saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

107
1 saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebeli erovnuli komisia damtkicebulia komisiis 2008 wlis 28 martis #3/3 gadawyvetilebiT wliuri angariSi 2007 weli

Transcript of saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

Page 1: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

1

saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

maregulirebeli

erovnuli komisia

damtkicebulia komisiis

2008 wlis 28 martis

#3/3 gadawyvetilebiT

wliuri angariSi

2007 weli

Page 2: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

2

marti 2008 weli

Page 3: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

3

sarCevi

Sesavali

3

komisiis wevrebi komisiis aparati

5

biujeti

7

ZiriTadi funqciebis ganxorcieleba 8

tarifebis dadgena da regulireba 8

licenzireba 14

samarTlebrivi uzrunvelyofa 17

meTodologiuri uzrunvelyofa 19

sertifikacia

21

sazogadoebasTan da saerTaSoriso organizaciebTan urTierToba

23

energetikuli seqtoris mdgomareoba 26

eleqtroenergetika 26

bunebrivi gazis seqtori 34

samomavlo gegmebi 37

danarTebi #1-14 38

danarTi #15: momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis angariSi

Page 4: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

4

S e s a v a l i

winamdebare angariSSi warmodgenilia saqarTvelos energetikisa da

wyalmomaragebis maregulirebeli erovnuli komisiis (komisiis) 2007 wlis

saqmianobis ZiriTadi Sedegebi. drois am monakveTSi saqarTvelos energetikaSi

mniSvnelovani raodenobrivi da xarisxobrivi gaumjobeseba ganxorcielda,

raSic, Tavisi wvlili cxadia, dargis saxelmwifoebrivma regulirebamac

Seitana. 2007 wels energetikis ganviTarebaSi momxdari miRwevebidan, pirvel

rigSi, unda aRiniSnos, rom saqarTvelos eleqtroenergetikulma sistemam

2007 wels gasul wlebTan SedarebiT ukeT imuSava. wlis ganmavlobaSi sul

gamomuSavebul iqna 8169,5 mln kvt.sT eleqtroenergia, rac 10,1%-iT metia

2006 wlis maCvenebelze.

2007 wels eleqtrobalansi udeficito iyo. qveyanaSi warmoebul iqna

192,2 mln.kvt.sT-iT meti eleqtroenergia mis moxmarebasTan SedarebiT. aman

SesaZlebeli gaxada gasul welTan SedarebiT 7,6-jer gazrdiliyo

eleqtroenergiis eqsporti, xolo 1,8-jer Semcirebuliyo importi.

garkveulwilad Semcirda eleqtroenergiis saerTo moxmarebac(_1,7%). rac

ZiriTadad gamanawilebel kompaniebSi misma klebam ganapiroba(_2,3%).

samagierod, gazardes eleqtroenergiis moxmareba pirdapirma

momxmarebelma(+3,3%), romelic zogadad ekonomikis ganviTarebaze miuTiTebs

(danarTi #7).

calkeuli kompaniebidan eleqtroenergiis moxmareba Semcirda `TelasSi~

4,2%-iT, kaxeTis distribuciaSi 7,2%-iT, `energo-pro jorjiaSi~-3,8%-iT. am

kompaniebSi eleqtroenergiis moxmarebam 2007 wels Sesabamisad Seadgina

1995,8; 212,7 da 2448.4 mln.kvt.sT.

rac Seexeba eleqtroenergiis eqsport-imports, aq aseTi mdgomareobaa.

2007 wels eqsporti ganxorcielda ruseTSi 300,3 mln.kvt.sT. (saerTo

raodenobis 48,1%), TurqeTSi-215,6 mln.kvt.sT. (34,4%), azerbaijanSi-109,6

mln.kvt.sT (17,5%). importirebuli eleqtroenergia miviReT ruseTidan 176,9

mln.kvt.sT (saerTo raodenobis 40,8%), azerbaijanidan-107,4 mln.kvt.sT

(24,8%), TurqeTidan-149,0 mln.kvt.sT. (34,4%).

aRsaniSnavia, rom 2007 wels afxazeTs miewoda 1255,3 mln.kvt.sT.

eleqtroenergia, romelic 2006 wlis analogiur maCvenebelze 6.2%-iT metia.

eleqtroenergiis aRniSnuli raodenoba engurhesis 2007 wlis gamomuSavebis

43,6%-s Seadgens. Sesabamisi maCvenebeli ki 2006 wels 71,5%-s udrida.

garkveuli cvlileba ganicada bunebrivi gazis balansma. arsebuli

monacemebiT, 2007 wels sakuTriv saqarTvelos miewoda TiTqmis 1684

mln.kub.m. gazi, romelic 10,5%-iT naklebia 2006 wlis analogiur

maCvenebelze. bunebrivi gazis aRniSnuli odenoba aseve naklebia energetikis

Page 5: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

5

saministros mier damtkicebuli wliuri prognozis sidideze (1726,5

mln.kub.m.) 2,5%-iT.

2006 welTan SedarebiT, bunebrivi gazis saerTo wliuri moxmarebis

Semcireba gamowveulia Tbosadgurebis mier eleqtroenergiis warmoebis

SemcirebiT. ekonomikisa da sayofacxovrebo seqtorSi bunebrivi gazis

moxmareba ki gaizarda; magaliTad, `yaztransgaz-Tbilisma~ 2007 wels sul

miiRo da gaanawila 454,8 mln.kub.m. gazi; es ki 18,7%-iT sWarbobs

dedaqalaqis 2006 wlis analogiur parameters (ix. danarTi #8).

zemoT aRniSnulisa da saqarTvelos energetikis regulirebaSi

ganxorcielebuli samuSaoebis Sesaxeb, ufro vrclad, saubaria winamdebare

angariSSi.

Page 6: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

6

komisiis wevrebi

`eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis

me-6 muxlis Sesabamisad, komisia sami wevrisagan Sedgeba. saqarTvelos

prezidentis 2007 wlis 9 agvistos #421 gankargulebiT, komisiis

Tavmjdomare giorgi TavaZe gaTavisuflda komisiis wevrisa da Tavmjdomaris

Tanamdebobidan uflebamosilebis vadis gasvlis gamo. saqarTvelos

prezidentis 2007 wlis 30 agvistos #454 da #455 gankargulebebiT

komisiis wevrad da Tavmjdomared dainiSna guram CalagaSvili. saqarTvelos

prezidentis 2007 wlis 21 seqtembris #517 gankargulebiT komisiis wevrad

6 wlis vadiT dainiSna zurab gabelaia, xolo komisiis wevr irma qavTaraZes,

prezidentis 2005 wlis 17 agvistos #662 gankargulebiT uflebamosileba 6

wlis vadiT gaugrZelda.

komisiis aparati

2007 wlis 1 ianvris mdgomareobiT, komisiis aparati Sedgeboda 90

muSakisagan, xolo 2007 wlis seqtember-oqtomberSi Catarebuli

struqturuli reorganizaciis Sedegad 2008 wlis 1 ianvrisaTvis _ 72

TanamSromelisagan. komisiis debulebis Sesabamisad, komisiis aparatis

SemadgenlobaSia Semdegi struqturuli erTeulebi :

a. 7 departamenti (eleqtroenergetikis, bunebrivi gazis, tarifebisa da

faswarmoqmnis, iuridiuli, meTodologiuri da informaciuli

uzrunvelyofis, sazogadoebasTan da saerTaSoriso urTierTobis,

saqmiswarmoebisa da sakadro saqmeTa);

b. 2 sammarTvelo – sertifikaciisa da materialur-teqnikuri

uzrunvelyofis;

g. komisiis Tavmjdomarisa da wevrebis aparati; d. buRalteria.

komisiis aparati, ZiriTadad, dakompleqtebulia inJiner-energetikosebiT,

gazis meurneobis specialistebiT, ekonomistebiTa da iuristebiT.

aparatis muSakebis miReba warmoebs sakontraqto sistemiT.

komisiasTan arsebobs momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi

damcvelis samsaxuri (5 saStato erTeuli), romlis xelmZRvaneli 2007

wlis noembridan malxaz ZiZikaSvilia.

2007 wlis ganmavlobaSi saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

maregulirebeli erovnuli komisiis mier miRebul iqna 24 dadgenileba, maT

Soris iseTi mniSvnelovani dadgenilebebi, rogoricaa:

Page 7: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

7

a) ,,ss ,,Telasis” 10(6) kv da 380/220 v Zabvis safexuris

gamanawilebel qselebze axali momxmareblebis mierTebis safasuris dadgenis

Sesaxeb” saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2007

wlis 20 ivlisis #12 dadgenileba. am dadgenilebiT regulirdeba ss

,,Telasis gamanawilebel qselze axali momxmareblebis mierTebis teqnikuri da

finansuri pirobebi.

b) `eleqtroenergiis gatarebis tarifebis Sesaxeb” saqarTvelos

energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2007 wlis 6 ivlisis #11

dadgenileba. am dadgenilebiT gamanawilebis licenziatebs daudgindaT

gatarebis tarifebi ganawilebis qselis Sesabamis Zabvebze.

daiwyo da amJamadac grZeldeba muSaoba iseT mniSvnelovan sakiTxebze,

rogoricaa _ `eleqtroenergiis tarifebis dadgenis” meTodologis axali

redaqciis SemuSaveba, romelic iTvaliswinebs tarifebis gaangariSebis axali

principebisa da midgomebis danergvas, rac xels Seuwyobs mimzidveli garemos

Seqmnas investiciebis mosazidad; `eleqtroenergiis moxmarebis wesebis”

SemuSaveba, romelic adgens da awesrigebs urTierTobebs gamanawilebel

kompanias, mcire simZlavris eleqtrosadgursa da sacalo momxmareblebs

Soris; ”licenzirebis wesebis” da `eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis

seqtorSi regulirebis safasuris gaangariSebisa da gadaxdis wesis” axali

redaqciis SemuSaveba. muSavdeba `sadavo sakiTxebis ganxilvis” axali wesi.

2007 wels komisiaSi sul Semovida 2127 werili. maTgan 46 werili

exeboda licenziis miRebas da vadis gagrZelebas, 146 tarifebis dadgenas da

cvlilebas. sadavo sakiTxebTan dakavSirebiT Semovida 165 gancxadeba. 24

fizikuri da iuridiuli piris mier moTxovnil iqna ganmartebebi sxvadaxva

sakiTxebze. gaigzavna 1612 werili.

2007 wels komisiaSi gaimarTa 37 sxdoma, romelzec miRebul iqna 24

dadgenileba. aseve, miRebul iqna 41 gadawyvetileba

2007 wels komisiaSi gaimarTa 105 samuSao Sexvedra.

Page 8: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

8

biujeti

komisiis 2006 wlis 21 dekembris #30/5 gadawyvetilebiT damtkicebuli

saprognozo biujetiT, komisiis Semosavali ganisazRvra 3256030 lariT da,

Sesabamisad, xarjviTi nawili ganisazRvra 3224660 lariT.

2007 wlis manZilze komisiis biujetma garkveuli struqturuli

cvlileba ganicada. Sesabamisad, damtkicda 2007 wlis koreqtirebuli

biujeti, romlis Semosavlis nawili gaizarda 1373785 lariT, xolo

xarjviTi nawili 569689 lariT.

qvemoT moyvanilia 2007 wlis koreqtirebuli biujetis gegma da misi

faqtiuri Sesrulebis cxrili.

cxrili #1

komisiis 2007 wlis koreqtirebuli biujeti (lari)

## parametri koreqtirebuli

faqtiuri Sesruleba

1 2 4 3

1. naSTi 2007 wlis 1 ianvrisaTvis 324510 324510

2. 2007 wlis mosalodneli Semosavlebi, sul

4629815 4305305

3. gasavali, sul

maT Soris

3794349 3715130

3.1. xelfasebi 1219238 1218424

3.2. danaricxebi xelfasze 243848 243685

3.3. materialuri stimulirebisa da daxmarebis

fondebi

1151442 1151441

3.4. danaricxebi stimulirebisa da daxmarebis

fondebze

230288 230288

3.5. mivlinebis xarjebi 140000 101723

3.6. treiningebi 6000 4433

3.7. komunaluri xarjebi 40000 34337

3.8. sameurneo saqoneli 10000 8412

3.9. ZiriTadi saSualebebis, avejis da

mowyobilobebis SeZena

250000 245642

3.10. ofisis saremonto xarjebi 2600 2575

3.11. warmomadgenlobiTi xarjebi 5500 5242

3.12. avtomobilebis momsaxureba 55000 51273

3.13. saavtomobilo sawvavi 84000 83279

3.14. bankis momsaxureba 5600 5564

3.15. sawevro gadasaxadebi 15245 12741

3.16. kavSirgabmulobis xarjebi 75000 70800

3.17. sakancelario nivTebi 19000 15274

3.18. kompiuterebis momsaxureba 15000 13251

3.19. dacvis Senaxvis xarjebi 30588 30588

3.20. auditoruli Semowmeba, sul 52300 52300

Page 9: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

9

m.S. komisia

licenziatebi

13400

38900

13400

38900

3.21. meTodologiuri xasiaTis masalebis SekveTa 15000 11141

3.22. informaciuli uzrunvelyofa 17300 17218

3.23. safosto momsaxureba 4000 3536

3.24. avtomobilebis ijara 2100 2046

3.25. avtomobilebis dazRveva 6000 3720

3.26. ofisis ijara 82500 81124

3.27. sxvadasxva gauTvaliswinebeli xarjebi 16800 15073

ZiriTadi funqciebis ganxorcieleba

tarifebis dadgena da regulireba

2007 wels `eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb~

saqarTvelos kanonSi Setanili cvlilebebisa da damatebebis (8.06.2007w.

#4911, 20.11.2007w.#5466), saqarTvelos eleqtroenergetikul seqtorSi

ekonomikuri da struqturuli reformebis, aseve wlis dasawyisidan

ruseTidan importirebuli bunebrivi gazis gaZvirebis (orjer ufro metad)

safuZvelze, komisiis mier 2007 wels ganxorcielebul iqna Sesabamisi

cvlilebebi qveynis energetikuli seqtoris satarifo regulirebis sferoSi.

2007 wels aRniSnul sferoSi miRebuli iqna komisiis 21 dadgenileba, maT

Soris eleqtroenergetikaSi _ 9, xolo gazis seqtorSi _12.

1. eleqtroenergetika

2007 wels mniSvnelovani cvlileba ganicades eleqtroenergiis

gamanawilebelma kompaniebma. kerZod, eleqtroenergiis bazarze damkvidrda ss

,,energo-pro jorjia”, romelmac Seisyida ss ,,saqarTvelos gaerTianebuli

sadistribucio energokompaniis” da Sps ,,aWaris energokompaniis” aqtivebi,

agreTve generaciis 6 obieqti da Seiqmna eleqtroenergiis warmoeba-

ganawilebis erTiani kompleqsi.

2007 wlis ganmavlobaSi eleqtroenergiis samomxmareblo tarifebSi

cvlileba ar ganxorcielebula, amasTan ramodenime cvlileba iqna Setanili

`eleqtroenergiis tarifebis Sesaxeb~ komisiis 2006 wlis 15 maisis #18

dadgenilebaSi. kerZod, 2007 wlis 20 Tebervlis #4 dadgenilebiT, ss

,,enerji investis” ganacxadis safuZvelze, Seicvala misi warmoebis

(simZlavris) tarifebi. imis gaTvaliswinebiT, rom ss ,,bJuJahesma” Sewyvita

saijaro xelSekruleba Sps ,,rusTavcementTan” da daibruna Tavis sakuTrebaSi

hidroeleqtrosadguris ZiriTadi saSualebebi, komisiis mier warmoebis

licenzia gacemul iqna ss ,,bJuJahesze” da Sesabamisad 2007 wlis 29 martis

#5 dadgenilebiT warmoebis tarific daudginda am kompanias.

Page 10: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

10

2007 wlis ivnisSi (8.06.2007. #4911) cvlileba iqna Setanili

,,eleqtoenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb” kanonSi, romlis 431 muxlis

Tanaxmad, eleqtroenergiis rezervis wyarosTvis (Sesabamisi eleqtroenergiis

mwarmoeblisTvis), warmoebis tarifis garda, komisia adgens organakveTian

tarifs, romelic Sedgeba simZlavris sasistemo rezervis tarifisa da

gamoyenebuli rezervis warmoebis tarifisagan. amasTan, rogorc zemoT

aRvniSneT, ruseTidan importirebuli bunebrivi gazis gaZvireba wlis

dasawyisSi ar iqna asaxuli Tboeleqtrosadgurebis tarifebSi. aqedan

gamomdinare, Tboeleqtrosadgurebis ganacxadebis safuZvelze, komisiis 2007

wlis 2 noembris #20 da 21 noembris #22 dadgenilebebiT cvlileba iqna

Setanili komisiis 2006 wlis 15 maisis #18 dadgenilebaSi da ss

,,Tbilsresis”, ss ,,enerji investis” da Sps ,,mtkvari-energetikas” kanonis

Sesabamisad daudgindaT simZlavris sasistemo rezervisa da gamoyenebuli

rezervis eleqtroenergiis warmoebis zRvruli tarifebi.

aRsaniSnavia, rom Tboeleqtrosadgurebis tarifebis gazrdas, 2007-2008

wlis eleqtroenergiis balansis struqturidan gamomdinare, samomxmareblo

tarifebis sidideze gavlena ar mouxdenia.

,,eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb” saqarTvelos kanonSi

(2007 wlis 8 ivnisis #4911) Setanil iqna cvlileba da daemata 491 muxli,

romlis Tanaxmadac, komisias daevala daadginos eleqtroenergiis gatarebis

tarifebi kvalificiuri sawarmoebisTvis Zabvebis mixedviT. aRniSnulidan

gamomdinare, komisiis 2007 wlis 6 ivlisis #11 dadgenilebiT aRniSnuli

kompaniebisTvis damtkicda eleqtroenergiis gatarebis tarifebi.

,,eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb” saqarTvelos kanonSi

2006 wlis 9 ivniss Setanili cvlilebis (muxli 462 amoqmedda 2006 wlis

1 seqtembridan) Tanaxmad, komisia adgens axali momxmareblis gadamcem an

gamanawilebel qselze mierTebis safasurs, romelic aunazRaurdeba Sesabamis

licenziats. aRniSnulidan gamomdinare, ss ,,Telasis” ganacxadisa

(12.02.2007w. #1-04/26, 26.02. #1-04/34, 29.03. #1-04/225 da 5.06. #1-

04/373 werilebi) da Sps ,,energoqselproeqtis” (2007 wlis 29 ivnisis #01-

05/71 werili) warmodgenili daskvnis safuZvelze, komisiis 2007 wlis 20

ivlisis #12 dadgenilebiT damtkicda ss ,,Telasis” gamanawilebel qselebze

axali momxmareblebis mierTebis safasuri yovel 1 kvt misaerTebel

simZlavreze Zabvebis mixedviT. es dadgenileba droebiTia da misi mizani iyo

moewesrigebina ss ,,Telasis” saSualo da dabali Zabvis qselebze axali

momxmareblebis mierTebis xarjebis ganawileba momxmarebelTa kategoriebis,

agreTve momxmareblebsa da ss ,,Telass” Soris.

Sps ,,eleqtroenergetikuli sistemis komerciuli operatoris” da ss

,,energo-pro jorjias” mier warmodgenili ganacxadebisa da Sesabamisi

xelSekrulebebis safuZvelze komisiis mier miRebul iqna 2007 wlis 7

noembris #21 dadgenileba, romliTac dadginda formula, riTac aRniSnuli

Page 11: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

11

organizaciebi gansazRvraven saqarTveloSi importirebuli eleqtroenergiis

zRvrul (zeda zRvari) tarifs. am dadgenilebis miRebis aucilebloba

ganpirobebuli iyo aRniSnul kompaniebsa da TGR ENERGY ELECTRICITY WHOLESALE TRAGE CO._s Soris 2007 wlis 20 ivniss gaformebuli

xelSekrulebebiT (#400_07/14 da #401-07/12) ,,eleqtroenergiis import-

eqsportis Sesaxeb saqarTvelos, ruseTis, TurqeTis, azerbaijanisa da

somxeTis eleqtrosistemebs Soris~, romelTa Tanaxmadac saqarTvelo 2007

wlis gazafxul-zafxulSi energetikul mdinareebze wylis Warbi modinebiT

gamomuSavebul eleqtroenergias miawvdis aRniSnul sistemebs, xolo

eleqtroenergias miiRebs ukan Semodgoma-zamTris (anu eleqtroenergiis

deficitis) periodSi naturaluri formiT. iportirebuli eleqtroenergiis

tarifis gansazRvra aucilebelia misi Semdgomi realizaciis mizniT.

aRniSnuli xelSekrulebebis moqmedebis periodSi dabalansebul unda iqnes

eqsportirebuli da importirebuli eleqtroenergiis moculoba da

Rirebuleba. amasTan dadgenili formuliT gansazRvruli importirebuli

eleqtroenergiis tarifi ar gamoiwvevs moqmedi samomxmareblo tarifebis

gazrdas.

2. bunebrivi gazis seqtori

2007 wels bunebrivi gazis seqtorSi tarifebis cvlilebis, aseve,

axali licenziatebisTvis tarifis dadgenis moTxovniT komisiaSi Semotanil

iqna 39 satarifo ganacxadi, Sesabamisad saangariSo wels bunebrivi gazis

tarifebis regulirebis sferoSi sul miRebul iqna 12 dadgenileba.

rogorc ukve aRiniSna, 2007 wlis ianvridan ruseTis federaciidan

importirebuli bunebrivi gazis fasi kvlav gaizarda 110,0 aSS dolaridan

235,0 aSS dolaramde anu 113,6%-iT. 2007 wlis ianvridan saqarTveloSi

bunebrivi gazis importis ganxorcieleba daiwyo azerbaijanidanac, romlis

fasic mniSvnelovnad dabali iyo ruseTidan importirebul gazis fasze. 2007

wlis dasawyisidan qveyanaSi ruseTidan importirebuli bunebrivi gazis fasis

orjer ufro metad gazrdis gamo, miwodebis tarifis arsebiTad gazrdis

moTxovniT komisias mimarTa bunebrivi gazis yvela importiorma kompaniam –

Sps “navTobis da gazis korporaciam”, Sps `yaztransgaz-Tbilisma~, ss `itera-

saqarTvelom~, Sps `saqarTvelos saerTaSoriso energetikulma korporaciam~.

tarifebis mkveTri gaZvirebis Sedegad mosalodneli mZime socialuri

da ekonimikuri Sedegebis (gansakuTrebiT ki zamTris sezonze) Tavidan

asacileblad, rogorc zemoT iTqva, ,,saqarTvelos energetikuli sistemisa da

mosaxleobis bunebrivi airiT stabiluri momaragebis uzrunvelyofis

RonisZiebaTa Sesaxeb’’ saqarTvelos mTavrobis 2007 wlis 3 ianvris #1

gankargulebiT, saxelmwifo biujetidan sul gamoyofili iqna 125 mln

laramde krediti wliuri 0,5%_is sargebliT.

Page 12: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

12

aRniSnuli finansuri resursebis gamoyenebis Sedegad, 2007 wlis

ianvar_aprilSi uzrunvelyofili iqna rogorc qveynis Seuferxebeli

gazmomarageba, aseve bunebrivi gazis samomxmareblo tarifebis stabiluroba.

amasTan, oTx TveSi miRebul sabiujeto kreditebs, romlebiTac dafaruli

iqna amave periodSi mimwodeneli (importiori) kompaniebis mier miRebuli

fasTasxvaobiT gamowveuli zarali, kompaniebi dafaraven 2008 wlis bolomde.

Sedegad miviReT tarifebis naxtomiseburi zrdis Tavidan acileba.

bunebrivi gaziT uzrunvelyofis wyaroebis diversifikaciis Sedegad,

qveynis Sida bazris regulirebis TvalsazrisiT, arsebiTad maRldeba

bunebrivi gazis miwodebisa da moxmarebis balansebis roli da mniSvneloba;

saqarTvelos energetikis saministros mier 2007 wlis 12 aprils (#28

brZaneba) damtkicebuli bunebrivi gazis balansi safuZvlad daedo bunebrivi

gazis yidva _ gayidvis wliur xelSekrulebebs. balansis mixedviT

saqarTvelos wliuri moxmareba Seadgenda 1726,48 mln m3. am balansze

dayrdnobiT, mimwodeblebis (importiorebis) mier bunebrivi gazis Sesyidvis

xelSekrulebebSi resursis miRebis wyaroebi (romelTac gansxvavebuli fasebi

gaaCniaT) ise iqna SerCeuli, rom yvela maTganisaTvis (garda

eleqtroenergetikisa) 2007 wels yalibdeba erTiani saSualo fasi _ 167,0

aSS$/1000m -ze. 3 TavisTavad cxadia, rom aseTi meqanizmi mTlianad Seesabameba

rogorc ekonomikuri samarTlianobis principebs, aseve saqarTvelos mTavrobis

2007 wlis 3 ianvris #1 gankargulebis moTxovnebs.

bunebrivi gazis miwodebis fasis daaxloebiT 52%_iT gazrdam (110 aSS

dolaridan 167 aSS dolaramde anu 57 aSS dolari/1000 m3), cxadia, Tavis

mxriv ganapiroba ganawilebis tarifebis zrdis aucilebloba. bunebrivi gazis

gamanawilebeli kompaniebs miwodebis (sabiTumo) da ganawilebis tarifebis

cvlilebis Sesabamisad gaezardaT samomxmareblo tarifebi,.

amasTan, amave periodSi ganxilul iqna gazgamanawilebeli kopaniebis ss

,,quTaisigazis,’’ ss ,,rusTavigazis,’’ ss ,,samtrediagazis,’’ ss ,,qareligazis,’’

ss ,,Telavigazis,’’ ss ,,kaspigazis,’’ ss ,,gorigazis,’’ ss ,,mcxeTagazis,’’ ss

,,saCxeregazis’’, Sps “dacvis uzrunvelyofis samsaxuris” satarifo

ganacxadebi, romelTa moTxovnebi nawilobriv iqna dakmayofilebuli da

met_naklebi zomiT gaezardaT ganawilebis tarifebi.

zemoaRniSnuli cvlilebebi asaxul iqna ,,bunebrivi gazis tarifebis

Sesaxeb” komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebis da

damatebebis Setanis Sesaxeb” komisiis 2007 wlis 16 aprilis #6

dadgenilebaSi.

qvemomoyvanil grafikebze mocemulia aRniSnuli dadgenilebiT Sps

`yaztransgaz-Tbilisis” da ss “quTaisgazisTvis” damtkicebuli samomxmareblo

tarifebis struqtura:

Примечание [U1]: baton elizbars SeniSvna aqvs ix.

TbosadgurisTvis 143$

Page 13: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

13

grafiki #1

1. Sps “yaztransgaz_Tbilisi” TeTri/m³ dRg-is gareSe

samomxmareblo tarifi 42.898 100%

maT Soris

importi 28.39 66,18%

miwodeba 0.185 0.43%

transportireba 1.383 3,23%

ganawileba 12.94 30,16%

grafiki #2

2. ss “quTaisgazi

TeTri/m³ dRg-is gareSe

samomxmareblo tarifi 43.00 100%

maT Soris

importi 28.39 66,02%

miwodeba 0.846 1,97%

transportireba 1.383 3,21%

ganawileba 12.381 28,8%

30.16%

3.23% 66.18% 0,43%

ganawileba transportirebaimporti miwodeba

28.8%

66.02%

miwodeba ganawileba transportirebaimporti

3.21%1.97%

Page 14: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

14

2007 wels kvlav gagrZelda gazgamanawilebeli kompaniebis ganawilebis

da, Sesabamisad, moxmarebis tarifebis diferencireba, rac metyvelebs imaze,

rom samrewvelo seqtorSi izrdeba gazis moxmareba. kerZod, 2007 wlis 15

ianvris #1 dadgenilebiT Sps `aWaris bunebriv airs~ ganacxadis safuZvelze

daudginda diferencirebuli tarifebi momxmarebelTa (samrewvelo _ maRali

da saSualo wnevis, aseve sayofacxovrebo _ dabali wnevis) kategoriebis

mixedviT: ganawilebis tarifebi, Sesabamisad, 1.831 TeTri/m3, 6.907 TeTri/m3 da

10.83 TeTri/m3, xolo moxmarebis tarifebi _ 24.119 TeTri/m3, 29.195

TeTri/m3 da 33.118 TeTri/m3 dRg-is gareSe. 2007 wlis 18 maisis #8

dadgenilebiT diferencirebuli tarifebi daudginda aseve ss `energokavSirs”

_ ganawilebis tarifebi saSualo wnevis momxmareblebisTvis _ 3.957

TeTri/m3, dabali wnevis momxmareblebisTvis _ 12.178 TeTri/m3, xolo

moxmarebis tarifebi, Sesabamisad, _ 34.576 TeTri/m3 da 42.797 TeTri/m3,

2007 wlis 28 dekembris #24 dadgenilebiT Sps `di-vi-ess~ _ ganawilebis

tarifebi saSualo wnevis momxmareblebisTvis _ 4.254 TeTri/m3, dabali

wnevis momxmareblebisTvis _ 10.483 TeTri/m3, xolo moxmarebis tarifebi,

Sesabamisad, _ 34.873 TeTri/m3 da 41.102 TeTri/m3.

ss `avtogazis~ mier xelSekruleba bunebrivi gazis miwodebaze nacvlad

ss `itera-saqarTvelosi~, gaformebul iqna Sps `saqarTvelos saerTaSoriso

energetikul korporaciasTan~, Sesabamisad misi ganacxadis safuZvelze 2007

wlis 18 maisis #8 dadgenilebiT Seicvala ss ,,avtogazis” moxmarebis tarifi

da ganisazRvra 32.533 TeTri/m3-ze (Semcirda 0.05 TeTriT) dRg-is gareSe.

amave dadgenilebiT kompaniebis ganacxadebis safuZvelze cvlileba iqna

Setanili Sps `milis~ da Sps `didi diRomis~ tarifebSi kerZod, Sps

`milisaTvis~ ganisazRvra bunebrivi gazis ganawilebis tarifi _ 10.949

TeTri/m3, xolo moxmarebis _ 41.568 TeTri/m3, Sps `didi diRomisaTvis~

bunebrivi gazis ganawilebis tarifi _ 11.467 TeTri/m3, xolo moxmarebis _

43.136 TeTri/m3).

2007 wlis 22 ivnisis #10 dadgenilebiT cvlileba iqna Setanili ss

`marneuligazis~ da ss ,,borjomigazis” tarifebSi. kerZod, ss ,,marneuligazs”

daudginda _ ganawilebis tarifebi saSualo wnevis momxmareblebisTvis _

9.296 TeTri/m3, dabali wneviT momxmareblebisTvis _ 13.449 TeTri/m3, xolo

moxmarebis tarifebi, Sesabamisad, _ 39.915 TeTri/m3 da 44.068 TeTri/m3 dRg-

is gareSe. ss ,,borjomigazis” ganawilebis tarifi ganisazRvra 14,805

TeTri/m3, xolo moxmarebis _ 45,424 TeTri/m3. aRsaniSnavia, rom ss

,,borjomgazi” pirveli gazgamanawilebeli kompaniaa, romelmac 2007 wels

daiwyo sayofacxovrebo mricxvelebis Secvla, koreqtoriani mricxvelebiT,

rac kompanias mniSvnelovnad Seumcirebs temperaturuli cvlilebebiT

gamowveuli gazis danakargebis raodenobas da Sesabamisad finansur zarals.

kompania mricxvelebis Secvlas axorcielebs sakuTari saxsrebiT.

Page 15: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

15

2007 wlis 20 ivlisis #13 dadgenilebiT Seicvala ss

`TeTriwyarogazis~ da ss ,,bolnisigazis” tarifebic. ss `TeTriwyarogazis~

ganawilebis tarifebi ganisazRvra saSualo wnevis momxmareblebisTvis _

10.398 TeTri/m3, dabali wnevis momxmareblebisTvis _ 15.228 TeTri/m3, xolo

moxmarebis tarifebi Sesabamisad _ 41.017 TeTri/m3 da 45.847 TeTri/m3. ss

,,bolnisisgazis” ganawilebis tarifi ganisazRvra _ 14.55 TeTri/m3, xolo

moxmarebis tarifi _ 45.169 TeTri/m3.

2007 wlis 31 ivlisis #14 dadgenilebiT Seicvala aseve Sps

`vanigazis~ da Sps `varkeTiliairis~ tarifebi. kerZod, Sps `vanigazisaTvis~

ganisazRvra bunebrivi gazis ganawilebis tarifi _ 13.872 TeTri/m3, xolo

moxmarebis tarifi _ 44.491 TeTri/m3. Sps `varkeTiliairisaTvis~ ganisazRvra

bunebrivi gazis ganawilebis tarifi _ 11.128 TeTri/m3, xolo moxmarebis

tarifi _ 42.797 TeTri/m3.

mniSvnelovani reforma iqna ganxorcielebuli bunebrivi gazis seqtorSi

2007 wlis seqtemberis TveSi. kerZod, „eleqtroenergetikisa da bunebrivi

gazis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis me-3 muxlis me-4 punqtis Tanaxmad,

energetikul dargSi saxelmwifo politikis ZiriTadi mimarTulebebidan

gamomdinare, energetikis saministro uflebamosilia miiRos gadawyvetileba

deregulirebis an nawilobrivi deregulirebis Taobaze. aRniSnuli kanonis

safuZvelze saqarTvelos energetikis ministris mier miRebuli „bunebrivi

gazis miwodebis saqmianobis deregulirebisa da nawilobrivi deregulirebis

Sesaxeb“ 2007 wlis 25 seqtembris #69 brZanebis Tanaxmad, bunebrivi gazis

miwodebis saqmianoba gamocxadda deregulirebulad, xolo nawilobriv

deregulirebulad _ q. Tbilisis administraciul-teritoriul sazRvrebSi

sacalo momxmareblebze bunebrivi gazis miwodebis saqmianoba da saqarTvelos

danarCen teritoriaze am brZanebis ZalaSi Sesvlamde arsebul sacalo

momxmareblebze bunebrivi gazis miwodebis saqmianoba.

aRniSnuli garemoebebis safuZvelze, 2007 wlis 10 oqtombris #16

dadgenilebiT, komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi Sevida

saTanado cvlilebebi. kerZod, regulirebisagan ganTavisuflda bunebrivi

gazis sabiTumo mimwodeblebi da Sesabamisad dadgenilebidan amoRebul iqna is

muxli, romliTac damtkicebuli iyo miwodebis (sabiTumo) tarifebi. xolo

gazgamanawilebeli komaniebisTvis, romlebic amave dros arian maTi

ganawilebis arealSi myofi momxmareblebisTvis bunebrivi gazis mimwodeblebi,

am etapze arsebuli tarifebis done darCa ucvleli. amasTan, sacalo

momxmareblebisTvis ganisazRvra bunebrivi gazis miwodebisa da moxmarebis

zRvruli (zeda zRvari) tarifebi, xolo ganawilebis da transportirebis

tarifebi darCa fiqsirebuli.

sawarmoTa marTvis saagentos 2007 wlis 27 agvistos #1-3/595

brZanebiT gazgamanwilebeli licenziatebis ss `mcxeTagazis”, ss

`duSeTigazis”, ss `xaSurigazis”, ss `qareligazis”, ss `yazbegigazis”, ss

Page 16: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

16

`gardabangazis”, da ss `dmanisigazis” Serwymis Sedegad Seiqmna ss

`qarTligazi”, xolo sawarmoTa marTvis saagentos 2007 wlis 17 seqtembris

#33-03-590/7-7 werilis safuZvelze, ss `qarTligazis” 2007 wlis 17

seqtembris brZanebiT dafuZnebul iqna Sps `qarTligazi”. 2007 wlis 16

oqtombris # 18 dadgenilebiT Sesabamisi cvlileba iqna Setanili `bunebrivi

gazis tarifebis Sesaxeb~ komisiis 2005 welis 30 dekembris #30

dadgenilebaSi. kerZod, Sps ,,qarTligazs” tarifebi daudginda masSi

gaerTianebuli regionebis WrilSi. amasTan, am etapze regionebSi tarifebi

darCa ucvleli.

2007 wels, miuxedavad bunebrivi gazis tarifebis zrdisa, qveyanaSi

grZeldeboda gazificirebis procesi, Sesabamisad komisiis mier gacemul iqna

bunebrivi gazis ganawilebis licenziebi Semdeg kompaniebze: ss

`ambrolaurgazi~, Sps `gio~, Sps `di-vi-es~, Sps `CiraRdani XXI saukune~.

Sesabamisad, aRniSnuli kompaniebis satarifo ganacxadebis safuZvelze

komisiis 2007 wlis 18 maisis #8, 22 ivnisis #10, 16 oqtombris #18, da 28

dekembris #24 dadgenilebebiT daumtkicdaT bunebrivi gazis ganawilebis da

moxmarebis tarifebi.

licenzireba

1. eleqtroenergetika

`licenziebisa da nebarTvebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis Tanaxmad,

komisia eleqtroenergetikaSi gascems uvado licenziebs Semdeg saqmianobaze:

a)eleqtroenergiis warmoeba;

b) eleqtroenergiis dispetCerizacia;

g)eleqtroenergiis gadacema;

d) eleqtroenergiis ganawileba.

2007 wels komisiam didi moculobis samuSaoebi Caatara rogorc

eleqtroenergetikuli bazris axali subieqtebis licenzirebis, aseve

arsebuli licenziatebis saqmianobis salicenzio pirobebTan Sesabamisobis

kontrolis, agreTve licenzirebis procedurebis daxvewisa da Sesabamisi

normatiuli bazis arsebul sakanonmdeblo aqtebTan srul SesabamisobaSi

mosayvanad.

eleqtroenergetikul seqtorSi, 2007 wlis 31 dekembris mdgomareobiT,

funqcionirebda Semdegi licenziatebi: warmoebis – 16; ganawilebis – 3; ga-

dacemis – 2; dispetCerizaciis – 1 (licenziatebis sruli nusxa (ix. danarTi

#9).

saangariSo periodSi eleqtroenergetikul seqtorSi gaica

eleqtroenergiis warmoebis ori da eleqtroenergiis ganawilebis erTi

licenzia. Setanil iqna cvlilebebi ss `ei-i-es xramhesi I~-is, ss `ei-i-es

Page 17: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

17

xramhesi II~-is, ss `energo-pro jorjias~ da Sps `saqarTvelos rkinigzis~

ele-qtroenergiis warmoebis licenziebSi.

2007 wlis 5 Tebervals `hidroeleqtrosadgurebisa da eleqtro-

energiis gamanawilebeli kompaniebis aqtivebis nasyidobis Sesaxeb~ xel-

Sekruleba gaformda erTis mxriv, saqarTvelos mTavrobas, ss `saqarTve-los

gaerTianebul sadistribucio energokompanias~, Sps `aWaris energo-kompanias~

da meores mxriv, ss `energo-pro ei-es-s~ da ss `energo-pro jorjias~ Soris.

aRniSnuli xelSekrulebis mixedviT ss `energo-pro jorjias~ sakuTrebaSi

gadaeca ss `saqarTvelos gaerTianebuli sadistribucio energokompaniis~ da

Sps `aWaris energokompaniis~ aqtivebi, agreTve ss `rionhesis~, ss

`Saorhesis~, ss `lajanurhesis~, ss `gumaT-hesebis kaskadis~, ss

`Zevrulhesis~ da Sps `awhesis~ sawesdebo kapita-lidan amoRebuli da

saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli aqtivebi.

`eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi

Sesuli cvlilebebidan gamomdinare, saangariSo wels daiwyo komisiis

1999wlis #3 dadgenilebaSi `licenzirebis wesebi eleqtroenergetikisa da

bunebrivi gazis seqtorSi~ Sesatani cvlilebebisa da damatebebis momzadeba.

komisiis aparati licenziatebis saqmianobis monitoringisas iyenebda

rogorc maTi saqmianobis damtkicebuli gegma-grafikis mixedviT SerCeviT

Semowmebas, Sesabamisi kvalifikaciis TanamSromlebis adgilebze mivlinebiT,

aseve licenziatebis mier yovelwliurad mowodebuli masalebis analizs.

kerZod, gamanawilebeli kompaniebis mier saangariSo wels masalebi

mowodebul iqna Semdegi CamonaTvalis Sesabamisad:

1. ZiriTadi aqtivebis CamonaTvali, maxasiaTeblebi da mdgomareoba;

2. eleqtroenergiis aRricxvis kvanZebis mowesrigebis programa;

3. eleqtroenergiis danakargebis da sakuTari moxmarebis dinamika Tveebis

mixedviT da mis Sesamcireblad gatarebuli organizaciul-teqnikuri

RonisZiebebi.

4. informacia 2007 wlis sainvesticio programebis da saremonto

samuSaoebis gegmis Sesrulebis Sesaxeb.

5. 2008 wlis sainvesticio da saremonto samuSaoebis programebi.

6. saltidan – qselidan gacemuli da realizebuli eleqtroenergiis

moculoba Tveebis mixedviT (mTlianad da Zabvebis safexurebis

mixedviT).

7. kvalificiur sawarmoebTan gaformebuli pirdapiri xelSekrulebebis

Sesrulebis mimdinareoba.

8. avariebis statistika; avariis Sedegad miuwodebeli eleqtroenergiis

raodenoba.

9. sawarmoo travmebisa da ubeduri SemTxvevebis statistika (2002-2007w).

Page 18: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

18

10. informacia sainJinro-teqnikuri personalis kvalifikaciisa da

kompetenciis Sesaxeb da am kuTxiT Catarebuli RonisZiebebi (atestacia,

kvalifikaciis amaRleba) da a.S.

salicenzio saqmianobis saxidan gamomdinare kiTxvari Sesabamisad

koreqtirdeba. licenziatebidan miRebuli masalebis analizis safuZvelze

muSavdeba reagirebis formebi. saangariSo wels licenziatebis mimarT

administraciuli xasiaTis sanqciebi Semoifargla gafrTxilebebiT.

komisia axorcielebda SerCeviT monitorings salicenzio saqmianobaze,

rogorc winaswar damtkicebuli gegma-grafifikiTa da programiT, aseve

momxmarebelTa saCivrebis kvalobaze, kerZod:

saangariSo wels komisiis 2006 wlis 31 dekembris #31/1

gadawyvetilebis safuZvelze eleqtroenergetikis departamentis

specialistebis mier Semowmebul iqna eleqtroenergiis warmoebis Semdegi

licenziatebi: ss `rionhesi~, ss `Zevrulhesi~, ss `gumaThesis kaskadi~, ss

`Saorhesi~, ss `varcixe 2005~, Sps `saqarTvelos rkinigza~ (CiTaxevhesi,

sacxenishesi), ss `enerji investi~, Sps `mtkvari energetika~, ss `xramhesi I~ da ss `xramhesi II~. Sedgenilia saTanado Semowmebis aqtebi.

`eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis

28-e muxlis pirveli punqtidan gamomdinare komisia uflebamosilia Caataros

mricxvelebis inspeqcia. Amave punqtiT gansazRvrulia licenziatis movaleoba

aRricxos mis saSualebebSi gatarebuli eleqtroenergia. ukanaskneli

moTxovna Sesulia Sesabamisi licenziebis pirobebSi.

licenzirebuli saqmianobis pirobebis Sesrulebis Semowmebisas

gansakuTrebuli adgili eTmoboda eleqtroenergiis saangariSsworebo

aRricxvis mowesrigebis sakiTxs. 2007 wels dasrulda mniSvnelovani

proeqtebi eleqtroenergiis aRricxvis sferoSi. saqarTvelos saxelmwifo

eleqtrosistemis qselSi miRebisa da qselidan gacemis wertilebSi

induqciuri mricxvelebis nacvlad damontaJda eleqtronuli mricxvelebi.

qvesadgurebSi damontaJda saTanado klasis denisa da Zabvis sazomi

transformatorebi. Seiqmna eleqtroenergiis xarisxis kontrolisa da

aRricxvis avtomatizebuli sistema calkeuli licenziatebis farglebSi.

mimdinareobs eleqtrobazris subieqtebis erTiani avtomatizebuli sistemis

(alfacentris) eqsploataciaSi miReba.

aRricxvis sistemis mowesrigebis saqmeSi mniSvnelovani Zvrebis

miuxedavad, mTel rig qvesadgurebSi eleqtroenergiis aRricxva problemuria

(engurhesi, zestafoni-fero da sxva.). yvela problema aRricxvis sferoSi

ganixileba komisiis aparatis aqtiuri monawileobiT.

2. bunebrivi gazis seqtori

Page 19: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

19

,,licenziebisa da nebarTvebis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis Tanaxmad,

komisia bunebrivi gazis seqtorSi uvadod gascems ganawilebisa da

transportirebis licenziebs.

2007 wels gaica bunebrivi gazis ganawilebis 12 licenzia (danarTi #10).

11 kompaniis licenziaSi Setanili iqna cvlilebebi (danarTi #11).

2007 wlis 31 dekembris mdgomareobiT, bunebrivi gazis sferoSi

moqmedebaSia sul 63 licenzia, m.S. bunebrivi gazis transpotirebis – 1 da

bunebrivi gazis ganawilebis – 62 (danarTi #12).

komisiis 2007 wlis 15 ianvris #1/1 gadawyvetilebis safuZvelze

Seswavlili iqna gamanawilebeli kompaniebis: ss `quTaisgazis~, Sps

`samtrediagazis~, ss `qareligazis~, ss `kaspigazis~, ss `mcxeTagazis~, Sps

`milis~, Sps `borjomigazis~, ss `gorigazis~, ss `xaSurigazis~, Sps

`varkeTilairis~, ss `energokavSiris~ Sps `didi diRomis~, ss `rusTavgazis~

mier salicenzio pirobebis Sesruleba.

Semowmebis Sedegebi dafiqsirda saTanado aqtebiT. gamovlinda

darRvevebi, razedac mieTiTa licenziatebs da mieca vada maT

gamosasworeblad.

komisia sistematiurad awarmoebs licenziatebisagan informaciis

miRebas maT mier Catarebuli saqmianobis Sesaxeb, romelTa gadamuSavebis

Semdeg akeTebs daskvnebs da iZleva rekomendaciebs. informacia licenziatebis

2000-2007 wlebSi miRebuli da realizebuli bunebrivi gazis moculobebis

Sesaxeb mocemulia danarT #13-Si, informacia kompaniebis gazsadenebis

marTvasTan dakavSirebiT _ danarT #14-Si.

Page 20: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

20

samarTlebrivi uzrunvelyofa

komisiis efeqtiani muSaoba gulisxmobs, dakisrebul amocanaTa

srulfasovan ganxorcielebaze orientirebul kanonSesabamis funqcionirebas.

am strategiis umTavresi mimarTulebebia komisiis funqcionirebisaTvis

aucilebeli normatiuli bazis analizi da srulyofa. aucilebelia

Camoyalibdes met-naklebad erTgvarovani xedva regulirebis ZiriTad

principebTan dakavSirebiT, raSic mniSvnelovani roli sasamarTlo

praqtikasac ekisreba.

qveyanaSi mimdinare dinamiuri procesebi, Sesabamisad, aisaxeba qveynis

kanonmdeblobaSi, ris gamoc, xSirad, aucilebeli xdeba moqmed normatiul

aqtebSi mniSvnelovani cvlilebebis Setana. aRniSnuli garemoebebi komisias

did pasuxismgeblobas akisrebs.

kanonmdeblobasTan SesabamisobaSi moyvanis mizniT, sistematurad xdeba

komisiis mier miRebul dadgenilebebSi cvlilebebisa da damatebebis Setana.

2007 wlis 20 noembers, saqarTvelos parlamentis mier, saqarTvelos

moqmed kanonmdeblobaSi ganxorcielebuli mniSvnelovani cvlilebebis Sedegad,

saqarTvelos energetikis maregulirebel erovnul komisias Seecvala saxeli

da ewoda ,,saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebeli

erovnuli komisia”, gaizarda komisiis funqcia wyalmomaragebis sakiTxTan

dakavSirebiT. kerZod, komisias daekisra sasmeli wylis miwodebisa da Canadeni

siTxis gatareba-gawmendis sferoSi satarifo regulireba, ramac ganapiroba

komisiis mier miRebul normatiul aqtebSi (komisiis debuleba da sxva)

Sesabamisi cvlilebebis Setana.

2007 wels komisiaSi Semovida 98 sadavo sakiTxi. aqedan 6 sakiTxze

miRebul iqna komisiis gadawyvetileba. danarCeni sakiTxebis umravlesoba

mogvarda komisiaSi Catarebuli samuSao SexvedrebiT da gagzavnili werilebis

safuZvelze

komisiis mier 2007 wels miRebul iqna 24 normatiuli

administraciul-samarTlebrivi aqti-dadgenileba da 41 individualur

administraciul-samarTlebrivi aqti-gadawyvetileba.

komisiis erT-erTi umTavresi funqciaa misi interesebis dacva sxvadasxva

instanciis sasamarTloebSi. 2007 wels komisia sasamarTlo procesebSi--

mosarCelis, mopasuxis an mesame piris statusiT--CarTuli iyo rogorc

administraciul, ise samoqalaqo saqmeTa ganxilvisas. sasamarTloebSi

ZiriTadad davis sagans warmoadgenda komisiis mier gamotanili

administraciul-samarTlebrivi aqtebis baTilad cnoba, rac xSirad komisiis

sasargeblod wydeboda da sasamarTlo ar akmayofilebda mosarCeleebis

moTxovnas, kerZod, 4 saqmeze komisia mopasuxe mxares warmoadgenda da

mosarCeleebis moTxovna ar iqna dakmayofilebuli. 3 SemTxvevaSi nawilobriv

dakmayofilda mosarCeleebis moTxovna da komisias daevala axali

Page 21: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

21

administraciul-samarTlebrivi aqtebis gamocema. erT saqmeze ki moqalaqeebis

moTxovna komisiis administraciul-samarTlebrivi aqtis (Seexeboda

komunalur mricxvels) ararad cnobis Taobaze ar iqna dakmayofilebuli.

komisia mosarCele iyo 5 saqmeSi, romlebic amJamadac ixileba raionul

sasamarTloebSi da Seexeba regulirebis safasuris gadauxdelobas. 20

sasamarTlo saqmeze mimdinareobs saqmis warmoeba pirveli da saapelacio

instanciis sasamarTloebSi, romelTagan 11 saqmeSi komisia CarTulia mesame

pirad, aqedan 1 saqme ixileba samoqalaqo samarTalwarmoebis wesiT, xolo

danarCeni saqmeebi administraciuli samarTalwarmoebis wesiT. saqalaqo

sasamarTlos administraciul saqmeTa kolegiam dauSveblad cno ori sarCeli,

ganuxilvelad iqna datovebuli 2 sarCeli, xolo mosarCelis mier

gamoxmobil iqna 1 sarCeli, sasamarTlom sarCelze uari uTxra 3 mosarCeles.

sasamarTlo procesze specialistis saxiT komisia miwveul iqna 1 saqmeze.

sistematiurad ixileboda elqtroenergetikisa da bunebrivi gazis

seqtorebSi licenziis maZiebelTa dokumentebi da maTze keTdeboda Sesabamisi

samarTlebrivi eqspertiza.

komisia, agreTve, sxvadasxva saxelmwifo uwyebasa da dawesebulebasTan,

maT Soris samarTaldamcav uwyebebTan, axorcielebda samarTlebrivi

daxmarebisa da TanamSromlobis koordinacias.

komisiis saerTaSoriso TanamSromlobam samarTalSemoqmedebac moicva.

sul ufro aqtualuri xdeba eleqtroenergetikis maregulirebeli

saerTaSoriso kanonmdeblobis unificireba. am mimarTulebiT komisia

sistematurad monawileobs energetikis regulirebis regionuli asociaciis

(ERRA) muSaobaSi.

Page 22: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

22

meTodologiuri uzrunvelyofa

komisiis mier 2007 wlis ganmavlobaSi miRebul iqna ramdenime

meTodologiuri cvlileba dargis funqcionirebis Semdgomi

gaumjobesebisaTvis, maT Soris:

`eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis seqtorSi regulirebis

safasuris gaangariSebisa da gadaxdis wesis” damtkicebis Sesaxeb” komisiis

2003 wlis 8 seqtembris #17 dadgenilebaSi cvlilebebisa da damatebebis

Setanis Taobaze“ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli

komisiis (semek) 2007 wlis 18 aprilis # 7 dadgenileba.

komisiis mier 2003 wlis 8 seqtembers miRebul iqna #17 dadgenileba

,,eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis seqtorSi regulirebis safasuris

gaangariSebisa da gadaxdis wesis damtkicebis Sesaxeb”. am dadgenilebiT,

regulirebis safasuris gadamxdelebi iyvnen mxolod licenziatebi, rasac

iTvaliswinebda im periodSi moqmedi kanonmdebloba.

„eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb” saqarTvelos kanonSi

Setanili cvlilebebiT regulirebis safasuris gadamxdelebad ganisazRvrnen:

licenziatebi, importiorebi da mimwodeblebi, aseve “damoukidebeli erovnuli

maregulirebeli organoebis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis regulirebis

safasuris gadamxdelad ganisazRvra eleqtroenergetikuli sistemis

komerciuli operatoric. Sesabamisad yvela es cvlileba aisaxa dadgenilebis

proeqtSi.

imis gamo, rom saangariSo wels moxerxda licenziatebis mier komisiis

biujetisadmi gasul wlebSi dagrovili regulirebis safasuris davalianebis

gadaxda, moqmedi kanonmdeblobis Sesabamisad ganxorcielda regulirebis

safasuris koeficientis sididis Semcireba. Sesabamisad,

eleqtroenergetikis seqtorSi koeficienti Semcirda 0,004-dan 0.0035-mde,

xolo bunebrivi gazis seqtorSi _ 0,006-dan 0,004-mde, koeficienti

mimwodeblebs SeumcirdaT 0.006-dan 0.003 –mde.

,,eleqtroenergiis gamanawilebeli kompaniebis momxmareblebis mier

individualuri mricxvelis gareSe moxmarebuli eleqtroenergiis raodenobis

gansazRvris droebiTi wesis damtkicebis Sesaxeb” saqarTvelos energetikis

maregulirebeli erovnuli komisiis (semek) 2007 wlis 30 maisis # 9

dadgenileba

aRniSnuli dadgenilebis miReba ganapiroba, im faqtma, rom saqarTvelos

mTavrobas, ss ”saqarTvelos gaerTianebuli sadistribucio energokompanias”,

Page 23: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

23

Sps `aWaris energokompanias”, erTis mxriv da, meores mxriv, `energo-pro

ei.es.”-s da ss `energo-pro jorjias” Soris daido

`hidroeleqtrosadgurebisa da eleqtroenergiis gamanawilebeli kompaniebis

aqtivebis nasyidobis xelSekruleba”, romelic iTvaliswinebda ss

`saqarTvelos gaerTianebuli sadistribucio energokompaniis”, Sps `aWaris

energokompaniis” da rigi hidroeleqtrosadgurebis aqtivebis ss `energo-pro

jorjias” sakuTrebaSi gadacemas. xelSekrulebis Semadgeneli nawili iyo

eleqtroenergiis gamanawilebeli kompaniebis momxmareblebis mier

individualuri mricxvelis gareSe moxmarebuli eleqtroenergiis raodenobis

gansazRvris droebiTi wesi, romelic iTvaliswinebda umricxvelo

momxmareblebisaTvis moxmarebuli eleqtroenergiis daricxvis pirobebs.

xelSekrulebis Tanaxmad, xelSekrulebze xelmoweris erT-erTi

winapiroba iyo komisiis mier zemoaRniSnuli wesis damtkiceba.

yovelive amis gaTvaliswinebiT, komisiis mier miRebul iqna dadgenileba,

romelic iTvaliswinebda ss `saqarTvelos gaerTianebuli sadistribucio

energokompaniis” da Sps `aWaris energokompaniis” ganawilebis arealSi

arsebuli momxmareblebisaTvis individualuri mricxvelis gareSe

moxmarebuli eleqtroenergiis raodenobis gansazRvris droebiTi wesis

damtkicebas. dadgenilebis moqmedebis vada ganisazRvra eleqtroenergiis

gamanawilebeli kompaniebis mier momxmareblebis srul individualur

gamricxvelianebamde, magram araumetes 10 (aTi) wlis vadiT, rogorc es

gaTvaliswinebulia zemoaRniSnul nasyidobis xelSekrulebaSi.

`bunebrivi gazis tarifebis dadgenis wesisa da meTodologiis

damtkicebis Sesaxeb” saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli

komisiis 1999 wlis 8 seqtembris N6 dadgenilebaSi cvlilebebisa da

damatebebis Setanis Sesaxeb saqarTvelos energetikis maregulirebeli

erovnuli komisiis (semek) 2007 wlis 16 oqtombris #17 dadgenileba

am dadgenilebis miReba ganapiroba „eleqtroenergetikisa da bunebrivi

gazis Sesaxeb” saqarTvelos kanonSi Setanilma cvlilebebma. kerZod,

meTodologiaSi aisaxa is cvlileba, romelic iTvaliswinebs bunebrivi gazis

miwodebis, transportirebis, ganawilebis da moxmarebis stadiebze zRvruli

tarifis dadgenis SesaZleblobas. momxmarebelTa kategoriebis dayofas

aramarto wnevebis mixedviT.

`saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis (semek)

debulebis damtkicebis Sesaxeb” saqarTvelos energetikis maregulirebeli

erovnuli komisiis 2003 wlis 24 seqtembris #18 dadgenilebaSi

cvlilebebisa da damatebebis Setanis Sesaxeb. saqarTvelos energetikis

Page 24: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

24

maregulirebeli erovnuli komisiis (semek) 2007 wlis 26 oqtombris #

19 dadgenileba.

aRniSnuli dadgenilebis proeqtis SemuSaveba ganpirobebuli iyo

sakanonmdeblo aqtebSi Sesuli cvlilebebis moqmed debulebaSi asaxvis, aseve

komisiis aparatis struqturis optimizaciis, misi funqcionirebis

srulyofisa da kanonmdeblobiT dadgenil moTxovnebTan SesabamisobaSi

moyvanis mizniT.

Page 25: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

25

sertifikacia

mimdinare etapze komisiis winaSe dadga eleqtroenergiis ganawilebis

licenziatebsa da momxmareblebss Soris urTierTobis iseTi axali formis

danergva, romelic mWidrod aris dakavSirebuli momxmarebelTa momsaxurebis

xarisxis gaumjobesebasTan. pirvel rigSi, saWiroa komisiam SeimuSaos da

danergos momxmarebelTa momsaxurebis xarisxis monitoringis sistema.

aRniSnuli sistemis danergvas rekomendacia gauwia erra-am (energetikis

regulirebis regionaluri asociacia). es sistema Sesabamisi standartebiT

moqmedebs msoflios wamyvan qveynebSi, aseve xdeba misi danergva erra-Si

Semaval qveynebSi (ungreTi, ukraina, somxeTi da sxva).

momsaxurebis xarisxis monitoringis sistema xels uwyobs ganawilebis

licenziatebis mier licenziis pirobebis dacvas da maT xarisxianad

Sesrulebas, aseve igi saSualebas iZleva, licenziatebis momsaxurebis xarisxi

gauTanabrdes msoflioSi aRiarebuli komunaluri momsaxurebis standartebs.

praqtika gviCvenebs, rom im qveynebSi, sadac danergilia aRniSnuli

sistema, bevrad ufro efeqtiania maregulirebeli organoebis mier

eleqtroenergiis ganawilebis licenziatebis saqmianobis monitoringi.

sistema gansakuTrebiT xels uwyobs eleqtroenergiis miwodebis

saimedoobis gazrdas, wyvetebis raodenobisa da xangrZlivobis Semcirebas,

momxmarebelTa mimarTvebze da saCivrebze pasuxis droulad gacemis

damkvidrebas.

momsaxurebis xarisxis monitoringis sistema Seicavs:

1. momxmarebelTa eleqtroenergiiT momaragebis saimedoobas

(uwyvetobas), romelic gulisxmobs eleqtroenergiis miwodebis wyvetis

Sesamcireblad saWiro RonisZiebebis gatarebas,

2. komerciul xarisxs, romelic xasiaTdeba eleqtroenergiis

ganawilebis licenziatisa da momxmareblebis urTierTobiT (qselTan mierTeba,

aRricxvis xelsawyoebis dayeneba, angariSebis wardgena, pasuxi momxmarebelTa

saCivrebsa da mimarTvebze da sxva).

2007 wels komisiam mimarTa msoflio bankis saqarTvelos

warmomadgenlobas, daxmareba gaewia sakonsultacio samuSaoebis CatarebaSi

eleqtroenergiis momxmarebelTa momsaxurebis xarisxis monitoringis sistemis

danergvasTan dakavSirebiT.

msoflio bankis mier komisiaSi 2007 wlis oqtomber-noemberSi

movlinebuli iqna specialisti, romelmac komisiis muSakebTan erTad

Seiswavla saqarTvelos eleqtroenergiis ganawilebis licenziatebis

momsaxurebis xarisxis sakiTxebTan dakavSirebuli mdgomareoba. moxda maTi

ganxilva da gaanalizeba ramdenime samuSao Sexvedraze, romelSic

monawileobdnen gamanawilebeli licenziatebis warmomadgenlebi, gamoTqmuli

Page 26: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

26

SeniSvnebisa da mosazrebebis Semdeg msoflio bankis specialistis mier

SemuSavebul iqna winadadebebi da rekomendaciebi aRniSnuli sistemis

dasanergad.

saangariSo wels komisiaSi Seiqmna muSa jgufi eleqtroenergiis

ganawilebis licenziatebis mier momxmarebelTa momsaxurebis xarisxis

monitoringis sistemis SesamuSaveblad. damuSavebul iqna aRniSnuli sistemis

monitoringis proeqti, romelic moicavs:

a) eleqtroenergiis wyvetis registraciis formas da misi Sevsebis

wess.

b) komisiaSi warsadgeni eleqtromomaragebis uwyvetobis angariSis

formas da misi Sevsebis wess.

g) eleqtroenergiis ganawilebis licenziatebis

kompaniebis mier komisiaSi warmodgenili monacemebis Semowmebis wess.

aRniSnul sistemis danergvasTan dakavSirebiT samuSaoebi grZeldeba da

igi dasruldeba 2008 wlis ganmavlobaSi.

2007 wels komisiam ss `Telasis” warmomadgenlebTan erTad kvlav

gaagrZela 2005-2006 wlebSi dawyebuli eleqtroenergiis xarisxis

maCveneblebis (sixSiris da Zabvis gadaxrebi) cvalebadobaze Catarebuli

monitoringis samuSaoebi, TbilisSi ganlagebuli, ,,saqarTvelos saxelmwifo

eleqtrosistemis” maRali Zabvis im qvesadgurebSi, romelTaganac xdeba ss

`Telasis” momxmarebelTaTvis eleqtroenergiis miwodeba. monitoringis

samuSaoebi xorcieldeboda 220 kv Zabvis qvesadgurebSi (gldani, didube,

didi navTluRi, lisi) da or hidroeleqtrosadgurSi: orTaWalahesi,

TeTrixevihesi.

analizis dros gamoyenebul iqna saqarTveloSi moqmedi normatiuli

dokumenti (gost 13109-97) `saerTo daniSnulebis eleqtromomaragebis

sistemaSi eleqtruli energiis xarisxis normebi”. aRsaniSnavia, rom sixSirisa

da Zabvis gadaxrebis ricxobrivi maCveneblebi SesabamisobaSi aRmoCnda

aRniSnuli standartebis moTxovnebTan.

Page 27: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

27

sazogadoebasTan da saerTaSoriso

organizaciebTan urTierToba

sazogadoebasTan urTierToba

sazogadoebis informirebulobis xarisxis gazrdisa da meti

gamWvirvalobis mizniT, 2007 wlis ianvridan gagrZelda komisiis

`sainformacio biuletenis~ regularulad gamocema. biuleteni, romelSic

komisiis mier 2007 wlis manZilze miRebuli dadgenilebebi da

gadawyvetilebebi gamoqveynda, gankuTvnilia da xelmisawvdomia rogorc

energetikis dargSi moqmedi licenziatebisTvis da sxva pirebisaTvis, aseve,

masmediisTvis, arasamTavrobo organizaciebisa da dainteresebuli

momxmareblisaTvis.

sazogadoebisTvis eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis seqtorSi

nebismieri cvlilebis Sesaxeb informaciis miwodebas, gansakuTrebiT maSin,

roca es cvlileba Seexeba tarifebs, didi mniSvneloba eniWeba. 2007 wlis 1

maisamde, bunebrivi gazis axali samomxmareblo tarifebis ZalaSi Sesvlamde,

komisiam Caatara analitikuri da sainformacio kampania, rac miznad isaxavda

sazogadoebisaTvis maqsimalurad obieqturi informaciis miwodebas im

mizezebsa da garemoebebze, ramac ganapiroba bunebrivi gazis tarifebis mateba.

Catarebulma sainformacio kampaniam moicva masmediis yvela saSualeba da,

Sesabamisad, sazogadoebis farTo speqtri. komisiis mier amgvari strategiis

momzadebisa da ganxorcielebis aucilebloba ganapiroba iseT makroekonomikur

faqtorTa zegavlenam, rogoricaa 2007 wlis dasawyisidan ruseTidan

importirebuli bunebrivi gazis fasis orjer gazrda 235 aSS dolaramde

(negatiuri faqtori) da qveynis gazmomaragebis wyaroebis diversifikacia

(pozitiuri faqtori) da aseve, im faqtmac, rom Seqmnil situaciaSi komisias

miwodebis tarifebis arsebiTad gazrdis moTxovniT mimarTa bunebrivi gazis

importiorma yvela kompaniam _ ss `itera-saqarTvelom~, Sps `saqarTvelos

saerTaSoriso energetikulma korporaciam~, Sps `yaztransgaz-Tbilisma~ da

yvela gazgamanawilebelma licenziatma.

saangariSo wlis manZilze komisia TanamSromlobda yvela sainformacio

saSualebasTan, Catarda mravali miznobrivi Sexvedra masmediis

warmomadgenlebTan.

yvela saWiro SemTxvevaSi, komisia mizanmimarTulad TanamSromlobda

energetikis dargSi saqarTveloSi moqmedi saerTaSoriso organizaciebisa da

kompaniebis _ aSS-is saerTaSoriso ganviTarebis saagento (USAID), ESBI, PA-Consalting, РАО ЕЭС-is samsaxurebTan da sxva.

2007 wels aSS-is saerTaSoriso ganviTarebis saagentom (USAID)

kvlavac ganagrZo proeqtis _ `dialogi masmediasa da energetikuli seqtoris

Page 28: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

28

warmomadgenlebs Soris~ ganxorcieleba. proeqti miznad isaxavda masmediis

maqsimalur informirebasa da CarTvas energetikul seqtorSi mimdinare

procesebSi. am mxriv, mniSvnelovani iyo komisiis saqmianobis Semajamebeli

prezentaciis momzadeba, romliTac komisia 2007 wlis seqtemberSi, q.

baTumSi, USAID-is mier proeqtis farglebSi organizebul warmomadgenlobiT

Sexvedraze warsdga. Sexvedras eswrebodnen energetikis dargSi moqmedi yvela

uwyebis pirveli piri, sazogadoebasTan urTierTobis samsaxurebis

TanamSromlebi da masmediis warmomadgenlebi. Sexvedris dasasrul

Jurnalistebs Soris Catarebulma reitingulma kvlevam komisiis

sazogadoebasTan da saerTaSoriso urTierTobis departamenti, komunikaciis

strategiis, informaciis miwodebisa da gamWvirvalobis TvalsazrisiT,

saukeTesod daasaxela.

wlis ganmavlobaSi komisia aqtiurad TanamSromlobda arasamTavrobo

seqtorTan, kerZod, arasamTavrobo organizaciebTan: `kavkasiis garemosdacviTi

arasamTavrobo organizaciebis qseli~ (CENN), `mwvane alternativa~,

`ekoxedva~. Sexvedrebi Sedga Semdeg sakiTxebze: eleqtroenergiisa da

bunebrivi gazis tarifebis struqtura; saerTo moxmarebis mricxvelebTan

dakavSirebuli problemebi da momxmarebelTa interesebis gaTvaliswineba;

energetikis seqtorSi mimdinare procesebze obieqturi sazogadoebrivi azris

formireba; gadawyvetilebaTa miRebis procesSi arasamTavrobo seqtoris

gaTvaliswineba da sxva.

saerTaSoriso urTierTobebi komisia aqtiurad TanamSromlobs saerTaSoriso organizaciebTan da

uzrunvelyofs mudmiv kavSirs: energetikis regulirebis regionul

asociaciasTan (ERRA), aSS-is komunaluri momsaxurebis regulatorTa

erovnul asociaciaciasTan (NARUC) da aSS-is saerTaSoriso ganviTarebis

saagentosTan (USAID).

2007 wels komisiis wevrebi da aparatis TanamSromlebi aqtiurad

iRebdnen monawileobas msoflios sxvadasxva qveynebSi gamarTul, energetikis

regulirebisadmi miZRvnil konferenciebSi, seminarebsa da teqnikuri gacvlis

programebSi.

komisia sxva qveynebis analogiur organizaciebTan erTad warmoadgens

energetikis regulatorTa regionaluri asociaciaciis (ERRA) wevr-

damfuZnebels da aqtiurad monawileobs ERRA-s egidiT mowyobil

RonisZiebebSi. ERRA-s samuSao komitetebis Sexvedrebis dros ganixileba

ERRA-s wevri qveynebis energetikis dargSi mimdinare movlenebi, xorcieldeba

informaciis da arsebuli gamocdilebis urTierTgacvla, warmoebs fasTa

indeqsis Sedareba, igegmeba sxvadasxva saxis seminarebi da saswavlo

programebi, saqarTvelos kanonmdeblobis harmonizacia evropul

Page 29: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

29

kanonmdeblobasTan da energetikuli sistemebis teqnikuri standartebis

gaumjobeseba.

2007 wlis noemberSi q. budapeStSi (ungreTi), konkurenciis

xelSemwyobi organizaciebisa da maregulirebeli komisiebis monawileobiT,

Catarda saerTaSoriso konferencia, romelic eZRvneboda

eleqtroenergetikuli bazris liberalizacias, regionuli bazrebis Seqmnis

mniSvnelobas, konkurentuli organosa da regulatorebis urTierTobas.

eleqtroenergetikuli bazris liberalizaciisaTvis Catarebuli reformebis

warmatebiT ganxorcielebis kuTxiT komisiis prezentaciam gansakuTrebuli

yuradReba daimsaxura.

2007 wlis 11-15 noembers, q. romSi, energetikis msoflio sabWos

(WEC) egidiT gaimarTa me-20 msoflio energetikuli kongresi. aRniSnul

RonisZiebaSi monawileobis misaRebad miiwvies warmomadgenlebi energetikis

maregulirebeli organoebidan, momxmarebelTa uflebebis dacvis

organizaciebidan, konsultantebi, investorebi, specializirebuli

Jurnalistebi sxvadasxva qveynebidan. kerZod, italiidan, avstriidan, amerikis

SeerTebuli Statebidan, kanadidan, saberZneTidan, meqsikidan, TurqeTidan,

inglisidan, SvedeTidan, norvegiidan, argentinidan, braziliidan, daniidan,

irlandiidan, espaneTidan, safrangeTidan, germaniidan, fineTidan, indoeTidan,

belgiidan, iaponiidan da sxva. saqarTvelodan msoflio forums eswrebodnen

komisiis warmomadgenlebi. konferenciaze ganixiles energobazris efeqtiani

regulirebis sakiTxebi, energoefeqtianobis zrdisa da ganviTarebis

saSualebebi da sxva mniSvnelovani Temebi.

2007 wels, eleqtromomaragebisa da momsaxurebis xarisxis

gaumjobesebis RonisZiebebis SemuSavebasTan dakavSirebiT, komisia msoflio

bankis eqspertebTan TanamSromlobda. komisiaSi miwveviT imyofeboda msoflio

bankis eqsperti, romelTan erTad komisiis TanamSromlebma SeimuSaves

rekomendaciebi eleqtromomaragebis saimedoobisa da momsaxurebis komerciuli

xarisxis maCvenebelTa monitoringis instruqciebis Sesadgenad. aRniSnulTan

dakavSirebiT normatiuli dokumentebis miReba 2008 wlisTvis igegmeba.

saangariSo wels komisia gaxda evropis qveynebis energetikis

regulirebis sazogadoebrivi sabWos (ECRB) damkvirvebeli wevri, rac udaod

sagulisxmo da metad mniSvnelovani movlenaa komisiisaTvis evropuli

regulirebis procesebis gasacnobad da gamocdilebis asamaRleblad.

aseve, komisia aqtiurad TanamSromlobda aSS-is komunaluri

momsaxurebis regulatorTa erovnul asociaciaciasTan (NARUC) da aSS-is saerTaSoriso ganviTarebis saagentosTan (USAID) amerikis Sesabamisi

maregulirebeli komisiebidan partniori maregulirebeli komisiis SesarCevad,

rac uaxloes momavalSi ganxorcieldeba.

Page 30: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

30

energetikuli seqtoris mdgomareoba

1. eleqtroenergetika

rogorc cnobilia, eleqtroenergetika qveynis ekonomikis erT-erTi

yvelaze dinamikurad ganviTarebadi da misi politikuri, socialuri da

ekonomikuri stabilurobis ganmsazRvreli dargia. ekonomikuri TvalsazrisiT

misi roli Cans misi wvliliT mTlian Sida produqtSi, sadac masze

mrewvelobaSi warmoebuli Sida produqtis 20%-mde modis, dasaqmebulia 13

aTasi adamiani, romelTa saSualo xelfasi aRemateba 500 lars.

energomomaragebis stabiluroba da energetikaSi moqmedi faswarmoqmnis

meqanizmebi mniSvnelovan zemoqmedebas axdenen qveynis mosaxleobis socialur

mdgomareobaze, rogorc materialuri, aseve fsiqologiuri fonis

TvalsazrisiT. energetikuli usafrTxoeba qveynis usafrTxoebis

umniSvnelovanesi Semadgeneli nawilia. ukanasknel wlebSi qveyanaSi moqmedi

eleqtroenergetikuli bazari mniSvnelovnad gajansaRda da TandaTan gadadis

konkurentul-sabazro urTierTobaTa sferoSi, rac gapirobebulia swori

politikuri kursiT, Sesabamisi sakanonmdeblo-normatiuli baziT da komisiis

maregulirebeli zemoqmedebebiT.

cnobilia, rom Tavis saqmianobaSi komisia xelmZRvanelobs

`eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb~, `damoukidebeli erovnuli

maregulirebeli organoebis Sesaxeb~, `licenziebisa da nebarTvebis Sesaxeb~

da sxva kanonebiT, saqarTvelos energetikis saministros mier damtkicebuli

`eleqtroenergiis (simZlavris) bazris wesebiT~ da sxva normatiuli aqtebiT.

komisia xels uwyobs saxelmwifos politikis ganxorcielebas

energetikul, erovnuli usafrTxoebis, socialur, ekologiur da

saxelmwifo politikis sxva sferoebSi, risTvisac adgens eleqtroenergiis

warmoebis, gadacemis, dispetCerizaciis, ganawilebis, importis saqmianobis,

aseve am sferoSi licenzirebis wesebsa da normebs; adgens da aregulirebs

sabiTumo da sacalo tarifebs eleqtroenergiis warmoebaze, gadacemaze,

dispetCerizaciaze, ganawilebasa da gatarebaze, importsa da moxmarebaze;

ixilavs davebs eleqtroenergiis warmoebis, gadacemis, dispetCerizaciis,

ganawilebis, importis da moxmarebis sferoSi; axorcielebs kontrols da

monitorings eleqtroenergetikis sferos licenziatebis saqmianobaze da,

agreTve organizebas da koordinacias uwevs am sferoSi sertificirebis

samuSaoebs. .

Page 31: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

31

Page 32: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

32

nax. #1

Page 33: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

33

Cveni qveynis eleqtroenergetikulma bazarma (funqcionaluri struqtura nax.

1) ukanaskneli weliwadnaxevris ganmavlobaSi mniSvnelovani cvlilebebi

ganicada. saqarTvelos erTian eleqtroenergetikul sistemaSi Semavali yvela

eleqtrosadguris mier gamomuSavebuli da saqarTveloSi importirebuli

eleqtroenergiisa da simZlavris yidva-gayidva xorcieldeba mxolod

pirdapiri xelSekrulebebis an sistemis komerciuli operatoris meSveobiT.

(2007 wlis monacemebi mocemulia nax. #2)`eleqtroenergiis sabiTumo

bazris~ nacvlad Seiqmna `sistemis komerciuli operatori~, romlis

funqciebSi Sedis sabalanso eleqtroenergiiis (simZlavris) yidva-gayidva (maT

Soris, importze da eqsportze saSualo da grZelvadiani xelSekrulebebis

gaformebis gziT), simZlavris sasistemo rezerviT uzrunvelyofa,

eleqtroenergiis sabiTumo vaWrobaSi monawileobis misaRebad kvalificiuri

sawarmoebis registracia da eleqtroenergiis yidva-gayidvis Sesaxeb erTiani

bazis, maT Soris aRricxvianobis erTiani reestris Seqmna da warmoeba da a.S.

nax.#2

2007 wels moxmarebuli eleqtroenergia

6,573,443,049

1,397,862,763

pirdapiri kontraqtebiT

gayiduli eleqtroenergia

sabalanso eleqtroenergia

(kvt.sT)

eleqtroenergetikuli bazris ganviTarebaSi arsebuli tendenciebi

angariSSi moyvanil grafikul masalebSi (nax. ##3, 4) mocemulia

eleqtroenergiis warmoebis, xolo nax. #5-ze eleqtroenergiis moxmarebis

dinamika 2003 – 2007 ww-Si. gasuli wlis umniSvnelovanesi Sedegi iyo

eleqtroenergiis import-eqsportis dadebiTi saldo (nax. ##6-7), rac

uzrunvelyofili iyo `sistemis komerciuli operatorisa~ da `energo-pro

jorjias~ mier ganxorcielebuli eleqtroenergiis gacvlis xelSekrulebiT

mezobel qveynebTan (ruseTi, TurqeTi,azerbeijani), rodesac wyaluxvobis

periodSi saqarTveloSi warmoebuli Warbi hidroenergia gadis eqsportze da

Page 34: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

34

Semdgom zamTris TveebSi qveyanaSi iafi hidroresursebis deficitis dros

brundeba ukan. am SemTxvevaSi komisiis mier dadgenili iqna importis tarifis

gamosaTvleli formula, romliTac importis tarifi iangariSeba

eqsportirebuli eleqtroenergiis faqtiuri Rirebulebidan gamomdinare, es

xels Seuwyobs zamTris TveebSi eleqtroenergiis warmoebis saSualo

Sewonili tarifis Semcirebas da ar imoqmedebs samomxmareblo tarifis

gaZvirebaze.

eleqtroenergiis balansi 2007 wels (mln.kvtsT) nax #3

433,3

8 169,50

warmoeba importi

nax. #4

2003

7144320

2004

6902171

2005

7061016

2006

7419900

2007

8169516

0 1000000 2000000 3000000 4000000 5000000 6000000 7000000 8000000 9000000

eleqtroenergiis gamomuSaveba 2003-2007ww. (aTasi kvtsT)

164,7625,5

7 812,60

moxmareba eqsporti danakargebi

=

Page 35: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

35

nax #5

2003

6691395

2004

7404236

2005

7822735

2006

7879500

2007

7812604

0

1000000

2000000

3000000

4000000

5000000

6000000

7000000

8000000

eleqtroenergiis moxmareba (aTasi.kvtsT)

nax. #6

2003

1065716

2004

1278788

2005

1398638

2006

777568

2007

433264

0

200000

400000

600000

800000

1000000

1200000

1400000

eleqtroenergiis importi (aTasi kvt.sT)

nax. #7

Page 36: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

36

2003

231 631

2004

70547400

2005

121831279

2006

96077986

2007

629470079

0

100000000

200000000

300000000

400000000

500000000

600000000

700000000

eleqtroenergiis eqsporti (kvt.sT)

Page 37: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

37

eleqtroenergetikuli seqtoris Semdgomi komercializaciisa da

ekonomikuri gajansaRebis aucileblobidan gamomdinare, axali investiciebis

mozidvisa da konkurenciis ganviTarebis mizniT, Tanaxmad saqarTvelos

parlamentis mier damtkicebuli `saqarTvelos energetikul seqtorSi

saxelmwifo politikis ZiriTadi mimarTulebebisa~, privatizacias

daeqvemdebara eleqtroenergiis sadistribucio kompaniebi da

eleqtrosadgurebi. Tanamedrove pirobebSi privatizebulia yvela

gamanawilebeli kompania da eleqtrosadgurebis udidesi nawili (garda

`engurhesis da `vardnilhesebis kaskadisa~, `Tbilsresisa~, agreTve

grZelvadiani marTvis uflebiTaa gacemuli `xramhesi I da II~.) saangariSo

2007 wels privatizebul iqna `gaerTianebuli sadistribucio

energokompaniis~ da `aWaris energokompaniis~ aqtivebi, romelic SeiZina

kompania `energo-pro~-m. amave kompaniam SeiZina eqvsi eleqtrosadguri

(`rionhesi~, `lajanurhesi~, `Zevrulahesi~, `awhesi~, `gumaThesebis kaskadi~,

`Saorhesi~,) da funqcionireba daiwyo 2007 wlis ivlisidan, agreTve

privatizebul iqna `zahesi~ kompania `boneser treiding limited~-is mier.

warmoebuli eleqtroenergiis struqturis analizidan Cans (nax 8), rom

qveyanaSi warmoebuli eleqtroenergiis 82,3% modis ganaxlebadi

energoresursebis (hidroresursebis) gamoyenebaze. Tanamedrove pirobebSi

aqtiurad viTardeba proeqtebi bioresursebisa da qaris energiis

gamoyenebasTan dakavSirebiT. zemoaRniSnuli dadebiTad imoqmedebs qveyanaSi

arsebul ekologiur fonze, gaaZlierebs qveynis energousafrTxoebas da

stabilurs gaxdis warmoebuli eleqtroenergiis saSualo Sewonil fass.

nax. #8

eleqtrosadgurebis mier salteze gaSvebuli

eleqtroenergia 2007w. (mln.kvtsT)

1 445,00104,502 155,90

4464,08

Tbosadgurebi

maregulirebeli hesebi sezonuri hesebi

mcire hesebi

1 445,00

6 724,50

hidrosadgurebi

Tbosadgurebi

Page 38: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

38

energetikuli resursebis mopovebis gafarToebis, ganaxlebadi

(alternatiuli) energiis wyaroebis upiratesi aTvisebis, energoefeqtiani

RonisZiebebis xelSewyobis da ganxorcielebuli investiciebis amoRebis

xelSewyobis mizniT axladaSenebuli eleqtrosadgurebis mier warmoebuli

eleqtroenergia (simZlavre) eqvemdebareba srulad an nawilobriv

savaldebulo wesiT Sesyidvas da maT komisia winaswar udgens sistemis

komerciuli operatoris mier Sesyidvis grZelvadian tarifebs. amasTan,

saangariSo wels axladasaSenebeli eleqtrosadgurebis winaswari savaraudo

tarifebis SeTanxmebis mizniT ganacxadiT Semovidnen `energoaragvi~,

`faravanhesi~, `bJuJa 2~ da sxvebi. komisiam procedurebiT dadgenil vadebSi

ganixila warmodgenili masalebi da SeiTanxma winaswari tarifebi, romelTa

dazusteba da damtkiceba moxdeba mSeneblobis dasrulebis da sadguris

gaSvebis Semdeg, dadgenili procedurebis dacviT.

2006 wlis seqtembridan `eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis

Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi Setanili cvlilebebis Sesabamisad,

deregulirebul iqna mcire simZlavris (10 megavatis CaTvliT)

eleqtrosadgurebi da maT licenziisa da tarifis gareSe saqmianobis ufleba

miecaT, xolo nawilobrivad deregulirebul iqna warmoebis

licenziatebi (garda `engurhesisa~da `vardnilhesebis kaskadisa~), romelTac

daudgindaT zRvruli tarifebi (nax. 9 mocemulia 2007 wels gamomuSavebul

energiaSi mcire sadgurebis, zRvruli da fiqsirebuli tarifebiT warmoebuli

da importirebuli eleqtroenergiis struqtura).

nax. #9

regulirebadi, zRvruli da Tavisufali tarifebiT realizebuli

eleqtroenergia (mln.kvtsT; %)

4 681,10; 58%

3 383,90; 41%

104,5; 1%

eleqtrosadgurebis mier warmoebuli eleqtroenergia – realizdeba regulirebadi tarifiT eleqtrosadgurebis mier warmoebuli eleqtroenergia –realizdeba zRvruli tarifiT

mcire hesebis mier warmoebuli eleqtroenergia – realizdeba Tavisufali tarifiT

Page 39: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

39

qveynis erTiani eleqtroenergetikuli sistemis saimedo

funqcionirebisaTvis da eleqtroenergiis (simZlavris) miwodeba-moxmarebis

dasabalanseblad aucilebelia garkveuli simZlavris sasistemo rezervi,

romelic unda darezervdes Sesabamisi kvalificiuri sawarmoebis mier. im

SemTxvevaSi, Tu kvalificiuri sawarmoebis mier ar iqna darezervebuli

simZlavre saWiro odenobiT, sistemis komerciuli operatori, romelic

pasuxismgebelia aRniSnuli sakiTxis organizaciul-finansur uzrunvelyofaze,

Sesabamisi wesiT arezervebs mas, xolo kvalificiuri sawarmo anazRaurebs mis

Rirebulebas. 2007 wels darezervebul iqna 462 427 152 kvtsT

eleqtroenergia (maT Soris ss `enerji investidan~ - 448 612 353 kvtsT; ss

`Tbilsresidan~ - 13 814 799 kvtsT). gamoyenebuli rezervis raodenobam (ss

`enerji-investi~) Seadgina- 12 253 410 kvtsT. komisia adgens simZlavris

sasistemo rezervis da gamoyenebuli rezervis eleqtroenergiis warmoebis

tarifebs. 2007 wels aRniSnuli tarifebi daudgindaT `enerji-invests~,

`mtkvari-energetikas~ da `Tbilsress~. garda amisa, komisia udgens sistemis

komerciul operators simZlavris sasistemo rezerviT uzrunvelyofis

tarifs, maT mier warmodgenili ganacxadis safuZvelze.

komisiis erT-erTi umniSvnelovanesi funqciaa licenziatebs,

importiorebs, eqsportiorebs, mimwodeblebsa da momxmareblebs, agreTve

sistemis komerciul operators Soris warmoqmnili sadao sakiTxebis

gadawyveta Tavisi kompetenciis farglebSi. davebis gadawyvetis procedura

regulirdeba komisiis 2000 wlis 6 aprilis #4 dadgenilebiT.

2007 wels komisiaSi Semovida 95 sadavo sakiTxi, romelic exerboda

eleqtroenergetikas. aqedan 6 sakiTxze miRebul iqna komisiis gadawyvetileba.

danarCeni sakiTxebis umravlesoba mogvarda departamentSi Catarebuli

samuSao SexvedrebiT da gagzavnili werilebis safuZvelze.

- davebis umetesi wili saangariSo wels modioda davebze gamanawilebel

kompaniebsa da sacalo momxmareblebs Soris (85%);

- davebi ganawilebis licenziatebsa, erTis mxriv da, meores mxriv,

ganawilebis qselis fragmentebis mflobel iuridiul pirebs, sacalo

momxmareblebs da sxva kvalificiur sawarmoebs Soris ( 10 %);

- kvalificiur sawarmoebs Soris (5 %);

saangariSo wels gamwvavda urTierTobebi kompania `energo-pro

jorjiasa~ da yofil mcire licenziatebs (Sps `roba~, Sps `meoxi~, Sps

`rusenergoservisi~ da a.S.) Soris, romelTa ganawilebis licenziebi `ele-

qtroenergiis (simZlavris) bazris wesebidan~ gamomdinare gauqmda komisiis

gadawyvetilebebiT. kerZod, `energo-pro jorjiam~ Seuwyvita maT

xelSekrulebebi energetikuli (gatarebis) momsaxurebis gawevaze, maT

sakuTrebaSi arsebuli aqtivebis flobis damadasturebeli dokumentebis

Page 40: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

40

warmodgenis motiviT. aRniSnuli davis gadawyvetas komisiam xuTi samuSao

Sexvedra miuZRvna. komisiis moTxovna `energo-pro jorjiasadmi~ mis mier

sxvisi kuTvnili qselis gamoyenebisas gatarebis momsaxurebis safasuris

gadaxdis aucileblobis Sesaxeb motivirebuli iyo `eleqtroenergiis

(simZlavris) bazris wesebis~ 29-e muxlis, me-4 punqtis g) qvepunqtiT.

saangariSo wels Zalze aqtualuri iyo urTierToba ganawilebis

licenziatebsa da sacalo momxmareblebs Soris, romelic umeteswilad

gapirobebuli iyo sadistribucio kompaniebis mier komisiis 2001 wlis 20

seqtembris #10 da 31 dekembris #15 , agreTve 2007 wlis 30 maisis #9 da

20 ivlisis #12 dadgenilebebis araswori interpretaciiT.

2007 wels gamanawilebel kompaniebsa da momxmareblebs Soris davebi

ZiriTadad dakavSirebuli iyo:

- daricxuli Tanxebis samarTlianobis dadgenasTan (rogorc saerTo

moxmarebis mricxveliT, asev davalianebis da umricxvelod moxmarebuli

energiis SemTxvevaSi);

- mricxvelis gamarTulad muSaobis dadgenasTan;

- binis axali mesakuTreebis mimarT, Zveli mesakuTris mier dagrovil

valebze;

- eleqtroenergiis datacebasTan;

- iZulebiT gadaadgilebul pirTa eleqtromomaragebaSi arsebul

problemebTan;

- kompaniebis mier sayofacxovrebo momxmareblebisaTvis gankuTvnili

safexurebrivi tarifiT daricxvisas 30 dRiani vadis dacvasTan;

- axali momxmareblis gamanawilebel qselze mierTebis safasuris

gadaxdasTan da a.S.

komisiaSi Semosuli saCivrebidan, romlebic exeba licenziatebsa da

momxmareblebs Soris warmoSobili sadavo sakiTxebs, aRsaniSnavia moqalaqe s.

jioSvilsa da ss `Telass~ Soris, saqarTvelos soflis meurneobis

mecnierebaTa akademiasa da ss `Telass~ Soris, Sps `gzaproeqtsa~ da ss

`Telass~ Soris, Sps `xevsa~ da `energo-pro~ jorjias~ Soris, sof.marabdis

mosaxleobasa da `energo-pro~ jorjias~ Soris da a.S davebi.

aRniSnuli sakiTxebis ganxilva xdeboda samuSao Sexvedrebze modave

mxareebis, momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurisa

da komisiis aparatis TanamSromelTa monawileobiT.

2. bunebrivi gazis seqtori saqarTvelos magistraluri gazsadenebis sistemas momsaxurebas uwevs

saqarTvelos gazis transportirebis kompania. 2008 wlis 1 ianvris

mdgomareobiT, eqspluataciaSia magistraluri gazsadenebi da ganStoebebi

Page 41: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

41

saerTo sigrZiT 1940 km, romliTac xorcieldeba saqarTvelos momxmarebelTa

bunebrivi gaziT momarageba da satranzito momsaxureba somxeTisaTvis.

gazsadenebis mTliani saproeqto warmadoba Seadgens 55 mln.m3 dRe-RameSi, anu

20 mliard m3 weliwadSi.

bunebrivi gazis transportireba saqarTvelos magistraluri

gazsadenebiT ruseTidan da azerbaijanidan naCvenebia sqemaze-danarTi #2.

2007 wlisaTvis bunebrivi gazis mowodebam sul Seadgina 3738 mln. m3,

maT Soris: tranzitiT somxeTs miewoda 2054 mln. m3, saqarTvelos – 1684

mln. m3. teqnologiurma danakargma Seadgina 3.9 mln. m3

qvemoT grafikulad naCvenebia 2000-2007 wlebSi saqarTvelosaTvis

mowodebuli bunebrivi gazis moculobebi (mln. m3).

Page 42: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

42

grafiki #3

0200400600800

100012001400160018002000

1 2 3 4 5 6 7 8

bunebr

ivi gazis raodenoba, ml

n. m3

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

wlebi

magistraluri gazsadenebis mniSvnelovani nawili eqspluataciaSia 30 da

meti wlis ganmavlobaSi. amasTan ukanaskneli 15 weli funqcionirebs aqtiuri

elqtroqimiuri dacvis gareSe. aRniSnulis gamo mniSvnelovnadaa Sesustebuli

gazsadenebis muSaobis saimedooba. informacia saqarTvelos bunebrivi gaziT

momaragebis Sesaxeb mocemulia danarTebSi #10-14.

saangariSo periodSi magistraluri gazsadenebis faqtiuri datvirTva

Seadgenda 18 %-s. bunebrivi gazis momwodeblebi iyvnen: gazpromeqsporti, ss

,,itera-saqarTvelo”, germanuli kompania `ЗМБ ГмбХ~, azerbaijanuli

sawarmoo gaerTianeba `azerigaznegl~-i.

aRniSnul periodSi gazis transportirebis kompania Tavis saqmianobas

warmarTavda `eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb~ saqarTvelos

kanonis, magistraluri gazsadenebis obieqtebis teqnikuri da usafrTxo

eqspluataciis wesebis moTxovnebis Sesabamisad.

saqarTvelos magistraluri gazsadenebis eqsploatacias awarmoebda

saguramos, qveSeTisa da Terjolis saxazo-saeqsploatacio filialebi.

bunebrivi gazis danakargebis Semcirebisa da sistemis usafrTxo

eqspluataciis mizniT saangariSo periodSi filialebis mier tardeboda

magistraluri gazsadenebis calkeuli ubnebis reabilitaciis, moZvelebuli

gazis xarjis aRmricxveli xelsawyoebis Secvlis, Camketi da maregulirebeli

Page 43: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

43

armaturis profilaqtikur-saremonto samuSaoebi da magistraluri

gazsadenebis eqspluataciis wesebiT gaTvaliswinebuli sxva RonisZiebebi.

kapitalur remonts saWiroebs q. Tbilisis gazmomaragebis sistema,

radgan gazsadenebi da misi infrastruqtura avariul mdgomareobaSia. rig

abonentebTan damontaJebulia moZvelebuli tipis mwyobridan gamosuli da

arastandartuli mricxvelebi, romelic Secvlas moiTxovs.

amJamad q. Tbilisis gazmomarageba xorcieldeba 2420 km-mde sigrZis

gazsadeniT, maT Soris 232 km maRali, 811 km saSualo da 1377 km dabali

wnevis gazsadeniT. qalaqSi gazi Semoedineba 3 saTao gazgamanawilebeli

sadguridan. funqcionirebs 643 gazgamaregulirebeli punqti da sakarado

danadgari.

Sps “yaztransgaz-Tbilisma”, romelmac SeiZina gakotrebis masaSi

Semavali ss ,,Tbilgazis” uZrav-moZravi qoneba, 2006 wels semekisagan miiRo

bunebrivi gazis ganawilebis licenzia da Seudga q. Tbilisis abonentTa

gazmomaragebas. 2007 wels Sps “yaztransgaz-Tbilisis” abonentTa raodenobam

sayofacxovrebo momxmareblebSi (mosaxleobaSi) Seadgina 301511 erTeuli,

samrewvelo da komunalur momxmareblebSi _ 6039 erTeuli.

investors - ss “yaztrangazs” q. Tbilisis gazmomaragebis sistemebis

SeZenisa da aRdgenis proeqtSi mTlianobaSi gaTvaliswinebuli aqvs 92,32

milioni aSS dolaris investireba 2006-2011 w.w. periodSi, maT Soris 12,5

milioni aSS dolari - aqtivebis SeZenisaTvis, xolo 79,82 milioni aSS

dolari - gazmomaragebis sistemebis aRdgenisaTvis.

2007 wels komisiis mier ganxilul iqna bunebrivi gazis licenziatebs

Soris wamoWrili 3 sadavo sakiTxi da, momxmarebelTa da licenziatebs

Soris arsebuli 5 sadavo sakiTxi, romelTaganac 4 sakiTxi gadawyda

momxmarebelTa sasargeblod.

Page 44: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

44

samomavlo gegmebi

komisia 2008 wlisaTvis axali amocanebis winaSe dgas. ukve dRis

wesrigSi dadga wyalmomaragebis regulirebis saWiroeba. rogorc cnobilia,

`eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi 2007

wlis 20 noembris kanoniT Setanili cvlilebebisa da damatebebis Sesabamisad,

komisias mieniWa sasmeli wylis miwodebisa da Canadeni siTxis

gatareba_gawmendis sferoSi satarifo regulirebis funqcia. navaraudevia

agreTve, rom komisiam unda SeimuSaos wylis moxmarebis wesebic.

wyalmomaragebis seqtoris regulirebis funqciis SeZeniT mniSvnelovnad

izrdeba komisiis samuSaoTa moculoba. cnobilia, rom amJamad qveynis

wyalmomaragebis ZiriTadi fondebi da infrastruqtura rTul pirobebSi

funqcionirebs, gansakuTrebiT regionebSi. amitom komisias dargis ganviTarebis

Tanamedrove etapze wyalmomaragebasTan erTad ekisreba wylis momxmarebelTaA

interesebis dacvac. komisiis mier SemuSavebulma satarifo sistemam unda

Seqmnas wyalmomaragebaSi xelsayreli sainvesticio garemo, romelic

uzrunvelyofs dargis ara marto aRdgenas, aramed mis perspeqtiul

ganviTarebasac. aranakleb mniSvnelovania am seqtorSi mimdinare

privatizebisadmi mxardaWera da xelSewyoba, konkurentuli bazris formireba.

tarifebi unda iyos samarTliani; kanonis Tanaxmad, mis xarjze ar unda

ganxorcieldes momxmarebelTa arc erTi kategoriis da mimwodebelTa Soris

pirdapiri an jvaredini subsidireba.

komisiam ukve SeimuSava RonisZiebebi aRniSnuli funqciis warmatebiT

SesrulebisaTvis. komisiis Tavmjdomaris brZanebiT, Seqmnilia samuSao jgufi,

romelsac daevala wyalmomaragebis tarifis dadgenis meTodologiis

proeqtis SemuSaveba, agreTve am dargis sawarmoTa reestrisa da monacemTa

bazis Seqmna. Sesabamis daxmarebas velodebiT saerTaSoriso organizaciebidan.

wyalmomaragebis regulirebis sakiTxebTan erTad gadasawyvetia mTeli

rigi sxva problemebi eleqtroenergiisa da bunebrivi gazis seqtorebSic,

kanonis Sesabamisad unda daixvewos arsebuli normatiul-samarTlebrivi baza.

gadamuSavebas saWiroebs eleqtroenergiis (simZlavris) miwodebisa da

moxmarebis wesebis proeqti, romelic dasrulebis fazaSia. unda

ganxorcieldes samuSaoebi dargis regulirebis racionalizaciisa da

satarifo meTodologiis srulyofisaTvis, romelzec muSaoba aqtiurad

mimdinareobs. dargSi liberaluri da konkurentuli garemos

CamoyalibebisaTvis. komisiis saqmianobis prioriteti iqneba seqtoris

safinanso mdgomareobis gaumjobeseba, momxmarebelTa uflebebis dacva,

licenziatebis mier salicenzio pirobebis Sesruleba, gamanawilebeli

kompaniebis mier momxmarebelTa eleqtromomaragebis saimedoobis monitoringi

Page 45: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

45

da, Sesabamisad, kanoniT miniWebuli uflebebisa da funqciebis maqsimalurad

ukeT ganxorcieleba.

Page 46: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

46

danarTi16

saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

maregulirebel erovnul komisiasTan arsebuli

momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis

2007 wlis angariSi

Tavi I. zogadi nawili

1. samsaxuris Seqmna da uflebamosileba, saxelwodebis cvlileba

2003 wlis 22 ivliss `damoukidebeli erovnuli maregulirebeli

organoebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi ganxorcielebuli cvlilebebis

safuZvelze, energomomxmarebelTa interesebis dacvis mizniT, saqarTvelos

energetikis maregulirebel erovnul komisiasTan, misi aparatisagan

damoukideblad Seiqmna momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis

samsaxuri, romlis saqmianoba regulirebis Semadgenel saqmianobas

warmoadgens, finansdeba Sesabamis maregulirebel organoSi gadaxdili

regulirebis safasuridan da aisaxeba maregulirebeli organos biujetSi

calke muxlad.

momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris

funqciebi gansazRvrulia `damoukidebeli erovnuli maregulirebeli

organoebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT.

momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris

ZiriTad funqcias warmoadgens:

− daicvas eleqtroenergiisa da bunebrivi gazis momxmarebelTa

interesebi;

− Seafasos momxmareblebze satarifo da sxva saxis saregulacio

cvlilebaTa gavlena da maTi Sedegebi;

Page 47: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

47

− miiRos monawileoba sakanonmdeblo da aRmasrulebeli

xelisuflebis mier im normatiuli aqtebis proeqtebis

momzadebaSi, romlebmac, SesaZlebelia, zegavlena iqonios

momxmarebelTa interesebze.

sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri Tavisi funqciebis

ganxorcielebisas uflebamosilia:

− maregulirebel organoSi momxmarebelTa saxeliT gamovides

mxared;

− gaecnos yvela im dokumentacias da masalas, romelic

kanonmdeblobiT nebadarTulia maregulirebeli komisiis mier

gasacnobad;

− warmoadginos individualuri momxmarebeli momsaxure kompaniasTan

davaSi.

`eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi

cvlilebebisa da damatebebis Setanis Taobaze 2007 wlis 20 noembris � 5466

kanonis ZalaSi Sesvlidan, anu 2007 wlis 18 dekembridan Secvlil iqna

erovnuli maregulirebeli komisiis saxelwodeba da Sesabamisad,

sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri iwodeba rogorc: saqarTvelos

energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebel erovnul komisiasTan

arsebuli momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri.

2. sazogadoebrivi damcveli, aparatis struqtura da TanaSemweebi

2005 wlis oqtombris Tvidan saqarTvelos energetikis maregulirebel

erovnul komisiasTan arsebul momxmarebelTa interesebis sazogadoebriv

damcvelad daniSnul iqna daviT miqautaZe, romelis sazogadoebrivi damcvelis

uflebamosilebebs axorcielebda kanoniT dadgenili vadis amowurvamde 2007

wlis noembramde.

Page 48: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

48

2007 wlis 30 oqtombers saqarTvelos saxalxi damcvelis � 47-e

brZanebis Tanaxmad Seqmnili damoukidebel erovnul maregulirebel

organoebTan momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis SesarCevi

sakonkurso komisiis gadawyvetilebiT saqarTvelos energetikis

maregulirebel erovnul komisiasTan arsebul momxmarebelTa interesebis

sazogadoebriv damcvelad SeirCa axali kandidati, malxaz ZiZikaSvili,

romelic saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis

Tavmjdomaris 2007 wlis 19 noembris � 230-e brZanebis Tanaxmad daniSnul

iqna Sesabamis Tanamdebobaze.

momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis ori TanaSemwis

SromiTi xelSekrulebis gasvlis gamo saqarTvelos energetikis

maregulirebel erovnul komisiis mier 2007 wlis 4 dekembers gamocxadebul

iqna konkursi da amave wlis 28 dekembers SerCeul iqna axali kandidatebi.

saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebel erovnul

komisiasTan arsebuli momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis

samsaxuris ricxovneba gansazRvrulia komisiis saStato ganrigiT da 2007

wlis bolosaTvis Sedgeba sazogadoebrivi damcvelis 4 TanaSemwisagan.

Tavi II. momxmarebelTa uflebebis darRvevis gamovlenili faqtebi

da problemaTa analizi

2007 wels momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis

samsaxurSi registrirebul iqna 447 gancxadeba, aqedan 394

eleqtroenergetikaSi da 53 bunebrivi gazis seqtorSi momxdar darRvevebs

exeba.

zemoaRniSnuli gancxadebebis, agreTve sajarod cnobili informaciebis

safuZvelze Seswavlil iqna energetikuli seqtoris licenziatTa mier

momxmarebelTa uflebebis darRvevebi 2007 wlis ganmavlobaSi, raTa migveRo

srulyofili informacia, Tu ra saxis darRvevebs hqonda adgili TiToeuli

kompaniis mxridan. am informaciis analizis Sedegad ikveTeba, rom

Page 49: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

49

eleqtroenergiisa da bunebrivi gazis gamanawilebeli kompaniebi metwilad

imeoreben iseTive saxis darRvevebs, romlebsac adgili hqondaT 2006 wlis

ganmavlobaSi, es darRvevebia:

− aRricxvis kvanZis Semdgom dakvirvebis Sedegad miRebuli faqtiuri

moxmarebuli eleqtroenergiis odenobis mixedviT pirobiTad

daricxuli Tanxebis gadaangariSebis usafuZvlo gaWianureba da

Sesabamisad, komisiis 2001 wlis 20 seqtembris � 10 dadgenilebis da

amave wlis 31 dekembris � 15 dadgenilebis moTxovnaTa darRveva;

− iribi zewolis gziT, kerZod eleqtroenergiis miwodebis SewyvetiT

gauTvicnobierebeli eleqtroenergiis momxmareblebis iZuleba

xandazmuli davalianebebis aRiarebaze Semdgom valis

restruqturizaciis xelSekrulebis gaformebiT;

− e.w. komunaluri (saerTo) mricxvelebTan dakavSirebuli problemebi

da mis mixedviT daricxuli Tanxebis safuZvlianoba;

− safexureobrivi tarifebis gamoyenebiT gamowveuli problemebi im

regionebSi, sadac moxmareblebs aqvT gamarTuli aRricxvis kvanZi;

− eleqtroenergiisa da bunebrivi gazis ukanono moxmarebis Taobaze

aqtis Sedgenisas dadgenili wesebis darRveva da maT Soris, ukanono

momxmareblis arasrulyofili identificireba;

− bunebrivi gazis ukanono moxmarebis gamovlenis SemTxvevaSi

datacebis periodze gamanawilebeli kompaniis mier abonentisaTvis

dausabuTeblad didi odenobis (900-1000 m3) bunebrivi gazis

moxmarebulad daricxva erTjeradi aqtebiT;

− iribi zewolis gziT momxmareblebis xarjze bunebrivi gazis

mricxvelebis Semowmebis an Secvlis davaldebuleba;

− bunebrivi gazis momxmareblebisaTvis dausabuTebeli uari

davalianebis restruqturizaciaze an restruqturizaciisaTvis

winaswar miuRebeli pirobebis SeTavazeba;

− araswored wakiTxuli anaTvlebis Sesabamisad SecdomiT daricxuli

Tanxebis koreqtirebis dagvianeba;

Page 50: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

50

− eleqtroenergiis da bunebrivi gazis ganawilebis qselebze axali

moxmareblebis mierTebis gaumarTleblad maRali safasuri im dros,

rodesac ganawilebis licenziatis faqtiurad gaweuli xarjebi

moTxovnil Tanxaze ramodenimejer naklebia;

− momxmarebelTa gancxadebebis ganxilvis vadebis gaumarTleblad

gawelva.

qvemoT moyvanilia konkretuli licenziatis saqmianobisas gamovlenili

naklovanebebisa da momxmarebelTa uflebebis darRvevis faqtebis analitikuri

angariSi.

samwuxarod, am angariSSi veRar aisaxa im Tanxis odenoba, ra TanxiTac

dasabuTebuli pretenziis SemTxvevebSi moxda Tanxebis koreqtireba, vinaidan

ganawilebis licenziatebis mxridan 2007 wlis ganmavlobaSi aRar xdeboda

aseTi saxis informaciis mowodeba sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi,

xolo Setyobineba rogorc wesi, Seicavda mxolod miTiTebas, rom abonentis

moTxovna dakmayofilda. aRniSnulis gami angariSs aRar erTvis Tan Sesabamisi

diagramebi.

1. s.s. `Telasi~

2007 wels s.s. `TelasSi~ irRveoda momxmarebelTa uflebebs, rac

dasturdeba momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi

asobiT Semosuli gancxadebiTa da saCivriT. ganvlili periodis ganmavlobaSi

dafiqsirda sxvadasxva xasiaTis darRvevebi, romelTa umravlesoba aRmoifxvra

Cveni samsaxuris uSualo Carevis Sedegad.

s.s. “Telasi”-s mxridan ZiriTadaT gamoikveTa Semdegi saxis darRvevebi:

− rogorc 2006 wels, 2007 wlis ganmavlobaSic aseve aqtualuri iyo

s.s. “Telasi” mier eleqtroenergiis momxmareblebisaTvis 1999

wlidan individualur gamricxvelianebamde pirobiTad (arsebuli

meTodologiis Sesabamisad) daricxuli eleqtroenergiis gadasaxadi,

rac xSir SemTxvevebSi imaze gacilebiT met Tanxas Seadgenda, vidre

momxmarebeli faqtiurad moixmarda. Tavis mxriv, es iwvevda

Page 51: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

51

abonentebis aSkara da samarTlian ukmayofilebas. am problemas xSir

SemTxvevaSi amZafrebda is garemoeba, rom s.s.`Telasi~-s biznes-

centrebSi momxmareblebs ar miewodebodaT srulyofili informacia

abonentis im uflebebis Sesaxeb, romelic maT aZlevda

SesaZleblobas, moeTxovaT mricxvelis dadgmidan dakvirvebis

periodis Sedegad miRebuli moxmarebuli eleqtroenergiis

raodenobis mixedviT wina wlebis gadaangariSeba. aRniSnuli

problemis samarTlianad gadawyvetisaTvis sazogadoebrivi damcvelis

samsaxuris uSualod s.s. “Telasi”-s saTao ofisisaTvis mimarTvis

Sedegad ramodenime aTeuli momxmareblisaTvis ganxorcielda

pirobiTad daricxuli Tanxebis gadaangariSeba.

unda aRiniSnos, rom eleqtroenergiis umricxvelod moxmarebis

problema sabolood mogvarebuli dRemde ar aris, vinaidan s.s.

“Telasi”-s samoqmedo arealSi dResac arian aseTi kategoriis

momxmareblebi, romlebic ar arian individualurad

gamricxvelianebulni da es problema droul gadawyvetas saWiroebs,

vinaidan mricxvelis armqone abonentebi eleqtroenergiis safasuris

angariSsworebas swored im tarifiT axorcieleben, rogorc sxva

abonentebi da Sesabamisad, maT mier gadasaxdeli safasuri

gamricxvelianebisaTvis investirebuli Tanxebis komponentsac moicavs;

aqedan gamomdinare, pirobiTad daricxuli eleqtroenergiis problema

albaT aqtualuri iqneba 2008 da 2009 wlebis ganmavlobaSic;

− umricxvelod registrirebuli abonentebisaTvis (romelTac

moxmarebuli eleqtroenergiis raodenoba ericxebaT pirobiTad)

yovelgvari dasabuTebis gareSe, erTjeradi aqtebis safuZvelze

damatebiTi Tanxebis daricxva drois garkveul monakveTSi (rogorc

wesi – saRamos, anu rodesac eleqtroenergiis moxmarebis yvelaze

aqtiuri periodia) gazomil sadenSi gamavali Zabvis mixedviT.

aRniSnuli garemoeba miuTiTebs, rom s.s. “Telasi”-s teqnikuri

personali da aqtis Sedgenis Semdgom, amave sazogadoebis biznes-

centrebis xelmZRvaneloba arasworad ganmartavs komisiis 2001 wlis

31 dekembris � 15 dadgenilebiT damtkicebul meTodikas `saabonento,

Page 52: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

52

sabiujeto da komerciul seqtorSi aRuricxavi eleqtroenergiis

daricxvis Taobaze~, agreTve `fiqsirebuli gadasaxadis mixedviT

eleqtroenergiis safasuris gadaxdis wesis Sesaxeb~ da imis

magivrad, rom am momxmareblebis pirad baraTebze daricxva

ganaxorcielon mxolod pirobiTi daricxvis wesiT, paralelurad

iyeneben meTodikis arasaTanado punqtebs da momxmareblebs erTjeradi

aqtis safuZvelze aricxaven damatebiT gadasaxads iseTi saxiT,

TiTqos am momxmareblebs mowyobili hqondaT aralegaluri xazi da

isini warmoadgendnen eleqtroenergiis ukanono momxmarebel

komerciul pirs;

− gancxadebaTa garkveuli nawili exeba Zveli davalianebis

gadauxdelobis Sedegad warmoqmnil problemas, rac xSir SemTxvevaSi

eleqtroenergiis miwodebis Sewyvetas iwvevs.

sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri aqtiurad cdilobs daexmaros

aseTi kategoriis momxmareblebs davalianebis restruqturizaciaSi

da aRudginos maT eleqtroenergia. sazogadoebrivi damcvelis

samsaxuris Carevis Sedegad abonentebTan kompania debs

xelSekrulebas davalianebis maqsimalurad grZel periodze

ganawilvadebis Taobaze, radgan momxmarebelma, davalianebis

erTdroulad didi odenobiT warmoqmnis SemTxvevaSi, mimdinare

gadasaxadTan erTad SeZlos etapobrivad dafaros arsebuli vali da

amiT xeli SeuSalos eleqtroenergiis miwodebis Sewyvetas;

− unda aRiniSnos, rom 2007 wels Semosul gancxadebebs Soris

SedarebiT iklo iseTi saxis saCivrebma, romlebic Seexeboda uZravi

qonebis gasxvisebis Semdgom axali mesakuTrisaTvis Zveli mesakuTris

davalianebas daricxvas da am Tanxebis axali mflobelebisagan

amoRebis mcdelobas eleqtroenergiis gaTiSvis gziT. samwuxaroa,

magram msgavsi SemTxvevebis mimarT ar arsebobs erTiani sasamarTlo

praqtika da SeiZleba iTqvas, rom yvelaze kompetentur organos,

sadac erTgvarovnad wydeba aseTi SemTxvevebi, warmoadgens

saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebeli

erovnuli komisia;

Page 53: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

53

− iseve rogorc 2006 wels, 2007 welsac aqtualuri iyo sakiTxi

eleqtroenergiis aRricxvianobis Semowmebis aqtis, mis safuZvelze

administraciuli samarTaldarRvevis aqtis Sedgenisa da maTgan

gamomdinare Sedegebis gamijvnis Sesaxeb. kompaniis warmomadgenlebi

aqtis Sedgenisas srulyofilad ar ganumartaven eleqtroenergiis

ukanono momxmareblebs, rom eleqtroenergiis aRricxvianobis

Semowmebis aqti aris safuZveli, rom daangariSebul iqnes ukanonod

– aralegaluri xaziT moxmarebul eleqtroenergiis xarji, romelic

s.s. “Telasi”-s mier damatebiT iqneba daricxuli

momxmareblebsaTvis, xolo administraciuli samarTaldarRvevis

aqti warmoadgens specialuri delegirebis safuZvelze Sedgenil

administraciul aqts, ris safuZvelzec saerTo sasamarTlos mier

damrRvevs administraciuli saxdelis Seefardeba sanqcia – 600

laris odenobiT;

− administraciul samarTaldarRvevis aqtTan dakavSirebiT calke

aRsaniSnavia kidev erTi garemoeba: rig SemTxvevaSi administraciul

samarTaldarRvevis aqti Sedgenilia arasrulyofilad, ufro zustad,

identificirebuli ar aris ukanono momxmarebeli, rac xSir

SemTxvevaSi iwvevs sasamarTloSi mesame pirebis dabarebas. xSiria

SemTxvevebi, rodesac eleqtroenergiis datacebis faqts ar aqvs

adgili da momxmarebelTa mier sazogadoebrivi samsaxurisadmi

momarTvis SemTxvevaSi, sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris

warmomadgenlebis sasamarTloSi saqmeTa ganxilvaSi monawileobis

Sedegad abonentebis mimarT saqmis warmoeba wydeba samarTaldarRvevis

ararsebobis gamo;

− 2007 wlis ganmavlobaSi isev aqtualuria problema, romelic

warmoiSva komisiis 2006 wlis 15 maisis #18 dadgenilebis

safuZvelze tarifis gazrdis, amavdroulad aragamWoli

safexurebrivi tarifis SemoRebam da safexureobrivi moxmarebis 30

dRian vadaze gansazRvram. amas emateba is problema, rom s.s.

“Telasi”-s warmomadgenlebi xSir SemTxvevaSi mricxvelebis anaTvlebs

ver (momxmarebelTa mtkicebiT – ar) iReben erTsa da imave dRes, rac

Page 54: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

54

naTlad Cans momxmareblis saxelze misul qviTarSi da es iwvevs

momxmarebelTa protests. momxmareblebis azriT, adgili aqvs

mricxvelis Cvenebis aRebas iseTi gaTvliT, rom maTi moxmareba TveSi

ascdes I an II safexurs. (es problma yvelaze metad gamoCnda 2008

wlis dasawyisSi. rodesac mricxvelis anaTvlebis aReba moxda 10-12

dRis dagvianebiT);

s.s. `Telasi~-s ganmartebiT, arsebuli pirobebis SemTxvevaSi

SeuZlebelia 30 kalendarul dReze zustad moxdes Cvenebis aReba,

xolo Cvenebis aRebis Semdgom xorcieldeba momxmarebuli

eleqtroenergiis raodenobis gayofa im dReebis raodenobaze,

romelic gavida wina Cvenebis aRebidan da mravldeba 30 dReze. Tu

aseTi saxis daangariSebuli raodenoba pirvel an meore safexuriT

dadgenil zRvrul odenobaze naklebia an metia, xdeba Sesabamisi

safexuris tarifis miyeneba. sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri

miiCnevs, rom tarifis gamoyeneba da Sesabamisi safexurebis miyeneba

dRes moqmedi wesis Tanaxmad da arsebuli teqnikuri realobidan

gamomdinare SeuZlebelia daregulirdes sxva saxiT, magram

amavdroulad, s.s. `Telasi~-s TanamSromlebis mier Cvenebis aReba

konkretul mricxvelze unda ganxorcieldes Tvis erTsa da imave

dros, rom gamoiricxos momxmarebelTa samarTliani guliswroma

anaTvlebis aRebis 30 dRiani vadis darRvevis gamo. upriani iqneba,

rom Tavis mxriv, s.s. `Telas~-ma momxmarebelTa srulyofilad

informirebis mizniT Secvalos qviTarSi miTiTebuli informaciis

formati da srulyofilad miuTiTos qviTarze, Tu rogor xdeba

moxmarebuli eleqtroenergiis raodenobis da Sesabamisi safexuris

tarifis miyeneba (anu, moxmarebuli kilovat-saaTebis raodenoba

gaiyos 30-ze da gamravldes gasuli dReebis raodenobaze), an

qviTris meore mxares detalurad da srulyofilad miuTiTos

zemoaRniSnuli meTodika;

− safexurebrivma tarifma aseve didi problemebi warmoSva sadarbazos

ganaTebis tarifTan dakavSirebiT. sadarbazos ganaTebisaTvis

damontaJebul el.mricxvelze elenergiis safasuris daangariSeba

Page 55: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

55

xorcieldeba komisiis 2006 wlis 15 maisis #18 dadgenilebis me-9

muxlis pirveli punqtiT gansazRvruli tarifiT, rac

sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs miaCnia arasworad, vinaidan

sayofacxovrebo saxlis sadarbazos ganaTeba ar warmoadgens

sabiujeto an komerciul abonents da kompaniam daricxva unda

awarmoos xsenebuli dadgenilebis me-12 muxlis da me-9 muxlis me-2

punqtis Sesabamisad, rogorc saerTo moxmarebis mricxvelebis mqone

abonentebis (mosaxleobis) individualuri mricxvelebis gareSe

moxmarebuli eleqtroenergia da Sesabamisad, gamoyenebuli unda iqnes

pirveli safexuriT (100 kvtsT-mde) dadgenili tarifi (13,48 TeTri

dRg-s CaTvliT).

− dRemde arsebobs problemebi iZulebiT gadaadgilebul pirTa

mimarTebaSi. problema ki ZiriTadSi imaSi mdgomareobs, rom

kompaqturad Casaxlebuli devnilebis nawili dRemde ar aris

individualurad gamricxvelianebuli da Sesabamisad, s.s. `Telasis~

sainformacio-saabonento bazaSi isini ar iricxebian individualur

abonentebad. xSirad, abonentad registrirebulia is dawesebuleba,

sadac droebiT iZulebiT gadaadgilebuli pirebi arian Sesaxlebulni,

rac im SemTxvevaSi, Tu am SenobaSive arseboben sxva pirebi

(damqiravebeli fizikuri Tu iuridiuli pirebi), xSirad iwvevs

uTanxmoebas e.w. abonentsa da ltolvilebs Soris, vinaidan abonentis

mier ar xdeba ltolvilTa gazafxuli-zafxulis periodSi gaweuli

danazogis gaangariSeba da gviani Semodgoma-zamTris periodSi,

rodesac eleqtroenergiis moxmareba imatebs, iZulebiT

gadaadgilebul pirebs damatebiT sTxoven Tanxebis gadaxdas. es

situacia 2007 wlis bolos garkveulwilad mogvarebul iqna

ltolvilTa da gansaxlebis saministros mier, rodesac magaliTad

bagebSi saministros dafinansebiT gamricxvelianda iZulebiT

gadaadilebul pirTa kompaqturi Casaxleba, magram am mimarTulebiT

samuSao kidev bevria da imedia, rom ltolvilTa da gansaxlebis

saministro s.s. `Telas~-Tan erTad kidev gaagrZelebs erTobliv

samuSaoebs;

Page 56: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

56

− daketil binebsa da iq armcxovreb mflobelebisaTvis pirobiTi

daricxvebis Sesaxeb Semosul saCivrebTan dakavSirebiT

sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris SuamdgomlobiT da ar

cxovrebis faqtis damamtkicebeli sabuTebis warmodgenis Sedegad

ganxorcielda daricxuli Tanxis abonentTa brunvis istoriebSi

koreqtireba, arcxovrebis periodis gaTvaliswinebiT, garda im

SemTxvevebisa, roca ar cxovrebis faqti ar dadasturda da Sesabamisi

argumentebiT iqna gaqarwylebuli;

− rogorc 2006 wels, aseve 2007 welsac arsebobda s.s. `Telasi~-s

braleulobiT momxmarebelisaTvis zianis miyenebasTan dakavSirebuli

saCivrebi, romlebic ZiriTadad gamoixateboda momxmarebelTa

gancxadebebis ganxilvis procedurebis didi xniT gawelviT an

saerTod arganxilviT.

zogadad aRniSnuli problemis gadawyveta (garda ganxilvis vadebis

darRvevisa) scdeba mxolod normatiuli aqtiT regulirebis sakiTxs

da Sesabamisad, am kategoriis moTxovnebis dakmayofilebas da

momxmarebelTa uflebebis dacvas sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri

apirebs sasamarTlo sistemaSi davebis warmarTvis gziT. rac Seexeba

momxmareblTa gancxadebebis ganxilvis vadebis gaumarTleblad

gawelvas, es sakiTxi detalurad aris daregulirebuli

`eleqtroenergiis (simZlavris) miwodebisa da moxmarebis weseb~-is

proeqtiT da am wesebis amoqmedebisTanave yvela gamanawilebeli

licenziati (maT Soris s.s. `Telasi~-c SeizRudeba ori kviris

vadiT, rac mniSvnelovnad daaCqarebs msgavsi sakiTxebis gadawyvetas.

− miuxedavad imisa, rom didi raodenobis werilobiTi gancxadebebi

sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi Semosuli ar yofila (am

Temaze warmodgenili iyo mxolod 2 gancxadeba), momxmareblebis

sityvieri gancxadebebidan gamomdinare SeiZleba imis daskvna, rom

garkveuli problemebi warmoeSvaT pirebs, visac survili hqondaT da

axlac aqvT gaxdnen s.s. `Telasi~-s abonenti, xolo am problemebis

safuZveli gaxda komisiis 2007 wlis 20 ivlisis � 12 dadgenileba,

romlis Tanaxmadac s.s. `Telas~-s daudginda 10(6) kv da 380/220 v

Page 57: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

57

Zabvis safexuris gamanawilebel qselebze axali momxmareblebis

mierTebis safasuri. realurad aRmoCnda, rom s.s. `Telas~-ma

sayofacxovrebo momxmareblad abonentis ayvanis dros angariSi

xdeboda 4-8 kilovatsaaTis moTxovnaze, rac mosaxleobis umetes

nawils ayenebda sakmaod seriozuli danaxarjis winaSe. uTuod

aRsaniSnavia is garemoeba, rom saqarTvelos energetikisa da

wyalmomaragebis maregulirebel erovnul komisiaSi mzaddeba proeqti

eleqtroenergiis gamanawilebel qselebze axali momxmareblebis

mierTebis axali safasuris gansazRvris Taobaze yvela

gamanawilebeli licenziatisaTvis, rac am problemas gadawyvets da

moaqcevs erTian normatiul sivrceSi.

calke unda aRiniSnos, rom s.s. «Telasi» dRemde agrZelebs e.w.

pasuxis gaucemlobis politikas zogierT gancxadebebze da moTxovnebze, maT

Soris momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris

moTxovnebze sxvadasxva informaciis miwodebisa Tu darRvevis gamomwvev

mizezebze da rogorc wesi, msgavsi SemTxvevebi Seexeba iseTi saxis

informacias, romelTac SesaZloa daadaturon s.s. `Telasi~-s mxridan

sxvadasxva normatiuli aqtebis darRvevis faqtebi. es sakiTxi moiTxovs raime

saxiT gadawyvetas da am mimarTulebiT momxmarebelTa uflebebis

sazogadoebrivi damcveli gaargZelebs muSaobas saqarTvelos energetikisa da

wyalmomaragebis maregulirebel erovnul komisiasTan.

zogadad, s.s. `Telasi~-s mier momxmarebelTa uflebebis darRvevis

SemTxvevaSi sazogadoebrivi damcvelis samsaxurisagan reagirebis gareSe ar

darCa arcerTi momxmareblis moTxovna. zogjer korespondenciis, zogjer

zepiri mosmenebis (e.w. muSa-Sexvedra), komisiis sajaro sxdomebze ganxilvis

saSualebiT da sasamarTloSi saqmiswarmoebiT mogvarebulia problemebi,

Tumca Cveni samsaxuri dResac aqtiurad cdilobs permanentulad

sakanonmdeblo cvlilebebis doneze Seamciros momxmarebelTa interesebis

darRvevis faqtebi da SeimuSavos rekomendaciebi.

Page 58: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

58

2. s.s. `saqarTvelos gaerTianebuli sadistribucio energokompania”

miuxedavad imisa, rom s.s. `saqarTvelos gaerTianebuli sadistribucio

energokompania”-sTan dakavSirebiT jer kidev 2006 wlis ganmavlobaSi iqna

miRebuli gadawyvetileba am kompaniis aqtivebis privatizaciis Sesaxeb,

eleqtrogamanawilebeli qselebis gadacema da axali mflobelis, s.s. `energo-

pro jorjia”-s saxelze ganawilebis licenzis gacema ganxorcielda mxolod

2007 wlis zafxulSi da Sesabamisad, 2007 wlis 30 ivnisamde

eleqtroenergiis ganawilebas axorcielebda TviTon s.s. `saqarTvelos

gaerTianebuli sadistribucio energokompania~ da Sesabamisad, mis ganawilebis

arealSi arsebuli problemebi, agreTve momxmareblebis mier sazogadoebrivi

damcvelis samsaxurSi Setanili gancxadebebi gayofilia or nawilad da

pirveli eqvsi Tvis ganmavlobaSi moicavs uSualod s.s. `saqarTvelos

gaerTianebuli sadistribucio energokompania~-s, xolo danarCeni periodi

dawyebuli 2007 wlis 1 ivlisidan, rogorc sxva ganawilebis licenziatze

Semosuli gancxadebebi gamoyofilia calke da asaxulia rogorc pretenziebi

s.s. `energo-pro jorjia~-s mimarT.

zemoaRniSnulis gamo s.s. `saqarTvelos gaerTianebuli sadistribucio

energokompania`-sTan mimarTebaSi sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi

Semosuli saCivrebis saerTo raodenoba bevrad naklebia, vidre 2006 wels,

Tumca saCivrebis Tematika igivea, rac iyo 2006 wels.

s.s. `saqarTvelos gaerTianebuli sadistribucio energokompania”-s

mxridan ZiriTadad gamoikveTa Semdegi saxis darRvevebi:

− saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2006

wlis 17 ianvris �1 dadgenilebiT damtkicebuli «s/s ,,saqarTvelos

gaerTianebuli sadistribucio energokompaniis” saerTo moxmarebis

mricxvelis mqone abonentebis mier individualuri mricxvelis gareSe

moxmarebuli eleqtroenergiis raodenobis gansazRvris droebiTi

wesi»-s darRvevebi. kerZod, gamarTuli aRricxvis mqone pirisaTvis

moxmarebuli eleqtroenergiis safasuris daricxva saerTo

mricxvelis mixedviT, saerTo mricxvelis mqone momxmareblisaTvis

Page 59: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

59

eleqtroenergiis miwodebis Sewyveta im SemTxvevaSi, Tu saerTo

mricxvelze CarTul ramodenime momxmarebels gadaxdili ar aqvs

eleqtroenergiis safasuri, saerTo mricxvelze misaerTebel

abonentTa maqsimaluri raodenobis darRvevebi, denis

transformatorebis dazianebis aRdgenis gaumarTleblad didi xniT

dagvianeba da sxva wvrilmani darRvevebi.

3. Sps `aWaris energokompania~

Sps «aWaris energokompania»-sTan dakavSirebiTac 2006 wlis

ganmavlobaSi miRebuli gadawyvetileba iqna am kompaniis aqtivebis

privatizaciis Sesaxeb da eleqtrogamanawilebeli qselebis gadacemis Semdeg,

anu 2007 wlis 1 ivlisidan es regioni Sevida qselebis axali mflobelis,

s.s. “energo-pro jorjia”-s salicenzio arealSi.

2007 wlis ganmavlobaSi Sps `aWaris energokompani~-is

momxmareblebisagan sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi gancxadebebi ar

Semosula, rac albaT aixsneba regionis Tbilisidan didi manZiliT daSorebiT

da momxmareblebisaTvis samsaxuris Sesaxeb informaciis naklebobiT.

miuxedavad zemoaRniSnulisa, sajarod cnobili informaciebis

(televizia da presa) da JurnalistebTan uSualo kontaqtis Sedegad

miRebuli informaciebis safuZvelze SeiZleba imis daskvna, rom Sps `aWaris

energokompani~-is mxridanac hqonda adgils momxmarebelTa uflebebis

darRvevebs da es ZiriTadaT gamoixateboda momxmarebelTaTvis

eleqtroenergiis usafuZvlo SewyvetiT.

4. s.s. `energo-pro jorjia~

2007 wlis 1 ivlisis, anu mas Semdgom, rac ganxorcielda s.s.

`gaerTianebuli sadistribucio energokompani~-is da Sps `aWaris

energokompani~-is aqtivebis s.s. `energo-pro jorjia~-saTvis gadacema, TiTqmis

Page 60: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

60

yvela problemam, romelic arsebobda s.s. `gaerTianebuli sadistribucio

energokompania~-Si, Tavi iCina s.s. `energo-pro jorjia~-s saqmianobis

periodSic, Tumca am periodSi maregulirebeli komisiis mier ukve

damtkicebuli iyo axali droebiTi wesi `eleqtroenergiis gamanawilebeli

kompaniebis momxmareblebis mier individualuri mricxvelis gareSe

moxmarebuli eleqtroenergiis raodenobis gansazRvris Sesaxeb~.

2007 wlis 1 ivlisidan 31 dekembris CaTvlis ZiriTadaT gamoikveTa

Semdegi saxis darRvevebi:

− gamarTuli aRricxvis mqone momxmareblisaTvis moxmarebuli

eleqtroenergiis safasuris daricxva saerTo mricxvelis mixedviT;

− saerTo mricxvelze mierTebul abonentTa maqsimaluri raodenobis

gadameteba;

− gamarTuli aRricxvis mqone momxmareblebis saerTo moxmarebis

mricxveliT aRricxvaze gadayvana;

− individualuri aRricxvis mowyobisaTvis praqtikulad

Seusrulebeli teqnikuri pirobebis dadgena.

s.s. `energo-pro jorjia~-s salicenzio arealisa da momxmarebelTa

raodenobis, agreTve presisa da televiziis meSveobiT gaSuqebul

informaciaTa gaTvaliswinebiT, sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri askvnis,

rom samsaxurSi Semosuli saCivrebis odenoba realurad ar asaxavs im

darRvevebs da momxmarebelTa pretenziebs, romlebsac adgili hqonda 7 Tviani

periodis ganmavlobaSi, rac igive mizezebiT unda aixsnas, ra mizezebsac

hqonda adgili Sps `aWaris energokompania~-sTan mimarTebaSi, kerZod bevri

regionis Tbilisidan didi manZiliT daSorebiT da momxmareblebisaTvis

sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris Sesaxeb informaciis miuwodeblobiT.

aqve unda aRiniSnos rom s.s. “energo-pro jorjia”-s mmarTvelobis mier

gadadgmul iqna sakmaod seriozuli nabiji, raTa kompaniaSi Seqmnas abonentTa

momsaxurebis standartebi da daiwyos momxmarebelTa momsaxurebis centrebis

Page 61: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

61

gaxsna. Cvens xelT arsebul informaciiT am periodisaTvis gaxsnilia 30-ze

meti centri da maTi gaxsna kidev grZeldeba. am procesma TavisTavad unda

gamoiwvios momxmarebelTa uflebebis darRvevebis mkveTrad Semcireba da

momxmareblebis pretenziebis drouli gadawyveta adgilzeve.

5. s.s. `kaxeTis energodistribucia~

unda iTqvas, rom s.s. `kaxeTis energodistribucia~-sTan dakavSirebuli

problemebs TiTqmis aqvT igive struqtura, rogorc iyo 2006 wlis

ganmavlobaSi.

momxmarebelTa sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi Semosul

gancxadebebi ZiriTadad exeboda:

− saerTo mricxveliT daricxuli Tanxebis samarTlianobas;

− individualuri aRricxvis mqone abonentebisaTvis damatebiTi

Tanxebis daricxvas.

2007 wlis 31 ivlisis saqarTvelos energetikis maregulirebeli

erovnuli komisiis mier � 15 dadgenilebiT damtkicebul iqna «ss ,,kaxeTis

energodistribuciis” saerTo moxmarebis mricxvelis mqone momxmareblebis

mier individualuri mricxvelis gareSe moxmarebuli eleqtroenergiis

raodenobis gansazRvris droebiTi wesi» da amave dadgenilebiT wesis

moqmedebis vada calkeul gaumricxvelianebeli momxmarebelebisaTvis: axmetis,

yvarlis, dedofliswyaros da lagodexis raionebSi – 2007 wlis 31

dekembramde, xolo sxva raionebSi 2008 wlis 1 ivlisamde.

samwuxarod, momxmareblTa uflebebis sazogadoebrivi samsaxuri 2007

wlis angariSis Sedgenis momentisaTvis ar flobs informacias, zemoaRniSnul

dadgenilebiT gansazRvrul vadaSi dasrulda Tu ara momxmareblebis

individualuri gamricxvelianeba, magram sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri

2008 wlis ganmavlobaSi apirebs detalurad Seiswavlos ss ,,kaxeTis

Page 62: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

62

energodistribuci”-is salicenzio arealSi momxmarebelTa uflebebis

mdgomareoba.

zogadad eleqtroganawilebis seqtoris Sesaxeb

momxmarebelTa uflebebis damcvelis samsaxuri miiCnevs, rom rogorc

2006 wels, aseve 2007 wlis ganmavlobaSic aqtualuria safexurebrivi

tarifis limitis momateba pirveli safexurisaTvis mainc, vinaidan 100 kvt.-

sT moxmareba nebismier SemTxvevaSi Zalian mcirea (dReSi saSualod Seadgens

3,3 kvt.-sT) da misi gazrda 150 kvt.sT-mde (anu dReSi 5 kvt.-mde), rac

socialurad xelmokle ojaxebisaTvis damatebiTi socialuri garantia iqneba.

udavod misasalmebelia saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

maregulirebeli erovnuli komisiis mtkice neba, rom eleqtroenergetikis

seqtorSi miRebul iqnes erTiani wesebi “eleqtroenergiis miwodebisa da

moxmarebis Sesaxeb”, romelic mkacrad daaregulirebs eleqtroenergiis

mimwodebeli sawarmoebis saqmianobas, vinaidan yvela zemoaRniSnuli

problemebi, romlebic exeboda s.s. “Telas”-s, s.s. “saqarTvelos gaerTianebul

sadistribucio energokompania”-s, s.s. “kaxeTis energodistribucia”-s da s.s.

“energo-pro jorjia”-s, gamowveuli mxolod im mizeziT, rom `normatiuli

aqtebis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis ZalaSi Sesvlidan dRemde ar

gamocemula arc erTi normatiuli aqti, romelic daadgenda eleqtroenergiis

mimwodebeli sawarmoebis erTian da erTvarovan saqmianobis wesebs,

erTmniSvnelovnad daaregulirebda urTierTobas momwodebelsa da

momxmarebels Soris, agreTve qviTris meSveobiT martivi xelSekrulebis

dadebis SemTxvevaSi gansazRvravda mimwodeblis pasuxismgeblobas

eleqtroenergiis miwodebis uwyvetobaze, mis xarisxze da uxarisxo

eleqtroenergiiT momaragebis SemTxvevaSi gansazRvravda mimwodeblis mier

miyenebuli zaralis anazRaurebis wess.

Page 63: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

63

aseve mniSvnelovania is garemoeba, rom “eleqtroenergiis miwodebisa da

moxmarebis wesebi”-s arsebuli proeqtis Tanaxmad, eleqtroenergiis

gamanawilebeli licenziati valdebuli xdeba Seqmnas da awarmoos

momxmarebelTa gancxadebebis registraciis Jurnalebi, xolo TviT dagrovili

informacia unda gaxdes sajarod xelmisawvdomi. aRniSnuli Jurnalebis

Seqnis da informaciis Segrovebis Sedegad advili gaxdeba momxmarebelTa

uflebebis darRvevebis gamovlena, romelTac adgili aqvT yvela

gamanawilebel licenziatis saqmianobaSi da sazogadoebrivi damcvelis

samsaxurs seriozulad daexmareba Seqmnas saerTo suraTi momxmarebelTa

uflebis darRvevis Sesaxeb im momxmarebelTa pretenziebis gaTvaliswinebiT,

romlebsac garkveuli mizezebis gamo ar moumarTavT sazogadoebrivi

damcvelis samsaxurisaTvis.

6. Sps ,,yaztranzgaz-Tbilisi”

2006 wlis gazafxulis, anu mas Semdgom, rac moxda s.s. `Tbilgazi~-s

aqtivebis gasxviseba da es aqtivebi gadaeca Sps `yaztransgaz-Tbilis~-s,

momxmarebelTa pretenziaTa kategoriebis struqtura, romelic

sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi Semodioda s.s. “Tbilgazi”-s muSaobis

periodSi TiTqmis ucvleli darCa da igive tendencia SenarCunda 2007 wlis

ganmavlobaSi.

aRsaniSnavia, rom uSualod momxmareblebisagan Semosuli gancxadebebis

raodenoba arc ise bevri iyo da qvemod moyvanili informacia Sevsebulia

sajarod gaSuqebuli faqtebiT. Sps `yaztranzgaz-Tbilis~-Tan momxmarebelTa

urTierTobisas gamoikveTa Semdegi ZiriTadi problemebi da darRvevis faqtebi:

− yvelaze aqtualuri problema, romelic 2007 wlis ganmavlobaSi

gamoCnda, aris Sps `yaztranzgaz-Tbilisi~-s warmomadgenlTa

sxvadasxva (sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris azriT – mraval

SemTxvevaSi dausabuTebuli) motiviT wamoyenebuli moTxovna

mricxvelis moxsnis da momxmareblis xarjze misi laboratoriuli

Page 64: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

64

Semowmebis Taobaze. aRniSnul moTxovnas Sps “yaztransgaz-Tbilisi”

asabuTebs imiT, rom mricxveli warmoadgens momxmareblis

sakuTrebas da Sesabamisad, manve unda gawios am mricxvelTan

dakavSirebuli xarjebi.

momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri ver

daeTanxmeba Sps “yaztransgaz-Tbilisi”-s zemoaRniSnul midgomas,

rom vinaidan mricxveli, romelic SeZenili iyo uSualod

momxmareblis mier, warmoadgens mis sakuTrebas, momxmarebeli

TviTon aris valdebuli awarmoos am mricxvelis SekeTeba,

dayalibeba da akreditebul laboratoriaSi damowmeba. miuxedavad

imisa, rom momxmarebeli warmoadgens mricxvelis mesakuTres, Sps

“yaztarnsgaz-Tbilisi” bunebrivi gaziT momxmareblis momaragebis

procesSi aRricxvas awarmoebs mxolod am mricxvelis meSveobiT,

Sesabamisad igi batonobs am nivTze da saqarTvelos samoqalaqo

kodeqsis 155-e muxlis Tanaxmad igi warmoadgens mricxvelis

faqtiur mflobels, xolo mas, rogorc mflobels ekisreba yvela

is valdebuleba, rac mas dakisrebuli aqvs saqarTvelos energetikis

maregulirebeli erovnuli komisiis 2004 wlis 30 seqtembris � 10

dadgenilebiT damtkicebul `bunebrivi gazis moxmarebis wesebi~-s

me-4 da me-7 muxlis Tanaxmad.

momxmareblis nebismieri saCivari, romelic warmodgenili iqneba Sps

`yaztransgaz-Tbilisi~-s mier iZulebiTi wesiT mricxvelis

damowmebis an Secvlis Taobaze (amis Sesaxeb aRniSnulia Semdeg

abzacSi), momxmarebelTa interesebis damcvelis samsaxuris mier

ganixileba mxolod am konteqstSi da Sps“yaztransgaz-Tbilisi”-s

mier nebayoflobiT aRusruleblobis SemTxvevaSi gatarebuli iqneba

adekvaturi zomebi, maT Soris saqarTvelos energetikisa da

wyalmomaragebis maregulirebel erovnul komisiaSi

administraciuli warmoebis wesiT saqmis warmarTviT.

− mricxvelis Semowmebis paralelurad adgili aqvs Sps

`yaztranzgaz-Tbilisi~-s mier momxmarebelTa irib iZulebas

mricxvelis Secvlaze, risTvisac momxmareblebs sTavazoben sakuTari

Page 65: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

65

xarjebiT SeiZinon axali mricxvelebi da kompania am mricxvelebs

maT daumontaJebs usasyidlod.

− xSir SemTxvevaSi adgili aqvs iseT SemTxvevas, rodesac

Sps `yaztransgaz-Tbilisi~-s TanamSromlebis mier mricxvelis

moxsnis dros mricxvels adevs s.s. `Tbilgazi~-s an Sps

`yaztranzgaz-Tbilisi~-s bjeni, magram mxolod imis gamo, rom

uSualod mricxvelze dazianebulia erT-erTi qarxnuli bjeni (ris

Taobazec aRiniSneba laboratoriul Semowmebis aqtSi), Sps

`yaztransgaz-Tbilisi~ mainc Tvlis, rom adgili hqonda bunebrivi

gazis ukanono moxmarebas da adgens aqts amis Taobaze, rasac

moyveba administraciuli samarTaldarRvevis aqtis Sedgena.

sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs miaCnia, rom im SemTxvevaSi, Tu

gamanawilebeli kompaniis mier mricxvelze dadebuli bjenis

mTlianoba darRveuli araa, SeuZlebelia adgili hqondes bunebrivi

gazis ukanono moxmarebas, miuxedavad imisa, aris Tu ara darRveuli

mricxvelis qarxnuli bjenebis mTlianoba.

− seriozul problemas warmoadgens Sps `yaztransgaz-Tbilisi~-s

Sesabamisi samsaxuris mier bunebrivi gazis datacebis Sesaxeb

aqtebis xSir SemTxvevaSi arasworad an araobieqturad Sedgena da

maT safuZvelze daricxuli jarimis odenoba (magaliTisaTvis:

momxmarebels Seudgines aqti ukanono moxmarebis Sesaxeb da

damatebiT daaricxes moxmarebuli gazi 4 sanaTurian gazquraze im

dros, rodesac am quras vizualurad etyoboda, rom igi gamosuli

iyo mwyobridan da misi eqspluatacia SeuZlebeli iyo). bunebrivi

gazis ukanono moxmarebis faqtis gamovlenisas, ukanonod

moxmarebuli gazis odenobis aricxvisas Sps `yaztransgaz-Tbilisi~

iyenebs gazis xelsawyoebis maqsimalur (xSir SemTxvevaSi 24

saaTian) gamoyenebis periods, ris gamoc momxmareblebs damatebiT

gadasaxdelad ericxebaT 900-970 m3 bunebrivi gazi da gazis is

raodenoba, romelic momxmarebels gadaxdili aqvs mricxvelis

mixedviT, mxedvelobaSi ar miiReba.

Page 66: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

66

− mricxvelebis laboratoriuli Semowmebis daskvnaTa safuZvelze

umravles SemTxvevaSi Sps `yaztransgaz-Tbilisi~ bunebrivi gazis

ukanonod moxmarebaSi gulisxmobs im SemTxvevebs, rodesac

mricxvelis xufis damWerebi aris moSvebuli, magram ar dasturdeba

arc mricxvelis meqanizmSi SeRwevis kvali da arc masze fizikuri

zemoqmedeba, amavdroulad ki mricxvels dadebuli hqonda Sps

`yaztransgaz-Tbilisi~-s bjeni.

momxmarebelTa uflebebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri

miiCnevs, rom aseTi SemTxvevebSi Sps `yaztransgaz-Tbilisi~ arRvevs

saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2004

wlis 30 seqtembris �10 dadgenilebiT damtkicebul `bunebrivi

gazis moxmarebis weseb~-s, vinaidan am wesebis me-4 muxlis me-8

punqtis Tanaxmad mxolod ganawilebis licenziati aris

pasuxismgebeli sworad daados bjeni mricxvels da bjenis sworad

dadeba mricxvelis xufze TavisTavad gamoricxavs mricxvelis

mTvlel meqanizmSi SeRwevas miuxedavad imisa, moSvebulia Tu ara

raime damWeri.

− Sps `yaztransgaz-Tbilisi~-s momxmarebelebs aqvT garkveuli

problemebi valis restruqturizaciasTan dakavSirebiT. zogadad,

restruqturizaciis sakiTxi daregulirebulia komisiis 2004 wlis

30 seqtembris �10 dadgenilebiT damtkicebul `bunebrivi gazis

moxmarebis wesebi~-T, magram imis gamo, rom am wesebSi arsebuli

Canaweri bundovania, Sps `yaztransgaz-Tbilisi~, rogorc sabazro

Zalauflebis mqone piri calmxrivad gansazRvravs valis dafarvis

sakmaod mcire periods. aRniSnuli problemis mogvarebis erTaderT

gzad sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs miaCnia `bunebrivi gazis

moxmarebis weseb~-Si damatebis Setana da am wesebiTve savaldebulo

periodis gansazRvra.

− aseve problematuria gazis gamanawilebel qselze axali abonentebis

mierTebis sakiTxi. gaugebaria, Tu rogori meTodikiT axorcieleben

Sps “yaztransgaz-Tbilisi” an misi kontraqtori kompaniebi axali

abonentebis mierTebis safasuris dangariSebas, romelic sakmaod

Page 67: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

67

aRemateba bunebrivi gazis gamanawilebeli licenziatis faqtiur

danaxarjebs.

aRniSnuli sakiTxis gadawyveta SesaZloa mxolod maregulirebeli

komisiis gadawyvetilebiT da albaT es unda aisaxos `bunebrivi

gazis moxmarebis weseb~-Si.

− garkveuli saxis problemebs aqvs adgili momxmareblisaTvis or

kvirian vadaSi pasuxis gacemas, rogorc amas iTvaliswinebs

`bunebrivi gazis moxmarebis wesebi~. momxmarebelTa uflebebis

sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri Tvlis, rom am problemis

erTaderTi gadawyvetis gza aris maregulirebeli komisiisaTvis

mimarTva Sesabamisi SemTxvevis gamovlenisas moTxovniT, daiwyos

administraciuli warmoeba Sps “yaztransgaz-Tbilisi”-s an uSualod

misi xelmZRvanelis dajarimebis Taobaze, administraciul

samarTaldarRvevaTa kodeqsis Tanaxmad.

rac Seexeba 2006 wels arsebul problemas, romelic Seexeboda

Sps “yaztransgaz-Tbilisi”-s mier moxmarebuli bunebrivi gazis safasuris

winaswar gadaxdis moTxovnas momxmareblebisagan, 2007 wlis ganmavlobaSi

msgavsi darRvevebi ar dafiqsirebula da imedia, rom msgavsi aRarc Semdgom

wlebSi ar ganmeordeba.

7. bunebrivi gazis gamanawilebeli sxva kompaniebis saqmianoba

Sps „yaztransgaz-Tbilisi“-s garda, TbilisSi da mTlianad

saqarTveloSi sul moqmedebs bunebrivi gazis ganawilebis 62 licenziati,

xolo maT momxmarebelTa sazogadoebrivi damcvelis samsaxurisadmi

momarTvebis odenoba ar iyo didi.

zogadad, momxmarebelTa uflebebis darRevebi Seexeboda Semdeg

sakiTxebs:

Page 68: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

68

− bunebrivi gazis ganawilebis qselebTan mierTebis gaumarTleblad

maRali safasuris moTxovna;

− bunebrivi gazis ganawilebis qselebSi zenormatiuli danakargebis

momxmareblebze daricxva;

− momsaxurebis ukanonod Sewyveta;

− momxmareblisagan damatebiTi xarjebis gawevis moTxovna mrcxvelis

moxsna-dayenebaze da mis laboratoriul Semowmebaze.

miuxedavad imisa, rom 2004 wels miRebul iqna „bunebrivi gazis

moxmarebis wesebi“, masSi ver moxvda da arc sxva gadawyvetilebiT ar

daregulirda bunebrivi gazis gamanawilebel qselebze axali momxmareblis

mierTebis safasuris gaangariSeba, rac regionalur gazgamanawilebel

kompaniebs aZlevs saSualebas, yovelgvari dasabuTebis gareSe moiTxovon

maRali safasuri da piri, romelsac aqvs survili miiRos bunebrivi gazi da

gaxdes Sesabamisi licanziatis momxmarebeli, iZulebulia gadaixados igi im

SemTxvevaSic ki, rodesac es safasuri bevrad (2-4-jer) aRemateba faqtiurad

gasawev xarjebs. xSir SemTvevaSi bunebrivi gazis miRebis msurveli piri

TviTon yidulobs mricxvels, milebs da saWiro sayrdenebs, xolo gazis

gamanawilebeli licenziatebi axorcieleben mxolod milebis SeduRebas da

mricxvelis bjenis dadebas, raSic iTxoven 300 larze ufro met Tanxas, rac

Cveni azriT arasamarTliania.

rac Seexeba zenormatiuli danakargebis momxmareblebze daricxvis

problemas, aseT SemTxvevebs sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri miiCnevs,

rogorc moqmedi kanonmdeblobis erTmniSvnelovnad darRvevas. saqarTvelos

energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis mier dadgenili

meTodologiis mixedviT, gazis gamanawilebeli kompaniebisaTvis dadgenilia

bunebrivi gazis danakargis maqsimaluri odenoba – araumetes 5 %, romelic

tarifis damtkicebis dros Seitaneba ganawilebis danaxarjebSi da

gaiTvaliswineba samomxmareblo tarifSi. Tu adgili aqvs zenormatiul

danakargs, es aris mxolod ganawilebis licenziatis mosagvarebeli problema,

rac maT rogorc dakisrebuli aqvT licenziis pirobebiT.

Page 69: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

69

zogierT bunebrivi gazis gamanawilebeli kompanias gamoyvanili aqvs

raRac Tavisi maTematikuri modeli, ris Tanaxmadac mricxvelis mixedviT

moxmarebul bunebrivi gazis raodenoba mravldeba garkveul koeficientze –

sezonis mixedviT 1,02-1,15 (anu 2-dan 15 %-mde) da aseTi wesiT miRebuli

cifris mixedviT axdevinebs momxmareblebs safasurs miuxedavad mricxvelis

tipisa da imisi, aris Tu ara konkretuli mricxveli Semowmebuli Sesabamisi

akreditebuli laboratoriis mier temperaturul cvlilebebze da aqvT Tu

ara Tvis gasaSualebuli temperaturuli monacemebi miRebuli saTanadi wesiT.

amave Temaze unda aRiniSnos, rom bunebrivi gazis mricxvelis

optimaluri muSaoba rogorc wesi gansazRvrulia 20° C temperaturisaTvis

da Tu temperaturam gadalaxa es niSnuli, am SemTxvevaSi temperaturuli

cvlilebebis koeficienti unda iyos 1-ze ufro naklebi. arc erTi

gazgamanawilebeli licenziati, romelic iyenebs e.w. gamzrdel koeficients

dabali temperaturis gamo, ar axorcielebs Semamcirebeli koeficientis

gamoyenebas maRali temperaturis SemTxvevaSi.

xSir SemTxvevaSi, zemoaRniSnuli problemidan gamomdinareobs

momxmareblis momsaxurebis ukanonod Sewyvetac.

rogorc Sps „yaztransgaz-Tbilisi“-s SemTxvevaSi, xSir SemTxvevebSi e.w.

regionaluri gazgamanawilebeli kompaniebi yovelgvar xarjebs, romelic

dakavSirebulia mricxvelis moxsnasTan da dayenebasTan, mis laboratoriul

SemowmebasTan da saTanado wesiT damowmebasTan, agreTve licenziatis

moTxovnis SemTxvevaSi mricxvelis adgilmdebareobis SecvlasTan, akisreben

momxmareblebs, rac aseve unda CaiTvalos momxmarebelTa uflebebis

darRvevad, vinaidan im momentidan, rodesac bunebrivi gazis ganawilebis

licenziati miaerTebs axali momxmarebels gamanawilebel qselebTan da

daaregistrirebs momxmarelebs abonentad, yvela xarji, romelic

dakavSirebulia momxmareblisaTvis gazis miwodebasTan, maT Soris qselebis

Page 70: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

70

modernizacia, mricxvelis sxva adgilas gadatana an misi laboratoriuli

Semowmeba, ekisreba mxolod bunebrivi gazis ganawilebis licenziats.

Tavi III. normatiuli bazis srulyofa

momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi

Semosuli saCivrebisa da gancxadebebis safuZvelze gamokveTili problemebis

analiziT sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris mier inicirebul iqna axali

normatiuli aqtebis gamocema da cvlilebebi moqmed normatiul aqtebSi.

samsaxurma 2007 wels monawileoba miiRo ,,bunebrivi gazis moxmarebis

wesebSi“ cvlilebebisa da damatebebis SemuSavebaSi.

im garemoebis gaTvaliswinebiT, rom saqarTvelos energetikisa da

wyalmomaragebis maregulirebeli erovnuli komisiis mxridan gamoxatulia

mtkice neba 2008 wlis pirvel naxevarSi miRebul iqnes `eleqtroenergiis

(simZlavris) miwodebisa da moxmarebis wesebi~, romlis proeqtis Sesabamisad

gansazRvrulia ganawilebis licenziatebis mier momxmarebelTa gancxadebebis

ganxilvis vada da wesi, sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri miiCnevs, rom am

momentisaTvis s.s. `Telasi~-s, s.s. `energo-pro jorji~-is da s.s. `kaxeTis

energodistribuci~-is saqmianobis marglamentirebel calkeul normatiul

aqtebSi momxmarebelTa uflebebis dacvis mizniT damatebiTi cvlilebebis

Setanis aucilebloba am stadiaze ar arsebobs.

bunebrivi gazis ganawilebis seqtorTan dakavSirebiT, momxmarebelTa

interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs miaCnia, rom komisiis 2004

wlis 30 seqtembris � 10 dadgenilebiT damtkicebuli `bunebrivi gazis

moxmarebis wesebi~ veRar pasuxobs dRevandel realobebs da am seqtorSic

arsebobs axali wesebis damtkicebis saWiroeba, xolo TviTon axali wesebi

Sedgenil unda iqnes igive mkacri iuridiuli terminologiiT da mkacri

moTxovnebiT, rogoriTac aris Sedgenili `eleqtroenergiis (simZlavris)

miwodebisa da moxmarebis wesebi~-s proeqti.

Page 71: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

71

rac Seexeba momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis

samsaxuris inicirebul `eleqtroenergiisa da bunebrivi gazis seqtorSi

momxmarebelTa saCivrebis miRebis, gadawyvetis procedurebisa da

momxmarebelTa uflebebis dacvis reglaments~, im SemTxvevaSi, Tu miRebul

iqneba `eleqtroenergiis (simZlavris) miwodebisa da moxmarebis wesebi~ im

redaqciiT, romelic arsebobos saboloo proeqtis saxiT da miRebuli iqneba

axali wesebi `bunebrivi gazis moxmarebis Sesaxeb~, am ori wesis amoqmedebis

Semdeg saWiro iqneba garkveuli vadiT dakvirveba da im SemTxvevaSi, Tu

gamovlindeba, rom ganawilebis licenziatebi arRveven momxmarebelTa

pretenziebis ganxilvis vadebs an dausabuTeblad, damatebiT moiTxoven

sxvadasxva dokumentebs, mxolod amis Semdeg SeiZleba dadges dRis wesrigSi

erTiani reglamentis miRebis sakiTxi.

rogorc zemoT aRiniSna, eleqtroenergiis ganawilebis licenziatebi

xSir SemTxvevaSi momxmareblebs teqnikur pirobebSi miuTiTeben iseT

moTxovnebs, romelTa Sesruleba praqtikulad SeuZlebelia, xolo es

gamowveulia teqnikuri xasiaTis mareglamentirebeli normatiuli aqtis –

energoobieqtebis da sxva teqnikuri saSualebebis eqspluataciis, mowyobis da

maTiT sargeblobis wesebis ararsebobiT. `eleqtroenergetikisa da bunebrivi

gazis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis Tanaxmad aseTi wesis damtkiceba Sedis

saqarTvelos energetikis saministros kompetenciaSi da mas msgavsi

dokumentis gamocemis valdebuleba daekisra jer kidev 2006 wlis ivnisSi.

samwuxarod, saministros mier msgavsi xasiaTis dokumenti dRemde miRebuli

araa, rac Sesabamis licenziatebs aZlevs saSualebas, TviTneburad da

araerTgvarovanad gansazRvron axali abonentebis mierTebisaTvis Casatarebeli

samuSaoebi.

Tavi IV. sasamarTlo davebi

2007 wlis ganmavlobaSi eleqtroenergiisa da bunebrivi gazis

mimxmarebelTa uflebebis dacvis mizniT sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris

Page 72: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

72

warmoebaSi iyo sul 19 saqme sxvadasxva instanciis sasamarTloSi, saidanac

administraciuli da samoqalaqo kolegiebSi sasamarTlo sxdoma Catarda 13

saqmeze, maT Soris mogebul iqna 7 saqme, nawilobriv dakmayofilda erTi

momxmareblis sasarCelo moTxovna, ganuxilvelad datovebul iqna 2 saqme, ar

dakmayofilda 2 saqme, da erT momxmareblis mier gamoTxovil iqna misi

saCivari sasamarTlodan.

Tbilisis saqalaqo sasamarTlos administraciul saqmeTa kolegiaSi

miRebul iqna monawileoba 4 saqmis ganxilvaSi, romelic ZiriTadaT Seexeboda

fizikuri pirebisaTvis administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 961-e

muxlis Tanaxmad, bunebrivi gazis da eleqtroenergiis datacebisaTvis

administraciuli saxdelis saxiT 600 laris dakisrebis Taobaze. aRniSnuli

kolegiis mier gaziarebuli iqna momxmarebelTa uflebebis sazogadoebrivi

damcvelis samsaxuris warmomadgenlebis pozicia, yvela saqmeze

kanonsawinaaRmdegod iqna miCneuli ganawilebis licenzitebis mier Sedgenili

administraciul samarTaldarRvevaTa oqmebi da momxmareblebi

ganTavisuflebul iqnen administraciul pasuxismgeblobisagan.

Tbilisis saqalaqo sasamarTlos samoqalaqo saqmeTa kolegiaSi miRebul

iqna monawileoba sul 9 sasamarTlo ganxilvaSi, saidanac sasamarTlos mier

erTi momxmareblis mier, arauflebamosili piris mier Setanili sarCelis

gamo Sewyvetil iqna saqmis warmoeba, sarCelis ganxilvaSi armonawileobis da

axali rwmunebulebis ararsebobis gamo erT saqmeze aseve Sewyvetil iqna

warmoeba, momxmarebelTa 3 saCivari dakmayofilda srulad (maT Soris erTi

mowinaaRmdege mxaris mier gasaCivrebul iqna saapelacio wesiT), erTi

sasarCelo moTxovna dakmayofilda nawilobriv da momxmareblis mier

gasaCivrebul iqna saapelacio wesiT (saqme jer ar ganxilula), xolo

momxmarebelTa 2 saCivari sasamarTlos mier ar dakmayofilda, erTi sarCeli

ki gamoTxovili iqna momxmareblis mier.

samoqalaqo davis saxiT mimdinare davaSi Tbilisis saqalaqo saqmeTa

samoqalaqo saqmeTa kolegiaSi moq. Tamar janeliZis mier sasamarTloSi mTavar

Page 73: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

73

sxdomare gacxadebul iqna uari sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris

warmomadgenlis dacvaze da Sesabamisad aRniSnuli saqme, miuxedavad imisa, rom

sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris warmomadgeneli monawileobda saqmis

momzadebaSi, ar aris Sesuli sasamarTlo saqmeTa erTian statistikaSi.

Tavi V. formaluri warmoeba

2007 wlis pirveli naxevris ganmavlobaSi sazogadoebrivi damcvelis

samsaxurSi imarTeboda muSa-Sexvedrebi sxvadasxva licenziatebis

warmomadgenlebTan, magram 2007 wlis meore naxevarSi es praqtika Sewyda

licenziatebis mizeziT.

momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri miiCnevs,

rom Sesabamis seqtorebSi moxmarebis wesebis miRebis Semdeg sazogadoebrivi

damcvelis samsaxurSi formaluri warmoebis Catarebis aucilebloba muSa-

Sexvedrebis saxiT aRar iarsebebs da Tu gamovlenil iqneba konkretuli

licenziatis mier momxmarebelTa uflebis darRveva komisiis mier

damtkicebuli Sesabamisi wesebis SeusruleblobiT, amasTan igi dadasturdeba

dokumentalurad, sazogadoebriv damcvelis samsaxuri pirdapir mimarTavs

maregulirebel komisias administraciuli warmoebis dawyebis SuamdgomlobiT

momxmarebelTa uflebebis damrRvevi licenziatis an misi xelmZRvanelisaTvis

saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 921 muxlis

safuZvelze administraciuli saxdelis saxiT 5 000 aTasi lari jarimis

dakisrebis Taobaze.

Tavi VI. adgilze Semowmebebi

saqarTvelos energetikis maregulirebel erovnul komisiasTan arsebul

momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs 2007 wlis

ganmavlobaSi komisiis warmomadgenlebTan erTad momxmarebelTa gancxadebebis

Sesabamisad mouwiaT adgilze Semowmebebis Catareba saqarTvelos sxvadasxva

Page 74: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

74

regionSi rogorc eleqtroenergiis, aseve bunebrivi gazis momxmarebelTa

uflebebis darRvevis gamo.

zemoaRniSnuli Semowmebebis safuZvelze Sedga Sesabamisi oqmebi da

licenziatebs miecaT miTiTebebi an rekomendaciebi problemebis

aRmosafxvrelad.

Tavi VII. sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris urTierToba

momxmareblebTan, sazogadoebriv da saxelmwifo dawesebulebebTan

momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs dRidan

misi daarsebisa aTasobiT momxmarebelma mimarTa gancxadebiTa da saCivriT

sakuTari uflebebisa da kanonieri interesebis dacvisaTvis. momxmarebelTa

aqtiuroba sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris yoveldRiuri saqmianobis

ganxorcielebisas vlindeba. amis naTeli dadasturebaa damcvelis

samsaxurisadmi momxmarebelTa masiuri xasiaTis mimarTvebi rogorc

darRveuli uflebis aRsadgenad, aseve iuridiuli konsultaciis misaRebad

sakuTar ufleba-movaleobebSi garkvevisaTvis. momxmareblTa miReba

xorcieldeba yoveldRiurad (garda dasvenebis dReebisa) da ar aris

SezRuduli raime formiT.

sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris winadadebiT, maregulirebeli

komisiis mier specialurad samsaxurisaTvis saTanado wesiT registrirebul

iqna internet-saiti http://www.pdci.ge, romelzedac am momentisaTvis

ganTavsebulia mxolod momxmarebelTa uflebebis sazogadoebrivi damcvelis

samsaxuris sakontaqto informacia, magram samsaxurSi mimdinareobs muSaoba

mis Tematur Sevsebaze.

zemoaRniSnul saitze momxmareblebis safuZvliani informirebis da

informaciuli vakuumis aRmofxvris mizniT ganTavsebuli iqneba energetikasa

da wyalmomaragebis sferoSi moqmedi normatiuli aqtebi, agreTve sxvadasxva

tipis gancxadebebis nimuSebi, maT Soris nimuSebi Sesabamisi seqtoris

Page 75: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

75

licenziatis, sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris, sasamarTlosa da sxva

saxelmwifo dawesebulebebis saxelze.

internet-saitis meSveobiT aseve SesaZlebeli gaxdeba gancxadebis

gamogzavna momxmarebelTa uflebebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi,

raTa saqarTvelos sxvadasxva regionebidan saWiro aRar gaxdes piradad

misvla sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi

2007 wlis ganmavlobaSi momxmarebelTa interesebis sazogadoebriv

damcvelis samsaxurTan aqtiurad TanamSromlobs saqarTvelos parlamenti,

saqarTvelos energetikis saministro, saxalxo damcvelis aparati, q.

Tbilisis sakrebulo da meriasTan arebuli struqturuli erTeulebi, q,

quTaisis sakrebulo da meria, regionebSi moqmedi adgilobrivi samsaxurebi,

saqarTvelos ltolvilTa da gansaxlebis saministro.

2007 wlis ganmavlobaSi momxmarebelTa interesebis sazogadoebriv

damcvelis samsaxuri aqtiurad TanamSromlobda rogorc TbilisSi

ganTavsebul, aseve regionebSi arsebul arasamTavrovo organizaciebTan,

sainformacio saagentoebTan da presis sxva warmomadgenlebTan.

aRniSnuli tendencia gagrZeldeba momavalSic, raTa Sesabamisi media-

saSualebebis, arasamTavrobo organizaciebisa da adgilobrivi

TviTmmarTvelobis meSveobiT eleqtroenergiis, bunebrivi gazisa da sasmeli

wylis momxmareblebisaTvis axsnil da ganmartebul iqnes maTi uflebebi, am

uflebebis dacvis efeqturi gzebi maT Soris sasamarTlosa da sazogadoebriv

damcvelis samsaxurisaTvis mimarTvis gziT.

Tavi VIII. finasuri angariSgeba

Page 76: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

76

2007 wlis ganmavlobaSi momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi

damcvelis samsaxurisaTvis damtkicebuli 2007 wlis biujetis farglebSi

gaweuli xarjebis angariSi*:

1. sul xelfasi - 109 042,38 lari;

2. socialuri gadasaxadi (20%) - 21 808,48 lari;

3. samivlinebo xarji - 5 926 lari;

4. internet-momsaxureba - 840 lari;

5. ZiriTadi saSualebebis SeZena (aveji) - 1 140 lari;

6. avtomobilis xarjebi - 5 960 lari;

9. moxmarebuli el.energiis safasuri - 607 lari;

10. satelefono momsaxureba - 300 lari;

11. satelefono baraTebi - 790 lari;

12. saijaro qira - 2719 lari;

12. komunaluri xarji (wyali, lifti, gazi) - 1 000 lari;

13. sakancelario da sameurneo saq. - 1 000 lari;

sul: 151 132,86 lari

• saqonlisa da momsaxurebis Sesyidvebi ganxorcielebulia

komisiis mier. finansuri angariSi momzadebulia komisiis

buRalteriis mier mowodebuli informacis safuZvelze (komisiis

aRmasrulebeli direqtoris 2008 wlis 7 martis werili

� 4/07-21/2-300).

Page 77: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

38

danarTi #1

soxumhesi

soxumi

aRstafa

azsresi

Jinvalhesi

rusTavi

zahesi

lisi

orTaWalhesi II

I

xramhesi

xofa

baTumi

dagomisi

bzifi

tyvarCelsresi

lajanurhesi

menji

zugdidi

xaSuri

marneuli

didube d. navTluRi

gldani

vardnilhesi

engurhesi

IV III II I

varcixe hesi

tyibulis sresi

ozurgeTi

qsanid. zestafoni

gori

IV III II I

gudauTa

Crd. kavkasiis energosistema

gumaThesi

I II

rionhesi

Saorhesi

tyibulhesi

alazanhesi

awhesi

wyaltubo

Telavi

gurjaani

dedo

Tbilsresi

varkeTili

moliTi

axalcixe

d. quTaisiWiaTura

fSq

xudonhesi

Jonetihesi

namaxvanihesi

tviSihesi

axalqalaqi

s a q a rT v elo s e n e r g o s i st e m i s 2 2 0 – 5 0 0 k v q s el i s ru q a - s q e m a

adleri

pirobiTi aRniSvnebi:

dasaxeleba arsebuli perspeqtiva

500kv qvesadgurebi

220kv qvesadgurebi

Tbosadgurebi

hidrosadgurebi

500kv egx-ebi

330kv egx

220kv egx-ebi

alaverdi

Page 78: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

39

danarTi #2

Page 79: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

40danarTi #3

saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebeli erovnuli komisiis mier 2007 wels miRebuli dadgenilebebis

nusxa

nomeri

TariRi dadgenilebis dasaxeleba

#1 15.01.07 `bunebrivi gazis tarifebis Sesaxeb~ semekis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#2

31.01.07 `bunebrivi gazis tarifebis Sesaxeb~ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebis Setanis Sesaxeb~ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2006 wlis 21 dekembris #43 dadgenilebaSi cvlilebis Setanis Sesaxeb~ semekis dadgenilebis proeqtis damtkicebis Taobaze

#3

16.02.07 `eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis seqtorSi licenzirebis wesebis damtkicebis Sesaxeb~ semekis 23.08.99 #3 dadgenilebaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Taobaze

#4 20.02.07 `eleqtroenergiis tarifebis Sesaxeb~ semekis 2006 wlis 15 maisis #18 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#5

29.03.07 `eleqtroenergiis tarifebis Sesaxeb~ semekis 2006 wlis 15 maisis #18 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#6

16.04.07 `bunebrivi gazis tarifebis Sesaxeb~ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb~

#7

18.04.07 `eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis seqtorSi regulirebis safasuris gaangariSebisa da gadaxdis wesis damtkicebis Sesaxeb~ semekis 2003 wlis 8 seqtembris #17 dadgenilebaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Taobaze

#8

18.05.07 `bunebrivi gazis tarifebis Sesaxeb~ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#9 30.05.07 eleqtroenergiis gamanawilebeli kompaniebis momxmareblebis mier individualuri mricxvelis gareSe moxmarebuli eleqtroenergiis raodenobis gansazRvris droebiTi wesis damtkicebis Sesaxeb

Page 80: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

41#10 22.06.07 `bunebrivi gazis tarifebis Sesaxeb~ saqarTvelos

energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#11 06.07.07 eleqtroenergiis gatarebis tarifebis Sesaxeb #12 20.07.07 ss `Telasis~ 10 (6) kv da 380/220 v Zabvis safexuris

gamanawilebel qselebze axali momxmareblebis mierTebis safasuris dadgenis Sesaxeb

#13

20.07.07 `bunebrivi gazis tarifebis Sesaxeb~ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb~ (bolnisigazi, TeTriwyarogazi)

#14

31.07.07 `bunebrivi gazis tarifebis Sesaxeb~ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#15 31.07.07 ss `kaxeTis energodistribuciis~ saerTo moxmarebis mricxvelis mqone momxmareblebis mier individualuri mricxvelis gareSe moxmarebuli eleqtroenergiis raodenobis gansazRvris droebiTi wesis damtkicebis Sesaxeb

#16 10.10.07 `bunebrivi gazis tarifebis Sesaxeb~ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#17 16.10.07 `bunebrivi gazis tarifebis dadgenis wesisa da meTodologiis damtkicebis Sesaxeb~ semekis 08.09.99 #6 dadgenilebaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Sesaxeb

#18 16.10.07 `bunebrivi gazis tarifebis Sesaxeb~ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#19 26.10.07 `semekis debulebis damtkicebis Sesaxeb~ semekis 2003 wlis 24 seqtembris #18 dadgenilebaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Sesaxeb

#20 02.11.07 `eleqtroenergiis tarifebis Sesaxeb~ semekis 2006 wlis 15 maisis #18 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

Page 81: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

42#21 07.11.07 Sps `eleqtroenergetikuli sistemis komerciuli

operatorisa~ da ss `energo-pro jorjias~ mier eleqtroenergiis import-eqsportis Sesaxeb TGR ENERGY ELECTRICITY WHOLESALE TRADE CO-sTan 2007 wlis 20 ivniss gaformebuli xelSekrulebebis safuZvelze saqarTveloSi importirebuli eleqtroenergiis zRvruli tarifis (zeda zRvaris) gansazRvris Sesaxeb

#22 21.11.07 `eleqtroenergiis tarifebis Sesaxeb~ semekis 2006 wlis 15 maisis #18 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#23 11.12.07 `bunebrivi gazis tarifebis Sesaxeb~ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#24 28.12.08 `bunebrivi gazis tarifebis Sesaxeb~ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis 2005 wlis 30 dekembris #30 dadgenilebaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

Page 82: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

43danarTi #4

saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebeli erovnuli

komisiis mier 2007 wels miRebuli

gadawyvetilebebis nusxa

nomeri

TariRi

gadawyvetilebis dasaxeleba

#1/1 15.01.07 bunebrivi gazis seqtorSi ganawilebisa da transportirebis

licenziatebis mier licenziis pirobebis Sesrulebis

Semowmebis programisa da gegma-grafikis damtkicebis Sesaxeb

#1/2 15.01.07 ss `itera-saqarTvelosa~ da Sps `yaztransgaz-Tbilisis~

satarifo ganacxadebis komerciul saidumloebad miCnevis

Sesaxeb

#2/1

07.02.07 Sps `orujevi da janmrTelobas~ bunebrivi gazis ganawilebis

licenziaSi cvlilebis Setanis Sesaxeb (arealis gafarToeba)

#3/1 29.03.07 ss `bJuJahesze~ eleqtroenergiis warmoebis licenziis gacemis

Sesaxeb

#4/1 04.04.0

7

moq. zarquasa da ss `Telass~ Soris arsebuli davis Sesaxeb

#5/1 10.04.07 ss `lixaurigazze~ bunebrivi gazis ganawilebis licenziis

gacemis Sesaxeb

#6/1 18.04.07 kvalificiuri sawarmoebis mier eleqtroenergiis sarezervo

simZlavris Sesyidvis Sesaxeb

#7/1 26.04.07 semekis 2006 wlis wliuri angariSis damtkicebis Sesaxeb

#8/1 14.05.07 ss `ambrolaurigazze~ bunebrivi gazis ganawilebis licenziis

gacemis Sesaxeb

#9/1 18.05.07 Sps `saqarTvelos rkinigzis~ eleqtroenergiis warmoebis

licenziis vadis gagrZelebis Sesaxeb

#9/2 18.05.07 ss `energo-pro jorjias~ eleqtroenergiis warmoebis

licenziis ganacxadis Sesaxeb

#9/3 18.05.07 ss `energo-pro jorjias~ eleqtroenergiis ganawilebis

licenziis ganacxadis Sesaxeb

#10/1 30.05.07 Sps `gioze~ bunebrivi gazis ganawilebis licenziis gacemis

Sesaxeb

#11/1 06.07.07 bunebrivi gazis ganawilebis licenziatebis licenziis vadis

gagrZelebis Sesaxeb

#12/1 20.07.07 Sps `energia+~-ze bunebrivi gazis ganawilebis licenziis

gacemis Sesaxeb

#13/1 27.09.0

7

saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis

2008 wlis saprognozo biujetis damtkicebis Sesaxeb

#13/2 27.09.0 ss `xramhesi 1~-is eleqtroenergiis warmoebis licenziis

Page 83: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

447 Sesaxeb

#13/3 27.09.0

7

ss `xramhesi 2~-is eleqtroenergiis warmoebis licenziis

Sesaxeb

#13/4 27.09.0

7

Sps `qarTligazze~ bunebrivi gazis ganawilebis licenziis

gacemis Sesaxeb

#13/5 28.09.07 Sps `eleqtroenergetikuli sistemis komerciuli

operatorisaTvis~ (esko) avariul situaciebSi ruseTidan

eleqtroenergiis importis tarifis dadgenis Sesaxeb

#13/6 28.09.07 saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis,

komisiis aparatisa da komisiis aparatisagan damoukideblad

arsebuli momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi

damcvelis samsaxuris saStato ganrigis damtkicebis Sesaxeb

#14/1 10.10.07 Sps `di-vi-es~-ze bunebrivi gazis ganawilebis licenziis

gacemis Sesaxeb

#15/1 01.11.07 `saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiis

aparatisa da komisiis aparatisagan damoukideblad arsebuli

momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis

samsaxuris saStato ganrigis damtkicebis Sesaxeb~ semekis

2007 wlis 28 seqtembris #13/6 cvlilebis Setanis Sesaxeb

#16/1 02.11.07 saqarTvelos soflis meurneobis mecnierebaTa akademiasa da ss

`Telass~ Soris arsebuli davis Sesaxeb~

#16/2 02.11.07 moq. jioSvilsa da ss `Telass~ Soris arsebuli davis Sesaxeb

#17/1 21.11.07 Sps `saqarTvelos rkinigzisa~ da ss `energo-pro jorjias~

eleqtroenergiis warmoebis licenziebSi cvlilebebis Setanis

Sesaxeb

#17/2 21.11.07 Sps `gaskoze~ bunebrivi gazis ganawilebis licenziis gacemis

Sesaxeb

#17/3 21.11.07 ss `quTaisigazis~ bunebrivi gazis ganawilebis licenziaSi

cvlilebi Setanis Sesaxeb

#18/1 30.11.07 Sps `akrianze~ bunebrivi gazis ganawilebis licenziis gacemis

Sesaxeb

#18/2 30.11.07 Sps `saqarTvelos saxelmwifo eleqtrosistemasa~ da ss

`Telass~ Soris davis Sesaxeb

#19/1 11.12.07 saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli komisiisa

da komisiis aparatis saStato ganrigis damtkicebis Sesaxeb

#19/2 11.12.07 saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnul

komisiasTan arsebuli momxmarebelTa interesebis

sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris saStato ganrigis

damtkicebis Sesaxeb~

#20/1 24.12.07 Sps `di-v-es~-is bunebrivi gazis ganawilebis licenziaSi

cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#20/2 24.12.07 Sps `CiraRdani XXI saukune~-ze bunebrivi gazis ganawilebis

licenziis gacemis Sesaxeb

Page 84: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

45#20/3 24.12.07 Sps `gzaproeqtsa~ da ss `Telass~ Soris arsebuli davis

Sesaxeb

#21/1 28.12.07 Sps `versalze~ bunebrivi gazis ganawilebis licenziis gacemis

Sesaxeb

#21/2 28.12.07 ss `axmetagazze~ bunebrivi gazis ganawilebis licenziis

gacemis Sesaxeb

#21/3 28.12.07 Sps `lemSvenieraze~ bunebrivi gazis ganawilebis licenziis

gacemis Sesaxeb

#21/4 28.12.08 Sps `orujevi da janmrTelobis~ bunebrivi gazis ganawilebis

licenziaSi cvlilebebis Setanis Sesaxeb

#21/5 28.12.07 `semekis 2008 wlis saprognozo biujetis damtkicebis

Sesaxeb~ saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli

komisiis 2007 wlis 27 seqtembris #13/1 gadawyvetilebaSi

cvlilebebis Setanis Taobaze

#21/6 28.12.08 semekis 2007 wlis biujetis koreqtirebis Sesaxeb

Page 85: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

danarTi #5

saqarTvelos eleqtrobalansi

#

dasaxeleba eleqtroenergia

(mln.kvt.sT)

1 . warmoeb a (saltedan gaSveba)

8 169,5

m aT Soris :

2 . h esi

6 724,5

3 . Tesi

1 445,0

4 .

im porti a ) ru s e T i d a n

b ) a z e r b a i j a n i d a n

g ) Tur q e T i d a n

433,3

1 7 6 , 9

1 0 7 , 4

1 49 , 0

5 . e qsporti a ) ru s e T S i

b ) a z e r b a i j a n S i

g ) Tur q e T S i

625,5

3 00 , 3

1 09 , 6

2 1 5 , 6

6 . dan a k argebi

164,7

7 .

wminda moxm areb a a ) k o m p a n i e b i

b ) p i rd a p i r i

m o m x m a r e bl e b i

7 812,6 5 8 0 0 , 3

2 0 1 2 , 3

Page 86: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis
Page 87: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

47

danarTi #6

ele qtros adgure b i s m i er g a mo muS a v e buli

ele qtroe n erg i a 2007 w .

# eleqtrosadgurebis

dasaxeleba

eleqtroenergiis

gamomuSaveba

(mln.kvtsT)

saltedan gaSveba

eleqtrosadg

urebis

dadgmuli

simZlavre

(mvt)

1 engurhesi 2 878,5 1300

2 vardnilhesi 505,4 219,9

3 varcixehesebis kaskadi 727,0 184

4 lajanurhesi 274,7 112,5

5 Saorhesi 135,3 38,4

6 Zevrulhesi 122,3 60

7 munleik-jorjia 34,5 20

8 gumaThesebis kaskadi 229,4 66,8

9 rionhesi 289,4 48

10 xrami I 237,9 112,8

11 xrami II 183.1 110

12 Jinvalhesi 367,1 134

13 zahesi 157,9 37,8

14 orTaWalhesi 78,7 18

15 awhesi 78,6 16

16 bJuJahesi 52,7 12,24

17 CiTaxevhesi 110,2 21

18 TeTrixevhesi 24,8 14

19 sacxenishesi 32,9 14

20 xadorihesi 99,5 24

21 danarCeni hesebi 104,6 57,6

hidrosadgurebi sul 6 724,5 2 621,0

22 mtkvari 984,2 300

23 Tbilsresi 340,7 416

24 enerji investi 120,1 110

Tbosadgurebi sul 1 445,0 826

mTliani generacia 8 169,5 3 447,0

Page 88: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

48

danarTi #7

saqarTveloSi eleqtroenergiis warmoeba-moxmarebis da eqsport-

importis krebsiTi maCveneblebi 2006-2007 wlebSi (mln.kvt.sT)

maCveneblebi

2006 w.

2007 w.

2007 w.

2006 welTan

SedarebiT, %

eleqtroenergiis

warmoeba

maT Soris

hesi

Tesi

eleqtroenergiis

moxmareba

maT Soris

gamanawilebeli

kompaniebi

pirdapiri

momxmareblebi

eqsporti

importi

7419,9

5316,1

2103,8

8114,9

5934,2

1948,4

82,6

777,6

8169,5

6724,5

1445,0

7977,3

5800,3

2012,3

625,4

433,2

110,1

126,5

68,7

98,3

97,7

103,3

7,6-jer

55,7

Page 89: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

49

danarTi #8

bunebrivi gazis miwodeba saqarTveloSi da maT Soris TbilisSi

2006-2007 wlebSi(mln.kub.m)

maCveneblebi

2006 w.

2007 w.

2007 w.

2006 welTan

SedarebiT,%

transportirebis

kompaniis mier

mowodebuli

gazi kvartlebis

mixedviT I

II III IV

sul

Tbilisi

514,1

391,1

354,1

621,7

1881,0

383,1

557,4

312,5

245,9

568,0

1683,8

454,8

108,4

79,9

69,4

91,4

89,5

118,7

Page 90: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

50

danarTi #9

eleqtroenergiis warmoebis, ganawilebis, gadacemisa da dispetCerizaciis

licenziatTa sia

#

licenziatis

dasaxeleba

licenziis

gacemis TariRi

licenziis

nomeri

licenz

iis

seria

warmoeba

1 ss `xramhes I~ 1999 w. 24 dekemberi 001 11

2 ss `xramhes II~ 1999 w. 24 dekemberi 002 11

3 Sps `Tbilwyalkanali~ (TeTrixevihesi,

Jinvalhesi)

2000 w. 23 Tebervali 007 11

4 Sps `vardnilhesebis kaskadi~ 2000 w. 23 Tebervali 008 11

5 Sps `engurhesi~ 2000 w. 23 Tebervali 011 11

6 Sps `orTaWalenerji~ 2000 w. 28 ivnisi 022 11

7 Sps `zahesi 06~ 2001 wlis 2 marti 041 11

8 Sps `saqarTvelos rkinigza~ (CiTaxevhesi) 2002 wlis 24 maisi 046 11

9 Sps `munleik jorjia~ (Zevrulhesis 1

agregati)

2002 wlis 21 Tebervali 050 11

10 ss `Tbilsresi~ 2003 wlis 3 dekemberi 057 11

11 Sps `aRmosavleTis energokorporacia~ 2004 wlis 12 noemberi 059 11

12 Sps `mtkvari energetika~ 2004 wlis 10 seqtemberi 060 11

13 Sps `varcixe-2005~ 2005 wlis 21 marti 062 11

14 `enerji investi~ 2006 wlis 24 marti 067 11

15 ss `bJuJhesi~ 2007 29 marti 074 11

16 ss `energo-pro jorjia~ 2007 weli 18 maisi 075 11

ganawileba

1 ss `Telasi~ 1998 wli 28 dekemberi 3/01

2 ss `kaxeTis energodistribucia~ 2003 wlis 23 maisi 052 14

3 ss `energo-pro jorjia~ 2007 weli 18 maisi 057 14

gadacema

1 ss `saqrusenergo~ 2000 w. 23 Tebervali 001 12

2 Sps `saqarTvelos saxelmwifo

eleqtrosistema~ 2002 wlis 20 dekemberi 004 12

dispetCerizacia

Page 91: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

511 Sps `saqarTvelos saxelmwifo

eleqtrosistema~ 2002 wlis 20 dekemberi 004 13

Page 92: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

51

bunebrivi gazis seqtorSi

2007 wels licenzirebuli organizaciebis

s i a

licenziatis licenziis

#

dasaxeleba misamarTi xelmZRva-

nelis

g.s.

tele-

foni

gacemis

dro da

gadawyve-

tilebis

#

seria # licen-

ziis

moqme-

debis

vada

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1. Sps `lixa-

urigazi~

ozurgeTis

raionis

sofeli

lixauri

vladimer

saluqvaZe

877

44-98-

90

10.04.07w.

gadawyv.

#5/1

23 089 uvado

2. ss

`ambrolaur-

gazi~

ambrola-

uri,

vaJa-

fSavelas

# 8

ivane

cagarei-

Svili

899

94-40-

37

14.05.07w.

gadawyv.

#8/1

23 090 uvado

3. Sps `gio~

gardabnis

raioni

sofeli

norio

giorgi

Wriki-

Svili

899

27-55-33

30.05.07w.

gadawyv.

#10/1

23 091 uvado

4. Sps

`energia + ~

qalaqi

quTaisi

razmaZis

#44

zaal

msxviliZe

899

94-22-

00

20.07.07w

gadawyv.

#12/1

23 092 uvado

5. Sps

`di-vi-es~

q. rusTavi,

XXI m/r-ni 2-14

vasil

afciauri

vano

gogolaZe

899

94-48-

00;

877

505-779

10.10.07w.

gadawyv.

#14/1

23 093

uvado

danarTi #10

Page 93: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

52

6

Sps

`qarTligazi~

q. mcxeTa,

vaJa-

fSavelas

# 1

elguJa

cxvaraZe

899

24-42-

01

27.09.07w

gadawyv.

#13/4

23 094 uvado

7.

Sps

`gasko+~

q. senaki,

wminda

ninos

# 1

soso

dgebuaZe

nika

prosto-

serdovi

899

20-88-

55,

899

30-21-43

21.11.07w.

gadawyv.

#17/2

23 095 uvado

8.

Sps

`akriani-

2006~

gardabnis

raioni

sofeli

martyofi

konstan-

tine

farsmana-

Svili

893

20-04-

29

30.11.07w.

gadawyv.

#18/1

23 096 uvado

9. Sps

`versali~

siRnaRis

raioni

sofeli

bodbe

zurab

goCita-

Svili

899

77-33-

20

28.12.07w.

gadawyv.

#21/1

23 097

uvado

10.

Sps

`CiraRdani-

XXI~

sofeli

diRomi

Samil

odiSaria

895

60-09-

87

24.12.07w.

gadawyv.

#20/2

23 098 uvado

11.

ss

`axmetagazi~

q. axmeta,

stalinis

q. # 1

giorgi

goreli-

Svili

899

51-31-99

28.12.07w.

gadawyv.

#21/2

23 099 uvado

12.

Sps

`lemSveni-

era~

gardabnis

raionis

sofeli

lemSveniera

maizer

dadvani

899

75-44-

02

28.12.07w.

gadawyv.

#21/3

23 100 uvado

Page 94: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

53

bunebrivi gazis seqtorSi

2007 wels modificirebuli licenziebis

s i a

#

licenziatis

dasaxeleba

modifici-

rebis

mizezi

licenziis

modificirebis

TariRi da

Sesabamisi

gadawyvetilebis

nomeri

SeniSvna

1 2 3 4 5

1. ss

`wyaltubogazi~

vadis

gagrZeleba

06.07.07 w.

gadawyv.

#11/1

2. ss `yvareligazi~ vadis

gagrZeleba

06.07.07 w.

gadawyv.

#11/1

3. Sps `gama~ vadis

gagrZeleba

06.07.07 w.

gadawyv.

#11/1

4. Sps `didi

diRomi~

vadis

gagrZeleba

06.07.07 w.

gadawyv.

#11/1

5. ss `dedoflis-

wyarogazi~

vadis

gagrZeleba

06.07.07 w.

gadawyv.

#11/1

6. ss

`zestafonigazi~

vadis

gagrZeleba

06.07.07 w.

gadawyv.

#11/1

7. ss `duSeTigazi~ vadis

gagrZeleba

06.07.07 w.

gadawyv.

#11/1

8. Sps `gazmSeni~ vadis

gagrZeleba

06.07.07 w.

gadawyv.

#11/1

9.

ss `quTaisgazi~

arealis

gafarToeba

21.11.07w.

gadawyv.

#17/3

samoqmedo areals

daemata sofel

geguTis

gamanawilebeli

qseli.

danarTi #11

Page 95: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

54

10.

Sps

`di-vi-es~

arealis

gafarToeba

24.12.07 w.

gadawyv.

#20/1

samoqmedo areals

daemata loWinis

velis teritoriaze

sacxovrebeli

korpusebis

gazmomarageba

11.

Sps

`orujevi da

janmrTeloba~

arealis

gafarToeba

28.12.07w.

gadawyv.

#21/4

samoqmedo areals

daemata sofeli

kalinino

Page 96: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

54

danarTi #12

bunebrivi gazis transportirebis da ganawilebis

licenziatebi

I. transportirebis licenziatebi

1. Sps `saqarTvelos gazis transportirebis kompania~ -

q. Tbilisi, 300 aragvelis 24

II. bunebrivi gazis gamanawilebeli kompaniebis

s i a

1. Sps `yaztransgaz-Tbilisi~ _ q. Tbilisi, mickeviCis #18a

2. ss `kaspigazi~ _ q. kaspi, wereTlis q. #46

3. ss `quTaisigazi~ _ q. quTaisi, lomouris q. #2

4. ss `rusTavigazi~ _ q. rusTavi, daviT garejis #25

5. ss `gorigazi~ _ q. gori, iosebiZis #1

6. ss `bolnisigazi~ _ q. bolnisi, wminda ninos #36a

7. ss `TeTriwyarogazi~ _ q. TeTriwyaro, qeTevan wamebulis #4

8. ss `borjomigazi~ _ q. borjomi, Toris q. #92

9. ss `samtrediagazi~ __ q. samtredia, daviT aRmaSeneblis gamziri #463a

10. ss `gurjaanigazi~ __ q. gurjaani, sanapiros #4

11. ss `marneuligazi~ __ q. marneuli, iaRlujis q. #23

12. sps `mRebriSvili~ _ gurjaanis raionis sof. veliscixe, 9 aprilis

q.#31

13. ss `Telavigazi~ __ q. Telavi, kavkasionis q. #15

14. ss `Terjolagazi~ __ q. Terjola, sofromaZis q. #87

15. sps `iaganaSvili da orvelaSvili~ __ gurjaanis r-ni, sof. kaWreTi

16. ss `wyaltubogazi~ __ q. wyaltubo, 9 aprilis #62

17. ss `yvareligazi~ __ q. yvareli, daviT aRmaSeneblis q. #62

18. Sps `gama”-aggss aeroporti _ q. Tbilisi, kaxeTis gzatkecili #67

19. Sps `airi” (gori) _ q. gori, mejvrisxevis q. #24

20. ss `zestafonigazi~ _ q. zestafoni, Tamaris q. #71

21. Sps `axalgorigazi~ _ daba axalgori, 9 aprilis q. #16

22. Sps `breTigazi~ _ qarelis raioni, sof. breTi

23. ss `dedofliswyarogazi~ - q. dedofliswyaro, xornabujis q. #18

24. Sps `didi diRomi~ __ q. Tbilisi, i. petriwis q. #12, b. 5

25. ss `siRnaRigazi~ _ q. wnori, sixaSvilis q. #84

26. Sps `orujevi da janmrTeloba~ - gardabnis raioni, sof. yaraTaqla

Page 97: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

55

27. ss `saCxeregazi~ - q. saCxere, Tamar mefis Cixi #8

28. Sps `ninika~ _ yvarlis raionis sofeli Silda

29. Sps `aWaris bunebrivi airi~ - q. baTumi, farnavaz mefis quCa #57

30. Sps `gazmSeni~ _ q. Tbilisi, kairos q. #2

31. Sps `iberia – 2004~ _ gardabnis raionis sof. krwanisi

32. ss `avtogazi~ _ q. Tbilisi, al. yazbegis Cixi 32/34

33. Sps `sarTiWalis gazi~ - gardabnis raionis sof. sarTiWala,

merab kostavas q. #145

34. Sps `mili~ _ q. Tbilisi, faliaSvilis q. #18

35. Sps `varkeTilairi~ - q. Tbilisi, varkeTili 3, IIIa m/r, korp. 336 (dvalis

q. #11)

36. ss `energokavSiri~ - q. Tbilisi, muxianis I m/r, korpusi 13

37. ss `WiaTurgazi~ - WiaTura, saCxeris gzatkecili #2a

38. Sps `vake~ - q. TeTriwyaro, daviT aRmaSeneblis 35

39. Sps `dacvis uzrunvelyofis samsaxuri~ - sofeli wavkisi

40. Sps `ganTiadi~ - gardabnis raioni, sof. yarajalari

41. ss `sagarejogazi~ - q. sagarejo, jafariZis q. #2

42. ss `lagodexgazi~ _ q. lagodexi, ninoSvilis q. #49

43. sps `gogoWuri da kompania~ - gardabnis raionis sofeli gamarjveba,

skolis q. #52

44. ss `Coxataurigazi~ - q. Coxatauri, kostavas q. #7

45. Sps `sTs~ (gardabnis raionis sof. gamarjveba) – q. Tbilisi, Temqa, me-3

m/r, II kvart., korp. 37, b. 18 46. ss `lanCxuTigazi~ _ q. lanCxuTi, cincaZis q. #11

47. Sps `arzu-gazi~ - gardabnis raionis sof. vaxtangisi 48. Sps `didgori~ - q. rusTavi, me-8m/r, korp. 9, b. 54 49. Sps `vanigazi~ - q. vani, tabiZis q. #55a

50. Sps `taba~ - gardabnis raionis sofeli tabaxmela

51. Sps `lixaurigazi~ - ozurgeTis raionis sofeli lixauri

52. ss `ambrolaurgazi~ - q. ambrolauri, vaJa-fSavelas #8

53. Sps `g i o~ - gardabnis raionis sofeli norio

54. Sps `energia+~ - q. quTaisi, razmaZis q. #44

55. Sps `qarTligazi~ - q. mcxeTa, vaJa fSavelas q. #1

56. Sps `di-vi-es~ - q. rusTavi, XXI m/r 2-14 57. Sps `gasko+~ - q. senaki, wminda ninos #1

58. Sps `akriani-2006~- gardabnis raioni, sof. martyofi

59. Sps `CiraRdani-XXI~ - q. Tbilisi, qeburias quCa #59 (sof. diRomi)

60. Sps `versali~ - siRnaRis raionis sofeli bodbe

61. ss `axmetagazi~ - q. axmeta, stalinis q #1

Page 98: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

56

62. Sps `lemSveniera~ - gardabnis raionis sof. lemSveniera.

Page 99: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

58

miReba realiz miRebarealiz miRebarealiz miReba realiz. miReba realiz. miReba realiz. miReba realiz. miReba realiz.

saxelmwifos wilobrivi

monawileobiT Seqmnili

sawarmoebi

Sps `qarTligazi~

bc ,,mcxeTagazi" 0,625 0,490 0,925 0,674 1,121 0,922 2,123 1,247 2,377 1,659 4,199 3,069 4,940 4,067 5,521 5,095bc ,,xaSurigazi" 0,935 0,496 1,016 0,402 0,222 0,154 0,62 0,473 1,448 0,965 2,194 1,5 2,330 1,762 3,082 2,338bc ,,qareligazi" 0,012 0,011 0,267 0,096 0,145 0,139 0,115 0,114 0,150 0,149 0,775 0,627 1,851 1,503 2,500 1,990bc ,,duSeTigazi" 1,646 1,680 1,577bc ,,yazbegigazi" 12,2 12,292 11,556bc ,,gardabanigazi" 0,017 0,015 0,133 0,13 0,223 0,217 0,437 0,429 1,386 1,238 3,545 3,001 3,097 2,873 1,884bc ,,dmanisigazi" 0,144 0,135 0,163 0,131 0,092 0,048 0,157 0,089 0,126 0,067 0,172 0,141 0,218 0,192 0,263 0,231 sul `qarTligazi~ 27,222ss ,,gurjaanigazi" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1,928 1,685 1,808 1,386 2,741ss ,,marneuligazi" 1,292 1,178 1,589 1,,377 1,449 1,167 1,734 1,466 2,313 1,873 3,305 2,781 5,417 3,264 6,656ss ,,Terjolagazi" 0,064 0,061 0,263 0,199 0,621 0,481 0,582 0,434 0,924 0,68 0,737 0,484 0,755 0,548 0,573ss ,,wyaltubogazi" 0 0 0 0 0 0 0,184 0,172 0,738 0,561 1,259 1,058 1,411 1,150 1,719 1,352ss ,,yvareligazi" 0,070 0,064 0,099 0,078 0,125 0,116 0,267 0,254 0,327 0,290 0,448 0,353 0,625 0,390 1,000 0,872ss ,,zestafonigazi" 0,409 0,224 1,689 0,581 0,482 0,111 0,543 0,239 0,735 0,474 1,875 1,359 2,494 1,909 4,135 2,537ss ,,dedofliswyarogazi" 0 0 0 0 0,255 0,111 0,472 0,187 0,482 0,307 0,272 0,163 1,365 1,110 1,397ss ,,siRnaRigazi" 0,152 0,121 0,079 0,059 0,207 0,093 0,115 0,108 0,493 0,394 0,541 0,515 1,173 0,833 1,821ss ,,saCxeregazi" 0 0 0 0 0 0 0,289 0,277 2,526 2,411 5,275 5,035 6,975 6,657 10,704 10,142ss ,,WiaTuragazi" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,166 0,12 0,674 0,537 1,524 1,214ss ,,ozurgeTigazi" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,028 0,021 0,217 0,208 0,714ss ,,sagarejogazi" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7,183 5,087 17,784 11,296ss ,,lagodexigazi" 0 0 0,031 0,031 0,051 0,051 0 0 0 0 0 0 0,060 0,034 0,000ss ,,Coxataurigazi" 0,023 0,023 0,101ss ,,lanCxuTigazi" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,012 0,012 0,068 0,63ss `avtogazi~ 21,232ss ,,axmetagazi~ 0,000

sul saxelmwifos

wilobrivi monawileobiT

Seqmnili sawarmoebi 3,72 2,80 6,25 2,38 4,99 3,61 7,64 5,49 14,03 11,07 26,719 21,91 56,47 33,55 99,39

200720062005 b/gazis miReba - realizacia gazis meurneobebSi (mln. metr-kubi) danarTi #13

2000 2001 2002 2003 2004

Page 100: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

58

miReba realizmiRebarealiz. miRebarealiz. miRebarealiz. miRebarealiz. miRebarealiz. miReba realiz. miReba realiz.

ss ,,kaspigazi" 1,478 1,026 1,126 0,947 1,146 0,975 0,971 0,892 1,361 1,054 1,778 1,451 1,930 1,667 4,966 2,076ss ,,quTaisgazi" 11,652 11,06 5,554 5,429 9,584 5,477 10,07 6,361 13,057 9,717 18,209 14,41 20,91 18,614 24,99 22,358ss ,,rusTavigazi" 0 0 12,2 10,36 6,926 5,125 10,78 7,426 13,444 10,32 14,694 12,51 18,93 15,253 23,728 19,622ss ,,gorigazi" 2,20 1,60 6,42 2,57 2,05 1,58 1,40 1,31 1,80 1,52 10,60 7,300 12,28 9,597 17,488ss ,,bolnisigazi" 0,599 0,513 0,771 0,661 0,737 0,679 1,162 1,018 1,679 1,367 2,894 2,046 3,828 2,579 3,227ss ,,TeTriwyarogazi" 0,485 0,440 0,074 0,064 0,281 0,237 0,977 0,901 2,024 1,767 1,852 1,543 1,352 1,237 1,858Sps ,,borjomigazi" 2,137 1,670 3,011 1,886 3,676 2,317 3,658 2,609 4,475 3,303 5,184 4,355 5,500 4,767 6,227 5,574ss ,,samtrediagazi" 1,811 0,942 2,737 1,505 1,227 0,773 1,825 1,156 2,194 1,599 3,010 2,488 3,216 2,,710 3,486 3,067Sps ,,vanigazi" 0 0 0 0 0,058 0,050 0,194 0,129 0,314 0,205 0,595 0,419 0,976 0,755 1,264ss ,,Tbilgazi" 96,41 55,65 156,0 70,7 150,0 127,5 289,7 87,18 343,31 125,52 380,34 163,01 205,80 119,30Sps ,,yaztransgaz-Tbilisi" 174,0 101,0 454,82 305,4sps ,,mRebriSvili~ (veliscixe) 0,013 0,012 0,033 0,029 0,042 0,036 0,036 0,031 0,089 0,077 0,203 0,167 0,276 0,236 0,341 0,298ss ,,Telavigazi" 0,935 0,683 0,491 0,359 0,170 0,128 0,254 0,191 1,141 1,121 3,265 2,562 4,017 3,052 5,376 4,381sps ,,iaganaSvili-orvelaSvili" 0 0 0 0 0,067 0,061 0,088 0,082 0,117 0,089 0,211 0,182 0,077 0,065 0,235Sps ,,gama" 12,351Sps ,,airi" 0,000Sps `axalgorigazi~ 0,046 0,046 0,166 0,094 0,822 0,72Sps ,,breTigazi" 0 0 0 0 0 0 0 0 0,087 0,072 0,421 0,324 0,326 0,264 0,245Sps ,,didi diRomi" 0 0 0 0 0,111 0,107 0,782 0,734 2,401 2,169 3,923 3,711 4,998 4,906 6,110 5,887Sps ,,orujevi da janmrTeloba" 0 0 0 0 0 0 0 0 0,114 0,110 0,414 0,909 1,931 1,850 2,347 2,183Sps ,,ninika" 0 0 0 0 0 0 0 0 0,006 0,006 0,019 0,018 0,029 0,027 0,082Sps ,,aWaris bunebrivi airi" 0 0 0 0 0 0 0 0 0,343 0,258 1,519 1,053 3,873 3,275 7,220 6,795Sps ,,gazmSeni" 0 0 0 0 0 0 0 0 2,659 2,579 1,498 1,454 1,342 1,303 2,070Sps ,,iberia -2004" 0,131 0,131 0,150 0,142 0,332 0,31Sps ,,sarTiWalis gazi" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 29,366 29,37 34,58 34,578 0,266 0,185Sps ,,mili" 0 0 0 0 0 0 0 0 0,075 0,074 0,541 0,525 0,617 0,603 0,584 0,583Sps ,,varkeTilairi" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1,475 1,067 5,723 4,696 6,756 5,909ss ,,energokavSiri" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,258 0,189 3,17 2,293 5,526 4,643

117,72 73,59 188,4 94,5 176,1 145 321,9 110 390,69 162,9 482,45 251,2 509,99 332,15 592,72

kerZo sawarmoebi2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

Page 101: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

58

miReba realizmiRebarealiz. miRebarealiz. miRebarealiz. miRebarealiz. miRebarealiz. miReba realiz. miReba realiz.

Sps ,,vake" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,034 0,025 0,129Sps ,,dacvis uzrunvelyofis sams. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,229 0,197 0,931 0,884Sps ,,ganTiadi" 0,79 0,657Sps ,,gogoWuri da kompania" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,573 0,546 2,291Sps ,,s T s" 0,040 0,040 0,170Sps ,,arzu gazi" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,051 0,050 0,133Sps ,,didgori" 0,000Sps ,,taba" 0,103 0,102Sps ,,lixaurigazi" axalia 0,109Sps ,,ambrolaurgazi~ 0,019Sps `gio~ (axalia) 0,159Sps `di-vi-es~ (axalia) 0,363Sps `gasko+~ 0,100 0,052Sps `akriani-2006~ 0,025Sps `energia+~ 0,532Sps `CiraRdani-XXI~ 0,000Sps `versali~ 0,000Sps `lemSveniera~ 0,000

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,927 0,858 5,854sul kerZo sawarmoebi 117,7 73,6 188,4 94,5 176,1 145,0 321,9 110,0 390,7 162,9 482,4 251,2 510,9 333,0 598,6 sul 121,4 76,4 194,7 96,9 181,1 148,7 329,6 115,5 404,7 174,0 509,2 273,1 567,4 366,6 698,0

2004 2005 2006 20072000 2001 2002 2003

Page 102: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

64

saxelmwifo

wili %

kerZo wili %

maRali wneva

saSualo wneva

dabali wneva

xelSekrulebis

saxe

xelSemkvreli

mxareebi

xelSekrulebis

dadebis TariRi

xelSekrulebis

moqmedebis vada

sawarmoebi

(erTeuli)

mosaxleoba

(aTasi erTeuli)

maRali wneva

saSualo wneva

dabaliwneva

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

saxelmwifos wilobrivi

monawileobiT Seqmnili

sawarmoebi

1Sps `qarTligazi~ - 23 #094.

#13/4, 27.09.07 w. 100biznes centri ,,mcxeTagazi"

32,288 43,051 163 4,8 0,0 85,7 86,8 5,521biznes centri ,,xaSurigazi"

45,000 125 4,6 0,0 19,3 38,0 3,082biznes centri ,,qareligazi"

44,356 53 2,1 0,0 33,5 40,5 2,500biznes centri ,,duSeTigazi"

38,560 37 0,2 0,0 74,0 113,0 1,060biznes centri ,,yazbegigazi"

21,568 0,0 63,0 12,292biznes centri ,,gardabanigazi"

30,14 39,737 40 4,3 3,2 51,1 49,4 1,884biznes centri `dmanisigazi~

42,246 24 0,6 0,0 5,7 26,3 0,263sul Sps `qarTligazi~

442 16,6 3,2 269,3 417 26,60

informacia bunebrivi gazis ganawilebis licenziatebis Sesaxeb

01.01.2008 wlis mdgomareobiT

#

licenziati,

licenziis seria, #,

gadawyvetilebis # da

gacemis TariRi

mesakuTre

gazsadenis ijarasTan an

marTvasTan dakavSirebuli

xelSekruleba

abonentTa

raodenoba

miRebuli gazis wliuri

moculobaM 2007 wels

(mln.kub.m.)

moqmedi tarifi

TeTri / m3

(dRg-s gareSe)

gazsadenis

sigrZe km-Si

danarTi #14

Page 103: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

64

2ss ,,gurjaanigazi" - 23 #013.

#57, 21.10.99 w. 97,52 2,48 41,398 71 2,7 0,0 26,4 50,9 2,741

3

ss ,,wyaltubogazi" - 23 #029.

#39, 28.06.2000 w.

95,56 4,44 40,559

marTvis

ufle-

biT

(3,217km)

sof.

qvitiris

mosaxle-

obis amxa-

nagoba 13.09.07w. uvadod 27 3,5 0,0 18,4 37,3 1,719

4ss ,,yvareligazi" - 23 #046.

#18,13.03.02 w. 100 42,246

eqsplu-

atacia

(33,3km)

Sps

`nika~

(Silda) 18.08.03w. 3 wliT 33 2,0 0,0 17,5 56,5 1,000

5ss ,,zestafonigazi" - 23 #034.

#25, 06.04.01w. 98,2 1,8 40,559 61 5,1 0,0 4,135

6ss,,dedofliswyarogazi"-23 #045

#9, 14.02.02 w. 100 34,678 42,415 2 2,4 0,0 17,0 54,0 1,397

7ss ,,siRnaRigazi" - 23 #052.

#4, 21.02.03 w. 51 49 41,890 32 3,5 0,0 32,5 79,4 1,821

8ss ,,saCxeregazi"-23 #060.

38/1, 24.09.03 w. 99,6 0,4 34,390 41,525 73 5,3 14,8 68,7 96,5 10,704

9ss ,,WiaTuragazi"-23 #072.

#3/3, 24.02.05 w. 98 2 43,110 42 2,5 0,0 20,0 22,0 1,524

10ss ,,ozurgeTigazi" - 23 #075.

#14/1, 03.08.05 w. 96,66 3,34 42,415 23 0,3 0,0 9,8 6,3 0,714

11ss ,,sagarejogazi" - 23 #078.

#19/3, 20.09.05 w. 98 2 9,942 48 5,0 21,3 20,9 61,1 17,784

12ss ,,lagodexigazi" - 23 #077.

#22/3, 31.10.05 w. 96,8 3,2 39,737 0 0,2 0,0 10,1 29,2 0,00

13ss ,,Coxataurigazi" - 23 #082.

#1/1, 17.01.06 w. 97,43 2,57 42,415 4 0,07 0,0 7,2 1,5 0,101

14ss ,,lanCxuTigazi" - 23 #084.

#12/2, 05.05.06 w. 96,25 3,75 42,699 3 0,01 0,5 4,2 2,6 0,068

15ss `avtogazi~ - 23 #066.

#15/2,30.08.04 w. 100 32,533 0,0 21,232

16ss `axmetagazi~ - 23 #099.

#21/2, 28.12.07 w. 100 42,542 0,0 0,00

sul saxelmwifos wilobrivi

monawileobiT Seqmnili

sawarmoebi 861 49,2 39,8 522,0 914,3 91,54

Page 104: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

64

ss ,,itera-saqarTvelo"-s sawarmoebi

17ss ,,kaspigazi" - 23 #002.

#48, 10.09.99 w. 45 55 31,186 46,644 64 2,3 11,9 10,4 19,1 4,966

18

ss ,,quTaisgazi" - 23 #001.

#48, 10.09.99 w.

43.46 54.95 37127 43.000 Txoveba

(0.7km)

geguTis

mcx-bTa

amxanagoba 15.11.07w. 1 wliT 200 41.96,3

47.5 186.224,926

19

ss ,,rusTavigazi" - 23 #006.

#48, 10.09.99 w.

100 31,102 37,373 42,543 213 27,4 3,75 33,7 107,2 23,728

20ss ,,gorigazi" - 23 #088.

#73, 10.08.01 w. 6,2 93,8 34,237 43,475ijara

(3,5 km)

Sps

`airi~ 01.02.07w. 6 Tve 112 8,6 3,2 53,0 234,2 17,488

21

ss ,,bolnisigazi" -23 #005.

#48, 10.09.99 w.

38,33 61,67 45,169 135 5,3 0,0 21,9 36,3 3,227

22ss ,,TeTriwyarogazi" -23 #004.

#48, 10.09.99 w. 3 97 41,017 45,847 1,6 0,0 37,5 25,7 1,858

23

ss ,,borjomigazi" -23 #007.

#7, 08.02.02 w.

100 45,424 246 5 0,0 42,2 82,9 6,227

24

ss ,,samtrediagazi" -23 #008.

#52, 24.09.99 w.

100 44,068 22 5,9 0,0 15,4 47,7 3,486

25

Sps ,,vanigazi" - 23 #087.

#20/2, 28.07.06 w.

100 44,491 1,7 0,0 47,6 39 1,264sul ss ,,itera-saqarTvelo"-s

sawarmoebi 792 57,8 25,15 261,7 592,1 87,17 kerZo sawarmoebi

26

Sps ,,yaztransgaz-Tbilisi"-

23 #085.

#14/4, 01.06.06 w. 100 31,669 34,805 42,898 5950+7 297,0 200,3 609,4 1207 454,823

27

sps ,,mRebriSvili" (veliscixe) -

23 #014.

#57, 21.10.99 w. 100 41,398 0,9 0,0 7,0 15,7 0,341

28ss ,,Telavigazi" - 23 #021.

#15, 17.03.2000 w. 100 44,915 125 7,9 0,0 73,5 294,2 5,376

Page 105: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

64

29ss ,,marneuligazi" - 23 #011.

#57, 21.10.99 w. 100 39,915 44,068 75 6,4 0,0 28,0 66,1 6,656

30ss ,,Terjolagazi" - 23 #022.

#15, 17.03.2000 w. 100 41,398 28 1,4 0,0 13,5 34,7 0,573

31

sps ,,iaganaSvili-orvelaSvili"

(kaWreTi) - 23 #025.

#15, 17.03.2000 w. 100 41,398

ijara-

gamos-

yidviT

koope-

raciuli

agro-

firma

`kaWreTi~

03.01.2000w.

01.01.11w.-

mde 0 1,0 0,0 0,8 30,0 0,235

32Sps ,,gama" - 23 #031.

#19, 14.03.01 w. 100 35,610 0,036 0,0 4,7 0 12,351

33Sps ,,airi" (gori) - 23 #032.

#45/2, 28.11.03 w. 100 34,017 41,398

ijariT

gadasca

(3,5 km)

ss `go-

rigazi~ 01.02.07w. 6 Tve 1,1 0,0 33,0 9,5 0,00

34Sps ,,breTigazi" -23 #044.

#4,18.01.02 w. 100 44,000 0,5 0,0 4,0 12,8 0,245

35

Sps ,,didi diRomi" - 23 #048,

#55, 14.06.02 w.

100 43,136 0 7,2 0,0 0 19,7 6,110

36

Sps ,,orujevi da janmrTeloba" -

- 23 #058.

#37/2, 12.09.03 w. 100 35,373 40,424

Txoveba

(2,542km

sof. ka-

lininos)

gardab-

nis r-nis

gamgeoba 14.12.07w. 1 weli 4 0,25 0,0 7,0 19,0 2,347

37Sps ,,ninika" (Silda) - 23 #061.

#44/4, 19.11.03 w. 100 42,246 0 0,5 0,0 16,8 16,5 0,082

38Sps,,aWaris bunebrivi airi"-23 #062.

#50/1, 30.12.03 w. 100 32,534 37,788 41,890

uzu-

fruqti Sps `qobu-

leTgazi~

(8,2 km)21.10.03w.(23km)26.11.03w. 49 weli 171 5,0 28,7 66,4 29,8 7,220

39Sps ,,gazmSeni" - 23 #063.

#4/2, 18.02.04 w. 100 35,161 0 0,0 3,8 0,7 2,070

40Sps ,,iberia -2004" - 23 #064.

#12/2, 09.09.04w. 100 41,330 1 0,5 0,0 9,0 31,8 0,332

41Sps ,,sarTiWalis gazi"-23 #069.

#22/3, 12.11.04 w. 100 35,661 41,169

marTvis

ufle-

biT

(4,3km)

sof.

sarTi-

Walis

sakre-

bulo 08.07.04w. 25 weli 4 0,16 0,0 20,5 4,2 0,266

42Sps `axalgorigazi~ - 23 #057.

#35/2, 29.08.03 w. 100 36,136 40,559 1 0,3 0,0 17 7 0,822

Page 106: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

64

43

Sps ,,mili" - 23 #027.

#14/5, 13.08.04 w. 100 41.568ijara-

gamos-

yidviT

(3,4km)

moq.

daviT

kalaZe

23.02.04w. 18 0.02

0,0

8.4 0

0,584

44Sps ,,varkeTilairi" - 23 #068.

#26/1, 13.12.04 w. 100 42,797

mflobe-

lobaSi

gadacema

ufaso

ijara

(6,011km)

varkeTi-

lis

gazs-is

mesak.

Amxanagoba

d/lilos

sakrebu-

lo

04.12.04w

20.07.06w.

2015w.-mde

1 weli 63 8,3 0,0 4,8 8,2 6,756

45ss ,,energokavSiri" - 23 #068.

#26/1, 13.12.04 w. 100 34,576 42,797 81 7,5 0,5 15 203 5,526

46Sps ,,vake" - 23 #073.

#9/1, 27.06.05 w. 100 41,310 0,08 0,0 10,0 3,0 0,129

47

Sps ,,dacvis uzrunvelyofis sam-

saxuri~ - 23 #074.

#12/2, 22.07.05 w. 100 44,575 ijara

wavkisis

mosax-

leoba 30.06.04w. uvadod 4 0,32 0,0 1,0 8,0 0,931

48Sps ,,ganTiadi" - 23 #076.

#17/1, 26.08.05 w. 100 33,924 35,373 40,127 1 0,70 0,0 1,5 11,0 0,790

49

Sps ,,gogoWuri da kompania"-

- 23#080.

#27/2, 21.12.05 w. 100 35,712 7 0 0,0 3,8 0 2,291

50

Sps ,,s T s" - 23 #081.

#13/4, 11.05.06 w.

100 37.085 40.127 arenda

gardab-

nis r-nis

sof.

gamarj-

vebis

sakre-

bulo

17.01.06w. 10 weli 0 0.2

0,0

5.38 6.86

0,170

51

Sps ,,arzu gazi" - 23 #083.

#14/3, 31.05.06 w. 100 40.551 ijara

gardabnis

r-nis sof.

vaxtan-

gisis

sakrebu-

lo

27.12.05w 10 weli 0 0.3

0,06

0.2 3.0

0,133

52Sps ,,didgori" - 23 #086.

##20/1, 28.07.06 w. 100ijara

(28,73km)

givi

maisuraZe 25.04.06w. droebiT 3 0 0,0 39,1 0,07 0,00

Page 107: saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis

64

53Sps ,,taba" - 23 #088.

#25/2, 01.11.06 w. 100 43,025 0 0,2 0,0 0 6,5 0,103

54Sps ,,lixaurigazi" -23 #089.

#5/1, 10.04.07 w. 100 43,475 0 0,4 0,0 8,1 11,3 0,109

55Sps ,,ambrolaurigazi"-23 #090.

#8/1, 14.05.07 w. 100 44,915 0,3 9,2 3,1 1,8 0,019

56

Sps `gio~ - 23 #091.

#10/1, 30.05.07 w.

100 43.22 ijara gardabnis

r-nis

sof.

norios

sakrebu-

lo

2.11.06w

.

10 weli 2 0.6

0,0

2.3 2.3

0,159

57Sps `di-vi-es~ - 23 #093.

#14/1, 10.10.07 w.

100 34.873 41.102 40,0

1.8 0.30,363

58

Sps `gasko+~ -23 #095.

#17/2, 21.11.07 w.

100

34,661 45,170

ijara Sps `saq-

Txevad-

gazi~

14.09.07w.

1.01.11w-

mde

1 1.5

0,0

10.4 27.6

0,100

59

Sps `akriani-2006~ - 23 #096

#18/1, 30.11.07 w.

100

43,220

ijara gardabnis

r-nis

sof.

martyo-

fis Temis

sakrebu-

lo

27.11.06w. 10 weli 0.8

0,0

5.1

0,025

60Sps `energia+~ - 23 #092.

#12/1, 20.07.07 w. 100 40,848 2 0,0 2,4 0,532

61Sps `CiraRdani-XXI~- 23 #098.

#20/2, 24.12.07 w. 100 42,330 1,5 0,0 1,1 0,00

62

Sps `versali~ - 23 #097.

#21/1, 28.12.07 w. 10042,373

Txoveba

(35km)

sof.

bodbes

sakrebu-

lo

23.03.06w.

droebiT

sargeb-

lobaSi 0,01.0 7

0,00

63Sps `lemSveniera~ - 23 #100.

#21/3, 28.12.07 w. 100 40,678Txoveba

(23,67km)

gardabnis

municipa-

litetis

gamgeoba 24.12.07w. 2 wliT 0 0,5 0,0 3,185 23,67 0,00kerZo sawarmoebi

6442 350,0 238,8 1006 2076 518,569 sul 8095 456,97 303,7 1790,1 3582,5 697,28