Төмсөг мушгирах/ Testicular torsion /

Бэлтгэсэн : АУС-426 хэсгийн оюутан Б.Наранчимэг

Ж.УуганбатГ.Баярмаа

• Torsion – мушгиралт нь хэд хэдэн янз байдаг .

1.Төмсөгний нэмэлт нахиа / үлдэц / мушгирах / Torsion of the appendix testis /

2.Төмсөг мушгирах / үр дамжуулах суваг /Testicular torsion, spermatic cord torsion/

3.Төмсөгний хэтийн нэмэлт нахиа/ үлдэц/ мушгирах/Torsion of the appendix epididymis /

Төмсөг мушгиралт нь насанд хүрэгчдээс илүүтэйгээр хөвгүүдийн дунд түгээмэл тохиолдох ба төмсөг мушгиралт нь бэлгийн хөгжил гүйцсэн эрэгтэйчүүдийн дөнгөж 20 орчим хувьд тохиолддог байна.

• Гэсэн хэдий ч эдгээр тохиолдолд төмсөгийг хэвийн хадгалж үлдэхийн тулд түргэн шуурхай оношилж, яаралтай тусламж үзүүлэх шаардлагатай .

Ангилал

I. Явцаар нь :

• Цочмог

• Цочмогдуу

• Архаг

II. Анатоми /бүтэц/

• Intravaginalis

• Exrtavaginalis

Intravaginal torsion :

-хонхны хэлний гажигтай

-үр дамжуулах суваг мушгирсан

-ойролцоогоор 4 цагийн дараагаар төмсөг цусан хангамжийн дутагдалд орж , гэмтэх аюултай

-яаралтай мэс засал хийгдэх шаардлагатай

Эрсдэлт хүчин зүйлс

• Гэмтэл / 50% нь унтаж байх үед /

• Крипторхизм

• Хонхны хэлний гажиг

• Үр дамжуулах суваг, tunica vaginalis—н хөгжлийн гажиг

Tunica vaginlis нь төмсөг, түүний дайврыг бүхэлд бүрхэлгүйгээр хуйхнагийн ар ханатай нийлж холбогддог.

• Харин Bell-clapper * хонхны хэлний гажгийн үед Tunica vaginalis нь төмсөг, төмсөгний дайвар, үр дамжуулах сувгийн зарим хэсгийг бүхэлд нь хучсан байх бөгөөд энэ нь төмсөг мушгирах эрсдэлд хүргэдэг.

• Өвчин эхэлмэгц хуухнагт гэнэт хүчтэй өвдөлт өгнө

• Зарим тохиолдолд өвдөлт аажим мэдрэгдэж болно

• Өвчтөнүүдийн ихэнх нь өмнө нь үе үе хуйхнаг маш хүчтэй өвдөж, хавддаг байсан гэсэн өгүүлэмжтэй байдаг.

• Цочмог үед дотор муухайрч, бөөлжих тохиолдол хавсарч болно

• Хэвлийн доод хэсгийн 2 талаар өвдөх

• Шээс хаагдах гэх мэт давсагны эмгэгийн үеийн зовиурууд илрэхгүй.

• Cremaster reflex байхгүй байх

• Хэдэн цагийн дараагаар цочмог гидроцеле, хуухнагийн усан хаван үүсч эрхтний шинж төрх устсан байдаг

• Допплер – ЭХО мэдрэг чанар өндөртэй, оношлогоо 98%-ийн баталгаатай шинжилгээ юм.

• Оношлогоо хэдийгээр эргэлзээтэй байсан ч ,хагалгаа хийж шинжлэхийг хойшлуулж болохгүй.

Хэвийн Мушгирсан

• Хэрвээ үр дамжуулах сувгийн мушгирал тодорхойлогдвол хуухнагийн давхацсан хэсгийн хагасыг авна.

Intra – vaginal testicular torsion

Extravaginal torsion :

• Нярай tunica vaginalis хэвийн / хонхны хэлний гажиггүй/ үед төмсөг, түүний дайвар, үр дамжуулах суваг амархан эргэж , мушгирсан төрөлхийн гажигтай төрөх. /хөдлөмтгий/

Extra-vaginal testicular torsion

Хэвийн судасжилт Мушгиралт эрт үедээ

/эхоойлт бага, гетероген/

Мушгиралтын үр дүн, / эхо-ойлт их, геморагги, үрэвсэл/

Extra

Intra

Mesorchium

Appendix

Appendix torsion• Төмсөгний нахиа /Мюллерийн сувгийн

үлдэц/• Төмсөгний дайврын нахиа /Wolffian-ы

үлдэц/ - үүд нь мушгирах хандлагатай байдаг.

• хуухнагт эвгүй оргих гэх мэт далд , үл мэдгээс эхлээд Intra-vaginal мушгиралт шиг огцом гэнэт, хүчтэй өвдөх зовиуруудаар илэрч болдог.

• Өөрөөр Шинж тэмдэг нь маш хувирамтгай.

• Төмсөг , түүний дайврын дээд хэсэгт /туйл/ эмзэг зөөлөн зүйл байрлана

• Тэмтрэгдэж болно

• Cremaster reflex хэвийн илэрнэ

• Ийм тохиолдлуудад үрэвслийн шинж тэмдэг түгээмэл илэрнэ

• Хуухнаг хавантай, улайсан

• Допплер-ЭХО шинжилгээгээр төмсөг, түүний дайврын дээд хэсгээр халууныг /Hyperemia/илрүүлж болно.

• Эмнэлзүй , багажийн шинжилгээгээр онош батлагдсан үед мэс заслын бус аргаар шийдвэрлэх боломжтой.

• Шаардлагатай тохиолдолд хөдөлгөөнийг хязгаарлаж, дааврын бус үрэвслийн эмийг зөвлөнө.

Appendage torsion

Анхаарал тавьсанд баярлалаа