1

propositie Robin Vandaele

HET HELPEN VAN DE GEHANDICAPTEN OM MEERSOCIAAL TE WORDEN VIA MULTIMEDIALE

2

INHOUDSOPGAVE

p. 3 trajectp. 5 motivatiep. 7 onderzoeksvraag & situeringp. 8 probleemstellingp. 10 bronnenonderzoekp. 13 relevantiep. 13 onderzoeksmethodep. 14 motivatie onderzoeksmethodep. 15 een mogelijk prototypep. 16 planningp. 17 conclusiep. 18 geraadpleegde bronnen

3

TRAJECT

1C-MDAlles was nieuw, de vakken, de docenten, de omgeving. Het duurde even voor dat ik mee was aan het tempo van de hogeschool. Onmiddelijk merkte ik al op dat er vakken waren die ik liever deed dan de andere. Éen van de dingen die ik minder graag deed was Ict, voor dit vak liep ik dan ook snel een ach-testand op. Ondanks dit haalde ik telkens het minimum om te slagen. Ik was echter nog steeds op zoek naar iets wat de vonk zou moeten overslaan, iets dat kon helpen om me een toekomst beeld te helpen vormen. Toch doordat ik nieuwschierig was naar wat cmd nog te bieden had ben ik blijven doorzetten. Wat me deze tocht zwaarder maakte was vooral omdat ik het nog steeds moeilijk met feit dat ik mijn vorige levensdroom niet meer kan verwezenlijken. Het kost me veel moeite om mij te focussen en het vormen van een nieuwe passie.

4

2C-MDNu wist ik wel wat te verwachten, toch liep het niet zoals ik het verwachte. Nog steeds miste ik de vonk die mijn passie zou aansteken. Doordat ik nu een ruimere basis kennis had kon ik al een beter beeld vormen van wat cmd voor mij kan betekenen. Maar met de komst van de interfaculty kon ik nog tot hele nieuwe inzichten komen. Met de module Creative Design konden we ons uitleven met het bedenken van de meest nutteloze uitvindingen. Een heel plezante creatieve opdracht.

3C-MDMijn 3de jaar cmd starte al in augustus toen ik en een klasgenoot richting Zweden trokken voor ons grote Erasmus avontuur. Ik had hoge hoop, ik zou mezelf kunnen ontplooien op hele nieuwe gebieden. Een soort mini-nieuwe-start waar ik alles nog eens zou kunnen herbekijken. Tijdens een case van het vak De-signing Communications for Social Change heb ik geleerd dat sociale contacten bij opgroeiende jon-geren zeer belangrijk zijn. Dit is wat hun vormt in hun doen en laten.

E-portfolioOp mijn e-portfolio vind je mijn progressie doorheen C-md terug. Deze bevat enkele projecten waaraan ik voorbije 3 jaar gewerkt heb. http://cmdstud.khlim.be/~rvandaele/portfolio/

5

MOTIVATIE

Sinds mijn 17de levensjaar weet ik wat het is om te leven met een handicap. Ik heb een dwarslaesie. Gedurende mijn revalidatieperiode ben Ik in contact gekomen met soortgenoten. Ook ontmoette ik mensen met een zeer zware fysieke handicap. Ik merkte dat zij, door hun beperkingen, vaak moeite hebben met het leggen en onderhouden van contacten. Zowel fysiek als psychologisch onderging ieder van ons namelijk een moeilijke tijd. De beperkte zelfredzaamheid maakt het noodzakelijk een vaste dagelijkse structuur te respecteren. Ik ervaarde een groot verschil in vrijheid, de periode voor én na mijn ongeluk. Ook mijn persoonlijkheid maakte een grote verandering door. Ik leerde de belangrijke dingen in het leven appreciëren. De rush-culure waar vele leeftijdsgenoten inzitten is niet aan mij besteed. Ik geniet en probeer dat zoveel mogelijk te doen.

Na de lange revalidatieperiode vatte ik school terug aan. Na een secundaire opleiding in multimediatech-nieken koos ik voor Communicatie & Multimedia Design. Afgelopen 3 jaar studeerde ik samen met een

6

bende artistiek aangelegde mensen. Het was leuk om met hen samen te werken. Ook verkende ik nieuwe gebieden. Het 3de bachelorjaar stond in het teken van het erasmusproject. Samen met een klasgenoot trok ik naar het verre Zweden. Ik genoot van de internationale sfeer. De frisse buitenlucht in de zuidelijke uithoek van dit prachtige Scandinavisch land deed me meer dan deugd.

Toch kadert dit alles in het teken van mijn fysieke beperkingen. De dingen die ik afgelopen jaren geleerd heb wil ik nu combineren met het accepteren van mezelf. De interesse voor technologie en nieuwe media ebde de laatste jaren echter weg. Ik ben hier niet rouwig om. Het aanvatten van het masterjaar, gekoppeld aan het schrijven van een thesis voelt onnatuurlijk aan. In deze propositie kan ik enkel uitgaan van een fictief scenario. Het uitgebreide onderzoek zal namelijk niet plaatsvinden.

7

ONDERZOEKSVRAAG & SITUERING “hoe kunnen we mensen met een zware fysieke handicap deel laten uitmaken van een niet-

plaatsgebonden sociale omgeving door het gebruik van multimedia?”

Allen zijn we opgegroeid in een sociale omgeving. In een gezin, een beweging of een vriendengroep. Het doel is om onze eigen identiteit te vormen. Hierdoor wordt ons doen en laten beïnvloed. Onze persoonli-jkheid wordt gevormd door de sociale contacten.

Ieder van ons heeft geleerd dat deze interacties volgens een bepaald patroon verlopen. Dit patroon hangt af van de situatie en de plaats waar we ons begeven. Er zijn personen die veel meer behoefte hebben aan sociale contacten dan anderen. Er zijn personen die nood hebben aan een voortdurend vernieuwende omgeving.

Stel je nu eens voor dat dit plots niet meer mogelijk is. Je bent gebonden aan een plaats en je contacten zijn afhankelijk van wie je daar komt bezoeken. Sociaal isolement is iets wat vaker voorkomt bij mensen met een zware handicap.

8

PROBLEEMSTELLING

Sociale contacten zijn het werkterrein bij uitstek. Sociale contacten kunnen belangrijk zijn om aan de per-soonlijke behoefte onderdeel uit te maken van een groep vrienden, te kunnen voldoen. Mensen met een zware fysieke handicap hebben het vaak niet makkelijk om contacten te houden of te leggen. De Gezond-heidsenquête 2001 leert dat van de 15-64-jarigen in België 2.1% (belangrijke) mobiliteitsbeperkingen heeft, 1.3% is beperkt tot huis en tuin, 0.4% is stoelgebonden en 0.3% is bedgebonden.

Sociaal isolement heeft een groot effect op de mentale en fysieke gezondheid. De auteurs van ”Loneliness: Human Nature and the Need for Social Connection (bron), ondervonden dat sociale isolatie een groot effect heeft op tal van fysiologische processen. Na een analyse van talloze onder-zoeken ontdekten ze dat sociaal isolement een stijging veroorzaakt van het stresshormoon cortisol, de expressie van genen in de immuun cellen veranderd.”Vaak gaan mensen uit van het idee dat iemand met een handicap ook een mentale achterstand heeft. Dit is natuurlijk onjuist. Als grote voorbeeld neem ik Stephen Hawking. Hij heeft hij zich bewezen als vooraansta-and theoretisch natuurkundige. Om dit stereotype te doorbreken kan mijn onderzoek zijn nut bewijzen.

9

De definitie van handicaps is er één met rafelranden. Toch valt de fysieke deelgroep in deze propositie relatief eenvoudig af te bakenen. Zij zijn namelijk bedgebonden, zoals eerder omschreven. Het betreft mensen met een niet aangeboren handicap. Zij kunnen ook moeilijk sociale omgevingen binnenwandelen.

10

BRONNENONDERZOEK

Self Concept and Social Adjustment among Physically Handicapped Persons

Dit recente onderzoek dat gepubliceerd werd in European Journal of Social Sciences leunt dicht aan bij mijn onderzoeksvraag. Hieronder de objectieven van het onderzoek:

Our study was intended basically to observe the following features: 1. To find out the level of self-concept among handicapped persons. 2. To explore the level of social adjustment of handicapped persons. 3. To know weather any relationship exists between the self-concept and social adjustment of handicapped persons.

Het mag duidelijk zijn dat het begrip self concept een belangrijke rol speelt. Het wordt gedefinieerd als ‘the view of the person on himself’. It is derived from taking the role of significant Others in social interaction.

11

Er wordt geconcludeerd met...

It is observed from the results that social adjustment of handicapped persons depends upon their self-con-cept, i-e as high would be the self-concept, so high would be the social adjustment of the individual, simi-larly as low would be the self-concept, so low would be the social adjustment of the handicapped.

Computer Mediated Communications & limits to input device use

Bij de ontwikkeling van het prototype zal in hoge mate rekening gehouden moeten worden met de manier waarop de gebruiker informatie invoert. Past het binnen de mogeli-jkheden? Uit de paper ‘Designing User In-terfaces for Severely Handicapped Persons’ haalde ik een interessant inzicht.

12

Persons with cerebral palsy who retain some hand control are in general unable to use their fingers and the number of hand movements they can perform is rather small. Moreover, these movements are spastic, i.e., movements are coarse and jerky. This means that they cannot point precisely to an icon on a screen and click on it. A parallel can be drawn with elderly persons with arthritis. Icons must therefore be large enough to allow (very) coarse pointing.

Challenging social exclusion

Inclusie is vaak een kernbegrip in relevante artikels en papers. Ook door innoverende oplossingen kan in-clusie bekomen worden. De vraag is echter hoe natuurlijk ‘virtueel’ contact aanvoelt, in dit specifieke geval. Er zijn 3 theoretische conceptuele raamwerken, beschreven in het boek “disabled children: challenging social exclusion” (pp 72 – 77) De gelaagdheid van deze raamwerken duidt onmiddellijk op enkele moeili-jkheden. Een oplossing uitdenken moet ‘waterdicht’ zijn op elk van deze niveaus (SEAwall)

13

RELEVANTIE

Als persoon met fysieke beprkingen kan ik ervan meepraten dat ik tijdens de zwaarste tijd na mijn ongeluk me uitgesloten voelde van mijn oude vriendenkring. Ik heb veel gemist. Bv. wanneer vrienden gaan blijarten en bijpraten kon ik er niet bij zijn. Na mijn revalidatie had ik het gevoel dat een deel van mijn opgroeien heb gemist. Mijn vrienden zijn allen ouder geworden en hebben dingen meegemaakt zonder mij. Wanneer een fysieke beperking niet-aangeboren is, kan de persoon een zwaar veranderinsproces doorgaan. In dit geval tracht ik op de sociale laag te focussen en oplossingen te vinden voor plaatsgebonden sociale interacties. Dit kan door middel van multimedia.

ONDERZOEKSMETHODE Om te peilen naar de specifieke noden van de doelgroep wens ik kwalitatief onderzoek te verrichten. Resul-taten bekom ik door het interviewen van mensen met een zware fysieke handicap. Bovendien heb ik, zoals

14

omschreven in de motivatie, hoge affiniteit met deze problematiek. Een empatische aanpak is noodzakelijk om een juist inschatting te bekomen van de specifieke noden van een persoon met een handicap. Face-to-face interview is dan aan de orde. Eventueel kan een focusgroep opgezet worden. Cultural probes geven erg belangrijke informatieve terug. Een basispakket met ‘digitale resources’ voor mindervaliden schetst, mits juiste inzet, een realistisch beeld van de dagelijkse bezigheden. Het maken van foto’s is echter niet altijd mogelijk door de persoon zelf. In dergelijk geval kan de persoonlijke begeleider deze taak overnemen. Geschreven verslagen kunnen alles in perspectief plaatsen.

MOTIVATIE ONDERZOEKSMETHODE Kwalitatief primeert op kwantiatief onderzoek vanwege de complexiteit van problemen van ieder individu. Gevoelens van frustratie en onmacht zijn vaak diepgeworteld en verschillen van persoon tot persoon. Het is zeer gevaarlijk te veralgemenen op basis van bv.resultaten van kwantiatief onderzoek waar geen rekening wordt gehouden met de aard van het individu. Kwalitatief onderzoek waarbij focusgroepen een rol spelen en tijd geen of een mindere rol speelt is meer aangewezen.

15

EEN MOGELIJK PROTOTYPE: VIDEO COMMUNICATIE Een mogelijk prototype dat ontwikkeld kan worden zou een manier zijn om mensen met een zware fysieke handicap via een multimediale toepassing naar de buitenwereld brengen.

Hier volgt een korte omschrijving van de toepassing. Via een camera en een microfoon wordt een lifestream opgezet van de persoon met handicap zijn kamer tot een openbare plaats. Zo kan een wille-keurig iemand of een persoon uit de vaste vriendenkring een conversatie aangaan met deze persoon. Met dit prototype wil ik het vergemakkelijken om nieuwe contacten te leggen via multimedia en design.

Volgens mij vind je de beste, meest betekenisvolle contacten in de fysieke wereld. Men haalt meer voldoen-ing uit het geheel aan verbale en non-verbale communicatie face-to-face. Deze materie leunt sterk aan bij computer-mediated communication en de cues filtered out theorie.

16

Het prototype zou dus bestaan uit een webapplicatie met videostream. Goede beta-testing is een absolute noodzaak om het, al dan niet positieve effect te meten.

CONCLUSIE

In het beste geval kan dit onderzoek niet enkel een bijdrage leveren naar het belang van sociale contacten voor mensen met een zware fysieke handicap, maar ook een oplossing bieden. Oplossingen die resulteren in een inoverende manier voor het houden en leggen van sociale contacten voor deze groep.

17

PLANNING

Oktober ‘10- Uitgebreide litertatuur studie starten- Inleveren leesversie

November ‘10- Contact opnemen met revalidatie centra- Beginnen met zoektocht naar vrijwilligers

December ‘10- Presentatie voor onderzoek - Start ontwikkelen eerste prototype

Januari ‘11- Eerste testfase

Februari ‘11- Eerste test met vrijwillegers

Mei ‘11- Inleveren leesversie

Juni ‘11- Inleveren definitieve cersie- Masterjury + tentoonstelling

18

GERAADPLEEGDE BRONNEN Social isolation impacts upon mental and physical healthhttp://www.worldhealth.net/news/social_isolation_impacts_upon_mental_and/

Working futures?: disabled people, policy and social inclusion: Door Colin Barneshttp://books.google.be/books?id=0eLxkJW_7ywC&printsec=frontcover&dq=disabled+social&hl=nl&ei=7QqATIT6MY6k4QbbjPXTC

w&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CDsQ6AEwBA#v=onepage&q&f=false

Disabled children: challenging social exclusion: Door Laura Middletonhttp://books.google.be/books?id=hhP501AV4N0C&printsec=frontcover&dq=disabled&hl=nl&ei=uqt-TN_JDcWDswaou-

iVCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CDoQ6AEwAg#v=onepage&q&f=false

19

Brothers and sisters of disabled children: Door Peter Burkehttp://books.google.be/books?id=6YDgeRD_IbYC&printsec=frontcover&dq=disabled&hl=nl&ei=uqt-TN_JDcWDswaou-

iVCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=8&ved=0CFwQ6AEwBw#v=onepage&q&f=false

Designing User Interfaces for Severely Handicapped Persons, door João Brisson Lopeshttp://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.96.3496&rep=rep1&type=pdf

Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, statistiekenhttp://www.vaph.be/

20

Thesis propositie Masterjaar Communicatie Multimedia Design - Robin Vandaele

HET HELPEN VAN DE GEHANDICAPTEN OM MEERSOCIAAL TE WORDEN VIA MULTIMEDIALE