Sariata NAS!RIDEEN*, Filiz ÖNER**, H. Süheyladergi.fabad.org.tr/pdf/volum22/Issue3/4.pdf ·...
Transcript of Sariata NAS!RIDEEN*, Filiz ÖNER**, H. Süheyladergi.fabad.org.tr/pdf/volum22/Issue3/4.pdf ·...
FABAD J. Pharnı. Sci., 22, 119-130, 1997
SCIENTIF!C REVIEWS / BiLiMSEL TARAMALAR
Perflorokarbon Emülsiyonları
Sariata NAS!RIDEEN*, Filiz ÖNER**, H. Süheyla KAŞ'°
Perflorokarbon Eınülsiyonları Özet : Peıf!orokarbonlar (PFC'lar) oksijen ve karbondioksit gibi gazları çözıne yeteneklerinin yüksek olnıası, kinıyasal ve biyolojik olarak iner! olnıaları nedeniyle, kan yedeği olarak ve oksijen taşınnıasuıı gerektiren bazı tedavi uygulaınalannda enıülsifiye edibn~ş şekilleriyle kullanıbnaktadır. Bu tip enıulsiyonların kan yedeği olabilmeleri için, raf önıürlerinin uzun olnıası, kanla geçimli olmaları, oksijen ve karbondioksitin değişimine elverişli olnıaları gerekir. Ayrıca dolaşan plazma proteinlerinin yetersiz bulunduğu durumlarda bir ölçüye kadar pH kontrolu, osınotik ve onkotik basınçları sağlaınalı, yeni kan hücrelerinin yapınu için gerekli olan 2-3 haftalık süre içerisinde dolaşınıda kabnalıdırlar. Bu derlemede PFC'ların tanınıı, tarihçesi, birinci, ikinci, üçüncü kuşak PFC emülsiyonlannın özellikleri, ve PFC en1ülsiyonlar11ı111
geliştirilmesinden bu yana elde edilen başarılar ve araştırılması konuları ele alınacaktır. Anahtar kelitneler: Perflorokarbon onülsiyonlan, stabilite,
toksisite, klinik uygulanıaları.
Geliş :23.0J.1997 Düzeltilerek Geliş: 14.04.1997 Kabul : 14.04.1997
GİRİŞ
Uygun bir kan yedeği geliştirme çalışmaları 1868 yılında Naııyn'm köpeklere hemoglobin (Hb) çözeltisi enjekte etmesiyle başlamıştır. 1937'de Amberson'un mevcut Hb çözeltilerinin özelliklerini detaylı olarak derlemesiyle araştırmacıları ilgilendiren bir takım yan etkiler ortaya çıkmıştır. Modifiye edilmemiş Hb ı;özeltileri olarak bilinen bu çözeltilerin uygulanmasıyla damar içi yarı ömrün kısaldığı (4 saat veya daha kısa), ve oksijene karşı afinitenin yükseldiği bulunmuştur. Modifiye edilmiş Hb çö-
Peifluorocarbon Emulsions Summary: Perf!uorochenıicals(PFC's) possess a lıigh capacity to dissolve gases suclı as oxygen (35-52Vol.%) and carbondioxide (135-160Vol. %) and due to tize chenıical and biological inertness of these coınpoun.ds, enuılsijled PFC's have been investigated as red blood cell substhutes and as gas carriers in clinical applications where o.\)1gen deliveı)1 to tissues is required. in order to be appropriate blood substitutes, these enıulsions need to possess certain cJıaracteristics
including long shelf-life, physical cornpatibility with blood and capability of oxygen and carbondioxide exchange. Moreover, they should be able to provide a certain degree of pH control and osnıotic pressure as well as oncotic pressure if circulating plasma proteins are inadequate. In addition, a blood substitute should renıain in the vasculature for the 2-3 weeks period required for red blood cells to be replenished. in this revieıv,
definition, fıistory, characteristics of first, second and third generation PFC enıulsions, the success achieved so far since the developnıent of first generation PFC eınulsions upto date, and the subjects that needfurther investigation are revie"vved. Key words: Perfluorocarbon enıulsions,fonnulation, stability,
toxicity, clinical applications.
zeltilerinde yukarıda sayılan eksikliklerin önemli derecede giderilmesiyle birlikte, böbrek toksisitesi gibi yan etkiler, uygulama sırasında karşılaşılan sorunlardandır. Bu sorun Hb çözeltilerinin klinik uygulamasını engelleyen ana etken olmaktadır1 .
PFC emülsiyonları buna karşı en uygun seçenek olmuştur. Her iki yaklaşımda da büyük klinik başarılar elde edilmemesine rağmen, son zamanlarda PFC emülsiyonları alanında önemli gelişmeler elde edilmiş ve daha uygun ürünler sunulmuştur. Yeni tıbbi uygulamalar için yeni ürünler hala araş-
* H.Ü. Eczacılık Fakültesi, Farn1asötik Teknoloji Anabilim Dalı, Ankara. ** H.Ü. Eczacılık Fakültesi, Farınasötik Biyoteknoloji Anabiliın Dalı, Ankara.
Yazışına adresi
119
Nasrndeen, Öııer, Kaş
tınlmaktadır. Fluosol-DA'nın perkütan transluminal koroner anjiyoplasti sırasında oksijen taşıyıcısı olarak FDA tarafından ruhsatlandırılması ile PFC crnülsiyonlarının organizmada güvenle uygulanabileceği de gösterilmiştir2 .
PFC'larm Tanımı
Perflorokarbonlar (PFC'lar) temel olarak karbon ve flor içeren sentetik organik bileşiklerdir3·6. Daha kapsamlı olarak tanımlarsak içindeki hidrojen atomları florla yer değiştirmiş düz, siklik, veya polisiklik, genelde oda sıcaklığında sıvılaşan organik bileşiklerdir7. Bazen oksijen, azot veya brom atomlarım taşıyan florlanmış bileşikler de bu kapsamdadır8-rn Damara 0 2/C02 taşınımı için araştırılan bazı pcrflorokarbonlann yapılan Şekil
l'de gösterilmektcdirn
''l/;~r----~~I'' ',o....__,..-%,",..-c r,
;, ,, F-d':kıiın ) (Flucsol-::>A
\ Grccn Cross':
,,ı....-~'f,....~!....r, "' ..... ,....-~ ....... c-"'"'c:•,
F -d;rn~tı ilıısı~ ir-ııcın~:, ,,_,.\,fo>;
\ .\d~:~;~ ı~•t:.~ 1 1 :· i
. /"'-./ ·-.._,./ \./<,. ,, - - '
F-d.1:ib;·nınu; ((J\.\~.Cll\ .
. ..\İl;a;·,;c C0rn.l
-11' ı;ı i i :: ~::1 i\ ::i:ıt;::ı
Şekil 1. Dan1ara 0 2/C02 taşınıını için araştırılan bazı pcrflorokarbonların yapılan rı.
(*) (Normal kanın P050'si 26.5 rnrnHg iken modifiye edilmemiş Hb çözeltisinin P050'si 12-14 mmHg'e düşmekte)
120
l'FC'lann Tarihçesi
Perflorokarbonlar ilk defa 1930'da araştırma amacıyla karbonun doğrudan florlanmasıyla küçük miktarlarda hazırlanmışhr. Bununla birlikte, II. dü11ya savaşına kadar yeterli miktarlarda flor bulunamaması nedeniyle PFC'lar ile ilgili araşhrmalar son derece kısıtlı olmuştur2. Ancak II. dünya savaşı sırasında J\tfanlıattan Projesi gereği uranyum izotoplarının etkisinin kontrol altında tutulabilmesi için, oldukça inert sı
vıların hazırlanmasına gereksinim duyulmuş ve bu ihtiyaç flor üretiminin geliştirilmesine yol açnuştır. Bundan kısa bir süre sonra perflorlannuş bileşiklerin sentez yöntemleri geliştirilmiştirl,2 ,6 . PFC'lar endüstride yaygın olarak soğutma ajanları, elektriksel yalıtım maddeleri, ateş söndürücüler ve yağlayıcı
maddeler olarak kullanılrnaktadırs.
l'FC'larm Özellikleri
1) Perflorokarbonlar molekülündeki karbon-flor (C-F) bağlarının oldukça güçlü olması nedeniyle inerttirler. C-F bağının disosiyasyon enerjisi -116-122 Kcal/Mol iken C-H bağının disosiyasyon enerjisi -102 Kcal/ Mol dur2A-ı ı. Bu bileşikler 350 ile 550°C sıcaklıklarda piroliz ve aromatizasyon reaksiyo11larına da katılmaktadırlar2.
2) Su, kan ve diğer fizyolojik sıvılarla karışmazlar4-7 .
3) Oksijen, karbondioksit ve azot gibi gazları çözme yetenekleri son derece yüksektir4,6,7.n Gaz çözme yetenekleri sırası ile C02>02>Nı2·9 şeklindedir.
4) Özgül ağırlıkları suya göre iki kat fazladır, renksiz ve kokusuzdurlar9.
5) Toksisiteleri çok düşüktür2.
6) Düşük moleküllerarası kuvvetlere sahip oldukları için yüzey gerilimleri düşükturl3.
7) Perflorokarbonlarda gazların çözünme mekanizması basit bir fiziksel işlem olup, hazırlanacak emülsiyonun taşıyabileceği gaz miktarı içerdiği perflorokarbonun miktarı ve kısmi basıncıyla doğru oranhlıdır, yani Henry kanununa uymaktadır2,3,6,8,9, ı ı.
FABAD J. Pharnı. Sci., 22, Jl9-130, 1997
Perflorokarbon sıvıları sulu sistemlerle ve dolayısıyla
fizyolojik sıvılarla karışmadıklarından, intravasküler
olarak uygulanabilmeleri için emülsifiye edilmeleri
gerekmektedir3·5•6•9•14-17.
PFC Emülsiyonlan
Perflorokarbon emülsiyonları son yirmi yıldan bu
yana potansiyel kan yedeği olarak denenmektedirrn
1966 yılında, Leyland Clark oksijenle doyurulmuş
sıvı perflorokarbon olan perflorobutiltetrahidrofura
nın fareler ve köpek yavruları üzerinde toksik etki
göstermeksizin, fizyolojik oksijen ihtiyaçlarını kar
şılayabildiğini yayınlamıştır16. Bundan bir yıl sonra
Sloviter ve Komimoto ilk defa sığır serum albumini
(BSA), yumurta lesitini (EYP) veya Pluronik F-68 gibi
yüzey aktif maddelerle çeşitli perllorokarbon emül
siyonları hazırlamışlardır1 •2 . Geyer 1968'de Pluronik
F-68 ve fizyolojik tuzlar ile hazırladığı perf
lorotributilamin emülsiyonunu sıçanların kanıyla de
ğiştirmiş ve bu hayvanlar kırmızı kan hücreleri ye
niden sentez edilene kadar yaşamlarını
sürdürmüşlerdirl,2, 14_ Clark, Sloviter ve Geyer'in ön
cülüğünü yaphkları bu çalışmalardan sonra çeşitii
klinik araştırma grupları hayvan çalışmalarım
devam ettirerek bu bileşiklerin kan yedeği olarak uy
gulanabilmelerinin yanı sıra, diğer klinik uygulama
ları üzerindeki araştırmaları da yoğunlaştırmışlar
dır2.
PFC Emülsiyonlannın Hazırlanmasında Kul
lanılan Yöntemler
PFC emülsiyonlarmın hazırlanmasında üç yöntem
kullanılmaktadır. Bunlar sonikasyon, yüksek ba~ınçlı
homojenizasyon ve mikroakışkanlaşhrma (Mic
rofluidization)'dır19,20_ Partikül büyüklüğü analizi
yönü.11den üç yöntemin arasında önemli farklar yok
tur. Sonikasyon yönteminde küçük miktar örneklerle
çalışılabilmesine karşın, emülsifikasyon sırasında
toksik olan flor iyonlarının salımı ve bu iyonların
miktanıun sonikasyon süresinin uzamasıyla artması
bu yöntemin sakmeasıdır. Ortamdaki flor miktarı
iyon değiştirme ve resin diyalizi (!ED) ile dü
şürülebilmektedir.
Flor salıverme sorunuyla karşılaşılmayan yüksek
basınçlı homojenizasyon ve mikroakışkanlaştırma
yöntemleri ile hazırlanan emülsiyonlar fizyolojik kul
lanımda daha çok kabul edilmektedir. Ayrıca bu yön
temlerde emülsifikasyon süresi daha, kısadır. Ön ka
nştı.rma gerektirn1eleri, yüksek basınçlı
homojcnizasyonda büyük miktarlarda örneğe ihtiyaç
duyulması (minimum miktarı 500 mL) ve emül
sifikasyon veriminin azalmasına yol açan ölü alan et
kisinin olması. bu yöntemlerin sakıncalarıdır20. Riess
ve arkadaşları1 9 tarafından uygulanan PFC emül
siyonlarının hazırlama yönteminin akış şen1as1
Tablo l'dc verilmiştir.
Tablo 1. PFC emülsiyonlarımn hazırlanma yöntemj19
Suda çözünmeyen yumurta lesitinin sulu fazda dağıtılması
1 Perllorokarbon lazının (yağ iazı) sulu laza eklenmesi
1 Elde edilen karışıma, sonikasyon, yüksek basınçlı homojenizasyon veya
mikroakışkanlaştırma uygulanması
1 Şişeleme
1 Sterilizasyon ( 121°C, 15 dak, 15 Psi)
1 Etiketleme
1 Ambalajlama
1 Ürünün şişelenmesine kadar bütün işlemler oksijensiz, temiz bir odada
yapılmalıdır.
1- Birinci Kuşak PFC Emülsiyonlan
Fluosol-DA %20=Fluosol®=FluosoJ1M 1976 yılında
araştırma amacıyla Green Cross Corporation (Osaka,
Japan) tarafnıda11 geliştirilmiş olan 7:3 oranında F
dckalin (FDC) ve F-tripropilaminin (FfPA) %20 (a/h)
emülsiyonudur9·H 1989'de perkütan transluminal
koroner anjiyoplasti sırasında kalp kasının ok
sijenlenmesi için oksijen taşıyıcısı olarak kullanılmak
üzere FDA tarafından ruhsatlandırılmıştırl,2,5.6,9,
11,19,21-26_ Böylece insanda intravenöz olarak denenen
ilk ticari PFC emülsiyonu olma özelliğini ka
zanmıştır7·9. Fluosol-DA %20 olarak bilinen bu emül
siyonun bileşimi Tablo 2'de gösterilmektedir.
121
Nasırıdeen, Öner, Kaş
Tablo 2. Fluosol-DA %20'nin bileşimi11
Bileşik Miktar (%)(a/h)
Perflorodekalin 14.0
Perflorotripropilamin 6.0
Pluronik F-68 2.7
Yumurta lesitini 0.4
Potasyum Oleat 0.03 Gliserol 0.80 Sodyum Klorür 0.60
Potasyum Klorür 0.034
Magnezyum Klorür 0.028 Sodyum bikarbonat 0.210
Dekstroz 0.180
Enjeksiyonluk su k.m lOOmL
Aynı dönemde Fluosol-DA ile birlikte geliştirilen
diğer Birinci Kuşak PFC Emülsiyonları (Emulsion No. ll, Ftorasan ve Oxypherol) Tablo 3' de verilmektedir. Tablo 3. Diğer birinci kuşak PFC emülsiyonları9,11
Emülsiyon Gel.Ülke Bileşim
Emulsion No.Il Çin Fluosol ile aynı
Ftorasan Sov.Birl. Dayanıklılığı arttırıcı
olarak F-
metilsiklopiperidin
Oxypherol'" (F-43) Japonya %20 (a/h) F-tributilamin
Oxypherol'ün bileşimindeki F-tributilamin vücuttaki kalış süresinin uzun (( 895 gün) olması nedeniyle klinik kullanım için önerilmemektedir. Ancak hayvan deneylerinde ve organ perfüzyon çalışmalarında
kullanılmaktadır. Emulsion No. il ve Ftorasan ise üretildikleri ülkelerde kullanılmaktadır9.
Birinci Kuşak PFC Emülsiyonlarının Eksiklikleri
Birinci kuşak PFC emülsiyonlarının oksijen taşıma yetenekleri, stabiliteleri, güvenilirlikleri ve sterilizasyonları bakımından bazı eksiklikleri bulunmaktadır. Bunlar aşağıda sıralanmıştır.
122
1) Bu preparatların içerdiği düşük perflorokarbon miktarından dolayı, oksijen taşıma yetenekleri oldukça zayıftır. Atmosferik basınçta saf oksijenin 36 (h/h)'sını çözebilirler. Dolayısıyla hastaya ek oksijen sağlanması gereklidir9,11,J9,25.
Kan ve çeşitli PFC ernülsiyonlarmdaki oksijen miktarııun kısmi oksijen basıncına karşı grafiğe geçirilmesiyle elde edilen salım profilleri Şekil 2'de gösterilmektedir.
JO
Şekil 2.
K<ın 1-ıcı 45
300 500 POı (tor) 760
Kan ve çeşitli perflorokarbon emül-siyonlarındaki oksijen miktarının (%hacim (mL)/100 mL) kısmi oksijen basıncına karşı grafiğe geçirilmesi ile elde edilen salım profilleri11 .
2) Oda sıcaklığında dayanıksız olmaları nedeniyle, dondurulmuş halde Fluosol ve iki ek çözelti olmak üzere üç kısım halinde bulunur ve kullanılmadan hemen önce karıştırılarak hazırlanır. Bu emülsiyon 8 saat dayanıklı kalabilmektedir5,11,19,23-26,27.
3) Bu emülsiyonların ana yüzey aktif maddesi Pluronik F-68 olduğundan, standart sterilizasyon koşulları (121°C, 15 dakika) altında sterilize edilmeleri mümkün olrnamaktadırll,25. Çünkü Pluronik F-68'in bulutlanına noktası 110-115°C civarında olup bu değerin üzerinde, yüzey aktif maddesinin etkisi hızlı bir şekilde azalmaktadır25. Ancak yakın zamanda Pluronik F-68'i içeren emülsiyonlara % 1 (a/h) soya yağı eklenerek bu yüzey aktif maddesinin bulutlanma noktası 128°C'ye yani sterilizasyon sıcaklığına getirilebilrniştir28.
4) Son zamanlarda Pluronik F-68'in dolaşımla etkileşip oksijen basıncını önemli derecede dü-
FABAD J. Plıarm. Sci., 22, 119-130, 1997
şürdüğü ve emü!siyonun etkisini azalttığı ileri sürülmüştiirıı.
5) Bu emülsiyonlann s!abilitelerini arttırmak için eklenen ikinci perflorokarbonların organda kalış süreleri (F-tripropilamin t112-65 gün, F-metilsiklopiperidin t112 - 60 gün, F-tributilamin t112 - 895 gün) oldukça uzundurll,23.
6) Birinci kuşak emülsiyonlarınm formülasyonunda yüzey aktif madde olarak kullanılan Pluronik F-68 kompleman aktivatörüdür ve bazı hastalarda çok düşük dozlarda geçici akut anaflaktik tepkimelere neden olmaktadır11,25.
2- .İkinci Kuşak PFC Emülsiyonları
Birinci kuşak PFC emülsiyonlann uygulanması sırasında gerek stabilite gerekse güvenlik açısından karşılaşılan sorunların tamamen veya kısmen giderilebilmesi amacına yönelik olarak araştırmalar ikinci kuşak PFC emülsiyon!arma yönelmiştir. Bu çalışmalarla gerek stabilite gerekse PFC'nm taşıdığı oksijen miktarı bakımından çok önemli başarılar elde edilmiştir9. Oxygent™ = perflubron Alliance Pharmaceutical Corporation (San Diego, Califomia) tarafından geliştirilen ikinci kuşak PFC emülsiyonudur5• 6• 9, 11• 27• 29. Perflorokarbon olarak Foktilbromür (PFOB) ve yüzey aktif maddesi olarak yumurta lesitini içermektedirll. % 125 (a/h)'e kadar F-oktilbromür içeren yoğun ve stabi! emülsiyonların hazırlanabilmesiyle birlikte, oksijen taşıma uygulamalarında kullanılacak standart formül %90 PFC (a/h) emülsiyonudur5, 9. Oxygent™ olarak bilinen %90 (a/h)'hk emülsiyonun 100 mL'sinde atmosferik basınçta 25-26 mL oksijen bulunmaktadır5· 26.
Oxygen!™ 'nin Formülasyonu
Formülasyonda kullanılacak yumurta lesitini miktarı emülsiyonun stabilitesi açısından çok önemlidir. Stabil bir emülsiyon için yumurta lesitininin perflorokarbon damlacıklarını tamamen kaplaması gerekmektedir. Ancak gerektiğinden fazla miktarda kullanılan yumurta lesitini dayanıksızlığa yol açmaktadır. Ortamdaki fazla yumurta lesi tini, perflorokarbon içermeyen yumurta lesitini keseciklerini oluşturmakta ve partikül büyüklüğünün artışı hızlanmaktadır. %90-100 konsan!rasyonundaki emül-
siyonlar için optimum yumurta lesitini miktarı %3-6 olarak belirlenmiştirl9,30. Diğer ikinci kuşak PFC emülsiyonları Tablo 4'de verilmektedir.
Tablo 4, Diğer ikinci kuşak PFC emülsiyonlan5,l9
Konsantrasyon Yüzey Aktif Madde Firma Adı Ticari Adı PFC (hlh)
(o/h)
FMIQ %13 Yumurta lesilini (%25) Poıasyum oleaı Green Cross
FMA 0/o21 Yumurta lesilini Adamanıech Addox (%40)
F-44E %40 · Yumurta lesi!:lni Ouponl Therox B (%78) (40)®
FDC %40 Yumurta lesrrini HemaGen (%78)
PFOB %47 Yumurta lesrrini Alliance lmagentTM (%90) Pharmaceuticals
FMIQ: F-N-metildekahidroizokinolin. FMA: Fmetiladamantan. F-44E : Bis (F-butil) eten FDC: fdekalin. PFOB: F-oktilbromür
İkinci Kuşak PFC Emülsiyonlarının Üstünlükleri
ikinci kuşak PFC emülsiyonlannın oksijen taşıma yetenekleri, stabiliteleri, güvenilirlikleri ve sterilizasyon bakımından üstünlükleri aşağıda sı
ralamruştır.
1) Bu emülsiyonlann içerdiği yüksek miktardaki perflorokarbondan dolayı, oksijen taşıma yetenekleri oldukça yüksektir. Tipik bir formülasyon olan %90-100
(a/h)=%47-52 (h/h) PFC'mn içerdiği oksijen miktarı 26 mL' dirS, ıı.
2) Başlıca yüzey aktif maddesi yumurta lesitini olduğundan, standart sterilizasyon koşulları (121 °C, 15 dakika) altında kolayca sterilize edilebilirlerll, 19, 23,26.
3) Oda sıcaklığında birkaç aya kadar, 5-10°C'de ise bir yıldan fazla saklanabilirlerll, 26, 27, 29.
4) Kullanıma hazır durumdadırlar ve dondurulmaları gerekmez!!, 23, 24, 26, 27, 29.
123
Nas1rıdee11, Öner, Kaş
5) Geniş spcktrumlu bir kullanım alanına sahip
PFC'lar keşfedilmiştir. Özellikle perflubron (PFOB)
taşıdığı brom atomundan dolayı radyopaktır. Kan
yedeği olarak kullanılabilmesinin yanında tamda da
kontrası ajanı olarak kullanılmaktadır ve bu ernül
siyonların içerdiği PFC'ların organlardaki kalış süresi oldukça kısadırl 1.
!kinci Kuşak PFC Emülsiyonlarmm Sakıncaları
İkinci kuşak PFC emülsiyonlarının da bazı sa
kıncaları bulunmaktadır. Bu emülsiyonlarda kul
lanılan ana yüzey aktif maddesinin yapısı çok kar
maşık olan ve lizolesitin gibi toksik ürünleri
içerebilen yumurta lesitinidir. Lesitinlerlc stabilize
edilen emülsiyonlara antioksidan olarak tokoferol ilave edilerek oksidasyon geciktirilse de, yavaş ok
sidatif parçalanmaya karşı duyarlıdırlar9. Lesitinler
tıp alanında kabul edilmiş ve trigliscritler gibi hid
rokarbon yağlarla uygun ve stabil emülsiyonlar elde
edilmiştir. Ancak yağ fazı perflorokarbon ol
duğunda kullanılan yüzey aktif maddesi miktanmn
fazla olması, bir diğer sakmcadır22 .
Parenteral PFC emülsiyonlannm tıp alanındaki uy
gulamalarn11n gün geçtikçe artmasına karşın, bu bi
leşiklerin terapötik etkilerini yaygınlaştırmak için,
üçüncü (gelecek) kuşak PFC emülsiyonlanrnn özel
likleri spesifik lerapötik uygulamalara yönelik olarak
araştınlmaktadır31.
Kolloidal damlacıkların stabilitesini, damar içi kalış
süresini ve biyodağılırnmı etkileyen etkenlerden biri,
kullamlan yüzey aktif maddelerdir. Çünkü bu bi
leşikler dağılan fazın yüzeyini oluşturmaktadır. Sla
bilitesi, in vivo kalışı ve biyodağılırnı uygun sis
temlerin l1azırlanması, saf, florofilik ve yüzey
etkinliği yüksek olan maddelerle mümkün ola
bi!ir11,32""l3. Moleküler difüzyon (Oswald ol
gunlaşma) 1 µm'den küçük damlacıklar için ana deg
redasyon mekanizmasıdır. Yüksek konsantrasyonda
PFC'ları içeren ikinci kuşak cmülsiyonlar için de bu
geçerlidir ve bu da yeni yüzey aktif maddelerini içe
ren üçüncü (gelecek) kuşak PFC ernülsiyonlann ge
liştirilmesine neden olmuştur23.
124
3- Üçüncü Kuşak PFC Emülsiyonları
Moleküler difüzyon, az uçucu ve suda az çözünen polisiklik perflorokimyasallann (örn. perfloropcrhidroflorantren'in % 1-5 konsantrasyonunda katılmasıyla önemli derecede azaltılmıştır6,1!,20,23,26,34.
Bu ilk kez Fluosol ve Ftorasaı1 formülasyo11larında denenmiş ve oldukça stabil emülsiyonlar elde edilmiştir. Ancak bu katkı maddelerinin organlardaki kalış süreleri uzundur. Bununla birlikte buhar basıncı düşük, suda çözünürlüğü az ve atılımları hızlı olan katkı maddelerinin keşfedilmesiyle bu sorun çözülmüştür23.
Dowel Kavramının Stabilizasyon Mekanizması
Bu kavram PFC emülsiyonlamun sıabilitelerini arttırmak için kullanılan bileşiklere yönelik yeni bir yaklaşımdır. Bu bileşikler dağılan perflorokarbon damlacıkları ile yüzey aktif madde tabakası arasında
kohezyon kuvvetini arttırmak için PFC-yüzey aktif madde arayüzeyinde moleküler düzeyde görev yapan "Dowel" adlı düz zincirli florokarbon/ hidrokarbon arnfifillerdir6,22,26.
"Dowel" bileşiklerinin iki mekanizma ile etkili oldukları düşünülmektedir. Birincisi florokarbon fazının sudaki çözünürlüğünü azaltıp moleküler difüzyonu önleyici görev yapmalarıdır. İkincisi ise "Dowel'' molekülündeki hidrokarbon kısmının yumurta lesitininin yağ asidi zincirlerine yüksek afinitesi ve florlu kısmı da dağılan PFC fazına kolayca
penetre olup arayüzeyde florokarbon damlacıkları ile yüzey aktif maddesi arasındaki kohezyonu artırmalarıdır.
Dowel kavranunın uygulanmasıyla so11 derece dayanıklı PFC emülsiyonları elde edilmiştir6,22,23,27. Bu yöntemin diğer üstünlükleri, ucuz olması, kullamlan yüzey aktif maddelerin diğer sentetik yüzey aktif maddelere göre iner! olmaları ve toksik o1-mamalandır6. Formülasyonun optimizasyonu sonucunda elde edilen Dowel içeren %90 (a/h) Perflubron emülsiyonunun bileşimi Tablo 5'de verilmektedir. Aynı şartlar altında hazırlanan Dowel içeren ve içermeyen emülsiyonlarıı1 fotosedimentasyon yöntemiyle ölçülen partikül büyüklüğü verileri Şekil 3'1e karşılaştırılmıştır.
FABAD J. Plıarnı. Sci., 22, 119-130, 1997
''i •J(k,02\,,.l)l!
!
ıci ! c
,,, __ ;·''·"'';'':>:;
zey aktif maddeleridir. Çeşitli uzunluklardaki hidrokarbon ara zinciri ve hidrofiiik baş gruplarıyla çok sayıda perfloroalkillenmiş yüzey aktif maddelerinin kombinasyonu sentez edilebilmektedir6. Hidrofilik baş grupları, polioller, şekerler, şeker fosfatlar, amino asitler, fosfatidilkolinler ve türevleri olabilmcktedir6·11,25,31, Bı.inlar nötr, zwitteriyonik veya anyonik olabilirler6. Yüksek yüzeylerarası etkilere sahip olmalarıyla birlikte, hidrokarbon analoglarına kıyasla toksisiteleri çok düşüktür6·33.
_ ,, : O:l l• , 'f•:r
·j' .,, i ! J ,. L ____ _
,,_,,,, "" Ç.'I' !ı~-ni
;o.
Şekil3. Perflubron/(EYP)/F6H10E (%90/2/1.4 (a/h)] (ac) ve Perflubron/EYP ((%90/2.0 (a/h)] referans (d-f) emülsiyonlannın ortalama partikül büyüklükleri ve partikül büyüklük dağılımları27 •
Tablo 5. Dowel içeren perflubron emülsiyonunun bileşimi27
Bileşim
Pertlorooktilbromür
Yumurta lesitini
F6H10 Dowel (C6F13C10H21 )
Sodyum dihidrojenfosfat.H20
Mil<iar (% a/h)
90g (47 ml)
2.0g
1.4g
0.052g
Disodyum hidrojenfosfat. 7H60 0.355g
d-a-tokoferol 0.002g
Oisodyum kalsiyum etilendiamintelraasetik asil 0.02g
Sodyum klorür 0.25g
Enjeksiyonluk su k.m 100 ml
40°C'de üç ay süreyle bekletilmiş Dowel içeren emül
siyonlar, partikül büyüklüğü ve partikül büyüklüğü dağılımını korurken, aynı şartlar altmda Dowel içermeyen referans emülsiyonun partikül büyüklüğü 0.25 µm'den 0.35 µm'e artmış ve büyüklük dağılımı genişlemiştir. "Dowel" bileşiklerinin kullanılmasıyla partikül büyüklüğünde artış gözlenmeksizin, formülasyonda daha az yumurta lesitini kullanılmıştır. Ayrıca saklama sırasında hidroliz ürünlerinde de azalma gözlenmiştir27.
Diğer Yüzey Aktif Maddeleri ve Stabilizasyon Mekanizmaları
PFC emülsiyonlarının stabilizasyonu için kullanılan diğer yüzey aktif maddeleri perfloroalkillenmiş yü-
Diğer i.v. emülsiyonlarda görüldüğü gibi Pluronik F-68 ve yumurta lesitini ile birlikte kullarnldıği zaman stabilizasyon üzerinde sinerjik etki elde c>diJir6,23,35,36. Hidrokarbon kuyruklarının perflorokarbon analoglan ile yer değiştirmesiyle biyogeçimlilikleri de artar. Perfloroalkil kuyrukları ile dağılan PFC damlacıklarının dışını kaplayan yüzey aktif maddesinin tabakası arasındaki kohezyon kuvvetinin artınası sonucu etkileri ortaya çıkmaktadır31,
PFC Emülsiyonlanrnn Organizmadaki Yazgısı ve Vücuttan Alılunı
Enjekte edilen PFC emülsiyon damlacıkları karaciğer ve dalak başta olmak üzere, dolaşımdan fagositoz yoluyla uzaklaştırılıp monosi!/makrofaj sisteminde geçici olarak depolanır. Emülsiyon damlacıkları genelde bu organlarda kümeler halinde gözlenmektedir ve elektron mikroskobu görüntülerine bakılarak köpüksü kesecikler olarak adlandırılmakladır8,18,21,37,38. PFC damlacıklarının damar içinde kalış süreleri partikül büyüklüklerine, uygulanan doza ve çalışmada kullanılan hayvan türlerine bağlı olarak değişmektedir39.40.
PFC damlacıkları retiküloendotelyel sistem (RES) hücrelerinde depolandıktan sonra metabolizasyona uğramadan veya kimyasal olarak değişmeden lenf ve kandaki lipoproteinlere bağlanarak akciğere taşınır ve vücuttan nefes yoluyla atılır. Az da olsa bir miktar deri yoluyla atıJırl,5,6,9,10,29, ancak perflorotributilaminin (FC-43) feçeste bulunduğu bildirilmiştir. PFC damlacıklarının vücuttan atılım hızı; buhar basınçlarına, uygulanan doza40, deneyde kullanılan hayvan türüne, yüzey aktif maddesine, partikül büyüklüğüne39, molekül ağırlığına, moleküler şekline, ve lipofilisite indeksi olarak ad-
125
Nasırıdeen, Öner, Knş
landınlan kritik çözelti sıcaklığına bağlıdır2. Ör
neğin perflorodekalinin bulıar basıncı 12 mmHg ve
ahlım yarı-ömrü 7 gün iken, perflorometildekalinin
buhar basıncı 5-6 mmHg ve ahlım yan-ömrü 105
gün olarak bulunmuştur. Perflorotripropilaminin
buhar basıncı ise 20 rnrnHg olup ahlırn ı112'si 65 gün
dür.
Buhar basınçları arasındaki bu kadar az farkın ahlırn
luzında bu kadar yüksek farka yol açması dü
şündürücüdür. Yapıda heteroatoınun bulunması ge
nelde atılım hızını etkilemektedir; örneğin perfloro-
4-metil-4-isopropilpenlanın atılım yan-ömrü 11 gün
iken benzeri olan perfloro-4,4-
dimetilbutilpropilelerinki 35 gündür. Vücuttan atı
lım göstergesi olarak molekül ağırlığı bazen yanıltıcı
olabilınektedir. Örneğin molekül ağırlığı 499 olan
perflorooktilbromürün atılım yarı-ömrü 7 gün iken
molekül ağırlığı 512 olan perflorometildekalininki 105 gündür.
Molekül ağırlığındaki bu kadar küçük farkın ahlım
hızı üzerinde bu kadar belirgin etkiye yol açması
anlamlı değildir. Bu da PFC'ların vücuttan atılımını
saptayan ana faktörün molekül ağırlığı olmadığım
göstermektedir. PFC'lann lipofilisite indeksi olan
kritik çözelti sıcaklığı (CST) atılım hızım sap
tamada bir ölçüt olarak ortaya ahlmıştır. CST,
PFC'nm hekzanda çözünmesi için gereken sıcaklık
olarak ifade edilmektedir. Elde edilen verilere göre sekiz ile oniki karbon arasında olan PFC'lar düşük
CST ve yüksek lipofilisiteye sahip olup ahhmları
hızlıdır ve bu hipotezi doğrulamıştır2. Ancak CST
hipotezinin aynı molekül ağırlığına sahip olan per
florokarbonları, siklik veya asiklik yapıları ayırt
edememesi nedeniyle6 i. v. kullanım için PFC'lann
seçiminde uygulanacak en basit yol molekül ağırlığıdır11. Molekül ağırlığı ile yarılanma ömrü Ct112)
arasındaki ilişkinin çok kesin olması intravasküler
uygulama için kullanımı düşünülebilecek olan florokarbon sayısını 460-550 kütle ünite gibi dar bir
aralıkta kısıtlamaktadır6, n PFC emülsiyonlannın
atılım mekanizmasını gösteren şema Şekil 4'te gös
terilmektedir.
126
RES Organlan (karnci~cr. dıılnk)
Adipoı dokusu
·.! '.:
' '\\j! L-----/
rj Ktıpfcr hücreleri
- Fcçcs Safra ~·olu
Şekil 4. PFC emülsiyonlarının atılım mekanizmasını gösteren şemalO,
PFC Emülsiyonlanrun Toksisi!eleri
a. RES Hücreleri Üzerindeki Etkileri;
PFC emülsiyon damlacıklarının karaciğer, dalak ve lenf nodülleri gibi RES hücrelerinde ve diğer dokularda geçici olarak depolanması, bu dokuların morfolojisi ve fonksiyonları üzerinde değişikliklere neden olmaktadır1 8. Ayrıca bu bileşiklerin vücuttan atılımı RES hücreleri ile yakından ilgili olduğu için, bu hücrelerin doymasına yol açarak bakteri ve virüsler gibi yabancı maddelerin atılımını azaltırlar41. Fluosol-DA hem sıçanlarda hem de maymunlarda RES hücrelerinin fonksiyonlarını geçici olarak inlıibe etmiş ve bakteri endotoksinlerine karşı direnci azaltmışlır8 . RES hücrelerinin inhibisyonu birinci kuşak PFC emülsiyonlarında ikinci kuşak emülsiyonlara göre daha uzun sürmüş ve inhibisyon derecesi ile organda kalış süresi ilişkili bulunmuştur42.
b. Karaciğer Enzimleri Üzerindeki Etkiler;
PFC emülsiyonlarınm uygulanmasını takiben hem insanlarda hem de hayvanlarda serum glutamik oksaloasetik transaminaz (SGOT), serum glutamik pirüvik transaminaz (SGPT), aspartat aminotransferaz (AST), alanin aminolransferaz (ALT), serum alkalin fosfotaz (SAP) ve (-glutamiltransferaz gibi karaciğer enzimlerinin düzeyleri artmıştır43_ Bununla bir-
----
FABAD J. Phamı. Sci., 22, 119-130, 1997
likte Japonyada 186 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada Fluosol-DA ile sadece sekiz kişinin karaciğer SGOT düzeylerinde hafif artma gözlenirken SGPT ve alkalin fosfotaz gibi enzimlerin düzeyleri normal olarak kalmıştır3. Bazı PFC'lar özellikle perflorodekalin emülsiyonları doğrudan veya dolaylı olarak erkek sıçanlarda sitokrom P-450 in- . düksiyonuna yol açmıştır!· 43 ve bu etkinin kullanılan PFC tipine, kişinin hormona] düzeyine ve endokrin miktarına bağlı olduğu bildirilmiştir. Bu da karaciğer yoluyla atılan ilaçların metabolizmaları
üzerinde önemli değişikliklere neden olabilmektedir9. Örneğin Fluosol-DA'nın sıçanlarda kısmi-transfüzyo11u sonucu karaciğer klerensinin saptanmasında kullanılan antipirinin klerensinde belirgin artış olduğu gözlenmiştir9, 37).
c. Hematolojik Etkiler;
Fluosol-DA tavşanlarda nötropeni, trombositopeni ve akciğer lokositazisine yol açnuştır3· 8. FluosolDA'mn enfüzyonundan sonra gözlenen bu kompleman ak ti vasyonunun yüzey aktif madde olarak kullanılan Pluronik F-68'den kaynaklandığı düşünülmüş ve kortikosteroitler ile baskılanabileceği bildirilmlştirs.
PFC Emü!siyonlanrun Tıp Alanındaki Uygulamaları
a, Kan Yedeği
PFC'larm terapötik uygulamalarında en çok çalışılan konu alyuvarların yerine kan yedeği olarak kullanılabilmeleridir. Kan yedekleri olarak, hemorajik şokun giderilmesi, acil ameliyat kanamaları sırasında kanın oksijen miktarının düzeltilmesi, kalp damar ameliyatları sırasında kullanılan pompaların düzeltilmesi gibi çeşitli uygulamalar bulunmaktadır2.
b, İskemi Durumları
Perflorokarbon emülsiyonlannm kiiçük partikül büyüklükleri {=0.1 µm), yüksek kısmi basınçları, ve yüksek oksijen taşıma kapasiteleri olması nedeniyle, kan hücrelerinin vararnıyacağı tıkannuş damar bölgelerine geçebilirler ve o bölgenin oksijenlenmesine imkan verirler3. Fluosol-DA rniyokardiyal koroner anjiyoplasti sırasında oluşan kalp iskemisini azaltmak için FDA tarafından ruhsatlandmlnuştır44 Per-
kütan transhmıinal koroner anjiyoplasti (PTCA) sı
rasında balonun şişirilmesiyle ortaya çıkan miyokardiyal iskemi semptomlarının hafifletilmesinde Fluosol-DA'mn etkileri çeşitli merkezlerde 245 hasta üzerinde araştırılmıştır. PTCA sırasında Fluosol-DA perfüzyonu alan hastalarda kalp ağrısı sıklığı, rutin PTCA (Fluosol-DA'yı içermeyen PTCA) alanlara göre daha düşük bulunmuştur. Ayrıca balon boşaltılması sonucunda meydana gelen ST-segment değişiklikleri Fluosol-DA grubuna göre yüksek bulunmuştur45.
c. Tamda Kontrast Ajanları
Bilgisayarlı tomografide kontrast ajanı olarak kullanılırlar. Örneğin perflorooktilbromürün (PFOB) (C8H17Br) yapısında bulunan brom atomu, bu bileşiğe radyopak özellik kazandırmaktadır46. PFOB emülsiyonunun partikülleri intravenöz olarak enjekte edilen tüm taneciklerde olduğu gibi RES tarafından alınmaktadır. Dolayısıyla bilgisayarlı tomografi (CT)'de kan gölü, karaciğer, dalak ve lenf nodüllerinin görüntülenmesinde kontrast ajanı olarak kullanılmaktadı5, 46.
PFC'lann basınç yapabilme özelliklerinden dolayı bu emülsiyonlar ultrases kontrast ajanları olarak, kan akışı, tümör, apseler ve böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesinde kullanılmakladır5 .
PFOB emülsiyonu metastazlı kanser hastalarında konvansiyona! CT ajanı (Etiyodize yağ emülsiyonu = EOE-13) ile karşılaştırılmıştır. Her iki yöntemden elde edilen CT görüntüleri birbirlerine benzese de, karaciğer metastazı olan hastalarda PFOB'lü CT görüntülerinde, konvansiyona! CTye nazaran daha fazla lezyon gözlenmiş ancak tolerans yönünden fark buluıunanuştır47. Hayvanlarda yapılan başka bir karşılaştırmada PFOB emülsiyonuyla elde edilen CT görüntülerinin kalitesinin enjekte edilen PFOB'ün dozuna bağlı olduğu, özellikle enjekte edilen dozun Sg/Kg'a çıkarılmasıyla elde edilen CT görüntülerinin EOE-13 ile elde edilen görüntülerden daha yüksek kalitede olduğu bulumnuştur. Verilen PFOB miktannm 1.7g/Kg'a indirilmesi ile görüntüler arasında fark gözlenmemiştir48. PFOB emülsiyonlarından manyetik rezonans görüntülemesinde de yararlanılmaktadır46.
d. Organ Korunması
PFC sıvıları ve emülsiyonlan hücre kültürlerinde ok-
127
Nasırıdee11, Öııer, Kaş
sijen sağlayıcı ajanlar olarak kullanılmaktadır7, 49.
Örneğin FC-72, FDC ve F-66E emülsyonlan sırayla
Glunobacter oxydans, Providencia sp.PCM, 1298 ve
Klebsiella oxytoca hücre kültürlerinde oksijen ta
şınmasını artırmıştır. PFC sıvıları açısından per
florometildekalin ve perflorodekalin sırayla Es
cherichia cali ve Saccharoınyces cerevisiae hücrelerine
oksijen taşıyıcı olarak kullanılmıştır. Aynca bu bi
leşikler karbondioksit gibi diğer gazların ta
şınmasını da sağlamaktadır7.
e. Kanser Tedavisinde Adjuvan Olarak
Fluosol-DA/Carbogen karışımının verilmesiyle al
killenmiş ajanların sitotoksik etkisinin önemli de
recede arttığı gözlenmiştir. Hipoksit hücreleri, katı
tümörlerin tedavisinde önemli bir engel oluş
turmaktadır, çünkü bu hücrelerin radyoterapisini ve
bazı antikanser ilaçlarının sitotoksik etkilerini en
gellemektedir50. Tümörlerin radyoterapi ile te
davisinde nikotinamid-Fluosol-DA/Carbogen ka
rışımı denenmiştir. Nikotinamid-Fluosol/Carbogen
genel olarak hipoksit hücrelerinin radyasyona karşı
duyarlılığım arttırmıştır. Ancak bu artışa bağlı
hücre öldürme oram istatistiksel olarak anlamlı bu
lunmamıştır (P>0.05)sı.
PFC Emülsiyonlarınm Kullanım Potansiyeli Olan
Alanlar
PFC emülsiyonlan karaciğere ilaç he
deflendirmede52, fotodinamik tedavide (PDT)53, de
kompresyon hastalığının tedavisinde54, ilaç taşıyıcı
sistemler olarak55 ve yara iyileşmesini arttırıcı olarak
(kollajen içeren büyük partiküllü 5-15 µm PFC emül
siyonlan)56 kullanılabilmektedir.
SONUÇ
Oda sıcaklığında uzun süre dayanıklı olan PFC
emülsiyonlan yakında piyasada yerini alacaktır26.
Çünkü karışık florokarbon/hidrokarbon mo
lekülleri 'Doweller' v~ya moleküler difüzyon
önleyici katkı maddeleri gibi yüksek florlanmış
yüzey aktif maddeleri dahil olmak üzere, bu emül
siyonlann stabilitelerini arttıran yeni yollar ta
sarlanmaktadır6· 23. Gelecekteki ürünler için araş
tırılması gereken bazı konular bulunmaktadır.
Bunlar arasında, PFC damlacıklarının damar için
deki kalış sürelerinin kabul edilecek bir düzeyde
128
uzatılması ve biyodağı!ımlarınm kontrol edi
lebilmesi bulunmaktadır. Bu yüzden opsonizasyon,
damlacık tanımı ve fagositoz gibi mekanizmalar ve
bunları başlatan olayların iyice anlaşılması ge
reklidir. Bu mekanizmalar ile özellikle yüzey, ara
yüzey tabakası veya yüzey aktif maddenin yapısı ile
damlacık özellikleri arasındaki ilişkiler iyi ay
dınlatılmahdır6, 26.
KAYNAKLAR 1) Faithful, NS, Artificial Oxygen Carrying Blood
Substitutes, in Erdmann, M E, and Bruley, DF, (eds),
Oxygen Transport to Tissue, New York, Plenum Press,
XN, pp 55-72, 1992.
2) Kaufman, RJ, Perfluorochemical Emulsions as Blood
Substitutes, in Sjöblom, ), (eds) Enııılsioıı-A
Fundamental and Practical Approaclıe, Netherlands,
Kluwer Academic Publishers, pp 207-226, 1992.
3) Bowman, RJ, Red blood cell substitutes and Artificial
blood, Hum. Pathol., 14, 218-220, 1983.
4) Huang, R, Cooper, DY, Sloviter, MA, Effect of
Intravenous Emulsified Perfluorochemicals on
Hepatic Cytochroıne P-450, Biochenı. Phannacol., 36
(2-4), 4331-4334, 1987.
5) Faithful,. NS, Second Generation Fuorocarbons., in
Erdmann, W,. and Bruley, DF, (eds), Oxygen Tra11s
port to Tissue., New York, Plenum Press, XIV, pp
441-452, 1992.
6) Riess, JG, Overview of Progress in the Fluorocarbon
Approache to In Vivo Oxygen Delivery, Bioınat., Art,
Cells, Immob. Bioteclı., 20(2-4), 183-202, 1992.
7) King, AT, Mulligan, BJ, Lowe, KC,
Perfluorochemicals and Cell Culture, Bio/Tec/ınol., 7,
1037-1042, 1989.
8) Lowe, KC, Bollands, AD, Physiological Effects of
Perfluorocarbon Blood Substitutes, Med. Lab. Sci., 42,
367-375, 1985.
9) Lowe, KC, Perfluorochemical Blood Substitutes:
Circulatory and Biomedical Applications, Clin.
Henıorlıeol., 12, 141-156, 1992.
10) Tsuda, Y, Yamanouchi, K, Yokoyama, K, Suyarna, T,
Discussion and Considerations for the Excretion
Mechanism of Perfluorochemical Emulsions, Bionıat.,
Art, Cells. Art, Organs., 16(1-3), 473-483, 1988.
11) Riess, JG, Fluorocarbon-Based In Vivo Oxygen
Transport and Delivery Systems, Vox Snııg., 61,
225-239, 1991.
12) Obraztsov, VV, Kalbanov, AS, Makarov, KN, Gross,
U, Radeck, W, Rüdiger, S, On the Interaction of
Perfluorochemical Emulsions with Liver Microson1al
Membranes, J. Fluorine Clıem., 63, 101-111, 1993.
FABAD J. Pharm. Sci., 22, ll9-130, 1997
13) Yamanouchi, K, Tanak.a, M, Tsuda, Y, Yokoyama, K, Awazu, S, Kabayashi, Y, Quantitative Structure-In Vivo Half-Life Relationship of Perfluorochemicals for Use as Oxygen Transporters, Chen1. Pharnı. Bıtll., 33, 1221-1231, 1985.
14) Kahn, RA, Allen, RW, Baldassare, ), Alternate Sources and Substitutes for Therapeutic Blood Compo- nents, Blood., 66(1), 1-12, 1985.
15) Tsuda, Y, Yamanouchi, K, Okamoto, H, Yokoyama, K, Helderbrant, C, Intravascular Behavior of a Perfluorochemical Emulsion, ]. P!ıarmacobio-Dyn., 13, 165-171, 1990.
16) Fennama, M, Erdmann, W, Faithful, NS, Myocardial Oxygen Supply Under Critical Conditions, The Effects of Hemodilution and Fluorocarbons, in Erdmann, W, and Bruley, DF, (eds), Oxygeıı
Transport to Tissue., New York, Plenum Press, XIV, pp 527-544, 1992.
17) Pavia, AA, Pucci, B, Riess, JG, Zarif, L, New Perfluoroalkyl Telomeric Non-ionic Surfactants: Synthesis, Physicochemical and Biological Properties, Macronıol. Clıenı., 193, 2505-2517, 1992.
18) Rosenblum, WI, Moncure, CW, Behm, FG, Some Long-Term Effect of Exchange Transfusion "With Fluorocarbon Emulsion in Macaque Monkeys, Arch. Patlıol. Lab. Med., 109, 340-344, 1985.
19) Hiess, JG, Elaboratıon of Fluorocarbon Emulsions with Improved Oxygen-Carrying Capabilities, Adv-fap-Med-Biol., 317, 465-472, 1992.
20) Sharma, SK, Lowe, KC, Davis, SS, Emulsification Methods for Perfluorochemicals., Drug. Develop. lnd. Plıan11., 14(15-17), 2371-2376, 1988.
21) Lowe, KC, Washington, C, Emulsified Perfluorochemicals as Respiratory Gas Carriers:Recovery of Perfluorodecalin Emulsion Droplets from Rat Tissues, J. Pharm. Plıamıacol., 45, 938-941, 1993.
22) Sole-Vio!an, L, Devallez, B, Postel, M, Riess, JG, Partition Coefficients of Mixed Fluorocarbon -Hydrocarbon Compounds Between Fluorocarbons and Hexadecane. Relevance to Fluorocarbon Emulsion Stabilization, New. /. C!ıenı., 17, 581-583, 1993.
23) Postel, M, Riess, JG, Weers, JG, Fluorocarbon Emu!sions-The Stability Issue., Art. Cells, Blood Sııbs., and Immob. Bioteclı., 22(4), 991-1005, 1994.
24) Riess, JC, Fluorocarbon-Based _ Blood Substitutes: What Progress , Int. J. Art. Organs., 14(5), 255-258, 1991.
25) Riess, JG, Fluorocarbon-Based Oxygen Carriers: New Orientations, Art. Organs., 15(5), 408-413, 1991.
26) Riess, JG, The Design and Development of Improved Fluorocarbon-Based Products for Use in Medicine and Biology, Art. Cells, Blood Sııbs., and Immob. Biotech., 22(2), 215-234, 1994.
27) Riess, JG, Comelus, C, Follana, R, Krafft, MP, Mathe, AM, Postel, M, Zarif, L, Novel Fluorocarbon-Based Injectable Oxygen-Carrying Formulations with Long-Term Room Temperature Storage Stability, in Vaupel, P, et al., (eds), Oxı1ge11 Transport to Tissııe,
New York., Plenum Press, XV, pp 227-234, 1994. 28) johnson, OL, Washington, C, Davis, SS, Thermal
Stability of Fluorocarbon Emulsions that Transport Oxygen, Int. J. Pharnı., 59, 131-135, 1990.
29) Zarif, L, Postel, M, Septe, B, Biodistribution of Mixed Fltiorocarbon-Hydrocarbon Dowel Molecules Used as Stabilizers of Fluorocarbon Emulsions:A Quantitative Study by Fluorine Nuclear Magnetic Resonance(NMR), Pharnı. Res., 11(1), 122-127, 1994.
30) Krafft, MP, Roland, JP, Riess, JG, Detrimental Effect of Excess Lecithin on the Stability of Fluorocarbon/Lecithin Emulsions, J. Phys. Chenı., 95, 5673-5676, 1991.
31) Gaentzler, S, Vier!ing, P, New Perfluoroalkylated Aınphiphiles Containing Poly (Ehylene-Glycol)Phosphate Ester Head Groups. Synthesis, Surface Activity, Fluorocarbon Emulsifying Capabi!ity and Biological Properties, New. J. Chem., 17, 585-593, 1993.
32) Nivet, JB, Le B!anc, M, Riess, JG, Synthesis and Preliminary Evaluation of Perfluoroalkylacyl Carnitines as Surfactants for Biomedical Use, Eur. J. Med. Chem., 26, 953-960, 1991.
33) Santaella, C, Vierling, P, Riess, JG, Perf!uoroalkylated Phospholipids as Surfactants and Co-Surfactants for Injectable Fluorocarbon Emulsions, Biomat., Art. Cells. Inımob. Biotech., 20(2-4), 835-837, 1992.
34) Sharma, SK, Lowe, KC, Davis, SS, Novel Composition of Emulsified Perfluorochemicals for Biological Uses, Bionzat., Art, Cells. Art, Organs., 16 (1-3), 447-450, 1988.
35) Nasiredeen, S, Kaş, HS, Öner, F, Parenteral Emülsions as Drug Carriers: Formulation and Stability Evaluation, 4th Eur. Symp., Cont. Drug Del., April 3-5, 1996, The Netherlancjs.
36) Yalın, M, Öner, F, Öner, L, Hıncal, AA, Preparation and Properties of Stable Intravenous Lorazepam Emulsion Formulatio~, J. Clin. Pharnı. Ther., 21, 1996.
37) Lowe, KC, Armstrong, FH, Oxygen Transport to Fluids Based on Perfluorochemicals:Effect on Liver Biochemistry, in Püper, )., et al., (eds), Oxygeıı
Transport to Tissue, New York, Plenum Press, XII, pp 267-276, 1990.
38) Bentley, PK, johnson, OL, Washington, C, Lowe, KC, Uptake of Concentrated Perfluorocarbon Emulsions into Rat Lymphoid Tissues, ]. Pharrn. Pharnıacol., 45, 182-185, 1993.
129
Nasırıdeeız, Ö11er, Kaş
39) Okamoto, H, Yamanouchi, K, Yokoyama, K, Retention of Perfluorochemicals in Circulating Blood and Organs of Animals after Intravenous Injection of their Emulsions, Clıenı. Pluırm. Bııll., 23(7), 1452-1457, 1975.
40) Yokoyama, K, Yamanouchi, K, Murashima, R, Excretion of Perfluorochemicals after Intravenous Injection of their Emulsions, Chenı. Pharnı. Bııll., 23 (6), 1368-1373, 1975.
41) Bottalico, L A, Betensky, TH, Min, BY, Weinstock, SB, Perfluorocarbon Emulsions Decreases Kupffer Celi Phagocytosis, Hepat/ıology., 14(1), 169-174, 1991.
42) Jager, LJE, Lutz, J, Phagocytosis of Colloidal Carbon after Administration of Perfluorochemicals of First and Second Generation, in Vaupel, P, et al., (eds), Oxygeıı Transport to Tissue, New York, Plenum Press, X'I, pp 221-226, 1994.
43) Ravis, WR, Ramakanth, S, Brzozowski, DM, Hamrick, .ME, Effect of a Perfluorochemical En1ulsion on the Rat Hepatic Mixed Function Oxidase System, f. Plıarm. Plıamıacol., 44, 212-223, 1992.
44) Ravis, WR, Hoke, JF, Parsons, DL, Perfluorochemical Erythrocytes Substitutes: Disposition and Effects on Drug Distribution and Elimination, Drug. Met. Rev., 23(3-4), 375-411, 1991.
45) Kent, KM, Cleman, MW, Coley, MJ, Forman, MB, Jaffe, CC, Kaplan, M, King ili, SB, Krucoff, M W, Lassar, T, McAucley, B, Smith, R, Wisdom, C, Wohlgelernter, D, Reduction of Myocardial Ischemia During Percutaneous Transluminal Coronary Angioplasty with Oxygenated Fluosol, Aııı. J. Cardiol., 66, 279-284, 1990.
46) Mattrey, RF, Hilpert, PL, Long, CD, Mitten, RM, Peterson, T, Hemodynaınic Effects of Intravenous Lecithin-Based Perfluorocarbon Emulsions in Dogs, Crit. Care. Med., 17(7), 652-656, 1989.
47) Bruneton, JN, Falewee, MN, François, E, Liver, Spleen, and Vessels:Preliminary Clinical Results of CT with Perfluorooctylbromide, Rndiologıj, 170(1), 179-183, 1989.
130
48) Patronas, N, Miller, DL, Girton, M, Experin1ental Comparison of EOE-13 and Perfluorooctylbromide for the CT Detection of Hepatic Metastases, Inve.st. Radiol., 19, 570-573, 1984.
49) King, AT, Mulligan, Bj, Lowe, KC, PerfuoroChemicals for Gas Transport and lmprovement of Cell Culture, in Puper J, et al., (eds), Oxygen Transport ta Tissııe, New York, Plenun1 Press, XII, pp 283-290, 1990.
50) Teicher, BA, Herınan, TS, Tanaka, j, Elder, P, Holden, SA, Bubley, G, Norman Coleman, C, Frei, III, E, Modulating of Alkylating Agents by Etanidazol and Fluosol-DA/Carbogen in FSaIIC Fibrosarcon1a and EMT6 Man1mary Carcinoma, Cancer Res., 51, 1086-1091, 1991.
51) Chaplin, DJ, Horsman, MR, Aoki, DS, Nicotinamide, Fluosol-DA and Carbogen:A Strategy to reoxy-genate acutely and chronically hipoxic cells in vivo, Br. J. Cancer., 63, 109-113, 1991.
52) Caiazza, S, Fanizza, C, Ferrari, M, Possible Role of Perfluorochemical Particles as Drug Delivery Agents in Liver, in Pizzoferato, A, et al., (eds), Bionıaterials and Clinical Applications., Amsterdam, E1sevier Science, pp 655-660, 1987.
53) Berenbaum, MC, Akande, SL, Armstrong, FH, Bentley, PK, Bonnett, R, White, RD, Lowe, KC, Perfluorochemicals and Photodynan1ic Therapy in Mice, in Püper, J, et al., (eds), Oxygeıı Transport to
Tissue, New York, Plenum, Xll, pp 277-282, 1990. 54) Lutz, J, Herrmann, G, Perfluorochemicals as a
Treatn1ent of Decompression Sickness in Rats, Pflügers Arc!ı., 401, 174-177, 1984.
55) Fung, BM, O Rear, EA, Afzal, J, Frech, CB, Perfluorochenücal En1ulsions with Fluorinated Surfactants and Anticancer Drugs, Bion1at., Art, Cells. Art, Org., 16(1-3), 439-440, 1988.
56) Magdassi, S, Royz, M, Shoshan, S, Chemical lnstability of Phospholipids: A key Factor in Stabilization of Perfluorocarbon Emulsions, J. Disp. Sci. Tec!mol., 12(1), 69-82, 1991.