The Greek Banker

43
Banker The Greek FINANCIAL T o νέο φάρμακο για την κρίση στην Ε.Ε. σελιδεσ 10-11 STRATEGY Στο τραπέζι βιώσιμα business plans σελιδα 16 SHIPPING Που χτίζουν νέα πλοία έλληνες εφοπλιστές σελιδα 12 ιΝSIGHTS FOR THE BANKING PROFESSIONAL AND MANAGER ΤεΥΧΟσ 01 IOYNIOσ 2012 www.greekbanker.gr Financial trading shipping news wealth management trading shipping wealth management trading shipping Η νέα δομή των ευρωπαϊκών τραπεζών Μεγάλες τράπεζες κόντρα στις σαφείς εντολές να δώσουν προτεραιότητα στην κεφαλαιακή τους ενίσχυση, κυνηγούν την γιγαντωσή τους

description

Banking Business finance

Transcript of The Greek Banker

Page 1: The Greek Banker

BankerThe Greek

FINANCIAL

To νέο φάρμακο για την κρίση στην Ε.Ε.σελιδεσ 10-11

sTrATegy

Στο τραπέζι βιώσιμα business plansσελιδα 16

shIppINg

Που χτίζουν νέα πλοίαέλληνες εφοπλιστέςσελιδα 12

ιΝSIGHTSFOR THEBANKING

PROFESSIONALAND MANAGER

ΤεΥΧΟσ 01IOYNIOσ 2012www.greekbanker.gr

Financial • trading • shipping news • wealth management • trading • shipping • wealth management • trading • shipping

Η νέα δομή των ευρωπαϊκών τραπεζώνΜεγάλες τράπεζες κόντρα στις σαφείς εντολές να

δώσουν προτεραιότητα στην κεφαλαιακή τους ενίσχυση, κυνηγούν την γιγαντωσή τους

Page 2: The Greek Banker

IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 3

Στα πέτρινα, μεσαιωνικά χρόνια ορισμένοι θεο-λόγοι αποκαλούσαν την κατάσταση, δηλαδή το χώρο και τον χρόνο που

περιμένουν οι ψυχές πριν αποφασι-στεί αν θα πάνε στην κόλαση ή τον παράδεισο, in limbo.

Σε αυτό το χώρο, πριν αποφασιστεί αν θα πάει στην κόλαση ή τον παρά-δεισο, περιμένει σήμερα το ελληνικό τραπεζικό σύστημα τους πολίτες να διαμορφώσουν κυβερνητική λύση, τα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης αποφάσεων να διαμορφώσουν βιώσιμη λύση για την ευρωζώνη, τους μετόχους τους (μικρούς και μεγάλους) να αποφασί-σουν τα επόμενα βήματά τους, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αποφασίσει νέα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης και τις διοικήσεις να σχηματίσουν οξυδερκή business plan επιβίωσης.

Το μέρος αυτό για τις τράπεζες, ελληνικές και ξένες, μπορεί μεταφο-ρικά να ονομαστεί και Euro OverNight Index Average ή EONIA. Είναι το μέ-ρος όπου τη νύχτα εναποτίθενται τα κεφάλαια που έχουν δανειστεί από την ΕΚΤ μέσω του μηχανισμού Long-term refinancing operations ή LTRO και τα οποία διστάζουν να δανείσουν σε άλλες τράπεζες και ακόμα περισσότερο, βέβαια, στις επιχειρήσεις.

Με την απουσία χρηματοδοτήσεων η οικονομία ψυχορραγεί ο ευρωπαϊκός νότος κλυδωνίζεται, ο πυρήνας φλερτάρει με την ύφεση και η Ελλάδα αργο-πεθαίνει.

Τα πρώτα δείγματα γραφής των νεοεισελθέντων (άλλα και των πα-

Eγκλωβισμένοι in limboλαιότερων) πολιτικών δυνάμεων δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδο-ξίας και πάνω από όλα δείχνουν την έλλειψη εμβάθυνσης στην λειτουργιά της πραγματικής οικονομίας πόσο μάλλον προτάσεων για την άρση των αδιεξόδων στα οποία έχει περιέλθει η χώρα.

Μοναδική ελπίδα φωτός η συ-ζήτηση που έχει ξεκινήσει για επα-νενεργοποίηση με παράλληλη ενίσχυση των διορθωτικών κονδυλίων του κοινοτικού προϋπολογισμού με την συμμετοχή της, διαθέ-τουσας περίσσια τε-χνογνωσία και επάρ-κεια, Ευρωπαϊκής Τ ρ ά π ε ζ α ς Επενδύσεων στην πιστοδοτική διαδι-κασία.

Ακόμα όμως και αυτή η προοπτική θα δοκιμαστεί από την βάσανο των ευρωπα-ϊκών ρυθμών λήψης αποφάσεων. Οι Έλληνες τραπεζίτες όμως, και ακόμα περισσότερο οι επιχειρηματίες και οι

πολίτες, δεν μπορούν να περιμένουν άλλο. Η τρέχουσα ελληνική πραγματικότητα είναι το απόλυτο παράδειγ-μα για την έννοια του Extremistan (το οποίο αντιδιαστέλλεται με το Mediocristan ή, αν θέλετε, το business as usual) που περιέγρα-ψε ο Nassim Nicholas Taleb στο βιβλίο του «The Black Swan: The

Impact of the Highly Improbable». Είναι η πραγματικότητα εκείνη

όπου η κανονικότητα έχει εκλείψει και το απρόβλεπτο και απροσδό-κητο κυριαρχούν ενώ οι νόμοι των

πιθανοτήτων -και ίσως και η κοινή λογική- τίθενται σε δοκιμασία. Σε ακραίες περιπτώσεις το Extremistan προσδιορίζεται και εγκαθίσταται από γεγονότα όπως επαναστάσεις, πολέμους, χρεοκοπίες, πανδημίες αλλά και τεχνολογικές επαναστάσεις ή καινοτομίες.

Με απλά λόγια, το μέλλον της χώρας που, αυτονόητα, είναι άρρηκτα

συνδεδεμένο με την οικονομία της -και αυτή με το τραπεζικό

της σύστημα- είναι, με τα σημερινά δεδομένα,

στην καλύτερη περί-πτωση, απρόβλεπτο.

Μόνον εφόσον διαμορφωθεί μια ενιαία και καθολική αντίληψη της θέσης

στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα και μετουσι-

ωθεί σε συγκεκριμένη εκλογική απόφαση για την

επιθυμητή κατεύθυνσή της με ταυτόχρονη αναγνώριση των

ευκαιριών που ανακύπτουν (διότι πάντοτε ανακτούν ευκαιρίες στο Extremistan για αυτούς που τις διακρί-νουν) θα μπορέσουμε να ελπίζουμε σε επιστροφή στην κανονικότητα που ευνόητα επιδιώκουν αγορές και νοικοκυριά.

Ο υπογράφων όμως ανησυχεί πως οι Έλληνες πολίτες ούτε σοφοί είναι στο σύνολό τους, ούτε κανείς -με λιγοστές εξαιρέσεις- ασχολεί-ται με την διαφώτισή τους. Ως εκ τούτου θα πρέπει κανείς να είναι προετοιμασμένος για την πλήρη επικράτηση του Extremistan τους επόμενους μήνες και χρόνια. Δεν είναι μια απαισιόδοξη άποψη. Είναι η καλύτερη δυνατή, ψύχραιμη, θεώ-ρηση της πραγματικότητας που έχει ανατείλει την οποία μπορεί να κάνει ο υπογράφων. B

σημείωμα

Με την πιστωτικήασφυξία όληη ευρωπαϊκή περιφέρεια κλυδωνίζεται, και η Ελληνικήοικονομία αργοπεθαίνει.

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

Page 3: The Greek Banker

4 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012

TΡΑΠΕΖΕΣΟκτώ ομόλογα-βόμβα για τη νέα κυβέρνησηOμόλογα ονομαστικής αξίας 2,2 δισ. ευρώ αλλοδαπού δικαίου, με το πρώτο να γίνεται απαιτητό σε 3 μή-νες, στα χέρια ξένων funds. 22

Η Ελλάδα από το Grexit στο Geuro Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρι-κής Τράπεζας ζητά ένα «άλμα πολιτι-κής φαντασίας» για να δοθεί μια λύση στο ελληνικό πρόβλημα. 32

Στη γωνία αναμένουν τη νέα δραχμή οι αγορέςΝέα κερδοσκοπικά προϊόντα βγαίνουν από το συρτάρι ενώ πυρετώδεις είναι οι προετοιμασίες funds και τραπεζών για νομική και οικονομική εξασφάλιση

Προεξοφλούν νέο κούρεμα τα νέα ομόλογα

Κατά 50% στα 13 σεντς ανα ευρώ συρρικνώθηκε η ήδη απαξιωμένη αποτίμηση τους σε τρεις μήνες. 34

ΝΑΥΤΙΛΙΑ500 πλοία υπό παραγγελία σε ναυπηγεία Εντυπωσιακή βελτίωση παρουσιάζουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελλη-νόκτητου εμπορικού στόλου. 44

$790 εκατ. άντλησαν από τη Wall έξι εφοπλιστέςΠραγματικό το επενδυτικό ενδιαφέρον των ξένων για την ελληνική ναυτιλία παρά την κρίση στις ναυλαγορές.

Funds «γυροφέρνουν» έλληνες εφοπλιστέςΜε τις τράπεζες κλειστές το χρήμα έρχεται τώρα από ιδιώτες. 46

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣΑνέτοιμoi να αξιοποιήσoυν την περιουσία μαςΠαραμένει ο στόχος του προγράμμα-τος στα 50 δισ. ευρώ, ενώ μέχρι το 2015 θα πρέπει να έχουν εισπραχθεί 19 δισεκατομμύρια ευρώ. 48

Ανάπτυξη αλά γερμανικάονειρεύεται η Μέρκελ Μετά από τριετή εμμονή στη λιτότητα, η ανάπτυξη μπαίνει επιτέλους στην ατζέντα των Ευρωπαίων ηγετών. 50

Ελπίδες για τον τουρισμό από την ΚρήτηΆνοδος αφίξεων 4% στο Ηράκλειο και 28% στα Χανιά ενώ ξεκινούν δει-

λά-δειλά οι πρώτες κυκλικές κρουα-ζιέρες από το νησί. 52

Στοίχημα ενός δισ. ευρώ για την κρουαζίερα Ενδιαφέρον από τους ξένους αλλά …του χρόνου και βλέπουμε. 58

ΕΝΕΡΓΕΙΑΠλήρωσαν ακριβάοιπρωτάρηδες...

Έπειτα και από τη light

διάσωση της Ισπα-νίας, είναι πλέον ξεκάθαρο ότι οι χώρες που μπή-καν σε μνημόνια, αντιμετωπίστη-καν με αυστηρό-τητα. 60

Κινεζική απόβαση στην ΕλλάδαΠερισσότερες από 200

επιχειρήσεις, τράπεζες και δημόσιοι οργανισμοί βολιδοσκόπησαν την ελληνική αγορά. 62

«Νησί» στην κρίση του ευρώ το ΛονδίνοH Βρετανία μπορεί να βρίσκεται σε ύφεση, όμως, στις πιο ακριβές γειτο-νιές του Λονδίνου, η εικόνα είναι κάθε άλλο παρά υφεσιακή. 72

Η χώρα χάνει επενδύσεις μέσα από τα χέρια τηςΣε case study έχει πλέον μετατραπεί

η αδυναμίας της Ελλάδας να ωφε-ληθεί από την περιουσία της. 74

AN EVENT FROM THE FINANCIAL TIMES LTD

The Banker and fDi Intelligence, published by the Financial Times Group, in association with Boussias Communications, are pleased to present ‘Financing Growth in Serbia’, a one day conference analysing the opportunities and challenges that lie ahead for the Serbian economy and business environment.

While Europe is experiencing unprecedented economic and political conditions, Serbia is working to make its economic system more efficient and predictable, in consistency with the objectives of European integration and strategy.

Featuring a combination of keynote addresses, lively panel discussions and informative case studies, Government and EU officials, leading bankers, senior business executives and recognised national and international experts will share their views and insights on the options for making the Serbian economy more competitive, attracting investment and reshaping competitive sectors, all through a sustainable strategy.

Join us to explore the opportunities andchallenges presented by the Serbia economy*

Financing Growth in Serbia Conference

Presented by In association with

Monday 30 January 2012

Hyatt Regency,Belgrade

www.ftbusiness.com/serbia

In Partnership with SupporterPremier Sponsors

περιεχόμενα

ΕΚΔΟΤΗΣΗΛΙαΣ Γ. ΜΠΕΛΛΟΣ

Σύμβουλος ΈκδοσηςΝίκος Παπαδόπουλος

Διευθυντής΄ΕκδοσηςΝίκος Νικολάου

Διευθυντής ΣύνταξηςΝίκος Παπαδόπουλος

Creative DirectorΝικολέττα Ντάμπου

Συνεργάζονται:Σπύρος αλεξίου,Κορίνα Σαμάρκου, Νίκος ΦΙλλιπίδηςΝίκος Παπαδόπουλος,Μαρία αντωνοπούλου,Γιάννης Δεμερτζής,αλίκη Χατζή,Γιώργος Νικολόπουλος,Σωτήρης Κασσιμάτης,Γιώτα αντωνίου,Μαρία Παπανικολάου,Ιωάννα Παπαδημητροπούλου,Χάρης Ιωάννου,Νίκος αμπατζής,Κώστας Νικολάου,Μαρία αντωνοπούλουΚλεοπάτρα Κοντονίκα.

AτελίεΝίκος ΠαπαδόπουλοςΆσπα ΠαπανικολάουΡόιλα Κοράλη

Αdvertising ManagerΝίκος Παπαδόπουλος

Tμήμα συνδρομώνΓιάννης αργυρίου

Web ProducerΚώστας Χατζής

Yπεύθυνος κυκλοφορίαςΝίκος Παπαδόπουλος

ΓραμματείαΜαρία αντωνοπούλου

ΛογιστήριοΚώστας Μακρυγιαννάκης

ΕκτύπωσηΒιβλοσυνεργατικήΣουλίου 16-17 αθήνα

ΕπικοινωνίαΤηλ: 210-8080210, Fax: 210-8080211email: [email protected]

Οι απόψεις, οι θέσεις, οι αναλύσεις και τα μεγέθη που παρουσίαζονται στo The Greek Banker δεν αντικατο-πτρίζουν απαραίτητα αυτές της ιδιο-κτησίας ή της διεύθυνσης σύνταξης. Παρατίθενται όμως σε κάθε περίπτω-ση με σκοπό την επίτευξη της όσο δυνατόν περισσότερης και καλύτερης ενημέρωσης και την προαγωγή της πολυφωνίας.

BankerThe Greek

MHNIAIA EΚΔΟΣΗNewsmedia CorpΣοφοκλέους 12-13αθήνα 165 -63

Page 4: The Greek Banker

6 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 7

«Καυτό» προμηνύεται το Φθινόπωρο για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων

Καυτό αναμένεται να είναι το Φθινόπωρο για χιλιάδες φορολογούμενους οι οποίοι

πριν προλάβουν να συνέλθουν από τα εκκαθαριστικά σημειώματα - φωτιά του φόρου εισοδήματος θα φθάσουν αυτά για την πληρωμή του ΦΑΠ των ετών 2010 και 2011.

Επίσης, μέσα στον Ιούλιο ταχυδρο-μούνται από την Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων ( Γ.Γ.Π.Σ) σε 475.000υπόχρεους τα «ραβα-σάκια» για την πληρωμή του ΕΤΑΚ και της έκτακτης εισφοράς έτους για το 2009. Από αυτή την παρτί-δα τα 165.000 σημειώματα είναι χρεωστικά με τον συνολικό φόρο που καλούνται να πληρώσουν να φθάνει τα 15 εκατ. ευρώ. Τα ποσά θα πρέπει να καταβληθούν εφάπαξ μέχρι τέλος Αυγούστου.

Αυτές τις μέρες η Γ.Γ.Π.Σ. του υπουργείου Οικονομικών αποστέλλει μηνύματα μέσω e-mail σε περίπου 60.000 φορολογούμενους να δι-ορθώσουν εκ νέου τα στοιχεία της ακίνητης περιουσία τους διότι δεν κα-τέστη δυνατό να αποτυπωθεί σωστά στο ηλεκτρονικό «περιουσιολόγιο». Το οποίο έχει καταρτισθεί με βάση τα υποβληθέντα έντυπα Ε9 των ετών

2005-2009. Με τα μηνύματα, οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι καλούνται να διορθώσουν οι ίδιοι την εικόνα της περιουσιακής τους κατάστασης, μέσω μιας ηλεκτρονικής εφαρμογής που έχει τεθεί σε παραγωγική λειτουργία από την ίδια τη ΓΓΠΣ στην ιστοσελίδα της.

Ηλεκτρονικά μηνύματα από την Γ.Γ. Π.Σ θα δεχθούν και άλλοι 15.000 φορολογούμενοι που διόρθωσαν μεν τα στοιχεία της περιουσιακής τους κατάστασης αλλά δεν τα ορι-στικοποίησαν.

Κατά δύο μονάδες, στο 59% υποχώρησε ελαφρά η δημοτικότητα του Γάλλου προέ-δρου σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημο-σιεύεται στην ιστοσελίδα της εφημερίδας Journal du Dimanche.

59%

Συνέχεια στο σίριαλ διάσωσης της Ισπανίας δίνει η Citigroup, καθώς όπως υποστηρίζει οι αναλυτές στην Ισπανία συνειδητοποιούν ότι ίσως "η εσωτερική διάσωση" είναι η καλύτερη τρόπος από μία "διάσωση μέσω ΕΕ".

Μήνυμα του Mark Mobius προς τους επενδυτές: Εγκαταλείψτε τον πανικό, όχι την Ευρωζώνη! Η Ελλάδα δεν θα αποχωρήσει από το ευρώ - Μόλις μπει φρένο στις κυβερνητικές σπατάλες, η οικονομία θα ανακάμψει άμεσα!

Υπέρ του Grexit από το ευρώ οι πολίτες τεσσάρων μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών

Για την δυνατότητα της Ελλάδας να παραμείνει στην Ευρωζώνη αμφιβάλλουν οι πολίτες τεσ-

σάρων μεγάλων χωρών (Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία και Ιταλία), ενώ η πλειοψηφία των ερωτηθέντων

συνεχίζει να υποστηρίζει το ενιαίο νόμισμα και να απορρίπτει την ιδέα

της επιστροφής στα παλαιά εθνικά νομί-σματα.

Α υ τ ό καταγράφε-

ται σε μεγάλη δημοσκόπηση της Ifop-Fiducial σε ευ-ρωπαϊκό επίπεδο που

δημοσιεύεται σήμερα σε αρκετά ΜΜΕ.

Για τους περισότερους ευρω-παίους πολίτες που ερωτήθηκαν

"τα χρήματα που έχουν δοθεί ως δάνεια στην Ελλάδα είναι χαμέ-να χρήματα", διότι η Αθήνα δεν θα μπορέσει να αποπληρώσει τα

Nomura: Δύο τα αγκάθια Μέρκελ

Πλήγμα για την Καγκελάριο της Γερμανίας Α. Μέρκελ αποτελεί η καθυστέρηση

της επικύρωσης του μόνιμου τα-μείου διάσωση (ΕSM) κατά τουλά-χιστον τρεις εβδομάδες, το οποίο έχει δεχτεί ο πρόεδρος της χώρας Joachim Gauck μετά από παρέμ-βαση του ανώτατου δικαστηρίου της Γερμανίας.

Σύμφωνα με τον αναλυτή της Nomura Alastair Newton "αυτό πιστεύουμε ότι μπορεί να εκληφθεί ως αρχή οπισθοχώρησης για την κ. Μέρκελ.

Να σημειωθεί ότι ο EMS ήταν προγραμματισμένο να τεθεί σε λειτουργία από την 1 Ιουλίου αλλά θα χρειαστεί λίγο ακόμη χρόνο. Ηδη ο ευρωπαϊκός μηχανισμός είναι σε ισχύ μέχρι τα μέσα του 2013, και μπορεί να καλύψει το κενό, εκτός αν μια μεγάλη οικονομία, όπως αυτή της Ιταλίας, βρίκεται στο χείλος της κατάρρευσης και θα πρέπει να επωφεληθεί από τα κεφάλαια διάσωσης.Επίσης ο πολιτικός ανα-λυτής τη Νomura επισημαίνει ότι σε αντάλλαγμα για τη συμφωνία για μια μεγαλύτερη δημοσιονομική τόνωση καθώς και την προώθηση μιας πανευρωπαϊκής φορολογικής

τραπεζικής συναλλαγής, η Μέρκελ έχει κερδίσει την υποστήριξη των δύο κύριων κομμάτων της αντιπολί-τευσης του SPD και των Πράσινων.

Αυτό σημαίνει ότι θα στις 29 Ιουνίου όπου θα διεξαχθεί και η σχετική ψηφορορία θα έχει εξασφα-λίσει την απαραίτητη πλειοψηφία, των δύο τρίτων και ως εκ τούτου η κύρωση του ESM θα περάσει .

Σε good και bad bank η αTEBank

Την πρόθεση της να στηριχθεί η ανακεφαλαιοποίηση της Αγροτικής Τράπεζας ανακοί-

νωσε η νέα κυβέρνηση, σύμφωνα με την προγραμματική συμφωνία των τριών κομμάτων που δόθηκε στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με τη συμφωνία, η κυβέρνηση θα στη-ρίξει την επανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανσή της, μία κίνηση που δεν αναφέρεται για καμία άλλη τράπεζα παρά μόνο για την ATEBank. Η συμφωνία προβλέπει ότι θα δια-φυλαχθεί το χαρτοφυλάκιο.

Μαζεύουν τα σορταρίσματα τους στο ευρώ οι traders

Για δεύτερη συνεχόμενη εβδο-μάδα, οι επενδυτές έκλεισαν τις ανοιχτές short θέσεις τους

στο ευρώ στην αγορά του Chicago Mercantile Exchange, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δη-μοσιότητα ο φορέας της εν λόγω αγοράς Commodity Futures Trading Commission (CFTC).

Μετά από 6 περίπου εβδομάδες συνεχούς αύξησης των στοιχη-μάτων κατά του ευρώ, οι traders μείωσαν τις ανοιχτές short θέσεις στο ευρώ κατά 27%, στα 22,4 δις. δολάρια, από 33,4 δις. δολάρια μία εβδομάδα νωρίτερα, επίπεδα που ήταν μάλιστα και ιστορικά υψηλά.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλο-γών άλλαξε σχεδόν τη στάση των επενδυτών.

μεγάλες

το καλό

νέο

Η αποκατάσταση αδικιών σε χαμηλοσυνταξιούχους και πολύτεκνους, η επέκταση του επιδόματος ανεργίας, η αντικατάσταση του ειδικού τέλους ακινήτων από έναν ενιαίο φόρο, η μείωση του ΦΠΑ σε εστίαση και αγροτικά προϊόντα, οι διευκολύνσεις σε

δανειολήπτες καθώς και κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας περιλαμβάνονονται μεταξύ άλλων στο κείμενο συμφωνίας των τριών πολιτικών αρχηγών που μετέχουν στην κυβέρνηση, το οποίο δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. Βάση της νέας κυβέρνησης συνεργασίας είναι η σύγκλιση απόψεων που υπήρξε και καταγράφηκε στα εξής ζητήματα, ευρύτερων κατευθύν-σεων και άμεσης πολιτικής προτεραιότητας

Φορολογικές ελαφρύνσεις

για τους δανειολήπτες

και μείωση συντελεστών

ΦΠα

Page 5: The Greek Banker

8 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012

μεγάλες

O αλ.Τουρκολιάς αναλαμβάνει το management της Εθνικής τράπεζας

Ο αναπληρωτής διευ-θύνων σύμβουλος της Εθνικής τράπεζας

Αλέξανδρος Τουρκολιάς φέρε-ται να είναι ο επικρατέστερος για να αναλάβει το management της Εθνικής τράπεζας και κα-τά ορισμένες πληροφορίες ίσως να υπάρξουν εξελίξεις

και την νέα εβδομάδα. Το ερώτημα που εγείρεται

είναι αν ο Αλέξανδρος Τουρκολιάς θα κα-ταλάβει την θέση του προέδρου της Εθνικής τράπεζας ως

εκτελεστικός ή μη ή θα αναλάβει την θέση του

διευθύνοντος συμβούλου αντικαθιστώντας τον Απόστολο Ταμβακάκη τον σημερινό δι-ευθύνοντα σύμβουλο. Εδώ τίθεται το ερώτημα συνύπαρξης Τουρκολιά - Ταμβακάκη.

Ο Αλέξανδρος Τουρκολιάς αποτελεί προσωπική επιλογή του Α. Σαμαρά για 2 βασικούς λόγους

1)Ο Τουρκολιάς λόγω των σημαντικών γνωριμιών που διαθέτει σε επιχειρηματίες και εφοπλιστές ήταν επί πολλά χρόνια στην θέση του Γενικού Διευθυντή επιχειρηματικών δανείων στην Εθνική βοήθησε την προσπάθεια του Σαμαρά σε πολλά επίπεδα.

2) Ο Αλέξανδρος Τουρκολιάς είναι Μεσσήνιος γεννήθηκε στην Κυπαρισσία Μεσσηνίας και πέρασε τα μαθητικά του χρόνια στο Μελιγαλά σε ένα ιστορικό τόπο που ίσως να μην θέλουν να θυμούνται οι «αριστεροί πατριώτες αυτής της χώρας».

Συνέχεια στο σίριαλ της διάσωσης για την Ισπανία

Συνέχεια στο σίριαλ διάσωσης της Ισπανίας δίνει η Citigroup, καθώς όπως υποστηρίζει οι

αναλυτές στην Ισπανία συνειδη-τοποιούν ότι ίσως "η εσωτερική διάσωση" είναι η καλύτερη τρόπος από μία "διάσωση μέσω ΕΕ", όταν μάλιστα πρόκειται για το πρόβλημα του τραπεζικού συστήματος. Και αυτό γιατί σύμφωνα με την WSJ την περασμένη εβδομάδα "εξετάζεται το δυσάρεστο γεγονός ότι ακόμα και 100 δισεκατομμύρια ευρώ μπορεί να μην είναι αρκετά για να ξεπερα-στεί το πρόβλημα των ισπανικών τραπεζών και να σταθούν ξανά στα πόδια τους, καθώς θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν εύκολα απώλει-ες, ακόμη και τριπλάσσιες από το παραπάνω το ποσό".

Το μεγαλύτερο ζήτημα δεν είναι η ανεπάρκεια του δανείου, αλλά το γεγονός ότι ένα τέτοιο δάνειο ήταν αδύνατο να σηκώσει το βάρος της χρηματοδότησης του καθώς δεν υπάρχουν ιδιώτες επενδυτές

που πιστεύουν στη φερεγγυότη-τά - πράγμα που σημαίνει Ισπανία έχει φτάσει το χρέος σε σημείο κορεσμού. Ομως ούτε η κυβέρνηση ούτε οι φορολογούμενοι μπορούν να αντέξουν οικονομικά να αναλά-βουν περισσότερο χρέος.

αναβάλλεται για μερικές ημέρες η άφιξη της τρόικας

Το ενδεχόμενο μιας μικρής καθυστέρησης 1-2 ημερών στην άφιξη της τρόικας εξε-

τάζεται μετά τις εξελίξεις με την υγεία του πρωθυπουργού Α. Σαμαρά και του Β. Ράπανου ο οποίος πρό-κειται να αναλάβει το Υπουργείο Οικονομικών.

Σύμφωνα με πληροφορίες η τρόικα αναμένει τα νεότερα από τους θεράποντες ιατρούς, ώστε να αναπροσαρμόσει- αν κριθεί απαιραίτητο- το πρόγραμμά της, καθυστερώντας μερικές ημέρες την άφιξή της στην Αθήνα.

στελέχη

Yπέρ της μεταφοράς περισσότερων αρμοδιοτήτων στις Βρυξέλλες "σε σημαντικούς πολιτικούς τομείς" τάσσεται ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας W. Schaeuble. Παράλληλα, τάχθηκε υπέρ της ισχυροποίησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της ανάδειξης του προέδρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα από εκλογικές διαδικασίες.

Page 6: The Greek Banker

10 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 11

μεγάλες

Πυρε-τ ό ς δια-

βουλεύσεων επικρατεί επί ευρωπαϊκού εδάφους, κα-θώς μας χωρίζει

λιγότερο από μια εβδομάδα πριν την

εξαιρετικά κρίσιμη για το μέλλον του ευ-

ρώ και της Ευρωζώνης Σύνοδο Κορυφής στις 28 -29 Ιουνίου.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, εν μέσω ασφυκτικών πιέ-

σεων από αγορές, ΔΝΤ και ΗΠΑ, καλούνται

να παρουσιάσουν τα σχέδια για τη σύσταση μιας πραγματικής οικο-νομικής, δημοσιονομικής

και τραπεζικής ένωσης, με στόχο την οριστική ανάσχεση της κρίσης χρέους.Οι ζυμώσεις είναι

έντονες και διαρκείς, με στόχο την αναζήτηση κοι-νού εδάφους μεταξύ των

Ευρωπαίων ηγετών. Έτσι, μετά τη μίνι Σύνοδο της περασμένης Παρασκευής στη Ρώμη (συμμετείχαν Merkel, Hollande, Monti, Rajoy), όπου και συμφωνήθηκε σχέδιο αναπτυ-ξιακών μέτρων της Ευρωζώνης, ύψους 130 δισ., αύριο Δευτέρα ο πρόεδρος της Γαλλίας, Fr. Hollande θα συναντηθεί στο Παρίσι με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μ. Draghi.

Ο Fr. Hollande, δύο ημέρες μετά, ήτοι την ερχόμενη Τετάρτη θα έχει κατ' ιδίαν συνάντηση και τη Γερμανίδα Καγκελάριο, A. Merkel.

Σύμφωνα με προσχέδιο των θεμάτων που θα συζητηθούν στη Σύνοδο - το οποίο

διέρρευσε από το γραφείο του προέδρου της ΕΕ H. V. Rompuy - στις 28 και 29 Ιουνίου θα εξεταστούν μεταξύ άλλων: η ενίσχυση της εποπτείας των ευρωπαϊκών τραπεζών, η έκδοση βραχυπρόθεσμων τίτλων, αλλά οι μηχανισμοί διάσωσης της ΕΕ (EFSF και ESM). Ειδικά για τους μηχανισμούς στήριξης το ενδιαφέρον αναμένεται να επικεντρωθεί στη νέα διαμάχη που έχει ξεσπάσει στους ευρωπαϊκούς κύκλους, για το αν πρέπει ή όχι να τους επιτραπεί να αγοράζουν κρατικά ομόλογα.Στόχος της ΕΕ είναι να υπάρξει μια πραγματική οικονομική ένωση έως τα τέλη του τρέχοντος έτους, διεμήνυσε πρόσφατα ο Rompuy.

"Δείξτε στους λαούς της Ευρώπης πως υπάρχει ένα σχέδιο που θα γεννήσει μια νέα ελπίδα", δηλώνει χαρακτηριστικά Γάλλος αξι-

ωματούχος. Περισσότερες προ-σπάθειες από τους Ευρωπαίους ζητά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ώστε να τεθεί ένα όριο στην κρίση χρέους που έχει δημιουργήσει σημαντικές εντάσεις στις αγορές. Αν και οι βραχυπρόθεσμες κινήσεις κρίνονται θετικά, ο μακρο-πρόθεσμος σχεδιασμός δεν είναι αυτός που θα εξαλείψει τα προβλήματα.

Αυτό δήλωσε πρόσφατα η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, C. Lagarde, η οποία δήλωσε ότι το "ΔΝΤ πιστεύει ότι μία αποφασιστική και δυναμική ώθηση προς την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής νομισματικής ένωσης θα μπορούσε αποτελέσει ένα βήμα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα".

Η Lagarde προειδοποίησε επίσης, ότι τα μακροπρόθεσμα μέτρα που εξετάζονται από τους Ευρωπαίους ηγέτες, εν όψει της Συνόδου Κορυφής της επόμενης εβδομάδας, δεν είναι αρκετά.

Επιπλέον, επέκρινε τα σχέδια διάσωσης του ισπανικού τραπεζικού συστήματος, υπο-στηρίζοντας ότι τα σχέδια αυτά όχι μόνο δεν θα λειτουργήσουν, αλλά έχουν προκαλέσει και ανησυχίες στις αγορές.

Πυρετώδεις διαβουλεύσεις και διαρκείς ζυμώσεις ενόψει της Συνόδου Κορυφής

Με την πιστωτικήασφυξία όληη ευρωπαϊκή περιφέρεια κλυδωνίζεται, και η Ελληνικήοικονομία αργοπεθαίνει.

Weekendair προσφορές της Olympic Air

Η Olympic Air επέλεξε για σας δημοφιλείς weekendair προο-ρισμούς, στους οποίους σας ταξιδεύει με ειδικούς χαμηλούς ναύλους. Oι προορισμοί εξωτερικού αυτής της εβδομάδας, από

και προς Αθήνα, είναι: Σόφια και Κωνσταντινούπολη, ενώ οι προορισμοί εσωτερικού είναι: Ηράκλειο, Λήμνος, Καβάλα (από και προς Αθήνα) και Μύκονος (από και προς Θεσσαλονίκη). Η προσφορά αφορά 400 θέσεις και ξεκινά το Σάββατο 23 Ιουνίου 2012. Ισχύει για κρατήσεις που θα γίνουν έως και την Δευτέρα 25 Ιουνίου 2012, ενώ αφορά πτήσεις που θα πραγ-ματοποιηθούν από Τρίτη 26 Ιουνίου έως και την Πέμπτη 5 Ιουλίου 2012.

Η μπάλα είναι τώρα στους Έλληνες

Τελειωμό δεν έχουν τα αυστηρά τελεσίγρα-φα που στέλνει στην

Αθήνα, για την άμεση τήρηση των συμφωνηθέντων με την τρόικα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, W. Schaeuble. Σύμφωνα με νέο δημοσίευμα της γερμανικής Sueddeutsche Zeitung, ο Γερμανός αξιωμα-τούχος ζητά από την Ελλάδα να εφαρμόσει γρήγορα τα συμφω-νηθέντα. Ο Schaeuble τονίζει πως "πρέπει τώρα η πιο σημαντι-κή αποστολή της νέας κυβέρνη-σης να είναι η γρήγορη και χωρίς καθυστερήσεις εφαρμογή του συμφωνηθέντος προγράμματος, αντί και πάλι να ρωτάει τι ακόμη περισσότερο μπορούν να κάνουν οι άλλοι". Ο υπουργός έχουν προσθέτει πως "η μπάλα είναι τώρα στους Έλληνες και είναι στο χέρι τους να μπορέσουν να τους εμπιστευθούν και πάλι οι πολίτες της Ευρώπης".Στο μετα-ξύ σε άλλη συνέντευξή του στο γερμανικό περιοδικό Spiegel, ο Schaeuble τάσσεται υπέρ της μεταφοράς περισσότερων αρ-μοδιοτήτων στις Βρυξέλλες "σε σημαντικούς πολιτικούς τομείς".

Nέα μη εκτελεστικά μέλη του ΔΣ EΤΕ

Τους κ. κ. Σταύρο Κούκο και Ευθύμιο Κατσίκα ως νέα μη εκτελεστικά μέλη του

Συμβουλίου εξέλεξε το Διοικητικό Συμβούλιο της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος κατά τη συνεδρίασή του στις 21.6.2012, σε αντικα-τάσταση των παραιτηθέντων κ. Ιωάννη Παναγόπουλου και Αβραάμ

Νέος καταθετικός Millennium bank

Η Millennium bank δημιούρ-γησε και διαθέτει, από την Πέμπτη 21 Ιουνίου 2012, ένα

καινοτόμο καταθετικό λογαριασμό ο οποίος προσφέρει στον πελάτη το μοναδικό συνδυασμό.

• Υψηλού επιτοκίου 5%• Διαθεσιμότητας των χρημάτων

κάθε στιγμήΕπίσης, ο νέος καταθετικός λο-

γαριασμός της Millennium bank, που σχεδιάσθηκε για να δώσει μια πραγματικά αποδοτική και ευέλικτη λύση αποταμίευσης στο σημερινό περιβάλλον, προσφέρει μηνιαίο εκτοκισμό. Επισκεφθείτε σήμερα ένα κατάστημα Millennium bank.

Στη Σύνοδο Κορυφής στις 28 και 29 Ιουνίου θα συμμετάσχουν ο Υπουργός Εξωτερικών Δημητρής Αβραμόπουλος καθως και ο υπηρεσιακός Υπουργός Οικονομικών Γ. Ζανιάς, ο υπουργός Ανάπτυξης και Υποδομών Κ. Χατζηδάκης και ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας.

το κακόνέο

28 ΙουνΙου κρίνεται το μέλ-λον του ευρώ στις, υπό το βά-ρος των πιέσεων αγορών, ΔΝΤ.

Περισσότερες μεγάλες

ειδήσεις στο greekbanker.gr

Page 7: The Greek Banker

12 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 13

Οκτώ ομόλογα-βόμβα για τη νέα κυβέρνησηOμόλογα ονομαστικής αξίας 2,2 δισ. ευρώ αλ-λοδαπού δικαίου, με το πρώτο να γίνεται απαιτη-τό σε 3 μήνες, στα χέρια ξένων funds

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

Σε καυτή πατάτα έχουν μετατραπεί τα ελληνικά ομόλογα των οποίων οι κάτοχοι αρνήθηκαν να υπαχθούν στο κούρεμα

του PSI καλυπτόμενοι πίσω από το αλλοδαπό δίκαιο υπό το οποίο εί-χαν εκδοθεί. Συνολικά η ονομαστική τους αξία υπερβαίνει τα 3,4 δις. ευρώ και το πρώτο εξ’ αυτών ωριμάζει και καθίσταται απαιτητό στις 13 Σεπτεμβρίου, φέτος.

Αφορά 190 εκατομ-μύρια ευρώ που δανεί-στηκε ο ΟΣΕ με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου στις 13/09/2002 και αυτή τη στιγμή αποτι-μάται στο 22,5% της ονομαστικής του αξίας. Σε διπλάσια δηλαδή επίπεδα από αυτά που διαπραγματεύονται τα νέα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου που αποτιμώνται κατά μέσο όρο κοντα στο 13% της ονομαστικής τους αξίας.

Κύκλοι της αγοράς σημειώνουν πως μεταξύ των κατόχων τους συ-γκαταλέγονται ξένα vulture funds που τοποθετήθηκαν σε δραματικά απαξιωμένα ελληνικά ομόλογα κυρίως ξένου δικαίου με στόχο της αποκομιδή σημαντικών υπεραξιών

σε περίπτωση εκπλήρωσης των υπο-χρεώσεων της Ελλάδας ή μετά από δικαστική διεκδίκηση. Υπενθυμίζεται πως στα μέσα Μαΐου η υπηρεσιακή κυβέρνηση αποφάσισε να πληρώσει «ακούρευτο» το ομόλογο των 436 εκατ. ευρώ, το 90% της ονομαστικής

αξίας του οποίου είχε συγκεντρώσει το Dart Management Fund του Kenneth Dart με έδρα τα νησιά Cayman.

Καθίσταται σαφές άτι οιαδήποτε ελληνι-κή κυβέρνηση επιλέξει να πληρωθεί το ομόλο-γο του Σεπτεμβρίου θα βρεθεί προ μεγάλων κοινωνικών αντιδρά-σεων και θα επωμι-στεί σοβαρότατο

πολιτικό κόστος που ενδεχομένως να αποδειχθεί ακόμη και μοιραίο για τη βιωσιμότητα της δεδομένης της ρευστότητας που προκύπτει στην πολιτική ισχύ των κομμάτων μετά και τις χθεσινές εκλογές. Σε περίπτωση δε που επιλέξει να μην το αποπληρώσει θα προστεθεί ένα ακόμα πρόβλημα στην διεθνή αξιοπιστία τςη χώρας που θα έχει αλυσιδωτές αντιδράσεις σε μια περίοδο κατά την οποία πιθανο-λογείται ότι θα συζητείται, εάν όλα εξελιχθούν ομαλά έως τότε σε σχέση

τράπεζες

Aν η κυβέρνηση επιλέξει να πληρωθεί το ομόλογο του Σεπτεμβρίου θα βρεθεί προ κοινωνικών αντιδράσεων

Page 8: The Greek Banker

14 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012

με την θέση μας στην ευρωζώνη, το επόμενο κούρεμα του ελληνικού χρέους.

Το ομόλογο αυτό που πληρώθηκε τον Μάιο όπως και αυτό που λήγει τον Σεπτέμβριο σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών «συμπερι-λαμβάνονται σε σύνολο ομολόγων περίπου 6,4 δισεκα-τομμυρίων ευρώ που έχουν εκδοθεί ή φέρουν την εγγύ-ηση της Ελληνικής Δημοκρατίας, τα οποία ήταν επιλέ-ξιμα για να συμπε-ριληφθούν στην πρόσφατη ολοκλη-ρωθείσα ανταλλαγή ομολόγων (γνωστή και ως PSI - συμμε-τοχή ιδιωτικού τομέα), αλλά τελικά δεν προσφέρθηκαν για ανταλλαγή από τους ομολογιούχους».

Το ομόλογο των 190 εκατ. του ΟΣΕ

έχει κωδικό ISIN, τον FR0000489676 και στις 27 Μαρτίου οπότε και συ-νήλθε η γενική συνέλευση των ομο-λογιούχων, αποφασίστηκε να μην εγκριθεί η πρόταση του Δημοσίου.

Τα 3,4 δισ. που προαναφέρθηκαν αφορούν οκτώ επίμαχα ομόλογα για τα οποία οι γενικές συνελεύσεις

των ομολογιούχων έχουν ήδη ψηφίσει κατά του PSI. Για πολ-λά από τα υπόλοιπα έως του ποσού των 6,4 δισ. (η αξία με-ταλλάζεται καθώς μεταξύ άλλων 3 είναι αποτιμημένα σε γεν) οι ομολογιούχοι ανέ-βαλαν τις αποφάσεις τους καθ’ όσον δεν λήγουν άμεσα και

εκκρεμούν ακόμα πληρωμές το-κομεριδίων που έχουν λαμβάνειν.

Εξάλλου η δυνατότητα δικαστικής διεκδίκησης των αξιώσεων που προ-

κύπτουν από την κατοχή των εν λόγω τίτλων αποτελεί εξασφάλιση των ομολογιούχων και είναι άλλωστε και ο λόγος που οι τιμές των ομολόγων αλλοδαπού δικαίου που δεν εντά-χθηκαν στο PSI, εξακολουθούν να διακρατούνται και να αποτιμώνται σε επίπεδα σημαντικά υψηλότερα, ακόμα και από αυτών των νέων Ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου . Τα τέσσερα από τα ομόλογα που έχουν αποφασίσει οι κάτοχοι τους να απορρίψουν το PSI είναι του ΟΣΕ, συνολικής ονομαστικής αξίας 999 εκατ. ευρώ με βάση τα στοιχεία που έχει αναρτημένα στον ιστότο-πό του ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους.

Άλλο ένα έιναι του ΟΑΣΑ, αξίας 240 εκατ. ευρώ και τρία του ελληνι-κού δημοσίου συνολικής αξίας 120 δισ. γεν ή 1,2 δισ. ευρώ περίπου. Ακόμα δύο είναι του ελληνικού δημοσίου αξίας 200 εκατ. και 1 δισ. αντιστοίχως. B

τράπεζες

H δυνατότητα δικαστικής διεκδίκησης των αξιώσεων των εν λόγω τίτλων αποτελεί εξασφάλιση των ομολογιούχων

Το ομόλογο που πληρώθηκε τον Μάιο όπως και αυτό που λήγει τον Σεπτέμβριο συμπεριλαμβάνονται σε σύνολο ομολόγων περίπου 6,4 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Page 9: The Greek Banker

16 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012

ναυτιλία

500 πλοία ελληνικών συμφερόντων υπό παραγγελία σε ναυπηγεία Εντυπωσιακή βελτίωση παρουσιάζουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελληνόκτητου εμπορικού στόλου

Εντυπωσιακή βελτίωση παρουσιάζουν τα ποιοτι-κά χαρακτηριστικά του ελληνόκτητου εμπορικού στόλου καθώς οι, 500 σχεδόν, παραγγελίες Ελλήνων εφοπλιστών προς τα ναυπηγεία του πλανήτη αναμένεται να βελτιώσουν ακόμα πε-ρισσότερο το ηλικιακό προφίλ και τον εν γένει εκμοντερνισμό της ελλη-νικής ποντοπόρου.

Στο τέλος του Δεκεμβρίου 2011, οι πα-ρ α γ γ ε λ ί ε ς νεότευκτων πλοίων ελλη-

νικών συμφερόντων ανήλθαν σε 439 πλοία (άνω των 1.000 gt) συνολικής χωρητικότη-τας 40,67 εκ. dwt, σύμφωνα με στοιχεία της HIS Fairplay World Shipping Encyclopedia που δημοσιοποίησε η Ένωση των Ελλήνων Εφοπλιστών. Επιπροσθέτως στο πρώτο τετράμηνο του 2012 παραγ-γέλθηκαν άλλα 38 πλοία σύμφωνα με τα στοιχεία της Golden Destiny.

 Όσον αφορά στους τύ-πους των ποντοπόρων που παραγγέλθηκαν από τα 439 πλοία ελληνικών συμφερό-

ντων της HIS Fairplay World Shipping Encyclopedia, 152 είναι δεξαμενόπλοια που αντι-προσωπεύουν το 27,45% της παγκόσμιας ναυπηγούμενης χωρητικότητας (σε dwt).

 

ΔΕξαμΕνόΠλόιαΕιδικότερα, 67 είναι δεξαμε-

νόπλοια αργού και προϊόντων πετρελαίου που αντιστοιχούν στο 28,10% του παγκόσμιου dwt, 30 είναι δεξαμενόπλοια LNG και LPG που αντιστοιχούν στο 39,34% της παγκόσμιας χωρητικότητας (dwt) και  55 είναι product tankers που αντιστοιχούν στο 18,64% (dwt) της παγκόσμιας χω-ρητικότητας.

 

ΦόρτΗγαΑκόμα  220 από τα 439 είναι φορτηγά πλοία που αντιστοι-χούν σε 12,73 % της συνολικής ναυπηγούμενης χωρητικό-τητας στην κάθε κατηγορία αντιστοίχως, 60 είναι πλοία μεταφοράς εμπορευματοκι-βωτίων που αντιστοιχούν σε 10,40% της ναυπηγούμενης χωρητικότητας (dwt) και 7 είναι πλοία διαφόρων τύπων.

 

ΕξΕιΔικΕυμΕνα Πλόια Είναι αξιοσημείωτο ότι οι παραγγελίες της ελληνικής πλοιοκτησίας το 2011 υπο-δηλώνουν μία τάση προς τα εξειδικευμένα πλοία όπως τα LNG πλοία, πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, και σε πλοία εξόρυξης πετρελαίου (drilling ships).B Η. μπέλλος

Προφίλ Το ηλικιακό προφίλ του ελληνικής σημαίας στόλου το 2011 ήταν 11,3 έτη - με 50% του στόλου ηλικίας μικρότερης των 10 ετών - συγκρινόμενο με 17 έτη για το 2000, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας του παγκόσμιου στόλου ήταν 12,8 έτη και του ελληνόκτητου

Page 10: The Greek Banker

18 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 19

τράπεζες

Οι Ευρωπαίοι, όμως, φαίνεται να εξαντλούν τη φαντασία τους στα λο-γοπαίγνια και

τα συνθήματα της κρίσης. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζητούσαν επί έξι ολόκληρες για την κρίση, το βράδυ της Τετάρτης. Αλλά δεν άγγιξαν το πιο επείγον ζήτημα, αυτό της Ελλάδας, παρά μόνο λίγο πριν ολοκληρώσουν τη Σύνοδο Κορυφής. Σαν να μην τους πιέζει ο χρόνος, αποφάσισαν να αφήσουν

Πρωτοχρονιά με τη δραχμή θα κάνει η Ελλάδα, σύμφωνα με τις προβλέψεις των οικονομο-

λόγων της Citigroup. Ο αμερικανικόςε-πενδυτικός οίκος εξηγεί σε τελευταία

μελέτη του πώς η Ελλάδα θα αποχωρήσει μόνη της από την Ευρωζώνη, όταν η αδυναμία εφαρμογής του μνημονίου θα οδηγήσει τους ξένους πιστωτές να διακόψουν τη χρηματοδότηση. Από τις εκλογές της 17ης Ιουνίου δεν θα προκύψει μια βιώσιμη κυ-βέρνηση, ικανή να εφαρμόσει το μνημόνιο, προβλέπει η Citigroup. Οι σχέσεις Αθήνας-τρόικας θα ενταθούν, οδηγώντας τελικά στη διακοπή της χρηματοδότησης της Ελλάδας. Με τα ταμειακά της διαθέσιμα

να εξαντλούνται πολύ πριν από τα τέλη του έτους, η ελληνική κυβέρνηση θα αναγκαστεί να τυπώσει το δικό της νόμισμα, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες της.

Παρότι η Ελλάδα θα αποχωρήσει με αυτό τον τρόπο από την Ευρωζώνη, η Citigroup εκτιμά ότιη χώρα μπο-ρείνα παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάλιστα, Ευρώπη και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα συνεργαστούν, για να μετριάσουν τις επώδυνες επι-πτώσεις της εξόδου της χώρας από το ευρώ. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η παροχή δανείων χαμηλού επιτοκίου

από την ΕΕ και το ΔΝΤ για να καλυ-φθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα και η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.

Η κυβέρνηση αναμένεται να εφαρ-μόσει περιορισμούς στη διακίνηση κεφαλαίων, προκειμένου να αποτρέψει τη μαζική έξοδο των καταθέσεων από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Citigroup, η νέα δραχμή θα υποτιμηθεί κατά 60% έναντι του ευρώ και θα παραμείνει υποτιμη-μένη κατά 50-60% για τα επόμενα πέντε χρόνια.

Η Ελλάδα θα αναστείλει αρχικά την αποπληρωμή του χρέους, όμως, στο πλαίσιο της συμφωνίας της με την ΕΕ και το ΔΝΤ, δεν θα προχωρήσει σε διαγραφή ή μετατροπή του στο νέο νόμισμα. Αυτό σημαίνει ότι με την υποτίμηση της δραχμής, το χρέος θα εκτιναχθεί στο 400% του ΑΕΠ το 2013. Ο οίκος θεωρεί ότι η αναδιάρθρωσή του θα γίνει το 2015.

Το σενάριο της δραχμής περιλαμ-βάνει βίαιη ύφεση, της τάξης του 7,4% φέτος και 10% το 2013, με την εκτίναξη του πληθωρισμού στο 20% το 2013-2014. Η ελληνική οικονομία θα αρχίσει να ανακάμπτει μόνο το 2014-2015, όταν θα εμφανίσει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, της τάξης του 4-5%. Όμως, ακόμα και το 2016, το ΑΕΠ θα παρα-μένει κατά 20% χαμηλότερα από ό,τι ήταν το 2007.

από το Grexit στο Geuro Grexit, Geuro, Δραχμαγεδδών. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ζητά ένα «άλμα πολιτικής φαντασίας» για να δοθεί μια λύση στο ελληνικό πρόβλημα και την κρίση χρέους, που απειλεί να καταστρέψει το κοινό νόμισμα.

τις αποφάσεις που περιμένει όλη η Ευρώπη, αυτές για την τόνωση της ανάπτυξης, για τον Ιούνιο.

Διπλωματικές πηγές προσπα-θούν από τώρα να ρίξουν τον πήχυ των προσδοκιών. Θα πρόκειται για γενικές κατευθύνσεις και όχι ένα συγκεκριμένο σχέδιο, λένε.

Φαίνεται ότι η έλευση του Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ στους κύκλους των απο-φάσεων της Ευρώπης δεν έφερε την επανάσταση που κάποιοι προσ-δοκούσαν. Η τράπουλα ξαναμοι-ράστηκε, συμμαχίες χάλασαν για

να δημιουργηθούν νέες, αλλά οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνεχίζουν με τις γνωστές κοκορομαχίες τους να σπαταλούν και άλλες από τις πιο κρίσιμες ημέρες του ευρώ. Η Ευρώπη παραμένει χωρίς πυξίδα. Το καλύτερο που μπόρεσε να κάνει είναι να δώσει οδηγίες σε όλα τα μέλη της, τουλάχιστον για να προ-ετοιμαστούν για το μοιραίο: Την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.

Κυβερνήσεις, τράπεζες, επιχειρήσεις, ακόμα και ιδιώ-τες. Εκείνοι που δεν ετοιμάζουν

ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για το ενδεχόμενο της δραχμής αποτελούν πια την εξαίρεση. Και καταγγέλλονται ως ανεύθυνοι. Όλοι μιλούν για αυτό που επικρά-τησε να ονομάζεται «Grexit». Και αφού η Ευρώπη κινείται πλέον σε αχαρτογράφητα εδάφη, σε κάθε εικασία, κάθε υπόθεση ή ακόμα και σε κάθε φήμη προσδίδεται η βαρύτητα της πρόβλεψης. Σε κάτι που κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει, φαίνεται ότι ο καθένας δικαιούται να εμφανίζεται ως ειδικός. Όπως οι αναλυτές της Tokyo Mitsubishi-

καθώς η Ευρώπη κινείται πλέον σε αχαρτογράφητα εδάφη, σε κάθε εικασία, δίδεται η βαρύτητα της πρόβλεψης.

Citigroup: Εκτός ευρώ, αλλά εντός ΕΕ από 1/1/2013

Page 11: The Greek Banker

20 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 21

τράπεζες

Morgan stanley:

Η δόση του ιουνίου είναι η στιγμή της

αλήθειας

ΟΙ ΠΙΘΑνΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕξΟΔΟΥ της Ελλάδας από το ευρώ είναι χαμηλότερες του 50-50 που φαίνεται να δίνει η αγορά, δηλώνουν οι ανα-λυτές της Credit Suisse. Με δεδομένο ότι 8 στους 10 Έλληνες επιθυμούν την παραμονή της χώρας στο ευρώ, ο ελβετικός επενδυτικός οίκος πιστεύει ότι το πιθανότερο αποτέλεσμα των εκλογών της 17ης Ιουνίου, θα είναι μία κυβέρνηση συνασπισμού. Εξάλλου, είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας να παραμείνει στο ευρώ, ξεκαθαρίζει η Credit Suisse, εξηγώντας ότι το όφελος για την ανταγωνιστικότητα από την υποτίμηση του νομίσματος δεν είναι τόσο σπουδαίο όσο κάποιοι υποστηρίζουν.

·Η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα οδηγούσε σε μια μεγάλη υποτίμηση του νέου νομίσματος. Ο οίκος την υπολογίζει περίπου στο 50% και προειδοποιεί ότι θα χαθεί το1/2 των αποταμιεύσεων και του πλούτου της χώρας. Θα ακολουθήσει μία ακόμα μεγαλύτερη ύφεση, η οποία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ,

σε τέτοιες περιπτώσεις αγγίζει το 10% κατά τον πρώτο χρόνο.

Οι ελληνικές εισαγωγές αντιστοιχούν στο 30% του ΑΕΠ και ένα μεγάλο μέρος τους είναι αρκετά ανελαστικές. Έτσι, μια υποτίμηση της τάξης του 50% θα εκτίνασσε τον πληθωρισμό πάνω από το 30%.

Με δεδομένο ότι οι εξαγωγές αντιστοιχούν μόνο στο 25% του ΑΕΠ και τουλάχιστον οι μισές από αυτές πραγματοποιούνται σε ανελαστικούς τομείς ή δεν επηρεάζονται από την υποτίμηση (π.χ. η ναυτιλία λειτουργεί με το δολάριο), το όφελος για την ανταγωνιστικότητα θα είναι μάλλον μικρό.

Η Ελλάδα εμφάνιζε πρωτογενές έλλειμμα στο 2,5% του ΑΕΠ στα τέλη του 2011. Χωρίς άλλες πηγές χρηματοδότησης, θα αναγκαστεί να κλείσει το έλλειμμα μέσα σε ένα βράδυ.

Και τέλος, ως μέλος της ΕΕ, η Ελλάδα λαμβάνει κάθε χρόνο κοινοτικά κονδύλια που αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 2,5% του ΑΕΠ της.

Η ΕξΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ από το ευρώ δεν θα είναι απλά μία οικονομική και χρηματοοικο-νομική κρίση για τη χώρα. Θα αποτελέσει ένα ανθρωπιστικό επεισόδιο μπροστά στο οποίο όλες οι άλλες ευρωπαϊκές κρίσεις θα ωχριούν, προειδοποιεί η Morgan Stanley.

Ο αμερικανικός επενδυτικός οίκος ξεκαθα-ρίζει, πάντως, ότι το «διαζύγιο» της Ελλάδας με την Ευρώπη δεν αποτελεί ακόμα το κεντρικό του σενάριο για την εξέλιξη αυτής της κρίσης. «Υπάρχουν ακόμα σημαντικά κίνητρα και για τις δύο πλευρές να διαπραγματευτούν μία λύση ώστε η Ελλάδα να παραμείνει στο ευρώ», εκτιμούν οι οικονομολόγοι της Morgan Stanley, αν και παραδέχονται ότι ο κίνδυνος της εξόδου δεν είναι πια τόσο μακρινός όσο ήταν.

Πάντως, οι αναλυτές θεωρούν απίθανη μια εθελοντική απόφαση της Ελλάδας να εγκατα-λείψει το κοινό νόμισμα. Το κλειδί έγκειται στο εάν η τρόικα θα αποφασίσει να εκταμιεύσει

την επόμενη δόση των δανείων διάσωσης, του Ιουνίου, καθώς η νέα κυβέρνηση θα διαπραγ-ματεύεται το μνημόνιο (σημειώνεται ότι ήδη, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών έκανε σαφείς τις διαθέσεις του, δηλώνοντας ότι η κα-θυστέρηση της δόσης κατά μερικές εβδομάδες δεν θα ήταν πρόβλημα). Χωρίς την επόμενη δόση, τα ταμειακά διαθέσιμα θα εξαντληθούν πολύ σύντομα και τότε η κυβέρνηση θα βρεθεί μπροστά σε ένα δίλημμα: Ή θα προχωρήσει σε εσωτερική στάση πληρωμών (που θα περι-λαμβάνει τις συντάξεις και τους μισθούς του δημοσίου) ή θα εκδώσει υποσχετικές (IOUs) για να καλύψει τα έξοδα αυτά. «Αυτή τη στιγμή, πάντως, η προσφορά της τρόικας παραμένει στο τραπέζι. Ενώ είναι έτοιμη να προχωρήσει σε μικρές αλλαγές στο πρόγραμμα, πιστεύου-με ότι δεν μπορεί να ενδώσει στη θεμελιώδη απόρριψη του μνημονίου, την οποία επιδιώκει ο ΣΥΡΙΖΑ», εξηγεί ο οίκος.

Credit suisse:

γιατί συμφέρει

την Ελλάδα το ευρώ

UFJ, που έφτασαν στο σημείο να εκδώσουν έκθεση, στην οποία προειδοποιούν για επιστροφή της Ελλάδας στη δραχμή μέσα στο Σαββατοκύριακο της 2-3 Ιουνίου. Μη έχοντας κάποια σοβαρότερη πηγή ή πληροφορία, έκριναν σκόπιμο να στηρίξουν την πρόβλεψή τους αυτή –η οποία μεταδόθηκε από ΜΜΕ σε όλο τον κόσμο- στις… φήμες που κυκλοφορούν στην αγορά.

Διπλό νόμισμα: Παναμάς, Αργεντινή, Καλιφόρνια. Τώρα και στην Ελλάδα

Σύμφωνα με το σχεδιασμό της Ευρωζώνης, η υιοθέτηση του ευρώ ήταν για όλες τις χώρες αμετάκλητη. Με το δόγμα αυτό να καταρρέει, είναι σαφές ότι κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πώς θα τελειώσει αυτή η κρίση για την Ελλάδα. Έτσι, ο κα-θένας είναι ευπρόσδεκτος να ρίξει στο τραπέζι τη δική του πρόταση.

Μια από αυτές τις προτάσεις ήταν εκείνη του επικεφαλής οι-κονομολόγου της Deutsche Bank, Τόμας Μάγιερ, για τη δημιουργία του «Geuro». Ακόμα και εάν οι ξένοι πιστωτές της διακόψουν τη

χρηματοδότηση της Ελλάδας, η χώρα δεν θα είναι αναγκασμένη να εγκαταλείψει το ευρώ, ισχυρίζεται ο Μάγιερ.

Μπορεί να τυπώσει το «Geuro». Ουσιαστικά, να αρχίσει να πληρώνει τις ανάγκες και τις υποχρεώσεις της με υποσχετικές (IOUs). Όσοι

έχουν στα χέρια τους αυτές τις υποσχετικές, θα αρχίσουν να τις χρησιμοποιούν για τις δικές τους πληρωμές. Κάπως έτσι, θα έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα ένα δεύτερο, παράλληλο νόμισμα.

Αρχικά, το Geuro θα υποχω-ρήσει σημαντικά έναντι του ευρώ.

Όμως, στην πορεία, η ελληνική κυβέρνηση θα έχει τη δυνατότη-τα να επηρεάσει την ισοτιμία του. Εφαρμόζοντας υπεύθυνες δημο-σιονομικές πολιτικές, οι οποίες μειώνουν ή και εξαλείφουν εντελώς το έλλειμμα, θα αναγκάζεται να εκδίδει λιγότερα Geuro. Και έτσι

θα περιορίζεται η πτώση τους. Ο Μάγιερ πιστεύει ότι η μέθοδός

του δίνει στην Ελλάδα τη δυνατότητα να υποτιμήσει το νόμισμά της, χωρίς να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη. Εξάλλου, η παράλληλη κυκλοφορία δύο νόμιμων νομισμάτων μέσα στην ίδια χώρα δεν είναι μια νέα ιδέα. Έχει

τις ρίζες της στον 14ο αιώνα, όταν η Φλωρεντία χρησιμοποιούσε χρυσά φιορίνια για το διεθνές εμπόριό της, αλλά ασημένια νομίσματα για τις εσωτερικές πληρωμές.

Τη λύση του διπλού νομίσμα-τος χρησιμοποίησε και ο Παναμάς, ο οποίος από το 1904 έχει υιοθετήσει το δολάριο. Όμως, το 1988, όταν οι ΗΠΑ έκοψαν τη ροή δολαρίων προς τη χώρα, η κυβέρνησή της αναγκάστηκε να πληρώσει τους δημόσιους υπαλλήλους με ένα νέο νόμισμα, το οποίο γρήγορα εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την οικονομία.

Με υποσχετικές πλήρωσε και η Καλιφόρνια τους δημόσιους υπαλλήλους της, όταν ξέμεινε από ρευστό. Αλλά και στην Αργεντινή, ένα χρόνο πριν από τη χρεοκοπία, κυκλοφορούσε μια πληθώρα νομι-σμάτων, που κατάφερναν έστω και κατά τόπους να υποκαταστήσουν το πέσο.

Έως και σήμερα, οι Κουβανοί προτιμούν να χρησιμοποιούν το αμερικανικό δολάριο, έναντι του δικού τους πέσο. B

Page 12: The Greek Banker

22 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012

Eπενδύσεις

Η Ευρώπη ακούει γεμάτη προσδοκίες την Άνγκελα Μέρκελ να μιλά για ένα Σύμφωνο Ανάπτυξης. Αυτό που λίγοι συνειδητοποιούν, εντούτοις, είναι ότι η Σιδηρά Κυρία της Ευρώπης θέλει τώρα να επιβάλλει σε όλες τις χώρες μια ανάπτυξη αλά γερμανικά.

Το Βερολίνο δεν είναι βέβαια διατεθειμένο να βάλει το χέ-ρι στην τσέπη, για να πληρώσει μέτρα και δράσεις που θα τονώσουν την οικονομική δραστηριότητα. Η ανάπτυξη θα έρθει μέσω μεταρρυθμίσεων, που θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα, ξεκαθαρίζει η Μέρκελ. Το συμπέρασμα είναι ότι έχει κατά νου το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που εφάρμοσε ο προκάτοχός της, Γκέρχαρντ Σρέντερ. Η λεγόμενη «Ατζέντα 2010» έθεσε τις βάσεις του οικονομικού θαύματος της Γερμανίας, μετατρέποντας τον άλλοτε «μεγάλο ασθε-νή» της Ευρώπης σε ατμομηχανή της. Είχε, όμως, βαρύ κόστος, το οποίο οι Γερμανοί εργαζόμενοι πληρώνουν έως σήμερα. Παρότι οι επιχειρήσεις περνούν ίσως την καλύτερη περίοδο στην ιστορία τους, πολλοί υπάλληλοί τους κερδίζουν σήμερα λιγότερα από όσα πριν από δέκα χρό-νια. Σχεδόν 1,5 εκατομμύριο είναι εκείνοι που ενώ εργάζονται, εξαρτώνται από το επίδομα της πρόνοιας, για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες.

Τα στοιχεία του Μαρτίου έδειξαν ότι οι γερμανικές εξαγω-γές σημείωσαν νέο ρεκόρ. Και αυτό, την ώρα που η υπόλοιπη Ευρωζώνη είτε έχει ήδη βυθιστεί σε ύφεση είτε έχει παγιδευτεί στη στασιμότητα.

Το αναγκαίο κακό Πολλοί Γερμανοί φαίνεται ότι είναι αποκλεισμένοι από το

οικονομικό θαύμα. Η έκρηξη των κοινωνικών ανισοτήτων και η δημιουργία μιας στρατιάς φτωχών εργαζομένων είναι το τίμημα που πληρώνει η χώρα για την ανταγωνιστικότητά της. Το αναγκαίο κακό της ανάπτυξης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του οικονομικού ινστιτούτου DIW, τα πραγματικά εισοδήματα των Γερμανών που ανήκουν στη μεσαία και υψηλότερη βαθμίδα (δηλαδή εκείνων που βγάζουν

ανάπτυξη αλά γερμανικά* Μετά από τριετή εμμονή στη λιτότητα, η ανάπτυξη μπαίνει επιτέλους στην ατζέντα των Ευρωπαίων ηγετών.

*Τι εννοεί η Μέρκελ όταν μιλά για την ανάπτυξη...

περισσότερα από 3.400 ευρώ το μήνα) αυξήθηκαν ελαφρά από το 2000 έως το 2010. Αντίθετα, οι χαμηλόμισθοι, δηλαδή όσοι κερδίζουν από 960 ευρώ και κάτω, είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται κατά 10% στο ίδιο διάστημα.

Η αιτία δεν είναι άλλη από τις μεταρρυθμίσεις, που σχεδιά-στηκαν για να ενισχύσουν την ευελιξία της γερμανικής αγοράς απασχόλησης. Στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει την υψηλή ανεργία και να ανακόψει τη φυγή των επιχειρήσεων προς χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπου το εργατικό κόστος ήταν σημαντικά χαμηλότερο, ο τότε καγκελάριος Σρέντερ έλαβε, το 2003, μέτρα που διευκόλυναν την καθιέρωση της προσωρινής εργασίας. Η στρατηγική αυτή μπορεί να ενθάρρυνε τις προσλήψεις, όμως απέβη μπούμερανγκ για τους εργαζόμενους.

Η Γερμανία μετρά σήμερα σχεδόν 1 εκατ. προσωρινούς ερ-γαζόμενους. Αυτοί κάνουν συνήθως την ίδια δουλειά με τους συναδέλφους τους που δουλεύουν σε καθεστώς πλήρους απα-σχόλησης. Αλλά κερδίζουν σημαντικά λιγότερα. Το 2010, ο μέσος εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης αμειβόταν με 2.700 ευρώ μεικτά το μήνα, ενώ ο προσωρινός εργαζόμενος δεν έβγαζε παρά 1.400 ευρώ. Και παρότι το καθεστώς προσωρινής εργασίας

θεσπίστηκε για να δοθεί στους υπαλλήλους αυτούς η δυνατότητα να μπουν στην αγορά εργασίας, με την ελπίδα ότι αυτό θα είναι το πρώτο σκαλοπάτι για μια καλύτερη θέση, τα στοιχεία δείχνουν ότι μόνο το 8% των προσωρινών υπαλλήλων προσλαμβάνεται κανονικά μέσα σε ένα χρόνο από τις επιχει-ρήσεις, όπου δουλεύει.

Kοινωνία τριών ταχυτήτωνΟι μεταρρυθμίσεις κατάφεραν να δημι-

ουργήσουν μια αγορά απασχόλησης -αλλά και μία κοινωνία- τριών ταχυτήτων. Στην κορυφαία βαθμίδα βρίσκονται τα στελέχη των επιχειρήσεων, που παίρνουν ολοένα και μεγαλύτερα πακέτα αμοιβών και μπόνους, καθώς τα κέρδη των εταιρειών τους αυξάνονται

σε πρωτοφανή επίπεδα. Έπονται, στη δεύτερη βαθμίδα, οι καλά εκπαιδευμένοι εργαζόμενοι λευκού κολάρου και οι εξειδικευμένοι υπάλληλοι στη βιομηχανία και σε άλλους κλάδους. Στην τελευταία βαθμίδα βρίσκονται τα πιο παραδοσιακά επαγγέλματα, όπως οι πωλητές, οι μάγειροι και οι δάσκαλοι, οι οποίοι είδαν το μηνιαίο εισόδημά τους να συρρικνώνονται τα τελευταία 10 χρόνια. Αυτοί δεν απολαμβάνουν το παραμικρό όφελος από τον πλουτισμό των γερμανικών επιχειρήσεων και την ανάπτυξη της οικονομίας. Σε μια χώρα χωρίς νομοθετημένο κατώτατο μισθό, όσοι δεν εκπρο-σωπούνται από τα πανίσχυρα εργατικά συνδικάτα που αυτό τον καιρό πιέζουν ασφυκτικά για να εξασφαλίσουν μεγάλες αυξήσεις για τα μέλη τους, δείχνουν να μην έχουν καμιά δύναμη. B

Page 13: The Greek Banker

24 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 25

Παγωμένο νερό στις προσδο-κίες για σημαντικά οφέλη από την αξιοποίηση τςη ακίνητης περιουσία  του κράτους ρίχνει η Τράπεζα της Ελλάδος σε μια παρέμβαση-κόλαφο για το δη-μόσιο που έρχεται ουσιαστικά να εξηγήσει γιατί εδώ και πολύ καιρό η κυβέρνηση δεν έχει καταφέρει πρακτικά να πουλήσει ούτε ένα ακίνητο παρά τους υψηλούς και φιλόδοξους στόχους που έχουν τεθεί.

Με δεδομένο το υπαρκτό ενδια-φέρον Ελλήνων και ξένων επεν-δυτών όπως έδειξε η πρό-

σφατη διαδικασία για το Ελληνικό αναδεικνύεται ο κίνδυνος να χαθεί μια μεγάλη ευκαιρία όχι μόνον για τα έσοδα και την δρομολόγηση της ανάκαμψης στου ελληνικού real estate αλλά και την ενεργοποίηση της αναπτυξιακής διαδικασίας που επενδύσεις σε τέτοια ακίνητα συ-νεπάγονται.

 Μεταξύ των μεγάλων προβλημά-των και εμποδίων που έχουν εντο-πιστεί ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος, επισημαίνει «την αποσπασματική και ελλιπή  καταγραφή των ακινήτων

του ∆ημοσίου, το κατακερματισμέ-νο σύστημα των πολλών αρμόδιων φορέων διαχείρισης, την ανυπαρξία πλήρους και ακριβούς κτηματολο-γίου, τις εκκρεμότητες όσον αφορά τον επανακαθορισμό των χρήσεων γης και την οριο-θέτηση του αιγιαλού και της παραλίας, τις συνεχείς καταπατήσεις και χρόνι-ες δικαστικές διενέξεις που αφορούν σημαντικό μέρος των ακινήτων του ∆ημοσίου, αλλά και τις πολλαπλές δεσμεύσεις και περιορισμούς» που υπάρχουν εν γένει όπως αυτές προκύπτουν από την προσπάθεια προστασία του περιβάλλοντος ή της τοπικής αρχιτεκτονικής ταυτότητας, αρχαι-ολογικοί περιορισμοί, νομοθεσία περί κληροδοτημάτων κ.ο.κ.

 Καθίσταται έτσι σαφές πως μόνον η ύπαρξη ισχυρής πολιτικής βούλησης και εκτελεστικής αποτελεσματικό-τητας μπορεί να κόψει τον Γόρδιο Δεσμό ενώπιον του οποίου έχει πε-ριέλθει μια από τις σημαντικότερες προσπάθειες για την χώρα.

 Είναι χαρακτηριστικό ότι  σύμφωνα με στα στοιχεία που παρουσίασε ο Γ. Προβόπουλος και λαμβάνοντας υπόψη τους παράγοντες που λειτουργούν ανασταλτικά στην υλοποίηση του

ανέτοιμη η Ελλάδα να αξιοποιήσει την περιουσία τηςΠαραμένει ωστόσο ο συνολικός στόχος του προγράμματος στα 50 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ μέχρι το 2015 θα πρέπει να έχουν εισπραχθεί 19 δισεκατομμύρια ευρώ.

συνολικού προγράμματος αξιοποί-ησης της δημόσιας περιουσίας «το ΤΑΙΠΕ∆ εκτιμά ότι το 2012 μπορούν να εισπραχθούν περίπου 2,8 δισεκα-τομμύρια ευρώ και περίπου το ίδιο ποσό (3 δισεκατομμύρια) το 2013».

 Άπιαστοι στόχοι; Παραμένει ωστόσο ο συνολικός

στόχος του προγράμματος στα 50 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ μέχρι το 2015 θα πρέπει να έχουν εισπραχθεί 19 δισεκατομμύρια ευρώ. Περίπου το 50% των αναμενόμενων εσόδων θα προέλθει από την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, 30% από παραχωρήσεις υποδομών και λιγό-

τερο από 20% από πώληση μετοχών εταιριών.

  «Παρά τις επανειλημμένες επι-σημάνσεις ότι η ακίνητη περιουσία του Ελληνικού ∆ημοσίου πιθανότατα κρύβει σημαντικές δυνατότητες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη και να ενισχύ-σουν τα δημόσια έσοδα, σχετική δυ-στοκία χαρακτηρίζει τις προσπάθειες αξιοποίησής της» τονίζει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος, στην έκθεση της ΤτΕ που παρουσίασε στο πλαίσιο της 79ης ετήσιας γενικής συνέλευσής της.

 «Το γεγονός αυτό είναι άμεσα συνδεδεμένο τόσο με την έντονη

ύφεση που χαρακτηρίζει την ελληνική αγορά ακινήτων τα πρόσφατα έτη όσο και με τα σημαντικά προβλήματα στα οποία προσκρούει η προσπάθεια αξι-οποίησης της δημόσιας περιουσίας».

Ανάλογα προβλήματα, λέει η ΤτΕ, «επισημαίνονται και από την πλευρά του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του ∆ημοσίου στην προσπάθεια υλοποίησης του προγράμματος αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας».

 Τα πέντε «πρέπει» Με απλά λόγια η ΤτΕ και το ΤΑΙΠΕΔ

δηλώνουν πως τίποτα δεν έχει γίνει μεχρι στιγμής ενώ η χώρα εξακολουθεί

επενδύσεις

να κλυδωνίζεται από την πρωτόγνω-ρης έντασης οικονομική κρίση.  Ως βασικοί παράγοντες που λειτουργούν ανασταλτικά στην προσπάθεια αυτή αναφέρονται οι εξής: 

1. «Απαιτείται σημαντική προε-τοιμασία των περιουσιακών στοιχείων και ειδικά των δικαιωμάτων γης, για τα οποία δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή ενεργός αγορά». 

2. «Προέχει να λυθούν πολλά νομικά και τεχνικά προβλήματα, τα περισσότερα εκ των οποίων απαιτούν ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις ή ακό-μη και τη δημιουργία και λειτουργία

μόνον η ύπαρξη ισχυρής πολιτικής βούλησης και εκτελεστικής αποτελεσμα-τικότητας μπορεί να κόψει τον γόρδιο

Page 14: The Greek Banker

26 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012

νέων θεσμών (πχ. νέων ανεξάρτητων αρχών)». 

3.«Απαιτείται ευρύτατος συντο-νισμός για τη χάραξη στρατηγικής και πολιτικών ώστε να μεγιστοποιηθεί το αποτέλεσμα, δεδομένου του μεγάλου μεγέθους των προσδοκώμενων άμε-σων επενδύσεων, οι οποίες είναι δυνατόν να ασκήσουν σημα-ντικές επιδράσεις σε ολόκληρη την οικο-νομία».

4. «Κάθε διαγω-νισμός πρέπει να ελέγ-χεται εκ των προτέρων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για θέματα ανταγωνισμού, προ-μηθειών και κρατικής ενίσχυσης, ενώ κάθε σύμβαση πριν από την υπογρα-φή της πρέπει να εξετάζεται από το Ελεγκτικό Συνέδριο». 

5. «Για κάθε περιουσιακό στοιχείο που πρόκειται να αξιοποι-

ηθεί, είναι απαραίτητο να υπάρχουν ενδιαφερόμενοι επενδυτές, αλλά και δυνατότητα χρηματοδότησης της σχετικής συναλλαγής και του προγράμματος αξιοποίησης.

Υπό τις τρέχουσες συνθήκες αβεβαιότητας για τις προοπτικές

της ελληνικής οικο-νομίας αλλά και της ζώνης του ευρώ, δεν παρουσιάζονται εύ-κολα επενδυτές, πα-ρότι το στρατηγικό ενδιαφέρον φαίνεται να είναι σημαντικό».

 Ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος κάνει λόγο για ανάγκη να επιλυθούν χωρίς καθυστέρηση από την

κυβέρνηση τα νομικά και τεχνικά ζη-τήματα πολεοδομικού σχεδιασμού και έκδοσης αδειών για την αξιοποίηση των ακινήτων του ∆ημοσίου κάτι που επισημαίνεται και στο νέο Μνημόνιο Οικονομικών και Χρηματοπιστωτικών Πολιτικών.

 «Ευχολόγιο» Εκτιμάται πάντως ότι «η επίλυ-

ση των προβλημάτων αυτών είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει ση-μαντικές υπεραξίες στα ακίνητα του χαρτοφυλακίου του ∆ημοσίου και κυρίως θα συμβάλει στην προ-σέλκυση ξένων επενδυτών στην ελληνική αγορά ακινήτων».

Σε κάθε περίπτωση πάντως, η δυναμική και ορθολογική αξιοποί-ηση και ανάπτυξη της δημόσιας ακίνητης περιουσίας εκτιμάται ότι μπορεί να εξασφαλίσει ―σταθερά και σε μακροχρόνια βάση― έσοδα για το Ελληνικό δημόσιο, καθώς και πρόσθετα αναπτυξιακά οφέλη στις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες.

 Οι αποτιμήσεις Ωστόσο, όπως επισημαίνεται,

παράγοντες της αγοράς ακινήτων εκτιμούν ότι «τυχόν διάθεση προς πώληση μεγάλου αριθμού δημόσιων ακινήτων στην παρούσα φάση της έντονης ύφεσης και του μειωμένου ενδιαφέροντος των επενδυτών (λόγω της αβεβαιότητας και της περιορισμένης ρευστότητας που χαρακτηρίζουν την αγορά) θα δυσχε-ράνει περισσότερο την ανάκαμψή της και επιπλέον δεν θα αποδώσει τα ανάλογα έσοδα και οφέλη για το Ελληνικό ∆ημόσιο».

Οι παραχωρήσεις Αντίθετα, «οι θεσμοί των συμβά-

σεων παραχώρησης και των μακρο-χρόνιων μισθώσεων εκτιμάται ότι  είναι ιδιαιτέρως αποτελεσματικά εργαλεία ταχείας αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, που θα ενεργοποιήσουν τις άμεσες ξένες και άλλες ιδιωτικές επενδύσεις στηρίζοντας την οικονομική ανά-καμψη, τη βελτίωση του κλίματος της αγοράς, καθώς και τα δημόσια έσοδα».  

 Στο πλαίσιο του Μνημονίου, το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του ∆ημοσίου θα κα-ταγράψει περίπου 3.000 ακίνητα έως το τέλος Ιουνίου του 2012, προ-κειμένου αυτά να αξιοποιηθούν. B

επενδύσεις

Εύκολα δεν παρουσιάζονται επενδυτές, παρότι το στρατηγικό ενδιαφέρον φαίνεται να είναι σημαντικό!

Page 15: The Greek Banker

28 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 29

μνημονίου. «Δεν γίνεται να υπάρ-χουν χώρες πρώτης και δεύτερης κατηγορίας», τόνισε ο ηγέτης των Σοσιαλιστών, Αντόνιο Χοσέ Σεγούρο. Ο Κοέλιο δήλωσε ότι δεν βλέπει την ανάγκη για επαναδιαπραγμάτευση αυτή τη στιγμή, όμως, σκοπεύει να παρακολουθήσει στενά το πώς θα διαμορφωθεί το ισπανικό πρόγραμ-μα, για να καθορίσει τη στάση του στο μέλλον.

Εχοντας μάθει από τα λάθη της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, η Ισπανία ήταν αποφασισμένη να

χρησιμοποιήσει κάθε διαθέσιμο όπλο για να επιτύχει τους καλύτερους δυνατούς όρους στο δικό της πακέτο διάσωσης. Όπως φάνηκε εκ των υστέρων, δεν δίστασε να καταφύ-γει ακόμα και στον ωμό εκβιασμό. Και ενώ η αρχική θριαμβολογία του Ραχόι, μαζί με τους ισχυρισμούς του ότι οι Ευρωπαίοι του έδωσαν 100 δισ. ευρώ χωρίς ανταλλάγματα, αποδείχθηκαν υπερβολικοί, εντού-τοις ένα είναι βέβαιο: Οι όροι που επιβλήθηκαν στην Ισπανία είναι σαφώς ευνοϊκότεροι σε σχέση με τα όσα αναγκάστηκαν να υποστούν οι άλλες χώρες που χρειάστηκαν βοήθεια πριν από αυτήν. Το αίτημα της επαναδιαπραγμάτευσης των μνη-μονίων, που εδώ και μήνες προωθούν Αθήνα, Δουβλίνο και Λισαβόνα, ποτέ δεν έμοιαζε δικαιότερο.

«Εάν θέλουν να οδηγήσουν την Ισπανία στη χρεοκοπία, πρέπει να είναι έτοιμοι να πληρώσουν 500 δισ. ευρώ και άλλα 700 δισ. για την Ιταλία, που υπενθυμίσουν ότι σε αντίθεση με την ελληνική ή την πορτογαλική κυβέρνηση, η ισπανική ακολουθούσε πάντα δημοσιονομικά συνετές πο-λιτικές. Η Ευρώπη δεν μπορεί παρά να δει με συμπάθεια μια χώρα που απέφυγε τα υψηλά ελλείμματα και

Πλήρωσαν ακριβάοι πρωτάρηδες... Έπειτα και από τη light διάσωση της Ισπανίας, είναι πλέον ξεκάθαρο ότι οι χώρες που μπήκαν πρώτες σε μνημόνια, αντιμετωπίστηκαν με πολύ μεγαλύτερη αυστηρότητα. Ποιοι διαπραγ-ματεύτηκαν σκληρά και ποιοι αναγκάστηκαν να παραδώσουν εύκολα τα όπλα.

κράτησε το χρέος της χαμηλότερα ακόμα και από το γερμανικό, όμως έπεσε θύμα της ευρύτερης κρίσης.

Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση Ραχόι ήθελε να είναι σίγουρη ότι οι διαπραγματεύσεις για το πακέτο της διάσωσης θα γίνονταν σε ένα φιλικό για εκείνη έδαφος. Λίγες ημέρες πριν από το επίσημο αίτημα για βοήθεια, ο ντε Γκίντος πραγματοποίησε ένα εκτός προγράμματος ταξίδι στις Βρυξέλλες, όπου συναντήθηκε με τον Επίτροπο Ανταγωνισμού, τον επίσης Ισπανό Χοακίμ Αλμούνια, καθώς και με το Γάλλο ομόλογό του, Πιερ Μοσκοβισί. Ο Γάλλος υπουρ-γός Οικονομικών δεν θα έχα-νε την ευκαιρία να πάρει υπό την προστασία του έναν ακόμα από τους αδυνάτους αυτής της κρίσης.

Το αποτέλεσμα των όσων εκτυλίχθηκαν κάπου μεταξύ Μαδρίτης και Βρυξελλών ήταν ένα πακέτο διάσωσης που μπορεί να μην ήρθε χωρίς ανταλλάγματα, όμως, σε τίποτα δεν θυμίζει τα όσα επιβλήθηκαν σε μια χώρα με πα-ρόμοια προβλήματα, όπως είναι η Ιρλανδία. Η Ισπανία θα τεθεί μεν υπό την εποπτεία της τρόικας, όμως, οι μεταρρυθμίσεις τις οποίες ζητούν οι ξένοι πιστωτές της, έχουν να κάνουν κυρίως με το τραπεζικό σύστημα. Μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται ότι οι

Ισπανοί θα υποστούν πρόσθετα μέτρα λιτότητας, εξαιτίας του δανείου της διάσωσης.

«Οι όροι πρέπει να είναι οι ίδιοι για όλους», διαμαρτυρήθηκε εύλογα ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Πέδρο Κοέλιο. Η κυβέρνησή του δέχεται πιέσεις από τους Σοσιαλιστές της αντιπολίτευσης να απαιτήσει την επαναδιαπραγμάτευση του

Η Πορτογαλία φλερτάρει εδώ και μήνες με το αίτημα της επανα-διαπραγμάτευσης των όρων του δικού της μνημονίου, στο οποίο είχε συμφωνήσει για να λάβει το πακέτο διάσωσης των 78 δισ. ευρώ. Η αλήθεια είναι ότι η Λισαβόνα είχε ελάχιστα περιθώρια για πραγματική διαπραγμάτευση τον Απρίλιο του 2011, όταν ζητούσε τη βοήθεια των Ευρωπαίων. Η κυβέρνησή της είχε

καταρρεύσει υπό το βάρος της λιτό-τητας, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να στείλει στις διαπραγματεύσεις έναν προσωρινό πρωθυπουργό με αμφίβολη δικαιοδοσία. Με τη χώρα σε προεκλογική περίοδο, αποκλει-σμένη από τις αγορές ομολόγων και με τις λήξεις ομολόγων να την πιέζουν ασφυκτικά, η Πορτογαλία αναγκάστηκε να συμφωνήσει σε ένα σκληρό πακέτο. Τους τελευταίους

αγορές

Εάν θέλουν να οδηγήσουν την ισπανία στη χρεοκοπία, πρέπει να πληρώσουν άλλα 700 δισ. για την ιταλία

Page 16: The Greek Banker

30 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 31

μήνες, ο Κοέλιο δήλωνε ότι σκοπεύει να τηρήσει τους δημοσιονομικούς στόχους του πακέτου αυτού, όμως, ζητούσε μεγαλύτερη ευελιξία στην εφαρμογή του προγράμματος.

Στην άλλη πρωτεύουσα της λιτότητας, το Δουβλίνο, είναι πλέον πασιφανές ότι η Ιρλανδία πληρώνει πολύ ακριβά το γεγονός ότι υπήρξε ένα από τους «πρωτάρηδες» των μνημονίων.

«Ήμασταν οι πρώτοι στη γραμμή του πυρός. Προκειμένου να προ-στατευτεί το ευρωπαϊκό τραπεζικό

σύστημα, δεχτήκαμε πολύ βαρύ πλήγμα. Θέλουμε κάποια αναγνώ-ριση για αυτό», δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας, Πατ Ράμπιτ.

Οι Ιρλανδοί πολιτικοί παραδέ-χτηκαν εκ των υστέρων ότι όταν χτύπησαν την πόρτα της τρόικας για το πακέτο διάσωσης των 85 δισ. ευρώ, το φθινόπωρο του 2010, κανείς τους δεν ήξερε τι έκανε. Δεν υπήρχε εγχειρίδιο ή βιβλίο να τους καθοδηγήσει στη διαδικασία. Η ειρωνεία, στην περίπτωση της Ιρλανδίας, είναι ότι η κρίση της είναι τόσο όμοια με την ισπανική,

όμως, η αντιμετώπισή της από τους Ευρωπαίους είναι πολύ διαφορετική.

Για αυτό και ο Ιρλανδός πρωθυ-πουργός, Έντα Κένι, ξεκαθάρισε ότι η όποια επιείκεια δίνεται στην Ισπανία, θα πρέπει να δοθεί και στις υπόλοιπες χώρες της περιφέρειας.

Όταν η Ιρλανδία διαπραγματευ-όταν το δικό της πακέτο διάσωσης, είχε ζητήσει αυτό ακριβώς που το περασμένο Σάββατο ζήτησε και έλαβε η Ισπανία: Την απευθείας στήριξη των τραπεζών της από τους ξένους πιστωτές.

Οι Ευρωπαίοι αρνήθηκαν και αντ΄ αυτού, έθεσαν ολόκληρη την ιρλαν-δική οικονομία υπό την εποπτεία της τρόικας, απαιτώντας σκληρή λιτότητα.

Πόρτες ερμητικά κλειστές συνά-ντησε η Ιρλανδία και όταν ζήτησε να περιοριστεί όσο γίνεται το κόστος των τραπεζικών διασώσεων. Το Δουβλίνο θέλησε να μοιραστεί το κόστος αυτό με τους ομολογιού-χους των τραπεζών (μέσω haircut στα senior ομόλογα). Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο συμφώνησε, αφού παραδοσιακά επικροτεί τέτοια

μέτρα που ενισχύουν τη βιωσιμότητα του χρέους, στις χώρες τις οποίες αναλαμβάνει να βοηθήσει.

Όμως, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ήταν αντίθετη. Η Ιρλανδία αναγκάστηκε να σηκώσει μόνη της ολόκληρο το βάρος της διάσωσης των τραπεζών.

Τουλάχιστον, κατάφερε με νύχια και με δόντια να προστατεύσει το χαμηλό φορολογικό συντελεστή του 12,5% για τις επιχειρήσεις. Αυτό το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς θεωρείται ο ακρογωνιαίος λίθος

του οικονομικού θαύματος του λαβωμένου πλέον Κελτικού Τίγρη, όμως, αποτελεί «κόκκινο πανί» για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Σήμερα, με το κόστος των τραπε-ζικών διασώσεων να εκτινάσσει το ιρλανδικό χρέος στο 120% του ΑΕΠ, το Δουβλίνο επιδιώκει την επαναδιαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους.

Με βασικό αίτημά του, την αναθεώρηση των όρων της απο-πληρωμής των σχεδόν 35 δισ. ευρώ που έδωσε για τη διάσωση της Anglo Irish Bank. B

Ελλάδα: Η ειδική περίπτωση Η Ελλάδα είναι ειδική περίπτωση, συνηθίζουν να λένε οι Ευρωπαίοι πολιτικοί. Όχι μόνο

γιατί η ελληνική κρίση έχει αιτίες και χαρακτηριστικά που διαφέρουν σημαντικά από τα όσα συνέβησαν στις υπόλοιπες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Κυρίως, η Ελλάδα θεωρείται ειδική περίπτωση γιατί το δικό της πακέτο διάσωσης είναι πολύ διαφορετικό από τα όσα εφαρμόστηκαν στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία. Και οι Ευρωπαίοι είναι αποφασισμένοι να κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους ώστε οι άλλες διασώσεις να μην ακολουθήσουν το δρόμο που πήρε η ελληνική.

Πρώτα από όλα, η Ελλάδα ζήτησε και έλαβε όχι ένα, αλλά δύο πακέτα διάσωσης. Το πρώτο πακέτο δανείων, των 110 δισ. ευρώ αποδείχθηκε στην πορεία ανεπαρκές, και έτσι συγχωνεύτηκε με το δεύ-τερο πακέτο, των 130 δισ. ευρώ. Όμως, η μεγαλύτερη διαφορά είναι ότι η ελληνική διάσωση είναι η μοναδική στην οποία επιβλήθηκε η συμμετοχή των ιδιωτών ομολογιούχων. Με την αναδιάρθρωση του χρέους, η χώρα απαλλάχθηκε από βάρη 105 δισ. ευρώ. Ως αντάλλαγμα, η Αθήνα συμφώνησε να εφαρμόσει ένα από τα σκληρότερα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής στη σύγχρονη οικονομική ιστορία. Έως το 2013, καλείται να πραγματοποιήσει περικοπές ίσες με το 20% του ΑΕΠ.

Ιρλανδία: Πληρώνει την κρίση των τραπεζιτών Η ιρλανδική κρίση δεν μοιάζει με την ελληνική. Στην Ιρλανδία δεν υπήρξε σπάταλο

κράτος, ακριβός δημόσιος τομέας ή παράδοση φοροδιαφυγής. Υπήρξε όμως μια κλασική τραπεζική κρίση. Η μοιραία στιγμή για τη χώρα δεν ήταν άλλη από την απόφαση του Δουβλίνου να εγγυηθεί το σύνολο του τραπεζικού συστήματος. Όχι μόνο των καταθέσεων, αλλά και των υποχρεώ-σεων των τραπεζών. «Καμία τράπεζα δεν θα χρεοκοπήσει», δήλωσε ο τότε υπουργός Οικονομικών Μπράιαν Λένιχαν. Αυτό ήταν το λάθος της Ιρλανδίας.

Για να τηρήσει την υπόσχεση του Λένιχαν, το ιρλανδικό κράτος ανέλαβε να πληρώσει τον τερά-στιο λογαριασμό της διάσωσης των τραπεζών, με αποτέλεσμα την εκτίναξη του δημοσιονομικού ελλείμματος στο αστρονομικό 32% του ΑΕΠ. Πρόκειται για επίπεδα 11 φορές υψηλότερα από αυτά που επιτρέπουν οι κανόνες της Ευρωζώνης.

Έτσι, χρειάστηκε να λάβει δάνεια διάσωσης 85 δισ. ευρώ. Το αντάλλαγμα ήταν, και σε αυτή την περίπτωση, η λιτότητα. Ο προϋπολογισμός του 2011 περιελάμβανε περικοπές 4 δισ. ευρώ και άλλα 2 δισ. ευρώ σε αυξήσεις φόρων. Για το 2012 προβλέπονται 2,2 δισ. ευρώ σε περικοπές.

 Πορτογαλία: Μακριά η λίστα των όρων Την άνοιξη του 2011, η Λισαβόνα προσήλθε στις διαπραγματεύσεις για το δικό της

πακέτο διάσωσης, των 87 δισ. ευρώ, με μία προσωρινή κυβέρνηση. Ο πρωθυπουργός της, Ζοζέ Σόκρατες, επέστρεψε λέγοντας: «Η διάσωση είναι ένα καλό deal».

Ήταν, όμως, ένα σκληρό deal για τους Πορτογάλους. Ως αντάλλαγμα για το πακέτο διάσωσης, η Λισαβόνα συμφώνησε να προχωρήσει σε μειώσεις μισθών έως και κατά 20% για τους δημοσίους υπαλλήλους και να περιορίσει τις νέες προσλήψεις στο δημόσιο. Συγκεκριμένα, δόθηκε εντολή για μείωση των θέσεων εργασίας στην κεντρική κυβέρνηση κατά 1% ετησίως, στην τοπική αυτοδιοίκηση επίσης κατά 1% καθώς και για περικοπή των διοικητικών θέσεων κατά 15%. Επιπλέον, η Πορτογαλία δεσμεύτηκε για περικοπές 30% στις δαπάνες υγείας το 2012 και 20% το 2013.

Ανακοίνωσε, επίσης, το πάγωμα όλων των συντάξεων για το 2012, αλλά και τη μείωση εκείνων που ξεπερνούν τα 1.500 ευρώ. Στα εργασιακά, δεσμεύτηκε να μειώσει τον αριθμό των συλλογικών συμβάσεων, να διευκολύνει τις απολύσεις, να εφαρμόσει ευέλικτα ωράρια εργασίας, να μειώσει τις υπερωριακές αμοιβές και να συνδέσει τις μισθολογικές αυξήσεις με την παραγωγικότητα.  

Ισπανία: Μην μιλάτε για «διάσωση» Πείτε το όπως θέλετε, απλά μην το πείτε «διάσωση». Ο Ισπανός πρωθυπουργός

Μαριάνο Ραχόι έκανε μεγάλες προσπάθειες για να διαχωρίσει τη θέση της χώρας του από εκείνη της Ελλάδας, της Ιρλανδίας ή της Πορτογαλίας. «Είναι ένα δάνειο με πολύ ευνοϊκούς όρους», είπε ο Ραχόι. Έκανε, μάλιστα, λόγο για νίκη της Ισπανίας. Από την πρώτη στιγμή θέλησε να πείσει τους Ισπανούς ότι η αντιμετώπιση της χώρας τους από τους Ευρωπαίους δεν έχει καμία σχέση με τις διαδικασίες που επιβλήθηκαν στις άλλες τρεις χώρες της περιφέρειας.

Όμως, οι λεπτομέρειες του πακέτου διάσωσης των 100 δισ. ευρώ, που δίνεται για τη στήριξη των τραπεζών της Ισπανίας, συνθέτουν μια μάλλον διαφορετική εικόνα. Οι αρχικοί ισχυρισμοί ότι τα δά-νεια δίνονται χωρίς όρους, καταρρίπτονται. Η Ισπανία αναλαμβάνει την υποχρέωση να προχωρήσει στην αναδιάρθρωση του τραπεζικού της συστήματος, με τους Ευρωπαίους να εξηγούν ότι αφού τα χρήματα θα δοθούν στις τράπεζες, οι όροι εύλογα επιβάλλονται σε αυτές. Το κυριότερο είναι, όμως, ότι τελικός υπεύθυνος για τα δάνεια αυτά είναι ο Ισπανός φορολογούμενος. Το πακέτο διάσωσης επιβαρύνει το δημόσιο χρέος της χώρας και αναμένεται να το αυξήσει κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες.

3+1 διασώσεις

αγορές

Page 17: The Greek Banker

32 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 33

αγορές

Στη γωνία αναμένουν τη νέα δραχμήοι αγορές παραγώγωνΝέα κερδοσκοπικά προϊόντα βγαίνουν από το συρτάρι ενώ πυρετώδεις είναι οι προετοιμασίες funds και τρα-πεζών για νομική και οικονομική εξασφάλιση

Του Ηλία Μπέλλου

Να αποτιμήσουν την έκθεσή τους σε χρη-ματοοικονομικά πα-ράγωγα προϊόντα που έχουν υποκείμε-

νες αξίες που σχετίζονται με την Ελλάδα ή αφορούν συναλλαγές με αντισυμβαλλόμενους ελληνι-κά φυσικά και νομικά πρόσωπα επιχειρούν όλα οι μεγάλοι dealers του εξωτερικού προκειμένου να εκτιμήσουν τις επιπτώσεις από ενδεχόμενη έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη και επιστρο-φή σε, υποτιμημένη, δραχμή ή άλλο νόμισμα.

Η επιχείρηση αυτή έχει ξεκι-

νήσει εδώ και μήνες αλλά έχει ενταθεί ιδιαίτερα τις τελευταίες εβδομάδες ενώ παράλληλα ορισμένοι οίκοι φέρονται να έχουν προσχεδιάσει παράγωγα προϊόντα με υποκείμενη αξία τη δραχμή που θα δίνουν το δικαίωμα αγοράς ή πώλησης της δραχμής σε προσυμφωνημένη τιμή σε μελλοντική ημερομηνία.

Αν και η ενεργοποίη-ση των προϊόντων αυτών προϋποθέτει την ύπαρξη της υποκείμενης αξίας (επί του προκειμένου την ισοτιμία ευρώ-

δραχμής) ώστε ο εκδότης του συμβολαίου να μπορεί να εξα-σφαλιστεί από ενδεχομένη ζημία (hedging) φαίνεται ότι οι αγορές είναι έτοιμες για αυτό.

«Είναι αναμενόμενο ένα τέτοιο παραγωγό αφού ένα επανακυ-κλοφορήσει η δραχμή τότε θα οδηγηθεί σε διαδοχικές υποτιμήσεις και έτσι υπάρχει η δυνατότητα να βγουν κέρδη από την διαφορά την τρέχουσας με την μελλοντική αξία» εξηγεί dealer τράπεζας του Λονδίνου προσθέτοντας πως με τέτοια προϊόντα θα μπορούν να περιοριστεί και η ζημία από την ήδη υπάρχουσα έκθεση στην Ελλάδα.

Όπως σημειώνει όμως δεν υπάρχουν ήδη σε κυκλοφορία τέτοια παράγωγά απλώς έιναι έτοιμος ο σχεδιασμός τους και θυμίζει το προ ημερών περιστατικό με την πειραματι-κή ανάρτηση της ισοτιμίας δραχμής στα τερματικά του Bloomberg.

Παράγωγο προϊόν στα χρη-ματοοικονομικά ονομάζεται ένα συμβόλαιο, η αξία του οποίου εξαρτάται από την αξία κάποιου άλλου βασικότερου προϊόντος (υποκείμενο προϊόν). Πρόκειται για ένα αξιόγραφο, η τιμή του οποίου καθορίζεται με άμεσο τρόπο από την τιμή του υποκείμενου τίτλου.

Σε κάθε τέτοιο συμβόλαιο υπάρ-χουν δύο αντισυμβαλλόμενοι. Ο ένας έχει τη θέση του αγοραστή (long position) ενώ ο άλλος έχει τη θέση του πωλητή (short position).

Τα υποκείμενα προϊόντα από τα οποία προέρχεται ένα παράγωγο μπορεί να είναι είτε προϊόντα που τίθενται υπό διαπραγμάτευση σε μία οργανωμένη δευτερογενή αγορά, όπως ένα χρηματιστήριο, είτε προϊόντα που δεν τίθενται υπό διαπραγμάτευση σε οργανωμένες αγορές και ως εκ τούτου υπόκεινται σε πολύ περιορισμένους -και κατά

πολλούς επικινδύνως ανεπαρκείς- κανονισμούς.

Μεταξύ αυτών είναι ασφαλώς και τα CDS σε κρατικούς τίτλους αλλά και σε επιχειρηματικά ομόλογα μεγάλων ελληνικών εισηγμένων.

Στις αρχές Ιουνίου η Newedge, χρηματομεσιτικός οίκος που ανήκει στις Credit Agricole και Societe Generale ενημέρωσε τους πελάτες της -πλήθος hedge fund και χρη-ματιστηριακών- ότι θα σταματήσει να λειτουργεί ως εκκαθαριστής για νέα συμβόλαια με ελληνική έκθεση.

Πολλά funds έχουν ήδη αλλεπάλ-ληλες συσκέψεις με τους νομικούς

τους συμβούλους προκειμένου να αναγνωρίσουν τις διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθη-θούν ενώ παράλλη-λα επιχειρούν, όπως προαναφέρθηκε, να αποτυπώσουν επακριβώς τους αντι-συμβαλλόμενους τους και το ύψος της έκθεσης τους.

Παρόμοιες διαδικασίες βρί-σκονται σε πλήρη εξέλιξη και στις μεγαλες τράπεζες ενώ καθοριστικό ρόλο αναφορικά με τα παράγωγα θα διαδραματίσει, στην απευκταία περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, η γνωστή και από το PSI, International Swaps and Derivatives Association (ISDA) που αποτελεί τον αναγνωρισμένο επιδιαιτητή της πλειοψηφείας των χρηματοοικονομικών παραγώγων.

Και ενώ οι αγορές προετοιμά-ζονται για παν ενδεχόμενο εδώ και εβδομάδες, όσοι επιθυμούν να κερδοσκοπήσουν αναφορικά με το μέλλον της Ελλάδας έχουν να διαλέξουν από μια πλειάδα στοιχημάτων, κυρίως επί του αποτελέσματος των εκλογών, που είναι διαθέσιμα από betting houses όπως οι βρετανικοί οίκοι Sportingbet, Stan James, BWIN, Paddy και Ladbrokes. B

Παράγωγα προϊόντα με αξία τη δραχμή που θα δίνουν το δικαίωμα αγοράς ή πώλησης σε τιμή προσυμφωνημένη

Όσοι επιθυμούν να κερδοσκοπήσουν αναφορικά με το μέλλον της Ελλάδας έχουν να διαλέξουν από μια πλειάδα στοιχημάτων

Page 18: The Greek Banker

34 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 35

ναυτιλία

Περισσότερα από 790 εκατομμύρια δολάρια σήκωσαν από τη Wall Street τις τελευταίες οκτώ

εβδομάδες έξι Έλληνες εφοπλι-στές ενώ ακόμα δύο προχωρούν αυτές τις ημέρες στην διάθεση μετοχών τους. Και παρά τις όποιες ενστάσεις για την μετά την εισα-γωγή συμπεριφορά ορισμένων με-τοχών ή για την μη πλήρη κάλυψη κάποιων άλλων, γεγονός είναι η έμπρακτη εκδήλωση επενδυτικού ενδιαφέροντος ξένων επενδυτών , θεσμικών και ιδιωτών, για την ελληνική ποντοπόρο.

 Και αυτό ενώ η κρίση στις ναυλαγορές πιέζει τα έσοδα και η πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση είναι δαπανηρή εξαιτίας τόσο των προβλημάτων των τραπεζών όσο και της υπάρ-χουσας μόχλευσης.

 Όμως το ότι ξένοι είναι δια-τεθειμένοι να βάλουν τα λεφτά τους σε επιχειρήσεις Ελλήνων επιχειρηματιών την στιγμή ακριβώς κατά την οποία η Ελλάδα γίνεται και πάλι αντικείμενο πρωτοφα-νούς αρνητικής δημοσι-ότητας παγκοσμίως λέει κάτι: Ότι εάν η ελληνική επιχειρηματικότητα δεν έιναι δέσμια αρτηριο-σκληρώσεων και διαρ-θρωτικών προβλημάτων μπορεί να διαπρέψει και να βρει στήριξη στις ποιο μεγάλες κεφαλαιαγορές του κόσμους.

 Η λίστα των εφοπλιστών που πέρασε με επιτυχία το τεστ των κεφαλαιαγορών περιλαμβάνει δε εταιρείες από όλους τους κλάδους της ποντοπόρου αλλά διακρίνεται για το υψηλό προφίλ των επιχει-ρηματιών και την προβολή τους στο επενδυτικό κοινό.

 Στα τέλη Μαρτίου ο Έλληνας εφοπλιστής Πέτρος Γ. Λιβανός άντλησε με την δημόσια εγγραφή στη Wall Street της ναυτιλιακής

$790 εκατ. άντλησαν από τη Wall έξι Έλληνες εφοπλιστές

 Πραγματικό το επενδυτικό ενδιαφέρον των ξένων για την ελληνική ναυτιλία παρά την σοβούσα κρίση στις ναυλαγορές

 Του Ηλία Γ. Μπέλλου 

συμφερόντων του GasLog η οποία δραστηριοποιείται στην μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου 329 εκατομμύρια δολάρια.

 Η ήδη εισηγμένη στη Νέα Υόρκη ναυτιλιακή Costamare, συμφερό-ντων του εφοπλιστή Κωνσταντίνου Κωνσταντακόπου-λου που δραστηρι-οποιείται στα πλοία μεταφοράς εμπο-ρευματοκιβωτίων πούλησε πρόσθετο πακέτο μετοχών με έσοδα που ανήλθαν στα 106 εκατομμύρια δολάρια.

 Η θυγατρική της DryShips συμφε-ρόντων Γεωργίου Οικονόμου, Ocean Rig που δραστη-ριοποιείται στις υπεράκτιες εκμε-ταλλεύσεις υδρογο-νανθράκων στα μέσα Απριλίου δρομολό-γησε με επιτυχία την πώληση πρόσθετου πακέτου μετοχών της Ocean Rig συ-νολικής αξίας 186 εκατομμυρίων δολα-ρίων.Η Safe Bulkers συμφερόντων Πόλυ Χατζηιωάννου που δραστηριοποιείται στα φορτηγά πλοία σε ανάλογη κίνηση άντλησε 35 εκατομ-μύρια δολάρια.

 Η Tsakos Energy Navigation του Νικόλα Τσάκου προ-χώρησε επίσης στην πώληση νέου πακέτου μετοχών από την οποία άντλησε 65 εκα-τομμύρια δολάρια.

 Η Navios Maritime Partners της Αγγελικής Φράγκου κλείνει αυτές τις μέρες την πώληση 4,6 εκατ. μετοχών της έναντι κεφαλαίων της τάξης των 75 εκατομμύριων δολαρίων. Εάν προστεθούν τα

παραπάνω ποσά τα συνολικά κε-φάλαια που αντιπροσωπεύουν ανέρχονται στα 793 εκατ. δολ.

 Σειρά πήρε την Δευτέρα και η εισηγμένη Euroseas συμφε-ρόντων Αριστείδη Πίττα με την ανακοίνωση για πρόσφορά μετο-

χών ενώ και η Excel Maritime Carriers του Βίλυ Παναγιωτίδη ανακοίνωσε χτες πως σκοπεύει να αντλή-σει έως και 35 εκατ. δολ. με at-the-market (ATM: διαδικασία κατά την οποία η εισηγμένη πουλά νέες μετοχές της σε συνεδριάσεις χωρίς να γνωρίζουν απα-ραίτητα οι αγοραστές εάν οι μετοχές έιναι νέες ή παλιές με την προϋπόθεση ότι υπάρχει επαρκής όγκος συναλλαγών σύμφωνα με τα προ-βλεπόμενα από την SEC).

Η διάθεση ανά-ληψης ρίσκου από τους επενδυτές είναι πασίδηλη και εκδηλώνεται και μέσω private equity funds πολλά εκ των οποίων βρίσκονται σε συζητήσεις με Έλληνες  εφοπλιστές με στόχο την είσοδό τους στην ναυτιλία μέσω ελληνικών επιχειρήσεων.

 Ο συμβολισμός των παραπάνω εξε-

λίξεων για την ελληνική επιχειρη-ματικότητα θα πρέπει να γεννά κάποια αισιοδοξία, ακόμα και μεταξύ των πλέον επιφυλακτικών εξ’ υμών, για τις δυνατότητες της οικονομίας της χώρας να ξανα-βρεί, κάποια στιγμή, και υπό τις κατάλληλες έστω προϋποθέσεις, τον βηματισμό της. B

Η λίστα τωνΕλλήνων εφοπλιστών πέρασε με επιτυχία το τεστ των ξένωνκεφαλαιαγορών

Γ. Οικονόμου

Π. Χατζηιωάννου

Κ. Κωνσταντακόπουλος

Page 19: The Greek Banker

36 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 37

τον Απρίλιο και η Κως είδε αύξηση σε σχέση με πέρυσι της τάξης του 31,78% στους 17,454 επισκέπτες εξωτερικού από 13.245 πέρυσι.

 Την ίδια ώρα η Αθήνα συνέχιζε να κινείται πτωτικά με τις αφίξεις σε σχέση με πέρυσι να υποχωρούν κατά 7,34% τον Απρίλιο και κατά 11,94% στο πρώτο τετράμηνο του 2012.

 Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχει-ρήσεων (ΣΕΤΕ) κ. Ανδρεάδης επιβε-βαίωσε σε πρόσφα-τες δηλώσεις του ότι οψίμως και ο ρυθμός των κρατήσεων στα ξενοδοχεία παρου-σιάζει ελαφρά βελτί-ωση σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη περίοδο.

Μάλιστα ο ΣΕΤΕ σε συνέχεια των πρό-σφατων αρνητικών δημοσιευμάτων για την Ελλάδα και των ανησυχιών που έχει εκφράσει μερίδα εν δυνάμει επισκεπτών της χώρας, έστειλε χθες Δελτίο Τύπου σε όλα τα διεθνή ΜΜΕ. Με αυτό ενημερώνει πως οι τουρίστες δεν θα αντιμετωπίσουν προβλήματα μεταφοράς από και προς τους προορισμούς τους.

 Επιπλέον, αναλύονται οι λόγοι για τους οποίους η Ελλάδα παρα-μένει ένας από τους ελκυστικότε-ρους τουριστικούς προορισμούς και προτρέπει τους τουρίστες να επισκεφτούν τη χώρα, διότι τώρα είναι η πιο κατάλληλη στιγμή για να περάσουν τις διακοπές τους στην Ελλάδα. Τέλος, διαβεβαιώνει ότι οι Έλληνες είναι ένας από τους πιο

φιλόξενους λαούς και γίνεται λό-γος για τα συνολικά οφέλη που θα αποκομίσουν οι τουρίστες καθώς και για την σχέση ποιότητας - τι-μής, η οποία είναι η καλύτερη των τελευταίων χρόνων.

To «αΔΕλΦακι»  Τις ελπίδες ότι μπορεί «να σωθεί η

χρονιά» τουλάχιστον για την Κρητική οικονομία ως σύνολο τροφοδοτεί

όπως προαναφέρ-θηκε και η έναρξη κυκλικών κρουα-ζιέρων από το λι-μάνι του Ηράκλειου της Costa Cruises, θ υ γ α τ ρ ι κ ή ς τ η ς C a r n i v a l Corporation η οποία έιναι η ιδιο-κτήτρια του μοιραί-ου αδελφού πλοίου Costa Concordia που ναυπήγησε

στην Ιταλία.

1000 Δόλαρια τό 7ΗμΕρό  Τα δρομολόγια ορίστηκε να ξε-

κινήσουν στις 28 Ιουνίου και θα γίνονται με το πλοιο Costa Atlantica χωρητικότητας 2.114 επιβατών. Θα πραγματοποιεί  εφταήμερες κρου-αζιέρες με δυνατότητα επιβίβασης και από άλλα λιμάνια που θα επι-σκέπτεται πέραν από το Ηράκλειο.

Το κρουαζιερόπλοιο θα «πιά-νει» Κω, Σάμο Σμύρνη, Μύκονο, Σαντορίνη, Ρόδο και θα επιστρέ-φει στο Ηράκλειο . Κάθε άτομο θα καταβάλει ναύλο της τάξης των 1000 δολαρίων για την επταήμερη κρουαζιέρα.B

Ελπίδες για τον τουρισμό από την Κρήτη

 Άνοδος αφίξεων 4% στο Ηράκλειο και 28% στα Χανιά ενώ ξεκινούν δειλά-δειλά οι πρώτες κυκλικές κρουαζιέρες από το νησί

 Του Ηλία Γ. Μπέλλου

Ελπίδες πως μπορεί να κερδηθεί κάποιο από το έδαφος που έχασε φέτος ο ελληνικός τουρισμός, εξαιτίας της αρνητικής

δημοσιότητας που προκαλούν οι οικονομικό-πολιτικές εξελίξεις στην χώρα μας, δίνουν τα στοιχεία του τελευταίου μήνα από την Κρήτη. Οι αφίξεις μη κατοίκων Ελλάδας στα αεροδρόμια αυξήθηκαν αξιο-σημείωτα ενώ την ίδια ώρα η Costa Cruises όρισε τελικά το Ηράκλειο ως home port για την πραγματοποίηση κυκλικών κρουαζιέρων στο Αιγαίο και την ευρύτερη περιφέρεια. Οι κρουαζιέρες θα ξεκινήσουν όμως στα τέλη Ιουνίου ενώ οι κρατήσεις στη χώρα εν γένει για τον τουρισμό αυτού του είδους παραμένουν πι-εσμένες.

ανόΔόΣ αΦιξΕων Η δρομολόγηση νέων πτήσε-

ων από ξένες εταιρείες χαμηλού κόστους προς την Κρήτη, αλλά και αλλού όπως στην Κω, εφόσον δι-ατηρηθεί δείχνει να εξισορροπεί κάπως τις μεγάλες πτώσεις που σημειώθηκαν στο πρώτο τρίμηνο. Αν και η κατάσταση παραμένει σε μεγάλο βαθμό απογοητευτική κάθε σημάδι με θετικό πρόσημο είναι φυσικό να προκαλεί ανακούφιση.

  Έτσι οι αφίξεις μη κατοίκων Ελλάδας προς τα Χανιά αυξήθηκαν κατά 27,72% τον Απρίλιο και προς το Ηράκλειο κατά 3,76%. Σύμφωνα με στοιχεία από το αεροδρόμιο «Νίκος Καζαντζάκης» του Ηρακλείου στην πόλη προσγειώθηκαν 90.986 επιβάτες από το εξωτερικό έναντι 87.712 το 2011. Στο αεροδρόμιο των Χανίων «Ιωάννης Δασκαλογιάννης» κατέφτασαν 33.554 επισκέπτες εξωτερικού έναντι 26.285 πέρσι.

 

Low cosT ΕΠιΣκΕΠτΕΣ  Όμως το γεγονός ότι οι αυξή-

σεις αυτές επιτεύχθηκαν με την δρομολόγηση αεροσκαφών εται-ρειών charter και χαμηλού κόστους όπως η Ryanair, η Norvegian Air Shuttle, η Easyjet και η Tomas Cook Scandinavia δημιουργεί προβλημα-τισμό για το εισοδηματικό επίπεδο και, εν πάσει περι-πτώσει, την κατά κεφαλή δαπάνη που πραγματο-ποιούν οι τουρί-στες αυτοί.

 Επίσης καθώς η Κρήτη αποτελεί μακράν την με-γαλύτερη ελλη-νική τουριστική αγορά παραμένει να εξακριβωθεί το κατά πόσο οι ενδείξεις του Απριλίου θα μετου-σιωθούν σε τάση που μπορεί να φέρει σε ισορροπία την μεγάλη υποχώρηση που παρατηρείται στην τουριστική αγορά φέτος σε σχέση με πέρυσι. Σημειώνεται πως

επενδύσεις

Η κρήτη αποτελεί μακράν την μεγαλύτερη ελληνική τουριστική αγορά και μπορείνα αλλάξει την συνολική εικόνα

Οι αυξήσεις της τουριστικήςκίνησης επιτεύχθηκαν με την δρομολόγηση αεροσκαφών εταιρειών charter και χαμηλού κόστους

Page 20: The Greek Banker

38 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 39

ναυτιλία θέμα

H αδυναμία ελληνικών και ευρωπαϊκών τρα-πεζών να χρηματο-δοτήσουν στρέφει τις ναυτιλιακές στις

κεφαλαιαγορές, τις κινεζικές τρά-πεζες, τα private equity funds και τα special acquisition vehicles. Τα ιδιωτικά επενδυτικά αυτά κεφάλαια αναγνωρίζουν τις ευκαιρίες που σύσσωμη η εφοπλιστική κοινότητα διαβλέπει στην τρέχουσα δυσμε-νή για τις ναυλαγορές οικονομική συγκυρία και σπεύδουν να επωφε-ληθούν παρέχοντας ρευστότητα τόσο σε distressed όσο και σε υγιείς επιχειρήσεις εφόσον βέβαια κρίνουν

Ιδιωτικά funds «γυροφέρνουν» έλληνες εφοπλιστές

 Με τις τράπεζες κλειστές το χρήμα έρχεται τώρα απευθείας από ιδιώτες

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

ότι υπάρχει αξία στα deals. Για την ώρα η κινητικότητα είναι

πολύ μεγάλη, ειδικά στις ΗΠΑ, αλλά ο αριθμός των συμφωνιών πολύ περιορισμένος .

 Οι περιπτώσεις των Oaktree Capital που έσωσε την GenMar του Πέτρου Γεωργιόπουλου και του Icon Capital που έχει έρθει σε επαφή ακόμα και με εταιρίες συμ-φερόντων Π. Λιβανού είναι μόνον η κορυφή του παγόβουνου.

 Πολλά ακόμα μικρότερα και μεγαλύτερα funds, ορισμένα εκ των οποίων ανήκουν σε μεγάλους οίκους όπως η Morgan Stanley και η JP Morgan, οργώνουν την ποντο-

πόρο αναζητώντας ευκαιρίες σε εταιρείες, στη δευτερογενή αλλά και τα νεότευκτα.

 Με τα προβληματικά τραπεζικά και ομολογιακά δάνεια να έχουν αυ-ξηθεί κατακόρυφα συχνά αποτελούν μονόδρομο για τους πλοιοκτήτες που αντιμετωπίζουν τεραστία προ-βλήματα ρευστότητας.

 Με βάση πληροφορίες που έγι-ναν γνωστές στο περιθώριο της ναυτιλιακής έκθεσης Ποσειδώνια, μεγάλα δικηγορικά γραφεία του Πειραιά δουλεύουν ήδη κάποιες τέτοιες συμφωνίες μεταξύ private equities και ελληνικών ναυτιλιακών ενώ και ορισμένοι έλληνες εφο-

πλιστές αναζητούν κεφάλαια για τον σχηματισμό δικών τους funds.

  Έτσι, για παράδειγμα, ο Λεωνίδας Πολέμης επιδιώκει να συγκεντρώσει 50 εκατ. δολ για τέτοιου είδους επενδύσει ς υπό τον εταιρικό μανδύα των special acquisition vehicles (SPAC) και το αμερικανικό fund Perella Weinberg Partners συνέ-στησε κοινοπραξία με την ελληνική ναυτιλιακή Prime Marine

 Ο Έλληνας επιχειρηματίας Άκης Τσιριγάκης , μετά τη συνεργασία του με τον Π. Παππά στην Star Bulk πρόσφατα συνέστησε το fund Nautilus Marine Acquisition Corp για να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες

στις αγορές. Άλλο fund που αναζητά είσοδο στη ναυτιλία έιναι το First Maritime Fund Ltd, το Naftilia Asset Management του George Elliott.

Στο πρόσφατο παρελθόν το ρόλο των αγοραστών μέσω SPAC έχει διαδραματίσει μεταξύ άλλων και η Αγγελική Φράγκου με την International Shipping Enterprises Inc. που συγχωνεύτηκε με τη Navios.

 Τα περισσότερα από τα deal πάντως σήμερα παραμένουν απλώς κυοφορούμενα καθώς λίγα έιναι τελικά αυτά που ωριμάζουν.

 Τραπεζικοί και χρηματοοικονο-μικοί κύκλοι υπογραμμίζουν πως αυτό έιναι φυσικό δεδομένης της

ευρύτερης κρίσης αλλά και της απροθυμίας των εφοπλιστών να εκχωρήσουν δικαιώματα σε τρίτα μέρη που συχνά μπορεί να αποδει-χθούν μάλιστα ιδιαίτερα πιεστικά.

 Άλλοι εφοπλιστές όμως ο Π. Λιβανός της Euroseas δεν είχαν πρόβλημα να προχωρήσουν σε από κοινού κινήσεις με funds όπως το Eton Park Capital Management και το Rhone Capital III.

 Στον αντίποδα εξακολουθούν να ρέουν τα κεφάλαια από την Κίνα με την CEXIM να δηλώνει αυτή την εβδομάδα πως έχει στόχο να προβεί σε χρηματοδοτήσεις έως και 6 δις. στην ναυτιλία.B

Page 21: The Greek Banker

40 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 41

Κινεζική επιχειρηματική απόβαση με βαριά όμως την σκιά των εκλογώνΠερισσότερες από 200 επιχειρήσεις, τράπεζες και οργανισμοί βολιδοσκόπησαν την ελληνική αγορά

Του Ηλία Μπέλλου

Με κινεζική από-βαση στην Αττική προσομοιάζει η συνάθροιση στις αρχές Ιουνίου

δεκάδων εκατοντάδων Κινέζων επιχειρηματιών, τραπεζιτών και στελεχών εταιρειών, οι οποίοι με την ευκαιρία μεγάλης ναυτιλιακής έκθεσης που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα πραγματοποιούν πα-ράλληλα εκατοντάδες επαφές με επιχειρηματίες όλων των κλάδων αλλά και κυβερνητικών αξιωματού-χων και αξιωματούχων δημοσίων οργανισμών και επι-χειρήσεων.

Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν οι συ-ναντήσεις κινεζι-κών τραπεζών ως η Export-Import Bank of China και η Bank of China με Έλληνες επιχειρηματίες αλλά και αμυντικών ομί-λων όπως η China National Aero-Technology Import & Export Corporation.

Αντικείμενο των συζητήσεων είναι ασφαλώς η προοπτική επι-χειρηματικών συμφωνιών υπό την προϋπόθεση όμως της άρσης της πολιτικό-οικονομικής αβεβαιότητας.

Παράλληλα το θέμα της κινεζι-κής επιχειρηματικής συνεργασίας και στην Κύπρο όπως προκύπτει μεταξύ άλλων και από το σχετικό μνημόνιο της China Development Bank Corporation με την Τράπεζα Κύπρου τέθηκε επίσης στο τραπέζι με δεδομένους τους κλυδωνισμούς στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα.

Υψηλόβαθμο στέλεχος υγιούς μικρής ελληνικής ιδιωτικής τράπεζας τονίζει πως οι Κινέζοι τραπεζίτες έχουν έρθει εδώ για δουλειές και όχι

ως εκθέτες. Αποκάλυψε μάλιστα πως δρομολογούνται χρηματοδοτήσεις ενδεχομένως και έξω από τα στενά όρια της ναυτιλιακής βιομηχανίας και συγκεκριμένα στην συμμετοχή σε αύξηση κεφαλαίου τράπεζας.

Συνολικά περισσότερες από 220 κινεζικές επιχειρήσεις και 1000 στελέχη τους κατέκλυσαν την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου την Αθήνα ενώ στη χώρα βρέθηκε και ο Κινέζος υπουργός μεταφορών αλλά και άλλοι παράγοντες του Πεκίνου και του διπλωματικού του σώματος.

Οι επαφές αυτές έρχονται σε μια στιγμή που προετοιμάζεται και ελληνοκινεζικό επι-χειρηματικό forum, η πραγματοποίηση του οποίου μετατέ-θηκε όμως για μετά τις εκλογές.

Παράλληλα δε, είναι έτοιμη να κατα-φτάσει στην Ελλάδα, εφόσον οι συνθήκες

εξομαλυνθούν, και επιτροπή 25 Κινέζων επιχειρηματιών στα πλαίσια της επενδυτικής προσέγγισης των δύο κρατών.

Εν τω μεταξύ τέθηκε ήδη σε έλ-ληνες αξιωματούχους το θέμα των προοπτικών περεταίρω εμπλοκής της Cosco στον Πειραιά εφόσον βεβαία προωθηθούν οι σχετικοί σχεδιασμοί από τη πλευρά της Αθήνας. Στο μέ-τωπο των εμπορικών σχέσεων των δύο χωρών ιδιαίτερη σημασία είχαν οι επαφές που πραγματοποίησε με Έλληνες το Κινεζικό Συμβούλιο Προώθησης Διεθνών Εμπορικών Σχέσεων (CCPIT).

Υψηλόβαθμη τετραμελής αντι-προσωπεία από το China Council for the Promotion of International Trade στα τέλη του προηγουμένου

επενδύσεις

Περισσότερες από 220 κινεζικές επιχειρή-σεις και 1000 στελέχη τους κατέκλυσαν την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου την Αθήνα

Εν αναμονήΈτοιμη να έρθει στην Ελλάδα μόλις εξομαλυνθεί η κατάσταση επιτροπή 25 επιχειρηματιών

Page 22: The Greek Banker

42 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012

μήνα δρομολόγησε σε συνεργασία με την ηγεσία του Ελληνοκινεζικού Επιμελητήριου την ανανέωση του Μνημονίου Συνεργασίας για την προώθηση και διεύρυνση της ελ-ληνοκινεζικής επιχειρηματικής συνεργασίας.

Η έμφαση των επαφών των τελευ-ταίων ημερών ήταν βέβαια, κυρίως, στην ναυτιλιακή βιο-μηχανία γεγονός που εξηγεί την παρουσία περισσοτέρων από 100 επιχειρήσεων του χώρου της ναυπηγικής και ναυπηγοεπισκευ-αστικής βιομηχανίας. Όμως την ελληνική αγορά βολιδοσκό-πησαν και δεκάδες εταιρείες ηλεκτρο-νικών, συστημάτων ασφαλείας και επι-κοινωνιών.

Πηγές που δεν επιθυμούν να κατονομαστούν εξαιτίας της εμπι-στευτικής φύσης των συζητήσεων

μιλούν για κινεζικό ενδιαφέρον και για την διαδικασία πώλησης του δορυφόρου του ΟΤΕ, Hellas Sat.

Ακόμα νέος κύκλος διερευνη-τικών επαφών φέρεται να έχει ανοίξει αυτές τις ημέρες μεταξύ της κινεζικής και της ελληνικής πλευ-ράς αναφορικά με την βιομηχανία logistics και διαμεταφορών, ειδι-

κά υπό το φως της κυοφορούμενης κατασκευής του Εμπορευματικού Κ έ ν τ ρ ο υ σ τ ο Θριάσιο Πεδίο μέσα από την δι-αδικασία της απευ-θείας διαπραγμά-τευσης που έχει προκριθεί μετά την αποτυχία του τελευταίου διαγω-νισμού, στον οποίο δεν υποβλήθηκαν

δεσμευτικές προσφορές. Όλες όμως οι επιχειρηματικές

πρωτοβουλίες και συνεργασίες

-των ναυτιλιακών εξαιρουμένων εξαιτίας της διεθνοποιημένης φύση τους- τελούν υπό την αίρεση της Ασίας έκβασης της προσπάθειας σχηματισμού κυβέρνησης μετά τις επερχόμενες εκλογές και συ-γκεκριμένα της επιβεβαίωσης της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας.

«Οι Κινέζοι θέλουν ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, ευρωπαϊκά τελω-νεία και ευρωπαϊκές αγορές και δεν θα πρέπει να θεωρούνται ως σίγουροι επενδυτές στην περίπτω-ση που η χώρα ακολουθήσει τις φυγόκεντρες τάσεις που έχουν εκδηλωθεί» αναφέρει χαρακτη-ριστικά Έλληνας τραπεζίτης.

Προς επιβεβαίωση της εκτίμη-σής του αναφέρει το γεγονός πως κινεζική κυβέρνηση έχει ζητήσει από την Κεντρική Τράπεζα της χώρας και από κρατικές υπηρε-σίες να προετοιμάσουν σχέδια για να αντιμετωπιστούν πιθανές οικονομικές επιπτώσεις από εν-δεχόμενη έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. B

Νέος κύκλος διερευνητικών επαφών φέρεται να έχει ανοίξει με τους Κινέζους αναφορικά με την βιομηχανία logistics και διαμεταφορών

επενδύσεις

Page 23: The Greek Banker

44 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 45

Νέο κούρεμα προεξοφλούν τα νέα ομόλογα Κατά 50% στα 13 σεντς ανα ευρώ συρρικνώθηκε η ήδη απαξιωμένη αποτίμηση τους μέσα σε τρεις μήνες - Αγοραστές επιθετικά funds που βλέπουν ευκαιρίες κέρδους από εκλογές ή δικαστική αντιπαράθεση με την Ελλάδα

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

Με απώλειες που ξεπερνούν το 50% από τις ήδη υπο-τιμημένες αξίες τους τα νέα ομό-

λογα του ελληνικού δημοσίου που δόθηκαν ως αντάλλαγμα κατά το PSI προεξοφλούν ήδη νέο κούρε-μα αλλά και αλλαγή νομίσματος αποτίμησης. Αυτό επισημαίνουν τα desk μεγάλων ελληνικών και ξένων τραπεζών υπογραμμίζοντας πως οι τίτλοι αυτοί έχουν εξελιχθεί σε αγαπημένο κερδοσκοπικό στοίχημα funds του Λονδίνου.

Όπως έιναι γνωστό σε όσους παρακολουθούν την αγορά αυτή, τα νέα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου (ΟΕΔ) που έλαβαν ως αντάλλαγμα για το 31% της ονομαστικής αξίας των παλαιών ομολόγων τράπεζες αλλά και ιδιώτες επενδυτές κατά το κούρεμα του Φεβρουαρίου, ποτέ δεν αποτιμήθηκαν από την αγορά στο 100% της ονομαστικής τους αξίας.

Στις 9 Μαρτίου, οπότε και άρχισε η διαπραγμάτευση τους, το καλάθι των νέων ΟΕΔ αποτιμήθηκε στο 26% της ονομαστικής του αξίας. Μετά από μια σύντομη και παροδική ανατίμηση κάποιων εκ των ομολόγων που το απαρτίζουν άρχισε η διολί-σθησή τους η οποία επιταχύνθηκε καθώς πλησίαζαν οι εκλογές. Μετά από αυτές η πτώση ήταν ακόμα πιο ραγδαία με αποτέλεσμα στα μέσα Ιουνίου να βρίσκονται στο 13% της ονομαστικής τους αξίας.

Να αξίζουν δηλαδή 13 σεντς ανά ευρώ. Η αγορά δηλαδή προεξοφλεί στην τρέχουσα περίοδο νέο κούρε-μα και ενδεχομένη υποτίμηση του νομίσματος, της τάξης του 87%. Να σημειωθεί ότι δεν έιναι βέβαιο κατά πόσον αυτές οι υποαξίες έχουν εγγραφεί και σε πόσες περιπτώσεις στα βιβλία των κατόχων που εκτός από τράπεζες, ελληνικές και ξένες, είναι και ασφαλιστικές.

Υπενθυμίζεται ότι κατά την ανταλ-λαγή ομολόγων στα πλαίσια του PSI οι ομολογιούχοι τίτλων του ελληνικού δημοσίου έχασαν από το κούρεμα το 53,5% της ονομαστικής αξίας της

επένδυσής τους. Για το εναπομείναν 46,5% έλαβαν το 15% σε ομόλογα του EFSF τα οποία εξακολουθούν να διαπραγματεύονται κοντα στην ονομαστική τους αξία ( parity) και 31% σε νέα ομόλογα ελληνικού δημοσίου.

Το ζήτημα έχει ασφαλώς σοβα-ρότατες διαστάσεις ειδικά για τους μικροεπενδυτές έλληνες ιδιώτες που βλέπουν ακόμα και το μικρό ποσοστό ανάκτησης των κεφαλαίων τους που ουσιαστικά τους επιβλή-θηκε να συρρικνώνεται περεταίρω.

Αγοραστές όσων νέων τίτλων ΟΕΔ αλλάζουν χέρια είναι σύμφωνα με τις σχετικές πληροφορίες κυρίως distressed funds του εξωτερικού που ειδικεύονται σε αυτού του είδους τις επενδύσεις.

Επίσης κάποιες συναλλαγές γίνο-νται και μεταξύ Ελλήνων θεσμικών για «τεχνικούς», όπως αναφέρεται, λόγους. Η επενδυτική υπόθεση όσων βγαίνουν αγοραστές στις -κατά γενική ομολογία περιορισμένου όγκου- συναλλαγές είναι πως ευνοϊκό για την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδος

αποτέλεσμα στις σημερινές εκλογές μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική ανατίμησή τους, όχι πάντως πάνω από τα επίπεδα των 17-18 σεντς ανά ευρώ. Επιπλέον επειδή είναι senior unsubordinated , έχουν δη-λαδή προτεραιότητα έναντι άλλων υποχρεώσεων του ελληνικού δη-μοσίου και υπάγονται σε αυστηρό νομικό καθεστώς και αγγλικό δίκαιο ενυπάρχει η δυνατότητα νομικής διεκδίκησης ακόμα και του 100% της αξίας τους.

Η συνολική ονομαστική αξία

τους ανέρχεται στα 62 δισ. ευρώ. Η τρέχουσα αποτίμησή τους έιναι στα επίπεδα των 8 δισ.

Η δυνατότητα δικαστικής διεκδί-κησης έιναι άλλωστε και ο λόγος που οι τιμές των ομολόγων αλλοδαπού δικαίου που δεν εντάχθηκαν στο PSI, εξακολουθούν να διακρατού-νται και να αποτιμώνται σε επίπεδα σημαντικά υψηλότερα, ακόμα και από αυτών των ΟΕΔ. Πρόκειται για ομόλογα των οποίων οι γενικές συνε-λεύσεις των κατόχων τους στα τέλη Μαρτίου απέρριψαν την ένταξη στο

PSI. Τέσσερα εξ’ αυτών είναι του ΟΣΕ συνολικής ονομαστικής αξίας 999 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τον πίνακα που έχει αναρτημένο στον ιστότοπό του ο ΟΔΔΗΧ.

Το πρώτο λήγει στις 13 Σεπτεμβρίου φέτος και με βάση τον μηδενικό πρακτικά όγκο συ-ναλλαγών του, φαίνεται να έχει συγκεντρωθεί ήδη στα χέρια μικρού αριθμού επενδυτών. Άλλο ένα έιναι του ΟΑΣΑ, αξίας 240 εκατ. ευρώ και τρία του ελληνικού δημοσίου συνολικής αξίας 120 δισ. γεν. B

επενδύσεις

Iταλία Ιρλανδία ΗΠΑΕλλάδαΓαλλίαΠορτ/λίαΙσπανία

Το κατά κεφαλήν χρέος

Page 24: The Greek Banker

46 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 47

Επιτείνονται τα προβλή-ματα ρευστότητας και πιστώσεων ελληνικών και ξένων επιχειρήσεων καθώς δεν υποχωρεί η

αβεβαιότητα για τις προοπτικές πα-ραμονής της χώρας στην ευρωζώνη. Παράλληλα ξένοι οίκοι φέρονται να προεξοφλούν αλλαγή έδρας για μεγάλες ελληνικές εισηγμένες εξαιτίας του ενδεχόμενου αλλαγής νομίσματος και της επακόλουθης δραχμοποίησης του μετοχικού τους κεφαλαίου και συγκεκριμένα των άϋλων τίτλων τους που διαπραγ-ματεύονται στο χρηματιστήριο.

Με απλά λόγια θεωρούν πως ελληνικές πολυεθνικές με μετοχές που διαπραγματεύονται στο ΧΑ θα πρέπει να μετακομίσουν εκτός Ελλάδας εάν δεν θέλουν να δουν τους τίτλους τους να ξεπούλιονται μαζικά. Μια ενδεχόμενη τέτοια κίνηση των επιχειρήσεων, που για ευνόητους λόγους δεν επιβεβαι-ώνεται για την ώρα επισήμως, θα στερούσε το δημόσιο από φορο-λογικά έσοδα δισεκατομμυρίων

Λίγες μόνον ημέρες μετά την απο-κάλυψη πως στελέχη πολυεθνικών φαρμακευτικών και πετρελαϊκών εταιρειών βρίσκονται σε επαφές με την Κομισιόν και την Task Force προκειμένου να υπάρξει η κατά το δυνατόν ομαλή τροφοδοσία της ελληνικής αγοράς με είδη πρώτης ανάγκης σε ενδεχόμενη μετάβαση από το ευρώ στο εθνικό νόμισμα επιβεβαιώνονται οι πρώτες ελλεί-ψεις φαρμάκων.

Παράλληλα διευρύνεται το πρό-βλημα των πιστώσεων για όλου τους κλάδους που εισάγουν προϊόντα ή πρώτες ύλες από το εξωτερικό με τους ξένους να απαιτούν πλέον στην πλειοψηφεία τους προκατα-βολική εξόφληση ή, στην καλύτερη περίπτωση, 50% προκαταβολή σε μετρητά και 50% εξόφληση με την αναχώρηση των εμπορευμάτων από την έδρα τους. Το πρόβλημα έχει χτυπήσει τόσο το λιανικό εμπόριο και ειδικά τις αλυσίδες λιανεμπορίου και τροφίμων όσο και την μεταποί-

Eδρα στο εξωτερικό θέλουν οι ξένοι για μεγάλες ελληνικές εισηγμένες Προχωρούν οι σχεδιασμοί για την αντιμετώπιση μιας αλλαγής νομίσματος και ενδεχόμενης επιβολής περιορισμών στην έξοδο κεφαλαίων

Του Ηλία Μπέλλου

βέβαιη επιβολή περιορισμών στην ελεύθερη κίνηση των κεφαλαίων προς το εξωτερικό που θα επακο-λουθούσε, θα σήμαινε δραματικές υποαξίες και εγκλωβισμό στη χώρα.

Σημειώνεται πως επί της συνο-λικής κεφαλαιοποίηση των εισηγ-μένων στο Χ.Α. στα τέλη Μαΐου η συμμετοχή των ξένων επενδυτών ανέρχεται στο 53,0%. Σε 12μηνη βάση οι απώλειες κεφαλαιοποίησης που έχουν υποστεί οι θέσεις των ξένων είναι της τάξης των 14 δισ.

Η περίπτωση των επιχειρήσεων που πραγματοποιούν σημαντικό μέρος του τζίρου τους στο εξωτερικό δεν δια-φοροποιεί, σημείω-ναν, την κατάσταση καθώς οι μετοχές τους παραμένουν στην Ελλάδα. Και με δεδομένο ότι οι μετοχές έιναι πλέ-ον άυλοι τίτλοι και όχι φυσικοί, είναι πρακτικά αδύνατη κάθε μεταφορά τους στο εξωτερικό που θα μπο-ρούσε να αποδείξει ιδιοκτησία και δικαιώματα.

«Εάν η Ελλάδα επιβάλει περιορι-σμούς στην κίνηση κεφαλαίων καθώς

ηση και την βιομηχανία. Μεγάλη επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην παραγωγή και διάθεση χυμών φέρεται να εξετάζει εναλλακτικά σενάρια για την προμήθεια πρώτης ύλης καθώς ενδεχόμενη έξοδος από το ευρώ θα την υποχρέωνε να στραφεί στην ελληνική παραγωγή για να αποφύγει το κόστος αγοράς με υποτιμημένο νόμισμα η οποία όμως δεν επαρκεί για να καλύψει την ζήτηση.

Στο μέτωπο των φαρ-μάκων μετά τις καταγγε-λίες του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής και ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων επιβεβαί-ωσε πως σημειώνονται ελλείψεις σημαντικών φαρμάκων από την αγορά. Συγκεκριμένα 163 σκευά-σματα είναι σε έλλειψη γαι20 εκ των οποίων σημειώνεται περιορισμένη διάθεση από τις εταιρείες ενώ για 41 υπάρχει ελλείψει λόγω αυξημένων εξαγωγών τους.

Επενδυτικοί τραπεζίτες της Societe Generale αυτή την εβδο-μάδα εξηγούσαν στους πελάτες τους πως με την αποτίμηση των μετοχών μεγάλης ελληνικής εξα-γωγικής εισηγμένης σε ευρώ μια αλλαγή νομίσματος και οι σχεδόν

θα αλλάζει νόμισμα πιστεύουμε ότι θα είναι πού δύσκολο για τους μετόχους να επαναπατρίσουν τα κεφάλαιά τους εάν το θελήσουν. Πιστεύουμε πως αυτό είναι το με-γαλύτερο ρίσκο για την εταιρεία» σημειώνουν αναφερόμενοι σε με-γάλη ελληνική πολυεθνική.

Ήδη οι τιμές στόχοι για πολλές ελληνικές βιομηχανίες που δια-κρατούνται στα χαρτοφυλάκια των ξένων έχουν περικοπεί δραστικά τις τελευταίες λίγες εβδομάδες σε

ποσοστά που προσο-μοιάζουν μια ενδε-χόμενη υποτίμηση της τάξης του 40%. Το θέμα έχει γίνει αντικείμενο συζή-τησης και μεταξύ των μελών του δι-αδικτυακού forum των Financial Times, alphaville που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα sites ανταλλαγής

πληροφοριών και απόψεων μεγάλων επενδυτών και παραγόντων των αγορών.

Kανόνια 26,5 ΔιΣ. ΕυρωΗ δυσμενέστατη εικόνα συ-

μπληρώνεται από την συνεχιζό-μενο περιορισμό των τραπεζικών χρηματοδοτήσεων προς τον ιδιωτικό τομέα.

Από τα 132,7 δισ. ευρώ του Νοεμβρίου 2009 τα υπόλοιπα των επιχειρήσεων προς τις τράπεζες μειώθηκαν στα 119,4 δισ. ευρώ.

Οι τομείς που έχουν πιεστεί περισσότερο είναι του εμπορίου, των επιχειρήσεων, ο πρωτογενής τομέας και οι μεταφορές σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Ο κλάδος που φαίνεται ότι πλήρωσε περισσότερο από όλους την αλλαγή στάσης των τραπεζών, ήταν το εμπόριο.

Από χρηματοδότηση 33,2 δισ. ευρώ τον Νοέμβριο του 2009, τα δανειακά υπόλοιπα των επιχειρήσε-ων του κλάδου έχουν προσγειωθεί στα 24,1 δισ. ευρώ. B

Μεγάλα προβλήματα χρηματοδοτήσεων και καθυστερήσεις στις ενεργειακές επενδύσεις

Τ ο ενδεχόμενο επιστροφής στη δραχμή και η έλλειψη ρευστότητας του δημοσίου έχει παράλληλα πλήξει σημαντικά και Το σύνολο του ενεργειακού τομέα . Η προμήθεια αργού πετρελαίου απαιτεί πλέον μεγαλύτερη δέσμευση ταμειακών ροών αφού δεν είναι εύκο-

λες οι πιστώσεις. Το πρόβλημα αγγίζει και άλλες χώρες ενώ η Βρετανία πιέζει την Ευρωπαϊκή Ένωση να μεταθέσει κατά 6 μήνες την έναρξη εφαρμογή των κυρώσεων στο Ιράν, οι οποίες είναι προγραμματισμένες να ξεκινήσουν την 1η Ιουλίου. Στις ΗΠΑ οι ρεπουμπλικάνοι επέβαλαν ανα-βολή στη συζήτηση του αναθεωρημένου πακέτου των νέων οικονομικών κυρώσεων σε βάρος του πετρελαϊκού τομέα του Ιράν. Και αυτό διότι η αναστάτωση στις διεθνείς αγορές ενδέχεται να επιβαρυνθεί σημαντικά από μια νέα μεγάλη ανατίμηση των τιμών του αργού. Την ίδια ώρα στην αγορά του ηλεκτρισμού στην Ελλάδα σημειώνονται μεγάλες καθυστερήσεις στην εξόφληση των ιδιωτών παραγωγών ρεύματος από τον Λειτουργό της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ΑΕ (ΛΑΓΗΕ ΑΕ) και τον Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) Α.Ε. που δεν έχουν εξοφλήσει ακόμα τις απαιτήσεις των προμηθευτών για τον Φεβρουάριο.

επενδύσεις

Εάν η Ελλάδα επιβάλει περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων ι θα είναι πού δύσκολο για τους μετόχους να επαναπατρίσουν τα κεφάλαιά τους

Στο μέτωπο των φαρμάκων ημειώνονται ελλείψεις σημαντικών φαρμάκων από την αγορά.

Page 25: The Greek Banker

48 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 49

Με φόντο τον πυρετό των Ολυμπιακών Αγώνων και του «Διαμαντένιου Ιωβηλαίου» της

Βασίλισσας, κοσμοπολίτες πολυε-κατομμυριούχοι πλειοδοτούν για τα ακριβότερα ακίνητα του Κένσινγκτον και του Τσέλσι.

Αυτή η εικόνα του ατέρμονου πάρτι, και οι υπερβολές, που σε κάποια κομμάτια της αγοράς ξε-

«Νησί» στην κρίση του ευρώ το ΛονδίνοH Βρετανία μπορεί να βρίσκεται σε ύφεση, όμως, στις πιο ακριβές γειτονιές του Λονδίνου, η εικόνα είναι κάθε άλλο παρά υφεσιακή.

Του Ηλία Μπέλλου

περνούν ακόμα και εκείνες του 2007, δεν θα μπορούσαν να έρ-χονται σε μεγαλύτερη αντίθεση με τα σκηνικά της άγριας λιτότητας, που πλέον αποτελούν τον κανόνα στην αντίπερα πλευρά της Μάγχης.

Όχι η Βρετανία, αλλά το Λονδίνο, εξελίσσεται σε ένα «νησί» ευημε-ρίας και πολυτέλειας μέσα στην ευρωπαϊκή κρίση. Γίνεται πλέον ξεκάθαρα η νέα παιδική χαρά των κατατρεγμένων και τρομαγ-

μένων δισεκατομμυριούχων της Ευρωζώνης.

Η τάση ξεκίνησε το 2010. Οι «Έλληνες με τα μετρητά», όπως τους αποκαλούσαν οι Λονδρέζοι μεσίτες, κατέφταναν μαζικά στη βρετανική πρωτεύουσα. Η κρίση μόλις είχε χτυπήσει την Ελλάδα, πυροδοτώντας τα πρώτα σενάρια της δραχμής. Ο φόβος της υποτίμησης, αλλά και η φοροεπιδρομή σε εισο-δήματα και ακίνητα, έσπρωξαν τους

αγορές

εκατομμυριούχους της Ελλάδας στην ασφάλεια της βρετανικής αγοράς των λεγόμενων prime ακινήτων. Οι απλώς εύποροι δεν άργησαν να τους ακολουθήσουν.

Σήμερα, τα μεγάλα μεσιτικά γραφεία του Λονδίνου αναφέρουν ότι η ζήτηση από την Ελλάδα έχει σχετικά κοπάσει. Όσοι είχαν μεγάλα ποσά να βγάλουν από τη χώρα το έχουν ήδη κάνει.

Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι οι μεσίτες των εκατομμυριούχων δεν έχουν δουλειά. «Ποτέ δεν έχω δουλέψει περισσότερο από ό,τι σήμερα», μαρτυρά στους New York Times ο Rupert des Forges, μεσίτης της Knight Frank με εμπειρία 23 ετών στη συγκεκριμένη αγορά.

Πραγματικά, οι μεσίτες του Λονδίνου θα μπορούσαν να χρη-σιμοποιηθούν σαν το καλύτερο βαρόμετρο για την ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Ήξεραν ακριβώς που θα χτυπήσει η κρίση στη συνέχεια, κρίνοντας με βάση την εθνικότητα των πελατών που συνέρρεαν μαζικά στα γραφεία τους.

Μετά τους Έλληνες, ήρθαν οι Ισπανοί. Ακολούθησαν οι Ιταλοί, που από τις αρχές του έτους ξεπέ-ρασαν ακόμα και τους Ρώσους, για να γίνουν οι πρώτοι ξένοι αγοραστές στα ακριβά ακίνητα του Λονδίνου.

Τελευταία, οι μεσίτες δεν προ-λαβαίνουν να εξυπηρετήσουν τους Γάλλους πελάτες τους. Στη βρετανική πρωτεύουσα, πρόσφατα έκαναν την εμφάνισή τους ακόμα και Γερμανοί αποταμιευτές. Αυτοί, ανησυχούν για το μέλλον του ευ-ρώ συνολικά και αναζητούν ένα ασφαλές λιμάνι για τα χρήματά τους, εκτός Ευρωζώνης.

Το αποτέλεσμα είναι, στις πολυ-τελείς γειτονιές του Κένσινγκτον και του Τσέλσι, η τιμή του μέσου ακινήτου να ξεπερνά για πρώτη φορά το 1 εκατ. στερλίνες, έπει-τα και από την αύξηση του 3,6% τον Απρίλιο. Αντίθετα, η τιμή της μέσης κατοικίας για το σύνολο της Αγγλίας και της Ουαλίας τον ίδιο μήνα σημείωσε μείωση 0,3%, στις

Page 26: The Greek Banker

50 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 51

160.417 στερλίνες. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι το Λονδίνο είναι πια σαν ένα αυτόνομο κράτος μέσα στη Βρετανία.

Το μέσο ακίνητο στο κεντρικό Λονδίνο είναι έξι φορές ακριβότε-ρο από το μέσο όρο της χώρας. Οι ανισότητες διαρκώς διευρύνονται και δεν περιορίζονται στην αγορά των ακινήτων.

Το πλουσιότερο 10% της Βρετανίας είναι 100 φορές πλου-σιότερο από το φτωχότερο 10% της χώρας. Όμως, στο Λονδίνο, το

πλουσιότερο 10% είναι 250 φορές πλουσιότερο από το φτωχότερο 10% της πόλης. Αυτή η παιδική χαρά των δισεκατομμυριούχων δεν είναι μέρος για φτωχούς.

Η επέλαση των ξένων εκατομμυ-ριούχων είναι αυτή που σε μεγάλο βαθμό κάνει τη διαφορά. Την αρχή έκαναν οι ολιγάρχες της Ρωσίας και οι σύγχρονοι μαχαραγιάδες της Ινδίας.

Ακολούθησε το νέο χρήμα της Κίνας, οι πρίγκιπες του πετρελαίου της Μέσης Ανατολής και τελευταία,

οι κατατρεγμένοι μεγιστάνες του ευρώ.

Τον τελευταίο καιρό, ολοένα και περισσότεροι εύποροι Γάλλοι αναζητούν καταφύγιο στην ασφά-λεια του Λονδίνου.

Μετά το «δεν μου αρέσουν οι πλούσιοι» του νέου προέδρου τους, Francois Hollande, αλλά και την υπόσχεσή του να τους φορολογήσει με 75%, πληθαίνουν οι Γάλλοι που αποφασίζουν να διασχίσουν τη Μάγχη. «Bienvenue a Londres», ήταν η απάντηση του δήμαρχου

του Λονδίνου, Boris Johnson. Η αλήθεια είναι ότι η βρετανική πρω-τεύουσα υπήρξε παραδοσιακά ιδιαίτερα φιλική απέναντι στους ξένους εκατομμυριούχους.

Τους απαλλάσσει από το φόρο για τα εισοδήματα που παράγουν εκτός βρετανικών συνόρων και τους δίνει μια καλή βάση για τα ταξίδια τους στις ανά τον πλανήτη μητροπόλεις του τζετ σετ. Τώρα, τους δίνει και ίσως το μοναδικό ασφαλές καταφύγιο στην Ευρώπη, από τα προβλήματα του ευρώ. B

Για πολλούς από τους Έλληνες του Λονδίνου, η αίσθηση της ασφάλειας που τους δίνει η

τεράστια χιλιομετρική απόσταση από την ελληνική κρίση δεν είναι αρκετή.

Ολοένα και περισσότεροι είναι εκείνοι που θέλουν να αποκτήσουν και την αγγλική υπη-κοότητα, σαν ένα «ασφαλιστήριο συμ-βόλαιο» απέναντι στο ενδεχόμενο της εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σύμφωνα με στοιχεία των Financial T imes, ο αριθμός των Ελλήνων κα-τοίκων της Βρετανίας που αιτήθηκαν και έλαβαν τη βρετανική υπηκοότητα αυξή-θηκε κατά 30% από το 2010 έως το 2011. Συγκεκριμένα, το 2011 απέκτησαν βρετανι-κό διαβατήριο 325 Έλληνες, έναντι 250 το 2010.

Τα νούμερα είναι, βέ-βαια, μικρά, όμως, πρόκειται για τα υψηλότερα από το 1990, κάτι

που δείχνει ξεκάθαρα ότι εκείνοι που προτιμούν τη λύση του διπλού διαβατηρίου αυξάνονται.

Όπως αρκετοί φαίνεται πως είναι και εκείνοι που έχουν ήδη σχεδιάσει τη «διαφυγή» τους από την Ελλάδα, για την περίπτωση που η χώρα επιστρέψει στη δραχμή.

Έλληνας μεσίτης, που διατηρεί δικό του γραφείο στο Λονδίνο εδώ και 20 χρόνια, αποκάλυψε πρόσφατα στους New York Times ότι έχει εντολές από τουλάχιστον πέντε ελληνικές οικογέ-νειες να βρει για αυτές σπίτια αξίας μερικών δεκάδων εκατ. στερλινών,

στην περίπτωση που η Ελλάδα βγει από το ευρώ μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου.

Φοβούμενοι μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και την κοινωνική ανα-ταραχή, οι πελάτες του αυτοί «σκο-πεύουν να κλειδώσουν τα σπίτια τους και να φύγουν από την Ελλάδα. Έτσι και αλλιώς, έχουν ήδη στείλει τα χρήματά τους στο εξωτερικό», εξηγεί. B

αγορές

Καταφύγιο πρώτης επιλογής για τους έλληνες του Λονδίνου

Φοβούμενοι μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και την αναταραχή, «σκοπεύουν να κλειδώσουν τα σπίτια τους και να φύγουν από την Ελλάδα. Η επέλαση των

ξένων όπως η ρωσία και η ινδία εκατομμυριούχων είναι αυτή που σε μεγάλο βαθμό κάνει τη διαφορά

Page 27: The Greek Banker

52 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 53

Την θέση της ως ο 2ος δη-μοφιλέστερος προορισμός κρουαζιέρας με αύξηση των επισκεπτών κατά 19,6% το προηγούμενο έτος η Ελλάδα επιχειρεί να προασπίσει το κεκτημένο αυτό εν μέσω της ανεπανάληπτης οικονομικής κρίσης που την έχει χτυπήσει.

Σήμερα, η κρουαζιέρα δημιουργεί μόνο στο λιμάνι του Πειραιά έσοδα που υπερβαί-νουν τις 360 εκατ. ευ-

ρώ ενώ ένα συνυπολογιστούν τα έσοδα από την υπόλοιπη χώρα το ποσό αυτό εκτιμάται ότι αγγίζει τα 500 εκατ. ευρώ και μπορεί με την κατάλληλη πολιτική αλλά και σαφώς ευνοϊκότερη συγκυρία να ανεβάσει την αξία αυτή στο 1 δισ. τα επόμενα έτη.

Το καμποτάζ Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε ήδη με την άρση του καμποτάζ νωρίτερα φέτος και συζητήθηκε ενδελεχώς στα πλαίσια του 2ου Posidonia Sea Tourism Forum που αντικείμενο είχε την κρουαζιέρα. Εκεί παρουσία εκπροσώπων ξένων επιχειρήσεων και οργανισμών από τον κλάδο της κρουαζιέρας, των ελληνικών λιμενικών αρχών και στελεχών από όλο το cluster της κρουαζιέρας, έγινε σαφής η ευκαιρία αλλά και τα εμπόδια.

 Από όσα διημείφθησαν και λέχθηκαν μεταξύ των συμμετεχόντων αλλά και την περιρέουσα ατμό-σφαιρα στο forum καθί-σταται σαφές πως η χώρα σίγουρα θα μπορούσε να αναλάβει κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη ολόκληρης της περιφερειακής αγοράς της κρουαζιέρας αλλά για την ώρα φαίνεται να χάνεται μια ακόμη σαι-ζόν κατά την οποία θα μπορούσε η ελληνική αγορά να μεγεθυνθεί περεταίρω.

Στοίχημα ενός δισ. ευρώ η κρουαζίερα εν μέσω κρίσης

 Μεγάλο ενδιαφέρον από τους ξένους αλλά …του χρόνου και βλέπουμε

 Του Ηλία Μπέλλου

 Η υπόθεση της κρουαζιέρας προστίθεται έτσι στην μακρά λίστα των χαμένων ευκαιριών για το 2012 και η ελπίδα τώρα εντοπίζεται να καταφέρει η χώρα να την εκμεταλ-λευτεί τουλάχιστον το επόμενο έτος.

 Οι επιβάτες των κρουαζιερόπλοι-ων που επισκέπτονται την Ελλάδα κάθε χρόνο υπολογίζονται στα 4,3 εκατομμύρια και δαπανούν περίπου 430 εκατομμύρια ευρώ κατά τη διαμονή τους σε ελληνικούς προο-ρισμούς. Από αυτό το ποσό περίπου το 85% μένει στον Πειραιά.

Πλέον, μετά την άρση του καμποτάζ περίπου 50 ελληνι-κά λιμάνια –και ήδη το Ηράκλειο και η Ρόδος- έχουν τη δυνατότητα να προσελκύσουν κρου-αζιερόπλοια και να αυξήσουν σημαντικά την τοπική επιχειρη-ματικότητα.

 Μέχρι να ψηφιστεί η νέα ελλη-νική νομοθεσία για τον τουρισμό (4072/2012) οι ανταγωνίστριες χώρες δεν έθεταν κανένα περι-ορισμό στις εταιρείες κρουαζιέ-ρας με αποτέλεσμα να αυξάνεται η ανταγωνιστικότητά τους έναντι των ελληνικών λιμένων.

Πλέον, με την κατάργηση του παλαιού καθεστώτος της σύμβα-σης προωθείται η δυνατότητα του homeporting – δηλαδή η χρησιμο-ποίηση ενός λιμένα ως αφετηρία κρουαζιέρας – το οποίο επιφέρει πολλαπλάσια οικονομικά οφέλη.

 «Ήδη έχουμε τα πρώτα αποτελέ-σματα με τη χρησιμοποίηση 2 νέων προορισμών για homeporting – Ρόδο και Ηράκλειο- και σύμφωνα με τον υπουργό αναμένουμε περισσότε-ρα νέα όταν προγραμματίσουν οι εταιρίες τα δρομολόγιά τους για το 2013 και 2014» ανέφερε ο υπη-ρεσιακός Υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Γιάννης Στουρνάρας παραδεχώμενος εμμέσως πλην σαφώς πως μάλλον

χάθηκε το φετινό στοίχημα. Μόνον ένα ξένο πλοίο, της Costa Cruises, θα επιχειρεί από Ηράκλειο και Ρόδο και αυτό από τον Ιούλιο την ώρα που τα αδελφά πλοία του οργώνουν την Μεσόγειο μήνες.

Επενδύσεις στα λιμάνια «Θα φέρει επενδύσεις στα λιμάνια. Μεγάλες εταιρίες κρουαζιέρας διαβεβαίωσαν ότι ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στην παρο-

χή λιμενικών υπηρε-σιών. Είναι γενική επιθυμία των εται-ριών κρουαζιέρας, ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν στην Ελλάδα και το επιβεβαιώσαμε και σε απευθείας συνα-ντήσεις με εκπρο-σώπους του 90% (περίπου) του συ-νολικού δυναμικού της κρουαζιέρας».

 Το όφελος από κάθε επιβάτη κρουαζιέρας σε κάθε προορισμό ανέρχεται σε περίπου 100 ευρώ όταν πρόκειται για «αφε-τήριο λιμένα» ή Home Port και 50 ευρώ όταν επισκέπτεται έναν εν-διάμεσο λιμένα - με τα οφέλη να διαχέονται σε λιμένες, μεταφορές, εμπορικά καταστήματα και σημα-ντικό αριθμό άλλων επικουρικών δραστηριοτήτων. Τα έξοδα που πραγματοποίησε ο κάθε επιβάτης το 2011 ήταν αυξημένα.

Τα έσοδα προς το κράτος από φορολόγηση πλοίων και διάφορα τέλη υπερβαίνουν τα 1,2 εκατομ-μύρια, τα λιμενικά έσοδα από όλες τις υπηρεσίες υπερβαίνουν τα 5 εκατομμύρια.  Τα δε έσοδα από προμήθειες πλησιάζουν τα 9 εκα-τομμύρια, με το 70% των πλοίων που προσέγγισαν τους ελληνικούς λιμένες να πραγματοποιούν δαπάνη για κάποιου τύπου προμήθειες.

Σε αυτά θα πρέπει να προστε-θούν έσοδα 110 εκατομμύρια από πετρέλευση και 20 εκ. έσοδα από επισκευές. B

επενδύσεις

τα έσοδα προς το κράτος από φορολόγηση πλοίων και διάφορα τέλη υπερβαίνουν τα 1,2 εκατομμύριαευρώ.

Το όφελος από κάθε επιβάτη κρουαζιέρας σε κάθε προορισμό ανέρχεται σε περίπου 100 ευρώ όταν πρόκειται για αφετήριο λιμένα

Page 28: The Greek Banker

54 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 55

επενδύσεις

Στην αναβολή «μέχρι νεωτέρας» κάθε πώλη-σης μετοχών του ΟΛΠ και του ΟΛΘ οδηγεί η δυσμενέστατη πολι-

τικοοικονομική συγκυρία όπως προκύπτει από το μπαράζ δηλώ-σεων των αρμοδίων οι οποίες όμως αδυνατούν να εξηγήσουν γιατί μεταβιβάστηκε εξ ολοκλήρου του ποσοστό, που διέθετε το Δημόσιο στα δύο λιμάνια (περίπου 75%), στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου.

Έτσι ενώ προάγεται όπως προ-κύπτει πλέον η λύση του μοντέλου παραχωρήσεων, όπως έγινε με τους δύο προβλήτες εμπορευματοκι-βωτίων του Πειραιά στηνCosco, προχώρησαν οι ενέργειες για την… αποκρατικοποίηση ενώ εκκρεμούν, όμως, ακόμα οι μελέτες των διορι-σμένων συμβούλων του δημοσίου.

Και ενώ προφανώς υπάρχει σύ-γκλιση στις επιλογές των τριών εμπλεκομένων κέντρων διαμόρ-φωσης επιλογών – δηλαδή ΤΑΙΠΕΔ, ΟΛΠ και Υπουργείου-  κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι και πότε τελικά θα γίνει. Το αδιέξοδο αυτό υφίστατο και προ των εκλογών αλλά η σημερινή κατάσταση μετατρέπεται ουσιαστικά σε απόλυτο χάος ελλείψει πολιτι-κού προϊσταμένου που θα πάρει την απόφαση. Η κατάσταση είναι

Πως η χώρα χάνει επενδύσεις μέσα από τα χέρια τηςΣε case study της αδυναμίας της Ελλάδας να ωφεληθεί από την περιουσία της μετατρέπεται η (μη) αξιοποίηση των λιμανιών - Πόλεμος δηλώσεων ΤΑΙΠΕΔ, Υπουργείου και ΟΛΠ

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

ενδεικτική του χάους που επικρατεί και αφορά, δε, επιχειρήσεις του δημοσίου για τις οποίες υπάρχει διατυπωμένο σοβαρό επενδυτι-κό ενδιαφέρον από πολυεθνικές όπως η Cosco και προφανής αξία για την χώρα. Αποκαλύπτεται έτσι η πλήρης αδυναμία να ωφεληθεί η χώρα από τις υποδομές της και να δημιουργηθούν οι συνθήκες ανάπτυξης που όλοι ευαγγελίζονται.

όλΠΣυγκεκριμένα, το  mana-

gement της ΟΛΠ ΑΕ θεωρεί αυτο-νόητο, ότι για οποιαδήποτε πώληση μετοχών, ακόμα και του 23,1% θα πρέπει πρώτα να ολοκληρωθούν οι μελέτες, οι οποίες έχουν ανατεθεί σε ξένους συμβούλους και τράπεζες για τη νέα δομή του εθνικού λιμενικού συστήματος, για το Αττικό λιμενικό σύστημα, για τη δημιουργία Αρχής λιμένων και, τέλος, των νομικών θεμάτων σχετικά με τις συνταγμα-τικές και νομικές προβλέψεις για τον αιγιαλό και παραλία, καθώς και τις αποφάσεις του ΣτΕ για το δημόσιο χαρακτήρα των λιμένων. Αυτά τόνισε σε σχετική ενημέρωση του ΔΣ ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΟΛΠ Α.Ε. Γιώργος Ανωμερίτης ο οποίος έχει ταχθεί σαφώς, και με συνέπεια δηλώσεων,

Page 29: The Greek Banker

56 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 57

υπέρ του μοντέλου παραχωρήσεων και στο παρελθόν.

ταιΠΕΔΣε δηλώσεις του τώρα ο πρό-

εδρος του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου -βασικός μέτοχος της ΟΛΠ- Ιωάννης Κουκιάδης, τονίζει ότι δεν υπάρχει πρόθεση πώλησης παγίων στοιχείων ούτε χρηματιστηριακής πώλησης των μετοχών του ΟΛΠ και του ΟΛΘ και χαρακτηρίζει την ολοκλήρωση της μεταβίβασης των ποσοστών από το δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ, απλώς την προϋπόθεση για να ξεκινήσουν τα σχέδια αξιοποίησης. Όμως σύμφω-να με καλά ενημερωμένες πηγές ήταν οι συνεργάτες του διευθύ-νων σύμβουλου του ΤΑΙΠΕΔ Κώστα Μητρόπουλου που προ μηνών είχαν

ζητήσει να μην μπει στο νομοσχέδιο του υπουργείου ανάπτυξης το ατ-τικό λιμενικό σύστημα, τμήμα των προϋποθέσεων για την άρση του αδιεξόδου όπως τις περιγράφει ο Γ. Ανωμερίτης. Και αυτό διότι εκκρε-μούσαν από τότε τόσο οι εισηγήσεις των συμβούλων του δημοσίου όσο και η σαφής βούληση για το τι τελικά θέλουμε να κάνουμε!

γΕνικΗ γραμματΕια λιμΕνωνΟ βασικός μέτοχος του Ταμείου

Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου όμως είναι  το ελληνικό δημόσιο. Και προφανώς τον βασικό λόγο έχει η αρμόδια διεύθυνση που είναι η Γενική Γραμματεία Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής (ΓΓΛΛΠ) η οποία υπάγεται στο υπουργείου Ανάπτυξης η οποία δηλώνει πως

προτεραιότητα είναι η οριστικο-ποίηση των προτάσεων για παρα-χωρήσεις.  Οι τρεις φορείς δηλαδή φέρονται να συμφωνούν τώρα σε μια διαδικασία που όμως συζητείται από τον περυσινό Ιούνιο.  

Προτεραιότητα της ΓΓΛΛΠ «αποτελεί η οριστικοποίηση της πρότασης για παραχωρήσεις τερ-ματικών σταθμών με διαδικασίες που εξασφαλίζουν τον λιμενικό ανταγωνισμό, τις επενδύσεις, και την ανταγωνιστικότητα των Ελληνικού Λιμενικού συστήμα-τος». Όπως αναφέρει ο Γενικός Γραμματέας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής  Θάνος Πάλλης, η ΓΓΓΛΠ «επεξεργάζεται την οριστικοποίηση (α) των εξειδικευμένων λειτουργιών συγκεκριμένων ελληνικών λιμένων σε αρμονία με την σύνδεση των

λιμένων με το ευρύτερο σύστημα μεταφορών, (β) των λειτουργιών που θα διατηρήσουν οι ισχυρές δημόσιες λιμενικές αρχές ρυθμιστι-κού χαρακτήρα που θα προκύψουν από την μεταρρύθμιση και θα είναι καθοριστικές για την ανταγωνιστι-κότητα και την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος και (γ) των πιθανών ‘ομαδοποιήσεων’ δραστηριοτήτων οι οποίες και θα συνοδεύουν τους διεθνείς διαγωνισμούς για παραχω-ρήσεις δικαιωμάτων εκμετάλλευσης διευρύνοντας το ενδιαφέρον των επενδυτών».

Ο κ. Πάλλης κάνει λόγο για προβάδισμα που έχει αποκτήσει «η λογική παραχώρησης δικαιω-μάτων εκμετάλλευσης» κάτι που θεωρεί συμβατό με τις σχετικές συζητήσεις που έχουν γίνει και με την Τρόικα αλλά και «την διαφορε-τική προσέγγιση που συμπεριλαμ-βάνεται στο Μνημόνιο ΙΙ, όπου σε αντίθεση με το πρώτο Μνημόνιο γίνεται συγκεκριμένη αναφορά στις πολιτικές παραχωρήσεων». «Αναζητήθηκαν μοντέλα αποκρα-τικοποίησης λιμένων που ήταν, πρακτικά, ανεφάρμοστα» δηλώνει η Γενική Γραμματεία.

Ζητούμενο οι προκαταβολές σημαντικών χρηματικών ροών

Η μεταστροφή στο μοντέλο των παραχω-ρήσεων όμως πρέπει να γίνει στη βάση της πρόβλεψης στις συμ-φωνίες σημαντικών χρηματικών ροών «κατά το αρχικό στά-διο ώστε εξυπηρετήσει και τις αναγκαιότητες δημοσιονομικής βελ-τίωσης και με γνώμονα ότι το Ελληνικό λιμενι-κό σύστημα στερείται μεγέθους που θα δημι-ουργούσε επενδυτικό ενδιαφέρον για μεγάλο αριθμό λιμένων». «Οι εξελίξεις στην ευρύτερη γεωγρα-φική περιοχή επιβάλλουν την ανα-γκαιότητα να κινηθούμε άμεσα» δηλώνει ο Θάνος Πάλλης που έχει τονίσει από καιρό στο BR ότι τίθεται

υπέρ των παραχωρήσεων και έχει επισημα΄νει τις καθυστερήσεις που σημειώνονταν.

Αναφερόμενος στην πορεία της πρώ-της παραχώρησης, του ΣΕΜΠΟ Πειραιά στην COSCO, ο κ. Πάλλης χαρακτηρί-ζει εμφανή τα θετικά αποτελέσματα όσον αφορά στην αύξηση της παραγωγικότητας και εκφράζει την ικα-νοποίηση για το ρυθμό των επενδύσεων που πραγματοποιούνται από την εταιρία διαχείρισης του τερματικού.

Χρηματοδότηση και επενδύσεις στους Ευρωπαϊκούς λιμένες

Οι εξελίξεις αυτές βρέθηκαν και στο επίκεντρο του Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Λιμένων (Εuropean Sea PortOrganisation), που πραγματοποιήθηκε στο Σοπότ της Πολωνίας με θέμα την χρηματοδότηση και τις επενδύ-σεις στους Ευρωπαϊκούς λιμένες. Σημειώθηκε λοιπόν ότι «η απειρία σε παρόμοιες διαδικασίες οδήγησε σε μακροχρόνια συζήτηση και αρκετά λάθη, με αποτέλεσμα να χρειασθεί η άμεση επαναδιαπραγμάτευση πτυχών της παραχώρησης η οποία και ολοκληρώθηκε επιτυχώς τον Απρίλιο, πάρα το γεγονός ότι επι-μέρους προβλήματα περιμένουν προς επίλυση».

Όσον αφορά στο χρονοδιάγραμμα των δράσεων-προτάσεων, τονίστηκε

ότι στο βαθμό που θα το επιτρέψει η πολιτική κατάστα-ση, θα ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις που αφορούν στις προσφερόμενες λιμενικές υπηρε-σίες, θεσμοθέτηση κανονισμών για τις παραχωρήσεις και αμέσως μετά θα μπορούν να

ξεκινήσουν οι σχετικοί διεθνείς διαγωνισμοί.

Η ΕυρωΠαϊκΗ ΕΠιτρόΠΗΤην ίδια ώρα έγινε γνωστό ότι η

Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζο-ντας πως τα λιμάνια χρειάζονται ικανή δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση προκειμένου να προσαρμοστούν άμεσα στην αυξανόμενη ζήτηση για λιμενικές υπηρεσίες συζητά τον καλύτερο δυνατό τρόπο σύν-δεσης τους με το συνολικό δίκτυο διευρωπαϊκών μεταφορών.

Η πρόταση της Ευρωπαϊκή Επιτροπής σχετικά με την ευρωπαϊκή λιμενική πολιτική θα ολοκληρωθεί και παρουσιασθεί την άνοιξη του 2013 οπότε και εκτιμάται ότι μπορεί να δημιουργηθούν έτσι περεταίρω χρηματοδοτικοί δίαυλοι. B

επενδύσεις

Η απειρία στιςδιαδικασίες αποκρατικο-ποίησειςοδήγησε σε μακροχρόνια συζήτηση αλλά και σε πάρα πολλά λάθη

αναζητήθηκαν μοντέλα αποκρατικοποίησης των ελληνικών λιμένων που ήταν, πρακτικά, ανεφάρμοστα»

Η μεταστροφή στο μοντέλο των παραχωρήσεων πρέπει να γίνει στη βάση της πρόβλεψης στις συμφωνίες σημαντικών χρηματικών ροών «κατά το αρχικό στάδιο.

Page 30: The Greek Banker

58 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 59

Σπάνια ένα ξενοδοχείο από μόνο του μπορεί να ανατρέψει την απουσία τουριστικών υποδομών και εν τέλει την υποβάθ-

μιση ενός προορισμού ακόμα και εάν ο τελευταίος διαθέτει μοναδικότητα και απαράμιλλο χαρακτήρα. Στην περίπτωση όμως του Patmos Aktis Suites and Spa Hotel αυτό ακριβώς είναι που συνέβη.

Το πεντάστερο ξενοδοχείο ήρθε να χαρίσει την πρώτη σύγχρονη τουριστική υποδομή σε ένα πα-νέμορφο, ιστορικό και κοσμοπολίτικο νησί που πάσχει από την απουσία επεν-δύσεων και ακόμα και στοιχειωδών υποδομών. Διότι παρά την Ιστορία της, η Πάτμος, μέ-χρι πρότινος, αδυνα-τούσε να προσφέρει καταλύματα αντάξια της φυσική της ομορφιάς και της πολιτιστικής της κληρονομιάς. Το Patmos Aktis έχει δημιουργήσει τις πρώτες δόκιμες προσδοκίες για σημαντικά οφέλη στην τοπική οικονομία

Καταδικασμένη επί δεκαετίες να συντηρείται από το ξεπερασμένο μοντέλο των ενοικιαζόμενων δω-

ματίων και με μόνο ένα ή δύο μικρά ξενοδοχεία, ανεπαρκή να ανταπο-κριθούν στις σύγχρονες απαιτήσεις του εσωτερικού αλλά και τους διε-θνούς τουρισμού, η Πάτμος έφτασε συχνά στα πρόθυρα οικονομικού μαρασμού, παρά τον πλούτο του μοναστηριού.

Παρά το ότι η Χώρα αποτελεί πο-λιτιστικό μνημείο της ανθρωπότητας όπως τη χαρακτήρισε η Unesco και παρά το γεγονός ότι στο νησί έχουν

αγοράσει κατοικίες δεκάδες σημαντικοί, έλληνες και ξένοι, επιστήμονες, επιχει-ρηματίες και άνθρω-ποι των τεχνών και της διανόησης.

Εδώ και ένα σχε-δόν έτος η Πάτμος διαθέτει πλέον ένα ακόμα λόγο να προσελκύει υψηλού επιπέδου τουρισμό.

Την λειτουργία του Patmos Aktis Suites and Spa Hotel. Προϊόν της επιμονής του Δωδεκανησίου, διορατικού επι-χειρηματία Νίκου Πουλιού, το συ-γκρότημα, που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από οιοδήποτε πεντάστερο ξενοδοχείο της Μεσογείου, βρίσκεται μόλις μερικά βήματα μακριά από τη μαγευτική παραλία της Πάτμου, τον

τουρισμός

Patmos Aktis Suites and Spa Hotel Πως μια εύστοχη επένδυση μπορεί να αναβαθμίσει το τουριστικό προφίλ ενός ολόκληρου τόπου

Το πεντάστερο ξενοδοχείο ήρθε να χαρίσει την πρώτη σύγχρονη τουριστική υποδομή σε ένα πανέμορφο και κοσμοπολίτικο νησί

Page 31: The Greek Banker

60 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012

τουρισμός

Γροίκο. Οι φιλοξενούμενοι του μπο-ρούν να απολαύσουν μια πολυτελή ατμόσφαιρα όπου ο ρομαντισμός και η γαλήνη κυριαρχούν.

Ο Νίκος Πουλιού κόντρα στα, πραγματικά εκατοντάδες, εμπόδια που οι Έλληνες επιχειρηματίες συχνά αντιμετωπίζουν από την γραφειο-κρατία και τις όποιες αντιδράσεις αρτηριοσκληρωμένων αντιλήψεων, πραγματοποίησε μια πολύ μεγάλη επένδυση για τον τόπο.

Το Patmos Aktis Suites and Spa Hotel είναι ένα στιλάτο συγκρότημα που προσφέρει πολυτελείς σουίτες, αποκλειστικές εγκαταστάσεις SPA, ένα εκθαμβωτικό εστιατόριο και bar σε ένα μοναδικό σκηνικό μπρο-στά στη θάλασσα. Και όλα αυτά με υποδειγματικό σέρβις και υψηλό επεγγλαμτισμό.

Το Patmos Aktis Suites & Spa αποτελεί ένα μείγμα-υπόδειγμα σύγχρονης πολυτέλειας και παρα-δοσιακής αρχιτεκτονικής. Ο μινι-μαλισμός παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο και το λευκό κυριαρχεί παντού.

Καθένα από τα 56 δωμάτια και σου-ίτες του ξενοδοχείου βρίσκονται μόλις μερικά βήματα μακριά από τον πανέμορφο κόλπο του Γροίκου και το σκηνικό πείθει ακόμη και τους πιο απαιτητικούς.

Παράλληλα, στο spa του ξενοδο-χείου καλύπτεται κάθε ανάγκη για περιποίηση και χαλάρωση μέσα σ' ένα περιβάλλον εξαι-ρετικής αισθητικής.

Το εστιατόριο και το bar επάνω στη θάλασ-σα με θέα το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου αποτελούν μοναδικό σημείο συνάντησης για ξεχωριστές γεύσεις και δροσιστικά cocktails.

Το Patmos Aktis Suites & Spa είναι μέλος της αλυ-σίδας "Divine Hotels". Η αλυσίδα "Divine Hotels" έχει αναδειχθεί σε συνώνυμο της πολυτέλειας και της άνεσης ενώ παραμένει πάντα φιλική προς το περιβάλλον.

Με πολύχρονη προσφορά στα κοι-νά ο Νίκος Πουλιού γνωρίζει καλύτερα από οιονδήποτε τι χρειάζεται η τοπική οικονομία. Αναβάθμιση υποδομών, έμφαση στην ποιότητά τους και τις παρεχόμενες υπηρεσίες και επιμονή στο στόχο. Η Πάτμος διαθέτει έτσι πλέον ένα ακόμα κόσμημα-λόγο για να την επισκεφθεί κανείς.

Το νησί της Πάτμου ντυμένο στο λευκό και το γαλάζιο του Αιγαίου, αποτελεί έναν προορισμό θείων καταβολών όπου οι λέξεις δύσκολα μπορούν να αποδώσουν το φυσι-κό κάλλος και την ειδυλλιακή του ατμόσφαιρα.

Πρόκειται για ένα από τα ομορφό-τερα και ανέγγιχτα νησιά της Ελλάδας, προσφέροντας στους επισκέπτες του μοναδικές και γαλήνιες διακοπές.

Οι μαγευτικές παραλίες, τα πο-λύχρωμα χωριά και το θρησκευτικό στοιχείο που κυριαρχεί στο νησί, σε συνδυασμό με τη ανεκτίμητη πολιτιστική κληρονομιά του, κα-θιστούν το νησί της Πάτμου έναν εκλεπτυσμένο τόπο. B

το Patmos Aktis suites & spa είναι μέλος της αλυσίδας «Divine Hotels» και έχει αναδειχθεί σε συνώνυμο της πολυτέλειας

Page 32: The Greek Banker

62 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 63

Αναλυτικούς σχεδια-σμούς για το ενδεχό-μενο ενός χρηματοοι-κονομικού «ατυχήμα-τος» το οποίο μπορεί

να οδηγήσει είτε σε πάγωμα της τραπεζικής αγοράς είτε, σε επόμενο στάδιο, σε έξοδο από το ευρώ εκπο-νούν μεγάλες ελληνικές και ξένες επιχειρήσεις. Οι σχεδιασμοί αυτοί, που σε αρκετές περιπτώσεις, σύμφω-να με ασφαλείς πληροφορίες, είναι ολοκληρωμένοι, περιλαμβάνουν από την εκτός Ελλάδος τοποθέτηση των ρευστών διαθεσίμων έως και την ολοκληρωτική έξοδο από την ελληνική αγορά.

Εκ των πολυεθνικών που δρα-στηριοποιούνται στην Ελλάδα μια μεγάλη βρετανική επιχείρηση στον χώρο των καταναλωτικών αγαθών που διαθέτει και παραγωγικές μο-νάδες στη χώρα έχει συζητήσει σε αλλεπάλληλες συσκέψεις τόσο εσω-τερικά όσο και με την ξένη μητρική

τον τρόπο αντίδρασής της σε ένα ατυχές ενδεχόμενο καταλήγοντας και δρομολογεί τον επαναπροσδιορισμό των κονδυλίων του προϋπολογισμού της. Κι αυτό διότι ο επαναπατρισμός των όποιων κερδών στην απευκταία περίπτωση της επιστροφής στη δραχ-μή θα σημάνει σημαντικό πλήγμα. Την ίδια ώρα πάντως οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι σε μια τέτοια περί-πτωση θα είναι πολύ πιο προσιτή η στήριξη της ελληνικής θυγατρικής με σκληρό ξένο νόμισμα.

Ένα βήμα πιο μακριά έχει προ-χωρήσει άλλη μία μεγάλη βρετα-νική πολυεθνική στο χώρο των μη κυκλικών καταναλωτικών αγαθών ζητώντας από τις εδώ υπηρεσίες της να απεικονιστούν όλα τα προβλεπό-μενα οικονομικά μεγέθη και στοιχεία και σε δραχμές με διαφορετικά μοντέλα ισοτιμίας της.

Στο ίδιο μήκος κύματος και οι σχεδιασμοί της, επίσης βρετανικής, πολυεθνικής αλυσίδας ηλεκτρονικών

νομισματικά

Σχέδια για επιστροφή στη δραχμή Στο τραπέζι νέα business plan και ολοκληρωτική αποχώρηση ενώ οι ελληνικές τράπεζες ζητούν κλείσιμο μη εκταμιευμένων πιστωτικών γραμμών από υγιείς επιχειρήσεις.

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

Dixons, μητρικής της Κωτσόβολος , οι οποίοι αποκαλύφτηκαν μετά το δημοσίευμα των Financial Τimes όπου ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ανέφερε πως η σημε-ρινή εικόνα δείχνει ως πιθανή μια έξοδο από την ευρωζώνη και έτσι «είμαστε λοιπόν υποχρεωμένοι να κάνου-με εναλλακτικά σχέδια». Προσέθεσε όμως πως η Κωτσόβολος μπορεί να κερδίσει μερίδια αφού οι ανταγωνιστές της θα αποδυναμωθούν καίρια.

Για ένα τέτοιο πλήγμα στις ελληνικές επιχειρή-σεις προειδοποίησε άλ-λωστε η Fitch μιλώντας για πολύ σοβαρές επιπτώ-σεις, συμπεριλαμβανομένης της χρεοκοπίας, για όλες τις ελληνικές επιχειρήσεις αλλά και πολλές του ευρωπαϊκού νότου σε τυχόν απο-χώρηση από το ευρώ.

Η πιστωτική ασφυξία επιτείνεται τα τελευταία 24ωρα καθώς σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες ελληνικές τράπεζες ζητούν ακόμα και από υγιείς επιχειρήσεις που εξυπηρετούν άψογα τις υποχρεώ-σεις τους ( κάποιες εκ των οποίων περιλαμβάνονται και στην υψηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης λίστα της ICAP Strongest Companies in Greece) να μειώσουν τα πλαφόν των πιστωτικών τους γραμμών στην προσπάθειά τους να ενισχύσουν τα θεμελιώδη τους. Την ίδια ώρα υψηλόβαθμα στελέχη Ισπανική πολυεθνικής που δραστηριοποιεί-ται χρόνια στην Ελλάδα στο χώρο της ενέργειας δηλώνουν κοινωνοί σχεδίου για οριστική αποχώρηση όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και άλλες ασθενείς χώρες του νότου ένα η κατάσταση εκτραχυνθεί περεταίρω.

Η ύπαρξη τέτοιων ή ανάλογων σχεδίων επιχειρήσεων άρχισε να αποκαλύπτεται νωρίτερα φέτος όταν κυκλοφόρησα οι πληροφορίες για την ύπαρξη τέτοιων σεναρίων στην Deutsche Telekom για τον ΟΤΕ και

έγινε γνωστό από δηλώσεις του οικο-νομικού διευθυντή της βρετανικής Vodafone Timotheus Hoettges πως η ελληνική μονάδα της τοποθετεί καθημερινά τα ρευστά διαθέσιμά της σε ξένους λογαριασμούς.

Πάντως ο οικονομικός διευθυ-ντής της Deutsche Telekom, Andy Halford προ εβδομάδος επιχείρησε να διασκεδάσει τις σχετικες ανησυχί-ες δηλώνοντας πως «δεν δουλεύουμε με οποιοδήποτε σενάριο που να περιλαμβάνει μια ελληνική έξοδο από την Ευρωζώνη».

Μιλώντας στο BR στέλεχος ξέ-νης επιχείρησης παρομοιάζει την δραστηριότητα στον οργανισμό του όπως και σε άλλους για τους οποίους διαθέ-τει σχετική πληροφόρηση, με την περίοδο στα τέλη του 1999 όταν ο επιχειρηματικός και τραπεζικός κόσμος προετοιμαζόταν για τον ιό της χιλιετίας, γνωστός και ως Y2K, οπότε και πιθανολογείτο ατύχημα το οποίο θα μπορούσε να επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στην λει-τουργία και τα αποτελέσματα των εταιρειών. «Μόνο που στην τρέχουσα συγκυρία οι πιθανότητες έιναι πολύ πιο αυξημένες», συμπληρώνει.

Παράλληλα με όσα διαδραμα-τίζονται σε αυτή την κατεύθυνση, συνεχίζεται και η έξοδος των επι-χειρήσεων από την Ελλάδα ανε-

ξάρτητα από την σεναριολογία για επιστροφή στη δραχμή, όπως τα πρόσφατα λουκέτα στην γερμα-νικές αλυσίδες Saturn και Aldi και την γαλλική Fnac που αποχώρησαν εξαιτίας της κλιμακούμενης ύφε-σης. Άλλοι παγώνουν επενδυτικά σχέδια όπως στις περιπτώσεις της Carrefour και της Η&Μ.

Υπό τις ίδιες ανη-συχίες και μεγάλες, αμιγώς ελληνικές, επιχειρήσεις δηλώ-νουν ανοιχτά τον προβληματισμό τους για την πα-ραμονή τους στην χώρα. Ο διευθύνων σύμβουλος της S&B Κρίτων Αναβλαβής προ μηνός αποκάλυ-ψε ότι η διοίκηση της εταιρείας εξετάζει

την μεταφορά της έδρας της εκτός Ελλάδος και την διατήρηση εδώ μόνο των παραγωγικών μονάδων βωξίτη και της Μήλου.

Προ ημερών ο πρόεδρος του ομίλου Μυτιληναίος, Ε. Μυτιληναίος κατά τη διάρκεια της γενικής συνέ-λευσης των μετόχων δεν έκρυψε τον προβληματισμό του σε σχέση με τη διατήρηση της έδρας στην Ελλάδα, ιδιαίτερα για τη ΜΕΤΚΑ αποκαλύπτοντας πιέσεις από τους θεσμικούς μετόχους, αναλυτές και διοίκηση για αλλαγή έδρας, και αποκαλύπτοντας ότι θα προ-χωρήσει μεσοπρόθεσμα με την στρατηγική ίδρυσης θυγατρικών στο εξωτερικό. B

όι γερμανικές αλυσίδες saturn και Aldi και η γαλλική Fnac αποχώρησαν εξαιτίας της κλιμακούμενης ύφεσης.

Συνεχίζεται και η έξοδος των επιχειρήσεων από την Ελλάδα ανεξάρτητα από την σεναριολογία για επιστροφή στη δραχμή

Page 33: The Greek Banker

64 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 65

ναυτιλία

Για πρώτη φορά μετά από δεκα-ετίες οι νέοι Έλληνες συρρέουν κατά χιλιάδες στις ναυτικές ακα-δημίες της χώρας αναζητώντας διέξοδο από την κρίση και την ανεργία, όπως παλαιότερα και πάλι, στην θάλασσα.

Μετά από μια απαρά-δεκτη αδιαφορία της Πολιτείας στις διαρ-κείς εκκλήσεις των Ελλήνων εφοπλιστών

και των ναυτιλιακών οργανώσεων για την κατάρτιση Ελλήνων αξιωματικών, αυξήθηκαν οι θέσεις στις 10 ναυτικές ακαδημίες της χώρας όπου μπορούν να αποκτήσουν πτυχία που οδηγούν στη θεση του πλοιάρχου και μηχανικού οι ενδιαφερόμενοι φοιτητές.

Μόλις πέρυσι και μετά από αλλε-πάλληλες πιέσεις των θεσμικών πα-ραγόντων της ναυτιλίας η κυβέρνηση Παπανδρέου, αυτή που κατάργησε το υπουργείο εμπορικής ναυτιλίας το 2009 σε μια τρανή απόδειξη άγνοιας των αναγκών της χώρας, αύξησε επιτέλους, έστω και κατά λίγες εκατοντάδες, τις θέσεις στις δημόσιες αυτές σχολές από τις 700 περίπου στις 1300.

Καμπάνια προσέλκυσης  Έτσι το 2011 η καμπάνια προσέλκυσης

στο ναυτικό επάγγελμα είχε εντυπωσι-ακά αποτελέσματα: οι 1.350 θέσεις στις Ναυτικές Ακαδημίες προσέλκυσαν 6.500 υποψήφιους. Για πρώτη φορά καλύφθη-καν τόσο οι αριθμητικοί στόχοι όσο και τα ποιοτικά κριτήρια. Παράγοντες της ναυτιλίας υπογραμμίζουν ότι μπορούν να απορροφηθούν όλοι αυτοί, και πολλοί περισσότεροι ακόμα, κάθε χρόνο από την αγορά.

Όπως επισημαίνει η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών στην ετήσια έκθεσή της για την ποντοπόρο, η υψηλή ανεργία στην ξηρά ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας κρίσης δίνει την ευκαιρία προώθησης της ναυτικής σταδιοδρομίας.

 Η ΕΕΕ προωθεί την πολιτική αναβάθ-μισης της ναυτικής εκπαίδευσης και της υποδομής των Δημόσιων Ναυτικών Ακαδημιών. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις διαφαινόμενης πολιτικής βούλησης απο-

Οι νέοι Έλληνες μπαρκάρουν ξανά

 1.350 θέσεις στις Ναυτικές Ακαδημίες προσέλκυσαν 6.500 υποψήφιους καθώς οι μισθοί ξεκινούν από 3.000 ευρώ και φτάνουν τις 9.500 ενώ η ζήτηση για αξιωματικούς είναι διαχρονικά στιβαρή

 

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

Page 34: The Greek Banker

66 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 67

δοχής των προτάσεων της ΕΕΕ, όσον αφορά την εισαγωγή της ιδιωτικής ναυτικής εκπαίδευσης. Το κόστος διατήρησης του δικτύου των δημό-σιων σχολών και ο μεγάλος αριθμός σπουδαστών που δεν μπορούν να απορροφηθούν από τις Ακαδημίες υποστηρίζουν τη θέση αυτή. 

 Η έλλειψη Ελλήνων ναυτικών είναι χρόνια και η αναζήτηση στελεχών από τις ναυτιλιακές που διατυπώνουν την σαφή προτίμηση τους στους Έλληνες αξιωματικούς ανεξάρτητα από τη σημαία που έχουν υψωμένη στα πλοία είναι ευρέως γνωστή στον Πειραιά. Όμως η Πολιτεία δεν είχε κάνει τίποτα για να προωθήσει το ναυτικό επάγγελμα παρά τις κατά καιρούς κορώνες των κυβερνώντων για ανάγκη περεταίρω συμβολής της ποντοπόρου στην εθνική οι-

κονομία. "Οι άνθρωποι αυτοί που μας κυβερνούν ξέρουν μόνον να φορολογούν» σχολιάζει στο BR στέλεχος μεγάλης ελληνικής ναυ-τιλιακής εταιρείας προσθέτοντας πως η ελληνική ποντοπόρος μπορεί να απορροφήσει χιλιάδες νέους αποφοίτους των ναυτικών ακαδη-μιών. Προσφέρεται έτσι διέξοδος σε μια κατηγορία Ελλήνων όπου η ανεργία αγγίζει το 50% και μάλι-στα με όρους ασύγκριτους με τις αμοιβές που προσφέρονται στην στεριά. Όχι μόνον σήμερα αλλά ακόμα και στα χρυσά χρόνια της ελληνικής οικονομίας.

Ενδεικτικές απολαβές Με βάση τα στοιχεία του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος ένας ανθυ-ποπλοίαρχος ξεκινά με ενδεικτικές απολαβές 3.000 ευρώ μικτά και ως πλοίαρχος λαμβάνει μετά από την σχετική προ-ϋπηρεσία 8.500 ευρώ στα φορτηγά πλοία και 9.500 στα δεξαμενόπλοια. Αντίστοιχα οι μηχανικοί ξεκινούν από 4.000 και 5.000 αντίστοι-χα και φτάνουν στα 8.200 ευρώ και 9.200 ευρώ για φορτηγά και δεξαμενό-πλοια αντίστοιχα. Οι μισθοί αυτοί αφορούν υπηρεσία στο πλοίο που διαρκεί κα-τά μέσο όρο 7 μήνες στα φορτηγά και 6 στα πετρελαιοφόρα.  Είναι λοιπόν αυτονόητο ότι σπεύδουν να μπαρκάρουν οι νέοι έλληνες. Και η όποια κυβέρνηση προκύψει θα πρέπει τάχιστα να προχωρήσει στην απελευθέρωση της ναυτικής εκπαίδευσης ώστε να μπορέσουν επιτέλους να γεμίσουν τα πλοία από Έλληνες αξιωματικούς. Τα πλοία ενός στόλου που έιναι ο μεγαλύ-τερος εθνικός στόλος στον κόσμο και η μόνη ελληνική βιομηχανία που πρωταγωνιστεί παγκοσμίως. Η παγκοσμιοποίηση θέτει ιδιαίτερες προκλήσεις στη ναυτική απασχόληση. Ο ανθρώπινος παράγοντας αποτελεί προαπαιτούμενο της δημιουργίας βιώσιμης ναυτιλιακής πολιτικής. B

Η εκπαίδευση των στελεχώνΗ εκπαίδευση των στελεχών εμπορικού ναυτικού γίνεται σήμερα στις δέκα Ακαδημίες Εμπορικού ναυτικού και χωρίζονται σε Σχολές Πλοιάρχων και Σχολές Μηχανικών. Βρίσκονται σε διάσπαρτα μέρη ανά την Ελλάδα, τα μέρη αυτά είναι τα εξής:

Ασπρόπυργος - ΑΕΝ Ασπροπύργου - Πλοιάρχων/Μηχανικών Νέα Μηχανιώνα - ΑΕΝ Μακεδονίας - Πλοιάρχων/Μηχανικών Πρέβεζα - ΑΕΝ Ηπείρου - Πλοιάρχων Κύμη - ΑΕΝ Κύμης - Πλοιάρχων Αργοστόλι - ΑΕΝ Ιονίων Νήσων - Πλοιάρχων Χίος - ΑΕΝ Χίου - Μηχανικών Ύδρα -ΑΕΝ Ύδρας - Πλοιάρχων Οινούσσες - ΑΕΝ Οινουσσών - Πλοιάρχων Σύρος - ΑΕΝ Σύρου - Πλοιάρχων Χανιά - ΑΕΝ Κρήτης - Πλοιάρχων/Μηχανικών

οι ποιοτικοί ναυτικοί είναι οι φο-ρείς της εξειδικευμένης τεχνογνωσίας της ναυτιλίας.

Συνεπώς, είναι επιτακτική η ανάγκη διατήρησης της ναυτικής τεχνογνω-σίας με μέτρα προσέλκυσης των νέων στη ναυτική σταδιοδρομία, διατήρησής τους στο επάγγελμα και αναβάθμισης των εκπαιδευτικών δεξιοτήτων τους υπογραμμίζει η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών.

 Η εμπορική ναυτιλία αποτελεί για τη χώρα μας εθνικό κεφάλαιο και έχει καταξιω-θεί σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επί-πεδο. Η ελληνική εμπορική ναυτιλία είναι πρώτη με-ταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Έ ν ω σ η ς . Ο ι Ακαδημίες Εμπορι-κού Ναυτικού παρέχουν σύγχρονη εκπαίδευση στην ναυτιλιακή θεωρία και τη χρήση των νέων τεχνολογιών, ανοίγοντας προοπτικές για σταδι-οδρομίες στους Αξιωματικούς του εμπορικού ναυτικού.

Οι απόφοιτοι των Α.Ε.Ν. αποκτούν τίτλο σπουδών Τρίτης Βαθμίδας Εκπαίδευσης και ταυτόχρονα αποδει-κτικό ναυτικής ταυτότητας Γ΄ τάξης Πλοιάρχου ή Μηχανικού Ε.Ν. Επίσης μπορούν να πραγματοποιήσουν μεταπτυχιακές σπουδές σε σχολές του εσωτερικού και εξωτερικού σε ειδικότητες που είναι αναγκαίες στο χώρο της Ναυτιλίας. Από τη στιγ-μή που ένας απόφοιτος Λυκείου ή Τεχνολογικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης επιλέξει τη σταδιοδρο-μία στη ναυτιλία, έχει προοπτικές για άμεση επαγγελματική αποκατάσταση και στη συνέχεια για επαγγελματική εξέλιξη με σημαντικές οικονομικές απολαβές.

 Οι απόφοιτοι Α.Ε.Ν. μπορούν

να εξελιχθούν σε Β΄ Πλοιάρχους ή Μηχανικούς και στη συνέχεια σε Α΄ Πλοιάρχους ή Μηχανικούς, αφού πραγματοποιήσουν θαλάσσια υπηρε-σία και την κατάλληλη επιμόρφωση. Σήμερα, η απαιτούμενη θαλάσσια υπηρεσία για τη βαθμολογική προα-γωγή σε πλοιάρχους ή μηχανικούς Β΄ είναι 24 μήνες (από 36 που ήταν πριν) και για την προαγωγή σε πλοιάρχους ή μηχανικούς Α ́είναι 36 μήνες (από

48 που ήταν για τους πλοιάρχους).

 Η σταδιοδρομία στη Ναυτιλία δεν περιορίζεται όμως μόνο στα πλοία. Γύρω απ' αυτή δρα-στηριοποιούνται και πολλοί άλλοι κλάδοι οικονομικής δρα-στηριότητας, όπως ναυτιλιακές επιχει-ρήσεις, ναυπηγήσεις, επισκευές, εφοδια-

σμοί, πρακτορεύσεις, νηογνώμονες, ασφαλίσεις, παρεμφερείς Δημόσιοι και Ιδιωτικοί Οργανισμοί κ.ά. Αυτοί προσφέρουν εναλλακτικές δυνατό-τητες απασχόλησης και ουσιαστικές προοπτικές εξέλιξης, ανάλογα με τη θέληση και τη φιλοδοξία καθενός.

 Με τις γνώσεις και την εμπειρία που αποκτά ο Αξιωματικός όταν υπηρετεί στα πλοία, έχει όλες τις ουσιαστικές προϋποθέσεις που του επιτρέπουν να σταδιοδρομήσει αργό-τερα και στην ξηρά. Πολλά ανώτερα και ανώτατα στελέχη που απασχο-λούνται σήμερα στους παραπάνω κλάδους προέρχονται από τις τάξεις των Αξιωματικών του Εμπορικού Ναυτικού.

 Αξίζει να σημειωθεί και αυτό που τονίζουν παλιοί καπετανέοι: κάποιοι από αυτούς είναι σήμερα οι ίδιοι, πλοιοκτήτες και σε ορισμένες περιπτώσεις ελέγχουν κάποιες από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές της ποντοπόρου. B

ναυτιλία

Η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει στην απελευθέρωση της ναυτικής εκπαίδευσης ώστε να μπορέσουν να γεμίσουν τα πλοία

ό ανθρώπινος παράγοντας αποτελεί προαπαιτούμενο της βιώσιμης ναυτιλιακής πολιτικής.

Η έλλειψη Ελλήνων ναυτικών είναι χρόνια όπως και η αναζήτηση στελεχών από τις ναυτιλιακές που διατυπώνουν την σαφή προτίμηση τους στους Έλληνες αξιωματικούς

Οι ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού ανοίγουν προοπτικές στους αξιωματικούς

Page 35: The Greek Banker

68 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 69

Στις Βρυξέλλες, είναι κοινό μυστικό ότι η Ευρωζώνη μπορεί να αντέξει την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, αλλά όχι έναν

τραπεζικό πανικό. Με το μέλλον του κοινού νομίσματος να κρέμεται από μια κλωστή, αρκεί μια δήλωση ή ένα δημοσίευμα για να σχηματι-στούν ουρές από πανικόβλητους καταθέτες έξω από τα τραπεζικά κατα-στήματα ολόκληρης της Ευρωζώνης. Οι Ευρωπαίοι αξιωμα-τούχοι γνωρίζουν καλά ότι σε ένα τέτοιο εύθραυστο περιβάλλον, κάθε λέξη μετρά.

Όμως, η σιωπή τους δεν μπορεί να ξορκίσει αυτό που ήδη συμβαίνει στην περιφέρεια. Το λεγόμενο «bank jog». Οι καταθέτες της Ελλάδας, της Ισπανίας ή της Ιταλίας μπορεί να μην τρέχουν να σηκώσουν τα χρήματά τους από τις τράπεζες, αλλά σίγουρα συρρέουν σε αυτές με ρυθμούς τζόκινγκ. Αρκεί μια σπίθα για να μετατραπεί αυτός ο λογικός φόβος σε έναν παράλογο πανικό. Εξάλλου, όπως έχει δηλώσει ο δι-οικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Μέρβιν Κινγκ, «δεν είναι λογικό να ξεκινήσεις ένα bank run αλλά είναι λογικό να συμμετάσχεις σε

αυτό». Εάν τα πράγματα φτάσουν εκεί, δεν θα υπάρχει άλλος τρόπος να σωθεί το ευρώ παρά να δεχτεί η Γερμανία να εγγυηθεί τα 5,5 τρισ. ευρώ των καταθέσεων των Ισπανών, των Ιταλών, των Πορτογάλων και των Ιρλανδών.

Για τους ξένους αναλυτές, αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα είναι ένα σιωπηλό bank run σε αργή κίνηση.

Από το ξέσπασμα της κρίσης έχουν φύγει τουλάχιστον 60 δισ. ευρώ από τις ελληνι-κές τράπεζες, ενώ η έξοδος των καταθέ-σεων επιταχύνθηκε σε ανησυχητικούς ρυθμούς μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου. Η «μετανά-στευση» των ελλη-νικών καταθέσεων σε ασφαλέστερα

τραπεζικά συστήματα είναι ίσως δικαιολογημένη, εν μέσω φόβων για επιστροφή της χώρας στη δραχμή. Όμως, η μετάδοση του φαινομένου και σε άλλες χώρες της περιφέρειας προβληματίζει την Ευρώπη.

Οι ισπανικές τράπεζες δείχνουν να έχουν εγκλωβιστεί μέσα σε ένα σύννεφο δυσπιστίας, υποψιών και φημών, που γεννά τον πανικό. Ένας τέτοιος πανικός χτύπησε πριν από δέκα μέρες την τέταρτη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, την Bankia. Η ισπανική κυβέρνηση προχώρησε

πρόσφατα στη μερική κρατικοποίησή της, δίνοντάς της ένα «σωσίβιο» 4,5 δισ. ευρώ.

Όμως, όταν έγινε γνωστό ότι οι ορκωτοί λογιστές της αρνήθηκαν

να υπογράψουν τον ισολο-γισμό της ταλαιπωρημένης τράπεζας, οι καταθέτες άρχισαν αμέσως να αμφι-σβητούν τη φερεγγυότητά της. Ένα δημοσίευμα που αποκάλυπτε ότι η τράπεζα έχασε καταθέσεις 1 δισ. ευρώ μέσα σε λίγες ημέ-ρες από τη διάσωσή της, προκάλεσε σεισμό στο τραπεζικό σύστημα αλλά και στο χρηματιστήριο της Μαδρίτης. Οι μετασεισμοί

έφτασαν μέχρι τη Βρετανία. Η βρε-τανική μονάδα της ισπανικής Banco Santander έχασε καταθέσεις 200

εκατ. στερλινών μέσα σε μόλις μία ημέρα.

Εάν η Ελλάδα βγει από το ευρώ, η Πορτογαλία και η Ισπανία μπορεί να είναι οι επόμενες, σκέφτονται οι καταθέτες σε όλη την περιφερεια-κή Ευρωζώνη. Με δεδομένο ότι η μεταφορά των χρημάτων τους σε μια ασφαλή γερμανική τράπεζα δεν κοστίζει το παραμικρό, πολ-λοί είναι εκείνοι που απλά θέλουν να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο. Η Citigroup υπολογίζει ότι στην πε-ρίπτωση αυτού που επικράτησε να ονομάζεται Grexit, δηλαδή της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, οι τράπεζες σε Ιρλανδία, Ιταλία, Πορτογαλία και Ισπανία θα χάσουν τουλάχιστον 90 δισ. ευρώ από τις καταθέσεις τους. Το χειρότερο πι-θανό σενάριο του οίκου κάνει λόγο για φυγή καταθέσεων ύψους 340

δισ. ευρώ. Υπό κανονικές συνθήκες, οι κυβερνήσεις έχουν τη δύναμη να λειτουργήσουν πυροσβεστικά σε τέτοιες περιπτώσεις τραπεζικού πανικού.

Εάν εγγυηθούν τις καταθέσεις, καθησυ-χάζουν τους αποταμι-ευτές και δίνουν ένα ανέξοδο τέλος στο bank run. Όμως, το πρόβλημα που αντι-μετωπίζει σήμερα η Ευρώπη είναι πιο περί-πλοκο. Πρώτα από όλα, η Ευρωζώνη δεν είναι ένα κράτος. Επιπλέον, τα περισσότερα από τα κράτη της θεωρούνται τόσο αφερέγγυα, ώστε οι εγγυήσεις τους δεν αξίζουν το παραμικρό. Και η κατάσταση περιπλέκεται ακόμα

Το bank run φοβάται η Ευρώπη Τα στελέχη της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δεν θέλουν ούτε καν να προφέρουν τη φράση «bank run». Του Ηλία Γ. Μπέλλου

τράπεζες

όι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι γνωρίζουν καλά ότι σε ένα τέτοιο εύθραυστο περιβάλλον, κάθε λέξη μετρά.

Η βρετανική μονάδα της ισπανικής Banco Santander έχασε καταθέσεις 200 εκατ. στερλινών μέσα σε μόλις μία ημέρα.

περισσότερο από το γεγονός ότι ο φόβος των καταθετών αυτή τη στιγμή δεν είναι μια τραπεζική χρεοκοπία (αν και ολοένα περισσότερες τράπε-ζες χρειάζονται κρατική διάσωση), αλλά η έξοδος της χώρας τους από το ευρώ.

Τη λύση σε αυτό το δύσκολο σταυρόλεξο θα έδινε μία πανευ-ρωπαϊκή (ουσιαστικά γερμανική) εγγύηση-ομπρέλα για όλες τις καταθέσεις στην Ευρωζώνη. Στην πράξη όμως, αυτό θα σήμαινε ότι ο Γερμανός φορολογούμενος, ήδη κουρασμένος από τα πακέτα διά-σωσης, θα έπρεπε να αποζημιώσει τους Ισπανούς καταθέτες, στην περίπτωση που η χώρα τους αναγκα-ζόταν να επιστρέψει στην πεσέτα. Παρότι αυτή τη στιγμή συζητείται ένα σχέδιο πανευρωπαϊκής εγγύησης των καταθέσεων, η Goldman Sachs αμφισβητεί την αποτελεσματικό-τητά του. «Αμφιβάλλουμε για το κατά πόσο ένα αξιόπιστο σχέδιο πανευρωπαϊκής εγγύησης των κα-ταθέσεων μπορεί να εφαρμοστεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Για να είναι αξιόπιστο, νομικά βάσιμο και θεσμικά ισχυρό -με άλλα λόγια, για να δουλέψει- ένα τέτοιο σχέδιο θα χρειαστεί ένα μεγάλο χρονικό διάστημα για να αναπτυχθεί», εξη-γούν οι αναλυτές του οίκου.

Στο διάστημα αυτό, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα πρέπει να ελπίζουν ότι οι δύο μεγάλοι εφιάλτες τους,

το Grexit από τη μία και μια ισπανική στιγ-μή Lehman Brothers από την άλλη, δεν θα γίνουν πραγμα-τικότητα την ίδια στιγμή. Γιατί ακόμα και εάν υποτεθεί ότι η Ευρωζώνη έχει τη δυνατότητα να αντι-μετωπίσει κάθε μία από αυτές τις κατα-στροφές χωριστά, σίγουρα δεν έχει τη δύναμη πυρός για

να παλέψει σε δύο τόσο μεγάλα μέτωπα ταυτοχρόνως. B

από το ξέσπασμα της κρίσης στην Ελλάδα έχουν φύγει τουλάχιστον 60 δισ. ευρώ από τις ελληνικές τράπεζες.

Page 36: The Greek Banker

70 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 71

Τον κώδωνα του κινδύνου για την χώρα και τον τουρισμό χτυπάει για μια ακόμη φορά η συμπεριφορά των ξένων πο-λυεθνικών καθώς πληθαίνουν οι περιπτώσεις εξόδου επιχει-ρήσεων από τη χώρα.

Η αεροπορική εταιρία Singapore Airlines, ανακοίνωσε την έξοδό της μετά από 40 χρόνια λειτουργίας στη χώρα

λίγες ημέρες μετά την γνωστοποίη-ση από την αμερικανική Delta πως από το φθινόπωρο θα διακόψει τα δρομολόγια Ελλάδα – ΗΠΑ.

Σε αντίστοιχη απόφαση έχει κα-ταλήξει και η Continental. Πτήσεις της από την Ασία προς την Αθήνα έχει διακόψει και η THAI Airways, η οποία ήταν στην Ελλάδα επί τρεις και πλέον δεκαετίες ενώ η Gulf Air δεν εκτελεί πια το δρομολόγιο Αθήνα - Μπαχρέιν.

 Η δραματική άνοδος των τιμών των καυσίμων σε συνδυασμό με την πτώση των τουριστικών αφίξεων στην Ελλάδα δε είναι οι μόνες αιτίες που διώχνουν μεγάλες ξένες αερο-πορικές από την χώρα. Το ιδιαίτερα δυσμενές κλίμα στο εξωτερικό για τη χώρα έχει δημιουργήσει ρεύμα απαξίωσης της εγχώριας αγοράς την ώρα που μεγάλες ευρωπαϊκές αεροπορικές καταγραφούν ζημίες δισεκατομμυρίων ευρώ μόνο από το πτητικό τους έργο στην ΕΕ.

 Την ίδια ώρα οι δύο μεγάλες ελληνικές εταιρείες, αν και ακόμα ζημιογόνες, δείχνουν να βρίσκουν σιγά-σιγά το βηματισμό τους αλλά διατυπώνονται εύλογες ανησυχίες για το κατά πόσον θα υπάρξει χώρος και χρόνος για να ανακάμψουν. Aegean Airlines και Olympic Air «ακουμπά-νε» πλέον μόνο σε 5 προορισμούς (Χανιά, Ηράκλειο, Ρόδο Κέρκυρα και Θεσσαλονίκη) όπου όμως ο ανταγω-νισμός είναι σκληρός και έχουν κατά τα άλλα διαφοροποιημένο ρόλο. Η Olympic Air καλύπτει την Ελλάδα και τα Βαλκάνια όπως, πλέον, και το Ισραήλ από όπου παρατηρείται εκρηκτική άνοδος αφίξεων ενώ η Aegean ουσιαστικά επανα-προωθεί

Φεύγουν μεγάλες ξένες αεροπορικές από την Ελλάδα

  

Το πλήγμα για τουρισμό, γόητρο, εργαζομένους, η «μετάλλαξη» του προφίλ των επισκεπτών και το «moratorium» στις αερομαχίες Aegean – Olympic Air

  

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

επενδύσεις

Page 37: The Greek Banker

72 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012

από και προς το εσωτερικό τους επισκέπτες που μεταφέρει από και προς το εξωτερικό.

 Η πρώτη περιόρισε σημαντικά τις ζημίες της το 2011, σε επίπεδα της τάξης των 5 εκ. από 70 εκ. ένα χρόνο πριν και η δεύτερη παρου-σίασε ζημιές ύψους 27,2 εκ. από ζημιές 23,3 εκ. το 2010. 

Oι πωλήσεις της Aegean το 2011 διαμορφώθηκαν στα επίπεδα των 670 εκατ. ευρώ ενώ της Olympic Air στα 250 εκατ. ευρώ περίπου.

 “Singapore, Delta και Continental σταματούν τις πτήσεις γιατί τα αεροσκάφη τους πετούνε πρακτικά άδεια» σημειώνει στο BR παράγοντας της αεροπορικής βιομηχανίας προ-σθέτοντας πως « με τα μεγέθη και τις καταναλώσεις καυσίμων των αε-ροσκαφών που χρησιμοποιούνται είναι αδύνατον να επιτευχθεί κερδοφορία με τα τρέχοντα επίπεδα ζήτησης».

Χαρακτηριστικά της επιβατικής κίνησης στη χώρα είναι τα πρώτα

διαθέσιμα στοιχεία για το 2012.  Οι αφίξεις αλλοδαπών, μη κατοίκων Ελλάδας, υποχώρησαν την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου στην Αθήνα σε σχέση με το αντίστοιχο διάστη-μα του 2011 κατά 15,64% και στην Θεσσαλονίκη κατά 7,68% σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΤΕ και της ΑΙΑ για το αεροδρόμιο της Αθήνας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας για τα υπόλοιπα αεροδρόμια.

Ενδεικτικά αναφέρεται πως στη Ρόδο και την Κω η πτώση έιναι της τάξης του 54,28% και 39,66%

αντίστοιχα. Στη Ζάκυνθο 34,3% και στο Ηράκλειο 14,62%.

Η εξέλιξη αυτή των μεγεθών απο-δίδεται σε μεγάλο βαθμό στην κακή εικόνα της χώρας στο εξωτερικό γενικότερα και τις αλλεπάλληλες διαδηλώσεις και

επεισόδια στο κέντρο ειδικότερα. Οι δύο ελληνικές εταιρείες έχουν

βέβαια να αντιμετωπίσουν και τον ξένο low budget ανταγωνισμό που βρήκε πεδίο δόξης λαμπρό μετά την

απαγόρευση της συγχώνευσής τους από την ΕΕ. Έτσι «η χώρα έχει γίνει πεδίο dumping επισκεπτών από χαμηλού κόστους αεροπορικές, οι οποίες μάλιστα χρησιμοποιούν περιφερειακά "φτηνά" αεροδρόμια με υποδεέστερες υποδομές όπως η Άραξος, τα οποία δεν έχουν τα υψηλά τέλη των άλλων κεντρικών αεροσταθμών» σημειώνει στο BR στέλεχος ελληνικής επιχείρησης τουρισμού.

 Χαρακτηριστικό το γεγονός πως ξένες αεροπορικές εταιρείες charter επιδοτούν τα ταξίδια προς την Ελλάδα προκειμένου να γεμίσουν τα αερο-πλάνα που έχουν δρομολογήσει όπως η γερμανική Condor η οποία προσέφερε πρόσφατα 50 ευρώ μετρητά σε κάθε επιβάτη που θα ταξιδέψει στην Ελλάδα.

Η ποιότητα των επισκεπτών που καταφεύγουν σε αυτού του είδους τις προσφορές μαρτυρά και την στοχο-ποίηση χαμηλότερου εισοδηματικού

επιπέδου επισκεπτών για την πλήρωση των κε-νών τουριστικών κλινών στην χώρα μας. Στην άλλη πλευρά της ζήτησης, αυ-τής των επιχειρηματικών ταξιδιών η κατάσταση είναι αυτονόητα επίσης προβληματική.

 Παρά ταύτα, ορι-σμένες επιχειρήσεις έρχονται στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα η γαλλι-κή αεροπορική εταιρεία

charter Air Mediterranee αναμένεται να μεταφέρει τμήμα των δραστηρι-οτήτων της στην Ελλάδα με στόχο «να μειώσει το κόστος της» αφού τα εργατικά κόστη εδώ είναι πλέον ελκυστικότερα.

 Έτσι οι ξένες αεροπορικές κου-νάνε το μαντήλι στην Ελλάδα , συχνά και λόγω αυξημένων προβλημάτων στις εκτός Ελλάδας επιχειρήσεις τους.

Η γερμανική Lufthansa δρο-μολογεί μαζικές περικοπές προ-σωπικού, έως και 3.500 θέσεις εργασίας, μετά τις μεγάλες ζημίες που ενέγραψε. B

επενδύσεις

ξένες αεροπορικές εταιρείες charter επιδοτούν τα ταξίδια προς την Ελλάδα προκειμένου να γεμίσουν τα αεροπλάνα

Οι δύο ελληνικές εταιρείες έχουν να αντιμετωπίσουν και τον ξένο low budget ανταγωνισμό μετά την απαγόρευση της συγχώνευσής

Page 38: The Greek Banker

74 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 75

Καθώς η κρίση στις ναυλα-γορές συνεχίζει να πιέζει ναύλους και αξίες πλοίων μια, δικαιολογημένη και αναμενόμενη, αλλά σε

κάθε περίπτωση εντυπωσιακή τάση αρχίζει να διαμορφώνεται. Οι πιο ισχυ-ροί επιχειρηματίες της ποντοπόρου με διαθέσιμη ρευστότητα και πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις μπορούν πλέον να επιλέξουν από πολύ ποιοτικό τονάζ συναδέλφων τους που δεν μπόρεσαν να αντέξουν την συνεχή επιδότηση της λειτουργίας των πλοίων τους ή και από τις πολύ χαμηλές τιμές για νεότευκτα που ζητούν πλέον τα ναυπηγεία.

 Οι τελευταίοι, με τις ελληνικές και τις ευρωπαϊκές τράπεζες πρακτικά εκτός αγοράς, αδυνατούν να βρουν χρηματοδοτήσεις ή να αναδιαρθρώ-

Eφοπλιστές δύο ταχυτήτων γεννά η κρίση

 Χρυσές ευκαιρίες για λίγους και κατασχέσεις πλοίων για άλλους

 

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

σουν με ικανοποιητικούς όρους τα δάνεια τους με αποτέλεσμα συχνά την αδυναμία να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες και τα πλοία τους να καταλήγουν σε πλει-στηριασμούς παρά το γεγονός ότι τα ανακτηθέντα ποσά σπανίως καλύπτουν τις απαιτήσεις των τραπεζών.

  Η κρίση δεν χτυπά όμως μόνον τους μικρότερους "που συχνά μπορεί να είναι ιδιαίτερα νοικοκυρεμένοι, να αποφεύγουν το asset play και να δουλεύουν αποσβεσμένα καράβια",

εξηγεί στο BR βετεράνος ναυλομεσί-της και παραπέμπει σε περιπτώσεις εισηγμένων γιγάντων όπως η Eagle Bulk συμφερόντων Σοφοκλή Ζούλα,

η GenMar συμφε-ρόντων του Πέτρου Γεωργιόπουλου ή η NewLead συμφερό-ντων των Ζολώτα, Φιστέ. Η ολοένα και συχνότερη δυσκο-λία πλοιοκτητών όπως οι παραπά-νω, να εισπράξουν δεδουλευμένους ναύλους -που είτε δολίως είτε από αδυναμία οι ναυ-

λωτές καθυστερούν- και η μεγάλη μόχλευση των ισολογισμών τους, τους

φέρνει αντιμέτωπους με μετόχους, αγορές και τράπεζες.

«Η κρίση, και είναι διπλή αυτή η κρίση, γιατί αφορά και τις ναυλαγορές αλλά και τις τράπεζες χωρίζει πάντα την ήρα από το στάρι» σχολίαζε μιλώντας στο BR στο περιθώριο της διεθνούς ναυτιλιακής έκθεσης Ποσειδώνια 2012 υψηλόβαθμο τραπεζικό στέλεχος που ειδικεύεται στην ποντοπόρο.

 «Εφοπλιστές του βεληνεκούς και του εκτοπίσματος του Γιάννη Αγγελικούση, των αδελφών Μαρτίνου, του Γιώργου Προκοπίου ή της Αγγελικής Φράγκου, του Γιώργου Οικονόμου ή του Ευάγγελου Μαρινάκη έχουν τη δυνατότητα να βρουν χρηματοδοτήσεις ακόμα και σε αυτές τις, δύσκολες, ημέρες και να επιλέξουν μεταξύ των καλύτερων ευκαιριών της αγοράς» συμπληρώνει. Θα πρέπει όμως να υπο-γραμμισθεί ότι συχνά παραγνωρίζεται

το γεγονός πως η ελληνική ναυτιλία δεν αφορά μόνον τους μεγάλους, επώνυμους, εισηγμένους ή εξωστρεφείς αλλά και εκατοντάδες μικρό-τερες επιχειρήσεις με πολύ μικρότερα μεγέθη.

  Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών μιλά συχνά για 750 ναυτιλιακές επιχει-ρήσεις διαχείρισης πλοίων που εδρεύουν στην Ελλάδα ενώ πρόσφατη έρευνα της Petrofin απαριθμεί 762 από

αυτές τις επιχειρήσεις εν λειτουργία το 2011 (από 785 πριν μια δεκαετία). Το ενδιαφέρον όμως έιναι ότι 350 εξ αυτών ελέγχουν μόλις ένα ή δύο πλοία. Μόλις 34 ναυτιλιακές έδειξαν στόλους μεγαλύτερους των 25 πλοίων.

 Η τάση, δε, για συρρίκνωση του συνολικού αριθμού έχει ήδη εξακριβω-θεί μαζί με την τάση των πλοιοκτητών για ολοένα και μεγαλύτερα πλοία με μικρότερο όμως τον συνολικό αριθ-μό των πλοίων του στόλου. Το 2011 τα οικονομικά στοιχεία για τον υπό ελληνική σημαία στόλο παρέμειναν αρκετά ικανοποιητικά. Το ελληνικό νηολόγιο αριθμούσε 2.014 πλοία (χωρητικότητας άνω των 100 gt) που ισοδυναμούσαν με 43.397.583 gt. Η

ναυτιλία

Η κρίση, και είναι διπλή αυτή η κρίση, γιατί αφορά και τις ναυλαγορές αλλά και τις τράπεζες χωρίζει πάντα την ήρα από το στάρι

Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών μιλά για 750 ναυτιλιακές επιχειρήσεις διαχείρισης πλοίων που εδρεύουν στην Ελλάδα

Page 39: The Greek Banker

76 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012

ελληνόκτητη ναυτιλία παρέμεινε στην πρώτη θέση διεθνώς. Ειδικότερα, ο ελληνόκτητος στόλος αριθμούσε 3.325 πλοία (μεγαλύτερα των 1.000 gt) με 226,92 εκατομμύρια dwt, αντιπροσωπεύοντας 14,83 % της παγκόσμιας χωρητικότητας σε dwt.

 Το 2011 τα έσο-δα της ελληνικής οικονομίας από την παροχή ναυτιλια-κών υπηρεσιών σε ξένο συνάλλαγμα ανήλθαν σε 14.097 εκ. ευρώ συγκρι-νόμενα με 15.418 εκ. ευρώ το 2010, δηλαδή, μείωση της τάξης του 8,57%. «Παρά τη δυσμε-νή διεθνή οικονομική συγκυρία, οι προοπτικές είναι συγκρατημένα αισιόδοξες λόγω της συνεχιζόμενης αύξησης του ελληνόκτητου στόλου σε χωρητικότητα» αναφέρει στην ετήσια έκθεση της η ΕΕΕ.

 

Μεγάλο μέρος του παραπάνω συναλλάγματος όμως προέρχεται από πολλές εξ αυτών των μικρότερων εταιρειών. Και αυτές απουσία πιστω-τικών γραμμών δεν έχουν καμία άλλη επιλογή παρά να προσπαθήσουν να επιβιώσουν με κάθε δυνατό μέσο και

εάν αποτύχουν να χάσουν τα περιου-σιακά τους στοιχεία και να βγουν εκτός παιχνιδιού στερώ-ντας, βέβαια, και την οικονομία από τα σχετικά έσοδα.

 Έτσι η διπλή κρί-ση, τραπεζών και ναυλαγορών, γεννά εφοπλιστές δύο τα-χυτήτων. Η έκβαση

όμως του στοιχήματος εκείνων που φιλοδοξούν να παραμείνουν στην πρώτη κατηγορία δεν είναι σε καμιά περίπτωση προκαθορισμένο. Η ανά-καμψη του παγκόσμιου εμπορίου, ακρογωνιαίος λίθος των θαλασσίων μεταφορών- ενδέχεται αν καθυστε-

ρήσει -περσότερο από όσο πολλοί από τους αγοραστές ποντοπόρων των τελευταίων λίγων μηνών εκτιμούν- να επιβαρύνει σημαντικά ακόμα και τους ισχυρότερους

 Είναι χαρακτηριστικό ότι σε εκ-δήλωση που έγινε στην Αθήνα στο περιθώριο των Ποσειδωνίων ένας από τους πλέον συχνά χρηματοδο-τούμενος από τις διεθνείς κεφα-λαιαγορές εφοπλιστής, ο Γιώργος Οικονόμου δήλωσε πως από εδώ και στο εξής θα χρειαστεί κανείς να χρησιμοποιήσεις ποικίλες μορφές χρηματοδοτήσεων καθώς θα έιναι δύσκολο να αντληθούν μετρητά με συμβατικούς τρόπους.

Οι μικρότεροι εφοπλιστές σύμ-φωνα με financier που συμμετείχαν στο forum θα έχουν πρόβλημα να αντλήσουν χρήματα τόσο από τα χρηματιστήρια όσο και από τις ομολο-γιακές αγορές. Η αγγελική Φράγκου στην ίδια αίθουσα ξεκαθάρισε πως καθοριστικής σημασίας θα έιναι πλέον οι υγιείς ισολογισμοί και η ύπαρξη επαρκούς ρευστότητας.B

 

ναυτιλία

Οι μικρότεροι εφοπλιστές θα έχουν πρόβλημα να αντλήσουν χρήματα από τα χρηματιστήρια και από ομολογιακές αγορές

Page 40: The Greek Banker

78 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 79

Το ηθικό- αλλά κυρίως πρακτικό- δίλημμα που αντιμετώπιζαν, πολλές δεκαετίες τώρα, οι ηγε-σίες των αθλητικών ομο-

σπονδιών είχε να κάνει με τον δίκαιο καταμερισμό των πολλών χρημάτων που λάμβαναν ποικιλοτρόπως στα ταμεία τους. Χωρίς να περιμένουν πως θα ξημερώσει κάποτε η μέρα που θα τις έφερνε αντιμέτωπες με το ζήτημα της επιβίωσης.

Καθώς η μπάλα κάθε ομαδικού αθλήματος όπως και τα σημαντικά ρεκόρ στα ατομικά, υπο-στηρίζονταν οικο-νομικά από πολλές και διαφορετικές χορηγικές παραμέ-τρους, οι οποίες δεν υπάρχουν σήμερα.

Από τα δεδο-μένα χρήματα του δημοσίου (ΟΠΑΠ, ΓΓΑ), αλλά και από τις μεγάλες εταιρίες που αποφάσιζαν να επενδύσουν με γενναιόδωρη διάθεση στα σπορ, τα οποία προκαλούν στον κόσμο το αίσθημα της χαράς λόγω του αθλητι-κού αποτελέσματος προσφέροντας μεγάλη προβολή, τα αθλητικά ταμεία ποτέ δεν ήταν άδεια.

Στην εποχή της κρίσης όμως ο αθλητισμός βρέθηκε στη «μαύρη» πλευρά του ποταμού, υποφέροντας από το καλημέρα της νέας εποχής. Η οποία ορίζεται, για κάθε εμπλεκόμενο σε αυτόν (αθλητές, προπονητές, παράγοντες), ως εξαιρετικά δύσκολη μέχρι και τραγική! Ακόμα και για τους εκπροσώπους των δημοφιλέστερων αθλημάτων, όπως του ποδοσφαίρου και του μπάσκετ. Που καλούνται να αντεπεξέλθουν, βιώνοντας τις πιο δραματικές εκπτώσεις που αντιμε-τώπισαν ποτέ (ανεξαρτήτως των επιτυχιών που κάποτε κρατούσαν ως διαπραγματευτικό χαρτί στα χέρια τους) και αναπόφευκτα έχουν οδη-γήσει σε αλλαγή φιλοσοφίας, στην προετοιμασία της κάθε αγωνιστικής περιόδου.

Οι δεδομένοι πόροι δεν υπάρ-χουν πια, ή εξακολουθούν να υφί-στανται με δραματικές μειώσεις. Όπως συμβαίνει άλλωστε για τον Ελληνικό αθλητισμό στο σύνολό του, με χαρακτηριστικότερο πα-ράδειγμα τα χρήματα του ΟΠΑΠ. Τα οποία αποτελούσαν (δεκαετίες τώρα) τον βασικό «αιμοδότη» κάθε αθλητικής δραστηριότητας (περισ-σότερο εκείνων που έφεραν τον τίτλο «ερασιτεχνική»).

Ο οργανισμός είναι ο μοναδικός συνεπής μεγάλος υποστηρικτής ακό-μα και των εμπορι-κών πρωταθλημά-των, όπως αυτού της Superleague. Όταν λοιπόν τον περασμένο Μάρτιο ανακοινώθηκε η μείωση προς τις ομάδες του συνε-ταιρισμού 20%-30% οι άνθρωποι του ποδοσφαίρου

ένιωσαν πως καταστρέφονται. Γιατί διαπίστωσαν ότι θα έπρεπε να υπολογίζουν ξαφνικά ένα πό-σο μόλις 60.000 ευρώ το χρόνο! Απίστευτα περιορισμένο σε σχέση με τις ανάγκες που δημιουργήθηκαν από την ίδρυση της Λίγκας και μετά. Οι οποίες επέβαλλαν απίστευτα ποσά, ως αυτονόητες παροχές για τις ομάδες. Όπως συνέβη στο πρω-τάθλημα της περιόδου 2008/09 που τότε είχε εισπράξει από τον ΟΠΑΠ το... φυσιολογικό για την εποχή ποσό των 17.600.000 ευρώ! Την τελευταία σανίδα σωτηρίας, εκτός του οργανισμού, πλέον αποτελούν τα κονδύλια από τις τράπεζες, που υποστηρίζουν με συνέπεια σε εθνικό επίπεδο ποδόσφαιρο και μπάσκετ.

ΠΕιραιωΣ- όΠαΠ ΣτΗν ΕθνικΗΗ Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου

απέφυγε και αποφεύγει ακόμα τις μεγάλες περιπέτειες, καθώς η τρίτη συνεχόμενη συμμετοχή της σε Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα, έδωσε τη δυνατότητα στην ποδοσφαιρική

επενδύσεις

Ρεκόρ χωρίς λεφτά!Οι δραματικές μειώσεις των χορηγιών, ισοπεδώνουν τον Ελληνικό αθλητισμό.

Του Αντώνη Κατσαρού

Στην εποχή της κρίσης όμως ο αθλητισμός βρέθηκε στη «μαύρη» πλευρά του ποταμού, υποφέροντας από την πρώτη μέρα

Page 41: The Greek Banker

80 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012 IOYNIOΣ 2012 I ΤHE GREEK BANKER I 81

Το νέο τραγικό κεφάλαιο των πιο «μικρών» αθλημάτων ζει πρωτόγνωρες στιγμές, με τους

ανθρώπους τους να σκέφτονται διαρ-κώς την αναστολή πρωταθλημάτων, αλλά και των δραστηριοτήτων των Εθνικών τους ομάδων.

Στο βόλεϊ, εικοσιένα χρόνια μετά την είσοδο του αμειβόμενου πρωταθλητισμού στα παρκέ και τα συσσωρευμένα χρέη των ομάδων προς τους παίκτες να έχουν αγγίξει το αστρονομικό ποσό μεγέθους 4.500.000 ευρώ, οι παράγοντες του αθλήματος (που άρ-γησαν πολύ ν’ αντιληφθούν το αυτο-νόητο) βρίσκονται σε απόγνωση! Η παρουσία ισχυρών επιχειρηματιών, που έφτασε να βγάζει από την τσέπη ακόμη και 500.000 ευρώ για την αμοιβή ενός παίκτη, πόσο που είναι πλέον πιο μεγάλο και από το μπάτζετ του Ολυμπιακού, προκάλεσαν την έκρηξη της φούσκας.

Οι ετήσιες αποδοχές των αθλη-τών του βόλεϊ κινούνται πλέον στα ποσά των 15.000 ευρώ, ενώ πριν

λίγα χρόνια ήταν 40.000 ευρώ. Ταυτόχρονα η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού «έκοψε» τα δικά της 100.000 ευρώ του αθλή-ματος, όπως έχει κάνει και με τα άλλα σπορ.

Ίδια η λογική και στο άθλημα με τις περισσότερες επιτυχίες σε Εθνικό επίπεδο. Την υδατοσφαίριση. Με την ομοσπονδία να περιμένει στα ταμεία της χρήματα σχεδόν δύο χρόνια από

τη ΓΓΑ και τους αθλητές, αλλά και τις αθλήτριες που κατέκτησαν την κορυφή του κόσμου και τη δεύτε-

ρη θέση της Ευρώπης σε έξι μήνες (Ιούλιος 2011- Ιανουάριος 2012) να δανείζονται τον απαραίτητο εξοπλισμό για το ταξίδι τους και τους αγώνες!

Στο πρωτάθλημα της Α1 των αν-δρών, η πλειοψηφία των αθλητών δεν παίρνει χρήματα, ενώ υπάρχουν απει-

ροελάχιστες εξαι-ρέσεις, όπως του Ναυτικού Ομίλου Βουλιαγμένης, που πληρώνει παίκτες και προπονητή κανονικά, αλλά και του Ναυτικού Ομίλου Χίου, που στο πρόσωπο του Παναγιώτη Παππή, βρήκε την ευκαιρία να πρωταγωνιστή-

σει. Χωρίς τη συμπαράσταση ωστόσο των μεγάλων οικονομικών παραγό-ντων του νησιού (Τσάκος, Παληός, Χανδρής, Βενιάμης) ο αιμοδότης της ομάδας πόλο του νησιού σκέφτηκε να αποχωρήσει. Στα τρία χρόνια της οικονομικής υποστήριξης –Παππή ο ΝΟΧ κατάφερε με ένα μπάτζετ εξαιρετικά μεγάλο για το άθλημα, να κινηθεί σε ποσά που ξεπέρασαν τις 150.000 ευρώ.

Όσο για την πρωταθλήτρια Βουλιαγμένη, η πορεία της ανδρικής ομάδας που κατέκτησε τελικά το πρωτάθλημα βρήκε υποστηρικτή στα μέσα της σεζόν το outlet MacArthur Glenn, μ ένα ποσό μικρότερο των 50.000 ευρώ!

Στις μικρότερου προϋπολογι-σμού ομάδες, ανεξαρτήτως του μεγέθους του συλλόγου όπως ο Παναθηναϊκός, συναισθηματικά δεμένοι επιχειρηματίες υποστήριξαν αυτόκλητα την ανάγκες τους.

Όπως ο Αχιλλέας Μακρόπουλος το πόλο των «πρασίνων», αλλά και γνωστός από το ποδόσφαιρο εφο-πλιστής, την παρουσία του Γιώργου Αφρουδάκη στην ομάδα. B

ομοσπονδία να «ψαρέψει χορηγίες» δυσανάλογου μεγέθους για αυτή την εποχή. Η ΕΠΟ υποστηρίζεται έτσι κι αλλιώς από τον ΟΠΑΠ.

Η νέα συμφωνία «τρέχει» από τις 3 Ιουνίου. Λίγες στιγμές πριν φύγει η αποστολή της Εθνικής για το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα, μπήκαν οι υπογραφές, με τη νέα σύμβαση να δεσμεύει τις δύο πλευρές έως και το παγκόσμιο κύπελλο του 2014.Με τον οργανισμό να γίνεται ο «Εθνικός χορηγός» αντί ποσού που ξεπερνάει ελάχιστα τα 2.000.000 ευρώ το χρόνο. Ποσό απολύτως αναγκαίο τέτοιες μέρες, αλλά όχι επαρκές.

Κατά συνέπεια χωρίς τη συμπα-ράσταση και άλλων υποστηρικτών, ήταν αδύνατον να πορευτεί στις υποχρεώσεις της η Εθνική για την τελική φάση του Euro και την προ-ετοιμασία των αγώνων της προ-κριματικής φάσης του επόμενου παγκοσμίου κυπέλλου του 2014.

Η συμφωνία με την Τράπεζα Πειραιώς ως «μέγας χορηγός», που ισχύει από το Μάϊο του 2008 (ανα-νεώνοντας τότε την ήδη υπάρχουσα

συνεργασία τετραετούς βάσης), ανταποκρίθηκε στα δεδομένα των αναγκών της ΕΠΟ. Από το Euro 2008 έως και την εφετινή διοργάνωση η Τράπεζα Πειραιώς υποστηρίζει με 3.000.000 - 5.000.000 ευρώ την ποδοσφαιρι-κή ομοσπονδία. Η Vodafone ως «χρυσός χορηγός» και οι AMSTEL - adidas (με τον πιο μεγάλο τζίρο από τις εταιρίες αθλητικής ένδυ-σης στην Ελλάδα) ως χορηγοί, συ-μπληρώνουν το μπάτζετ. Η ελάχι-στη συμβολή, για αυτούς που επιθυ-μούν να λάβουν χαρακτήρα απλού υποστηρικτή, είναι οι 400.000 ευρώ.

EurobAnK Στό μΠαΣκΕτΤο μπάσκετ, όπως και το ποδό-

σφαιρο, βασίζεται σε τράπεζα. Η πορτοκαλί μπάλα ζει από τη Eurobank! Τον Αύγουστο του 2010 ανακοινώ-

θηκε η ανανέωση της συνεργασί-ας της τράπεζας με την Ελληνική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης για τέσσερα χρόνια.

Υπογράφοντας τη μακροβιότε-ρη χορηγική σχέση στον Ελληνικό

αθλητισμό, καθώς η τράπεζα υποστήρι-ξε την προηγούμενη δεκαετία την αναγέν-νηση του αθλήματος. Η συμφωνία με τη Eurobank αποφέ-ρει στην ομοσπονδία για όλες τις Εθνικές ομάδες 2.000.000 ευρώ κατ’ έτος, για τις χρονιές 2011, 2012, 2013 και 2014. Το

ποσό δεν επιμερίζεται ισομερώς από τη διοίκηση της ομοσπονδίας, η οποία πάντοτε φροντίζει να υπο-στηρίζονται οπωσδήποτε οι εθνικές ομάδες όλων των ηλικιών.

τα Πόλλα λΕΦτα τΗΣ τΗλΕόραΣΗΣΚαθοριστική ήταν η συμβολή και

της τηλεόρασης στα αθλητικά τις

δύο προηγούμενες δεκαετίες. Τα εκατομμύρια της οποίας καθιστούσαν βιώσιμο οποιοδήποτε οικονομικά υπερβατικό σχέδιο, ανεξαρτήτως του μεγέθους των προϋπολογισμών μεγάλων και μικρότερου βεληνε-κούς ομάδων.

Στο ποδόσφαιρο τα τηλεοπτικά συμβόλαια έφτασαν κάποτε σε δυ-σθεώρητα ύψη, με την έκρηξη να καθρεφτίζεται στην παρουσία του ALPHA DIGITAL, με 61.300.000 ευρώ ως αντίτιμο του πρωταθλήματος!

Ενώ η συνέχεια έβαλε από το 2006 στο παιχνίδι και τη δημόσια τηλεόραση, η οποία κινήθηκε σε διαφορετική λογική από την κεντρική διαχείριση της NOVA.

Αποδίδοντας σε Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό μεμονωμένα 7.000.000 και 5.000.000 ευρώ αντίστοιχα, ενώ το κόστος της συνδρομητικής πλατ-φόρμας για τις υπόλοιπές ομάδες (πλην του Άρη, του Αστέρα Τρίπολης και της Ξάνθης που επίσης ήταν στην ΕΡΤ), βρισκόταν περίπου στα 16-20 εκατ. Η είσοδος και του ALPHA στο παιχνίδι το 2007, έστειλε το συνολικό ποσό στα 31,200.000 ευρώ και το ανέβασε το 2009 στα 53.000.000 με συμμετοχή πάντοτε της NOVA και της ΕΡΤ. Στις μέρες μας οι σχέσεις της Superleague με την τηλεόραση δεν διανύουν την καλύτερη περίοδο.

Στο πρωτάθλημα μπάσκετ, η συμ-φωνία της ΕΡΤ με τον ΕΣΑΚΕ κρατούσε τις περισσότερες ομάδες στη ζωή, με τάξη μεγέθους τις 200.000 ευρώ μ.ο., τα οποία πάντως τους όφειλε για διάστημα που άγγιζε σχεδόν τον ένα χρόνο.

Με αποτέλεσμα να μην μπο-ρούν –εκτός των «αιωνίων» να διεκπεραιώσουν ούτε τα στοιχει-ώδη. Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός κυμαίνονταν στα 2-3 εκατ., ενώ για τα αγωνίσματα του στίβου ο ΣΕΓΑΣ, με συμφωνίες των 250.000 ευρώ ετησίως, εξασφάλιζε -στις καλές - εποχές τις μεταδόσεις όλων των εσωτερικών διοργανώσεων σε πα-νελλαδική εμβέλεια, προϋπόθεση η οποία του παρείχε πλείστους χο-ρηγούς. B

επενδύσεις

Η συμφωνία με τη Eurobank αποφέρει στην ομοσπονδία για όλες τις Εθνικές ομάδες 2.000.000 ευρώ κατ’ έτος μέχρι το 2014.

Η κρίση των media ακύρωσε τα περισσότερα σχέδια ομοσπονδιών και ομάδων για συμβόλαια με την τηλεόραση.

Ο... ξαφνικός θάνατος των «μικρών» αθλημάτων

Χωρίς τη συμπαράσταση και άλλων ήταν αδύνατον να πορευτεί η Εθνική Ομάδα για την τελική φάση του Euro

Σε τραγικές στιγμές βρίσκονται πλεόν τα μικρότερα αθλήματα καθώς υπάρχουν σκέψειςγια αναστολήπρωταθλημάτων

Page 42: The Greek Banker

82 I ΤHE GREEK BANKER I IOYNIOΣ 2012

Μετά από τρεις και πλέον μήνες προεκλογικής περιόδου και ύστερα από

δύο εκλογικές αναμετρήσεις οι εκλογές, επιτέλους, ολοκληρώθη-καν. Τα προβλήματα στο διάστημα αυτό, όμως, μεγάλωσαν και μόνο στην αγορά εργασίας προστέθηκαν περίπου 50 χιλιάδες νέοι άνεργοι.Το δίλημμα ευρώ ή δραχμή απα-ντήθηκε για άλλη μια φορά, με τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων να κλίνουν προς το ενιαίο νόμισμα. Στο δίλημμα, καταγγελία ή αναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου η ψήφος μοιράστηκε. Περίπου το 55% των Ελλήνων ψήφισαν για αναδιαπραγμάτευση με το 45% να ψηφίζει καταγγελία.

Τα ποσοστά αυτά είναι τόσο κοντά που μπορούν πολύ εύκολα να εξισωθούν ή και να ανατραπούν προς τη θέση της καταγγελίας. Αυτό, ιδιαίτερα αν η αναδιαπραγμάτευση μείνει στα λόγια και δεν πάρει ποτέ σάρκα και οστά.

Η φαινομενικά αδιάλλακτη θέση της Γερμανίας θα αποτε-λέσει το μεγαλύτερο πρόβλημα στην όποια προσπάθεια αναδι-απραγμάτευσης. Η σκληρή Γερμανική Κεντρική Τράπεζα και το λόμπι της δεν επι-θυμούν να γίνει καμία απολύτως υποχώρη-ση προς την Ελλάδα ενώ με το 80% των Γερμανών πολιτών να θέλουν τη χώρα έξω απ΄ το ευρώ φαίνεται πολύ δελεαστικό, πολιτικά, για τη Μέρκελ να διατηρήσει τη σκληρή της στάση παρά τις πιέσεις που

Οι κρίσιμες 45 επόμενες μέρεςδέχεται διεθνώς για το αντίθετο.

Όλα αυτά ήταν γνωστά κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρα-τείας και δεν εμπόδισαν κάποια από τα κόμματα να στηρίξουν την εκλογή τους υποσχόμενα την ανα-διαπραγμάτευση του Μνημονίου. Μέχρι στιγμής, όμως, είναι μόνο ο πρόεδρος ενός, πρώην μεγάλου κόμματος, που έχει δώσει ένα σχετικά σαφές και στα πλαίσια του ρεαλισμού δείγμα γραφής ως προς το πώς αντιλαμβάνε-ται την αναδια-πραγμάτευση, έχοντας φρο-ντίσει να λάβει μία, μικρή, έστω στήριξη από τους Ολλάντ και Μόντι στις απόψεις του αλλά όχι και απ’ τη Μέρκελ. Κανένας, ωστόσο, δεν έχει χαράξει τις κόκκινες γραμμές πέρα απ’ τις οποίες θα θεωρήσει πως το Μνημόνιο δε μπορεί να

εφαρμοστεί.Η Ελλάδα έχει

ένα περιθώριο πε-ρίπου 45 ημερών για να ολοκληρώσει και να φέρει σε πέρας την πιο σκληρή και απαραίτητη για την επιβίωση της δια-πραγμάτευση στη μοντέρνα ιστορία της. Ο χρόνος κυλά αντιστρόφως ανά-λογα των ταμειακών

της διαθεσίμων.Τα κόμματα που φιλοδοξούν να

κυβερνήσουν πρέπει να θέσουν ως προτεραιότητα τους τη συμφωνία σε μία εθνική πρόταση αναδιαπραγ-

μάτευσης, η οποία δεν πρέπει να προκύψει από τις επιθυμίες, τα συμφέροντα ή τους φόβους τους αλλά από τις πραγματικές ανάγκες και αντοχές της χώρας και τις νέες διεθνείς και ευρωπαϊκές ισορροπίες. Η αναζήτηση συμμαχιών πρέπει να ολοκληρωθεί με ταχύτατες διαδι-κασίες και να βοηθήσει στην ορι-

στικοποίηση της πρότασης αναδιαπραγμάτευσης.

Αν η νέα κυβέρνηση κάνει το λάθος να προ-σπαθήσει να σπρώξει το πρόβλημα λίγο πιο πέρα χρονικά υπαναχωρώντας από τις προεκλογικές υπο-σχέσεις, υποχωρώντας αμαχητί στις γερμανικές, τις ολλανδικές, τις φιν-λανδικές και άλλες πιέ-σεις και επιτρέποντας η

περιβόητη αναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου να εκφυλιστεί σε μία απλή επιμήκυνση του με την προσθήκη αναπτυξιακών μέτρων λάιτ, τότε μέσα σε λίγους μήνες είναι πιθανό από τη μία η ίδια να μην υπάρχει και από την άλλη να έχει, τελικά, χάσει την τελευταία, ίσως, ευκαιρία να αλλάξει πορεία η χώρα.

Η καταστροφή που έχει υποστεί η Ελλάδα από τις πολιτικές δεκαε-τιών που πολλαπλασιάστηκαν σε αρνητική ισχύ και μετατράπηκαν σε πυρηνική βόμβα εξαιτίας των επιλογών Παπανδρέου είναι άνευ προηγουμένου. Είτε θα καταφέρει η νέα κυβέρνηση να κάνει μία ουσι-αστική αναδιαπραγμάτευση μέσα στις επόμενες 45 ημέρες εκπονώντας ένα εθνικό σχέδιο είτε το ευρώ μπορεί να ξαναρχίσει να ετοιμάζει τις βαλίτσες του καθώς μόνο με θαύμα θα πετύχει το Μνημόνιο με την τρέχουσα δομή του. B

τελευταία

αν η νέα κυβέρνηση κάνει το λάθος να προσπαθήσει να σπρώξει το πρόβλημα λίγο πιο πέρα χρονικάθα χάσει άμεσα

Αυτόν τον μήνα το υστερόγραφο

υπογράφει ο Πάνος Παναγιώτου

Page 43: The Greek Banker