Solidariteit Tydskrif Uitgawe 6 van 2012

0 6 • 2 0 1 2

www.solidariteit.co.za

R16,95 (BTW ingesluit)Gratis aan lede

SolidariteitBeweging

oonnss vviieerr......’n GENADEJAARpropvol sukses

LLiinnddiiee SSttrryyddoommen ander verklaphul SLEUTELStot SUKSES

Dis feestyd!Dis feestyd!Geseënde Kersfees en voorspoedige Nuwejaar vir al ons lede!

&& VROUE in die

werkplek

SolidariteitFinansiële Dienste

VERSEKER dat jouplanne nie in dieWIELE gery word nie!

aksentmedia•0824454513

Motor- en huisinhoudversekering deur Solidariteit is ’n pro-duk van Auto & General. Auto & General is ’n gemagtigdeverskaffer van finansiële dienste • FSP-nommer: 16354

Daarom bied Solidariteit Finansiële Dienste uiters mededingendemotor- en huisinhoudversekering deur Auto & General. Laat ons jouvandag help om die woema in jou droomwiele te beskerm!


Skakel ons vandag nog by

0860 21 21 61

Motor- en huisinhoudversekering

Solidariteit Finansiële Dienste is ’n gemagtigde verskaffervan finansiële dienste • FSP-nommer: 15556

’n Mens moet besef datGod dieVader nie net ’n

Vader is nie, maar mý Vader.Dan word Sy hart my hart, Syplan word my plan, Sy mense

word my mense en Syroeping word my roeping.XX

i nhoud06

2012

Gereeld

Bedryfsnuus

In Beweging6 Met die intrapslag

Ons mense die sleutel tot sukses7 Seepkis

Ons lede sê hul sê8 SpreekBuys

Dít is Beweging se sleutel tot sukses54 Jy & die reg

Die reg tot vakbondlidmaatskap (Deel I1)73 In retrospek

Oor moegheid, lewe, gereed wees

18

22

32

52

28 Know your rights at work, ladies!29 Onontbeerlik vir werkende vroue30 Só woeker vakbond regdeur ons land31 Major improvements in

Sasol’s safety standards32 Dark clouds are looming forTelkom33 ‘Woolworths-beginsel’ moet

in die hof getoets word34 Common myths about

packaging busted36 Union,Anglo working

towards Zero Harm36 Samancor skenk kunshande

aan oud-werknemer37 Kortliks • Briefly

40 ’n Jaar propvol oorwinnings vir AfriForum42 AfriForum hou plaaslike

regerings op hul tone44 Só veg AfriForum Jeug vir jonges se regte45 AfriForum kommunikeer nou ook in klank46 Helping Hand’s Schoolbag Project kicks off46 Roeping, beroep en beroepsleiding

onder die loep geneem47 Gee vanjaar geskenk

wat werklik aanhou gee48 Voedselgerigte beroep:

Pad na man se hart?49 Talle struikelblokke vir maatskaplike werkers50 Sol-Tech: 2012 in ’n neutedop51 Studente sê waarom hul

staal by Sol-Tech wys56 Verligting vir voormalige

Atlantis Forge-werknemers57 Wen ’n boek vir Kersfees!58 Die waarheid agter afknouery60 Opleiding bemagtig verteenwoordigers61 Help! I’m a working mom!62 Boeke vir Kersfees so in jou Kraal63 FAK Sangbundel Volume II is fantasties!64 Gebruik jou slimfoon in Afrikaans65 Maroela-boekrak, maklike mango-resep66 Jou kind op die internet: Kinderspeletjies!68 Kinderheldin uit dieTrek nie vergete70 Buckets full of benefits for our members72 Solidariteit-dienskantore:

Diens op jou voorstoep

Nuuswaardig10 Solidariteit spog met welslae in 201212 Waar werkendes in Afrikaans studeer14 Só sluit bekendes deur na sukses oop15 Lid vir Lid-veldtog: Help toekoms bou16 Bankkoste baie laer as in 201117 What does the word success mean to you?18 Mynposte in smeltkroes oor arbeidsonrus20 Unrest in mining sector, state of aviation22 Kommissie interpreteer eie verslag verkeerd23 Why women should belong to trade union24 Vroue in die werkplek: Gister en vandag25 Difficulties women face at work26 Stofpadfoto stof ander uit in kompetisie

6

Lindie Strydom, bekende aktrise,televisieaanbieder, ’n werknemer van

Solidariteit Helpende Hand, ’n ma van drie, ’ngeliefde vriendin en ’n eggenoot vir haar man.

“

”Voorbladfoto: Reint Dykema • Stilering: Moira-Marie Kloppers & Cilleste van derWalt

met die

Ons mense die sleutel tot suksesanjaar sal nog lank onthou word as’n baie gebeurtenisvolle en deur-mekaar 2012 – ’n jaar van politiekewoelinge en onsekerheid in die

aanloop tot die ANC se Mangaung-konferensiewat in Desember plaasvind. ’n Jaar metlaagtepunte soos die uiters gewelddadigestakings, ’n rand wat hoër as R8,50 teen diedollar verhandel, brandstofprysevan meer as R12 per liter enpetroltekorte. Maar terselfdertydook ’n jaar propvol welslae enhoogtepunte – ons vier in diepedankbaarheid en afhanklikheid dieSolidariteit Beweging se 110debestaansjaar, openbare op-roermakers en skurke wordkortgevat en polities geïsoleer,ons span vaar goed by dieOlimpiese Spele en burgerregte-inisiatiewe soos AfriForum behaalsuksesse om munisipaliteite ophul tone te hou.Wat my egter die meeste opgewonde

maak, is dat ons mense al meer ons volkstrotsbegin terugwen. Hiermee word nie na ’nkrampagtige teruggryp na die verlede verwysnie, maar ’n toekomsgerigte roepingsbewust-heid wat weer na vore kom – die roeping watons voorouers en nou ook van ons vra om ’nverskil hier aan die suidpunt van Afrika te maak;om nie net te kyk na ons eie beursies en eiegesin nie, maar ons volksgenote en landsgenotese behoeftes langs ons raak te sien.Hierdie feesuitgawe vier juis die suksesse

van 2012 se bydraes van elkeen van ons lede –die verskil wat jy teweegbring om dieSolidariteit Beweging van krag tot krag te laatgaan. Saam met Solidariteit bekyk ons die

werkplek, bespreek suksesse op die arbeids-regvlak en neem die voortdurende stryd teenregstellende aksie en absolute verteenwoor-diging onder die loep. Die Lid vir Lid-veldtogmet groot pryse op die spel word ookaangekondig – ’n oproep vir deelname aan elkelid om Solidariteit se slaankrag nog groter enbeter te maak! AfriForum vertel van sy stryd en

suksesse teen verskeie plaaslikeregerings, sy internetradio-inisiatief Afrikwensie en diesuksesse van AfriForum Jeug opverskeie tersiêre kampussegedurende 2012. Helpende Handse Skooltassieprojek skop weeraf, en die suksesstories van hoehulle mense uit die armoe-desirkel help breek, maak diehart warm hier voor diefeesseisoen. Sol-Tech bars op sybeurt bykans uit sy nate met dieaanvraag na gehalte tegniese

opleiding in Afrikaans en Akademia vier syeerste jaar met die bekendstelling van ’n entre-preneurskapsbeurskompetisie en posisioneerhomself as die nommer een keuse waar wer-kendes in Afrikaans kan studeer.Soveel suksesstories in een uitgawe maak

ons nederig teenoor Hom wat die grootstesukses behaal het – Hy wat die dood en Satanoorwin het vir ons sondes. Mag hierdiestampvol laaste uitgawe van 2012 ook virelkeen van u ’n geseënde feestyd saam metfamilie en vriende inlei. Mag u die vreugde envrede waarvoor ons Verlosser aan die kruisgesterf het, in u huis ervaar.Ek groet u hiermee as redakteur van

Solidariteit Tydskrif, dankbaar vir die geleentheidom vir ’n jaar deel te kon wees van hierdiepraguitgawes. Dankie vir die span wat so hardwerk om hierdie tydskrif aan u te bied. Ek siensaam met u uit na 2013 se eerste tydskrif!

Soli Deo Gloria!

Chris du PlessisRedakteur

V

Solidariteit Tydskrif is lid van die Ouditburo van Sirkulasieen word uitgegee deur die Solidariteit Beweging, Posbus 11760,

Centurion 0046. Geen deel van die inhoud mag sonder die toestemmingvan die redakteur elders gebruik word nie. Solidariteit of die tydskrif

aanvaar geen verantwoordelikheid of aanspreeklikheid vir enigeaansprake wat deur adverteerders gemaak word nie.

SolidariteitSolidarity

SOLIDARITEIT-HOOFKANTOORSOLIDARITY HEAD OFFICEH.v. D.F. Malan- & Eendrachtstraat, Kloofsig

Tel: 012 644 4300

www.solidariteit.co.za0861 25 24 23

REDAKTEUR EDITORChris du Plessis

KOPIEREDAKTEUR COPY EDITORMoira-Marie Kloppers

NUUSREDAKTEUR NEWS EDITORCilleste van derWalt

WEBREDAKTEUR WEB EDITORDaleen de Jager

ADVERTENSIES ADVERTISEMENTSDeniseViljoen, tel: 082 352 7147Adrie van Dyk, tel: 082 850 6784

ADVERTENSIE-ONTWERP �

ADVERTISEMENT DESIGNMartie Maree

TAALVERSORGING � LANGUAGE EDITINGAksent Media

INTEKENARE SUBSCRIPTIONSHeleen Robbertse

REKENINGE ACCOUNTSElna Botes

MEDEWERKERS CONTRIBUTORSFlip Buys, Ernst Roets, Lindie Strydom,Marita Enslin,

Esmarie Prinsloo, Ilze Nieuwoudt, Reint Dykema, Phil Davel,Daleen de Jager, Juanita du Preez,Nico Strydom, Francois Smit,Suné van Heerden, dr. Danie Brink,Marietha Malan, PieterRautenbach, Inge Strydom, KarinVenter, Hanlie vanVuuren

UITLEG,ONTWERP, REPRODUKSIE

Tel: 082 445 4513 [email protected]

DRUKWERK PRINTINGPaarl Media Gauteng

VERSPREIDING DISTRIBUTIONPrestige Bulk Mailers, Pretoria

intrapslag

06/2012 • www.solidariteit.co.za6

Foto’s:CillestevanderW

alt;iStockphoto.com

www.solidariteit.co.za • 06/2012 7

Word deel van die gesprek by www.soldariteitblog.co.za of op een van die sosiale netwerke.Of skryf aan Seepkis, Posbus 11760, Centurion 0046; of stuur ’n e-pos na [email protected]

Jy kan maklik by Solidariteit aansluit deur ’n SMS te stuur. Solidariteit se vriendelikedienssentrumagente sal jou terugskakel en jou vinnig en maklik help aansluit. Al wat jy hoef tedoen, is om die woord “Lid” na 34388 te stuur. SMS’e kos R2.• Vir adresverandering, stuur ’n e-pos na [email protected]

Kom beweeg saam en maak ’n verskil!

A. Sukses beteken geluk.B. Sukses is ’n bewegendeteiken wat jy nooit volkome tref.

C. Sukses is om ander te lei om hul vollepotensiaal te ontsluit.

• Sê jou sê deur“TydskrifA”,“Tydskrif B”of “Tydskrif C” na 34388 te SMS. SMS’ekos R2. Jy kan ook by www.solidariteit-tydskrif.co.za deelneem.

Wat betekensukses vir jou?

SÊJOUSÊ!

Seepkis

Fred Oosthuizen: Solidariteit staan op vir dítwat verkeerd en onregverdig is.

Marius Buys: Vir seker die aksies oor gelykegeleenthede en regstellendeaksie-vergrype.

Marlyn Ferreira: In julle prentjie is dit seker ietskleins, maar my sus en al haar kollegas het nájare van letterlik huil oor ’n hartelose werk-gewer almal by Solidariteit aangesluit. Ek hethaar besonderhede op jul webtuiste deurgegee

en sy is in ’n japtrap gehelp. Te danke aan jullehet sy ook die eerste keer beskerming sooskorttermynversekering. Dankie dat sy weerhoop het in haar werk.

Louise Siebrits: Die blote bestaan van dieBeweging is vir my ’n oorwinning!

Marlene Rossouw Nel: Hoeveel tyd het julleom te luister? Alles wat die SolidariteitBeweging aanpak, maak ’n verskil.

Solidariteit Tydskrif wou hoor wat ons ondersteuners dink die SolidariteitBeweging se grootste suksesse van 2012 was.Hier is van die Facebook-kommentaar :

Foto’s:iStockphoto.com

Ons Facebook-volgelinge sê:

Theresa Maree:My dogtertjie se gesiggie!

Herman Olivier: Hou ’n dankbaarheidsjoernaal.Skryf elke dag 10 goed neer waaroor jy dank-baar is. Jy mag binne vyf dae niks herhaal nie.Dit laat jou besef hoeveel jy werklik het omvoor dankbaar te wees.

CarienVan Dalen: Steenkool moet onder drukgeplaas word om ’n diamant te word…

Alfonso Middleton: Dit maak nie saak hoe slegdit met jou gaan nie, daar is altyd iemand an-ders met groter sorge.

KarinWessels: My man… net die idee dat hydaar is!

Aletta Taljaard: God se liefde!

Tarina Jansen van Rensburg: God, gebed,hoop, die Bybel, liefde.

Hoe bly lede positiefas dinge skeefloop?

Waar is welslae in 2012 behaal?


spreekdeur Flip Buys

Flip Buys is uitvoerende hoofvan die Solidariteit Beweging.Buys

Dít is Solidariteit Beweging se sleutel tot suksesDie Solidariteit Beweging het die afgelope klompie jaar van krag tot krag gegaan en op verskeie gebiede wel-slae behaal – van die vakbondwese en burgerregte tot opleiding, armoedeverligting en die media.Wat is diegeheim agter dié groei en sukses? Solidariteit Tydskrif het Flip Buys, uitvoerende hoof van die SolidariteitBeweging, gevra om dié suksesresep, oftewel die sleutel(s) tot sukses, met lesers te deel.Fo

to’s:ReintDykema;iStockphoto.com


nuuswaardig

spreekBuys

Suksesresep is nooit voltooi nie,maar is iets waaraan ’n mensdeurlopend moet werk. Dit moetdeurentyd hersien en verbeter

word, want die omstandighede waarbinne hier-die resep moet werk, verander voortdurend.Maar dit is moontlik om ’n resep of bestuur-strategie in ’n breë raamwerk op te som.

1. SpanDie beginpunt van sukses is ons span. Diegehalte van jou span maak die verskil, en maakdie uitvoering van ’n bykans onmoontlike planmaklik. Daarom is die beginpunt van sukses om’n uitmuntende span bymekaar te maak, watstrek vanaf die senior leiers in die Hoofraad enHoofbestuur tot by die jong skoolverlater watsy of haar loopbaan by ons begin. Die doel isom leiers met karakter te betrek en nie blotevolgelinge nie.

2. Samebindende planDie tweede bestanddeel vir sukses is dat diespan een plan moet hê waaraan almal werk.Ons plan, naamlik om ’n toekoms te skep waarons blywend vry, veilig en voorspoedig in Afrikakan bly, is uitdagend, maar haalbaar. Ons voerons plan uit deur ’n netwerk van sterk, selfstan-dige selfdoeninstellings op belangrike terreinete skep. Ons plan bind ons saam en dryf onsvorentoe, en daarom is ons plan ons magsbasis.

3. Lede eersteDit is vir Solidariteit belangrik om altyd aan onslede se kant te wees. Ons kan nie alles vir almalwees nie. Daarom stel ons altyd ons lede eersteen fokus ons op die knelpunte wat ons lederaak. Maar ons probeer dit op so ’n manier doendat ons vriende maak sonder om terselfdertydnet soveel vyande te maak. ’n Mens moet altydaan die regte kant van die argument wees. Virons beteken dit om vír ons lede te wees, maarnie noodwendig om téén ander te wees nie.

4. StruktureSolidariteit se landwye strukture is die enjins watons aandryf. Ons is nie net ’n hoofkantoororga-nisasie nie, want ons landwye kantore, takke endistrikte, asook ons nasionale Bedryfsrade enHoofraad sorg vir ’n lewende organisasie. Bykans2 000 deeltydse vakbondverteenwoordigersspeel ’n aktiewe rol in die beskerming van ons130 000 lede. Die meer as 300 voltydse perso-neellede wat uit 20 landwye dienskantore werk,speel voorts ’n belangrike rol om ons lede in diewerkplek te ondersteun.

5. StandaardeSolidariteit se gehaltebestuurstelsel word on-dersteun deur ’n gehaltekultuur en ’n netwerkvan gerekenariseerde diensstelsels. Gereeldediensoudits word gebruik om die vakbond sedienste deurlopend te meet en te verbeter. DieHoofraad stel jaarliks uitdagende standaarde virledediens op elke moontlike gebied, en diestandaarde word met die diensoudits gemeetdeur duisende lede te kontak wat ons dienstebeoordeel. Die resultate word dan ontleed engebruik om ledediens deurlopend te verbeter.Die doel van die diensstandaarde is om ’n een-vormige gehaltediens te verseker. Dit lei tot ’nsukseskultuur wat homself deurlopend versterkomdat sukses tot meer sukses lei.

6. Skeppende vernuwingBy Solidariteit glo ons aan skeppende vernu-wing gegrond op beproefde waardes. Ons kannie keer dat die Suid-Afrikaanse omgewing almoeiliker word nie. Maar al kan ons nie keerdat die see onstuimiger word nie, kan ons sorgdat ons skip sterk genoeg is om die storms teweerstaan. Dit beteken dat ons deurlopendmoet sorg dat ons alles wat ons doen, beterdoen, maar dat ons ook ’n kultuur van skep-pende vernuwing regoor die organisasie vestig.Ons vernuwing is op grond van die organisasiese beproefde beginsels, omdat ons nie glo aanbeginsellose verandering nie.

7. Skaal en spoedOns beleid is om groot te dink, klein te begin,maar dan grootskaals uit te voer namate dieloodsprojekte hulself bewys het. In hierdie tyeis dit nie die groot visse wat die klein vissiesvang nie, maar die vinnige visse wat die stadigevisse vang! Ons het byvoorbeeld ’n paar jaargelede ’n langtermyndoel gestel om jongmensemet studie- en opleidingsgeleenthede te help.Ons het geweet daar is ’n groot behoefte, maarons het nie geweet waar ons die geld vandaansou kry nie.Waar ons vyf jaar gelede sowat100 jongmense kon help, het ons vanjaar meeras 500 jongmense met rentevrye studielenings

van meer as R7 miljoen bygestaan. Danksy onsnuwe Opleidingsfonds kan die aantal lenings in2013 bykans verdubbel word.

8. SelfdoenkultuurOns kan nie van die staat afhanklik wees om virons ’n toekoms te skep nie. Ons toekoms isgans te belangrik om aan die ANC oor te laat.Daarom is ’n selfdoenkultuur die sleutel totsukses. Natuurlik moet ons aandring op diestaatsdienste waarvoor ons belasting betaal,maar ons moet ons historiese selfdoenkultuurkanaliseer deur ons selfdoeninstellings om ’ntoekoms te skep. By ons kongresse en beplan-ningsessies praat ons nie die heeltyd oor watander soos besture en die regering moet doennie, maar wat óns gaan doen!

9. Omvattende ledediensteOns is nie Kommuniste wat ons lede net aswerknemers of “Robotniks” sien, soos diebetekenisvolle Russiese woord vir werker nie.Ons sien ons lede as ménse met wye belange,wat strek van die werkplek tot hul belange aslandsburgers. Daarom het ons ’n omvattendenetwerk van selfdoenorganisasies geskep watons lede se werkbelange beveilig, maar watook na hul beroepsgesondheid en -veiligheid,hul taal en kultuur, hul kinders en hul burger-regte, en hul persoonlike veiligheid moet om-sien. Dit is die hele doel van die SolidariteitBeweging.

10. Kort-, medium- en langtermynplanneOns werk nie vir die volgende verkiesing nie,maar vir die volgende geslag. Daarom is ditnodig dat ons goeie kort-, medium- en lang-termynplanne het. Bowenal is dit noodsaaklikom daardie planne suksesvol uit te voer. Dit ishoekom ons die heeltyd aan ons uitvoerendevermoë bou. Ons droom groot, maar onsplanne is net so groot soos ons vermoë om dituit te voer. Ons glo dat ’n strategie nie eerstens’n sentrale plan is nie, maar ’n sentrale idee.Ons sentrale idee is selfstandigheid, en dit iswat ons deurlopend uitbou. S

’n Ons beleid is om groot te dink, klein te begin,maar dan grootskaals uit te voer namate die loods-projekte hulself bewys het. In hierdie tye is dit niedie groot visse wat die klein vissies vang nie, maardie vinnige visse wat die stadige visse vang!XX

“

”


nuuswaardig

Solidariteit vier 110 jaar van beskermingDie vakbond Solidariteit het in 2012 sy 110de

bestaansjaar gevier en in dié jaar ook uitgeblink asdié vakbond wat werklik jou ouboet in die werk-plek is en sekerheid gee wanneer die werkomge-wing onstuimig raak.Die Solidariteit Dienssentrum het in slegs

nege maande 379 760 telefoonoproepe en9 960 arbeidsnavrae hanteer. In dieselfde tyd hetnagenoeg 11 000 lede deur die Dienssentrumwerkbeskerming verkry deur lid van die vakbondte word.Daarbenewens het die vakbond meer as

R3,97 miljoen se ledevoordele-eise uitbetaal.Hiervan is R25 500 uitbetaal vir eise vir per-manente mediese ongeskiktheid terwyl voordelewat vir bevallings uitbetaal is, R379 250 beloophet. Intussen het Solidariteit ook deur die uit-betaling van die Solidariteit-begrafnisvoordeel vanmeer as R3,5 miljoen honderde gesinne gehelpwat ’n geliefde aan die dood moes afstaan.Beskerming van lede in die werkplek bly egter

steeds Solidariteit se hooffokus. Solidariteit seregsafdeling het vanjaar binne slegs nege maandemeer as R177 miljoen se vergoeding namenslede beding. Hiervan is meer as R154 miljoeneise vir beroepsbeserings en -siektes, meer asR15 miljoen algemene litigasie-eise en meer asR68 miljoen in Arbeidshofeise beding.

Sol-Tech:Groter, beter, besteSol-Tech het in 2012 nog groter en beter ge-word danksy die instelling se roepinggedrewepersoneel, gehalte-toerusting en uitstekendestudente. Die kollege het die afgelope jaar ’nreusetoename in aansoeke vir opleiding ontvang,

wat bewys dat Sol-Tech se naam as geloof-waardige, bekwame opleidingsinstelling homvooruit loop. Danksy die Groeifonds en Solida-riteit het die kollege vanjaar nog toerusting aan-gekoop om studente op te lei, die Gereedskap-maker-kursus is uitgebrei en daar kon meerMeulmaker-studente ingeneem word.Sol-Tech-studente ontvang danksy dié instel-

ling se moderne opleidingsmodel nie net teore-tiese en institusionele opleiding nie maar ookpraktiese opleiding in die werkplek. Hierdiewerkplasings word deur die plasingsagentskapAjani gedoen en danksy die hoëkaliber-studentewat Sol-Tech lewer, word studente dikwels deurdie werkgewers waar hulle hul praktiese oplei-ding voltooi het, in diens geneem.Daarbenewensis die instelling se prestasies op ’n betroubareadministratiewe en opleidingsmodel gebou.

Kraal Uitgewers: Jaar van onthouDie 110de herdenking van die einde van dieAnglo-Boereoorlog is vanjaar op ’n spesialemanier deur Kraal Uitgewers gevier met diebekendstelling van Onthou! Kronieke van vroue- enkinderlyding, 1899-1902. Dié boek is op 31 Meiby dieVoortrekkermonument bekendgesteltydens ’n merkwaardige geleentheid waar diename van sowat 34 000 vroue en kinders, wat inen op pad na die kampe gesterf het, teen diemonument uitgestal is. Daar is vanjaar nie net opdie historiese nalatenskap gefokus nie maar ookop aktuele sake. ’n Projek as voorloper tot dienuwe uitgawe van die boek Treurgrond, wat han-del oor plaasaanvalle in Suid-Afrika, is in April vanstapel gestuur. Na aanleiding van nuwe navorsingen die publiek se deelname gaan sowat 500 nu-

we aanvalle, wat nie in die 2011-uitgawe verskynhet nie, ook in die nuwe boek opgeneem word.Die boek sal na verwagting vroeg volgende jaarbeskikbaar wees. Nóg ’n boek, Belhar geweeg(wat die waardigheid van die belydenis vanBelhar ondersoek), is in Oktober tydens diejaarlikse Aardklop Nasionale Kunstefees bekend-gestel en ontlok reeds hewige reaksie vanuitverskeie geledere. Daarbenewens het Kraal, insamewerking met die FAK, ook in Oktober dienuwe FAK Sangbundel Volume II by dié feesbekendgestel.

AfriForum: Só laat ons jou stem hoor!As ’n burgerregte-organisasie wat opstaan virminderheidsgroepe se grondwetlike regte, ryAfriForum die golf van sukses. Die organisasie hetbyna 50 000 lede en dit is hierdie mense, onslede, wat ons sterk maak en die kapasiteit geeom te veg vir dit wat reg is.AfriForum seplaaslike takstrukture behaal groot suksesse enhou munisipaliteite op hulle tone.Teen die eindevan 2012 sal daar meer as 100 gevestigde takkeregoor die land wees.AfriForum spog met verskeie groot suksesse

in 2012: Sy regspan het die balju in Kaapstadopdrag gegee om voort te gaan om Zimbab-wiese eiendom te verkoop, nadat die HoogsteHof van Appèl ’n appèlaansoek van die Zim-babwiese regering, wat daarop gemik was om dieproses te stuit, met koste van die hand gewys het.AfriForum het dieWallmansthal CommunalProperty Association (WCPA) met regsverteen-woordiging gehelp om in die Noord-GautengseHooggeregshof hulle grond van onwettigebesetters terug te neem.Ná hernieude pogings

Solidariteit spog met welslae in 2012Deur Cilleste van derWalt


nuuswaardig

van dieTshwane Metroraad om Pretoria senaam naTshwane te verander, is AfriForum seregspan in hul wegspringblokke om te veg vir diebehoud van die hoofstad se naam.AfriForum Jeug het die vinnigste groeiende

jeugbeweging in die land geword, met sterk ver-teenwoordiging op al die groot universiteitskam-pusse. Intussen is ’n historiese skikking in Okto-ber tussen die ANC,AfriForum,TLU-SA en JuliusMalema bereik in die opspraakwekkende “Dubu-la iBunu” (Skiet die Boer)-haatspraakgeding. DieANC en Malema het erken dat die lirieke vansekere struggle-liedjies kwetsend is en hetonderneem om hul ondersteuners en leiers aante moedig om hulle te weerhou van die gebruikvan lirieke wat as kwetsend ervaar kan word.

Akademia: Jaar van nuwe uitdagingsNá baie huiswerk, deeglike beplanning en baiesweet het Akademia amptelik vanjaar begin omprogramme op universiteitsvlak aan te bied.Hiermee is die eerste treetjie gegee na ’n baiebelangrike instelling wat toegang in Afrikaans totgesogte kwalifikasies bied.Akademia het binne ’nmaand ná registrasie begin om studente vanuitses studiesentrums regoor Suid-Afrika toegangtot vyf programme te bied. Die eerste klasse isamptelik op Maandag, 5 Maart 2012 aangebieden, afgesien van lekker dosent-student-interaksie,het studente ook gou met ander studente inander sentrums begin kommunikeer. So het daarvinnig ’n Akademia-gemeenskap oor die landheen ontstaan.Voornemende studente kan reedsvanaf Oktober vanjaar begin aansoek doen virregistrasie by Akademia vir 2013. Die proses ommeer programme te akkrediteer, is ook reeds aandie gang.

Helpende Hand: Jaar van opheffingSolidariteit Helpende Hand se projekte is daaropgemik om mense deur opleiding op te hef. Talleprojekte is in 2012 met hierdie doel aangepak.

Helpende Hand het in 2012 landwyd meer as4 000 tassies aan behoeftige graadeens uitgedeel.Dit beteken dat sedert die Skooltassieprojek in2007 begin is, meer as 12 500 skooltassies reedsaan behoeftige Afrikaanssprekende graadeensversprei is. Daarbenewens het die AfrikaanseBeursinstituut vanjaar R7 miljoen se beursleningsaan 529 behoeftige studente toegeken.Die massa-eetstaking ten bate van die nasio-

nale Kosblikkieprojek was baie suksesvol en hetdie organisasie se verwagtinge oortref. OngeveerR90 000 is tydens die eetstaking ingesamel. Intus-sen het die nasionale Kosblikkieprojek vanjaardeur middel van ’n voedingskema en kratte volopvoedkundige speelgoed bygedra om ongeveer3 200 behoeftige kleuters se lewens te verbeter.Verder het nagenoeg 2 000 ouers en kleuter-skoolpersoneel ook voordeel getrek uit dieindiensopleiding wat fasiliteerders van Immer-groen Ouerskap as deel van die Kosblikkieprojekaangebied het. Die splinternuwe Loopbaangids isin September bekendgestel tydens HelpendeHand se heel eerste Roepingskonferensie.Verskeie nuwe projekte is vanjaar bekend-

gestel met die oog daarop om die gemeenskapdeur opleiding op te hef. Helpende Hand hetvanjaar die Borg ’n Kind-projek bekendgestel watreeds volstoom by die 120 landswye takke aandie gang is. Hiermee sal R1,15 miljoen oor dievolgende jaar in die gemeenskap terugploegword. Verskeie nuwe takke en skenkingskantoreis gestig en geopen. Helpende Hand het ookmeer as ’n handvol voltydse personeel verwel-kom om seker te maak die ondersteunersbasisvan meer as 23 000 se opdrag word uitgevoer.Sowat 1 500 vrywilligers het in Junie saam

met die Solidariteit Beweging meer as 200 DoenGoed-projekte in bykans elke dorp in Suid-Afrikaaangepak.Vyftienduisend mense se lewens isdeur dié projekte geraak. Die week van goeddoen was deel van die Solidariteit Beweging se110de verjaarsdag.

Maroela Media:GrootsteAfrikaanseinternetkuierplek ter wêreldMaroela Media het ‘n jaar van ongekende groeien sukses beleef. Maroela word beskou as dielekkerste Afrikaanse kuierplek op die internet –en met reg. By www.maroelamedia.co.za kan jyelke dag die nuus lees, aan debatte deelneem,gesondheidsinligting in jou moedertaal kry,daaglikse taaltoffies geniet, alles te wete kom oorAfrikaanse films, boeke en musiek, en veel meer.Op Maroela Media se Facebook-blad kuierMaroela-aanhangers sonder ophou.Die webblad se maandelikse besoeke het in

die afgelope jaar van 11 500 tot sowat 90 000gegroei – ‘n toename van sowat 670% – ensowat 6 000 mense kuier daagliks op Facebooksaam.Met ‘n baie omstrede maar opwindendeveldtog, Die Grootste Afrikaner van AlleTye, hetMaroela Media Paul Kruger aangewys as diegrootste historiese Afrikaner van alle tye, enSteve Hofmeyr as die grootste eietydse Afrikaner.Liewe Heksie het in die fiktiewe kategorie metdie titel weggestap.Maroela is baie trots op sy radiopro-

duksiehuis, Draadloos, wat in Oktober bekendgestel is en wat goeie gehalte Afrikaanse pro-gramme aan gemeenskapsradiostasies verskaf.

Solidariteit Finansiële DiensteSolidariteit Finansiële Dienste (SFD) het in 2012’n volwaardige finansiële adviesdiens op die beengebring. Die afdeling lewer ’n omvattende be-planningsdiens wat kliënte bystaan met beplan-ning vir aftrede, beskerming van risiko’s en enigeander beleggingsbeplanning. Die afdeling hetreeds meer as R25 miljoen onder bestuur, wat virSFD ’n belangrike hoogtepunt is. Die korttermyn-versekeringskema het in 2012 ’n nuwe hoogte-punt van 8 000 polisse verbygesteek. Dié skemais SFD se vlagskipproduk en maak ’n belangrikebydrae tot die Solidariteit Beweging seuitbreiding. S


nuuswaardig

Groot tekort aan opleidingsgeleenthedeLuidens die onlangste matriekverslag van dieSolidariteit Navorsinginstituut (SNI), wil ongeveer85% van Afrikaanse skoolverlaters graag gaanstudeer. Van die ongeveer 550 000 leerders watjaarliks inskryf vir graad 12, slaag ongeveer350 000 met toelating om verdere studies by ’nhoëronderwysinstelling (universiteite, universiteitevan tegnologie en privaatinstellings) te onder-neem. Openbare universiteite kan egter slegssowat 160 000 van dié studente inneem.

Goeie nuus!Die Solidariteit Beweging het in dié tekort aanopleidingsgeleenthede ’n geleentheid gesienom te verseker dat ons kinders en hul kindersdie geleentheid sal hê om te studeer. Studentekan nou nauurs naby aan hul huise geakkredi-teerde universiteitsvlakprogramme in hul moe-dertaal studeer.

Ons praat vanAkademia!Die Akademia-model bied aan werkende mense(of jy ’n skoolverlater of 60 jaar oud is) die ge-leentheid om hulself verder te bekwaam. Boonopis die koste baie mededingend en het ons reedsstudiesentrums in Pretoria, Centurion, Boksburg,Roodepoort,Vanderbijlpark en Stellenbosch.Onsnuutste toevoeging, Bellville, open sy deure vroegin 2013!

Virtuele klaskamersDeur gebruik te maak van die nuutste telekon-ferensietegnologie, draf Akademia-studente ge-lyktydig klas in een van talle studiesentrumsregoor Suid Afrika. Regstreekse, interaktieweklasuitsendings vind vanuit Pretoria plaas. Diéunieke klasgeemetode maak nie net interaksietussen die studente by die studiesentrums en diedosent moontlik nie, maar ook interaksie tussenstudente in die verskillende sentrums. So word ’ngroot virtuele Akademia-klaskamer gevorm.

Eksklusief Afrikaans met lekker ekstrasBy Akademia is daar Afrikaanse dosente,Afri-kaanse klasse en Afrikaanse studiemateriaal. Elkestudent kry boonop ’n tabletrekenaar met diebykomende voordeel dat gratis internettoegangby Akademia se studiesentrums beskikbaar gestelword sodat studente navorsing kan doen enklasmateriaal of selfs ’n klas wat misgeloop is,gerieflik kan aflaai.

Wat kan ek studeer?Vier geakkrediteerde programme is vir 2013beskikbaar:• ’n Drie jaar Diploma in Kleinsakebestuur enEntrepreneurskap vir dié wat graag van huleie onderneming ’n groot sukses wil maak.Daar is tans ’n geleentheid om drie studie-beurse hiervoor te wen.

• ’n Hoër Sertifikaat in Kantooradministrasiewat administratiewe beamptes na die vol-gende vlak neem.Hierdie eenjaarprogramleer jou skaars vaardighede aan in organi-sering, koördinering, kantoorstelsels, ver-slaghouding en baie meer wat jou onmisbaarvir werkgewers kan maak.

• ’n Hoër Sertifikaat in Rekeningkunde is daarom jou voornemende finansiële personeel enboekhouersklerke ’n goeie basiese kennis vandie bedryf te gee, wat jou ook daarna diegeleentheid bied om vir ’n graadkursus te

kwalifiseer.• Die laaste program is die Hoër Sertifikaat inGemeenskapsontwikkeling (ook oor een jaar),waar belangrike vaardighede in gemeenskaps-ontwikkelingsinisiatiewe en -prosesse geleerword om basiese beplanning en koördine-ringsfunksies in ’n bepaalde sosiale en ekono-miese konteks te kan uitvoer.

Kyk hiervoor uit in 2013!• Nuwe programme wat ontwikkel word, is ’nBCom-graad en ’n Diploma in Bemarking enVerkope – albei word binnekort vir akkre-ditasie voorgelê!

• Ander opwindende gebeure vir 2013 is diebekendstelling van ’n Afrikaanse sakeplankom-petisie en ’n groot entrepreneurskapskonfe-rensie met bekende entrepreneurs wat hulgeheime kom deel!

So,waarvoor wag jy?Belê in jouself en skryf vandag nog in vir een vanAkademia se geakkrediteerde programme.Besoek ons webtuiste by www.akademia.ac.za,skakel 0861 222 888 of stuur e-pos [email protected]. S

Akademia: Waar werkendes in Afrikaans studeerIs jy seker dat jou kind eendag in Afrikaans sal kan studeer? Is jy seker dat jy dit sal kan bekostig? Gaan daarplek wees in ’n koshuis en gaan my kind ooit keuring kry om te gaan studeer? Dan moet jy hierdie lees!

a k a d e m i a

Foto:iStockphoto.com

Akademia MSW (Maatskappyregistrasienr : 2005/024616/08) is voorwaardelik by die Departement van Hoër Onderwys en Opleiding tot 31 Desember 2015 as privaathoëronderwysinstelling geregistreer ingevolge die Wet op Hoër Onderwys, 1997, Registrasienommer: 2011/HE08/005.Akademia is deel van die Solidariteit Beweging.

Elke SMS kos R2.* Besoek www.akademia.ac.za vir die bepalings en voorwaardes.

*

Akademia offers the working individual universitylevel qualifications in Afrikaans through our

innovative interactive distance-learning method.


nuuswaardig

ukses is ’n konsep wat op verskillendemaniere gedefinieer kan word, en daar is’n goeie kans dat die definisie van per-soon tot persoon gaan verskil. Maar

hoewel die begrip debatteerbaar is, sal jy togsteeds, sonder twyfel, weet wanneer jy suksesbehaal het. Solidariteit Tydskrif het probeer uitvindwat die sleutel tot sukses eintlik is. ’n Paar beken-des het hul sleutel tot sukses met ons gedeel.

Flip BuysFlip Buys, uitvoerende hoof van die SolidariteitBeweging, sê “’n suksesresep is nooit voltooi nie,maar is iets waaraan ’n mens voortdurend werk.Dit moet deurentyd hersien en verbeter word,want die omstandighede verander voortdurend.Die beginpunt van sukses is ons span. Die gehaltevan jou span maak al die verskil, en maak dieuitvoering van ’n bykans onmoontlike plan bynamaklik.” Buys glo aan skeppende vernuwing ge-grond op beproefde waardes.“Ons kan nie vandie staat afhanklik wees om vir ons ’n toekoms teskep nie.Ons toekoms is gans te belangrik omaan ander oor te laat. Ons werk nie vir die vol-gende verkiesing nie, maar vir die volgende ge-slag,” meen Buys.

Karin PrinslooKarin Prinsloo (23) was ’n lid van die vanjaar seSuid-Afrikaanse Olimpiese span en het aan tweeindividuele swem-items by die 2012 OlimpieseSpele in Londen deelgeneem.“Om sukses tebehaal, reken ek, moet jy meer insit as wat jouteenstanders sal. Jy moet byvoorbeeld meer slaapinkry, harder werk binne en buite die swembad,en meer opofferings maak. Dis ook belangrik datjy God wat jou talent gegee het, al die eer gee endit wat jy doen, altyd geniet,” deel Prinsloo.

Kallie KrielKriel, uitvoerende hoof van AfriForum, glo “toe-gewyde personeel en lojale lede is AfriForum sesuksesresep”. ’n Organisasie se belangrikstehulpbron is sy mense, sê hy. Die feit dat hierdiekernwaarheid ’n sleutelrol in AfriForum speel, isgrootliks daarvoor verantwoordelik dat dieorganisasie binne ses jaar ’n prominentenasionale rolspeler geword het met byna 50 000aktiewe lede.“Ek is dankbaar dat ek myself dieafgelope ses jaar met toegewyde, energieke enuiters bekwame personeel kon omring. Hierdiesterk span speel ’n sleutelrol om te verseker datAfriForum suksesse behaal.” Volgens Kriel het dit

weer tot gevolg dat duisende mense AfriForumbegin steun het, en hierdie lojale steun van ledemaak dit moontlik dat AfriForum nog meersuksesse kan behaal.

Lindie StrydomSy is ’n bekende aktrise, televisieaanbieder, ’nwerknemer van Solidariteit Helpende Hand, ’nma van drie, ’n geliefde vriendin en ’n eggenootvir haar man. Lindie Strydom (foto bo) vervulbaie rolle, maar volgens haar is daar net eensleutel tot sukses en dit is haar geloof. “Sukses isnie vir my belangrik nie. My belangrikste doelwitis om elke dag te doen wat God van my verwag.As ek eendag kan terugkyk en sê dat ek waarlikelke dag geleef het om Sy wil te doen en SyKoninkryk te bevorder, sal ek suksesvol wees,” sêStrydom.Volgens Strydom begin alles byeienaarskap.“’n Mens moet besef dat God dieVader nie net ’nVader is nie, maar mý Vader. Danword Sy hart my hart, Sy plan word my plan, Symense word my mense en Sy roeping word my

roeping.” Intussen leef Strydom elke dag volgensdie raad in Prediker: Dien God, doen watgedoen moet word en geniet die lewe.

Dr.Marthinus HermannDr.Marthinus Hermann beskryf sy suksesresep insy jongste boek,Gekroon tot Diens. Hermann isnie net die voormalige uitvoerende hoof vanClover SA nie, maar bedryf steeds ’n boerdery, is’n outeur en is ’n ware steunpilaar vir sy gemeen-skap en familie. Hermann beskryf die sleutelbe-standdele vir sukses in die werkplek soos volg:• Roeping;• afhanklikheid van en eer aan ons HemelseVader;

• ’n toekomsvisie;• eerlikheid, entoesiasme, toewyding en onon-derhandelbare kwaliteit;

• versigtige, eerlike kies en voortgesette oplei-ding van personeel;

• redelike beloning en erkenning; en• gesag en dissipline. S

Só sluit bekendes die deur na sukses oop

SDeur Cilleste van derWalt, Inge Strydom & Moira-Marie Kloppers

Foto:ReintDykema

nuuswaardig

at beteken Solidariteit vir jou– hoekom is jy ’n lid? Dink ’nbietjie daaroor– is dit net virwerkbeskerming, of is dit vir

daardie iets meer? Daardie stukkie hoop watons alledaagse gebeure nog nie kon doodmaaknie. Nie mag doodmaak nie. Daardie stukkiehoop wat kom omdat ons ’n roeping het omvan hierdie wêreld en ook ons land ’n beterplek te maak. Dit wat ons dryf om te weet onsen ons nageslag is deel van hierdie kontinent,en die dringendheid wat dit by ons wakkermaak om daadwerklik by te dra om in hierdieland vir ons kinders ’n gelyke geleentheid tegee. Die wete wat ons het dat ons hier en nou’n verskil moet maak en sodoende die toekomste help skryf.Dit is hierom dat ons ’n beroep doen op al

ons lede om hierdie geleentheid aan te gryp ennie maar net om te blaai en te vergeet nie.

Solidariteit is al vir 110 jaar besig om vir sy lede’n plek in Suid Afrika te beding en te bou aan ’nbeter toekoms. Solidariteit se slaankrag is netso sterk soos die lede wat hom sterk maak.Daarom is dit belangrik dat jy hierdie toekoms-hoop, wat vir jou ’n realiteit is, met jou familie,vriende, kollegas en kennisse deel en hulleopgewonde maak oor hul kinders se toekoms.Hoe doen jy dit? Nadat jy met hulle gepraat

het, stuur hul name en telefoonnommers pere-pos na [email protected], of besoekwww.solidariteitverwysings.co.za en vul hulbesonderhede daar in, of skakel die Diens-sentrum by 0861 25 24 23 waar jy hul beson-derhede aan een van ons agente kan deurgee.Hou die webtuiste en Facebook dop viropwindende kompetisies!Kom, word deel, maak jou familie en vriende

deel van die Solidariteit wenspan, en help bouaan ons toekoms! S

Lid vir Lid-veldtog: Help toekoms bou

W


nuuswaardig


apitec is vir die derde agtereenvol-gende jaar die bank met die laagstebankkoste in die Bankkosteverslag.Soos voorheen, is FNB weer in die

tweede plek, maar waar Nedbank voorheen diederde plek ingeneem het, is dié bank nou bo-aandie lys met die hoogste bankkoste.Absa en Standard Bank, wat in 2010 en 2011

veel hoër bankkoste gehad het as die ander driebanke in die vergelyking, het vanjaar ingrypendeveranderings aan hul rekeninge en bankkostegemaak. Dit het veroorsaak dat dié twee bankenou onderskeidelik in die derde en vierde plekuit die vyf banke in die vergelyking val.In vanjaar se verslag blyk dit dat die maande-

likse koste van ’n middelvlak-tjekrekening by diegroot banke ongeveer R80 tot R120 per maandbeloop, met FNB aan die laer kant van diespektrum.Een van FNB se “vlagskip”-produkte, die

“Gold Cheque Unlimited”-rekening, se totalemaandelikse koste beloop ongeveer R100 permaand. Waar Absa in 2010 en 2011 geen reke-ning gehad het wat werklik hiermee meegedinghet nie, het dié bank nou die “GoldValueBundle”-rekening wat teen ’n koste van sowatR110 per maand sterk met FNB meeding.Dieselfde geld ook vir die FNB “Smart ChequeUnlimited”-rekening en Absa se “Silver ValueBundle”, wat beide bankkoste van sowat R80 totR85 per maand het. Selfs Standard Bank, wat invorige jare buitensporige hoë bankkoste gehadhet, se nuwe “Achiever Electronic”- en “EliteFixed Fee”-rekeninge het nou opsies geword watgerus deur bankkliënte oorweeg kan word.Capitec skop egter steeds stof in sy mede-

dingers se oë, met bankkoste van sowat R30 totR70. Indien daar in ag geneem word dat Capitec4,25% tot 5% rente betaal op saldo’s wat in sylopende rekening gehou word, verlaag dit die

effektiewe bankkoste nog verder.Indien slegs die rekeninge by die onderskeie

banke wat gedurende 2011 en 2012 die goed-koopste was, se koste vergelyk word, het al diebanke behalwe Nedbank se koste gedaal tussendie twee jare – Absa se koste met byna 40%.Nedbank is vanjaar uit pas met die algemene

tendens van dalende koste. Elke rekening vanNedbank wat vergelyk is, het op elke transaksie-profiel met gemiddeld 4,7% duurder geword.Met al die veranderinge wat in 2012 aan

bankrekeninge en bankkoste gemaak is, is dit ’ngoeie tyd vir bankkliënte om te bepaal of hullesteeds die goedkoopste rekening vir hul be-hoeftes het en om te skuif indien nodig. Diebanke bied almal nou dienste waar hulle kliëntebystaan met die skuif van debietorders, so dieproses is baie makliker as voorheen.• Die Bankkosteverslag vir 2012 is by www.na-

vorsing.co.za/bankkosteverslag-2012. S

Bankkoste baie laer as in 2011Die Solidariteit Navorsingsinstituut (SNI) se jaarlikse Bankkosteverslag wat hierdie kwartaal bekend gemaakis, het goeie nuus vir verbruikers gebring: Die bankkoste van die meeste Suid-Afrikaanse banke wat in diéverslag bestudeer word, het die afgelope jaar gedaal, skryf Paul Joubert.

C


newsworthy

hat does the word successmean to you? Chances are youwon’t find two people who willgive you the same definition.

The New Zealand Health andWealth Reportidentified six basic kinds of success. Even thoughthere are different kinds of success, it will mostprobably be impossible to fit your definition ofsuccess into one of these kinds of success only.

1.Materialistic.This kind of success is probablythe one people most often use to define theirown success..The more money and status youhave, the more successful you are in your owneyes. The media andWestern society effectivelysell this materialistic view to us on a daily basis – ifyou are successful financially, you have “arrived”.

2. Puritan. Do you always feel that you have toprove yourself by working as hard as possible to

show what you are worth? If so, you have a Puri-tan view of success. People with a Puritan mind-set often come from a background where theyconstantly had to prove themselves, or keep up acertain standard of work. A person with thismindset will never see him- or herself as success-ful, because there is always another goal whenone goal has been achieved.

3. Power. When you are always trying to getmore and more control, power is the kind of suc-cess you’re after. The person looking for successin terms of power wants to be in control andmake the decisions. This is similar to the mate-rialistic view.

4.Contributor. For people wanting to be suc-cessful as a contributor, the future is very impor-tant.These individuals strive to be successful bytrying to create a better world for other people

and future generations. For some people beingable to give back and making a difference is themost rewarding way to live.

5. Spiritual. This can be seen as the opposite ofmeasuring success by wealth or power. If you havea spiritual perception of success, you are detachedfrom the everyday temptations of life. You chooseto resist your desire for material gratification, andchoose to be rewarded in the spiritual realm.

6. Escapist. Is having the most exciting experi-ences and having as much fun as possible theway you measure your success?Then you havean escapist view of success.This view of successis based on the belief that life is one big experi-ence. People with an escapist view of successare always looking for fun and trying to live lifeto the fullest, constantly looking for the nextexciting adventure. S

What does the word success mean to you?

WBy Cilleste van derWalt


nuuswaardig

ie arbeidsonrus in die mynbou-sektor kan oor die volgende 12maande deurlopende afleggings en’n afname in indiensneming tot

gevolg hê. Die mynbousektor word sedert dieMarikana-slagting in Augustus gekenmerk deursoortgelyke gewelddadige betogings deur myn-werkers wat hoër lone eis.Gideon du Plessis, hoofsekretaris van Soli-

dariteit, sê die gebeure by Lonmin se Marikana-myn buite Rustenburg het twee gevaarlikepresedente geskep. Eerstens, sê Du Plessis, is

daar ’n interne presedent geskep waar daarbuite kollektiewe ooreenkomste onderhandelword.“Diegene wat nie deur die Lonmin-vredesooreenkoms bevoordeel is nie, eis noudieselfde verhogings en dit bring baie internespanning mee, ten spyte daarvan dat dieooreenkoms ten doel gehad het om orde teherstel en werksekerheid vir alle werknemerste bevorder.”Du Plessis sê die gebeure by Lonmin het

tweedens ook ’n eksterne presedent geskep.“Die arbeidsonrus by Lonmin het oorgespoel

na ander mynhuise soos Anglo American Plati-num en Impala Platinum waar mynwerkers bylaasgenoemde nuwe eise gestel het as gevolgvan die ooreenkoms wat by Lonmin bereik is –ondanks die feit dat die werkgewer vroeër diejaar buite kollektiewe bedinging ’n skikking metstakende werkers bereik het. Die arbeidsonrushet ook van die platinum- na die goudbedryfoorgespoel, wat tot gevolg gehad het dat Gold-fields en Harmony gedeeltelik tot stilstand ge-kom het terwyl Anglo Gold Ashanti bykansheeltemal tot stilstand gekom het. Hierna het

Mynposte in smeltkroes oor arbeidsonrus

DDeur Nico Strydom

Die regeringmoet sy goedkooppolitiekery staak enpolitici moet beginom verantwoordelikop te tree. Suid-Afrika moet eerstegestel word enMangaung tweede.Gideon du Plessis, hoofsekretarisvan Solidariteit

“

”



nuuswaardig

dit ook versprei na verskeie ander mynbedry-we waaronder die diamant-, chroom- en yster-ertsbedrywe.”Volgens Du Plessis sien ’n mens dieselfde

patroon in al hierdie gevalle raak.“Dit begin met ’n ‘spontane’ gewelddadige

byeenkoms waarna ’n vae eis in lyn met dié vanLonmin ingedien word. Die onrus gaan gepaardmet hoë vlakke van intimidasie en geweld.”Volgens Du Plessis was ’n soortgelyke patroonook sigbaar tydens die onlangse vragmotorbe-stuurderstaking. “Die staking is ook gekenmerkdeur soortgelyke eise as dié by Lonmin en daarwas ’n toename in geweld en intimidasie,ondanks die feit dat dit ’n beskermde stakingwas.”Du Plessis sê mynhuise het hulle intussen al

meer tot die reg begin wend in ’n poging omdie arbeidsonrus onder beheer te bring.“Dit isegter ’n uitdagende proses, want hoewel diereg aan mynhuise se kant is om die geweldda-dige aksies te stop en werkers af te dank, skepdit baie praktiese probleme. Die afdankings-proses is baie tydsaam, gepaardgaande met ’newe tydsame proses om weer nuwe myn-werkers aan te stel. Dit beteken dat ’n myn wat’n groot gedeelte van sy werkmag afdank,tussen ses en agt weke stilstaan. Dit skep ’nreuse-logistieke uitdaging vir mynhuise. Diewerknemers word ook dikwels as die slagoffersgeag, en dan loop mynhuise deur onder dieopenbare mening. Die reg moet egter uitge-voer word ondanks die gevolge daarvan, maardie hartseer is die groot aantal onskuldigewerknemers wat ook hul werk verloor nadathulle bloot weens intimidasie aan die onbe-skermde staking deelgeneem het.”Du Plessis sê die arbeidsonrus in die myn-

bousektor het ook ’n wesenlike invloed gehadop kollektiewe bedingingprosesse. ”As gevolgvan die onstabiliteit in die platinumbedryf hetdie Kamer van Mynwese besluit om ’n sentralebedingingsforum vir dié bedryf in plek te sit,soortgelyk aan die forums wat reeds in diegoud- en steenkoolbedrywe bestaan. Daar isook ’n taakspan aangestel wat sal fokus op dieindustrie se volhoubaarheid, loonstrukture endie maatskaplike en ekonomiese uitdagings watveral by informele nedersettings rondom plati-nummyne ondervind word.”Volgens Du Plessis is Solidariteit in beginsel

ten gunste van ’n sentrale bedingingsforum indie bedryf, aangesien dit ’n inklusiewe proses iswat alle rolspelers by ’n sentrale forum betrek.“Dit maak die speelveld gelyk vir maatskap-

pye in die platinumbedryf, wat beteken datbeste praktyke in arbeidsverhoudinge deur diemaatskappye gedeel kan word. Dit het ook totgevolg dat salarisse en diensvoorwaardes

grootliks belyn word. Voorts beteken dit datvakbonde ’n meer gefokusde benadering totloononderhandelings kan volg, aangesien allessentraal en in een proses hanteer word in plaasdaarvan dat vakbonde by die onderskeiewerkplekke moet gaan beding.”Dít, meen Du Plessis, is een van die min

positiewe verwikkelinge wat uit die afgelopemaande se arbeidsonrus gespruit het. Hywaarsku egter dat die proses nie ’n meerder-heidskarakter moet kry nie, en dat die aanpas-baarheid van arbeidsverhoudinge nie ondermynmoet word nie.“Een van die gevare waarop ’n mens dus

bedag moet wees, is dat sentrale bedingings-rade in statutêre rigiditeit kan verval. Ondersekere omstandighede het die minister vanarbeid, byvoorbeeld, die mag om die oor-eenkomste wat in ’n bedingingsraad gesluitword, verpligtend te maak vir alle betrokkenesin die industrie – of hulle nou deel van diebedingingsraad is of nie.“So ’n rigiede verpligting is geneig om op

die lang duur nadelig te wees vir goeiearbeidsverhoudinge. In ’n statutêr rigiedebedingingsraad is daar minder ruimte vir uniekeoplossings vir unieke probleme en is diearbeidsrus wat ontstaan, geneig om slegs ’nkorttermynillusie te wees.”Hy sê die moontlikheid word ook onder-

soek om mynkontrakteurs by ’n sentralebedingingskamer te betrek. Dit is egter niedie finale oplossing vir die arbeidsonrus nie,reken hy.“Vakbonde en mynhuise doen hulle deel

om sover moontlik arbeidsverhoudinge aan tepak. Die onrus is egter nie net weensarbeidsverhoudinge nie. Ons doen ’n beroepop die regering om die belastinggeld entantieme wat van mynhuise gehef word,bykomend aan te wend om maatskaplikeverligting te bring in die omstandighede vanmynwerkers. Die regering moet sy goedkooppolitiekery staak en politici moet begin omverantwoordelik op te tree. Suid-Afrika moeteerste gestel word en Mangaung tweede.”Volgens Du Plessis kan die arbeidsonrus en

algemene onstabiliteit in die mynbousektor oordie volgende jaar lei tot afleggings en ’n afnamein indiensneming.“Mynhuise wat tot stilstand gekom het

weens die onrus, het groot finansiële verliesegelei en veral marginale myne sal nie die ver-liese kan absorbeer nie. Dit gaan gepaard met’n afname in beleggingsvertroue en werkge-wers wat konserwatief is met kapitaalbestedingen die uitbreiding van bedrywighede weens dieonrus, wat ’n negatiewe uitwerking op indiens-nemingsyfers het.”

Die geskorste leier van die ANC Jeugliga,Julius Malema, kan op aanklagte van aanhit-sing tot geweld vervolg word, aangesien diedefinisie van dié misdaad nie onderskei tus-sen suksesvolle en onsuksesvolle aanhitsingnie. Vir hierdie doeleindes maak dit dus niesaak of die voortslepende geweld in diemynbedryf wel deur Malema se uitlatingsbeïnvloed of veroorsaak is nie.Aanhitsingom enige misdaad te pleeg, is strafbaar.Dít is een van die feite in ’n verslag wat

Solidariteit aan die Valke oorhandig het virhul ondersoek na aanhitsing deur Malema.Die verslag is op Solidariteit se versoeksaamgestel deur prof. Carel Snyman, voor-malige dosent in strafreg aan Unisa. Die vak-bond het vroeër strafregtelike klagte vanaanhitsing tot geweld en intimidasie teenMalema aanhangig gemaak ná sy opruiendeuitsprake oor ’n “mynrewolusie” en mynewat “onregeerbaar” gemaak moet word.Dr. Dirk Hermann, adjunk uitvoerende

hoof van Solidariteit, sê volgens die verslagsal Malema nie ’n geldige verweer op ’naanklag van aanhitsing hê nie.“Die woorde‘rewolusie’ en ‘onregeerbaar’ impliseer aksieswat onwettig is. Daar kan geen twyfel weesnie dat Malema die bedoeling gehad hetom die skare met sy woorde te beïnvloedom ’n ‘rewolusie’ te begin en om die myne‘onregeerbaar’ te maak.”Hermann sê volgens die verslag kan

Malema aanspreeklik gehou word, ongeagof die mynwerkers die misdaad gepleeghet waartoe hulle aangehits is. “Dit maakook nie saak of die mynwerkers op enigemanier deur Malema se uitlatings beïn-vloed is nie. ”Volgens Hermann kan Malema ook op

die klag van uitlokking tot intimidasie skuldigbevind word.“Enige persoon wie se optre-de of uitsprake tot gevolg het of moontliktot gevolg sal kan hê dat ’n persoon vreesvir sy eie veiligheid, die veiligheid van syeiendom, die veiligheid van sy bestaan, dieveiligheid van enige ander persoon of dieveiligheid van die eiendom van ’n anderpersoon, sal skuldig wees aan ’n misdaad.Die redelike en waarskynlike gevolg vanMalema se uitlatings is dat mense vir hul eieveiligheid, die veiligheid van hul eiendom ofdie veiligheid van hul bestaan sal vrees,” hetHermann gesê. S

Malema-uitsprakestook onrusvuur


newsworthy

n the third edition of the Solidarity Re-search Institute’s quarterly labour marketreport Paul Joubert and Piet le Roux, bothsenior researchers at the Institute, discuss

important matters which had a significant im-pact on the labour market during the pastthree months.According to Le Roux, it is unlikely that

unreasonably low wages are at the root of thepresent labour unrest in the mining sector, butit is probably the nature of the local labourrelations system which caused an eruption. LeRoux says the majoritarian character of theLabour Relations Act was one of the factorsthat caused the wave of strikes in the platinumindustry.“In essence, it is an undemocratic winner-

takes-all system. It gives the majority tradeunion the right to negotiate with the companyon behalf of all workers and to enter intobinding agreements. In the process, minorityunions are being excluded and the position ofthe large unions is entrenched against smallerunions and newcomers in trade unionism.”Le Roux says calls to revisit the wage bar-

gaining process in the platinum industry, and byimplication also in other industries, are comingfrom various quarters. ”There is nothing wrongwith following a central bargaining process, aslong as it is not based on the existing ’winner-takes-all’ system. If the parties could agree toresolve the current labour unrest in a sus-tainable manner by dealing with certain issues

at central negotiating forums, it would be oneof only a few positives to emerge from thetumultuous times of the past few months.”Meanwhile, Joubert says that although

peaceful and orderly strikes constitute a legiti-mate last resort for workers and trade unionsduring wage negotiations, workers must alwaysconsider whether or not they would be betteroff after the strike.“It is often held that if, for example, a strike

results in a 10% wage increase and the strikelasted for less than 10% of the working year(about 25 working days) then the strike wassuccessful. However, this approach is wrong.The actual reward of the strike must be meas-ured in terms of the difference between thewage increase offered and the one obtainedafter the strike, to mention but one factor.“If the employer offered an increase of 9%

before the strike and an increase of 10% is set-tled on afterwards, then only the difference ofone per cent can be attributed to the strike. Itwill therefore take an employee who was onstrike for 25 working days in order to get a10% increase instead of a 9% increase around11 years to really benefit from the fact that hewent on strike.”The sustainability of the South African avia-

tion industry has in recent months come underclose scrutiny, following reports of the toughconditions faced by private airline company1time amid continued State support for theturmoil-beset state-owned South African Air-

ways (SAA).According to Le Roux, these sus-tainability issues are mainly caused by the unfairadvantages that SAA gains from having accessto the public coffers.“Government is constantlydevoting tax money to subsidise SAA’s inferiorproducts, pushing local free market competi-tors out of the market.” Le Roux claims this isevident from the fact that only two of the 11privately owned airlines that have spread theirwings alongside those of SAA since the early1990s, still exist today.The result is an unfair market concentration,

with the airline industry remaining in the handsof only a few suppliers and so becoming lessdiversified.As a first consequence, profitable jobopportunities are destroyed when smaller air-lines are forced to close their doors. Secondly,investors also suffer major financial losses whenprivate airline companies are forced to shutdown in the face of an underperforming butapparently invincible competitor, SAA.Potential investors become wary of making

those new investments that would have led toadditional airline services, along with widerchoice for consumers. Thirdly, a large numberof potentially profitable employment opportu-nities, which could have been created followingthe emergence of new airlines, are lost.• For more information on these and other mat-

ters that might have had an impact on thelabour market in South Africa, visit www.soli-darityresearch.co.za/solidarity-labour-market-report-q32012/ S

Unrest in mining sector, state of aviation

IBy Inge Strydom

Photograph:iStockphoto.com


nuuswaardig

ie departement van arbeid se Kom-missie vir Billike Indiensneming het indieselfde slagyster as vorige jaregetrap deur foute wat Solidariteit

voorheen uitgewys het, in sy jongste verslag teherhaal. Die fout sluip in by die kommissie seinterpretasie van sy eie syfers. Die enigste maat-staf wat die kommissie in sy verslag gebruik omrassetransformasie te bereken, is die rassesame-stelling van die ekonomies aktiewe bevolking, watalle ander maatstawwe dus opsy stoot.Paul Joubert, senior ekonomiese navorser by

die Solidariteit Navorsingsinstituut (SNI), sê diemanier hoe die kommissie syfers oor aanstellingsen bevorderings vertolk, is verkeerd.“Die kom-missie verwys byvoorbeeld daarna dat 43,9% vanwerknemers op senior bestuursvlak wit mans isen dat 39,5% van die aanstellings en 30,1% vandie bevorderings op dieselfde vlak ook wit mansis. Hieruit maak die kommissie die afleiding datwit mans sal voortgaan om op dié vlak teoorheers. In werklikheid dui die syfers juis daaropdat wit mans se posisie op senior bestuursvlakstelselmatig afneem.Hierdie afname kan ookgesien word wanneer die huidige syfers met dievorige verslae se syfers vergelyk word.”Ten spyte daarvan dat die verteenwoordiging

van wit mans in die afgelope agt jaar met byna9% op topbestuursvlak en met byna 14% opsenior bestuursvlak gedaal het, voer dieKommissie vir Billike Indiensneming aan datwittes en mans nog vir die volgende 127 jaarposisies van middel- tot topvlak sal oorheers. Diekommissie het hierdie syfer ook verlede jaar slegsten opsigte van die topbestuursvlak gebruik,waarna Solidariteit uitgewys het dat die syferfoutief is.Soos telkens in vorige verslae is die soge-

naamde oorverteenwoordiging van veral witwerknemers op die boonste posvlakke weer indie jongste verslag skerp veroordeel.“Dít terwyltop- en senior bestuur gesamentlik slegs 1,75%uitmaak van die werknemers wat deur dieverslag gedek is,” verduidelik Joubert.“Die uitsprake word ook gemaak ten spyte

daarvan dat wit mans se verteenwoordiging optopbestuursvlak luidens die kommissie se eieverslae van 67,5% in 2003 tot 55,2% in 2011afgeneem het.Op senior bestuursvlak het witmans se verteenwoordiging van 57,8% in 2003tot 43,9% in 2011 gedaal. Op die professioneelgekwalifiseerde vlak het die verteenwoordigingvan wit mans van 34,3% in 2003 tot 26,3%

in 2011 gedaal.”Daarbenewens verwys die kommissie glad nie

na die belangrikste rede vir die sogenaamde witoorheersing op hoër vlakke in die arbeidsmark,naamlik geskikte kwalifikasies, nie. Dít terwylartikel 42 van dieWet op Gelyke Indiensnemingstipuleer dat die poel van beskikbare mense metgeskikte kwalifikasies ’n belangrike oorweging iswanneer voldoening aan die wet geëvalueerword. Luidens Statistieke Suid-Afrika se gemeen-skapsopname van 2007 was byna 50% van alle

mense ouer as 20 met ’n graad as hoogstekwalifikasie, wit mense.Op honneursvlak of hoërwas dit byna 60%.“Dit is dus nie verbasend dat wit mense

‘oorverteenwoordig’ is op hoër posvlakke nie,omdat dit op dié vlakke is waar hoër kwalifikasiesin aanvraag is,” sê Joubert.• Lees die Solidariteit Navorsingsinstituut se

kritiese ontleding van die 12de jaarverslag vandie Kommissie vir Billike Indiensneming bywww.navorsing.co.za/12de-jaarverslag. S

Kommissie interpreteer eie verslag verkeerd

DDeur Nico Strydom & Cilleste van derWalt

Hoe weet jy of bron betroubaar is?• Die skrywer: Is die skrywer kundig op die gebied waaroor hy of sy skryf?

Het hy of sy moontlik ’n verskuilde motief? Watter bronne haal die skryweraan en in watter bronne word hy of sy aangehaal?

• Die argument: Is die basiese argumente in die bron geldig en logies?• Die beredenering: In die skrywer se poging om sy of haar hipotese te

verifieer, is hy of sy objektief en is sy of haar beredenering gebalanseerd?• Ander faktore om in ag te neem:

• Kyk krities na alle bronne.• Verifieer bronne deur ook ander bronne te raadpleeg.


newsworthy

s it really necessary for me as a woman tobelong to a trade union? What is in it forme? And why is it so important to belong toa union. These may be questions which you

have asked yourself. The answers are all here.Men have been the majority of members for along time, but since then women have madetheir stamp in the workplace and features verystrongly in every industry. The workplace hasevolved for women and so have the trade unionSolidarity. It is as important for woman to join atrade union as it is for men, and just becauseyour husband is a member doesn’t mean it willprotect you as a woman in your workplace.

Is it important for me as employeeto belong to a trade union?Yes, you as employee need to belong to atrade union. In a perfect labour market the

interaction between the supply and demand oflabour is 100% competitive and both are in theposition to compete with one another. How-ever, in South Africa an individual employer andan individual employee do not possess equalbargaining powers and also do not function in aperfect labour market. The relationship be-tween an employer, who in most cases is thelegal entity and possesses rare means of pro-duction, and a single employee is inherently un-equal. Employees therefore have no choice butto form a group against the employer and in sodoing create a strong collective force to estab-lish equilibrium. The key is the formation andmembership of a trade union.

What is in it for you?• Work-related legal aid: Solidarity offers atelephonic legal aid service to members, as

well as free legal representation for work-related labour matter which are referred tothe CCMA.

• Confinement benefit: A Confinement bene-fit of R1 250 per child is paid to femalemembers with 12 months’ uninterruptedmembership at Solidarity.All claims must besubmitted within six months after the con-finement.

• Testament: Solidarity draws up a testamentfor members free of charge.The testamentis also stored free of charge.

• Solidarity Magazine:The magazine appearssix times a year.

• Funeral benefit: Solidarity members whoqualify receive a comprehensive funeralbenefit which includes her marriage part-ner/nominated spouse/life partner and de-pendant children younger than 21 years. S

Why women should belong to a trade union

IBy Cilleste van derWalt


nuuswaardig

n ’n sarkastiese stemtoon antwoord sy dieonderhoudvoerder se vraag oor wat haaren haar kêrel se planne vir die toekoms is:“’n Huis met ’n white picket fence, twee

honde en ’n baba”. Die bekende Suid-Afrikaanseaktrise Rolanda Marais het onlangs in ’n televisie-onderhoud op ’n subtiele wyse haar misnoeë laatblyk met die idee dat vroue noodwendig tuismoet bly en kinders grootmaak.“Daar is so baiewat ons twee nog saam wil doen,” sê sy terwyl sydromerig vir haar kêrel glimlag.Marais is maar een van vele werkende vroue

wat weier dat tradisionele stereotipes hulledaarvan weerhou om hul beroepe na te streef.Jahni Cowley (29), ’n werknemer van Solidariteiten ’n ma van twee, meen dat sy dikwels deurouer mense veroordeel word omdat sy voltydswerk én kinders grootmaak.“Dis waarskynlikomdat die vroue van my generasie die eerstes iswat beide ’n beroep beoefen en ’n gesin het,”verduidelik sy.Die vrou word tradisioneel beskou as die een

wat tuis moet bly en die huishouding moet ver-sorg. Die skoner geslag het daarom in diemeeste wêrelddele eers in die laaste helfte vandie 20ste eeu die arbeidsmark betree.Ameri-kaanse vroue het byvoorbeeld eers in 1972dieselfde regte as mans ontvang toe die EqualRights Amendment aanvaar is. Dit is voorafgegaandeur etlike optogte deur feministe wat nie daar-mee tevrede was om ondergeskik aan mans tewees nie.In Suid-Afrika het dieselfde toestand geheers,

maar die situasie was ietwat meer gekompliseerd.Hoewel Suid-Afrikaanse vroue tradisioneel as die“moeders van die nasie” beskou is wat nie in diepublieke sfeer kon optree nie, was daar heelwatfeministiese bewegings wat onder meer hierdieideologie probeer weerlê het.Afrikaner-vrouehet egter nie by hul Engelse landgenote in hierdiebewegings se stryd om stemreg aangesluit nie,maar het hulle eerder met die welstand van hulvolk bemoei.Soos die meeste van ons weet, lyk die situasie

in Suid-Afrika vandag heelwat anders. Luidens dietweede kwartaallikse arbeidsmagpeiling van 2012wat in Junie deur Statistiek Suid-Afrika uitgereik is,was daar in die tydperk van April-Junie 2012 so-wat 3,9 miljoen vroue van 15- tot 64-jarige ou-derdom in die formele sektor in Suid-Afrikawerksaam.Onlangse peilings wat deur die Solida-riteit Navorsingsinstituut (SNI) saamgestel is, duidaarop dat 37% van Solidariteit se voltyds-

werkende lede vroulik is en 63% is manlik.Daar is vandag steeds talle vroue wat verkies

om tuisteskeppers te wees. Die verskil is egterdat dit hulle keuse is en dat hulle nie deur diesamelewing gedwing word om dit te doen nie.Vroue kan vandag dus self besluit of hulle ’n white

picket fence, twee honde en ’n baba wil hê en ofhulle eerder ’n beroep wil beoefen – en tallevroue verkies selfs beide!• Bronne:Die eerste feministe deur Hermann

Giliomee en SolidariteitArbeidsmarkrapport3/2012 deur Paul Joubert en Piet le Roux. S

Vroue in die werkplek: Gister en vandag

IDeur Inge Strydom

Vinnige feite oor vroueregte• Solidariteit het in April vanjaar aan dr. RinaVenter ’n Ster in die gemeenskap-toekenningoorhandig om haar vir haar getroue diens aan die gemeenskap te vereer.

• In 1967 was die Amerikaanse vrou Kathrine Switzer die eerste vrou wat die BostonMarathon gehardloop het.Toe die wedlooporganiseerder, Jock Semple, besef dat ’n vrouaan die wedloop deelneem, het hy agter Switzer aangehardloop en haar beveel om diewedloop te verlaat. Switzer se man en mede-atlete het haar egter beskerm, waarna sy diewedloop in ’n tyd van 3:07:29 gewen het.

• In Suid-Afrika is daar in die verlede aan vroulike dokters en onderwysers voorgeskryfhoeveel van hul enkels onder hul rompe mag uitsteek en tot hoe laat hulle saans in diedorp mag wees.


newsworthy

omen in the workplace havecome a long way since theearly 1900s, but there are stillmany bumps in the road for a

woman who wants a successful career.Striking the perfect balance between family

and work is a timeless problem that workingmothers will always be confronted with.A per-fect balance is achieved if a woman can fulfil allher needs for having a family while at the sametime pursuing a rewarding career without neg-lecting any of her responsibilities.But it’s not only women with husbands and

kids who face difficulties at work. Althoughwomen have for the most part been accepted intoday’s workplace, they still struggle to get thesame recognition, opportunities and even remu-neration as their male counterparts. In addition,women must deal with the stereotype that they

are less capable or less efficient than men atwork. Women who climb the corporate laddersoon discover that they must work harder thantheir male colleagues in order to reach the top.Working under such conditions inevitably

puts much more strain on women, and that’s allthe more reason for women to join a tradeunion like Solidarity who will look after their in-terests at work. Here are some of the challengesthat women commonly face in the workplace:• Their skills are not developed.• They are denied maternity leave.• They are often subjected to sexual harassment.• They don’t receive the same benefits or pro-motion opportunities as male counterparts.

• They soon reach the glass ceiling, an invisibleand usually unofficial barrier that determinesthe level to which a woman can rise in anorganisation. S

Difficulties women face at work

WBy Cilleste van derWalt



nuuswaardig

aar foto “Stofpad” gee jou ’n knopin die keel en ’n warm gevoel omdie hart. Met dié foto het Lize Hill,wenner van Solidariteit Tydskrif se

eerste fotokompetisie, onomwonde en sonder’n woord verklaar : My huis is hiér.Meer as ’n duisend foto-inskrywings van

Suid-Afrikaners van alle ouderdomme en vanregoor die land het vanjaar aan dié kompetisiedeelgeneem. Die tema wat fotograwe moesuitbeeld, is: “My huis is hier”.Geo Jooste het met die algehele tweede

prys weggestap, en Dieter Pey, ’n hoërskool-leerling, het die derde plek ingepalm.Lize vertel met passie die storie agter dié

foto.“Ek het die skape saam met ’n vriend op’n melkboer se plaas buite Kriel afgeneem. Dithet my gefassineer hoe die skape een enkelelammetjie omsingel en beskerm. Dit was lieflik.Ons almal se lewens is of was al soos ’n

stofpad en ouers is daar vir hul ‘lammetjies’ omhulle met liefde op die regte pad te lei en tebeskerm. Ons gun dit vir ons kinders in onslieflike land Suid-Afrika.”Sal sy dit ooit oorweeg om te emigreer?

“Nee,” antwoord Lize beslis. “Hoekom sal ek so’n lieflike, onvergeetlike land wil prysgee?Daarvoor is die natuurskoon, die verskeiden-heid en al die uniekhede in Suid-Afrika vir myte spesiaal.”Sy het nog altyd in foto’s en kameras belang

gestel, vertel Lize, maar haar liefde vir fotografiehet eers later in haar lewe gekom.“Ons het grootgeword sonder ’n kamera in

die huis en as ek by maatjies gaan kuier het, hetek altyd gevra of ek na hul foto’s kan kyk. Danhet ek ure lank albums deurgeblaai.Vandag kanek my eie spesiale oomblikke afneem. Ek kykdeesdae anders na die wêreld – die blomme,insekte, diere en mense is een groot verhaal. Die

genot wat ek uit fotografie put, is onbeskryflikbaie en ek geniet elke oomblik daarvan.”

Ons lesers se gunstelingFrank van Solleveld se foto getiteld “Ek behoeden beskerm jou” is die Solidariteit Tydskrif-foto-kompetisie se lesersgunsteling.“Hierdie foto is van my kleinseun se voete

en my skoonseun se hande. Daar is geen plekanders as ’n ouerhuis vol liefde waar jy sobehoed en beskerm sal word nie,” vertel Frank.Toe ons hom vra waar sy gunsteling plek in

Suid-Afrika is, het hy nie lank gewonder nie.“Beslis Langebaan. Ek wil binne ’n paar jaar hieraan dieWeskus aftree.”“My liefde en passie vir fotografie kom van

binne en is oorgedra van myVader. Ek is lief virmense en die natuur. Voorheen het ek graag indie jagseisoen met die geweer geskiet – nouskiet ek met die kamera!” S

Stofpadfoto stof ander uit in fotokompetisie

HDeur Cilleste van derWalt

Onswenner!

snuus Nuus oor die bedrywe waarin die vakbond Solidariteit funksioneerasook kwessies wat jou in die wêreld van werk regstreeks raak.Bedryf


omen’s rights are not only anissue in patriarchal societies,as is commonly believed, noris it no longer an issue at all.

Despite the successful empowerment ofwomen over the last few decades, there is stilla lot that needs to be done.

Gender equality promotes the upliftment ofwomen, which furthers the cause of child sur-vival and the development of society, so the im-portance of women’s rights and genderequality should never be underestimated. Knowyour rights. Every working woman should knowthe answers to these work-related questions:

Not sure what sexual harassment is?Sexual harassment entails unsolicited actions ofa sexual nature, and differs from sexual atten-tion agreed to by both parties. If a relationship

between two employees ends, but one of theparties continues to direct sexual attention tothe other, the attention can turn into harass-ment. As soon as one person says “no” or feelsuncomfortable with an employee’s conduct oradvances, it is sexual harassment.

Sexual attention becomes harassment in thefollowing cases:• If the actions or attention continues after

the person to whom the attention is di-rected has objected to it.

• If the person to whom the attention is di-rected immediately objects and makes itclear that the attention is undesirable.

Could the fact that I am pregnantbe a disadvantage?Section 187 of the Labour Relations Act lists anumber of reasons for which an employee may

under no circumstances be dismissed. If an em-ployee is dismissed because of any of the listedreasons it automatically constitutes an unfairdismissal. This means the employer will nothave any defence or excuse if the matter goesto court and that the employee must be reap-pointed or compensated, should the employeeprefer this option.

Am I entitled to promotion?Section 186(2)(a) of the Labour Relations Actdefines unfair labour practice as “any unfair actor omission that arises between an employerand an employee involving unfair conduct bythe employer relating to the promotion, demo-tion, probation (excluding disputes about dis-missals for a reason relating to probation) ortraining of an employee or relating to the pro-vision of benefits to an employee”. S

Know your rights at work, ladies!By Cilleste van derWalt

W

Phot

ogra

ph:i

Stoc

kpho

to.c

om

bedryfsnuus

Onontbeerlik vir werkende vroueDeur Inge Strydom

Handsak so na jou hartAl ooit jou hande vol gehad met jou handsak, skootrekenaarsak en tabletrekenaar wat jy oralmoet saamdra? Dan is Versetta se nuwe Prima i-Pad-handsak net die bykomstigheid vir jou! Dieontwerpers het dié innoverende handsak ontwerp sodat jou i-Pad gemaklik in die kantsakkie kanpas. Dit bied boonop beskerming vir die skerm van jou i-Pad. Dis definitief een van die items watop jou Kersfees-wenslysie moet verskyn! Prys is op aanvraag beskikbaar. Besoek www.versetta.comvir meer inligting.

Klop die spanningVroue is oor die algemeen meer emosionele(en dikwels hormonale) wesens. Dit is daaromnormaal om som-mige dae lus tevoel om een vanjou kollegas te lyf tegaan. Gelukkig isdaar oulike hulp-middels wat jou salhelp om jou stresonder beheer tekry voordat dit telaat is. As jy net af en toe aan die Stress Beaterdruk, sal jy rustiger voel en jou negatiewegedagtes sal gou-gou by die venster uitwaai.Prys is op aanvraag beskikbaar. Besoekwww.trendhunter.com vir meer inligting.

Alles-in-een-mamsWees voorbereid op enige persoonlike krisiswat by die werk kan ontstaan met ’n nood-sakkie gevul met algemene benodighede virvroue. Besoek www.shop.pinchprovisions.comvir meer inligting.


bedryf

snuu

s

• Solidariteit is steeds met loononderhande-lings by BHP Billiton in Hotazel in dieNoord-Kaap besig. Die vakbond het aan-vanklik ’n loonverhoging van 12% geëis ter-wyl die werkgewer ’n loonverhoging van 7%aangebied het. Die vakbond het reeds ’nooreenkoms ten opsigte van werknemersse toelaag vir water en elektrisiteit met diewerkgewer bereik. Dié toelaag sal in 2012met R282 en in 2013 met R464 verhoogword. Daarbenewens het die werkgeweringestem om ’n bonus van R6 000 aanwerknemers toe te ken. Die vakbondverteenwoordig sowat 200 lede by diemaatskappy.

• Solidariteit het op 11 September met loon-onderhandelings by Booysen Bore in Kuru-man begin. Die vakbond eis ’n loonverhogingvan 12% terwyl die werkgewer ’n 6%-verho-ging aanbied. Ander sake soos uitstaandeuitbetalings op pensioenfondse en motor-toelae is ook bespreek.

• Solidariteit het in September ná uitgerekteloononderhandelings van sowat vyf maandeeindelik ’n ooreenkoms met ConsolidatedMurchison Mine (Consmurch) bereik. Soli-dariteit het in Augustus namens sy lede bydie myn ’n loongeskil verklaar nadat diewerkgewer aanvanklik ’n 6%-loonverhogingaangebied het en van plan was om werkne-mers se mediese toelaag van R1 960, watdeel van hul basiese salaris uitmaak, op teskort. Dit sou werknemers se pensioen-fonds, oortyd en bystandstoelaag negatiefbeïnvloed het. Daar is egter intussen op ’n7%-loonverhoging ooreengekom en lede semediese toelae sal steeds afsonderlik vanhul basiese salaris bereken word.

• Solidariteit het in September ’n artikel 189-kennisgewing van Denel ontvang waarinkennis gegee word dat sowat 100 werkne-mers afgelê gaan word. Die vakbond het reedsmet samesprekings hieroor met die werkge-wer begin. In dieselfde maand het Solidariteit

ook ’n afleggingskennisgewing van JIC Myn-dienste ontvang waarin die maatskappy kennisgee dat sowat 281 werknemers weensveranderde operasionele vereistes afgelê gaanword. Solidariteit konsulteer tans met albeimaatskappye om die afleggings te verhinder ofdie uitwerking daarvan te verminder.

• Die telekommunikasiemaatskappy SaabGrintek het ook onlangs ’n artikel 189-kennis-gewing aan Solidariteit gestuur waarin diemaatskappy kennis gee dat nagenoeg 175werknemers afgelê sal word. Die vakbond het’n geskil by die Kommissie vir Versoening,Bemiddeling en Arbitrasie (KVBA) verklaar enhet ook ’n interdik bekom wat die maatskappysal dwing om die afleggings te hersien.

• Intussen het die vakbond namens een van sylede wat by die Moot Hospitaal afgelê souword, met die werkgewer onderhandel om in’n alternatiewe pos aangestel te word.

• Solidariteit het in Oktober met die bestuurvan Swiss Port begin konsulteer om die be-plande afleggings by die maatskappy te be-spreek. Sowat 47 van Solidariteit se ledeword deur die beplande afleggings geraak. S

Só woeker vakbond regdeur ons landDeur Inge Strydom

Kathu

Kuruman

Pietersburg

PretoriaBoksburg

Foto

’s:iS

tock

phot

o.co

m

industrynews

Major improvements in Sasol’s safety standards

en people died and more than 100were injured on 1 September 2004when a massive gas explosion tookplace at Sasol’s Monomere plant in

Secunda. Today, more than eight years later,major improvements in Sasol’s safety standardsare evident, according to Marius Croucamp(photo), Head of Solidarity’s Communication,Chemical and Professional Services Industry.

On that fateful day, Sasol workers were en-gaged in opening an ethylene pipeline in order toreplace a measuring weir during the plant’s shut-ting-down period. The explosion was caused bya drop in the pipeline pressure which caused theethylene gas to escape.

The Department of Labour’s formal investiga-tion into the incident was completed in 2005 andits report was handed to the National Prosecu-tion Authority. Solidarity was constantly involved

in the process, signing a new safety manifesto atSasol in 2005 together with other trade unions.

Motivated by their desire to avoid any furtherserious accidents at Sasol, the company, theworkers and the unions have joined hands in,among others, nurturing a culture of safety in thenew manifesto in which the timeous identifica-tion of safety problems and broad-based cooper-ation were highlighted. The manifesto alsopatently uplifted human lives as the supremepriority at Sasol.The manifesto was signed after astruggle of more than a year between Sasol andSolidarity about safety in the company, following aseries of calamities hitting Sasol at the time.

Croucamp said there were no serious inci-dents during Sasol’s recent shutting-down period,demonstrating the significant improvement in thesafety standards of the petrochemical giant.“Soli-darity plays a major role at Sasol – specificallywhen the safety of its almost 6 000 members isat stake. ” S

By Nico Strydom

T

Phot

ogra

ph:R

eint

Dyk

ema


industry

new

s

colossal penalty imposed by theCompetition Tribunal, a botcheddeal with the South Korean KTCorp, the unbundling of the local

telecommunications network and the paras-tatal’s financial prospects are just some of themurky clouds starting to eclipse the future ofTelkom, SA’s besieged telecommunication giant.

Telkom’s financial projections are the latestin a series of problems to hit the telecommuni-cation giant during 2012.Telkom predicted ma-terially weaker earnings earlier this year,ascribing it to its penalty of R449 million im-posed by the Competition Tribunal. (The com-pany was punished for its cutthroat behaviourbetween 1999 and 2004.)

Making matters worse has been the Com-petition Commission’s recent announcementthat it would appeal for an even greater penalty,since its original penalty request amounted toR3.5 billion. Marius Croucamp, Head of Solidar-ity’s Communication, Chemical and ProfessionalServices Industry, has petitioned the Competi-tion Commission to consider in its appeal theplight of the more than 3 500 Telkom employ-ees and their families (more than 17 000 peo-ple) before the penalty was possibly adjusted.

“It would indeed be a tragedy if thousandsof Telkom employees were ultimately to sufferfor something they had nothing to do with inthe first place.The reality is that the massivepenalty would seriously dent Telkom’s profita-bility, and that large-scale retrenchments cannotbe ruled out. Even though the union believes infairness for all, this should not happen to thedetriment of Telkom employees’ job security,”Croucamp added.

Meanwhile Dina Pule, Minister of Communi-cation, was to have submitted a cabinet reporton Telkom’s future in the wake of the com-pany’s unsuccessful transaction with theSouth Korean KT Corp.The deal was rejectedby cabinet. Solidarity favoured the transactionbecause Telkom would have ceased being aparastatal with mostly private management infuture.“KT has played a major role in makingSouth Korea one of the world’s countries withthe most rapid and generally wide-spread inter-net connectivity.Therefore, the company’sknowledge and experience can be profitablefor Telkom and the South African community,”Croucamp said at the time.

Earlier this year,Telkom had given feedback

to trade unions in the company forum, in-cluding Solidarity, about the negative impact theunbundling of the local telecommunicationsnetwork would have on the company. Telkomnot only opposes the idea of unbundling but isof the opinion that it is complicated and ex-pensive to implement.

According to the company, it would have aninjurious effect on job opportunities and invest-ments in network infrastructure.Telkom addedthat its 2011/2012 financial results wereshowing pressured revenue, slipping profits anda declining demand for fixed-line technology.Telkom also warned that unbundling would un-dermine its sustainability efforts. Croucamp said

the warning left Solidarity concerned aboutTelkom’s future

“Telkom is persistent that unbundling wouldjeopardise its financial sustainability, ultimatelyalso leading to job losses. Solidarity’s firstpriority is to ensure that the problems atTelkom would not result in any job losses, andthat they won’t compromise the job security ofTelkom employees. Indeed, all the factors abovehave a bearing thereon, yet Telkom is manifestlydoing all it can to retain its employees.”• Solidarity members working withTelkom wouldcertainly do their colleagues a favour by moti-vating them to join the union.All they have todo is SMS the word “Member” to 34388. S

Dark clouds are looming forTelkomBy Nico Strydom

A

Phot

ogra

ph:K

eshi

ava

nde

rM

erw

e

“It would indeedbe a tragedy if

thousands of Telkomemployees were

ultimately to sufferfor something they

had nothing todo with in the

first place.”


bedryfsnuus

olidariteit is tans besig met ’n hofsaak teen die Suid-AfrikaanseNasionale Bloeddiens (SANB) oor die absolute uitsluiting vansekere rasgroepe vir poste. Die hofsaak volg op die vakbond seveldtog teen Woolworths nadat die groep advertensies geplaas

het vir poste wat slegs vir swart Afrikane oop is.Werknemers van die SANB het na afloop hiervan met Solidariteit in

verbinding getree omdat die bloeddiens ook poste adverteer wat slegsvir swart Suid-Afrikaners oop is. Solidariteit se dringende aansoek om ’ninterdik om die SANB te keer om voort te gaan met die vul van posteterwyl die hofsaak aan die gang is, is deur die arbeidshof van die handgewys. Die saak waarin Solidariteit die hof vra om uitsluitsel te gee oorof ’n werkgewer ’n absolute verbod op aansoeke van sekere rasgroepevir vakante poste mag plaas, gaan egter volstoom voort.

“Die Woolworths-beginsel, waarvolgens mense nie vir poste kanaansoek doen as hulle nie van ’n bepaalde ras is nie, moet in die hofgetoets word. Indien ons met hierdie saak slaag om ’n presedent te skep,sal dit van toepassing wees op alle maatskappye wat hulle aan hierdiepraktyk skuldig maak,” sê dr. Dirk Hermann, adjunk uitvoerende hoof vanSolidariteit. “Soos uit die SANB se advertensies blyk, kom die Wool-worths-beginsel wyer voor as net in Woolworths. In die geval van diebloeddiens tree ons namens twee applikante op,” sê Hermann.

Die bloeddiens het met ’n plekmaakstrategie begin en het skeidings-pakkette vir wit werknemers bo 55 aangebied. Dertien vakatures is so-doende geskep. Hierna is die vakante poste geadverteer met diewoorde dat slegs swart aansoekers kan aansoek doen. Twee werkne-mers, Theodore Reyneke en Sanet Schönfeldt, wat al onderskeidelik 27en 23 jaar by die SANB werksaam is, neem nou hul werkgewer hof toeomdat hulle nie vir die vakante poste mag aansoek doen nie.

“Ons wil die beginsel in die hof toets en doen ’n beroep op menseom te bloei vir die beginsel deur bloed te gaan skenk en dan by diebloeddiens beswaar te maak. Ons wil geensins hê dat die hofaksiedaartoe lei dat mense ophou bloed skenk nie,” het Hermann gesê.

Groot omstredenheid het vroeër die jaar oor Woolworths-pos-advertensies geheers omdat dit sekere rasgroepe uitsluit. Solidariteit hetmet ’n groot sosialemediaveldtog teen Woolworths begin. Die maat-skappy het egter volgehou dat hulle net uitvoering gee aan wat die Wetop Gelyke Indiensneming van hulle verwag.

“Vir ons is die Woolworths-beginsel van uitsluiting nie moreel regver-digbaar of op grond van ’n regsbeginsel aanvaarbaar nie. Die bloeddiens-hofsaak gaan nou uitsluitsel gee oor die regsbeginsel wat ter sprake is.Die vraag is of Woolworths hulle advertensies gaan wysig indien onshofsaak slaag,” het Dirk Groenewald, hoof van Solidariteit se Arbeidshof-afdeling, gesê. S

‘Woolworths-beginsel’moet in hof getoets wordDeur Nico Strydom

S

Foto

:iSt

ockp

hoto

.com

industry

new

s

Myth 1: Packaging is the biggestcontributor to solid wasteThe production of packaging, like the productionof any other product, involves the consumptionof raw materials, energy and water and results inemissions in the air, soil and water. In developedcountries, packaging accounts for around 3% ofthe waste sent to landfill, whether measured byweight or by volume; in South Africa, packagingamounts to approximately 6%.

It was estimated that packaging is typically 9%of the weight of the packaged product and uses8% of the energy required to produce and de-liver all products to the household. Therefore,

the resources locked up in the packagedproduct are about ten times greater than theresources used for the packaging which protectsthe content.

Myth 2: Product taxes such as supermarketcheckout bags is the way to goThe plastic bag levy was introduced in May 2003as a result of an agreement between govern-ment and interested parties, with the intentionto reduce the usage of the plastic bag which wasconsidered to be a major litter problem.

The effect of this agreement was dramaticand, initially, sales dropped to approximately 10%

of the number of bags that had previously beensupplied. Sales have now stabilised, but an esti-mated 500 jobs were lost. One of the basic prin-ciples was to make the bags thicker for reuse,but thicker the bag, the more the raw material,water and energy required.

Myth 3: The family is an innocent bystanderin environmental issuesHazardous waste originates primarily from twosources: industry and households.

Certain items essential to our lifestyle andhygiene standards end up in the garbage bag ordown the drain when we are done with them.Households separating their waste can be a keyplayer in environmental hygiene of the future,but it is also critical that municipalities fulfil theirconstitutional role in terms of effective wastemanagement.

Myth 4: Reuse of PET plastic waterand soft drink bottles will poison youThis hysteria resulted from e-mails circulating onthe Internet, claiming that washing of PET bottlesresults in the formation of carcinogenic com-pounds. Specific reference is made to the forma-

tion of the chemical DEHA.Re-using any food or drink container

without washing it can result in the spreadof germs. However, it is safe to reuse PETbottles without the risk of degradation or

contamination, providing that normal goodhygiene practices are observed.

Another story that has circulated is thatthe triangular mark on plastic packaging gradesthe toxicity of plastics, which is nonsense.Thereare six broad families of plastics, and each ofthese has a number which is printed or em-

bossed in the triangle to allow recyclers toidentify the grade of plastics easily

for recycling.• Source: The latest report onCommon Misconceptions AboutPackaging compiled by the Packaging

Council of South Africa. S

Common myths about packaging bustedIn our modern lifestyle, packaging makes it possible for people to consume fresh produce, uncontaminatedfood and beverages and an endless range of products sold in containers. Even though packaging changed theway we live in terms of fresh food and other products we buy from retailers, there are a few myths aboutpackaging that makes it out to be one of the greatest threats to the environment and people alike. Here aresome of the myths busted by the Packaging Council of South Africa (PACSA), writes Cilleste van der Walt.

Phot

ogra

ph:i

Stoc

kpho

to.c

om



industry

new

s

he Tripartite Health and Safety Ini-tiative is a steering group that wasappointed to drive the outcome ofthe annual Safety Summit. Since the

Safety Summit in April 2008 and with the man-date of the most senior principals, Anglo Ameri-can has been working in a collaborative effortbetween Anglo American, labour unions suchas Solidarity and the department of MineralResources towards Zero Harm at their SouthAfrican operations.

One of the steering group’s first tasks wasthe study of best practice in other companies,locally and in other parts of the world.

According to Gideon du Plessis, GeneralSecretary of Solidarity, safety initiatives areoften developed by management with littleinput from workers or other stakeholders.“The inclusive team dynamics involving allstakeholders makes the tripartite more suc-cessful than any other initiative,” he says.

The knowledge and insight gained from thegroup’s study tours led to the development ofa “Declared Future” which outlines AngloAmerican’s vision for health and safety.

“Anglo American has gone above andbeyond to embed safety into all aspects of our

business,” says Phillip Williamson, head ofhuman resources at Anglo American’s coalbusiness.“This can only be achieved throughpartnership, because without strong, viablerelationships with all stakeholders, the safetychallenges facing the mining industry in SouthAfrica cannot be addressed in a sustainablemanner.”

The Tripartite recently hosted a workshop

with the theme “Hazard Identification andLearning from Incidents” for 160 full timehealth and safety stewards and representatives,safety coordinators, officers and managers, riskchampions from across all three business unitsas well as a representative from the Tripartite.According to Anglo American, such workshopsare a touchpoint for them to engage with mineemployees. S

“Ek hou daarvan om mense te laat lag,” sê Janvan Zyl.

Sy lewensvreugde is opvallend, veral wan-neer ’n mens sy lewensverhaal hoor. Hy het in1993 albei sy hande in ’n werkongeluk verloor,maar het nooit vergoeding ontvang nie.Voordie ongeluk was hy altyd die staatmaker by diewerk, maar ná die ongeluk is hy meermaleafgejak wanneer hy nuwe kunsledemate by dieVergoedingskommissaris probeer bekom het.Sy vrou is onlangs oorlede en hy is boonopmet kanker gediagnoseer. Boonop het hy deurdie jare telkens deurgeloop onder diensver-skaffers in die kunsledematebedryf wat homuitgebuit het.

Jan het egter nog nooit gaan lê nie. Hy hetgeleer om weer self te eet en homself sover

moontlik te versorg. Hy herstel selfs diemeganisme van sy kunshande sover moontlik.Sy motor is aangepas sodat hy dit met sykunsarms en -hande, wat eintlik hake is, kanbestuur, en hy herstel en verbeter graag selfsy huis.Wat ’n mens die meeste van Janopval, is sy sin vir humor. Hy vertel sonderophou grappies.

“Die byna 20 jaar sonder hande het syhartseer en ligte oomblikke gehad,” vertel hy.“Soos die keer toe ’n verkeerbeampte mygestop het en vir my lisensie gevra het. Toeek dit met die ‘hake’ aangee, is die beampteskielik weg.

“Ná ’n gesoek sien ek hom toe langs diemotor lê – die beampte het hom flou geskrikvir die metaaldeel van die kunshande en

gedink dit is ’n wapen wat op hom gerigword!”

Om die lewe vir Jan ’n bietjie makliker temaak, het Solidariteit onlangs sy oud-werk-gewer, Samancor, gekontak en formeel ver-soek dat die maatskappy nuwe kunshandeaan hom skenk. Ná 20 jaar se gebruik is syhande al onherstelbaar uitgeslyt en die mega-nisme skeur sy klere. Nuwe kunshande is ooknie iets wat Jan self kan bekostig nie. Saman-cor het ingestem en Jan het in September sysplinternuwe kunshande ontvang.

’n Dag in Jan se geselskap bring ’n mensdiep onder die indruk van hierdie man sebesonderse uithouvermoë en durf. Sy lewe is’n les vir almal: Met geloof, hoop en liefde isenigiets moontlik. S

Samancor skenk kunshande aan oud-werknemerDeur Hanlie vanVuuren

Union,Anglo working towards Zero HarmBy Cilleste van derWalt

T

Phot

ogra

ph:i

Stoc

kpho

to.c

om

WerkNet

bedryfsnuus

More doctors to be trained

The Department of Health recentlyannounced that it is planning to train moredoctors in South Africa. Dr AaronMotsoaledi, Minister of Health, recentlyindicated that universities will be able toaccommodate about 400 more studentsover the course of the next two years.However, the Department also has otherplans in place to increase the number ofpracticing doctors in the country. Thisincludes, amongst other things, founding amedical school in Polokwane.

Mynproduksie kommerwekkend

Luidens onlangse statistiek wat deur StatistiekSuid-Afrika uitgereik is, het produksie in diemynbedryf in Augustus afgeneem, hoewel dit

heelwat minder is as wat aanvanklik voorspelis. Die algehele produksiesyfer in die mynsek-tor het met 0,8% gegroei in vergelyking metdieselfde maand verlede jaar. Dié syfer isegter kommerwekkend indien ’n mens ditvergelyk met Julie se produksiesyfer, wat opgroei van 7,1% in vergelyking met Julie 2011dui. Hierdie lae groeisyfer is hoofsaaklik tewyte aan die opspraakwekkende staking byLonmin se Marikana-myn waartydens 46mense omgekom het.

Smelterlose aanleg opgerig

In die eens florerende kopermyngebied van dieNoord-Kaap word ’n aanleg gebou wat vanSuid-Afrikaans ontwikkelde laekragtegnologiegebruik sal maak. Die aanleg sal in staat weesom standaardkoperertskonsentraat tot 98%suiwer koperkristalle te verwerk sonder enige

smeltery. Die eerste Cuperex-aanleg word bySpektakel naby Springbok gebou. Dit sal dievermoë hê om 200 t koper per maand teproduseer. ’nTweede aanleg by die naburigeConcordia word beplan en dié aanleg sal tot1 000 t koper per maand produseer.

Soek werk in jou taal!

Of jy werk soek, beskikbare poste wil adver-teer of ’n plasingsagentskap is – kies koers naWerkNet (www.werknet.co.za), ’n unieke Afri-kaanse aanlynplatform wat die wêreld vanwerk ontsluit. Adverteer of soek jou droom-beroep vandag nog. Maklik en in jou taal!

KORTLIKS • BRIEFLY


prom

osie

ie proses om meer as ’n miljoenuitbetalings aan meer as 400 000voormalige lede van die metaal- eningenieursbedryf se aftreefondse,

die Ingenieursindustrieë Pensioenfonds (EIPF) endie Metaalindustrieë Voorsorgfonds (MIPF) tedoen, is volstoom aan die gang. Volgens die MetalIndustries Benefit Funds Administrators (MIBFA)se raad van trustees, is 60 000 lede se betalings alvoltooi, maar duisende lê nog voor. Die proses salonbepaald voortduur totdat alle lede wat kwalifi-seer en geregistreer het, hul uitbetalings ontvanghet. Elke lid sal sy uitbetalingsbedrag mét renteontvang. Meer as 2,5 miljoen mense sal waar-skynlik kan voordeel trek uit dié surplusverdelingse uitbetaling van ongeveer R35 miljard.

Wie, wat, wanneer en hoe?• Hoe weet ek of ek vir ’n uitbetaling

kwalifiseer?• Is ek geregistreer?• Hoe moet ek registreer?• Watter dokumente is nodig?• Wanneer kan ek my uitbetaling verwag?• Wat is die sperdatum vir die uitbetalings?

Die MIBFA-dienssentrum hanteer elke weekmeer as 20 000 navrae soos dié. Hier is die feite:• As jy wonder of jy ook voordeel uit hierdie

surplusverdeling kan trek, of wil weet of jouregistrasie ontvang is, moet jy die MIBFA-navraaglyn by 0861 50 44 55 skakel.

• Pensioenarisse wat op 1 April 2008 lede vandie EIPF was en die surplusregistrasieprosesgevolg het, se verhogings is goedgekeur en hul

enkelbedraguitbetalings is reeds voltooi.• Huidige lede word tans skriftelik van hul

surplusse in kennis gestel en dit sal by hulpensioen- of voorsorgfondse gevoeg word.

• MIBFA is besig om die voormalige lede vandie MIPF en EIPF skriftelik in kennis te stelvan die uitbetalings wat hulle kan verwag.

• Vanweë die groot aantal uitbetalings watgedoen moet word, sal al die uitbetalings nieteen die einde van die jaar voltooi wees nie.Hoewel dit nie moontlik is om vir elke lid ’nuitbetalingsdatum te gee nie, sal elke lid seuitbetalingsbedrag mét rente betaal word.

• Om vertragings met die uitbetalingsproseste voorkom, moet elke lid self verant-woordelikheid neem om seker te maak datMIBFA die regte dokumentasie vir dieuitbetaling het.

• As jy wonder of jy wel voordeel uit hierdie

surplusverdeling kan trek,moet jy die MIBFA-navraaglyn by 0861 50 44 55 skakel.

Watter inligting het ek nodig om te registreer?• Identiteitsdokument• Pos- en woonadres• Kontaknommers• Voordeleverklaring• Lidmaatskapkaart of salarisstrokie• Besonderhede van vorige werkgewers en

werktermyne.

Watter inligting is nodig vir my uitbetaling?• ’n Gewaarmerkte identiteitsdokument.• ’n Oorspronklike brief van die bank wat die

lid se bankbesonderhede bevestig.• Pos die dokumentasie aan MIBFA by

Privaatsak X11, Marshalltown, 2107 (slegsoorspronklike dokumente is aanvaarbaar).

MIBFA: Duisende uitbetalings reeds gedoen

Are you one of the 2.5 million people?MIBFA, a non-profit organisation, was established in 1994 with the sole purpose of managingthe metal and engineering industry’s benefit funds. More than 2.5 million people stand to be-nefit from the surplus apportionment of R35 billion of the Engineering Industries PensionFund (EIPF) and the Metal Industries Provident Fund (MIPF).

Who can benefit?• Former members who were members of the MIPF from 1 May 1991 to 31 March 2008• Former members who were members of the EIPF from 1 January 1980 to 31 March 2008• Those persons who were active members on 31 March 2008• Pensioners who were EIPF members on 31 March 2008• Members who had benefits in the fund on 31 March 2008 and who have not yet been paid out.

D

Foto

:iSto

ckph

oto.

com

SurplusApportionment& DataVerification Exercise

Due to amendments to the Pension Funds Act in 2007, you may be eligible for a payment.MIBFA wouldlike anyone who is a member, a pensioner or a former member of the funds (or their predecessor funds)to contact them to ensure that they have on record the correct contact details of all members.MIBFA isalso taking this opportunity to find and pay any former members who did not take their benefits which

were entitled to them upon leaving the industry.

HAVEYOUWORKED INTHE METAL INDUSTRIES?

ARE YOU OR WERE YOUA MEMBER OFTHE:• Metal Industries Provident Fund (MIPF)• Engineering Industries Pension Fund (EIPF)

Then you need to contact MIBFA!

Have the following on hand when contacting MIBFA:• Identity number (new and old);• Postal and home address;• Contact telephone number and/or cellphone number; and• Documents such as a benefit statement, a membership card or a salary slip.

There is no registration fee to contact MIBFA.You are advised not to pay any third parties to assist you in replying to the funds.The entire process is expected to take at least 18 months to complete.Membership or former membership of one of these funds

does not necessarily mean you will be entitled to benefit from the funds.

0861 50 44 55www.mibfasurplus.co.za


in Nuus oor al die organisasies wat deelvan die Solidariteit Beweging vorm.Beweging

aat jou stem hoor!” Dít isAfriForum se leuse wat veelmeer beteken as net dat Afri-Forum namens sy lede stand-

punt inneem. AfriForum is ’n organisasie wat nienet sy stem dik maak as dit kom by sake wat sylede raak nie, maar is ook ’n organisasie watwelslae behaal en daadwerklike oplossings bied.

“Is daar enigsins hoop?” en “Wat bereik onsnou eintlik?” is vrae wat ons dikwels uit diemonde van bekommerde Suid-Afrikaners hoor.Mense wil nie net weet dat hulle by ’n saak be-trokke is nie, hulle wil sien dat hulle werklik ietsbereik en so tot die verwesenliking van ’n groterideaal bydra. Dit is waar AfriForum inkom!

Hoewel AfriForum sedert sy stigting in 2006verskeie welslae behaal het, is dit tog nodig omenkele van die belangrikstes weer uit te lig. Inhierdie laaste uitgawe van Solidariteit Tydskrif vir2012 fokus ons op vyf van ons groot welslae vandie jaar – elk op ’n ander terrein:

1. Die behoud van Pretoria se naamSedert die stadsraad se aankondiging van diesogenaamde “besluit” dat Pretoria se naam ver-ander moet word, is AfriForum betrokke by diestryd om dié naam te behou. Verskeie aksies isreeds geloods en elke keer (soms in samewer-king met ander organisasies) kon AfriForumdaarin slaag om die aanslag op Pretoria se naamaf te weer. Hernieude pogings word tans aange-wend om die stad se naam te verander, maarAfriForum se regspan is slaggereed om hierdiepogings ook teen te staan.

2. Die regstryd teen Robert MugabeAfriForum se regspan, Hurter Spies Ingelyf, hetdie balju in Kaapstad opdrag gegee om voort tegaan met reëlings vir die geregtelike verkopingvan die eiendom van die Zimbabwiese regeringin Salisburyweg in Kenilworth, Kaapstad. Dit volgnadat die Hoogste Hof van Appèl in Bloemfon-tein op 20 September ’n appèl van die Zimbab-wiese regering teen die eksekusiebevel met kostevan die hand gewys het. Dié appèl was daaropgemik om die verkoopsproses te stuit. Dit iswaarskynlik die eerste keer in die internasionaleregsgeskiedenis dat daar voortgegaan word metdie geregtelike verkoping van eiendom watbehoort aan ’n staat wat hom aan growwemenseregtevergrype skuldig maak. Die regsaksie

het begin toe ’n boer van Zimbabwe, MikeCampbell, in 2008 geslaag het met ’n aksie teendie Zimbabwiese regering voor die SAOG-tri-bunaal in Windhoek. Dié tribunaal, wat destydssaamgestel was uit vyf regters van verskillendeSuider-Afrikaanse state, het in November 2008beslis dat die Zimbabwiese grondhervormings-proses onwettig en rassisties is en dat Campbellen 77 ander boere wat by sy aksie betrokkegeraak het, met rus gelaat moes word.

3. Die stryd teen haatspraakAfriForum is alombekend vir sy sterk standpuntteen haatspraak. AfriForum kon daarin slaag omvir Julius Malema en die ANC ’n spreekwoor-delike bloedneus in die Gelykheidshof toe te dienomdat hy volhard het met die sing van diesogenaamde struggle-liedjie “Skiet die Boere”.AfriForum is ook besig om regstappe te doenteen die waarnemende president van die ANCJeugliga, Ronald Lamola, vir sy uitlating dat boerenie veilig op hulle plase is solank hulle weier omhul grond af te staan nie.

4. Wallmannsthal:Oorwinning vir die reg totgrondbesit

AfriForum se regspan het vanjaar die wettigeeienaars van grond in Wallmannsthal, noord vanPretoria – die Wallmannsthal Communal Pro-perty Association (WCPA) – in die Noord-Gauteng Hoë Hof verteenwoordig om hul grond

van onwettige besetters terug te neem. Die hofhet in hulle guns beslis en duisende onwettigegrondbesetters, wat die grond tussen Desember2011 en Februarie 2012 beset het, is deur dieRooimiere verwyder. Die situasie byWallmannsthal het al die kenmerke van ’nZimbabwe-tipe grondgryping gehad. Daarom ishierdie ’n belangrike oorwinning vir die reg totgrondbesit in Suid-Afrika. Die sukses is te dankeaan goeie samewerking tussen AfriForum, dieWCPA en die omliggende gemeenskap.

5. AfriForum Jeug-oorwinningsAfriForum Jeug het in minder as vyf jaar gegroeivan ’n klein organisasie wat uit een komiteebestaan het tot die vinnigste groeiende jeug-beweging in Suid-Afrika. Dié organisasie hetreeds takke by al die groot universiteite in Suid-Afrika. Hoewel verskeie groot suksesse op kam-pusse regoor die land behaal is, kan AfriForumJeug se deelname aan die studenteraadsver-kiesing by die Universiteit van Pretoria in beson-der uitgelig word. In 2011 het AfriForum Jeug virdie eerste keer deelgeneem en die verkiesingnaelskraap gewen, met die ANC-geaffilieerdeSASCO in die tweede plek.Verlede jaar het Afri-Forum die verkiesing met 2 925 stemme gewen,teenoor SASCO se 1 497 in die tweede plek.Lees meer oor AfriForum Jeug op bladsy 44.• Ernst Roets is adjunk uitvoerende hoof vanAfriForum. S

’n Jaar propvol oorwinnings vir AfriForumDeur Ernst Roets

“LDie behoud van Pretoria se naam isslegs een van die talle oorwinningswaarmee AfriForum in 2012 spog.

Foto

:iSto

ckph

oto.

com


Moenie dat SKULD jouSTEM stil maak nie!

akse

ntm

edia

•08

244

545

13

Spectrifin is ’n gemagtigde kredietverskafferNCRCP-nommer: 132



0861 10 10 05

Korttermynlenings


Daarom bied Solidariteit Finansiële Dienste ’nkundige adviesdiens in samewerking met Spectrifinom jou met korttermynlenings en selfs skuld-konsolidering te help. Laat ons jou vandag helpom jou skuldlas te verlig sodat jy die toekomsluidkeels tegemoet kan gaan!

• Tot 36 maande terugbetalingstermyn.• Voorlopige goedkeuring binne 24 uur.• Mededingende rentekoerse.• Konsolidasies.

• Skakel 0800 734 346 of stuur e-pos [email protected] of besoek diewebtuiste www.spectrifin.co.za


inbeweging

AfriForum lê korrupsieklag teen munisipalebestuurder van Cederberg-munisipaliteitDie Cederberg AfriForum-tak het ’n klag vankorrupsie en bedrog teen Ian Kennedy, diemunisipale bestuurder op Cederberg, by dieValke gelê. Kennedy het die diens van die muni-sipaliteit van Oudtshoorn en Stellenbosch ver-laat nadat daar onder meer kriminele sake teenhom aanhangig gemaak is.

AfriForum red Dealesville van waterdroogteDie gemeenskap van Dealesville in die Vrystaathet ernstige watervoorsieningsproblemeondervind omdat die munisipaliteit versuim hetom ’n waterpomp in stand te hou. DieDealesville AfriForum-tak het ’n waterpompgekoop en geïnstalleer, en die dorp sewaterprobleme is sedertdien iets van dieverlede. Nadat die AfriForum-tak met diemunisipale bestuurder vergader het oor diegebrekkige dienslewering, het hy ingestem omdie AfriForum-tak vir die aankoop van diepomp te vergoed.

Senior amptenaar in Potgietersrus uit posontslaan oor bedrog, wanbestedingDie stadsraad van die Mogalakwena-munisipaliteit in Potgietersrus het ’n senioramptenaar in sy pos behou ondanks die feit dathy skuldig bevind is aan 26 aanklagte wat metbedrog en wanbesteding verband hou.AfriForum het ingetree en die Hooggeregshofgenader vir die hersiening en tersydestellingvan hierdie besluit. Die munisipaliteit hetAfriForum daarna meegedeel dat hy nie dieaansoek sal teenstaan nie en het die amptenaaruit sy pos ontslaan.

AfriForum sit ondersoek teen omstredeOudtshoorn-burgemeester voortDie voorsitter van die Oudtshoorn AfriForum-tak het inligting wat dié Karoodorp seburgemeester, Gordon April, by die misbruikvan munisipale toerusting en die wanbestuurvan personeel en fondse betrek, aan die polisieoorhandig. Die saak is na die direkteur vanopenbare vervolging verwys om te besluit ofdie burgemeester vervolg moet word, maar diestaat het besluit om hom nie te vervolg nie.AfriForum het egter die saak aan sy regspan

oorhandig en ná volgehoue druk is die saakuiteindelik in Oktober in die hof aangehoor.

AfriForum bring aanstellingsknoeiery aan dielig; beste kandidaat inVredendal aangestelAfriForum se Vredendal-tak in die Wes-Kaaphet beswaar gemaak teen die aanstelling vandie direkteur van finansies by die Matzikama-munisipaliteit. Dié direkteur was na beweringslegs die vierde beste kandidaat uit vyf aan-soekers. AfriForum het vertroulik verneem dat

die aanstelling in opdrag van die ANC-koukusgedoen is en het inligting ontvang dat diedirekteur vanaf die Jeffreysbaai-munisipaliteitherontplooi is nadat verskeie klagtes dáár oorhom gelê is. Dié inligting en ander onreël-matighede rondom die aanstelling is in ’n briefaan die LUR van plaaslike regering gestuur. Dieaanstelling is kort daarna ter syde gestel en diebeste kandidaat is aangestel.• Pieter Rautenbach is AfriForum se hoof vanplaaslike regeringsake. S

AfriForum hou plaaslike regerings op hul toneBurgemeesters is uit hul poste verwyder, onbevoegde senior bestuurders wat hulle aan bedrog skuldig maak,is vasgevat en druk is geplaas op statutêre liggame om korrupsie te beveg. Dít is maar enkele van die tallewelslae wat AfriForum se afdeling vir plaaslike regeringsake in 2012 behaal het, skryf Pieter Rautenbach.

AfriForum veg nie net vir gemeenskappese veiligheid nie, maar verseker datplaaslike regerings en amptenare ophul tone gehou word en die dienstelewer wat van hulle verwag word.

Foto

:iSto

ckph

oto.

com


Kry die KRAG van dieWET aan jou kant!

akse

ntm

edia

•08

244

545

13

Legal X is ’n gemagtigde verskaffer van finansiële diensteFSP-nommer: 5277



0861 10 10 05

Regshulpversekering


Daarom bied Solidariteit Finansiële Dienste regshulpversekeringin samewerking met Legal X om jou te help om die krag van diewet aan jou kant te kry. Kry vandag nog ’n prokureur in jou diensteen slegs R77 per maand.*

• Telefoniese regshulp – 24 uur per dag.• Regsverteenwoordiging ter waarde van R40 000 per jaar.• Onbeperkte toegang tot regsdokumentasie.• Afslagtariewe op eiendomsoordragte.

• Skakel 0861 765 734 of besoek www.legalx.co.za

* Bepalings en voorwaardes geld


inbeweging

m selfstandigheid onderjongmense te bevorder endie werklikhede in Suid-Afrika te beïnvloed deur

veldtogte aan te pak en aktief vir jongmense seburgerregte standpunt in te neem.” Dít is diemissie van AfriForum Jeug, die jeugbeweging wattans die vinnigste groei in Suid-Afrika toon. Diéjeugorganisasie het in minder as vyf jaar gegroeivan ’n klein organisasie wat uit een komitee be-staan het, tot ’n jeugbeweging wat takke en sterkverteenwoordigers op al die groot universiteits-kampusse het. AfriForum se jeugdiges kon in2012 met die volgende groot suksesse spog:

UFS-101AfriForum Jeug Kovsies het ’n petisie met 550handtekeninge oorhandig aan die rektor van dieUniversiteit van die Vrystaat, prof. Jonathan Jansen,uit protes teen ’n verpligte eerstejaarsmodulewat by dié universiteit ingestel is. Die moduleraak onder meer kwessies met betrekking tot diepolitiek, geskiedenis en geloofsoortuigings aan.Onderwerpe soos die betwyfeling van Goddelikeingryping by die Slag van Bloedrivier, die gelyk-stelling van Bloedrivier aan Sharpeville, die skuldwat die Afrikaner vir sy verlede moet dra, dieprioritisering van regstellende aksie bo merieteen die debat oor die bestaan van God het diemeeste reaksie ontlok.

Koshuistradisies by die UPAfriForum Jeug het vanjaar ’n aanlynpetisiegeloods vir die beskerming van die “Koshuis vandie Jaar”-titel by die Universiteit van Pretoria

(UP) asook vir die beskerming en uitbou vangesonde koshuistradisies. Die petisieveldtog hetgevolg op ’n besluit deur TuksRes om die“Koshuis van die Jaar”-titel, wat as puntestelseldien vir koshuise wat aan verskeie kultuur-aktiwiteite by die UP deelneem, af te skaf.Volgens AfriForum Jeug het die verwydering vandie “Koshuis van die Jaar”-titel rampspoedigegevolge vir koshuistradisies. “Indien diekompetisie-element weggeneem word, sal diekwaliteit en kwantiteit van deelname aankultuuraktiwiteite sterk afneem,” sê Barend Taute,voorsitter van AfriForum Jeug Tukkies.

Ronald LamolaAfriForum Jeug het ’n klag van intimidasie enaanstigting tot geweld teen die waarnemendepresident van die ANC Jeugliga (ANCYL),Ronald Lamola, by die Brooklyn-polisiekantoor inPretoria gelê nadat hy boere gedreig het dathulle gewelddadige grondbesetting in die gesig salstaar tensy hulle met grondhervormingsplannesaamwerk. Charl Oberholzer, die nasionalevoorsitter van AfriForum Jeug, sê die ANCYLverdien nie ’n plek in Suid-Afrika as dieorganisasie sulke uitlatings wil maak nie. Ober-holzer is van mening dat dit nie alleen krimineelnie, maar ook immoreel en rassisties is.

Toelatingsvereistes vir veeartsenykundestudiesStudente van die Universiteit van Pretoria hethulle, saam met AfriForum Jeug-lede en -organi-seerders, swart geverf en voor die departementvan hoër onderwys betoog om protes aan teteken teen die rasseteikens wat dié departement

vir die UP se fakulteit veeartsenykunde stel. Afri-Forum Jeug verteenwoordig sowat 30 voor-nemende studente wat gesamentlik 190 onder-skeidings in matriek behaal het, maar deur die UPse fakulteit veeartsenykunde weggewys is weens“swak akademiese prestasie”. AfriForum Jeugmeen dat studente die reg het om die loopbaanvan hul keuse te volg, en die doel van dié aksie isom hierdie reg op te eis.

Dienste-setaAfriForum Jeug het regstappe gedoen teen dieDienste-seta (Sector Education and TrainingAuthorities), aangesien dié Seta sedert Maartvanjaar sloer om sertifikate aan sowat 150raadop studente uit te reik. Dié studente, wathulle suksesvol in skaars rigtings gekwalifiseer het,wag al vir langer as twee jaar vir hulle sertifikateen talle kan nie sonder ’n sertifikaat vir werkaansoek doen nie. Volgens AfriForum Jeugontneem die Seta deur sy optrede dié studentevan ’n inkomste. AfriForum Jeug meen dat daarernstige administratiewe wanbestuur by die Setais en betwyfel die bevoegdheid van administratie-we beamptes by dié instelling.

AfriForum Jeug sal aanstaande jaar vier grootnasionale aksies voortsit. Dit is om jongmensevan regstellende aksie vry te stel, om Afrikaans enmoedertaalonderrig te beskerm en bevorder, ompolitieke inmenging in onderwys te verhinderasook om jongmense met vaardighede en kennistoe te rus. En dié wenspan sal voortbou opvanjaar se sukses en daarna bly streef om jong-mense die vryheid te gee om suksesvol te weesin ons pragtige land. S

Só veg AfriForum Jeug vir jonges se regteDeur Esmarie Prinsloo

“O

inbeweging

AfriForum kommunikeer nou ook in klankfriForum het ’n nuwe kommuni-kasieplatform genaamd Afrikwensiebekendgestel, waardeur die organi-sasie in klank met lede en die pu-

bliek kan kommunikeer.“AfriForum kommunikeer nog altyd baie

suksesvol in die media, maar Afrikwensie stel onsnou ook in staat om direk met die publiek tepraat,” sê Kallie Kriel, uitvoerende hoof vanAfriForum.

Afrikwensie is nie ’n radiostasie nie, maar ’nplatform op AfriForum se webblad, www.afrifo-rum.co.za, waar daar daagliks nuwe onderhoudevan tussen 5 en 10 minute lank uitgesaai word.

“Afrikwensie se wenresep is dat kort, kragtige,interessante en informatiewe insetsels aan diepubliek gebied word.

“Die idee is om mense vinnig in te lig ooraktuele sake asook oor aangeleenthede in dieAfriForum-kraal, sonder om hulle tyd te mors,” sêEsmarie Prinsloo (foto), AfriForum se hoof van

mediaskakeling en ook hoofanker en koördineer-der van Afrikwensie.

Die insetsels op Afrikwensie wissel van nuus-onderhoude tot ligte, mensgerigte stories. Diegewildste insetsel onder luisteraars is egter dieharde nuus, soos die onderhoud met die vrouvan een van die beweerde boeremaglede, kortná al 20 beweerde boeremaglede aan hoog-verraad skuldig bevind is, oor hoe sy staande bly.Ligte insetsels soos wat van die oulike karakterMoemin geword het, lok ook besoeke naAfrikwensie.

Die Joernalis van die Week-insetsel, wat elkeVrydag om 12:00 uitgesaai word, is baie gewilden is ’n inisiatief om die joernaliste wat die nuusvir ons in koerante, op radio en op televisie bring,beter te leer ken.• Kom kuier by www.afriforum.co.za/afrikwensieom na vinnige, vars klanksnitte te luister. Ouerinsetsels bly ook beskikbaar en kan ná uit-sending enige tyd weer geluister word. S

A


inbeweging

very child deserves the opportunity todream and every child – rich or poor– deserves an equal start on her firstday of school.

Solidarity Helping Hand’s Schoolbag Projectputs a bag filled with all the necessary statio-nery in a grade one learner’s hand and addshope and possibilities to her heart. On the faceof it, this seems to be a one-dimensionalproject where crayons, pencils, scissors anderasers are given to grade one pupils, but it in-volves much more than a backpack containingstationery for school. It is proof of our faith inchildren’s potential and of our love, care and in-volvement when they face the new challengeof the ‘big school’.

Two of the largest factors determining thesuccess of a child’s schooling are the degree inwhich she is prepared for her first school dayand whether or not she has the basic schoolstationery. Childrens’ readiness for school is ad-dressed by our Lunchbox Project and the needfor school gear by our Schoolbag Project.

To date, Helping Hand, with the help of somany wonderful collaborators, has already dis-tributed about 12 500 bags to needy gradeones and we will do so again in January 2013!This time we aim to send 5 000 grade ones toschool with a big smile on their faces.What’smore, this time we will include a special sur-prise from our friends at the Bible Society.

Join us in making an everlasting investment

this Christmas and give children’s dreams forthe future a substantial boost by donating aschoolbag worth R200:• Text ‘tassie’ to 34388 (an SMS costs R2) and

we will contact you to hear how much youwant to donate.

• Make a contribution in our bank account:• Solidarity Helping Hand Fund• FNB Centurion – branch code: 250655• Account number: 62331445503• Reference: tassie

• Visit www.helpinghandfund.co.za for moreinformation.

Helping Hand’s Schoolbag Project: the gift thatlasts the whole year... and perhaps even muchlonger! S

Helping Hand’s Schoolbag Project kicks offBy Lindie Strydom

E

Wat is die verband tussen roeping, beroep enberoepsleiding? Solidariteit Helpende Hand hetop 20 September die eerste roepingsgesprekaangebied vir onderwysers, tuisskoolouers, op-voedkundige sielkundiges en ander belang-stellendes. Te midde van soveel uitdagings watons skoolgaande jeug konfronteer wanneerhulle toekomsbesluite en beroepskeuses moetmaak, kan ons as volwassenes nie bekostig omnegatief oor hul toekoms te praat nie.

Die doel van die roepingsgesprek was omte fokus op die belangrikheid van beroeps-voorligting, roeping en die toekomsverwagtingsvan die jeug en hoe ons as ouers, onderwysers

en rolmodelle die jeug positief kan beïnvloed.Tydens die geleentheid is Helpende Hand

se splinternuwe Loopbaangids bekend gestel,asook die beroepsleidingsdiens se webwerf,www.loopbaan.co.za.

Verskeie sprekers het hul kundigheid oordie onderwerp van roeping gedeel, waaronderdr. Wikus Buys, wat oor gelowige beroepskeu-ses gepraat het. Hy het ook gewys hoe ons asChristene die toekoms moet benader. FlipBuys, uitvoerende hoof van die SolidariteitBeweging, het verder uitgebrei oor roeping indie werkplek en hoe jongmense ’n sukses vanhul loopbaan kan maak. Hy het ook die

belangrikheid van karakter en lewenslange leeruitgelig. Die hoofspreker was dr. Kobus Neeth-ling, bekende kreatiwiteitskenner en kundigeop die gebied van breinprofiele. Hy het vol-wassenes uitgedaag om opnuut hul kreatiwiteitte ontdek en die kinders waarmee hulle inaanraking kom, positief te inspireer.

“Roeping is wanneer die Here aan jou be-kend maak wat hy as jou lewenstaak op aardeen uiteindelik ook in die Hemel sien,” verdui-delik dr. Wikus Buys, direkteur van navorsing byAros. Ons moet dus nie net vir kinders vra“wat gaan jy word” nie, ons moet verder gaanen vra “wie wil jy wees?” – ook in Christus. S

Deur KarinVenter

Roeping, beroep en beroepsleiding onder die loep geneem

Foto

:iSto

ckph

oto.

com

inbeweging

ns nader weer een van die belang-rikste datums op die Christelikekalender – Kersfees. Dit is ’n tydwanneer dit bykans onmoontlik is

vir ’n Christen om nié aan geskenke te dink nie,juis omdat die grootste geskenk van alle tye opKersdag aan gelowiges gegee is. Dit is ’n geskenkwat, anders as in ander groot wêreldgelowe,ontvang en aanvaar mag word sonder enigeteenprestasie deur die ontvanger – dus ’n on-voorwaardelike geskenk.

Dit druis soms so in teen ons natuurlike aardom nie eers ’n teenprestasie te lewer voordatiets ontvang kan word nie. Moes ek nie eers in2012 baie hard gewerk het voordat ek aan dieeinde van die jaar vir ’n prestasiebonus ofbevordering in aanmerking kon kom nie? Moesek nie eers ’n baie gedissiplineerde dieet gevolghet voordat die badkamerskaal vir my goeie nuus

gehad het nie? Moes ek nie eers ’n hele paargholflesse en ure op die oefenbof spandeer hetvoordat ek ’n telling van minder as 100 op mytelkaart kon skryf nie? Dit is mos hoe dinge in diefisieke wêreld werk – presteer eers en ontvangdaarna ’n beloning vir daardie prestasie. Maargelukkig werk dit nie so by God nie en maak Hydeur Jesus se kruisdood en opstanding ’n on-voorwaardelike plan met ons sonde.

In hierdie seisoen van onvoorwaardelikegeskenke is dit maklik om deur Helpende Hand’n geskenk aan behoeftige kinders te gee. Onsgaan op die eerste dag van die 2013-skooljaarskooltassies uitdeel aan meer as 5 000 Graad 1-leerders. Nie net gaan hierdie geskenk wat hullesonder teenprestasie ontvang ’n simbool vanJesus se onvoorwaardelike liefde wees nie, maarelke skooltassie en die inhoud daarvan sal diekinders in staat stel om ’n skoolloopbaan op

gelyke voet met alle ander kinders te begin.Verder maak die beursafdeling ook gereed

om aan studente hul 2013-beurse toe te ken –’n geskenk wat hulle die vermoë sal gee om ’nskaars vaardigheid te bekom, ’n werk te kry envir hulle mense te kan voorsien. In 2012 kon onsbeurse en rentevrye studielenings aan 529 stu-dente uit die meer as 2 500 aansoeke toestaan.

By Helpende Hand kan elke lid van Solidari-teit deel in die onvoorwaardelike gee van ’ngeskenk. Gee jou R200-donasie en skenk so-doende ’n skooltassie in Januarie 2013 aan ’nbehoeftige graad 1-leerder. Voeg jou donasie aanons beursafdeling saam met duisende ander sedonasies om deel van ons 75 groot beurse tevorm en help sodoende behoeftige studentemet hul tersiêre studies.• Dr.Danie Brink is uitvoerende hoof van Soli-dariteit Helpende Hand. S

Gee vanjaar geskenk wat werklik aanhou geeDeur dr. Danie Brink

O


inbeweging

ie pad na ’n man se hart loop deursy maag, lui die bekende gesegde.Maar aangesien daar min vroue iswat deesdae kan bekostig om by die

huis te sit en lekker resepte te beproef, moet dieres dalk ’n voedselgerigte beroep oorweeg indienhulle die kansel wil haal.

“Verbruikerswetenskappe is die studie van dieverbruiker. Wie is hy? Wat wil hy hê?” verduidelikMinnet Thomas, ’n dosent in die vakgroep Ver-bruikerswetenskappe by die Noordwes-Univer-siteit. As ons dus weet wie die verbruiker is, kandie winkels daarvolgens aangepas word en kandaar in die verbruikers se behoeftes voorsienword. Die verbruikerswetenskaplike is dus diemiddelman tussen die verbruiker en die bedryfwat sorg dat die bedryf bewus is van verbruikersse behoeftes en hoe hulle daaraan kan voldoen.

Die verbruiker het drie behoeftes: Hulle moeteet, hulle moet iets aantrek, en hulle moet in ietsbly. Drie van die hoofvakke van verbruikerswe-tenskappe is daarom voedsel, kleding en behui-sing. Die ander studieveld is verbruikersgedragwat saam met die vorige drie die hoekstene vanverbruikerswetenskappe vorm. In elke vakgroepis daar ’n praktiese deel ingebou. Met die agter-grond van verbruikers se behoeftes enkennis oor verbruikersgedrag, is ver-bruikerswetenskaplikes se werkdus om te sorg dat dieverbruiker voordeel uit sy ofhaar koopervaring trek.

Verbruikerswetenskappe is’n driejaar-graad en kan by dieNWU gekombineer word metondernemingsbestuur of toe-risme. Nagraads kan studentespesialiseer in voedsel, interieur-ontwerp of mode. Daar is ooktalle navorsingsgeleenthede virmeesters- en doktorsgrade.

Die kleinhandelbedryf is nie ’nmaklike omgewing om in te werknie, hoofsaaklik omdat winkels langermoet oopbly en dus moet die rakkevol bly. Diegene wat verantwoordelik isom die rakke met hul produkte vol te hou,is die verkoopsbestuurders en dieverkoopsagente wat onder hulle werk. Daar issekere maandelikse doelwitte van verkope watbereik moet word. Die verkoopsbestuurders sitpakkette bymekaar vir handelaars en neembestellings van hul produk. Bemarking speel dus

’n kritieke rol in die sukses van ’n spesifiekeproduk se verkope. Die uitdaging in die industrieis om te verseker dat die produkte op die rakvars is en betyds verwyder word voordat ditverval. Ofskoon die handelaars of winkels ookdaarna kyk, gaan die klagtes direk na diemaatskappye wat die spesifieke produkvervaardig en daarom is dit ook hulverantwoordelikheid om gehalte te monitor.

Hoewel verkoopsbestuurders baie lang urewerk, vakansiedae ingesluit, het hulle heelwatvryheid in die dag wanneer hulle tussen winkelsrondbeweeg. Om ’n verkoopsbestuurder teword, is ’n bemarkingsagtergrond nodig, maarstudies in verbruikerswetenskappe kan ookvoldoende wees.

Hoewel verbruikerswetenskappe se vakkesoms oorvleuel met dié van dieetkunde, verskilhierdie twee studierigtings en beroepe heelwat.BSc Dieetkunde is ’n vierjaar-graad waarop ’ngemeenskapsjaar volg. Die hoofvakke sluit inbiochemie, chemie en voedselwetenskappe.

Daar is verskeie rigtings waarin dieetkundigesvanaf hul derde jaar kan spesialiseer. Dit sluit in:• Mediese voedingsterapie – Voeding as

behandeling: Hier word gefokus op mediesetoestande en mediese voedingsterapie in hos-pitale waar hulle saam met dokters werk omte verseker dat pasiënte die regte voedingvolgens hul behoeftes kry.

• Gemeenskapsvoeding – Die dieetkundigeswerk veral in klinieke waar hulle aandag geeaan die voorkoming van, onder andere,diabetes en wanvoeding.

• Voedseldiens – In dié area werk dieetkun-diges meestal saam met ’n span in hospitalewaar hulle diëte uitwerk volgens pasiënte severskillende behoeftes.

Vir diegene wat dink dieetkundiges werk netdiëte vir mense uit, wag daar ’n groot verrassing,sê Lucretia Jordaan. Dit is so dat dieetkundiges virmense ’n gesonde lewensstyl wil aanleer, maar ditbehels soveel meer. Vir Lucretia, ’n vierdejaar-dieetkundestudent, is dit baie bevredigend om tesien as iemand herstel of verbeter na aanleidingvan die raad en hulp wat sy as dieetkundigeverleen het.• KarinVenter is van Solidariteit Helpende Handse Beroepsleidingsdiens. Besoek die webtuistewww.loopbaan.co.za S

Voedselgerigte beroep: Pad na man se hart?Deur KarinVenter

D

Foto

:iSto

ckph

oto.

com

inbeweging

olidariteit Helpende Hand glo dat sterkgemeenskapsnetwerke nodig is omarmoede uit te roei. Die organisasiemaak egter grootliks op welsynsorgani-

sasies staat om te help met die maatskaplikekwessies wat met armoede gepaard gaan.

Tydens besoeke aan welsynsorganisasies inPretoria, soos die Suid-Afrikaanse Vrouefederasie(SAVF), die Christelike Maatskaplike Raad (CMR),Ondersteuningsraad en Bejaardesorg het ditduidelik geword dat die tekort aan finansiëlehulpbronne ’n groot struikelblok is in die uitvoervan broodnodige take. Te min hande om dietoename in aanmeldings te hanteer, dra verderby om die las op welsynsorganisasies te verswaar.

Intussen veroorsaak die toename in die aantalgevalle van mishandeling, seksuele molestering,gesinsgeweld, tienerswangerskappe, gedrags-probleme by kinders, egskeidings en die tekort

aan maatskaplike werkers dat die vraag (na hulp)en die aanbod (maatskaplike werkers en finan-siële hulpbronne) nie by mekaar kan uitkom nie.

Die tekort aan maatskaplike werkers vergrootdie krisis verder. Volgens die Instituut vir Rasse-verhoudinge was daar in Maart 2012 altesame16 740 geregistreerde maatskaplike werkers inSuid-Afrika. Hiervan staan 40% (6 655) in diensvan die staat, 16% (2 634) werk by nie-regerings-organisasies en 45% (7 451) is werksaam inprivaatpraktyke of is nie-praktiserend.

Volgens die diensleweringsmodel van 2005 isdie voorgestelde gevallelading van ’n maatskaplikewerker 60. Met die aantal geregistreerde maat-skaplike werkers en die aantal sake is die ratioegter een werker vir elke 5 000 gevalle.

Om al die uitdagings wat werkers tans in dieberoep ervaar, aan te pak, het die NationalCoalition for Social Services (NACOSS) in

Augustus tydens die nasionale gesprek met dieminister van maatskaplike ontwikkeling, BathabileDlamini, verskeie kwessies bespreek. Hierbyingesluit was die tekort aan finansiële hulpbronnevir maatskaplike dienslewering, die gebrekkigewetlike verhoudingsraamwerk waarbinne diestaat en vrywillige organisasies moet werk,onrealistiese eise, die oorregulering van nie-regeringsorganisasies en inkonsekwente enondoeltreffende kommunikasie tussen die staaten die nie-regeringsorganisasies in die welsynsek-tor. Die implementering van die nuwe Kinderwetveroorsaak ook baie probleme. Verskillendebeamptes en howe interpreteer dié wet ver-skillend en veroorsaak dat die wet nie eenvormigtoegepas word nie. Die minister het egter noggeen terugvoer gegee nie.• Marita Enslin is ’n maatskaplike werker by Soli-dariteit Helpende Hand. S

Talle struikelblokke vir maatskaplike werkersDeur Marita Enslin

S

aar is dinge by Sol-Tech, dietegniese opleidingskollegevan die Solidariteit Beweging,wat elke jaar verander en

daar is dinge wat dieselfde bly. By Sol-Tech wasdit in 2012 ook die geval. Die vraag na gekwa-lifiseerde ambagslui in Suid-Afrika het aansienliktoegeneem en gevolglik ook die vraag na oplei-ding by Sol-Tech. Daar is egter dinge wat jaar nájaar dieselfde bly: gehalte-opleiding, uitstekendelektore en uitmuntende uitslae.” Dít is hoe Paulvan Deventer, besturende direkteur van Sol-Tech, 2012 by dié kollege in ’n paar sinne opsom.

Volgens Phillip Minnaar, waarnemende hoofvan Sol-Tech, was 2012 beslis ’n geseënde jaar,

hoewel daar ook nuwe uitdagings was wat aan-gepak moes word. “Ons is egter in die bevoor-regte posisie om ’n sterk instelling soos Solida-riteit agter ons te hê. Daarbenewens stel onsuitstekende personeel en toegewyde studenteons in staat om enige uitdaging aan te pak.

As daar een les is wat Sol-Tech-studentemoet onthou die dag wanneer hulle by diékollege uitstap, is dit dat kwaliteit nie onderhan-delbaar is nie.Volgens Johan Pieters, ’n lektor bydie meganiese afdeling van Sol-Tech, sal studentewat kwaliteit nastreef wanneer hulle die wêreldvan werk aandurf, sukses behaal.

“Kwaliteitstandaarde verseker dat kliëntekeer op keer terugkeer om van ’n spesifieke

vakman se dienste gebruik te maak en kwaliteit-standaarde gee vir jou geloofwaardigheid aswerknemer of besigheidspersoon,” sê Pieters.“Dit is hierdie standaarde wat ons vanaf dag eenby die studente vestig.”

Hy beklemtoon dat goeie opleiding, wat uitteoretiese kennis en praktiese ervaring moetbestaan, die grondslag vorm waarsonder geenvakman ’n bestaan kan maak nie.“Ek is trots omvir ’n organisasie te werk waar kwaliteit onon-derhandelbaar is. Toe Sol-Tech ’n paar jaargelede op die been gebring is, was dit opsigself’n groot sukses. Die feit dat die instelling nog elkejaar die vorige jaar se prestasies en groei konoortref, is die grootste prestasie.” S


inbeweging

Sol-Tech: 2012 in ’n neutedopDeur Moira-Marie Kloppers

“D

Sol-Tech-gholfdag slaan kolhou ten bate van studenteSol-Tech se jaarlikse gholfdag, wat vanjaar op 23 Oktober plaasgevind het, was weer ’n reusesukses. Bekendes soos Pieter Koen was van die 140 gaste wat die vierdejaarlikse Sol-Tech-gholfdag ’n gesellige byeenkoms gemaak het. Die dag het gesorg vir strawwe kompetisie met twee vroue wat stof in die manne se oë geskop het.Daarbenewens het die jong Johan Smith, een van die gasgholfspelers, gesorg vir ’n opwindende albatros op die tweede putjie. Pryse ter waarde van R30 000 is aan diewenners oorhandig en die opbrengs van die dag sal aangewend word vir die ontwikkeling van Sol-Tech se studente. Saam met Pieter Koen (middel), is Phillip Minnaar(links), waarnemende hoof van Sol-Tech, en Paul van Deventer, besturende direkteur van Sol-Tech (regs).

Foto

’s:C

illest

eva

nde

rWal

t


inbeweging

GERHARDUS DEWET(derde jaar, Pas en Draai)

Waarom het jy Sol-Tech bo ander soortgelykeopleidingsinstellings gekies?Ek en my ouers het verskeie opleidingsinstellingsbesoek, maar Sol-Tech het dadelik ’n indruk opons gemaak. Ek het dadelik welkom en tuisgevoel, want alles word in Afrikaans gedoen.Omdat die klasse nie te groot is nie en dielektore baie individuele aandag aan elke studentgee, het ek nooit soos ’n nommer gevoel nie.

Wat is Sol-Tech se sleutel tot sukses?Ek dink die praktiese opleiding op modernetoerusting en die ervaring wat ’n mens bywerkplekke kry, is die grootste voordeel watSol-Tech-studente kry. Ek is oortuig dat dítbeslis vir my ’n mededingende voordeel gaangee wanneer ek volgende jaar vir werk aansoekdoen.Werkgewers is ook altyd baie positiefwanneer hulle hoor jy het by Sol-Tech studeer,want hulle weet dat ’n mens dan dadelik ge-reed is om aan die werk te spring.

Wat is die sleutel tot ’n suksesvolle loopbaanin tegniese rigtings?Harde werk. Sol-Tech staan studente deur Ajaniby tot in die werkplek,maar daarna moet jyjouself bewys en die kennis wat jy het, reg toepas.

GIDEON ROODT(derde jaar, Elektries)

Waarom het jy Sol-Tech bo ander soortgelykeopleidingsinstellings gekies?Sol-Tech was beslis die beste ingerig. Daar wasook nie een ander instelling waar ek my opleidingin Afrikaans sou kon doen nie. Die positieweingesteldheid van die lektore en die studente bydie opedag het ’n groot indruk op my gemaak.

Wat is Sol-Tech se sleutel tot sukses?Een van die groot voordele wat Sol-Tech boander opleidingsinstellings het, is dat hy ’n grooten geloofwaardige organisasie soos Solidariteitagter hom het. Ek was nooit gedurende mystudies bekommerd dat ek eendag vir klas gaanopdaag en dan is die kollege toe nie.Van myvriende wat nié Sol-Tech gekies het nie, hetsulke ervarings gehad. Nog ’n voordeel isnatuurlik om die opleiding in Afrikaans te doen.

Wat is die sleutel tot ’n suksesvolle loopbaanin tegniese rigtings?Werknemers hou van mense wat bereid is ommeer as hul plig te doen, mense wat hard werk.Ek doen reeds privaat werk en bou so verwy-sings op vir volgende jaar. Niks kom vanself ofverniet nie. Ek weet ek gaan suksesvol wees, wantek gaan baie hard werk.

JP DE BEER(derde jaar, Pas en Draai)

Waarom het jy Sol-Tech bo ander soortgelykeopleidingsinstellings gekies?Vir my was ’n ander instelling nie eers ’n opsienie.As jy in ’n tegniese rigting wil kwalifiseer, isSol-Tech dié plek om dit te doen.

Wat is Sol-Tech se sleutel tot sukses?Beslis die kundige lektore. Hulle weet wat hulledoen. Hulle plaas druk op elke student omhard te werk, maar hulle is elke dag daar om ’nmens te ondersteun. Hulle raak nooit onge-duldig nie, maar help totdat ’n mens die fynerekunsies vervolmaak. My lektore van die afge-lope drie jaar is vandag ook my mentors metwie ek lewenslank sal wil kontak behou.

Wat is die sleutel tot ’n suksesvolle loopbaanin tegniese rigtings?Ek dink die sleutel tot sukses lê daarin dat jymoet besef dat dit ’n voorreg is om te studeeren dat jy erns moet maak van die geleenthedewat oor jou pad kom. Met Sol-Tech se hulpweet ek dat my drome nou binne bereik is. Ekmoet net hard werk. Daar is nie kortpaaie nie.Sol-Tech het vir my die instrumente gegee watek kan gebruik om sukses te behaal. Nou begindie harde werk. S

Studente sê waarom hul staal by Sol-Tech wys

Gerhardus deWet Gideon Roodt JP de Beer

Annuïteite: Spaarvoertuig vir jou oudag

Wat is ’n annuïteit?’n Annuïteit is baie dieselfde as ’n pensioenfonds,met hoofsaaklik twee verskille:• ’n Annuïteit se belastingvoordele wordverskillend bereken; en

• met ’n annuïteit hoef daar nie ’n werknemer-werkgewer-verhouding te wees nie.

Annuïteite is in 1960 in die lewe geroep virmense wat nie formeel in diens van ’n werk-gewer gestaan het nie, en wat vir aftrede voor-siening wou maak. ’n Boer of ’n sakeman wat syeie onderneming bedryf, sal byvoorbeeld van ’nannuïteit gebruik maak om vir sy aftrede voor-siening te maak.Deesdae kan enige persoon ’n annuïteit uit-

neem. Jy kan selfs aan ’n pensioenfonds behoorten terselfdertyd ook ’n annuïteit uitneem indienjy meer wil spaar as dit waarvoor jou pensioen-fonds voorsiening maak en die belastingvoordeeldaarvan wil geniet. Dit blyk dat maatskappye almeer wegbeweeg van die tradisionele pensioen-fonds en vir werknemers ’n totale kostepakket

aanbied waaruit die werknemer self moetvoorsiening maak vir sy bydraes tot voordelesoos aftreefondse en mediesefondsbydraes. Inso ’n situasie is ’n annuïteit die ideale manier omvir aftrede te spaar:Aangesien jy nie aan ’npensioenfonds behoort nie, word jou helevergoeding gesien as nie-pensioendraend, en kanjy tot 15% van jou totale vergoeding as bydraestot ’n annuïteit van jou belasbare inkomsteaftrek. Daar is sekere vrystellings en aftrekkingswat in ag geneem moet word voordat die 15%-aftrekking bereken kan word, maar dit gaan niehier breedvoerig bespreek word nie.

Hoe werk dit presies?Die werking daarvan kan aan die hand van dievolgende eenvoudige voorbeeld verduidelikword:Gert verdien ’n totale kostepakket van

R20 000 per maand. Sy werkgewer bied nie ’npensioenfonds aan nie. Hy wil graag ’n annuïteitvan R1 500 per maand uitneem om vir sy

aftrede te spaar. Die effek is dat Gert net opR18 500 belas gaan word en nie op die volleR20 000 nie. Die maksimum aftrekking gaanR3 000 wees (R20 000 x 15%). Die R1 500 permaand wat Gert bydra, val dus goed binne dietoelaatbare aftrekking. Gert val in die 25%-belastingkerf op sy R20 000 per maand-inkom-ste. Hy sou normaalweg ongeveer R3 113 permaand belasting betaal het. Met die inagnemingvan die bydrae tot die annuïteit verlaag Gert sebelasting na ongeveer R2 738 per maand. Gertkry dus R375 meer per maand meer uit. Ditbeteken eenvoudig dat die ontvanger vaninkomste elke maand vir Gert met R375 van dieR1 500-bydrae help. Die netto-effek is dat Gertnet R1 125 van die R1 500 uit sy sak betaal.Nog ’n element van annuïteite wat in gedagte

gehou moet word, is die beleggingsfondse watbinne die annuïteit vervat word.Dit is ’n onder-werp wat breedvoerig en afsonderlik bespreekkan word.Die buigsaamheid daarvan is ’n grootvoordeel vir die voornemende belegger.Fo

to:iStockphoto.com

Is annuïteite as spaarvoertuig vir aftrede die moeite werd? Hierdie is een van die vrae wat SolidariteitFinansiële Dienste gereeld moet antwoord. ’nVraag soos hierdie ontstaan gewoonlik uit slegte ondervindingsmet die produkte, en ook onkundigheid oor die werking daarvan. Die antwoord is dat dit definitief diemoeite werd is. Inteendeel, dit word ’n al meer gesogte metode om vir aftrede te spaar, skryf Francois Smit,besturende direkteur van Solidariteit Finansiële Dienste.

prom

osie




Niemand kan dieTOEKOMS voorspel nie,maar AFTREE is ’n gegewe!

aksentmedia•0824454513



0861 10 10 05

Aftreebeplanning


Daarom bied Solidariteit Finansiële Dienste ’n kundige adviesdiensin samewerking met Allan Gray om jou met jou aftreebeplanningte help. Laat ons jou vandag reeds help om jou oudag, wat dalknog ver voel, sonder vrees en propvol visie tegemoet te gaan!


jy & diedeur Phil Davel

Stuur jou regsvrae na: Jy & die reg, Posbus 11760, Centurion 0046;stuur ’n e-pos na [email protected]; of ’n faks na 012 664 1102.Reg

n ’n perfekte arbeidsmark is die wisselwer-king tussen die vraag na en die aanbod vanarbeid 100% mededingend en is albei in ’nposisie om gelyk met mekaar mee te ding. In

die vorige uitgawe is die reg op vryheid vanassosiasie bespreek wat sedert 1994 grond-wetlike beskerming geniet. In hierdie uitgawebespreek ons die reg om in die werkplek aan ’nvakbond te behoort.

Die reg van senior bestuurdersom aan ’n vakbond te behoortUit die aard van hul posisie verkry senior bestuur-ders normaalweg toegang tot operasionele enstrategiese inligting, soos ’n werkgewer se be-dingingsbenadering wat vir hom van onskatbarewaarde kan wees en wat ’n werkgewer as hoogsvertroulik kan beskou. ’n Onhoudbare situasie kanontstaan waar ’n senior bestuurder ’n vakbondlidof selfs ’n vakbondverteenwoordiger in diewerkplek is. Dit is vanselfsprekend dat ’n botsingvan belange kan ontstaan tussen die seniorbestuurder se reg op vryheid van assosiasie endie werkgewer se reg op goeie trou en lojaliteit.Die arbeidshof het egter bevind dat niks op

die reg van vryheid van assosiasie inbreuk kanmaak nie, ongeag die persoon se posisie in diemaatskappy. Die reg beskerm dus die werknemerten opsigte van sy vakbondaktiwiteite, maar hymoet steeds sy toegekende verantwoordelikheidteenoor die werkgewer nakom.Dit beteken datdie werknemer steeds sy werk tot die beste vansy vermoë en in belang van die maatskappymoet verrig.Alle werknemers, senior bestuurders ingesluit,

is daarop geregtig om by ’n vakbond aan te sluiten aan sy aktiwiteite deel te neem.Dié reg vry-waar senior bestuurders egter nie van hul ge-meenregtelike en kontraktuele verpligtinge nie.

Die reg om aan meer aseen vakbond te behoortDie reg op vryheid van assosiasie geniet sedert1994 grondwetlike beskerming en elke werk-nemer het die fundamentele reg om by ’n vak-bond aan te sluit. Daar is tans geen statutêreverbod wat ’n persoon verhoed om aan meer aseen vakbond te behoort nie en dit staan ’n

werknemer vry om aan verskillende vakbonde tebehoort.Artikel 4(1)(b) van dieWet op Arbeids-verhoudinge (WAV) bepaal dat ’n werknemerdie reg het om by ’n vakbond aan te sluit, behou-dens die vakbond se grondwet.

Die afdwingbaarheid van ’n kontraktuelevereiste om bekend te maak dat jy aan ’nvakbond behoort’nWerkgewer mag versoek dat ’n werknemer ofwerksoeker bekend maak of hy of sy aan ’n vak-bond behoort of nie, maar mag nie op grond van’n werknemer of werksoeker se vakbondlidmaat-skap teen hom of haar diskrimineer nie.Dit kan egter gebeur dat werknemers of

werksoekers onwillig is om bekend te maak dathulle aan ’n vakbond behoort uit vrees dat daarteen hulle gediskrimineer gaan word indien diewerkgewer daarvan uitvind.’nWerkgewer word ingevolge artikel 5(2)(c)

van die WAV verbied om ’n werknemer of ’nwerksoeker te benadeel as gevolg van vorige,huidige of selfs verwagte lidmaatskap van ’nvakbond of vir die openbaarmaking van inligtingwat die werknemer wettig aan ’n ander persoonmag of moet gee. Dit sluit inligting in wat selfsaan ’n ander persoon verskaf is, byvoorbeeld dat’n werknemer ’n lid van ’n vakbond is.• Vir meer inligting en om die volledige artikel te

lees, besoek www.regsdienste.co.za. S

Die reg tot vakbondlidmaatskap(Deel I1)

I



inbeweging

ierdie geld is vir ons ’n lig in ’ndonker tonnel en sal weerbrood op ons tafels sit.” Ditwas die reaksie van Geoffrey

Bailey, wat vir sewe jaar vir Atlantis Forge gewerkhet, nadat Solidariteit in September vanjaar dieeerste deel van nagenoeg R10 miljoen se prefe-rente eise aan voormalige werknemers van diégelikwideerde maatskappy oorhandig het.Solidariteit hoop om oor die volgende paar

maande nog ’n verdere 20%-dividend te kanoorhandig. Atlantis Forge, ’n maatskappy watvragmotoronderdele vervaardig het, is in April2009 onder voorlopige likwidasie geplaas envroeg in Februarie 2010 finaal gelikwideer nadatdie maatskappy nie meer in die destydse ekono-miese klimaat en veral weens die wêreldwyefinansiële ineenstorting as ’n winsgewende maat-skappy in die motorbedryf kon handel dryf nie.Volgens Nic Arnold, hoof van Solidariteit

Regsdienste, bied die uitbetalings welkome ver-ligting so kort voor Kersfees vir die 380 voor-malige werknemers van die maatskappy.“Solidariteit het destyds ’n voedingskema

begin nadat die maatskappy onder likwidasiegeplaas is om die nood te help verlig, en ons sitons hulp aan die gemeenskap nou voort.”Samantha Philander, voormalige werknemer,

het Arnold se stelling beaam.“Ons is baie bly datons nie verloor nie. Die geld kom net voor ‘Kris-mis’. Ons is dankbaar daar is iets vir ons.”Arnoldsê die likwidateurs het verskeie pogingsaangewend om met voornemende kopers teonderhandel, maar geen aanvaarbare aanbod isooit gemaak nie.“Pogings om die maatskappy sebates aan ’n derde party te verkoop en om dieaanleg operasioneel te hou, het ook misluk. Dieverkoop van die roerende bates aan die Nywer-heidsontwikkelingskorporasie het 21c in die randopgelewer wat nou aan die werknemers betaal isas hul preferente deel van die eis ingevolge dieInsolvensiewet.”Arnold sê die preferente eise wat aan die

voormalige werknemers uitbetaal is, word inge-volge artikel 98(A) van die Insolvensiewet bere-ken. “Die formule is soos volg: Betaling vansalarisse of lone vir ’n tydperk van hoogstens driemaande met ’n maksimum van R12 000; betaling

van verlofvoordele tot ’n maksimum van R4 000;betaling verskuldig ten opsigte van enige andervorm van betaalde afwesigheid vir ’n tydperk vanhoogstens drie maande voor die datum vansekwestrasie van die boedel tot ’n maksimumvan R4 000 en betaling van ’n skeidingsloonverskuldig aan die werknemer tot ’n maksimumvan R12 000.”Volgens Arnold word enige eise wat die bo-

genoemde berekenings oorskry, as konkurrenteeise geag. Die uitbetaling van konkurrente eisekan eers geskied nadat verdere uitstaande skuldevan onder meer debiteure ingevorder is.Arnoldsê Solidariteit was deurgaans by die likwidasie-proses betrokke.“Die vakbond het die eerste aansoek om

likwidasie, wat op 18 Februarie 2009 in die HoëHof in Bloemfontein toegestaan is, teengestaan,aangesien Solidariteit van mening was dat die hofnie jurisdiksie oor die aansoek gehad het nie. Dieaansoek is daarna by die Hooggeregshof in Kaap-stad ingedien, waarna die maatskappy op 16 April2009 weer voorlopig in likwidasie geplaas is en ’nfinale likwidasiebevel later uitgereik is.” S

Verligting vir voormalige Atlantis Forge-werknemersDeur Nico Strydom

“H

Nic Arnold, hoof van SolidariteitRegsdienste, oorhandig ’n tjek aan

Geoffrey Bailey, wat vir sewe jaar byAtlantis Forge werksaam was.

inbeweging

ie Kersseisoen is om die draai endie vakansie kan vir die meestevan ons nie vinnig genoeg kom nie.Wat is nou lekkerder as om dié

Desembervakansie ’n bietjie lyf weg te steek en’n lekker boek te lees?Vyf gelukkige lesers vanSolidariteit Tydskrif staan die kans om ’n boekvan hul keuse te wen. Die boeke wat op diespel is, is Belhar geweeg, De la Rey: ’n Stryd virvryheid; Onthou! Kronieke van vroue- enkinderlyding, 1899-1902 en Die verhaal vanRacheltjie de Beer.

Skryf nou inAntwoord die maklike vraag hieronder. Stuur

jou antwoord en kontakbesonderhede (naam,e-posadres en telefoonnommer) per e-pos [email protected] met die woord“boek” in die onderwerpveld om ’n kans testaan om te wen.

VraagHoeveel rand se vergoeding het Solidariteit seregsafdeling die afgelope jaar namens sy ledebeding?

ReëlsDie eerste vyf korrekte inskrywings sal wen.Pryse kan nie vir kontant geruil word nie.• Blaai na bladsy 62 vir nog Kersboekidees.

Wen ’n boek vir Kersfees!

D

Húlle het DVD’s gewenDie vyf gelukkige wenners van die War of the flea-DVD-kompetisie in uitgawe 5 van 2012 isJudithVermeulen, Christa Botha, Julius Swanepoel, Charmaine Lowe en Lindy Parkin.



inbeweging

is alombekend dat boelies skade aan’n kind se emosionele en geestelike(en dikwels fisieke) welstand aanrig.Onlangse navorsing toon egter dat

die gevolge meer omvangryk is as wat ons besef.In ’n onlangse navorsingstuk getiteld Ma’s se

persepsie van hoe afknouery gesinne beïnvloedskryf Awie Greef en Estelle Roodt dat kinderswat geboelie word, op verskeie maniere daar-deur geraak word. In die artikel skryf Greef enRoodt oor ’n onlangse ondersoek wat hullegedoen het. Ongeveer 48 gesinne, waarvan diekinders almal geboelie is of word, het aan dieondersoek deelgeneem.Dit blyk dat die betrok-ke kinders op die volgende maniere deur die af-knouery beïnvloed is:• Drie (6%) van die kinders het fisieke bese-rings opgedoen en daarmee by die huisaangekom.

• Die afknouery het in 15% van die gevalledaartoe gelei dat die kind wat geboelie is, niewou teruggaan skool toe nie.

• 27% van die kinders het negatiewe emosiesbegin ervaar as gevolg van die afknouery.

• Die kinders wat geboelie is, het dikwels op-standig geword by hul huise (19%).

• In teenstelling hiermee het ander kinders watgeboelie is, hulle weer begin onttrek (19%).

• ’n Paar deelnemers het gemeld dat die af-knouery hul kind se selfbeeld negatiefbeïnvloed het (13%).

• Drie deelnemers (6%) het aangevoer dat hulkinders in reaksie op die afknouery snagsherhaaldelik hul bed natgemaak het.

• Nie net die kinders nie, maar ook die ouers isop verskeie maniere deur die afknouerygeraak.Ouers het ernstige kommer oor hullekinders ervaar (10%). Die meeste ouers isdeur die afknouery beïnvloed deurdat hulledie een of ander negatiewe emosie ervaarhet. Ouers het onder meer van woede (17%),ontsteltenis (4%), bejammering (8%), hartseer(4%) teleurstelling (8%) en/of ongelukkigheid(4%) gepraat. Verskeie ouers het magteloosgevoel (8%) en gesê hulle weet nie wat omaan die afknouery te doen nie. Die krisis vanafknouery het ook in sommige gevalle diegesin as geheel beïnvloed en soms selfs totkonflik tussen gesinslede gelei (8%).

Kyk ’n mens na die resultate van die ondersoek, isdit duidelik dat afknouery ’n wesenlike probleemmet omvangryke gevolge is en dat daar iets aan

die probleem gedoen moet word.Dit mag dalk moeilik wees om afknouery te

monitor en te voorkom omdat dit in die meestegevalle agter ouers en onderwysers se rûegebeur. Volgens Peggy Moss, ’n Kanadese kenneren skrywer op die gebied van afknouery, moetouers hul kinders toelaat om met hulle oorafknouery te praat.“Moenie jou kind oordeel of probeer om die

probleem op te los nie. Vra vrae soos “Hoe hetdit jou laat voel?” en “Wat presies het gebeur?,”sê sy.Sy wys verder daarop dat jy jou kind die vry-

moedigheid moet gee om met jou oor enigietste kan praat. Dit is daarom belangrik om nie teoorreageer nie en om kalm te bly. Nadat jy nug-ter oor die situasie gedink het, kan jy besluit watjou volgende stap moet wees. S

Die waarheid agter afknoueryDeur Inge Strydom

D


MY GESIN


inbeweging

Met die grootste uitsuig-waaier van sy soort in Suider-Afrika, biedVentura Cooling&Ventilation seVenturatec-waaier dié oplossing vir dieverkoeling en ventilasie vankweekhuise, hoenderhuise,fabrieke, werkwinkels enpakhuise. Duisende van diéwaaiers is al in Suid-Afrikaverkoop en tevrede kliëntekan nie uitgepraat raak oordie mededingende pryse,waarde vir geld, laeinstandhoudingskoste enbeskikbaarheid van onderdele watVenturatec-waaiers betref nie.Ventura Cooling &Ventilation bied boonop aan om enige geskrewekwotasie vir ’n soortgelyke produk te klop.Fritz Eksteen, die stigter vanVentura Engineering Equipment en

verskeie filiale van dié maatskappy, het nog altyd ’n voorliefde virmasjinerie gehad en het sewe jaar gelede ’n gaping in die mark gesienvir toetrede tot die waaierbedryf. Vandag is hy baie bly hulle het diégaping gevul. Vra ’n mens vir Eksteen watVentura uniek maak, ant-woord hy sonder om te aarsel: “Die rede vir ons welslae is eenvoudig:Ons bied waarde vir geld en uitstekende diens.”

Promosieartikel

Dié waaier bied oplossingvir verkoeling en ventilasie

Foto:Verskaf

akbondverteenwoordigers het diegroot verantwoordelikheid om elkedag vakbondlede se regte te helpbeskerm. Solidariteit heg dus groot

waarde aan sy verteenwoordigers wat elke dagdie skakel tussen die vakbond en sy lede is.Aan die begin van die jaar het Solidariteit

aangekondig dat die opleiding van verteenwoor-digers vanjaar baie aandag sal geniet. Deur oplei-ding word die verteenwoordigers beter toege-rus, sodat hulle ’n beter vlak van diensleweringaan vakbondlede kan handhaaf. Die opleiding,wat landwyd plaasvind, duur tot einde November.Gerhard Ceronie, Solidariteit se hoof van

bedryfsopleiding en ontwikkeling, sê elke ver-teenwoordiger wil graag sy bes vir lede gee.Opleiding, sê hy, is van kardinale belang indien dieverteenwoordigers die beste diens wil lewer.

Wat is ’n verteenwoordiger?Die vakbondverteenwoordiger in ’n werkplek is’n Solidariteit-lid wat deur ander lede van diévakbond tot verteenwoordiger verkies wordvanweë sy of haar leierseienskappe en die ver-troue wat die lede in hom of haar het om na hulbelange om te sien.

Waarom is opleiding nodig?Volgens Ceronie is opleiding die sleutel totuitstekende diens. “Die opleiding wat ons gee, isbloot om hulle met die kennis en vaardighedetoe te rus wat hulle nodig het om ’n sukses temaak van dit wat hulle aanpak.”

Waarmee kan ’n verteenwoordiger jou help?Ondersteuning: ’n Mens dink gewoonlikeerste aan probleme in die werkplek, maar ’n

verteenwoordiger help soms met baie meer.Lede word selfs in persoonlike situasies on-dersteun.Griewe:As jy voel jou werkgewer het onbillikopgetree of dat jou werkomstandighede swakis, is jou vakbondverteenwoordiger diepersoon wat jou kan bystaan.Dissiplinêre sake: Of die saak groot of klein is– die verteenwoordiger sal die nodige onder-steuning en bystand bied.Opleiding:Verteenwoordigers kan genaderword om uit te vind hoe jy verder kanstudeer of opleiding ontvang.Advies: ’nVerteenwoordiger kan help met dienodige inligting.Kanaliseer:As daar iets is waarmee ’nverteenwoordiger nie kan help nie, sal hy ofsy jou na die regte persoon kan verwys. S

Deur Cilleste van derWalt

V

Opleiding bemagtig verteenwoordigers

inbeweging

s a working mom you probablyoften feel overwhelmed by all yourresponsibilities and tasks. When youforget to do something important,

like fetching the kids from the school or buyingthe stuff your son needs for his science project,you feel like a failure. You start to wonder howother women manage to have a fulltime job, raisechildren and still have enough energy to be aloving wife.When your children are disobedient,you start to question your parenting skills.Through it all, you never get the chance to relaxand do something for yourself.In the bookWorking Mom Survival Guide: How

to Run Around Less & Enjoy Life More, SuzanneRiss &Teresa Palagano write that there are noone correct way to raise your children. They alsolist a few practical tips that can help mothers to

better take control of their own and their chil-dren’s lives.To be a happy mother, they advise mothers

not to compare themselves with other mothers,to accept their shortcomings, to focus their at-tention on one thing at a time and to take careof their general health. It is also important, theysay, that mothers keep their perspective and notthink that each stumbling block is the end of theworld.They advise moms to speak to their hus-bands, friends and family for moral support whenthings get a bit tough.According to Jahni Cowley (29), a fulltime

employee of Solidarity and a single mother oftwo, it is very important that working momsmake use of their support systems.“Ask yourfriends and family to help you when you feel asthough you can’t cope with the pressure.” She

also advises mothers to make use of the valuableand practical parenting tips that are available onthe internet and social networks.According to her, no mother should feel guilty

about raising children whilst having a full time ca-reer. “I think it is important for you to allow your-self to still be your own person and to followyour dreams,” she says. S

By Inge Strydom

A

Help! I’m a working mom!


MYWORK


inbeweging

Belhar geweegPrys: R150, R20-posgeld uitgesluitSMS:“Belhar” na 34388

In Belhar geweeg (redakteur: PietTheron)ondersoek 18 skrywers – onder wieprominente kerklui soos prof. Piet Strauss, dievoormalige moderator van die NederduitseGereformeerde Kerk, en bekendes soos dievoormalige polisiehoof, genl. Johan van derMerwe, die waardigheid van Belhar asbelydenisskrif. Belhar geweeg praat oor dieBelhar waarvan daar nie in die media enpopulêre gesprekke gehoor word nie. Is Belhardie enigste weg tot ’n verenigde kerk, of staandit juis in die pad van nouer bande tussenkerke? Is Belhar nie dalk net ’n tydgebondeprotesskrif wat in die hedendaagse besteluitgedien en oorbodig geraak het nie? Belhargeweeg poog om antwoorde op hierdie enander vrae te gee.

De la Rey: ’n Stryd vir vryheidPrys: R300, R50-posgeld uitgesluitSMS:“Stryd” na 34388

Genl. J.H. de la Rey se gedenkskrifte oor dieAnglo-Boereoorlog was nie net kripties nie –

hy het dit ook nooit voltooi nie! De la Rey was’n man van min woorde, en annotasie is dusnoodsaaklik wanneer ’n boek oor sy herin-neringe geskryf word. Maar selfs met annotasieskan die optrede van die generaal en dieverloop van die oorlog nie altyd in die regteverhouding tot mekaar geplaas word nie, endaarom het die outeur in dié boek gebruikgemaak van ’n tegniek wat as fokusinsetselsbeskryf kan word. Dié boek deur A.W.G. Raathbetree ’n nuwe genre in die geskiedskrywing,naamlik foto-annotasie. Hierdie gedenkboekoortref sy voorgangers in alle opsigte en meeras 500 foto’s word in die boek gebruik.

Onthou! Kronieke van vroue- enkinderlyding (1899–1902)Prys: R520, R50-posgeld uitgesluitSMS:“Onthou” na 34388

Onthou! deur A.W.G. Raath en ElriaWesselsbied die leser ’n intense blik op die smartrykelyding van vroue en kinders in die Britse kon-sentrasiekampe gedurende die Anglo-Boere-oorlog. Met meer as 200 foto’s, waarvannagenoeg 80% nog nooit voorheen gepubliseeris nie, is Onthou! ’n uitsonderlike versamelstuk.Dit ondersoek die ontstaan van die Britte se

verskroeideaardebeleid, vertel die persoonlikeverhale van meer as 30 vroue wat self in diekampe geleef het en bied ’n insiggewendegeskiedenis oor die NasionaleVrouemonumentin Bloemfontein.

We were there – winning the war forSouthern AfricaPrice: R300, R50 postage excludedSMS:“Border” to 34388

We were there – winning the war for SouthernAfrica by General Jannie Geldenhuys is a collec-tion of heroes’ stories, fighters’ narratives andfirst-hand accounts of the actual course ofevents during the BorderWar. Besides beingthe most comprehensive book ever publishedabout the BorderWar, it also finally breaks thesilence about the history of this controversialwar. By recounting the stories of 62 BorderWar soldiers,We were there sets the recordregarding the war straight for the first time.We were there was compiled by Gen. JannieGeldenhuys, former head of the South AfricanArmy (1985–1990), and published by Kraal Uit-gewers. The Afrikaans version of the book,Onswas daar – wenners van die oorlog om Suider-Afrika, has already been sold out. S

Boeke vir Kersfees so in jou KraalDit is weer tyd vir Kersinkopies en mense skarrel reeds oral rond om die perfekte Kers-geskenk vir hul geliefdes te kry. Kraal Uitgewers maak dit vanjaar vir jou soveel makliker metsy reeks topverkoperboeke wat jy sommer in ’n japtrap in die gemak van jou huis kan besteldeur die boek se kodewoord te SMS. (’n SMS kos R2.) Besoek www.kraaluitgewers.co.zaof skakel Kraal by 012 644 4329. Ilze Nieuwoudt het ’n paar Kraal-gunstelinge gaan uitsnuffel.



inbeweging

et alles van “Agter elke man” en “Bitterbessie dagbreek” tot“Byeboerwa” en nog baie meer, is daar net een woord omdie nuwe FAK Sangbundel te beskryf – fantasties! Die nuweFAK SangbundelVolume II, wat in Oktober by die Clover

Aardklop Nasionale Kunstefees bekendgestel is, bevat Afrikaanse musiekvan die afgelope sowat 30 jaar wat musiekliefhebbers weer aan diewonder van Afrikaanse musiek sal herinner.Dié bundel, met sy nagenoeg 400 liedjies, is bekendgestel tydens ’n

boekgesprek met Andries Bezui-denhout, bekende sosioloog,liedjieskrywer en digter. Dr. DanieLangner, uitvoerende hoof van dieFAK, en Jannie duToit, bekendeliedjieskrywer en mederubriekleiervir die FAK Sangbundel, is tydensdié gesprek op ’n ligte noot metvrae oor die bundel gepeper.Almal wou weet watter liedjies diespreekwoordelike paal gehaal heten die eer het om in dié gesogtebundel opgeneem te word.Hoewel daar duisende liedjies

vir die bundel geïdentifiseer is, wasdaar slegs spasie vir sowat 400liedjies. Bekende ouer werke vanlegendes soos Koos du Plessis en Laurika Rauch is ingesluit, maar daar isnou ook plek gemaak vir die musiek van meer moderne sangers engroepe soos Die Heuwels Fantasties (met hul liedjie “Tambotieboom”)en Karen Zoid (met haar liedjie “Engel”). Die bekendstelling is afgesluitmet Jannie duToit se sielvolle vertolking van sy trefferliedjie “Liedjie virjou”, wat ook in die bundel ingesluit is, en dit het onomwonde bevestigdat die nuwe FAK Sangbundel vir seker fantasties is.

FAK Sangbundel in ’n neutedop• Die eerste FAK Sangbundel het in 1937 met 314 liedjies verskyn.• ’n Hersiene uitgawe het in 1961 verskyn en het hierdie keer 400liedjies bevat. Slegs sowat 160 liedjies van die oorspronklike bundel isweer in die hersiene uitgawe ingesluit.

• Die derde uitgawe is in 1979 tydens die FAK se 25ste bestaansvie-ringe uitgereik. Die liedjies in dié uitgawe is aangepas om maklikerspeel- en singbaar te wees.

Waar is die bundel beskikbaar?Die FAK Sangbundel Volume II is beskikbaar by Kraal Uitgewers teen R450(R50-posgeld uitgesluit). Bestel die bundel só:• SMS die woord “FAK” na 34388 en ’n Kraal-verteenwoordiger sal jouskakel. (’n SMS kos R2.)

• Faks: 086 714 1100• Tel: 012 644 4329• E-pos: [email protected] S

Deur Ilze Nieuwoudt

M

FAK SangbundelVolume II is fantasties!


inbeweging

mar elamedia

ABC in AfrikaansAfrikaans ABC flash cards

Hierdie program deur Robert Meier ($0,99)werk soos die flitskaarte met letters van diealfabet daarop wat ons almal op laerskool leerken het. Elke flitskaart bevat ’n letter van diealfabet, ’n woord wat met die letter begin en ’nprentjie wat die woord verteenwoordig. Diegebruiker kan ook na die uitspraak van diewoord luister. Die program kan gestel word omflitskaarte in ’n ewekansige volgorde te wys, enkan ook die woord outomaties deur die foonse luidspreker speel. Dit is ’n baie eenvoudigeprogram wat jong kinders op ’n lekker manierkan help leer. Nie alle verbruikers is gelukkigmet die sagteware nie. Sommige kla oorspelfoute, en ander reken die program is niegoeie waarde vir jou geld nie. Besluit maar self!

Leer Afrikaans praatLearn Afrikaans –Talking Phrasebook

Die doel van hierdie program, ontwikkel deurZi Chao Li, is om mense wat nie Afrikaanspraat nie, byvoorbeeld toeriste uit die buite-land, te help om met Afrikaanse mense tekommunikeer. Die ontwikkelaar het Afrikaans-sprekendes gebruik om ’n aantal frases op teneem, en die gebruiker kan dus presies hoorhoe om die woorde korrek uit te spreek.Gebruikers kan sommer die frase speel vir diepersoon met wie hulle wil kommunikeer. ’nVoordeel van dié toestel vir reisigers in lande-like gebiede is dat die sagteware al die nodigeinligting op die iOS-toestel stoor, en dus nie ’ninternetverbinding nodig het om te werk nie.Die program kos $2,99.

Beeld

Gereelde lesers van Beeld mag hierdie gratisprogram deur 24.com Online Studios baienuttig vind. Gebruikers kan die sagtewaregebruik om enige tyd Beeld se aanlynkoerant telees deur berigte uit verskillende kategorieë te

kies. Behalwe dat gebruikers die koerant kanlees, kan hulle ook aktief tot Beeld se inhoudbydra deur nuuswenke met behulp van dieprogram in te stuur.Terugvoer van gebruikers isoor die algemeen baie positief.

Afrikaanse ensiklopedie

Afrikaanse gebruikers wat graag artikels opWikipedia lees, sal hierdie program deur PatrickCollison nuttig vind. Dit stel die gebruiker instaat om al die Afrikaanse bydraes opWiki-

pedia, waarvan daar tans meer as 24 000 is, telees. Gebruikers kan artikels maklik met behulpvan ’n eenvoudige soekskerm opspoor, en kandie artikels lees selfs al is die toestel waarop ditgebruik word nie aan die internet gekoppel nie,aangesien die data plaaslik gestoor word.Alleskakels, of “hyperlinks”, in die artikels is beskik-baar, en gebruikers kan dus maklik tussenartikels blaai deur op die skakels te klik, terwyldie sagteware ’n spoor van alle geleesde arti-kels stoor, sodat daar vinnig weer na ’n vorigeartikel teruggeblaai kan word. Prys: $5,99. S

Gebruik jou slimfoon in AfrikaansMet die koms van die slimfoon het selfone byna oornag verander van toestelle waarmee ’n mens net konbel of teksboodskappe stuur, na ’n onuitputlike bron van inligting en vermaak. Voorheen moes jy maartevrede wees met die funksies wat in jou selfoon ingebou was, maar vandag kan jy ’n klomp nuwe toertjiesdoen deur middel van sagteware (“apps”) wat jy self kan installeer.


Afrikaanse bydraeskan tans opWikipediaaangetref word.

24 000

inbeweging

Wen dié boek!Een gelukkige wenner kan ’n eksemplaarvan Die Anglo-Boereoorlog: ’n Chronologie endie kaarte wen! Stuur e-pos aan [email protected] envertel ons uit hoeveel bladsye dié boek bestaan. Die antwoord isop www.maroelamedia.co.za beskikbaar. S

Maroela-boekrakDeur Suné van Heerden

Die Anglo-Boereoorlog: ’nChronologie en die kaartePieter Cloete

Hierdie boek is nie ’nwetenskaplik-historieseontleding nie, maar ’nchronologie: ’n poging om’n beknopte, dag-vir-dag-,slag-vir-slag-opgawe metbehulp van dagboektipe-inskrywings te bied. Waar moontlik, is direkteaanhalings uit toesprake, briewe, telegramme en dies meer gebruik omdie gebeure “persoonlik” uit die oogpunte van die betrokkenes weer tegee. Die triviale brokkies vermeld ook ander gebeure wat gedurendedie tydperk plaasgevind het. Die Anglo-Boereoorlog: ’n Chronologie en diekaarte word deur die skrywer self uitgegee en kan teen R450 (posgelduitgesluit) by [email protected] bestel word.

Maklike mango-nageregMaak 4 porsies.

BESTANDDELE250 ml (1 k) room, styf geklits250 ml (1 k) ongegeurde jogurt2 ryp mango’s, in blokkies of skywe gesny45 ml (3 e) sagte bruinsuiker

METODEVou die room by die jogurt in. Skep die helfte vandie mango’s in ’n bak of individuele glase en skep diejogurtroom bo-op. Strooi ’n lagie suiker oor enherhaal die lae. Eindig met suiker, bedek en verkoel ditvir 1 uur. Die suiker sal ’n karamelsousie vorm.

VARIASIESVervang die room en jogurt met 500 ml (2 k) Griekse jogurt.Strooi sjokoladesplinters of gekapte donkersjokolade, of grofgekrummelde gemmerkoekies tussen die lae.Fo

to: i

Stoc

kpho

to.c

om


Uitgawe6 p51-74:Layout 1 11/3/12 3:55 PM


inbeweging

ewe ouers is in ’n kort vraelys gevra hoegereeld hul kinders op die internet is enwatter webtuistes gewild is onder hulkinders. Drie ouers, wie se kinders tus-

sen die ouderdom van drie en nege jaar oud is,se terugvoer was dat hulle nie hul kinders toelaatom die internet te gebruik nie. Die ander vierouers se kinders het wel internettoegang en hulkinders gebruik die internet vir take en die soekvan allerlei inligting. Wat opvallend was, is dat nieeen van die ouers geweet het spesifiek watterwebtuistes gewild is onder hul kind se ouder-domsgroep nie.Die riglyne wat jy aan ’n kind moet gee vir die

gebruik van sosialemediaplatforms is dieselfderiglyne wat jy hom van kleinsaf leer om sosiaalaanvaarbaar te wees. Verduidelik dit só vir joukind: As hy bereid is om sy sosialemedia-kommentaar of -opdatering op die voorblad van’n groot koerant te plaas met sy foto langsaan,kan hy dit gerus maar plaas. Indien nie, moet hybaie mooi dink voordat hy dit plaas. Die realiteitis dat sosiale netwerke op die internet baie meer“lesers” het as gedrukte koerante.Indien jy jou kind leer om die internet slim en

verantwoordelik te gebruik, kan dit vir hom ofhaar verskeie voordele inhou:• Jou kind kan op die internet kennis opdoenen tegnologiese vaardighede ontwikkel wat hyin die toekoms in ’n loopbaan kan gebruik.

• Kinders wat skaam is en nie maklik vriendemaak nie, kan op sosiale netwerke hul vrien-dekring uitbrei.

• Kinders kan met hul rolmodelle kontak maak.Soos wat tieners in die ou dae briewe aan hulrolmodelle gepos het, kan tieners nou ook opdieselfde wyse, net baie vinniger, met rolmo-delle kommunikeer.

• Jou kind kan ’n oneindige hoeveelheid inligtingoor enige van sy belangstellings op dieinternet kry. ’n Kind wat byvoorbeeld in perdeen perdry belang stel, het soveel meer foto’som na te kyk en stories om te lees as wat hyooit in boeke sou kon kry.

Wees versigtig dat jy nie weens jou eie onkundejou kinders weerhou van ’n wêreld van kennis entegnologiese geleenthede nie. Help hulle eerderom dit veilig te gebruik. Verbreed jou kennissodat jy jou kind kan bemagtig. S

Jou kind op die internet: Kinderspeletjies!Tegnologie, die internet en nuwerwetse sosiale netwerke is ongetwyfel deel van jou kind se toekoms. Jy kanwel bepaal of jy hulle daarvan gaan weerhou, en of jy hulle op ’n gereguleerde wyse aan die positieweaspekte daarvan gaan blootstel, skryf Daleen Gouws.

Hou ’n oog oor dit wat jou kind aanlyn doen.Daar is tegnologie soos veiligeweergawes van soekenjins beskikbaar,maar ’n ander manier is om vir jouself ’nprofiel te skep op die webtuistes en sosiale netwerke waar jou kind baie tyd bestee.Dis die beste manier om uit te vind wat op daardie webtuistes gebeur. Aan diebegin sal dit dalk vir jou tiener voel asof jy inbreuk op sy privaatheid maak,maar asjy ’n goeie verhouding met jou kind het, sal hy gou gewoond raak aan die idee.

S

Hou só ’n oog oor jou kind op die web

12Wees ingelig oor die tegnologie.As ouer het jy waarskynlik ’n besige lewe en gaantegnologiese ontwikkeling soms by jou verby, maar probeer om te gaan lees oor nuweontwikkelings en aanlynspeelplekke waaraan jou kind blootgestel kan word. Vertel jou kindvan hierdie ontwikkelings waarvan jy gelees het, en debatteer met hom of haar daaroor.

Praat openlik met jou kind oor dit wat hy op die internet doen. As jy hoor of leesvan gevalle waar kinders in gevaar was as gevolg van hul interaksie met ander opdie internet, of as gevolg van inligting wat op die internet beskikbaar is, bespreekdit met jou kind. Gesels met jou kind oor gevalle soos Facebook-verkragtings enander gruwelstories van persoonlike inligting wat gesteel word. So kan jy jou kindsensitief maak vir die inligting wat hy nie op die net moet plaas nie.

3Foto:iStockphoto.com


inbeweging

aar naam was Johanna van derMerwe en vir die meeste mensebeteken dié naam vandag nie veelnie, maar as 12-jarige meisie wat die

Groot Moord by Bloukrans in 1838 oorleefhet, is Johanna van der Merwe en ander soossy, helde wie se verhale onthou moet word.Die gebeure wat met en ná die moord op

Piet Retief en sy makkers afgespeel het, wordbeskou as van die wreedste wat dieVoortrekkers ooit beleef het. Nadat Retief op6 Februarie vermoor is, het die Zulu-impiesbeplan om sy trekgeselskap ook aan te val. DieTrekkers was uitgespan by Bloukrans en anderplekke langs die Boesmansrivier. Hulle hetblykbaar nie ’n aanval verwag nie en daaromwas die trekgroepe ente uitmekaar langs dieriviere versprei.Die historikus J.C.Visagie, wat voorheen aan

die departement geskiedenis by die Universiteitvan Stellenbosch verbonde was, skryf in ’n insig-gewende artikel in die dagblad Beeld in Septem-ber 2000 dat duisende Zoeloes in die vroeëoggendure van 17 Februarie 1838 “niksvermoe-dende gesinne aangeval en vermoor” het. Dieaanval, wat vandag ook as die Groot Moordbekendstaan, was onverwags en wreed en dieware omvang daarvan het eers teen dagbreekvir die oorlewendeTrekkers duidelik geword.“Die gras het aanmekaar gekoek van die

bloed wat vrylik gevloei het; die waens wasverpletter of verbrand; die hele omgewing waswit van die vere van beddegoed wat stukkendgesny en uitgeskud is; babas is nog in die armsvan hul moeders met assegaaie deurboor sodatdie lyke aanmekaar vasgesit het,” skryf Visagie.Ten spyte van die hartseer tonele wat oorle-

wendes begroet het, was daar egter ook mensewat die aanval wonderbaarlik oorleef het. Hoe-wel bronne verskil, word daar gereken dat sowat40Voortrekkermans, 56 vroue en 185 kindersasook meer as 200 bruin mense dié nag ver-moor is. Een kind wat egter dié aanval oorleefhet, was Johanna van der Merwe.Johanna is die oggend ná die Groot Moord

gevind waar sy onder die lyke van anderkinders gelê het. Sy het self 24 assegaaistekeopgedoen, maar het oorleef deur die liggame

van reeds vermoorde kinders oor haar te treken daaronder te skuil! Johanna was tot en methaar dood mank as gevolg van die aanval enword uiteindelik as ’n ware heldin onthou. Eenvan die gedenkwaens van die 1937-trek is nahaar vernoem en selfs ’n duikboot van die Suid-Afrikaanse vloot het later haar naam gedra.Johanna is in Mei 1888 oorlede, ná ’n lang

en vol lewe. Daar het reeds byna 175 jaarverloop sedert dié hartseer aanval wat haarnaam in die geskiedenisboeke verewig het enintussen is die duikboot, die SAS Johanna vander Merwe, herbenoem na die SAS Assegaai.Tyd en omstandighede kon dalk haar verhaalvervaag, maar die dapperheid van ’n 12-jarigedogtertjie mag nooit vergeet word nie! S

Kinderheldin uit die Trek nie vergeteVolgende jaar vier talle organisasies die 175ste herdenking van die GrootTrek. Ondanks groot name soosDirkie Uys en (die moontlik fiktiewe) Racheltjie de Beer wat ná bykans twee eeue steeds in die geheue vanmense behoue gebly het, is daar ander name wat byna vergete geraak het. Ilze Nieuwoudt het gaan soek nadie kinderhelde van Bloukrans en het meer as net nog ’n storie raakgeloop.

H

“Die gras hetaanmekaargekoek van

die bloed watvrylik gevloeihet; die waenswas verpletterof verbrand;

babas is nog indie arms vanhul moedersmet assegaaie

deurboorsodat die lykeaanmekaar

vasgesit het.”



inbeweging

Buckets full of benefits for our membersThis is a summary of the benefits attached to Solidarity membership.The benefits are subject to the constitutionand policies of the union, as well as the rules as contained in the rule book and may be amended by theExecutive Council of Solidarity without prior notice.New members who can provide proof that they belongedto another trade union in a collective company immediately prior to joining Solidarity will immediately be en-titled to benefits, on the understanding that in instances where such members are, upon acceptance by Soli-darity, engaged in litigation or a dispute, benefit limits may be imposed by the Executive Council at its discretion.

Labour mattersFree legal aid with labour casesMembers are advised by experts on alllabour matters, e.g. disciplinary investigations,injuries on duty and labour problems. Freelegal re-presentation is provided for labourmatters referred to the CCMA or theLabour Court.

Assistance with investigationsAssistance is provided in connection with in-vestigations by the Medical Bureau for Occu-pational Diseases and benefits enquiries ofthe Compensation Commissioner and RandMutual, as well as work-related disabilityclaims.

Collective bargainingCompetent and experienced Solidarity staffmembers undertake collective bargaining tonegotiate better conditions of employmentand salaries for members.

Death benefit (Doves)*Funeral benefit• A dignified funeral is provided for memberswho qualify and his/her spouse.This in-cludes a coffin and the funeral services.

• For cremations a coffin and the usual un-dertaking services are provided.

• A funeral of the same standard as that ofadults is provided for a member’s depen-dent children under the age of 21 years.The undertaking services are providedsolely by Doves funeral services.

• The spouse may apply to continue as amember after the death of main member.

• The burden of funeral arrangements is al-leviated by the fact that Solidarity andDoves will make the arrangements.

Additional cash disbursements• At the death of paid-up members a cashamount of R3 000 is paid to the survivingspouse or dependent children.

• At the death of the spouse of a paid-upmember who pays full membership anamount of R2 000 is paid to the member.

• Cash payments to full members at thedeath of children are:* Children aged between 14 and under21 years – R1 500

* Children younger than 14 years– R1 000

• Cash payments vary when both husbandand wife are members of Solidarity.

Rebate on headstonesA 10% rebate on headstones has been nego-tiated with Doves.

Permanent medical disability*Members with 12 months’ uninterruptedmembership, who provide specialist reportsand proof from their employers that theyare permanently unfit for any work in thelabour market, receive a once-off amountof R1 500.

Maternity benefit*A maternity benefit of R1 250 is paid foreach confinement to female members with12 months’ uninterrupted membership ofSolidarity.Applications must be submittedwithin 6 months after the confinement.

Solidarity MagazineMembers receive 6 copies of Solidarity Maga-zine per year in which topical issues from theworkplace as well as the Solidarity Move-ment’s activities are published.

Don’t delay, joinSolidarity today!• Phone 0861 25 24 23; visit our website at

www.solidarity.co.za; SMS the word “member”and your name to 34388; or visit one of ourlocal offices (see page 72).Membership costsR85 per month for individual members andR83 per month for collective members.

Car and household insuranceThis group scheme offers members excellentpremiums at Auto & General. Phone0860 34 62 53 for a free no-obligation quote.

Solidarity Legal Aid PackageMembers and their dependants can enjoy fulllegal cover outside the labour context for anadditional premium of only R77 per month.This package provides access to civil and criminallaw advice; 24-hour legal advice over the tele-phone; legal representation to the value ofR40 000 per year (limited to R15 000 per case);access to legal documentation; and discount on,among other things, the transfer of deeds.• Call 0861 SOL REG (0861 765 734).

Solidarity Retirement PlanSolidarity Financial Services handle the mar-keting of the Solidarity Retirement Plan. Thisproduct was developed as a result of the fewpeople that are able to retire independently.The Solidarity Retirement Plan is offered inconjunction with Allan Gray.• Call 0861 101 005.

Wills and estate administrationEvery member is entitled to the free drawingup of a will.The administration of the member’sestate can also be done at a market-related fee.• Call 012 644 4300.

We are on your side, come what mayAdditional services


inbeweging


With three membership categories Solidarityoffers a home for everybody!

Collective membersCollective members are employed by a companywith which Solidarity has a recognition agreement,or at a workplace that is incorporated by Solidar-ity in the collective division.Most members belongto this category. Collective members qualify for allbenefits, regardless of their age.

Individual membersIndividual members of Solidarity are memberswho are younger then 50 years at the date ofjoining and who are employed at a workplacewhere there is no recognition agreement andthat is not considered by Solidarity to be col-lective. An individual member who turns fiftyafter joining remains an individual member ofSolidarity. Individual members qualify for allSolidarity benefits.

Supporting membersThis membership category was introduced inresponse to requests from people who sup-port Solidarity’s vision, but who do not qualifyfor one of the other categories, i.e. individualmembers who are over the age of 50 years atthe date of joining. Supporting members enjoycertain benefits, excluding benefits such as col-lective bargaining, permanent disability, mater-nity benefits and the death benefit. S

Solidarity offers a home for everybody

Solidarity Helping HandSolidarity Helping Hand supports needy children,pensioners and widows. Every application is con-sidered on merit. Applications may be addressedto: Solidarity Helping Hand, PO Box 11760, Cen-turion, 0046.Or phone 0861 25 24 23.

BursariesSolidarity Helping Hand manages and adminis-trates various bursary funds and annually spendmore than R5 million to assist deserving stu-dents for whom it would otherwise not havebeen possible to further their education.These

students are either members of trade unionSolidarity or monthly contributors to SolidarityHelping Hand and their children. For more infor-mation, contact Melani Gerber or DinahTheronat 012 644 4428 or send e-mail to [email protected] or [email protected].

This is how we create hope for our members!

*Terms andconditions apply.Call 0861 25 24 23.


inbeweging

Solidariteit-kantore: Diens op jou voorstoepBellvilleEttienne Pio (litigant), Raymond Holland-Chapman,Anton Gerretsen, Bennie Harmse, Jan du PlessisAdministratiewe beampte: Nicole HarmseTel: 021 946 4440/4418Faks: 021 949 4259E-pos: [email protected]: DuToitstraat 18, Bellville

BloemfonteinPieter BurgerAdministratiewe beampte: Ingrid PapenfusTel: 051 430 6152/3Faks: 051 430 6163E-pos: [email protected]: Kellnerstraat 58C,Westdene, Bloemfontein

BoksburgFrancois van Heerden, Zirk Gous,HennieVosloo,Amanda Hattingh, FanieVosloo,Derek Mans,Coenie Rheeder (litigant) • Administratiewebeamptes: Marlindie Booyens, Natasha van HeerdenTel: 011 913 0783/1101 • Faks: 011 913 3850E-pos: [email protected]: Rondebultweg 232, Libradene, Boksburg

CarletonvilleDana ViljoenAdministratiewe beampte: PetroWatsonTel: 018 788 4861/018 786 2785Faks: 011 788 5102/011 388 9854E-pos: [email protected]:Van Zyl Smitstraat 74,Oberholzer, Carletonville

EllisrasJan Pretorius, DeonViviersTel: 083 651 5760 (Jan) of 078 802 0343 (Deon)Faks: 014 763 9511E-pos: [email protected]

KlerksdorpManie Lourens,Willie MaraisAdministratiewe beampte: Nicoline CraffordTel: 018 468 8533Faks: 018 468 8563E-pos: [email protected]: Buffeldoornweg 48,Eenheid 2, Buffelparksentrum, Klerksdorp

KathuGert vanWyk,Adéle LiebenbergAdministratiewe beampte: Jaatjé ShermanTel: 053 723 1604Faks: 053 723 1407E-pos: [email protected]: Rietbokstraat,Theque Gebou,Winkel 7, Kathu

LydenburgQuintus SliepAdministratiewe beampte: Mariëtt BarnardTel: 013 235 3698 / 013 235 4985Faks: 013 235 1814E-pos: [email protected]:Versekeringsforumgebou,h.v.Viljoen- en Maasdorpstraat, Lydenburg

NewcastleJohan BothaAdministratiewe beampte: Elize BronkhorstTel: 034 312 9711/9917Faks: 034 312 5170E-pos: [email protected]: Hardingstraat 79,Sanlampark, Blok B, Newcastle

PietersburgEric SchoemanAdministratiewe beampte:Arlene LourensTel: 015 297 0287Faks: 015 297 1589E-pos: [email protected]: Biccardstraat 79 (3A),Pietersburg

Port ElizabethPietVeldtman,Wynand StrydomAdministratiewe beampte:Yvette StroebelTel: 0861 25 24 23Straatadres: Sesdelaan 52, Newton Park,Port Elizabeth

PretoriaJack Loggenberg, Chris Roodt, Schalk de Bruin,WillieVenter, Connie Badenhorst, Johan BothaAdministratiewe beamptes:Christa Louw,Anke CloeteTel: 012 335 9051/2 • Faks: 012 335 9002E-pos: [email protected]: H.v. Lambert Lee- &Van Rensburgstraat, Mayville

RichardsbaaiAdministratiewe beampte: Chantelle vd MerweTel: 035 753 1935 of 035 753 1936Faks: 035 753 1937E-pos: [email protected]: Angler Rodstraat 12, Meerensee,Richardsbaai

RustenburgConnie Prinsloo en Johan Nell (litigant)Administratiewe beamptes: Christelle Grobler,Charisma BreetTel: 014 592 4336 • Faks: 014 592 4371E-pos: [email protected]: H.v. Heystek- enThabo Mbekistraat,Heystek Ontwikkelaars, Kantoor 4,Total Garage

SecundaMark JacobsAdministratiewe beampte: Sandra ScheepersTel: 017 634 5296Faks: 017 634 5297E-pos: [email protected]: EersteVloer, h.v. Joe Slovo- en Moore-straat, Uitbreiding 22, Secunda

VaaldriehoekJaco van den Berg, JohanVenter,Francois Calldo,GerhardCloete, JJ Fernandes,Lee Coetzee,Le Roy Fritz (litigant)Administratiewe beamptes: Nadia Coetzee,Rika CronjeTel: 016 931 3160/2/4 • Faks: 016 931 3171E-pos: [email protected]: Rossini-boulevard 130

WelkomHennie KommerAdministratiewe beamptes: Sue NelTel: 057 352 6839Faks: 057 357 2072E-pos: [email protected]:Winkel nr. 5, Eerste vloer,The Strip,MetroVillage, Stateway 312,Welkom

WitbankCornelius van Leeuwen, Jo-Anne Coetzer,Christo HattinghAdministratiewe beamptes: Irma Oberholzer,Sonja BekkerTel: 013 656 3871 • Faks: 013 656 6846E-pos: [email protected]: Bureau de Paul 2B, Corridorsingel,Route N4 Business Park, Ben Fleur X11

inDeur Marietha Malan

Oor moegheid, lewe, gereed wees

n hierdie luim strompel ek diehuis binne op die laaste dag vandie derde kwartaal, skakel metmy laaste krag die ketel aan en

besluit om met my stuitjie op dierusbank vanoggend se koerantte lees.Net toe skrou my huisbediende

skril by die skuifdeur, ’n gil wat mydie koerant vervaard eenkant toelaat gooi om te gaan kyk.Wat eksien, laat elke senuwee in my lig-gaam op aandag spring.Want mydogter se geliefde wolhondjie watby my kuier, lê skynbaar morsdoodop die stoep! Haar kop is agteroorgetrek, bekkie oop en oë groteskoopgesper. Ek raap haar op, voel datdie hartjie darem nog klop.Voor jykan sê “knipmes” is ek in my kar, diepatetiese bondeltjie op die passa-siersitplek. Benoud sny ek die hoekveearts toe, terwyl ek met die eenhand die patetiese wolbondeltjievryf en paai. Leef tog net, Lola’tjie!In die bekwame hande van die simpatieke

dieredokter lyk Lola gelukkig ná ’n rukkielewendiger, maar o genade, dit lyk asof sy ver-lam is. En erger : Hoogs waarskynlik, vermoeddie veearts, het een van my honde haar aan dienek beetgehad. Sy het dus ’n nekbesering.Sussie en haar man daag kort daarna op.

Hul sakke word deeglik geskud, en Lola word indie hospitaal opgeneem.Wonder bo wonderbegin sy stadig maar seker beter word, enuiteindelik ontslaan die dierehospitaal haar in ’nhok, met vermanings dat sy baie stil in diehokkie gehou moet word, en net mag uitkomom ’n draai te loop.So vind ek myself die hele vakansie aan’t

kloek om Lola, die wolhondjie. Soos ’n be-sorgde diere-ouma was ek haar kombersies,voer ek haar hoendervleis, bad en kam ek haaren laat haar gereeld draaitjies loop. Met die

opvolg is die veearts beïndruk met haar vorde-ring. Dit lyk asof sy sowaar weer heeltemalgaan herstel.Honde-ouma se verligting en dankbaarheid

is groot.Amper groter as honde-ma s’n.Tog, hoe vreemd is die weë van die Here

nie. Gereeld en deeglik koerant lees is een vandie moet-doene van my vakansie. So volg ekdie storie van die klein seuntjie van ’n Mosam-biekse sendeling-egpaar wat van ’n bakkieafgeval het. Ek lees hoe die ouers angstig methom hospitaal toe jaag terwyl hulle sing en bid.Hoe hy met ’n noodvlug Suid-Afrika toe gevliegword. Hoe die boeties prentjies teken vankleinboet wat saam met hulle uit die hospitaalstap. Die ouers bly moedig en sterk, glo on-wrikbaar dat hy kan herstel, al begin die dok-ters sê dat daar byna geen breinfunksie is nie,en dat hulle moet dink daaraan om maar diemasjiene te laat afskakel. En dan, een nag, wordhulle uitgeroep hospitaal toe. Sy hartjie het

gaan staan. Dis verby. Die blondekop-pie sal nie weer rondhardloop nie.Hoe dan nou? Hoekom lewe Lola,

die wolhondjie, en die klein, blondeseuntjie nie?’n Geweldige vraag. Een sonder ’n

antwoord. Ons koppe is eenvoudig teklein om dit te begryp.Tog is daardinge wat ek beslis weet, ook uit myeie ondervinding met my Marietjie,wat talle kere op die randjie van diedood was, en nou serebraal gestremis. Ek weet dat, al verstaan ons niewat aan die gebeur is nie, ons kanrustig wees in die wete dat ons (inlewe en dood) in onsVader se liefde-volle hande is. Ek weet dat Hy jou ge-noeg krag vir elke volgende tree gee,al is daardie tree op die donkersteplekke en in die swaarste tye. Ek weetook dat die genesing van ’n geliefdenie afhang van hoe baie hard jy glonie, maar van wat ons hemelseVadermet daardie geliefde en met jou be-

plan. Dat jou geloof, hoe swaar dit ook al magwees, moet ruimte maak vir “nie my wil nie,maar U wil geskied.“... want ons weet: swaarkrykweek volharding, en volharding kweek egtheidvan geloof, en egtheid van geloof kweek hoop;en die hoop beskaam nie...” (Rom. 3:5)Daar is nie nog so ’n moegheid soos die

moegheid van ’n onderwyser wat weer moetbegin werk, veral ná ’n te kort September-vakansie nie.Vir oulaas strek ek my uit op myrusbank, dink oor alles wat ek nog wou doen.Vir ’n oomblik is ek spyt omdat ek nie meergerus het nie.Dan onthou ek hoeveel ek het om voor

dankbaar te wees. Dankie dat ek wel skoolva-kansies hét. Dankie dat Lola, die wolhondjie,beter is. Dankie dat my blonde Marietjie leef engesond is. Dat ek vrede en liefde in my huis het.“Gereed,” sug my lyf. Ek kom, Lewe. Ek is

gereed. S

I

Daar is nie nog so ’n moegheid in die wêreld soos die moegheid van ’n onderwyser op dielaaste dag van ’n kwartaal nie. Met die belofte van rus soos ’n heerlike, ryp vrug reg voor

jou neus, voel jy doodseker dat jy skaars die drumpel van jou huis sal haal, so oorwerk is jy.

Marietha Malan is ’n onderwyser by Alma-skool,’n skool vir gestremdes, en is ’n ma van vyf.Retrospek

Illustrasie:iStockphoto.com


prom

osie

74 06/2012 • www.solidariteit.co.za

Nog nie ’n lidvan Medihelp?

SMS “kontak” na 32291 as jymeer inligting oor Medihelp

se voordele-opsies verlang.Ofbesoek www.medihelp.co.za

Medihelp bied 10%-besparing op dié opsies


edihelp het vir 2013 ’n netwerkopsie by sy Dimension Prime-reeks van voordele-opsies ingesluit wat lede gemiddeld 10%minder aan ledegeld sal kos. Dit beteken dat Medihelp se jaar-likse gemiddelde styging van 11,2% vir 2013 ’n ledegeldstyging

van tussen 0% en 2,4% tot gevolg sal hê vir lede wat volgende jaar dieDimension Prime-netwerkopsies kies. ’nVergelyking van die skema seDimension Prime-reeks en die Dimension Prime-netwerkopsies lyk soos volg:

Volgens Anton Rijnen, uitvoerende hoof van Medihelp, sal dienste vir dieDimension Prime-netwerk deur privaat hospitaalgroepe gelewer word. “Met59 hospitale wat deel van ons landwye Dimension Prime-netwerk is, kanlede gerus wees in die wete dat hulle gehalte hospitaalsorg beskikbaar sal hê.Hulle sal steeds presies dieselfde dienste en voordele geniet as lede op onsstandaardopsie,” sê hy.Behalwe vir die Dimension Prime-netwerkopsies het Medihelp ook

verskeie verbeterings aan ses van sy sewe voordele-opsies aangebring. Dievolgende algemene verbeterings is aangebring:• Maksimum voordelelimietbedrae is met gemiddeld 6% op alleopsies verhoog.

• Voordele vir tuisbevallings is op alle opsies bygevoeg.• Heup-, knie- en skouervervangings wat nie vir VMV kwalifiseer nie, is nouook vir lede van die Dimension-reeks beskikbaar.

• Konsultasies by gekontrakteerde spesialiste word teen 130% van dieskematarief op Dimension Elite en Medihelp Plus betaal.

• Die bybetaling op adenoïdektomies en/of tonsillektomies op dieDimension-reeks is geskrap.

Volgens Rijnen het voorkomende sorg ’n belangrike deel van Medihelp sestrategie geword om die algemene gesondheid en welstand van sy lede teverbeter. Daarom het die skema sy reeds omvattende voordele vir voor-komende sorg op die Dimension-reeks en die Medihelp Plus-opsie uitgebreiom nou ook die volgende te bied:• Voordele vir besnydenis in die spreekkamer.• Voordele vir neurostimulators.• Beenmineraaldigtheidstoetse vir vroue wat 50 jaar en ouer is.• Standaardimmunisering vir kinders jonger as sewe jaar is ook by dieDimension Elite- en Medihelp Plus-voordele-opsie ingesluit.

Rijnen sê dat die premiestygings vir 2013 sal wissel, afhangende van die opsiewat die lid kies en die aantal afhanklikes wat geregistreer is.“Wanneer diestygings geëvalueer word, moet daar sekere faktore in ag geneem word,naamlik die verskeie voordeleverbeterings wat aangebring is en die kostevan inflasiegedrewe uitgawes soos hospitalisasie, spesialisdienste en medisyne.Nog ’n faktor wat ’n rol speel, is die hoër gebruikmaking van dienste, wat totgevolg het dat die mediese inflasiekoers skerper as dieVPI-koers styg,” sê hy.Wat Medihelp se lede betref, het die gemiddelde ouderdom van die

skema se lede sedert 2011 met 4,2 jaar gedaal tot 36 jaar, wat dit inooreenstemming met die bedryfsgemiddeld van net ouer as 30 jaar bring.Medihelp het boonop weer ’n AA- (AA minus) gradering vir sy eisebeta-lingsvermoë van Global Credit Rating Company ontvang. Die skema konook sy posisie as leier op die gebied van kliëntediens behou, nadat dit in die2012 Ask Afrika-indeks aangewys is as die mediese skema wat die bestekliëntediens in Suid-Afrika lewer.

Op die gebied van niegesondheidsorguitgawes as ’n persentasie vannetto bydraes staan Medihelp op 11,5% wat heelwat laer as diebedryfsgemiddeld is. Dit beteken dat Medihelp se primêre fokusop lede se gesondheidsorgbehoeftes is en dat hulle waarlikwaarde vir hul maandelikse ledegeldbydraes kry.

“Ons hoofdoel is om ’n balans tussen dekking, gehaltesorgen koste te handhaaf,” sê Rijnen.“Ons sal voortgaan om allemoontlikhede te ondersoek wat sal help om Medihelp sevoortgesette volhoubaarheid en die waarde wat ons virlede bied, te verseker,” sê hy.

Opsie Standaardstyging Netwerkstyging Verskil

Dimension Prime 1 10,4% 0% 10,4%

Dimension Prime 2 12,4% 2,4% 10%

Dimension Prime 3 11,5% 1,5% 10%

M

Solidariteit Tydskrif Uitgawe 6 van 2012

Documents

Transcript of Solidariteit Tydskrif Uitgawe 6 van 2012