Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e...

66

Transcript of Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e...

Page 1: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë
Page 2: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë
Page 3: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Strategjia për zhvillimin kulturor të

Komunës së Tetovës 2012-2015

Page 4: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë
Page 5: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Strategjia për zhvillimin kulturor të

Komunës së Tetovës2012-2015

Qendra për arte ekzekutuese MULTIMEDIAShkup 2012

Page 6: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë
Page 7: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

PËRMBAJTJA

Parathënie�� � ��

Hyrje�� � ��

Për komunën – Të dhëna që kanë të bëjnë me historinë � �� Demografia � �� Të dhëna themelore � �� Të dhëna historike të cilat janë të rëndësishme për zhvillimin kulturor � �� Komuna sot � �� Analiza e rezultateve � �� Evidentimi i resurseve kulturore �� ���� SWOТ analiza �� ��� Mapim (evidentim) i resurseve kulturore �3 Analiza e pyetësorëve �3 �33 Intervista të orientuara �� të orientuara ��të orientuara �� ���� Fokus grupe �� ���� Konkluzione 3�

Strategji për zhvillim kulturor 3� 3� Hyrje 3� Vizioni 3� Misioni 3� Qëllime 33

Plani i aksionit 3�

Ekipi �� ��

Page 8: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Publikimi është pjesë e projektit “KULTURA NGA/PËR TË GJITHË”, i realizuar në partneritet me teatrin ODA nga Prishtina, Kosovë, ndërsa i financuar nga Programi Zviceran për kulturë për Ballkanin Perëndimor. Të gjitha përmbajtjet e këtij publikimi përfaqësojnë qëndrimet e autorëve dhe nuk reflektojnë medoemos mendimet e Programi Zviceran për kulturë për Ballkanin Perëndimor.

Ky publikim u mundësua në pajtim me Marrëveshjen për grant numër IG – �4 – ��, në kuadër të programit CIVICA Mobilitas i zbatuar nga CIRa dhe financiarisht i përkrahur nga SDC. Të gjitha përmbajtjet e kësaj broshure përfaqësojnë qëndrimet e autorëve dhe nuk reflektojnë medoemos mendimet e CIRa dhe të SDC.

Partner lokal i projektit është Komuna e Tetovës.

Page 9: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Strategjia për zhvillimin kulturor të

Komunës së Tetovës2012-2015

Page 10: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë
Page 11: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Duke u nisur nga nevoja për një zhvillimtë hovshëmtëkulturësnëKomunëneTetovës,siqendëre rëndësishmepoli-tike,ekonomike,kulturoredhearsimore,meiniciativëne QАЕMultimedia si pjesë e projektit “Kultura për / nga të gjithë”nëbashkëpunimmeudhëheqësinesektoritpërveprimtaripub-like,z. IljazHalimisidhembështetjenepakursyertëKryetarittëKomunës sëTetovësProf.Dr.SadiBexhetittë kordinuarngaz.Vullnet Zenki, për bashkësinë tonë u përgatit Strategjiapërzhvillimtëkulturëspërperiudhën2012-2015. Për përgatitjen e këtij projekti të rëndësishëm kulturorkontribut kanëdhënëedhefokusgrupetsidheshumëqytetarëtëtjerëqëkishinkohëdhevullnettëmirëpërbashkëpunim. Kyprojekt,sado që është me peshë dhe i rëndësishëm,nuk do të mund të bëheј realitet nëse ai nuk do të përfshihejnë programin vjetor të QAEMultimedia dhe nuk do të kishtedonator. Natyrishtpërjetësiminekësajstrategjie,krahasvullnetitdhedëshirësduhetedhembështetjematerialedhefinanciarengaKomuna, Ministriae Kulturës, institucione të tjera që kanë tëbëjnëmekulturëndhedonatorëtëndryshëm.

Parathënie

Page 12: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Page 13: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Kulturaqytetareështëshenjëdallueseeqytetit–koleksionunik i ekskluzivitetit, resurseve, aftësive dhe mjeteve të cilat ebëjnëqytetinqëtëjetëindryshëmngatëtjerët.Ajopërbënçelësinepërmirësimittëcilësisësëjetesëssëqytetarëvedhevizitorëve.Çdonjëringanemundtëkontribuojëpërzhvilliminkulturortëqytetit të tij. Me shumëllojshmërinë e tij, të aftësive dhe ideve,komuniteti mund ta bëjë qytetit një vendbanim interesant përpunë dhe për t’u vizituar. Kultura e prek rutinën e përditshmedhebëndallimetëvërtetanëtëardhmentonë.Kulturamundtëkontribuojëmjaftpërarritjeneqëllimevetëqytetit,përkatësishtmund tëndikojënëpërmirësimineekonomisëdhepunësimit,zvogëliminekriminalitetit,përmirësimineshëndetittënjerëzve,tëarsimit,ambientitrrethues,transportitetj.

Një nga qëllimet kryesore të politikave kulturore tëqytetitështëqëtaridefinojëidentitetineqytetiticiliështëbazuarnëmemorienkolektivetënjerëzve,tëtrashëgimisëkulturore(tëtundshmedhetëpatundshme)dhetëvizionitpërtëardhmen.

Ky proces i ridefinimit dhe ripozicionimit të kulturavelokale është kompleks, dhe gjithsesi, nuk është afatshkurtër.Maksimizimi i forcëssëkulturës,siveprimtariqendrorenënjëshoqëri,përfshindhenjësërëhapash.

Krijimi i politikave kulturore lokale, para së gjithash,ngaresursetkulturore tëcilatnënjë farëmënyreepërcaktojnëidentitetineqytetitdhepërmëtepër,epërcaktojnëtëardhmenetij,vizionindheqëllimet.Këtoresurseepërfaqësojnëbazënedhepërkrijiminevleravetënjëqyteti.

Kreativiteti është pikërisht metodë për shfrytëzimin ekëtyre resurseve dhe krijimin e kushteve për zhvillimin e tyre.Detyrakryesoreeatyreqëeplanifikojnëpolitikënkulturore tëqytetitduhettëjetëpikërishtnjohja,menaxhimidheshfrytëzimii resurseve në mënyrë konkrete, duke i inkuadruar në mënyrëaktive të gjithë qytetarët në të gjitha fazat e planifikimit të

Hyrje

Page 14: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

zhvillimit. Resurset kulturore nuk përfaqësojnë vetëm ndërtesa(institucione),pordhesimbole,talente,aftësi,aktivitetedhenjënumërtëmadhtëproduktevelokale(zanate,shërbimeetj.).

Dukeimarrëparasyshtëgjithëkëtofaktepërrëndësinëe resurseve kulturore, mund të arrijmë në përfundimin se çdoqytetështëunikat,kaveçantinëetijdhemundtëjetëqendërebotëspërndonjëgjë,kuptohetnësepunohetpërkëtënëmënyrëtëpërkushtuar.

Planifikimiizhvillimitkulturorështënjëngainstrumentetkryesore që e përcaktojnë politikën kulturore lokale. Zhvillimikulturor,sikategoriepërgjithshmesociale,nënkuptonprocesine zhvillimit në të gjithë fushat e jetës njerëzore. Në kuptiminglobal,zhvillimiështëprocesicilipërfshinhomogjeniziminosetendencënebalancimittëmënyrësnëtëcilënjetojnënjerëzitnëtëgjithëbotën.Kjopërfshinedhekrijiminevleravetëpërbashkëta. Analizimiikëtijprocesitëplanifikimitkërkonnjëqasjeinterdisiplinare.Zhvillimikulturorpërbëhetngadykomponentëkryesore:1)hulumtim,analizëdhesupozimedhe2)planifikim,drejtimedheprogramezhvillimi.

Komuna e Tetovës e njohu këtë proces planifikimi si tërëndësishëmdhevendositëkrijojëStrategjivetjakepërzhvillimkulturor.AjoështënjëndërkomunatnëR.eMaqedonisëqëenjohu kulturën si një faktor të rëndësishëm për zhvillimin emjedisittësajdhebëripërpjekjetësinqertanëkrijiminestrategjisëpërzhvillimkulturorsiinstrumentipolitikëskulturorelokale.

Nëprocesinezhvillimittëstrategjisëpërzhvillimkulturor,ishinrealizuarhapatemëposhtme:përcaktimiikonceptitpolitikëkulturore, hulumtimi dhe analiza e situatës ekzistuese të jetëskulturorenëKomunëneTetovës,identifikiminepotencialevetëcilatmundtëzhvillohen,selektimineparametrave(indikatorëve)përzhvillimkulturordhepërgatitjaeplanitpërzhvillim.

Duhet të përmendet se Komuna e Tetovës, e zbatoipostulatin për pjesëmarrjen e qytetarëve në hartimin e kësajstrategjie,kështuqë,nëkëtëprocesmorënpjesëaktive:përfaqësuestëKomunëssëTetovës,përfaqësuestëpartivepolitiketëcilatjanënëpërbërjetëKëshillittëkomunës,punonjëstëkulturës,tërinj,sidheopinionimëigjerëqëjetonnëkëtëkomunë.

Krijimi i Strategjisë për zhvillim kulturor të Komunës së Tetovës është pjesë e projektit trevjeçar “KULTURA PËR – NGA TË GJITHË” në të cilin përveç Kërçovës, Tetovës dhe Gostivarit, si komuna – përfaqësuese nga R. e Maqedonisë, merrnin pjesë dhe tre komuna nga Kosova.

Page 15: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Sipas disa të dhënave me të cilat disponojmë, Fushae Pollogut dikur ka qenë liqen. Këto të dhëna, mbështeten nëgjurmët e zbuluara në Balltepe (Kodra e Mjaltit), ku gjendetrrafshnalta me shkëmbinj të liqenit me lartësi mbidetare prej770m.Sipastëdhënaveturketëdokumentuara,Tetovanëshek.XIVështëtrajtuarsifshatnëFushënePollogut.Nëshek.eXVTetovapërmendetsiqendërnëvendineVakëfittëMehmetBeutnë vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë dyqanedhepunëtori, sidhe janëndërtuar lagje të reja. SipasMehmedBeqirÇelebiut(1470),Tetovafillont’ingjajëqytetit.Meardhjeneturqvenëkëtërajon,Tetovagjithnjëemëtepërzhvillohet. Nëndërkohë,gjatëkësajperiudherealizohenndërtimeteobjektevekulturore-historike,siçjanë:

-XhamiaePashës(eLarme),-ArabatiBaba-Teqe,-Tempulli(faltorja)ortodokse“ShënKirilieMetodi”,-Hamamiivjetër,-KalajaeTetovës,-Xhamiadhekishatëtjera,-UraeguritnëluminShkumbin-Artat(Pena)

Gjatë asaj kohe, gjithashtu filloi edhe ndryshimi iarkitekturëssështëpive,tëcilatgradualishtfilluantëmarrinpamjeorientale.Nëvitin1689Tetovaemërtohetsiqytet.NëTetovëkashumëkisha,tëcilatvarësishtngaperiudhakohoreqëitakojnë,

Për komunën Të dhëna që kanë të bëjnë me historinë

Page 16: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

kanëedhevleratetyretëveçantahistorike. Nga periudhat e kaluara kohore, vlen të përmendetbibliotekaeTeqesë-Arabati(shekXVIII-XIX),sepsenëtëështëzhvilluar kultura dhe arsimimi përkrah besimit islam. Në këtëbibliotekë, janë kopjuar veprat e intelektualëve me kaligrafi tëzgjedhurtëasajkohe,qëmëvonëjanëzbukuruarmeornamentetëmbështjellamelëkurë. NjëzhvillimihovshëmiTetovësndodhnëpjesënedytëtëshek.XIX,deriteLuftëratBallkanike,kurTetovabëhetqendërtregtaredhezejtare. PasLuftëraveBallkanike,itërëBallkanindodhejnëkrizë,ashtuqëedhezhvillimiiTetovëssiqytetshënonngecje.Sidomos,pasLuftëssëDytëBotërore,vjenderitezhvillimiishtuarigjithërajonit,pra,edheiTetovëssiqytet.

Demografia

NëTetovë jetojnëafër90000banorë,nga tëcilët rreth75%shqiptarë,22%maqedonasdhe5%tëtjerëtëvendosurnë17vendbanime.

Të dhëna themelore (nga çka jeton, resurse kryesore ekonomike ...) Ekonomia në territorin e komunës së Tetovës viteve tëfundit, ka shënuar rritje të vazhdueshme. Si veprimtari më tëzhvilluara dhe njëkohësisht shtylla të industrisë tetovare janë:industria e përpunimit të drurit, ndërtimtaria dhe materialetndërtimore, bujqësia, industria e tekstilit etj. Gjithashtu, rritjae vazhdueshme e ekonomisë mund të vërehet edhe nga rritjapermanente e numrit të subjekteve ekonomike që veprojnë nërajonineTetovës.Prejtyre98%utakojnëndërmarrjevetëvoglaetëmesme,kursevetëm2%ndërmarrjevetëmëdha.

SubjektetafaristeqëgjatëdekadëssëfunditkanëdhënënjëkontributtëveçantënëzhvillimineekonomisënërajonineTetovës, janëtësektorëvesivijon: industriaedrurit(mobiliet),ndërtimtaria, industria ushqimore dhe industria e tekstilit.

Page 17: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Sektorët në fjalë me kapacitetet e tyre dhe teknologjinë qëkanë, janë bërë konkurruese jo vetëm në tregun e RepublikëssëMaqedonisë,poredhemëgjerënëBallkan.Disandërmarrjepërprodhiminemobilievepëramvisëridhemobilievepërzyra,posedojnë teknologji kulminante CNC dhe kanë potencial përqasjenëtregjetndërkombëtare.

Ndërtimtariasidomosnë6vitetekaluara,kamarrënjëhov të vrullshëm edhe në rajonin e Tetovës, ku janë realizuarnjë numër i madh ndërtimesh cilësore banesore-afariste. Vlentë theksohet se, të gjitha këto ndërtime të reja realizohen ngandërmarrjetprivate,pra,meinvestimeprivatedhemekapacitetetekniko-teknologjike.

Industriaushqimoregjithashtukakapacitetet e sajdhepotencialenëkomunëneTetovës.MecilësinëqëkanëprodhimetequmështorevetëkomunëssëTetovëstashmë,janëkonkurrentenëtregunepërgjithshëmtëqumështitdheprodhimevequmështore.NdërmarrjetqëprodhojnëqumështdheprodhimequmështoreimbulojnënevojatekonsumatorëvetëkomunëssëTetovësdhemëgjerë.

Të dhëna historike të cilat janë të rëndësishme për zhvillimin kulturor

Pozitaemirëgjeostrategjike,tëndodhuritnëudhëkryqsidhePologumetokëpjellore,kanëbërëqëTetovatuatërhiqtevëmendjen pushtueseve të ndryshëm. Në shekullin e XV këtëqytetepushtojnëturqit.Meardhjeneturqveuzhvilluakultura.Vatër e saj bëhet kompleksi i Teqes Bektashiane-HARABATI(Teqe)1538–1548endërtuarngaanaeSersemAliDedes.

Osmanlinjtë Tetovës i dhuruan shumë objekte publikee fetare të kulturës islame: xhami, teqe, kuzhina publike për tëvarfër,hamame(banjatpublike),shatërvanëetj.

Është për t’u përmendur biblioteka e Teqes së ArabatitshekXVIII–XIXsepsenëtëkulturadhearsimiuzhvilluakrahasfesë islame. Në këtë bibliotekë bëhej edhe kopjimi i veprave tëintelektualëvetëkohësmekaligrafitëzgjedhurtëcilatmëvonëzbukuroheshinmeornamentetëmbështjelluramelëkurë.

Page 18: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Në Tetovë kemi Kalanë e Tetovës, që ndodhet në majëtëBaltepes,menjëherëmbiTetovë.Undërtuamë1820ngaanaeAbdurahmanPashës.Kyobjektkultureparaqetnjëbukuri tërrallëtëkohëssëkaluar.

Page 19: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Në procesin e përcaktimit të Strategjisë për zhvillimkulturor të Komunës së Tetovës, ishte e domosdoshme që tëfillohejmepërcaktiminegjendjesekzistuesetëkomunësnëlidhjemekulturën.Kështuqë,aktivitetetqëundërmorënnëkëtëprocesishin: evidentimi i resurseve ekzistuese në komunë (kulturoredhe natyrore), pastaj u bë përpunimi i SWOT analizës dhe nëfundurealizuanhulumtimenëlidhjemeopinionineqytetarëve,fokusgrupevedhemendimetefaktorëvetëpolitikësqytetarenëlidhjemeproblemetqëeprekinjetënkulturorenëkomunëdheproblemetnëlidhjemeidentitetineqytetit.

Analiza e rezultateve

Qasjakryesorenëmetodologjinëeaktivitetevevijuese:hulumtimdheanalizëejetëskulturorenëKomunëneTetovës,është kryesisht i bazuar në analizë funksionale, e cila përfshinhulumtimnëteren,sidheanalizëkuantitativedhekualitativetërezultateve.

Rezultatetefituarangakyhulumtimduhettëshërbejnësi bazë për ndërtimin e strategjisë për zhvillim kulturor tëKomunëssëTetovës.

Metodat(veglat)tëcilatjanëpërdorurnëkëtëhulumtimjanësivijon:

1. hulumtimnëteren:

• PyetësorëtëdedikuarpërqytetarëteKomunës

Komuna sot

Page 20: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

�0

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

sëTetovës(analizëkuantitativeetëdhënave)

• Intervista të orientuara me liderë të partivepolitiketëcilëtjanëpjesëeKëshillitsëKomunëssë Tetovës (analizë kualitative e përgjigjeve tëintervistëssëorientuar)

• Fokusgrupe(analizëkualitative)

2. punënëtavolinë:analizëkualitativedhekuantitativeerezultatevengahulumtiminëteren

Evidentimi i resurseve kulturore në Komunën e Tetovës

Evidentimi i resurseve kulturore dhe natyrore u bë qënëfillimtëprocesittëkrijimittëStrategjisëpërzhvillimkulturorgjatë një seminari treditor, që udhëhiqej nga një ekspert ngaKroacia. Grupi i punës i cili punonte në përcaktimin e këtyreresurseve ishte përbërë prej pesë anëtarësh nga Komuna eTetovës.Vetëmetodologjiaeevidentimittëresurseveepërfshin:pasurinëkulturoretëtundshmedhetëpatundshmedhetëgjithapotencialet të cilatmund t’i shfrytëzojëkomunapërzhvillimine saj. Ideja për evidentimin e resurseve kulturore dhe natyroreështëqëtënjihentëgjithëresursettëcilatmundtëzhvillohendheqëmundtëkenëndikimjovetëmnëjetënkulturoretëKomunëssëTetovës,portëkenëdhenjëfarëkontributiekonomiknëvetëkomunën.

Infrastrukturakulturoreeqytetit

•Teatriprofesionaliqytetit•Qendrakulturore•Biblioteka•Galeriaearteve

Festivaletmëkryesore

•Sharikëndon•Ditëtesimbolit•8prilliditandërkombëtareeromëve•BurimeteSharrit•Teatriamatormultietnik•Bletëzat•DitëteNaimit•Mollëzat-festivaliifëmijëve•TEHO-festivalikëngëvekorale,dirigjentProf.IvicaZoriq

Page 21: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

NëTetovëekzistonfakultetiiartitdramatikdhemuzikornë kuadër të Universitetit shtetëror të Tetovës. Në Tetovë nukekzistonpersonqëudhëzontëinteresuaritpërvleratkulturore.NëKomunëneTetovësekzistonpartneritetmespushtetit lokaldheorganizatavejoqeveritarepërmesdelegimittëkompetencavenëimplementimineprojektevekulturore.Nëpjesënezhvillimittë kulturës industriale ekzistojnë pak mundësi zhvillimore.Trajnimetorganizohenpërmesfondevetëdonatorëvetëjashtëm

InformimiIT(internet)-nukështëshumëezhvilluarnëqytetineTetovës.

NëTetovëtëgjitharesursetkulturorejanënacionale,dukefilluar nga Shtëpia e Kulturës, Teatri, Galeria e Arteve, Muzeuetj.Megjithatë,KomunaeTetovëspërkrahprojektenë sferënekulturësnëbashkëpunimmeorganizatatjoqeveritare(OJQ). QëllimeteKomunëssëTetovësjanëqëtëgjitharesursetkulturorenacionalesipasligjitpërdecentralizimtëtransferohennga niveli qendror në nivel lokal, gjegjësisht, ato institucionekulturore të jenë nën kompetencat e Komunës së Tetovës përzhvillimin dhe ngritjen e tyre të mëtutjeshme në interes të vetqytetarëvetëTetovës. NëTetovëkamundësiqëtëndërtohetnjëmuzeetnologjik,një qendër për informim kulturor dhe një Bibliotekë e qytetit,mepërkrahjeedhengaMinistriaeKulturës sëR.Maqedonisë,megjithatë shkaku i konfliktit në mes të pushtetit qendror dheatijlokalpamundësonrealiziminekëtijprojektipërnevojatevetqytetarëvetëTetovës.

Komuna e Tetovës cdo vit nga buxheti i saj planifikonmjetefinanciareedhepërkulturë:

-Kulturëvizuale-20%-Shoqëritëkulturore-artistike-30%-Mbajtjaefestivalevetradicionale-15%-Prezantimiifilmavedokumentarëmemetrazhtëshkurtër

-5%-Zhvillimiiprojektevekulturorekapitale(ndërtimii

teatrove,bibliotekave,sallavepërleximetj)-30%

Page 22: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

SWOT analizë

Përparsitë: Mundësitë:

•Qytetidyuniversiteteveme20.000studentëngavendidhetëardhurngavendetëtjerajashtëMaqedonisë,

•Vendmepotencialturistik,sportiv,kulturorekonomik,

•Hapësirëdhemundësipërkrijimtëzonëssëlireekonomike,

•Komunakabuxhettëkonsiderueshëmpërrealizimtëprojektevetëndryshme,

•Kashtëpinëekulturës,galerinëearteve,teatrin,bibliotekëneqytetit,

•Kamonumentetëvjetramevlerëkulturoredhearkitektonike.

•Komunakainteresimpërpërkrahjetëkulturës.Tetovakakapacitetdhemundësiqëtëjetëqendërekomunikimeveinterkulturore,

•Kapacitetetpërzhvillimkulturor,

•Kapacitetetpërbashkëpunimrajonalekonomik,

•Mundësipërkrijimtënjëobjektiargëtuespërrininë,

•Menaxhimtëfondacioneveevropianepërkulturë.

Mangësië: Kërcënimet:

•Infrastrukturëtëpazhvilluar,•Problememerrjetine

ujësjellësit,•Mungesëeqendrëskulturore

studentoreBibliotekëssëqytetit,

•Problememedeponinëehedhurinave,

•MungesaenjëguidekulturorepërTetovën,

•Mungesëekinemasë,•Mosinteresimingainstitucionet

shtetërorepërrenoviminfrastrukturortëPallatittëkulturës.

•Financimjoiplotëpërkulturë,•Strukturatëndryshmepolitike

dheinteresatëndryshmepolitiko-kulturore,

•Largimidhemosinteresimiishtresësintelektualenëzhvillimkulturordheshkencor.

Page 23: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Mapim (evidentim) i resurseve kulturore

~QYTETIDYUNIVERSITETEVE ~GALERIAEARTEVE ~MULTIKULTURALIZMI ~QENIISHARRIT ~MOLLAETETOVES ~GROSHAETETOVES

Analize e pyetsoreve

Rezultate nga pyetësori për qytetarë

Ekzemplar

GjatëhulumtimitpërdorejekzemplarisynuarqytetarështëcilëtjetojnënëterritorinetërëKomunëssëTetovës.Ekzemplariihulumtimitishteiformuluarngaanaeekipitlokaltëkomunësme këshillime nga ana e QAE Multimedia. Gjatë formulimittë ekzemplarit iu kushtua vëmendje kritereve vijuese tëllojllojshmërisë:gjinia,përkatësiaetnike,statusimartesor,niveliiarsimimitdheprofesioniaktual.

Hulumtimi u zbatua në periudhën korrik-gusht 2010 ngaanketueslokalë.AnketuesitlokalëishintëtrajnuarpërkryerjeneprocesittëanketimitngaanaeekipitlokaldheQAEMultimedia.Anketimiishteanonim.

Kriteriivetëmpërpërpuniminemëtejmëtëpyetësoritishteqëaitëjetëtërësishtiplotësuar.Pyetësoritiupërgjigjëngjithsej156 të anketuar, nga të cilët 6 pyetësorë ishin të eliminuar përshkaktëplotësimitjotëtërësishëm.Nëkëtëmënyrë,ekzemplariigjithsejtëpërbëhetnga150tëanketuar.

Rezultatet e përgjithshme nga ky hulumtim mund t’igjeninëpublikimin:“KomunaeTetovës,Rezultatetëhulumtimitpërjetënkulturorenëkomunë”,botuarngaQRAMultimediaosenëuebfaqenwww.multimedia.org.mk.

Page 24: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Në vazhdim janë paraqitur një pjesë e rezultateve dhekonkluzionetkryesore.

Në përgjithësi, karakteristikat e ekzemplarit në pjesënmë të madhe përshtaten me karakteristikat e popullsisë nëKomunëneTetovësdhemundtëpërfundojmësetëdhënatngaekzemplari i zgjedhur, tëcilatkanë tëbëjnëmeqëndrimetdhenevojateqytetarëve tëKomunës sëTetovëspër jetënkulturorenëkomunitetine tyre janërelevantepërdiskutimdhesjellje tëkonkluzionevetëcilatvlejnëmëgjerësishtpërtërëpopullsinëekomunës.

Rezultate dhe konkluzione nga pyetësori

SaipërketkonsumimittëofertëskulturorenëKomunëneTetovës,rezultatetjanëtëtreguaranëFotografinë1.

Grafikoni 1: Konsumimi i produkteve kulturore (ofertës) në Komunën e Tetovës

Sipas rezultateve për konsumimin e ofertës kulturorenëKomunëneTetovëspër12muajtefundit,pjesamëemadhee të anketuarve në Komunën e Tetovës, asnjë herë nuk kanëqenënëekzekutimtëmuzikësklasike(75,3%ngatëanketuarit)respektivisht rrallëapo16,7%prej tyrekanëqenëpesëherënënjë ngjarje të këtillë. Më tej, 6,7% nga të anketuarit kanë qenëdhjetëherënëkoncerttëmuzikësklasikedhe0,7%prejtyremësedhjetëherë,respektivisht0,6%kanëqenëmësenjëzetherënënjëngjarjetëkëtijlloji.

Të anketuarit nga Komuna e Tetovës rrallë shkojnë nëxhazkoncert.Gjatë12muajve tëkaluar,90%nga tëanketuaritasnjëherënukkanëqenënënjëkoncerttëkëtillë,respektivisht7,3%ngatëanketuaritkanëqenëpesëherënëkoncerttëmuzikës

Page 25: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

xhaz.Mëtej,1,3%ngatëanketuaritkanëqenëmësedhjetëherëndërsa1,4%mësenjëzetherënënjëngjarjetëkëtillë.

Arti teatror është një nga format më të vizituara tëkonsumimit kulturor. Edhe pse 36% nga të anketuarit asnjëherënë12muajtefunditnukkanëqenënëshfaqje,43,3%ngatëanketuaritkanëqenënëshfaqjeteatrorepesëherë,8,7%kanëqenëmidisgjashtëdhedhjetëherë,10%nga të anketuaritmbidhjetëherëdhe2%ngatëanketuaritmësenjëzetherëgjatëvitittëkaluarkanëqenënëshfaqjeteatrore.

Sa i përket frekuentimit të koncerteve të muzikëspopullore,47,3%ngatëanketuaritasnjëherëgjatë12muajvetëfundit nuk kanë qenë në koncert të muzikës popullore, 37,3%nga të anketuarit kanë qenë pesë herë në koncert të muzikëspopullore,ndërsa8,7%ngatëanketuaritkanëqenëdhjetëherënënjëmanifestimtëkëtillë.Mëtej,5,3%ngatëanketuaritmësedhjetëherëdhe1,4%mësenjëzetherëkanëqenënëkoncerttëmuzikëspopullore.

Sa i përket konsumimit të muzikës zbavitëse, 48% ngatëanketuaritasnjëherëgjatë12muajvetëfunditnukkanëqenënënjëngjarjetëkëtillë,34,7%ngatëanketuaritpesëherëkanëfrekuentuarnjëngjarjetëkëtillë,8,7%prejtyredhjetëherëkanëfrekuentuarngjarjetëkëtillë,4,6%ngatëanketuaritmësedhjetëherërespektivisht4%mësenjëzetherëkanëfrekuentuarkoncerttëmuzikëszbavitëse.

Sipasrezultateve,75,3%etëanketuarveasnjëherëgjatë12 muajve të fundit nuk kanë qenë në kinema, 14,7% nga tëanketuaritkëtëekanëbërëderimëpesëherë,2,7%kanëqenëdhjetëherënëkinemadhe6%,respektivisht1,3%ngatëanketuaritkanëqenënjëzetapomësenjëzetherënëkinema.

Engjashmeështësituataedhesaipërketfrekuentimittëahengjevememuzikëteknoku79,4%ngatëanketuaritasnjëherëgjatë12muajvetëfunditnukkanëqenënënjëngjarjetëkëtillë,12%prejtyrepesëherëkanëqenënënjëngjarjetëkëtillë,3,3%ngatëanketuaritdhjetërespektivishtnjëzetherëkanëfrekuentuarnjëngjarjetëkëtillë,përderisa2%ngatëanketuaritmësenjëzetherëgjatëvitittëkaluarkanëqenënëahengmemuzikëtekno.

Vizitatnëmuze,galeriapoekspozitënukjanëpraktikëeshpeshtëkulturoremidisqytetarëvenëKomunëneTetovës.Sipasrezultateve,56%ngatëanketuaritasnjëherëgjatë12muajvetëfunditnukkaqenënënjëngjarjetëkëtillë,36,7%prejtyrekëtëekanëbërëpesëherë,2,7%nga të anketuaritdhjetëherëkanëvizituarmuze,galeriapoekspozitëdhe3,3%respektivisht1,3%

Page 26: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

prejtyremësedhjetëherërespektivishtnjëzetherëkanëvizituarnjëngjarjetëkëtillë.

Frekuentimiibaletit,operasapofilarmonisëjanëmidispraktikave më të rralla kulturore tek qytetarët e Komunës sëTetovës.Sipasrezultateve,90%ngatëanketuaritasnjëherëgjatë12muajvetëfunditnukkanëqenënënjëngjarjetëkëtillë,9,3%prej tyreekanëbërëkëtëpesëherëndërsa0,7%prej tyrekanëfrekuentuarnjëngjarjetëkëtillëmësedhjetëherë.

Sa i përket frekuentimit të vendeve ku kanë ndodhurngjarjekulturore,përgjigjeteqytetarëvetëKomunëssëTetovësjanëpasqyruarnëFotografinë2.

Grafikoni 2: Vendet e frekuentuara në të cilat janë mbajtur ngjarjet kulturore në 12 muajt e fundit

Sipasrezultateve,59,3%ngatëanketuaritkanëthënësengjarjettëcilatikanëfrekuentuarnë12muajtefunditjanëmbajturnëkomunënetyre,12,7%prejtyrekanëqenënëngjarjekulturorenë komuna tjera dhe 15,3% kanë qenë në ngjarje kulturore nëmëshumëkomuna,dukepërfshirëedhekomunëneTetovës.Mëtej, gjatë vitit të kaluar 12,7% nga të anketuarit nuk kanë qenënëasnjëngjarjekulturore.Rezultatetekëtillatregojnënëfaktinseekzistoninterestekqytetarëtekomunëspërngjarjekulturore,pornëtënjëjtënkohëofertakulturoreështëepamjaftueshmenëkualitetdhepërkëtëshkakqytetarëtjanëtëdetyruarpërformatëcaktuarakulturoretëvizitojnëedhekomunatjera.

SaipërketpyetjespërnjohjeneobjektevekulturoredhemonumentevenëKomunëneTetovës,përgjigjeteqytetarëvejanëtëpasqyruaranëFotografinë3.

Page 27: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Grafikoni 3: Njohja e objekteve kulturore në nivel të Komunës së Tetovës

Sipasrezultateve,70,7%ngatëanketuaritgjatëanketimitikanëtreguardisangaobjektetenjohurakulturoretëkomunës,siç janë: Qendra e kulturës, Galeria nacionale. Më tej, 18,6%ngatëanketuaritnuknjohinasnjëobjektkulturornëKomunëne Tetovës, ndërsa 10,7% nga të anketuarit nuk kujtohen përekzistiminendonjëobjektikulturornëniveltëTetovës.RezultatetekëtilladukentëpavolitshmepërnjëkomunëtëvogëlsiçështëTetovaecilakadisaobjektekulturoretëcilatekzistojnëpërnjëperiudhëtëgjatë.KjotregonseekzistonnevojëpërpromovimmëtëmadhtëpasurisëkulturoretëKomunëssëTetovës,poredhenevojëpërringjalljenetyrekulturoremepërmbajtjetëndryshme,promovimmëtëmadhdheinformimtëqytetarëve.

SaipërketpyetjespërfrekuentimineobjektevekulturoretëcilatekzistojnënëkomunëneTetovës,përgjigjetetëanketuarvejanëreflektuarnëfotografinë4.

Grafikoni 4: Vende në të cilat mbahen ngjarje kulturore në Komunën e Tetovës

Sipas rezultateve, 81,3% nga të anketuarit kanëfrekuentuarngjarjekulturoretëcilatjanëmbajturnëQendrënekulturës,5,3%ngatëanketuaritkanëvizituarngjarjekulturorenë

Page 28: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

sallësportive,2%ngatëanketuaritkanëqenënëngjarjekulturoree cila është mbajtur në hapësirë të hapur, ndërsa 0,6% nga tëanketuaritkanëinformuarpërvendtjetërpërveçtëofruaravenëpyetësorsivendkukanëfrekuentuarngjarjekulturore.Përgjigjetnë këtë pyetje tregojnë se ekziston koncentrim i ngjarjeve nënjë institucion kulturor dhe tendencë për institucionalizim tëkulturës. Ekziston nevoja për ndryshueshmëri të vendeve tëcilatmundtëshfrytëzohenpërngjarjekulturoredheposaçërishtfokus ndaj aktiviteteve të skenës kulturore joinstitucionale nëKomunëneTetovës.

Sa i përket resurseve natyrore të cilat ekzistojnë nëkomunëneTetovës(Kodraediellit),dhepyetjespërfrekuentimitqëibëhenatyre,tëanketuaritmësëshumtiekanëvizituarkëtëresurs.RezultatetjanëtëpasqyruaranëFotografinë5.

Grafikoni 5: Frekuentimi në Kodrën e diellit

Sipas rezultateve, 98% nga të anketuarit kanë vizituarKodrënediellit,ndërsa2%nukekanëvizituar.

Grafikoni 6: Angazhimi i komunës në organizimin e ngjarjeve kulturore

Page 29: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Sa i përket angazhimit të komunës së Tetovës dhepërfshirjessësajnëorganiziminengjarjevekulturore,vlerësimipër këtë pyetje nga ana e të anketuarve është i pasqyruar nëFotografinë6.

Sipas rezultateve, 10% nga të anketuarit mendojnë sekomunanëmënyrëtëshkëlqyerështëeangazhuarnëorganiziminengjarjevekulturore,9,3%ngatëanketuaritmendojnësekomunanëmënyrëtëmjaftueshmemerrpjesënëorganiziminengjarjevekulturore.Mëtej,19,3%ngatëanketuaritmendojnësekomunamerr pjesë mesatarisht, 37,4% nga të anketuarit mendojnë sekomuna merr pjesë në mënyrë të pamjaftueshme respektivisht24%ngatëanketuaritmendojnësekomunafarenukmerrpjesënë organizimin e jetës kulturore. Është e dukshme nevoja përpërfshirjemëtëmadhtëkomunësnëkrijimindheorganiziminejetëskulturorenëkomunëdhesigurishtmarketingipërfaqësimitmëtëmadhnëngjarjettëcilatiorganizon.

SaipërketpjesëmarrjesqytetarenëorganiziminejetëskulturorenëKomunëneTetovës,mendimetetëanketuarvejanëtëpasqyruaranëFotografinë7.

Grafikoni 7: Pjesëmarrja e qytetarëve në organizimin e jetës kulturore në komunën e Tetovës

Sipas rezultateve, 5,3% nga të anketuarit mendojnë se komunagjithmonëipërfshinnëorganiziminejetëskulturorenëkomunë,4,7% nga të anketuarit mendojnë se pothuajse gjithmonë janëtë përfshirë në këtë proces, 12,7% prej tyre mendojnë se janëmesatarisht të përfshirë, 21,3% nga të anketuarit mendojnëse janë shumë pak të përfshirë dhe 56% prej tyre mendojnë senuk janëaspaktëpërfshirënëorganizimine jetëskulturorenëkomunë. Në këtë kontekst, ka nevojë për kyçje më të madhe

Page 30: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

�0

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

të qytetarëve në proceset e strukturimit, vendimmarrjes dhezbatimit të aktiviteteve kulturore në nivel lokal, respektivishtkrijimittëpolitikaveparticipuesetëcilateafirmojnëpërfshirjeneqytetarëve.

Sa i përket pyetjes për nevojat e qytetarëve në lidhjeme jetën kulturore në Komunën e Tetovës, përgjigjet janë tëpasqyruaranëFotografinë8.

Grafikoni 8: Nevojat e qytetarëve sa i përket jetës kulturore në Komunën e Tetovës

Sipas rezultateve,20,7%nga të anketuaritmendojnë sepërtapërmirësuarjetënkulturorenëkomunëjanëtënevojshmeobjekte të reja, 14% prej të anketuarve mendojnë se janë tënevojshmemëshumëngjarjedhellojllojshmërietyre,7,3%prejtyremendojnëseekzistonnevojatërinovohenobjektetekzistuese,9,3%nukpajtohenmeasnjëngaopsioneteofruaradhe48,7%ngatëanketuaritmendojnësetëgjithaopsioneteofruarajanëtënevojshme.Nëkëtëdrejtimduhettëzhvillohenedheprioritetetekomunëspërperiudhën2011–2015.

Grafikoni 9: Frekuentimi i ngjarjeve kulturore në komuna tjera

Page 31: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

NëpyetjenseadotëkishinfrekuentuarqytetarëteTetovësngjarjekulturorenëkomunatjera,tëanketuaritnëpërqindjemëtëmadhejanëpërgjigjurpozitivisht.Rezultatetjanëtëpasqyruaranëfotografinë9.

Sipas rezultateve, 68% nga të anketuarit në komunëne Tetovës do të kishin frekuentuar ngjarje kulturore edhe nëkomuna të tjera, edhe nëse jeta kulturore në komunë i kënaqnevojatetyre,ndërsasiarsyeeshprehinnevojënpërvetë-përsosje,përderisa 28% prej tyre nuk do të kishin shkuar e 4% nga tëanketuaritkanëzgjedhuropsiontjetër.Kjonganjëraanëtregonnëmosbesimineqytetarëvendajmundësisëqëjetakulturorenëkomunëtëpërmirësohet,ndërsangaanatjetërpërnevojënelartëindividualetëqytetarëvepërkonsumimtëkulturës.

Saipërketshkallëssëkënaqësisësëqytetarëvengarolii tyre në organizimin e jetës kulturore në komunën e Tetovës,rezultatetpërkëtëpyetjejanëtëreflektuaranëFotografinë10.

Grafikoni 10: Shkalla e kënaqësisë së qytetarëve nga roli i tyre në organizimin e jetës kulturore në Komunën e Tetovës

Sipasrezultateve,44%ngatëanketuaritaspaknukjanëtëkënaqurngaroliityresiqytetarënëorganiziminejetëskulturorenë komunë, 36,7% nga të anketuarit janë pjesërisht të kënaqurdhe 19,3% janë plotësisht të kënaqur nga praktikimi i rolit tëtyresiqytetarënëvendimetnënivel lokalqëkanëtëbëjnëmekulturën. Sa i përket pyetjes për rëndësinë e kulturës si aspektzhvillimoriKomunëssëTetovës,njënumërimadhitëanketuarvemendojnësekyështënjësegmenttejetirëndësishëm.RezultatetngakjopyetjejanëtëreflektuaranëGrafikoni11.

Page 32: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Grafikoni 11: Rëndësia e kulturës si aspekt i zhvillimit të komunës së Tetovës

Sipas rezultateve,82,7%nga të anketuaritmendojnë sekulturaështëaspektirëndësishëmnëzhvilliminekulturësdhesepërveçkësajepotencojnë lidhjenmidiszhvillimitekonomikdhe atij kulturor, 8% nga të anketuarit mendojnë se kulturaështëaspektpjesërishtirëndësishëmizhvillimitlokaldhe9,3%nga të anketuarit mendojnë se ka gjëra më të rëndësishme nëtë cilat komuna duhet të fokusohet, siç janë papunësia dheinfrastruktura.

Sa i përket pyetjes hipotetike për brendin e ri tëKomunëssëTetovës,pjesamëemadheeqytetarëvemendojnëse universitetet në komunë mund të jenë tipari i ri apo brendii komunës. Rezultatet për këtë pyetje janë të reflektuara nëfotografinë12.

Grafikoni 12: Brendi i ri i komunës së Tetovës

NëpyetjenpërbrendineKomunëssëTetovës,70,7%ngatëanketuaritmendojnëseTetovaduhettëjetëqytetuniversitar,

Page 33: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

13,3%ngatëanketuaritmendojnësebrendiikomunësështëmollaeTetovës,12,7%prejtyremendojnëseështëgroshaeTetovësdhe3,3%prejtëanketuarvevendosintëzgjedhindisangaopsionetdheatë:qytetuniversitardhemollëneTetovës.

Konkluzionetngapërgjigjetepyetësorëvetëcilëtishintë shpërndarë tek qytetarët e Komunës së Tetovës, që kanë tëbëjnëmejetënkulturoremundtëshikohenpërmes4aspektevekryesore,dheato:

• Konsumim kulturor - preferencat e qytetarëve midispërmbajtjeve kulturore, dhe në lidhje të ngushtë menevojatkulturoretëqytetarëve;

• Infrastruktura kulturore dhe oferta kulturore–nëkuptimobjektedhengjarje tëcilatmund tëofrojnëpërmbajtjekulturorenëkomunë;

• Pjesëmarrja qytetare në proceset në nivel lokal, dheajo,jovetëmpërrolineqytetarittëinformuarmirëporedhesipjesëmarrësaktivnëkrijimineprogramevedhemarrjene vendimeve për jetën kulturore në komunë, duke epërfshirëkëtuedheqëndrimin/marrëdhënieneqeverisjeslokalendajpjesëmarrjesparticipuesetëqytetarëve;

• Tipari i dëshiruar i ardhshëm dhe i ri i Komunës së Tetovës.

Qytetarët e Komunës së Tetovës më së shumti shkojnënë teatër, ekspozita ose në koncerte të muzikës populloredhe zbavitëse, ndërsa më rrallë vizitojnë edhe ngjarje të tjerakulturoresiçjanë:balet,operë,filarmoni,kinema.Njëngaarsyetpërsituatënekëtillëtëkonsumimitkulturorështëpamundësiatëfrekuentohenngjarjetëkëtillanëkomunënetyre(përshembullkoncertfilarmonie),poredhemundësiapërtabërëkëtënënjëkomunëtjetërështëelimituar.NëKomunëneTetovësekzistonnjëinstitucionkulturordhemarrëdhënietkompleksesaipërketdecentralizimit tëkulturësnuke lehtësojnëqasjeneqytetarëvetekinstitucionetnacionalemepërmbajtjekulturorelokale.Këtundoshta duhet të kërkohen arsyet për frekuentimet e ngjarjevenëkomunate tjera,nevojatepërmendurapërndryshueshmëritëofertëskulturorenëkomunë,hapjeepikavetërejakulturoreose restaurim i infrastrukturës ekzistuese kulturore (fizik apoprogramor).

QytetarëteKomunëssëTetovësrelativishtmirëenjohinhistorinëkulturoredheinfrastrukturënkulturorenëkomunë,por

Page 34: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

rrallëefrekuentojnë,apomësaktësishtrrallëshkojnënëngjarjekulturore tëorganizuaranëkëtovende.Ështëerëndësishmetëpërmendet se qytetarët e Komunës së Tetovës më së shumti enjohinQendrënekulturëssipikëkulturorenëkomunë,gjëecila,nganjëraanëepotenconpërgjegjësinëesajnëmënyrënsesieprogramonkulturënnëradhëtesaj,porngaanatjetërtregonseekzistonkoncentrimingjarjevedhetendencëpërinstitucionalizimtëkulturës.QytetarëteKomunëssëTetovësjanëtëinteresuarpërngjarjetnëkomunënetyre,mëshpeshfrekuentojnëevenimenteaty,mirëpojanëtëinteresuaredhepërngjarjetnëkomunatetjeradhedot’ikishinfrekuentuaredhekurdotëishintëkënaqurngaofertakulturorenëkomunënetyre.

Tendencat e këtilla të nevojave kulturore dhe format ekonsumimitkulturor tregojnëseekzistonnevojapërangazhimmë të dukshëm dhe më të madh të Komunës së Tetovës dheveprimtarëvetësajkulturorënëpromoviminepasurisëkulturoretë Komunës së Tetovës, por edhe nevoja për përtëritjen e tyrekulturore dhe pasurimin me përmbajtje të ndryshme. Aspekti rëndësishëm në këtë proces është komunikimi me qytetarëtdhe informimi i vazhdueshëm i tyre për ngjarjet kulturore nëkomunë. Përveç kësaj, për nevojat kulturore të qytetarëve nëKomunëneTetovësekzistonnevojëpërdiversifikimtëngjarjeve,rritjetënumrittëngjarjeve,sidhedeinstitucionalizimtëkulturësjashtëinstitucioneveekzistuesetëkulturës.Edhepseinstitucionetnacionalekulturorejanëpikatërëndësishmekulturoretëjetësnëkomuna,dheinfrastrukturëerëndësishmekulturore,sot,nëbotëkusecilimundtëjetëartistdheçdovendmundtëjetëhapësirëpërekspresionkulturor,diversifikimiivendevetëcilatmundtëshfrytëzohen për ngjarje kulturore dhe posaçërisht fokusi ndajaktiviteteve të skenës joinstitucionale kulturore në Komunën eTetovëssidheshfrytëzimittëhapësirëspublike(shembull:parqe,rrugë,sheshe)dhehapësiratëtjera(shembull:Qendratregtare)sivendetëngjarjevekulturoreështënjëgjëesenciale.

Qytetarëtangazhiminekomunësnëorganiziminejetëskulturore e vlerësojnë si të pamjaftueshëm. Në të njëjtën kohë,ata janë tëpakënaquredhengamasaepjesëmarrjes së tyrenëprocesetnënivellokal,qëkanëtëbëjnëmejetënkulturoresidhengaroliityresiqytetarënëproceseteplanifikimitdhezbatimittë jetës kulturore në Komunën e Tetovës. Ata këto procese ivlerësojnë si komunikim në një drejtim përmes të cilit vetëmtransformoheninformacionetngaanaekomunës,dheqëngaanatjetëribënatatëjenëvëzhguespasivëtëngjarjevenënivellokal.

Page 35: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Nëkëtëkontekst,ekzistonnevojapërpërfshirjemëtëmadhetëkomunësnëkrijimindheorganiziminengjarjevekulturoredhendoshtaedhemarketingpërfaqësimimëtëmadhtëngjarjevetëcilat iorganizon, sidhepërfshirjemëemadheeqytetarëvenëproceset e strukturimit, vendimmarrjes dhe implementimit tëaktivitetevekulturorenënivellokalrespektivishtkrijimipolitikaveparticipuesetëcilateafirmojnëpërfshirjeneqytetarëve.

Porprapëseprapë,qytetarëtpjesërishtmirëepërdorine-komunikimin me komunën dhe i njohin shërbimet të cilat iofron faqjae internetit tëkomunës.Kjogjëshpienëdrejtimtëlehtësimit të komunikimit midis komunës dhe qytetarëve dhekontribuonndajzhvillimittëe-demokracisënëkomunë.

Sa i përket identitetit të ri të komunës, qytetarët eKomunës së Tetovës mendojnë se Komuna e Tetovës duhet tëzhvillohetsinjëQytetuniversitar.Funksionimiidyuniversitetevedheprezencaerreth2000studentëvenëkëtëkomunëështëarsyeemjaftueshmepërkëtëidentitettëkomunës,ndërsakulturanëkëtëaspektmundtabëjëkomunënedhemëatraktivepërjetesë.

Për fund, qytetarët pajtohen se kultura është aspekt irëndësishëmizhvillimitnëkomunë,dhegjenvendinsaipërketrëndësisëmidisllojevetëtjeratëproblemevenëkomunë.

Intervista të orientuara

Intervistë e orientuar është vegël hulumtuese e cilamundëson hulumtim të mendimeve dhe qëndrimeve rrethpyetjeve specifike në vend të diskutimit të hapur. Në këtë rastpyetjetishintëformuluarameqëllimqëtëhulumtohetmendimidheqëndrimetepersonavetëintervistuarsaipërketjetëskulturorenëKomunëneTetovës.Pyetjetnëintervistëuformuluanngaanae ekipit të QAE Multimedia në konsultim me ekipin lokal dhefokusohennëgrupetvijuesetëpyetjeve:

- Pyetje të përgjithshme për Komunën e Tetovës qëkanë tëbëjnëme trendetepërgjithshmetë lëvizjessëpopullatësnëKomunëneTetovës;problemeakutedhemëtëmëdhanëkomunëdhendikimetngabrendadhengajashtë;përparësitëdherrethanatevolitshmenë Komunën e Tetovës; qëndrimet për punën eKëshillit të komunës dhe administratës komunale;qëndrimipërmasëneinformimittëqytetarëvepër

Page 36: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

aktivitetet në komunë, si dhe përfshirja e tyre nëprocesinevendimmarrjesdheprioriteteteKomunëssëTetovëspër4viteteardhshme;

-Pyetjengafushaekulturës,pornëlidhjemeKomunëneTetovës tëcilatkanë tëbëjnëme:qëndriminsa ipërketpotencialit tëkomunëssëTetovëstëtërheqëvëmendjen edhe të qytetarëve tjerë nga komunattjera; qëndrimin ndaj punës së institucioneve ngafushaekulturësnëkomunëneTetovësdheprocesine decentralizimit në kulturë; qëndrimin ndajbashkëpunimittëKomunëssëTetovësmeMinistrinëe kulturës; prioritetet e Komunës së Tetovës nëfushënekulturës;dhevizioniikomunëspër15viteteardhshme;

- Pyetje për marrëdhënien midis sektorit civil dheKomunës së Tetovës të cilat kanë të bëjnë memarrëdhënien e Komunës së Tetovës me sektorincivildheqëndriminndajrolittëformavetëndryshmetë organizimit shoqëror (këshill shtëpiak, individë,OJQ) në proceset e vendimmarrjes në komunën eTetovës;

- Pyetje për statusin e grupeve të ndryshme tëminoriteteve në Komunën e Tetovës të cilat kanëtëbëjnëmepolitikënekomunëstëpraktikuarndajminoriteteve; qëndrimin për marrëdhëniet midisgrupevetëndryshmeetnikenëKomunëneTetovës;qëndriminndajpërkrahjestëcilënesiguronKomunae Tetovës për aktivitete të cilat kanë të bëjnë menevojat e minoriteteve dhe hapa të ardhshëm ndajpërfshirjesmëtëmirëtëminoritetevenëKomunëneTetovës;

-PyetjepërmarrëdhënienmidismedievedheKomunëssëTetovës tëcilatkanëtëbëjnëmeqëndriminpërmarrëdhënienemedievenacionaleelektronikendajngjarjeve në Komunën e Tetovës; marrëdhëniene Komunës së Tetovës me mediet lokale, si dhepasqyrimineKomunëssëTetovësnëmediet;

- Pyetje për marrëdhënien e sektorit afarist meKomunën e Tetovës të cilat kanë të bëjnë merelacionin e komunës së Tetovës me sektorinafarist;përprojektetëcilatkomunaikapunuarnëpartneritetmesektorinafarist,sidhebashkëpunimin

Page 37: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

eKomunëssëTetovësmeorganizatandërkombëtaredhedonatorëtëhuaj.

Përzgjedhja e personave të intervistuar u bë nga anae ekipit lokal të komunës së Tetovës në konsultime me QAEMultimedia,ndërsakontaktimiityreubëngaanaeekipitlokal.TëgjithaintervistatishintëudhëhequrangaanaeQAEMultimediasianëepavarurnëprocesdheatoishintëincizuaradhemëvonëtëtranskriptuara.

Konkluzionet nga intervistat e orientuara, të cilat uzbatuanmepërfaqësuestëKomunëssëTetovës,parasëgjithashme njerëz të cilët sjellin vendime (anëtarë të këshillit që vijnëngaopsionetëndryshmepolitike,udhëheqësisektoritpërpunëpublike),mundtëklasifikohennë6kategori,dheatokonkluzionepërpyetjeqëkanëtëbëjnëme:komunën (në përgjithësi), jetën kulturore në komunë, situatën me minoritetet, sektorin e OJQ-ve, mediet dhe sektorin afarist.

Ngarezultatet,respektivishtngapërgjigjetetëanketuarve,të cilat kanë të bëjnë me zhvillimin e kulturës në Komunëne Tetovës, mund të konkludohet se të gjithë të intervistuaritmendojnësekulturaështësegmenttejetirëndësishëmirregullimitshoqërorlokal.

Gjithashtu,ekzistonvullnetpolitiknga tëgjithapartitëpolitike të cilat janë prezentë në skenën tetovare të investohetnëçdokuptimnëzhvilliminkulturor.Derinëkëtëmomentnukështëbërëasnjëplanpërzhvillimkulturortëkomunës.

Siproblemethemelore,tëgjithëtëanketuaritipërmendën:ndërtimetpalejedheçështjenedeponimit.

Pothuajsetëgjithëtëanketuaritmendojnëseregjenerimiikulturësduhettëfillojëmeregjeneriminehapësirave,resursevenjerëzore,programevedheaktivitetevekulturore.

Saipërketpyetjes:institucionenacionaledhelokalenëkulturë,këtukishimqëndrimetëndryshme,kunjëringaopsionetështëqëatotëcilatekzistojnënëTetovë,duhettëtransferohennëingerencatevetëqeverisjeslokale,ndërsamendimitjetërështëseinstitucionettëcilatjanënënivelnacional,duhettëmbesinnëningerencateMinistrisësëKulturës,porduhettëbëhetndërlidhjemëemadhemeqeverisjenlokale.

Për të zbatuar një ndryshim të këtillë në sektorinkulturor, janëtënevojshmedisaparakushte: legjislativë,resursenjerëzore (profesionalizimi i ekipeve),mjetefinanciare (linja tërejafinanciaredhemënyratëfinancimit).

Page 38: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Sa ipërketvizionitpërkomunëneTetovës, tëgjithë tëintervistuarit dëshirojnë ta shohin Tetovën si qytet universitar,qytetmeresursenatyroretëshfrytëzuara(Kodraediellit),qytetmeinfrastrukturëurbanistiketërregulluarmirë,qytetmesektorafaristtëzhvilluardheqytetmeofertëtëpasurdhetëllojllojshmekulturorepërtëgjithëqytetarët.

Të anketuarit mendojnë se Tetova duhet të bëhet qyteti hapur për të gjithë qytetarët dhe aktivitetet kulturore nëqytetduhettë jenëtëqasshmepërtëgjithë.Përtaarriturkëtë,duhet të krijohen mekanizma adekuate. Sa i përket konceptitmultikulturor të qytetit, mendimet e shumicës (në kuptim tëpërkatësisë etnike) dhe pakicës janë të ndryshme. Shumicamendon se Tetova është qytet i hapur dhe multikulturor, i cilikujdeset për nevojat e minoriteteve të tjera, përderisa nga anatjetër(minoritetet)mendojnëseatajanëtëmargjinalizuardheseambientinëTetovënukështëshumëivolitshëmpërzhvillimtëkonceptitmultikulturorapomodelittëjetesës.Pasuritëkulturorenuk janënëmënyrë tëbarabartë tëdisponueshmepër tëgjithëqytetarëteTetovës.Përtaarriturkëtëgjë,duhettëbëhenpërpjekjeplotësuese.

Njëngakonkluzionetështëedheseduhettërishikohenmundësitëpërzhvillimtëinstitucionevetërejanëfushënekulturës(bibliotekë,qendërrinorekulturoreapoqendërkulturore),dhetëplanifikohetinvestiminëkëtësektor.

Saipërketmedieve,tëgjithëtëanketuaritmendojnëseTetovakamjaftmedielokaletëcilateinformojnëpopullsinëdheseKomunaeTetovësështëepërfaqësuarnëhapësirënmedialelokale.

Saipërketsektoritafarist,tëgjithëtëanketuaritmendojnëse sektori afarist nuk është mjaft i përfshirë në planifikimin ezhvillimit tëqytetit,dhe seduhet tëgjendenmekanizmaqëkysektortëluajëroltërëndësishëmnëzhvilliminekomunës.

Focus grupe

Fokus grupi është vegël hulumtuese me të cilën përmeshulumtimit të perceptimeve, qëndrimeve, besimeve dhemendimeve të një grupi homogjen pjesëmarrësish (maksimumderinë10pjesëmarrës)fitohen tëdhënakualitativeqëkanë tëbëjnëmepyetjetëcaktuara.Nëkëtërast,dygrupepjesëmarrësish

Page 39: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

nëmënyrëtëorientuardiskutoninnëtematvijuese:• Probleme që kanë të bëjnë me kulturën në Komunën e

Tetovës;• Nevojat e institucioneve kulturore, medieve, sektorit civil

dhetërinjvesaipërketkulturësnëKomunëneTetovës;•Identiteti(ivjetërdheiri)iKomunëssëTetovës;• Raporti i qeverisjes lokale ndaj institucioneve kulturore,

medieve, sektorit civil dhe të rinjve në Komunën eTetovës.

PërzgjedhjaefokusgrupitubëngaekipilokalngaKomunaeTetovësnëkonsultimemeQAEMultimedia,ndërsapërmbajtjaefokusgrupeveubëngaanaeekipitlokal.FokusgrupetishintëudhëhequrangaanaeQAEMultimedia,sianëepavarurnëproces,ndërsatënjëjtatishintëincizuaraemëvonëtëtranskriptuara.Simëtëpërshtatshëm,saipërketkontekstitkulturortëKomunëssë Tetovës, u zgjodhën përfaqësues të institucioneve kulturorepublike,operatorëkulturorëdhesektorijoqeveritaricilipunonnë fushën e kulturës në Komunën e Tetovës si pjesë të fokusgrupittëparë,dhenjëgruptërinjshnëfokusgrupinedytë.Gjatëudhëheqjes të fokusgrupeve, tëgjithëpjesëmarrësitnëmënyrëtëbarabartëkishinmundësit’ishprehinqëndrimetevetapërtëgjitha pyetjet, respektivisht temat të cilat ishin të prezantuara.Për secilën temë, respektivisht pyetje me radhitje të ndryshme,të gjithë pjesëmarrësit ishin të përfshirë në mënyrë aktive nëshprehjeneqëndrimevetëtyredhenësjelljenekonkluzionevetëcilatjanëlëndëekësajbroshure.

KonkluzionetngafokusgrupetnëKomunëneTetovës tëcilatumbajtënmedygrupeqëllimore:punëtorëkulturorëdhetërinj,mundtëklasifikohennë4kategori,dheatokonkluzionepërpyetjetqëkanëtëbëjnëme:nevojat,problemet,(ri)definimineidentitetittëqytetitdhemarrëdhënienekomunësmeqytetarët.

NgapërgjigjetepjesëmarrësvenëfokusgrupetmundtëkonkludohetsetëgjithëtëanketuaritmendojnësendarjasipaspërkatësisëetnikenëKomunëneTetovësështëproblemserioz,iciliduhetseriozishttëshqyrtohetdhetëndërmerretqasjeseriozepërzgjidhjenetij.Kyproblemnëmënyrëtëdrejtpërdrejtëkatëbëjëmeofertënkulturoredhenevojëneqytetarëve.Gjithashtumendohetsenjëngaproblemetnëkomunëjanëedhekuadrotearsimuaranëmënyrëtëpamjaftueshmenëfushënemenaxhimitkulturor. Komunës së Tetovës i mungojnë kuadro, të cilatmundtëzbatojnëmodeletëreja,veglapërpunënëkëtë fushë.

Page 40: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

�0

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Gjithashtusinjëngaproblemetkyçeuimponuaedheçështjapërbibliotekënëkomunë.Mospasjaenjëinstitucioniadekuatështëproblemimadh.Rekomandimitëgjithëtëanketuarveështëtëkrijohenkushtepërinstituciontëri(bibliotekë).Problemtejetirëndësishëm është oferta e pamjaftueshme dhe jokualitative nëKomunëneTetovës.Komunaduhettëndërmarrërolshumëmëaktivnëkrijiminejetëskulturoretëqytetarëve.

Saipërketidentitetittëqytetit,shumicaepjesëmarrësvenëfokusgrupemendojnëseTetovaduhettëjetëQytetuniversitarapoQytetStudentoroseQytetiKodrëssëdiellit(qytetmeturizëmsportivtëzhvilluar).

Sa i përket pyetjes për marrëdhëniet e komunës meqytetarët,tëgjithëmendojnësekomunaduhettëjetëshumëmëaktive sa i përket jetës kulturore në komunë. Kultura duhet tëpozicionohetnëkryetëagjendëssëvendimmarrësve,dheasajt’ijepetvendiivërtetë(qendror)nëplanifikiminnëniveltëqytetit.

KonkluzioneNë fund mund të konkludohet se Komuna e Tetovës ka

potencial të hatashëm i cili mund të shfrytëzohet për zhvillim të qytetit. Të gjithë të anketuarit të përfshirë në këtë hulumtim mendojnë se kultura është segment i rëndësishëm i rregullimit shoqëror në Komunën e Tetovës dhe se komponent esencial është regjenerimi social, përmirësimi i kualitetit të jetës së qytetarëve, dhe bile edhe kultura mund të bëhet potencial për zhvillimin ekonomik të komunës në të ardhmëen.

Page 41: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Koncepti i zhvillimit të integruar lokal në rrjedhëne viteve fitoi popullaritet si zgjidhje e një rritjeje sporadikedhe të paplanifikuar dhe zhvillim të qyteteve dhe të rajoneve.Qasja tradicionale sipas sektorëve u bë joefektive për shkak tëkompleksitetit të problemit të zhvillimit, përparimi në rrugëne decentralizimit, palidhshmërinë e kompetencave me ndarjenekonomikedheekologjikedhenëfund,përshkaktëstrukturavedrejtuese në nivele më të larta të cilat ndikojnë në marrjen evendimeve rreth investimeve dhe shpërndarjes së resurseve.Krahaskësaj,qytetetdherajonetprovojnëgjithnjëemëshpeshtëgjejnëmënyradhemjeteqët’ishfrytëzojnëshansetekonomikeqëikrijonglobalizimidhenjëkohësisht,tëmbrohenngandikimetdheefekteteksternenegativeglobale.

Planifikimistrategjiknëkontekstinezhvillimit lokal tëintegruar, integronteoridhepraktikëtëpjesëmarrjes,bisedimedhe marrje vendimesh nga palët e involvuara. Kjo vë theksdhe në qasjen territoriale, ndjenjën e pronësisë së përbashkët,partneritet dhe koordinim horizontal e vertikal. Në një procestipik të planifikimit strategjik, palët e interesuara pyeten dhekërkojnëpërgjigjepërkatërpyetjethemelore:(1)Kujemitani?(2)Kuduamtëjemi?(3)Sidotëarrijmëderiatje?(4)Sidotëdimë që kemi arritur deri atje? Kjo përfshin kuptim të situatësmomentale, supozime për të ardhmen, analizë të opsionevestrategjike,përcaktimineprioritetevedhemarrjenevendimevetë rënda.Funksionikyçdhe fokusi iplanit strategjiknukështëvetë“plani”osemjetetdhehapateprocesit tëplanifikimit,poraiështëkohadhemundësiae tëgjithëpalëve të interesuaraqë

Strategji për zhvillim kulturor

Page 42: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

tëmundensëbashkutaformulojnëvizioninezhvillimitdhetëmobilizojnëtëgjithëresursetpërzbatiminetij,nëpërmjetforcëspolitikedheasajsociale.Procesiikrijimittëplanitstrategjikkrijonnjë platformë e cila i mundëson pushtetit lokal dhe qytetarëvetë punojnë së bashku që t’i përcaktojnë dhe t’i implementojnënëmënyrëmëefikasevleratetyretëpërbashkëta,synimetdheqëllimetstrategjike.Kurështëisuksesshëm,planifikimistrategjikifshinkufijtëndërmjetinstitucionevedhesektorëve,bënintegrimdheiorientonresursetdrejtprioritetevepërzhvillimtëcilatjanëpërcaktuarbashkërisht.

Hyrje

Komuna e Tetovës e ka pranuar konceptin e zhvillimittëintegruardhekavendosurtëpërfshihetnëmënyrëaktivenëprocesin e krijimit të Planit strategjik për zhvillim të kulturës,dhenëkëtëdrejtim ika inkuadruarnëmënyrëaktive tëgjithëfaktorëtrelevantënëkëtëproces:dukefilluarngaelitatpolitiketëcilatsjellinvendimenëniveltëkomunës,operatorëtkulturor,të rinj, artistë si dhe opinionin e gjerë. Si rezultat i procesittrevjeçartëplanifikimitdhetëpërgatitjessëkëtijdokumenti,upërcaktuavizioni,misionidheqëllimetstrategjiketëcilatduhettëjenëboshtisipastëcilitduhettëlëvizëkomunanëpesëviteteardhshmenëfushënekulturës.

Vizioni

KomunaeTetovësështëqytetmemultikulturëtëpasur,natyrë të pastër, universitete me vlerë, qytet me infrastrukturëkulturoretërësishttëzhvilluar,jetëkulturoreintensive,medrejtimestrategjiketëpërcaktuarapërzhvilliminekulturës,partneritetetëzhvilluaradheqytetarëtëinkuadruaretëinformuar.

Misioni

Komuna e Tetovës ka mision që të mundësojë një setshërbimeshpërqytetarëtevet,tësjellëndryshimepozitivesidhetë

Page 43: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

ndikojënëdrejtimtëpërmirësimittëkualitetittëjetës,nëpërmjetpraktikimit të parimeve të inkluzivitetit dhe të dhënies llogari,krijimit tëpartneriteteve të fortadhenëpërmjet shfrytëzimit tëarritjevetërejateknologjike.

Qëllime

Qëllimi strategjik 1: Bashkëpunimi multikulturor nëniveltëKomunëssëTetovësështëpërmirësuar.

Qëllimistrategjik2:InfrastrukturakulturorenëKomunëneTetovësështërinovuardhezhvilluartërësisht.

Qëllimi strategjik 3: Përmirësim i kapaciteteve dheresurseve njerëzore në sferën e kulturës dhe të menaxhimitkulturornëKomunëneTetovës.

Qëllimistrategjik4:FormimiiEtnomuzeutnëTetovë.

Page 44: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së TetovësPlan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Page 45: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

��

Plan stratеgjik për zhvillimin kulturor të Komunës së Tetovës

Pla

ni i

aks

ion

it p

ër

zba

tim

in e

st

rate

gji

së p

ër

kult

urë

Ko

mu

n e

Te

tovë

s(2

01

2-2

01

5)

Page 46: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Qël

limi s

trat

egjik

1:

Bash

këpu

nim

i mul

tikul

turo

r në

nive

l të

Kom

unës

së T

etov

ësës

htë

përm

irës

uar

Përs

hkrim

i i q

ëllim

it st

rate

gjik

Kom

una

e Te

tovë

s në

periu

dhën

201

2-20

15 d

o të

pun

ojë

në a

ktiv

itete

të li

dhur

a m

e pë

rmirë

simin

e b

ashk

ëpun

imit

mul

tikul

turo

r të

bash

kësiv

e në

Tet

ovë,

si dh

e në

për

fshi

rjen

të m

adhe

të o

rgan

izat

ave

joqe

verit

are

në v

endi

met

të ci

lat k

anë

të b

ëjnë

me

jetë

n ku

lturo

re n

ë ko

mun

ë si

dhe

do të

pun

ojë

në k

rijim

in e

mun

dësiv

e pë

r qyt

etar

ët e

kom

unës

Tet

ovës

për

pje

sëm

arrje

aktiv

itete

janë

të li

dhur

a m

e ba

shkë

puni

min

mul

tikul

turo

r.

Bart

ës

Kom

una

e Te

tovë

s

Part

nerë

OJQ

, ins

tituc

ione

nac

iona

le d

he lo

kale

të li

dhur

a m

e ku

lturë

n.

Rezu

ltate

1.1.

Ësh

të zv

ogël

uar n

darja

mbi

baz

a et

nike

1.2.

Ësh

të p

rom

ovua

r tra

dita

e m

ënyr

ës q

ytet

are

të je

tesë

s. 1.

3. Ë

shtë

për

mirë

suar

bas

hkëp

unim

i mid

is ko

mun

ës d

he se

ktor

it qy

teta

r. Ko

rniz

a ko

hore

V

itet 2

012

– 20

15

Burim

e të

fina

ncim

itKo

mun

a e

Teto

vës,

dona

torë

, Min

istria

e K

ultu

rës d

he se

ktor

i i b

izne

sit

Supo

zim

e/pa

raku

shte

Teto

va ë

shtë

qyt

et m

e ka

rakt

er m

ultie

tnik

, në

të ta

shm

ë ek

zist

ojnë

obj

ekte

kul

turo

re të

ci

lat k

anë

nevo

jë të

vih

en m

ë m

irë n

ë pu

në,

d.m

.th. s

hfry

tëzi

mi i

obj

ekte

ve k

ultu

rore

për

ev

enim

ente

të li

dhur

a m

e pë

rmirë

simin

e b

ashk

ëpun

imit

mul

tikul

turo

r.

Page 47: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Nda

sitë

etn

ike

janë

zvo

gëlu

ar

Nën

– re

zulta

ti Ba

rtës

Pa

rtne

Korn

iza

koho

reIn

dika

torë

Fi

llim

i M

barim

i

1.1.

1. F

orm

imi i

një

ekip

i m

ultik

ultu

ror r

inor

Tr

up i

pava

rur

Kom

una,

OJQ

dhe

do

nato

Qer

shor

20

12Te

tor

2012

Rapo

rt i

shkr

uar n

ga fo

rmim

i i

ekip

it m

ultik

ultu

ror r

inor

1.1.

2 O

rgan

izim

i i g

jash

punë

toriv

e në

vit

për

vle

rat

kultu

rore

Kom

una

e Te

tovë

s dhe

Ko

misi

oni p

ër

mar

rëdh

ënie

t m

idis

bash

kësiv

e

OJQ

, don

ator

ë dh

e qy

teta

Maj

2012

Dhj

etor

20

14

Punë

tori

të m

bajtu

ra d

he n

umri

i pj

esëm

arrë

sve

(dok

umen

taci

on i

ngja

rjeve

, list

a e

pjes

ëmar

rësv

e).

Rapo

rte

në m

edie

t pë

r pun

ëtor

itë.

1.1.

3 M

bësh

tetja

e fe

stiv

alev

e lo

kale

ngrih

en n

ga të

gj

ithë

grup

et e

tnik

e që

je

tojn

ë në

Tet

ovë.

OJQ

dhe

Ko

mun

a e

Teto

vës

Kom

una

e Te

tovë

s dh

e do

nato

Korr

ik

2012

Dhj

etor

20

14

Num

ri i n

gjar

jeve

N

umri

i pje

sëm

arrë

sve

Prog

ram

e të

real

izua

ra n

ë fe

stiv

alev

eRa

port

e në

med

iet

për n

gjar

jet

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Ësht

ë pr

omov

uar t

radi

ta e

mën

yrës

qyt

etar

e të

jete

sës

Nën

– re

zulta

ti Ba

rtës

Pa

rtne

Korn

iza

koho

reIn

dika

torë

Fi

llim

i M

barim

i

1.2

.1 O

rgan

izim

i i n

fush

ate

në v

it pë

r tra

ditë

n e

jetë

s qyt

etar

e

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQ d

he d

onat

orë

Korr

ik

2012

Dhj

etor

20

14

Num

ri i l

ajm

ërim

eve

në m

ediu

me

për f

usha

tën

Rapo

rtet

e sh

krua

ra p

ër v

etë

fush

atën

(hul

umtim

i i m

endi

mev

e të

qyt

etar

ëve)

Page 48: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

1.2.

2. O

rgan

izim

i i 1

2 de

bate

ve p

ublik

e në

vit

me

të ri

njtë

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQ d

he d

onat

orë

Gus

ht

2012

Dhj

etor

20

14

Num

ri i p

jesë

mar

rësv

e ak

tivë

even

imen

te

Num

ri i l

ajm

ërim

eve

në m

ediu

me

për f

usha

tën

Kual

iteti

i mbu

limit

në m

ediu

me

1.2.

3 M

bësh

tetje

e fe

stiv

alev

e lo

kale

të ci

lat e

për

puno

jnë

këtë

tem

ë të

ngr

itur n

ga

të g

jithë

gru

pet e

tnik

e të

ci

lët j

etoj

në n

ë Ko

mun

ën e

Te

tovë

s

OJQ

dhe

Ko

mun

a e

Teto

vës

Kom

una

e Te

tovë

s dh

e do

nato

rëKo

rrik

20

12D

hjet

or

2014

Num

ri i p

jesë

mar

rësv

e në

ev

enim

ente

Pr

ogra

me

të re

aliz

uara

fest

ival

eN

umri

i laj

mër

imev

e në

med

ium

e pë

r fes

tival

etKu

alite

ti i m

bulim

it në

med

ium

e

Rez

ulta

ti��

�� �

���

Bash

këpu

nim

i pë

rmir

ësua

r mid

is k

omun

ës d

he se

ktor

it qy

teta

r

Nën

– re

zulta

ti Ba

rtës

Pa

rtne

Korn

iza

koho

reIn

dika

torë

Fi

llim

i M

barim

i 1

.3.1

Org

aniz

imi i

4

foru

mev

e të

sekt

orit

joqe

verit

ar të

lidh

ura

me

kultu

rën

gjat

ë nj

ë vi

ti

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQ d

he d

onat

orë

Qer

shor

20

12D

hjet

or

2014

Num

ri i p

jesë

mar

rësv

e në

ev

enim

ente

N

umri

i laj

mër

imev

e në

med

ium

e

1.3.

2. R

ealiz

imi i

pro

jekt

eve t

ë pa

rtne

ritet

it të

org

aniz

atav

e jo

qeve

ritar

e lo

kale

lëm

in e

ku

lturë

s gja

të n

jë v

iti

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQ d

he d

onat

orë

Qer

shor

20

12D

hjet

or

2014

Mar

rëve

shje

të n

ënsh

krua

ra p

ër

impl

emen

timin

e p

roje

ktev

e të

pa

rtne

ritet

it

1.3.

2. M

jete

të d

efinu

ara

për m

bësh

tetje

n e

OJQ

kom

unës

nga

lëm

i i k

ultu

rës

në n

ivel

vje

tor

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQQ

ersh

or

2012

Dhj

etor

20

13

Shpa

llja

vjet

ore

e ko

nkur

sit n

ë ni

vel

të k

omun

ës

Mar

rëve

shje

të n

ënsh

krua

ra p

ër

mar

rjen

e m

jete

ve m

e or

gani

zata

t qy

teta

re

Page 49: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Qël

limi s

trat

egjik

2:

Infr

astr

ktur

a ku

lturo

re n

ë K

omun

ën e

Tet

ovës

ësh

të ri

novu

ar d

he z

hvill

uar

tërë

sish

t

Përs

hkrim

i i q

ëllim

it st

rate

gjik

Rino

vim

i i in

fras

truk

turë

s kul

turo

re ek

zist

uese

dhe

hap

ja e

hap

ësira

ve të

reja

dhe

pik

a të

ci

lat m

und

të sh

ërbe

jnë

si ve

nde

për o

rgan

izim

in /m

bajtj

en e

eve

nim

ente

ve k

ultu

rore

, si

dhe

prom

ovim

i i m

odel

eve

të re

ja të

inst

ituci

onev

e ku

lturo

re

Bart

ës

Kom

una

e Te

tovë

s

Part

nerë

Sekt

ori q

ytet

ar n

ë ko

mun

ën e

Tet

ovës

, sek

tori

i biz

nesit

, ins

tituc

ione

t nac

iona

le n

ë lë

min

e

kultu

rës d

he M

inist

ria e

Kul

turë

s në

RM.

Rezu

ltate

1.1

Prom

ovim

i m

odel

it të

ri të

inst

ituci

onit

kultu

ror d

he k

rijim

i i n

jë h

apës

ire të

re e

ci

la i

refle

kton

nev

ojat

loka

le të

qyt

etar

ëve

dhe

shfr

ytëz

ohet

për

eve

nim

ente

të n

drys

hme

kultu

rore

. 1.

2. N

dërt

imi i

bib

liote

kës s

i ins

tituc

ion

loka

l në

lëm

in e

kul

turë

s. 1.

3. K

ala

e rin

ovua

r 1.

4. S

hfry

tëzi

mi i

resu

rsev

e na

tyro

re (K

odra

e D

ielli

t) d

he p

oten

cial

eve

kultu

rore

(X

ham

ia e

Lar

me

dhe

Ara

bati

baba

teqe

) në

Kom

unën

e T

etov

ës

Korn

iza

koho

re

Vite

t 201

2 –

2015

Burim

e të

fina

ncim

itBu

xhet

i i k

omun

ës, p

artn

erite

t pub

lik-p

rivat

, don

acio

ne, k

redi

.

Supo

zim

e/pa

raku

shte

Mar

rëdh

ënie

të rr

egul

lta p

ronë

sore

– ju

ridik

e;ba

shkë

puni

m p

oziti

v m

e in

stitu

cion

et n

acio

nale

lëm

in e

kul

turë

s dhe

pus

htet

in

qend

ror;

dona

cion

e dh

e hu

a të

mira

tuar

a ng

a in

stitu

cion

e nd

ërko

mbë

tare

Page 50: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Ësht

ë kr

ijuar

hap

ësir

ë e

re e

cila

i re

flekt

on n

evoj

at lo

kale

të q

ytet

arëv

e dh

e sh

fryt

ëzoh

et p

ër

even

imen

te të

ndr

yshm

e ku

lturo

re

Nën

– re

zulta

ti Ba

rtës

Pa

rtne

Korn

iza

koho

reIn

dika

torë

Fi

llim

i M

barim

i

2.1.

1. D

okum

enta

cion

tekn

ik

i kom

plet

uar

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i pë

r çës

htje

ju

ridik

e dh

e ad

min

istra

tive

Q

ersh

or

201

2Q

ersh

or

201

3Pë

rgat

itja

e do

kum

enta

cion

it te

knik

(lej

e)

2.1.

2 Ës

htë

sigur

uar

kons

truk

sioni

fina

ncia

r

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i pë

r çës

htje

ju

ridik

e dh

e ad

min

istra

tive

Org

aniz

ata

finan

ciar

e nd

ërko

mbë

tare

dhe

do

nato

Jana

r 20

13Ja

nar

2015

Mar

rëve

shje

të n

ënsh

krua

ra p

ër

finan

cim

2.1.

3 Ës

htë

zgje

dhur

re

aliz

uesi

i pro

jekt

it

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i pë

r çës

htje

ju

ridik

e dh

e ad

min

istra

tive

Sekt

ori i

biz

nesit

Sh

kurt

20

15

Dhj

etor

20

15D

okum

enta

cion

tend

eri i

do

kum

entu

ar

Page 51: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Ndë

rtim

i i b

iblio

tekë

s si i

nstit

ucio

n lo

kal n

ë lë

min

e k

ultu

rës

Nën

– re

zulta

ti Ba

rtës

Pa

rtne

Korn

iza

koho

reIn

dika

torë

Fi

llim

i M

barim

i

2.2.

1. D

okum

enta

cion

tekn

ik

i kom

plet

uar

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i pë

r çës

htje

ju

ridik

e dh

e ad

min

istra

tive

Qer

shor

20

12Ja

nar

2013

Dok

umen

timi i

dok

umen

taci

onit

tekn

ik

2.2.

2 Ës

htë

sigur

uar

kons

truk

sioni

fina

ncia

r

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i pë

r çës

htje

ju

ridik

e dh

e ad

min

istra

tive

Org

aniz

ata

finan

ciar

e nd

ërko

mbë

tare

dhe

do

nato

Jana

r 20

13Ja

nar

2014

Nën

shkr

imi i

mar

rëve

shje

ve p

ër

finan

cim

2.2.

3 Ës

htë

zgje

dhur

re

aliz

uesi

i pro

jekt

it

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i pë

r çës

htje

ju

ridik

e dh

e ad

min

istra

tive

Sekt

ori i

biz

nesit

Shku

rt

2014

Q

ersh

or

201

4D

okum

entim

i i d

okum

enta

cion

it pë

r ten

der

2.2.

4 Fi

llim

i i a

ktiv

itete

ve

ndër

timor

e

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i për

ur

bani

zëm

Sekt

ori i

biz

nesit

Korr

ik

201

4D

hjet

or

2015

Nën

shkr

imi i

mar

rëve

shje

ve p

ër

ndër

timin

e o

bjek

tit

Page 52: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Rin

ovim

i i K

alas

ë së

Tet

ovës

Nën

– re

zulta

ti Ba

rtës

Pa

rtne

Korn

iza

koho

reIn

dika

torë

Fi

llim

i M

barim

i

2.3.

1. Ë

shtë

defi

nuar

vël

limi

i pro

jekt

it (n

driç

imi,

stol

a,

sken

a)

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i pë

r çës

htje

ju

ridik

e dh

e ad

min

istra

tive

Qer

shor

2

012

Dhj

etor

20

12Pë

rpun

im i

elab

orat

it

2.2.

2 D

okum

enta

cion

i tek

nik

dhe

zgje

dhja

e re

aliz

uesit

proj

ektit

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i pë

r çës

htje

ju

ridik

e dh

e ad

min

istra

tive

Sekt

ori i

biz

nesit

Qer

shor

2

013

Shta

tor

2013

Dok

umen

taci

on i

kom

plet

uar

2.2.

3

Rin

ovim

i i h

apës

irës

sipas

pro

jekt

it të

cak

tuar

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i për

ur

bani

zëm

Sekt

ori i

biz

nesit

Teto

r 20

13Q

ersh

or

201

4D

okum

entim

i i të

gjit

ha le

jeve

nd

ërtim

ore

Page 53: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Shfr

ytëz

imi i

resu

rsev

e na

tyro

re (K

odra

e D

ielli

t) d

he p

oten

cial

eve

kultu

rore

(X

ham

ia e

Lar

me

dhe

Ara

bati

baba

teqe

) në

Kom

unën

e T

etov

ës

Nën

– re

zulta

ti Ba

rtës

Pa

rtne

Korn

iza

koho

reIn

dika

torë

Fi

llim

i M

barim

i 2.

4.1.

Ësh

të p

ërpu

nuar

pr

ojek

ti pë

r shë

nim

in e

po

tenc

iale

ve n

atyr

ore

e ku

lturo

re

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i pë

r vep

rimta

ri pu

blik

e

Sekt

ori i

biz

nesit

, in

stitu

cion

et e

ku

lturë

s, se

ktor

i qy

teta

r

Qer

shor

2

012

Dhj

etor

20

12Pë

rpun

im i

elab

orat

it

2.4.

2. Ja

në p

ërpu

nuar

m

ater

iale

pro

mov

imi

për

pote

ncia

let n

atyr

ore

e ku

lturo

re n

ë Ko

mun

ën e

Te

tovë

s (afi

she,

bros

hura

, ueb

fa

qe)

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i pë

r vep

rimta

ri pu

blik

e

Sekt

ori i

biz

nesit

, in

stitu

cion

et e

ku

lturë

s, se

ktor

i qy

teta

r

Qer

shor

2

012

Dhj

etor

20

12

Num

ri i a

fishe

ve të

shty

pura

Dist

ribuc

ioni

mat

eria

lit n

ëpër

ko

mun

ëËs

htë

kriju

ar u

eb fa

qja

Num

ri i v

izito

rëve

të u

eb fa

qes

2.4.

3 Ës

htë

kriju

ar q

endë

r tu

ristik

e në

Kom

unën

e

Teto

vës

Kom

una

e Te

tovë

s, Se

ktor

i pë

r vep

rimta

ri pu

blik

e

Sekt

ori i

biz

nesit

, in

stitu

cion

et e

ku

lturë

s, se

ktor

i qy

teta

r

Qer

shor

2

012

Jana

r 20

13Ës

htë

sigur

uar d

okum

enta

cion

i pë

r krij

imin

e q

endr

ës tu

ristik

e

Page 54: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Qël

limi s

trat

egjik

3:

Përm

irës

im i

kap

acite

teve

dhe

resu

rsev

e nj

erëz

ore

në sf

erën

e k

ultu

rës d

he të

m

enax

him

it ku

lturo

r në

Kom

unën

e T

etov

ës

Përs

hkrim

i i q

ëllim

it st

rate

gjik

Një

pje

së e

per

sone

lit të

Kom

unës

së T

etov

ës, p

ërka

tësis

ht n

ga se

ktor

i për

vep

rimta

ri pu

blik

e në

Kom

unën

e T

etov

ës, d

o të

frek

uent

ojnë

disa

traj

nim

e gj

atë

vite

ve 2

012

– 20

14 m

e që

llim

të p

ërm

irëso

hen

kapa

cite

tet e

men

axhu

esve

pjes

ën e

akt

ivite

teve

të li

dhur

a m

e ku

lturë

n.

Bart

ës

Kom

una

e Te

tovë

s

Part

nerë

OJQ

, firm

a k

onsu

ltim

i dhe

inst

ituci

one

kultu

rore

Rezu

ltate

3.1

Kap

acite

te m

ë të

mira

lëm

in e

men

axhi

mit

kultu

ror t

ë ko

mun

ës

3.2.

Për

mirë

sim i

koor

dini

mit

të a

ktiv

itete

ve k

ultu

rore

3.

3. P

ërm

irësim

i ba

shkë

puni

mit

mid

is ko

mun

ës d

he M

inist

risë

së K

ultu

rës

3.4.

Për

mirë

sim i

bash

këpu

nim

it m

idis

sekt

orit

publ

ik d

he at

ij pr

ivat

Korn

iza

koho

re

Vite

t 201

2 –

2015

Bu

rime

të fi

nanc

imit

Don

ator

ë, Ko

mun

a e

Teto

vës,

sekt

ori i

biz

nesit

Supo

zim

e/pa

raku

shte

Puno

njës

it në

sekt

orin

për

vep

rimta

ri pu

blik

e të

Kom

unës

së T

etov

ës, t

ashm

ë ka

në n

johu

ri ba

zë n

ë dr

ejtim

in e

pro

jekt

eve

dhe

të ci

klit

të p

roje

ktit.

Ka

nevo

jë p

ër m

enax

him

shte

së n

ë pj

esën

e d

rejti

mit

me

proj

ekte

të in

stru

men

tit IP

A, s

i dhe

për

men

axhi

min

e fi

nanc

ave

dhe

të re

surs

eve

njer

ëzor

e.

Page 55: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Kap

acite

t më

i mir

ë në

lëm

in e

men

axhi

mit

të k

ultu

rës

Nën

– re

zulta

ti Ba

rtës

Pa

rtne

Korn

iza

koho

reIn

dika

torë

Fi

llim

i M

barim

i

3.1.

1 Tr

ajni

me

të p

unon

jësv

e të

adm

inist

ratë

s për

rmirë

simin

e k

apac

itete

ve

nga

lëm

i i k

ultu

rës n

ëpër

mje

t tr

e tr

ajni

mev

e në

vit

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQQ

ersh

or

201

2D

hjet

or

2015

Num

ri i p

jesë

mar

rësv

e dh

e i

rapo

rtev

e ng

a ek

sper

tët –

lide

r të

punë

toriv

e

3.1.

2 Pu

nësim

i i tr

e pu

nonj

ësve

pro

fesio

nist

ëKo

mun

a e

Teto

vës

Qer

shor

20

12D

hjet

or

2015

Nën

shkr

imi i

kon

trat

ave

për

punë

sim

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Koo

rdin

imi m

ë i m

irë

i akt

ivite

teve

kul

turo

re n

dërm

jet s

ekto

rit p

ublik

, qy

teta

r dhe

atij

pri

vat

Nën

– re

zulta

ti Ba

rtës

Pa

rtne

Korn

iza

koho

reIn

dika

torë

Fi

llim

i M

barim

i 3

.2.1

Fus

hatë

med

iet

loka

le p

ër a

ktiv

itete

t ku

lturo

re n

jë v

jeça

re

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQ d

he se

ktor

i pr

ivat

Qer

shor

2

012

Dhj

etor

20

15N

umri

i rap

orte

ve n

ë m

ediu

me

për

fush

atën

3.2.

2 K

rijim

i i u

eb fa

qes p

ër

info

rmim

in e

qyt

etar

ëve

për

aktiv

itete

t kul

turo

re

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQ d

he se

ktor

i pr

ivat

Q

ersh

or

2012

Dhj

etor

20

15K

rijim

i ue

b fa

qes

Num

ri i v

izito

rëve

të u

eb fa

qes

Page 56: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Përm

irës

im i

bash

këpu

nim

it nd

ërm

jet k

omun

ës d

he M

inis

tris

ë së

Kul

turë

s

Nën

– re

zulta

ti Ba

rtës

Pa

rtne

Korn

iza

koho

reIn

dika

torë

Fi

llim

i M

barim

i

3.3

.1 N

ënsh

krim

i i

mem

oran

dum

it pë

r ba

shkë

puni

m

Kom

una

e Te

tovë

sM

inist

ria e

Ku

lturë

s Q

ersh

or

2012

Dhj

etor

20

15N

ënsh

krim

i i m

emor

andu

mit

për

bash

këpu

nim

3.3.

2 Ta

kim

e ed

he m

bled

hje

për a

ktiv

itete

kul

turo

re tr

e vj

eçar

e

Kom

una

e Te

tovë

sM

inist

ria e

Ku

lturë

sQ

ersh

or

2012

Dhj

etor

20

15

Num

ri i t

akim

eve

dhe

mbl

edhj

eve

të m

bajtu

raPr

oces

verb

ale

nga

taki

met

dhe

m

bled

hjet

e m

bajtu

ra

3.3

.3 M

bësh

tetja

fina

ncia

re

nga

ana

e M

inist

risë

Kultu

rës p

ër k

omun

ën

Kom

una

e Te

tovë

sM

inist

ria e

Ku

lturë

sQ

ersh

or

2012

Dhj

etor

20

15M

arrë

vesh

je të

nën

shkr

uara

për

m

bësh

tetje

fina

ncia

re

Page 57: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Qël

limi s

trat

egjik

4:

Form

imi i

Etn

o m

useu

t në

Teto

vës

Përs

hkrim

i i q

ëllim

it st

rate

gjik

Ky q

ëllim

do

të ja

pë m

undë

si që

Teto

vë të

bëh

et n

jë in

stitu

cion

i ri

kultu

ror i

cili

do ta

re

flekt

ojë

kultu

rën

në ra

jon.

Kjo

do

të th

otë

që të

krij

ohet

Etn

o m

uze,

i cili

do

të k

ontr

ibuo

në p

ërm

irësim

in e

mar

rëdh

ënie

ve n

dëre

tnik

e, në

përm

jet

mbl

edhj

es s

ë fa

ktev

e ku

lturo

re të

ku

ltura

ve të

ndr

yshë

m të

cila

t jet

ojnë

këtë

rajo

n.

Bart

ës

Kom

una

e Te

tovë

s

Part

nerë

Inst

ituci

onet

kul

turo

re, O

JQ

Rezu

ltate

1.1

Ndë

rtim

i i E

tno

muz

eut t

ë ri

1.2.

Akt

ivite

te k

ultu

rore

të rr

itura

nive

l të

Kom

unës

së T

etov

ës 1

.3 R

ritje

e in

tere

sit m

idis

qyte

tarë

ve p

ër fr

ekue

ntim

in e

akt

ivite

teve

kul

turo

re1.

4 Pr

omov

im i

tras

hëgi

misë

kul

turo

re t

ë ko

mun

ës d

he të

rajo

nit

Korn

iza

koho

re

Vite

t 201

2 –

2015

Burim

e të

fina

ncim

itKo

mun

a e

Teto

vës,

dona

torë

dhe

sekt

ori i

biz

nesit

Supo

zim

e/pa

raku

shte

Kom

unën

e T

etov

ës ta

shm

ë ek

zist

ojnë

disa

inst

ituci

one

kultu

rore

të ci

lat o

rgan

izoj

even

imen

te të

ndr

yshm

e ku

lturo

re g

jatë

viti

t, ve

çanë

risht

disa

pre

j tyr

e ja

në sh

enjë

dal

lues

e e

kom

unës

. Meg

jitha

të, a

to n

uk ja

në të

mja

ftues

hme

për p

rom

ovim

in e

të g

jitha

kar

akte

ristik

ave

kultu

rore

të q

ytet

it, p

ër p

ërfs

hirje

të të

gjit

ha b

ashk

ësiv

e et

nike

dhe

bre

ndim

in k

ultu

ror t

ë ko

mun

ës.

Page 58: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Ndë

rtim

i Et

no m

uzeu

t të

ri

Nën

-rez

ulta

tBa

rtës

Part

ner

Kohë

zgja

tjaIn

dika

torë

tFi

llim

iM

barim

i

4.1.

1. P

ërpi

limi i

elab

orat

it

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQ d

he d

onat

orë

Qer

shor

20

12D

hjet

or

2012

Elab

orat

i pë

rpilu

ar

4.1.

2.D

ebat

e pu

blik

e të

or

gani

zuar

a pë

r ndë

rtim

in e

m

uzeu

t

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQ d

he d

onat

orë

Dhj

etor

20

12Q

ersh

or

2013

Num

ri i v

izito

rëve

deba

teN

umri

i rap

orte

ve n

ë m

edie

t pë

r deb

atet

4.1.

3 Sh

pallj

e e

tend

erit

për

ndër

tim

Kom

una

e Te

tovë

sD

onat

orë,

OJQ

Qer

shor

20

13 Q

ersh

or

201

3D

okum

enta

cion

kom

plet

për

te

nder

4.1.

4. F

illim

i i n

dërt

imit

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQ d

he d

onat

orë

Dhj

etor

20

12D

hjet

or

2015

Nën

shkr

imi i

mar

rëve

shje

s për

nd

ërtim

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Akt

ivite

te k

ultu

rore

të rr

itura

nive

l të

Kom

unës

së T

etov

ës

Nën

-rez

ulta

tBa

rtës

Part

ner

Kohë

zgja

tjaIn

dika

torë

tFi

llim

iM

barim

i

4.2.

1. P

rom

ovim

i i E

tno

muz

eut

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQ d

he d

onat

orë

Jana

r 201

3D

hjet

or

2015

Num

ri i s

hpal

ljeve

med

ium

e N

umri

i mat

eria

leve

të sh

typu

ra

për p

rom

ovim

D

istrib

ucio

ni i

mat

eria

leve

për

p

rom

ovim

Page 59: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

4.2.

3. O

rgan

izim

i i

sem

inar

eve

për k

urat

orë

Kom

una

e Te

tovë

sD

onat

orë

Jana

r 20

13D

hjet

or

2015

Num

ri i p

jesë

mar

rësv

e në

se

min

are

Rapo

rte

nga

eksp

ertë

t - li

derë

punë

toriv

e p

ër n

evoj

at d

he d

rejti

met

për

zh

villi

min

e a

rdhs

hëm

të k

ëtij

sekt

ori n

ë m

uze.

4.2.

4. O

rgan

izim

i i ek

spoz

itës

së p

arë

në E

tno

muz

e. Ko

mun

a e

Teto

vës

Don

ator

ëD

hjet

or

2015

Dhj

etor

20

15N

umri

i viz

itorë

ve t

ë eve

nim

entit

N

umri

i shp

allje

ve n

ë m

ediu

me

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Rri

tje e

inte

resi

t mid

is q

ytet

arëv

e pë

r fre

kuen

timin

e a

ktiv

itete

ve k

ultu

rore

Nën

-rez

ulta

tBa

rtës

Part

ner

Kohë

zgja

tjaIn

dika

torë

tFi

llim

iM

barim

i

4.3.

1. D

istrib

ucio

ni i

br

oshu

rave

për

pro

mov

imin

e

Etno

muz

eu

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQJa

nar

2013

Dhj

etor

20

14

Num

ri i b

rosh

urav

e të

sh

typu

raN

umri

i shp

allje

ve n

ë m

ediu

me

4.3.

2. A

ngaz

him

i i

udhë

heqë

sve

(cic

eron

ë)

kultu

rorë

(kur

ator

ë)

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQJa

nar

2013

Dhj

etor

20

14

Nën

shkr

imi i

kon

trat

ave

të p

unës

për

udh

ëheq

ës

(cic

eron

ë) m

e sp

ecifi

kim

det

yrav

e të

pun

ës

Page 60: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

Rez

ulta

ti��

��� �

����

Prom

ovim

i tr

ashë

gim

isë

kultu

rore

kom

unës

Nën

-rez

ulta

tBa

rtës

Part

ner

Kohë

zgja

tjaIn

dika

torë

tFi

llim

iM

barim

i 4

.4.1

. Shp

allje

bilb

orde

mes

azhe

ve p

ër m

bësh

tetje

tras

hëgi

misë

kul

turo

re

dy h

erë

në v

it

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQQ

ersh

or

2013

D

hjet

or

2014

N

umri

i bilb

orde

ve

4.4.

2. S

hpal

lje n

ë br

oshu

ra,

afish

e pë

r vle

rat e

tr

ashë

gim

isë k

ultu

rore

dy

her

ë në

vit

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQJa

nar 2

013

Dhj

etor

20

13

Num

ri i b

rosh

urav

e të

bo

tuar

a

4.4

.3. H

apja

e E

tno

muz

eut

Kom

una

e Te

tovë

sO

JQ d

he d

onat

orë

Dhj

etor

20

15

Dhj

etor

20

15

Num

ri i v

izito

rëve

gja

hapj

es së

muz

eut

Num

ri i s

hpal

ljeve

med

ium

e pë

r kët

ë ev

enim

ent

Page 61: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

51

Komunës së Gostivarit

Page 62: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

52

Plan stratëgjik për zhvillimin kulturor të

Page 63: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

53

Komunës së Gostivarit

Ekipi i cili mori pjesë:

Sektori për veprimtari publike Komuna e Tetovës, Violeta Simjanovska dhe Katerina Mojançevska

Page 64: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

54

Plan stratëgjik për zhvillimin kulturor të

Botues:QendrapërarteekzekutueseMULTIMEDIAQendraafaristetregtare“Mavrovka”LamelaC1/1,1000Shkup,MaqedoniE-mail:info�multimedia�org�mkinfo�multimedia�org�mkUeb:����mutlimedia�org�mk����mutlimedia�org�mkPërbotuesin:VioletaSimjanovska

Lektornëgjuhënmaqedonase:SuzanaStojkovskaPërkthyesdhelektornëgjuhënshqipe:ManoiljBogdanovski

Dizajni:onedegreedesgin,ShkupShtypi:DataPons,ShkupTirazhi:500

ISBN978-608-4652-03-8

Page 65: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

55

Komunës së Gostivarit

Page 66: Strategjia për zhvillimin kulturor të · 2013-03-29 · Tetova përmendet si qendër në vendin e Vakëfittë Mehmet Beut në vitin 1436, ku thuhet se, në Tetovë ka pasur shumë

56

Plan stratëgjik për zhvillimin kulturor të