TÜTÜN KONTROLÜ
-
Upload
cally-ramirez -
Category
Documents
-
view
98 -
download
30
description
Transcript of TÜTÜN KONTROLÜ
![Page 1: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/1.jpg)
TÜTÜN KONTROLÜ
Dr.Osman Örsel
![Page 2: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/2.jpg)
Neden tütün?
• Çünkü; tütün dumanı özellikle solunumsal olmak üzere önlenebilir ölüm nedenlerinin başında gelir.
![Page 3: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/3.jpg)
Tütün Bağımlılığı Hastalık mıdır?
• Nikotinin bağımlılık yaptığı bilimsel olarak kanıtlanmış ve bütün bilimsel çevrelerce kabul edilmiştir. Bu durum;
Tütün satışının serbest bir pazarlama aracı olamayacağının ve sigara içiminin tüketicinin istemli kararı ile açıklanamayacağının göstergesidir.
![Page 4: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/4.jpg)
Sigara içmek en önemli ve en tehlikeli halk sağlığı sorunudur
• Yetişkin nüfusun yaklaşık üçte biri sigara içmektedir.
• Dünya genelinde 1.25 milyar kişi sigara içmektedir.
• 2025 yılında sigara içen kişi sayısının 1.6 milyar kişiye ulaşacağı tahmin edilmektedir.
• Sigara her 10 yetişkinden birinin ölümünden sorumludur.
• Sigara her yıl 4 milyon, her gün ise 11.000 kişinin ölümünden sorumludur.
®
![Page 5: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/5.jpg)
Türkiye’de 1984 sonrası dönemde sigara tüketimi % 80 oranında artmıştır.
Oysa aynı dönemde ABD’de sigara tüketimi % 30 oranında azalmıştır.
![Page 6: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/6.jpg)
Kurutulmuş tütün• Büyük oranda karbohidratlar ve proteinlerden oluşur.• Alkaloidler: %0.5-5 >> %95’i nikotin• Terpenler: %0.1-3• Polifenoller: %0.1-2.5• Karboksilik asitler: %0.1-0.7• Alkanlar: %0.1-0.4• Alkali nitratlar: %0.01-5• Aromatik hidrokarbonlar• Aldehidler• Ketonlar• Aminler• Nitriller• N- ve O- heterosiklik bileşiklikler,• Pestisidler• 30’dan fazla metalik bileşik
US. Surgeon General, 1989
![Page 7: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/7.jpg)
Sigara
• Tütün• Kağıt• Filtre kısımları• Katkılar
• Ayrıca olasılıkla kalıntılar:– Pestisid– Fertilizer (gübre)– Fumigants (buharla dezenfekte eden ajanlar)– Fabrikasyon sırasında işlem ajanları
ASH sources of informationUpdated February 2001
![Page 8: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/8.jpg)
Ölçüm Laboratuarı
http://www.labstat.com/services.htm#mainstream
![Page 9: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/9.jpg)
Sigaranın İçeriği ve Sağlık Etkileri
• Sigara dumanı içinde bazıları farmakolojik olarak aktif, antijenik, sitotoksik, mutajenik ve karsinojenik olan 4000’den fazla madde içerir.
![Page 10: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/10.jpg)
Kanserojen Maddenin tipiKanserojen Maddenin tipi Bu tip maddelerin Bu tip maddelerin sayısısayısı
Polisiklik aromatik hidrokarbonlar 10
Aza-arenes 3
N-nitrosaminler 7
Aromatik aminler 3
Heterosiklik aromatik aminler 8
Aldehidler 2
Çeşitli organik maddeler 15
İnorganik bileşikler 7
TOPLAM 55
Kaynak: SS Hecht. Tobacco smoke carcinogens and lung cancer. J Natl Cancer Inst; 1999; 91 (14): 1194-1210.
![Page 11: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/11.jpg)
EPİDEMİYOLOJİ
• Epidemiyologlar için sigara içimi insanların sağlık eğilimlerini belirlemede en önemli kriterdir.
• Sigara içimi toplumlarda çok büyük mortalite ve morbidite oranı oluşturur.
![Page 12: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/12.jpg)
• Dünya’da yaklaşık 1.1 milyar sigara bağımlısı (erişkin nüfusun üçte biri) vardır ve bunların %85’i gelişmekte olan ülkelerde yer alır.
![Page 13: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/13.jpg)
Dünyada Tütünle İlişkili Ölümler
• 1990 yılında 3 milyon’ dur.
• 2020 yılında 8.4 milyon olacaktır !
![Page 14: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/16.jpg)
• Türkiye’de 1998 yılında kişi başına üretilen sigara sayısı 2394 adettir.
![Page 17: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/19.jpg)
![Page 20: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/20.jpg)
•Üniversite öğrencileri arasında sigara içme oranı % 23 ile 48 arasında değişmektedir.
• Liselerde sigara içme oranı % 20.1’tir •7-13 yaş grubundaki ilkokul
öğrencilerinin % 11.7’si sigara içmektedir. (erkeklerin % 13.9, kızların % 9,1’i)
•İlkokul öğrencilerinin % 95’i sigara markalarını tanımaktadırlar.
MEVCUT DURUM
![Page 21: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/21.jpg)
• 1988 Araştırması’na göre;– erkeklerin 62.8 %– kadınların 24.3 %– Toplam nüfusun 43.6 %
• 1993 Araştırmasına göre; – erkeklerin 57.8 %– kadınların 13.5 %– toplam nüfusun 33.6 %’sı sigara içmektedirler.
MEVCUT DURUM- TÜRKİYE
![Page 22: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/22.jpg)
• Türk Hekimlerinin sigara içme prevalansı (1993):
erkeklerde %52
kadınlarda %42
![Page 23: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/23.jpg)
• Türkiye’de 15-18 yaş grubunda:
erkeklerde %23.1
kadınlarda %14.8
![Page 24: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/24.jpg)
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
i lk okul ogretmenleri 1991
hemsire ve ebeler 1991
ogretmenler 1993
ogretmenler 1994
universite personeli 1993
1989
doktorlar 1988
saglik personeli 1994
ogretmenler 1989
tip fakultesi ogr. 1994
anneler1996
ogretmenler 1986
universite ogr. 1986
yolcular 1995
doktorlar 1997
Yas +15 1988
universite ogr. 1989
Bigtaş 1993
nufus + 18 1997
+ Yas 35 1993
kadın
% 13-53
Kadınlarda sigara içme oranları
Türkiye, 1986-1997
![Page 25: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/25.jpg)
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
otobus soforleri 1986
otobus soforleri1996
ogretmenler 1993
ogretmenler 1994
pratisyen hekimler 1997
Yas +15 1988
ogretmenler 1989
Yolcular 1995
+ Yas 35 1993
Bigtaş 1993
saglik personeli 1994
tip fakultesi ogrencileri 1994
Doktorlar 1988
ogretmenler 1986
universite per 1993
genel nufus + 18 1997
universite ogrencileri 1986
1989
ilkokul ogretmenleri 1991
universite ogrencileri 1989
erkek
% 42-96
Değişik gruplarda sigara içme oranları TÜRKİYE, 1986-1997
![Page 26: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/26.jpg)
65,964,8 65 64 64,364,867,869,6
72,5 7476,6 78
80,684
90,4
97,7
105,2
112,9117,9
121,5122,6122,7120
64
43
0
20
40
60
80
100
120
140
1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Türkiye ABD
TÜRKİYE VE ABD’DE SİGARA TÜKETİMİ (MİLYAR/ADET)
![Page 27: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/27.jpg)
Türkiye’de halen yılda, yaklaşık 2,72 milyar Dolar ekonomik kayıp olmakta ve 100 bin kişi sigara nedeniyle zamansız ölmektedir.
![Page 28: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/28.jpg)
KANADA
![Page 29: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/29.jpg)
• Türkiye’de1988 yılında yapılan geniş kapsamlı bir araştırmada 15 yaş üstü nüfusta sigara içme prevalansı %43 olarak saptanmıştır (erkeklerin %63’ü, kadınların %24’ü).
• 1997-1998yılları arasındaki bir araştırmada da 20 yaş üstü nüfusta erkekelrin %50.9’u, kadınların %10.9’ u içicidir.
![Page 30: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/30.jpg)
AVUSTURALYA
![Page 31: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/31.jpg)
Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet Etkinlik Çalışması-2000 çalışmasında:
• Sigara içiminin önlenmesi ile yılda 54.699 ölümün engellenebileceği öngörülmüştür.
![Page 32: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/32.jpg)
407060
50
40
30
20
10
0 00 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
30
20
10
Evre 1 Evre 2 Evre 3 Evre 4
sigara içen Erkekler sigara içen Kadınlar
% erkek ölümler
% kadın ölümler
Yıl
% s
iga
ra b
ağ
lı ö
lüm
ler
Sigara içimi–zaman ayarlı saatli bomba !..
• Sigara içimi ile sağlık açısından zararlarının ortaya çıkması arasında uzun süre olduğundan, birçok gelişmekte olan ülke sigara nedeniyle meydana gelecek zararların farkında değillerdir.
• Gelecek 30 yılda mevcut sigara içme oranları devam ederse, gelişmekte olan ülkelerde her yıl 7 milyon kişi sigara içtiği için ölecektir.
% y
etiş
kin
lerd
e s
iga
ra iç
me
ora
nla
rı
Gelişmiş ülkeler 3. veya 4. safhadalar
Gelişmekte olan ülkeler 1. veya 2.
safhadalar
![Page 33: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/33.jpg)
Ekonomik Yük -I
• ABD 1993. Sigaraya bağlanabilen tıbbi giderler 50 milyr dolar
• İşgücü ve üretim kaybı ile 97 milyar dolar (kişi başı 373 dolar)
• Bu maliyetlerin sigara içenler tarafından vergi şeklinde karşılanabilmesi için her paket 4 dolar olmalıdır.
![Page 34: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/34.jpg)
Ekonomik Yük -II
1- Dünya geneli yıllık sağlık zararı 200 milyar dolar.
2- Türkiye’de yılda 15 milyar dolar sigara veriliyor.
3- TC’de yıllık ekonomik zarar 2.72 milyar dolar (sağlık zararı)
![Page 35: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/35.jpg)
• Türkiye’de sigara içen 17 milyon kişiden 4 milyonu hayatından 7 yıl, 4 milyonu ise 22 yıl kaybederek ölecektir.
![Page 36: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/36.jpg)
TÜTÜN KULLANIMI NASIL AZALIR
• DAHA YÜKSEK SİGARA VERGİLERİ
• FİYAT DIŞI TEDBİRLER– Tüketicinin daha iyi bilgilendirilmesi
(Paket üzeri uyarılar, aleyhte reklam ve araştırma sonuçlarının duyurulması)
– Kapsamlı reklam ve promosyon yasağı– Kamuya açık alanlarda ve işyerlerinde sigara yasağı
• SİGARAYI BIRAKMAYA YARDIM (NTR)
![Page 37: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/37.jpg)
HÜKÜMETLER NEDEN DEVREYE GİRİYOR
• Çocukların sigara içmesine engel olma
• Sigara içmeyenleri dumanından koruma
• Erişkinlere bilinçli karar verecek seçenekleri sunma
• Sigarayı bırakmak isteyenlere destek
![Page 38: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/38.jpg)
Müdahaleler Yararlanacak Hedef Gruplar İzlem ve İndikatörler
Sigara ve diğer tütün ürünlerine yüksek vergileri konması
Sigara içicileriOlası içiciler (gençler ve çocuklar)
Sigara fiyatları
Halka açık yerlerde ve çalışma ortamlarında sigara içiminin yasaklanması ve kısıtlamalar
Sigara içmeyenlerin, sigara içenlerin dumanından korunmasıPasif sigara içicileri
Sigara içilmeyen halka açık mekanlar ve alanlar
Tütün ürünleri, logoları ve isimlerinin reklamının kapsamlı olarak yasaklanması
Sigara içenler ve muhtemel içecekler(özellikle gençler ve çocuklar)Sigaranın sosyal kabul edilebilirliği
Kanunlar, düzenlemeler ve bunların kapsamı
Tüketicilerin sigaranın zararları konusunda daha iyi bilgilendirilmeleri
Sigara içenler ve muhtemel içecekler (özellikle gençler ve çocuklar)Sigaranın sosyal kabul edilebilirliği
Sigaraya karşı davranışların ve sağlık riski bilgileri
Tütün paketleri ve ürünleri üzerinde geniş ve direkt uyarı yazıları
Sigara içenler Sigara paketleri üzerindeki uyarı yazıların kapladığı alan
Sigarayı bırakmak isteyenlere yardımNRT erişim ve destek
Sigara içenler Sigarayı bırakanların sayısı
Tütün kullanımına bağlı gelişen hastalıkların ve ölümlerin azaltılması için maliyet etkili müdahaleler
![Page 39: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/39.jpg)
Fiyat Elastikiyeti Verileri, Türkiye Verileri
Tekel 2000 markası için reel fiyat ve tüketim ilişkisi
10000
12000
14000
16000
18000
20000
22000
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999
tüketi
m m
ilyo
n a
det
10000
15000
20000
25000
30000
reel
fiyat/
paket
TL
Consumption real price
Kaynak: TEKEL, ve Dünya Bankası hesaplamaları
YÜKSEK FİYAT ve VERGİ ORANLARI
![Page 40: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/40.jpg)
Kapsamlı reklam yasakları sigara tüketimini azaltıyorYasak olan ve olmayan ülkelerdeki sigara tüketimleri (n=102
ülke)
Serbest
Yasaklı
1450
1500
1550
1600
1650
1700
1750
1981 1991
Yıl
Kiş
i b
aş
ına s
igara
tü
ke
tim
i
Kaynak: Saffer, in Jha and Chaloupka (eds) 2000
SİGARA REKLAMLARININ VE PROMOSYONUN YASAKLANMASI
![Page 41: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/41.jpg)
Tütün kontrolü ana başlıkları
1-Çocukların tütün bağımlısı olmalarının engellenmesi
2-Tütün kullanımı için engelleyici mali politikalar uygulayarak sektörün büyümesinden ve sigara fiyatlarından daha hızlı artan bir değerlendirme sistemi
![Page 42: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/42.jpg)
3-Arttırılan vergilerden elde edilen paraların bir kısmını tütün kullanımını önlemeye ve sağlığı geliştirmeye yönelik etkinliklere ayrılması
![Page 43: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/43.jpg)
• 4- Çevresel sigara dumanından istemsiz etkilenmenin önlenmesi
• 5- Sosyo-ekonomik, davranışsal ve bunun gibi tütün kullanmaya yönelik faktörlerin saptanarak ortadan kaldırılması
![Page 44: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/44.jpg)
• 6) Direk ve dolaylı reklam, promosyon ve sponsorlukların ortadan kaldırılması
• 7) Tütün ürünlerinin kontrolü, çarpıcı sağlık uyarılarının paketlere konulması, reklam unsurlarından ambalajların arındırılması, tütün ürünlerinin ve dumanının toksik içeriklerinin limitlerinin belirlenerek paketler üzerinde zorunlu olarak belirtilmesi
![Page 45: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/45.jpg)
• 8)Tütün üretimi ve fabrikasyonuna alternatif ürünlerin promosyonu ve desteklenmesi
• 9) Tütünle ilgili konuların etkin yönetimi, izlenmesi ve değerlendirilmesi
![Page 46: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/46.jpg)
• 10) Tütün bağımlılığının tedavisinin yaygınlaştırılması ve iyi hekimlik pratiğinin bir parçası olarak algılanarak uygulanması
• 11) Tütün mücadelesinin sadece sağlık sektörü içinde değil bağlantılı olduğu bütün sektörler ile ilişkilendirilerek ele alınması
![Page 47: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/47.jpg)
• Türkiye’de tütün kontrolüne yönelik ilk önemli yasa 1996 yılında çıkarılan 4207 sayılı yasadır.
• Satış için yaş sınırı, sigara reklamının yasaklanması, paketlere zararlı olduğuna dair ibare konulması, toplu yaşanan yerlerde içiminin yasaklanması, TV’de sigara karşıtı program yapılması gibi maddeler içerir.
![Page 48: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/48.jpg)
TÜRKİYE’DE SİGARA TÜKETİMİ VE SİGARA İLE MÜCADELE ÇALIŞMALARI
• 1986 yılında tütün tekeline bir yasa ile son verilmiş,
• 1986 yılında devlete ait kurum ve kuruluşların yanı sıra radyo, televizyon yayınlarında sigara ve her çeşit tütün mamullerinin reklamı yasaklanmıştır.
• 1991 tarihinden itibaren sigara paketlerinin üzerinde “sağlığa zararlıdır” uyarısının yazılması zorunlu kılınmıştır.
• 1994 yılında iki uluslararası şirket sigara fabrikası yatırımlarını tamamlayarak, kendi imal ettikleri sigaraları kendi dağıtım şirketleri ile dağıtmaya başlamışlardır.
• 1994-1997 döneminde yıllık sigara tüketimi artışı % 7.7’ye yükselmiştir.
65,964,8 65 64 64,364,867,869,6
72,5 7476,6 78
80,684
90,4
97,7
105,2
112,9117,9
121,5122,6122,7120
64
43
0
20
40
60
80
100
120
140
1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Türkiye ABD
![Page 49: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/49.jpg)
TÜRKİYE’DE SİGARA TÜKETİMİ VE SİGARA İLE MÜCADELE ÇALIŞMALARI
• 1980-1985 döneminde 60-65 bin ton/yıl
• 1984 yılında TEKEL aracılığıyla Türkiye’de ilk kez Amerikan sigaralarının ithalatına ve satışına başlanmıştır.
• Sigara reklamları, gazeteler ve duvarlar özendirici sigara reklamları ile dolmuş, gençleri hedef alan sigara ikramı ve dağıtımı promosyonları başlamıştır.
• 1986-1993 döneminde ortalama yılda % 3.3 oranında artmıştır.
65,964,8 65 64 64,364,867,869,6
72,5 7476,6 78
80,684
90,4
97,7
105,2
112,9117,9
121,5122,6122,7120
64
43
0
20
40
60
80
100
120
140
1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Türkiye ABD
![Page 50: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/50.jpg)
TÜRKİYE’DE SİGARA TÜKETİMİ VE SİGARA İLE MÜCADELE ÇALIŞMALARI
• 1986 yılında tütün tekeline bir yasa ile son verilmiş,
• 1986 yılında devlete ait kurum ve kuruluşların yanı sıra radyo, televizyon yayınlarında sigara ve her çeşit tütün mamullerinin reklamı yasaklanmıştır.
• 1991 tarihinden itibaren sigara paketlerinin üzerinde “sağlığa zararlıdır” uyarısının yazılması zorunlu kılınmıştır.
• 1994 yılında iki uluslararası şirket sigara fabrikası yatırımlarını tamamlayarak, kendi imal ettikleri sigaraları kendi dağıtım şirketleri ile dağıtmaya başlamışlardır.
• 1994-1997 döneminde yıllık sigara tüketimi artışı % 7.7’ye yükselmiştir.
65,964,8 65 64 64,364,867,869,6
72,5 7476,6 78
80,684
90,4
97,7
105,2
112,9117,9
121,5122,6122,7120
64
43
0
20
40
60
80
100
120
140
1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Türkiye ABD
![Page 51: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/51.jpg)
TÜRKİYE’DE SİGARA TÜKETİMİ VE SİGARA İLE MÜCADELE ÇALIŞMALARI
• 1991 yılından 1996 yılına kadar Meclis’te bekleyen “Tütün ve Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun”, 1996 yılında dönemin milletvekili Dr. A. Fevzi İnceöz başkanlığında bir grup milletvekilinin ve Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi’nin ısrarlı çalışmaları sonucu,
• 7 Kasım 1996 tarihinde kabul edilmiş, 26 Kasım 1996 tarih ve 22829 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
• Kanun”un etkisi ile sigara tüketim hızı 1998 yılında % 7.7’den % 2.8’e düşmüştür.
• Bu nedenle ülkemizde 1997 yılında yürürlüğe giren 4207 sayılı “Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun”un getirdiği düzenlemeler tütünle mücadelede önemli bir dönüm noktası olmuştur.
65,964,8 65 64 64,364,867,869,6
72,5 7476,6 78
80,684
90,4
97,7
105,2
112,9117,9
121,5122,6122,7120
64
43
0
20
40
60
80
100
120
140
1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Türkiye ABD
![Page 52: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/52.jpg)
TÜRKİYE’DE SİGARA TÜKETİMİ VE SİGARA İLE MÜCADELE ÇALIŞMALARI
• 03.01.2002 Tütün ve Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu (TÜTÜN ÜST KURULU)
• Nisan 2002 Formula 1 araba yarışlarının düzenlenmesine yönelik faaliyetler ve Kanun teklifi
• Nisan 2002 “Uluslar arası Tütün Ekonomisi Semineri”
• Mayıs 2002 BIRAK- KAZAN KAMPANYASI• 31 Mayıs 2002 TBMM SİGARA ÖZEL
GÜNDEMİ ile toplandı• Şubat 2003 Avrupa Birliği 2001/37/EC “Tütün ve
Tütün Mamullerinin Zararlarından Korunmaya Yönelik Üretim Şekline, Ambalajlanmasına ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
65,964,8 65 64 64,364,867,869,6
72,5 7476,6 78
80,684
90,4
97,7
105,2
112,9117,9
121,5122,6122,7120
64
43
0
20
40
60
80
100
120
140
1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Türkiye ABD
![Page 53: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/53.jpg)
Fiyat dışı önlemleri kanun haline getirmek kadar, bunları uygulamaya koymakta önemlidir
![Page 54: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/54.jpg)
Fiyat dışı önlemleri kanun haline getirmek kadar, bunları uygulamaya koymakta önemlidir
![Page 55: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/55.jpg)
1,5 SAATLİK BİR “FORMULA 1 ARABA YARIŞI”NDA, ÇOCUKLAR VE GENÇLER EN AZ 45 DAKİKA SİGARA REKLAMLARINA MARUZ KALMAKTADIRLAR.*(Sağlık İçin Sigara Alarmı, 1(2):45.)
![Page 56: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/56.jpg)
TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ
FRAMEWORK CONVENTION ON
TOBACCO CONTROL
![Page 57: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/57.jpg)
• “Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi” DSÖ tarafından hazırlanmış, Türkiye’de 28 Nisan 2004 tarihinde imzalanmıştır. 38 madde içerir.
![Page 58: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/58.jpg)
TÜTÜN KONTROL ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ
•FCTC Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) üye 170 devlet tarafından geliştirilmiş ve 22 Mayıs 2003 tarihinde Dünya Sağlık Asamblesi tarafından kabul edilmiştir.
•Eğer tüm üye devletlerin Parlamentoları tarafından kabul edilir ve başarılı bir şekilde uygulamaya geçerse, FCTC tamamen tütün kontrolüne adanmış ilk küresel anlaşma olacaktır.
![Page 59: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/59.jpg)
Tütün kullanımı salgını ile mücadelede uluslararası harekete birkaç nedenden dolayı ihtiyaç vardır:
• Tütün salgını uluslararası bir sorundur. • Tütün endüstrisi global bir endüstridir. • Tütün sorununa ilişkin bazı konular özellikle “sınır ötesi” bir
nitelik taşır ve ancak etkin bir uluslararası işbirliği sayesinde başa çıkılabilir. Bu konular şunları içerir:
– Tütün endüstrisi pazarlama şirketleri, uydu yayınını da kullanarak, aynı anda bir çok değişik ülkeye yayılmıştır.
– Sigara kaçakçılığı tütün endüstrisi tarafından uluslararası düzeyde koordine edilmektedir ve birçok ülkede bu konuda operasyonlar yapılmaktadır.
• Dinamik bir uluslararası süreç, hükümetleri, ulusal düzeyde güçlü tütün kontrol politikaları uygulamaları konusunda teşvik edecektir.
![Page 60: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/60.jpg)
• Mayıs 1996’da, o zamanki DSÖ Genel Direktörü, tüm ülkeleri FCTC’ yi geliştirmeye çağırdı.
• 1998 yazında DSÖ’de Sözleşme’ye Sekreterya görevi yapacak bir birim kuruldu (Sigarasız Girişim).
• Mayıs 1999’da DSÖ, tüm üye ülkelere açık olan FCTC Çalışma Grubunu kurdu ve hazırlanacak Çerçeve Sözleşmesi’nin olası bileşenlerini ve muhtemel protokollerini hazırlama çalışmalarına başlandı.
• Çalışma Grubunun ilk toplantısı Ekim 1999’da, ikincisi Mart 2000’de Cenevre’de gerçekleşti.
• Çalışma Grubu çalışmasını Mayıs 2000’de DSÖ’ne sundu.
• Devletlerarası müzakereler Ekim 2000’de başladı. • FCTC ve ilgili başlangıç protokollerinin DSÖ tarafından
Mayıs 2003’te Dünya Sağlık Asamblesinde kabul edildi.
TÜTÜN KONTROL ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ
![Page 61: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/61.jpg)
FCTC uluslararası tütün kontrolünü ve mücadelesini nasıl geliştirecektir ?
•Hükümetlere, ulusal tütün kontrol politikalarını güçlendirmeleri yolunda destek verilecektir.
•Devletlerin en iyi uygulama örnekleri ve bilimsel araştırmalara ulaşabilirliklerinin artırılması,
•Hükümetlerin, kendi önceliklerini de belirlemeleri konusunda motive edilmesi,
•Maliye ve Dışişleri Bakanlıkları tütün kontrolü sürecine dahil edilmeleri,
![Page 62: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/62.jpg)
FCTC uluslararası tütün kontrolünü ve
mücadelesini nasıl geliştirecektir • Uluslararası kamuoyunun çokuluslu tütün şirketlerinin
uyguladığı taktik ve stratejiler konusunda bilinçlendirilmesi,
• Ulusal ve uluslararası düzeyde tütün kontrolü konusunda teknik ve mali desteğin harekete geçirilmesi,
• Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin tütün endüstrisiyle başa çıkabilmelerinin siyasi olarak kolaylaştırılması,
• Daha güçlü bir tütün kontrolü için sivil toplum örgütlerinin ve diğer hükümet dışı grupların harekete geçirilmesi.
![Page 63: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/63.jpg)
DSÖ TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ
Bu Konvansiyonun tarafları,•Halk Sağlığını koruma haklarına öncelik vermeye
niyetlidirler, •Tütün salgınının yayılmasının mümkün olan en
geniş uluslararası işbirliğini ve tüm ülkelerin etkili, uygun ve koordineli bir uluslararası yanıta katılımını gerektiren küresel bir problem olduğunun farkındadır,
• Uluslararası toplumun tütün tüketiminin ve tütün dumanına maruziyetin dünya çapında yıkıcı sağlık, sosyal, ekonomik ve çevresel sonuçları hakkındaki endişesini yansıtmaktadır,
![Page 64: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/64.jpg)
DSÖ TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ
•Bu Konvansiyonun tarafları,•Özellikle gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere,
sigara ve diğer tütün ürünlerinin tüketim ve üretimlerinde dünya çapında görülen artıştan ve bu durumun ulusal sağlık sistemlerine yüklediği külfetten ciddi olarak endişe duymaktadır,
•Bilimsel bulguların tartışmasız bir şekilde tütün tüketimi ve tütün dumanına maruziyetin ölüm, hastalık ve sakatlığa yol açtığını belirlediğinin ve sigara içimine ve diğer tütün kullanımlarına maruziyet ile tütün-ilişkili hastalıkların başlangıcı arasında bir zaman aralığı olduğunun bilincindedir,
![Page 65: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/65.jpg)
DSÖ TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ
TÜTÜN TALEBİNİ AZALTMAYA YÖNELİK TEDBİRLER– FİYAT VE VERGİ ÖNLEMLERİ– FİYAT DIŞI ÖNLEMLER– TÜTÜN DUMANINA MARUZİYETTEN KORUNMA– TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN İÇERİĞİNİN DÜZENLENMESİ– TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN PAKETLENMESİ VE
ETİKETLENMESİ• DÜŞÜK KATRAN• LIGHT• ULTRALIGHT• SAĞLIK UYARILARI
– TÜTÜN REKLAMI VE PROMOSYONU (BİZ DAHA İLERİDEYİZ)
– EĞİTİM, KAMUOYUNUN BİLGİLENDİRİLMESİ
![Page 66: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/66.jpg)
• Ulusal Tütün Kontrol Programı (UTKP) TC Sağlık Bakanlığı tarafından Türk Toraks Derneğinin önemli katkılarıyla hazırlanmaktadır.
• UTKP’ de amaç 2010 yılına kadar ülkemizde 15 yaş üzerinde sigara içmeyen bireylerin oranını %80’nin üzerine çıkarmak ve 15 yaş altında yüzde yüze yakın olmasını sağlamaktır.
![Page 67: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/67.jpg)
Tütün Kontrolünde Uzmanlık Derneklerinin Rolü
• 1- Bilimsel Dergilerde, toplantılarda, sürekli yayınlarda, eğitim programlarında, web sayfalarında tütünün hastalık ve risk faktörü olma özelliklerini vurgulayan mesajların canlı tutulmasıdır.
• 2- Ulusal tütün kontrol programı ve sigara bırakma tedavi rehberlerinin oluşturulması, bunların günlük hekimlerin uygulamalarında yer alması süreçlerinde etkin rol almasıdır.
![Page 68: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/68.jpg)
• 3- Tütün kontrolü ve sigaranın bırakılması konusunda mezuniyet sonrası eğitim programları bütün üyelere ulaştırılabilmelidir. Eğitim kaynakları oluşturulmalı ve dağıtılmalıdır.
• 4- Tütün kontrolü ve sigara bırakma tedavisinin çekirdek eğitim müfredatlarında yer alması için üniversiteler ve diğer sağlık eğitimi veren kuruluşlar ile işbirliği yapılmalıdır.
![Page 69: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/69.jpg)
• 5- Tütün kontrolü ve sigara bağımlılığının tanı ve tedavisine yönelik araştırmalar desteklenmelidir.
![Page 70: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/70.jpg)
Sigaranın Bırakılması
• Sigaranın bırakılma ve bırakılmış kalınmasında alınan tıbbi desteğin ve izlemin yoğunluğunun etkisi kanıtlanmıştır.
• Sigara bırakma konusunda verilen hizmet her sağ kalınan yaşam yılı başına edinilen kazanım hipertansiyon, hiperlipidemi, meme kanseri gibi diğer hastalıklara yönelik koruyucu hekimlik hizmetleri ile elde edinilen kazanımlardan 4 kez fazladır.
![Page 71: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/71.jpg)
Sigara Bırakma Tedavileri
• Kısa klinik görüşmeler:– İstekli olgular 5R– İsteksiz olgular 5R
![Page 72: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/72.jpg)
• 1. SORUN: Muayeneye gelenler arasından sigara içenleri sistematik olarak belirleyin. Poliklinik düzeyinde her hastanın her muayeneye gelişinde sigara içme durumunun sorgulanmasını ve kaydedilmesini sağlayan bir sistem uygulayın.
• 2. ÖNERİN: Sigara içen her hastayı ısrarla bırakmaya teşvik edin. Sigara içen her hastayı açık, güçlü ve bireyselleştirilmiş önerilerle, bırakması konusunda teşvik edin.
• 3. DEĞERLENDİRİN: Hastanın sigarayı bırakma girişimine ne kadar istekli olduğunu belirleyin. Sigara içen her hastaya şu anda (örneğin bir ay içinde) sigarayı bırakma girişimi için istekli olup olmadığını sorun.
![Page 73: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/73.jpg)
• 4. YARDIM EDİN: Bırakma girişimindeki hastaya yardım edin. Bir bırakma planı için hastaya yardımcı olun, pratik önerilerde bulunun, tedavi sırasında sosyal destek sağlayın, hastanın tedavi dışında sosyal destek elde etmesine yardımcı olun, gerekli olgulara bir ilaç tedavisi önerin, ek eğitim materyalleri sağlayın.
• 5. DÜZENLEYİN: Bir sonraki görüşmeyi planlayın. Bir sonraki görüşmeyi (telefonla ya da yüz yüze) planlayın.
![Page 74: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/74.jpg)
Sigara Bırakmak İçin İsteksiz Olgularda 5R Stratejisi
• A) Uygunluk (Relevelance)
• B)Riskler (Risks)
• C)Ödüller (Rewards)
• D)Engeller (Engeller)
• E)Tekrarlama (Repetition)
![Page 75: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/75.jpg)
Yoğun Klinik Görüşmeler
• Sigarayı bıraktırma konusunda eğitim almış kişilerce uygulanır
• Yazılı,görsel materyal sağlanabilir• Görüşmeler bireysel veya grup görüşmeleri
şeklinde uygulanabilir• Telefon görüşmeleri etkilidir• Destek ve davranış tedavileri;pratik öneriler
(sorun çözme,beceri geliştirme) ile tedavi ve sonrasındaki sosyal desteği içermelidir.
![Page 76: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/76.jpg)
• Görüşmeler 4 veya daha fazla sayıda olmalı ,her biri 10 dakikadan daha uzun sürelerde yapılmalıdır
• Görüşmelerin tedavi başlangıcından sonraki 15.gün,1,2,3,6,9,12. aylarda yapılması önerilir.
• Gerekli vakalarda birçok uzmanlık alanından destek alınmalıdır (psikiyatri,diyetisyenler gibi.)
![Page 77: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/77.jpg)
Sigara Bırakılmasında Farmakoterapi
• Farmakoterapi her sigara içicisine –kontrendikasyon yoksa- önerilmelidir.
• Farmakoterapiden amaç nikotin yoksunluğunu ve yoksunluk belirtilerini önlemektir.
• Bütün tedavi rehberlerinde iki grup farmakolojik tedavi yer alır ; nikotin yerine koyma tedavisi ve bupropion hydrocloride.
![Page 78: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/78.jpg)
• Nortrptyline ve Clonidin ile ilgili araştırmalar sürmektedir.
• Akupunktur,elektropunktur,lüksopunktur gibi yöntemlerin bilimsel olarak kanıtlanmış değerleri yoktur.
![Page 79: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/79.jpg)
TÜTÜN ENDÜSTRİSİ
Dr.Osman Örsel
Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
• (Prof.Dr.Elif Dağlı’nın slayt arşivinden yararlanılmıştır)
![Page 80: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/80.jpg)
![Page 81: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/81.jpg)
![Page 82: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/82.jpg)
Komşu ülkeye sigara fabrikası kur
Hükümeti fabrika kurmaya ikna et
Halkı ürününe alıştır
Reklam kampanyası yap
Tekel ve hükümetten bağımsızlık kazan
Tekele ortak ol
Tekelin özelleştirilmesi için basınç yap
TEKELİ AL
Kaçakçılığı arttır
kaçakçılığı önlemek üzere
Kuvvetli ve saldırgan
Veya dediklerini yaptır
![Page 83: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/83.jpg)
1984 Philip Morris dökümanları:
Nikki Hauser Türkiye’ye gelir. Tarım ve Sağlık Bakanı ile görüşür, Dışişleri ilişkileri iletemas eder, Cenevredaimi temsilcisi ilegörüşme ayarlar.
![Page 84: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/84.jpg)
•1984 Beşinci beş yıllık plan“Yeni tip tütün tarımının desteklenmesi ve tütünde Tekel’in kaldırılmasını” önermiştir.
•3 Mayıs 1990 :
2000 tondan fazla üretimi olan firmaların
Tekel’in katılımı olmadan satış,fiyatlandırma
ve dağıtım yetkisi vardır.
•Philsa Devlet planlama teşkilatına 8.8.1990’da başvurur.Başvuru 5.4.1990 tarihli bir resmi olmayan bir anlaşmaya atıf yapmaktadır.
![Page 85: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/85.jpg)
Türkiye’deki tütün ihracat firmaları
1970 591980 481990 301996 14
Türk sigaralarında kullanılan tütün miktarı ve tipiRapor tahmin edilen (1000 ton)
1987 1996 2000
Amerikan tütünü - 38 66Türk tütünü 60 52 44
Türkiye’ye sigara ithalatı 1984-1991 (1000 ton)
1984 1.801985 3.891986 7.051987 9.671988 8.901989 12.101990 15.701991 12.40
![Page 86: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/86.jpg)
![Page 87: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/87.jpg)
REKLAMLAR SİGARA TÜKETİMİNİ ARTTIRIR MI?
Sigara firmaları, reklamları,
gençleri sigaraya çekebilmek,
pazar payını arttırmak,
sigara bırakmaya çalışanları vazgeçirmek,
pazarlama konusundaki sınırlamaları etkisiz hale getirmek
için kullanırlar.
![Page 88: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/88.jpg)
SİGARA FİRMALARININ YENİ TAKTİĞİ
ÜRÜN YERLEŞTİRME
![Page 89: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/89.jpg)
SPIDERMAN
AUSTIN POWERS
XXX
IMSOMNIA
SUM OF ALL FEARS
JAMES BOND FİLMLERİ
BU FİLMLERGÖSTERİME GİRMEDENMİLYONLARCA DOLAR KAZANMIŞTI.
![Page 90: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/90.jpg)
Sigara firmalarının yeni pazarlama taktiği olan “ürün yerleştirme” bir çok film yıldızı, pop şarkıcısı ve sahne sanatçısının ağzına sigara koymuştur.
![Page 91: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/91.jpg)
Ürün yerleştirme,
markalı bir ürünün bir film, sahne eseri, konser, televizyon yapımı gibi bir programın içine ücret veya başka bir yarar karşılığında yerleştirilmesi demektir.
![Page 92: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/92.jpg)
Saklı reklam için para almış bir ünlünün adı geçen ürünün firması ile ticari bağını açıkça ortaya koymadığı ve reklam ile program yapımcılığı arasındaki ayrımı bulanıklaştırdığı için tüketiciyi yanıltıcı niteliktedir
![Page 93: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/93.jpg)
Tüketiciden bilgi sakladığı, tüketicinin muhtemel kararını etkileyebileceği ve davranış değişikliği yapabileceği için tüketici hakları açısından zedeleyicidir.
![Page 94: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/94.jpg)
İçinde çocuk ve gençler için yapılmış filmler dahil, bugün gösterilen filmlerin üçte ikisinde sigara içimi yer almaktadır. 1970-1980 yılları arasında filmlerde sigara kullanımı azalmışken 1990’lı yıllarda hızla artmıştır. Bugünkü film kahramanları gerçek hayattakinden 3-4 kat daha fazla sigara içmektedirler. Amerika Birleşik Devletlerinde yaşayan gençler haftada ortalama 3 film seyretmektedirler. Her filmde ortalama 5 sigara sahnesi bulunduğundan haftada 15 kez sigara içiminin reklam edilmesine maruz kalmaktadırlar. En beğendiği yıldızın sigara içmesi bir çocuğun sigara içme olasılığını ciddi olarak arttırmaktadır.
![Page 95: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/95.jpg)
Amerikan Akciğer Derneğinin 1991-2000 yılları arasında yaptığı bir çalışmada en yüksek gişe satışı yapan 500 film incelenmiş ve aşağıdaki sonuçlar bulunmuştur. : http://www.saclung.org. 1. İncelenen filmlerin % 75’inde sigara içimi bulunmuş, bu sahnelerin çoğu kapalı alanlarda ve sigara içmeyenlerin yanında ceryan etmiş. 2. Filmlerin % 43’ünde sigara içimi çekici, seksi, heyecanlı, güçlü, asi, ünlülerin yaptığı bir etkinlik olarak gösterilmiş. 3. Internet film veri tabanına göre en fazla ücret alan film yıldızlarının % 59’u filmlerde sigara içmişler.
![Page 96: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/96.jpg)
Yıl 1972 Productions Inc ( film ve TV yapımcısı bir firma)Başkanı açıklıyor.......
Film herhangi bir reklamdan daha iyi, çünküizleyiciler bir sponsor varlığından tamamen habersizler.
![Page 97: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/97.jpg)
Brown and Williamson
Sylvester Stallone ile anlaşma yaparak1983 de en az 5 filmde sigara içmesikarşılığında 500 000 dolar ödemiştir.
![Page 98: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/98.jpg)
Bir çok araştırma sigara reklam harcamalarının artması ile sigara tüketiminin arttığını, sigara reklamlarının yasaklanması ile tüketimin düştüğünü göstermektedir.
![Page 99: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/99.jpg)
Bu konuda yapılan 48 ayrı çalışmanın değerlendirilmesi ile birlikte, Amerika Birleşik Devletleri Tıp Enstitüsü Uzman raporu, Amerika Birleşik Devletleri Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü aynı görüşü desteklemişlerdir.
![Page 100: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/100.jpg)
Reklam yasaklanması
Direkt reklamlar
Basın ve poster reklamlarıRadyo,TV, sinema, video,odyoteyp, internetSanatçı ve spor sponsorluğuSinemalarda spotlarBedava numune dağıtmaHediye kuponu dağıtmaSatış noktası reklamlarıHalkla ilişkiler etkinlikleri
![Page 101: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/101.jpg)
Dünya Bankası Önerilerilerine Göre Yapılması Gerekenler
Sigaranın zararlı etkilerine karşı önlemler alınmalıReklam yasağı, gençlerin korunması, fiyat politikaları
![Page 102: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/102.jpg)
TÜRKİYE SİGARA TÜKETİMİMİLYAR ADET
1982 54.001 1993 85.0061983 63.402 1994 96.4381984 62.956 1995 95. 1171985 63.310 1996 98.6711986 65.458 1997 101.2421987 71.900 1998 108.6831988 68.78 1999 117.9841990 76.540 2000 117.7611991 76.660 2001 111.1321992 78.938
![Page 103: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/103.jpg)
Öğrencilerde Sigara İçme Sıklığı(Bilir, N., Güçiz, B., Yıldız, N.)
Grup Sayı Yıl Sigara içen
(%)
7. Sınıf
(12-13 yaş)
512
1453
1720
1996
1998
1999
3.5
2.0
0.8
10. Sınıf
(15-16 yaş)
552
1317
1497
1996
1998
1999
28.3
16.3
14.8
![Page 104: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/104.jpg)
Gizli ve dolaylı reklamların devamı
Kanıtlar: 1) Türkiye Küresel Gençlik Tütün Araştırması ve International
Research and Development Center Türkiye Gençlik Çalışması sonuçlarına göre:
a) Gençlerin reklam gördüklerini belirtmeleri ve reklam gördüğünü söyleyenlerin daha çok sigara içtiğinin saptanması
b) Gençlerin üçte birinin üzerinde sigara marka ve logosu olan eşantiyon eşyaya sahip olması
![Page 105: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/105.jpg)
Kanıtlar: 2) Kurtlar vadisi, Hababam sınıfı ve GORA gibi filmlerde çok sayıda sigara içme sahnesi (ÜRÜN YERLEŞTİRME)
3) Fiyat duyurularının gazetelerde tekrar eden günlerde yayınlanması
4) Gençler arasında beğenilen bazı şarkıcıların sahnede sigara içmesi, bazı bira şirketi tarafından desteklenen konserlerde bedava sigara dağıtımı (Gipsy King Konseri-Lütfi Kırdar Salonu)
5) Bazı Üniversitelerde bedava sigara dağıtımı (ODTÜ-Camel)
![Page 106: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/106.jpg)
Philip Morris firmasının 1993 yılında yaptırdığıpazar araştırmasının raporu Formula-1 yarışlarının Marlboro reklamı için nasıl yararlı olduğunu açıkça ortaya koyuyor
![Page 107: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/107.jpg)
Döküman No:2500156422
![Page 108: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/108.jpg)
![Page 109: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/109.jpg)
![Page 110: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/110.jpg)
Formula-1 Marlboro için bulunmaz bir pazarlama aracıdırReklam yasağı olan pazarlar için hayati önem taşır
![Page 111: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/111.jpg)
![Page 112: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/112.jpg)
Sigara endüstrisinin4207 sayılı yasayı yok etme çalışmaları
1) Amerikan lobi heyetinin meclise getirilmesi2) Anayasa mahkemesine başvuru3) Spor Bakanına Formula-1 için başvuru4) Turizm bakanına Formula-1 için başvuru5) Adalet komisyonuna Formula-1 yarışlarınınreklam dışı bırakılması başvurusu
![Page 113: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/113.jpg)
Formula-1 Marlboro için bulunmaz bir pazarlama aracıdırReklam yasağı olan pazarlar için hayati önem taşır
![Page 114: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/114.jpg)
Sigara reklamlarına hiç bir suretle
izin verilmemeli ve bu denetimler sigarayı
üreten firmaların bulunduğu kurulların
elinde olmamalı
![Page 115: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/115.jpg)
![Page 116: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/116.jpg)
Vergilendirme ile fiyatların arttırılması
Her yılki bütçede yıllık enflasyon ve gelir artışı üzerinde vergi artışı
Vergi artışı bütün ürünlere aynı anda uygulanmalı
![Page 117: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/117.jpg)
![Page 118: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/118.jpg)
![Page 119: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/119.jpg)
Philip Morris Tekel Sigaralarıarasındaki fiyat farkını % 30oranında tutmak için plan yapar.
![Page 120: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/120.jpg)
Sigara Vergileri ve Sağlık
Sigara fiyatlarının % 10 arttırılması tüketimi % 5 oranında azaltır.
Sigara tüketiminin azalması daha az insanın hastalanması ve sağlık harcaması demektir.
Dolayısıyla, sigara fiyatlarının artışı hem sağlığı korur hem de Devlet gelirlerini hala arttırır
![Page 121: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/121.jpg)
Sigara vergilerinin arttırılmasıhalk sağlığı açısından yararlıdır.
Hem sağlık hem maliye kazanır.
![Page 122: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/122.jpg)
Ülkemizde sigara fiyatları ve vergileri yeterince yüksek mi?
![Page 123: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/123.jpg)
Daha yüksek vergi daha pahalı demek mi?Türkiye’de vergi oranı yüksek, ama ortalama paket fiyatı
Avrupa’nın en ucuzu
Avrupa'da ve Türkiye'de ortalama sigara fiyatı, ve paket fiyatı yüzdesi olarak vergi , 1999-2000
77%73%80%75%73%74%69%73%72%76%74%76%71%77%81%79%
75%
02468
Tu
rke
y
Sp
ain
Po
rtu
ga
l
Italy
Gre
ece
Au
stri
a
Ge
rma
ny
Sw
itze
rla
nd
Ne
the
rla
nd
s
Fra
nce
Be
lgiu
m
Fin
lan
d
Sw
ed
en
Ire
lan
d
De
nm
ark UK
No
rwa
y
Ort
ala
ma
fiy
at
US
$ Vergi/Fiyat Oranı
![Page 124: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/124.jpg)
Reel Fiyat
Nominal and Real Cigarette Prices in Turkey, 1994-2000
0
100200
300
400500
600
700800
900
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
No
min
al P
rice
(00
0 T
L/p
ack)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Rea
l P
rice
(00
0 19
95
TL
/pac
k)
Nominal Price, Foreign Brands Nominal Price, Domestic Brands
Real Price, Foreign Brands Real Price, Domestic Brands
![Page 125: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/125.jpg)
Sigara vergileri arttırılırsa kaçakçılık artar mı?
![Page 126: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/126.jpg)
Sigara şirketleri :
•Kaçakçılığın ülkeler arasındaki fiyat farklarındandoğduğunu iddia eder.
•Hükümetlerin vergileri düşük tutmalarını isterler ve bu şekilde gelir kaybının engelleneceğini önesürerler.
![Page 127: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/127.jpg)
Sigara şirketlerinin iddiaları doğru değildir.
Sigara kaçakçılığı sigara fiyatlarının daha düşük olduğu ülkelerde daha fazla görülür.
![Page 128: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/128.jpg)
Avrupa Birliğinde Sigara Fiyatları ve Kaçakçılık Oranı(Kaynak: Avrupa Komisyonu 1997)
Ülke Fiyat ( ABD Doları) Kaçakçılık Düzeyi
İspanya 1.20 yüksekPortekiz 1.75 ortaYunanistan 2.06 0rtaİtalya 2.07 yüksekLüksemburg 2.12 ortaHollanda 2.43 ortaAvusturya 2.69 yüksekBelçika 2.95 ortaAlmanya 3.02 yüksekFransa 3.38 düşükFinlandiya 4.26 düşükIrlanda 4.27 düşükİngiltere 4.35 düşükDanimarka 4.55 düşükİsveç 4.97 düşükNorveç 6.27 düşük
![Page 129: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/129.jpg)
![Page 130: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/130.jpg)
•Sigara firmalarının ithalatı sıkı bir denetim altına alınmalı
Sigara fiyatları ve vergileri Devletin elinde ve Maliye Bakanlığı denetiminde olmalı
![Page 131: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/131.jpg)
![Page 132: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/132.jpg)
Sigara Endüstrisinin İnsani yardım ve Proje destekleri (!)
•Sevda Cenap And Vakfı Konser destekleri•Depremzedelere Chesterfield dağıtımı•Zeugma ve arkeolojik kazı destekleri•Bilim adamı ve proje destekleri•Bağımsız veya Milli Eğitim Destekli Gençlik Projeleri
![Page 133: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/133.jpg)
Philip Morris’in Tütün KontroluÇerçeve Sözleşmesi konusunda görüşleri
![Page 134: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/134.jpg)
Namusları Üzerine Yemin Ediyorlar !!!!!!
![Page 135: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/135.jpg)
![Page 136: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/136.jpg)
Ocak 1991 1. Sigara kanunu Turgut Özal tarafından veto edilir.
Gerekçe: Ticaret özgürlüğüne aykırılık
Gerekçe mektubu daha sonra Arjantin ve Mısır Cumhurbaşkanlarının aynı yasayı veto etmesi için kullanılır
![Page 137: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/137.jpg)
1992 Philip Morris:Reklam Yasağı Önerisi:
Philsa reklam yasağı içeren kanunununçıkmaması için eylem planı yapar. Cahit Düzel Adalet Komisyonu başkanınıziyaret edecektir.
![Page 138: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/138.jpg)
Yalancılara ne olurbiliyor musun?
Sigara şirketlerindeişe mi alınırlar?
![Page 139: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/139.jpg)
![Page 140: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/140.jpg)
Sigara Şirketlerinin KaliforniyaPolitik harcamaları
Seçim Miktar
1992 7,645,519 Dolar1994 24,662,674 Dolar
![Page 141: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/141.jpg)
Philip Morris dökümanları1994 bütçesi:“Sabancı’yı rahmetli Özal’la iyiilişkileri olduğu içintutmuştuk. Şimdi odaklanmış hükümetilişkilerimiz Sabancı’daniyi”
![Page 142: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/142.jpg)
Politikacıların Sigara Endüstrisi ile İlişkileri
Kültür Bakanlığının TBMM’ni PM’e tadil ettirmesi
•TEKEL’den sorumlu devlet bakanının akrabalarının PMağında şirket sahibi olması
•Özelleştirmeden sorumlu devlet bakanının sigarafirması gençlik programını desteklemesi
•Adalet, Gençlik-spor, İçişleri, Turizm bakanlığınınFormula-1 yarışını reklam yasağı dışında tutulma konusunda görüş bildirmesi
![Page 143: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/143.jpg)
Politika sponsorluğuaçıklamak zorunlu hale getirilmelidir.
![Page 144: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/144.jpg)
![Page 145: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/145.jpg)
Avrupa’da“Bağımsız”BilimselAraştırma Desteği
![Page 146: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/146.jpg)
Neden Bilim Desteği ?
İyi ve değerlibilimin desteklenmesi“Sorumlu” bir endüstrinindoğal seçimi
Bilim camiası İle teması sürdürmekve böyleliklegerektiğinde uzmangörüşü almak
![Page 147: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/147.jpg)
Philip MorrisBilim desteği ya direktYa da indirektüreticilerbirliği aracılığıylaoluyor.
![Page 148: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/148.jpg)
İSVİÇRE
1964-1992 ARASI8 ÜNİVERSİTEDESTEĞİ257 MAKALE BASIMI
![Page 149: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/149.jpg)
![Page 150: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/150.jpg)
![Page 151: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/151.jpg)
![Page 152: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/152.jpg)
Özelleştirme avantaj ve dezavantajlarıAvantaj
• Yabancı yatırımı arttırır• Devlet gelirini arttırır• Diğer konulara kaynak aktarılabilir• Hükümetin ambivalansı kalkar• Kısa dönemde fiyatlar artabilir• Daha cazip ürünler yapılabilir
Dezavantaj: sağlık ve ekonomik yük artar1. Özel sektör
1. hükümeti tütün kontrolu konusunda etkiler2. Kanunlarda kaçaklar bularak hareket eder.
2. Saldırgan pazarlama, dağıtım ve promosyon1. Tüketim artabilir2. Tüketim küçük yaşa kayabilir
![Page 153: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/153.jpg)
Tüketim artar mı?
Pre and Post Privatization Cigarette Consumption in Ukraine and % increase in consumption since
1993
43%
1%
16%
68% 78%56%
50%
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
19
85
19
86
19
87
19
88
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
Bil
lio
n o
f p
iec
es
Privatization
![Page 154: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/154.jpg)
Sigara Mücadelesi ve Türk Toraks Derneği
• İnsan sağlığı için tütünle mücadele demek;
-silah endüstrisi kadar güçlü ve arsız dünya
devleri ile mücadele demektir,
-madde bağımlılığı gibi bir hastalıkla; hastanın o madde sürekli elinin altındayken ve çevresel olarak maddeye maruz durumdayken kullanmamak için kendisiyle mücadele etmesi demektir…
![Page 155: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/155.jpg)
• Türk Toraks Derneği kuruluşundan bu yana sigara karşıtı politikaları ; devlet kuruluşları,medya,diğer sivil toplum ve hekim örgütleri ile bağlantı kurarak ve direk halk eğitim toplantıları ile kesintisiz olarak desteklemiştir.
• Hekimler ve halk için yüz binlerce sigara bırakma kitapçıkları,broşürler,afişler hazırlamış ve dağıtmıştır,sigara karşıtı mitingler-yürüyüşler düzenlemiştir.
![Page 156: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/156.jpg)
Ulusal Tütün Kontrol Programı hazırlanmasında en çok üyesi davet edilen ve en aktif katkıda bulunan Türk sivil toplum örgütüdür.
![Page 157: TÜTÜN KONTROLÜ](https://reader038.fdocuments.net/reader038/viewer/2022102702/56812abf550346895d8e86e4/html5/thumbnails/157.jpg)
Bu uzun sürecek ve zorlu mücadelede Türk Toraks Derneği hekimleri toplumun en duyarlı ve güçlü öncüleri olmaya devam edeceklerdir.