1

PLAN I MENAXHIMIT MJEDISOR E SOCIAL

Për “Rehabilitimin e zonës Qafa e Pazarit”

Qyteti i Gjirokastrës

Gusht 2017

SFG2300 V3P

ublic

Dis

clos

ure

Aut

horiz

edP

ublic

Dis

clos

ure

Aut

horiz

edP

ublic

Dis

clos

ure

Aut

horiz

edP

ublic

Dis

clos

ure

Aut

horiz

ed

2

Përmbajtja Hyrje .......................................................................................................................................................... 3

Përmbledhje ............................................................................................................................................... 3

Përdorimi i materialeve ........................................................................................................................ 14

Vend-ndodhja e nënprojektit, terreni, pejsazhi .................................................................................... 15

Mbetjet ................................................................................................................................................. 16

Analizë e ndikimeve mjedisore të mundshme ......................................................................................... 17

Aspekte të periudhës së ndërtimit: ....................................................................................................... 17

Materialet e ndërtimit ....................................................................................................................... 17

Cilësia e ajrit dhe zhurmat ............................................................................................................... 18

Gjeologjia dhe dherat ....................................................................................................................... 18

Gjenerimi i mbetjeve te ndertimit .................................................................................................... 19

.......................................................................................................................................................... 19

Këto mbetje mund të kene një ndikim visual negative nëse nuk menaxhohen korrektësisht. ......... 19

Habitat and biodiversity ................................................................................................................... 22

Aspekte të fazës së përdorimit: ............................................................................................................ 23

Përmbledhje e masave zbutëse të rekomanduara “Restaurimi i Zonës së Qafës së Pazarit në Gjirokastër”

.................................................................................................................................................................. 23

Masat për zbatim të PMMS ..................................................................................................................... 24

Forcimi i kapaciteteve .......................................................................................................................... 24

Reportimi e monitorimi........................................................................................................................ 24

Informimi dhe prezantimi ne publik .................................................................................................... 25

3

Hyrje

Ky nënprojekt është pjesë e investimeve që po realizohen në kuadër të projektit “Zhvillimi i Integruar

Urban e Turistik në Shqipëri” i financuar prej World Bank Group. Projekti synon të luajë një rol kyç në

orientimin dhe demostrimin e dobisë që kjo qasje inovative e integruar ka për zhvillimin rajonal dhe

mundësitë që krijon për adresimin e një sërë objektivash që janë edhe pjesë e Strategjisë Kombëtare për

Zhvillimin e Territorit.

Ky nënprojekt do të financojë rehabilitimin dhe restaurimin e rrugëve me kalldrëm, shesheve,

shkallëve, trotuareve, si dhe do të instalojë një sistem të mbrojtjes nga zjarri, kanalizimet për ujrat e

përdorur e ata të shiut, ndriçimin dhe rrjetet e komunimit në zonën e Qafës së Pazarit, në qendër të

qytetit të Gjirokastrës (Figura 1). Projekti Teknik për këtë ndërhyrje është përgatitur nga DEA studio,

financuar prej Fondit Amerikano- Shqiptar të Zhvillimit.

Figure 1: Pamje e zonës Qafa e Pazarit

Përmbledhje

Nënprojekti “Rehabilitimi i zonës së Qafës së Pazarit” zhvillohet në kuadër të projektit Zhvillimi i

Integruar Urban e Turistik në Shqipëri” i financuar përmes Marrëveshjes së Huasë ( të datës

13.12.2016) nënshkruar mes IBRD (World Bank Group) dhe Qeverisë Shqipërisë.

Në zbatimin e projektit Fondi Shqiptar i Zhvillimit është agjensia zbatuese, Ministria e Zhvillimit

Urban është ministria kyçe ndërsa ministri partnere janë: Ministria e Kulturës, Ministria e Mjedisit,

Ministria e Ekonomisë dhe zhvillimit të Turizmit.

Ky nënprojekt lokalizohet në një zonë kulturore të mbrojtur ndaj projekti teknik është vlerësuar e

miratuar rej Institutit të Monumenteve të Kulturës.

IMK që ka konsultuar ndërhyrjen në zonë edhe me ICOMOS, rekomandon që standartet e larta për

ndërhyrjen të respektohen siç janë prezantuar në projekt dhe që çdo ndryshim i qenësishëm të të

miratohet paraprakisht prej këshillit shkencor dhe këshillit kombëtar të restaurimit

Vëmendje e veçantë tërhiqet në lidhje m me bashkëpunimin e ngushtë që nevojitet me Agjensinë e

Shërbimeve Arkeologjike, meqenëse puna për përmirësimin e infrastrukturës nëntokësore mund të çojë

në gjetje ta papritura arkeologjike.

4

Një marrëveshje kuadër, një marrëveshje investimi dhe mirëmbajtje do të nënshkruhen mes FSHZH-së

dhe Bashkisë së Gjirokastrës që është edhe përfitues i këtij projekti

Referuar parimeve të Bankës Botërore, PZHIUT është një projekt i kategorisë B, çka në kontekst të

ndikimeve të tij mjedispre e socale do të thotë:

• Ndikimet e mundshme janë më të pranueshme e të kufizuara, të pakta, vetëm në vendin e

ndërhyrjes dhe sipas gjasave më të kthyeshme se projektet e kategorisë A

• Masat e adresimit të ndikimeve janë lehtësisht të projektueshme dhe zbatueshme

Të njëjtat parime janë të vlefshme edhe për nënprojektin e “Rehabilitïmit të zonës Qafa e Pazarit”

Përshkrim i situatës

Gjirokastra, e vendosur në luginën e lumit Drinos në jug të Shqipërisë, zbukurohet nga një seri

shtëpishë të mrekullueshme dykatëshe të ndërtuara kryesisht gjatë shekullit të 17-të. Qyteti ka edhe një

Pazar, një xhami të shekullit të 18-të dhe kisha të së njëjtës periudhë. Gjirokastra është njëra prej

qendrave të rëndësishme të jugut të Shqipërisë.

Qyteti është i vendosur në faqen verilindore të Malit të Gjerë, që karakterizohet nga një vegjetacion i

rrallë (Figura 2,4), çka lejon ujërat e shiut të rrjedhin lirshëm drejt qytetit, ndërkohë që edhe vetë qyteti

është pasur në rrjedhje të vogla.

\

Figure 2: Pamje e Malit të Gjerë parë nga qyteti

5

Figura 3: Pamje satelitore e Qafës së Pazarit

6

Figura 4: Vendndodhja e qytetit të Gjirokastrës në territorin shqiptar

Kalaja e Gjirokastrës (Figura 5) ngrihet mbi zonën e Qafës së Pazarit në anën jugperëndimore.

Fortifikimet e para u ngritënmbi këtë kodër shkëmbore gjatë shekujve të 12-të e 13-të, ndërkohë që me

kalimin e kohës Kalasë i janë shtuar elementë të tjerë ndër të cilët edhe tuneli i trashëguar prej

periudhës së regjimit komunist që çan përmes shkëmbijve nën kala për lidhur anën jugore me atë

veriore të saj. I gjithë ky kompleks ka potencialin për të qenë një destinacion turstik mjaft tërheqës.

Figure 5: Pamjes e kalasë së Gjirokastrës

7

Për më tepër, Gjirokastra ka një numër të madh shtëpishë historike në shumë prej të cilave ofrohet

mundësia apo janë shndërruar në njësi pritëse e akomodimi (Figure 6).

Figure 6: Lagje historike në Gjirokastër

Pazari i Gjirokastrës është krijuar si një tërësi tregëtimi dhe zejtarie në shekujt 18 e 19-të dhe mban

vlera të shumta e unike historike, arkitekturore e urbane. Ai ka luajtur, e ende ka, një rol të rëndësishëm

socioekonomik për qendrën historike të qyytetit të Gjirokastrës. Pozicioni i tij në qendër të qytetit,

zgjatimi kompozicional e arkitektonik – aspektet dekorative, etj, i japin kompleksit një rëndësi të

veçantë për atë çka përfaqëson në gamën e tregjeve në tradicionale në Shqipëri. Pazari është një

monument kulturor i mbrojtur dhe konsiderohet si një nga elementët më të rëndësishëm të qytetit që u

shpall pjesë e trashëgimi kultutore botërore prej UNESCO-s në korrik 2005.

Pazari është i shtrirë në një formë radiale, që daton prej shekullit të 17-të dhe krijon një lidhje organike

mes zonave të banuara përreth. Prej rrugës kryesore të Pazarit dalin katër rrugë të tjera, secila në

shërbim të lidhjes me zonat rezidenciale.

Pazari i vjetër është ende një qendër tregtare e shoqërore e qytetit të vjetër, megjithëse zona të reja të

qytetit kanë tërhequr tashmë një pjesë të madhe të aktivitetit tregtar apo biznesit, Pazari dhe shtëpitë

karakteristike që e rrethojnë vazhdojnë të jenë pjesë e rëndësishme e jetës së qytetit. Disa prej banesave

në zonën përreth, megjithëse në nivele të ndryshme mirëmbajtje, janë të hapura për publikun. Shtëpitë

tradicionale përfshijnë Shtëpia Çabej, Shtëpia Kadare, Shtëpia Topulli e Shtëpia e Skendulatëve. Gjatë

shekullit të kaluar kalldrëmi dhe trotuaret tek Qafa e Pazarit kanë pësuar ndryshime e modifikime të

vazhdueshme. Por, që prej viteve 1970 – 1980-të asnjë veprim për restaurimin e tyre nuk është

ndërmarrë dhe kalldrëmi i gurtë ka pësuar rënie të cilësisë (Figura 7).

8

Figura 7: Situata aktuale e disa zonave ku do të ndodhin ndërhyrje të projektit

Përsa i përket infrastrukturës egzistuese, rrjete të tilla si ai elektrik apo i telekomunikacionit, sistemi i

largimit të ujrave të përdorur apo të shiut, mund të thuhet se ato janë largë të qenit të përshtatshëm për

të përballuar zhvillimet e qytetit sidomos ato me karakter turistik ndaj ndërhyrjet për përmirësimin e

këtyre rrjeteve dhe rritjen e kapacitetit të tyre janë të domosdoshme.

Projekti teknik, përfshirë pjesët për Qafën e Pazarit, që do të financohet nga Grupi i Bankës Botërore,

është kontraktuar prej Fondit Shqiptaro-Amerikan të Zhvillimit, duke pasur si përfitues Bashkinë e

Gjirokastrës. Projekti është përggatitur prej kompanisë Dea Studio në periudhën Tetor – Dhjetor 2016

dhe që prej asaj periudhe është riparë e përmirësuar në mënyrë të vazhdueshme.

Një plan prej projektit teknik është prezantuar më poshtë në figurën 8.

9

Figura 8: Plan prej projektit teknik

Ndërhyrja në kuadër të këtij projekti konsiston në:

- Restaurimin e kalldrëmeve me gurë, trotuareve, shesheve e shkallëve brenda zonës së synuar

prej projektit,

- Rehabilitimi i rrjetit inxhinjerik,

- Ndërtimi i sistemit të mbrojtjes nga zjarri,

- Sistemi i furnizimit me ujë,

- Sistemi i largimi të ujrave të përdorur,

- Sistemi i largimit të urjave të shiut

- Ndërtimi i rrjetit të ndriçimit në zonat e rehabilituara

Kalldrëmi i gurtë përgjatë rrugëve të zonës së Qafës së Pazarit është shtruar gjatë viteve 70-të.

Motivet e krijuara nëër të me gurë me ngjyrë më të çelët imitojnë motive të njohura tradicionale të

10

zonës që përdoren në endjen e qilimave. Disa ndërhyrje të kufizuara e pa plan të qartë janë kryer

gjatë gjithë kësaj periudhe me qëllimin e zëvendësimit të gurëve të dëmtuar apo restaurimin e

pjesëve të degraduara.

Sistemi i furnizimit me ujë

Projekti parashikon instalimin e tubave për furnizimin me ujë në të dyja anët e rrugëve, nën trotuare.

Tubat do të furnizojnë secilën ndërtesë me ujë prej rrjetit kryesor të furnizimt të qytetit. Aparate

matës do të instalohen në secilën ndërtesë. Pikat e lidhjes me sistemin e furnizimit do të bëhen në

tubacionin kryesor egzistues që del prej depos të vendosur në Kala.

Sistemi i mbrojetjes nga zjarri

Projekti parashikon gjithashtu një sistem mbrojtje nga zjarri të vendosur paralel me sistemin e

furnizimit me ujë nën trotuar. Hidrantët gjithashtu janë parashikuar të vendosen ne muret e secilës

ndërtesë.

Sistemi për largimin e ujrave të përdorur

Projekti parashikon 5 pika për mbledhjen e ujrave të përdorur të ndërlidhur me tuba (figura 18) pesë

kolektorë shkarkimi si dhe disa puseta të reja në varësi të nevojave në terren. Linjat e reja do të

instalohen përgjatë rrugëve ku janë në përdorim tubacione të tipit HDPE.

Sistemi për largimin e ujrave të shiut

Mbledhësit kryesorë për largimin e ujrave të shiut do të vendosen nën sipërfaqen e rrugës, paralel

me tubacionet për largimin e ujrave të përdorur. Pusetat e ujëmbledhësve për ujrat e shiut do të

instalohen në linjat e kanalizimeve në të dy anët e rrugës. Tubacionet për largimin e ujrave të shiut

do të lidhen me sistemin kryesor të kanalizimeve të qytetit ku ka një tubacion betoni me diametër

100 cm. Pusetat do të kenë dimensionet 70 x 40 dhe një thellësi prej 100 cm.

Ndriçmi dhe linjat e telekomunikacionit

Projekti teknik parashikon gjithashtu vendosjen e paneleve elektrike, linjave e kabinave si si dhe

shtrimin e linjave për internetin dhe telefoninë.

Rehabilitimi i shesheve

Ndërhyrja e projektit konsiston gjithashtu në rehabilitimin e shesheve të shpërndarë në zonën e

projektit. Ndërhyrja do të jetë e veçantë për secilin shesh. Një listë e prezantim i shesheve në të cilët

do të ndërhyet prezantohen në projektin teknik (Figura 8).

Sheshi 1: mbjellje bari, pastrim i mbetjeve, mbjellje pemësh, ndërtimi i shkëllave të reja dhe i

trotuarit (Figura 9). Sipërfaqja e përgjithshme e ndërhyrjes në këtë shesh është 80 m2.

11

Figura 9: Situata aktuale tek sheshi 1

Sheshi 2: pastrim dhe rehabilitim i pusit egzistues, vendosja e një vendqëndrimi për biçikleta,

vendosja e koshave për hedhurina, stola, rehabilitimi i shkallëve, mbjellje pemësh dhe bari (figura

10). Sipërfaqja e përgjithshme e ndërhyrjes në këtë shesh është 147 m2.

Figura 10: Situata aktuale në sheshin 2

12

Sheshi 3: Ky shesh shënon nëj pikë orientuese për zonën. Sheshi ku rritet rrapi (Platanus) thuajse

100 vjeçar ka shërbyer si një vend për mbledhjen e banorëve për disa dekada (figura 11). Ndërhyrja

parashikon mbjelljen e luleve dhe pemëve, restaurimin e murit që rrethon rrënjët e rrapit,

zëvendësimin e kalldrëmit si dhe instalimin e koshave për hedhurinat. Sipërfaqja e përgjithshme e

ndërhyrjes në këtë shesh është 224 m2.

Figura 11: Situata aktuale në sheshin 3

Sheshi 5: Ky shesh ndodhet në hyrje të qafës së Pazarit nga ana jugore dhe e lidh atë me sheshin

Çerçiz Topulli, që është një ndër sheshet qëndrorë të qytetit (Figura 12). Ndërhyrja konsiston në

instalimin e vendqëndrimit për biçikleta, stola druri dhe kosha për hedhurinat, restuarim të asfaltit

dhe të kalldrëmit. Sipërfaqja e përgjithshme e ndërhyrjes në këtë shesh është 223 m2.

Figure 12: Situata aktuale në sheshin 5

13

Sheshi 6: Ky është një shesh i vogël që shenjon sipërfaqjen përreth një peme Magnolia (Figure 13).

Ndërhyrja do të jetë: ndërtimi i një çezme publike, mbjellja e luleve rreth pemës dhe njëkohësisht

rregullimi i murit mbajtës për rrënjët e pemës. Sipërfaqja e përgjithshme e ndërhyrjes në këtë shesh

është 40 m2.

Figura 13: Situata aktuale në sheshin 6

Sheshi 7: Ky shesh ndodhet përgjatë rrugës që ngjitet në kala (Figura 14). Ndërhyrja qëndron në

mbjelljen e pemëve, zëvendësimin e kalldrëmit dhe vendosjen e koshave për hedhurinat. Sipërfaqja

e përgjithshme e ndërhyrjes në këtë shesh është 209 m2.

Figura 14: Situata aktuale në sheshin 7

14

Përdorimi i materialeve

Para fillimit të ndërtimit, projekti parashikon (në tabelën e sasirave), studime e analiza të materialeve,

në mënyrë që të gjykohet drejtë përdorimet e tyre në këtë projekt, të tilla si: (i) analizë e rërës dhe

zhavorit që do të përdoret në ndërtim; (ii) analizë e zonave përreth prej nga do të nxirren materialet

mbushës që do të përdoren për ndërtim.

Kontraktori, para fillimit tw punimeve do tw angazhojw njw specialist gjeolog – kimist and njw

specialist minierolog me qwllimin e identifikimit tw guroreve tw licensuara qw mund tw sigurojnw

materialin e kwrkuar. Rezultate nxjerra prej tyre do tw shqyrtohen prej supervizorit/FSHZH-sw qw do

tw duhet tw miratoje vendimin e kontraktorit pwr gruroren qw do tw shfrytwzohet.

15

Informacion bazë për mjedisin dhe tematika sociale

Vend-ndodhja e nënprojektit, terreni, pejsazhi

Nënprojekti adreson zonën e qytetit të Gjirokastrës. Treguesit klimaterikë aktualë të zonës së projektit

janë ato karakteristikët për një qytet të klimës mesdhetare. Gjirokastra është pozicionuar në jug të

Shqipërisë e rrethuar prej malesh në anën Lindore e atë perëndimore. Terreni është i larmishëm por

kryesisht kodrinor. Gjirokastra është e njohur edhe me etiketimin qyteti i ndërtuar mbi gur. Gjirokastra

u shpall pjesë e trashëgimisë kulturore të botës prej UNESCO-s në korrik 2005.

Klima, Hidrologjia dhe Burimet ujore

Klima e zonën është tipike e zonave kodrinore mesdhetare. Gjirokastra ngrihet brenda pellgut

ujëmbledhës të lumit Drino me shira të bollshëm që arrijnë sasinë e 2000 mm në vit. Pellgu ndikohet

prej dy lumenjsh Drinos dhe Vjosës, që është një ndër lumenjtë me shtratin më të gjerë në Ballkan.

Drino është degëzimi më i madh që del prej Vjosës, ndërkohë që siç u përmend Qyteti dhe e gjithë zona

përreth janë të pasura në burime ujore falë rrjedhave të shumta që pasurojnë mallet përreth. Ky fakt e

bën instalimin e një sistemi për largimin e ujrave të shiut, që do të mënjanonte përmbytjet, një prioritet

për qytetin nqë adresohet përmes këtij projekti.

Sistemi aktual i largimit të ujrave funksionon përmes kanalizimesh në qytet që shërbejnë edhe si gropa

septike. Pika kryesore e mbledhjes për ujrat e përdorur është e pozicionuar pranë sheshit nr 5 në sheshin

Çerçiz Topulli.

Gropa septike janë krijuar pranë çdo ndërtese dhe mundësojnë njëfarë filtrimi paraprak para se të

bashkohen në kanalizimin kryesior të qytetit.

Flora, Fauna dhe Habitati Natyror

Nuk wshtw parashikuar ndikim nw pemwt nw zonwn ku do tw ndwrhyet. Nw dy raste wshtw

parashikuar qw muri mbatjtws pwr terrenin ku janw mbjellw pemw tw restaurohet, por nuk parashihet

ndonjw ndikimwn nw vetw bimwt.

Nuk ka prani speciesh të rrezikuara apo në mbrojtje të florës e faunës në zonën e adresuar prej projektit,

meqenëse kemi të bëjmë me një zonë dendurisht të banuar. Në zonat e afërta jashtë qytetit të

gjirokastrës ka një larmi speciesh, por hapsira që preket nga projekti nuk paraqet probleme në këtë

kontekst.

Rrethinat jashtë qytetit karakterizohen nga një vegjetacion i shumëllojshëm i klasifikuar në 4 breza

fitoklimatikë falë terrenit të larmishëm. Llojet variojnë prej shkurresh tek pishat, lisi e bimët mjeksore

në lëndinat malore. Brigjet e lumit Drino janë gjithashtu të pasura me lloje të ndryshme që variojnë nga

shelgjet, dëllinjat apo pemë frutore të egra.

Speie të ndryshme të faunës gjithashtu janë gjetshëm jashtë qytetit. Ndër ta do të veçnim mamalë të

vegjël apo troftën dhe lloje të tjera peshku që popullojnë lumin Drino.

Cilësia e ajrit

Zona e projektit është e vendosur në qendër të qytetit që preket nga një trafik i rënduar e që shkakton

ndotje të shtuar të ajrit. Gazrat e prodhuar prej motorëve të makinave janë ndotësi kryesor i ajrit

meqenëse qyteti nuk ka ndonjë njësi të industrisë së rëndë të vendosur në afërsi të qytetit.

16

Megjithëse mund të thuhet se ndotja e ajrit ka pësuar një rënie krahasuar me periudhën e fillim viteve

90-të (periudha e rënies së regjimit diktatorial në Shqipëri) për shkak të mbylljes së njësive industriale

ka një rritje të ndjeshme të gazrave të makinave që janë shtuar mjaft gjatë viteve të fundit, e që në një

masë të madhe janë të vjetra e të përdorura.

Projekti nuk pritet të ketë ndonjë ndikim të rëndësishëm në trafik e si rezultat as në cilësinë e ajrit në

nivel qyteti.

Gjithësesi, nëse zona e ndërhyrjes në të ardhmen do të jetë vetëm për këmbësorë dhe zgjidhje të tjera do

të sigurohen për banorët pas përfundimit të punimeve përmes një menaxhimi të ri urban të qytetit ky do

të jetë një zhvillim pozitiv për cilësinë e ajrit.

Gjeologjia dhe dherat

Projekti lokalizohet në një zonë urbane. Punimet do të përqendrohen në kalldrëmet egzistuese të

rrugëve. Gjirokastra karakterizohet prej rrugësh me pjerrësi të madhe, e kjo do të kërkojë që kontraktori

të zbatojë masa shtesë në lidhje me materialet e punës, të vendosë shenja paralajmëruese dhe ti rrethojë

ato me rrjeta mbajtëse të përshtatshme për parandaluar rrëshkitjet.

Mbetjet

Bashkia e Gjirokastrës shfrytëzon një landfill jo sanitar të vendosur në veriperëndim të qytetit në një

largësi prej 1.6 km. Ky landfill, që përdoret për mbetjet urbane, është lehtësisht i arritshëm. (Figura 15).

Ky landfill wshtw edhe vendi i depozitimit tw mbetjeve tw ndwrtimit, por kontraktori do tw mbesw nw

komunikim tw vazhdueshwm me Bashkinw pwr gjetjen e zgjidhjeve tw pwrshtatshme tw kwtij

problemi. Ne shpresoj qw njw pjesw e madhe e materialit do tw rishfrytwzohet pwr qwllime tw tjera

nga bashkia apo qytetarw privatw.

17

Figura 15: Vendndodhja e landfillit ekzistues (shenjuar me kuqe)

Analizë e ndikimeve mjedisore të mundshme

Rehabilitimi i Qafës së Pazarit në Gjirokastër nuk pritet të ketë ndikime domethënëse në mjedis dhe ato

ndikime që mund të kihen mund të adresohen lehtësisht përmes praktikave të kujdesshme në ndërtim

dhe masave të përshtatshme për ruajtjen e mjedisit, që përshkruhen në Planin e Menaxhimit Mjedisor

(Kujdesi dhe Monitorimi) në vazhdim.

Ndikimet mjedisore që shoqërojnë projektin janë përshkruar për periudhën e parandërtimit, të ndërtimit

e më tej për periudhën e shfrytëzimit të objektit.

Aspekte të periudhës së ndërtimit:

Materialet e ndërtimit

Gurët e kalldrëmit do të regjistrohen e ripërdoren në një masë maksimale prej 80%, siç edhe tregohet në

specifikimet teknike. Rrugët e kalldrëmta të kësaj zone kanë formën e një kurrizi peshku, çka do të

thotë se janë më të ngritura në mes dhe më të ulëta në anë me një kënd pjerrësie që varion në 1.5 – 2 %.

Përmasat e gurëve do të përdoren variojnë n trashësi nga 7.5 – 8 cm e shkojnë në një thellësi deri 20

cm, po kaq do të jetë gjatësia e tyre, ndërkohë që gurët për linjën e mesit të rrugës janë më të mëdhenj.

Kanalet ujëpërcjellës në anë të rrugëve do të bëhen me çimento. Gjithashtu do të përdoret rërë. Një

kusht i veçantë i punimeve do të jetë që moti para vendosjes së gurëve duhet të ketë qenë i thatë e pa

reshje për të paktën 20 ditë.

18

Guri dhe rëra pritet që të merren prej pikash nxjerrje në zonën përreth, pasi një analizë e hollësishme

për përshtatshmërin e përdorimit të tyre të jetë kryer. Hulumtimi pwr gjetjen e guroreve tw

pwrshtatshme wshtw parashikuar prej kontratws, ndwrkohw qw do tw mbesw njw kwrkesw e

detyrueshme miratimi zyrtar apo licensa e vlefshme e shfrytwzimit dhe pwrpwrdimir prej gurores sw

licensuar.

Gjatë këtij projektit rehabilitues nuk do të përdoret asfalt. Punimet do të konsistojnë kryesisht në

përmirësim të kalldrëmit egzistues dhe trotuareve, zëvendësism i ndriçimit, përmirësim të sistemit të

largimit të ujrave të përdorur apo të shiut, instalim i sistemit të mbrojtjes nga zjarri, krijimi i disa

shesheve për pushim, mbjellje pemësh, shkurresh dekorative e lulesh. Nuk wshtw parashikuar parerje e

ndonjw peme.

Cilësia e ajrit dhe zhurmat

Aktviteti i ndërtimit, përfshirë ndërtimin dhe transportin për dhe nga vendi i ndërtimit, mund të

shkaktojnë ndotje duke ndikuar përkohësisht cilësinë e ajrit në zonë gjatë kohës së ndërtimit.

Zhurma gjatë ndërtimit do të jetë pasojë e aktivtetit për ngarkim e shkarkim të mjeteve që bëjnë

transportin e materiali. Nuk pritet të përdoret ndonjë makineri e rëndë gjatë ndërtimit (meqenëse nuk do

të ketë gërmime, etj.,) por pritet përdorimi i makinerive të lehta për hapjen e kanaleve, instalimin e

tubacioneve të largimit të ujrave, etj.

Qëllimi i kësaj ndërhyrje është të promovojë trashëgiminë kulturore përmes rehabilitimit të

infrastrukturës egzistuese. Punët që lidhen me këtë ndërhyrje do të ndjekin një rrjedhë veprimi e masa

të veçanta që janë këshilluar prej Ministrisë së Kulturës në lejen e dhënë për këtë ndërhyrje. Ndwrhyrja

adreson nevojën për mbrojtje e trashëgimisë kulturore të qytetit çka edhe pasqyrohet nw projektin

teknik dhe nw kwtw dokument.

Për më tepër, në këtë PMMS parashikohet që në rast të gjetjes së objekteve gjatë punimeve gjithçka do

të ndërpritet e organizatat përgjegjëse do të njoftohen menjëherë në linjë me procedurat kombëtare.

Gjeologjia dhe dherat

Ndikimet në gjeologji dhe terren gjatë këtij projekti parashikohen të jenë të kufizuara.

Qëllimi i punimeve të rehabilitimit është forcimi i bazës së rrugë dhe përforcimi me materiale më

cilësore.

Përderisa baza e rrugës është e stabilizuar dhe punimet do të konsistojnë në përmirësimin e sipërfaqes

së rrugës, të sistemit të kanalizimeve, instalimin e ndriçimit dhe ssitemit të mbrojtjes nga zjarri, mund të

ketë ndikime të përkohshme në tokë, të tilla si depozitimi i papërshtatshëm i materialeve për tu hedhur,

maganizim i papërshtatshëm materialesh, menaxhimi dhe perdorimi i tyre, rrjedhje aksidentale gjatë

lidhjeve që do të realizohen mes sistemit egzistues të largimit të ujrave dhe rrjetit të ri të tubacionit.

19

Gjenerimi i mbetjeve te ndertimit

Gjatë zbatimit të punimeve, me zevendësimin e gureve te kalldremit, do te krijohet nje sasi mbetjesh.

Mbetjet e krijuara do te konsistojne ne mbetjet e dala nga pastrimi i sheshit te projektit, largimi i

inerteve, dherave. Një pëtrgjigje më e artë për këtë te,matikë do të prezantohet në planet e punës së

kontraktorit, i cili në bashkwpunim me Bashkinë do të duhet të adresojë këtë çëshjte në kontekst të

nevojave të lëvizjes së qytetarëve dhe trafikut. Këto mbetje mund të kene një ndikim visual negative

nëse nuk menaxhohen korrektësisht.

Hidrologjia, ujerat siperfaqesore dhe nentokesore

Projekti parashikon instalimin e nje sistemi kullimi e largimi ujrash të përdorur nën sipërfaqen me

kalldrem, në anët e rrugës si e vetmja zgjidhje fizibël. Kjo është nje shtese e sistemit ekzistues te

kanalizimit, i cili nuk e ka kapacitetin e nevojshëm për komunitetin në rritje. Ky system do te shërbeje

për mbledhjen e ujrave të shiut dhe atyre të përdorura nga sistemi ekzistues i shtepive dhe bizneseve

përgjate rruges e duke i transferuar ato tek sistemi ekzistues i kanalizimit të qytetit, tek sheshi Çerçiz

Topulli (figura 16)

Figure 16: Location of the Cerciz Topulli square

Sistemi aktual përdor puseta që mbledhin ujrat e përdorura në sistemin e kullimit të ujrave të qytetit.

Mbledhësit kryesorë për largimin e ujrave të shiut do të vendosen nën sipërfaqen e trotuareve. Projekti

parashikon ndërtimin e pesë kolektorëve shkarkues si dhe puseta të reja sipas nevojave të imponuara

nga terreni. Pusetat do të kenë dimensionet 70 x 40 dhe një thellësi prej 100 cm. Linjat kryesore do të

përdorin tuba të tipit HDPE.

Pika e grumbullimit dhe kullim dhe sistemi i mbrojtjes nga zjarri do të jetë linja kryesore e qytetit që nis

nga rezervuarët e ujit pranë Kalasë.

20

Sistemet do të shkarkojnë në puseta të veçanta. Sistemi i ujrave të shiut, që do të jetë një sistem i ri, do

të shkarkojë në lumin Drino, ndërsa ujrat e përdorur do ti bashkohen sistemit të qytetit (Figura 17 dhe

18). Ndërtimi i sistemit të shkarkimit dhe pusetave të tij do të ofrojnë një ndarje bazike të prurjeve të

ngurta të urjave të shiut, përndryshe nuk do të ketë ndonjë sistem përpunimi.

Figura 17: Skicë e sistemit të largimit të ujrave të përdorur

Linja kryesore për ujrat e përdorur

Linja dytësore për ujrat e përdorur

Pusetë rrethore për ujrat e përdorur

Pusetë katrore për ujrat e përdor

21

Figura 18: Skicë e sistemit të largimit të ujrave të shiut

Nuk parashikohet të ketë ndikime negative në ujrat sipërfaqësore dhe nëntokësore, përveçse

përmirësimi i situatës aktuale dhe parandalimi i përmbytjeve si pasojë e mbingarkesës me rreshje.

Meqenëse sistemi i ujrave të përdorur është egzistues dhe do të rehabilitohet, nuk u morën në kosideratë

zgjidhje alternative.

Linja kryesore për ujrat e shiut

Linja dytësore për ujrat e shiut

Pusetë rrethore për ujrat e shiut

Pusetë katrore për ujrat e shiut

22

Habitat and biodiversity

. Per vete tipin e punimeve qe do te kryhen, nuk parashikohet te kete ndikime negative mbi habitatet

natyrore dhe biodiversitetin. Nuk do të ketë prerje të pemëve egzistuese.

Lloji i ri i bimësisë që do të mbillet në kuadër të këtij projekti konsiston në vegjetacion autokton të

llojeve si vijon:

Lloji i pemës Sasia

Acacia mimosa dealbata ‘pendula’ 1

Prunus dulcis 2

Cydonia ablanca 1

Ficus carica 1

Cercis siliquastrum 7

Tilia grandifolia 4

Prunus domestica 1

Cercis avium 1

Cupressus sempervirens 4

Laurus nobilis 1

Morus alba 1

Juglans nigra 1

Genista tinctoria L 44

Buxus sempervirens 56

Jasminum officinale 4

Syringa vulgaris 1

Malva Abutilon 32

Rosa centifolia 20

Iris germanica 20

Iris germanica 20

Hydrangea macrophylla 53

Grass (Ever Green) (m2) 900

Komuniteti lokal dhe ndikimet social-ekonomike

Gjatë fazës së ndërtimit do të ketë ndikim në aktivitetet sociale dhe bizneset e vogla të pozicionuara

përgjatë zonave ku do të ndërhyet në vazhdën e këtij projekti. Rekomandohet që punimet të mos

zhvillohen gjatë kohës kur është edhe fluksi më i madh i pushuesve, e që i përkon periudhës Korrik –

Gusht.

Ndikime pozitive që priten përfshijnë, por nuk kufizohen në:

- Përmnirësim të cilësisë së jetës përmes një infrastrukture më të mirë (ndriçim, largim ujrash të

përdorura, linja komunikimi, mbrojtje nga zjarri, etj.)

- Përmirësim i karakterit estetik të zonës falë ndërhyrjeve në rrugë e trotuare.

- Më shumë gjelbërim falë mbjelljes së një numri të madh pemësh dhe bari

- Më shumë tërheqje për turistët e huaj

23

Nuk do të ketë shpronësim apo risistemim për shkaqe të zbatimit të projektit.

Punimet do të zhvillohen në terren që është pronë shoqërore dhe asnjë pronësi private nuk do të

ndikohet. Marrëveshje mirëkuptimi me pronarë të banesave përreth zonave ku do të kryhen punime do

të arrihen verbalisht apo në formë të shkruar mes personave të prekur dhe bashkive.

Aspekte të fazës së përdorimit:

Gjatë fazës së përdorimi pritet të ketë ndikime minimale në mjedis.

Te gjitha ndikimet e parashikuara te ndodhin gjatë kësaj faze, përfshirë kushte ekstreme të motit dhe

katastrofa natyrore, janë detajuar në Planin e Menaxhimit Social dhe Mjedisor

Përmbledhje e masave zbutëse të rekomanduara “Restaurimi i Zonës së

Qafës së Pazarit në Gjirokastër”

Në vijim të ndikimeve të identifikuara në tabelën e Planit të Menaxhimit Social dhe Mjedisor dhe

masave zbutëse korresponduese, më poshtë po theksojme masat zbutese që konsiderohen më të

rëndësishme për shkak të specifikave te projektit dhe janë rezultat i punës së kryer për përgatitjen e këtij

plani prej specialistëve të FSHZH-së:

- Mbetjet (riciklim dhe largim)

Përderisa një nga ndikimet e këtij projekti janë mbetjet e ngurta që prodhohen gjatë

pastrimit të vendit ku do të punohet dhe heqjes së gurëve që nuk do të mund të

ripërdoren, është thelbësore që përpara fazës së ndertimit të ndërmerren veprime në

bashkëpunim me Bashkinë Gjirokastër dhe aktorë të tjerë që kryejnë aktivitete të

ngjashme, ose që kanë nevoje per material guri, si dhe ne bashkepunim me Ministrine e

Kultures, per riciklimin e ketyre materialeve. Mbetjet e ngurta që nuk mund të

riciklohen, do të largohen në lendfillin më të afërt, sipas përcaktimit nga Bashkia

Gjirokastër.

- Gjetjet rastësore të objekteve me interes kulturor dhe historik

Në përputhje me ligjin shqiptar, në rast të gjetjeve rastësore gjatë gërmimeve dhe

punimeve të përgjithshme, punimet duhet të ndalojnë menjëherë, zona do të sigurohet

dhe do të njoftohen autoritetet përgjegjëse brenda 3 ditëesh. Autoritetet do të kenë 15

ditë kohë për t’u përgjigjur dhe për të detajuar masat që do të merren për të vazhduar me

punimet. Gërmimet gjatë fazës së ndërtimit do të supervizohen nga arkeologet e Institutit

të Monumenteve të Kulturës.

- Menaxhimi i trafikut/aksesi për komunitetin lokal gjatë aktiviteteve të ndërtimit

Vëmendje e veçantë duhet t’i kushtohet menaxhimit të punimeve me qëllim që të mos

bllokohen rrugët këmbësore, veçanërisht për popullsinë lokale dhe bizneset. Masat

përfshijnë kryerjen e punimeve vetëm në një anë të rrugës për së gjati dhe lejimin e

kalimit për banorët në anën tjetër të rrugës.

Për sa i përket materialeve të ndërtimit, kontraktori, për shkak të formimit gjeografik

tipik, duhet të marrë masa të veçanta për mbrojtjen e qytetarëve dhe komunitetit dhe

24

shmangien e rrëshkitjeve të materialeve të tilla si guri, çakulli e rëra si dhe të vendosë

shenjat përkatëse e rrjeta mbrojtëse.

Me qëllim që të evitohen ndikimet mbi komunitetin lokal, punimet do të zbatohen jashtë

sezonit turistik, pra jashtë periudhës Korrik-Gusht.

Lumi Drino rrjedh në anë të rrugës nacionale pranë Gjirokastrës e duhet bërë kujdes i

veçantë që të shmangen hedhjet e mbetjeve të gurta në lumë apo çfarëdo sipërfaqje

ujore, (aksidentalisht ose jo). Monitorim i vazhdueshëm nga FSHZH, Bashkia e

supervizori i punimeve është i nevojshëm për të siguruar respektimin e këtij rregulli.

Masat për zbatim të PMMS

Gjithë masat zbutëse të listuara në tabelën e PMMS-së në fund të këtij dokumenti do të monitorohen

gjatë zbatimit të punës

Fondi Shqiptar i Zhvillimit do të jetë autoriteti kontraktues për zbatimin e këtij nënprojekti, që

financohet nga Banka Botërore. Përgjegjësitë e FSHZH-së gjatë zbatimit të projektit mes të tjerash

përfshijnë respektimin e kritereve të përcaktuar në Planin e Menaxhimit Mjedisor e Social. Njësia e

FSHZH e përbërë nga specialistë mjedisi e socialë do të monitorojë punën në bazë javore dhe do të

mbajë të dhëna të organizuara për secilën vizitë për mënyrën se si po zbatohen rregullat e përcaktuara.

Njësia e Mjedisit në FSHZH do të përgatisë raport mjedisor të përmuajshëm për ngritjen e problemeve

të hasura gjatë vizitave si dhe me rekomandimet e e nevojshme për masat që duhen marrë.

Puna për ndërtim do të supervizohet nga një supervizor i licensuar për këtë lloj pune, nga Insitituti i

Monumenteve të Kluturës, që ka përgjegjësinë e mbikqyrjes së punimeve me ekspertët e vet si dhe nga

Bashkia e Gjirokastrës.

Meqenëse instrumentet e mbrojtjes mjedisore dhe sociale konsiderohen një pjesë integrale dhe e

rëndësishme, gjatë zbatimit të projekteve të Bankës Botërore, monitorimi dhe raportimi do të kryhen siç

kërkohet nga Banka Botërore. Çdo vit do të kryhen të paktën dy raportime.

Forcimi i kapaciteteve

Operatori dhe/ose supervizori duhet të jenë familjarë me kërkesat e PMMS dhe të trajnuar për zbatimin

e tij. Stafi i FSHZH do të ofrojë trajnime për zbatimin dhe raportimin e PMMS, në përputhje me

udhëzimet e Bankës Botërore dhe të Kornizës së Menaxhimit Social dhe Mjedisor.

Reportimi e monitorimi

Inxhinieri supervizor/kontraktori do të raportojnë mbi zbatimin e PMMS-së pranë FSHZH-së çdo muaj

ashtu si dhe për zbatimin e punëve. Raporti duhet përfshijë një kapitull mbi performancën mjedisore,

bazuar në objektet e trajtuara ne PMMS. Formati i raportit do të dakordësohet midis

operatorit/supervizorit dhe FSHZH. Në rast aksidentesh apo ndikimesh negative në mjedis (të

paparashikuara nga PMMS apo VNM), inxhinieri supervizuest do te raportoje menjëherë pranë

25

FSHZH-së. Instituti i Monumenteve të Kulturës si dhe Bashkia e Gjirokastrës do të monitorojnë nga

afër punimet gjatë zbatimit të projektit për të siguruar respektimin e kërkesave të legjislacionit dhe për

të adresuar çdo çështje, meqenëse vendi i ndërhyrjes së projektit është një sit i trashëgimisë kulturore.

Në përfundim të punimeve, raporti i supervizorit duhet të përmbajë një fletë analize mbi gjendjen

aktuale të ujrave sipërfaqësorë dhe cilësinë e ajrit.

Kontraktori, në përfundim të punimeve duhet të raportojë në lidhje me zbatimin e kritereve të

përcaktuara në lejen mjedisore. Raporti duhet dërguar tek FSHZH-ja dhe Agjensia Kombëtare e

Mjedisit.

Informimi dhe prezantimi ne publik

E drejta e publikut për të qenë i informuar është një detyrim që rrjedh prej konventës Aarhus, në të cilën

aderon edhe Shqipëria. Në linjë me Udhëzimet Operacionale të Bankës Botërore për Angazhimin e të

Interesuarve, do të bëhen pjesë e kësaj praktike edhe konsultimet me personat e interesuar që do të

sigurojnë:

- Identifikimin e ndikimeve (negative, pozitive, të shtuara, të tjera)

- Përmirësim të projekteve teknike

- Të merren masat për rritjen e mundësive dhe zbutjen e ndikimeve negative

- Përmirësim të praktikave zbatuese, pëfshirë organizime institucionale

- Ndryshime të nevojshme gjatë zbatimit të projektit

Me miratimin e financimit të projektit, Bashkia e Gjirokastrës në bashkëpunim me FSHZH-në do të

bëjnë të aksesueshëm për shqyrtim prej publikut projektin teknik.

Në zbatim të Politikës Operacionale të Bankës Botërore (OP 4.01 dhe informim të publikut), draft

PMMS do të publikohet në gjuhën shqipe në Gjirokastër (në faqen e internetit të Bashkisë Gjirokastër

dhe në atë të FSHZH-së. Një takimi konsultimi me publikun do të zhvillohet pas publikimit të këtij

dokumenti në faqen e internetit të FSHZH-së si dhe lokalisht (bashkia do të njoftojë zonat e prekura.)

Reagimet që do të mblidhen në konsultime me publikun do të bëhen pjesë e versionit final të PMMS-së.

26

A: Plani i Menaxhimit Social dhe Mjedisor

27

A. Plani i masave zbutëse sociale dhe mjedisore

Faza Ceshtja Masat zbutese Kosto (EUR) Pergjegjesia institucionale

Komente Instalimi Zbatimi Instalimi Zbatimi

Parandertimore

Pastrimi i vendit te punes nga

materialet inerte, dherat; Pastrimi i

trotuareve dhe gurëve duke

përdorur vegla të dorës.

Pastrimi i hapsirës për vendosjen e

tubave

Në konsultim me Bashkinë

Gjirokastër, jep një metodë të

përshtatshme për riciklimin e

materialeve të ndërtimit dhe metalet

per skrap

NA 14,592 FSHZH/Bashki

a Gjirokastër

Kontraktori Sic jepet ne preventive

Parandertimore Materialet e marra nga vende te

jashteligjshme apo te paautorizuara

mund te shkaktojne presion mbi

burimet natyrore

Matja e sedimenteve në lumin

Drino parashikohet në kontratë

Vlerësim i formimit gjeologjik në

zonën përreth parashikohet në

kontratë

Vlerësimet për gjetjen e vendit të

duhur për marrjen e materialeve

janë paraparë në kontratë ku

gjithashtu kërkohet të përdoren

materialetë siguruara nga gurore

egzistuese të licensuara

Miratimi zyrtar apo licensa e

vlefshme e shfrytëzimit janë një

kusht

N 4,189 Gurore Kontraktori

duhet te kete te

gjitha lejet

Nuk do të përdoret asfalt gjatë

rehabilitimit.

Gurë specifike do të përdoren në

përputhje me projektin teknik.

Materialet nga guroret egzistuese

do të vlerësohet për

përshtatshmërinë

Ndertimi Pluhurat e ngritura gjatë

transportit të materialeve te gurit

Të laget ngarkesa ose te mbulohet

- 70/muaj Kontraktori i

ndertimit

Kontraktori i

ndertimit

Do të përcaktohet në dokumentat

e tenderimit

Ndertimi Pluhurat e ngritura gjate punimeve

te ndertimit

Të laget kantieri dhe

venddepozitimet e materialeve

NA 100/muaj Kontraktori i

ndertimit

Kontraktori i

ndertimit

Do të përcaktohet në dokumentat

e tenderimit

28

Faza Ceshtja Masat zbutese Kosto (EUR) Pergjegjesia institucionale

Komente Instalimi Zbatimi Instalimi Zbatimi

Ndërtimi Ndotja e ajrit dhe zhurmat prej

makinerive ne terren, transporti

dhe ndjegja e motoreve ne kantier

Te mos lejohen makinerite te

ndezura ne kantier

Perdorni makineri te testuara dhe te

pershtatshme

Nuk lejohet djegia e hapur apo e

mbyllur ne asnje menyre ne kantier

Minimal Minimal Kontraktori i

ndertimit

Kontraktori i

ndertimit

Ndërtimi Shqetesim nga zhurmat për

njerëzit dhe kafshët.

Dridhjet

Të kontrollohet që zhurmat e

cliruara te mos kalojnë normat e

vendosura në rregullore (85 dB për

mjediset urbane, jashtë).

Meqenëse puna do të kryhet

kryesisht manualisht, dhe nuk do të

ketë përdorim mjetesh të rënda

ndaj nuk prtet të ketë nivele të larta

dridhje.

Një studim paraprak për ksuhtet e

shtëpive dhe bizneseve përgjatë

vendit të ndërhyrjes do të kryhet

nga FSHZH para fillimit të

punimeve.

minimal 50/muaj Kontraktori i

ndertimit

Kontraktori i

ndertimit

Do të ketë shqetësim nga

zhurmat për njerëzit e kafshët

Ndërtimi Trafiku që mund të krijojë zhurma,

clirime gazrash nga makina,

ngarkim trafiku perreth kantierit

Të kryhet transporti i materialeve

në orët me trafik minimal. Të

përdoren rrugë alternative për të

minimizuar ngarkesën e trafikut.

Punimet duhet të kryhen në mënyrë

të alternuar njëherë në njërën anë të

rrugës, njëherë në tjetrën me qëllim

që të lihet rruga e lirë për

kalimtarët.

NA minimal Kontraktori i

ndertimit,

menaxheri i

transportit dhe

drejtuesi i

kamionit

Kontraktori i

ndertimit,

menaxheri i

transportit dhe

drejtuesi i

kamionit

Ndërtimi Shqetesimi i trafikut gjatë

aktiviteteve te ndertimit

Plani i menaxhimit të trafikut me

masa të përshtatshme për të

drejtuar trafikun dhe të lehta për t’u

zbatuar do të realizohet në

bashkëpunim me autoritetet lokale,

përfshirë policinë e trafikut dhe do

të miratohet nga FSHZH

Sic

specifikoh

et në

dokumenta

t e tenderit

minimal Kontraktori i

ndertimit

Kontraktori i

ndertimit

Masat përfshihen në Planin e

Menaxhimit të Trafikut

(Dokumentat e tenderit)

Ndërtimi Siguria e këmbësorëve dhe Ndricim i përshtatshëm dhe shenja Sic minimal Kontraktori i Kontraktori i

29

Faza Ceshtja Masat zbutese Kosto (EUR) Pergjegjesia institucionale

Komente Instalimi Zbatimi Instalimi Zbatimi

mjeteve të mirëpërcaktuara të sigurisë.

Njoftim në media për fillimin e

punimeve

percaktohe

t ne

dokumenta

t e tenderit

ndërtimit ndërtimit

Ndërtimi Ndotja e ujit dhe e tokës nga

depozitimi i papërshtatshem i

materialeve, menaxhimi dhe

perdorimi i makinerive te

ndertimit

Organizimi dhe mbulimi i zonave

të depozitimit të materialeve;

ripërdorim i tokës për rimbulimin e

sistemit të kullimit, izolim zonat e

larjes së materialeve duke zgjedhur

zona për larje qe nuk rrjedhin

direkt ne uje; instalo pajisje per

kontrollimin e rrjedhjeve. Siguro

menaxhim të mirë të mbetjeve me

qëllim që të parandalohet ndotja.

Vendos një mekanizem per

kontrollin e rrjedhjeve dhe për

ndërhyrje emergjente për kontrollin

e rrjedhjeve.

Sic

percaktohe

t ne

dokumenta

t e tenderit

50 / muaj Kontraktori i

ndertimit

Kontraktori i

ndertimit

Rekomandohet qe guret dhe

materialet e tjera qe do te

largohen, te riperdoren dhe

riciklohen sipas keshillave te

Institutit te Monumenteve te

Kultures dhe Bashkise.

Ndërtimi Ndotja e ujit dhe e tokes nga

depozitimi i papershtatshem i

mbetjeve

Largo mbetjet ne vendet e

pershtatshme te mbrojtura nga

rrjedhjet, ne bashkepunim me

Bashkine Berat. Per depozitimin e

perkohshem te mbetjeve, zgjidh nje

zone me siperfaqe te

papershkueshme, sa me larg nga

vija ujore.

Mblidh dhe menaxho ne menyre te

pershtatshme te gjitha mbetjet,

perfshire materialin e germuar qe

mund te largohet ne vende te

miratuara nga Bashkia.

minimal 100/muaj

12,600 EUR

të

parashikuara

në preventiv

për transport

materialesh.

Transporti

duhet bërë

conform

kritereve

mjedisore

Kontraktori i

ndërtimit

Kontraktori i

ndërtimit

Shumica e mbetjeve të

gjeneruara mund të riciklohen

30

Faza Ceshtja Masat zbutese Kosto (EUR) Pergjegjesia institucionale

Komente Instalimi Zbatimi Instalimi Zbatimi

Nëertimi Ndotja potenciale e tokës dhe ujit

nga mirembajtja e papershtatshme

dhe furnizimi i pajisjeve

Menaxhimi i përshtatshëm i

lubrifikuesve, karburantit dhe

tretesve me anë të depozitimit të

sigurtë; të sigurohet furnizimi me

karburant dhe të mirëmbahen

pajisjet; të mblidhen të gjitha

mbetjet dhe të largohen në vendin e

caktuar. Në rast rrjedhjeje, toka e

ndotur duhet te mblidhet dhe te

largohet si mbetje e rrezikshme.

Mbetjet duhet të mblidhen ne

konteinere te vecantë. Nevojitet të

ketë një mekanizëm të kontrollit të

rrjedhjeve dhe te kete plan

emergjence per kontrollin e

rrjedhjeve.

minimal minimal Kontraktori i

ndertimit

Kontraktori i

ndertimit

Bashkia Gjirokastër duhet të japë

leje me shkrim për një vend të

përshtatshëm depozitimi të

mbetjeve përpara fillimit të

punimeve të ndërtimit

Ndërtimi

Ndërhyrje në skemat ekzistuese të

kullimit e shkarkimit të ujrave

duke krijuar ujra të ndenjura

Në përputhje me projektin teknik,

të ruhet gjendja natyrale e

shkarkimit

minimal minimal

Kontraktori i

ndertimit

Kontraktori i

ndertimit

Ndërtimi Shëndeti dhe siguria në punë e

punëtoreve

Të pajisen punëtorët me

instruksione mbi sigurinë në punë

dhe me pajisje mbrojtëse (syze,

maska, helmeta, cizme, etj;

sigurimi i trafikut; pajisje te

emergjences mjekesore te jene te

pranishme ne kantier).

minimal

Kontraktori i

ndertimit

Kontraktori i

ndertimit

Ndërtimi

Ndikimi mbi vegjetacionin, pemet,

lendinat, etj

Pastrimi i vegjetacionit duhet te

mbahet ne minimum dhe te kryhet

zëvendësimi i mbjelljeve, neë

perputhje me masat per mbrojtjen

habitateve dhe brigjeve te lumit.

NA

Në përputhje

me rregulloret

kombëtare,

për 1 pemë që

pritet, duhet

të mbillen 3.

Kontraktori i

ndertimit;

Drejtoria e

Pyjeve

Në Sheshin 1 nevojitet pastrim i

vegjetacionit që do të

zëvendësohet me bar, lule

decorative dhe tre pemë, siç

tregohet në projektin teknik

Ndërtimi Gjetjet rastesore te objekteve me

interes kulturor dhe historik

Në rast të gjetjes se objekteve

rastesore gjate germimeve dhe

punimeve te pergjithshme, punimet

Ne rast te

gjetjeve

rastesore,

Kontraktor,

FSHZH,

Bashkia

Legjislacioni shqiptar detajon të

gjitha veprimet në rast të

gjetjeve rastësore.

31

Faza Ceshtja Masat zbutese Kosto (EUR) Pergjegjesia institucionale

Komente Instalimi Zbatimi Instalimi Zbatimi

do të ndalojne menjehere, zona do

te sigurohet dhe autoritetet

perkatese do te informohen brenda

3 ditësh. Autoritetet do te kene 15

dite ne dispozicion per t’u

pergjigjur dhe per te detajuar masat

qe duhet te merren per te vazhduar

me punimet.

pronari i

projektit do te

paguaje sipas

ligjit shqiptar

per te gjitha

investigimet

Gjirokastër

Funksionim/mirë

mbajtja

Shqetesim nga zhurmat per

popullsinëë lokale dhe punëtorët

shkaktuar nga punimet në rrugë,

për ndricimin, etj.

Të kufizohen aktivitetet gjatë ditës

(ose sic bihet dakord me autoritetet

lokale).

Minimal

minimal

Kontraktori i

mirembajtjës/

NjQV

Kontraktori i

mirembajtjes/Nj

QV

Të specifikohet në dokumentat e

kontratës së mirëmbajtjes –

specifikimet teknike per

realizimin e punimeve te

mirembajtjes, ne bashkepunim

me Institutin e Monumenteve te

Kultures.

Rekomandohet qe punimet e

mirembajtjes nga autoritetet

pergjegjese, sic vendoset ne

bashkepunim me Institutin e

Monumenteve te Kultures.

Funksionim/mirë

mbajtja

Dëmtimet e shkaktuara prej

kushte ekstereme të motit dhe

fatkeqësitë natyrore

Bashkia Gjirokastër duhet të bëjë të

disponueshëm një plan

menaxhgimi për emergjencat si

pjesë të masave për mirëmbajtjen

para se të marë në dorëzim punimet

e përfunduara.

Minimal Minimal Bashkia

Gjirokastër

Bashkia

Gjirokastër

Funksionim/mirë

mbajtja

Manaxhimi I mbetjeve në kushtet

e numrit të shtuar të koshave të

plehrave

Bashkia e Gjirokastrës duhet që të

planifikojë sipas nevojave

shërbimin e menaxhimit të

mbetjeve me nënshkrimin e

marrëveshjes për mirëmbajtjen.

Minimal Minimal Bashkia

Gjirokastër

Bashkia

Gjirokastër

32

Part B: Environmental and Social Monitoring Plan

33

Faza Cili aktivitet/ndikim do te

monitorohet?

Ku do te

monitorohet?

Si do te

monitorohet/tipi i

pajisjeve te monitorimit

Kur do te

monitorohet?

(frekuenca e

matjeve ose

vijimesia

Pse do te

monitorohet

parametri?

(Opsionale)

Indikatoret Kosto Pergjegjesia institucionale

Vendosja Funksioni

mi Vendosja Funksionimi

Parandërtimore

Pajisja me leje apo licence

të vlefshme për gurore dhe

materiale të tjera që do të

përmbushin kërkesat e

shprehura në studimet

kërkimore

Ne vendndodhjen

e gurores

Inspektim i te gjitha

dokumenteve te

nevojshme

Perpara fillimit te

punes

Per te siguruar

perdorim te

qendrueshem

te materialeve

Pajisja me

miratim zyrtar

apo licence te

vlefshme

-

- Operatori i

gurores

Operatori i gurores

Ndërtimi Mbulimi ose lagia e

materialeve të

transportuara që mund të

gjenerojnë pluhur, si gurët,

rera ose zhavorri

Vendi i punës –

cdo pajisje

Supervizim Në vijimësi Për të evituar

ndotjen e ajrit

Kamiona të

mbuluara.

Raportet e

inxhinierit

supervizor

- minimale FSHZH

Supervizori

Ndërtimi Ngarkesë në kantier,

shqetësim i trafikut,

ankesa per menaxhimin e

trafikut

Në kantier Supervizim pamor Rregullisht nga

supervizori

Për të siguruar

shqetësim

minimal për

trafikun

Numri i ankesave

të marra

minimal a) FSHZH Supervizori

Ndërtimi Dëemtim i struktures se

tokës, rreshqitje e

bankinave

Kantier Supervizim Inspektime te

palajmeruara

gjate punimeve,

pas shirave te

rrembyeshem

Per te siguruar

ndikime

minimale ne

toke

Rreshqitje

dherash, erosion,

bankina te

demtuara

- minimal FSHZH minimal

Ndërtimi Shqetësime zhurmash për

njerëzit dhe kafshët, si dhe

punëtoret në kantier

Kantier, shtëpitë

më të afërta

Matës zhurmash,

inspektim

Njëherë për

secilën makineri

kur fillojnë

punimet dhe pas

cdo ankese

Siguro

përputhjen e

punimeve me

mjedisin

shëndetin dhe

sigurinë

Nr i ankesave të

regjistruara

minimal minimal FSHZH Supervizori

Ndërtimi Parametrat e ndotjes së

ajrit, pluhurave dhe

grimcave

Në dhe pranë

vendit të

pinimeve

Marrje mostrash nga

kompani të

autorizuara si pjesë e

raportit të

supervizorit

Pas ankesave Për të siguruar

emetime

minimale gjatë

punimeve

Nr i ankesave te

regjistruara,

raportimet tek

autoritetet

mjedisore

minimal

100/muaj

FSHZH Supervizori

Ndërtimi Cilësia e ujit dhe e dheut

(grimca ne suspension,

vajra dhe graso)

Në dhe pranë

kantierit

Marrje mostrash nga

kompani të

autorizuara si pjesë e

raportit të

supervizorit

Pas ankesave apo

rrjedhjeve ne

lumë

Per te evituar

rrjedhjet gjate

punimeve

Nr i ankesave te

regjistruara

minimal

100/muaj

FSHZH Supervizori

Ndërtimi Sinjalistika e vendosur Në dhe pranë

kantierit

Vizualisht nga

supervizori

Rregullisht Per të siguruar

vendosjen e

Nr. i shenjave minimal FSHZH Supervizori minimal

34

qartë të

shenjave të

sigurisë

Ndërtimi Largimi i mbetjeve në

vendin e autorizuar

Ne kantier per

mbledhjen ne

kohe dhe

largimin per tek

vendi i

depozitimit

Përcaktimi zyrtar nga

NjQV si dhe

konsultimi i

dokumentacionit dhe

manualeve per

depozimitn e

mbetjeve

Përpara fillimit të

punimeve

Për të siguruar

menaxhim të

mirë të

mbetjeve

Përcaktimi nga

Bashkia, sasia e

mbetjeve që do të

largohen

minimal FSHZH Supervizori minimal

Ndërtimi /

Siguria e

punetoreve

Pajisjet mbrojtese (syze,

maska, helmeta, cizme,

etj. Organizimi i

anashkalimit të trafikut )

Kantier Inspektime Inspektime te

palajmeruara

gjatë punimeve

Nr i aksidenteve

të regjistruara në

punë

-

minimal

Supervizori,

FSHZH

Supervizori

Ndërtimi /

Dëmtimi i,

pemëve,

lëndinave, etj.

Humbje e/ndikim në

vegjetacion

Kantier

Supervizim, raporte

fotografike

Gjatë furnizimit

me materiale dhe

ndertimit

Raporte te

vizitave te

shpeshta te

ekspertit te

mjedisit

- minimal

Supervizori,

FSHZH

Ndërtimi /

Gjetja rastesore

e objekteve

Pronat kulturore Kantier Vizitat e ekspertit

nga IMK, inspektime

të rregullta

Në vijimësi

Katalogu i

objekteve te

gjetura, perfshire

dokumentim

fotografik dhe me

shkrim

Duhet te

jete pjese e

aktiviteteve

te rregullta

minimal

Supervizori,

FSHZH,

IMK

Supervizori, IMK,

FSHZH

35

Funksionimi

Siguria e

mjeteve dhe

kembësorëve kur

nuk ka aktivitete

ndertimi

Vizibiliteti dhe

përshtatshmëria

Në dhe pranë

kantierit

Vëzhgim Një herë në javë

në darkë

Numri i shenjave

paralajmëruese,

numri i

aksidenteve te

regjistruara

minimal

minimal

LGU

Kontraktori i

mirembajtjes

Shtim i mbetjeve

urbane për shkak

të rritjes së

numrit të

vizitoreve në

vend

Ndikim visual Në apo pranë

vendit të punes

Vizita në kantier dhe

komunikim me

autoritetet lokale

Njëhere cdo dy

ditë nga NjQV

për arsye

mirëmbajtje

Për arsye

estetike

Mungesa e

mbetjeve në tokë,

kosha të zbrazeta

Duhet të jet

pjesë e

aktiviteteve

që kryhen

rregullisht

nga NjQV

NjQV NjQV

36