Symud Creadigol yn y Cyfnod

SylfaenDyddiadLleoliad

Erbyn diwedd y cwrs hwn bydd gan ymarferwyr wybodaeth a dealltwriaeth sylfaenol o’r canlynol:

• beth yw Symud Creadigol• y cyfnodau graddol ar gyfer datblygu Symud

Creadigol a Dawns• gwaith cynllunio a chyflwyno effeithiol

– gan ddefnyddio ystod o gyd-destunau a symbyliadau

– er mwyn cyflwyno cyfleoedd ar gyfer Symud Creadigol mewn darpariaeth barhaus a darpariaeth â ffocws

– er mwyn cyflwyno ystod o gyfleoedd symbylol ar gyfer unigolion, grwpiau bach a dosbarthiadau cyfan, dan do ac yn yr awyr agored

• y CD-ROM a’r adnoddau Symud Creadigol

Erbyn diwedd y cwrs hwn bydd ymarferwyr yn gallu gwneud y canlynol:

• gwella sgiliau Symud Creadigol plant• nodi sut y mae Symud Creadigol yn cyfrannu at

ofynion y Cyfnod Sylfaen• dechrau nodi sut y gall y dull gweithredu hwn

gyfoethogi arferion cyfredol• dechrau llunio cynllun gweithredu ar gyfer Symud

Creadigol

Trosolwg o’r cwrs• Cyflwyniad• Agweddau ar Symud Creadigol

– beth, ble, gyda, sut ac i beth• Llunio dawnsiau• Dysgu ac addysgu o ansawdd

– Mapiau dilyniant– Cynllunio gan ddefnyddio Cardiau Thema a Mapiau

Dilyniant– Defnyddio’r dull chwe cham– Gwerthuso, gosod targedau a holi

• Cynllunio gweithredu• Gwybodaeth bellach

– Dilyniant a pharhad– Trosolwg o’r adnodd

• Sesiwn lawn

Cyflwyniad

• Y Darlun Mawr• Cysylltiadau â ‘Chwarae i Ddysgu’• Symud Creadigol yn y Cyfnod Sylfaen• Gorchmynion Symud Creadigol• Beth yw Symud Creadigol?• Gall Symud Creadigol gyflawni’r canlynol…

Y Darlun MawrY Cyfnod Sylfaen: • mae’n gyfannol ei natur, ac yn seiliedig ar gyfnod datblygiad plentyn, nid ei oedran;

• mae’r plant yn ganolbwynt iddo;

• rhaid iddo sicrhau cydbwysedd rhwng dysgu strwythuredig drwy weithgareddau a gychwynnir gan y plant, a gweithgareddau sydd dan gyfarwyddyd yr ymarferwr;

• rhaid iddo ddatblygu hunanddelwedd y plant a’u teimladau o hunan-barch, gan fod y rhain wrth wraidd y cyfnod hwn;

• mae’n rhoi mwy o bwyslais ar yr amgylchedd awyr agored fel adnodd;

• dylai ddarparu cwricwlwm eang, cytbwys, sydd wedi’i wahaniaethu;

• rhaid i’r ‘Meysydd Dysgu’ ategu’i gilydd a gweithio gyda’i gilydd i ddarparu dull gweithredu trawsgwricwlaidd. Ni ddylid ymdrin â nhw ar eu pen eu hunain; dylid rhoi pwyslais ar ddatblygu sgiliau’r plant ar draws y ‘Meysydd Dysgu’;

• rhaid iddo ddefnyddio Asesu ar gyfer Dysgu;

• rhaid iddo adlewyrchu’r Fframwaith Sgiliau;

• rhaid i ymarferwyr ddeall, ysbrydoli a herio potensial plant ar gyfer dysgu.

Cysylltiadau â ‘Chwarae i Ddysgu’• Mae’r adnodd yn cynorthwyo ymarferwyr i ddarparu cyfleoedd i

blant ddatblygu, defnyddio, mireinio ac addasu’r sgiliau technegol a gyflwynwyd yn ‘Chwarae i Ddysgu’;

• Mae’n defnyddio lluniau i symbylu syniadau ar gyfer Symud Creadigol;

• Gellir defnyddio llawer o’r Cardiau Gweithgareddau a’r Straeon yn ‘Chwarae i Ddysgu’ fel symbyliad ar gyfer Symud Creadigol;

• Mae’n defnyddio terminoleg a chysyniadau cyson;• Gellir defnyddio cryno-ddisgiau sain ‘Chwarae i Ddysgu’ fel

symbyliad ar gyfer Symud Creadigol neu fel cyfeiliant;• Nid yw’r adnoddau’n gynlluniau gwersi neu’n gynlluniau uned, ond

gellir eu defnyddio fel man cychwyn i symbylu syniadau pellach y gellir eu datblygu’n hawdd i ddarparu profiadau dysgu wedi’u gwahaniaethu;

• Mae’r ddau adnodd yn ymdrin â dilyniant yn yr un modd: ‘Wrth iddynt ddatblygu’, ‘Wrth iddynt wneud cynnydd’ ac ‘Wrth iddynt ddod yn fwy medrus’.

Symud Creadigol yn y Cyfnod Sylfaen• Ceir 7 ‘Maes Dysgu’ yn y Cyfnod Sylfaen

– Datblygiad Personol a Chymdeithasol, Lles ac Amrywiaeth Ddiwylliannol

– Sgiliau Iaith, Llythrennedd a Chyfathrebu– Datblygiad Mathemategol– Datblygu’r Gymraeg– Gwybodaeth a Dealltwriaeth o’r Byd– Datblygiad Corfforol – Datblygiad Creadigol.

Mae symud creadigol yn rhan o Ddatblygiad Creadigol, ynghyd â chelf, crefft a dylunio, a cherddoriaeth.

Dylai sgiliau plant ym maes symud creadigol gael eu meithrin a’u hybu wrth iddynt ddefnyddio eu synhwyrau, eu dychymyg a’u profiad. Dylai gweithgareddau symud creadigol a gynigir

yn y Cyfnod Sylfaen alluogi plant i wneud cynnydd o safbwynt eu gallu i:

• archwilio a mynegi ystod o hwyliau a theimladau trwy gyfrwng amrywiaeth o symudiadau;

• datblygu eu hymatebion i wahanol symbyliadau megis cerddoriaeth, lluniau, geiriau a syniadau;

• datblygu eu rheolaeth trwy gysylltu symudiadau er mwyn creu cyfres o wahanol lwybrau a siapiau â’u cyrff;

• gweithio ar eu pen eu hunain a gydag eraill i esgus, ymateb yn fyrfyfyr a meddwl yn ddychmygus;

• gweithio ar eu pen eu hunain, gyda phartner neu mewn grŵp bach i ddatblygu eu syniadau eu hunain a syniadau pobl eraill a’u helpu i fyfyrio ynghylch y syniadau hynny;

• perfformio symudiadau neu batrymau, gan gynnwys rhai sy’n perthyn i ddawnsiau gwerin Cymreig a dawnsiau o ddiwylliannau eraill.

Gorchmynion Symud Creadigol

YstodDylid rhoi cyfleoedd i blant:

• archwilio’r amgylcheddau dysgu a geir dan do ac yn yr awyr agored, ymchwilio iddynt a’u defnyddio;

• cymryd rhan mewn gwahanol fathau o weithgareddau chwarae ac ystod o weithgareddau a gaiff eu cynllunio, gan gynnwys y rheiny a gychwynnir gan y plant;

• cymryd rhan mewn gweithgareddau sy’n caniatáu iddynt weithio fel unigolion ac mewn grwpiau;

• defnyddio ystod eang o adnoddau a symbyliadau;

• profi traddodiadau a dathliadau o wahanol ddiwylliannau;

• cael profiad o gelf, crefft, gwaith dylunio, cerddoriaeth a dawnsiau o Gymru a diwylliannau eraill.

Beth yw Symud Creadigol?

Pam y dylid rhoi’r cyfle i blant ddatblygu eu sgiliau Symud

Creadigol?

Agweddau ar Symud Creadigol

• Beth?• Ble?• Gyda?• Sut?• I beth?

Beth?

Gweithrediadau Dawns Sylfaenol– Teithio– Troi– Neidio– Ystumio– Llonyddwch

Ble?

– Cyfeiriad– Lefel– Llwybrau– Ymwybyddiaeth ofodol

Gyda?

• Gyda phwy?– ymarferwr– partner– grŵp bach– dosbarth cyfan

• Gyda beth?– propiau

Sut?

– Dynameg• Egni• Llif• Maint y symudiad• Cyflymder

– Ansawdd– Dyfeisiau coreograffig

I beth?

– cyfeiliant

– byrfyfyr

Symbyliadau

• Cyffyrddol – defnyddio prop• Syniadaethol – defnyddio cysyniadau neu

bynciau trafod• Cinesthetig – defnyddio patrymau symud• Clywedol – defnyddio cerddoriaeth, geiriau,

cerddi• Gweledol – defnyddio lluniau, darluniau,

dyluniadau, clipiau fideo• Defnyddio symbyliadau yn yr amgylchedd

dysgu a’u cysylltu â’r ddarpariaeth barhaus

Cynllunio Cynorthwyo taith ddysgu

plentyn

Tasg â ffocws

Cyfoethogi’r ddarpariaeth

Darpariaeth barhaus

Llunio dawnsiau

- Datblygu syniadau Symud Creadigol dros sawl sesiwn

- Dawnsiau i unigolion, parau, grwpiau bach a’r dosbarth cyfan

- Strwythur dawns – dull creu stori – dechrau, canol a diwedd

- Defnyddio’r dull chwe cham

Sut – dyfeisiau coreograffig• Symudiadau unffurf – yr un gweithrediadau ar yr un

pryd• Canon – yr un gweithrediadau ond gan ddechrau ar

adegau gwahanol, fel tonau crynion mewn cerddoriaeth

• Ailadrodd – perfformio gweithred, sawl gweithred neu gymal cyfan unwaith eto fel bod yr ail berfformiad yn union yr un fath â’r perfformiad cyntaf.

O.N. Nid yw Arwain a Dilyn yn ddyfais goreograffig ynddo’i hun - mae naill ai’n Symudiad Unffurf neu’n Ganon gan ddefnyddio Trefniant Gofodol penodol, h.y. Un o flaen y llall / un y tu ôl i’r llall

Dysgu ac addysgu o ansawdd

• Mapiau Dilyniant • Cynllunio

– Defnyddio Mapiau Thema• Holi• Gwerthuso a gosod targedau

Cynllunio Gweithredu

Nodwch: - y camau gweithredu i’w cymryd yn y tymor byr

a chanolig o ganlyniad i fynychu’r cwrs Symud Creadigol;

- y meini prawf ar gyfer llwyddo y byddwch yn eu defnyddio i fesur effaith y cwrs ar safonau dysgu ac addysgu;

- y dystiolaeth y byddwch yn ei chasglu i gadarnhau bod yr effaith honno wedi’i chael;

- sut y byddwch yn adrodd ynghylch cynnydd/arfer da, ac i bwy y byddwch yn adrodd yn ei gylch.

Gwybodaeth bellach

• Dilyniant a pharhad• CD-ROM ac adnoddau

Dilyniant a Pharhad

• Chwarae i Ddysgu• Plymio i’r Pwll – Nofio yn y Cyfnod

Sylfaen• Modiwl 1, 2, 3 Gweithgareddau

Gymnasteg• Dawns CA2 • Iechyd, ffitrwydd a lles• Rôl yr arweinydd pwnc

Sesiwn lawn

• Ailystyried canlyniadau’r cwrs• Ailystyried y cynllun gweithredu• Cwblhau’r gwaith gwerthuso