Hi Hoa Lan Vit Nam www.hoalanvietnam.org

1

Tm Tnh Ty Bc Seattle Thng 8, 2016: Ma H v Lan Seattle

Ti t ci chu ln trn ci bn nm di bng mt ca cy ht d. Xong ri i m vi nc

cho nc chy trn tr, lnh lng ra khi mt chu, ri bt u ti lan.

u tin l nhng cy Maxillaria sophronitis, v c gn vo khc r cy dng x nn ti

nhng tng cy ngp trong nc ri vt ra, n m Bulbophyllum vietnamense (Bulbophyllum

helenae). Loi ny trng bng v cy v bt nn khng nhng c, phi cm go di ln

tng cy. K n l m Hong tho ngh tm (Den. lodsigesii), cng phi ti tng cy v sau

c ln lt ti t t ht cy lan ny n cy lan khc. Cy no khng kp ti hm nay th

ngy mai li tip tc.

Vo ma H, mi tun ti ti kiu ny mt ln, nhng ngy kia th ch cn phun nc ln

nhng cy lan cho c m v nc gi lan cho ti l . Nhng thng ny ti sing nng

hn, ch vi ngy l li chu kh ti k cng th ny mt ln. Chng qua l v c l do, ch

Tho vi ch Vn sp ln y chi hai tun, nn ti rng o b vn lan ca ti cc ch thy lan

Seattle khng thua g lan ca x nng Florida. My tun l nay, khi ni chuyn in thoi, khi

no hai ch cng than vn l di Florida nng qu, lan cn phi ti nc lin min khng th

cy no cy ny r nhau ho ht ngay, nht l m Hong Tho ngh tm m nm ngoi cc

ch mua c mt m tht r ca SO ORCHIDS, nm nay b nng nhiu qu, cy khng thy

pht trin nh cc ch mong mun.

Hi Hoa Lan Vit Nam www.hoalanvietnam.org

2

Nghe cc ch phn nn nh vy, ti ngm m Hong Tho Ngh Tm, th thy nhng cy lan

ny ca ti tt ti, mn mn nh rau sam. Ni hi qu mt cht, nhng rt ng v m lan

ny thi nhau mc nh c di khi gp c my m ma lin tip Th nn chuyn ny nht

nh phi khoe dn Florida nhng cy lan tt ca mnh, cho my ch ny thm. Ti c hai ba

ngy li nhng c cy vo nc, c nc, c nng m ban ngy, ban m th kh hu li

thp xung c 30 F, nn c nhiu cy cn phn ph ra hoa mt ln na, mc d my thng

trc ng lot ra hoa ri.

Ma ny nu khng phi nu nng, git d, dn dp, a n cc chu th sut ngy ti ch

ngoi vn. Ht ti cy ri n trng cy, lm c ngy khng ht vic ngoi , v vic g cng

mun lm, thch th nht l ln thn t t chia ra nhng cy lan nh. Lc no ti cng sn

mt ci ko ct cnh, vi mnh g, mt ti sphagnum moss v cun giy cc. m Isochilus

aurantiacus v Isochilus linearis cy no cng c nhng bi nh cha ra, y r v cy con, qu

tt. Ch cn cm ko ct my nht l c lm c c chc cy nh khc.

Mua Andys Orchids l phi tr c gn 30 la mi c

mt cy ch khng phi r, nht l loi Isochilus aurantiacus

c hoa mu cam ti, hnh nh l t thy bn u. Th ny

khng bit ti sao li hp kh hu min Ty Bc. Nm kia, ti

chp nh my bi ny gi cho Andys Orchids, v lc mua ca

anh ta, ba cy ny l th, o ut, vi ci l li b vng. Anh ta

nhn nh my cy lan ny tng trng gp trm ln, hoa li

n tng mi u cnh, sng s, tr li li l loi ny xut x

t Mexico, Nam M, Trung M m sao li chu kh hu

Seattle m mc tt n nh vy.

Cn Dendrobium nobile cng chng km, khng nhng ra

bao nhiu cy con, l no l ny bng ln nh c bi m,

m nhng cnh va gi kp nh kh hu m p ca ma Xun

va qua cng vi vng hi h m ra khng bit bao nhiu l

Hi Hoa Lan Vit Nam www.hoalanvietnam.org

3

n. Thnh ra k nh l trong hai ma Xun - H, Dendrobium nobile ca ti n hoa hai ln,

chnh ti, nhn thy nhng ci n chi cht bm theo ci cnh di cng ng ngng, khng tin c

mt mnh. V ch chp nhong trong vi tun, nhng ci n hoa ny chn mui, sn sng n

trong nng m.

y l cn cha k n cy Renanthera Kalsom, cy Holcoglosum wangii v Ascocentrum

christensonianum, my thng trc ra c hai

cnh hoa mu tm nht, mt cnh va tn, th hm

n ra ti cy li khm ph ra mt n hoa mu

xanh tht nht va nt ra nch chic l xanh

m. C l ging lan ny gc gc min Trung

v min Cao nguyn Trung Phn ca Vit Nam,

nn khi c trng y, gp c kh hu mt

m nh nhng vng nn hoa c mc lin tip

khng mun ngh.

Cy ny thuc loi Vanda, nhng l Vanda ca

x mt nn lc tm c mua, ti khng

ngn ngi mua 3 cy, thay th nhng cy Vanda

ln khng chu c kh hu lnh, m ti cng

khng tm u ra ch treo nhng cy loi ln

ny. Thnh ra by gi ti lm lt c c

my chc cy Ascocentrum christensonianum v

Holcoglossum, hnh dng th ging y ht Vanda

ln, nhng kch thc th tht l xinh xn d

thng. Khng c ch cho Vanda ln th trng

loi nh ny cng cn ghin, ch ti phi

sing nng ti nc mi ngy thi.

Hi Hoa Lan Vit Nam www.hoalanvietnam.org

4

Theo ti, ma H Seattle mt v p hn ht mi ni trn ton nc M, cho nn ma ny ti

khng mun b nh, b vn cy i u ht. Nm ngoi n li con r v con gi, i chi mi

ngy, v nh cy ci xc x, phi ti lin tip mt tun l mi tr li u vo . Chuyn ,

Trc Mnh ca ti thit hi qu nng n, nhng cy trc khi i chi c c mi cnh l lt,

lc v hn mt na kh nh r, ch cn st li c hai hay ba cnh mnh m. Nh nm nay quyt

ch khng i u, nh sng chiu phun nc nn m Trc Mnh mi tt tr li, bt u ra cy

con. Sng no ti cng ra thm my cy ny trc tin, d mt vo nhng ci lc non mi ra,

theo di s tng trng ca tng ci keiki. Thiu iu mi khi ra vn, ti mun mang theo ci

thc o xem cy mc di c thm my phn ri. Sau trn Trc Mnh b tn ph nm

ngoi , ti hc c bi hc au n, nn ngh ri, ln sau i ngh h l Trc Mnh phi

i theo ti ngay bn cnh nh nhng ln trc, khng th y vo ngi khc c...

Ra n cc ch phi trng vo bui sng. nh ti c sn ni bn c v ch no cng

chung mn nc, ngoi ra ti cn xo mt a Singapore noodle vi tht ba ch v tm, nc

da v c ri, mc ch l lm cho m lng nhng ngi x nng n ving x lnh. Bay

nguyn c mt m, nn phi trng v n nh, thay qun o, ra mt ra tay sch s xong

xui l tt c chng ti ngi vo bn n dng

ba tra. Tt c vali ln nh g cng nguyn

mt ch, ch n ung no bng ly li sc ri

mi tnh chuyn m vali ra c.

Ai cng xin mt t bn c v thy a rau ghm

mt m hp dn, y cc loi rau, t rau

dip, rau mung ch, rau chui, ta t, kinh gii,

ng ta, ng gai, rau rm. Mi thm mt ca rau

bay ln cng quyn r ri, ni chi cn c a

t v a chanh xanh nm phi phi bn

cnh. n ung no n ti r cc ch ln gc ng

tra ly sc nhng ch Vn bo phi lo ly xoi

v cy ra, khng th tri nng ln, my th ny kn trong vali t chiu hm qua n gi s hp

hi nng m hng ht.

Chic vali ln c m ra, ch em chng

ti chuyn tay nhau t vali ln n my

ci r trn bn gn mt trm qu xoi

loi, qu no qu ny vn cn ti

xanh, nhng qu xoi ny phn nhiu

c hi t vn ca Thu, bn ti

Florida, cn mt phn nh th hi t vn

ca ch Lu, bn ch Vn. C vi qu

hi hm hm, chng ti ct ngay ra

chm vi nc mm ng c rc vi lt

t ti ln trn, tht l khng g ngon

bng. Ti ngng lm vic, ngi n cho ht

a xoi xanh, vt sch khng cn t mm

ng no ri mi i ra tay, ung nc, sau tip tc n phn thch th nht l m ci vali

c cha lan.

Hi Hoa Lan Vit Nam www.hoalanvietnam.org

5

Chng ti ko ci vali cha lan ra vn sau, c sn chu nc y lan va c g ra l

s c nhng nc mt ngay cho tnh hn. Ch Vn m Gi Hc v Hc V nn ch c rt nhiu

hai loi ny. Ln ny, ch mang ln cho ti mi loi ba cy, nhng cy ny c ch Tho cn

thn nng niu m ra trc nht v c thn thng xung, d b gy. Mi cy a cho ti l ti li

xut xoa, ngm mt lc mi mang i ti. Cy no chc chn nm yn trong chu th treo ln

ngay, cy no lng lo l c thay chu, gi li chc chn u ra .

Ch Tho th cho ti ton nhng cy ln,

m chuyn va ri i hi lan di

Miami ch mua c ca Carolina

Orchids, vn ny ca ng Tom Nasser

m ti c ch l hay gt gng mi khi ti

gi in thoi mua lan ca ng. Ch Tho

li bo l ngoi ng y rt lch s, li

c b v p v sang. Ch cho ti cy

Dendrobium primulinum to bng ci ni

nu cm, loi ny theo ti bit rt d

trng nhng t ngi lm cho n n hoa

c. N i hi mt kh hu phi tht

nng ban ngy v lnh ban m, c ngha

l nhit gia ngy v m phi cch

nhau t nht l 20 F th Dendrobium primulinum mi chu n hoa.

Ti cn c mt bi Pleurothallis divaricans cng gi, rt ln, ch Tho ni chc di

khng lnh ra hoa nn mang ln y cho ti. Cn c mt bi Dendrobium moschatum c

ba cnh gi di hn mt thc v hai cnh con mi nh ra. Cy ny ln y ln nhanh nh thi,

ch vi hm Seattle l hai cnh non mi ra ln vt ln n gn na thc. Ch Tho my hm

sau ra vn ti ngm lan, thy cy

ny ch tng l cy ca ti c sn,

khng khng ngh l cy mnh mi

mang ln my ngy trc v cy trng

ln v mnh hn ra ch trong vi

ngy. Ch Tho cng mang ln cho ti

hai chu Bletilla, chu mu vng l

Bletilla ochracea v chu mu tm l

Bletilla striata. Ti nghe li ch Vn

trng vo hai ci chu ln, tun sau ra

xem thy cy con ny y ra chung

quanh nhng cy ln.

Cc ch ln c vi hm th c Diu

Hin San Jose cng gia nh gh

thm ti. Chc bn c nu ai theo

di thng nhng bi vit trang hoalanvietnam.org my nm trc nh 2013, 2014 th th no

cng tng c nhng bi vit rt duyn dng ca c Diu Hin, t ra nhng chuyn ca nhng

ngi bn m lan ca c v ca chnh c na. Ti rt thch c truyn ca c Diu Hin, sau ny

c l bn rn chuyn con ci nn c khng vit na, tht l ng tic...

Hi Hoa Lan Vit Nam www.hoalanvietnam.org

6

Chng ti, thn mu ca c Diu Hin, ch Vn, ch Tho, c Diu Hin v ti, nhng ngi n

b m lan hp li, trc l i quanh vn ngm cy, ngm lan, sau th vo trong nh tha h ni

chuyn v lan, v cy, khng ngng c, qun c chng v hai con ca c i chi u quanh

qun trong nh v ngoi vn. Theo li yu cu ca c, ti cng c dt c Diu Hin i xung

ng sau nh ti cho c c tn mt nhn thy nhng cy ht d c th.

Gia nh c Diu Hin ra v ri. Ch Vn

v ch Tho cng xm li, ngc nhin hi

ti:C ny cn tr rt tr, m theo cch

ni chuyn th m lan qu, m gp mi

ln ti mnh ch khng phi chi, v li

bit th lan, mnh u c dm mua

hai cng Trc mnh kh khan vi gi

100 la, m c ny dm order