ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 1

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ΔΕΟ 24 – 1Η ΕΡΓΑΙΑ ΑΜΙΩΣΑΚΗ ΒΑΙΛΕΙΟ – Α.Μ. 71077

ΕΙΗΓΗΣΗ: ΣΕΛΛΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΣΟ:2013-2014 ΣΜΗΜΑ : ΘΕ-3

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 2

ΠΗΝΑΚΑ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΩΝ

ΔΗΑΓΩΓΖ .................................................................................................................... 3

ΕΖΣΖΜΑ 1ο : ΦΑΣΑΛΗΜΟ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ ............................................................. 4

1.1. πζρέηηζε ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπ θαηαιηζκνχ κε ζπγθεθξηκέλνπο ηνκείο ηεο

δεκφζηαο δηνίθεζεο ζηελ Διιάδα ............................................................................. 4

ΕΖΣΖΜΑ 2ο : ΓΗΔΘΝΖ ΔΠΟΠΣΔΗΑ ΚΑΗ ΦΑΣΑΛΗΜΟ ............................................ 7

2.1. Αληηκεηψπηζε ησλ ζπκπησκάησλ ηνπ θαηαιηζκνχ ζηελ Διιάδα κε ηε βνήζεηα

ηεο δηεζλνχο επνπηείαο, κέζα απφ ηηο πξφλνηεο πνπ ζέηεη ην Μλεκφλην

πλελλφεζεο. ............................................................................................................. 7

ΔΠΗΛΟΓΟ - ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ .................................................................................. 11

ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ .......................................................................................................... 12

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 3

ΔΗΑΓΩΓΖ

ΦΑΣΑΛΙΜΟ

O φξνο Φαηαιηζκφο έρεη ηηο ξίδεο ηνπ ζηε Ρσκατθή κπζνινγία θαη ηε ζεά ηεο

κνίξαο Fata. Απφ ηε κία, σο θηινζνθηθή έλλνηα, ν Φαηαιηζκφο απνδέρεηαη φηη θάζε ηη

πνπ ζπκβαίλεη, είλαη πξνδηαγεγξακκέλν θαη έρεη θαζνξηζηεί απφ κηα αλψηεξε δχλακε

πνπ ην επηβάιιεη. Απφ ηελ άιιε, ζε ζρέζε κε ηελ δεκφζηα δηνίθεζε θαη πνιηηηθή,

πξνζπαζεί λα πξνζεγγίζεη θαη λα πεξηγξάςεη ηνλ ηξφπν νξγάλσζεο ηνπ δεκφζηνπ

ηνκέα.

Ο Φαηαιηζκφο, σο κία απφ ηηο ηέζζεξηο ζεσξίεο νξγάλσζεο ηεο δεκφζηαο

δηνίθεζεο, δηέπεηαη απφ έλα «ππθλφ πιέγκα θαλφλσλ» θαη σο νκάδα ραξαθηεξίδεηαη

απφ «πςειή αηνκηθφηεηα» ή αιιηψο «ρακειή ζπιινγηθφηεηα». (Λαδή . 2008 : ζει 44)

Με ηνλ φξν «πιέγκα θαλφλσλ», ελλννχκε ην κέηξν πνπ επηβάιιεη ν δεκφζηνο

ηνκέαο, κέζσ θαλφλσλ θαη ζπκβάζεσλ, ψζηε λα πεξηνξίδεηαη ε δπλαηφηεηα ησλ

αηφκσλ λα παίξλνπλ απνθάζεηο κε βάζε ηηο πξνζσπηθέο ηνπο πξνηηκήζεηο. Σν πιέγκα

δηαθξίλεηαη ζε ππθλφ θαη αξαηφ, αλάινγα κε ηελ απζηεξφηεηα ή κε ησλ θαλφλσλ πνπ

ηίζεληαη. Η «νκάδα» αλαθέξεηαη ζην κέηξν ζχκθσλα κε ην νπνίν ηα κέιε ηνπ δεκφζηνπ

ηνκέα νξηνζεηνχλ ηηο αηνκηθέο επηινγέο ηνπο, είηε κε βάζε ηηο επηινγέο ηνπ ζπλφινπ

είηε ζηεξηδφκελνη ζε θαλφλεο πνπ έρνπλ ηεζεί. Γηαθξίλεηαη ζε πςειή θαη ρακειή

νκαδηθφηεηα ή ζπιινγηθφηεηα. (Λαδή . 2008 : ζει 43)

ηελ παξνχζα εξγαζία, ζα εμεηάζνπκε αξρηθά πψο θαη θαηά πφζν ε ζεσξία ηνπ

Φαηαιηζκνχ ζρεηίδεηαη κε ηνκείο ηεο Διιεληθήο δεκφζηαο δηνίθεζεο. ηε ζπλέρεηα,

αθνχ επηιέμνπκε έλαλ ζπγθεθξηκέλν ηνκέα ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο / πνιηηηθήο ζα

κειεηήζνπκε ην ξφιν ηεο δηεζλνχο επνπηείαο κέζα απφ ηελ αηξεζηκφηεηα θαη

ζπγθεθξηκέλα κέζσ ηνπ Μλεκνλίνπ πλελλφεζεο, ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ αξλεηηθψλ

ζπκπησκάησλ ηνπ Φαηαιηζκνχ ζηελ Διιάδα.

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 4

ΕΖΣΖΜΑ 1o : ΦΑΣΑΛΗΜΟ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ

1.1. : σζτέηιζη ταρακηηριζηικών ηοσ θαηαλιζμού με ζσγκεκριμένοσς ηομείς ηης

δημόζιας διοίκηζης ζηην Δλλάδα

Η Διιάδα, ίζσο, απνηειεί ηελ ρψξα κε ηνπο πεξηζζφηεξνπο λφκνπο θαη

ξπζκίζεηο ζην θφζκν. Η πολσνομία ηνπ ειιεληθνχ δεκφζηνπ ηνκέα απνδεηθλχεηαη απφ

ηα ζηνηρεία ηα νπνία έδσζε ζηε δεκνζηφηεηα ν Πξφεδξνο ηνπ Ιλζηηηνχηνπ Έξεπλαο

Ρπζκηζηηθψλ Πνιηηηθψλ, θ. Παλαγηψηεο Καξθαηζνχιεο. Ο Κνο Καξθαηζνχιεο αλέθεξε

φηη ην Διιεληθφ Κξάηνο «απφ ην 1975 έσο ην 2005 παξήγαγε 171.500 ξπζκίζεηο, απφ

ηηο νπνίεο ην 2% είλαη λφκνη θαη ην 67% είλαη ππνπξγηθέο απνθάζεηο, νη νπνίεο ζε

κεγάιν βαζκφ δελ ειέγρνληαη απνηειεζκαηηθά. Απφ απηέο ηηο ξπζκίζεηο ην ίδην ην

θξάηνο απνθάζηζε φηη έρεη 23.142 αξκνδηφηεηεο νη νπνίεο δεκηνπξγνχλ κε ηε ζεηξά

ηνπο δηαδηθαζίεο νη νπνίεο είλαη ηφζεο πνιιέο ψζηε είλαη αδχλαηνλ λα

ραξηνγξαθεζνχλ». (www.ka-business.gr)

Η πνιπλνκία είλαη εκθαλήο ζε πνιινχο ηνκείο ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο.

Υαξαθηεξηζηηθφ είλαη φηη ε πνιενδνκηθή λνκνζεζία ζηελ Διιάδα, απνηειείηαη απφ

35.000 ζειίδεο κε ππνπξγηθέο απνθάζεηο θαη εγθπθιίνπο πνπ πνιιέο θνξέο θαηαξγεί ε

κία ηελ άιιε, ηελ ζηηγκή πνπ ζηνλ Καλαδά νη πνιενδνκηθνί θαλφλεο είλαη

ζπγθεληξσκέλνη ζε έλα ηφκν 100 ζειίδσλ. χκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ Σερληθνχ

Δπηκειεηεξίνπ (ΣΔΔ) ελδεηθηηθή είλαη ε πεξίπησζε ησλ Αζελψλ φπνπ γηα ηα 6.500

νηθνδνκηθά ηεο ηεηξάγσλα εθαξκφδνληαη 510 δηαθνξεηηθνί λφκνη θαη δηαηάμεηο,

εμαηξνπκέλνπ ηνπ Γεληθνχ Οηθνδνκηθνχ Καλνληζκνχ (ΓΟΚ), ελψ παξφκνηα ηξαγειαθηθή

θαηάζηαζε επηθξαηεί θαη ζηελ Βφληηζα Αηησιναθαξλαλίαο, αθνχ γηα κφιηο 71

νηθνδνκηθά ηεηξάγσλα, ππάξρνπλ 7 δηαηάγκαηα. ε θάζε πνιενδνκία θαίλεηαη πσο

αθνινπζνχλ δηθνχο ηνπο θαλφλεο, νπφηε είλαη επφκελν λα επηθξαηεί θαζεζηψο

αδηαθάλεηαο (www.lawyalty.wordpress.com)

Υανηηθή, ιφγσ ηεο πνιπλνκίαο, είλαη θαη ε θαηάζηαζε ζην θνξνινγηθφ θαζεζηψο

ηεο ρψξαο. Υαξαθηεξηζηηθέο είλαη νη παξαηεξήζεηο ηεο θαο. ηαπξάθε, κέινπο ηεο

νκνζπνλδίαο ησλ Δθνξηαθψλ. ηηο δειψζεηο ηεο κεηαμχ άιισλ, αλαθέξεηαη πσο νη

θνξνινγηθνί λφκνη, νη δηαηάμεηο, νη εγθχθιηνη θαη νη ζπλερείο αιιαγέο φισλ ησλ

παξαπάλσ, δεκηνπξγνχλ ζχγρπζε φρη κφλν ζηνπο απινχο πνιίηεο αιιά αθφκα θαη

ζηνπο θνξνηερληθνχο. Ο θνξνινγηθφο θψδηθαο ηεο Διιάδνο πεξηιακβάλεη πάλσ απφ

1.500 ζειίδεο ηε ζηηγκή πνπ αληίζηνηρνη επξσπατθνί είλαη κφλν 30 - 40 ζειίδεο. Η

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 5

κεγάιε παξαγσγή θνξνινγηθψλ λφκσλ, ε έθδνζε πιεζψξαο ππνπξγηθψλ

απνθάζεσλ, εγθπθιίσλ, θαη ν ηεξάζηηνο αξηζκφο δηθαζηηθψλ απνθάζεσλ,

δεκηνπξγνχλ έλα απξνζπέιαζην πιέγκα ζηελ άκεζε θαη έγθπξε ελεκέξσζε ησλ

θνξνινγνπκέλσλ. Οη εξκελεπηηθέο εγθχθιηνη θζάλνπλ κε κεγάιε θαζπζηέξεζε ζηηο

εθνξίεο θαη φια ηα παξαπάλσ, ζπληεινχλ ζε κεγάιν βαζκφ ζηελ αχμεζε ηεο

αλαπνηειεζκαηηθφηεηαο ηεο Φνξνινγηθήο Γηνίθεζεο. (www.orgi.gr)

Η έιιεηςε ηππνπνίεζεο ησλ δηαδηθαζηψλ θαη ε ζπλερήο δηφγθσζε δνκψλ έρνπλ

σο απνηέιεζκα ν πνιίηεο λα κελ γλσξίδεη ηη κπνξεί λα θάλεη θαη πψο. Σαπηφρξνλα

επνκέλσο κε ηελ πνιπλνκία πθίζηαηαη θαη ε πολσπλοκόηηηα ηης διοικηηικής

διαδικαζίας, ε γξαθεηνθξαηία. Σν ειιεληθφ θξάηνο κνηάδεη κε ιαβχξηλζν αθνχ

απνηειείηαη απφ ρηιηάδεο δηνηθεηηθέο δηαδηθαζίεο ζε θάζε ηκήκα ηεο δεκφζηαο

δηνίθεζεο, (απφ ηηο ππεξεζίεο ησλ Γήκσλ, κέρξη θαη ηα Τπνπξγεία) πνπ πνιχ ζπρλά ηα

αληηθείκελα ηνπο αιιεινθαιχπηνληαη, κε απνηέιεζκα λα κελ είλαη εθηθηφ λα δνζεί

ζχληνκα ιχζε ζην εθάζηνηε δήηεκα ηνπ πνιίηε. «Δίλαη ραξαθηεξηζηηθφ φηη κηα

εγθχθιηνο γηα λα θζάζεη θαη ζην ηειεπηαίν λεζί ζέιεη 23 εκέξεο.» (Αγγειφπνπινο Π,

www.tovima.gr). Σν κέγεζνο ηνπ θαηλνκέλνπ ηεο πνιπλνκίαο θαη ηεο γξαθεηνθξαηίαο

θαίλεηαη απφ ηηο ππέξκεηξεο επηπηψζεηο πνπ έρνπλ ζηελ νηθνλνκία. Μηα νηθνλνκία πνπ

δηέπεηαη απφ πνιππινθφηεηα ζηηο δηαδηθαζίεο είλαη πξνζαλαηνιηζκέλε πεξηζζφηεξν

ζηε θαηαλάισζε παξά ζηελ παξαγσγή. Γη’ απηφ ηελ πεξζηλή ρξνληά ην 85% ηνπ ΑΔΠ

καο ήηαλ θαηαλάισζε θαη κφλν ην 15% παξαγσγή. (Αγγειφπνπινο Π, www.tovima.gr)

Ο ππεξβνιηθφο αξηζκφο ησλ ξπζκίζεσλ, ε ζπρλή αιιεινθάιπςε αξκνδηνηήησλ

θαη ην κεγάιν πιήζνο ππεξεζηψλ θαη νξγαληζκψλ ηνπ δεκνζίνπ, αλαπφθεπθηα

δεκηνπξγνχλ έλα ζχζηεκα πνπ αλαπηχζζεη θαη ζπληεξεί ζην κέγηζην βαζκφ ηε

διαθθορά. «Αλ γηα παξάδεηγκα έλαο πνιίηεο γηα έλα ζπίηη ρξεηάδεηαη λα απεπζπλζεί

ζε 150 ππεξεζίεο, ηφηε καζεκαηηθά νδεγείηαη ζηηο ππεξεζίεο θάπνηνπ «κεζάδνληνο».

Αλ γηα έλα ζέκα θνξνινγίαο ππάξρνπλ ζεηξά δηαθνξεηηθψλ ξπζκίζεσλ θαη εξκελεηψλ,

ηφηε ν πνιίηεο ζα νδεγεζεί ζε πην «εχθνιεο» ιχζεηο». (Αγγειφπνπινο Π,

www.tovima.gr). Γελ είλαη ινηπφλ πεξίεξγν πνπ ν πνιίηεο, πξνθεηκέλνπ λα δηαθχγεη

απφ ην ιαβχξηλζν ηεο γξαθεηνθξαηίαο, θαηαθεχγεη ζε ζχληνκεο ιχζεηο, ππνθχπηνληαο

ζε ζπλαιιαγέο «θάησ απφ ην ηξαπέδη»

χκθσλα κε ηελ έθζεζε ηνπ Γεληθνχ Δπηζεσξεηή Γεκφζηαο Γηνίθεζεο γηα ην

έηνο 2012, ηα πξσηεία ζηε δηαθζνξά θαηέρεη ε Σνπηθή Απηνδηνίθεζε, θαζψο ην 43%

ησλ πνηληθψλ δηψμεσλ αζθήζεθαλ ζε ζηειέρε ησλ δήκσλ θαη ησλ πεξηθεξεηψλ, ελψ

ζηελ θνξπθή ησλ θαηλνκέλσλ θαθνδηνίθεζεο εκθαλίδνληαη νη πνιενδνκίεο. Απφ ηηο

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 6

πεξηπηψζεηο δηαθζνξάο δελ απνπζηάδεη ν ηνκέαο ηεο πγείαο, αθνχ απφ ην ζχλνιν ησλ

535 θαηαγγειηψλ νη 60 αθνξνχλ ππεξεζίεο πγείαο. ηελ ίδηα έθζεζε ηνπ Γεληθνχ

Δπηζεσξεηή Γεκφζηαο Γηνίθεζεο γηα ην 2012, εληνπίδνληαη ηα εμήο: «αγνξά

κεραλεκάησλ πςειήο ηερλνινγίαο απφ δεκφζηα λνζνθνκεία ζε ηηκέο πνιχ πςειφηεξεο

απφ φηη ζηε δηεζλή αγνξά ή ζηνλ εγρψξην ηδησηηθφ ηνκέα, αγνξά κεραλεκάησλ πνπ

κέλνπλ αρξεζηκνπνίεηα, γηαηί δελ ππάξρεη ζηειέρσζε ησλ αληίζηνηρσλ ηκεκάησλ κε

εηδηθεπκέλν πξνζσπηθφ, ζθαλδαιψδεηο δηαδηθαζίεο γηα ηελ πξνκήζεηα πγεηνλνκηθψλ

πιηθψλ, ππεξηηκνιφγεζε ηαηξηθψλ κνζρεπκάησλ, ζπληαγνγξάθεζε ρσξίο απνιχησο

θαλέλαλ έιεγρν, ρνξήγεζε πιαζηψλ βεβαηψζεσλ αζζελείαο θαη θαηλφκελα

ρξεκαηηζκνχ γηαηξψλ» είλαη κεξηθά κφλν απφ ηα θαηλφκελα πνπ παξαηεξνχληαη ζηνλ

πνιχπαζν ρψξν ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο δεκφζηαο πγείαο. Δπίζεο ν Γεληθφο

Δπηζεσξεηήο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο, Λ. Ραθηληδήο, έπεηηα απφ έιεγρν πνπ

πξαγκαηνπνίεζε ζηνλ ΔΟΠΤΤ, έδσζε ζηε δεκνζηφηεηα ζηνηρεία πνπ απνδεηθλχνπλ

παξάηππεο εγθξίζεηο απφ ηηο επηηξνπέο ηνπ Οξγαληζκνχ γηα λνζειεία αζζελψλ ζην

εμσηεξηθφ.

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 7

ΕΖΣΖΜΑ 2o : ΓΗΔΘΝΖ ΔΠΟΠΣΔΗΑ ΚΑΗ ΦΑΣΑΛΗΜΟ

2.1. : Ανηιμεηώπιζη ηων ζσμπηωμάηων ηοσ θαηαλιζμού, με ηη βοήθεια ηης

διεθνής εποπηείας, μέζα από ηις πρόνοιες ποσ θέηει ηο Μνημόνιο σνεννόηζης

Η Διιάδα πιένλ δεη θάησ απφ θαζεζηψο Γηεζλνχο Δπνπηείαο κε ζθνπφ λα

αληηκεησπίζεη ηελ ρξφληα θξίζε ρξένπο ηεο ρψξαο. Σν Δπξσπατθφ Σακείν

Υξεκαηνπηζησηηθήο ηαζεξφηεηαο (ΔΣΥ) εληζρχεη κε ρξεκαηηθέο δφζεηο ηελ Διιάδα.

Όκσο ε εθηακίεπζε ησλ πνζψλ απηψλ πξνυπνζέηεη ηελ «πηνζέηεζε κνξθψλ

πνιηηηθήο» θαη ηελ «ηήξεζε θξηηεξίσλ πνζνηηθήο απφδνζεο», πνπ ζέηεη ην Μλεκφλην

πλελλφεζεο. Κάζε ηξίκελν ε ρψξα ππφθεηηαη ζε αμηνιφγεζε θαη ζηε ζπλέρεηα

απνδεζκεχνληαη νη δφζεηο. (Μλεκφλην πλελλφεζεο, ζει 5)

Η θξίζε ρξένπο απηή, νθείιεηαη ζε κεγάιν βαζκφ ζηελ πξνβιεκαηηθή

νξγάλσζε ηεο θορολογικής πολιηικής ηεο ρψξαο. Πνιχπινθεο δηαδηθαζίεο,

πνιπλνκία, ρακειή ζπιινγηθφηεηα θαη δηαθζνξά, ραξαθηεξηζηηθά ζπκπηψκαηα φπσο

είδακε ηνπ θαηαιηζκνχ, είλαη κεξηθνί απφ ηνπο ιφγνπο πνπ νδεγνχλ ζε απνπζία

ειέγρσλ, απνθάζεηο πνπ ηειηθά δξνπλ ελάληηα ζην Γεκφζην ζπκθέξνλ, παξάλνκεο θαη

αδηαθαλείο ζπλαιιαγέο, θνξνδηαθπγή, αηηκσξεζία. Δπνκέλσο είλαη επηηαθηηθή ε

αλάγθε γηα κεηαξξχζκηζε ηεο θνξνινγηθήο πνιηηηθήο θαη ην Μλεκφλην πλελλφεζεο

πξνβιέπεη δξάζεηο πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε. «Σν ππνπξγείν Οηθνλνκηθψλ κε ηελ

αλαδηάξζξσζε ηεο θνξνινγηθήο δηνίθεζεο θαη ηα επηρεηξεζηαθά ζρέδηα ζέιεη λα

απνδείμεη ζηελ ηξφηθα φηη κπνξνχλ νη ππεξεζίεο ηνπ λα «ρηππήζνπλ» ηε θνξνδηαθπγή,

πνπ απνηειεί ην θχξην πξφβιεκα, θαη λα εηζπξάμεη έζνδα άλσ ησλ 400 εθαη. επξψ ην

2014 θαη λα θαιπθζεί ηκήκα ηνπ δεκνζηνλνκηθνχ θελνχ.», φπσο ραξαθηεξηζηηθά

αλαθέξεηαη ζηνλ εκεξήζην ηχπν (Υαηδεληθνιάνπ Π,www.kathimerini.gr)

Όζνλ αθνξά ινηπφλ ζηελ θνξνινγηθή πνιηηηθή, ην Μλεκφλην θαηαξράο αλαθέξεη

φηη ην ειιεληθφ θξάηνο νθείιεη λα εηζάγεη κε λφκν έλα λέν Κψδηθα Φνξνινγίαο

Δηζνδήκαηνο πνπ ζα απινπνηεί ηνλ ππάξρνλ Κψδηθα θαη ηε λνκνζεζία, ζα απμάλεη ηε

δηαθάλεηα θαη ζα εμαιείθεη ηηο αζάθεηεο, ζα ελζαξξχλεη ηε θνξνινγηθή ζπκκφξθσζε ,

ζα εμαζθαιίδεη πεξηζζφηεξα έζνδα θαη ζα απνζαξξχλεη ηελ θνξναπνθπγή. Δπηπιένλ

νη εθνξίεο ζα πξέπεη λα ζπλερίζεη ηελ αλαδηνξγάλσζε πξνθεηκέλνπ λα γίλνπλ πην

απνηειεζκαηηθνί ηφζν νη έιεγρνη φζν θαη ε είζπξαμε ησλ θφξσλ. (Μλεκφλην

πλελλφεζεο, ζει.11-12)

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 8

Πξάγκαηη, λένο Κψδηθαο Φνξνινγίαο Δηζνδήκαηνο έρεη ςεθηζηεί θαη ζπλερψο

εκπινπηίδνληαη κε αιιαγέο θαη νη ινηπνί θψδηθεο, φπσο ν Κψδηθαο Φνξνινγηθήο

Απεηθφληζεο ηνηρείσλ θαη ν Κψδηθαο Φνξνινγηθψλ Γηαδηθαζηψλ. Δπίζεο νη εθνξίεο

εμαθνινπζνχλ λα αλαδηνξγαλψλνληαη ηφζν ζε αξηζκφ (ζπγρσλεχζεηο εθνξηψλ) φζν θαη

ζε αξκνδηφηεηεο ηκεκάησλ, κε απνηέιεζκα λα είλαη πεξηζζφηεξνη ππάιιεινη

δηαζέζηκνη γηα θνξνινγηθνχο ειέγρνπο.

Ήδε ειεγθηέο ηεο Γεληθήο Γξακκαηείαο Γεκνζίσλ Δζφδσλ δηελεξγνχλ ειέγρνπο

ζε ππνζέζεηο πνπ ππάξρνπλ ππφλνηεο γηα θνξνδηαθπγή. Γηα παξάδεηγκα, «ειεχζεξνη

επαγγεικαηίεο κε εηζνδήκαηα θνληά ζην αθνξνιφγεην φξην, κεγαινθαηαζέηεο ηνπ

εμσηεξηθνχ κε ρακειά εηζνδήκαηα ζηελ Διιάδα, θαηαζθεπαζηέο αθηλήησλ κε πςειέο

θαηαζέζεηο, θνξνινγνχκελνη κε αθίλεηε πεξηνπζία πνπ δελ δειψζεθε ζην Δ9,

επηρεηξεκαηίεο πνπ έρνπλ θαη' εμαθνινχζεζε απαζρνιήζεη ην ΓΟΔ, "ηπρεξνί" παίθηεο

ηνπ Σδφθεξ θαη ηνπ Λφηην κε επαλαιακβαλφκελεο επηηπρίεο, αιιά θαη πεξηπηψζεηο

θνξνινγνπκέλσλ ζηηο νπνίεο παξαηεξείηαη αδηθαηνιφγεηνο πινπηηζκφο»

(http://www.taxheaven.gr)

Παξφια απηά, ζχκθσλα κε κειέηε πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε εμεηάδνληαο

ηξαπεδηθά δεδνκέλα, εθηηκάηαη πσο ε θνξνδηαθπγή ζηελ Διιάδα θηάλεη ζηα 28

εθαηνκκχξηα επξψ. (www.madata.gr). Οη έιεγρνη πξαγκαηνπνηνχληαη κε πνιχ αξγνχο

ξπζκνχο θαη ην ίδην ζπκβαίλεη ζηελ βεβαίσζε θαη είζπξαμε ησλ πξνζηίκσλ. Ο ίδηνο ν

Τπνπξγφο Οηθνλνκηθψλ θ. ηνπξλάξαο ζε ζπλέληεπμή ηνπ αλέθεξε φηη «ζε ζρέζε κε

ηηο ππνζέζεηο ησλ 24 ρηιηάδσλ θνξνινγνχκελσλ πνπ έζηεηιαλ ρξήκαηα ζην εμσηεξηθφ,

γηα ηα νπνία δελ πξνέθππηε πσο δηθαηνινγνχληαλ, έρνπλ νινθιεξσζεί δχν κφλν

θνξνινγηθνί έιεγρνη»

Σα κέηξα θαίλεηαη φηη δελ απνδίδνπλ. Απηφ ίζσο νθείιεηαη ζηελ «νξγαλσκέλε

αλαξρία» πνπ ηειηθά νχηε νη πξφλνηεο ηνπ κλεκνλίνπ είλαη ηθαλέο λα εμαιείςνπλ.

Γεγνλφηα θαη θαηαζηάζεηο αληηκεησπίδνληαη κε πνιινχο θαη δηαθνξεηηθνχο ηξφπνπο, φρη

πάληα ηαηξηαζηνχο, κε απνηέιεζκα λα εκθαλίδεηαη αζάθεηα, ζχγρπζε θαη έληαζε.

Υαξαθηεξηζηηθή είλαη ε άπνςε ηεο θαο. Καπεηαλάθε - Μπξηαζνχιε, θαζεγήηξηαο ζην

Παλεπηζηήκην Αηγαίνπ, «Οη πνιηηηθνί ζρεδφλ πνηέ δελ θάλνπλ μεθάζαξνπο ηνπο

ζηφρνπο ηνπο, νη πξνηηκήζεηο ηνπο είλαη απξνζδηφξηζηεο, ηδίσο φηαλ δνπιεχνπλ κέζα

ζε πηεζηηθά ρξνληθά πεξηζψξηα, θαη ιεηηνπξγνχλ κε ηε ινγηθή ηνπ πεηξακαηηζκνχ. Οη

απνθάζεηο ιακβάλνληαη, θαη κπνξεί αθφκα λα δηεπθνιχλνληαη, κε αδηαθάλεηα. Η

απαηηνχκελε πιεξνθνξία (π.ρ. έξεπλα, κειέηεο, αλαιχζεηο) παξάγεηαη αιιά δελ

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 9

ιακβάλεηαη ππφςε ζηηο απνθάζεηο, ή ιακβάλεηαη κε ηξφπν κεξνιεπηηθφ»

(www.ecocrete.gr)

Δπίζεο ζηα πιαίζηα ηεο θνξνινγηθήο δηνίθεζεο, ε ειιεληθή θπβέξλεζε,

ζχκθσλα κε ην κλεκφλην ζπλελλφεζεο, ζα πξέπεη λα αλαιάβεη δξάζε ψζηε λα

δεκηνπξγεζεί «µηα νινθιεξσµέλε θαη εγθεθξηκέλε εζληθή ζηξαηεγηθή ειεθηξνληθήο

δηαθπβέξλεζεο, ζέηνληαο … ηνπο µεραληζµνχο παξαθνινχζεζεο θαη ζπληνληζµνχ γηα

ηελ ππνζηήξημε ηεο αλάπηπμεο, ηελ πξνψζεζε θαη ηελ εθαξκνγή ηεο ειεθηξνληθήο

δηαθπβέξλεζεο θαη ησλ ειεθηξνληθψλ ππεξεζηψλ γηα µηα θαιχηεξε εζσηεξηθή

ιεηηνπξγία ηεο δηνίθεζεο πξνο ηνπο πνιίηεο.» (Μλεκφλην πλελλφεζεο, ζει. 27)

Πξάγκαηη, ήδε ην θξάηνο αληηθαηέζηεζε ην «ραξηνβαζίιεην» πνπ επηθξαηνχζε

ηφζα ρξφληα κε ηελ ειεθηξνληθή πιαηθφξκα «Σaxisnet». Πιένλ ν θάζε

θνξνινγνχκελνο ελεκεξψλεηαη εχθνια θαη γξήγνξα γηα ηα πνζά ησλ θφξσλ πνπ

νθείιεη λα πιεξψζεη, ηππψλεη απφ ην Σaxisnet ηελ «ηαπηφηεηα πιεξσκήο» ηεο νθεηιήο

ηνπ, ή ηεο δφζεο θαη θαηαβάιεη ηνλ θφξν ζηελ ηξάπεδα, ρσξίο λα ρξεηάδεηαη λα

ππνκέλεη ηελ ηαιαηπσξία ζηηο «νπξέο» ησλ εθνξηψλ. Κάπνηνη πνπ δηαζέηνπλ ηηο

γλψζεηο θαη ηελ ππνκνλή, κπνξνχλ λα εμππεξεηεζνχλ κφλνη ηνπο απφ ηνλ πξνζσπηθφ

ηνπο ππνινγηζηή. Κάπνηεο θνξέο φκσο ηα πξάγκαηα δελ είλαη ηφζν απιά. Αο πάξνπκε

γηα παξάδεηγκα ηελ πεξίπησζε ζπκπιήξσζεο ηνπ εληχπνπ Δ9 γηα ηα αθίλεηα, ή ηε

ζπκπιήξσζε δηαθφξσλ ειεθηξνληθψλ πιένλ αηηήζεσλ (π.ρ. επίδνκα πεηξειαίνπ,

ξχζκηζε δφζεσλ). Οη δηαδηθαζίεο απηέο κπνξεί λα είλαη ηδηαίηεξα πεξίπινθεο θαη λα

θξχβνπλ παγίδεο, πνπ ζα έρνπλ σο απνηέιεζκα ηα έληππα λα είλαη ιάζνο

ζπκπιεξσκέλα ή αθφκε θαη λα απνξξηθζνχλ. ε ηέηνηεο πεξηπηψζεηο, αθφκα θαη ν

γλψζηεο ρεηξηζκνχ ππνινγηζηή, ζπλήζσο θαηαθεχγεη ζε θνξνηερληθφ γηα λα απνθχγεη

θάπνην ιάζνο. Πφζν κάιινλ νη αδαείο πεξί ησλ ππνινγηζηψλ θαη ηεο λέαο ηερλνινγίαο,

νη νπνίνη είλαη νχησο ή άιισο ππνρξεσκέλνη λα δεηήζνπλ ηε ζπλδξνκή θνξνηερληθνχ.

Έηζη φκσο ην θξάηνο επηβαξχλεη ηνπο θνξνινγνχκελνπο κε κηα έμηξα δαπάλε, ηελ

ακνηβή ηνπ θνξνηερληθνχ, πξνθεηκέλνπ λα βεβαησζνχλ θαη λα εηζπξαρζνχλ νη

αλαινγνχληεο θφξνη. Ο πνιίηεο φκσο επηβαξχλεηαη θαη ζε ζέκα ρξφλνπ. Αλ έλαο

θνξνινγνχκελνο θάλεη κφλνο ηνπ φιεο απηέο ηηο πεξίπινθεο δηαδηθαζίεο πιεξψλεη θαη

ζε ρξφλν ή απφ ηελ εξγαζία ηνπ ή απφ ηνλ ειεχζεξν ρξφλν ηνπ. πλεπψο νη πνιίηεο

ππνρξεψλνληαη ζε ζπαηάιε ρξεκάησλ θαη ρξφλνπ γηα λα εμππεξεηήζνπλ ηελ θξαηηθή

γξαθεηνθξαηία θαζψο θαίλεηαη αδχλαην λα πηνζεηεζνχλ πην απιέο θαη ιηγφηεξν

ρξνλνβφξεο δηαδηθαζίεο. Σν «ραξηνβαζίιεην» ηεο γξαθεηνθξαηίαο ηειηθά

αληηθαηαζηάζεθε απιά κε κηα πνιχπινθε ειεθηξνληθά δηνηθεηηθή δηαδηθαζία.

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 10

Δλψ απμάλεηαη ε επηβνιή θφξσλ ζηνπο εχθνινπο ζηφρνπο ηεο Κπβέξλεζεο,

κηζζσηνί, ζπληαμηνχρνη, κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο θαη αθίλεηε πεξηνπζία,

απνδεηθλχεηαη φηη παξά ηα κέηξα πνπ ιακβάλνληαη κε βάζε ηνπο ζηφρνπο πνπ ζέηεη ην

Μλεκφλην πλελλφεζεο, δηαπηζηψλεηαη νπζηαζηηθή αδπλακία ή / θαη έιιεηςε βνχιεζεο

- ζέιεζεο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο θνξνδηαθπγήο θαη ηελ νπζηαζηηθή αιιαγή ηνπ

θνξνεηζπξαθηηθνχ κεραληζκνχ. Δλδεηθηηθφ είλαη φηη ηα επαγγέικαηα πνπ

εθπξνζσπνχληαη απφ ηνπο πνιηηεπηέο ζην Κνηλνβνχιην είλαη θαηά θχξην ιφγν εθείλα

πνπ ζπζηεκαηηθά θνξνδηαθεχγνπλ (βι. αθφινπζν πίλαθα).

(www.Madata.gr )

Σα παξαπάλσ ζηνηρεία απνδεηθλχνπλ φηη ε εηζξνή ρξεκάησλ ζην δεκφζην

ηακείν, κέζσ ζπλερνχο αχμεζεο θφξσλ, δελ κπνξεί λα επηηεπρζεί ιφγσ ηεο ρακειήο

ζπιινγηθφηεηαο θαη ηεο δηαθζνξάο.

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 11

ΔΠΗΛΟΓΟ - ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ

Με βάζε φζα έρνπκε αλαιχζεη ζηε παξνχζα εξγαζία, γίλεηαη ζαθέο πσο ε

νξγάλσζε ηεο Διιεληθήο δεκφζηαο δηνίθεζεο, δηαζέηεη αξθεηά απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά

ηνπ θαηαιηζκνχ. Η θνξνινγηθή πνιηηηθή θαη νη πνιενδνκίεο καζηίδνληαη απφ ηελ

πνιπλνκία, ελψ ε δηαθζνξά ζεκεηψλεη ξεθφξ ζηελ Σνπηθή Απηνδηνίθεζε, ζηηο

πνιενδνκίεο θαη ζηνλ πνιηηηθή ηεο Τγείαο. Δπίζεο, ε πνιππινθφηεηα ησλ δηνηθεηηθήο

δηαδηθαζίαο, ε γξαθεηνθξαηία, είλαη θαλεξή ζρεδφλ ζε θάζε πεξηνρή ηεο δεκφζηαο

δηνίθεζεο ζηελ Διιάδα. ηε ζπλέρεηα, εμεηάδνληαο ηε θνξνινγηθή πνιηηηθή ζηελ

Διιάδα, δηαπηζηψζακε πσο παξφιν πνπ νη πξφλνηεο πνπ ζέηεη ην Μλεκφλην

πλελλφεζεο γηα ηελ εθηακίεπζε ησλ δφζεσλ, πηνζεηνχληαη απφ ηελ Διιεληθή πνιηηεία,

εληνχηνηο δελ θαηαθέξλνπλ λα αληηκεησπίζνπλ ηα ζπκπηψκαηα ηνπ θαηαιηζκνχ.

Καζπζηεξήζεηο ζηνπο ειέγρνπο, νξγαλσκέλε αλαξρία, αδηαθάλεηα, δηαθζνξά,

πνιχπινθεο ειεθηξνληθέο πιένλ δηαδηθαζίεο, εμαθνινπζνχλ λα ηαιαλίδνπλ ηελ

θνξνινγηθή δηνίθεζε ζηε ρψξα καο. ε κηα θνηλσλία κε βαζηά ξηδσκέλν ην αίζζεκα ηνπ

αηνκηθηζκνχ, ην θξάηνο σο έλλνηα «ζπιινγηθνχ» ζεσξείηαη θάηη πνιχ καθξηλφ θη

αδηάθνξν. Οη αηνκηθέο επηινγέο, αθφκα θαη ππφ ην πξίζκα απζηεξψλ θαλφλσλ, είλαη

θχξην ζπζηαηηθφ ηεο Διιεληθήο θνπιηνχξαο θαη θαη’ επέθηαζε ηεο Διιεληθήο δεκφζηαο

δηνίθεζεο.

ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

ειίδα 12

ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ

Λαδή, . και Νηαλάκοσ, Β. (2008), «Εισαγωγή στη Δημόσια Διοίκηση και

Δημόσια Πολιτική», Πάηξα: Δ.Α.Π.

Μνημόνιο σνεννόηζης ζηις σγκεκριμένες Προϋποθέζεις Οικονομικής

Πολιηικής, Διιάδα (2013).

«Παλεπξσπατθή πξσηηά ηεο Διιάδαο ζηε δηαθζνξά» (2013)

www.ka-business.gr

«Η πνιπλνκία ζην ειιεληθφ πνιενδνκηθφ δίθαην, σο παγθφζκην ξεθφξ

λνκνπαξαζθεπαζηηθήο θαηάρξεζεο» (2013) : www.lawyalty.wordpress.com

«Η πνιπλνκία αζπίδα γηα θάζε θνξνθπγά» (2013) : www.orgi.gr

Αγγειφπνπινο Π, «Πνιπλνκία, θαθνλνκία, αλνκία» (2012) : www.tovima.gr

Δηήζηα Έθζεζε ηνπ Γεληθνχ Δπηζεσξεηή Γεκφζηαο Γηνίθεζεο γηα ην έηνο 2012,

(2013) : www.gedd.gr

Υαηδεληθνιάνπ Π, «ηα δίρηπα ηνπ ΓΟΔ γηα θνξνδηαθπγή offshore θαη

ελερπξνδαλεηζηήξηα» (2013) : http://news.kathimerini.gr

«Σν ΓΟΔ εηνηκάδεη ζηνρεπκέλνπο ειέγρνπο γηα θνξνδηαθπγή»

www.taxheaven.gr

«ηνηρεία ζνθ γηα ηε θνξνδηαθπγή. Πνηνη έρνπλ ηελ πξσηηά» (2013)

www.madata.gr

Καπεηαλάθε - Μπξηαζνχιε Διέλε, «Ο Αλαπηπμηαθφο ρεδηαζκφο ζηε ζχγρξνλε

Διιάδα: Αθνινπζψληαο ην «πξφηππν ηνπ ζθνππηδνηελεθέ» (2007) :

www.ecocrete.gr