Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

16

description

przewodnik edukacyjny po wystawie

Transcript of Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Page 1: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny
Page 2: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

Im bardziej zaawansowana staje się nauka, tym bliższa jest sztuce; Im bardziej zaawansowana jest sztuka, tym bliżej jej do nauki. Buckminster Fuller, 1939

Co może zmienić naszą percepcję przestrzeni?Odkrycie, że Ziemia nie jest centrum Wszechświata... Lądowanie na Księżycu... Sur-fowanie po Internecie... Dwa ostatnie elementy szczególnie wpłynęły na współcze-sną koncepcję przestrzeni podczas ubiegłego półwiecza. W czasie, gdy cały świat przyglądał się pierwszym krokom człowieka na Księżycu, przy dźwięku Space Oddity Davida Bowie w tle, zaledwie kilka osób zarejestrowało równie rewolucyjny mo-ment: narodziny Internetu. W tym samym, 1969 roku, wydana została książka jednego z najbardziej postę-powych wizjonerów XX wieku, Richarda Buckminster Fullera, zatytułowana Statek kosmiczny Ziemia. Przez wielu uważany za Leonarda da Vinci naszych czasów, ten amerykański architekt, wynalazca, ekolog i filantrop, starał się obudzić w ludziach świadomość kruchości naszej planety i jej ograniczonych zasobów. Rozwinięta przez niego koncepcja Statku kosmicznego Ziemia, podejmowana także przez in-nych naukowców, odbija się dziś szczególnie alarmującym echem, przypominając nam o tym, że wszyscy jesteśmy od siebie zależni i wzajemnie połączeni. Punktem wyjścia wystawy w toruńskim CSW jest fullerowska idea statku kosmiczne-go Ziemia (do którego nie ma instrukcji obsługi), mająca podkreślić wizje artystów inspirowanych holistycznymi i ekologicznie świadomymi postawami, skoncentro-wanymi na refleksji wokół człowieka i jego planety Jak sztuka może wpłynąć na technologię? - rozmyślał teoretyk sztuki i badacz no-wych mediów Matko Mestrovic, i to pytanie, postawione odwrotnie niż zwyczajowa refleksja nad tym, jak zaawansowane technologie oddziaływują na sztukę, wskazuje perspektywę kluczową dla wystawy, obejmującą zarówno doświadczenia związane z „nowymi trendami” i wczesną sztuką komputerową (information art), ze szczegól-nym uwzględnieniem Europy Wschodniej, jak i najbardziej interesujące i futury-styczne badania współczesnych artystów młodego pokolenia.Wystawa kładzie nacisk na twórców i zjawiska artystyczne, które odegrały pionier-ską rolę w tak zwanej „sztuce mediów”, rozpoczynając od konstruktywistycznych i pozytywistycznych stanowisk wobec postępu technologicznego i naukowego lat 50. i 60., poprzez tendencje, które zakładały walkę o przemianę świata przez synte-zę sztuk, aż do aktualnych badań artystycznych, łączących sztukę z najbardziej za-awansowanymi dziedzinami współczesnej nauki i technologii (takich jak na przykład bio- czy nanotechnologia). Wśród wszystkich pionierów, którzy pojawiają się na wystawie, szczególny nacisk położony jest na twórców z Europy Wschodniej, których dorobek, niezwykle istot-ny i innowacyjny, jest jednak mniej widoczny w skali międzynarodowej. Począwszy od pewnych historycznych przykładów postaw twórczych (Vladimir Bonačić, Alek-sandar Srnec, a także im współcześni, międzynarodowi artyści), wystawa skupia się głównie na aktualnych praktykach i perspektywach, które sztuka wraz z na-uką otworzą w przyszłości. Projekt STATEK KOSMICZNY ZIEMIA ma zbadać, jak badacze percepcji kolorów, światła i ruchu ewoluowali oraz jak młode pokolenia odnoszą się do utopijnych wizji lat 60., a także jak poprzez ścisłą współpracę między artystami i naukowcami wypracowywane są nowe paradygmaty.

Page 3: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

3BUCKMINSTER FULLER (1895-1983)

Był konstruktorem, architektem, inżynierem, wynalazcą i filozofem humanistą, przedstawicielem szeroko pojętego konstruktywizmu, pionierem architektury hi-tech, guru postępu technicznego. Zaliczany jest do pierwszych myślicieli-futurystów w skali globalnej. To właśnie BUCKMINSTER FULLER zaproponował, by o naszej kuli ziemskiej myśleć jako o STATKu KOSMICZNYM ZIEMIA – SpACEShIp EArTh, do którego ludzkość nie otrzymała instrukcji obsługi. Popularyzował tę ideę, ponieważ zależało mu na stabilności i harmonii życia człowieka w ramach istniejącego systemu społeczno-gospodarczego. Był optymistycznie nastawiony do przyszłości ludzkości, jednak analizując zasoby Ziemi, doszedł do wniosku, że ich dalsza eksploatacja grozi globalnym kryzysem. Twierdził, że społeczeństwo musi funkcjonować głównie w oparciu o odnawialne źródła energii, takie jak wiatr i ciepło Słońca.Buckminster Fuller był także jednym z pierwszych działaczy na rzecz ochrony środo-wiska. Promował zasadę: „więcej za mniej”. W myśl tego hasła opracowywał skutecz-ne, zaawansowane technologie ekologiczne.Był niezwykle twórczym autorem wynalazków, które nazywał artefaktami, nama-calnymi prototypami, modelami, wzorami albo zasadami. Wsławił się skonstru-owaniem kopuły geodezyjnej – budynku, którego półsferyczny szkielet wypełniony elementami w kształcie wielokątów okazał się zaskakująco wytrzymały i stabilny, a także tani i prosty w budowie. Wynalazł tensegrity – system konstrukcyjny, w któ-rym następuje wzajemna stabilizacja elementów rozciąganych i ściskanych. Skonstruował Dymaxion hause, Lightful hause i Dymaxion car – trójkołowy, aerody-namiczny samochód, Dymaxion world map – mapę świata jako rozwinięty dwudzie-stościan, a także Geodesic dome i wiele innych wynalazków.Swoją filozofię Fuller zamyka w czterech wymiarach (4D) – jak sam to określił – myśli nie tylko w 3 wymiarach przestrzeni, ale także w czasie.Miał ogromny wpływ na myślenie projektantów, architektów, naukowców i artystów, działających na rzecz stworzenia warunków zrównoważonego rozwoju ludzkości na planecie Ziemia. Fuller dokonał wielu interesujących transgresji, dzięki czemu jego praktyka naukowa nabrała nowych, oryginalnych cech. Sam Fuller określał ją mia-nem synergetyki (synergetics) – metaforycznego języka przekazywania wspólnych doświadczeń na różnych płaszczyznach i w wielu dyscyplinach nauki i filozofii.Z racji zasięgu i kompleksowości jego pomysłów, nazwany został mianem artysty synergetycznego (SYNErgETIC ArTIST).Druga połowa XX wieku przyniosła wiele przykładów wzajemnych inspiracji nauki oraz sztuki. Nowe technologie umożliwiły powstanie wielu nowych „narzędzi” spoza tradycyjnie rozumianego warsztatu artysty. To sprawiło, iż pole poszukiwań arty-stycznych bardzo się pogłębiło. Rozwinęła się także sfera interpretacyjna sztuki na poziomie lingwistycznym oraz filozoficznym. Jest to efekt postępującego przenika-nia się dyscyplin w ramach słynnego zjawiska „synergizmu”.Wystawa „SpACEShIp EArTh” jest propozycją spotkania wielu twórców. Pokazuje nowe i odmienne interpretacje przedstawionych problemów oraz przybliża myśle-nie o sztuce w perspektywie wynalazków, wskazując na przenikanie się praktyk arty-stycznych i naukowych.

Bucky/Fly's Eye/Dymaxion Car, 1980. Zdjęcie © Roger White Stoller, Źródło: http://blogs.nationalgeographic.com

Page 4: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

4

Wybitny malarz, designer, fotograf, autor filmów animowanych i eksperymental-nych. Opowiadał się za syntezą wszystkich dziedzin wizualnych.Zajmował się łączeniem różnych form sztuki i techniki. Jego obiekty-rzeźby były pierwszymi, które nazwano „luminokinetycznymi”. W twórczości Srneca rolę sym-boli odgrywają takie zjawiska jak ruch, światło, kolor, przestrzeń, a także czas, prze-mijanie, trwanie. Dorobek tego artysty jest wyjątkowym zjawiskiem w dziejach abs-trakcji geometrycznej.

ALEKSANDAR SRNEC(1924-2008)

E. Neto tworzy abstrakcyjne instalacje, które często wypełniają całą przestrzeń wystawy – pastelowe baldachimy z fantazyjnych form, zwisające z sufitu, labiryn-ty, przestrzenie przypominające powiększone komórki i formy organiczne. Poru-szając się między tymi niezwykłymi kształtami, zwiedzający doświadcza ich za po-średnictwem różnych zmysłów – poprzez wzrok, dotyk, czasami nawet węch. Sam artysta opisuje swoją twórczość jako „badanie krajobrazu ciała od wewnątrz”. Po-sługuje się miękkimi elastycznymi, ażurowymi materiałami, takimi jak nylon lub bawełna. Jego sztuka określana jest mianem „architektury organicznej” – świat mikrokomórki i niewidzialnych struktur ciała artysta przekształca w makroskale. W pracy Medita-tion on Color Vibration – Matter Color linie sznurka, trójkąty siatki łączone krawę-dziami generują ciągłość powierzchni. Każda struktura to początek kolejnej.

ERNESTO NETO

Luminoplastics, 1967

Meditation on Color Vibration – Matter Color, 2007

Page 5: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

5

Rzeźbiarka, autorka instalacji i animacji wideo z interaktywną ścieżką dźwiękową. Posługuje się językiem niefiguratywnym i nienarracyjnym; w filmach animowanych tworzy komputerową abstrakcję lub wręcz „ekstrakcję”, czyli maksymalne zbliżenie obrazu.Widać to w Score, animacji opartej na maksymalnym zbliżeniu obrazu przedstawia-jącego najdalsze widoczne miejsce w przestrzeni kosmicznej, uchwyconego przez teleskop Hubble’a. Przez powiększenie obrazu, artystka próbowała wydobyć wię-cej informacji z czegoś, co można traktować jako obraz ostatecznej granicy naszej wiedzy o wszechświecie.Tworzyła również prace pod wpływem hipnozy – stanu psychicznego na granicy snu i czuwania.

KATARINA LÖFSTRÖM

O’Leary i Casey Alt definiują Future Times jako „rzeźbę danych”. Każda płyta re-prezentuje jeden rok (od 1908 do 2008), w której jest 100 otworów. Każdy otwór odpowiada stu najczęściej używanym zwrotom lub rzeczownikom w danym roku. Średnica otworu określa częstotliwość używanego słowa. Christopher O’Leary jest artystą działającym w różnych mediach, w tym wideo, fotografii, performance. Ważne dla niego są dźwięk i światło. By wzmocnić performatywny charakter swojej twórczości, wykorzystuje specjalne systemy oświetlenia w połączeniu z techni-ką. Kluczowym dla niego zagadnieniem jest eksperymentowanie z technologią – stosuje efekty interaktywne i tworzy wizualizacje procesów algorytmicznych. Interesują go futurystyczne wizje przyszłości.

CHRISTOPHER O’LEARY & CASEY ALT

Score, 2004

Future Times, 2008

Page 6: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

6

Simon Thorogood to artysta i projektant mody, który traktuje ją jako nowy sposób komunikowania się z widzem. Tworzy interaktywne kolekcje; ich odbiorca może mieć wpływ na przebieg i wynik produktu, przekształcając go według własnego uznania. Moda traktowana jest przez niego jako doświadczenie i wydarzenie, a ko-lekcje i eksponaty definiuje w kategoriach „inżynierii odzieży”, umieszczając modę na granicy architektury, muzyki i techniki. Tworzone przez niego formy odzieży są proste i futurystyczne.SoundWear – stworzone przez Simona Thorogooda i Stephena Wolffa to wirtual-ne narzędzie do projektowania odzieży poprzez muzykę. Zamierzeniem autorów było rozwinięcie takiego podejścia lub całego systemu, które uzupełniałoby i uno-wocześniało tradycyjne i konwencjonalne procesy projektowania mody.

SIMON THOROGOOD & STEPHEN WOLFF

Naukowiec szczególnie zainteresowany zjawiskiem percepcji, cybernetyką i elektro-niką. Prowadził badania na temat światła, którego używał do tworzenia komputero-wych symulacji. Stworzył pionierskie, interaktywne instalacje cyfrowe. Jest znany ze sztuki luminokinetycznej – jego „dynamiczne obiekty” powstają na podstawie obli-czeń i kalkulacji matematycznych. Generuje zjawiska wizualne za pomocą progra-mów komputerowych. Uzyskane dzięki temu obrazy o „maksymalnej oryginalności” mają niezaprzeczalne walory estetyczne.

VLADIMIR BONAČIĆ(1938-1999)

SoundWear / Eric Satie, Vexation, 2007

gF. E(16,4) -NS C M, 1969-1971

Page 7: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

7

Konstruuje formy architektoniczne w przestrzeniach wystawienniczych, używając modułów z nietrwałych materiałów, takich jak np. kartony, styropian, sklejka, dla-tego wydają się one łatwe do zdemontowania, niestabilne. Putrih misternie układa małe obiekty w monumentalne konstrukcje. Tworzy również „erodowane” instalacje rzeźbiarskie, do których widz może wejść.

TOBIAS PUTRIH

MARTIN RILLE

Artysta i projektant poszukujący nowych rozwiązań w modzie. Jego myślenie oscylu-je pomiędzy biegunami wzornictwa, technologii i nauki. Zmysł dotyku jest dla niego najważniejszy. Zwraca uwagę na to, że jest on pierwszym zmysłem, z którym przy-chodzimy na świat, dlatego tworzy ubrania z ultracienkich blach, nazywane „drugą skórą”. Jest to odzież „wielofunkcyjna”, „odczuwająca” i reagująca na dotyk, pełniąca jednocześnie funkcję nośników medialnych i nośników pamięci. Zakodowane są w nich słowa i dźwięki. Zrobione z taśm audio (nagranych, zużytych taśm magneto-fonowych), całkowicie ekologiczne kombinezony uświadamiają niecierpiące zwłoki współczesne problemy ekologiczne.

Był rzeźbiarzem i jednocześnie urbanistą i architek-tem eksperymentalnym. W swoich działaniach po-szukiwał rozwiązań z zakresu optyki, kinetyki, mate-matyki i geometrii. Zainteresowania P. Kowalskiego koncentrowały się wokół płynnej granicy pomiędzy nauką i sztuką – jak twierdził, obie służą do interpre-towania rzeczywistości; w materialnym i fizycznym świecie nie dadzą się rozdzielić, ponieważ nic nie istnieje do końca samodzielnie. Sztuka jest rodzajem wyzwania, które prowokuje do przekraczania granic technologicznych. Bardzo ważny, jednak niedocenio-ny polski artysta.

PIOTR KOWALSKI(1927-2004)

Science vs. Fiction(I-XI), 2002-2003

Mesures à prendre, 1969

Coded Sensation, 2008

Page 8: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

8

W jej pracach ujawnia się fascynacja prawami i zasadami fizyki, matematyki, tech-nologii, przemysłu, a także światem maszyn i silników. Jest znana z tworzenia in-stalacji, które dostarczają widzowi nieprzyjemnych, żenujących, fizycznych doznań.Integralnym elementem jej prac jest również nieprzyjemny zapach, dźwięk. Każda jej praca to swoiste „laboratorium”. Doświadcza się w nich przemocy zjawisk natu-ralnych, takich jak magnetyzm, bardzo niska lub bardzo wysoka temperatura. Widz w reakcji z takimi bodźcami nie może pozostać obojętny. Praca pt. Electron zabiera nas także daleko w głąb, do żelaznego jądra Ziemi oraz w odległą przeszłość czasów antycznych, kiedy to narodziło się greckie słowo elektron oznaczające bursztyn.

MICOL ASSAËL

Polska artystka zajmująca się rzeźbą, instalacją, fotografią i filmem. Specjalizuje się w nadawaniu obiektom nowego znaczenia i wyglądu. Zwykłe, zniszczone przed-mioty, które znajduje na ulicy, poddaje obróbce, sprawiając, że stają się wyjątkowe, wydają się kosztowne i wyrafinowane, bliskie doskonałości. Bada związek pomiędzy rzeczywistością a iluzją. Jej instalacje są bardzo proste, ale wieloznaczne. Lucy to duży kawałek kostki węglowej wyciętej na kształt diamentu, oszlifowany w klasycz-nym, fasetowym stylu. W tej pracy artystka podejmuje grę z pojęciami skali i waż-ności.

ALICJA KWADE

Electron, 2007

Lucy, 2004-2006

Page 9: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

9

Łączy w swoich pracach media, sztukę (bio/nano) oraz naukę, tworząc tzw. „Trzecią kulturę”. Szczególne znaczenie ma dla niej nauka NANO: nanoskala obrazu i dźwię-ku, nanofotonika koloru, którą interpretuje w swoich interaktywnych instalacjach graficznych i wideo. Jej multimedialne, konceptualne prace zmuszają do refleksji nad postrzeganiem naszego ciała i nas samych. Artystka bada wpływ technologii teleinformatycznych na nasze zachowania. Posługuje się metaforami i kodami. Inspirują ją właściwości genów, cząstki, fale, wszelka transformacja i metamorfoza zjawisk. W projekcie ZeroWave zwiedzający manipuluje obrazami nanocząsteczek za pomocą własnego cienia.

VICTORIA VESNA

Jeden z najważniejszych artystów sztuki kinetycznej, luminokinetycznej i „roto- optycznej”. Eksperymentował z nowymi strukturami przestrzeni oraz z prze-strzennymi iluzjami. Wpływa na odczucia widza poprzez tworzenie pięknych, „sy-nestetycznych miejsc” – pól interakcji różnych narządów zmysłów. Widz jest dla niego zawsze aktywnym uczestnikiem wystawy. Wykorzystuje w pracach narzę-dzia elektromechaniczne, magnetyczne, przemysłowe, neony i lasery. W pracy Spazio Curvo ( z cyklu Zakrzywione przestrzenie) Colombo pokazuje, że deformu-jąc formy wywołuje tym samym stan niepewności.

GIANNI COLOMBO(1937-1993)

Zero@wavefunction, 2002 Victoria Vesna we współpracy z pionierem nanonauki Jamesem Gimzewskim

Spazio curvo (curved space), 1990

Page 10: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

10

Niemiecki artysta znany z konstruowania przedziwnych wynalazków mechanicz-nych. Jest uważnym obserwatorem codzienności. Przedmioty, które dobrze znamy, zestawia w różne układy, przez co nabierają one innego znaczenia. Wynajduje nowe mechanizmy, łącząc ze sobą obiekty z życia codziennego. Jego prace pełne są iro-nicznego humoru. W pracy pt. Small Moon powstały na ścianie krąg światła nawią-zuje do świata przyrody, ściślej naszej planety, która jest przedmiotem nieustannych badań naukowych.

JOHANNES VOGL

Dla Bartoliniego krajobraz jest stanem, refleksją nad względnością tego, co jest sta-łe, stabilne lub niezmienne. Zmieniając współrzędne, kąty nachylenia, manipuluje tym samym optyką przestrzeni. Chce wywołać i zmienić u widza odczucia fizyczne w psychiczne, wprawić go w stan medytacji. Pobudza wyobraźnię widza, a nie tylko jego zdolność postrzegania otoczenia; prowokuje zmysły, wykorzystując w pracach zapachy i dźwięki. Chce wywołać stan medytacji. Posługuje się prostymi materiałami np. wodą, ziemią, które mają symbolizować zmiany zachodzące we wszechświecie, wieczną dynamikę życia.

MASSIMO BARTOLINI

Kleiner Mond (Small Moon), 2006

untitled (Eucalipto), 2005

Page 11: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

11

Acconci Studio to kolektyw artystyczno-architektoniczny, założony przez Vito Acconci, jednego z pionierów sztuki performance, instalacji i sztuki wideo. Acconci Studio zajmuje się architekturą publicznych przestrzeni: ulic, placów, parków, ogro-dów, nadając im charakter form płynnych, niegeometrycznych, „rozlewających się” na otaczający je krajobraz. Zarówno w projektach architektonicznych, jak i w desi-gnie oraz modzie, bazują na wielofunkcyjności i projektowaniu totalnym, obejmują-cym wszystkie elementy otoczenia. Zaprojektowali już m.in. sztuczną wyspę w Graz, „miękki” sklep z ubraniami w Tokio oraz stację metra w Coney Island, która przypo-mina wznoszącą się falę morską.

ACCONCI STUDIO

Jakub Nepraš to artysta, który posługuje się różnymi mediami, aby połączyć ele-menty ruchu, obrazu, koloru, dźwięku, rytmu, skali, itp. W jego filmach każdy z tych elementów rejestrowany jest na nośnikach jako osobny składnik i nakładany w po-szczególnych sekwencjach wzdłuż różnych osi. Artysta uzyskuje w ten sposób efekt płynnego obrazu. Inspirują go procesy tworzenia i niszczenia materii w przyrodzie.Eksperymentuje z syntetycznymi, plastycznymi materiałami (np. malowane pleksi), tworząc wideorzeźby-reliefy, wideorzeźby kinetyczne i wideomalarstwo.

JAKUB NEPRAŠ

umrufulla, 2005

Babylon plant, 2006

Page 12: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

12

Rzeźbiarz, autor instalacji i fotograf. Eliasson znany jest z poruszających, wyjątkowo spektakularnych, a przy tym medytacyjnych prac, w których niematerialne wraże-nia, takie jak temperatura, zapach, smak, powietrze czy fale magnetyczne prze-kształcone zostają w rzeźby i environmenty. Jego twórczość koncentruje się rów-nież na zagadnieniu percepcji. Artysta udowadnia, że nie jest ona doświadczeniem obiektywnym. Interesują go szczególne zależności między światłem a kolorem. Fundamentem jego sztuki jest uświadomienie widzowi własnej roli w odbiorze rze-czywistości. Tematem jego prac są treści naszych codziennych rozmów (np. pogo-da). Eksperymentuje ze światłem i dźwiękiem. Porusza problemy zaangażowania społecznego w sprawy ekologiczne. W swoich pracach Eliasson eksploruje zjawiska przyrody, a także wywoływane przez nie przestrzenne i postrzeżeniowe wrażenia. Swoje fotografie i instalacje nazywa „wywoływaczami zjawisk”.

OLAFUR ELIASSON

untitled (Iceland Series), 2000

Performerzy szukający alternatywnego sposobu życia. Zwracają uwagę na zagad-nienie społeczeństw wykluczonych, recyklingu, niedoboru wody, zmian klima-tycznych, praw człowieka, itp. Na miejsce swoich działań wybrali Antarktydę, któ-ra jest dla nich globalnym państwem – utopią. Realizują tam projekty i warsztaty. Zaprojektowali wielofunkcyjne ubiory, które nazwano „przenośną architekturą” (domy-śpiwory), urządzenia awaryjne (kamizelka-spadochron), zestawy do prze-trwania, mobile itp. – wszystko, co ma służyć samowystarczalnemu społeczeństwu. Starają się połączyć wielofunkcyjność z symboliką.

LUCY & JORGE ORTA

Life Line – Survival Kit, 2008

Page 13: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

13

Rzeźbiarz i autor projektów architektonicznych. W swojej twórczości odwołuje się do kosmologii, holizmu, filozofii i religii. Znajduje inspiracje także w mistycyzmie. Kozakiewicz szuka analogii między mikroskalą człowieka a makroskalą kosmosu. Tworzy rzeźby, które przybierają następnie formy utopijnych pomysłów architek-tonicznych, skupiających się na wymiarach społecznych i symbolicznych. Zajmuje się aspektem ekologii i przywraca tradycje architektury parlante. Inspiracją do ar-chitektonicznego (badawczo-artystycznego) projektu Tardigradabotanica był bez-kręgowiec (niesporczak), najtrwalsza i najbardziej niezwykła forma życia na ziemi. Dla J. Kozakiewicza jest on „symbolem trwałości życia”.

JAROSŁAW KOZAKIEWICZ

Natura jest centralnym motywem jej twórczości. Odnajduje doskonałość kształ-tów i struktur w nasionach, łodygach, delikatnych kwiatostanach, które zestawia ze sobą, tworząc niezwykłe naturalne układy. Drobiazgowo buduje proste, harmo-nijne układy geometryczne, przypominające miniaturową architekturę lub rzeźbę. Pokazuje równowagę pomiędzy kruchością materiału a stabilnością formy, mate-matyczną wszechmoc zamkniętą w przyrodzie.Równie delikatne, zamknięte w kilku gestach, są jej botaniczne rysunki.

CHRISTIANE LÖHR

Tardigradabotanica, 2009

Bogenform (Bow form), 2006

Page 14: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

Artysta, który zajmuje się różnymi mediami: instalacją, kolażem, rzeźbą i rysunkiem. Jego obszerne i abstrakcyjne formy wywołują wrażenie nieważkości. Są podwieszo-ne pod sufitem lub stanowią rodzaj membrany dzielącej pomieszczenie. Interesu-je go granica między tym, co naturalne a sztuczne. Używa miękkich materiałów: plastiku, żywicy, kauczuku, celulozy. Swoje biologiczne formy buduje z organicz-nych, molekularnych elementów, które wielokrotnie powtarza. Widz odnosi wra-żenie, że oklejają go i oblepiają swoją masą. Jego instalacje są monochromatyczne, najczęściej białe.

LORIS CECCHINI

The Monologue Drawings (projects for Cloudless III), 2007

Zajmuje go interakcja między jednostką a społeczeństwem. Jest wizjonerem poszu-kującym powiązań między sztuką a nauką w aspekcie ekologii. Pracuje nad utopij-nym przedsięwzięciem (My Sunshine), w które zaangażowani są artyści i naukowcy z różnych dziedzin. Celem tego projektu jest wykorzystanie hipertechnologii do stworzenia sztucznych kopii Słońca lub innych form solarnych. Ich zadaniem będzie dostarczenie ciepła na tereny arktyczne.

NIKOLA UZUNOVSKI

My Sunshine, 2008- obecnie

14

Page 15: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth Statek kosmiczny Ziemia / Spaceship Earth

Zajmuje się modą, designem, architekturę i działaniami audiowizualnymi. Jej zdaniem „architektura może się zdarzyć w każdym momencie i w każdej chwili, w każdym miejscu i przestrzeni”. Promuje wykorzystywanie nowych technologii do tworzenia modelu życia zgodnego z naturą. Transformuje elementy biologiczne do modeli ubrań, pokazuje procesy życia np. w robionych ręcznie ubraniach z wełny i filcu. Inspiracją do nich była rafa koralowa. Ubrania te udają oddech użytkownika. Używa również efemerycznych materiałów, takich jak powietrze, ogień, woda. Inte-resują ją zagadnienia nietrwałości i przemijania, odcieleśnienia i niematerialności.

Firma architektoniczna założona przez Elizabeth Diller i Richardo Scofidio. Znani są z interdyscyplinarnego podejścia do architektury – praktykują ją w formie pisemnej, instalacji, sztuki wideo i sztuki elektronicznej. Ich projekty architektoniczne przypo-minają kształty, które można odnaleźć w przyrodzie, są minimalistyczne, ale bardzo spektakularne – jak na przykład jedna z ich ostatnich realizacji – budynek... w for-mie plastra miodu. Ściśle integrują wnętrze budynku z jego zewnętrzną formą oraz otoczeniem. Są przeciwnikami budowania podziemnego, ponieważ uważają, że jest to „grzebanie sztuki i architektury”. Blur Building nazywany często „architekturą niczego” pozostaje do dziś jednym z najbardziej niezwykłych przedsięwzięć archi-tektonicznych w historii. Pomyślany i zaprojektowany jako konstrukcja całkowicie „pozbawiona formy, masy, koloru, ciężaru, zapachu, rozmiaru, bez żadnych cech szczególnych i bez znaczenia”. Po wejściu głębiej w strukturę materii, okazuje się, że nic nie jest stałe, to tylko pusta przestrzeń.

DILLER SCOFIDIO + RENFRO

XÁRENE ESKANDAR

Tentative Architecture of Other Earth_Coastline Inhabitants, 2008

Blur Building, 2002

15

Page 16: Statek kosmiczny Ziemia | przewodnik edukacyjny

Opracowanie: Dział Edukacji Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu” w ToruniuTeksty: Elżbieta Kopacz | Skład/łamanie: Łukasz JakielskiISBN: 978-83-929875-9-8 | Copyright 2011 CSW