SMART CLASSROOM : หองเรยนอจฉรยะ สรศกด ปาเฮ

รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาแพรเขต 2 Surasak.ph54@hotmail.com

หลงจากทโครงการแจกแทบเลต ( Tablet ) หรอคอมพวเตอรแบบพกพาส าหรบนกเรยนทรจกกนโดยทวไปวาโครงการ OTPC ( One Tablet Per Child ) ไดถกระงบโครงการไวชวคราวเนองจากเหตผลบางประการนน กระทรวงศกษาธการไดเตรยมจดท าโครงการขนมาใหมเพอทดแทนโครงการแทบเลตทถกยกเลกไปเพอใหเกดการพฒนาการเรยนการสอนดานไอซททมความตอเนองและสอดรบการสภาพการณของการจดการศกษาในยคเทคโนโลยสารสนเทศของสงคมโลกในปจจบน โครงการทกระทรวงศกษาธการไดเตรยมด าเนนการเพอสานตอนโยบายดานไอซทดงกลาวนมชอเรยกวา “โครงการจดท าหองเรยนอจฉรยะ” ทมชอเรยกทางสากลวา SMART CLASSROOM ซงจากความเคลอนไหวและการเตรยมการของโครงการในปจจบน (ขณะทเขยนตนฉบบของบทความอยน) พบวาทางกระทรวงศกษาธการก าลงอยในระหวางการรวบรวมขอมล ในการจดท ารายละเอยด โครงการ รปแบบ งบประมาณและแนวทางทจะด าเนนโครงการ ซงก าหนดเปนกรอบแนวคดวาแนวทางทจะด าเนนการใหมความสมบรณ เกดประโยชนและคมคามากทสดในเบองตนม 3 รปแบบคอ สมารทคลาสรม หองเรยนคอมพวเตอร และหองเรยนอเลรนนง ทงนเนองจากสภาพของบรบทโรงเรยนแตละแหงมความแตกตางกน ( ขาวการศกษา หนงสอพมพมตชนรายวน 12 กรกฎาคม 2557 หนา 17 ) (1)

-2-

บทความนผเขยนจะน าเสนอเฉพาะกรอบแนวคด ( Conceptual Framework )ในการด าเนนงานของโครงการหองเรยนอจฉรยะ ( Smart Classroom ) เพอสรางมโนทศนและรวมเสนอแนะกลยทธเพอการด าเนนโครงการหองเรยนอจฉรยะใหเกดความเหมาะสม บงเกดทงประสทธผลและมประสทธภาพสงสดตอการปรบใชในบรบททางสงคมและการจดการศกษาของไทยเราใหเกดความเทาเทยมกบสากลในการสรางระบบการจดการศกษายคสงคมดจตอลหรอเทคโนโลยสารสนเทศการสอสารและการศกษาทเปนอยในปจจบน

นยามความหมายหองเรยนอจฉรยะ นยามค าวา “หองเรยนอจฉรยะ” หรอ Smart Classroom อาจมชอเรยกทมความหมายทเหมอนกนหรอใกลเคยงกนหลายชอตามจดประสงคของการใช เชน Electronic Classroom ( e-Classroom ) , e-Learning Classroom , Virtual Classroom , Collaborative Classroom , Computer Classroom หรอ ICT Room เหลานเปนตน ซงลวนแลวแตมความหมายในประโยชนใชสอยทางการเรยนในลกษณะเดยวกนทงสน ไดมการก าหนดมโนทศน ( Concept )ทบงบอกถงความหมายของค าวา SMART Classroom ซงมาจากค าส าคญทแสดงใหเหนในมตในดานตางๆดงตอไปน ( Huang et.al , 2014 ) (2)

Showing

Testing Manageable Real-time Interactive Accessible ภาพท 1. มโนทศน ( Concept ) ของหองเรยนอจฉรยะ ( Smart Classroom ) ทมา : Huang et.al , 2014 : online

1. S : Showing มตของความสามารถในการน าเสนอขอมลสารสนเทศในการเรยนการสอนผานสอ

เทคโนโลยการสอน เปนคณลกษณะทเรยกวา “คณลกษณะทางปญญา( Cognitive Characteristic )

SMART Classroom

S

R A

M T

-3-

2. M : Manageable มตดานความสามารถในเชงบรหารจดการ ซงคณลกษณะดงกลาวนเปนการบรหารจดการดานสอ วสดอปกรณ การจดระบบการสอนรวมทงแหลงทรพยากรและสภาพแวดลอมของการใชหองเรยนอจฉรยะ

3. A : Accessible มตดานความสามารถในการเขาถงแหลงขอมลทางการเรยนรจากการใชหองเรยนอจฉรยะผานสอทมอยหลากหลาย

4. R : Real-time Interactive มตในเชงปฏสมพนธในการสรางประสบการณทางการเรยนการสอนโดยคร รวมทงการเรยนรผานสอเทคโนโลยคอมพวเตอรเชงโตตอบในหองเรยนอจฉรยะดงกลาว

5. T : Testing มตดานการทดสอบ ซงเปนการตรวจสอบเชงคณภาพในการจดกจกรรมการเรยน หรอการตรวจสอบพฤตกรรมทางการเรยนจากการใชหองเรยนอจฉรยะ

ไดมการใหนยามความหมายของค าวาหองเรยนอจฉรยะหรอ Smart Classroom ไวหลากหลายนยทนาสนใจดงตอไปน O’Driscoll ( 2009 ) กลาววา Smart Classroom เปนหองจ าลองทางปญญาในการปรบประยกตรปแบบการใชใหเหมาะสมสอดคลองกบสภาพการณและแหลงทรพยากรทางการเรยนทจะน าไปสการปรบใชกบกลมผเรยนตามจดมงหมายทก าหนดทงกบการเรยนและการสอน (3)

Samsung Smart Classroom ( 2013 ) บรษท Samsung ซงเปนบรษทยกษใหญแหงวงการอตสาหกรรมทางเครองมออปกรณอเลกโทรนกสและการสอสารแหงเกาหลใต ไดจดท าโครงการหองเรยนอจฉรยะขน โดยก าหนดนยามความหมายไวใน 2 ลกษณะคอ (4)

1. เปนหองเรยนเชงปฏสมพนธทางการเรยนการสอน ( Interactive Teaching ) จะชวยเสรมสรางปฏสมพนธในหองเรยนจากการใชสออปกรณประเภทจอปฏสมพนธ ( Interactive Screen ) เพอการแลกเปลยนประสบการณทางการเรยนรวมกน นเทศตดตามการจดกจกรรมกลม การสอบถามหรอการจดท าประชามต ( Poll ) เปนตน

2. เปนแหลงบรหารจดการทางการเรยน ( Learning Management ) หองดงกลาวจะเปนศนยสออปกรณประกอบหลกสตรการเรยน การบรหารจดการและการวางแผนการเรยน เปนตน

นอกจากน ยงไดมการนยามความหมายของรปแบบการจดท าหองเรยนในเชงอเลกทรอนกส (Electronic Classrooms) หรอหองเรยนอจฉรยะทส าคญ และมความหมายทเกยวของกนในหลากหลายชอดงตอไปน

-4-

1. Presentation Classroom เปนหองทถกจดเตรยมสอไวเฉพาะเพอการน าเสนอขอมล ซงจะประกอบไปดวยคอมพวเตอรสวนบคคล ( Computer PC ) แบบตงโตะ( Laptop Connection ) เครอง VCR เครอง DVD หรอกลองถายภาพ ( Camera ) เปนหองส าหรบการน าเสนอของผสอนเทานนจะไมมคอมพวเตอรส าหรบผเรยนหรอผใชทวไป

2. Collaborative Classroom ลกษณะคลายกบหองเรยนแบบท 1 เพยงวาในหองจะมเครองคอมพวเตอรส าหรบผเรยนทกคนทเขามาใช อาจมเงอนไขการใชทแตกตางกนไปเชนมคอมพวเตอรแบบ 1:1 หรอ 4:1 ขนอยกบสภาพหองและขนาดของหองเรยน

3. Laptop and Laptop / Seminar Classroom เปนหองทมสอเทคโนโลยอปกรณสอสารครบถวนเหมอนแบบท 1 และ 2 มสอคอมพวเตอรแบบตงโตะส าหรบผใชหรอผเรยนครบทกคน ซงจะถกเชอมโยงโปรแกรมการใชงานไปสผเรยนรายบคคลในการจดกจกรรมการเรยนหรอการจดอบรมสมมนา

4. Special Configuration เปนลกษณะของหองเรยนเฉพาะกจทมความแตกตางหรอมคณลกษณะเฉพาะส าหรบการใชงาน ซงนอกเหนอจากจะมสออปกรณเทคโนโลยการสอสารทครบพรอมแลว อาจจดเตรยมสอประกอบอนๆเขามาใชใหเกดประสทธภาพสงสดของการใชงาน

จากทกลาวในเบองตนมานนอาจสรปไดวา หองเรยนอจฉรยะ (Smart Classroom) หมายถงหองเรยน หรอแหลงการเรยนรทจดท าขนในลกษณะพเศษเฉพาะทแตกตางจากหองเรยนโดยทวไป เพอใชส าหรบการเสรมสรางประสบการณทางการเรยนการสอน การฝกอบรม รวมทงการฝกทกษะ ความรในดานตางๆโดยมจดเนนการสรางปฏสมพนธทางการเรยนรวมกนจากเทคโนโลยทหลากหลายทงสอในระบบภาพและเสยง กอใหเกดการเรยนทงในระบบชนเรยนปกตและนอกชนเรยนในการเรยนแบบทางไกลทมประสทธภาพ

ความส าคญและความจ าเปนทมตอการใชหองเรยนอจฉรยะ มเหตผลและความจ าเปนบางประการทตองมการน าเอารปแบบวธการของหองเรยนอจฉรยะมาใชในการศกษาและการจดการเรยนการสอนยคปจจบน ดงน ( O’Driscoll , 2009 ) (5)

1. เปนการใชศกยภาพของเทคโนโลยและการศกษา ( Technology and Education ) การจดการเรยนการสอนในยคใหมไดเปลยนแปลงรปแบบและกระบวนทศนไปอยางมากตามสภาพบรบทแวดลอม ซงการเรยนในรปแบบดงเดมไมอาจกาวทนกบความเปลยนแปลงทเกดขนจากอทธพลความกาวหนาแหงโลกวทยาศาสตรและเทคโนโลยทสงผลตอการจดการศกษาโดยรวม ดงนนการปรบ

-5- กลยทธทางการเรยนการสอนโดยใชเทคโนโลยรปแบบตางๆจงมความส าคญและจ าเปนในการน ามาปรบและประยกตใชตามสภาพการณทเปลยนแปลงไปนน

2. เปนการปรบเปลยนกระบวนทศนทางการเรยน ( Learning Paradigm Shift ) ความส าคญในประเดนดงกลาวนจะเปนการปรบรปแบบมมมองของการจดการศกษาจากวธการแบบเดมหรอแบบบรรยายไปเปนรปแบบการจดการเรยนการสอนรปแบบใหม เปนการสรางรปแบบทางการเรยนส าหรบผเรยนหรอสอการเรยนทเหมาะสมกบบรบททางสงคมทเปลยนแปลงไป ซงการปรบเปลยนเปนหองเรยนอจฉรยะจะสงผลตอการปรบใชในรปแบบการเรยนตอไปนเชน 2.1 การเรยนโดยใชปญหาเปนฐาน ( Problem Based Learning : PBL ) 2.2 การเรยนการสอนแบบเพอนชวยเพอน ( Peer Instruction ) 2.3 การเรยนการสอนแบบโครงงาน ( Project Based Instruction : PBI )

3. เพอจ าแนกคดกรองการใชสอดจตอลระหวางครกบนกเรยน ( Digital Divide between Educators and Students ) หองเรยนอจฉรยะจะถกก าหนดบทบาทของการใชสอของผใชไดชดเจนสนองตอทกษะความสามารถของผใชสอประเภทดจตอลทมอยซงมความแตกตางกน ในบางครงความแตกตางเชงทกษะความร ของการใชเทคโนโลยระหวางผสอนกบผเรยนจะสงผลตอประสทธภาพของการเรยนการสอนตามไปดวย จ าเปนอยางยงทหองเรยนอจฉรยะจะเปนแหลงในการฝกฝนทกษะใหเกดความช านาญในการใชสอเทคโนโลยไปดวยในคราวเดยวกน เพอใหเกดบรรยากาศทางการเรยนรแบบ Edutainment ซงมลกษณะของการเรยนแบบผอนคลายไมเครงเครยดมากจนเกนไป

4. เปนการใชเทคโนโลยในชนเรยนเชงปฏสมพนธ ( Interactive Classroom Technologies ) การจดสรางหองเรยนอจฉรยะเพอใหเกดปฏสมพนธทางการเรยนร เปนมตส าคญทจะตองสรางใหเกดขน โดอทธพลของสอเทคโนโลยซงอาจประกอบไปดวยสอหลกทส าคญเชน 4.1 การใชกระดานไฟฟาแบบปฏสมพนธ ( Interactive Whiteboard ) กระดานไฟฟาเชง

ปฏสมพนธหรอ Interactive Whiteboard เปนการใชเทคโนโลยเพอการน าเสนอเนอหาสาระเหมอนกบการใชสอเทคโนโลยคอมพวเตอรทวๆไป ซงหนาจอของกระดานไฟฟาดงกลาวนจะเปนระบบหนาจอทไวตอการสมผส ( Touch Sensitive )

4.2 ระบบตอบสนองเชงปฏสมพนธ ( Interactive Response Systems ) หรอเรยกระบบนวา Voting Systems ซงสนองตอบการลงมตรบรองผลของผเรยนในดานตางๆ มกใชรวมกบโทรศพทแบบพกพา( Mobile Phones )รวมทงการสงผานรหสขอความบนมอถอทเรยกวา SMS

-6-

เหลานเปนตน สภาพการณดงกลาวจะเปนลกษณะของการเรยนแบบเพอนชวยเพอน ซงผเรยนจะรวมกนเรยนรในเนอหาสาระทก าหนด

4.3 ระบบการจดเกบขอมลน าเสนอ ( Captures Systems ) เปนหองเรยนเทคโนโลยทสรางหรอจดเกบขอมลสารสนเทศเพอการน าเสนอในการจดการเรยนการสอน ทงในรปแบบของสอภาพและเสยง เหลานเปนตน

4.4 เปนหองเรยนเพอการใชเทคโนโลยแบบปฏสมพนธ ( Interactive Classroom Technologies ) เปนหองเรยนทน าเสนอสอส าหรบชวยเสรมหรอสนบสนนการเรยนรทมความแตกตางกน เชน การเรยนแบบเพอนชวยเพอน หรอการเรยนแบบยดปญหาเปนฐาน เปนตน

จดเดนทกลาวไดวาเปนคณลกษณะส าคญของการเรยนการสอนโดยหองเรยนอจฉรยะคอ การจดสราง

ระบบการมสวนรวมทางการเรยน ( Collaborative Learning ) ดงท Yau et.al ( 2014 ) กลาววา ลกษณะของการมสวนรวมทางการเรยนจากการใชหองเรยนอจฉรยะ จะกอใหเกดคณประโยชนดงน (6)

1. เกดการแลกเปลยนความรรวมกน ( Sharing Knowledge ) ประสบการณทางการเรยนรทเกดขนในชนเรยนเปนปรากฏการณระหวางครกบนกเรยนโดยการก าหนดและสรางองคความรเพอเพมประสบการณ เพอความสามารถทางภาษา ความร และกจกรรมการเรยนในสถานการณทเกดขน

2. เกดการแลกเปลยนในเชงทกษะความสามารถ ( Sharing Ability ) ซงชนเรยนแบบรวมมอจะท าใหผ เรยนสามารถใชความร ทกษะ ความสามารถของตนเองไดอยางเตมศกยภาพตามระดบความสามารถของแตละคน

3. เปนการเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห ( Mediation ) ในชนเรยนแบบรวมมอครจะเปนผทมบทบาทส าคญในการสรางสถานการณทางการเรยนใหกบผเรยนใหเขาสามารถเกดกระบวนการและทกษะในการคดวเคราะห สามรรถทจะเชอมโยงองคความรไดอยางบรณาการ

4. สนองตอการเรยนรทผเรยนมความแตกตางกน ( Heterogeneity ) ชนเรยนแบบรวมมอจะเกดการแลกเปลยนประสบการณทางการเรยนภายในกลมรวมกนจากหลากหลายประสบการณ ซงจะสนองตอความแตกตางระหวางบคคลของผเรยนแตละคนอกดวย

ลกษณะหรอโครงการการจดท าหองเรยนอจฉรยะ ในโลกแหงการศกษาในปจจบนไดมการออกแบบจดท าหองเรยนอจฉรยะในหลายรปแบบหรอหลายลกษณะของโครงการตางๆทมชอเรยกทแตกตางกนออกไป ทงนขนอยกบแนวนโยบาย เปาหมาย จดประสงคและ

-7- สภาพเชงบรบทขององคการ ในทนขอน าเสนอตวอยารปแบบของโครงการจดท าหองเรยนอจฉรยะทไดมการทดลองคดคนขนมาในหลากหลายลกษณะทนาสนใจดงตอไปน ( O’Driscoll , 2009 ) (7)

1. Classroom 2000 หรอ e-Class เปนหองเรยนทถกออกแบบมาใชในยค 2000 เพอใชเปนแหลงรวบรวมสอประเภทภาพและสอประเภทเสยง รวมทงการน าเสนอสอเพอใชประกอบการบรรยายและการสอน สวนใหญจะอยในชดสอผสม ( Multimedia )

2. โครงการ NIST ( National Institute of Standards and Technology Smart Space Project )เปนหองส าหรบใชในการจดประชมและการพบปะแลกเปลยนขอมล โดยการสรางระบบการมสวนรวมในการแลกเปลยนขอมลขาวสาร และสงเกตพฤตกรรมจากการใชเทคโนโลยโดยใชการถายภาพและการบนทกเสยง ทงนโดยการสงผานขอมลไปสหองเรยนอนๆเพอการแลกเปลยนเรยนรรวมกนดงแสดงใหเหนจากภาพ

Source : http://www.nist.gov/smartspace/images/review-witharrays.jpg

-8-

3. โครงการศกษาทางไกลของหองเรยนอจฉรยะเมองซงหวา ( Tsinghua Smart Classroom for Tele-Education ) เปนโครงการของมหาวทยาลย China University of Tsinghua ทจดการเรยนการสอนระบบทางไกล จดเนนเปนรปแบบการเรยนการสอนผานระบบการถายภาพและการบรรยายหรอการน าเสนอผลงานของผสอนเพอเชอมโยงเนอหาสาระไปสผเรยนแหลงอนๆ ดงภาพ

Sources : http://www.ece.cmu.edu/~ece549/spring09/team9/TeleEducation.jpg

4. โครงการ Open Smart Classroom ถกออกแบบและพฒนาทเมองซงหวา ประเทศจนเชนเดยวกน

เพอเชอมโยงการเรยนการสอนระหวางมหาวทยาลยของจน และญปน เปนรปแบบของการจดการเรยนการสอนทางไกลทน าเสนอเนอหาผานสอกระดานอจฉรยะผานทางสออนเทอรเนต ( Internet )ระหวางผเรยนทง 2 ชาต ดงภาพ

-9-

Sources : http://www.shibumaku.jp/mk-weekly/w-2013/w-2013-1/6/e-edu.jpg

5. โครงการ Network Education Ware ( NEW ) เปนโครงการทเรยนจากระบบอนเทอรเนตผานเครอขายทก าลงเปนทนยมกนในปจจบน ซงรปแบบดงกลาวนจะชวยสนบสนนการเรยนในหองเรยนอจฉรยะระบบการเรยนทางไกล ดงนนจดเนนของสอเทคโนโลยทใชคอคอมพวเตอร สมรรถนะความเรวสง ซงบางครงอาจเปนรปแบบของการน าเสนอเปนทงภาพและเสยงประกอบ เชน VDO หรอสอผสมในรปแบบตางๆประกอบการเรยนการสอนใหมประสทธภาพยงขน

6. หองเรยนอจฉรยะยบควตส ( Ubiquitous Smart Classroom ) เปนหองเรยนอจฉรยะทใชในการจดการเรยนการสอน หรอเพอศกษาเรยนรแบบไรขอบเขต สามารถด าเนนการไดทวทกหนทกแหงไมมขอจ ากดในเรองของเวลาและสถานทส าหรบการเรยนจากศกยภาพและประสทธภาพของเทคโนโลยระบบเครอขายความเรวสง หองเรยนลกษณะนจะสอดคลองกบบรบททางการเรยนยคใหมทถกออกแบบขนมาใชงานดงภาพ

-10-

Sources : http://www.dfki.de/EducationCHI2011/Site/Welcome_files/Title.png

ทกลาวมาในเบองตนนนเปนเพยงกรณตวอยางของการจดท าหองเรยนอจฉรยะในตางประเทศทไดด าเนนการในชวงเวลาทผานมา ซงยงมโครงการหองเรยนอจฉรยะอกหลายโครงการทมไดน ามากลาวถง ขณะเดยวกนในสวนของส านกงาน๕ระกรรมการการศกษาขนพนฐานกไดมการจดท าโครงการในลกษณะดงกลาวนเชนเดยวกนกบโรงเรยนในสงกดซงเปนกลมตวอยางโดยมชอเรยกวา e-Classroom ทจะกลาวถงตอไป

การออกแบบหองเรยนอจฉรยะในลกษณะตางๆ การออกแบบหองเรยนอจฉรยะหรอ Smart Classroom นนไดมการออกแบบขนมาและมชอเรยกทแตกตางกนออไปดงทกลาวมาแลวนน อยางไรกตามในการออกแบบหองเรยนดงกลาวในสภาพทางสงคมยคออนไลนหรอยคดจตอลในปจจบนนนคงตองมการศกษารายละเอยดในการออกแบบหองเรยนและสถาปตยกรรมสงปลกสราง ( Architectures ) ตางๆทมอยเพอใหสอดรบกบสภาพเชงบรบท ( Context )ทเปลยนแปลงไปและใหเกดความเหมาะสมเกดประสทธภาพสงสดในการใชงานนนเอง Pishva and Nishantha ( 2008 ) แหงมหาวทยาลย Ritsumeikan Asia Pacific University ประเทศญปน ไดท าการศกษาวจยเกยวกบหองเรยนอจฉรยะ โดยก าหนดเปนรปแบบเชงสถาปตยกรรมของการออกแบบหองเรยนอจฉรยะวาสามารถออกแบบและจ าแนกออกเปน 4 ลกษณะดงน(8)

-11-

1. Single Classroom Architectures เปนการออกแบบทมลกษณะทางกายภาพทจะเออตอการสรางประสบการณใหผเรยนมความสขในการเรยนร ชวยยกระดบคณภาพทางการเรยนรวมทงชวยสรางบรรยากาศทางการเรยนการสอนใหเกดความสนกสนานทงผเรยนกบผสอน เทคโนโลยทใชจะเปนประเภทสอมลตมเดยระบบเรยนรดวยตนเอง เครองฉายและจอวดโอคอมพวเตอรขนาดใหญรวมทงคอมพวเตอรทใชในการเรยนและการสอนหรอบรรยายของครผสอน ซงปจจบนสวนใหญมกจะสรางหองเรยนอจฉรยะในลกษณะทกลาวถงน

2. Scattered Classroom Architectures เปนรปแบบการกระจายความรทยดตามสภาพทางพนทภมศาสตรหรอทอยอาศยของผเรยนรายบคคลทแตกตางกนเปนประการส าคญ ผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเองจากเทคโนโลยคอมพวเตอรแบบพกพาทนกเรยนมอย ครและนกเรยนสามารถเชอมโยงประสบการณทางการเรยนผานเครอขายอนเทอรเนต และเรยนผานหองเรยนเสมอนดวยระบบภาพและเสยง การเรยนรปแบบนผเรยนสามารถทจะเรยนรไดทกแหงโดยการเชอมโยงอปกรณในชนเรยนอจฉรยะดวยระบบบงคบสญญาณทางไกล ( Remote Distance ) เพอทจะเรยนในสงทตองการโดยไมจ าเปนตองเรยนในชนเรยน เปนการเรยนแบบ Cyber University

3. Point-to-Point , Two – classes Architectures เปนรปแบบทสรางขนเพอการเชอมโยงการเรยนระหวางหองเรยนหลก ( Local Classroom )ทครและนกเรยนจดกจกรรมการเรยนการสอนในหองเรยนอจฉรยะรวมกน และในขณะเดยวกนกสงผานหรอถายทอดประสบการณทางการเรยนผานไปยงหองเรยนทางไกลอกแหงหนง ( Remote Classroom ) ใหผเรยนไดเรยนรประสบการณเดยวกนและเรยนรวมกน เปนรปแบบหองเรยนทางไกลทนยมกนในปจจบน

4. Multiple Classroom Architecture เปนรปแบบหองเรยนอจฉรยะทสรางขนเพอสนองตอการแสวงหาแหลงขอมลทางการเรยนทมอยมากมายในยคปจจบน เปนลกษณะของหองเรยนทผสมผสานการน าเสนอจากหองเรยนหลกไปสแหลงตางๆทหลากหลายแหงจากระบบเครอขายความเรวสงทางเวบไซตหรออนเทอรเนต กลาวไดวาเปนหองเรยนขนาดใหญทเปดกวางในองคความรแพรกระจายไปสทวทกมมโลก

จากลกษณะรปแบบของหองเรยนอจฉรยะทไดมการศกษาวจยกนมานน สามารถก าหนดเปนภาพในเชง

กราฟกดงแสดงใหเหนถงขอแตกตางจากภาพตอไปน

-12-

ภาพท 2. การก าหนดรปแบบของหองเรยนอจฉรยะ 4 รปแบบ ทมา : Pishva and Nishantha , 2008 : 55

สอเทคโนโลยส าหรบหองเรยนอจฉรยะ สอเทคโนโลย ( Technological Media ) ไมวาจะเปนสอเทคโนโลยแบบแอนาลอก ( Analog ) หรอสอเทคโนโลยแบบดจตอล ( Digital ) จะมความส าคญและมความจ าเปนอยางยงตอการน ามาใชในหองเรยนอจฉรยะหรอ Smart Classroom ซงสอเทคโนโลยทน ามาใชนนจะเปนตวก าหนดเปาหมายส าคญทสงผลตอการใชเพอการเรยนการสอนในหองเรยนอจฉรยะดงตอไปน ( Pishva and Nishantha , 2008 ) (9)

Local

classroom

Remote

classroom 3

Remote

Classroom 2 Remote

classroom 1

Teacher

Student 1

Student 2

Student 3

Physical boundary

Single classroom architectires

Teacher

student

student student

Scattered classroom architectures

Teacher

student

student

student

student

student

student

Local Classroom Physical Classroom

Two classroom architectures Multiple classroom architectures

-13-

1. สอเทคโนโลยสามารถเปนตวก าหนดเพอสรางศกยภาพของครในการสอนทางไกลใหเกดประสทธภาพสงผลแกผเรยนในแตละพนท ( Enable distant teachers to become as effective as those who teach at local classrooms. )

2. สอเทคโนโลยชวยเสรมสรางประสทธภาพทางการเรยนของผเรยนแตละทองถนใหมสวนรวมทางการเรยนและเกดประสบการณทางการเรยนรทสงขน ( Provide the students with an enhanced local class participation experience.)

3. สอเทคโนโลยจะกอใหเกดระบบทางการเรยนทกวางไกลทเกดขนในการจดการเรยนการสอน ( Ensure system wide security )

4. สอเทคโนโลยชวยเสรมสรางประสทธภาพในการเขาถงแหลงขอมลความรไดในทกชวงเวลา ( Provide accessibility to past )

การจ าแนกประเภทของสอเทคโนโลยทใชในหองเรยนอจฉรยะหรอ smart classrooms ทงสอเทคโนโลย

ยคปจจบนรวมทงสอเพออนาคตนน สามารถจ าแนกออกเปนประเภทหรอลกษณะตางๆไดดงน 1. Sensing เปนการจดแบงกลมของสอเทคโนโลยทมสมรรถนะในการสราง บนทก ตรวจจบและ

ถายทอดสญญาณขอมลทสรางขนหรอทถกบนทกไวน าไปสการน าเสนอทงในระยะใกลหรอระยะไกล อปกรณเทคโนโลยประเภทนเชน สอประเภท VCR , DVD , Smart Camera รวมทง Microphones ทตองใชในหองเรยนอจฉรยะ

2. Rendering เปนกลมสอเทคโนโลยทใชเพอการถายทอด แสดงผลจากการสบคน เปนสอโสตทศนทใชในหองเรยนอจฉรยะประเภทเครองฉายสอผสมขนาดใหญ คอมพวเตอรและจอแสดงภาพขนาดใหญส าหรบใชในการเรยนของแตละชนเรยน

3. Presentation Support เปนสอเทคโนโลยประเภทชวยสนบสนนการน าเสนอ เชน อปกรณส าหรบเขยนเชนปากกาอเลกทรอนกสส าหรบเครองฉาย Smart Board ตวชน า ( Laser-pointer ) เครองชวยรบฟงและบรรยายส าหรบหองเรยนเสมอน ( Speech-capable Virtual Assistance ) เหลานเปนตน

4. Transmission สอเทคโนโลยเพอการสงผานสญญาณทก าหนดเปนชดอปกรณส าหรบการใชในการสอสาร เชนเครอง datagram delivery ( UDP ) เครอง delivery mechanism ( TPC ) ทใชในการแลกเปลยนระบบสญญาณขอมลการใชสอตางๆ เปนตน

-14-

5. Security เปนเทคโนโลยระบบปองกนและรกษาความปลอดภยเกยวกบระบบเทคโนโลยสารสนเทศทใช ซงสวนใหญจะเปนสอระบบปองกนภยทจะใชรวมกบสอเทคโนโลยระบบถายทอดและรบสงสญญาณ เพอสรางความปลอดภยและความมนใจในการใช

6. Asynchronous Support เปนสอเทคโนโลยทนยมน ามาใชในหองเรยนอจฉรยะยคใหม เพอสรางประสทธภาพการเรยนทกวางไกลและทวถง เปนสอทจะสนบสนนกาเรยนรแบบไมประสานเวลาทเกดการเรยนรไดทกแหงและทกเวลาไมมขอจ ากด ไดแกเทคโนโลยประเภท Web-Based Learning เหลานเปนตน

ตอไปนจะเปนตวอยางของสอเทคโนโลยทนยมใชในหองเรยนอจฉรยะ ( Smart Classroom ) ในปจจบน 1. สอประเภทคอมพวเตอรแบบตงโตะสวนบคคล ( Laptop and Computer PC. )

2. สอคอมพวเตอรแบบพกพาหรอโนตบค ( Notebook Computer )

-15-

3. สอเทคโนโลยประเภทเครองฉาย Projectors

4. สอเทคโนโลยประเภท Smart Board หรอ Interactive Board

-16-

5. สอเทคโนโลยประเภทเครอง DVD / VCR

6. สอเทคโนโลยประเภท Transparency Projector

-17-

7. สอเทคโนโลยประเภทเครองรบโทรทศน ( Television )

8. สอเทคโนโลยประเภท Digital Podium

-18-

9. สอเทคโนโลยแทบเลต ( Tablets )

10. สอเทคโนโลยอปกรณสอสารพกพา ( PDAs )

-19-

แบบจ าลองหองเรยนอจฉรยะ ( Models of Smart Classroom ) แบบจ าลอง ( Model ) ของหองเรยนอจฉรยะ ไดมการออกแบบและสรางเปนตวแบบขนมาหลากหลายรปแบบดวยกน ซงการน าไปสการจดท าหรอการปฏบตยอมแตกตางกนออกไปตามสภาพความพรอมของหนวยงานหรอองคการนนๆ ทงนการออกแบบจ าลองทจะน าไปสการจดท าเปนหองเรยนอจฉรยะนนตองค านงถงจดมงหมายในการใชงานเปนหลกส าคญ ซงขอน าเสนอจดมงหมายทวๆไป 10 ประการของการใชงานดานอาคารสถานท ประกอบดวย (10)

1. มความเพยงพอ ( Adequate ) หมายถงมความเพยงพอในดานตางๆทสงผลตอการสรางหองเรยนอจฉรยะนนอาจหมายถงตองเพยงพอทงในดานตวอาคาร หองตางๆส าหรบใชสอยและใชเรยน วสดอปกรณ หองน าหองสขา เปนตน

2. มความเหมาะสม ( Suitability ) ตองมความเหมาะสมดานทตงอาคารทจะจดท าเปนหองเรยนอจฉรยะ ลกษณะของพนท และการจดวางผงของตวอาคารสถานท เปนตน

3. มความปลอดภย ( Safety ) หองเรยนตองมความปลอดภยจากอบตเหตตางๆทงจากอคคภย วาตภย อทกภย ฯลฯ

4. มสขลกษณะ ( Healthfulness ) หองเรยนตองอยหางไกลจากสภาพแวดลอมทเปนมลพษเชนอากาศเปนพษ แกสพษ รวมทงมลภาวะของเสยทงกลนและเสยงทงหลาย

5. ระยะทางตดตอและใชสอย ( Accessibility ) ทตงของหองเรยนอจฉรยะตองไมตงอยไกลจากจดตางๆในบรเวณนน รวมทงสงอ านวยความสะดวกทจะใชประโยชนส าหรบองคการ

6. มความยดหยน ( Flexibility ) จะตองมรปแบบทเอออ านวยตอการเปลยนแปลง และเอออ านวยตอการใชสอเทคโนโลยและอปกรณการสอน รวมทงเครองมอเครองใชทางการศกษาหลากหลายประเภท

7. มประสทธภาพ ( Efficiency ) หมายถงหองเรยนอจฉรยะสามารถเกดประโยชนใชสอยจากอาคารสถานทและสงอ านวยความสะดวกตางๆมากแตใชทรพยากรไดคมคาทสด

8. มความประหยด ( Economy ) หมายถงการใชประโยชนจากหองเรยนอจฉรยะรวมกบอาคารสถานทและสงอ านวยความสะดวกตางๆนนมความประหยดเชน ประหยดในการซอมแซมบ ารงรกษา การเคลอนยายเครองมออปกรณตาง เปนตน

-20-

9. สามารถขยบขยายได ( Expansibility ) หมายถงการออกแบบอาคารและหองเรยนอจฉรยะนนสามารถขยายพนทรองรบการเปลยนแปลงได สามารถขยายไดงายสนเปลองนอย รวมทงการขยายพนทดวย

10. มรปรางสวยงาม ( Appearance ) จะตองมการวางผงดานอาคารสถานทไดอยางเหมาะสม สวยงาม เหมาะกบสภาพแวดลอม มการตกแตงบรเวณและหองเรยนใหเปนทชนชมของผพบเหนอยตลอดเวลา

จดมงหมายทงหมดทกลาวมาในเบองตนสามารถน าไปใชในการจดท าศนยการเรยนหรอหองเรยนอจฉรยะ ไดโดยทวไป และปรบใชไดตามความเหมาะสมของบรบทแตละแหง ทจะน าเสนอตอไปนเปนตวอยางการจดวางตวแบบหรอโมเดล ( Model )ส าหรบการจดท าหองเรยนอจฉรยะตามความเหมาะสมในการน าไปปรบใช

MODEL #1.เนนการเรยนแบบผสมผสานจากสอ Multimedia

-21-

MODEL #2.เนนการเรยนเชงปฏสมพนธจากสอ Digital Podium

MODEL #3.เนนการเรยนจากสอเครองฉาย Projectors และ Television

-22-

MODEL #4.เนนการน าเสนอผานสอSmart Board หรอ Interactive Board

MODEL #5.เนนการเรยนจากการใชสอ Tablets หรออปกรณ PDAs

-23-

การออกแบบหองเรยนอจฉรยะ ( Lay Out of Smart Classrooms )

Lay Out #1.

Lay out #2.

-24-

Lay Out #3.

Lay Out #4.

-25-

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย : เกณฑการปรบใชสอเทคโนโลยหองเรยนอจฉรยะ ทายบทนผเขยนขอน าเสนอในเชงนโยบายเกยวกบการก าหนดเกณฑการปรบใชสอเทคโนโลยการสอสารและการศกษาส าหรบใชในหองเรยนอจฉรยะ ( Smart Classroom ) เพอน าไปสการพจารณาปรบใชใหเหมาะสมกบโรงเรยนหรอหนวยงานแตละแหงไดอยางเหมาะสมตอไป เกณฑการปรบใชสอเทคโนโลยดงกลาวนนแสดงใหเหนจากตารางตอไปน ตารางท 1. แสดงการจดเตรยมสอเทคโนโลยส าหรบหองเรยนอจฉรยะจ าแนกตามขนาดของโรงเรยน

ประเภทสอเทคโนโลยทใชใน หองเรยนอจฉรยะ ( Smart Classroom )

ขนาดของโรงเรยน / จ านวนนกเรยน นอยกวา 120 คน

121 – 200 คน

201 – 300 คน

301 – 400 คน

401 – 500 คน

มากกวา 501 คน

1. ระบบ Internet Wi-Fi 2. ระบบดาวเทยมทางไกล 3. คอมพวเตอรตงตะ Laptop PC 4. คอมพวเตอรพกพา Notebook 5. กระดานอจฉรยะ ( Smart Board ) 6. โตะบรรยายแบบ Digital Podium 7. เครองฉาย Smart Projector 8. เครอง Digital Television 9. เครองฉาย DVD/VCD 10. เครองฉาย Overhead / Visualized 11. คอมพวเตอร Tablets 12. อปกรณสอสารพกพา ( PDAs ) 13. เครองเสยงระบบ Home Theatre 14. สอประกอบอนๆ

√ √ √ - - -

√ √ √ - - - -

√

√ √ √ √ - -

√ √ √ √ √ √ √ √

√ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √

√ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √

√ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √

√ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √

หมายเหต จ านวนสอ : หอง สามารถปรบใชไดตามความเหมาะสมของโรงเรยนหรอหนวยงาน

-26-

ENDNOTES

1. ขาวการศกษา. ( 2557 ). “เผยใช 3 รปแบบแทนแทบเลต”. หนงสอพมพมตชนรายวน. ฉบบวนท 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2557 หนา 17.

2. Huang , R. ; Hu , Y. ; Yang , J. and Xiao , G. ( 2014 ). “The Functions of Smart Classroom in Smart Learning Age.” [online] Available from http://www.lsl.nic.edu.sg/icce2012/wp-content/uploads/2012/12/C4-3-162.pdf ( July 15 , 2014 )

3. O’Driscoll , C. ( 2009 ) . “Smart Classroom Technology” in Kouwenhoven, W. (Editors) Advavce in Technology , Education and Development. ISBN:978-953-307-011-7, Intech. [online]. Available from http://www.intechopen.com.pdf ( July 1 , 2014 )

4. Samsung Electronics Co. ,Ltd. ( 2013 ). “Samsung Smart School : An Interactive and Collaborative Learning Environment for the Next-generation Classroom” [online] Available from http://www.samsung.com/global/business/business-image/resources/case-study/2013/02/Samsung_Smart_School_Brochure-O.pdf. ( July 12 , 2014 )

5. O’Driscoll , C. ( 2009 ) . Ibid. pp. : 28 – 32. 6. Yau ,S.S. ; Gupta , S.K.S. ; Karim , F. ; Ahamed , S.I. ; Wang , Y. and Wang , B. ( 2014 )

“Smart Classroom : Enhancing Collaborative Learning Using Pervasive Computing Technology.” [online] Available from http://www.dpse.cas.asu.edu/papers/SmartClassroom.pdf. ( July 5 , 2014 )

7. O’Driscoll , C. ( 2009 ) . Ibid. pp. : 35 – 39. 8. Pishva , D. and Nishantha , G.G.D. ( 2008 ). “Smart Classrooms for Distance Education and

their Adoption to Multiple Classroom Architectures.” Journal of Networks. Vol.3 , No.5 ( May 2008 ) pp.: 54 – 64.

9. Pishva , D. and Nishantha , G.G.D. ( 2008 ). Ibid. pp. : 56 10. สรศกด ปาเฮ. ( 2537 ). การบรหารศนยสอการสอน ( Administration of Instructional Media

Center ) ม.ป.ท. , 2537 ( เอกสารอดส าเนา ) 274 หนา.