Tiết 22-23Tiết 22-23 Tấm Tấm CámCám

Truyện cổ tích

I- Tìm hiểu chung:

1. Phân loại: truyện cổ tích có 3 loại: CT loài vật, CT thần kỳ, CT sinh hoạt

2. Truyện cổ tích thần kỳ:

- Có sự tham gia của yếu tố thần linh

- Kết cấu phổ biến: NV chính (là những con người bình thường hoặc bất hạnh (mồ côi, nghèo khổ) trải qua hoạn nạn và cuối cùng được hưởng hạnh phúc

- Thể hiện ước mơ của nhân dân lao động3. Truyện cổ tích "Tấm Cám":- Là truyện cổ tích thần kỳ- Phổ biến ở nhiều dân tộc khác trên thế giới

TẤM CÁMTẤM CÁM

TẤM CÁMTẤM CÁM

II. Đoc - hiểu văn bản

1. Nội dunga. Mâu thuẫn chủ yếu: mâu thuẫn , xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám * Chặng 1: Khi Tấm còn ở nhà

- Ăn trắng mặc trơn

- Mồ côi cả cha lẫn mẹ, ở với dì ghẻ.

- Làm lụng vất vả

- Bắt được giỏ tép đầy

- Nuôi cá bống

- Muốn đi xem hội

-Thử giày

- Được làm hoàng hậu

- Dì ghẻ cay nghiệt, Cám được mẹ nuông chiều

- Lừa trút giỏ tép, giành yếm đỏ

- Lừa bắt cá bống

- Bắt ngồi nhặt thóc

- Khinh miệt

- Ngạc nhiên, hằn học

TẤM MẸ CON CÁM

TẤM CÁM

TấmTấm MMẹẹ concon CámCámTẤM CÁMTẤM CÁM

TẤM CÁMTẤM CÁM

Tấm: Chăm chỉ, hiền lành ,bị hắt hủi, yếu đuối, thụ động, dễ khóc.

Mẹ con Cám: độc ác, nhẫn tâm hành hạ Tấm, tranh đoạt quyền lợi vật chất và tinh thần của Tấm. Bụt trợ giúp, giải quyết bế tắc, khó khăn cho nhân vật bất hạnh.

Tấm Mẹ con Cám

TẤM CÁM

* Chặng 2: Khi Tấm đã vào cung

Sức sống mãnh liệt, ước mơ của nhân dân. Quan niệm cái thiện thắng cái ác

- Trèo cau

- Hoá thành chim vàng anh

-Thành cây xoan đào

-Thành khung cửi

- Thành cây thị - quả thị

- Trở lại làm người, sống hạnh phúc

- Chặt cây giết Tấm

- Giết vàng anh

- Chặt xoan đào

- Đốt khung cửi

- Bị trừng trị đích đáng

Chặng 3: Tấm trả thù- kết truyện:- Cám muốn được xinh đẹp như Tấm- Tấm sai quân hầu đào một cái hố sâu, đun một nồi nước sôi dội vào hố Cám chết, dì ghẻ chết

Thụ động yếu ớt (khóc)

Phản ứng ngày càng mạnh mẽ (răn đe)

Hành động quyết liệt (trả thù)

Bài học về tinh thần kiên quyết đấu tranh để giành lại sự sống, bảo vệ hạnh phúc.

TẤM CÁM

TấmTấm Ở hiền gặp lànhỞ hiền gặp lành

Kết cục cay đắng: Kết cục cay đắng: chết thê thảmchết thê thảm

Thiện thắng ÁcThiện thắng Ác

=> Bị quả báo: Trời phạt=> Bị quả báo: Trời phạt

Sống hạnh phúc Sống hạnh phúc

=> Niềm tin, lạc quan => Niềm tin, lạc quan cho người lao động.cho người lao động.

Ác giả, ác báoÁc giả, ác báo

=> Bài học nhân sinh sâu sắc: Muốn mọi => Bài học nhân sinh sâu sắc: Muốn mọi người hướng tới cái Thiệnngười hướng tới cái Thiện..

MMẹ conẹ con CámCámTẤM CÁM

b. Những hình thức biến hóa của Tấm và ý nghĩa của quá trình biến

hóa đó.

-- Những vật hóa thân như: chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi…rất Những vật hóa thân như: chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi…rất gần gũi, quen thuộc với đời sống của người dân; là nơi Tấm gửi linh gần gũi, quen thuộc với đời sống của người dân; là nơi Tấm gửi linh hồn để trở về đấu tranh quyết liệt với cái ác và giành lại hạnh phúc..hồn để trở về đấu tranh quyết liệt với cái ác và giành lại hạnh phúc..

- “Miếng trầu cánh phượng”: Vật nối duyên, mang đậm đà bản sắc dân - “Miếng trầu cánh phượng”: Vật nối duyên, mang đậm đà bản sắc dân tộc.tộc.

=> => Thể hiện sức sống mãnh liệt của Tấm; Thể hiện ước mơ về chiến Thể hiện sức sống mãnh liệt của Tấm; Thể hiện ước mơ về chiến thắng của chính nghĩa.thắng của chính nghĩa.

TẤM CÁM

c. Ý nghĩa việc trả thù của Tấm:c. Ý nghĩa việc trả thù của Tấm:

- Hành động trả thù của Tấm là hành động của cái - Hành động trả thù của Tấm là hành động của cái thiện trừng trị cái ác.thiện trừng trị cái ác.

- Phù hợp với quan niệm của nhân dân: “ở hiền gặp - Phù hợp với quan niệm của nhân dân: “ở hiền gặp lành”, “ác giả ác báo”.lành”, “ác giả ác báo”.

TẤM CÁM

2. Nghệ thuật:2. Nghệ thuật:

- Xây dựng những mâu thuẫn, xung đột ngày càng tăng tiến. - Xây dựng nhân vật theo hai tuyến đối lập cùng tồn tại và song song phát triển. Ở đó, bản chất của từng tuyến nhân vật được nhấn mạnh, tô đậm. - Có nhiều yếu tố thần kì - Kết cấu quen thuộc của truyện cổ tích : người nghèo khổ, bất hạnh trải qua nhiều hoạn nạn cuối cùng được hưởng hạnh phúc.

TẤM CÁM

3. Ý nghĩa văn bản3. Ý nghĩa văn bản

Truyện Tấm Cám ngợi ca sức sống bất diệt, sự trỗi dậy mạnh mẽ của con người và cái thiện trước sự vùi dập của kẻ xấu, cái ác, đồng thời thể hiện niềm tin của nhân dân vào công lí và chính nghĩa.

TẤM CÁM