tafakkur gulshani ziyouz com Vorontsov... · 2020. 10. 22. · Tafakkur gulshani...

ТАФАККУРГУЛШАНИВ А Т А Н Д О Ш Ҳ А М Д А Х О Р И Ж И Й

А Л Л О М А Л А Р Н И Н Г А Ф О Р И З М Л А Р И ВА

Ҳ И К М А Т Л И С У З Л А Р И

Вл. В О Р О Н Ц О ВСайқалланган ўзбекча қайта нашр

ТошкентГафур Ғулом номидагн Алабиёт ва санъат нашриёти 1989www.ziyouz.com kutubxonasi

9 1 38 Н 8С>

Ш Л 1Ч1Ф А ЛГ.ДУРЛДДОҚОИ Л та|»кима(‘и

Иоронцок И.Н;памдоп1 ҳамда хорпж пй ал.юмнларнииг афоризмлари ва

хикм агли сўзлари (Н. Норониов комно.чннниси: 111. Дбдуразао- ков .1 тарачнмасп. - Т.: Лдабиот ва са 1п,ат нан1рнсти, 1989, — 1 Я 6Ушйу маа.муа Г.ир игча мид мукнддам чои атидгап а.ги. Кўпдаб м 1гоочои.'К1|1 наи1|>и(;тимиага мактуб нулдаб, маакув туплам каита иашр кили- ншнинн (амокдадн|>. Шуига кўра нашрнат бу кнтобни такроран чикарннши лоаим тонти.Мажмуа ўтмишда мшагап мутафаккнрлар. шунинг.тск. уоанрда ҳаот алло.малар калнмнта мансуб гархи.т афорнам. нбратли ҳккматлардаи иборат.Иоронцов Н. С.им(|х>11ия радума170:«НМИН10 112

--------------------8К 8«|М:1Г>2(0/>) 8!»18ВМ о —(>ЗГ>-()091Г> — х

www.ziyouz.com kutubxonasi

Т Л Р Ж И М О М Д Л Н

«Инсом тафаккури ва тажрибасинппг боқин хазиналарп мипг пмллар оша сўзда жамланади ва абадул-абад яшанди». Қўлин- гпздаги китоб Ммхамл Шолохов амтгам бу фмкрмммг яққол исботи- дир. Марҳум Вл. Воромцов композициясндаги ушбу аформзмлар ва ҳикматлм сўзлар тўплами 1981 йили Гафур Гулом момидагм нашрнётда ўзбек тилида чом этилгам эди. Ватандош ва хорнжпй алломаларнинг ҳаёт. одамлар учун сув-ҳаводек зарур бўлгам дур- дома фмкрларими ўз ичига олган бу китоб машрдан чиқнши бнла- ноқ халқ орасида тез тарқалиб кетди. Кутубхоналарда ҳам уларнинг «с.ог» жилдини томиш қийин, қўлдан-қўлга ўтавернб, йиртилиб кетган нусхаларини кўриш мумкин. Шу сабабли кўи мингли китобхонлар манфаатндан келиб чиқиб, нашриёт бу китобни яна қайта нашр этишга қарор қнлди.

Лфоризмлар китоби, айрим кишилар ўйлаганидек. архивариус титкилаб тўилаган жўн мажмуа эмас. Бундай тўпламлар ўзига хос фалсафий-адабий жанр бўлиб, улар замондошимизиинг маъ- навий оламинн бойнтипш керак. Чунки қадимги Рим файла- суфи Цииерон айтганидек, «мухтасар ифодаланган ўткир фикрлар ҳаётни яхшилашга хизмат қилади». Тўплам ту.зувчиси буюк алломаларнинг фнкрларини мпсқоллаб жамлаганидам таш- қарн, уларни ҳозирги кескнн давримиз кўндаланг қўяётган дол- зарб вазифалар ва муаммоларга жавоб берадиган тарзда «жой- лаштириб» ҳам чиққан. Хнкматли сўзлар мана шумдай муайнм нзчиллик, ўзаро ички мутаноснблик, мамтпқий ривожланпш асо- снда уюштирилгандагпна китобхомнннг ақли ва онгпга таъсир этадп. Натижада юзаки қаралса ма вақт жиҳатдам, на маъ- навий-гоявнй жмҳатдам бир-бири бплам богламмагам муаллифлар- нпмг фнкрларн қандайдир «умумий» йўмалиш касб этнб. ҳозирги кум кишплармнпнг фикр-ўйлари. орзу-умидларнга монандлашади.

Давримиз, асримиз — мураккаб давр. мураккаб аср. Ҳозирги одамларга зўраки. қуруқ наснҳатгўйлик. ақл ўргатмш ёқмайдн. Ҳар бир одам у ёки бу даражада ўзпча нима яхнш-ю, мима ёмон. нима одобга кнради-ю, ннма кирмайди, дегам саволлармн ўз олдига қўйиб. ҳамиша уларга жавоб излайдп. Лйни шундаГ| вазиятда аср.пар оша ншаб ке.паётгам ҳикмат.нн сўз.ннр. буюк ёзувчи.нар. мутафаккир ва о.пим.нар айтиб қолдпрган фавқулодда


фикрлар шу қадар асқотадики, китобхон уларга чин юракдан ишонади ва кўнглини беради.

Хуллас, ватандош ва хорижий алломаларнинг тўпламда йигил- ган афоризмлари, х.икматлн сўзлари ва фикр-мулоҳазалари одам- ларни чинакам тарихан ўзига хос характерга эга бўлишидан қатъий назар, теран таффаккур самаралари ҳеч қачон ўз қиммати ва актуаллигини йўқотмайди. Айниқса, партиямиз жамиятимизни қайта қуриш, тараққиётимизни жадаллаштириш, мамлакатимиз ҳаётида социал адолатни қарор тондиришдек буюк, оламшумул вазифаларни ҳал этаётган ҳозирги кунда ушбу тўпламда кўта- рилган маънавий-ахлоқий масалалар алоҳида аҳамият касб этади.

Маълумки, кейинги йилларда ошкоралик, ҳаётимизни демок- ратлаштириш борасида мамлакатимизда мисли кўрилмаган ижо- бий ўзгаришлар юз берди ва юз берянти. Партиямизнинг 1986 йил апрель Пленуми, X X V I I съезди, X I X Вутуниттифоқ конференцияси ва Халқ депутатлари съезди ҳужжатларнда, К П С С Марказпй Комитети Вош секретари Михаил Сергеевич Горбачев докладлари ва нутқларида турғунлик йилларидаги нуқсон ва иллатлар рўй-рост очиб ташланди ва турмушимизни янги бос- қичга кўтаришдаги аниқ режалар белгилаб бериляпти. Ушбу тўиламда ҳам келтириб ўтилганидек, «Манфаатпарастлик — разилликнинг боши» (М. Горький), «ўзини меҳнатдан озод қилиш — жиноят»лиги (Л. Толстой), «инсон фаолияти юксак ғоя билан сугорилмаган бўлса, самарасиз ва ҳеч нарсага арзимаслиги» (Н. Чернишевский), «айбдор бўлмаслик учун минг карра ҳақ бўлмоқлик даркор»лиги (Вальзак) ҳозирги кунда баралла айтилянти ва му.ҳими — шунга амал қилиняпти.

Қўлингиздаги китоб ҳам ҳаётимизни қайта қуриш, демокра- тпя ва ошкоралик ишида халқимизга сўзсиз кўмакдош бўлишига ишонамиз.


МАДАНИНТНИНГ ВОРИСИЙЛИГИҲАҚИДА

...Марксмзм буржуазия дав- риминг энг қимматлм ютуқла- рини асло инкор этмади, балки, аксинча, инсонинт тафаккури ва маданияти икки минг йиллик- дан кўпроқ тараққиётида эриш- ган қимматли нарсаларнинг ба- рини ўзлаштирди ва қайтадаи ишлаб чиқдн.

В. И. ЛЕПИН

Пролетар маданияти инсо- ниятнинг капиталистик жаминт, номешчиклар жамияти, амал- дорлар /камияти зулмн остида яратган билим бойликларининг қонуний тараққийсидан иборат бўлмоги лозим.

П. И. ЛЕНИН

Агар социализм буржуазия маданияти, канитализм мада- нияти яратган техникадан, ма- даниятдан, аннаратдан фойда- ланишни ўрганмаганида у юзага чиқмаган бўлур эди.

Н И. лғ.нин

Каьитализм қолдирган барча маданиятни қабул қилиб олиш ва унга асосланиб социализм қуриш лозим. Нарча фан, барча теҳкика, барча билим, санъатни қабул қилиб олиш лозим. Ву- ларсиз биз коммунистик жа- мият хаётини қуролмаймнз.

Н. И. ЛЕНИН

Диалсктика учун қуруқдан- қуруқ инкор, бекордан-бекор инкор, скептик инкор, икки- ланиш, гумонсираш характерли эмас — диалектика, шубҳасиз, ўзида инкор элементига ва шу билан бирга ўзининг гоят муҳим элементпга эгадир,— йўқ, диа- лектика учун алоқадорликнинг моменти сифатидаги, тараққи ётнинг моменти сифатндаги ин- кор, ижобийни сақлаб қолиш йўли билан бўладиган, яъни ҳар қандай иккиланишларсиз, ҳар қандай эклектикасиз инкор характерлидир.

В. И. ЛЕНИН

Гўзаллнкни сақламоқ керак, уни намуна сифатида олмоқ, ҳатто у «эски» бўлганда ҳам унга асосланмоқ лозим. Нима учун биз бундан кейинги тарақ- қиёт учун бошлангич нуқта спфатидаги чинакам нафислпк- дан юз ўгиришимиз, у фақат «эски» бўлганлиги сабаблигина укдан воз кечишимиз керак?

В. И. ЛҒ.НИН

Маданиятни юксалтирмоқ учун маданият тарихига, киши- ликнинг барча маданий мероси- га мурожаат этмоқ зарур.

М. И. КАЛИНИН


Коммунистик ахЛоқ одамлар- иинг барча илгариги тажриба- ларинн инкор этмайди, аксича, уни ўз таркибига олади. Комму- нистик ахлоқ инсоният ахлоқи- нинг юксак формасидир.

В. А. СУХОМЛИНСКИЙ

Виз бнламизки, инсоният бир-бирига душман гурух,ларга, энг аввало синфларга бўлинган, аммо биз, барча тўсиқлар ва зиддиятлардан қатъий назар, ҳамма синфлариинг навқирон- лик ёшида уларнинг илгор курашчиларини олдга интилиш истагн жиҳатидан бирлаштирнб турувчи буюк сарҳад борлигини ҳам биламиз.

А. В. ЛУНАЧАРСКИЙ

Инсоният ҳаётида асрлар оша улаииб келаётган тафаккур да- вомийлиги мавжуд.

И. М. СЕЧЕНЕВ

Қамма халқларга тегишли умумий бойликлар ҳам борки, улар даҳолик нишоналарини асрлар давомида сақлаб келади- ган фан, адабиёт ва санъ- атнинг буюк асарларидир. Бу маданий мерос инсоният учун туганмас булоқдир.

Ф. ЖОЛИО-КЮРИ

Визда минглаб йиллар даво- мида миллиард-миллиард одам- лар орасидан етишиб чиққан буюк донишмандлар тафакку- рининг шундай асл мевалари мавжудки, бу буюк инсонлар- нинг ақл дурдоналари вақт си- новига чидаш бериб, ғалвирдан ўтиб келмоқда. Ўртамиёна нар- саларнинг бари итқитиб ташла- ниб, фақат ўзига хос, теран, зарур нарсаларгина қолган...

Л. Н. ТОЛСТОЙ

Давримиз шунинг учун ҳам улуғворки, у кўп асрли киши- лик жамиятидаги энг қиммат- ба.ҳо бойликларни ўзлаштириб олади. Асрлар оша ярқираб тур- гувчи бу бойликларни унутиб, давр чанги ортида қолдирмайди. Ўтган авлодларнинг илғор на- мояндалари коммунистик жа- миятга кириб бориш ҳуқуқига тўла эгадирлар.

К. Г. ПАУСТОВСКИЙ

Мен қадимги донишмандлар- нинг ўз асарларида бизга қол- дириб кетган ақл дурдонала- рини кўздан кечираман; агарки биз уларда нимадир яхши бир нарсага дуч келсак, уни ўзлаш- тириб оламиз ва жуда катта фойда орттирган ҳисобланамиз.

СУҚРОТ

Олга интилган ҳар бир киши ўтмиш ва ўз даври бойликлари- дан фойдаланиши турган гап.

А. ДИСТЕРВЕГ

Мукаммал заковат, агар таъ- бир жоиз бўлса, аввалги барча асрлардаги ақлни ўзида му- жассам этади.

Б. ФОНТЕНЕЛЬ

Халқ — бамисоли олтин қи- дирувчи, дур қидирувчидек гап: у фақат энг нодир, энг буюк нарсаларнигина ажратиб, авай- лаб, багрида асраб, неча ўн йил- 'лар давомида сайқаллаб келади.

М. И. КАЛИНИН

Қадимги донишмандлик шу қадар кўп дурдоналарни мерос қолдирганки, уларни бир-бири- га қалаб чиқиш натижасида бутун бир йиқиб бўлмас девор вужудга келган.

М. Е. САЛТИКОВ-ШЧЕДРИ Н


Инсоннинг энг яхшн вп гўзал фикрларини жамлаш бс- қиёс хазина яратиш бўлур эди.

Ж. ДЕЛИЛЬ

Турли-туман тарбиявий ҳико- ятлар ва ҳик.матли сўзларни тўплаш тенгсиз давлатдир.

И. ГЕТЕ

Мақолга айланиб кстган ёки алифбе ва китобларни безаб

турувчп кўнгнна ҳақиқатлар агар бнз учун жонсиздек ва сийқа гаидек туюлмаганда эди. биз ниҳоятда ақлли ва жуда бахтли одамлар бўлардик.

Д. И. ПИСАРЕП

Донолар бисотини ўрганиш бизни юкеакликка кўтарпб, қуд- ратли ва олижаноб инсонга айлантиради. Я. КОМЕНСКИЙ


АФОРИЗМЛАР ҲАҚИДА

Шунақанги ўткир сўзлар бўладики, улар анча мураккаб ҳодисаларнинг моҳиятини ҳам ажойиб аниқлик билан ифода- лаб беради.

В. И. ЛЕНИН

Шунақанги лўнда ҳикматли сўзлар ёки мақоллар борки, уларни ҳамма билади ва ҳамма фойдаланади. Агар бундай ҳик- матли сўзларга барча кишилар ишонишмаганда эди, улар аср- лардан-асрларга ўтиб келмасди.

КВИНТИЛИАН

Халқ донишмандлиги одатда ҳикматли сўзларда ифодала- нади.

Н. А. ДОВРОЛЮБОВ

Лўнда фикрлаш халққа хос...М. ГОРЬКИЙ

Мен мақоллардан жуда кўп нарсани, бошқача қилиб айт- ганда,— лўнда фикрлашни ўр- ганганман.

М. ГОРЬКИЙ

Инсон тафаккури ва тажри- басининг боқий хазиналари минг йиллар оша сўзда жам- ланади ва абадул-абад яшайди.

М. А. ШОЛОХОВ

Кишиларнинг ақл бовар қил- мас даражадаги хилма-хил муносабатлари халқнинг ғоят сайқалланган ҳикматли сўзлари ва афоризмларида ўз аксини топган.


Қадимдан одамларнинг доно ва бағоят гўзал ҳикматли сўз- лари мавжуд; биз улардан ўр- ганмоғимиз даркор.

ГЕРОДОТ

Буюк фикрларга вақт ҳам кор қилмайди, улар кўп асрлар му- қаддам ўз муаллифлари онгида дастлаб қай тарзда юзага келган бўлсалар, ҳозир ҳам худди ўшандай долзарблигича қолаве- радилар.

С. СМАЙЛС

Мазмуни теран ва топиб айтилган ажойиб ҳикматлар ҳеч қачон унутилмайди: улар авлод- лардан-авлодларга ўтиб, бутун асрлар давомида хотирада сақ- ланади.

Л. БЕРНЕ

Қаётда, ўрни келганда, доим биз Пушкин, Крилов, Грибое- дов афоризмларини ишлата-


мизу, лекин энди у сатрлар- нинг муаллифларинй эсламай туриб, улардан худди халқ қуйма донишмандлиги сифати- да фойдаланамиз.

Я. КОЛАС

Кўчирмалар, нодир фикрлар ва шу сингарилар серқирра шишага қиёс — улар ёзувчи- ларнинг асарларида сочилиб ётган ақл, билим ёғдуларини бир ерга жамлайди ва бу ёғду- ларни ўқувчи онгида ўзгача куч ва жонли тарзда мужассам- лаштириб беради.

Ж. СВИФТ

Айрим фикрлар бир ерга жамланган нур оқимидек одам- ни у қадар чарчатмайди.

П. БАУСТ

Афоризмлар — фалсафий му- шоҳадаларни ифодалашнинг де- ярли энг қулай шаклидир.


Ахлоқ узундан-узун гап, насиҳатгўйликдан кўра ихчам- гина ҳикматли сўзларда яхши ифодаланади.

К. ИММЕРМАН

Афоризмлар ҳаёт дарахтида етилган мевадек бўлиши керак.

Ж. НИЗАР

Афоризмлар — ихчам шакл- даги донолик, фикр ва туйгулар жавҳари. У. ОЛЖЕР

Мақоллар улкан маънонинг уч-тўрт огиз сўз бнлап ифода- ланган шаклидир.

Т. ФУЛЛЕР

...Нисбатан умумий ва айни найтда энг характерли ўзига хос белгиларнинг дефиниция деб аталувчи қисқа изоҳи одатдаги ўўлланиш учун кўпинча фой- дали ва ҳатто зарурдир, фақат дефинициндан ўзи ифодалашн мумкин бўлганидан кўпроқ нарса беришини талаб қилмаса- лар, у зиён ҳам келтирмайди.

Ф. ЭИГЕЛВС

Жамики ҳикматли сўзларда тугаллик маълум даражада қисқа ифода шаклига қурбон берилади.

С. ЖОНСОН

Ақл фикрнинг бир тутамгина нури ва ёгдусини тўнлаб олиб, шу беозор лаззатни ҳамма нарсани системага солиш ва ҳамма нарсани муҳокама қилиш касали билан хароб этмагани ҳолда ундан завқланган маъқул.

А. ФРАНС

Шундай фикрлар борки, уларни бениҳоя кенг маънода қўллаш мумкин; шу сабабдан бундай фикрлар қанчалик кўп- чиликка мос шаклда ифодалан- ган бўлса, ақл ва юракка шун- чалик кўп озиқ беради, улар шу даражада чуқур ҳис этилгап фикрлар бўлиб чиқади.

Л. Н. ТОЛСТОН

Ахлоқий афоризмлар маъна- виятдаги мустаҳкам негиз- ларни, инсон фаолияти ва онги- даги сабр-бардош асосларини белгилаб берувчн ҳаётий маж- буриятларни, турмуш донпш- мандлиги, пуқтаи назарларни қисқа шаклда баёи этади./’. ГЕГЕЛБ

!)www.ziyouz.com kutubxonasi

1)113 фақат кшпиларпинг хизматиннгина эмас, уларнннг сўзларшш ҳам хотирада сақ- ла ши миз даркор. Нутқлар, номалар ва қнкматли сўзлар мажмуалари — ўша сўз, ўша фикрлариинг чинакам хази- наси.

Ф. ИЭИОИ

Пукж доншимаидлар ҳик- матли сўзларнинг кони бўлган- лар.

Улардан ҳар бир кишп ҳаёт учун фойдали жуда кўп фикр- ларнп топпши мумкин.

ФЕОКРИТ

Тоза қалбдан сўз симиргин, доноларга инонгии,

Тоза қонга сингиган бўй узоқ муддат сақланур.

ГОРАЦИЙ

Донишмандлар ақлин тиккан мстин каби мустаҳкам

Чўққиларни забт этишдан катта бахт йўқ оламда.

ЛУКРЕЦИЙ

Ҳикматли сўз ва афорпзм- лар — чинакам ҳаётий допиш- мандлик ва адабиётнинг магзи эканини. қикматли сўз ва афоризмларга бой китоблар- гина кўпроқ наф боришини унутмаслик ксрак: одамлар ки- тоб ўқиётганда асосан шу ҳикматли сўзларни излашлари зарур.

Ж. МОРЛЕЙ

\а|> куни ақалли битта қўшиқ эшитпш. яхшн расм кўриш ва иложи бўлса истаган бир ҳик- матли сўзни ўзлаштириб олмоқ даркор.

И. ГЕТЕ

Класснклардан ўрганиш ажо- йиб натижа бсради, дарвоқе, уларда ҳа.ммавақт нимадир уч- райдики. у миянгга қаттиқ ўр- нашиб қоладн, қон ва жисминг- га ўтади.

И. КОМЕНСКИЙ

Мутафаккирларнинг фикр- лари билан танишпш мия учун тонгсиз машқ: ақлга ақл қў- шади ва фикрни чархлайди.//. ГЕРДЕР

Мухтасар ифодаланган ўткир фикрлар ҳаётни яхшилашга кўн хизмат қилади.

ЦИЦЕРОН

Тсран фикрлар — ақлга ўр- • нашган пўлат михдек, уларни суғуриб бўлмайди.

Д. ДИДРО

Сўзлар — асрга, фикрлар эса асрларга татийди.//. М. КАРАМЗИП

Лўнда ҳикматли сўзлар ки- шиларнинг миясига сингиб қо- лади, илдиз отиб, гуллайди, ҳосил беради ва ҳамиша таъсир кўрсатиб боради.

Ф. БОДЕНШТЕДТ

Фикр ва ҳикматли сўзлар, хонани безаб турган гул сингари кўнгилни безайди.

,9. КАНИЕВ

Гўзал ташбеҳлар гўзал фикр- га ярашиб, уни авайлаб туради.

П ГЮГО

Қпкматли сўз китоблари ақл- нинг мустақил фаолиятига

Ш


нафақат тазйиқ ўтказади, аксинча, мустақил фаолиятга чорлайди.


Лўнда фикрларнинг афзал- лиги шундаки, улар жиддий китобхонни ўзича ўйлашга мажбур этади.


Аксари ҳолларда ёшларнинг: мен бировнинг ақли билан яша- майман, деган гапларини эши- тасан. Ўйлаб кўрилганларни ўй- лаб ўтириш сенга не ҳожат? Тайёрини олиб, олга кетавер. Инсониятнинг қудрати шунда.


Ўзи билан ўзи ўралашиб, ҳеч кимни тан олмай қўйганларга таъна бўлмасину, яхши фикр

қаердан олинганидан қатъий назар, ўзингнинг нодон фик- рингдан кўра афзалроқдир.

Ф. ЛАМОТ-ЛЕВАЙЕ

Мен, айниқса, зиддиятли ҳодисаларга синчковлигимни уйғотувчи ва ўша зиддиятларни ҳал этиб берувчи ҳар турли ихчам ҳикматли сўзларни қадр- лайман.

й. ГЕТЕ

Ақлли одам доимо буюк ки- шилар синовидан ўтган йўлни танлаши ва энг ажойиб шахс- ларга тақлид қилиши керак, чунки у мабодо ўша буюклик даражасига кўтарилолмаган тақ- дирда ҳам ҳар нечук қиттай бўлса-да, унинг ёғдусини эмади.

Н. МАКЙАНЕЛЛЙ


ВАТЛН, ВАТАНПАРВАРЛИК ВА ИНТЕРНАЦИОНАЛИЗМ ҲАҚИДА

СОВЕТ хд л қ и м и м г УЛУҒВОРЛИГИ

. . .Пиз шундай халк,ми:жи,— алоқида хизматларимиз ёки та- рихап олдиндан белгилаб қў- йилган йўлимиз туфайли эмас, балки тарихий вазиятларнинг алоқида мос келуви туфайли,— халқаро социалистик револю- ция байроғини кўтариш шара- фини ўз зиммамизга олганмиз.

II. и. ЛЕИИН

Революцияни, яъни мазлум- ларнинг золимларга қарши буюк, бирдан-бир қонуний ва адолатли урушини бошлаш ша ' рафи ва бахти биринчи бўлиб рус ишчилари зиммасига туш- ди.

Н. И ЛЕИИН

Г>из энг эски, қудратли, ёв- войи ва йиртқич монархиялар- дан бирини бнр неча куп ичида емириб ташладик... Низ барча мамлакатлардаги мил- лион-миллион ишчиларда ўз кучларига ишонч тугдирдик ва уларни гайратга келтирдик. Ппз қамма ерда халқаро ишчилар революцияси шиорини май- донга ташладик. Пиз ҳамма мамлакатларнинг имнериалис- тик йиртқичлариго қарши ку раш эълон қилдик.

II. 11. ЛЕ1Н1Н

Нус революцинси бутун дунё мамлакатларига учқунлар таш- лади ва қаддидан ошган импе- риализмни жар ёқасига яна ҳам иқинроқ суриб қўйди.

II И. ЛҒ.НИН

Совет Иттифоқи бутун дунё халқларининг энг оташин уми- ди самарасидир, у орзуларимиз- нинг жонли тимсоли, социал тараққиётнинг энг қудратли намунасидир.

Р. РОЛЛАН

Совет Иттифоқи ўзининг мисл- с.из қурилиши, ўзининг қаҳ- рамонона халоскорлиги, ўзи- нинг ғоят кўламли тажриба- си билан кўпгина халқлар ва кўигипа одамларнинг қаётини нурафшон этди.

II. НЕРУДА

Миллионлаб кишилар Моск- вага қарайдилар-да,.унда синов- дан ўтган, умумбашарий аҳа- миятга эга тажрибани кўра- дилар; ўзипинг ниго.қипи янги инсоният узра фазо ёритгич- лари янглиқ кўтарилаётган Кремлнинг қизил юлдузига қа- ратган инсон ақл-идрокига мо- пелик қилиш мумкин эмас.

II. голиптги


Россиядан дам-бадам шундай хабарлар келиб турибдики, улар худди қуёшни алқаган қадимги гимн сингари жаранг- лайди ва келажакда аланга олувчи учқунларни норлатади.

М. АНДКРСЕН-НЕКСЁ

Россия Совет Социалистик Республикаси намунаси бутун дунё халқлари олдида жонли тимсол сифатида туради ва бу тимсолнинг ташвиқий, револю- ционлаштирувчи таъсири ни- х,оятда қудратли бўлади.

П. И. ЛЕНИН

Россия инқилоби бутун дунё- га социализм йўлини ёритиб берди ва буржуазияга унинг тантанасининг таназзули яқин- лашиб келаётганини кўрсатди.

В. И. ЛЕНИН

Октябрь инқилоби рўйи за- миннинг барча гўшаларида пролетариат кўтарилишларига туртки бўлди.

СЕН КАТАЯМА

Ўз эрки, ўз мустақиллиги, ўз бахтини яратиш учун одамлар қай ердаки кураш олиб бор- масинлар — ҳамма жойда Совет Иттифоқининг улуғ тимсоли улар билан ёнма-ён туради.

Т. МАНН

Россия Октябрь туфайли ин- соният тарихида раҳнамолик ўрнини эгаллади. Куррамиздаги тараққиёт соати яқин ораларда' Москвадан занг уражак.

Я. КРАТОХВИЛ

Ғарбдаги социал-демократ- .тарга наспб зтмаган инқилобий

шараф ва ҳаракат салох,инти том маънода большевикларга насиб этди: уларнинг Октябрь қўзголони биргина рус рево- люциясининг халоскори бўлиб- гина қолмай, балки халқаро социализмнинг шарафини ҳам ҳимоя қилди.

Р. ЛЮКСЕМВУРР

Россиядаги ажойиб ишлар менга обиқаётдек таъсир қил- моқда, у ерда рўй бераётган воқеалар бутун жаҳонга халос,- корлик таъсирини ўтказиши керак ва ўтказади. Россияда юз бераётган воқеалар ўз иури билан бутун Европани мунаввар этиши даркор.

Р. ЛЮКСЕМБУРГ

Россия Совет Республикаси туҳмат ва ёвузлик билан ўраб олинган, лекин у ўзининг мисл- сиз куч-қудрати ва энг олижа- ноб идеаллари билан буюк иш сифатида бу нопок ва лойқа оқимлардан ниқоятда юксак туради. Ундан янги, мухтасар дунё ўз ибтидосини олади.

К. ЛИБКНЕХТ

Рус инқплобининг ғалабаси бизга Квронанииг бутун кела- жаги учун зарур шарт-шароит- дек бўлиб туюлади. Инқилоб Евронага илоқий бир даражада таъсир кўрсатди.

Р. РОЛЛАН

СССРда социализм галабаси бутун дунёда социализм галаба- сининг муқаррарлигини кўрса- тади.

В. ПИК

Совет Иттифоқи социал та- раққиётнинг энг қудратлп га-


рови ҳисобланади, инсоният бахти унинг х,имояси остидадир.

Р. РОЛЛАН

Келажак тарихи айни Россия- дан бошланади, янги дунё ҳаёти айни Россияда ниш уради.

А. ГРАМШИ

Эндиликда Лениннинг иши ўсиб ҳаммаёқии қамраб олди. Инсоният учун аҳамиятли бўл- ган бирон-бир воқеа йўқки, у Ленин билан, инқилоб билан богланмаган бўлсин.

М. АНДЕРСЕН-НЕКСЕ

Рус инқилоби инсоният Х О Т И - расида узоқ вақт сақланиб қоладиган буюк ютуқ сифатида тарихга киради.

Ю. ДЕБС

Ҳозирги замон тарихида энг йирик ҳодиса ва инсоният тарихида энг улуғвор воқеа бўлмиш — рус инқилоби биз учун рўйи заминга минг йил- ларга етгулик қилиб муҳрлан- ган давр ҳисобланади.

О. БРАНДАО

Совет ҳукумати инсоният тарихидаги энг улугвор зафар- ларни қўлга киритмоқда..9. СИНКЛЕР

Совет Иттифоқи кишилик жамиятини анча илгари сурди ва ёрқин бир машъала ёқдики, уни ўчириш мумкин эмас. У янги цивилизацияга пойдевор қурди, унга бутун дунё ин- тилиши мумкин.

Ж. НЕРУ

Совет республикаси қашшоқ- ликда туғилди. Енгилмас бу

республика барча адолатсиз ва зулмкор ҳукуматларга ҳалокат даҳшатини солувчи янги руҳ дарғаси сифатида майдонга чиқди.

А. ФРАНС

Россия, афтидан, шу вақтгача жаҳон тарихида мавжуд бўлган мислсиз энг қудратли иқтисо- дий кучлардан бирига айланди.

Т. ДРАЙЗЕР

Мен Россияда мулоҳазакор халқни кўрдим. Чунончи, биз- нинг кунларда амалий жиҳат- дан турли ўзгаришлар маъно- сида ҳам, шунингдек, тафаккур соҳасида ҳам буюк янгиликлар пайдо бўлиши, бошқа бирон мамлакатга қараганда, айни шу Россияга кўпроқ насиб этади.

А. БАРБЮС

Ҳозирги вақтда Россия, ин- соннинг руҳияти жиҳатидан энг қудратли қалъадир.

УОЛДО ФРЭНК

Ҳаммадан ҳам менга Россия- да хусусий мулкчилик кайфия- тининг батамом йўқлиги кўп- роқ ёқди. Шунинг ўзиёқ халқда қадр-қиммат ҳиссининг уйғо- нишига олиб келган.

Р. ТАГОР

Бу ерда янги инсон ва янги давр ўз ибтидосини олмоқда. Қиёси йўқ ва мислсиз олам бун- ёд бўлмоқда. ’ Т. МАНН

Рус халқи учун чоризм зул- матидан қутулишнинг йўли си- ра йўқдек эди. Аммо Россия шундай мамлакатки, унда ақл


бовар кил.чаг воқоалар ҳач рў- обга чиқади. ,1. Ф1>АНС

Чор имнорияси вайроиаси ус.- тида барпо бўлаётгаи улуг дав- латпинг саноат соҳасидаги ва социал соҳадаги ютуқлари шу қадар улканки, бутун дунёда бўлаётган ҳодисаларнинг би- рортаси ҳам монда бунчалик чуқур таассурот қолдирмаган.

А. Ж. КАММИНГС.

Жаҳон мандонида: би.чнинг тузумимиз адолатли ва қулай ҳаётни, барча неъматларни ка- питал мулкдорга эмас, балки даҳоларни етиштирншга, санъ- ат ва инсон ақлий қудратини янада такомиллаштиришга қо- дир бўлган моҳнаткаш халққа борянти, деган ҳақиқатни амал- да исбот қнлаётган миллат нан- до бўлди.

т. ДРАНЗЕР

Рус инқилоби инсоният учун кўпдан-кўн авлодлар ҳаёти да- вомида рўй борган эиг муҳим воқеадир.

Т. МАНН

Улуг рус реснубликаси шун- дан мақсад билаи мустаҳкам иойдевор ётқиздики, натижада пнсоният одамда мудраб ётган барча ажойиб туйгуларни уйго- тувчи тартиботлар сари одимлай бошлади.

Р. РЕКАКАРРЕН

Низнинг невараларимиз та- рих дарсликларини ўқий туриб ўтмиш ҳақида ўй сурар эканлар, камоли ҳайрат ва ташаккур ила улуг рус халқи қаҳрамонлиги- ни эслайдилар.

Э. НЕНИН

Бутун дунё мазлумларининг эзгу орзу-армонларини қамра!!- диган ва қониқтирадиган янги жа.мият шаклн сифатпда бунёд бўлган Совотлар конг руе халқп оммасинипг хилма-хил талаб- ларига жавоб бора бориб, ўз бар.ҳаётлигини псбот этди.

А. ГРАМШИ

Польшевиклар иартиясп раҳ- барлигидаги 1’оссия моҳнат- кашлари ҳокнмняти — халқ ҳо- кимиятчилигинииг ҳали ҳоч бир мамлакат билмаган энг чина- ка.м кўрннишидир.

Н. РЛМИРЕС

Бизнинг вазифамиз янгн дав- лат — еоциалистик давлат қу- ришдир. Ана шу йўлда биз ҳор- май-толмай ишлайверамиз ва бизни ҳоч қандай тўсиқ қўрқи- та олмайди ва тўхтата олмайди.

Н И. ЛҒ.НИН

Русни ҳақиқатан ҳам қ,удрат- лп ва фаровон қилиш учун,— бизда табиий бойликлардан. етарли миқдордаги кишилар- дан ва буюк революция натижа- сида халқ ижодининг ажойиб суръатда кенгайишидан иборат материал мавжуддир.

Н. //. ЛЕНИНСовет ҳаракати... Россияда

қўлга кирнтилган. эндиликда бутун дунёга ёйилаётган. ўзи- нинг бнргипа номп билап ишчп- ларга бутун бир программа бо- радиган форма шудир.

Н. //. ЛЕНИН... Пизнинг Совет социалистик

республикамиз халқаро социа- лизм машъали сифатида, барча


ме.чнаткаш оммага намуна си- фатида метиндек мустаҳкам ту- ради.

в. и. лғ.нин

... Ғ5изнинг коммунистик хў- жалик қурилишимиз келажак социалистик Еврона ва Осиё учун ўрнак бўлади.

В. И. ЛҒ.НИН

Қар бир ишчилар ҳаракати арбобининг, ҳар бир ишчилар нартияси ва меҳнаткашлар таш- к и л от и н и н г, ка п и та л и ст и кмамлакатлардаги ҳар бир демо- кратнинг самимияти ва ҳалол- лнгини улуг социализм мамла- катига уларнинг муносабати қандайлигиданоқ билиб, синон- дан ўтказиш мумкин.

Г. ДИМИТРОВ

ВАТАНГА МУҲАВПАТ ҲАҚИДАВизларга, яъни онгли вели-

корус пролетарларига миллий ифтихор ҳисси ётми? Албатта ёт эмас! Виз ўз тилимизни ва ўз ва- танимизни севамиз... Визда мил- лий ифтихор ҳислари тўлиб ётиб- ди, чункп великорус миллати ҳам революцион синфни яратди, ин- сониятга озодлик ва социализм учун курашнинг буюк намуна- ларинп кўрсатишга қодир экан- лигини ҳам исбот қилиб берди.

В. И. ЛҒНИН

Мен рус халқинн бпламан ва унинг фазилатини бўрттиришга мойил эмасман, лекин пмонпм компл ва мен ишопаманкп, ана шу халқ рўйи заминнинг маъна впй оламига ўзнга хос ва теран,

барча учун муҳим бўлган алла- нимани олиб кириши муқаррар.

М. ГОРВКИИ

Мўъжизалар диёри, мўъжи- залар диёри. Ғту сўзлар бола- ликнинг сеҳрли эртакларидан бизнинг заминга, мўъжизадан- мўъжиза сари бораётган ва биз яшаётган Советлар диёрига ташриф буюрди.

К. А. ФҒ.ДИН

Виз зўр нарвоз,куч-қудрат,

нурЭдисонлари,

Аммо бизда энг муҳими — қилган

инқилоб,—Энг муҳими —

Совет юрти,шу юрт сингари:

советвор ирода,советвор байроқ,

советвор офтоб.В. В. МАЯКОВСКИЙ

Ватан, яъни мазкур сиёсий, маданий ва социал муҳит проле- тариатнинг синфий курашида энг қудратли омил ҳисоблана- ди... Пролетариат ўз курашида снёсий, социал ҳамда маданип шароитларга бефарқлик ва ло- қайдлик билан муносабат бил- дира олмайди, бинобарин, у ўз мамлакати тақдирига ҳам бе- фарқ қарай олмайди.

В. Н. ЛҒНИН

Ватан нима демак? Ву, ўзи- нинг тарихий ҳаракатини маз- кур майдонда камолга етказади- ган бус-бутуп халқдир. Ву. халқнинг ўтмишн, бугупи ва ке- лажагидир. Ву, унинг ранг-ба-


рапг мадаиияти, тили, харак тери, бу, у томондан амалга ошприлган пнкнлобмп мақеад. тарпхнп узгаришлар ва унппг тарихидаги муҳнм босқнчла- рнднр.

А. //. ТОЛСТОНСовет ватаппарварлиги хал-

қпмпз тараққиётпнп олга сил- житган ота-боболарнмиз ижо- дпй ишнннпг бевосита даво- мидир.

М. II. 'КАЛИННН

Бпз ўз ватанпмизпп севамиз, бу биз пафас олаётган \аводир.

А. ФАДЕЕН

Сқимли, нурафшон Натан! Снзнипг мислспз фарзандлпк муҳаббатимнз — сенга, бизнинг барча орзу-ўнларнмпз сен билан!


Россин ўзининг буюк қисма- ти, буюк истнқболи ҳақидаги енгилмас бир сезгисинп ўз жа- моасинппг маърнфатли кишп- лари қпёфасида, қалбпда сақ- лаб юрадп.

II. /’. БЕЛПНСКИПЎзлнгимпзни танфб, ҳаётп-

мпзни яна ва нна ҳам яхшилаб борншдек саодатлп улуш бпз учуп бнр неча юз ннлларга тат.мпплаб қўГшлган.//. /’. ЧЕРННШЕВСКИП

Уз ватанпнгнппг фарзанди бўл, қадрдон тупроқ бплап чам- барчас боглиқлпгингнп терап ҳпс қи.т, упга фарзаидона муно- сабатда бўл, упдап ппма олсанг, юз ҳпсса ортигп билап қайтар.

к. д. у н ш н с к н п

I )пзн п нг мамлакати.м издаи бошқа турли хнл давлат ва ўл- ка.тар кўп, лскпп ннсоннннг туққан онасн ҳам, унинг ватани ҳам битта.

К. Д. УН1ИНСКИП

Нпзпи она янглиг оқ ювиб, оқ тараган ватаннп севмоқ, бу му- қаддас бўрчдир.


Ҳар бпр олижаноб шахс ватан бплан ўзпнпнг қондош алоқасп- пн, жондошлигппи теран ҳис қнлади.

II. Г. БЕЛИНСКИП

Мен рус халқини қалбдан се- вамап ва унинг багрида бир зар- ра бўлмоқни ўзим учун ифтн- хор, шараф деб бпламан.

II. г. БЕЛИНСКИП

Соглом ақлли ва ўт юракли ҳар бир рус кншпси шу пайтга довур ҳамиша ватаннарвар бўл- ган ва бўлажак.//. /’. Ч ЕРН ИШЕВСК ИП

Эй, муаззам Русь,Сенп севибон Она демоққа Вор менда асос...

II. С. НПКИТИН

Чўлда ўрмалаб юрган жонп- ворлар ҳам тугилишдапоқ ўз маконларинп бпладплар, ҳаво- да учувчи қушлар ҳам, денгнз ва дарёлардаги балпқлар ҳам ўз ошёнларини ҳис қнладилар, ҳатто боларп ва шунга ўхшаш- лар ҳам ўз уяларипп муҳофаза қнлади.тар,— шунинг каби одам- лар ҳам қаерда тугплиб парва- риш топсалар,— ўша жойга чек- снз меҳр қўйган бўладплар.

Ф. СКОРИНА


Натаппарнарлик — ёлгиз ўз ватаппга ме\р цуйишдан пбо- ратгппа эмаг. 15у жуда катта \ис... 1>у — ватаи бплап узпнн бир бутуп деб билшп. унпнг ях- шн-ёмон кунларида агкатиш дгмакдпр.

Л. Н. ГОЛСТОП

Кнм халк бплан ушшг капгу синн баб-баравар бўлишнб ол мага, унипг шодлпк ба11ра.мпда ўзинп хўрланган \ис зтишн шуб\аспздпр.

Л. М. ЛЕОНОН

Ки.мки уму.мин фалокат да- кикаларида ватаи халогкорлп- гидан бошка бнроп-бир хаёлга борга,— озод давлатда яшашга \ақлн змаг.

Ф. КЛИНГЕР

Цнсон \аммадан аввал ўз мамлакатшшнг фарзанди, ва- тан манфаатларинп днлнга жо Килган гражданнндир.

В. Г. НЕЛИНСКИП

Саховатнинг энг буюк жасур- ликлари ватанга мухаббат ту- фаплн юзага кглган.

Ж.-Ж. р у с с о

Натанпарвар — ўз ватани ка- молотн йўлнда, ўз халқпга му- \аббатп туфайли эзгуликларн тугул, жонинп \ам аямайдиган ингонднр, ха.тк,и ва ватани озод- лигп, фаровонлпгп учун ўзшш Курбон қхлувчн пнгопдпр.

М. ОХУНДОН

Натаппарварлнкнпнг тарбия- вий а\амиятп жуда катта. бу кпшппи башарнят \ак,ндаги гоялар бплап улгайтпраднган мактабдпр.

М. Е. САЛТИКОВЛПЧЕДРИН

Ватан гояги \амма учун бпр х и л манфаат.тпдир. У \ало.т кншпларда жагорат \акхда фпкр уйготадп, попок кишилар- нп эга. агар ватан гояси бўл- маганда кплишлари анпк бўл- ган кўпгпна квбп\лик.тардан гакла|йдп..1/. Е. СЛЛТИКОН Н1ЧЕДРПН

Ватан гоягн шонлп йпл.тарда \ам, кундалнк \аётда \ам ушшг фарзаидларпга бпрдгк хог бўл- моги зарур, бппобарин, бу гоя- ни чпнака.м \пе этгапдагина кн- ши ўзшш граждан дгя \псоб- лашга ҳаклнднр.

М. Е. САЛТПКОВ-ШЧЕДРИН

Ватаниарварлик тантаиавор хитоблар ва умумп11 гаплардан иборат эмас. балки у ватанга Кпзгин му\аббат \пгсн бплан ортнқча дабдабаларгиз ўз фнк- рини бплдприш, факат эзгулнк- дан \айратланмай,балки мукар- рар \ар қагрда, \ар қандай ва- танда \ам бўладиган гвузликни жинпдан баттар гмон кўриш дгмакдпр.

Н. /'. НЕЛИНСКИПКпм бўлпшдан қатт.ий назар,

уиинг ватанпарвар.тигп сўзн бплан э.маг. ипш бплан игбот кплинадп.

Н. /'. НЕЛПНСКППВатан о.тдидагп бурч пнгон

у ч у н м у қаддагд п р.

Н. А. СУХОМЛННСКИП

Ватанга нафи йўк яшалган \ар куп,

Мнсоп \аётпда қолур бгмазмун.

М. САЛМОН


</ Ватан учун чала иш қилнш, I унинг учун ҳеч ннма қилмас- ' лнкднр,

М. РОВЕСИЬКР

Х,ар бир рус кшнисннннг та- рихдаги ўрни унинг ватанга хизмати билан, одамий даража- си ватанга бўлган муҳаббати- нинг кучи билап ўлчанади.//. Г. ЧЕРНИШЕВСКИЙ

Олимақом ватанпарварлик — ватан фаровонлнги йўлпда бе- ниҳоя жонбозликдир.

Н. Г. ЧЕРНШПЕНС КИИ

Ватанга муҳаббат мавҳум ту- шунча бўлмай, ташкилотчнлик- ни, тараққиёт ва маданиятни талаб қиладиган реал руҳин қудратдир.

А. Н. ТОЛСТОЙ

Соф внждонли кишида ватан- нарварлик ўз ватанн фойдасига меҳнат қилиш пи1тиёқидан бош- қа нарса бўл.маслигп керак ва бу бошқа бнрон нарсадан эмас, балки нложи борпча кўн ва хўб эзгу ишлар қилнш истагидан келпб чиқади.

Н. .4. ДОВРОЛЮВОВВатаннмнз жонажон Русь

бнзни кўпроқ ўзинннг буюк ке- лажаги бнлан мафтун этадп ва шу боисдан ҳам биз беминнат ва қнзгин равишда, чарчамай тер тўкишни нстаймпз.

Н. А. ДОВРОЛЮБОВ

Ватанга муҳаббат, аввало, унга еамнмият, қизгинлик би- лан, самарали истак билан эзгу- лик ва маърифат тилашдан нбо- ратдир, унпнг меҳробига ҳамма нарсани, ширин жонни ҳа.м

фидо этиш, ундагн барча ях- шн нарсаларга қнзгпн ҳамдард- лик билдириш ҳамда унинг ка- молот йўлига ғов тушаётган нарсаларга қаҳрлн бўлмоқлик- дир.

II. А. НЕКРАСОВ

Ватанпарвар — ватанга хиз- мат қилаётган кишидир, ватан эса бу авваламбор халқдир.//. Г. ЧЕРНИШЕВСКИЙ

Ватаннарварлик — номуслн ва назокатлн туйгуднр... Му- қаддас сўзларни эҳтиёт қил, ва- танга муҳаббат хусусида дуч келган жойда огиз кўпиртирма. Яхшиси — унинг фаровонлиги ва қудрати йўмнда индамайги- на меҳнат қил.

В. А. СУХОМЛИНСКИЙ

Яқнн-яқинларда ҳам ватан- парварлик ватандаги барча ях- ши нарсаларни мадҳ этишдан ийорат эди; ватанпарвар бўлмоқ учун эндн бу нарсалар кифоя қилмайдп. Чунончи, барча ях- шп нарсаларнн мадҳ этишга ҳа- лн бнзда мавжуд бўлган бемаъ- нплпкларнп аёвспз фош қилпш ва таъқпб этнш ҳам қўшпл- ган. //. А. ДОВРОЛЮВОВ

Халқ фаровонлиги йўлида ҳар турли усулларни ахтармоқ ва пложи борича ватанга зарар етказадиган пллатларга барҳам бермоқ керак. //. А. КРИЛОВ

Ватанпарварлик бизнп маҳ- лиё қилнб қўймаслиги керак; ватанга муҳаббат кўр-кўрона


з.утпрос эмас. балки доио ацл фаодинтидир. //. М. КЛПЛМЗИН

.\ар кимнинг \аёти ватанга тегшилидпр, бинобарпп, абжпр- лик эмас, балкп расмана довю- раклнк унга фонда кслтпради.//. ПАХЧМОП

Вардамлпк, довюраклик, тои- қирлик, мс\натссварлнк, до- нншмандлик, босцинчи келгип- дилар билан курашда қа\ра- монлик кўреатиш рус халқп- нпнг тугма фа.тилатларндир.

В. Г. ВЕЛИНСКИП

Энг ёцп.млн ва долзарб ишлар \ам ватанга хавф солувчи хатар олдпда нари сурнб цўиплади.

Л. М. ЛЕОНОВ

[)пзга ота-оналар, болалар, нқин хеш-ақраболар қиммат- лидирлар; лекин му.уаббат бо- бндаги барча тасаввурларимиз бнргина «Ватан»отлп сўзда му- жассамлашганднр.Ватанга на- фи теккудек бўлса, — ахир қапси виждонли одам унпнг учун жон бсрмоққа иккпланар экан?V ЦИЦЕРОН

Маърнфатлп халқларпинг \а- қпқип жасорати ватан йўлида қурбоп бўлишга \озир экаплик- ларнда акс этади. /'. ГЕГЕЛ1,

Энг мақбул фазплат — ватап- га ва одамзодга кўрсатплган хизматда.

Ж. ДЕЛИЛ1,

Лгар \аст гўза.т.тнги \ақпда сўз борадиган бўлса, ватан учун курашда фпдокор.т пк кўрсата

би.тпш гўза.т хастпинг энг юксак намупасидпр.

М. II. КЛЛИНИН

Россия бнзнпнг \ар бнрнмиз- спз \ам куппнп кўравсрпши мумкии.лскпн бнронтампз 1’ос- сннснз шнай олмаймиз; ки.м успз ншашпи ўнласа, \олига вой, ким успз нпип1 олса, бат- тар бўлсин! //. Г. ТУРГЕИЕН

Ватаидан ташқарпда бахт Вўқ, \ар кнм жонажоп ерпда н.тдиз отспп. //. С. ТУРГЕИЕН

'Тнч 'она юрт ватан бўла олмаёдн.

II. 1'ЕТЕ

Ватап таркпнп бпр пафас айлаУ , ма,

Нна ранжн гурбаҚ \авас айлама.А. НАВОИЙ

Элга қўшу.тгон эш топти.А. ИАВОИП

Узпнгнн ватанга қанчалар яқин \пс этсапг, упн шу қадар жонли вужуд кабн аниқроқ ва севпброқ тасаввур қпласан.,1. ВЛОК

Ҳар кимпинг қалбида ўз хал- қинпнг жажжп қпсфаси ншай- ди. /'. ФРЕПТАГ

Ҳарқалай, энг му.\и.ми: ва- танга му\аббатпнг, му\аббатинг ва нна мухаббатпнгдпр! Виио- барин, шу му\аббат сснга куч- қувват бсрадп. қолган \аммасп- нп \ам осонгппа \ал қнласан.

М. Е. ( АЛТИКОВ-111ЧЕД1Ч1Ч

2П


Мен Россияни жоп-таннм би- лан севаман ва ўзимнп 1'оссня- дан ташқарида тасаввур қнлол- маиман.

М. К. САЛТИКОВ-ШЧКДПИН

Ватан согинчп ҳаммага бир хилда таъсир қплади: у ўтмиш манзараларини идеаллаштирил- ган ҳолда жилолантиради, унинг фазилатларн ошаверади, камчиликларп эса вақт ва масо- фа тақозоси бплан хиралашиб бораверади, охирн тасаввури- миздан буткул ўчиб йўқолади.

Ж. СЛНД

Фақат ҳамиятсиз одамларги- на ватан туигусининг гўзал ва юксаклпгини ҳис этолманднлар.//. //. ПАН.10В

Кнм ўз юртини севмас.а, у ҳеч ннмани сева олмандн.

Ж. КА 1114)11

Кимда ўз юртига бўлмагамеҳр.

У қалбан шпкаста.у қалбан ' мажру.ҳ.

т. г. шкпчкнко

Ким ўз ватанига дахлдор бўл- маса, у пнсонинтга ҳам дахлдор змас. //. /’. ВКЛИНСКИй

Ватаниарвар.ткнннг кучи унинг замиридаги шахпн) ме.ҳ- нат қиммати билан п|юнорцпонал- дир: дапди ва тскпнхурларгава- тан тунгусн ҳамнша ёт бўлган.

Л. М. ЛКОНОИ

Ўз юртидан юз ўгиргаплар ўз виждонларпдан ҳам юзўгиради- лар.

Я. ГАЛАН

Ким ватаинп хор қплса — у онласндан ҳам анриладп.

II. КОРНКЛН

Ўз ватанига дог туширпш — уни сотиш деган сўз.

Н. ГЮГО

Шундай жиноят боркп, упп оқлаб бўлмайдп,— бу ватапга хиёнатдир.

II. ВЎАСТ

Ватанга хиёиат қил.моқ учун қалбан гоятда тубап бўлмоқ керак. //. /’. ЧЕРНИ1НКВСКИЙ

(л)тқинпи ҳеч кимга ва ҳеч нарсага солиштирнб бўлмайди. Менпмча, ҳатто терлама бити ҳам сотқннга қнёсланса, ҳақо- ратланган бўлур эдп.

М. ГОРНКНЙ

Ўтакетган манман, огпз кў- пнртирнб мақтападнган ватан- парварларга тоқат қилолмай- ман, лекип боқибегам скентик- лар, нотайпн кпшплар, одамзод орасидагп тутуриқсиз’ авбош- лар мепга гариб ва хунук кўри- |т ш | 1ии айтнб ўтгпм келади.

Н. Г. ВКЛИНСКИЙ

И НТК Р11Д Ц И 011Л Л И 3 \1 \ А Қ И Д АЭскп дупёга, мнллнй зул.м,

миллнй ннзолар ёкп мпл.тнй айирмачилик дунёспга ишчилар ҳамма миллат меҳнаткашлари- ппнг бнрлашган дунёсини қар- ши қўядилар, бу дунёда биронта ҳам тенгсизликка, кишини ки-


ши заррача ҳам эзишмга ўрин қолмандн.

В. И. ЛЕНИН

М и л л ат ч н л и кн и м у ста ҳка м - лашпинг ҳар қандайини проле- тарнат қўллан олмандн.

Н. II. ЛЕНИН

Иқтисодин ҳпсоб, худдн нн- тсрнацноналнзм ва демокра- тизмпннг ннстинкти ва онгпдек, социалистик жамиятдаги барча миллатларнинг тезда нқинла- шуви ка бирлашувнни тақозо этадп.

Н. И. ЛЕНИН

Маркспзм миллатчилик би- лан у қанчалпк «адолатли», «соф», нозик ва маданпйлаш- ган бўлмасин, келиша олмандн. Маркснзм ҳар қандан миллат- чилик ўрнига интернацнона- лнзмнп илгари суради.

В. И. ЛҒ.НИН

Кимки миллатчилик нуқтаи назарига ўтган зкан, у табинн- ки, ўз миллатинн, ўз миллин ишчи ҳаракатинп Хитон девори билан ўраб олиш истагигача бо- риб етади, у ҳатто ҳар бир ша- ҳар, ҳар бир жой ва қишлоқни алоҳнда-алоҳнда девор билан ўраб олишдан ҳам унлмайдн, у ҳатто ўзинипг ажратиш ва ман- далаб юборпш тактнкасн бплап барча миллат, барча ирқ ва турли тилларда ганпрувчи про- летарларни яқинлаштириш ва бирлаштиришдан пборат бўлган улуг мақсадпн йуқца чицариш- дан ҳам уялмайдп.

В. И. ЛЕИИН

Ишчилар синфи мапфаатп ва упинг капитализмга қарши ку-

раши барча миллат ишчилари билан мустаҳкам ҳамкорлик ва бус-бутун ҳамжнҳатликнп та- лаб этади, буржуазиянпнг мил- латчилнк сиёсатига, у қапси миллатга т.ааллуқлн бўлмаснн, қақшатқич зарба берпшни та- лаб этадп.

В. И. ЛҒ.НИН

Капитал халқаро кучднр, бу кучпи енгмоқ учун ишчилар- нннг халқаро иттпфоқи, улар- нинг халқаро бнродарлиги ке- рак. Внз — миллий адоватнинг, миллнй низонинг, мнллий айирмачиликнинг душмани- миз.Пиз — халқарочилар, ин- тернацноналистлармиз.

II. //. ЛЕНИНПролетар интернационализ-

ми ншчнлар синфи ва унинг партияларининг умумимпериа- листик душманга қарши ҳам- корликда курашиш заруратидан келиб чиқади; бу кураш ишчн- лар синфи мақсади ва дунёқа- рашининг муштараклиги билан белгиланадп. Вошқа халқ- ларга нисбатан мнллнй адоват билан қараш ва миллий маҳ- дудлпк ишчилар синфпнннг та- бпатпга мутлақо ётдир./’. МАТЕРН

Манфаатлар бирлпгн бўл.ма- ган жойда ҳаракат бпрлиги у ёқда турсин, мақсад бирлиги ҳам бўлиши мумкии эмас.

Ф. ЭНГЕЛЬС

Фақат барча ма.млакат меҳ- наткашларининг соцпалистик иттифоқигина мпллпй таъқиб ва низоларнп келтириб чиқа-


рукчи \ар қапдап аамнпга бар- ҳам бора олади.

Н. II. ЛКНПН

Парча мамлакатлар пшчила- риппнг аҳволи бир хил, улар- нинг мапфаатлари бнр хпл .жап, уларпннг душманлари \ам бит- тадир, шундай экап, улар бнр- галикда курашмоқларп керак ка ба()ча мпллат.тар буржуа.тин- сннпнг кардошларча иттпфоци- га қаршн барча миллат ншчила- ринппг биродарлик пттифш- рак. ф . энгкли:

Ишчи сннфпнпнг фақат пн- тернацнона.т пттифоқпгпна унинг тў.та-тўкис галабасннп таъмпплашн мумкпп.

К. МЛРКС

Мен халкларпинг келажакда бирлашувига ишонаман ва шун- га даъват этаман.

Л. ФРЛНС

Ўтмнш тажрибасп шуии кўр- сатдикн, турли мамлакатлар пшчплари ўртасида карор тон- могн зарур бўлган ва у.тарнп озодлик учун ўз курашларида бпр-бпрларнни маҳкам кўллаб- К у в ва т л а ш л а р п га у н да н д и га нбиродарлпк иттпфокнга меп- спмап караш уларнпнг тарқоц ҳаракатларпнппг умумпн маг- лубннти билан жазоланадн.

К. МЛРКС

Миллатларнинг тўла кенг \у- қуклн.титн ва дав.чат.тарнппг гоят пзчил демократпзмпга асосланган барча мнллат шпчп- ларинпнг бирлигн — бпзнпнг шиорнмнзднр.

Н. II. ЛЕНИН

1)из допмо барча ми.тлат.тар пролотариатииппг знг муста.х,- кам бирикувига сўзсиз пнтп.тп- шн.мнз ксрак.

Н. И. ЛЕННН

Гш.э мпллатларқпнг ихтиёрчц иттпфокнни истай м и з,— бу тарздаги пттпфоқ, бнр миллат- нппг иккинчн мнл.тат томопп- дан ззплишига йўл қўнмаслпги керак... тўла ишонч, онглп ра- впшда қардошлик бпрЬнгпга.ва бус-бутун нхтиёрий розилпк асосига қурилган бўлншп керак.

Н. II. ЛЕНИН

1>арча мам.такатлар ишчила- рииинг бнрлиги ва қардошлик пттпфоқн бошқа халқлар устн- дан бўладиган у ёки бу тарздаги зулм билаи келиша олмайдп.

11. II. ЛЕНИП

...Ғолпб пролетарнат ҳар қац- дай ўзга халққа \ар қандай бахтиёрликнп мажбуран татбпқ >тса, бу билан у ўз галабаспнн \ам иоГшол этадн. Ф. ЭНГЕЛНС

Гннпқа халқ.тарпи эзувчп халқ озод бўла олма|"|ди. Г>ошқа халқларнп босиб турпшга мўл- жалланган куч охнр-оқнбатда ҳамнша ўз-ўзпга қаршн кучга айланадп. Ф. ННГЕЛЬС

1>ошқа ха.тқларнн эзувчн халқ ўзига--ўзи кишан тоблайдп.

К. МАРКС

Социалнстлар миллатларпппг ҳар қандай эзплишига қаршн курашмай туриб, ўз.тарипннг улуг мақсадларига эриша ол- майднлар.

Н. II. ЛЕНИII


I >а р ч а я ра м ас ва а ҳм оқон а м и л - лпп хурофотларни улоқтнрган, Г>арча мнллат шпчпларппн бпр пттпфоқ қилиб бпр.чаштнрган тақдпрдагнна ишчплар спнфн пурқудрат бўла олади ва 1«)- нпталса аарба бсриб, \аёт фа- р()1ншлигпга чипакампга арп- шадп.

Н. II. ЛП111111

... Пшчилар ҳаракатидаги чи- нпким мпллин гоялар... чинакам пнт(>риац11оиаллик касб атади.

Ф. ЭНГЕЛНС

II ролстар интсрпационална- ми а11рим мамлакатлар мсҳнат- кашларннпнг мпллпй, соқиал ва мадапий оаодлик учун ку- рашпга нафақат ;шд кслади, балки бу курашда галаба учуи аарур бўлган халқаро ҳамкор- лик ва катга бирлик, цўлаб-қув- внтлши туфаГкчи ўша оаодликнн тач.мин атади. /’. Д1ШИТНОН

Лприм мамлакатлардаги нро- лсгар спнфпп кураши ва иш- чилар ҳаракатинииг миллий ишкли иролстар интсрнациопа- лпамипп ннкор атмапдп, акспн- ча, шу шакллар орқалн халқаро н 1>олвтн[) минфаитлирини му- иаффақппт бнлап ҳнмоя қилпш мумкип. /’. ДИ.МИГРОН

.Ҳақиқий ватанпарварлпк ва н ролстар ннтсрпанпонали.чмп уавнй бирликда бўлшпп ксрак.

М. ТОНҒЯЛмалдагп пнтсрнаннона.чичм

битта ва ({)ақат бнттаднр: //а мамлакатпнгдагн рсвол юционҳаракат ва рсволюнпоп кураш- пи рнвожлаптпрпш йўлпдажон- боа.чик кўрсатпб ншлаш, худдн шупдай курашнп, худди шуп- дай йў.чнн, фақат шупдай йўл-

пп бсмустаспо барча мамлакат- ларда (ташвиқот, ҳамдардлик, моддий жи.ҳатдан) қўллаб-қув- ват.чашдир.

11. II. ЛЕНИН

Социалистик ватанга му.ҳаб- бат — интсрнапноналиам сарп босқичдир. Л. //. ТОЛСТОЙ

Илгор рус ишчнларпнпнг ватаинарварлиги ҳамиша бошқа халқларнппг мпллпй гурурнга, қадр-қнмматпга ҳурмат билан, 1’оссия ва рус мадаппяти инсо- ппят тараққистида нлгор аҳа- мият касб этишига пнтнлпш би- лан чамбарчас бог.чаниб кслгап.Л. ФАДЕЕН

Хақиқий ватаппарварлик барча шахсий муносабат ва ман- фаатлардан кжсакдир, у инсо- пиятга тсран мсҳру муҳаббат қўйиш билан узвий боглапган.//. Л. ДОПРОЛЮВОН

Жонли, фаол ватанпарварлпк хусусан шу бплап ажра.чиб ту- раднкн, у ҳар қапдап халқаро адоватга бар.ҳам бсрадп ва нн- сон шу тарздагп ватаннарвар- лик би.чан ру.ҳлапган ҳолда одамларга фойдасн тсккудек бўлса, бутун инсоппят учун мс.ҳпат қплгпси ксладн.//. Л. ДОВРОЛЮВОН

Натапга му.ҳаббат — бутуп- нииг бир бў.чагн сингарп, одам- зодга бўлгаи мсҳру муҳаббат- дап вужудга кс.чиши ксрак.

Н. /’. ВЕЛИИСКНЙВатапга му.ҳаббатдап иборат

бўлган қонуннй равпшдагн халқ гурурн ўа-ўанга биио қўйпшдан мутлақо фарқ қи.чишн ксрак;


бнри эзгулпк, иккинчнси эсй та- рақциётга тўсқинлик қилувчи- дир...

Д. И. МЕНДЕЛЕЕВ

Ҳайвонлар тўдаси деб ҳи- собланиши мумкин бўлган халқ тарихда пўқ ва худди шунинг- дек, алоҳида зътиборга сазовор гуруҳлардан иборат халқ ҳам бўлиши мумкин эмас.

А. И. ГЕРЦЕН

Дунёдаги барча халқлар ҳар жнҳатдан ҳам теппа-тенг: бири иккинчисидан ортиқ эмас.

Г. ЛЕССИНГ

Ҳақиқий соф виждонли киши ўзидан — онлани, оиладан —ва- танни, ватандан — инсониятнн устун қўймоғи керак.

Ж. ДАЛАМВЕР

Инсоннинг оёғн ўз юрти за- миннга томир отиши керак, ле- кин унинг нигоҳи бутун дунёни кузатсин.

Ж. САНТАЯНА

Ватанга муҳаббат бутун дунё- га муҳаббат билан уйгунла- шиб кетади. Вилим нуридан баҳраманд бўлган халқ, бу бн- лан ён-беридагн қўшниларига зиёи келтирманди. Аксинча, давлатлар қанчалик маърифат- ли бўлишса, бнр-бирлари билан тнл топишиб, янада қудратли- роқ кучга айланадилар, олам-

шумул тафаккур инада равнақ тонади.

К. ГЕЛВНЕЦнп

Ҳар қандай мнллат бошқа лардан ўргана олади ва ўрга- ниши ҳам керак.

К. МАРКС

Ватанга бўлган муҳаббатнм мени хорижийлар ютугидап кўз юмишга мажбур қилмайди. Ак- синча, ватанга муҳаббатим қан- чалик кучли бўлса, ватаиимни жаҳондаги газналар билан яна- да шунчалик бойнтгим келадн.

Ф. НОЛВТЕР

Ўзликдаи кочмапг, локин ўз- галардан ҳам арзирли нарсалар- ни ўрганишга одатлапинг.

Т. Г. ШЕНЧЕНКО

Хориждаги яхши нарсаларни икки қўллаб йиғпб олмоқ дар- кор.

В. И. ЛЕНИН

Биз, руслар — бутун бир дунё ворисларимиз. Биз ҳар бир Ев- рона халқи ҳаётининг барча но- дир жиҳатларини ўзимизники- дек қабул қиламиз, қабул қил- ганда ҳам унинг нодир жиҳати учунгина эмас, балкн бизпинг ҳаётимизни тўлдирувчи унсур сифатида қабул қиламнз, подир жиҳати эса — унипг кўп қир- ралилиги бўлишп керак.

В. /'. ВЕЛИНСКИЙ


ОДАМИИЛИК ҲАҚИДА

л х л о қ и и ш ’ л с о с и п и р и н ц и и -ЛАРИ ХУСУСНДАМмллатнпнг му\нм бонлн-

гн — халқнннг маънавиб қиё- фагпдмр. //. Г. ЧЕРНИШЕВСКИП

Давлатнинг қадр-қиммати охир-оқнбат уни ташкил қилган шахслар қадр-қнмматига бог- лпқ.

Ж. МИЛЛЬ

Улуг Октябрь социалистнк рсволюциясп бутун 1’оссия халқларинннг ахлоқинп бнр даража юқори кўтарди. У кн- шилик жамиятпда энг юксак ах- лоқ бўлиб қолди.

М. И. КАЛИИИН

Коммунистик прииципларни агар оддпн ҳолда тасаввур қи- ладнган бўлсак — бу юксак би- лпмлп, қалол, нлгор кпшпнннг прпицпиларндпр, бу — соцна- лпстпк Иатанга муҳаббат, дўст- лнк, ўртоқлик, инсоппарварлнк, поклик, социалистик мсҳнатга муҳаббатдпр.

М. И. КАЛИНИНАхлоқ кншплнк жамиити-

нннг юксалиши учун хи.ч.мат қи- ладн. //. //. ЛЕНИН

Коммунистпкахлоқ негизида ьоммуннзмни мустаҳкамлаш ва унп камолга етказиш учун ку- раш ётади.

В. //. ЛЕНИНАгар тўгри тушунилган ман-.

фаат барча ахлоқ прннцпнларн- ни ташкнл этса, у ҳолда шунга эрншмоқ керакки, анрим кпшн- ларпинг хусуспй манфаатларп умуминсонин манфаат билан мос келиши керак.

К. МАРКС, Ф. ЭНГЕЛЬС,\аётдан узиб олпнган ахлоқ

ҳар қаидан ахлоқин моҳнятнн йўқотган ҳаёт янглиг ахлоқ- сиздир.

В. /’. НЛЕХАНОВАхлоқ нима? У пимадан ибо-

рат бўлмоги керак? Кишннннг қадр-қиммати ва унннг юксак мавқеига қатт.ин, чуқур эътн- қод, унга қизгнн, сўнмас пшопч- днр. 111у зътпқод, шу пшонч жамнки башарнят эзгулнги- нннг, барча амалнй ишларнипг қапнар булогиднр.

В. Г. ВЕЛИНСКИЙАхлоқ одамлар аро мавжуд

бўлган муносабатлар ва шу му- посабатлардан келиб чиқади- ган масъулнятлар ҳақидаги фанднр.

П. ГОЛЬВАХ

Шундай маънавип бонликлар борки, одам, лоақал одднй, ўрта миёна одам уларонз яшай ол майди. Ву маънавий бойлик- ,'1арга биринчи навбатда ахло- қий дунёқараш киради. Агар спз одамдан унга янгнсини бор- май туриб, унинг ахлоқий ме- зонини тортиб олсангиз,— снз уни зулматга йўлиқтирасиз, кўр одамни йўлда қоқилтириб, уни ҳалокатга итараснз.

В. В. ВОРОВСКИЙ Коммунистик ахлоқнинг ҳал

қилувчи томони эътиқоддпр. Букилмас коммунистик эъти- қодни шакллантирпш — тар- биянинг бош вазифаларидан би- ридир.

В. А. СУХОМЛИНСКИЙ Бизнинг жамият учун ах-

лоқий нормаларнннг оддий рўй- хатн эмас, балки мукаммал, амалга ошириб бўладиган бус- бутун ахлоқий система қатъиян зарурки, бу системада бир то- мондан ғоят жиддий фалсафий хулосалар ва иккинчи томондан эса ижтимоий-ахлоқий анъана- лар системаси ўз ифодасини топган бўлишн керак.

А. С. МАКАРЕНКО Тараққиётнинг чинакам бел-

гиси — бойлик ёки таълим да- ражаси эмас, шаҳарнинг кат- талиги эмас, ҳосилнинг мўл- кўллиги ҳам эмас, балки шу ўлка бағрида тарбия тоиган ин- сон қиёфасидпр.

Р. ЭМЕРСОН Одамларга инсон табиати,

тажрибаеи, ндрокига асослан- ган инсоний ахлоқ керак.

К. ГЕЛЬВЕЦИЙ Табиат инсон қўлига қу-

рол — интеллектуал ахлоқий куч-қудратни берди, лекин у бу қуролни акс томонга хизмат

қилднришп ҳа.м мумкин, бино барнн, ахлоқий эътпқодп, жпн- спй ва дпд инстинктлари паст- каш бўлган одам энг нопок ва ваҳший кимсага айланиб қо- ладн.

АРАСТЬИнсон учун хизмат қилмагап

тафаккур ниҳоятда даҳшатли дир.

СОФОКЛМаданий ваҳшийлик — барча

ваҳшийлнклардан ёмонроқдир.К. ВЕВЕР

Цивилизацпя сўзпнинг том маъноси эҳтиёжларпинг ку- чайиши эмас, балки ўз хоҳиш- ларинп ихтиёрий ва яхши ўй- лаган ҳолда тийишдан иборат- Дир.

М. ГАНДИЯ хш и кишилар ижсак ах-

лоқий етуклик ва юксак ахло- қий обрў билан ажралиб тура- дилар.

Ф. М. ДОСТОЕВСКИЙИнсоннинг ахлоқий табнати

унинг жисмоний табиатидан шу билан ажралиб турадики, унда ҳеч қандай абсолютлик йўқ: юриштурнш бирон-бир ҳодиса туфайли юзага чиқадиган ха- рактерлар ёкн ғоялар билан тўғридан-тўғри алоқадор бўла- ди.

0. ВАЛЬЗАКШахсий ахлоқ ҳамиша ижти-

моий ахлоққа бўйсунади.Т. Н. ГРАНОВСКИЙ

Буржуа оламининг ахлоқн — бу олчоқликка мувофиқлашган очкўзлик ахлоқидир.

А. С. МАКАРЕНКО

Ахлоқийлик ақл кучининг туйғ�

tafakkur gulshani ziyouz com Vorontsov... · 2020. 10. 22. · Tafakkur gulshani...

Documents

Transcript of tafakkur gulshani ziyouz com Vorontsov... · 2020. 10. 22. · Tafakkur gulshani...