay nhaâ chaáu coá giöî, àõnh pha cheâ múâi baâ con trong hoå uöëng röìi àoåc kinh, nhûng vò mûa maâ nhaâ chaáu úã maäi ngoaâi àûúâng àï naây nïn khöng ai ra...

Ngûúâi vúå tiïëp nhúâi: - Vêåy gùåp öng baâ nghó àêy thêåt may coá duyïn vúái vúå chöìng nhaâ

chaáu quaá! Khi êëy ngûúâi chöìng àûa mùæt nhòn vúå nhû hoãi coá nïn àoåc kinh

ngay hay laâ àïí gêìn khi ài nguã. Ngûúâi vúå têìn ngêìn. Thêëy vêåy Taám Bñnh vöåi noái:

- Thûa öng baâ thïë thò hay quaá, öng baâ thùæp nïën lïn cho chuáng töi thöng cöng1 vúái.

Ngûúâi àaân baâ niïìm núã: - Vêåy öng baâ cuäng ài àaåo aâ? Bñnh beän leän:

1 Thöng cöng: cuâng àoåc kinh.

BÓ VOÃ 143

- Vêng nhaâ töi múái theo àaåo, coân töi laâ böín àaåo göëc. Ngûúâi chöìng vöåi vaâng: - Vêåy àïí öng sang giûúâng bïn kia nghó, coân baâ vúái chuáng töi laåi

haåt nùm chuåc vaâ ngùæm mûúâi böën àaâng Thaánh giaá1 vêåy. Ngûúâi chöìng noái xong, ngûúâi vúå liïìn àaánh diïm chêm nïën röìi

roát nûúác múâi Bñnh sùæp sûãa nguyïån kinh. Àaä hún nùm nùm, Bñnh ñt nhùæc àïën caác kinh àoá, nhûng thuúã

nhoã Bñnh hoåc thuöåc loâng vaâ ngaây ngaây àoåc luön miïång nïn nay Bñnh vêîn àoåc trún tru vaâ gioång vêîn ïm aái lùæm.

Nhòn tûúång Àûác meå baây giûäa hai caânh huïå trùæng cùæm trong àöi loå bùçng àêët nhuöåm phêím, vaâ nhûäng tia saáng lung lay cuãa böën ngoån nïën, Bñnh thêëy mònh luâi dêìn vïì quaäng àúâi thú treã.

Baân thúâ nhaâ Bñnh cuäng baây trïn miïëng göî hònh baán nguyïåt, àûúâng kñnh àöå hún möåt thûúác, àoáng gheáp vaâo cöåt nhaâ. Cuäng mêëy caânh huïå trùæng, cuäng chiïëc loå saânh nhuöåm phêím, cuäng tûúång Àûác Thaánh Nûä-troån-àúâi-àöìng-trinh veã mùåt trang nghiïm maâ hiïìn tûâ, nhûng nhaâ Bñnh coân thïm möåt khung aãnh hònh Traái tim maâ hiïån giúâ Bñnh coân nhúá tûâng neát möåt. Chuáa Giï-su mùåt rêìu rô, mùæt lúâ àúâ, möåt tay chó vaâo ngûåc. Giûäa ngûåc phanh ra möåt traái tim ró maáu, haâng chuåc lûúäi gûúm saáng xuyïn qua.

Àaä túái ngùæm thûá taám, chöî Àûác Chuáa Giï-su àûáng laåi an uãi dên thaânh Giï-duy-da-lem giûäa khi chñnh mònh khöng àûúåc möåt ai ngoã möåt cêu aái ngaåi maâ laåi coân bõ xó vaã, laåi coân phaãi vaác cêy "thêåp aác" nùång nïì, thò Bñnh khöng sao cêìm àûúåc nûúác mùæt.

Bñnh chêëm xong gioåt noå thò gioåt kia àaä traân ra ngay, trong chöëc laát mùæt Bñnh múâ hùèn ài. Caãnh vêåt xung quanh Bñnh böîng töëi sêìm laåi, duy coá böën ngoån nïën bïn caånh tûúång àöìng Àûác Meå laâ rûåc rúä laå thûúâng, thaânh möåt voâng aánh saáng nhû cuãa vêìng mùåt trúâi moåc luác raång àöng.

Hai vúå chöìng nhaâ noå chùm chuá nguyïån ngêìm khöng àïí yá àïën Bñnh. Sûå haâo húåp êëy khiïën Bñnh thïm thöín thûác, nûúác mùæt Bñnh

1 Lêìn haåt nùm chuåc laâ àoåc 50 kinh vûâa lêìn 50 haåt trong traâng haåt. Ngùæm 14 àaâng thaánh

giaá laâ àoåc 14 àoaån thuêåt nhûäng cuöåc chuáa Giï-su chõu caác hònh phaåt, nùång nhêët laâ hònh phaåt phaãi àöåi muä gai vaác cêy thêåp tûå nùång ài rong àûúâng àïí túái chöî chõu àoáng àanh chïët. Khi ngùæm nhûäng àoaån naây coân phaãi àoåc nhiïìu kinh khaác nûäa.

NGUYÏN HÖÌNG 144

caâng traân ra, cöí hoång Bñnh nhû sùæp tùæc, Bñnh khöng thïí thöët lïn möåt tiïëng nûäa. Bñnh àau àúán, Bñnh tuãi heån, Bñnh tï taái.

Àoåc hïët baãn kinh, Bñnh chêëm saåch nûúác mùæt röìi maâ vêîn coân muöën khoác. Bêëy giúâ ngûúâi chöìng àaä tùæt búát hai ngoån nïën ài vaâ ngûúâi vúå bûng möåt mêm chaáo gaâ húi bay ngaâo ngaåt úã dûúái bïëp lïn. Ngûúâi àaân öng laåi giûúâng àaánh thûác Nùm dêåy. Caã hai ên cêìn múâi vúå chöìng Nùm ùn. Nùm àûúng àoái, nhêån nhúâi liïìn, Bñnh tuy buöìn baä khöng muöën ùn nhûng nïí lúâi cuäng phaãi cêìm thòa. Thùçng lúán nguã úã giûúâng trong thêëy tiïëng baát àôa liïìn ngoãm dêåy. Noá bûng hùèn caái baát to nhêët vaâ ngöìi ùn bïn caånh Nùm. Vúå chöìng nhaâ noå vûâa ùn vûâa chuyïån troâ vui veã lùæm. Thêëy Bñnh hoãi caác caách laâm ùn buön baán thò ngûúâi vúå nhanh miïång noái luön:

- Chuáng chaáu chaã giêëu gò öng baâ, vúå chöìng chaáu vaâ hai chaáu beá àêy chó tröng vaâo caái haâng nûúác thöi. Nhûng ngûúâi khaác thò khöng àuã chi tiïu, nhûng vúå chöìng chaáu deâ xeãn cêìn kiïåm cuâng laâ chùm cêìu xin Chuáa nïn cuäng àuã ùn.

- Thïë möîi ngaây baâ kiïëm àûúåc bao nhiïu? - Ngaây möåt haâo, phiïn chúå hay ngaây muâa thò vaâi ba haâo laâ

cuâng. - Coá thïë thöi maâ nhaâ àuã ùn? Ngûúâi àaân baâ cûúâi: - Baâ tñnh bêy giúâ khoá khùn, kiïëm àûúåc cho caác chaáu khöng phaãi

bûäa naâo nhõn êëy laâ coá ún Chuáa thûúng lùæm àêëy. Vaã laåi nhaâ chaáu nuöi thïm vaâi con lúån, giöìng thïm vaâi saâo rau, àúä cùåp thïm vúái chaáu, chûá caã nhû chaáu buön baán thò cuäng bêën àêëy.

Lêu nay Bñnh tiïu tiïìn chuåc àaä quen tay, khöng phaãi vêët vaã, nïn Bñnh quïn bùéng caái khoá khùn eo heåp cuãa sûå laâm ùn úã chöën thöng quï. Bñnh quïn caã ngaây coân con gaái Bñnh ài chúå xa gaánh vaä mûúát möì höi maâ chó àûúåc dùm xu, hay coá phiïn gaåo ïë thò chó àûúåc nùæm têëm, nùæm caâm khöng thöi.

Böîng thùçng beá ùém trong loâng ngûúâi àaân öng khoác oe oe, ngûúâi vúå chòa tay àoán ngay lêëy noá vûâa cûúâi vûâa noái nûång: "uái nao úi! Con töi àoái quaá. Töåi nghiïåp! Coá chaáo gaâ ngon àêëy nhûng chûa coá rùng thò ùn thõt laâm sao; Thùçng anh noá laåi ùn hïët thöi".

Röìi ngûúâi meå vaåch yïëm cho con buá! Thùçng beá ngêåm nuám vuá buá uåt aâ uåt õt nhû con lúån con. Trûúác mùåt ngûúâi àaân baâ, Bñnh muãi loâng

BÓ VOÃ 145

àûa mùæt nhòn Nùm Saâi Goân ùn baát chaáo xong ngöìi dûåa lûng vaâo bûác vaách mú maâng vúái khoái thuöëc laá. Bñnh chua xoát nhúá túái àûáa con nhoã baán ài nùm xûa vaâ àûáa con àeã sêíy, vaâ caâng xoát xa àau àúán hún khi ngûúâi àaân baâ cuái hön xuöëng cùåp maá phuáng phñnh xinh xùæn cuãa àûáa beá, vaâ ngûúâi àaân öng thò nöìng naân nhòn vúå ùém con.

Bñnh thêëy vúå chöìng ngûúâi noå thêåt sung sûúáng hún ai, coân mònh thò khöí súã khöng biïët chûâng naâo àïën àúâi naâo.

Möåt luác lêu, ngûúâi àaân baâ tûúi cûúâi baão vúå chöìng Nùm: - Àaä khuya röìi, xin rûúác öng ài nguã vúái nhaâ chaáu, coân baâ thò

nùçm giûúâng trong buöìng nghó cho àúä mïåt. Ngûúâi àaân öng noái tiïëp: - Thêåt may mùæn, nhaâ chaáu vûâa mua àûúåc cùåp chiïëu àêåu, laåi

vûâa múái giùåt chiïìu qua. Bñnh caãm ún, àoaån àïën bïn caånh giûúâng kï gêìn cûãa söí nùçm.

Bñnh chúåp nguã ài. Chúåt tiïëng gaâ gaáy trong mêëy xoám raãi raác àùçng xa vùèng lïn. Bñnh àûúng mú maâng tónh ngay giêëc. Röìi thò Bñnh khöng sao nguã àûúåc nûäa, khi tiïëng gaâ gaáy im bùåt, nhûäng nhõp thúã àïìu àïìu khöng biïët cuãa ngûúâi vúå hay ngûúâi chöìng, hay àûáa con thú úã giûúâng ngoaâi buöìng àûa laåi, nhû roát vaâo tai Bñnh. Giûäa khoaãng àïm mûa gioá aâo aâo, húi thúã ngon laânh kia laåi gúåi lïn trong loâng Bñnh nguân nguåt sûå theâm thuöìng khao khaát möåt cuöåc àúâi trong saåch ïm àïìm duâ ngheâo naân.

Nhûng Bñnh àau tuãi biïët bao thêëy rùçng caái ûúác mong àoá khöng thïí naâo coá àûúåc, Bñnh chó coá thïí gùåp caái àïm nhû àïm nay, möåt àïm trong caái àúâi nguy nan àiïu àûáng dûâng bûúác trong möåt gia àònh êëm cuáng naâo àêëy, àïí maâ tiïëc, maâ khaát khao vaâ xoát xa thöi.

NGUYÏN HÖÌNG 146

XI

Taám Bñnh vïì Nam Àõnh thuï möåt gian nhaâ gêìn bïën Tên Àïå àûúåc nûãa thaáng nay.

Saáng nay Bñnh laåi dêåy thêåt súám ra cûãa ngong ngoáng Nùm. Àaä hai chuyïën taâu röìi, möîi chuyïën ba ngaây, maâ Nùm vêîn chûa vïì.

Ngoaâi àûúâng, àaân seã lñu rñu caâng laâm cho Bñnh böìn chöìn noáng ruöåt. Trûúác mùæt Bñnh nùæng vaâng rûåc rúä phêëp phúái tröng uã döåt nhû nhûäng tia saáng hêëp höëi cuãa chiïìu taân vêåy.

Ùn cúm trûa xong, Bñnh laåi chúâ... Röìi chiïìu... röìi töëi... Luác êëy taâu Nam Haãi nhên con nûúác lïn lêìn ra khoãi baäi, keáo

möåt höìi coâi daâi àoaån múã thïm töëc lûåc maáy chaåy. Haânh khaách nhao nhao lïn vò mûâng rúä. Möåt phêìn àön ngûúâi vïì

Nam Àõnh xem höåi "Phuã giêìy" thêëy taâu xö phaãi baäi àaä tûúãng àïën nhúä mêët. Nùm Saâi Goân cuäng mûâng lùæm, trûúác hïët vò Nùm múái thoaát khoãi tay möåt ngûúâi mêåt thaám töën cöng phu doâ hoãi, luâng bùæt Nùm úã ngoaâi Haãi Phoâng, sau vò möåt moán haâng, vûâa loåt vaâo mùæt Nùm.

Ngöìi gêìn àêëy, àùçng cuöëi boong möåt ngûúâi àaân baâ àûáng tuöíi ùn vêån khöng sang troång lùæm, nhûng àûáa beá ngöìi trong loâng thò dïî thûúng quaá. Chiïëc khaánh vaâng luãng lùèng dûúái chiïëc voâng cöí bùçng vaâng, nhûäng voâng chên, voâng tay cuãa noá toaân bùçng vaâng laâm Nùm hoa caã mùæt. Caác thûá êëy seä cho Nùm bao nhiïu sûå tiïu pha sung sûúáng. Baán boån àöì vaâng seä lêëy àûúåc kia. Nùm àïën soâng xoác àôa àaánh "gêëp thiïëc"1 maâ truáng luön mûúâi "tay" luác àoá trïn thïë gian naây chùæc vua chúi cuäng keám Nùm.

Nhûng ngûúâi àaân baâ êëy cêín thêån lùæm. Nùm Saâi Goân cöë laâm ra veã tûå nhiïn hiïìn tûâ, song khöng thïí naâo gêìn àûúåc àûáa beá. Nùm àaä

1 Gêëp thiïëc: Gêëp böåi lïn.

BÓ VOÃ 147

phaãi giêåt mònh vò cêu noái: "Àïí húã thïë naây thò choá noá àúáp mêët coân gò!". Khi ngûúâi àaân baâ àoá cêìm chên thùçng beá keáo ra, keáo vaâo, vûâa cûúâi roân raä.

Chùæc àûáa beá àûúåc nêng niu, têím böí cûåc kyâ sung sûúáng nïn nûúác da noá múái trùæng höìng, chên tay múái bûå bêîm àïën nhû thïë. Àem vñ vúái trûáng gaâ hay vúái böåt nùån thò trûáng gaâ vaâ böåt nùån coân keám. Thaão naâo noá chûâng lïn nùm lïn saáu, àang tuöíi chaåy nhaãy, nhûng ngûúâi àaân baâ cûá quêën quñt lêëy noá, chùèng rúâi noá möåt giêy.

Taây chaåy quaá Suöi, Húái àaä lêu, thêëm thoùæt àïën gêìn Tên àïå thò chiïëc kim àöìng höì trong buöìng maáy chó àuáng mûúâi giúâ.

Mûúâi giúâ... caãnh vêåt trïn söng caâng töëi mõt muâ. Böîng ngûúâi àaân baâ bïë con xuöëng boong dûúái, loâ doâ ra cûãa taâu,

ngêìn ngaåi tröng vïì Nam Àõnh saáng toãa möåt vuâng trúâi, lêím bêím noái möåt mònh: "Lêu quaá trúâi àêët aå!".

Nùm Saâi Goân nheå nhû caái boáng nöëi goát luön. Ngûúâi àaân baâ vûâa quay mònh laåi, chûa kõp nhòn Nùm, Nùm àaä thuác maånh cuâi tay vaâo maång múä ngûúâi êëy.

Möåt tiïëng kïu ruá lïn. Nùm Saâi Goân àaåp thïm ngûúâi êëy caái nûäa, giùçng lêëy àûáa beá xong lao mònh xuöëng söng. Ngûúâi àaân baâ kïu thêët thanh. Haânh khaách xö laåi. Hoå ngú ngaác tröng huát theo khoaãng söng röång múâ mõt hai boáng ngûúâi nhêëp nhö trïn àúåt soáng möîi luác möåt xa, röìi biïën mêët.

Ngûúâi àaân baâ kïu khoác thaãm thiïët, vêåt vaä mònh mêíy. Moåi ngûúâi àïìu baân taán êìm yä caã taâu. Riïng coá möåt ngûúâi vêån êu phuåc àûáng caånh meå àûáa beá àöå vaâi saãi tay laâ khöng noái nûãa nhúâi. Y tûåa lûng caånh sûúân taâu, cau maây lùèng lùång.

Trûúác coân möåt hònh aãnh múâ múâ hiïån trong trñ tûúãng y sau caã möåt thên thïí beáo luân vúái khuön mùåt sùæt siu raám nùæng chùçng chõt nhûäng vïët seåo dao cheám hiïån ra roä trûúác mùåt y.

Y mñm möi, nùæm chùåt baân tay phaãi àêëm maånh vaâo loâng baân tay traái, dùçn tiïëng noái möåt mònh:

- Laåi... i... i Nùm Saâi Goân!... Bêëy giúâ Nùm Saâi Goân maãi miïët búi, nïn khöng thïí naâo kõp thaáo

caác voâng chên, voâng tay àûáa beá. Nùm àaä phaãi nghiïën rùng cöë dûát caái voâng cöí àïí vïì giêëu trûúác ài möåt chöî, nhûng ngoán tay chuöëi mùæn cuãa Nùm vûâa êën maånh xuöëng cöí thùçng beá thò noá caâng giêîy àaåp khiïën Nùm suyát phaãi buöng noá ra mêët.

NGUYÏN HÖÌNG 148

Mêëy phen Nùm vaâ noá chòm nghóm röìi laåi nhö lïn. Nùm thúã khöng ra húi, caánh tay phaãi moãi raä rúâi, thên thïí bùæt àêìu nùång trôu. Àaä thïë gioá maånh úã àêu böîng nöíi lïn, thöíi baåt Nùm ra têån giûäa söng. Giaá maâ moán haâng thûúâng thò Nùm àïën boã ài àïí qua cún cheo leo vêåt löån vúái söng nûúác naây.

Àûáa beá ngaåt húi khöng giêîy àaåp nûäa vaâ khöng biïët gò nûäa, Nùm Saâi Goân gaåt nhûäng toác ruã xuöëng mùåt röìi hïët sûác húi... Möåt luác sau Nùm nhoai àûúåc vaâo búâ liïìn vöåi xöëc àûáa beá lïn vai, cùæm àêìu chaåy. Nhaâ Nùm coân caách àêëy möåt quaäng ngùæn thöi. Thoaáng chöëc, Nùm àêíy cûãa bûúác vaâo, Bñnh àûúng nùçm, ngöìi nhoãm dêåy:

- Kòa mònh! Nùm Saâi Goân àùåt àûáa beá xuöëng giûúâng xong öm ngûåc ngöìi thúã,

quêìn aáo ûúát nhû chuöåt löåt. Taám Bñnh biïën sùæc mùåt hoãi Nùm: - Mònh laâm sao thïë! Àûáa beá naâo àêy? Nùm lêåp cêåp noái: - "Haâng" àêëy! Mònh. Taám Bñnh nhòn àûáa beá, troâng mùæt nhû muöën bêåt ra vò thêëy coá

möåt caái gò khaác laå quaá. Coân Nùm keáo khùn lau qua mùåt xong Nùm chaåy laåi súâ ngûåc noá, Bñnh toan hoãi, Nùm àaä kïu lïn:

- Maâ mònh úi! Noá chïët röìi naây. Taám Bñnh vöåi to àeân soi mùåt noá: gûúng mùåt noá xaám nhúåt! Bñnh

nheå vuöët maâ noá da thõt noá, giaá ngùæt. Bñnh gaåt múá toác hung hung àêîm nûúác cuãa noá lïn thò Bñnh caâng rúãn ngûúâi. Nöíi bêåt dûúái aánh àeân möåt vïët chaâm daâi hònh con thaåch suâng keáo tûâ traán àïën mang tai bïn phaãi àûáa beá, vaâ möåt caái leåm nhoã trïn mùæt cuäng bïn phaãi àêåp maånh vaâo mùæt Bñnh. Bñnh choaáng vaáng, cöë hïët sûác tónh trñ thïm nûäa. Bñnh run run, àûa tay àùåt nheå lïn ngûåc àûáa beá, Bñnh khöng thêëy tröëng ngûåc noá àêåp nûäa. Bñnh hoaãng höët gheá aáp tai vaâo moã aác noá, Bñnh thêëy noá chó coân laâ caái xaác chïët laånh nhû àöìng...

Bñnh taái meát mùåt laåi àêìu göëi quyå dêìn, àûa cùåp mùæt xaám ngùæt nhòn Nùm, ngheån ngaâo:

- Thöi anh giïët chïët con töi röìi!... Caánh cûãa böîng múã toang. Hai ngûúâi àöåi xïëp ta chaåy vaâo, bûúác

theo hai ngûúâi mêåt thaám: möåt ngûúâi ban naäy bùæt huåt Nùm trïn taâu vaâ möåt ngûúâi beáo trùæng vêån quêìn aáo daâi, coân thïm möåt cêím têy nûäa.

BÓ VOÃ 149

Nùm Saâi Goân giêåt mònh, chûåc chaåy tröën. Nhûng caã nhaâ coá möîi möåt löëi ra thò bõ viïn cêím àûáng chùæn vúái khêíu suáng luåc lùm lùm bêëm coâ. Nùm choaáng àêìu lïn, àõnh ruát dao àïí àêm, nhûng nhanh hún, hai ngûúâi àöåi xïëp àaä nhaãy xö laåi öm ghò lêëy Nùm.

Ngûúâi mêåt thaám beáo trùæng vêån quêìn aáo daâi cuäng xö àïën löi Taám Bñnh dêåy, àaåp maånh tay vaâo Bñnh vaâo caái voâng sùæt vaâ trûâng nhòn Bñnh, nghiïën rùng noái:

- Gúám thêåt!... Con naây gúám thêåt. Bñnh cuái àêìu run rêíy, Ngûúâi êëy laåi dùçn tiïëng: - Chuyïën naây röìi tao àûúåc xem àúâi maây... Vaâ maây àûúåc biïët tao! Chñnh laâ ngûúâi mêåt thaám lêëy Bñnh laâm leä, caách àêy ba nùm àaä

àûa ngoát trùm àöìng àïí Bñnh nöåp phaåt cho böë meå, tuy àaä ba nùm, nhûng Bñnh vêîn coân nhúá roä... Bñnh nhúá roä vaâ caâng nhúá roä bao nhiïu, trñ tûúãng Bñnh caâng nhû ró maáu ra bêëy nhiïu. Ruâng mònh, Bñnh quay mùåt nhanh vïì phña àûáa con. Mùæt Bñnh laåi hoa lïn. Bñnh giêåt phùæt caái xñch sùæt trong tay ngûúâi chöìng mêåt thaám, röìi chaåy àïën öm chêìm lêëy àûáa beá, khoác nûác núã.

Nùm Saâi Goân búä ngúä khöng hiïíu ra sao. Ngûúâi mêåt thaám noå xöí ngay laåi, löi Bñnh daåy, quêën nöët hai tay Bñnh thïm mêëy voâng xñch sùæt nûäa, àoaån keáo ra cûãa.

Taám Bñnh tï mï nhû ngûúâi mêët höìn, lúâ àúâ ngoaái cöí nhòn vúái àûáa con beáo töët nùçm ruä trïn chiïëu.

Thoaáng phuát giêy Bñnh thêëy hïët caã moåi sûå tuyïåt voång töëi tùm tûâ nay trúã ài khöng luác naâo khöng xêu xeá têm can Bñnh, vaâ Bñnh seä söëng möåt àúâi khöën naån daâi vö cuâng têån.

Taám Bñnh àûa mùæt ûúát àêìm àòa tröng Nùm lùæc àêìu: - Thïë laâ hïët!

Xoám Cêëm Haãi Phoâng 1935 – 1936 Theo baãn in cuãa Nhaâ xuêët baãn Vùn hoåc,

Haâ Nöåi 1982)