STI, HIV & AIDS in the Philippines. Easy & Comprehensive (2nd revision)
-
Upload
patrick-daison-albit -
Category
Documents
-
view
297 -
download
150
description
Transcript of STI, HIV & AIDS in the Philippines. Easy & Comprehensive (2nd revision)
*
PATRICK D. ALBIT, BSN, RN GF-ASP-BCC CoordinatorDavao
Maslows Hierarchy of Needs(Pangangailangan ng Tao)
SEXuallyTransmitted Infections
Ano ang STI? Sexually Transmitted Infections
STD VS STISTD May Negatibong pananaw; diskriminasyon Pag-inicip ng isang tao ang salitang disease sa tingin nila ito ay sakit na pang habangbuhay Kadalasan din ang sabi ng iba ito ay palaging my mga Nakikitang SINTOMAS
STI* Hindi masakit pakinggan/
not offensive term Kadalasan sa mga STI, ito ay nagagamot at may lunas. Karamihan sa ibat-ibang klase ng STI ay walang SINTOMAS na nararamdaman. Tulad ng Chlamydia, gonorrhea, herpes, at HPV.
Renamed: WHO,1998
Sexually Transmitted Infections Ito ay mga sakit na komon nakukuha sa pakikipagtalik Daanan / Entrance Parehong nakakaapekto sa babae at lalaki Bacteria, Viruses, Protozoa or Parasites Impeksyon na nakukuha sa pamamagitan ng di ligtas na pakikipagtalik sa taong mayroon nito.
Maaaring ang isang tao ay may STI ngunit itoy hingi nyaalam.
Paano naiilipat ang mga STI?Walang
proteksyon na pakikipagtalik= AVO
* Anal * Vaginal * OralBody
contact (Ari o puwitan) o maling paglilinis ng ari
Kulang
.
IBAT-IBANG URI NG STI SA PILIPINASCommon:
1. 2. 3.
4.5. 6. 7. 8.
9.
GONORRHEA CHLAMYDIA TRICHOMONIASIS CANDIDIASIS BACTERIAL VAGINOSIS HERPES GENITALIS GENITAL WARTS SYPHILIS PUBIC LICE
SYMPTOMATIC SIGNS SYMPTOMS (Nararamdaman) * Lower abdominal pain * Sore throat * Dugo sa ihi * Masakit / pain
(Nakikita)* Sugat; pamamaga * Nana sa puwitan * Nana; pamumula
ASYMPTOMATIC
BABALAANG MGA SUMUSUNOD NA EKSENA NA INYONG MASASAKSIHAN AY PAWANG KATOTOHANAN LAMANG AT MAARING SENSITIBO ITO PARA SA IBA. PATNUBAY SA MGA MANUNUOD AY KAILANGAN. PINAPAYUHAN DIN PO NAMIN ANG LAHAT NA WAG MASYADONG MAGREACT DAHIL ANG MAG REACT, GUILTY! .
Sexually Transmitted InfectionsBacterial Viral Protozoal Fungal Skin Parasites Pubic
Gonorrhea
Genital
herpes
Trichomonas
Candidiasis
Lice
Syphilis
Genital warts
Scabies
ChlamydiaChancroid
Genitalmolluscum HIV Hepatitis B *
passed on by close body contact and do not require actual penetrative intercourse
GONORRHEA
TuloSigns and symptoms in males : * malapot, mabaho, madilaw, at puting nana ang lumalabas sa ari. (80%) * madalas at mahapdi na pag-ihi, lagnat * pangangati ng puwitan o ari * dugo sa ihi
* walang sintomas(10%)
Gonorrhea (Lalaki)
1. GONORRHEA (Babae)Signs and symptoms: * malapot, mabaho, madilaw,
at puting nana ang lumalabas sa ari. (50%)* madalas at mahapdi na pag-ihi, lagnat
* pangangati ng puwitan o ari* dugo sa ihi * sore throat; 75 % walang sintomas
Genital discharges Gonorrhea sa Babae
WANTED: GONORRHEA AKA TULSModus: Masakit at Nana sa pag-ihiTargets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot
CHLAMYDIACHLAMY Signs and symptoms: * malapot at walang kulay na likido sa ari * madalas na pag-iihi, mahapdi, mabaho * walang sintomas sa mga kalalakihan * lagnat, abnormal na pagreregla
Non-Gonococcal Genital DischargesChlamydia trachomatis sa Babae
Chlamydia sa Lalaki
WANTED: CHLAMYDIA AKA CHLAMYModus: Masakit pag-ihi, mahapdiTargets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot
TRICHOMONIASIS TRICH Signs and symptoms: * sa babae. vaginal discharge (50%), madilaw, maberde, mabula at mabaho ang lumalabas sa ari * madalas at mahapdi na pag-ihi * matinding pangangati ng ari * walang sintomas (10-50%)
Trichomoniasis
Trichomonas vaginalis
Strawberry like appearance of cervix (puerta)
WANTED: TRICHOMONAS AKA TRICHModus: Masakit na pag-ihi, NanaTargets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot
Bacterial Vaginosis (BV) maaaring walang sintomas mabaho (fishy), manipis at maputi hindi masakit pero ito ay hindi isang STI by CDC
WANTED: BACTERIAL VAGINOSIS AKA BV
Modus: Mabaho sa pang-amoy (Fishy) Targets: Babae Piyansa: Nagagamot
CANDIDIASISCANDY Signs and symptoms: * Nana- malapot at makapal * makati * mahapdi at madalas na pag-ihi * dyspareunia
(masakit ang ari habang nakikipagtali)
Candidal Vaginitis
WANTED: CANDIDIASIS AKA CANDYModus: Thrush, masakit sa pag-ihi at habang nakikipagtalikTargets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot
GENITAL ULCERATIVE DISEASES/MAY MGA SUGAT
SYPHILISUNANG YUGTO - nakukuha sa paghalik at pakikipagtalik
Signs: Chancre o singaw sa bibig o ari na hindi makati at masakit. Nakakahawa ito kahit walang sintomas.
Unang Yugto ng Syphilis
SyphilisUNANG YUGTO
Chancre-
indurated border with clean base
Syphilis in female
Hindi Masakit
PANGALAWANG YUGTO *multi system involvement
*6 weeks to 6 months after the chancre- pantal-pantal sa buong katawang na parang tigdas na matigas at kumakalat maging sa palad at talampakan, sugat sa bibig, pamamaga ng lalamunan, pang hihina, lagnat, patse-patseng pagkakalbo. Signs: skin rash - condyloma lata
SyphilisPangalawang Yugto
SyphilisPANGALAWANG YUGTO
SyphilisPANGALAWANG YUGTO
Latent StageLatent syphilis pagkawala ng mga sintomas ngunit ang bakterya ay patuloy sa pagdami at pagkalat patungo sa ikatlong yugto. Sa panahong ito malakas makahawa ang syphilis, subalit ito ay maaring magamot kung maagapan sa yugtong ito.
IKATLONG YUGTO 5 - 20 years after the initial infectiononly Treponemal tests Pwedeng makadulot ng pirmanenteng pagkapinsala sa puso at pag-iisip
SyphilisTertiary
Gumma
WANTED:SYPHILIS AKA BLACK LIONModus: Singaw na hindi masakit; warty rashes Targets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot
Phthiriasis
Phthirus pubis Crab Louse
Phthiriasis
WANTED:PHTHIRIASIS AKA ITCHYCRABModus: ITCH Targets: Babae at Lalaki
Piyansa: Nagagamot
GENITAL HERPES
Signs and symptoms:
Lagnat,Kumpol-kumpol na paltos (parang chicken pox), Sa Babae: pangangati at pananakit ng paltos sa loob at labas ng ari. Mahapdi sa pag-ihi,
Masakit ang ari kung nakikipagtalik,mga sugat, pananakit ng puson, binti at hita.
GENITAL ULCERATIVE DISEASES
Herpes Genitalis
Masakit
Herpes
Healing20 days
Stages of Herpes simplex infection
WANTED:HERPES GENITALIS AKA HERPModus: kumpol-kumpol at masakit na paltosTargets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot
Human Papilloma Virus (HPV) GENITAL WARTSSintomas: -Pangangati kung saan may kulugo na matatagpuan sa loob at labas ng ari -Maliliit na butlig sa simula, lumalaki na parang cauliflower habang tumatagal.
Komplikasyon: Kanser sa puwit at puerta.
Tandaan! Naisasalin sa sanggol. Kahit na ipagamot ito ay nakakahawa parin, ginagamot lamang ang kulugo pero hindi ang virus na sanhi nito
Genital Wart
Genital Wart
WANTED:GENITAL WARTS AKA GENWA / HPV
Modus: Kalugo Targets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot
HEPATITISHepa A: pagkahilo, pagtatae, pagduduwal, paninilaw at sobrang pagod Hepa B: matamlay, nasusuka, kumikirot na tiyan, sakit sa kasukasuan, tsa-ang ihi at paninilaw Hepa C: lagnat, sobrang pagod, pagkahilo, pagsusuka, maitim na ihi, pagtatae, paninilaw, masakit na sikmura, walang gana kumain at pagayaw sa sigarilyo,
Hepatitis A Dumi ng tao / tae Maruruming pagkain
Hepatitis B Dugo Tamod / sex
Hepatitis C Blood to blood products Possible with Sex
Maruruming inuminRaw foods
HimaGatas ng ina
Infected needles
Sobrang pag-inom ng alak Laway
Mother-to-childInfected needles Magkatulad ng Hepatitis E Magkatulad ng Hepatitis D
WANTED:HEPATITIS AKA HEPModus: Paninilaw; Target ang Atay Targets: Babae at Lalaki
Piyansa: Depende (Acute at Chronic)
THE COMPLICATIONSCervical Cancer Sterility Abortion Stillbirths Death
Complications
Epididymo-orchitis Epididymitis Orchitis Prostatitis Seminal vesiculitis
Gonoccocal / Chlamydial
INFERTILITY
Ophthalmia NeonatorumSwelling
RednessPurulent eye discharge
One or both eyesWithin first 21 days of birthCorneal scarring PAGKABULAG
Eye Infection in Adults
Gonococcal and Chlamydial OphthalmiaRefer for Ophthalmologic evaluation
TEKA MUNATanong: Anong unang pumapasok sa isipan nyo kapag naririnig nyo ang salitang HIV?
AIDS Society of the Philippines ASP / RHWC
Unsa inyong nahibaw-an mahitungod sa sakit na HIV ug AIDS?
Unsa ang mga pamaagi nga inyong nahibaw-an sa pagtakod niining sakita? Unsa ang mga dapat natong pagabuhaton para malikay kita sa sakit na HIV ug AIDS? Kung adunay nahibaw-an ninyo nga nagpositibo sa sakit na HIV dri sa inyong lugar o barangay, unsa man ang inyong buhaton?
ANG
H. I. V.Human Immunodeficiency VirusAIDS Society of the Philippines ASP/RHWC
ANG SITWASYON
TABLE 1. QUICK FACTSDEMOGRAPHIC DATA
1993March 31 2011 140
March 31 June 30 2011 13
Cumulative 1993June 30 2011 153
Total cases AIDS Cases Males Females Youth 15-24 yrs. old Children Voluntary Counseling and Testing (VCT) >ARV Treatment >Hospital-based psychosocial care >Diagnosis and treatment of opportunistic infection RHWC-CHO >HCT >Diagnosis and Treatment of STI >Outreach Activities to MARPS ( most at risk population) >Prevention education and trainings/Orientations >IHBSS (Surveillance) >Collaboration, Networking and Linkages with GOs/NGOs >Referral ALAGAD-Mindanao >Voluntary Counseling (pre-post test and follow-up) >Home-based care >Referral >Education and training
PALAGING ISIPINWALANG DISKRIMINASYON
Para walang nasasaktanI-RESPETO ANG BAWAT ISA IBIGAY ANG TAMANG EDUKASYON At MAGTULUNGAN PO TAYO
Para tayong lahat ay.. MASAYA..
MARAMING SALAMAT PO . . .
(^^,) MABUHAY!
P A T R I C K D. A L B I T, R N