TAT 2/2014

ส�ำนกงำนกองทนสนบสนนกำรวจย(สกว.)เปนหนวยงำนหนงในเครอขำยองคกรบรหำรกำรวจยแหงชำต(คอบช.)ซงมหนำทในกำร

บรหำรจดกำรทนวจยดำนกำรบรหำรจดกำรกำรทองเทยวไดเลงเหนควำมส�ำคญของกำรพฒนำงำนวจยเพอใหสำมำรถขบเคลอนนโยบำย

ในกำรพฒนำกำรทองเทยวของประเทศในประเดนตำงๆอำทกำรรองรบกำรรวมกลมประชำคมอำเซยนกำรเสรมสรำงศกยภำพของชมชน

กำรคนหำ/พฒนำผลตภณฑทำงกำรทองเทยวใหมๆ เปนตนและไกลไปกวำนนสกว.ไดมองเหนถงควำมจ�ำเปนในกำรน�ำขอคนพบ/

ผลจำกกำรวจยไปเชอมตอกบภำคนโยบำยพรอมๆไปกบกำรใชประโยชนในเชงเศรษฐกจในขณะนมชดโครงกำรวจยหลำยชดทได

ด�ำเนนกำรไปแลวและบำงชดมผลกำรศกษำ/ขอคนพบทคอนขำงสมบรณหรอสำมำรถน�ำเสนอตอหนวยงำนทเกยวของและสำธำรณชนได

โดยในTAT Tourism Journalฉบบไตรมำส2/2557จะหยบยกผลงำนวจยทมควำมโดดเดนไดแกกำรยกระดบควำมปลอดภยในกำร

ทองเทยวของชำวตำงชำตตำมมำตรฐำนสำกลดงน

องคกร Make Road Safe ไดศกษาการเสยชวตของนกทองเทยว

อเมรกนในตางประเทศจากอบตเหตทางถนน พบวาการเสยชวต

ดงกลาวในประเทศไทยมากเปนอนดบสอง จงมความจ�าเปน

อยางมากทจะตองเพมมาตรฐานความปลอดภยดานการทองเทยว

เพอรองรบนกทองเทยวชาวตางชาตไดอยางมประสทธภาพ

ขอบเขตการวจยครอบคลมเรอง (1) การพฒนาแผนททระบ

จดอนตรายเพอการทองเทยวทางถนนทปลอดภย (2) การยกระดบ

ความปลอดภยในการทองเทยวของชาวตางชาตตามมาตรฐาน

สากลดวยการศกษาดานพฤตกรรมและความพงพอใจ (3) การ

ศกษาระบบทเออตอความปลอดภยเพอการทองเทยวทางถนน

อยางยงยน และ (4) การศกษาเพอยกระดบคณภาพการชวยเหลอ

และดแลรกษานกทองเทยวชาวตางชาตหลงประสบอบตเหต

ผลผลตของการวจยไดจดท�าแผนทความเสยงทางถนนของ

ประเทศ ซงสามารถบงบอกจดเสยงและจดล�าดบความเสยงในแตละ

จดได ซงขอมลดงกลาว มความส�าคญอยางมากในการก�าหนด

แนวทางในการเพมความปลอดภยใหแกนกทองเทยว อยางไรกตาม

สงทเปนปจจยทควบคมไดยากคอ ปจจยในดานของตวนกทองเทยว

เอง ไมวาจะเปนการเตรยมความพรอม/ศกษาขอมลกอนการ

ทองเทยว และพฤตกรรมของนกทองเทยวซงอาจถกก�าหนดโดย

มาตรฐานการเคารพกฎหมายในประเทศของนกทองเทยว

ปญหาทคนพบจากการวจย พบวา ยงมปญหาอยในหลาย ๆ ดาน

โดย 1) ดานการขนสง พบวา ผ ใหบรการดานการขนสงขาดทกษะ

ทางภาษาทจะสอสารกบนกทองเทยวตางชาต ยานพาหนะ

ยงไมเพยงพอ ปญหาความช�ารดทรดโทรมของถนนหนทาง ฯลฯ

2) ดานการจดการ พบวา ขาดระบบจดเกบขอมลสถตการเกด

อบตเหตของนกทองเทยวชาวตางชาตทดพอ มอปสรรคดานการ

สอสารของบคลากรในการเยยวยารกษานกทองเทยว ขาดแคลน

บคลากร เครองมอ และอปกรณในการรกษาพยาบาลนกทองเทยว

3) ดานโครงสรางพนฐาน พบวา นกทองเทยวไมสามารถสอสาร

และเขาใจกฎหมายและระเบยบทเกยวของ ท�าใหไมทราบสทธและ

หนาทของตนในเรองการฟองรองและการเอาประกนภย นอกจากน

กระบวนการทางกฎหมายหลงจากเกดอบตเหตยงมความลาชา

และไมตอเนอง

บรรณาธการยวดนรตนตระกล ผอ�ำนวยกำรกองวจยกำรตลำด

กองบรรณาธการออยทพยนธยำนนท ผอ�ำนวยกำรกองประชำสมพนธในประเทศวไลลกษณนอยพยคฆ ผอ�ำนวยกำรกองตดตำมและประเมนผลฐำปนยเกยรตไพบลย ผอ�ำนวยกำรกลมสำรสนเทศกำรตลำดจรญชนในธรรม ผอ�ำนวยกำรกลมฐำนขอมลกำรตลำดบษกรพรหมมำโนช ผอ�ำนวยกำรกองเผยแพรควำมรดำนกำรทองเทยวโศรยำหอมชน หวหนำงำนวชำกำรณฏฐรำอ�ำพลพรรณ พนกงำนวำงแผนสจตรำแยมงำมเหลอ พนกงำนบนทกขอมล

เจาของกำรทองเทยวแหงประเทศไทย

คณะทปรกษาธวชชยอรญญก ผวำกำรกำรทองเทยวแหงประเทศไทยจฑำพรเรงรณอำษำ รองผวำกำรดำนตลำดยโรปแอฟรกำ ตะวนออกกลำงและอเมรกำ รกษำกำรรองผวำกำรดำนตลำดในประเทศสวรรณชยฤทธรกษ ทปรกษำระดบ10วไลวรรณทวชศร รองผวำกำรดำนสนคำและธรกจทองเทยวอภชำตอนทรพงษพนธ รองผวำกำรดำนนโยบำยและแผนพงศธรเกษส�ำล รองผวำกำรดำนตลำดอำเซยนเอเชยใตและแปซฟกใตศกรยสทธวนช รองผวำกำรดำนสอสำรกำรตลำดสมรกค�ำพทธ รองผวำกำรดำนบรหำรมำนตยบญฉม ผอ�ำนวยกำรฝำยวำงแผน

| Tourism Talk•กำรประชมFriendsofThailand 29ตลำคม2556ณรำนอำหำรBlueElephantกรงปำรส•ควำมโกลำหลของทวรสตจนบนควำมไรระเบยบของเชยงใหม

|FromtheCover•กำรทองเทยวแบบหรหรำ(LuxuryTourism):ขอควรคดจำกงำนILTM2013ณเมองกำนประเทศฝรงเศส

|TourismSituation•สถำนกำรณทองเทยวตลำดตำงประเทศป2556

|TourismTrend•GLOBALCONSUMERTRENDSSURVEY2013•FromSouvenirstoLuxuryGoods•แนวโนมกำรทองเทยวของโลกในป2013และคำดกำรณป2014

|TourismSeminar•สำระนำรจำกกำรสมมนำในงำนWTM2013

C o n t e n t s

Tourism Authority of Thailand1600 New Phetchaburi Road, Makkasan, Ratchathewi,Bangkok 10400, Thailandtel: +66 2250 5500 ext. 2620-2fax: +66 2253 7468email: [email protected]: etatjournal.comebook: www.issuu.com/etatjournalwww.ebooks.in.th/etatjournaltwitter: @etatjournal

จลสำรฉบบนจดท�ำขนโดยใชกระดำษEPO(EcoPaqueOffset)และหมกพมพจำกน�ำมนถวเหลองทไมเปนอนตรำยตอสขภำพและเปนมตรตอสงแวดลอม

ตรำสญลกษณจำกเลมเดมอนญำตใหใชไดตำมสญญำอนญำตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมำ-ไมใชเพอกำรคำ-อนญำตแบบเดยวกน3.0ประเทศไทย

Tourism Journal 2/2014จลสารวชาการการทองเทยวการทองเทยวแหงประเทศไทย1600 ถนนเพชรบรตดใหม แขวงมกกะสน เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท : 0 2250 5500 ตอ 2620-2 โทรสาร : 0 2253 7468

|TourismResearch

6-11 28-35

46-5512-17

18-27

•โครงกำรศกษำตลำดทองเทยวกลมประเทศอำเซยน

36-45

|LowCarbonTourism•TheNewLuxury

|PopCultureTourism•รวยแลวไปไหน

|Tourism@AEC•ทวรปรำสำทหน:ชวนเทยวไมชวนทะเลำะ!

56-6162-65

66-73

Day of Unplugging วนถอดปลกไฟ

วนหยดธรรมดา วนทเขยนบทบรรณำธกำรชนนเปนวนอำทตยท23มนำคม2557เปนวนหยดธรรมดำทไมธรรมดำเพรำะฉนตงใจไปงำนLet’sReadLet’sTravelทTKPark จดขนตงใจไปฟงกำรพดคยของสองสำวแวววรรณ-วรรณแววหงษววฒน เรองกำรเดนทำงดวยรถไฟจำกลอนดอนถงกรงเทพฯสองสำวอวยพรตวเองวำ WishUsLuckขอใหเรำโชคด ค�ำอวยพรนถกใชเปนชอหนงและหนงสอซงฉนไดทงอำนหนงสอและดหนงมำแลว กำรนงฟงในวนนฉนชอบชวงทสองสำวเลำถงทรปลำสดทไปเทยวญปนกบครอบครวและญำตๆรวม12คน กำรบรรยำยลกษณะพฤตกรรมของผรวมเดนทำงทตำงกนทงอำยและประสบกำรณชวตท�ำใหคนทเกำะตดพฤตกรรมนกทองเทยวอยำงฉนตองนงอมยมตลอดกำรฟง วนหลดนกขตฤกษ ระหวำงเดนทำงกลบบำนฉนนกถงหนงสอทเคยอำนเมอประมำณปทแลวมนเปนหนงสอรวมวนแปลกๆทอำนแลวชอบมำกกลบถงบำนคนชนหนงสออยนำนลนอยวำจะเจอมยในทสดกเจอชอหนงสอคอวนหลดนกขตฤกษ 80FreakyDaysเปนหนงสอทรวมวนเพยนประจ�ำปไวเปนวนพเศษประจ�ำใจ วนท23-24มนำคมคอวนถอดปลกไฟDayofUnpluggingวนนเขำรณรงคใหมนษยยคใหมทใชเวลำจ�ำนวนมำกหลดลอยไปกบโลกออนไลนไดกลบมำใชชวตออฟไลนใหกลบมำสนใจคนรอบขำงและสงคมรอบตวมำกขน รบตควำมสมพนธสรำงควำมมนใจวำเรำไมไดหำยไปไหนยงมกนอยเสมอในโลกแหงควำมจรง แมจะออกแนวโลกสวยแตคนมองโลกในแงรำยอยำงเรำกเหนเจตนำดทจะสถำปนำวนนใหเปนวนถอดปลกไฟ(ใครท�ำไดกท�ำไปแตฉนคงท�ำไมได)

กำรกำงรมในทรมจะท�ำใหซวยดงนนจงก�ำหนดใหมวนกำงรมในทรมOpenanUmbrellaIndoorsDayเพอดวำจะซวยจรงมย วนอนๆทชอบมำกเชนวนค�ำผวน(Spooner’sDay)ฉนนกวำค�ำผวนคอเสนหของภำษำไทยแตในตำงประเทศกมเชนTryIfYouCanผวนแบบไทยจะเปนTanIfYouCryแตผวนแบบฝรงจะเปนCryIfYouTan นยงมวนเพยนๆอกเยอะตองลองไปตำมอำนกนเองถำชอบแลวถำวนหลดเหลำนนถกเลอกมำโปรโมตเปนกจกรรมทองเทยวมนคงสนกนำดเชนเทศกำลจบนม/วนไมนงกำงเกงขจกรยำน

พดถงวนหยดประจ�ำปในแตละประเทศจะไมเหมอนกนมำกบำงนอยบำงส�ำหรบของไทยวนหยดนกขตฤกษคนไทยเรำรและจ�ำไดสวนหนงจะวำงแผนในวนหยดเพอเยยมญำตเพอทองเทยวเพอควำมสนกสนำนส�ำหรบในชวงอนใกลนคอชวงสงกรำนตมกระแสขำวเผยแพรออกมำวำคนไทยจะแหเทยวสงกรำนตสงคโปรไปแดนซกระจำยในกจกรรมH2OMusicFestทมทงDJตวจดและศลปนนกรองจำกไทยจ�ำนวนหนง ฉนกอยากไป

ยวดนรตนตระกล บรรณำธกำร

บทบรรณำธกำร

6 | Tourism Journal

T o u r i s m S i t u a t i o n

7|Tourism Journal


สถานการณทองเทยวตลาดตางประเทศ

ป 2556เรอง : งานวเคราะหตลาดตางประเทศ กองกลยทธการตลาด

สถานการณภาพรวม

หมายเหต : สถตป 2556 เปนขอมลประมาณการ จากกรมการทองเทยว ณ วนท 8 มกราคม 2557

ภมภาคทเปนแรงผลกส�าคญทท�าใหการทองเทยวไทยเตบโตไดด คอ กลมตลาดเอเชยตะวนออก (+28%) ไดแก จน

ญปน และเกาหลใต และ กลมตลาดอาเซยน (+18%) ไดแก มาเลเซย สงคโปร สปป. ลาว เวยดนาม และกมพชา รองลงมาคอ

กลมตลาดยโรป (+12%) และอเมรกา (+8%) แมยงคงประสบวกฤตเศรษฐกจทยดเยอ แตยงสามารถรกษาระดบอตราการเตบโตได

โดยมแรงขบเคลอนทดจากตลาดรสเซย กลมประเทศยโรปตะวนออก CIS สหรฐอเมรกา และกลมประเทศละตนอเมรกา อาท

บราซล อารเจนตนา นอกจากน ประเทศไทยยงรกษาระดบอตราการเตบโตทางดานจ�านวนนกทองเทยวสงกวาอตราการเตบโต

ของภมภาคเอเชยและแปซฟก ทคาดวาจะเตบโตอยทรอยละ 6 (UNWTO, ฉบบเดอนธนวาคม 2556)

เปาหมาย ป 2556 ผล ป 2556 ผล ป 2555

จ�านวน (ลานคน) 24.14 (+8%) 26.74 (+19.6%) 22.35

รายได (ลานลานบาท) 1.11 (+13%) 1.17 (+19%) 0.98

8 | Tourism Journal


สถานการณทองเทยวรายภมภาค ป 2556

ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงเหนอ

ขยายตวรอยละ 39 ทกตลาดเตบโตด ตลาดจน ขยายตว

มากทสด รอยละ 69 รองลงมา คอ ไตหวน รอยละ 28 และ

ฮองกง รอยละ 23 ตามล�าดบ โดยมแรงสนบสนนทท�าใหเกด

การขยายตว ดงน

l การเตบโตทางเศรษฐกจในภมภาค

l กระแสการทองเทยวตามรอยภาพยนตร Lost in

Thailand

l ขอพพาทหมเกาะ จน เกาหล และญปน ทท�าให

นกทองเทยวในแตละประเทศ หนมาทองเทยวภมภาคเอเชย

ตะวนออกเฉยงใตมากขน ประกอบกบ

l การเปดเทยวบนและเพมความถเทยวบนของหลาย

สายการบน รวมทงการเปดเทยวบนใหมเขาสแหลงทองเทยว

หลกของประเทศไทย เชน ภเกต และเชยงใหม

ภมภาคอาเซยน

เตบโตรอยละ 18 ทกตลาดขยายตวด ตลาดหลก อาท

มาเลเซย สงคโปร และอนโดนเซย มทศทางการเตบโตทสดใส

ขยายตวรอยละ 17 รอยละ 13 และรอยละ 32 ตามล�าดบ

มปจจยทท�าใหเกดการขยายตว ดงน

l การขยายตวทางเศรษฐกจของภมภาคอาเซยน

l สถานการณชายแดนดานกมพชา พมา ลาว และ

เวยดนาม สงบเรยบรอย ถงแมวาจะยงมเหตการณความไมสงบ

ทางใตอยบางเปนระยะ

8 | Tourism Journal

9|Tourism Journal


l การผอนปรนเวลาเขา-ออกดานชายแดนพมา และ

การยกเวนการตรวจลงตรา (Visa) ระหวางไทยและพมา

l การเพมเสนทางคมนาคมทางบก (รถประจ�าทาง) และ

การเปดสะพานมตรภาพแหงท 4 ระหวางไทย-ลาว

l การเปดเสนทางบนใหม และการเพมความถเทยวบน

อกทงสายการบนตนทนต�าในภมภาค ยงมการท�าโปรโมชน

ลดราคาบตรโดยสารเพอกระตนการเดนทางอยเปนระยะ

ภมภาคยโรป

มทศทางการเตบโตทสดใส นกทองเทยวจ�านวนประมาณ

6.31 ลานคน หรอขยายตวเพมขน รอยละ 12 เมอเทยบกบ

ปทผานมา แทบทกตลาดลวนมการขยายตวทด ไดแก รสเซย

(เพมขนรอยละ 32) ยโรปตะวนออก (เพมขนรอยละ 23) มอตรา

การเตบโตแบบกาวกระโดดเปนแรงขบเคลอนทดของภมภาค

สวนตลาด เยอรมน สหราชอาณาจกร ฝรงเศส หรอแมแต อตาล

สเปน ยงคงรกษาระดบอตราการเตบโตด อยในชวงรอยละ 4-9

ทามกลางการเผชญกบปญหาทางเศรษฐกจภายในภมภาค ยกเวน

ตลาดสแกนดเนเวย ฟนแลนด สวเดน และเดนมารก มการปรบตว

ลดลงรอยละ 12 รอยละ 7 และรอยละ 2 ตามล�าดบ

ภมภาคอเมรกา ทกตลาดลวนขยายตวด นกทองเทยวจ�านวนประมาณ 1.17

ลานคน หรอขยายตวเพมขน รอยละ 8 เมอเทยบกบปทผานมา

โดยเฉพาะตลาดหลก สหรฐอเมรกา เพมขนรอยละ 8 แคนาดา

เพมขนรอยละ 5 และไดแรงเสรมทแขงแกรงจากตลาดเกดใหมใน

ละตนอเมรกา คอ บราซล เพมขนรอยละ 20 และ อารเจนตนา

เพมขนรอยละ 19 ตามล�าดบ

ภมภาคตะวนออกกลางและแอฟรกา ทกตลาดมการขยายตวเพมขน ยกเวน อหราน มอตรา

การเตบโตลดลงจากมาตรการการคว�าบาตรทางเศรษฐกจ ฉดให

ภาพรวมของภมภาคนยงเตบโตไมสงเทาทควร ตลาดหลก

ทมอตราการเตบโตสงสด คอ อยปต เพมขนร อยละ 41

ซาอดอาระเบย เพมขนรอยละ 25 ตามล�าดบ สวนภมภาค

แอฟรกา ขยายตวเพมขนรอยละ 5 โดยเปนการเตบโตของตลาด

ขนาดเลกอนๆ ขณะท ตลาดแอฟรกาใต ซงเปนตลาดหลกของ

ภมภาคนปรบตวลดลงรอยละ 2 จากปญหาทางเศรษฐกจภายใน

ภมภาคทยงไมฟนตวเตมท

9|Tourism Journal

10 | Tourism Journal

ปจจยสนบสนนและปจจยทเปนอปสรรคตอการทองเทยวไทยในป 2556

ปจจยสนบสนน ปจจยทเปนอปสรรค

การไดประโยชนจากสถานการณความวนวายทางการเมองใน

ภมภาคตะวนออกกลางและแอฟรกา อาท อยปต ซเรย อสราเอล

และปาเลสไตน สงผลใหนกทองเทยวหนมาเดนทางทองเทยว

ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตมากขน

การเปดและเพมความถเทยวบนเขาไทย ซงม Hub ในตะวนออกกลาง

และยโรปมากขน ทงสายการบนหลกและสายการบนตนทนต�า

ความมเสถยรภาพทางเศรษฐกจทดในตลาดรสเซย / ยโรปตะวนออก

CIS

ความสะดวกในการเดนทางเขาถงแหลงทองเทยว ตามแนว

พรมแดนไทย อาท การเปดสะพานมตรภาพแหงท 4 (อ.เชยงของ

จ.เชยงราย และ อ.แขวงบอแกว-หวยทราย สปป. ลาว) การยกเวน

Visa / การผอนปรนในการเดนทางเขา-ออกทางดานชายแดน

ระหวางไทย-พมา เออตอการสงเสรมการทองเทยวเชอมโยง

ประเทศแถบอนโด-ไชนา โดยมไทยเปนศนยกลางการเดนทาง

การแขงคาของเงนบาทในชวงตนป (ไตรมาส 2 ของป 2556)

ปญหาทางเศรษฐกจของยโรป และแอฟรกา

นกทองเทยวชาวตะวนออกกลาง มแนวโนมหนเหไปทองเทยว

ยโรปมากขน ดวยปจจยดานคาเงนยโรออนคาเปนแรงจงใจส�าคญ

โดยแหลงทองเทยวทยงคงไดรบความนยม ไดแก เยอรมน

ฝรงเศส และสหราชอาณาจกร

แนวโนมหลกเลยงการเดนทางทองเทยวแบบ Mass จากปญหา

ทเกดจากนกทองเทยวชาวรสเซย ในแหลงทองเทยวหลก อาท

กระบ ภเกต และพทยา ของตลาดสแกนดเนเวย

สถานการณการชมนมทางการเมองในไทยทเรมขนในชวง

ปลายเดอนตลาคมป 2556 - ปจจบน


11|Tourism Journal


l ประเทศไทยยงคงมปจจยแขงแกรงจากภาพลกษณ

ดานความคมคาเงนสงในภาวะเศรษฐกจโลกผนผวน

l แรงขบเคลอนดวยกลมตลาดทมศกยภาพ อาท

กลมตลาดเอเชยตะวนออก กลมอาเซยน กลมยโรป

ตะวนออก

l แนวโนมเศรษฐกจในภาพรวมของโลกในป 2557

คาดวาจะมแนวโนมดขน หลายประเทศมการผอนคลาย

มาตรการทางการเงนของภาครฐลง โดยเฉพาะประเทศ

กลมมหาอ�านาจ เชน การปรบลดดอกเบยของญป น

การพจารณาลดมาตรการ QE ของสหรฐอเมรกา หรอ

คาดวาสถานการณการเดนทางทองเทยวของตลาดตางประเทศในป 2557 จ�านวนนกทองเทยวและรายไดจะยงคงเตบโตตอเนอง

โดยมปจจยสนบสนน ดงน

แนวโนมสถานการณทองเทยวตลาดตางประเทศในป 2557

ปจจยเสยงภายใน ไดแกl สถานการณความวนวายทางการเมองในประเทศไทย

l ปญหาภาพลกษณเชงลบในดานการเปน

แหลงทองเทยวราคาถก

l ปญหาความปลอดภยทางดานชวตและทรพยสน

ของนกทองเทยว

l ปญหาแหลงทองเทยวเสอมโทรม

ปจจยเสยงภายนอก ไดแกl ความผนผวนของภาวะเศรษฐกจโลก

l ภยธรรมชาตและโรคระบาดทอาจทวความรนแรง

l กรณการออก พ.ร.บ. คมครองผบรโภคจน

ทเรมบงคบใชเมอวนท 1 ตลาคม 2556 ทผานมา

l การด�าเนนงานทางการตลาดเชงรกของประเทศ

คแขงขนจากนโยบายการเปด AEC อาท

อนโดนเซย มาเลเซย ญปน จน ฮองกง ศรลงกา

ลาว เวยดนาม พมา

แมแตประเทศในสหภาพยโรป สหราชอาณาจกร เยอรมน ทมการผอนคลาย

มาตรการรดเขมขดลง / มการจดเกบภาษเพมขน ขณะท ไอรแลนด เปนชาต

แรกใน 4 ชาตยโรทไดออกจากโครงการชวยเหลอทางการเงนของ EU/IMF

เมอวนท 15 ธนวาคม 2556 ทผานมา เปนตน

l การขยายตวของอตสาหกรรมการบน / การเพม Seat Capacity /

การเพมเทยวบนเขาประเทศไทยอยางตอเนองในตลาดเอเชย อาท จน ฮองกง

เกาหล ญปน อนเดย พมา ลาว มาเลเซย และอนโดนเซย ตลาดยโรป อาท

รสเซย ยเครน เดนมารก และสหราชอาณาจกร ตลาดตะวนออกกลาง อาท

สหรฐอาหรบเอมเรตส ตรก


T o u r i s m R e s e a r c hโครงกา

รศกษาตลา

ดทองเทยว

กลม

ประเท

ศอาเซยน เรยบเรยง : พจารณ โลชยยะกล 1

1 พนกงานวางแผน 6 งานวจย กองวจยการตลาด


13|Tourism Journal

T o u r i s m R e s e a r c h

โครงกา

รศกษาตลา

ดทองเทยว

กลม

ประเท

ศอาเซยน เรยบเรยง : พจารณ โลชยยะกล 1

ในปพ.ศ.2558ประเทศสมาชกอาเซยนทง10ประเทศจะกาว

เขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนหรอASEANEconomicCommunity

(AEC)จะสงผลใหภมภาคอาเซยนกลายเปนกลมเศรษฐกจขนาดใหญ

ทมอ�านาจตอรองทางดานการคา/เศรษฐกจในเวทการคาโลกมากขน

ส�าหรบดานการทองเทยว การเปดเสรอาเซยนเปนสงทผเกยวของ

ตองมการปรบตวเพอรองรบกบการทตลาดการทองเทยวขยายตว

เพมขน โดยการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ในฐานะองคกร

ภาครฐทมบทบาทในการขบเคลอนอตสาหกรรมการทองเทยวของ

ประเทศกพรอมทจะสนบสนนในการสงเสรมอตสาหกรรมทองเทยว

เพอเปดรบกบโอกาสตางๆทมาพรอมกบการเปดเสรอาเซยนน

เปาหมายในการด�าเนนงานของ ททท. ในปจจบนไดใหความ

ส�าคญกบ‘การเพมจ�านวนนกทองเทยวทมคณภาพ’เนองจากททท.

ตระหนกดวาจ�านวนนกทองเทยวไมใชสาระเพยงอยางเดยวของการ

แขงขนเทานน ‘คณภาพ’ ของนกทองเทยวเปนสวนส�าคญยงกวา

เพอเพมเมดเงนในการน�ารายไดเขาสเศรษฐกจของประเทศไทยมากขน

ทงน ความหมายของ ‘การเพมจ�านวนนกทองเทยวทมคณภาพ’

คอการใหความส�าคญกบนกทองเทยวกลมเปาหมายทมการใชจาย

ในระหวางการเดนทางมมลคาสงกวานกทองเทยวกลมทวไปรวมถง

การตงสมมตฐานทเชอวานกทองเทยวกลมนมการพฒนาคณภาพ

พฤตกรรมระหวางการเดนทางทองเทยวมากกวากลมทวไปอกดวย

หมายเหต: ขอมลทใชในการส�ารวจในพนท ป 2555 ของบรษทวจยทองถน เศรษฐฐานะระดบ C+ ขนไป หมายถง เวยดนาม - รายได 410 เหรยญสหรฐ

ตอเดอนขนไป, กมพชา รายได 410 เหรยญสหรฐตอเดอนขนไป, ลาว - รายได 410 เหรยญสหรฐตอเดอนขนไป, พมา - รายได 410 เหรยญสหรฐตอเดอน

ขนไป, มาเลเซย - รายได 970 เหรยญสหรฐตอเดอนขนไป, สงคโปร - รายได 2,100 เหรยญสหรฐตอเดอนขนไป, บรไน - รายได 1,600 เหรยญสหรฐ

ตอเดอนขนไป, อนโดนเซย - รายได 410 เหรยญสหรฐตอเดอนขนไป, และฟลปปนส - รายได 690 เหรยญสหรฐตอเดอนขนไป

13|Tourism Journal


ประเทศ

Brunei

Cambodia

Indonesia

Laos

Malaysia

Myanmar

Philippines

Singapore

Vietnam

เมอง

Bandar Seri Begawan

Belait

Phnom Penh

Battambang

Siem Reap

Jakarta

Palembang

Surabaya

Vientiane

Pakse

Luang Prabang

Kuala Lumpur

Sabah

Perak

Yangon

Mandalay

Naypyidaw

Manila

Cebu

Davao

Singapore

Ho Chi Minh

Danang

Vung Tau

จ�ำนวนนกทองเทยวศกยภำพสง (คน)

48,600

5,460

4,298

480

462

839,290

328,631

112,199

10,365

219

124

576,847

164,472

155,776

35,378

1,182

905

884,592

140,207

47,897

2,717,681

288,426

14,750

8,916

จากประเดนตางๆ ทกลาวมา การทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.)

จงไดด�าเนนการศกษาโครงการศกษาตลาดทองเทยวกลมประเทศอาเซยน

ในปงบประมาณ 2556 โดยมวตถประสงคของการศกษา คอ การศกษา

มงเนนทกลมนกทองเทยวศกยภาพ เพอน�าขอมลมาใชในการวางแผน

กลยทธอยางมประสทธภาพ สรปสาระส�าคญผลการวจยโครงการศกษา

ตลาดทองเทยวกลมประเทศอาเซยน ไดดงตอไปน

นยำมนกทองเทยวศกยภำพสง ส�าหรบการศกษาครงน นกทองเทยวศกยภาพสง หมายถง

พลเมองในพนทส�ารวจทมอาย 18 ปขนไป

มระดบเศรษฐานะพนฐานระดบ C+ ขนไป

เดนทางทองเทยวตางประเทศ ในชวง 5 ปทผานมา

มการใชจายเฉลยระหวางการเดนทางสงกวานกทองเทยวกลมทวไป


จ�ำนวนนกทองเทยวศกยภำพและกำรกระจำยตวในเมองหลก

โดยการศกษาในครงนไดมการส�ารวจเพอประเมนปรมาณนกทองเทยวทมศกยภาพสงในเมองหลกของประเทศตางๆ ดงน

15|Tourism Journal


การแบงกลมนกทองเทยวศกยภาพ ตามลกษณะประชากรศาสตรและคณลกษณะเชงจตวทยา

การศกษาครงน นอกจากจะน�าเสนอขอมลพนฐานทางประชากรศาสตร

แลว ยงวเคราะหจ�าแนกกลมนกทองเทยวตามคณลกษณะทาง

จตวทยา โดยใชโมเดล 4Cs Statement (Cross Cultural Consumer

Characterisation) เปนปจจยหลก ซงสามารถแบงนกทองเทยว

ออกเปน 7 ประเภทคอ Resigned, Struggler, Mainstream,

Aspirer, Explorer, Succeeder และ Reformer ทงน

กลมทจดอยในประเภทของนกทองเทยวทมศกยภาพสง

ม 3 ประเภท ไดแก

Reformer หรอ ‘ผรงสรรคตนเองและโลกใหดกวาเดม’

คอ กลมคนทมความเตบโต

ของความคด สรางมมมองใหม

ใหกบโลกและสงคม ตองการ

เรยนรสงใหม และการคนหา

เพอเปนประสบการณ ท�าใหเวลา

มความส�าคญมากกวาเงน

นยมวดความส�าเรจจากคณคา

ภายใน ทไมใชแคเปลอกนอก

อยางมรสนยม

Succeeder หรอ ‘ผควาชย’ คอ ผทมการ

ก�าหนดเปาหมายการด�ารงชวต

เชอมนในความสามารถของตน

เพอชวตทมนคง จงท�างานหนก

โดยไมลมใหรางวลกบตนเอง

ดวยสงทดทสด

Mainstream หรอ ‘ครอบครวทอบอน มนคง’ คอ กลมคนทม

ความมนคงในชวต เกดจากครอบครวทอบอน ใชชวตตามกฎเกณฑ

ไมชอบการสมเสยงใดๆ เนนความปลอดภยของครอบครวและทรพยสน

ใหความส�าคญและระมดระวงกบการใชจายและราคาสนคา



กลยทธส�าหรบนกทองเทยวกลมศกยภาพสงและแผนการด�าเนนการภายใตกลยทธ ในการก�าหนดกลยทธหลกทเหมาะสมกบนกทองเทยวกลมศกยภาพสง

แตละประเทศ โดยใชคณลกษณะเชงจตวทยาจากแนวคดทแยกโดยโมเดล

4Cs Statement เปนปจจยหลกในการแบงประเภทของการทองเทยว

ทดงดดนกทองเทยวศกยภาพสงนน การก�าหนดกลยทธเพอใหเหมาะสม

กบกลมนกทองเทยวทมคณลกษณะพนฐานแตกตางกน เพอใหตอบสนอง

ความตองการและมประสทธภาพสงสดซงไดแก กลยทธส�าหรบนกทองเทยว

ศกยภาพสงกลม Reformer กลยทธส�าหรบนกทองเทยวศกยภาพสง

กลม Succeeder และกลยทธส�าหรบนกทองเทยวศกยภาพสงกล ม

Mainstream มดงน

กลยทธส�ำหรบนกทองเทยวศกยภำพสงกลม Reformer

กลยทธทมประสทธภาพในการดงดดนกทองเทยวศกยภาพสง

กลม Reformer จากประเทศตางๆ นน ม 3 กลยทธหลกดวยกน ไดแก

n กลยทธเพอสงเสรมการทองเทยวเชงการแพทย (Medical Tour-

ism) ส�าหรบนกทองเทยวศกยภาพสงจากประเทศเมยนมาร ลาว กมพชา

เวยดนาม และบรไน

n กลยทธเพอสงเสรมการทองเทยวแบบหรหรามเกยรต สะดวก

สบายส�าหรบผนบถอศาสนาอสลาม (The Thai Sensation of Prestige)

ส�าหรบนกทองเทยวศกยภาพสงจากประเทศมาเลเซย และอนโดนเซย

n กลยทธเพอสงเสรมการทองเทยวทเนนความหลากหลายของ

กจกรรมตางๆ ในประเทศไทย (Experience the Local Chic) ส�าหรบ

นกทองเทยวศกยภาพสงจากประเทศสงคโปร และฟลปปนส

กลยทธส�ำหรบนกทองเทยวศกยภำพสงกลม Succeeder

กลยทธหลกของนกทองเทยวศกยภาพสงกล ม Succeeder

เนนการน�าเสนอสถานททองเทยว ทพก สนคา และบรการระดบหรหรา

โดยเนนการสอสารไปในทาง Exclusive หรอเปนสงทมอบใหกบลกคา

คนส�าคญเทานน

n นกทองเทยวศกยภาพสงกลม Succeeder จากประเทศฟลปปนส

ทชนชอบการชอปปง กลยทธจะเนนไปทางการแสวงหาแหลงชอปปง

หลากหลายสไตล มรานคา และรานอาหารใหเลอกมากมาย ทงในพนท

กรงเทพฯ และตางจงหวด เชน ตลาดน�าอมพวา Asiatique ตลาดนด

จตจกร ไปจนถงศนยการคาทมรานคาระดบไฮเอนดและสนคาแบรนดเนม

อยางเกษรพลาซา สยามพารากอน และเซนทรลเวลด

17|Tourism Journal

n สวนนกทองเทยวศกยภาพสงกลม Succeeder จากประเทศลาว

และกมพชาทชนชอบกจกรรมทางทะเล กลยทธจะเนนไปทการโปรโมตสถานท

ทองเทยวทางทะเล และแหลงด�าน�า รวมทงทพก โรงแรม และรสอรตระดบหรหรา

Pool Villa เนนการสอสารในเชงการใหรางวลกบชวตทคมคาและตอบสนอง

มตทางอารมณถงขดสดของผทมสถานะทเหนอชนและประสบความส�าเรจในชวต

n สวนนกทองเทยวศกยภาพสงกลม Succeeder จากประเทศอนโดนเซย

เวยดนาม เมยนมาร บรไน และมาเลเซย นนคอนขางคลายคลงกนในแงมม

ของความเปนผเหนอชน ส�าหรบนกทองเทยวศกยภาพสงกลม Succeeder

ชาวสงคโปร ซงไมไดมองประเทศไทยเปนแหลงทองเทยวระดบหรหรานน

กลยทธหลกคอการประชาสมพนธแหลงทองเทยว ทพก สนคา และบรการ

ระดบไฮเอนดโดยเนนการสอสารในเชง ‘ความหรหราทคณภาพคมคามากกวา

เงนทจายไป’

กลยทธส�ำหรบนกทองเทยวศกยภำพสงกลม Mainstream

นกทองเทยวศกยภาพสงกลม Mainstream จะใหความส�าคญกบความ

สะดวกสบาย และความปลอดภยในการเดนทางทองเทยว ถงแมวานกทองเทยว

กลมนจะมเศรษฐานะด แตกไมไดใชเงนฟมเฟอยจนเกนไป การเสนอสนคา

และบรการทใหความรสกคมคาคมราคาจงเปนสงส�าคญ นอกจากนนยงรวม

ถงการประชาสมพนธกจกรรมการทองเทยวและสถานททองเทยวซงเหมาะกบ

ครอบครว และการจดเตรยมสาธารณปโภค สงอ�านวยความสะดวกของการ

ทองเทยวเปนหมคณะ

n นกทองเทยวศกยภาพสงกลม Mainstream ชาวอนโดนเซยทนยม

เดนทางเปนหมคณะหรอหลายครอบครว เหมาะกบการน�าเสนอภาพลกษณ

การทองเทยวทสนกสนานส�าหรบทกคนในครอบครว รวมทงความสะดวกสบาย

ทงการเดนทาง สาธารณปโภค และการชอปปงทมสนคาคณภาพดในราคาท

เหมาะสม รวมทงสงเสรมภาพลกษณดานแหลงทองเทยวทมความเปนกลางทาง

ศาสนา และน�าเสนอวฒนธรรมทแตกตาง แตสามารถอยรวมกนอยางเปนสข

n นกทองเทยวศกยภาพสงกลม Mainstream ชาวบรไน ส�าหรบกลม

ทนยมกจกรรมการดแลสขภาพแบบองครวม และกจกรรมสปา รวมถง

แหลงทองเทยวทางธรรมชาตทสวยงาม ควรสงเสรมโดยกลยทธในการ

ประชาสมพนธแหลงทองเทยวและสถานบรการการดแลสขภาพแบบองครวม

ระดบไฮเอนด

n ในสวนของนกทองเทยวศกยภาพสงกลม Mainstream จากประเทศ

อนๆ ทอาจมาเทยวกบเพอนๆ หรอคนรก เชน นกทองเทยวศกยภาพสงกลม

Mainstream ชาวสงคโปร ฟลปปนส กมพชา ลาว เวยดนาม เมยนมาร และ

มาเลเซย เหมาะกบการปรบใชกลยทธทเนนกจกรรมใหมๆ ในประเทศไทยทม

ทงความหลากหลายและโดดเดน ไมวาจะเปนแหลงทองเทยวใหมๆ ทยงไมเปน

ทรจกของนกทองเทยวประเทศดงกลาว รวมทงเทศกาลหรอประเพณไทย เชน

สงกรานต ลอยกระทง หรอกจกรรมใหมๆ เชน คอรสเรยนมวยไทย คอรสสอน

ท�าอาหารไทย เปนตน รวมทงสนคาและแหลงชอปปงหลากหลายระดบ ตงแต

ศนยการคาถงตลาดทองถน


17|Tourism Journal


F r o m t h e C o v e r

การทองเทยวแบบหรหรา (Luxury Tourism)1

1 ทมา : สรปประเดนจากการสมมนาเปดงาน และบทความพเศษในเอกสารเผยแพรภายในงานสงเสรมการขาย International Luxury Travel Market (ILTM) 2013 ณ เมองกาน ประเทศฝรงเศส ระหวางวนท 2-5 ธนวาคม 25562 พนกงานวางแผน 5 งานตดตามและประเมนผลตลาดตางประเทศ กองตดตามและประเมนผล


19|Tourism Journal


เรยบเรยง : ธนธรณ ฤทธถกล2

ขอควรคดจากงาน

ILTM 2013 ณ เมองกาน ประเทศฝรงเศส

การทองเทยวแบบหรหรา (Luxury Tourism)1

19|Tourism Journal


การทองเทยวแบบหรหรา (Luxury Tourism)

เปนรปแบบการทองเทยวทไดรบความนยมเพม

มากขน ทงจากนกทองเทยวในภมภาคตางๆ

ทวโลก และจากผประกอบการธรกจทองเทยว

ทใหความส�าคญกบลกคาในกลมนเพมมากขน

การทองเทยวแบบหรหราในปจจบนแพรหลาย

ออกไปในวงกวาง จดหมายปลายทางของ

นกทองเทยวในกล มนไมไดกระจกตวอย เพยง

เมองหลกในยโรปเหมอนในอดต ประเทศใน

ทวปเอเชยและอเมรกาใตไดกลายมาเปนอกทาง

เลอกหนงของจดหมายปลายทางทนกทองเทยว

ปรารถนาจะไปเยอน

แมความนยมตอการทองเทยวแบบหรหราจะเพม

มากขน แตความเขาใจตอการทองเทยวแบบ

หรหรากลบยงคลมเครอ แบบไหนจงจะเปนการ

ทองเทยวแบบหรหรา? สนคาแบบใดคอสนคา

ส�าหรบการทองเทยวแบบหรหรา? นกทองเทยว

แบบหรหราคอใครและจะเขาถงพวกเขาไดอยางไร?

ค�าถามเหลาน ลวนเปนค�าถามทใครกตามทคดจะ

เขามาสธรกจการทองเทยวแบบหรหราตองการ

ทราบค�าตอบ โดยเฉพาะอยางยงในหวงเวลาท

โลกหมนไปอยางรวดเรว การสอสารแบบออนไลน

และการไหลบาของขอมลผานระบบดจตอล ท�าให

แนวโนมพฤตกรรมนกทองเทยวเปลยนแปลง

อยตลอดเวลาดงเชนทกวนน



21|Tourism Journal

การทองเทยวแบบหรหราคออะไร? การทองเทยวแบบหรหราไดถกใหค�านยามไวอยางหลากหลาย ค�านยามหนง

ทนาสนใจซงถกน�าเสนอในเวทสมมนาเปดงานสงเสรมการขาย International Luxury

Travel Market (ILTM) 2013 ซง Yaffa Assouline ผกอตงส�านกพมพ Assouline และเวบไซต

luxuryculture.com ไดใหค�านยามไววา ‘Luxury is Time’ เนองจากส�าหรบนกทองเทยว

ทนยมการทองเทยวแบบหรหราแลว เวลา (Time) อาจเทยบเทาไดกบทรพยสนทมมลคา

และความส�าคญมาก แตขณะเดยวกนพวกเขาเหลานกยนดทจะใชเงนเพอซอเวลาและ

ความสะดวกสบาย อนจะชวยลดขนตอนความยงยากตางๆ ในการทองเทยว

นอกจากน Yaffa Assouline ยงไดระบไวดวยวา การไดรบประสบการณแบบหรหรา

คอหวใจส�าคญของการทองเทยวแบบหรหราในอนาคต เพราะการทองเทยวแบบหรหรา

เปนการทองเทยวทมงเนนการใหประสบการณทางดานอารมณความรสก (Emotion)

แกนกทองเทยวเปนหลก อกทงนกทองเทยวทนยมการทองเทยวแบบหรหรายงตดสนใจ

เดนทางทองเทยวเพอใหไดมโอกาสใชชวตแบบหรหรามากกวาทจะตองการเปนเจาของ

หรอครอบครองความหรหราเหลานน หรออาจกลาวไดวา นกทองเทยวเหลานมความคด

วา We want to ‘Live’ luxury instead of ‘Own’ Luxury.

จากการน�าเสนอนยามการทองเทยวแบบหรหราขางตน จะเหนไดวาปจจบนการให

ค�านยามการทองเทยวแบบหรหรา ไมไดจ�ากดอยเพยงลกษณะหรอคณสมบตของ

แหลงทองเทยว ทพก การเดนทาง หรอการบรการอกตอไปแลว หากแตเรมใหความ

ส�าคญกบการท�าความเขาใจความหมายของการทองเทยวแบบหรหราในเชงนามธรรม

คอ ความรสก ประสบการณ และความพงพอใจทไดรบจากการทองเทยวอกทางหนงดวย


21|Tourism Journal


ใครคอกลมเปาหมาย จากการขยายตวของกระแสความนยม และขอบเขต

ค�านยามของการทองเทยวแบบหรหรา ท�าใหนกทองเทยวทนยม

การทองเทยวแบบหรหราในปจจบนไมไดจ�ากดอยเพยงนกทองเทยว

ผมรายไดสง หรอกลมคนระดบบนในสงคม ซงอาจจะพจารณา

ไดจากอาชพการงานหรอรายไดเฉลยตอปอกตอไป

กลมเปาหมายอกกลมทมปรมาณเพมมากขนในระยะหลง

คอ กลมนกทองเทยวระดบกลางทปรารถนาจะสมผสประสบการณ

การทองเทยวแบบหรหราเพอเปนรางวลชวต นกทองเทยว

กลมนแมจะมความถในการทองเทยวไมมากเนองจากมกตองใช

เวลารวบรวมคาใชจายในการเดนทาง แตเมอพจารณาถงจ�านวน

ของนกทองเทยวกลมนซงมอยมาก กลมนกทองเทยวระดบกลาง

จงเปนกลมเปาหมายอกกลมหนงทมศกยภาพส�าหรบการสงเสรม

การทองเทยวแบบหรหรา โดยเฉพาะอยางยงเมอการเขาถง

นกทองเทยวกลมนอาจท�าไดงายกวานกทองเทยวระดบบนทตอง

อาศยเครอขายความใกลชด และอาศยเวลาในการสรางความ

สนทสนมและความไววางใจ

พวกเขาชอบอะไร การคนหาความสนใจของนกทองเทยวทนยมการทองเทยว

แบบหรหราเพอสรางแรงจงใจในการตดสนใจเดนทางทองเทยว

เปนอกความทาทายหนงซงผทสนใจจะเขาสตลาดการแขงขน

ของการทองเทยวแบบหรหราตองการหาค�าตอบ

จากบทความพเศษทเผยแพรในงาน ILTM 2013 ไดม

การน�าเสนอลกษณะพฤตกรรมและความสนใจของนกทองเทยว

ทนยมการทองเทยวแบบหรหราทนาสนใจอยหลายประเดน ดงน



23|Tourism Journal

ประเดนแรก Simone Dressler บรรณาธการนตยสาร

Connoisseur Circle ไดน�าเสนอสงทเรยกวา Custom-tailored

หรอการทนกทองเทยวสามารถก�าหนดความตองการไดดวย

ตวเองในทกรายละเอยด นกทองเทยวแบบหรหราตองการ

การทองเทยวแบบพเศษเจาะจงเฉพาะตวทแตกตางจากรายการ

น�าเทยวทเสนอขายอย ทวๆ ไป และในจ�านวนน หลายราย

ยงมองหาตวแทนทองเทยว (Travel Agent) ทสามารถจดการ

ทองเทยว พรอมทงใหค�าแนะน�าและขอมลประกอบการตดสนใจ

ในการเลอกสถานททองเทยว ทพก การเดนทาง รานอาหาร

รวมถงรายละเอยดอนๆ ใหกบตนเอง เพราะเพยงการอานรวว

จากเวบไซตทองเทยวชอดงอาจไมใหขอมลในเชงลกทดพอ อกทง

ขอมลเหลานยงมจ�านวนมากและหลากหลาย ดงนน ความคดเหน

จากตวแทนทองเทยวทเปนมออาชพและนาเชอถอ ซงสามารถ

ชวยจดการรายการน�าเทยวแบบเฉพาะตวใหกบลกคาในกลมนได

จงเขามาเปนอกหนงตวชวยทนกทองเทยว

กลมนมองหา และยนดเสยคาใชจายเพมขน

เพอแลกกบความมนใจวาจะไดรบประสบ-

การณจากการทองเทยวทเหมาะสม มคณภาพ

และตรงตามทตนตองการจรงๆ

ประเดนถดมา คอ หวใจของการทองเทยว

แบบหรหราในปจจบน ซง Satomi Kurabayashi

บรรณาธการนตยสาร CREA Traveller ไดน�า

เสนอไววาประกอบไปดวยค�า 3 ค�า คอ Slow

Small และ Story กลาวคอ

Slow ในอดตผ คนมกจะมคานยม

วายงเรวยงด โดยเฉพาะอยางยงเมอกลาวถง

เรองของการเดนทาง แตในปจจบนนกทองเทยว

หนมาใหความนยมกบการทองเทยวแบบสบายๆ และผอนคลาย

ไมตองเรงรบ ดงจะเหนไดจากกระแสการทองเทยวทางรถไฟ

และเรอส�าราญ โดยเฉพาะอยางยงเมอการทองเทยวทางรถไฟ

ไมใชการทองเทยวแบบราคาประหยดอกตอไป ในญปนไดม

การลงทนสรางรถไฟแบบใหมเนนความหรหรา สะดวกสบาย

ดวยเงนลงทนถง 3,000 ลานเยน หรอกวา 900 ลานบาท ซงทกทนง

อนมราคาสงถง 180,000 บาทตอทนง ถกจองเตมหมดลวงหนา

เปนเวลาหลายเดอน สงเหลานลวนสะทอนใหเหนความนยมของ

นกทองเทยวทใหความส�าคญกบการใชชวงเวลาแบบหรหรา

(Luxury Time) ในการเดนทางทองเทยว

Small สนคาและบรการทมขนาดเลก ไมวาจะเปน

Boutique Hotel หองพกทมความเปนสวนตว รานอาหารขนาดเลก

หรอกร ปทวรทมสมาชกเพยงไมกคน ชวยสรางบรรยากาศ

ความใกลชด เปนสวนตว และกอใหเกดความรสก ‘พเศษ’

แกนกทองเทยว เพราะพวกเขาจะรสกวาตนเองสามารถเขาถง

บางสงบางอยางทมความพเศษเฉพาะตว แตกตางจากสงท

นกทองเทยวคนอนๆ ไดรบ อยางไรกด การสรางมลคาและความรสกเชนน

ใหกบการทองเทยวไมไดจ�ากดอยแตเฉพาะใน Boutique Hotel รานอาหาร

หรอสถานบรการทมขนาดเลกเทานน หากแตโรงแรมขนาดใหญกสามารถ

สรางบรรยากาศแบบเดยวกนนใหกบลกคาของตนเองได ผานการเสนอ

โปรแกรมกจกรรมการทองเทยวแบบพเศษเฉพาะตวใหกบนกทองเทยวทเขาพก

ยกตวอยางเชน การจดกจกรรมพเศษส�าหรบลกคาจ�านวนจ�ากด เพอใหไป

เทยวชมตลาดพนเมองพรอมกบหวหนาพอครวจากหองอาหาร เปนตน

Story จากความกาวหนาทางเทคโนโลยการสอสาร ท�าใหการคนหา

ขอมลของสนคาและบรการทางการทองเทยวตางๆ สามารถท�าไดงายผานทาง

อนเทอรเนต ท�าใหนกทองเทยวมองหาสงทไมสามารถหาไดทวไป แตจะตอง

ไปสมผสกบสงนนดวยตนเองจากการเดนทางทองเทยวเทานน ยกตวอยางเชน

ไวนทถกคดสรรมาอยางดและมจ�านวนจ�ากด หรองานฝมอทถกท�าขนเพยง

ชนเดยวโดยศลปนทองถน เปนตน สงเหลานลวนเปนสงจงใจใหเกดการใชจาย

เพมขน เพราะเมอนกทองเทยวไดคนพบอะไรบางอยางทมความพเศษส�าหรบ

ตนเอง พวกเขามแนวโนมทจะซอ

ของสงนนโดยไมค�านงถงราคา

จงท�าใหการสรางเรองราวใหกบ

สนคาและบรการทางการทองเทยว

เปนเหมอนการสรางมลคาเพม

ใหกบสนคาและบรการเหลานน

ขณะเดยวกนยงเปนเหมอนอาวธลบ

ส�าหรบผทมความรเกยวกบสนคา

และบรการทมความพเศษแบบ

เฉพาะตวทหลากหลายมากกวา

คนอน ในการชวงชงความไดเปรยบ

ทางธรกจการจดการการทองเทยว

แบบหรหราอกดวย

ประเดนสดทาย Lucy Jones บรรณาธการนตยสาร Luxury Travel

Magazine ไดอธบายถงพฤตกรรมของนกทองเทยวทนยมการทองเทยวแบบ

หรหราไววา นกทองเทยวกลมนพยายามมองหาการทองเทยวทเปนรปแบบ

เฉพาะส�าหรบตวพวกเขาเอง การทองเทยวแบบหรหราในปจจบน ไมใชสงทเปน

แบบแผนซงสามารถใชไดกบนกทองเทยวทกคนอกตอไป โรงแรมทพกส�าหรบ

นกทองเทยวกลมนไมไดหมายถงเพยงแคโรงแรมหรหราระดบ 5 ดาว แตอาจ

จะหมายถงแคมประดบหร (Glamping) ซงตงอยกลางทะเลทราย หรออาจ

หมายถงกระทอมแบบเอสกโมทสรางอยเหนอเสนอารกตกฯ กได นนเพราะ

นกทองเทยวแบบหรหรายคใหมมองหาสงทมากไปกวาหองพกทสวยงามและ

สระวายน�า พวกเขาตองการไดรบประสบการณและโอกาสทจะไดสมผส

กบวฒนธรรมและผคนในทองถนเพอท�าใหการเดนทางมความหมายมากกวา

ทเคยเปนมาในอดต หรออาจจะเรยกไดวานกทองเทยวแบบหรหราในปจจบน

ตองการประสบการณทพเศษเฉพาะตวซงเงนเพยงอยางเดยวไมสามารถ

ซอหาไดนนเอง


23|Tourism Journal


เทคนคการพชตใจกลมเปาหมาย Holly Stiel ไดน�าเสนอเทคนคการพชตใจนกทองเทยวแบบหรหราไวในเวท

สมมนาเปดงาน ILTM 2013 ในหวขอ ‘The Philosophy of Service’ ไววา การทองเทยว

แบบหรหรา คอ การทองเทยวททกสงทกอยางเปนเรองของ ‘ตวฉน’ (Luxury is all

about ‘ME’) ดงนน เจาของธรกจและผใหบรการในตลาดการทองเทยวแบบหรหรา

จงจ�าเปนตองรใจนกทองเทยวแตละคนเปนอยางดและเฉพาะเจาะจง เชน จ�าไดวา

เขาชอบรบประทานอะไร แพอาหารชนดไหน ชอบหองพกแบบใด รวมถงในกรณท

นกทองเทยวเคยมาใชบรการแลว ควรจะตองแสดงใหเหนดวยวาจ�าพวกเขาได เพราะ

สงเหลานลวนแลวแตจะสรางความประทบใจใหกบนกทองเทยวแบบหรหราเปนอยาง

มาก เพราะพวกเขาเหลานลวนแลวแตตองการเปน ‘คนพเศษ’ และไดรบบรการท

‘พเศษ’ กวาคนอนๆ และเปนการบรการทจดเตรยมไวใหเฉพาะตวเขาคนเดยวเทานน

ดงนน สงทส�าคญทสดในการพชตใจนกทองเทยวแบบหรหรา นอกเหนอจากคณภาพ

สนคาและบรการทไดมาตรฐาน กคอ การ ‘รใจ’ ‘เขาใจ’ ‘ใหความส�าคญ’ และ

‘ตอบสนองความตองการ’ แกลกคาแตละคนไดในระดบดเยยมนนเอง

ท�าอยางไรจะจงใจใหใชจาย

แนนอนวาสงทท�าใหนกทองเทยวแบบหรหราเปนกลมนกทองเทยวในฝนทไมวา

ใคร หรอแมแตประเทศไทยเองกอยากชวงชงโอกาสในการท�าตลาด กคอ ศกยภาพ

ในการใชจายของนกทองเทยวกลมน เพราะพวกเขาเหลานลวนแลวแตมรายไดสง

และมกนยมซอสนคาและบรการทมคณภาพ ราคาแพง ซงถาหากรจกวธการกระตน

ใหนกทองเทยวเหลานใชจายเพมมากขนกวาคาใชจายมาตรฐานตางๆ ยอมเปนโอกาส

ทจะสรางรายไดจากการทองเทยวไดมากยงขนตามไปดวย โดยปจจยทจะชวยกระตน

ใหนกทองเทยวเหลานควกกระเปาเพอซอสนคาหรอบรการทางการทองเทยวนนเปน

อกประเดนหนงท Yaffa Assouline ไดน�าเสนอไวในเวทสมมนาเปดงาน ILTM 2013

วา ประกอบไปดวยองคประกอบ 5E ดงน

Experience หมายถง การน�าเสนอประสบการณแปลกใหม การเสนอ

ขายรายการน�าเทยวแบบหรหรา ไมใชเพยงการโฆษณาคณภาพ ความสวยงาม และ

ความสะดวกสบายของสนคาและบรการ หากแตยงตองน�าเสนอความแปลกใหม

และประสบการณทนกทองเทยวจะไดรบจากการเดนทางทองเทยวไปยงสถานทนนๆ

ซงจะชวยเพมคณคาใหกบการเดนทางทองเทยวในแตละครงดวย

Exclusive หมายถง ความพเศษแบบเฉพาะตว ซงเปนคานยมของ

นกทองเทยวแบบหรหรา ดงนน การเสนอขายสนคาทองเทยวแกนกทองเทยว

กลมน จงไมควรเปนขอเสนอแบบเบดเสรจสมบรณ หากแตควรจะมการเสนอตวเลอก

ตางๆ ขอเสนอพเศษ รวมถงการสอบถามความตองการของนกทองเทยว เพอให

พวกเขาไดมโอกาสตดสนใจจดการการเดนทางของตนเอง เพอใหการเดนทาง

ทองเทยวในแตละครงของพวกเขามความพเศษไมเหมอนใคร

Expertise หมายถง ผ เชยวชาญพเศษ

เนองจากนกทองเทยวแบบหรหรามกจะมเวลาวางจ�ากด

อกทงดวยสภาพแวดลอมท�าใหพวกเขาเหลานคนเคย

กบคนรอบตวทมกอย ในระดบมออาชพ ท�าให

นกทองเทยวแบบหรหราตองการทจะไดรบการบรการ

จากผทมความเชยวชาญและรอบรเปนพเศษ ทงในแง

ของการจดการรายการน�าเทยว และการใหบรการ

ในระหวางการเดนทางทองเทยว ไมวาจะเปนการรอบร

ในขอมลรายละเอยดสนคาและบรการ การใหค�าแนะน�า

ในเชงเปรยบเทยบ การตอบสนองความตองการทม

ลกษณะเฉพาะ และการจดการแกปญหาตางๆ ไดอยาง

รวดเรวและมประสทธภาพ

Exceptional หมายถง มาตรฐานทไดรบการ

ยอมรบ แมวานกทองเทยวแบบหรหราในปจจบน จะหน

ไปใหความส�าคญกบประสบการณจากการทองเทยว

มากขน แตขณะเดยวกนพวกเขากยงคงตองการสนคา

และบรการทางการทองเทยวทมมาตรฐาน และม

คณภาพเหมาะสมกบราคา ซงแนนอนวาจะตองสงกวา

นกทองเทยวทวไป ยกตวอยางเชน การทองเทยว

โดยรถไฟ จะตองมความสะอาด สะดวกสบาย ปลอดภย

และมเจ าหน าทคอยบรการอ�านวยความสะดวก

นอกเหนอไปจากการน�าเสนอเส นทางทน าสนใจ

แปลกใหม และสวยงาม เปนตน ดงนน เจาของสนคา

และบรการส�าหรบการทองเทยวแบบหรหราจงควรตอง

รกษามาตรฐานของตนเองเอาไว และในขณะเดยวกน

กตองรกษาระดบไวไมใหดอยไปกวาคแขงขนดวย



25|Tourism Journal

Excellence หมายถง ความยอดเยยม นกทองเทยวแบบหรหรา

ตองการสงทดทสด เยยมทสดส�าหรบตนเองเสมอ ดงนน สนคาและ

บรการทจะน�าเสนอขายตอนกทองเทยวกลมนจงตองเปนสนคาอนดบหนง

เกรดเอ ซงไดรบการยอมรบวามความพเศษและยอดเยยมกวาสนคาและ

บรการอนๆ ซงแนนอนวาการบรโภคสนคาและบรการทยอดเยยมเหลาน

นอกจากจะท�าใหนกทองเทยวเกดความพงพอใจแลว ยงเปนการชวย

สงเสรมภาพลกษณของนกทองเทยวเหลานนเองอกดวย

จากปจจยทง 5 ทกลาวมาขางตนน ลวนแลวแตเปนปจจยทจะชวย

กระตนใหนกทองเทยวแบบหรหรายนดทจะใชจายมากขนเพอแลกกบสนคา

และบรการทางการทองเทยวทสามารถตอบสนองความตองการของ

พวกเขาได ซงสนคาและบรการแตละชนดอาจมลกษณะเฉพาะตวแตกตาง

กนไป เจาของสนคาและบรการจ�าเปนจะตองเขาใจในสนคาและบรการ

ของตนเอง เพอสรางมลคาเพมใหกบสนคาและบรการเหลานนใหมากขน

และในขณะเดยวกนกควรเขาใจกลมลกคาของตนเองเพอใหสามารถ

ตอบสนองความตองการของพวกเขาไดในระดบทพอดและเหมาะสมดวย


25|Tourism Journal

27|Tourism Journal

สรป แมการทองเทยวแบบหรหราจะยงเปนเรองใหม และยงมความสบสนในการ

ใหค�านยาม รวมถงการท�าความเขาใจกบลกษณะและพฤตกรรมของนกทองเทยว

ในกลมนอยมาก หากแตเมอพจารณาจากแนวโนมทศทางการทองเทยวแบบหรหรา

ในปจจบนแลว อาจกลาวไดวา การทองเทยวแบบหรหรา ไมใชสงทจะมค�านยาม

ตายตว หากแตเปนรปแบบการทองเทยวทใหความส�าคญกบพฤตกรรม ความชอบ

และความตองการของกลมเปาหมายซงเปนกลมนกทองเทยวผมรายไดสงในสงคม

เปนหลก เพอสรางแรงจงใจใหนกทองเทยวเหลานเกดการใชจายใหมากทสด

ในระหวางการเดนทางทองเทยว ดงนน สงทส�าคญทสดในการสงเสรมตลาด

การทองเทยวแบบหรหรา กคอการเขาใจกลมนกทองเทยวแบบหรหราทเปนเปาหมาย

และตอบสนองความตองการเหลานนใหไดตามความคาดหวง หรอเหนอกวา

ความคาดหวงของนกทองเทยวเหลานนนนเอง



1. ความตงใจในการใชจาย

โดยทวไปการใชจายของผบรโภคอยในระดบคงทจากผลการส�ารวจ

ไดแสดงใหเหนวาผบรโภคมการวางแผนการใชจายใหนอยลงภายใน2ป

ทผานมาและในป2014ดวยแตมไดจะลดการซอทงนเปนการลดใชจาย

โดยการชอปปงในรานคาทลดราคาหรอสนคาทเปนแบรนดของหาง

(PrivateLabelBrand) ถงแมมความตองการทจะลดคาใชจาย แต

ผบรโภคกยงตองการสนคาและบรการทเหมาะสมกบราคาทจายไป

ผบรโภคในตลาดเกดใหมมแนวโนมตองการใชจายเพมในเรองของ

เทคโนโลยเครองแตงกายและการทองเทยวมการคาดการณวาผบรโภค

จะมการใชจายมากขนเมอเทยบกบป 2011 ในเรองของเทคโนโลย

(รอยละ29 เมอเทยบกบ รอยละ9) และการทองเทยว(รอยละ32

เมอเทยบกบรอยละ14)

T o u r i s m T r e n d

GLOBAL

CONSUMER TRENDS1

SURVEY 2013

Euromonitor International ไดท�ำกำรส�ำรวจ แนวโนมผบรโภคทวโลกในป 2013 ใน 9 ประเทศคอ บรำซล จน ฝรงเศส เยอรมน อนเดย ญปน รสเซย สหรำชอำณำจกร และสหรฐอเมรกำ โดยมกลมตวอยำงในกำรส�ำรวจออนไลน 16,000 รำย มผลสรปดงน

เรยบเรยง:พาณกาเหรยญสวรรณ2

29|Tourism Journal

3. การเขาถงเทคโนโลย และกจกรรมของผบรโภค

เทคโนโลยไดคอยๆ เขามาเปนสวนหนงในชวตประจ�าวนของ

ผบรโภคใน2ปทผานมาจากป2011-2013การใชเทคโนโลยมความถ

มากขน จากทโทรศพทมอถอมวตถประสงคเพยงแคไวส�าหรบสนทนา

และสงขอความการเกดสมารทโฟนท�าใหผบรโภครสกถงความไดเปรยบ

มากขนจ�านวนผซอสมารทโฟนเพมขนเรอยๆโดยเฉพาะผบรโภครนเยาว

นเปนเหตทท�าใหOnlineShopping มการขยายตวอยางรวดเรวโดย

ไมตองสงสยผบรโภคถกดงใหซอสนคาทไมสามารถหาซอทไหนไดเชน

DownloadContent และซอสนคาทขายออนไลนเทานน ตลาดในโลก

ออนไลนชวยน�าเสนอทางเลอกทเปดมากขนใหกบลกคามากกวาการไป

ซอสนคาตามรานคาธรรมดาทวไป

T o u r i s m S e m i n a rT o u r i s m T r e n d

2. ทศนคตการซอ และลกษณะของสนคา

ผบรโภคหนมาซอสนคาในโลกออนไลนมความสนใจในสนคาทมราคาต�าสนคา

ทมคณภาพและสนคาแบรนดเนมบางกลมกตองการทงสองอยางคอคณภาพด

ราคาต�าความเขาใจทชดเจนถงพฤตกรรมการซอและความชอบของผบรโภคมสวนชวย

ผคาปลกและผผลตในการเขาถงลกคาทหลากหลายประเภทมากขน

ผบรโภคมความเตมใจทจะซอ และพรอมทจะจายเพมในสนคาทมภาพลกษณ

พเศษ และสนคาทเปนมตรกบสงแวดลอม หรอสนคาทสงเคราะหจากธรรมชาต

(GreenProduct)ซงสวนมากจะเปนของใชสวนตวเครองส�าอางและของใชภายใน

บาน ทงนผบรโภคมทศนคตตอการซอสนคาผานชองทางทหลากหลายทงออนไลน

และรานคาปลกการประชาสมพนธสนคาออนไลนท�าใหรานเสอผาธรรมดากลายเปน

รานทน�าสมยมากขนในสายตาผบรโภค จากการส�ารวจพบวาผบรโภคทซอสนคา

ออนไลนชอบทจะคนหาเพอตรวจสอบราคาสนคาใหไดในราคาถกแตคณภาพดและ

ชอบลองสงใหมๆ สวนใหญไมใสใจในเรองของแบรนดเทาไหรนก แสดงใหเหนวา

สนคาแบรนดใหมๆทเขามาในตลาดจะไมไดรบผลกระทบจากสนคาแบรนดเกาทมอย

4. ความชอบเรองการประกอบอาหาร

ผบรโภคยงคงมความตองการทจะประกอบอาหารเองทบานและ

มความเชยวชาญมากขนในการเลอกซอวตถดบมาประกอบอาหาร

ผบรโภคหลายกลมใหความส�าคญมากกบวตถดบทจะน�ามาปรงอาหาร

พยายามทจะหลกเลยงน�าตาลไขมนและเกลอแลวหนไปใสใจคณคา

ทางอาหารและดตอสขภาพอกกลมหนงจะเจาะลกเขาไปไมวาจะเปน

อาหารทไดรบการแนะน�าจากHealthcareหรอสนคาคณภาพทมการ

ระบคณคาทางอาหารบนผลตภณฑ

ผบรโภคในโลกออนไลนใหความสนใจในการควบคมน�าหนก

และการค�านวณคณคาทางอาหารทรบประทานในป2012อตราของ

ผบรโภคทมอาย14 ปขนไปในประเทศทพฒนาแลวทมน�าหนกเกน

มาตรฐานเพมขนมากกวารอยละ50 แมกระทงตลาดเกดใหม เชน

อนเดย และจน กมการคาดการณวาอตราคนเปนโรคอวนจะเพม

ขนอยางนอย2 เทาในป2020 ท�าใหเปนเหตผลทดในการควบคม

น�าหนกของผบรโภค ในขณะทผบรโภคบางสวนเลอกทจะงดอาหาร

บางประเภทเพอเหตผลทางวฒนธรรม หรอเนองจากมอาการแพ

อาหาร

1ทมา:บทคดยอผลการส�ารวจGlobalConsumerTrendsSurvey2013โดย

EuromonitorInternational2นกศกษาชนปท4สาขาวชาการทองเทยวและการโรงแรมคณะวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร



5. รปแบบการใชชวตเพอสขภาพทด

ความเขาใจสวนตวในเรองของสขภาพทดของผบรโภคสามารถ

เปนตวสงการพฤตกรรมในการด�ารงชวตของผบรโภค ผบรโภคทเขาใจ

วาตวเองมสขภาพทดอยแลว จะอนญาตใหตวเองเหลอพนทส�าหรบ

พฤตกรรมทเสยงตอสขภาพเปนครงคราว สวนผบรโภคทเขาใจวาตวเอง

มปญหาเรองสขภาพจะตองการเวลาและพลงในการท�ากจกรรมทหลาก

หลายเพอสขภาพหรอในทางกลบกนผบรโภคทดแลสขภาพกจะยงดแล

ตวเองตอไปเรอยๆ และผบรโภคทไมสนใจในสขภาพเลย กจะไมสนใจ

ตอไปเชนกน

การบ�าบดรกษาและการปองกนเปนกญแจส�าคญของผบรโภคโดย

ทวไปผบรโภคทเปนกลมตวอยางตองพบแพทยเปนปกตมเพยงสวนนอย

ทจ�าเปนตองเขาศนยสขภาพ(MedicalCare)เพอท�าการตรวจรกษาอยาง

ตอเนองผบรโภคสวนนอยทใชมาตรการเชงปองกนเชนบรโภคอาหารเสรม

หรอเขารวมกจกรรมบ�าบดอาการเครยด

การออกก�าลงกาย และกายภาพบ�าบดเปนสวนหนงทส�าคญในการ

ด�ารงชวตของผบรโภคสวนใหญมากกวารอยละ60ของผบรโภคทออก

ก�าลงกายเปนประจ�าโดยการเขาGymเลนกฬาและสวนใหญออกก�าลงกาย

ดวยการเดน โดยผบรโภคในประเทศเกดใหมจะออกก�าลงกายมากกวา

ผบรโภคในประเทศพฒนาแลว

จากรายงานผลพบวา ผ บรโภคออนไลนมการใชสนคาจ�าพวก

แอลกอฮอลและยาสบเปนประจ�าเปนสวนนอย อยางไรกตาม จ�านวน

ผบรโภคคอยๆ เพมขนตงแตป2011 การดมเครองดมแอลกอฮอล

เปนพฤตกรรมหลกในสงคม ผบรโภคบางสวนดมเครองดมแอลกอฮอล

เลกนอยทกวน และคนสวนมากจะดมเมอออกไปนอกบานมากกวาดม

ทบาน

6. อปนสย และคานยมสวนตว

หลายการตดสนใจของผบรโภคโดยทวไปจะมคนในครอบครวหรอ

คนใกลชดมาเปนประเดนในการตดสนใจในการซอสนคาหรอบรการ

ผบรโภคมความรอบคอบในการใชเงนสวนหนงเปนเพราะเศรษฐกจ

โลกทไมมเสถยรภาพมาหลายปมความตองการทจะท�างานเพอด�ารงชพ

‘WorktoLive’ มากกวามชวตเพอท�างาน ‘LivetoWork’ หมายถง

ผบรโภคมแนวโนมทจะเหนวาการท�างานหนกมากขนเพอรายไดส�าหรบ

ใชจายในสนคาหรหราฟมเฟอยมความดงดดใจนอยลง

ผบรโภคมความตองการมากกวาสนคาทเปนวตถ มจดหมายทจะ

ประสบความส�าเรจในสงทคาดหวงและมชวตทเรยบงายมากขนกวาครง

ของผตอบตองการสรางสงทเปนผลดตอสงแวดลอม

31|Tourism Journal


เรองยงยากใจประการส�าคญในการเดนทางไปตาง

ประเทศแตละครงคอเรองการซอของฝากส�าหรบคนทรอ

อยทางบาน

โดยเฉพาะอยางยงเมอในก�าหนดการเดนทางไดระบ

ถงการแวะพกชอปปงตามแฟคตอรเอาทเลต,แหลงชอปปง

ราคาประหยด,ไลไปถงแหลงชอปปงระดบไฮโซทมชอเสยง

ของประเทศนนๆสงทจะตามมาแนๆคอลสตของซอฝาก

หรอไมกของฝากซอแบบยาวเหยยดทคาดหวงวาจะซอได

ในราคาทถกกวาในเมองไทย

ในสงคมรวมสมยเราก�าลงอาศยอยในโลกทประกอบ

สรางขนมาดวยสงนามธรรมทถกแปรสภาพใหกลายเปน

รปธรรมทชดเจนและเปนจรงเปนจงมากขนเรอยๆสนคา

แบรนดเนมกเปนตวอยางทชดเจนมากประการหนง

การเดนชอปปงศนยการคายานกลางเมองเปนประจ�า

ท�าใหเราคอยๆปรบจนตวเองในการรบรความหมายและ

ยอมรบในระดบราคาสนคาเหลานนตามผลของการตลาด

ทมในเมองไทย แตเมอบรบททางสงคมเปลยนแปลงไป

รวมถงคาเงนและคาครองชพ ท�าใหการรบร สนคา

แบรนดเนมหรหราเหลานนกจะเปลยนแปลงตามไป

From Souvenirs to Luxury Goodsเรอง:วฒชยกฤษณะประกรกจ

เรองของชนชน

กอนทความหรหราจะกลายมาเปนเรองการตลาดและกลายเปนสนคาส�าหรบ

ใครกตามทไตเตาทางเศรษฐกจขนไปถงจดทมเงนซอความหรหราเคยเปนอภสทธ

ของชนชนสงเทานน

ต�านานเกาแกของรานเครองประดบ รานเสอผา รานเครองหนง ทเคยผลต

ขาวของเครองใชตางๆ ใหกบชนชนสง กลายเปนเรองเลาทประทบอยบนแบรนด

และกลายเปนสงทมมลคามหาศาล

การรบรสนคาแบรนดเนมระดบสงทวางโชวอยในดไซเนอรชอป10Corso

Como ทอดแนนไปดวยต�านานของเหลาดไซเนอรและความคดสรางสรรค หรอ

ในพลาซาGalleriaVittorioEmanueleII กลางเมองมลาน ประเทศอตาล

ทอดแนนไปดวยโบราณสถาน สถาปตยกรรมนาทง ท�าใหแบรนดเนมดมคณคา

มราคาเพราะถกตอกย�าดวยต�านานและเรองเลาของความหรหราเหลานน

แตทงหมดนนจะเปลยนแปลงและแตกตางไปทนททนใดถาเดนทางออกไปถง

พรมแดนระหวางอตาลกบประเทศสวตเซอรแลนดสนคาแบรนดเนมเดยวกนทวาง

อยในFoxTownแฟคตอรเอาทเลตใหญจะมราคาถกลงไปกวาครง

31|TourismJournal



แฟคตอร เอาทเลตท�าใหผบรโภครบรวาสนคาถกผลต

ครงละจ�านวนมากๆแบบอตสาหกรรมมนท�าใหความหรหรา

กลายเปนสนคาในโลกของเสรนยมทนนยมและประชาธปไตย

ดงนนบรรดาสนคาแบรนดเนมในFoxTownจงกลายสภาพ

จากสนคาอภสทธของชนชนสงกลายเปนสนคาธรรมดาทวไป

ส�าหรบชนชนกลางเหมอนการเดนชอปปงในแหลงวยรนของ

บานเรา

ยงถาเดนทางตอไปทเมองเวนสจะเหนพวกแกงมจฉาชพ

น�าสนคาแบรนดเนมปลอมมาเดนตามตอขายใหนกทองเทยว

กลางจตรสซานมารโค แกงพวกนสวนใหญเปนคนยปซและ

คนผวส

สญลกษณโลโกและชอแบรนดเนมจะหลดลอยออกจาก

ต�านานของมนอยางสนเชง มาแปะอยบนธรกจผดกฎหมาย

โลกใตดน และเปนโอกาสของชนชนลาง ทจะตโต ทวงคน

หรอขบถตอความไมเทาเทยม ความรสกทเรามตอสนคา

แบรนดเนมจะเปลยนไปอยางสนเชงในรปลกษณน

การถายเทและโลกาภวตน

เทคโนโลยการสอสาร การเดนทางคมนาคม และการรกคบของบรรษทยกษใหญขามชาต

ทท�าใหเรารสกวาโลกเลกลงเรอยๆ นกการตลาดสามารถสอสารคณคาของแบรนดใหมๆ เผยแพร

ออกไปทวโลกในเวลาอนรวดเรว

แบรนดเนมหรหราเกดขนใหมจ�านวนมหาศาลสรางการรบรใหเรายอมรบนบถอในคณคาของ

มนไดอยางชาญฉลาดโดยไมจ�าเปนตองมต�านานเกาแกเกยวพนกบชนชนสงอยางเชนแบรนดเนม

สนคากระเปาและรองเทาจากประเทศเลกๆ อยางสงคโปร ทเรมเปดด�าเนนการมาเพยงไมถงสบป

กกลายเปนแบรนดเนมทตดตลาดและตองเปนของซอฝากจากการทองเทยวประเทศสงคโปร

ความหรหราไมใชเรองชนชน แตเปนสญลกษณของการเดนทางทองเทยว การชอปปงสนคา

แบรนดเนมจากตางประเทศอดแนนไปดวยความหมายของการไดไปเดนทางทองเทยวตางประเทศ

ดงนนนอกจากสนคาแฟชนเสอผากระเปาเครองประดบยงรวมไปถงของทใกลตวและราคาถก

กวานนอยางโดนทขาวโพดควขนมอบเบเกอร

และเมอสนคาเหลานมาเปดชอปสาขาในเมองไทยกไดรบความนยมตอเนองมาเชนกน

ทางฝงอเมรกากมแบรนดเนมแฟชนท�านองเดยวกนนมากมายเมอลองเทยบบรรยากาศของ

ชอปทเปดอยางยงใหญในศนยการคาใหญในบานเราจะท�าใหมนดมมลคาสงสงอยางไมนาเชอ

แตเมอออกเดนทางไปถงมอลลท Leesburg หรอPotomac ซงเปนเอาทเลตใหญในรฐ

เวอรจเนย มนจะกลายเปนชอปสนคาราคาโรงงาน ทถงแมจะตดปายแบรนดเนมและเปนของแท

แตดวยบรรยากาศของรานทเตมไปดวยแมบานอเมรกนและกรปนกทองเทยวจากเอเชยตางยอแยง

กระเปาถอผาพนคอเสอผาทกองสมอยในกระบะลดราคาใหนกทองเทยวมาขนใสรถเขนแลวน�า

ไปเขาควช�าระเงน

ความหรหราของแบรนดเนมจะจบสนลงทนทจนกระทงเมอเดนทางกลบมาบานและน�าไปเปน

ของฝากส�าหรบคนทางบานณจดนนความหรหราจะยอนคนกลบมาอกครงความหรหราของสนคา

ในยคปจจบนจงเกยวพนอยางลกซงกบการถายเทความหมายไปมาการสอสารการเดนทางและ

การด�าเนนธรกจขามชาต

33|Tourism Journal


รอยปรแตก

การอาศยอยในสงคมเมองทนสมย ทมระบบการคาแบบโมเดรน

เทรดครอบคลมทกกจกรรมการบรโภคท�าใหเราอยในโลกทประกอบสราง

ดวยการตลาดอยางหลงลมทจะตงค�าถาม

สนคาทกอยางมราคาทยดโยงกนอยในโครงสรางเศรษฐกจ จนมน

ดเปนจรงเปนจงวาสะทอนมลคาทแทจรงของสนคานนๆเชนอาหารตามสง

จานละ20 บาท รองเทากฬาคละ2,000 บาท สมารทโฟนเครองละ

20,000บาท

ทงทจรงแลวราคาสนคาสวนใหญขนอยกบการก�าหนดและยอมรบ

กนเองของผคนในระบบเศรษฐกจเดยวกน เชนเดยวกบระบบสญลกษณ

อนๆทเราใชกน

การซอสนคาจากแหลงทองเทยวทมผ ประกอบการแบบเจาของ

คนเดยวเปนสนคางานฝมอหรอของสะสมโบราณหรอการซอ-ขายของ

แบรนดเนมปลอม ละเมดลขสทธ ทตองมการตอรองราคา และยอม

ซอ-ขายกนในราคาทตางฝายตางพอใจท�าใหสามารถเหนรอยปรแตกของ

ระบบโครงสรางราคาสนคาตางๆ

ในขณะทกบสนคาอนๆ เรากลบสามารถตอรองกนแบบเอาเปน

เอาตายแตกบกระเปาหนงแบรนดเนมใบละ3-4หมนบาทนาฬกาสวส

เรอนละ5-6 แสนบาท ไมมใครรถงตนทนการผลตทแทจรงของสนคา

เหลานเลย แตไมมใครคดจะไปตอราคาสนคา เพราะยอมรบในคณคา

ของความหรหราความหรหราไดฝงรากอยในโครงสรางราคาของเราอยาง

เหนยวแนน

อยางไรกตามถงแมเราจะมองเหนรองรอยการปรแตกของโครงสราง

ราคาสนคาตางๆ แตเรากยงคงตองอยเปนสวนหนงของมน ไมสามารถ

หลดออกไปอยภายนอกได

ยกตวอยางเชนธรกจหลายแหงเรมสรางสนคาทแตกตางไปจากเดม

โดยสรางแบรนดเนมทไรสญลกษณชอหรอภาพโลโกทมาประทบบนตว

สนคาของตนเองออกไป

แตในสงคมรวมสมยความหรหราไดกาวขามความหมายแบบเดมๆ

มนไรขอบเขตไรพรมแดนและไรชนชนดงนนการทผบรโภคใสเสอผา

ไรแบรนดกเปนการประทบแบรนดใหกบตนเองอกแบบหนงเชนกน



ในป2013 ทผานมา อตสาหกรรมทองเทยวไดพสจนวายงคงเปน

อตสาหกรรมหลกทมสวนส�าคญในการเตบโตของเศรษฐกจโลกอยางไร

กตามในแหลงทองเทยวส�าคญไดเผชญกบปญหาภายในประเทศทงปญหา

ความรนแรงทมผลมาจากการเมองและภยพบตทางธรรมชาตเชนความ

ขดแยงในประเทศอยปตทสงผลใหยอดขายลดลงอกครงตงแตชวงใบไมรวง

ทงนเหตการณในซเรยกสงผลใหธรกจทเกยวเนองกบการทองเทยวไดรบ

ความเสยหายเกอบทงหมดรวมไปถงเหตการณความไมสงบทางการเมอง

ในประเทศไทยและตรกทอาจจะยงไมไดสงผลกระทบดานลบตอยอดขาย

อยางชดเจนสวนตลาดทองเทยวของกรซไดกลบมาเตบโตเปนอยางมาก

อกครงในป2013

ส�าหรบสภาวะเศรษฐกจในประเทศทพฒนาแลวและถอไดวายงม

การเตบโตในขณะทบางเศรษฐกจในตลาดใหม(EmergingEconomies)

มสญญาณการเตบโตทชดเจน อยางไรกตาม การเตบโตดงกลาวไมได

เกดขนในทกตลาดใหมโดยในภาพรวมแลวเศรษฐกจในตลาดใหมจะเตบโต

ลดลงรอยละ5.6-4.6 และท�าใหชองวางการเตบโตของตลาดทงสอง

ในป2013ลดลง

จ�านวนนกทองเทยวระหวางประเทศมการเตบโตเพมขนถงรอยละ

5ในป2013โดยเตบโตในอตราทสงกวาอตราการเตบโตทางเศรษฐกจ

โดยนกทองเทยวจากจนและรสเซยมการเตบโตของนกทองเทยวท

เดนทางออกทองเทยวในตางประเทศมากทสด ทงน ยโรปและเอเชย

เปนจดหมายปลายทางทางการทองเทยวทไดรบความนยมในชวงเวลา

แนวโนมการทองเทยวของโลกในป 2013 และคาดการณป 2014

เรอง:IPKInternational

เรยบเรยง:ณฎฐราอ�าพลพรรณ

ดงกลาวนอกจากนมการคาดการณวาในป2014นกทองเทยวระหวาง

ประเทศจะเตบโตขนรอยละ4-5 จากปจจยหนนทางเศรษฐกจทคาดวา

จะมแนวโนมปรบตวเพมขนเชนกน

สถตจากIPKInternationalป2013พบวาการเดนทางทองเทยว

ในตางประเทศเตบโตเพมขนรอยละ5หรอมจ�านวน952ลานคนและม

จ�านวนคนพก(OvernightStay)เพมขนรอยละ4เชนกนหรอมจ�านวน

7.6 พนลานคน และนบเปนครงแรกในปนทจ�านวนคนพกเฉลยของการ

เดนทางระหวางประเทศนอยกวา8คนสงผลใหคาใชจายทางการทองเทยว

เพมขนเลกนอยโดยเพมขนรอยละ6หรอมมลคา989พนลานยโรคาดการณ

สถานการณทองเทยวในป2014 จะเหนไดวาการเดนทางทองเทยว

ของนกทองเทยวจากประเทศทพฒนาแลวจะเตบโตมากกวาตลาดใหม

ทตลาดการทองเทยวมการเตบโตเปนอยางมากในป2013โดยนกทองเทยว

จาก ‘ตลาดใหม’ ในเอเชยจะเพมมากขนรอยละ8 ในขณะทตลาดนก

ทองเทยวจากยโรปและอเมรกาเหนอจะเตบโตเพมขนรอยละ4 และ3

ตามล�าดบทงนสอสงคมออนไลนจะเขามามบทบาทเพมขนในอตสาหกรรม

ทองเทยวโดยทกวนาทนกทองเทยวยโรปจะเขาไปมสวนรวมในสอดงกลาว

และนกทองเทยวยโรปรอยละ16 ใชสอสงคมออนไลนในการหาขอมล

ทางการทองเทยวเพอวางแผนการเดนทางตลอดจนใชสอขางตนระหวาง

การเดนทาง

“หมายเหต:เรยบเรยงจากIPK’sWorldTravelMonitor:ForecastingGlobalandEuropeanTourismในงานสมมนาITBConvention2014ระหวางวนท5-8มนาคม2557สหพนธสาธารณรฐเยอรมน”

35|Tourism Journal


ตลาดนกทองเทยวขนาดใหญ3ตลาดไดแกเยอรมนสหรฐอเมรกา

และสหราชอาณาจกรเรมมการเตบโตแบบทรงตวในป2013ดวยอตรา

รอยละ2,1และ3ตามล�าดบ

ในป2013 พบวานกทองเทยวยโรปเดนทางออกเพมขนรอยละ3

หรอมจ�านวน432ลานคน/ครงและมจ�านวนคนพกทงหมด3.5พนลาน

คนและมคาใชจายเฉลยตอทรปเพมขนในอตรารอยละ2หรอมมลคา368

พนลานยโรส�าหรบประเภทของการทองเทยวทนกทองเทยวจากยโรปชนชอบ

ไดแกการพกผอนรมชายหาดเพมขนรอยละ4การทองเทยวตามรายการ

น�าเทยวเพมขนรอยละ1 ในขณะทมการทองเทยวในเมองและแหลง

ทองเทยวหนาหนาว(SnowHolidays) ตลาดนกทองเทยวเดนทางออก

ทมการเตบโตมากในป2013ไดแกรสเซย(+13%)ตรก(+10%)ฝรงเศส

(+4%) สหราชอาณาจกร(+3%) และเยอรมน(+2%) ในขณะทตลาด

นกทองเทยวจากประเทศทประสบปญหาเศรษฐกจมแนวโนมลดลงไดแก

สเปน(-5%)และอตาล(-3%)ส�าหรบตลาดเยอรมนนกทองเทยวเยอรมน

เดนทางทองเทยวทงภายในประเทศและตางประเทศถง335พนลานคน/

ครง หรอเตบโตเพมขนรอยละ2 เมอเปรยบเทยบกบปทผานมา และ

มจ�านวนคนพก1.7พนลานคนพก(+2%)ทงนสดสวนการเดนทางของ

นกทองเทยวเยอรมนเพมขนรอยละ3หรอครองสดสวนรอยละ46ของ

ตลาดการเดนทางทองเทยวทวโลกเมอพจารณาถงจดมงหมายของการ

เดนทางพบวาการเดนทางเพอธรกจเพมขนรอยละ4ในขณะทการเดนทาง

โดยเหตผลสวนตวลดลงรอยละ1 ทงนมลคาตลาดการทองเทยวของ

นกทองเทยวเยอรมนเตบโตเพมขนรอยละ6หรอมมลคา153พนลานยโร

ส�าหรบประเภทการเดนทางพบวาจ�านวนนกทองเทยวเยอรมน

ทเดนทางทองเทยวในตางประเทศเตบโตเพมขนรอยละ4 หรอมจ�านวน

54.8 ลานคน/ครง ในขณะทการเดนทางภายในประเทศเตบโตเพยง

รอยละ3หรอ98.6ลานคน/ครงซงท�าใหเหนไดวานกทองเทยวเยอรมน

มแนวโนมทองเทยวในตางประเทศมากกวาโดยแหลงทองเทยวยอดนยม

ไดแกออสเตรยทครองสวนแบงตลาดรอยละ17ตามมาดวยสเปนและ

อตาลดวยสวนแบงตลาดรอยละ16และ12ตามล�าดบ

นอกจากนยงมตรก(8%)เนเธอรแลนด(6%)ฝรงเศส(6%)โดยม

เพยงอตาลเพยงประเทศเดยวทมอตราการเตบโตของจ�านวนนกทองเทยว

เยอรมนลดลงเลกนอยทรอยละ1 สวนแหลงทองเทยวยอดนยมภายใน

ประเทศยงคงเปนบาวาเรยเปนปทสองตดตอกน

กำรเดนทำงออกทองเทยวในตางประเทศ

ของนกทองเทยวจากยโรปและเยอรมนป 2013


T o u r i s m S e m i n a r

เรยบเรยง : โศรยา หอมชน

เรยบเรยง : วรญญา นอยน�าค�า1

ในระหว างการจดงานส ง เสรมการขายด านการท องเทยว World Travel Market หรอ WTM 2013 ระหวางวนท 4-7 พฤศจกายน 2556 ณ ศนยการประชม Excel กรงลอนดอน สหราชอาณาจกร ไดมการจดสมมนาในหวขอทนาสนใจมากมาย โดยสรปสาระส�าคญไดดงน

หวขอการสมมนา : Is Social Media the Reason Behind the Rapid Growth of Cruising? Social Media เปนเครองมอทางการสอสารและเปนเครองมอทางการตลาด

ทใชอยางแพรหลายในธรกจทองเทยวเพอหาลกคาใหม การสมมนาในหวขอน เปนการ

น�าบรษททประกอบธรกจเรอส�าราญ ซงเปนธรกจทประสบความส�าเรจเปนอยางมาก

ในการน�า Social Media มาเปนเครองมอในการท�าธรกจ มาเลาประสบการณ/แบงปน

ขอคดเหนตางๆ ในการประสบความส�าเรจทางธรกจ

1. Adele Foster, Event and Training Manager, Cruise Line International Association (CLIA), UK • ในป 2012 มจ�านวนนกทองเทยวกลมเรอส�าราญ

ขององกฤษจ�านวน 1.7 ลานคน โดยนกทองเทยว

กลมเรอส�าราญทวโลกมจ�านวนทงสน 20 ลานคน

• ในป 2002 มการขายแพคเกจทองเทยว

เรอส�าราญเพยงรอยละ 4 แตในป 2012 มการขาย

แพคเกจเรอส�าราญ คดเปนรอยละ 12

• Social Media มบทบาทส�าคญในการเตบโต

ของธรกจเรอส�าราญ CLIA UK ใช Twitter และ Face-

book เปนชองทางในการสอสารกบลกคาและบรษท

น�าเทยว นอกจากนยงตดตอสอสาร เลาเรองผานทาง

รปภาพ วดโอ และ Blog ในการเลาเรองราว รวมถงใช

Social Media ในการฝกอบรมใหความรกบบรษทน�าเทยว

สาระนารจากการสมมนา

ในงาน WTM 2013

1พนกงานวางแผน 5 งานบรหารองคกร กองแผนนโยบาย

37|Tourism Journal


2. Ginger Taggart, Executive Marketing, Sales and Business Strategy, Disney Cruise Line • Social Media เปนชองทางในการตดตอกบกลมลกคา

• การท�า Tailor Interactions ซงจะชวยรอฟนประสบการณทองเทยว

ในอดต และท�าใหลกคากลบมาทองเทยวอกครง ทงน ไดมการจดกจกรรม

หลากหลายรปแบบ อาท

- การจดกจกรรมทางเฟซบค โดยใหลกคาสงภาพถายตนเองมาทาง

เฟซบค ในทาซเปอรฮโร จากนนทางบรษทจะน�าภาพตนฉบบไปแตงกบฉากหลง

ในธมซเปอรฮโร และแชรทางเฟซบค

- การท�า Micro-site ทชอวา Discover Disney Time เพอท�า Virtual

Postcard สถานททองเทยวในฝน และแชรทางเฟซบค

• บรษทใชเทคนค Customized Itinerary กบลกคา โดยใหลกคา

สงรายละเอยดในการเดนทางผานทางเฟซบค เชน มใครรวมเดนทางบาง

และชนชอบกจกรรมอะไร จากนนบรษทจะจดโปรแกรมใหกบลกคาแตละราย

ซงลกคาสามารถโพสตและแชรผานทางเฟซบคของตนเองได

• บรษทใช Mobile Application ซงแอพพลเคชนดงกลาวจะมฟงกชน

นบเวลาถอยหลงสการเดนทาง ฟงกชนส�าหรบชวยในการวางแผนการเดนทาง

ฟงกชนส�าหรบเดก (เกม) นอกจากนยงขายกจกรรมอนๆ เพมเตมนอกเหนอ

แพคเกจ อาท การกนขาวเชารวมกบตวการตนดสนย และทส�าคญจะม Special

Video Message เฉพาะบคคลสงไปยงลกคากอนออกเดนทาง

3. Valentina Lorio, Web Marketing Executive, MSC Cruise • บรษทใชเทคนค Brand Event ผานชองทาง Social Media ไดแก

Facebook Twitter และ Instagram แตกจกรรมหลกจะท�าผานเฟซบค อาท

การโพสตขอความตางๆ รายวน การจดเกม/การแขงขน สวนกจกรรมหลก

ทาง Twitter คอ Live Tweet

• บรษทใช Blogger เปนเครองมอในการท�าการตลาด โดยไดเชญ

Blogger จ�านวน 3 รายเขารวมเดนทาง จากนน Blogger แตละคนจะแชร

รปภาพ วดโอ และอพเดทขอมลตางๆ ระหวางทเดนทาง และแชรขอมลตอเนอง

เรอยๆ เมอจบการเดนทางแลว

4. Erin Johnson, Head of Marketing, Carnival Cruise Lines • บรษทเผยแพรแคมเปญตวใหมทชอ Switch on Fun เนอหาหลกของ

โฆษณากระตนใหนกทองเทยวกลมครอบครวเลอกทจะเดนทางทองเทยวทาง

เรอส�าราญ โดยท�าการสอสารผานการโฆษณาทางทวในชองหลก

• บรษทไดซอค�าโฆษณาผานคยเวรดกบทาง Google ในชวงเวลาเดยวกบ

ทมการโฆษณาทางทว

• ทดลองท�า E-CRM หรอการท�า CRM กบลกคาทางอนเทอรเนต

• บรษทท�าการตรวจสอบ Social Media ตลอดเวลา เพอใหมนใจวา

ไดตอบค�าถามทกค�าถามทลกคาสอบถามมา

5. Dean Harvey, Digital Development Director, Designate Dean Harvey อธบายใหเหนพลงและอทธพลของ Social

Media ดงน

• Socialnomics หรอ Word of Mouth on Digital Steroids

หรอพลงของการบอกเลาแบบปากตอปากบนโลกออนไลน

• Social Media ไมใชแฟชน แตเปน Fundamental Shift

ของวธการสอสาร

• ไมควรตงค�าถามวา “จะใช Social Media หรอไม”

แตควรถามวา “จะใชมนอยางไร”

• รอยละ 93 ของนกการตลาดใช Social Media ในการ

ท�าธรกจ

• รอยละ 90 ของผใชออนไลนเชอในค�าแนะน�าออนไลน

หากผ แนะน�าเปนบคคลร จกมกค น มเพยงรอยละ 14 ทเชอ

ในการโฆษณาทางโทรทศน

• ไมมความจ�าเปนทจะตองคนหาสนคาอกตอไป แตสนคา

จะมาหาเราเองผาน Social Media

• มคนทหาคครองผานทาง Social Media และบางคเลกรา

เพราะ Social Media (Facebook) เชนกน

• Social Media เปนกจกรรมอนดบ 1 ของกจกรรมทางเวบไซต

อยางไรกตาม จนไมอนญาตใหคนในประเทศใช Facebook, Twitter

YouTube และ Google



• รอยละ 53 ของผใช Twitter ใช Twitter เปนชองทางในการแนะน�า

สนคา

• YouTube เปน Search Engine ทมขนาดใหญเปนอนดบท 2

ของโลก ทกๆ นาทมการอพโหลดวดโอขนบน YouTube พรอมๆ กน

นบความยาวของวดโอได 72 ชวโมง

นอกจากน Dean Harvey ยงไดใหขอเสนอแนะอนๆ ดงน • ไมควรมองขามความคดเหน ขอสงสยของลกคา จะตองสอสาร

ตอบโตกบลกคาอยตลอดเวลา

• เพอทจะไดดงดดความสนใจลกคาออนไลน แบรนดทดจะตองท�าตว

เหมอนส�านกพมพ ทกขอความทสอสารออกไปจะตองมการกลนกรองกอน

• ใหความส�าคญกบ Content Marketing โดยแบรนดทดจะตองสราง

เนอหา (Content) ทเปนประโยชนกบลกคา ซงแบรนดทมเนอหาทมประโยชน

จะชวยสรางความสมพนธอนดระหวางแบรนดและลกคาได

หวขอการสมมนา : Hosting Major Sports Events • การทองเทยวเชงกฬา (Sport Tourism) มบทบาทส�าคญ

ในอตสาหกรรมทองเทยว โดยการทองเทยวเชงกฬาสามารถสรางรายไดถง

6 แสนลานดอลลารสหรฐฯ หรอคดเปนรอยละ 10 ของ GDP ภาคทองเทยว

• ประโยชนทางออมของ Sport Tourism อยางหนงคอ นกทองเทยว

เชงกฬาจะกลบไปแนะน�าคนอนๆ ใหมาเทยวในประเทศทตนเองไปมา

• Sport Tourism เปนทางลด (Fast Track) ในการประชาสมพนธ

ประเทศสสายตาชาวโลก และเปนชองทางในการเปลยนการรบร

ภาพลกษณ อาท เยอรมนเปนเจาภาพจดฟตบอลโลก ป 2006 ท�าให

ภาพลกษณของชาวเยอรมนไมไดมแตการตรงตอเวลา (Punctual) เชอถอ

ได (Reliable) แตมภาพลกษณของความมน�าใจ (Hospitable) อารมณขน

(Humorous) และการเตมใจใหบรการ (Service Oriented)

• การเปนเจาภาพจดกฬาจะชวยสงเสรมใหคนเดนทางมาทองเทยว

มากขน อาท สเปนสามารถเพมจ�านวนนกทองเทยวเกอบ 2 เทา ภายใน

10 ป หลงจากทเปนเจาภาพจดกฬาโอลมปกในป 1992 Visit Britain

คาดการณวา การเปนเจาภาพจดกฬาโอลมปก 2012 ท�าใหนกทองเทยว

เดนทางมาสหราชอาณาจกรมากถง 4.4 ลานคน ตงแตป 2011-2015

และสรางรายไดประมาณ 2.3 ลานปอนดใหกบทองถน

• การเปนเจาภาพจดกฬาจะชวยกระตนการพฒนาทางเศรษฐกจและ

สงคม นกทองเทยวทเปน Sport Tourist จะมการใชจายสงกวานกทองเทยว

ธรรมดาถง 4 เทา

• รฐบาลบราซลไดประมาณการประโยชนทไดรบจากการเปนเจาภาพ

จดกฬาโอลมปกของบราซลในป 2016 จะสรางรายไดกวา 24 พนลาน

ในชวงป 2010-2027 นอกจากนยงดงดดการลงทนจากตางประเทศให

มาลงทนในบราซลมากขน นอกจากนยงพยากรณวาเศรษฐกจของบราซล

จะมขนาดใหญเปนอนดบท 5 ของโลก (จากเดมอนดบท 10) ภายในป 2016

39|Tourism Journal


• ปจจบนทมกฬาทมชอเสยงเรมลงทนใน

ตางประเทศเพอหารายไดสรางแบรนดใหเปนทร จก

อาท ทม Real Madrid ลงทนสราง Theme Park ใน

ตะวนออกกลาง

หวขอสมมนา : Where the Next for Japan?การสมมนาแบงเปน 2 สวน สวนแรกจะอธบายขอเทจจรง

ทางสถตและเศรษฐกจของประเทศญปน และสวนท 2

เกยวกบสถานการณทองเทยวของญป นและแผนการ

ด�าเนนงาน

สวนท 1 : Facts of Japan • ประชากร: ประเทศญปนมจ�านวนประชากร

มากเปนอนดบ 10 ของโลก โดยในป 2010 มประชากร

จ�านวน 120 ลานคน แตคาดการณวาภายในป 2050

จ�านวนประชากรจะลดลงเหลอเพยง 90 ลานคน และยง

ประมาณการวาภายในป 2060 รอยละ 40 ของประชากร

ญปนจะเปนประชากรในชวงวยเกษยณ (Retirement

Age)

• เศรษฐกจ : GDP ของญปนสงเปนอนดบท 5

ของโลก โดยมอตราการเตบโตของ GDP ประมาณ รอยละ 2

อตราการวางงาน รอยละ 4.4 อตราเงนเฟอ รอยละ 0

• หนสาธารณะ : หนสาธารณะของญปนคดเปน รอยละ 230 ของ GDP

และเพอเปนการลดหนสาธารณะ รฐบาลญปนจงเตรยมตวปรบขนภาษการขาย

(Sale Tax) เปนรอยละ 8 จากเดมทเกบเพยงรอยละ 5 โดยภาษอตราใหมน

มผลบงคบใชในเดอนเมษายน 2014 และคาดวาจะปรบเพมเปนรอยละ 10

ภายในป 2015

• The New Japanese Consumer : จากเดมลกคาทเตมใจจายเงน

เพอความสะดวกสบายและการไดสนคาทมคณภาพ เปลยนมาเปนสนคาทพอซอหาได

และแสวงหาการลดราคา (Affordable Product and Discount Hunting)

ใชเวลาอยกบบานมากขน ใหความส�าคญกบสขภาพและเรองสงแวดลอม

สวนท 2 : Japan Outbound Travel Market Update by JATA • ภายในป 2013 คาดการณวาจะมนกทองเทยวญปนเดนทางออกนอก

ประเทศ (Outbound) ประมาณ 17.5 ลานคน ซงลดลงเมอเทยบกบป 2012

และคาดวาภายใน 3 ปขางหนาจะมการเดนทางออกนอกประเทศมากขนถง

20 ลานคน

• สถตนกทองเทยวญปน Outbound ในชวงครงปแรกของป 2013

เมอเทยบกบป 2012 มการหดตว โดยใน 6 เดอนแรก นกทองเทยว Outbound

มจ�านวนลดลง รอยละ 7.9 หรอมการเดนทางออกนอกประเทศเพยง 8,256,000

คน ซงสาเหตหลกของการหดตวเกดจากการเดนทางออกนอกประเทศ

ลดลงในประเทศกลมเอเชยตะวนออก ไดแก จน เกาหล และฮองกง คดเปน

รอยละ 25 เนองจากปญหาความขดแยงดานเขตแดน สวนการเดนทาง

ไปประเทศอนๆ นนมการขยายตว

• ในป 2012 นกทองเทยว Outbound ทเปนเพศหญง สวนใหญ

มอายระหวาง 20-29 ป สวนนกทองเทยว Outbound เพศชายนน

มอายระหวาง 30-39 ป โดยมวตถประสงคในการเดนทางเพอท�า

ธรกจ ไมใชเพอทองเทยว

• จดหมายปลายทางของนกทองเทยว Outbound คอ เกาหล

จน ยโรป ฮาวาย ไตหวน ไทย ฮองกง สหรฐอเมรกา เกาะกวม

สงคโปร เวยดนาม มาเลเซย ออสเตรเลย และแคนาดา

• คาดวาในป 2014 จะมนกทองเทยวญปนเดนทางไปเทยว

ยโรปเพมขน คดเปนรอยละ 3-4 เมอเทยบกบป 2013 นอกจากน

ยงไดกลาววา การเดนทางของนกทองเทยว Outbound จะเพมมากขน

เนองจากแรงสนบสนนของปจจยบวก ดงน

1) การฟนตวของเศรษฐกจญปน

2) การท�าการตลาดเชงรกของสายการบนตางๆ

3) การด�าเนนงานของ Team Europe ทเปนการสงเสรมการเดนทาง

ทองเทยวไปยงภมภาคยโรป

• ในเดอนพฤศจกายน 2012 JATA ไดตง Team Europe

เพอสงเสรมใหเกดการเดนทางทองเทยวในภมภาคยโรป

หวขอการสมมนา : The Growing Pain of Brazilการสมมนาในหวขอน เนนการใหขอมลทแสดงศกยภาพของ

นกทองเทยวชาวบราซล เนองจากชาวบราซลไดเปรยบชาตอนๆ

ในเรองของการเดนทางมายโรปโดยไมตองใชวซา นอกจากนยงมการ

เชอมโยงทางดานภาษาและวฒนธรรมระหวางบราซลและประเทศ

ตางๆ ในทวปยโรป

• Demographic Background :

ประชากร : 198.7 ลานคน

อตราการเตบโต : รอยละ 1.1

ประชากรสวนใหญอยในวยหนมสาว

ประชากรกวา 70 ลานคนมการใชอนเทอรเนต

• บราซลเปนประเทศทถอวาเปน The World’s Most Active

Social Media Community

• Telenovelas เขาถงประชากรกวา รอยละ 35-40 โดยเฉพาะ

จากอตาล กรซ โปรตเกส เนเธอรแลนด จน และอนเดย

• นกทองเทยวชาวบราซลสวนใหญนยมเดนทางไปสหรฐ-

อเมรกา โดยมจดประสงคในการเดนทางคอเพอชอปปง อยางไร

กตาม ยโรปกเปนจดหมายปลายทางทส�าคญในการเดนทางทองเทยว

ของนกทองเทยวชาวบราซล ทงน วนพกเฉลยของนกทองเทยว

ชาวบราซลประมาณ 11 วน



6. Booking Factor

ปจจยทมผลตอการจองการเดนทางทองเทยว 3 อนดบแรก คอ Price ,

Mobile Booking Access และ Buying a Well-known Brand

7. Information Sources Pre-Trip

แหลงขอมลทองเทยวกอนการเดนทาง 3 อนดบแรก ไดแก ครอบครว

และเพอน, เวบไซตของสถานททองเทยว และเวบไซตส�าหรบการเขยน

แสดงความคดเหนเกยวกบการทองเทยว (Review Websites)

8. What do they want from a website?

สงทนกทองเทยวกลมวยรนตองการในการหาขอมลจากเวบไซต คอ

Information About Destination, Website with Information from

Different Suppliers และ Travel Review

9. How do they get there?

จากการเปรยบเทยบผลส�ารวจระหวางป 2007 และป 2012 พบวา

การเดนทางทองเทยวโดยเครองบนมสดสวนเพมสงขน ขณะทการเดนทาง

โดยรถไฟและรถโดยสารมสดสวนลดลง

สงทนกทองเทยวชาวบราซลไมชอบในยโรป คอ • โรงแรมทมกจะโฆษณาบนเวบไซตเกนจรง แตพอไปพกแลวไมเหมอนกบทคาดหวงไว

• สถานททองเทยวทมคนไปเยอะและตองตอควเปนเวลานาน

• อปสรรคทางดานภาษาและวฒนธรรมทแตกตางกน

• ขนตอนการขอวซาทยงยาก (วซานกเรยน)

• ไมรบเครดตการดของบราซล

สงทนกทองเทยวบราซลชนชอบในการเทยวยโรป คอ • มการบรหารจดการสถานททองเทยวไดด

• มแหลงทองเทยวเชงศาสนาหลายแหง มกจกรรมทางวฒนธรรม (Cultural Activity)

• อาหาร, ชอปปง, ทมกฬา

• มความเปนเสร

หวขอการสมมนา : Investing in Youth-the Future of Tourism WYSE Travel Confederation ซงเปนองคกรทไมแสวงหาผลก�าไรของเนเธอรแลนดไดน�าเสนอ

ผลงานวจยชนลาสดขององคกรทชอวา ‘New Horizon’s III’ ซงเปนผลงานวจยเพอศกษาการเปลยนแปลง

พฤตกรรมในการเดนทางของนกทองเทยวกลมวยรน โดยการส�ารวจดงกลาวน จะท�าการส�ารวจทกๆ

5 ป และในป 2012 นเปนการส�ารวจครงท 3 ใชกลมตวอยางจ�านวนกวา 34,000 คน จาก 137 ประเทศ

ผลการส�ารวจ มดงน 1. สดสวนและรายไดของนกทองเทยวกลมวยรน

นกทองเทยวกลมวยรนคดเปนรอยละ 20 ของนกทองเทยวทงโลกในป 2012 คาใชจายทางการทองเทยว

ทงโลกรวม 6.92 แสนลานปอนด ซงเปนคาใชจายทางการทองเทยวของนกทองเทยวกลมวยรนสงถง 1.38

แสนลานปอนด ซงเปนการใชจายทเพมขนประมาณรอยละ 3 เมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกนในปทผานมา

2. Why do they travelling?

เหตผลทเดนทางทองเทยว 3 อนดบแรก คอ เพอทองเทยว (รอยละ 46)

เพอเรยนภาษา (รอยละ 23) และเพอหาประสบการณในการท�างาน

(รอยละ 15)

3. Influences on trip timing

3 อนดบแรก คอ เดนทางเมอมเวลาพอทจะทองเทยว, มขอเสนอพเศษ

ส�าหรบการเดนทาง อาท บตรโดยสารราคาพเศษ และมเพอนอาศยอย

ในพนทททองเทยว

4. How often do they travel?

ความถของการเดนทางทองเทยวสวนใหญยงคงเปนไปในลกษณะ

Short Duration in the Last 5 Years แตสดสวนของการทองเทยว

ในลกษณะดงกลาวนมสดสวนลดลงเมอเทยบกบการส�ารวจในครงทผานมา

ทงน สดสวนของความถในการทองเทยวในลกษณะ Long Duration Trip

in the Last 12 Months เพมขน

5. Travelling Style

จากผลส�ารวจทง 3 ครงทผานมา แสดงใหเหนวาสดสวนของ

รปแบบการเดนทางแบบ Traveller ลดลง (แตยงคงเปนรปแบบทมสดสวน

มากทสด) แตเดนทางในรปแบบ Tourist มากขน

41|Tourism Journal

10. Where do they stay?

สถานพกแรมของนกทองเทยวกลมวยรน 3 อนดบแรก ไดแก Hostel,

Hotel และ Apartment

11. Information Sources on the Road

แหลงขอมลทนกทองเทยวคนหาระหวางการเดนทาง 3 อนดบแรก

ไดแก Family and Friend, Tourist Information Office, Printed

Guidebook

12. Number of Information Source Used

ผลการเปรยบเทยบจ�านวนแหลงขอมลทใชในการเดนทาง พบวา

ในป 2002 มการใชแหลงขอมลเพยง 3 แหลง และเพมขนมาเปน 4 แหลง

และ 9 แหลง ในป 2007 และป 2012 ตามล�าดบ

13. Daily communication Used on the Road

Social Media เปนชองทางทนกทองเทยวกลมวยรนนยมใชมากทสด

รองลงมาคอ Instant Messaging, SKYPE, SMS/Text Message

14. Total Spending

คาใชจายในการเดนทางมแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนอง โดยผล

ส�ารวจพบวา ในป 2002 คาใชจายในการเดนทางประมาณ 1,500 ยโร/คน

และเพมขนเปน 2,200 ยโร/คน ในป 2007 และในป 2012 นน

คาใชจายในการเดนทางเพมขนเปน 2,800 ยโร/คน

15. Barrier to Travel

ปญหาอาชญากรรมเปนประเดนทกระทบตอการเดนทางทองเทยว

มากทสดในนกทองเทยวกลมวยรน และเปนประเดนทนกทองเทยวใหความ

ส�าคญมากทสดในการส�ารวจทง 3 ครง

จากผลการส�ารวจดงกลาว สามารถสรปพฤตกรรมการทองเทยวของกลมนกทองเทยววยรน ดงน • นกทองเทยวกลมวยรนมการเดนทางมากขน และเดนทางระยะไกล

มากขน

• ใชชวตอยบนโลกออนไลน กระหายใครรในขอมลขาวสาร

• ตองการไปในทไกลๆ แตยงคงตดตอสอสารกบครอบครวอยเสมอ

• นกทองเทยวแบบ Backpacker ลดลง แตจะกลายเปน

นกทองเทยวแบบ Flashpacker เพมขน

• ประเดนเรองการกอการราย ปญหาความขดแยงทางการเมอง

ปญหาภยธรรมชาตและโรคระบาด ไมสงผลกระทบมากนกตอนกทองเทยว

กลมวยรน

• นกท องเทยวกล มวยร นเปรยบเหมอนนกส�ารวจทชอบ

คนหา/ทองเทยวในสถานททองเทยวใหมๆ

• นกทองเทยวกล มวยร นเปนนกทองเทยวทมความทนสมย

โดยเฉพาะในเรองของการใชเทคโนโลย

• นกทองเทยวกลมวยรนเหนวาการทองเทยวเปนสวนหนงของชวต

ประจ�าวน


หวขอการสมมนา : Connected Holiday Maker-the Evolving Role of Digital in the End to End Travel Cycle • ในปจจบนบรษทน�าเทยวเรมท�าการตลาดออนไลนมากขน อาท

การผลตแอพพลเคชนของตนเอง บางแอพพลเคชนสามารถท�าการ

ซอ-ขายไดผานทางโทรศพทมอถอ

• การสมมนาไดยกตวอยางบรษทน�าเทยวทมความกาวล�าทางดาน

เทคโนโลย ดงน

1. TUI : First Next Generation Store

TUI ไดเปดเผยรปโฉมใหมของบรษทน�าเทยว โดยน�าเทคโนโลย

เขามาประยกตใช อาท มจอภาพขนาดใหญบรเวณทางเขาซงแสดงภาพ

แหลงทองเทยวในสถานทตางๆ ม Interactive Map และ Interactive

Table ส�าหรบใหลกคาสามารถคนหาขอมลเดนทางทองเทยวทางเวบไซต

บรษท มแลปทอปใหลกคาคนหาขอมลดวยตนเอง (Self-service Lap-

top) รวมทงมเจาหนาทคอยใหค�าปรกษา/ตอบค�าถาม บรการสญญาณ

Wi-Fi ภายในราน ส�าหรบลกคาทตองการใชอปกรณสอสารของตน

ในการคนหาขอมล ภายในรานประดบดวยจอขนาดใหญแสดงภาพสถานท

ทองเทยวตางๆ ลกคาสามารถเลอกทจะคนหาขอมลไดหลากหลายท อาท

ใชอปกรณสอสารของตนคนหาขอมลบรเวณสระน�า เคานเตอรใหบรการ

หรอจะคนหาขอมลภายในบธ ซงขอมลทคนหาจะแสดงบนจอภาพขนาดใหญ

บนฝาผนง

2. Virgin Holidays: Paperless Holiday Laboratory Concept Stores

บรษท Virgin Holidays เปดเผยรปโฉมใหมในลกษณะ Holiday

Laboratory ซงจะเปนรานทไมมแผนพบโฆษณาในรปแบบกระดาษ

ภายในรานจะเนนการน�าเสนอสถานททองเทยวตางๆ ผานจอขนาดใหญ

ลกคาสามารถเลอกการเดนทางผานจอขนาดใหญและ iPad นอกจากนยงได

ตกแตงรานทสรางความรสกทหลากหลายแกลกคา อาท ระบบไฟในราน

จะเปลยนแปลงตลอดทงวนเพอสอถงระยะเวลาตงแตเชาจนถงกลางคน

แตละรานจะมกลนน�าหอมปรบอากาศทกระตนใหนกถงการพกผอน

เมอลกคาซอแพคเกจทองเทยวแลว จะมบรการใหลกคาถายรปกบฉากหลง

สเขยว แลวตดตอดวยคอมพวเตอรเขากบภาพของแหลงทองเทยวทลกคา

ตดสนใจเดนทางไปเทยว และลกคาสามารถแชรรปภาพดงกลาวใน

Social Media ได

• นกทองเทยวผกพนกบการใชเทคโนโลยตลอดวงจรของการเดนทาง

ดงน

- กอนการเดนทาง : ใชอปกรณเทคโนโลยในการคนหาขอมล,วางแผน

การทองเทยว, จองการทองเทยว

- ทสนามบน : ท�าการ Check-in, ซอสนคาและอปกรณเสรมตางๆ

- บนเครองบน : วางแผนการทองเทยว, กจกรรมเพอความบนเทง อาท

ดหนง ฟงเพลง

- จดหมายปลายทาง : ขณะเดนทางทองเทยว นกทองเทยวจะคนหาขอมล

และแชรขอมลตางๆ บน Social Media และขณะทอยในโรงแรม มการ

เชอมตออนเทอรเนตเพอแชรขอมลและตดตอสอสาร

- หลงการเดนทาง : แชรขอมลทไดจากการเดนทาง วางแผนการเดนทาง

ครงตอไป41Tourism Journal



หวขอการสมมนา : Big Data : Using Travel Intent to Engage Active Consumers • กระบวนการเดนทาง (Travel Process) ประกอบดวย 7 ขนตอน

ไดแก

1. Inspiration : บคคลตอบสนองตอสงเราท�าใหเกดความตองการเดนทาง

ซงขนตอนนการสอสารแบบดงเดม อาท แผนพบ การโฆษณา มผลในการ

สรางความตองการเดนทาง

2. Research : เมอเกดความตองการเดนทางแลว บคคลจะคนหาขอมล

เกยวกบการทองเทยว ทงจากหนงสอทองเทยว หรอเวบไซต

3. Planning : หลงจากสบคนขอมลจ�านวนมากแลว บคคลจะน�าขอมล

เหลานนมาก�าหนดเปนแผนการเดนทางของตนเอง ทงนมการใช

Website, Software, Application เปนเครองมอชวยวางแผนการเดนทาง

4. Validating : เปนขนตอนของการสอบถามขอมลจากเพอน เวบไซตทม

การรววจากนกทองเทยว หรอผมประสบการณดานการทองเทยว Social

Media มบทบาทส�าคญในขนตอนน

5. Booking : เปนขนตอนทบคคลจายเงนเพอเดนทางทองเทยว

6. Travel : เปนขนตอนเดนทางทองเทยว อปกรณสอสารจะมบทบาทส�าคญ

7. Sharing : เปนขนตอนบอกเลา สงตอขอมล ประสบการณทองเทยว

ของตนเองใหแกบคคลอน

• บรษทไดน�าเสนอโปรแกรมในลกษณะ Business Intelligence

ซงโปรแกรมนเหมาะส�าหรบธรกจโรงแรม แหลงทองเทยว และโปรแกรมน

จะชวย Track ขอมลพฤตกรรมนกทองเทยวได

หวขอบรรยาย : “We Don’t Talk Anymore”...How to Connect with Your Customers • Jason Bryant ผกอตงและ CEO บรษท Nor 1 มาอภปรายเกยวกบ

วธการทโรงแรมไดรบประโยชนเพมขนจากการทลกคายนยอมจายเงนเพม

เพอไดรบการบรการทดขน โดยมงเนนไปทการเพมยอดขาย (Upselling) ของ

บรษทน�าเทยว (Nor 1 เปนบรษททมความเชยวชาญในการเพมยอดขายน)

• Upselling เปนเงนทไดรบเพมนอกเหนอจากสงทนกทองเทยว

ยนยอมจายจากการจองหองพกโดยทวไป ทงนไดยกตวอยาง McDonald’s

เพอแสดงใหเหนประโยชนของการเพมยอดขาย โดย McDonald’s

เพมยอดขายจากการเสนอใหลกคาจายเงนเพมขนเพอซออาหารและน�าดม

ทมขนาดใหญขน McDonald’s สามารถเพมยอดขายไดจากการ Upselling

สงถงปละ 200 ลานดอลลารสหรฐฯ

• การเพมยอดขายเปนกญแจส�าคญในการเพมรายไดและสราง

ความภกดตอสนคา ทงนการเพมยอดขายทดจะตองใหความส�าคญกบชวง

เวลาและสนคาในการเสนอเพมยอดขาย

• ลกคามความสนใจทจะตอบสนองตอการเพมยอดขายแตกตางกน

จากผลการส�ารวจของบรษทพบวาเพศชายตองการการอพเกรดมากกวา

เพศหญงถงรอยละ 20 และหากการจองนนเปนการจองหองพก 1 หอง

แชรกน 2 คน เพศชายตองการอพเกรดหองพกมากถงรอยละ 40

• คาใชจายเฉลยทลกคาจายเพมขนเพอ Early Check-in ประมาณ

28 USD และจายเพอ Late Check-out ประมาณ 36 USD ทงน สงท

นกทองเทยวนยมจายเงนเพมมากทสด คอ การจายเงนเพออพเกรดเปน

หอง King Suite โดยมคาเฉลยอยท 58 USD ตอคน/คน

• บรษทน�าเสนอเครองมอทเรยกวา eStandby Upgrade ซงเครองมอน

จะชวยเพมยอดขายใหกบโรงแรม ขณะเดยวกนลกคากไดรบการบรการ

ทดขน กระบวนการเพมยอดขายจะเกดขนหลงจากทลกคาตกลงจองหองพก

กบทางโรงแรมแลว จากนนระบบจะถามวาลกคาตองการอพเกรดสนคา

อะไร การอพเกรดมหลายลกษณะ อาท การอพเกรดหองพกใหม

ขนาดใหญขน การจองหองพกในชนทสงขน การจองหองทมองเหนทะเล

หรอพระอาทตยตกดน หรอการเสนอขายบรการในโรงแรมเพม อาท

รานอาหาร สปา อยางไรกตาม การอพเกรดสนคาอยภายใตเงอนไข

‘Not Guarantee Until Check-in’

• นอกจากน บรษทยงมเครองมอทเรยกวา eReach ซงเปนเครองมอ

ทชวยเพมยอดขายผานทางโทรศพทมอถอ โดยจะน�าเสนอขอเสนอตางๆ

ระหวางทลกคาทองเทยว อาท ขอเสนอเกยวกบรานอาหาร โรงแรม ทพก

สถานททองเทยว สปา เปนตน

43|Tourism Journal


เรยบเรยง : นงลกษณ อยเยนด1

43|Tourism Journal

เมอ Luxuryไมไดแปลวา หรหรา ราคาแพง เสมอไป

ตามทไดเขารวมงาน ILTM 2013 (International Luxury Travel Market 2013) ณ เมองกาน ประเทศฝรงเศสนน สามารถสรปประเดนจากการเขาฟงสมมนา การสงเกตสนคาทน�ามาเสนอขายและสนคาของคแขงขน รวมทงการรวบรวมประเดนในการพดคยกบผประกอบการ สามารถสรปสาระส�าคญไดดงนคอ

กลมนกทองเทยวเปาหมาย : นกทองเทยวกลมเปาหมายของสนคา

ประเภทน หลกๆ ม 2 กลม คอ กลมนกทองเทยวระดบบนทมรายไดสง

กลม Millionaires ซงจากขอมลกลมนทวโลกมไมมาก กบอกกลมหนง

คอ กลมนกทองเทยวระดบกลาง เปนกลมชนชนกลางทปรารถนา สนใจ

สนคา Luxury ซงเปนกลมคนทมฐานขนาดตลาดใหญกวากลมแรก

และมแนวโนมเตบโต

แนวโนมและองคประกอบของ Luxury ประเดนทนาสนใจของ Session

สมมนา คอ วทยากรไดกลาวถงแนวโนมการทองเทยวในอนาคต (New

Luxury Trend) วาคอ การทองเทยวเชงประสบการณ (Experiential is

the Future Luxury) ทงน Luxury ไมไดแปลวา หรหรา ราคาแพงเสมอไป

แตเปนสงทลกคาเตมใจทจะจาย (Willing to Pay) แมจะมราคาสง เพราะ

สนคานนมองคประกอบดงนคอ

1หวหนางานกลยทธตลาดตางประเทศ กองกลยทธการตลาด



Exclusive : มความพเศษเฉพาะตว สนคานนสามารถตอบสนอง

ความตองการทเฉพาะตว (ลกษณะ Tailor Made)

Exceptional : เปนสงพเศษ เปนสงทไมสามารถจะลมได (Unfor-

gettable)

Expertize : เปนสนคาทไดรบการจดสรร หรอบรการโดยผเชยวชาญ

เปนผทมความรอบรในสนคา หรอการใหบรการ

Experience : ใหประสบการณทนาจดจ�า

Excellence : เปนสนคาและบรการทยอดเยยม ดเลศ คดสรรมาแลว

อยางด

ดงนน ดวยองคประกอบดงกลาว จงท�าใหสนคาและบรการ Luxury

มราคาสง (Expensive) แตเปนราคาทลกคาเตมใจทจะจาย ดวยสนคานน

เปนสงทมคา (Value) มความพเศษ โดดเดน เฉพาะตว และคมคาทจะ

จาย หรอกลาวอกนยหนง สนคาประเภทนขบเคลอนดวยตวคณคา (Value)

และมนยยะของ Emotional

สามค�าส�าคญทจะนยามความหมายของ The New Luxury in Travel ของบรรณาธการ CREA Traveller Satomi Kurabayashi บรรณาธการ CREA Traveller กลาววา เปน

อนตรายอยางยง ทจะใหค�าจ�ากดความ Luxury ในแบบเดมๆ ทเคยเปนมา

เนองจากความหมายของค�านมพฒนาการ และมการเปลยนแปลงไปเรอยๆ

โดยสะทอนใหเหนถงการทองเทยวในลกษณะ Luxury ทเปลยนแปลงไป

ตามแนวโนมและพฤตกรรมนกทองเทยว ทสะทอนใหเหนถงตวตน และ

ประสบการณการทองเทยวเชงผอนคลายมากขน ทงน สามารถใหนยาม

ความหมายของ The New Luxury in Travel ผานสามค�าส�าคญ ไดดงน

Slow : แตกอนเรามความเชอวายงเรว ยงด ดงนน จงเกดการเดนทาง

ดวยเครองบน Concorde ทเรวทสด อยางไรกตาม แนวโนมความตองการ

ของนกทองเทยวจะถกดงดดดวยการเดนทางใน Mode ท Slow ทท�าให

รสกผอนคลาย (Relax) มากขน ดงนน การเดนทางทางรถไฟ หรอการ

เดนทางโดย Cruise จงไดรบความนยมมากขน

Small : เลกๆ แตเปนกนเอง เปน Keyword ส�าคญใหมอนหนงของ

ค�าวา Luxury ซงใหความหมายทางความรสก เพราะพนทเลกๆ สามารถ

สรางความรสกและบรรยากาศของความเปนกนเองได ความรสกทเปน

Exclusive ไดมากกวาโรงแรมใหญโต รวมทงสรางโอกาสในการสอสาร

ระหวางนกทองเทยว และคนทบรการนกทองเทยวไดมากขน ท�าใหคน

รสกพเศษ ดงนน จะเหนวาสนคาทเปน Luxury สวนใหญจงเปนแนวของ

Boutique Resort

Story : เปนองคประกอบส�าคญทท�าใหสนคานนมคณคา แตกตางจาก

สนคาอนๆ ในประเภทเดยวกน บางครงผคนยอมจายเงน โดยไมไดค�านง

ถงราคาทแทจรง กเพราะ Story ทอยเบองหลงสนคานน

45|Tourism Journal


ประเภทสนคา Luxury : สนคาทน�ามาเสนอขายในงาน แบงตามประเภทใหญ ๆ ไดดงน 1. ทพก (Accommodation) ซงกวารอยละ 80 ทน�ามาเสนอขายในงานคอ

สนคาประเภทน ทงนผลการส�ารวจจาก Buyer ทเขามาตดตอบธประเทศไทย พบวา

สนคา Luxury อนดบตนๆ ของประเทศไทย คอ Boutique Resort รองลงมาคอ

Spa และ Golf ฯลฯ

2. พาหนะในการเดนทาง (Transportation ) เชน Air Travel /Cruise / High

End Train Travel / ตวอยางเชน Red Travel คอการเดนทางโดยใชรถ Ferrari

3. การทองเทยวเชงประสบการณ (Experience) อาท Spa / Golf /Wild Life

and Outdoor Adventure ฯลฯ

4. Travel Agent and Tour operators ทงน ค�าทพบบอยทสดในสวนของ

สนคาทมาน�าเสนอขายในงาน ซงสะทอนใหเหนถงมมมอง คณคา และคณลกษณะ

ของสนคา Luxury เรยงตามล�าดบค�าทพบบอยทสดไปจนถงนอยทสดไดดงน

Unique / Extraordinary /Chic / Exotic / Exceptional /Authentic Experience

/ Experiential Luxury / Luxury Adventure / Responsible Luxury ซงแสดงใหเหนถง

คณลกษณะของสนคาดงกลาววามความพเศษ โดดเดน มเอกลกษณ นอกจากน

ยงพบค�าทนาสนใจและนาจะเปนแนวโนมสนคาทองเทยวของ Luxury ในอนาคต

คอ สนคาเชงประสบการณ สนคาแนวรบผดชอบตอสงคม

สนคาคแขง : คแขงในเอเชยทมการจดเปนบธเฉพาะประเทศ คอ ประเทศญปน

ซงเนนขายวฒนธรรม ประเพณ วถชวต โดยใชชอวา ‘Discover the Spirit of

Japan’ เปนตน ทงนประเทศญปนสนใจการท�าตลาดดาน Luxury ของประเทศไทยมาก

โดยเดนมาสอบถามทบธวาประเทศไทยมวธการเจาะตลาด Luxury อยางไร

ส�าหรบประเทศอนๆ จะเปนโรงแรม เชน สงคโปร แตจะไมมบธประเทศสงคโปร

เฉพาะ เนองจากผประกอบการโรงแรมซอพนทเอง ขณะทอนเดยมหลายบธกระจาย

กนไป ทงบธโรงแรม และบธบรษทททวร หรอเปนบธเฉพาะทเปนเฉพาะรฐ อาท

รฐทางตอนใตของประเทศ คอ Karnataka ซงเนนขายพนทธรรมชาต Wild Life /

การลองแกง Heritage Site ประเพณ วฒนธรรม เปนตน

ขอคดเหนและขอเสนอแนะ 1. ประเทศไทยมสนคามากมายทจะรองรบ

นกทองเทยวในกล ม Luxury โดยเฉพาะสนคา

ประเภท Boutique Resort / Spa และ Golf ซง

สอดคลองกบมมมองของกลม Buyer ทกลาววา

สนคาดงกลาวเปนสนคา Luxury อนดบตนๆ

ของประเทศไทย อยางไรกตาม ประเทศไทย

อาจตองเรมพฒนา หรอจดหาสนคาในเชงทอง

เทยวประสบการณและการทองเทยวในลกษณะ

รบผดชอบตอสงคม เพอรองรบกระแสการทองเทยว

ดงกลาวในอนาคตมากขน

2. กลมนกทองเทยว Luxury ทเปนเปาหมาย

ของไทย ควรพจารณาเจาะกลมนกทองเทยวทเปน

กลมคนชนชนกลางมากขน เนองจากเปนกลมคน

ทมฐานขนาดตลาดใหญกวา และมแนวโนมขยายตว

3. ควรมการพฒนา หรอน�าเสนอสนคาใหมๆ

เพอตอบสนองตลาด โดยจากการพดคยกบ Buyer

มการสอบถามถงสนคาใหมๆ ในประเทศไทย

4. ประเทศไทยไมไดมภาพของการเปน Luxury

Destination สงผลใหการขยายฐานตลาดเหลาน

จงคอนขางล�าบาก ดงนน ในกลมตลาดระดบบน

จงตองพยายามน�าเสนอภาพ และสนคาทสามารถ

รองรบกล มตลาดระดบบน โดยพจารณาเปน

Destination ทพรอมขาย ซงไมตองท�าทงประเทศ

เลอกมาบางพนททมศกยภาพ ในลกษณะของ

Destination Marketing เปนตน


T o u r i s m T a l k

การประชม

Friends of Thailand29 ตลาคม 2556

ณ รานอาหาร Blue Elephant กรงปารส

“ผมชอบคณภาพในการใหบรการของคนไทย

ชอบความมน�าใจชอบรปแบบการใชชวตของคนไทย

ชอบความหลากหลายในทกดานของประเทศไทย

ตงแตเรองอาหารวฒนธรรมความเปน

เมองตากอากาศประเทศไทยสามารถตอบสนอง

แกความตองการของนกทองเทยวไดทกกลม”

คณเอรคแหงสายการบนกาตารแอรเวย

กลาวปดทาย

เมอพดถงประเทศไทย

คณคดถงอะไร


47|Tourism Journal


“คดถงเกาะเจมสบอนดและนวดไทย”

คอค�าตอบแรกของคณซลวอดต

MissFranceเมอ11ปทแลวผผน

ตวเองมาเปนผอ�านวยการกองประกวด

มสฟรานซแหงประเทศฝรงเศสในปจจบน

“ความร�ารวยทางวฒนธรรม

ความคมคาเงน”คณแคทรโอนา

แหงบรษทน�าเทยวKuoniใหความเหน

“ผมชอบรอยยมและการตอนรบของคนไทย

ชอบททกอยางในประเทศนมความเปนไปไดเสมอ”

คณครสตอฟแฟชนดไซเนอรผมชอเสยงตอบยมๆ

“ผมชอบรอยยมและความอบอนของคนไทย”

คณเดวดค�าสงหซอโอของบรษทน�าเทยวCFAVoyages

รวมใหความเหน

“ผมชอบกรงเทพฯชอบพลงงานของเมองน

เปนเมองทท�าใหคดถงนวยอรกสวนเชยงใหมผมคดถง

เมองแหงวฒนธรรมและกชอบเกาะตางๆรวมทงชายหาด

ของประเทศไทย”คณSergeBarretแหงนตยสาร

ส�าหรบธรกจการทองเทยวVoyaged’Affaireกลาว

47|Tourism Journal


ความเหนดงกลาวขางตนมาจากบคคล 6 ทานจากวงการอาชพทหลากหลาย แตพวกเขา

มจดรวมกนอยางหนง คอรกประเทศไทย และไดรบเลอกใหเปน ‘เพอนของประเทศไทย’

โครงการ ‘เพอนของประเทศไทย’ หรอ Friends of Thaïland เปนโครงการทการทองเทยว

แหงประเทศไทย รเรมขนในป พ.ศ. 2539 เพอมอบรางวลใหแกบคคล บรษท สถาบน หรอองคกร

ตางๆ ทใหการสนบสนน สรางภาพลกษณทดงามใหอตสาหกรรมการทองเทยวไทย โดยผานการ

คดเลอกน�าเสนอของส�านกงาน ททท. ในตางประเทศทมทงหมด 25 แหงทวโลก โดยมการมอบ

รางวลทก 2 ป

เมอถกถามวาคนฝรงเศสโดยทวไปชนชอบ

อะไรในเมองไทยบาง ค�าตอบในภาพรวมคอ

l คนฝรงเศสชอบความหลากหลายและ

ความจรงใจแบบไทยๆ รวมทงวฒนธรรมดงเดม

ซงเตมไปดวยภมหลงทางประวตศาสตร

l นอกจากนยงประทบใจทเมองไทย

มความเปนอยทรมเยน คนไทยใหการตอนรบ

นกทองเทยวอยางอบอน เปนหนงในประเทศท

สามารถรกษาขนบธรรมเนยมประเพณดงเดม

ของตนไวได และไมเปลยนแปลงไปตามกระแส

การหลงไหลของนกทองเทยว

l มทพกทหลากหลาย ตงแตโรงแรม

ระดบหาดาวไปถงเกสตเฮาส ทมความคมคา

เงน โดยเฉพาะไมมเมองหลวงแหงใดทเสนอ

ทพกระดบโรงแรมหาดาวทมราคาต�ากวา 200

ยโร แตสามารถพบไดทเมองไทย ซงถอเปน

ขอเดนมาก

สวน Trend การทองเทยวของคนฝรงเศส

คณแคทรโอนา แหงบรษทน�าเทยว Kuoni

ยนยนวาในปจจบนการเดนทางไปเทยวเมองไทย

ของคนฝรงเศสอย ในแนวโนมทด ยอดขาย

ยงคงทยอยเพมขนทงในปนและปหนา ขณะท

ยอดขายของประเทศอนๆ ตกลง โดยแม

ประเทศไทยจะตงอยไกลจากฝรงเศสมาก แตคน

สามารถเดนทางไปถงไดดวยราคาทไมแพงมาก

และคณซลวอดตมสฟรานซไดเสรมวาการท

ประเทศไทยเรมมวลลาหรหราใหเชามากขน

ในระดบทใกลเคยงกบเกาะมอรเชยส สามารถ

ตอบโจทยความตองการของนกทองเทยว

ตลาดบนไดดทต องการทพกทมความเปน

สวนตวและมบรการทดเลศ

ส�าหรบประเทศคแขงของไทย มหลาย

ประเทศทถกกลาวถง เชน อนเดย ศรลงกา

มาเลเซย เวยดนาม และประเทศเพอนบาน

ของไทยอยางเมยนมารทเพงเปดประเทศได

ไมนาน ซงคลายเมองไทยเมอ 30 ปทแลว ทดงดด

นกทองเทยวทชนชอบความดบของธรรมชาต

หรอกมพชาและลาว ทมความร�ารวยทาง

วฒนธรรมใกลเคยงกบไทย แตประเทศเหลาน

ไมถอเปนคแขงโดยตรง เพราะยงตองอาศย

ประเทศไทยเปนฮบในการเดนทางไปถง ขณะท

ประเทศเมยนมารนนยงมขอจ�ากดดานทพก

ท�าใหไมสามารถรองรบนกทองเทยวไดจ�านวนมาก


ดวยตระหนกถงความส�าคญแหงมตรภาพของบคคลกลมน นางอารรตน ชนประภานสรณ

ผอ�านวยการ การทองเทยวแหงประเทศไทย ส�านกงานปารส จงเชญ ‘เพอนของประเทศไทย’

ในประเทศฝรงเศส มา ‘รวมรน’ พบปะสงสรรคพดคย ณ รานอาหารไทย Blue Elephant

ในเทยงวนท 29 ตลาคม 2556 ทผานมา พรอมถอโอกาสแนะน�าตวเองแก ‘เพอนๆ’ ในฐานะ

ผมารบต�าแหนงใหม และขอความร ขอแนะน�า และความคดเหนเกยวกบประเทศไทยดวย

‘เพอนของประเทศไทย’ สาขาฝรงเศส นบจากป พ.ศ. 2541 ถงปจจบน มทงหมด 20 ทาน

แตบางทานไดยายถนฐานเปนการถาวรไปอยอาศยทเมองไทย หลายทานตดภารกจนานาประการ

ในวน ‘เลยงรน’ ดงกลาว จงมเพยง12 ทานทสละเวลามารวมงานได


49|Tourism Journal

รายชอสมาชก Friends of Thailand วนท 29 ตลาคม 2556ณ รานอาหาร Blue Elephant กรงปารส


N. Name Company Position

1. Mr.Jean Pierre Chanial Le Figaro Editor of Tourism Column

2. Mrs.Hélène Pouvesle Jet Tours Managing Director Roundtrips Business

3. Mrs.Catriona Dempster Kuoni France Manager of Roundtrips Products

4. Mr.Philippe Guersan Freelance Journalist TAT Paris Web Master and Freelance Journalist

5. Mr.Serge Barret Voyage d’Affaires Magazine Editor

6. Mr.Dominique Pourrias Jounalist, Tour Hebdo Magazine Editor

7. Mr.Pierre Khamsing CFA Voyages President

8. Mr.Jaime Serrano-Guerra PATA President

9. Mr.Stephane Bouillaud Presenter of French Television French TV Presenter

10. Mrs.Sylvie Tellier-le Maux Miss France Miss France 2002 & Managing Director of Miss France

11. Mrs.Maud Lucchitta Go Voyages Key Account Manager of ODIGEO France

12. Mr.Eric Didier Qatar Airways Country Manager for France-Benelux

13. Mr.Christophe Guillarmé Brand Christophe Guillarme Créature de la Mode

14. Mr.Thierry Marsaux PR for Fashion Designer Fashion Designer

49|Tourism Journal

51|Tourism Journal

และยงไมมไฟลทบนตรงจากฝรงเศส นอกจากนการทประเทศไทยมสนคาทางการทองเทยว

ทหลากหลายกถอเปนจดแขงทเดนมาก โดยไทยตองค�านงถงและพฒนาการทองเทยวกลม

ครอบครว กลมแตงงานและฮนนมน การทองเทยวเชงนเวศ (Ecotourism) เพอปองกนไมให

ประเทศคแขงเพอนบานมโอกาสแซงหนาได

ปจจบนสดสวนนกทองเทยว First Visit ไปเมองไทยคดเปนรอยละ 38 เมอเทยบกบนกทองเทยว

Revisit ทมรอยละ 62 โดยคนทยงไมเคยไปเมองไทย แมจะรจกเมองไทยดผานทางเพอนฝงหรอ

คนในครอบครว แตกยงไมตดสนใจไปเมองไทยดวยตวเองสกท ดงนน จะท�าอยางไรในการกระตน

ใหคนทไมเคยคดไปเทยวเมองไทยไดเปลยนความตงใจ ในประเดนนคณฌอง ปแอร บรรณาธการ

คอลมนทองเทยวแหงนตยสาร Le Figaro ผครองต�าแหนง ‘เพอนของประเทศไทย’ เปนคนแรก

ของประเทศฝรงเศสเมอ 15 ปทแลว ไดใหค�าแนะน�าทนาสนใจวา

“ตองแสดงใหคนกลมทยงไมยอมตดสนใจไปเมองไทยไดร จกภาพพจนทด ทแทจรง

และสอดคลองกบความเปนจรงในสงคมไทย เพอลบภาพทไมดออกจากความเชอ ภาพทไมดกเชน

การทองเทยวทเกยวของกบการใหบรการทางเพศ หรอความไมมนคงทางดานการเมอง เราควร

แสดงใหเหนดานดของเมองไทย เชน ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยของไทย ความเปนเมองพทธ

ทสงบรมเยน และยงเตมไปดวยความสมบรณทางธรรมชาตและชายหาดทสวยงาม”

การน�าเสนอตวเลขนกทองเทยวรอยละ 62 กลบไปเทยวเมองไทยซ�า เรยกเสยงฮอฮาจาก

ผรวมสนทนาบนโตะอาหารไดมาก โดยสวนใหญเหนวา หากประเทศไทยมเปอรเซนตนกทองเทยว

กลบไปเทยวซ�าสงถงรอยละ 62 นนแสดงวาประเทศไทยมสนคาทางการทองเทยวทหลากหลาย

มกจกรรมใหเลอกท�ามากมาย มงานประเพณตางๆ รวมทงมทพกชนน�าทเปยมดวยคณภาพและ

คมราคา โดยกลมทกลบไปเทยวซ�าคอประจกษพยานส�าคญทแสดงวาประเทศไทยและวฒนธรรมไทย

สามารถสรางประสบการณความตนตาตนใจในรปแบบใหมๆ ไดอก โดยไมซ�ากบประสบการณเดม

ทเคยไดรบกอนหนาน ดงนน การจงใจและกระตนใหคนกลมนเดนทางซ�าอก จงควรเนนน�าหนก

ในการน�าเสนอความหลากหลายของสนคาทางการทองเทยวของไทย

“การกระตนใหคนเดนทางซ�าอก ควรตองท�าการตลาดแบบเจาะกล มใหมากขน เชน

กลมครอบครว กลมรกธรรมชาต กลมชอบทะเล กลมตลาดบน แลวสรางตวเลอกทหลากหลาย

เสนอกลมเหลาน ขณะเดยวกนกตองสรางความมนใจถงความปลอดภย รวมทงใหขอมลทชดเจน”

คณฟลลป ‘เพอนของประเทศไทย’ ป พ.ศ. 2543 ใหขอแนะน�า

เพอนคนอนๆ ยงรวมใหความเหนดวยวาประเทศไทยควรท�าการขยายและพฒนาการ

ทองเทยวเชงสขภาพตอไปเรอยๆ เพราะไทยมชอเสยงดานน เชน ดานสปาซงมภาพลกษณทด

เทยบเคยงกบการอบผวท�าสปาแบบฝรงเศสทเรยกวา Thalassothérapie ในลกษณะตนทนเดยวกน

นอกจากนไทยกมจดแขงเรองความอดมสมบรณดานอาหารทมคณภาพดวย รวมทงตองอาศย

เครอขายสงคมในการเผยแพรขอมลเรองเมองไทย โดยใชบลอกเกอรหรอผเคยเดนทางไปเทยวไทย

ใหท�าหนาทเสมอนทตดานการทองเทยวในการกระจายขอมลการทองเทยวออกไปในวงกวาง

ปจจบนนกทองเทยวฝรงเศสเปนกลมนกทองเทยวทส�าคญกลมหนงส�าหรบตลาดประเทศไทย

และมอตราการเตบโตเพมขนทกป โดยป พ.ศ. 2555 มนกทองเทยวฝรงเศสมาเยอนไทยจ�านวน

538,327 คน (สถตเดอนมกราคม-ธนวาคม 2555) โดย นางอารรตน ชนประภานสรณ ผอ�านวยการ

ททท. ส�านกงานปารส จะน�าขอมลทเปนประโยชนนไปพฒนาใชเปนแผนการตลาดในเชงรก

ส�าหรบตลาดในความรบผดชอบตอไป



แมจะยงไมมการสรปจ�านวนของนกทองเทยวชาวจนอยางเปนทางการส�าหรบในชวงปทผานมา แตส�าหรบผคนทมวถชวตอนเปนปกตโดยทวไปในจงหวดเชยงใหม โดยเฉพาะอยางยงในเขตตวเมองกคงตระหนกถงเรองนไดเปนอยางด บรรดาอาตอาหมวยอาเฮยอาเจ ซงเพมขนอยางมากมายในแทบทกหวมมถนน เปนสงทยนยนปรากฏการณนอยางชดเจน

วากนวาเหตผลหนงทท�าใหจ�านวนของทวรสตชาวจนเปลยนแปลงอยางมโหฬารนนเปนผลมาจากภาพยนตรดงในประเทศจนเรองหนงซงอาศยเชยงใหมเปนสถานทถายท�า อนท�าใหเชยงใหมเปนทรจกกนอยางกวางขวาง ประจวบกบสถานะทางเศรษฐกจของคนจนทล�าซ�า มากขน โดยเปรยบเทยบกบคนในประเทศตางๆ จงท�าใหเกดปรากฏการณแผกระจายไปยงประเทศตางๆ หลายประเทศ ‘นกทองเทยวจนผตองการเหนโลกกวาง’



53|Tourism Journal

ความโกลาหลของทวรสตจนบนความไรระเบยบของเชยงใหม


เรอง : สมชาย ปรชาศลปะกล

53|Tourism Journal

บทความน เปนภาคตอของ Tourism Talk ในไตรมาสท 1/2557 เนอหายงเกยวเนองเรองเชยงใหม กอง บ.ก. เหนวานาสนใจและมประเดนนาคด

ชวนใหตดตาม จงน�ามาเผยแพรเพอขยายผลตอไป



ในดานหนง กท�าใหเกดการปรบตวของผประกอบการธรกจทตอง

สมพนธกบทวรสตจน จะเหนวาในหลายแหงไดมการจางลกจางทสามารถ

ใชภาษาจนเปนเครองมอในการสอสาร บางแหงมการท�าปายบอกเมน

อาหาร หรอปายบอกรายละเอยดตางๆ เปนภาษาจนใหเหนเพมมากขน

แมกระทงอางแกวซงอยในมหาวทยาลยเชยงใหมกไดมการท�าแผนท

ทมภาษาจนก�ากบตงแสดงไวในบรเวณดงกลาว

แมจะคาดหวงตอเงนในกระเปาของบรรดาอาเฮยอาซอทงหลาย

แตอกดานหนงทวรสตกไดท�าใหเกดความรสกทเออมกบนกทองเทยวจาก

ประเทศจนเกดขนภายในระยะเวลาอนรวดเรว มเรองเลาถงเหตการณท

สะทอนใหเหนความไมพงพอใจตอทวรสตชาวจนเกดขนเปนจ�านวนมาก

เพอนรวมงานผมเลาใหฟงถงการหยดรถมอเตอรไซคบนทองถนนเพอ

ถายรป โดยไมสนใจวารถทขบตามหลงมาจะตองเบรกตวโกงอยางไร ผคนท

ท�างานในโรงแรมซงมนกทองเทยวชาวจนเขาพกตางบนถงความไมเกรงใจ

หรอการไมเคารพกฎเกณฑของโรงแรม เชน การสบบหรในหองพก

การสงเสยงเอะอะมะเทงในสถานทสาธารณะ การถมน�าลายแบบไมกลว

วาจะกระเดนไปโดนหวใคร เปนตน ซงดราวกบวาเรองเลาในดานลบก�าลง

ทวขนอยางรวดเรว

สงผลใหวฒนธรรมในแบบทไมสจะมวฒนธรรมของนกทองเทยวจน

จากสายตา ‘คนอน‘ มผลตอทศนคตของคนเชยงใหมจ�านวนไมนอย

ทรสกตอตานคนกลมน ในสถานทบางแหงทวรสตจนท�าใหเจาของโรงแรม

หรอสถานประกอบการตดสนใจปฏเสธลกคากลมน เนองจากมนกทองเทยว

หรอลกคากลมอนๆ ทปฏเสธการเขาใชบรการในสถานทเดยวกนทม

ทวรสตจนอย

รวมทงมการตงค�าถามตอไปถงจ�านวนมหาศาลของนกทองเทยวจน

ทหากยงด�าเนนตอไปในลกษณะเชนนแลว อาจสงผลกระทบทกวางขวาง

ตอผคนหลากหลายกลมในระดบทรนแรงเพมมากขน เพราะการทองเทยว

ในลกษณะของอตสาหกรรมยอมน�ามาซงการใชทรพยากรจ�านวนมาก

ไมวาจะเปนน�า ไฟ ขยะ ซงลวนแตมตนทนในการจดการของแตละสงคม

ไมวาจะในดานของการจดหา การลงทน หรอการกระจายทรพยากร

ออกไปใหกบประชาชนในสงคมนน ทวรสตกจะเปนคนอกกลมทเขามา

มสวนในการใชทรพยากรดงกลาว หากไมมการเตรยมการหรอวางแผน

ไวลวงหนากอาจสงผลกระทบในอนาคตอนใกลได

ทวรสตจนก�าลงกลายเปนเปาแหงการโจมตวาก�าลงเปนผซงท�าลาย

ความสงบสขและวฒนธรรมของเมองในลานนาแหงน

บางคนตงค�าถามวาจะหาทางจ�ากดนกทองเทยวจนใหลดนอยลงได

อยางไร ซงส�าหรบโลกปจจบน หากตองการจ�ากดนกทองเทยวตางชาต

ใหนอยลงไดกคงมวธการนอยมาก หนงในนนกคอท�าใหประเทศไทย

เปนแบบเกาหลเหนอ หรอไมกอฟกานสถานนนแหละ

อยางไรกตาม ค�าถามทส�าคญไมนอยไปกวากนกคอทวรสตจน

เปนสาเหตส�าคญประการเดยวของความยงยากทก�าลงเกดขนอยใน

เชยงใหมจรงหรอ

เชยงใหมเปนจงหวดทมนกทองเทยวเดนทางมาเปนจ�านวนมาก

ในแตละป เฉพาะอยางยงในชวงเทศกาลส�าคญๆ หรอเวลาทมการหยดยาว

นบตงแตตนปมาจนกระทงถงปลายป โดยในหวงเวลาดงกลาวจะพบวา

สถานการณของเชยงใหมตองตกอยในความวนวายไมนอยไปกวากน

เสนทางการเดนทางทไปยงแหลงทองเทยวจะมรถราเปนจ�านวนมาก

การขบรถทไมค�านงถงความปลอดภย การจอดรถทเละเทะโดยไมสนใจ

55|Tourism Journal

ตอกฎจราจรสกแอะ การทงขยะเอาไวเกลอนกลาดทวแหลงทองเทยว

หรออกจ�านวนมากทจะสามารถมาเลาใหฟงไดสามวนสามคนไมจบ

ใครซงมโอกาสอยเชยงใหมในชวงเทศกาลจะพบวาการตอง

อยในทองถนนทมรถจาก ‘ตางจงหวด’ โดยเฉพาะจากกรงเทพฯ

ซงไมคอยจะคนเคยเสนทางเปนการขบรถทยากล�าบาก เดยวกหยด

เดยวกชะลอ กลบรถในทหามกลบบาง ลวนชวนใหหงดหงดใจ

ไมนอย

ซงสาเหตสวนใหญของปรากฏการณแบบนไมใชมาจากน�ามอ

ของทวรสตจน หากเปนพๆ นองๆ คนไทยเรานแหละครบ

แตดเหมอนวาปญหาของพนองชาวไทยจะไมคอยถกตระหนก

วาเปนเรองทไดรบการจดการมากเทาใด ในดานหนงอาจเปนเพราะ

วาความไรระเบยบของทวรสตไทยนนเปนสงทอยในระดบมาตรฐาน

ของสงคมไทยตามปกต ไมวาจะการไมเคารพกฎจราจร การทงขยะ

ทกททไดไป ฯลฯ

ดงนน หากมองในแงมมทกวางขน ปญหาของบรรดาทวรสต

จงไมไดจ�ากดไวเพยงทวรสตจนเทานน ทวรสตไทยกลวนเปน

สวนหนงของปญหาดวยเชนกน เพยงแตระดบความไรระเบยบ

ของพนองไทยนนเปนสงทคนเคย หรอเราเองกท�ากนอยเหมอนกน

ดงการละเมดกฎจราจรทเหนกนอยทวไป

พดใหตรงมากยงขนกคอความโกลาหลของทวรสตจนเกดขน

ไดกเพราะมความไรระเบยบของเชยงใหมเปนปจจยเออใหเกดขน

ความไรระเบยบในทนปรากฏอยอยางรอบดาน ระบบขนสง

มวลชนแบบรถแดงอนเลวรายอยางยง ท�าใหทงผคนในเชยงใหมและ

ทวรสตตางตองหาทางออกดวยการใชระบบขนสงเอกชน อนหมายถง

การใชรถยนตสวนตว รถมอเตอรไซค และรวมไปถงการไมบงคบ

ใชกฎหมายอยางเขมงวดแมกระทงหนาโรงพยาบาลขนาดใหญ

หลายแหงกพบการขบรถฝาไฟแดงจนเปนเรองธรรมดาของทกคนไป

การจอดรถซอนคนแถวตลาดหลายแหงกเหนกนอยางต�าตา

แลวจะใหทวรสตจนเคารพกฎจราจรกนอยางเขมงวดอยางไร

กในเมอพนองหมเฮาฝาฝนกฎจราจรกนอยางเอกเกรก เขากคง

ไมสามารถแยกแยะไดภายในชวขามวนหรอกวากฎประเภทนฝาฝนได

สวนอนนนหามฝาฝน เวลามาเทยวกแคสามวนหาวน ขอปลดปลอย

ความอดอนตนใจออกมาเทาทจะรไดวาคงไมถกจบตดคกแนๆ

เทานน

ทอธบายมานนไมไดหมายความวาเพราะฉะนนจงปลอยให

เรองทงหมดเกดขนและด�าเนนตอไปโดยไมตองไปท�าอะไรทงสน

ตรงกนขาม มประเดนทตองคดและไตรตรองใหมากขนส�าหรบ

คนในทองถนทตองเผชญหนากบอภอตสาหกรรมการทองเทยว

การสรางอ�านาจของทองถนขนเพอก�ากบและท�าใหการทองเทยว

ตองอยภายใตการควบคมของทองถน เพอท�าใหวถชวตของผคน

ในทองถนสามารถด�าเนนตอไปไดพรอมกบธรกจการทองเทยว

ซงจะตองด�าเนนไปแบบไมท�ารายผคน


ในระยะสนหรอกบสถานการณเฉพาะหนา แตละสวนคงตองรวมมอกน

ในการสรางมาตรฐานทางวฒนธรรมเพอใหทวรสตจนไดตระหนกวาอะไร

เปนสงทตนเองสามารถท�าได หรออะไรเปนสงทไมอาจกระท�าได เมอเหนการ

ฝาฝนในลกษณะตางๆ กตองรวมกนตกเตอนโดยไมปลอยใหผานตาไปเฉยๆ

แลวมานงบนกนลบหลงอยางเดยว รวมทงอาจตองสญเสยรายไดเฉพาะหนาลง

หากทวรสตจนไมปฏบตตามกฎระเบยบทวางไวของสถานบรการตางๆ

แมกระทงเจาหนาทรฐกอาจตองเขมงวดกบทวรสตจนมากขนในการขบข

รถมอเตอรไซค แนนอนวาทงหมดนคอความพยายามทจะท�าใหบรรดาอาเฮย

ไดเรยนรทจะทองเทยวโดยตองค�านงถงวฒนธรรมของคนในสงคมนนๆ

แมจะสรางกฎระเบยบรองรบ แตหลายดานกจ�าเปนตองแกไขในเชง

โครงสรางตดตามมา การหามรถยนตสวนตวขนดอยสเทพโดยตองนงรถแดง

ขนไปในชวงเทศกาล นบเปนตวอยางทท�าใหคนจ�านวนมากตองฝากชวตไวกบ

รถแดง ซงจ�านวนไมนอยอยในสภาพทชวนหวาดเสยวไมนอยกวานงรถไฟเหาะ

ในสวนสนก เชอแนวาหลายคนทเหนสภาพของรถแดงแลว ถาท�าใจไมไดกอาจ

ตองยอมยกเวนการขนไปสกการะพระธาตดอยสเทพจากโปรแกรมตนเอง

ดงนน ส�าหรบระยะยาว การผลกดนใหเกดอ�านาจทเขมแขงของทองถน

ในการจดการดานตางๆ เปนความจ�าเปนทไมอาจหลกเลยง เนองจากใน

หลายประเดนตองมการปรบเปลยนในเชงโครงสรางทอาศยการผลกดนและ

ทรพยากรในระดบทกวางขวาง เชน การสรางระบบขนสงมวลชนในทองถน

ทมประสทธภาพตอการรองรบการเดนทางทงของผ คนและนกทองเทยว

อนเปนภารกจทตองอาศยงบประมาณ อ�านาจหนาท และแรงผลกดนทางการ

เมองในทองถนอยางส�าคญ

การขยายอ�านาจของทองถนใหเพมมากขนในการจดการกบอตสาหกรรม

การทองเทยวจะท�าใหบรรดาทวรสตไมวาจะไรวฒนธรรมเพยงใด และไมวา

จะเปนคนสญชาตใดกจะไมสามารถสรางความโกลาหลใหเกดขนไดงายๆ

อกตอไป


L o w C a r b o n T o u r i s m

เรอง : โตมร ศขปรชา

หลายคนอาจสงสยวา ความหรหรากบความ ‘ยงยน’

(ในความหมายของ Sustainability ทก�าลงเปนค�า ‘ฮต’ ของ

นกธรกจมากมายทวโลก) มนไปดวยกนไดจรงๆ หรอ ?

ผมคดวาค�าตอบคอทงไดและไมได

เหตผลของค�าตอบนนมมากมายหลายระดบ อยางแรกสด

เลยกคอ เจาของกจการ เชน รสอรตหรอโรงแรมหรนน มความ

‘ตงใจจรง’ ในการท�าใหกจการของตน ‘ยงยน’ แคไหน

ตอใหตงใจจรง กตองถามตอไปอกวา แลววธการทใชเพอ

ท�าให ‘ยงยน’ นน อยในระดบไหน เชน ท�าแคเรองบางเรอง

หรอมงหมายจะจดการระบบทงหมดของกจการตวเองใหยงยน

หรอเปนกจการสเขยวครบวงจรทงหมดเลยจรงๆ เพราะตองบอก

กนกอนนะครบวาปจจบนน ค�าวา ‘ยงยน’ นนถกน�ามาใชในหลาย

ระดบ บางกจการท�านดท�าหนอยกนก (อาจดวยน�าใสใจจรงกได!)

วาท�าแคนกเรยกวา ‘ยงยน’ ไดแลว

ถดมา ตอใหตงใจจรง ตอใหอยากท�าใหเปนกจการทยงยน

ครบวงจรจรงๆ กตองถามกนตอวา แลววธการทท�าทงหมดนน

1มนเหมาะสมกบบรบทแวดลอมหรอเปลา ทงในเรองของพนท

วธการ สงคมรอบขาง และอนๆ อกมาก ทงปจจยทควบคมได

และปจจยทควบคมไมได

เพราะฉะนน การจะตอบวากจการหนงๆ โดยเฉพาะ

กจการโรงแรมหรอรสอรตหรหราทอยากจะยงยนนนเปนกจการ

ทยงยนไดจรงไหม ความหรหราไปดวยกนกบความยงยนได

จรงไหม จงเปนเรองทยากมาก ตองพจารณาปจจยตางๆ หลาย

อยาง และตองดในระยะยาว (มาก!) ดวย

อานมาถงตรงน หลายคนอาจเกดสงสยขนมาวา กแลว

ท�าไมกจการหรๆ ทงหลายถงจะตองอยากยงยนดวยเลา หรก

อยสวนหรไปไมไดหรอ

หรอวาความหรหราเองกตองการนยามใหมดวยเชนกน !

57

ไมใชแคมลดฟส แมกระทงในไทยของเราเอง รสอรตหรบางแหง

กเลอกทจะ ‘โกกรน’ กนอยางเตมตว เจาของรสอรตหรคนหนงทมแนวคด

แบบนบอกผมวา เขาไมอยากใชหลอดเลย เพราะหลอดท�าจากพลาสตก

แตลกคากยงตดการใชหลอดอย เขาจงลงทนจางบรษทผลตหลอดใหท�าหลอด

กระดาษรไซเคลขนมาใชแทนหลอดพลาสตก เรยกวาตอง ‘คด’ ลกลงไป

ในรายละเอยดกนเลยทเดยว

บางรสอรตในไทยนน ถงขนน�ารายไดบางสวนไปซอคารบอนเครดต

เพอชดเชยใหกบการเดนทางของลกคา โดยลกคาสามารถรวมบรจาคไดดวย

บางรสอรตในหวหนทผมเคยไปพก พนกงานของรสอรตรวมกลมกนคด

ท�าเรองทสงเสรมสงแวดลอมใหรสอรต เชน ออมเงนกนซอเครองยอยไม

เพอน�าไมทเหลอจากการตดแตงตนไมมายอยใหมขนาดเลก จากนนกน�าไปหมก

เปนปยหมกอนทรยเพอน�าไปใชกบตนไมในรสอรต เรยกวาเปนการหมนเวยน

ทรพยากรทนาสนใจทเดยว

รสอรตทงหมดทวามานน - ตองบอกวาเปนรสอรตระดบหาดาวทงสน !


2 เชอหรอไมวา นกทองเทยวในปจจบนนม ‘ส�านก’ เรองของ

สงแวดลอมมากขน หลายคนไมอยากใชวนหยดพกผอนหรอวนพกรอน

โดยปลอยรอยเทาคารบอนออกมาย�ายท�าลายโลกใหมากไปกวาน

มนเหมอนนอนสบายอย บนชายหาดโดยท ‘ความสบาย’ นนได

‘ท�าลาย’ โลกไปดวยในเวลาเดยวกน หลายคนจงไมอยาก ‘สบาย’

โดยไรความรบผดชอบอกตอไป

อาจดวยสาเหตน อตสาหกรรมทองเทยวจงมแนวโนมสนใจเรอง

สงแวดลอมกนมากขน ผมเคยไปพกรสอรตหรแหงหนงบนเกาะมลดฟส

ปรากฏวารสอรตแหงนถงกบตงโรงงาน (เลกๆ) เพอผลตน�าจดจาก

น�าทะเลมาใชบรโภคเอง สวนน�าเสยทปลอยออกมาจากหองพกของ

ลกคากไมไดทงลงทะเล แตมการหมนเวยนน�ากลบมาใชใหมในรปแบบ

ตางๆ เชน บางสวนน�าไปเปนน�ารดตนไม บางสวนน�ากลบมาบ�าบด

เพอใชอปโภค บางสวนกบ�าบดเพองานอนๆ นอกจากน รสอรตแหงนน

ยงเลอกใชไมเกาทงหมด เชน ซอเสาโทรเลขเกามาออกแบบใหม

ใหเปนสวนตางๆ ของบานพก หรอใชไมในทองถนทหาได แมไมแขงแรง

เหมอนไมเนอแขง แตเมอน�าการออกแบบเขามาชวย กท�าใหไมใน

ทองถนประกอบสรางเขากบเสาโทรเลขเกาและแหจบปลาไดอยาง

สวยงาม และเพมเรองราวนาสนใจของทพกไดดวย

|Tourism Journal


ทกวนน อตสาหกรรมทองเทยวรกนดนะครบวา

จ�าเปนตอง ‘โกกรน’ กนอยางจรงจง แตลกๆ แลว

กยงเชอกนอยวา การ ‘โกกรน’ นน ถาท�ากนแบบสดขว

มากเกนไป กจะล�าเสนความหรหราสะดวกสบาย

ท�าใหความหรกบความยงยนเหมอนอยกนคนละขาง

คอยเลนชกคะเยอกนอย ถากรนมากไปกจะลด

ความสบายลงมา ถาสบายมากไปกจะไมเปนผลดตอ

สงแวดลอม เพราะฉะนนเจาของรสอรตจ�านวนมาก

จงก�าลงตอง ‘หาสมดล’ ในเรองนใหได

แตค�าถามกคอ - ความคดความเชอแบบนเปน

เรองจรงหรอเปนเพยง ‘มายาคต’ ?

ในระยะหลง แม เราจะยงไม เหนชดใน

อตสาหกรรมทองเทยวของไทย แตตองบอกกนไว

นะครบ วาอตสาหกรรมการทองเทยวในระดบโลก

นนหนมาใหความส�าคญกบความยงยนกนอยาง

มาก เพราะลกคาทจองหองพกคาดหมายวาเจาของ

กจการจะตองมความรบผดชอบ มจรยธรรม และ

พยายามท�ากจการของตนให ‘ยงยน’ ทสดเทาท

จะเปนไปได แคบอกลกคาใหใชผาเชดตวหรอ

ผาปทนอนซ�านนไมพอเสยแลว แตตองมอยางอน

มาดวย

แลว ‘อยางอน’ คออะไรเลา ?

เรองนตองบอกคณวา - หลายกจการมความคด

สรางสรรคทนาสนใจมากทเดยว เพอน�าความหร

มาเขาคกบความยงยน

3


เทรนดหนงคอการทโรงแรมทพกจะตองสรางความ

เสยหายตอสงแวดลอมนอยทสด นกทองเทยวทมส�านก

ทางนเวศนนเลกชนชอบโรงแรมประเภทหรหราแตตดไม

ไถทมาสรางอาคารใหญโตกนแลว นกทองเทยวประเภทน

ไมไดคาดวาทพกของตนจะตองหรหราใหญโต แตคาดหมาย

ว าทพกของตนจะตองท�าลายสงแวดลอมนอยทสด

เทาทจะท�าได ทส�าคญมากๆ เพราะเปนการเปลยน

‘กระบวนทศน’ ครงใหญกคอ พวกเขาไมไดคาดหวงวา

โรงแรมทพกจะตองสะดวกสบายอกตอไป แตจะตอง

ท�าหนาทเหมอนเปน ‘สะพาน’ เพอเชอมตวเขาเขากบ

สงแวดลอมและสงคมทโรงแรมตงอย เพอใหเขาไดรบ

ประสบการณจากพนทรายรอบมากทสดเทาทจะเปนไปได

ตวอยางทน าทงมากคอทพกทชอวา Sleeping

Around เปนกจการในเมองแอนตเวรปในเบลเยยม

‘โรงแรม’ นไมมสถานทถาวร แตเปนตคอนเทนเนอร

ทเคลอนยายได ตนนเปนตเกาทน�ากลบมาใชใหม วสด

ทตกแตงภายในตกเปนวสดทมาจากแหลงทยงยน แตท

เจงมากกคอ แขกจะไมมทางรเลยวา ตคอนเทนเนอรนน

จะไปตงอยทไหน ยกเวนแตจะจองทพกเอาไวแลว เพราะ

ต คอนเทนเนอรนจะยายท ไปตามจดตางๆ รอบเมอง

แอนตเวรปเพอใหลกคาไดใชทพกของตวเองเปนเหมอน

‘สะพาน’ เชอมไปส ประสบการณกบพนทและสงคม

รายลอม โดยลกคาจะไดรบแผนทบอกทางทางจพเอส

แลวตองเดนทางไปยง ‘โรงแรม’ นเอง

59|Tourism Journal


อกโรงแรมหนงทนาทงมาก คอโรงแรมชอ B3 Hotel

Virrey ในกรงโบโกตา โรงแรมนสราง ‘ผนงมชวต’ ทม

ความสงเทาตกแปดชนอยดานนอก ผนงนมตนไมมากกวา

25,000 ตน โดยพชพรรณสวนใหญเปนพนธพนเมอง แตท

เจงทสดกคอ มการ ‘วางแผน’ มาแลวอยางดเพอใหตนไม

เหลานสามารถขยายพนธได คอมการผสมเกสรระหวางกน

ไดเองโดยมแมลงในทองถนมาเปนผชวยเหลอ ผนงนจงเปน

ทศกษาเรยนรพรอมกบท�าหนาทเปนฉนวนกนความรอน

ไปดวยในตว

อกตวอยางหนงทนาสนใจ เพราะนาจะท�าลาย ‘มายาคต’ เรองความสบายกบ

การโกกรนลงไดบาง เปนตวอยางจากโรงแรมแหงหนงในแฮมปเชอรขององกฤษ

ชอ Cottage Lodge ซงเพงเปดตวหองชอ Standing Hat Room เปนหองทมโทรทศน

ตงวางเอาไวใหแขก แตถาแขกอยากเปดโทรทศนดขนมาเมอไหรละก จะตองลก

ขนมาปนจกรยานเพอ ‘ปนไฟ’ ใหไฟฟาทไดจากจกรยานไปเปดโทรทศนเอาเอง

หยดปนเมอไหรกไมไดดโทรทศนเมอนน ซงฟงดเหมอน ‘ล�าเสน’ ความสะดวกสบาย

แตปรากฏวาผเขาพกตางตดใจ

แนวโนมทเลามาทงหมดนาจะยนยนใหเหนวาการทองเทยวก�าลงเดนหนาไป

ทางไหนไดชดเจนพอสมควร

โรงแรมอกแหงหนงทพยายามน�า ‘ความร’ เชงนเวศ

มาน�าเสนอใหกบผเขาพก คอโรงแรมชอ National Hotel

ใกลกบสนามบนของกรงปกกง โรงแรมแหงนไดบรษทสถาปนก

ของสหรฐอเมรกาชอ Emergent มาออกแบบ แมเปนโรงแรม

ใหญตามแนวคดดงเดม แตมการสรางปาฝนเขตรอนไวภายใน

อาคาร มขนาดใหญถงแสนกวาตารางฟต โดยมหนาตางแบบ

สกายไลทใหแสงธรรมชาต และใชทอใหความรอนทใชพลงงาน

แสงอาทตย จงทงใหความรและนาตนตาตนใจไปพรอมกน

59|Tourism Journal


4


บางคนอาจบอกวาการทองเทยวนนท�าลายสงแวดลอม แตกมอก

หลายคนบอกวา แมการทองเทยวจะ ‘สบ’ ทรพยากรในทองถนไปปอน

ปรนใหกบนกทองเทยว แตในเวลาเดยวกน การทองเทยวกสามารถม

‘สองหนา’ ได โดยอกใบหนาหนงนนเปนใบหนาทชวยสรางความตระหนกร

ใหม และความรสกชนชมในทองถนใหกบนกทองเทยว ซงจะกอใหเกดการ

เปลยนแปลงพฤตกรรมของนกทองเทยว ไมเฉพาะเมออยในแหลงทองเทยว

เทานน เพราะเมอได ‘ตระหนกร’ เสยแลว เมอกลบไปถงบานกอาจน�าเอา

ความรนนไปเปลยนแปลงตวเองและสงคมรอบขางไดดวย

แนนอนวาความหรหรานนดงดดนกทองเทยว โดยเฉพาะนกทองเทยว

ชนสงทพร อมจาย แตถ าความหรหราจะมาพรอมกบความยงยน

มนกตอง ‘ตดสมพนธ’ กบการบรโภคอยางลนเกน นนคอหรได แต

เปนความหรทผานกระบวนการคด เปนความหรเพอลดการใชงานโลก

เปนความหรแบบใหม ทหรหราไดผาน ‘ประสบการณ’ ทไมเหมอนใคร

เวบไซตอยาง constructingsustainability.com ใหความเหนไววา

ถาการทองเทยวจะรวมความหรหราเขากบความยงยน นาจะตองลองส�ารวจ

ตวเองในหวขอเหลานด

- อปกรณอ�ำนวยควำมสะดวกทงหลำย : แนนอน, ถาจะใหยงยน

ทกอยางกตองประหยดพลงงาน น�า และมการจดการขยะและของเสยทด

เรองทาทายอยางยงส�าหรบการทองเทยวทยงยน (และหรหรา) กคอ

การตองเอาชนะ ‘ความเสยเปลา’ ทเกดจากแรงยวยวนใหอยากเสพสงของ

ตางๆ อยางลนเกน ซงเปนภาวะทมกเกดขนเมอคนเราโอนสญชาตไปเปน

‘นกทองเทยว’ ยามหยดพกรอนชวคราว และมแนวโนมจะปลดปลอยตวเอง

และจบจายอยางไมคณามอ

- กำรตลำด : โรงแรมทพกและบรษททวรบางแหงจะใชค�าวา ‘ยงยน’

เพยงเพอรบประกนวาตนยงยน เชน พยายามท�าใหไดมาตรฐานบางอยาง

ของส�านกรบประกนความยงยน ท ในปจจบนมกนอย หลายส�านก

ไดมาตรฐานบางไมไดมาตรฐานบาง ยงยนจรงบางยงยนปลอมบาง แตการ

จะยงยนอยางแทจรงตองเกดจากภายใน ไมใชปายรบประกนภายนอก

- มกำร ‘เสรมสง’ ประสบกำรณใหกบลกคำหรอเปลำ : ถาจะม

ความยงยนจรงๆ กจะตองเสรม ‘ความหมาย’ และ ‘เรองเลา’ ใหมๆ

ใหประสบการณของนกทองเทยวดวย นนคอตอง ‘ใหความร’ กบ

นกทองเทยวในมตตางๆ ดวยวธทไมยดเยยด ชวยใหผมาเยอนไดสมผส

เชอมโยงและรบรถงบรบทแวดลอม พดอกอยางหนงกคอ ความยงยน

หมายถงการท�าใหนกทองเทยวได ‘รวมสรางสรรค’ พนทรอบขาง ไมใช

มาเทยวเพอท�าลาย

- กำรจดกำรควำมเสยงในกำรใชทรพยำกรของทองถน : เรองน

ส�าคญมาก เราจะเหนอาการ ‘แยงน�า’ เกดขนกบหลายท เชน ระหวาง

กลมของโรงแรมกบกลมเกษตรกร ซงตางกตองการใชน�าดวยเหตผล

ทแตกตางกน นอกจากน�าแลวยงมทรพยากรและปจจยอนๆ อกมาก

ทผ ประกอบการตองค�านงถง เชน การใชงานสาธารณปโภครวมกบ

ทองถน การตงกจการนนๆ แลวท�าใหชาวบานมปญหาสขภาพเพมขนไหม

มปญหาความปลอดภยมากขนหรอเปลา หรอไปท�าลายถนทอย หรอ

ปดกนการเขาถงทรพยากรของคนอนหรอเปลา ปจจยเหลานคอการบงชวา

กจการนนๆ ‘หรแตเปลอก’ หรอมความหรหราแบบใหมทยงยนไปดวยในตว

- ชวยสงเสรมศกยภำพของชมชนรอบขำงไหม : เรองนไมใชเรอง

ใหม หลายรสอรตในเมองไทยกมการวาจางคนในทองถนเขามารวมงาน

มการจดโปรแกรมตางๆ รวมกบคนในทองถนเพอใหทองถนมความ

แขงแรงเพมขน ซงจะชวยใหอตสาหกรรมทองเทยวนนยงยนมากขนดวย

อาทเชน หากลดความยากจนลงได อาชญากรรมในละแวกนนกจะลดลง

นกทองเทยวกจะปลอดภยมากขน เปนตน เรองนรวมไปถงการเรยนร

รวมกนระหวางผประกอบการและทองถนดวย วาอยากใหสงคมรอบขาง

เดนหนาไปอยางไร

61|Tourism Journal

5


ในปจจบนน ความตองการการทองเทยวทยงยนนนแพรหลายไป

ทกหนแหง ไมเวนแมแตการทองเทยวระดบบนอนหรหรา

มายาคต เดมทบอกว านกท องเท ยวต องการความหรหรา

สะดวกสบาย พวกเขาไมไดตองการมาเรยนรอะไร ตองการเพยงพกผอน

ใชทรพยากรอยางสนเปลอง ตามใจตวเอง และมความสขกบการเผาเงนทง

ในชวงเวลาสนๆ จงตอง ‘ไดรบ’ มากทสดเทาทจะมากไดนน - ก�าลง

ถกทาทายมากขนเรอยๆ จากนกทองเทยวทมส�านกทางนเวศ

นกทองเทยวเหลานบอกเราวา - ยงหร ยงแลดเกไกเปนผน�าเทรนด

กตองน�าเทรนดในดานส�านกสงแวดลอมดวย และนกทองเทยวแบบน

ก�าลงเพมจ�านวนมากขนเรอยๆ พวกเขาจงตองการ ‘ความหรหราใหม’

ทไมไดมนยามเหมอนความหรหราแบบเดมๆ อกตอไป พวกเขายนด

จายแพงขนไปอกระดบ ถาหากวาความหรหราทไดมานนจะไมตองแลกดวย

การผลาญพราทรพยากรอยางนาละอาย

นกทองเทยวเหลาน - ไมวาจะรตวหรอไม, พวกเขาก�าลงสรางนยาม

ใหมใหกบความหรหรา และก�าลงก�าหนดชวา ผประกอบการจะตองคดหา

วธท�าใหความหรหรานน ไปดวยกนใหไดกบความยงยนในบรบทของแตละท

นเปนแนวโนมใหมในระดบโลกทนาตงค�าถามตอวา - แลวใน

เมองไทยเลา เราไดตระหนกถงแนวโนมเหลานบางหรอยง

62 | Tourism Journal62 | Tourism Journal

วยแลวไปไหนเรอง : นวพล ธำ�รงรตนฤทธ

P o p C u l t u r e T o u r i s m


63|Tourism Journal


63|Tourism Journal

ความหมายของความหรรวยมความนาสนใจอยอยางหนงคอ มนเปนค�าทมความหมายไหลลนกลบไปมาระหวาง เชงบวกและเชงลบในสมยกอนความหรรวยมากบความหมายทดเนองจากความหรรวยกอใหเกดวทยาการใหมๆหรออาจจะเรยกไดวาวทยาการใหมๆคอความหรรวยกเปนไดสมมตวา วนหนงเราสามารถคดประดษฐอะไรขนมาใหมได จๆ เมองเมองหนงมกอกน�าทงๆ ทเมองอนยงตองเดนไปตกน�าในบอ หรอสรางงานบางอยางอนวจตรยงใหญขนมาทมคอนเซปตทคนทวไปไมสามารถท�าได เรากอาจเรยกสงนนวามนคอ ความหรหราร�ารวยได (วางายๆ คอเหมอนเราไปเทยว ตางประเทศแลวพบวา เมองนนมอะไรทอย เหนอกวาเรา มรถไฟฟาท เรวกวาเรา มระบบไฟจราจรทไฮเทคกวาเรา มตกระฟาทสงกวาเรา มอาคารรฐสภาทงานออกแบบวจตรอลงการกวาเรา เรากลวนรสกวาพวกเขาหรกวาเรา และรวยกวาเรา)ซงมนดเปนความหมายทดทเดยว

แตในอกท�งหนง คว�มหรรวย กอ�จกนคว�มหม�ย

ไปถงก�รทมเทสร�งบ�งสงทไมเกยวของกบชวตประจำ�วน

อ�จจะเปนไปเพอคว�มพงพอใจสวนตว ตอบสนองท�ง

อ�รมณ ทำ�ไปเพยงเพร�ะว�มนสวยด หรอมอยเพอให

ตวเองรสกเหนอกว�อกคนหนง อนเปนคว�มตองก�ร

ในสวนลกๆ ของคว�มเปนคน (ฉนตองก�รเปนทยอมรบ

และตองก�รแตกต�งจ�กผอน) คว�มหรรวยในทนจงอ�จ

จะหม�ยถงก�รใชกระเป�ใบละหนงแสนบ�ทจ�กแบรนด

ผผลตจ�กฝรงเศส ทงๆ ทดไซนกสดแสนจะธรรมด�

คว�มตองก�รแบบ On Demand 24 ชวโมง อย�กไดอะไร

ตองได อยๆ อย�กกนกงมงกรในชวงเวล�ตห�วนอ�ทตย

กส�ม�รถสงได ก�รไดมโอก�สเดนท�งไปยงเมองหลวง

โลกต�งๆ ไดอย�งไมตองว�งแผนอะไรม�กนก ก�รไลต�ม

สะสมของแบบครบทกคอลเลกชนเผอว�เพอนไฮโซดวยกน

ม�เยยมบ�นแลวจะไดเหนว�เร�มครบชด และคว�มตองก�ร

อนๆ ทเกยวของกบคว�มสมบรณแบบ สวยง�มไรทต

สะดวกสบ�ยไฮเทคเหลอลน และก�รไดดงใจทกเวล�

คว�มหรรวยในคว�มหม�ยเชงบวกนน แมบ�งสง

บ�งอย�งอ�จจะไมไดจำ�เปนตอชวตประจำ�วน แตมนกมก

จะไดรบก�รยกยองนบถอและไมตะขดตะขวงใจตอบคคล

ทวไป (ทไมไดมชวตรวยหร) สวนคว�มหรรวยในคว�มหม�ย

ลบนน แมว�จะดมตนกำ�เนดและพฒน�ตอม�จ�กคว�ม

หรรวยในแงบวก อ�จจะถกเพงเลงม�กกว�ปกต เพร�ะ

เอ�เข�จรงมนคอคว�มหม�ยหรรวยในแงก�รรบรคว�ม

รสก และแบรนด ม�กกว�จะเปนเรองของตววตถจรงๆ

ม�กกว� และมนกเปนหนงอ�วธสำ�คญสำ�หรบสงทเรยกว�

ก�รตล�ด

63|Tourism Journal


จรงๆ แลว วตถหรรวย บ�งอย�งมนกอ�จจะอยดๆ ของมน มคว�มแจวและขลงอลงก�รของมน สมมตว�

เร�มเสอผ�ทถกจ�กไหมทองคำ�จ�กตะวนออกกล�งทงชด ถ�มองในแงง�นศลปะหรอง�นฝมอ มนกคอคว�มหรหร�

ในแงบวก แบบว�ถกกนเข�ไปไดไงวะ ฮ�รดคอรกนซะขน�ดนน แตแนนอนว�ก�รทจะถกสงนขนม�ได คงจะตองม

ตนทนทมห�ศ�ลม�ก อ�จจะมก�รตงร�ค�เลนๆ ว� 10 ล�นบ�ท ซงกอ�จจะเปนก�รตงทงๆ ตงเพอไมใหมคนซอได

แตวนหนง (วนทเปนยคทมเศรษฐพนล�นม�กขนเรอยๆ บนโลก) อ�จจะมเศรษฐไทยคนหนงทะลงยอมจ�ยเงน

10 ล�นบ�ทเพอซอสงน (และแนนอนว�เข�กไมไดผดอะไร เพร�ะเข�กห�เงนม�ได และเข�กพงใจทจะซอมน

ดวยคว�มถกตองท�งเศรษฐศ�สตร) แตแนนอนว�คอมเมนตทจะต�มม�จ�กคนรอบๆ ตวของพเศรษฐคนนกคอ

โหพคนนนแมงรวยสดอะ

โหพแมงรสนยมสดตงอะ

นเองอ�จจะเปนตนท�งท วตถหรหร� กล�ยม�เปน รสนยมหรหร� บคคลคนหนงทมวตถแนว Limited

Edition ไมกชนบนโลกซงมร�ค�แพงสดขด พคนนนยอมไมใชคนรวยและคนรสนยมเฉยๆ แตจะกล�ยเปนบคคล

ไมธรรมด� ไมใชคนปกต อยสงกว�คนอน (อนนไมนบรวมเรองระดบจตใจ) และกสงพอทเดนไปทไหนกจะมคนมอง

มคนจดจำ�ได แมจะโดยเตมใจหรอไมเตมใจ ในขณะเดยวกนเข�คนนนกจะมรศมบ�งอย�งกดขว�งไมใหคนทวๆ ไป

เข�ม�ในเขต และตอนรบเฉพ�ะคนบ�งกลมเท�นน (โดยทเข�จะรตวหรอไมรตวกต�ม)

แนนอนครบว� โดยพนฐ�นมนษยเร�ยอมอย�กจะแตกต�งจ�กคนอน หรอเหนอกว�คนอน สงเหล�นจงถกนำ�

ไปเปนเครองมอของก�รโฆษณ�ข�ยสนค�อย�งสมบรณแบบและไดผลแนนอน คำ�โฆษณ�ประเภท ‘รถยนต

ของคนมระดบ’, ‘โทรศพทสำ�หรบคนไมธรรมด�’, ‘คว�มหรหร�ทเหนอกว�’ ลวนถกทำ�ออกม�เพอตอบสนองคว�ม

ตองก�รลกๆ เหล�นทงนน ถ�ใหเจ�ะลงไปสคว�มฮ�รดคอรอกนด วงก�รแฟชนจะดเดอดกว�สบเท� เพร�ะคว�ม

หรหร�มนไมใชแคเอ�ไวใชข�ยเสอ ก�งเกง กระเป� ผ�พนคอ แดคณลกค�เท�นน แตมนคอแบรนดอมเมจ

ทตวเจ�ของสนค�ตองรกษ�เอ�ไวดวย คอลคของยหอตองหรหร�ตลอดเวล� (เพร�ะสงเดยวทกระเป�หรหร�

จะข�ยได มนคอคว�มหรหร� ไมใชกระเป�) ดงนน มนจงมเหตก�รณประเภท แบรนดยหอชอดงสงใหร�น

ห�มข�ยกระเป�แกผจดก�รด�ร�ช�วไทยทเอ�กระเป�ของแบรนดไปหวเลน และแบรนดคดว�ทำ�ใหกระเป�ของ

แบรนดนนด ‘โลว’ หรอเคยไดยนเหมอนกนว� ร�นหล�ยร�นทป�รสนน มก�รดลคลกค�กอน ถ�คนไหนลคไมได

จะอยแคด�นหน�ของร�นซงจะมสนค�แบบไมใชเกรดเอจรงๆ แตถ�ลกค�ม�แบบไฮโซเตมๆ แตงตวด ผ�นเกณฑ

กจะส�ม�รถเข�ไปสด�นลกๆ และไดกระเป�อกเกรดหนง

ถ�ห�กตองเปรยบ กบก�รทองเทยวมนกอ�จจะเปนโรงแรมห�ด�ว

ท ใ น ห อ งพ กต อ งม สระว�ยนำ�ทเผอๆ เอ�ไวมอ�รมณอย�กว�ย ทวใหญ

เท�จอโรงหนง เตยง ใหญนอนสบ�ย อ�งอ�บนำ�กอกทอง ววทมอง

ออกไปแล ว เหน หมเก�ะทงเก�ะ บรก�รรบสงอ�ห�ร 24 ชวโมง

มรถคอยใหบรก�ร ไมว�จะออกเดนท�งไปเทยวนอกโรงแรมทไหนกต�ม

อ ะ ไ ร ก ต � มท หรหร� น�เชอถอ ลำ�ยค และใหนย�มแนวสวรรคของ

ก � รพ ก ผ อ น ทแทจรงแกนกทองเทยว จดใสเตมไปใหหมด หรอ

เ อ � เ ข � จ ร ง ส�ยก�รบนโลวคอสตทงหล�ย กดมคว�มเกยวของ

ก บ ห ว ข อ น อย บ �ง มนคอก�รทำ�ใหคนทวๆ ไปส�ม�รถไป

ต � ง ป ร ะ เ ท ศ ไดง�ยขน ซงแตกอนนนก�รขนเครองบนหรอ

ก�รไปต�งประเทศนน จะเปนเรองยงใหญ เปนสงทเกดขนไดเฉพ�ะ

กบคนรวยหรเท�นน ดงนน เมอวนหนง

คว�มหรรวยนนมร�ค�ถกลงทพอจะซอ

มนม�ไดบ�ง คนจงอย�กออกเดนท�งไป


65|Tourism Journal

ต�งประเทศม�กขนอย�งเหนไดชด กล�ยเปนคว�มฝนหนงแทนก�รซอโทรทศนขน�ดใหญ

เปนของขวญวนเกดใหตวเอง ทำ�ใหตวเองรสกมชวตทดขนไดอย�งง�ยด�ย (โดยก�รอพรป

ขนอนสต�แกรมใหเพอนๆ ด)

ถงแมคว�มหรรวยจะมลคทฮ�รดคอร ไมไดเปนมตรกบทกคน แตกนนแหละ มนทำ�ให

คนทมคว�มหรรวย แตกต�งจ�กคนอนไดจรงๆ

แนนอน, เมอถงวนทก�รโปรโมตดวยลล�หรๆ ทองๆ ไฮเทคๆ ไดม�จนถงสดท�งแลว

มนษยนกข�ยกยอมตองห�ท�งออกทแตกต�งกนออกไป ซงกเรมดวยก�รวนไปห�จดออน

หรอปมในใจของมนษยโซนน

ไมใชทกคนหรอกครบทจะกล�วว� คนกลมหรๆ หร�ๆ นเปนคนทรวยและมรสนยม

สงสง ยงไงแลวมนจะตองมคนอกกลมหนงทพดว�

เหอะคนพวกนแมงใชเงนกนเปนปาววะมเงนซะเปลา

เหอะคนพวกนแมงผลาญทรพยากรโลกชบหายเลย

เหอะคนพวกนแมงเอะอะอะไรกทองๆไวกอนฝรงเศสอตาลไวกอนเชยชบ

แนนอนว� คนทรกคว�มหรหร�สมบรณแบบเหล�น ไมยอมทจะโดนตำ�หนหรอ

ถกมองว�ไมด และโชคร�ยทคำ�ตคำ�เม�ทพวกนนเอ�ชนะกนไมไดดวยเงนทพวกเข�ม

(ไมส�ม�รถไปจ�ยเงนใหคนพวกนหยดตำ�หนได) นกก�รตล�ดและนกสร�งเทรนดโลก

จงจบจดและนำ�ไปปรบใหเปนกลไกใหมสำ�หรบก�รข�ยของพวกเข� นนคอกพ�พวกพๆ เข�

กลบไปสอะไรทมนบ�นๆ เปนมตรกบธรรมช�ต และมรสนยมส

อ�จจะเรมตนง�ยๆ กบรถยนตในระบบไฮบรด ไมกอใหเกดควนอนทำ�ร�ยธรรมช�ต

หรอก�รสร�งบ�นทมแผงโซล�รเซลล หรอมกงหนพลงง�นลมภ�ยในบ�น ล�มไปถงแนวคด

เรองก�รปลกพชสวนครวรวกนไดเปนของตวเอง เหล�นลวนเปนผลตผลของคอนเซปตใหม

เหล�น ทจะชวยลดคว�มผดในใจเรองบ�นตวเองทเปดแอร 7 เครองตลอดทงวนไปไดบ�ง

เมอลองมองไปยงวงทกว�งขนนอกตวบ�น วตถทองๆ เหลกๆ แกะสลกเยอะๆ กดจะ

เปนของเฉมเชย เพร�ะถกง�นทเชอมโยงกบศลปะชมชนทถกทำ�ใหเรยกว�เปนสงท ‘บ�นๆ’

(และทถกทำ�ใหเชอว� Sophisticated ม�กกว�) เข�ม�แทนท ง�นดไซนหรๆ ทมคว�มเปน

บ�หล จ�เมก� เมกซโก อ�หรบ และประเทศโลกทส�มอนๆ เรมกล�ยม�เปนเทรนดใหม

ล�มไปถงก�รทองเทยวต�งๆ ทก�รไปหวเมองใหญของโลกนนลวนเปนเรองธรรมด� (อ�จจะ

เปนเพร�ะตวเครองบนถกลงดวย ทำ�ใหใครๆ กไปได) พวกเข�จงตองแบคแพคและบนไป

ประเทศแปลกๆ ทไมมใครเคยไป เชน อยดๆ บนไปเทยวคอสต�รก� หรอหมเก�ะไมม

ชอต�งๆ แตแนนอนครบว�ทนนกควรจะตองมรสอรตสไตลบ�นๆ Homestay รองรบไวให


พวกเข�ดวย คอ ลำ�บ�กๆ บ�นๆ แบบของจรง

เลยไมได ตองเปนลำ�บ�กแบบไมลำ�บ�กม�ก

จะโอเค หรอถ�มองไปยงแกงวยรนทตองก�ร

พชตจดนใหได ง�นคอนเสรตธรรมด�อ�จจะไม

ดงดดอกตอไป มนจะตองเปนง�นคอนเสรตใน

ป�เข� มโคลนไวใหพวกเข�เดนย�กๆ นดหนอย

แตรบรองว�ถ�ยรปออกม�แลวสวย และทำ�ให

เพอนๆ เข�ใจว� เข�และเธอคนนแมว�จะดเปน

คนหรๆ แตจรงๆ พวกเข�แมงโคตรลยเลยนะเวย

ดด ถ�ยรปเท�ยำ�โคลนดวย แถมไปทคอนเสรต

วงอนดห�ดย�กอกต�งห�ก ช�งเปนคนมรสนยม

ทดจรงๆ

นอ�จจะเปนนย�มใหมไปอกขนของคว�ม

หรรวย ทห�กว�ใครกำ�ลงจะว�งแผนทำ�อะไรกบ

พๆ กลมน อ�จจะตองรใหทนทวงทเสยหนอย

อย�ทำ�อะไรกระโตกกระต�ก ตองเนยนๆ กน

เลกนอยถงจะพชตใจได และถ�จะใหแฟรกน

เ ลกน อย ช�วหรรวยกอ�จจะต องเท �ทน

นกก�รตล�ดทงหล�ยดวยเชนกน เพร�ะพวก

พเข�กำ�ลงจะม�พรอมกบก�รตล�ดแนวใหมทคณ

กตองเท�ทน (ห�กไมอย�กหมดตว โดยทตวเอง

กดนไมไดมคว�มสขไปกบมน)

ต�มหลกก�รโดยทวไป ใครอย�กทำ�อะไร

กทำ�นนแหละครบ ห�กรวยและอย�กใชเงน

อย�กซออะไร อย�กสร�ง นนกเปนสงทท�น

พงจะทำ�ได เปนคว�มสขทตอบแทนใหท�นไดจ�ก

ก�รทำ�ง�นหนก แตขออย�งเดยวคอ ขอใหสงนน

ทำ�ใหท�นมคว�มสขจรงๆ ไมใชเปนคว�มสข

ทท�นถกเข�บอกใหมและตองม

65|Tourism Journal

66 | Tourism Journal66 | Tourism Journal

ทวรปราสาทหน :ชวนเทยว ไมชวนทะเลาะ !

“สงครามคอความเสอมโทรมทางศลธรรม”

T o u r i s m A E C

ประธานาธบดแฟรงกลน โรสเวลตค�าปราศรยทนครชคาโก5 ตลาคม พ.ศ. 2480

เรอง : สรชาต บำารงสข1

1อาจารยประจำาภาควชาความสมพนธระหวางประเทศ คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

67|Tourism Journal 67|Tourism Journal

นบตงแตการปลกระดมทางการเมองเพอตอตานรฐบาลครงใหญในป 2551 เปนตนมา เรามองปราสาท

พระวหารดวยทศนะแบบเดยวกคอ พระวหารเปนจดพพาท และจดพพาทเชนนเปนปญหาทงในบรบทของ

การเมองไทย ขณะเดยวกนกเปนปญหาของความสมพนธไทย-กมพชาอกดวย ซงในชวงเวลาดงกลาว

เราแทบจะมองไมเหนแงมมอยางอนของปราสาทพระวหารเอาเลย ทงๆ ทในความเปนจรงแลว ปราสาท

พระวหารเปนหนงในมรดกทางอารยธรรมทเกาแกของโลก และอาจจะตองถอวาเปนหนงในสญลกษณของ

ความเปน ‘ตนธารอารยธรรม’ ของผคนในแถบบานเรา และในอกดานหนง สำาหรบผคนรนหลงแลว แหลง

อารยธรรมเชนปราสาทพระวหารเปน ‘จดดงดด’ การทองเทยวทสำาคญอยางปฏเสธไมได

ดงนน หากยอนอดตกลบไปสสมยของรฐบาลพลเอก ชาตชาย ชณหะวณ จะพบวาการประชมคณะรฐมนตร

สญจรทจงหวดขอนแกน ในวนท 8 เมษายน พ.ศ. 2532 นน สมาชกสภาผแทนราษฎรจากพนทภาคตะวนออก-

เฉยงเหนอไดจดทำาขอเสนอ 5 ประการตอรฐบาลของพลเอกชาตชาย และหนงในขอเสนอดงกลาวกคอ ขอให

รฐบาลไทยประสานรฐบาลกมพชา เพออนญาตใหนกทองเทยวเขาชมปราสาทพระวหาร ซงหากไดรบอนญาต

จากรฐบาลกมพชาแลว กจะเปนจดสำาคญของการสงเสรมการทองเทยวของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และ

คณะรฐมนตรในขณะนนเหนดวยอยางเตมท แมรฐบาลกมพชาจะตอบรบตอคำาขอของรฐบาลไทย โดยการทองเทยวแหงประเทศไทยไดรายงาน

ใหรฐบาลรบทราบในเดอนมถนายน 2532 วา ‘รฐบาลกมพชาประชาธปไตยเหนดวย และพรอมทจะเปด

ปราสาทหนเขาพระวหารใหเปนแหลงทองเทยว’ และทงสองฝายจะ ‘รวมพจารณาจดวางกฎระเบยบการนำาชม

ปราสาทหนเขาพระวหาร’ นอกจากน ในรายงานดงกลาวยงระบถงปญหาทสำาคญดวยวา ‘ฝายทหารไทยและ

ประเทศกมพชาประชาธปไตยจะไดรวมกนกวาดลางทนระเบด และวตถระเบดทยงคงตกคาง’ อยในพนท

(ดรายละเอยดเพมเตมไดใน บวรศกด อวรรณโณ, แฉเอกสาร ‘ลบทสด’ ปราสาทพระวหาร พ.ศ. 2505-2551.

สำานกพมพมตชน, 2551) แตความหวงทจะทำาใหปราสาทพระวหารเปนจดทองเทยวนน มอปสรรคทสำาคญมาจากปญหาความ

ปลอดภยของนกทองเทยว เพราะยงมทนระเบดตกคางอยมากในพนท และขณะเดยวกน ฝายกมพชาเอง

กมความขดแยงภายในของกลมการเมองทง 4 ฝาย เรองของการผลกดนใหเกดมตการทองเทยวปราสาท

พระวหารจงคอยๆ เงยบหายไป เพราะยงไมอาจดำาเนนการไดจรง

T o u r i s m A E C


T o u r i s m A E C


69|Tourism Journal

T o u r i s m A E C

จนกระทงอก 7 ปตอมา คณะรฐมนตรไทยในป 2539 จงมมตให

พฒนาปรบปรงทางหลวงแผนดน หมายเลข 221 จากอำาเภอกนทรลกษ

ไปยงเขาพระวหาร ฉะนน จงอาจกลาวไดวา ความพยายามของฝายไทย

ทจะสรางการทองเทยวทปราสาทพระวหารทเรมขนในป 2532 นน ปรากฏ

เปนรปธรรมอยางจรงจงในป 2539 ทมเสนการเดนทางเชอมตอจาก

เมองหลกคออำาเภอกนทรลกษไปสจดหมายปลายทางทปราสาทพระวหาร

ซงอยตดแนวชายแดนไทย-กมพชา และในชวงสงครามเปนพนททม

ความอนตรายจากการสรบทเกดขน ขณะเดยวกนทางหลวงหมายเลข

221 นนขนไปบรรจบกบเสนทางหลวงทสำาคญสายหนงของภาคอสานคอ

เสนทางหมายเลข 24

จากป 2539 ทเปนจดเรมตนของการพฒนาเสนทางสปราสาท

พระวหารนน พฒนาการทสำาคญเกดขนอกครงในสมยรฐบาลของ

พนตำารวจโท ทกษณ ชนวตร โดยไดมการจดตงคณะกรรมการรวม

เพอพฒนาเขาพระวหารขนซงคณะกรรมการนจะทำาหนาท ‘ศกษา

และกำาหนดแนวทางในการพฒนาพนทเขาพระวหารบนพนฐานของ

ผลประโยชนรวมกนของไทยและกมพชา เพอเสนอตอคณะรฐมนตร’ และ

ขณะเดยวกนกทำาหนาทในการ ‘ตรวจสอบควบคม และกำาหนดดแลการ

ดำาเนนกจกรรมความรวมมอตางๆ ในโครงการรวมมอเพอพฒนาเขาพระวหาร

โดยมใหกระทบตอสงแวดลอมและการด�าเนนการเกยวกบเสนเขตแดน’

(ตวเนนเปนของผเขยนทตองการแสดงใหเหนวา การทองเทยวไมมผล

กระทบตอการกำาหนดแนวเสนเขตแดนของรฐ)

69|Tourism Journal


T o u r i s m A E C

ดงนน คงตองยอมรบวา การสรางการทองเทยวทเขาพระวหาร

นน ดำาเนนการไปดวยความคบหนามากขนในสมยรฐบาล พนตำารวจโท

ทกษณ โดยเฉพาะเมอมการจดตงคณะกรรมการในระดบกระทรวง

เพอเตรยมการพฒนาพนทชองตาเฒาและเขาพระวหาร และไดมการ

จดตงคณะกรรมการขน 2 ชด ไดแก 1) คณะอนกรรมการวางแผน

การพฒนารวมเขาพระวหาร และ 2) คณะอนกรรมการเพอบรณ-

ปฏสงขรณปราสาทพระวหาร

ผลของการประชมในเดอนมนาคม 2547 ทงสองฝายเหนพอง

รวมกนวา โครงการบรณปฏสงขรณปราสาทพระวหารจะเรมดำาเนนการ

หลงจากทปราสาทพระวหารไดรบการจดทะเบยนเปนมรดกโลก

แลว และถอวาการพฒนาปราสาทพระวหารไมกระทบตอการปกปน

เขตแดนไทย-กมพชา อกทงในการประชมนทงไทยและกมพชา

ตกลงรวมกนวาจะรวมมอกบองคการยเนสโกในการพฒนาปราสาทน

แตบรรยากาศการเมองไทยกเปลยนไปดวยการรฐประหาร 19

กนยายน 2549

ตอมาในสมยรฐบาล พลเอก สรยทธ จลานนท ไดมมตทจะทกทวง

การทกมพชาขอขนทะเบยนปราสาทพระวหารเปนมรดกโลก และการ

ประชมคณะกรรมการมรดกโลกในเดอนมถนายน 2550 ไดเลอน

การพจารณาเรองนออกไปตามคำาขอของฝายไทย แตกขอใหทงสองฝาย

รวมมอกนอยางใกลชด เพอใหการบรณปฏสงขรณปราสาทและจดทำา

แผนบรหารจดการเพอการปกปองคมครองปราสาทพระวหารเปนไป

ไดอยางรวดเรวสำาหรบการประชมคณะกรรมการมรดกโลกในป 2551

อยางไรกตาม บรรยากาศในระดบรฐบาลของทงสองประเทศ

ในป 2550 ยงดำาเนนไปไดดวยด จนถงขนมการเตรยมสรางหลกสตร

ฝกอบรมสำาหรบนกศกษาในเรองของการบรณะฟนฟโบราณสถาน

แตเมอลวงเขาสป 2551 ในสมยรฐบาลของนายสมคร สนทรเวช

บรรยากาศของความสมพนธเรมเปลยนแปลงไป แตในทสดกสามารถ

ตกลงกนไดดวยการออกแถลงการณรวมกน และกมพชาเองกรบรอง

วา การขนทะเบยนปราสาทพระวหารเปนมรดกโลกจะไมกระทบตอ

การปกปนเสนเขตแดนระหวางกน

แตในอกดานหนงของปญหากคอ ความขดแยงในการเมองไทย

ทมการประทวงรฐบาลขนาดใหญ จนมการนำาเอาประเดนของ

แถลงการณรวมดงกลาวไปฟองขอความคมครองจากศาลปกครอง

และสงผลใหรฐมนตรตางประเทศของไทยในขณะนนตองลาออก

อกทงประเดนในการโจมตรฐบาลสมครกถกปลกระดมสวนหนงดวย

เรองปราสาทพระวหาร จนกลายเปน ‘วกฤตการณพระวหาร รอบ 2’

หลงจากวกฤตรอบแรกเกดขนและจบลงดวยคำาตดสนของศาลยตธรรม

ระหวางประเทศ (ศาลโลก) ในป 2505

ผลพวงของปญหาจากทกลาวในขางตนทำาใหโอกาสของการ

ทองเทยวปราสาทพระวหารตองยตลงโดยปรยาย และขณะเดยวกน

กเหนไดชดเจนวา หลงจากกลางป 2551 เปนตนมา สถานการณความ

สมพนธไทย-กมพชาถกกระทบอยางมากจากการตอตานเรองการ

ขนทะเบยนปราสาทพระวหารเปนมรดกโลก และสถานการณดงกลาว

71|Tourism Journal

T o u r i s m A E C

ตกตำาลงอยางทสดเมอมการเปลยนรฐบาลในสมยของนายกรฐมนตร

นายอภสทธ เวชชาชวะ เพราะผนำารฐบาลไทย ทงนายกฯ และรฐมนตร

ตางประเทศของไทยมทศนะตอตานผนำากมพชาอยางรนแรง พรอมๆ กบ

การชมนมของกลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตยกมทศนะ

แบบชาตนยมสดโตง ทตองการเอาปราสาทพระวหารคน! จนลมไปวา

ศาลโลกไดตดสนอธปไตยเหนอตวปราสาทดงกลาวไปแลวในป 2505

จดตำาสดของสถานการณในสมยรฐบาลอภสทธกคอ การสรบท

จงหวดศรสะเกษและจงหวดสรนทรในชวงตนป 2554 และถอไดวาความ

สมพนธไทย-กมพชาตกตำาลงอยางถงทสดในทางการเมองและการทต

แตเมอมการจดตงรฐบาลใหมของนายกรฐมนตร นางสาวยงลกษณ ชนวตร

หลงจากการเลอกตงในเดอนกรกฎาคม 2554 แลว สภาวะของความ

สมพนธระหวางประเทศทงสองกขยบตวในทางทดขนเปนลำาดบ จนปจจบน

ตองยอมรบวา ความสมพนธในสมยของนายกฯ ยงลกษณ ไดถกรอฟน

ใหกลบสภาวะปกต และในภาวะเชนนทกฝายกหวงอยางมากวา การ

ทองเทยวปราสาทพระวหารจะเกดขนไดจรง แมวาอาจจะตองรอใหการ

พฒนาเปนมรดกโลกเสรจสนสมบรณแลวกตาม

แตในอกมมหนงกมความกงวลกนวา การยนใหศาลโลกตความ

พนทขอบเขตรอบตวปราสาทพระวหารในชวงป 2554 นน ศาลจะออก

คำาวนจฉยในวนท 11 พฤศจกายนน และการตความของศาลจะม

ผลกระทบตอปญหาความขดแยงในเรองนมากนอยเพยงใด อกทง

จะกอใหเกดความรนแรงตามแนวชายแดนอยางไรหรอไม

แตถาเรามองขามไปในอนาคต ประเดนสำาคญประการหนงยงคง

เปนเรองของการทองเทยว เราจะคดถงเรองการทองเทยวทจะเชอมตอ

กบปราสาทพระวหารในอนาคตหลงการเปนมรดกโลกอยางไร

หากเราเรมกนจากปราสาทหน คงตองยอมรบวาไมมอะไรจะ

อลงการเทยบเคยงไดกบนครวดเลย และยงมนครธม ทงความอลงการ

และความยงใหญ ดงทกลาวกนวา ‘See Angor Wat and Die’ หรอพด

งายๆ วา ‘อยาเพงตายจนกวาจะเหนนครวด’ ดงนน วนนรฐบาลกมพชา

จงพยายามทจะสรางการทองเทยวทางวฒนธรรมขนาดใหญดวยการเชอม

นครวด นครธม และปราสาทพระวหารเขาดวยกน และหากมองไปใน

ลาวภาคใตกเหนปราสาทวดภ อนเปนปราสาทเกาแกทเปนดงตนธารของ

ปราสาทหน หนมาดในประเทศไทย กจะพบวามปราสาทหนจำานวนมาก

ทยงเหลออยในภาคอสานของไทย บางปราสาทอาจจะไมคอยมชอเสยง

เปนทร จกเทาใดนก แตหลายปราสาทเปนทร จกกนอยางกวางขวาง

แมจะไมอลงการและยงใหญแบบนครวด แตกมความงดงามอยในตวเอง

พอสมควร เชน ปราสาทหนพมาย ปราสาทหนพนมวน ปราสาทนางรำา

ในจงหวดนครราชสมา ปราสาทหนพนมรง ปราสาทหนเมองตำาในจงหวด

บรรมย ปราสาทตาเมอน ปราสาทตาเมอนธม ปราสาทหนบางพลวง

ปราสาทเมองท ปราสาทศขรภม ปราสาทบานปราสาท ปราสาทภมโปน

ในจงหวดสรนทร ผามออแดง ปราสาทตาเลง ปราสาทวดสระกำาแพงนอย

ปราสาทวดสระกำาแพงใหญ ปราสาทตำาหนกไทรในจงหวดศรสะเกษ

ปราสาทบานเพญ ปราสาททองหลวงในจงหวดอบลราชธาน


วาทจรงยงมปราสาทหนในไทยอกเปนจำานวนหลายแหงทไมไดถกเอยชอ

ในการน แตกเหนไดชดเจนวา ปราสาทหนนนมไดมอยแคเฉพาะในกมพชา

เทานน หากแตมอยทงในลาวและในไทยอกดวย ดงนน หากเปดแผนท

(ไมวาจะเปนแผนททางหลวง หรอแผนทของการทองเทยวแหงประเทศไทย)

กจะเหนความเปนแหลงอารยธรรมทเชอมตอกบประเทศเพอนบาน แตหาก

เราลองลบเสนเขตแดนออก หรอทดลองทำาใหเสนเขตแดนหายไป ปราสาทหน

เหลาน กคอตวแทนของ ‘ออารยธรรม’ ขนาดใหญของผคนในพนทแถบน

เพราะในวนนนไมมสภาพของความเปนประเทศ (หรอความเปนรฐประชาชาต

เชนในโลกปจจบน) หรออกนยหนงกคอ ไมมการแบงพนทดวยเสนเขตแดน

เชนในปจจบน

หากพจารณาดเสนทางหลวงหมายเลข 24 จากอำาเภอสคว (นครราชสมา)

ตดขนานกบเสนเขตแดนของประเทศไปจนถงอำาเภอเดชอดม (อบลราชธาน)

และจากถนนสายนจะสามารถแยกไปเมองเสยมเรยบ เพอไปยงปราสาท

นครวด และถนนสายนยงเชอมไปยงปราสาทพระวหารอกดวย ฉะนน หากจะ

ลองคดในบรบทของการทองเทยวแลว กนาสนใจอยางมากทจะเชอมแหลง

ทองเทยวทเปนปราสาทหนในทงสามประเทศเขาดวยกน หรออกนยหนง

กคอสรางเสนทางการตดตอในลกษณะ ‘ถนนสายวฒนธรรม’ หรออาจเรยก

วาเปน ‘ถนนสายปราสาทหน’ เชนทอาเซยนกำาลงมระบบโลจสตกสทเปน

‘การเชอมตอในภมภาค’ (Regional Connectivity) ซงหากการเชอมตอ

เชนนเปนไปไดแลว เรากอาจจะม ‘การเชอมตอกนทางวฒนธรรม’ (Cultural

Connectivity) ในรปแบบของเสนทางการทองเทยวเพอเยยมชมปราสาทหน

ในกมพชา ลาว และไทย จนอาจถอเปนจดขายใหญของการทองเทยวของ

ประชาคมอาเซยนในอนาคตอกดวย

ถาเราคดในมตการทองเทยวเชนน พนทความขดแยงรอบตวปราสาท

พระวหารกสามารถเปลยนเปนพนทพฒนารวม โดยมจดมงหมายสำาคญ

เพอใหเปน ‘พนทพฒนารวมทางวฒนธรรม’ (Joint Cultural Development

Area หรอ JCDA) เพอกอใหเกดประโยชนในการใชพนททางวฒนธรรมรวมกน

และหากทำาไดจรงกจะทำาใหพนทของปราสาทพระวหารโดยรอบมความสมบรณ

ซงจะทำาใหเหนความเชอมตอของสวนตางๆ เชน ในกรณของผามออแดง

สระตราว เปนตน และในกรอบทใหญกวาพนทเฉพาะสวนของปราสาท

พระวหาร หากเราสามารถกาวขามความขดแยงไดโดยไมยดตดอยกบ

ลทธชาตนยมคบแคบทอาจจะดำารงอยในทงสองดานของเสนเขตแดนแลว

การสรางการทองเทยวเชงวฒนธรรมในรปของปราสาทหนอาจจะสามารถ

นำามาใชเปนสวนหนงของเสาสงคมวฒนธรรมของประชาคมอาเซยน

ทกลาวมาแลวทงหมดจงมไดมอะไรมากไปกวา ขอใหทกฝายกาวขาม

ความขดแยงทถกกำาหนดสรางจากวาทกรรมของลทธชาตนยมเกา ทละเลย

ตออนาคตและผลประโยชนในระยะยาวของผ คนในแถบน และละเลย

ตอความเปนจรงทวา สดทายแลวพวกเราลวนเปนญาตทกอกำาเนดจาก

‘ออารยธรรม’ เดยวกน ซงสวนหนงกคออารยธรรมขแมรโบราณนนเอง !

T o u r i s m A E C

73|Tourism Journal

T o u r i s m A E C

ระดบปรญญาโท ภาคปกต : เรยนวนธรรมดา

ภาคพเศษ : เรยนวนเสารและอาทตย

หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต (การจดการการทองเทยวแบบบรณาการ)

Master of Arts (Integrated Tourism Management)

เปดสอน 2 สาขาวชา

1. สาขานโยบาย การวางแผนและการจดการการทองเทยวและบรการแบบบรณาการ

(Integrated Tourism and Hospitality, Policy, Planning and Management)

2. สาขาการจดการธรกจการทองเทยวและบรการแบบบรณาการ

(Integrated Tourism and Hospitality Business Management)

ระดบปรญญาเอกหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต (การจดการการทองเทยวแบบบรณาการ)

Doctor of Philosophy (Integrated Tourism Management)

คณะการจดการการทองเทยว(Graduate School of Tourism Management: GSTM) สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (นดา) *

สนใจตดตอ โทร. 02-7273671-3 หรอ www.nits.nida.ac.th* สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (นดา) เปนสถาบนการศกษาชนสงของรฐ

ในสงกดกระทรวงศกษาธการ กอตงขนตามพระราชด�ารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

คณะการจดการการทองเทยวเปนบณฑตวทยาลยเฉพาะดาน (ดานการจดการการทองเทยว การโรงแรมและการบรการ)

แหงแรกในเอเชย และเปนคณะแรกของประเทศไทยในการเขาส กระบวนการการประเมนคณภาพหลกสตร

(Quality Assurance Programme for Tourism Educational Institutions; tedQual) จากองคการการทองเทยวโลก

แหงสหประชาชาต (UNWTO) มนโยบายสรางผน�าแหงการเปลยนแปลงเพอพฒนาการทองเทยว การโรงแรมและการบรการ

ก�าลงเปดรบสมครนกศกษา

TAT 2/2014

Documents

Transcript of TAT 2/2014