SES VE SES CİHAZLARI

GRAMOFON

NEDİR?

Gramofon, (eski Yunanca fone, "ses" ve grammein, "yazmak") veya fonograf kelimelerinden kaynaklanıyor.

Bu makine ile ses ve müzik kayıtı veya dinleme olanakları

bulunmaktadır.

NE İŞE YARAR

 İlk patenti,  1887 tarihinde Alman bilim adamı Emile Berliner tarafından alındı.

Gramofon bir yuvarlak ince taş plak ile, fonograf ise bir silindir ile çalışır. Gramofon, fonografın geliştirilmiş halidir.

 

TARİHÇESİ:

FONOGRAF

Fonografı ilk tasarlayanlardan biri ünlü Thomas Alva Edison dir.

İlk müzik çalar kutusudur. Günümüzde hala dinlenmektedir.

Gramofon iki bölümden ibarettir:

Plâk Makine

PLAK NEDİR?

Plak üzerine tespit edilmiş olan esasları tekrarlamaya yarayan alettir.

Plâk, gomalaka ve mumlu maddelerle (son yıllarda plâstik maddelerle) yapılan bir disktir.

İki yüzünde helezon şeklinde oyuklar vardır. Bu

oyuklar, girintili çıkıntılıdır, özel olarak yapılmış olan gramafon iğnesi, bu oyuklar arasında dolaşırken, meydana gelen titreşimler, plâğa alınan sesin tekrar duyulmasını sağlar.

Makine, plâğın devamlı olarak ve aynı hızda dönmesini sağlayan bir motor ile, sesi yansıtan bir bölümden ibarettir. Motor, zemberek ya da elektrikle çalıştırılabilir. Her iki şekilde de dakikada ortalama olarak 78 devir yapılır.

MAKİNE NEDİR

PİKAP

•Elektrikle çalışan gramofonlara pikap adı verilir.

•İğne, plâk üzerinde dolandıkça, oyukların girinti ve çıkıntısına göre meydana gelen titreşimler, iğnenin bağlı bulunduğu diyagrama yansır, ses titreşimleri, diyagram ve ses kutusu yardımı ile büyütülerek aksettirilmiş olur.

Balmumundan yapılmış düz ve daire biçimli kalıplar, gramofona benzeyen bir makineye konur.

Bu makine, balmumundan kalıbı, belli bir hızla döndürür.

Kalıbın üzerine bir iğne konmuştur. Bu iğne bir diyaframa bağlıdır.

Makinenin karşısında yapılan bir konuşma ya da söylenen bir şarkı, havayı titreştirir, hava da diyagramda titreşimler meydana getirir.

Plâk nasıl doldurulur?

Bunun sonucu olarak, diyagrama bağlı olan iğnede de titreşmeler olur.

İğne, titreşerek, dönmekte olan balmumu kalıbı üzerinde, titreşme durumuma göre inişli çıkışlı çizgiler çizer.

Böylece, bir kalıp elde edilmiş olunur. Bu kalıptan nikel kalıplar çıkarılır.

Sonra da bu nikel kalıptan, bildiğimiz gramafon plâkları çoğaltılır.

İlk müzik çalar kutusudur. Günümüzde hala dinlenmektedir.

Ancak bu bilindiği gibi Edison'un icadı değildir.

Gramofon Edison'dan yaklaşık 50 sene öncesinde dedesi tarafından tasarlanmıştır.

NOT :

Cumhuriyet Dönemi modernleşme hareketlerinde halkın müzik zevkini artırmak ve yükseltmek için gramofondan faydalanılmıştır.

Türkçe öğretiminde okuma, yazma yöntemlerinin belirlenmesini, diksiyon, deklâmasyon yöntemi ile bir antolojinin hazırlanmasını, okullarda öğrencilere örnek şive ve telaffuz öğretimi vermek amacıyla özel gramafon plakları yapılmıştır.

Gramofon’un Eğitimdeki Yeri :

Radyo, radyoelektrik dalgaların özelliklerinden yararlanarak seslerin iletilmesi sistemidir.

Sadece kulağa hitap eder. Soyut yaşantılar sağlar. Tek yönlü bir iletişim aracıdır. Türkiye’de ilk radyo yayınları 1927 yılında

başlamıştır. Eğitsel radyo yayınları TRT yönetiminde

1964 yılında başlamıştır.

RADYO

Geniş anlamlı eğitsel yayınlar: Genel kültür verici, aydınlatıcı, kişinin okul eğitimi dışında eksiklerini giderici yayınlardır.

Dar anlamlı eğitsel yayınlar: Kişiye temel bilgi, beceri öğretip yetenek kazandıran yayınlardır.

Yayınları, eğitsel içeriklerine göre iki grupta toplamak mümkündür:

Kullanımı kolay ve ucuz bir araçtır. Radyo programları, eşzamanlı işitilmesini

sağlar. İşitsel eğitim araçları ve müzik aletlerinin

kullanılması mümkündür. Programlar kasetlere kaydedilip, istenildiği

zaman kullanılabilir. Yapılan yayınlar defalarca yayınlayabilir.

Böylece, tekrar olanağı sağlar. Bireye kendi hızına göre ilerleme olanağı verir.

Yararları

Radyo programları hazırlamak zordur. Hedef ve davranışlar tam olarak işlenemez. Hemen dönüt almak olanaksızdır. İyi açıklamalar yapılmadığı zamanlarda yanlış

anlaşılabilir. Zaman kısıtlı olduğundan dolayı ders yeterli

olmayabilir. Öğretmen merkezlidir. Tekrar dinlemek ya da düşünmek için durdurma

olanağı yoktur. Psiko-motor beceriler öğrenilemez.

Sınırlıkları

Teyp, sesi elektirik sinyalleri haline çevirerek saklayan, gerektiğinde elektirik sinyallerini ses haline geri çeviren bilgi muhafaza kayıt cihazıdır.

Ses kaseti, seslerin kaydedilmesini sağlar ve daha sonra tekrar dinleme olanağı sağlarlar.

Teyp, Ses Kaseti

Teyp dil öğretiminde bir metni dinleme, taklit etme ve tekrar yapma açısından önem taşımaktadır.

Son yıllarda geliştirilen yabancı dil öğretimine yönelik kasetlerle bireysel dil öğretimini sağlar.

Eğitimdeki Yeri

Öğretmen kaseti önceden dinleyerek öğrencilerin sorabileceği sorulara kendini hazırlar.

Kullanım alanı çok geniştir. Her yerde, evde, derste, yolda

kullanılabilmektedir. Materyal hazırlaması kolaydır. Her öğretmen

tarafından yapılabilir. Maliyeti azdır. Tekrar dinlenilerek pekiştirme sağlar.

Yararları

Sadece kulağa hitap ederler. Sürekli dinlenmesi bıkkınlık yaratır ve

öğrencilerin dikkatini dağıtabilir. Tek taraflı olduğundan dönüt yapılamaz. Öğretmen bulunmadığında bazı öğrenciler,

teybi dinlemez, ilgi göstermez veya dinlediği halde kavrayamaz.

Bu tür öğrenciler teyple bireysel öğrenme yapamazlar.

Sınırlılıkları

MİKROFON Aldığı bir sesi veya sesteki değişimleri yansıtan elektro akustik aygıta mikrofon denir.

Mikrofonu David Hughes icat etmiştir. Akustik dalgaların harekete geçirdiği bir zarın mekanik titreşimini bir elektrik devresindeki akım değişimine dönüştürerek mikrofonu icat etmiştir.

 

Ağızdan çıkan veya herhangi bir şekilde yayınlanan ses havada basınç değişimi yaratmakta ve bu basınç değişimi, suya atılan taşın yarattığı dalgaya benzer şekilde, havada bir dalga iletimi şeklinde yayılmaktadır. Hava basıncının yarattığı etkiden yararlanılarak, mikrofonlar aracılığıyla sesin elektriğe çevrilmesi sağlanmıştır .

Mikrofonun Özellikleri

Mikrofon Çeşitleri 1.Dudak MikrofonuKonuşan kişinin dudaklarına yakın, elle tutulan veya masaya sabit olacak şekilde tasarlanmış mikrofondur. Günümüzde en çok kullanılan mikrofon çeşididir.Dudak mikrofon, bir kablo ile ana tesisata bağlı olduğu için konuşan kişiyi belli bir uzaklığa göre hareket olanağı sunar.

İçinde bulunan yüksek frekanslı bir verici sayesinde yeri değiştirilebilen mikrofondur.

Telsiz mikrofonda bir kablo olmadığı için konuşan kişiye daha çok hareket alanı olanağı sunar.

 

2. Telsiz Mikrofon

3. Yaka Mikrofonu

Giysilerin özellikle yaka bölümüne takılabilen minyatür mikrofondur. Kullanımı çok basittir. Konuşmacının mikrofonu tutmasına gerek olmadığından kendisini daha rahat hissetmesini sağlar. 

Konuşmacının boynuna veya başına takılı bir tesisattan ağzına doğru uzatılarak tasarlanmış mikrofondur.

4. Yakın Mikrofon

.

Mikrofon Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar 

Ses ve Nefesi Kullanma

Mikrofon kullanırken sesi ayarlama ve nefesi kullanma çok önemlidir. Mikrofonu kullanan kişilerin öncelikle mikrofonik bir sese sahip olması gerekir. Mikrofonik ses dinlenebilir, hoşa giden, pürüzsüz, tınısı doğru olan sestir. Aynı zamanda mikrofonu kullanan kişinin Türkçe’yi doğru konuşması gerekir. 

Doğru soluk alıp verebilme Diyafram kullanımını nefes alma eylemi içine

katabilme Dilimizin seslerinin doğru boğumlanması,

duyulması ve anlaşılır olmasını sağlama Türkçe’nin ses özelliklerini iyi bilme Ses tonunu yerine göre ve uygun kullanma

sesi doğru kullanabilme

Ses ve Nefesi Kullanırken Dikkat Edilecek Noktalar

Mikrofonla dudaklarınız arasında 3-5 parmak mesafe olmalıdır.

Mikrofonla konuşurken sesinizi göstermekten korkmayınız. Kalın sesleri duyurmakta zorluk çekiyorsanız mikrofonu iki

parmak kadar mesafede tutmalısınız. Kuvvetli sesleri verirken mikrofonu kendinizden biraz

uzaklaştırmalısınız. (Ör: Beş parmak mesafede tutabilirsiniz.) Bütün bu yazılanların verimli olması için iyi bir ses

ayarlamasının yapılmış olması gerekir. 

 

Mikrofon Tutarken Dikkat Edilecek Noktalar

HOPARLÖR NEDİR?

Hoparlör; kökeni fransızca dilinden gelmektedir.

Elektrik dalgalarını ses dalgasına çeviren ve gerektikçe sesi yükselten alet

• Müzikseti, tv, mp3 çalar, ev sinema sistemi, kulaklık gibi ses çıkaran araçların hepsinde hoparlör bulunur.

İlk kez de 1900 yılında Paris Panayırı sırasında, Eyfel Kulesi’nin tepesinde çalınan bir fonograftaki opera aryalarını tüm çevreye yayarak kullanıldı.

İLK HOPARLÖR

NASIL ÇALIŞIR?

Bir hoparlörün çalışması elektrik akımı ve manyetik alanla alakalıdır.

Her hoparlörde bir sabit dairesel mıknatıs vardır. Bir de elektrik akımıyla mıknatıslanan elektromıknatıs bulunur.

Elektromıknatıs ve sabit mıknatıs birbirini itip çekerek ortaya bir titreşim çıkmasını sağlarlar.

Elektrik akımı bobine ulaşıyor. Bu durum bobinde yapay mıknatıslık oluşturuyor(elektromıknatıs). Yapay ve doğal mıknatıslar birbirlerini itip çekiyor. Bu hareket diyaframa iletiliyor. Ses oluşuyor.

Hoparlör Çeşitleri

Dinamik (hareketli bobinli) hoparlörler Hava tazyikli (borulu) hoparlörler Piezoelektrik (kristal) hoparlörler

DİNAMİK HOPARLÖR Dinamik hoparlörler, bobin, mıknatıs,diyafram gibi elemanların birleşiminden oluşmuştur.

Bu elemanlarda demirden yapılmış bir silindirin ortasına doğal mıknatıs yerleştirilmiştir.

Mıknatısla yumuşak demir arasındaki hava aralığına ise hoparlör diyaframının uzantısı üzerine sarılmış bobin konmuştur.

HAVA TAZYİKLİ HOPARLÖR Cami minarelerinde başta olmak üzere çevre

yerleşim bölgelerine anons ve ezan yayınlarının yapılmasında kullanılabilecek en kullanışlı üründür.

PİEZOELEKTRİK HOPARLÖR Piezoelektrik hoparlörler çizgi biçiminde, birbirine

karşı polarize edilmiş, bükülgen piezooksit maddeden yapılmışlardır.

KULAKLIK NEDİR •Kulaklık, 2 küçük hoparlörün

kullanıcının kulağına yakın yer de durmasını sağlayan bir çevre

birimidir.

•Kulaklık, hoparlör yerine kullanılabilen taşıması kolay, ince, ergonomik ve hafif

yapıya sahip olan bir ses iletim cihazıdır.

Günümüzde neredeyse bütün elektrikli cihazların kulaklık çıkışları bulunmaktadır. DVD, walkman, radyo, bilgisayar, cep telefonu gibi bir çok alet kulaklık kullanabilme imkanı sağlamaktadır.

Kulaklıklar hoparlörler gibi elektriksel ses sinyallerini daha kişisel kullanımlar için kullanılabilir hale getirmektedir.

KULLANIM AMACLARI Kullanan kişi dışında başka kişileri rahatsız

etmemek,

Dışarıdaki ortam gürültüsünü önlemek veya kulakları korumaktır.

KULAKLIK NEZAMAN VE NASIL İCAT EDİLDİ

İlk kulaklığı 1910 yılında Nathaniel Baldwin isimli mucit, Amerikan Ordusu için hazırladı. Çünkü Amerikan ordusu telgraf seslerini dinlemek istiyordu. Sesin kulaklıklardan dinlenebilmesi için ilk prototipi hazırlayan Baldwin in icadı oldukça başarılı bulundu. Bunun üzerine ordu Baldwin den daha çok kulaklık istedi. Ancak Baldwin sadece 10 kulaklık yapabileceğini söyledi; çünkü kulaklıkları mutfağında üretiyordu.

KULAKLIK ÇEŞİTLERİ

Kafa Üstü kulaklıklar: genellikle bilgisayarlar için kullanılan kulaklıklardır. Çok yer kapladığından ve taşınabilir olmadığından dolayı mobil cihazlarda pek tercih edilmezler.

Ense Üstü kulaklıklar: şapka ve başlıkla birlikte kullanma bakımından daha rahattır. Kafa Üstü kulaklıklar gibi öne doğru kayma sorunları daha azdır. Spor yaparken tercih edilirler.

Kulak İçi kulaklıklar: kafa üstü kulaklıkların gündelik kullanıma uyarlanmış modelidir. Dış veya orta kulak içine takılabilen modelleri vardır. Orta kulak içine takılan modellerin silikon bir yapı mevcuttur.

EĞİTİMDE KULAKLIK

Eğitim sınıf içinde, laboratuarda veya özel derslik gibi hangi birimde öğrencilerin öğreticiye direk odaklanmaları, dersi tam olarak anlamaları için kullanılır.

Öğretici verici ünitesi ve mikrofonu kullanır, anlatır, öğrenciler uzaktan alıcı+kulaklık yardımıyla direk onu dinler.

Öğrenciler aldıkları eğitim doğrultusunda periyodik aralıklarla müzeleri, tarihi eserleri, özel mekanları incelemek üzere gezdirilirler.

Grup iletişim sistemi bu ve benzeri gezi aktivitelerinde öğrencilerin öğretmenlerini gruplar halinde dinlemelerini, dış etkenlerden uzak kalmalarını, ilgilerinin sadece anlatım konusunda olmalarını sağlamak için geliştirilmiştir.

YABANCI DİL EĞİTİMİNDE ;

1950 yılından itibaren kulaklıklar özellikle yabancı dil derslerinde çok faydalı oldular.

Özel eğitim sistemiyle öğrenciler öğretmeni veya direk ses kaynağından gelen sesi kulaklıklar vasıtasıyla dinler, odaklanır ve öğrenirler.

Kulaklığın Zararları

Yüksek sesle dinlenildiğinde kulakta uğultu, çınlama, işitme kaybı gibi belirtiler ortaya çıkabilir. 

WALKMAN NEDİR VE NEZAMAN İCAT EDİLMİŞTİR;   Taşınabilir müzik denilince akla gelen ilk

aygıt olan Walkman 1979 yılında Nobutoshi Kihara tarafından tasarlanmıştır.

Japonya'da piyasaya çıkmıştır

Walkman, günümüzde MP3 oynatıcı olarak hem USB şeklinde, hem de kulaklıkla tümleşik olarak üretilmektedir.

Ayrıca WALKMAN yazılımı, Sony'nin Xperia serisinde de müzik yazılımı olarak kullanılmaktadır.

Walkman’ın Zararları

Kulaklıkla uzun süreli ve yüksek sesle müzik dinlemek işitme kaybına neden olabilir.

MP3

Mp3 Çalar; kısaltılmış tam adı MPEG Layer 3, uzun ismi ise The Motion Pictures Experts Group olan, MP3 dosyalarını okuyan cihazdır.

Karlheinz Brandenburg, 1980lerin başında dijital müzik sıkıştırma üzerine çalıştı.

Çalışmasını 1989 yılında tamamladı. 

Mp3 bir sıkıştırma, açma modülüdür. Ses verilerini en az kayıpla daha az yere sıkıştırmaya yarar.

MP3, algılanan ses kalitesini sürekliliğini sağlarken, insan kulağının ve beyninin özelliklerini kullanan yüksek performanslı, algısal ses sıkıştırma kodlama şemasıdır. MP3 formatı bugün dünyanın en yaygın sıkıştırılmış ses formatıdır.

Gündelik Yaşamda MP3: MP3'ler küçüklükleri sayesinde spor yaparken,

yürürken, otobüste veya yemek yaparken müzik dinleme imkanı yanında, yeni bir dil öğrenme imkanı da sunar.

MP3'e yüklenen ders kitapları, dil eğitiminde bireye ders dışında da işitsel sınıf ortamını yaratır.

TELEFON

Telefonun İcadı ile İlgili Olay Basamakları

•Dumanla haberleşme.

•Yüksek yerlere değişik renkte kumaş asma.

•Güvercinler aracılığıyla haberleşme.

•Posta, telgraf sistemleri.

•Telefon

TELEFONUN İCADI

14 Şubat Edinburg doğumlu Alexsander Graham Bell, Amerikan yurttaşlığına geçmişti ve sağır bir kıza aşıktı. Sağırlara nasıl yardımcı olabileceğini düşünüyordu.

Ses dalgaları, elektrik akımına dönüştürülebilirse, o zaman elektrik akımının da bir devrenin öteki ucunda yeniden sese dönüşürülebileceğini düşünüyordu.

Bir gün sesi taşımak üzere tasarladığı bir araçla deney yaparken, pilin asiti pantolonuna döküldü. Asistanı Thomas Watsondan, Watsonın binanın başka bir tarafında olduğunu bilmeden yardım istedi.

Bell, bir yıl sonra telefonun patentini aldı.

1876: İlk telefon görüşmesi Alexander Graham Bell ile yardımcısı Thomas Watson arasında yapıldı.

1915: Şehirlerarası ilk görüşme yine Bell ve Watson arasında yapıldı.

1924: İlk cep telefonları, ilkokul öğrencisinden bile büyük radyolardı ve üzerlerinde büyük bir anten bulunuyordu. 

İŞTE TELEFONUN GELİŞİMİ

1924: İlk cep telefonları, ilkokul öğrencisinden bile büyük radyolardı ve üzerlerinde büyük bir anten bulunuyordu. 

1983: Uzmanlar, 2000 yılında ABD'deki cep telefonu abonelerinin sayısının 1 milyonu bulacağını ileri sürdüler.

Bir telefon aletinde bulunan belli başlı parçalar şunlardır:

1. Ses alıcı (mikrofon), 2. Mikrofon akım kaynağı, 3. Ses verici (kulaklık), 4. Çağırma ve çağrılma düzenleri, 5. Devre açıp kapayıcılar, anahtarlar, 6. Çağırma kadranı.

TELEFONUN EĞİTİME OLAN KATKILARI

a. Yaşam Boyu Öğrenme

b. Farkında Olmadan Öğrenme

c. İhtiyaç Anında Öğrenme

d. Zaman ve Mekan Bağımsız Öğrenme

e. Yer ve Şartlara Göre Ayarlanan Öğrenme

Mobil cihazların temelde iki kullanım şekli vardır; offline ve online. Her ikisinin de kendine göre avantaj ve dezavantajları vardır.

. Offline (Çevrimdışı)  Çevrimdışı eğitimin avantajları; hız, maliyet ve daha

çok mekan bağımsızlığı sağlamasıdır. Herhangi bir bilgiye erişim anında, bilgiler doğrudan cihaz üzerinden geldiğinden, çok hızlı gelmektedir. Ayrıca bir bağlantı söz konusu olmadığı için, bağlantı ücreti ve maliyet de yoktur. Mekan bağımsızlığının daha çok olmasının sebebi ise kapsama alanı gibi bir problem olmamasıdır.

 

.Online (Çevrimiçi)  Çevrimiçi eğitimin de önemli avantajları mevcuttur.

Bunları da güncellik, teorik olarak sınırsız bilgi ve senkron eğitim imkanı şeklinde sıralayabiliriz. Burada en önemli konulardan birisi fayda/maliyet analizini uygun şekilde yaparak ihtiyaca göre bu imkanı kullanmaktır. Ancak gelecek yıllarda mobil cihazlarla sürekli çevrimiçi kalmanın maliyetinin çok düşük olacağı beklenmektedir. Bu sayede 24 saat çevrimiçi olduğu halde kullanıcılar eğer hiç veri alışverişi yapmazlarsa hiç ödeme de yapmayacaklardır.

  Sonuç

 Eğitimde mobil cihazların kullanımı, uzaktan eğitimde hedeflenen asıl amaçları sağlamak için gerekli stratejik teknolojilerden biridir. Ancak birçok konuda yapıldığı gibi burada da “eğitim” odaklı olmaktan,“teknoloji” odaklı olmaya doğru bir kayma meydana gelirse, beklenen faydanın gerçekleşmeyeceği gibi, tam aksi bir neticeyle karşılaşmak olasıdır. Bu nedenle teknolojinin bir amaç değil sadece araç olduğu gerçeği unutulmadan planlar bu anlayışa göre yapılmalıdır.

 Mobil erişimli cihazların eğitimde kullanılmasının çeşitli yararlarının

zamanla görüleceği düşünülmektedir. Bu yararlarının görülmesi ile kullanımı da her geçen yıl önemli oranda artacaktır.

 

Dezavantajları

Cep telefonları çocukların beyin gelişimini olumsuz yönde etkiliyor

Giderek asosyalleşiyoruz Dikkat dağınıklığına neden olabiliyor.