STUDIMI I FIZIBILITETIT PËR FINANCIMIN E PROJEKTIT PËR...

Danko Fundurulja

STUDIMI I FIZIBILITETIT PËR FINANCIMIN E PROJEKTIT PËR MENAXHIM TË MBETURINAVE

STUDIMI I FIZIBILITETIT PËR FINANCIMIN E PROJEKTIT PËR MENAXHIM TË MBETURINAVE

Menaxhimi i mbeturinave përbëhet nga:

• PRODHIMI • GRUMBULLIMI (TRANSPORTI)• KUJDESI I MËTEJMË

Skema e menaxhimit tëmbeturinave

IVO• Mos sajimi• Vlerësimi i mbeturinaveReciklimi dhe ripërdorimi i materialeve Reciklimi biologjik dhe ripërdorimi (MBO)Reciklimi i energjisë• Deponimi i mbeturinave reziduale

RECIKLIMI (ndarja në vendin e gjenerimit)

• Trajtimi i llojeve të materialeve që ndahen nga mbeturinat dhe ripërdorimi i tyre

• Përfshihen: grumbullimi, ndarja, trajtimi, marketingu dhe prodhimi i produkteve tëreja nga materialet e përdorura

Kontejner për grumbullim të ndarëpër paketime të qelqit

Pikë reciklimi

Kopsht reciklimi

ZGJIDHJA E PROBLEMIT TË MBETURINAVE

• Krijimi i një kadastri që përbëhet nga tëdhënat ekzistuese dhe deponitë më tëmëdha në RH

• Miratimi i ligjeve përkatëse• Sigurimi i fondeve financiare për zgjidhje

të problemeve

Kategoritë e deponive

• Deponitë legale• Deponitë në proces të legalizimit• Deponitë zyrtare• Deponitë sipas kushteve të negocuara• Deponitë ‘e egra’

GJENDJA EKZISTUESE –DERI NË VITIN 2004

• 154 ‘deponi zyrtare’ funksionale • total 580 ha (1,5 m2/ për banor janë

prëfshirë në grumbullimin e organizuar tëmbeturinave)

• 36 (23%) deponi ‘zyrtare’ janë në pajtim me rregullativën ligjore (vetëm 5 leje pune, leje ndërtimi)

Shqyrtim i gjendjes aktuale• Projekti i parë për deponi të mbeturinave në zonën e

Poreçit – i ndërtuar në vitin 1976• Projekti i parë për rehabilitimin e deponisë ekzistuese

për deponinë Banjole në Pullë – ndërtuar në vitin 1978• Deponitë në Umag, Dubrovnik (viti 1982), Sisak

(1984), Gareshnica (1986) morën lejet e para tëndërtimit

• Gjatë viteve të 90-a fillon elaborimi i dizajneve tërehabilititmit për një sërë deponish

• Rehabilitimi i zonës më të madhe të deponive në këtëpjesë të Evropës ka filluar – deponia ‘Jankushevac’ nëZagreb

KRAHASIM I TË DHËNAVE PËR VITET 1995 - 2004

1995. 2004.- total mbeturina komunale (t)

978.542 1.310.643

- Popullata që ka marrëpjesë në grumbullimin e organizuar tëmbeturinave

57 % 86%

- Sasia specifike e mbeturinave komunale tëgrumbulluara dhe larguara në mënyrë tëorganizuar për banor(kg/banor/ditë)

0,62 mesatarja 0,71(0,49 – 1,01)

RREGULLATIVA LIGJORENo. Rregullorja Numri i Gazetës Zyrtare1. Akti i ekonomisë komunale 36/95, 70/97, 128/99, 57/00,

26/03,82/04,178/042. Akti për mbeturinat 34/95,178/043. Akti për mbrojtjen e mjedisit 82/94, 128/994 Akti për ndërtimin 52/99, 57/99, 75/99, 175/03,

100/045 Akti për zhvillimin fizik 30/94, 82/94, 68/98, 35/99,

61/00,32/02,100/046 Akti për sigurinë në punë 59/96, 94/96, 114/03, 100/047 Akti për mbrojtjen nga zjarri 58/93, 33/058 Rregullorja për vlerësimin e ndikimit mjedisor

59/00, 136/049 Akti për ujërat 107/95, 150/05

10. Rregullorja për llojet e mbeturinave 27/9611. Rregullorja për trajtimin e mbeturinave nga

paketimi53/96, 97/05, 115/05

12. Rregullorja për kushtet e trajtimit tëmbeturinave

123/97, 112/01

13. Rregullorja për emetimet në kadastrinmjedisor 36/96

KOMPENSIMI PËR GRUMBULLIM, LARGIM DHE DEPONIM

0,1 EURO/m2AMVISËRITË

HRK/m2

HRK/person

HRK/amvisëri

HRK/shportë të larguar

EKONOMIA

Kostoja kryesishtmiratohet me ujdi

OBJEKTIVAT STRATEGJIKE TËTRAJTIMIT TË MBETURINAVE NË

KRAHASIM ME GJENDJEN E VITIT 2004OBJEKTIVAT 2005 2004

Popullata e përfshirë në grumbullimin e organizuar tëmbeturinave

80 % 86 %

Sasia e mbeturinave të grumbulluara ndaras dhe tërecikluara

6 % 2 %

Sasia e mbeturinave të trajtuara komunale 2 1

Sasia e mbeturinave të depozituara komunale 95 % 97

Sasia e mbeturinave të depozituara të degradueshmebiologjikisht të sajuara në vitin 1995

95 % negligible

Qendrat komunale dhe rajonale për menaxhimin e mbeturinave

0 0

Deponi zyrtare 187 154

Përqindja e deponive sanitare(%) 5

• Financat e duhura të qyteteve = mjetet buxhetore që fitohen nga kompensimi

• Kreditë – varen nga kushtet e kreditorit (Me mundësi shtyrje të pagesës, normat kamatore 8 - 14%, kthimi me kushte të ndryshme)

Plani investiv kundrejt fazave tëplanifikuara

PlaniPlani investivinvestiv kundrejtkundrejt fazavefazave ttëëplanifikuaraplanifikuara

Faza I Faza II Faza III Faza IVPërmirësimi dhe mbyllja e deponisëekzistuese 8.215.000,00Zgjerimi i ndërtimit (20 vite) 17.437.000,00 5.881.000,00 6.711.000,00 11.261.000,00Zgjerimi i ndërtimit (10 vite) 17.087.000,00 11.391.000,00

Variantet Mbulimi Deponi e re

Varianti 1 City – own finances –

Varianti 2 Qyteti merr kredi (4 × 5 vite, 12 % kamatë

–


Qyteti merr kredi (4 × 5 vite, 12 % kamatë) ose (2 × 5 vite, 12 % kamatë)

Varianti 4 Qyteti – financa vetanake Koncesionari – financa vetanake (9 % kamatë, 5 % stimulim)


Koncesionari – financa vetanake (9 % kamatë, 5 % stimulim)

Varianti 6 Koncesionari – financa vetanake (9 % kamatë, 5 % stimulim)

Koncesionari – financa vetanake (9 % kamatë, 5 % stimulim)

• Financat e duhura të qyteteve = mjetet buxhetore që fitohen nga kompensimi

• Kreditë – varen nga kushtet e kreditorit (Me mundësi shtyrje të pagesës, normat kamatore 8 - 14%, kthimi me kushte tëndryshme)

Shqyrtimi i varianteve kundrejt llojeve të financimitShqyrtimiShqyrtimi i i variantevevarianteve kundrejtkundrejt llojevellojeve ttëë financimitfinancimit

• Pa financim për mbyllje dhe monitorim të cilat mblidhen ndaras përmes pagesës

• Shqyrtimi merr parasysh punën e një deponie 10-vjeçare

• Inflacioni i paraparë është kalkuluar

Shqyrtim i varianteve paralele sa i përketrelacionit investim/fitim

ShqyrtimShqyrtim i i variantevevarianteve paraleleparalele sasa i i ppëërketrketrelacionitrelacionit investim/fitiminvestim/fitim

Variantet Varianti 3 Varianti 4 Varianti 5 Varianti 6

Total mjete të investuara*, kn: 29.919.078 29.919.078 29.919.078 29.919.078

Fitim nga amortizimi, kn: 29.919.078 29.919.078 29.919.078 29.919.078

Kamatë, kn: 11.292.210 7.194.656 10.374.261 9.383.006

Shtojca rrezik/profit, kn: 0 3.188.363 3.188.363 3.188.363

Vlera totale e shpaguar për obligime, kn: 41.211.288 40.302.097 43.481.702 42.490.447

Vlera e dallimit të shpagimit për

Obligime dhe investime totale, kn: 11.292.210 10.383.019 13.562.624 12.571.369

Indeksi: 1,09 1,00 1,31 1,21



Dallimi mes mjeteve të investuara dhe tëfituara varësisht nga varianti i investimitDallimi mes mjeteve tDallimi mes mjeteve tëë investuara dhe tinvestuara dhe tëëfituara varfituara varëësisht nga varianti i investimitsisht nga varianti i investimit

12,571,36913,562,624

10,383,01911,292,210

0

5,000,000

10,000,000

15,000,000

20,000,000

Varijanta 3 Varijanta 4 Varijanta 5 Varijanta 6

kuna

11,292,21010,383,019

13,562,62412,571,369

0,00

0,20

0,40

0,60

0,80

1,00

1,20

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Godina

kn/m

2 /mj.

Varijanta 3 Varijanta 4 Varijanta 5 Varijanta 6



• Korelacioni me efektivitetin e pagesës ( 80% )

Shqyrtim paralel i normave të kompensimitamvisëritë krahas varianteve (10 vite)

Shqyrtim paralel i normave tShqyrtim paralel i normave tëë kompensimitkompensimitamvisamvisëëritritëë krahas varianteve (10 vite)krahas varianteve (10 vite)



Shqyrtim paralel i normës së kompensimitpër punën në deponinë e re

ShqyrtimShqyrtim paralelparalel i i normnormëëss ssëë kompensimitkompensimitppëërr punpunëënn nnëë deponindeponinëë e ree re

New landfill, kn/m2/mjYear Varijant 3 Varijant 4 Varijant 5 Varijant 62001 0.16 0.17 0.17 0.172002 0.45 0.33 0.33 0.332003 0.45 0.34 0.34 0.342004 0.44 0.38 0.38 0.382005 0.44 0.36 0.36 0.362006 0.45 0.38 0.38 0.382007 0.26 0.40 0.40 0.402008 0.26 0.39 0.39 0.392009 0.27 0.39 0.39 0.392010 0.27 0.43 0.43 0.43



Shqyrtim paralel i normës së kompensimit përkujdesin e mëpasmë për mbeturina

Shqyrtim paralel i normShqyrtim paralel i normëës ss sëë kompensimit pkompensimit pëërrkujdesin e mkujdesin e mëëpasmpasmëë ppëër mbeturinar mbeturina

Waste looking after, kn/m2/mjYear Varijant 3 Varijant 4 Varijant 5 Varijant 62001 0,44 0,45 0,45 0,452002 0,86 0,71 0,74 0,752003 0,86 0,72 0,75 0,752004 0,87 0,77 0,80 0,802005 0,88 0,76 0,80 0,782006 0,89 0,78 0,82 0,792007 0,60 0,73 0,73 0,732008 0,61 0,73 0,73 0,732009 0,62 0,75 0,75 0,752010 0,64 0,79 0,79 0,79

Shqyrtimi paralel i strukturës së pagesave përkujdesin e mëpasmë të mbeturinave kundrejt

efektivitetit të pagesës

Shqyrtimi paralel i strukturShqyrtimi paralel i strukturëës ss sëë pagesave ppagesave pëërr kujdesin e mkujdesin e mëëpasmpasmëë ttëë mbeturinave kundrejtmbeturinave kundrejt

efektivitetit tefektivitetit tëë pagespagesëëssViti Viti 2002, 2002, varianti varianti 33

kn/m2/mj.

Lloji i kostos Pagesa 100% Pagesa 80% Shpagimi 0,13 0,15 Deponia e re 0,45 0,54 Grumbullimi dhe transportimi 0,28 0,34

Total pagesa 0,86 1,03

Shënim: inflacioni i paraparë prej 3% në vit është përfshirë

• Aktivitetet ekonomike në ngritje në periudhën vijuese do të kenë ndikim në lartësinë e pagesës për kujdesin për mbeturina

• Shpenzimet për pagesa për m2 do të bien për shkak se sasitë e mbeturinave do të rriten dhe shpenzimet fikse për mbeturina të trajtuara do të bien

• Kushtet e furnizimit kanë ndikim në vlerën e pagesës, posaçërisht në variantet 3 dhe 5

NË VEND TË KONKLUZËSNNËË VEND TVEND TËË KONKLUZKONKLUZËËSS

Për të përzgjedhur variantin, duhet të siguroni:

• Mjete vetanake financiare për qytetet (të cilat do shfrytëzohen për sanimin e gjendjes në deponitëekzistuese apo për ndërtimin e deponive të reja)

• Mundësinë që të merren përsipër obligimet kreditore të për ndërtimin e deponive të reja

• Mundësia për gjetjen e koncesionarit tëpërshtatshëm

• Dinamika e shpagimit të mjeteve të investuara –dinamika e përshtatshme e shpagimit do të ndikojënë pagesën përkatëse për mbeturinat e trajtuara

NË VEND TË KONKLUZËSNNËË VEND TVEND TËË KONKLUZKONKLUZËËSS

IPZ Uniprojekt TERRA

Babonićeva 32Zagreb

tel: +385 1 4635 496

[email protected]

http://www.ipz-uniprojekt.hr

STUDIMI I FIZIBILITETIT PËR FINANCIMIN E PROJEKTIT PËR...

Documents

Transcript of STUDIMI I FIZIBILITETIT PËR FINANCIMIN E PROJEKTIT PËR...