TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( ·...
Transcript of TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( ·...
![Page 1: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/1.jpg)
Türkiye Acil Tıp Derneği Oryantasyon Eğitimi
Travmalı Hastaya Genel Yaklaşım
Hazırlayan
Uzm. Dr. Fatma Özdemir
![Page 2: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/2.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Tanım
§ Mekanik bir güce maruz kalma sonucu oluşan yaralanma
§ Injury, hasar
§ Troma, yara
![Page 3: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/3.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Tanım
§ Baş-‐boyun
§ Toraks
§ Karın
§ Ekstremiteler
2 veya daha fazla bölge, çoklu travma
![Page 4: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/4.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Epidemiyoloji
§ Tüm dünyada ciddi ölüm ve sakatlanma nedeni
§ DSÖ’ne göre trafik kazalarına bağlı sakatlanma 2004 yılında 9. sırada
iken, 2030 yılında 3. sıraya yükselmesi bekleniyor
![Page 5: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/5.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Epidemiyoloji
§ Bir yılda değişik şekil ve derecelerde yaralanma oranı %25
§ ≤ 14 yaş ölümlerin %50’si
§ 0 – 40 yaş populasyonun birinci ölüm nedeni
![Page 6: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/6.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Travma Mekanizmaları
6
Künt Travma
§ Motorlu araç kazası
§ Düşme
§ İki güç arasında sıkışma
Penetran Travma
• Kesici-‐delici alet
• Ateşli silah (ASY)
• Patlama
![Page 7: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/7.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Çoklu Travma
§ Travmaya bağlı ölümlerde en sık kafa, göğüs ve majör vasküler
yaralanmalar
§ Travma bakımı hızlı değerlendirme, triyaj, resusitasyon, tanı ve
tedavi girişimlerini kapsamalıdır
![Page 8: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/8.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Hastane Öncesi Sağlık Personeli
§ Ek yaralanmalardan koruma
§ Hastaneye hızlı transfer
§ Hastanenin bilgilendirilmesi
§ Tedavinin başlatılması
§ Triaj
![Page 9: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/9.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Travma Merkezi
1. Seviye Travma merkezi
§ 24 saat tüm cerrahi branşlar
§ 24 saat nöroradyoloji ve hemodiyaliz ünitesi
§ Travma eğitimi
§ Travma hastalarının tüm gereksinimlerini karşılayan donanım
![Page 10: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/10.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Çoklu Travmalı Hastaya Yaklaşım Sırası Ø İlk değerlendirme (Hızlı primer bakı),
Ø Resüsitasyon işlemleri
Ø Yatak başı radyolojik testler
Ø Detaylı ikincil bakı
Ø Tanısal çalışmalar
Ø Sık aralıklarla hastanın değerlendirilmesi
Ø Hastanın kesin tedavisi veya transferi
10
![Page 11: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/11.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Birincil Değerlendirme
§ Ani gelişen ve yaşamı tehdit eden durumu engellemeye, ortadan
kaldırmaya çalışmak
![Page 12: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/12.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
İlk Değerlendirme
§ A (Airway) Havayolu sağlanması (+Servikal stabilizasyon!)
§ B (Breathing) Etkili ve yeterli solunum
§ C (Circulation) Dolaşım ve kanama kontrolü
§ D (Disability) Nörolojik değerlendirme
§ E (Exposure) Hastanın tamamen soyulması
§ F (Foley) İdrar sondası § G (Gastrik) Nazogastrik sonda
![Page 13: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/13.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
A -‐ Hava yolu
§ Erken dönem ölüm nedeni beyin ve diğer hayati organlara oksijenize
kanın ulaşamaması
-‐ hava yolu açıklığı
-‐ oksijen
-‐ solunum desteği
![Page 14: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/14.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Havayolu ve solunum sorunlarına bağlı
ölüm nedenleri
§ Tıkalı hava yolu ve yetersiz solunumu tanımada gecikme
§ Gerektiği halde hava yolunu açmada ve solunumu desteklemekte
gecikme
§ Teknik zorluklar (özefagus/sağ ana bronş)
§ Gastrik içeriğin aspirasyonu
![Page 15: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/15.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Havayolunu Açık Tutma Teknikleri
§ Çene kaldırma/çene itme
§ Aspirasyon § Oral airway
§ Geçici hava yolu yöntemleri
§ In-‐line stabilizasyon ile endotrakeal entübasyon § Cerrahi hava yolu
![Page 16: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/16.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Kalıcı Havayolu Sağlama Endikasyonları
§ Solunumun olmaması /apne/ciddi takipne
§ Havayolu açıklığının korunamaması
§ Aspirasyon riski
§ Havayolu tıkanıklığı gelişme riski
§ GKS ≤ 8 (travma hastası için GKS < 10)
§ %100 O2’e rağmen (O2 sat < %90)
![Page 17: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/17.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Hava yolu
![Page 18: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/18.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Boyun Güvenliği
§ Orta hat
§ Boyunluk
§ Radyolojik olarak aksi ispat edilinceye
kadar her çoklu travma hastası
boynu kırıktır
18
![Page 19: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/19.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi B -‐ Solunum
§ Trakea deviasyonu § Krepitasyon § Yelken göğüs § Penetran göğüs yaralanması
§ Sternum kırığı
§ Solunum sesleri
19
Göğüs ve boyun
• inspeksiyonu
• oskültasyonu
• palpasyonu
yapılmalıdır
![Page 20: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/20.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Toraksta Ölümcül Yaralanmalar
Birincil bakı sırasında tanınmalı ve müdahale yapılmalıdır.
§ Tansiyon pnömotoraks
§ Açık pnömotoraks
§ Masif hemotoraks
§ Yelken göğüs
§ Kalp tamponadı
![Page 21: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/21.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Solunumu Akut Olarak Tehlikeye Sokan Diğer Durumlar
§ Kafa travması (herniasyon ve beyin sapı lezyonları)
§ Üst servikal vertebra yaralanması
§ Diyafragma rüptürü
§ Akut mide dilatasyonu
![Page 22: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/22.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Tansiyon Pnömotoraks
§ Kapalı göğüs boşluğu içine tek yönlü hava kaçağı
§ Trakeal deviasyon § Solunum sıkıntısı
§ Solunum sesleri azalmış/kaybolmuş
§ JVD § Hipotansiyon § Siyanoz / şok
22
![Page 23: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/23.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Tansiyon Pnömotoraks
23
![Page 24: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/24.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Tansiyon Pnömotoraks
§ İğne torakostomi
-‐-‐2. interkostal aralık midklavikular hat
§ Tüp torakostomi
-‐ 5. interkostal aralık midaksillar hat
![Page 25: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/25.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Açık Pnömotoraks
§ Göğüs duvarında defekt
§ Açık yaradan içeriye hava emilmesi ve akciğerde kollaps
§ Açık yara çapı > 2/3 trakeal çap § Şiddetli solunum sıkıntısı
§ Tansiyon pnömotoraks gelişebilir
§ Açık yara kapalı hale getirilir ve eş zamanlı göğüs tüpü uygulanır
25
![Page 26: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/26.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
26
![Page 27: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/27.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Masif Hemotoraks
§ Akciğer, büyük damar,
bronş arteri
§ Solunum sesleri az/
kaybolmuş
§ Perküsyonda matite
§ Hipotansiyon, şok
27
• Tüp torakostomi
• N/G sonda
• Kan transfüzyonu
• Tüp torokostomi ,kan
transfüzyonu ile eş zamanlı
• Masif drenaj
![Page 28: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/28.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Masif Hemotoraks
28
![Page 29: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/29.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Yelken Göğüs
§ Göğüs duvarında paradoks hareket
§ Ardışık ≥ 2 kotun iki ayrı yerden kırılması
§ Gaz değişimi bozulur, akciğer ödemi
§ Palpasyonda ağrı
§ “Flail” segment üzerinde krepitasyon
29
![Page 30: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/30.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Yelken Göğüs -‐ Tedavi
§ O2, interkostal blokaj, epidural kateter
§ PaO2 < 60 mm Hg
§ PaCO2 > 45 mm Hg entübasyon ve MV
§ Altta yatan patoloji gözden kaçırılmamalı
![Page 31: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/31.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Kalp Tamponadı
§ Genellikle penetran travma § Beck Triadı (1/3 olgu) -‐ hipotansiyon -‐ JVD -‐ azalmış kalp sesleri § Pulsus paradoksus
31
![Page 32: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/32.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Kalp Tamponadı
§ EKO eşliğinde perikardiyosentez
§ Cerrahi
§ Sıvı replasmanı
§ Tansiyon pnömotoraks ile ayrımı
yapılmalı
32
![Page 33: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/33.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
C (Circulation) Dolaşım
Ø Travma hastalarında şok durumunda öncelikle hemorajik şok akla gelmelidir.
Ø Altın saatlerdeki en sık ölüm nedeni kanamadır
33
![Page 34: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/34.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
C (Circulation) -‐ Dolaşım
Ø 2 büyük IV yol�
Ø Dış kanama kontrolü
Ø Gerekirse Santral Kateter
34
![Page 35: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/35.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Damar Yolu
ü Pelvis fraktürü ü Retroperitoneal hematom
ü Karın içinde büyük damar yaralanması ihtimali
ü Alt ekstremitede fraktür mevcut ise
alt ekstremite venleri kullanılmamalıdır
![Page 36: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/36.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Travmatik hemorajik şokta sıvı resusitasyonu
§ Travma hastalarında yeterli bir mental durum varsa ve periferik
nabızlar alınıyorsa
§ Sistolik kan basıncının 80 mmHg civarında tutulmasıdır
§ Travmatik beyin hasarı olan hastalarda normotansiyon hızla
sağlanmalıdır
36
![Page 37: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/37.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
D -‐ Kısa Nörolojik Muayene
§ Pupil çapı ve ışık reaksiyonu
§ Ekstremite hareketleri
§ Bilinç Durumu: AVPU veya Glaskow Koma Skoru (GKS)
![Page 38: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/38.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Bilinç Bozukluğu
Dikkat edilecek durumlar
§ Kafa travması
§ Azalmış serebral oksijenizasyon (hipoksi)
§ Şok (hipovolemi)
§ Alkol veya diğer ilaçlar (ayırıcı tanı)
![Page 39: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/39.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
E – Giysilerin Çıkartılması
§ Boyun, göğüs, üst ekstremite birincil değerlendirmede öncelikli
§ Giysiler dikiş yerlerinden kesilir (delil)
§ Tüm giysiler ikinci değerlendirmede çıkarılır
§ Tüm vücut travma açısından gözden geçirilir
§ Hipotermi riski
![Page 40: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/40.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Resusitasyon
§ Havayolu -‐ Solunum/oksijenizasyon
§ Dolaşım – 2 geniş çaplı damar yolu
§ Uygun sıvı ve kan tedavisi
§ Monitörizasyon: EKG, KB, SS, Saturasyon
![Page 41: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/41.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi Travmatik Şokta Ayırıcı Tanı
Etyoloji Klinik
Hemoraji/sıvı kaybı Daralmış NB, taşikardi vb.
Tansiyon Pnx Deviye trakea, unilateral akciğer seslerinin alınamaması, daralmış NB, JVD, P.paradoksus
Perikard Tamponadı JVD, azalmış kalp sesleri, daralmış NB, P.paradoksus
Myokardiyal Kontüzyon Anormal EKG/kardiyak enzimler, beklenenin ötesinde taşikardi
Nörojenik Şok T6’nın üzerinde spinal yaralanma, sıcak ekstremiteler
41
![Page 42: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/42.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Tanısal Testler
§ Düz grafiler
§ USG (e-‐FAST)
§ Tanısal periton lavajı (?)
§ EKG
§ Laboratuar
![Page 43: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/43.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Tanısal Testler
§ Yan servikal grafi (NEXUS ve Kanada kuralları)
§ Ön-‐arka akciğer grafisi
§ Ön-‐arka pelvis grafisi
§ Endikasyona göre diğer düz grafiler
![Page 44: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/44.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
NEXUS
§ Bilinç değişikliği, intoksikasyon § Orta hat boyun hassasiyeti
§ Nörolojik bulgu ve semptomlar
§ Çeldirici yaralanma (boyundan farklı bölgelerde olan ağrılı yaralanmalar)
§ Kriterlerden birisinin varlığı durumunda servikal görüntüleme gerekliliği vardır
![Page 45: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/45.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
İkincil Değerlendirme
§ Tepeden tırnağa bakarak, dokunarak tam fizik ve nörolojik muayene
§ Birincil değerlendirme ve resusitasyon tamamlanmadan başlanmaz
![Page 46: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/46.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi İkincil Değerlendirme
46
§ Saçlı deri § Kulak ve zarı § Gözler § Yüz, yüz kemikleri
§ Burun § Ağız içi § Boyun, omurlar ve trakea
• Toraks • Karın • Pelvis • Genital bölge
• Ekstremiteler
• Nörolojik • Sırt
![Page 47: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/47.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
İkincil Değerlendirme
Toraksa ait potansiyel ölümcül yaralanmalar
-‐ Pulmoner kontüzyon
-‐ Aorta yaralanması
-‐ Trakeabronşiyal yaralanmalar
-‐ Myokard kontüzyonu
-‐ Özefagus yaralanması
-‐ Diafragma rüptürü
-‐ Kot kırıkları
![Page 48: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/48.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi İkincil Değerlendirme -‐ Toraks
48
§ Torasik aort yırtığı (AC grafisi, travma mekanizması)
§ Özefagus rüptürü (AC
grafisi, sol pnx, ağrı)
§ Trakeabronşiyal yaralanma
(inatçı pnx)
• Pulmoner kontüzyon (AC grafisi, kan
gazı)
• Kardiyak kontüzyon (EKG, enzim)
• Diyafram yırtığı (FM, AC grafisi, N/G)
![Page 49: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/49.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi İkincil Değerlendirme -‐ Karın
§ Künt, penetran travma § Sık fizik muayene
§ Alt kotlarda kırık, karın içi yaralanma!
§ Fizik muayene destek olarak mutlaka yatak başı FAST (serbest sıvı)
49
![Page 50: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/50.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi İkincil Değerlendirme -‐ Pelvis
İnstabilite varlığı
FM, AP grafi
§ Kırık varsa
§ Kan ihtiyacı
§ Pelvis hacmi küçültülmeli
50
![Page 51: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/51.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi İkincil Değerlendirme -‐ Pelvis
51
Rektal Tuşe
§ Sfinkter tonusu
§ Yüksek prostat
§ Dışkıya bulaşık kan
Üretra yaralanması
• Üretra ucunda kan • Skrotal hematom
• Yüksek prostat
![Page 52: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/52.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
İkincil Değerlendirme -‐ Laboratuar
§ Kan grubu, çapraz karşılaştırma
§ Tam kan sayımı
§ Karaciğer ve böbrek fonksiyonları § İdrar analizi § Gebelik testi § Kan alkol, ilaç düzeyi § Koagülasyon parametreleri
![Page 53: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/53.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
İkincil Değerlendirme
§ Pelvis kırığı veya idrarda kan varsa üretrogram/sistogram
§ Kafa, toraks, karın ve boyun için BT endikasyonlarını değerlendir
![Page 54: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/54.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
İkincil Değerlendirme
§ Tetanoz profilaksisi
§ Gereken hastalara antibiyotik
![Page 55: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/55.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Yeniden Değerlendirme
Sürekli değerlendirme
Analjezik tedavi
Vital bulgular ve idrar çıkışı
Kesin Tedavi
Cerrahi girişim -‐ yatış -‐ sevk
![Page 56: TravmalıHastaya(Genel( Yaklaşım( · Türkiye(Acil(Tıp(Derneği(Oryantasyon(Eğitimi(TravmalıHastaya(Genel(Yaklaşım(Hazırlayan) Uzm.Dr.Fatma)Özdemir)](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022041619/5e3e029095936d740010c575/html5/thumbnails/56.jpg)
TATD Oryantasyon Eğitimi
Kayıt
§ Tüm travmalar ADLİ olgulardır
§ Her bulgunun, girişimin, konsültasyonun ve istemin kaydı zamanında
ve eksiksiz olarak yapılmalıdır
YAZILMAMIŞSA, YAPILMAMIŞTIR