TÀI CHÍNH DOANH NGHI P Ch ng 4: Mô hình nh giá tài s n v n...

9
1 Chng 1: Tng quan v Tài chính DN Chng 2: Giá tr tint theo thi gian Chng 3: Quan h li nhun và ri ro Chng 4: Mô hình nh giá tài snvn TÀI CHÍNH DOANH NGHIP I. Gii thiu và nhng gi nh v mô hình nh giá tài snvn II. Ni dung ca mô hình CAPM III. u nhc imca mô hình CAPM IV. Lý thuyt nh giá kinh doanh chênh lch (Arbitrage Pricing Theory) V. Lý thuyt th trng vn và mô hình CAPM VI. Mô hình CAPM trong iu kin th trng vn Vit Nam Chng 4: Mô hình nh giá tài snvn Mô hình CAPM (Capital Asset Pricing Model) do William Sharpe phát trinnm 1960 Mô hình này mô t mi quan h giari ro và li nhunkvng Li nhunkvng = Li nhun không ri ro + Khon bù pri ro (risk premium) Li nhun không ri ro = Li nhun tín phiu kho bc hay bng li nhun trái phiu kho bc? Nên chn th nào? Ti sao? I. Gii thiu và nhng gi nh v mô hình nh giá tài snvn Các nhà ut nm gi danh mc chng khoán ã adng hoá hoàn toàn TSSL ca nhà ut b tác ng ch yubiri ro h thng ca chng khoán. Th trng vn hiu qu Các nhà ut có th vay n và cho vay vi lãi sut phi ri ro và lãi sut này liên tc không i theo thi gian Không có chi phí môi gii cho vic mua bán chng khoán Không có thu Mts gi nh ca mô hình CAPM Ttc các nhà ut thích la chn chng khoán có t sut sinh li cao nhttng ng vi mc ri ro cho trc ho!cri ro tht nhtvi mc sinh li cho trc Ttc các nhà ut có kvng thun nht liên quan nt sut sinh likvng, phng sai và hip phng sai Mts gi nh ca mô hình CAPM - Th trng hiu qu c xét trên 3 m!t: (1) phân phi, (2) hat ng, & (3) thông tin hiu qu. Th trng c coi là hiu qu v m!t phân phi khi các ngu"n tài nguyên khan him c phân phi s# dng mt cách tt nht. Hiu qu v m!that ng khi các chi phí giao dch trong th trng ó c quyt nh theo quy lutcnh tranh. Hiu qu v m!t thông tin nu th giá hin hành phn ánh y & tc thi các thông tin các thông tin có nh hng ti th trng. Lý thuytv th trng hiu qu

Transcript of TÀI CHÍNH DOANH NGHI P Ch ng 4: Mô hình nh giá tài s n v n...

1

Ch��ng 1: T�ng quan v� Tài chính DN

Ch��ng 2: Giá tr� ti�n t� theo th�i gian

Ch��ng 3: Quan h� l�i nhun và ri ro

Ch��ng 4: Mô hình ��nh giá tài s�n v n

TÀI CHÍNH DOANH NGHI�P

I. Gi�i thi�u và nh�ng gi� ��nh v� mô hình ��nhgiá tài s�n v n

II. N�i dung ca mô hình CAPMIII. �u nh��c �i�m ca mô hình CAPMIV. Lý thuy�t ��nh giá kinh doanh chênh l�ch

(Arbitrage Pricing Theory) V. Lý thuy�t th� tr��ng v n và mô hình CAPMVI. Mô hình CAPM trong �i�u ki�n th� tr��ng v n

Vi�t Nam

Ch��ng 4: Mô hình ��nh giá tài s�n v n

� Mô hình CAPM (Capital Asset Pricing Model) do William Sharpe phát tri�n n�m 1960� Mô hình này mô t� m i quan h� gi�a ri ro và l�inhun k v�ng� L�i nhun k v�ng = L�i nhun không ri ro +

Kho�n bù ��p ri ro (risk premium)� L�i nhun không ri ro = L�i nhun tín phi�u khob�c hay b�ng l�i nhun trái phi�u kho b�c? � Nên ch�n th� nào? T�i sao?

I. Gi�i thi�u và nh�ng gi� ��nh v� mô hình ��nhgiá tài s�n v n

� Các nhà ��u t� n�m gi� danh m�c ch�ng khoán�ã �a d�ng hoá hoàn toàn �TSSL ca nhà ��u t�b� tác ��ng ch y�u b�i ri ro h� th ng ca ch�ngkhoán.� Th� tr��ng v n hi�u qu�� Các nhà ��u t� có th� vay n� và cho vay v�i lãisu�t phi ri ro và lãi su�t này liên t�c không ��itheo th�i gian� Không có chi phí môi gi�i cho vi�c mua bánch�ng khoán� Không có thu�

M�t s gi� ��nh ca mô hình CAPM

� T�t c� các nhà ��u t� thích l�a ch�n ch�ngkhoán có t su�t sinh l�i cao nh�t t��ng �ng v�im�c �� ri ro cho tr��c ho!c ri ro th�t nh�t v�im�c sinh l�i cho tr��c� T�t c� các nhà ��u t� có k v�ng thu�n nh�t liênquan ��n t su�t sinh l�i k v�ng, ph��ng sai vàhi�p ph��ng sai

M�t s gi� ��nh ca mô hình CAPM- Th� tr��ng hi�u qu� ���c xét trên 3 m!t: (1)

phân ph i, (2) h�at ��ng, & (3) thông tin hi�u qu�.� Th� tr��ng ���c coi là hi�u qu� v� m!t phânph i khi các ngu"n tài nguyên khan hi�m ���cphân ph i �� s# d�ng m�t cách t t nh�t.� Hi�u qu� v� m!t h�at ��ng khi các chi phí giaod�ch trong th� tr��ng �ó ���c quy�t ��nh theo quylut c�nh tranh. � Hi�u qu� v� m!t thông tin n�u th� giá hi�n hànhph�n ánh ��y � & t�c th�i các thông tin các thôngtin có �nh h��ng t�i th� tr��ng.

Lý thuy�t v� th� tr��ng hi�u qu�

2

- $�ng thái giá trên th� tr��ng hi�u qu�:Giá c� th� tr��ng t�c thì �i�u ch%nh ngay và

ph�n ánh ��y � thông tin m�i; Do vy, không cóxu h��ng �i�u ch%nh do nhà ��u t� ��nh giá saisau �ó (t�ng ho!c gi�m giá).

Lý thuy�t v� th� tr��ng hi�u qu�- Các d�u hi�u nhn d�ng th� tr��ng hi�u qu�:

� Giá c� th� tr��ng ph�n ánh nhanh chóng thôngtin m�i. Và thay ��i giá c� th� tr��ng không quákhác bi�t v�i d� �oán.� Xu h��ng giá c� th� tr��ng s�p t�i (trong ng�nh�n) r�t khó d� �oán c�n c� trên thông tin ��ichúng có s&n. � N�u có s� ��nh giá th� tr��ng sai thì không cócông c� rõ ràng nào �� tìm ra ���c.

Lý thuy�t v� th� tr��ng hi�u qu�

1. Quan h� gi�a l�i nhun c� phi�u cá bi�t v�i l�inhun th� tr��ng

($��ng �!c thù ch�ng khoán - characteristic line)

2. Quan h� gi�a l�i nhun và ri ro($��ng th� tr��ng ch�ng khoán - security market

line – SML)

II. N�i dung ca mô hình CAPM

- $��ng �!c thù ch�ng khoán là ���ng th'ngmô t� m i quan h� gi�a l�i nhun ca m�t ch�ngkhoán cá bi�t v�i l�i nhun ca danh m�c ��u t�th� tr��ng.- Danh m�c ��u t� th� tr��ng ���c l�a ch�n theo

t(ng lo�i th� tr��ng, ví d� � M) ng��i ta ch�n S&P500 Index (S&P 500) trong khi � Canada ng��i tach�n Toronto Stock Exchange 300 Index (TSE300).- Ri ro ca m�t danh m�c �a d�ng hoá t t ph�

thu�c vào ri ro th� tr��ng ca các ch�ng khoántrong danh m�c

1. Quan h� gi�a l�i nhun c� phi�u cá bi�t v�i l�inhun th� tr��ng

- Ri ro th� tr��ng ca các ch�ng khoán trongdanh m�c ���c xác ��nh b�ng cách �o l��ng ��nh�y c�m ca ch�ng khoán �ó � i v�i bi�n ��ngth� tr��ng - h� s Beta (*)- Xác ��nh h� s Beta (*)

1. Quan h� gi�a l�i nhun c� phi�u cá bi�t v�i l�inhun th� tr��ng

. Xét ví d� v� các t su�t sinh l�i có th� x�y rasau �ây ca c� ph�n công ty A và ca th� tr��ng

- Xác ��nh h� s Beta (*)

-15- 5Suy thoáiIV

- 5- 5 Suy thoáiIII

1515T�ng tr��ngII

2515T�ng tr��ngI

L�i nhun caCty A (%)

LN th� tr��ng(%)

Tình tr�ng n�nkinh t�

Giai�o�n

3

. Gi� s# kh� n�ng x�y ra tình tr�ng n�n kinh t� lành� nhau (50% T�ng tr��ng – 50% Suy thoái)

. Cách tính h� s *

- Xác ��nh h� s Beta (*)

- 5%x0.5 + -15%x0.5 = -10%-5Suy thoái

25%x0.5 + 15%x0.5 = 20%15T�ng tr��ng

L�i nhun k v�ng ca Cty A(%)

LN th�tr��ng (%)

Tình tr�ngn�n kinh t�

1,52030

5)(1510)(20

� ==−−−−=

. Cách tính h� s *

. Ý ngh+a ca h� s *

C� 1% thay ��i l�i nhun th� tr��ng nói chung, l�i nhun c� phi�u A thay ��i β % theo cùng m�tchi�u v�i β.

- Xác ��nh h� s Beta (*)

1,52030

5)(1510)(20

� ==−−−−=

- M i quan h� gi�a l�i nhun c� phi�u cá bi�t vàl�i nhun nhun th� tr��ng th� h� b�ng s� �":

1. Quan h� gi�a l�i nhun c� phi�u cá bi�t v�i l�inhun th� tr��ng

���� ����� �� �����

���� ����� ����������

25

- 20

-15 25

20

15

-10

��������� ���� �����������

�� ��� ��� ββββ ��� !

I

II

III

IV

- Trong th�c t� h� s Beta ���c xác ��nh thôngqua vi�c s# d�ng mô hình h"i quy d�a vào s li�ul�ch s#, và th��ng do các công ty d�ch v� thông tin tài chính th�c hi�n tính toán và cung c�p- H� s Beta (*)ca m�t s c� phi�u:

1. Quan h� gi�a l�i nhun c� phi�u cá bi�t v�i l�inhun th� tr��ng

- H� s Beta (*)ca m�t s c� phi�u:

BetaTên c� phi�u

1,13General Electric (GE)1,09The Gap (GPS)0,86Dow Chemical (DOW)0,96The Coca-Cola Company (KO)0,86Bristol-Myers Sqibb (BMY)0,96Boeing (BA)0,72Apple computer (AAPL)3,31Amazon.com (AMZN)

- Beta là h� s dùng �� �o l��ng ri ro ca 1 Ch�ng khoán. Do �ó t su�t sinh l�i mong ��i cam�t ch�ng khoán có quan h� d��ng v�i h� s Beta.

- Beta càng l�n thì ri ro càng cao và ng��c l�ido �ó ph�i �òi h,i l�i nhun cao �� bù ��p ri ro.

- Công th�c mô hình CAPM:

2. Quan h� gi�a l�i nhun và ri ro

( ) jfmfj .�RRRR −+=

( ) ( ) jfmfj .�RRRR −=−

4

- Bi�u di-n m i quan h� gi�a l�i nhun và ri ro:

2. Quan h� gi�a l�i nhun và ri ro

"�����#� �����������

���� ����� �$� %�����#� �����������

mR−

Rf

M

0 1

&�� ��'��(��� �����)����#� ��

���� ����� ���*����#� ��

���������������������������

- Công th�c mô hình CAPM cho danh m�c ��u t�:

� (xem thêm ví d� trong giáo trình)

2. Quan h� gi�a l�i nhun và ri ro

( ) pfmfp .�RRRR −+=

C� phi�u A và B có beta l�n l��t là 1,01 và 3,32. L�i nhun không ri ro là 7% và l�i nhun th�tr��ng là 12%. Gi� s# m�t nhà ��u t� lp danhm�c bao g"m 40% c� phi�u A và 60% c� phi�u B.

Yêu c�u:. Xác ��nh l�i nhun k v�ng ca c� phi�u A và B?. Xác ��nh l�i nhun k v�ng ca danh m�c ��u t�

trên? (theo 2 ph��ng pháp)

Ví d�:

I. Gi�i thi�u và nh�ng gi� ��nh v� mô hình ��nhgiá tài s�n v n

II. N�i dung ca mô hình CAPMIII. �u nh��c �i�m ca mô hình CAPM(Xem thêm trong giáo trình)

Ch��ng 4: Mô hình ��nh giá tài s�n v n

- �u �i�m c�a mô hình CAPM :. $�n gi�n và có th� �ng d�ng ���c trên th�c

t�. CAPM giúp cho các nhà ��u t� nhn d�ng riro ca m.i lo�i ch�ng khoán riêng l/ và trong danhm�c ��u t�

. H� s Beta : y�u t quan tr�ng mô t� c� th� v�ri ro ca ch�ng khoán, quy�t ��nh quan tr�ng cat su�t sinh l�i

. Là m�t công c� h�u hi�u �� ��c tính t su�tsinh l�i mong ��i � i v�i nh�ng ��u t� m�i.

III. �u nh��c �i�m ca mô hình CAPM- Nh��c �i�m c�a mô hình CAPM :. �nh h��ng c�a quy mô, t� s� P/E, t� s� MB,

�òn b�y và tháng Giêng

. �nh h��ng giá tr s sách so v�i giá tr thtr��ng

. Nh ng phê phán t� các nhà nghiên c�u môhình �a y�u t�

III. �u nh��c �i�m ca mô hình CAPM

5

. �nh h��ng c�a quy mô, t� s� P/E, t� s� MB, �òn b�y và tháng Giêng

Quy mô công ty: c� phi�u ca ca công ty cógiá tr� th� tr��ng nh, �em l�i t su�t sinh l�i caoh�n c� phi�u ca công ty có giá tr� th� tr��ng l�n

�òn b�y tài chính :tác ��ng ��n v n c� ph�ntác ��ng ��n t su�t sinh l�i mong ��i

T� s� PE và MB : DN nào có t s PE và t s MB th�p �em l�i t su�t sinh l�i cao h�n

L�i nhun cao h�n n�u n�m gi� c� phi�u trongth�i gian t( tháng 12 ��n tháng 1

- Nh��c �i�m ca mô hình CAPM :. Nh ng phê phán t� các nhà nghiên c�u mô

hình �a y�u t�

T su�t sinh l�i ca ch�ng khoán là hàm s canhi�u y�u t ch� không ph�i ch% có Beta nh� trongCAPM CAPM không �em l�i s� �o l��ng chínhxác t su�t sinh l�i mong ��i c�n thi�t ph�i ��athêm nh�ng y�u t khác vào y�u t ri ro

- Nh��c �i�m ca mô hình CAPM :

Bài s� 2, 3, 4 (tr133)

Bài tp

Bài s� 2, 3, 4 (tr133)

Bài tp

Bài s� 2, 3, 4 (tr133)

Bài tp

6

Bài s� 2, 3, 4 (tr133)

Bài tp

Bài s� 2, 3, 4 (tr133)

Bài tp

7

Bài s� 2, 3, 4 (tr133)

Bài tp

Bài s� 2, 3, 4 (tr133)

Bài tp

8

I. Gi�i thi�u và nh�ng gi� ��nh v� mô hình ��nhgiá tài s�n v n

II. N�i dung ca mô hình CAPMIII. �u nh��c �i�m ca mô hình CAPMIV. Lý thuy�t ��nh giá kinh doanh chênh l�ch

(Arbitrage Pricing Theory)V. Lý thuy�t th� tr��ng v n và môn hình CAPMVI. Mô hình CAPM trong �i�u ki�n th� tr��ng v n

Vi�t Nam(Xem thêm trong giáo trình)

Ch��ng 4: Mô hình ��nh giá tài s�n v n

1- Nhng �i�m m�u ch�t c�a APT :- Là m�t mô hình ca t su�t sinh l�i mong ��i.- $�nh l��ng v� m i quan h� gi�a các nhân t

và t su�t sinh l�i mong ��i.- Tính linh ho�t ca APT thích h�p v�i nhà

qu�n tr�.- Yêu c�u các gi� ��nh ít nghiêm ng!t h�n

CAPM và ��a ra các k�t qu� t��ng t�. APT có�u th� h�n.

- Có th� giúp d� báo t su�t sinh l�i mong ��ica ch�ng khoán

IV. Lý thuy�t ��nh giá kinh doanh chênh l�ch2 - N�i dung c�a mô hình APT :- Ph��ng trình APT � i v�i t su�t sinh l�i mong ��i là

Trong �ó:Rf là m�c l�i nhun ���c t�m coi là “phi ri ro”

kj là �� nh�y ca ch�ng khoán i � i v�i y�u t k,fk là m�c ��n bù ri ro cho m.i ��n v� ca y�u t

k

IV. Lý thuy�t ��nh giá kinh doanh chênh l�ch

nnj22j11jf f�.....f�f�R ++++=jR

2 - N�i dung c�a mô hình APT :5 nhân t quy�t ��nh t su�t sinh l�i � i v�i c�

phi�u : - Thay0��i t l� l�m phát k1 v�ng - Thay0��i b�t ng� ca t l� l�m phát - Thay0��i b�t ng� ca tình hình SX trong ngành - Thay ��i b�t ng� ca chênh l�ch l�i t�c gi�a

các trái phi�u x�p h�ng khác nhau- Thay ��i b�t ng� chênh l�ch l�i t�c gi�a trái

phi�u ng�n h�n và trái phi�u dài h�n.

IV. Lý thuy�t ��nh giá kinh doanh chênh l�ch1- Các gi ��nh c�a lý thuy�t th� tr��ng v�n :- Nhà ��u t� mong mu n t i �a hóa t su�t sinh

l�i v�i m�t m�c �� ri ro cho phép.- Nhà ��u t� ��u là các nhà ��u t� hi�u qu� và

có các mong ��i thu�n nh�t, ��u t( ch i ri ro. - Các nhà ��u t� có th� �i vay và cho vay � lãi

su�t phi ri ro.-Các nhà ��u t� có th� mua và bán và có ph�m

vi th�i gian nh� nhau- Không có thu� l�m phát hay b�t k thay ��i

nào trong lãi su�t, không có chi phí giao d�ch liênquan t�i vi�c mua và bán các tài s�n...

V. Lý thuy�t th� tr��ng v n và môn hình CAPM

9

2- N�i dung lý thuy�t th� tr��ng v�n :- Tài s�n phi ri ro$� l�ch chu2n t su�t sinh l�i mong ��i ca tài

s�n này s3 b�ng không (�f= 0)T su�t sinh l�i ca tài s�n phi ri ro b�ng t

su�t sinh l�i phi ri roHi�p ph��ng sai ca TS phi ri ro v�i b�t k TS

hay DMTS nào luôn b�ng 0H� s t��ng quan TSSL ca b�t k TS nào v�i

TS phi ri ro c ng s/ b�ng 0

V. Lý thuy�t th� tr��ng v n và môn hình CAPM- K�t h�p m�t TS phi ri ro v�i danh m�c ��u t�

hi�u qu�. T su�t sinh l�i mong ��i ca danh m�c ��u t�

. Ph��ng sai, �� l�ch chu2n ca danh m�c ��ut�

2- N�i dung lý thuy�t th� tr��ng v�n :

�+,���+�, --.. ++++====��

(((( )))).--. ++/+ −−−−++++====�

0-

0-- .-.

0.

0.

0 ,,,0, σσσσ++++σσσσ++++σσσσ====σσσσ

-- , σσσσ====σσσσ→→→→

- K�t h�p m�t TS phi ri ro v�i danh m�c ��u t�hi�u qu�. T su�t sinh l�i mong ��i ca danh m�c ��u t�

. Ph��ng sai, �� l�ch chu2n ca danh m�c ��ut�

2- N�i dung lý thuy�t th� tr��ng v�n :

�+,���+�, --.. ++++====�� (((( )))).--. ++/+ −−−−++++====�

-- , σσσσ====σσσσ→→→→

(((( ))))-

.-. ++++

σσσσσσσσ

−−−−++++====